terjemah nadzom kitab azkiya part2
DESCRIPTION
Terjemah Nadlom Azkiya Basa SundaTRANSCRIPT
و�ذا إذاخــاف الـوقـوع �شبهـة
واإلخـتالط بنـاسنــا� جـمعهم
هذا�من بــــالعـرف �قـدر�أمـر
صــ�اعــ� � األذى ال�غــلب
� لـ�ن �قـول ا�عـض من مـتأخـر الفضـالء عزلة ذاا�زمـــــان مفضـال
او� حـرام او�اك �مــــــــاثال
وجـمـــاعة اونـحو ذا�ك فضـال
وعن ا�منــاكرقـد�� متـحـمال
� ظنه عصيــــانه بمحـــــافال
Jeung kitu sieun tiba diri kana subhat
Campurna jeung bangsa urang nalika Jum'ah
Kitu gé keur jalma nu mampu nitah hadé
Tahan pilara sabar teu épés mé-ér
Tapi dawuh sapalih 'ulama béh dieu
tawa haram jeung bangsana nu matak bahla
berjama'ah jeung mitsilna éta fudila(anu diutamakaeun)
jeung nyegah mungkar, nanggung teu sieun panyela
yaqin mo éléh ku dosana campur lila
hadé nyingkurna ieu zaman ceuk kaula
٩
٢٨
التصح� من �ن أهل بطـــــالة
� والعزلة أو� إذافسدا�زمــــــان
و�ســـــاهل � ا�ين ذاك هوا�ال
اوخـــاف مـن فـ� بدين مبتـال
Ulah sok reujeung jeung jalma nu tambuh laku
Nyingkur leuwih hadé mun geus ruksak zaman
kana Agama ngénténgkeun matak bahla(bahaya)
tawa risi tnah kana Agama bahla(bahaya)
ومنها الصحبة والعزلة كإست ميو أن نبي محمد ملسو هيلع هللا ىلص
� �م يـحتلم �ط طه مطلقــــا أبدا
� منه ا�واب فلم �هرب ومـا و�عت
بـخلفه كأمــــــام رؤ�ـة ثـبتت
وقلبه لـم �نـم والع� قـد �عست
كتفـاه قد علتـا قومــا إذاجلسوا
هذى ا�صائص فاحفظهات�ن آمنا
� ومـا�ثــائب أصال � مدى ا�زمن
ذبـــــابة أبدا � جسمه الـحسن
وال يرى أثر بــول منــه � علــن
� � وال يرى ظلــه � ا�شمس ذو�طن
عند ا�وال دة صف يـــاذا بمخت�
� من �نــــار و�اق ومن مـحن
Kangjeng Nabi Toha tara ngimpén jima salaminaSareng tara pisan angob dina salami zamani
Sato lingas tara lumpat ti Jeng Nabi sapaosna
Ka pengker cara ka payun paninggal Nabi mah sami
Manah Nabi tara kulem najan soca kadang pules
Pundakna sok ngaluhuran nu sanés dina riungan
Ieu kaistiméwaan pék talar pasti salamet
tara eunteup laleur reungit di pangsaéna jasmani
Teu katinggal tapak kahampangan ku sakur insani
Teu ngalangkang di nu caang Nabi nu pinter barani
Waktos lahir tos di sepit ku qudrot Gusti Rohmani
Tina kaduruk kapaling ti balai najan suni
واجهد �حضـر � صـالتك قلـب� جهدا بليغــا � �نــال فضـــائال
Sing gumati dina sholat hadirkeun ati gumati saenyana ngarah unggul pahla(pahala)
١٠
� � وا�ف إ� الطا�ت و�تـك �ـه
� وتـص� أوقـــات ا�مبــــاح ب�ية
وزع بعـون اهللا و�تـك واصـر�ن
� فإذا بـدا فـزر فصـل �شعــــــا
ال���ن و�تـاسدى م�سـاهـال
��وفة � الـخ� فاصح بال ائتال
� �بمـــــــاهـو الئـق مـتـبتـال
متدبرا لقـــرائــــة ومكمــــال
Eusi kabéh waktu paké bakti ka Gusti
Jeung jadi waktu nu mubah ku maké niat
Atur waktu anjeun bagi ngarah ka eusi
Dimana tembong fajar prak sholat sing khusyu'
tong tinggal najan sawaktu, teu kumawula
seja hadé naon baé jadi pahala(ganjaran)
kunu layak jongjon ka Alloh teu ka sela
raksa bacaanna sampurnakeun pék ala
قاتفظ الاوا حهنمو
و�جتهـد بوطــــاء قلـب �طقـه
و�ز�لة لـحديث �فــس � �نــو
و�فيض نور القلب �لقـــالب فذا
� و�ـص� حقــــاذكـر ذات ذكـره
� � � هذا ا�ى أو� ا�شيـوخ الكمـل
� والـحمد �لبـا� ا�ر ئوف �صليــا
ح� يـــص� بقلبـــه متأصـــال�
� رالقلب �لحـــال العلية نـــائال
بمحــاسن األ�مــال منه �سـوال�
� هذى ا�مشـاهدة ا���فـة حصال
� اهللا و�قنــــــــــــا� متفضـال
� ا� ا�صـالة � ا�رســول �و قال�
Nu dzikir sing enya akur haté jeung lisan
Hingga leungit carita nafsu supaya caang
Jeung lébér cahya ati kana jasadna
Nya jadi nyata dzikirna ka dzat éling
Tah ieu téh nu tos wasiat guru-guru
Puji ka nu langgeng Asih tur Rohmat-Na
hingga jadi ucapna haté asal mula
haté tingkah luhur mulya ka ala
tina ati remes alus amal ngawula(bakti)
tah ieu Musyahadah mulya ka ala
mugi Alloh nulungan ka sadaya kula
undakna Rohmat mugi ka Rosul mukmila
و��ه ا�رجع وا�آب
قد تمت هذه ا�نظومة مع ا�سندو�ة بالفق� حاج أ�د طه حسن �ستوي أ�س� بن حاج �مد مأ�ون
بعون اهللا � يوم ا�معة ۸ �ادى األو� ١۴۳١ ه
٢٧
� � اذنـــادر حقـــاخلو مـحـــافل
� � � ا�معــــا� ��ر�ــــاو�غيبة
�ن حـو�ة فـا�ظر �فسـك �قال
اونـحـوذا�ك باختـال تك حصـال
Karna langka pisan suwungna riungan
Sagala dosa lir riya, ngomongkeun batur
cul dosa pék pikir ku hidep sing jugala
jeung bangsana asal tina campur heula
فليــك� العبد ا�ــالوة مــك�ا ذكـــرا بطيب �مـــة مت�تــــال
Kudu ngalobakeun si 'abdi maca Qur'an dzikir kalimah Thoyibah madep ka 'Ula(Alloh)
١١
� � و�م ا�علـم إن ت�ـن ت�ســـاهل
� �م اشتغـل بــــالـورد ال�تـ�من�
بطـر�قـة معهـودة �مشـــــــايخ
� �يضيئ وجه القلب با�ور الـج�
� �تصـ� أهال �لمشـــــاهـدة ال�
� مـثل هذا ا�ر�ــح أخ� أجهال�
�ستقبـال و�راقبــــــا ومـهلـال
ل�ى بهــانـــارا ونورا حـــاصال
� و�صـ� مذمـوم الطبــائـع زائـال
� نعمـة �ظـ� فصـر مــتأهال
Keur naon atuh ngaji mun rék gagampangan
Pék sibukeun diri wirid tong loba ngomong
Ku cara nu sok dilaku ku para guru
Maka jadi caang ati ku cahya Gusti
Bakal jadi anjeun kana rasiah nyaksi
kacida bodo cul bati rugi di ala
jeung Tahlil, nyanghareup ngiblat pék bari sila
ngarah témbong caangna cahya hasil sila
jadi cacadna ati leungit teu bala
éta ni'mat nu gedé ladang kumawula
من �م ي�ـن � بدء أ�ر جــاهدا
� � و�ذاك معــرفة تـــخص عليـــة
� وجهــــاد �فـس أن تـز� من رذا
والعــــارفون بر�هـم هـم أفضـل
فلر كعــة من �رف ه� أفضــل
� قـال ا�إلمـام ا�سهر وردى قدســا
� �م يلـق من هذى الطر�قـة خردال
� �لب من �� هــالن تـحصال
ئلهـــاوتـحلية بنور فضــــائـال
� من أهل فرع واألصـول ت�مــال
� من ألفهـــــــا من �لـم �تقبـال
وا�مقصد األق� ا�مشاهدة العـال
Saha nu mimitina teu merangan nafsu
Komo deui Ma'rifat khos pangkat luhur
Merangan nafsu téh mersihan ati tina
Ahli Ma'rifat ka Pangéran leuwih unggul
Saroka'at ti Arin leuwih unggul
Dawuh Imam Suhrowardi Rohima 'Alaih
tina ieu perjalanan mo hasil ngala
galibna teu mujahadah moal kaala
rereged jeung ngagindingan ku cahya 'Ula(Alloh)
batan ahli Furu' jeung Ushulna sagala
batan sarebu ti 'Alim geura pék ala
nu dimaksud puncak, nyaksi Alloh Ta'ala
تتمة فى الكالم على بعض فضائل الذكر
٢٦
� ال�نـس أن اهللا نـــــاظـر قلبـك
� ال���ن جـمـاعة قـد فـضلت
وحضـوره وشهــوده �ك فإيــجال
� با�سبـع والع��ن من فـضل عال
Tong poho anjeun, ka ati Alloh mah manco
Tong dék tinggal berjama'ah nu diunggulkeun
cing isin lir payuneun anjeun keur ngawula(bakti)
dua puluh tujuh tinu ngélang fudila(diutamakeun)
اوذكـر �هليـل وذا ا�كـر الـخ� من �� تـحر�ك ا�شفـاه تـداوال
Tawa dzikir tahlil nyaéta dzikir kho bari teu robah biwir turun unggah ngala
١٢
ودواء قلــب خـــمسة فتـــالوة
� � � و�يــام �ل وا�ضـرع بـــا�سحر
� ولقـــارئ ولـحـــافـظ �تخـلق
� كزهــادة ا��يـــا كذاترك مبـــا
� بتـدبر ا�معـ� و�لبطــن الــخال
� � ومـجا�سات ا�صـالـح� الفضال
� بمحاسن ا�شيـم ا�ر ضيـة مكمال�
الة بهــــاو�أهلهـــــا مـتقــلال
Tambana ati lima Qur'an pék baca
Nyaring peuting dépé-dépé na waktu sahur
Penting ka Qori, nu nalar, mibanda akhlaq
Kaya tapa teu keukeureuweut kana dunya
raksa ma'nana, beuteung tong sina bala
ruang riung jeung nu sholéh ahli ngawula
ku akhlaq hadé nu di ridlo ku 'Ula(Alloh)
ka ahli dunya teu depong ngarah kajala
ظافالحالقارئ و ابآد
٢٥
� �م اذكـرن بـالقلب وهـو �را�بـه
فحديث �فس �لــــ�م بأ�سن
� قد أجـــمع العراف جلهــــم ��
حفظ أل�فاس ي�ـون خروجهـا
� بــــا�شـد �م ا�مـد تـحت �م فـو�
ال�شتغل بـحديث �فس �همــال
�قســـو به قلب فال تك �فـــال
�ان أفضـل الطــــا�ت هللا العـال
ودخو �هــابــاهللا � ا�مـإل الـخال
ق صفـة � مـع برزخ فـاستكمـال
Tuluy dzikir ku haté éta muroqobah
Gerentes nafsu cara ngomong ku lisan
Gegedén ahli Ma'rifat rempug kana
Ngaraksa ambekan kaluar kajerona
Sentakkeun panjangkeun ti handap ka luhur
tong katungkul ku ngomong nafsu gaplah cela
matak teuas ati kadé tong dék ghola(poho)
pang utamana Tho'at ka Alloh Ta'ala
ku lafadz Alloh dinu nengrak jeung nanggéla(nyorangan)
peleng sifat Alloh guru cipta heula
مهمــة
� ح� إذاشمس بدت كر ميـحنـــا
حز�ــافأ�� بــاتعـــاظ مع أدب
� صـ� إلشـراق وقـرآنـــــــا تـال
وحضـور قلـب خـاشعـا و�ر تـال
Dimana panon poé geus kira satumbak
Rék sahijib tawa leuwih jieun pitutur
prak sholat Isyroq tuluy kana Qur'an tala(baca)
jaga adab hadir haté khusyu' pertéla
اقـرالإش ابآد � � � واذا ا�سـآمة � ا�صـالة �عـرضت
و�ذا سئمت تالوة فـــــــانزل ا�
فــــاتل القـرآن برهـبة مـتأمـال
ذكر بـقلب وا�لســـان مـكمـال
Dimana datang bosen bakti ku sholat
Dimana bosen ku maca Qur'an pék turun
pék baca Qur'an bari ajrih ngawula
kana dzikir haté, sampurna lisan tala(maca)
ولقـص شــار�ه و���ـح ا�لـ�
و�زالة ا�ر�ـح الـكر�هـة وا�وســخ
و�ذا اجتنابـا �لمضـاحك الزمن
و�حذرن عجبـا ر�ـاء والـحسد
واستعمـل ا�مأثـور من ذكـر د�ء
و�زالة ظفـرا و��طـــافــــا�عـال
� ومــال�س مكــروهة �تكمـــال
و�ذاك إكثــــارا �زاحـــــا ز�ال
واإلحتقــــار لغ�ه بـــــاإلعتال
و�ذاك �س�يــح وتــحليل جــال
Rapih ngadawung kumis nyisiran janggot
Mersihan angseu nu bau jeung kokotor
Jeung kitu jauhan tina seuri nyakakak
Jeung kudu sieun ku ujub, riya jeung hasud
Amalkeun nu geus katampa dzikir jeung du'a
neukteukan kuku mersihan kélék tong bala
pakéan nu makruh disinglar teu diala
ngalobakeun guyon ngarah seuri lila
jeung nganggap hina miwani kapada kula
kitu tasbéh jeung tahlil amalkeun cing lila
٢٤
و�ع� تـجديد ا�وضـوء وذكــرك
وعبـــادة �� العشـــاء ومغرب
� واظب � هــذا بقيـــة �مـــرك
من اللـه شغـل بد�يـــا تــــار�
� فبخـدمة الـرب العلـي �نعمــــا�
�بل الغـروب �سبحــا �ستقبـال
ترك � مـــــا �عـد ذا�ك �فـال
واقصـر آلمـــال وجـــاهد ت�بـال
د�يـــا�هـم مـــابال ذا�ك �بطـال
بصـالته وتـالوة م�شــــــاغـال
Nu nulung Tahajud, tasdid wudlu jeung dzikir
Jeung 'ibadah antara Maghrib jeung 'Isya
Anggerkeun kitu sasésana umur anjeun
Saha jalma nu ka dunya teu katungkul
Alap kani'matan ku khidmah ka Pangéran
méméh surup pék nasbéh bari ngiblat sila
ba'dana tong ngomong kadunya ghola(pohokeun)
kurangan angkeuh, lawan nafsu sing kajala
naon atuh nganggur? Akhérat teu diala
sholat tawa maca Qur'an sibuk ngawula
ةـــــرتذك
١٣
� � � و�ذاا�سخا والـجـود �م مـ�رم الـــــأخـالق �م طـالقة الخــــــــاتال
� � � � والـــحلم �م الـــص� �م تــــ�ه
� ومـالزمـــات �لسكينة والـورع
� �مــادنــا من مكـسب متـجمال
وخـشوعه وتــواضــع متكمــال
Jeung bageur béréhan nyakitu akhlaq hadé
Laér aisan sabar tur ngabersihkeun
Tetep renggenek teu gagabah tur waro'
marahmay budi teu kecut ngarasula
nu dianggap hina, kasab nu teu dicela
tengtrem handap asor tidak besar kepala
و�فوت هذا بــالكث� من اهتمــا
� � وحديث د�يــــا �م لغـو وا�لـغط
� �ك واشتغـا�ك با�نــا متغــافال
و�ذا بإ�عـــاب الـجوارح وامتـال
Sok cul laku bieu ku loba angkeuhan anjeun
Ku nyaritakeun dunya, heureuy tambuh laku
sibuk ku dunya, akhérat kuma kula
ku ripuh gawé awak, loba dahar bala(kotor)
١٤
� �م ا�ضـ� ص� والتـدع الفكــر�
� �مــل بال ذكــر الــمنية ال أثــر
�م اشتغـل بــــالـعلـم او�ـعبادة�
فلعـــــالـم فضـل � من �عبـد
� � بهجـوم مـوت وا�حســر وا�ــال
� و�ذكـرهـاحقـا كـ�ب معـاوال
� او�ــا�مع�شـة واختـرن األفضـال
فضل ا�دور� الكواكب � ا�ال
Wanci duha prak sholat jeung tong cul tafakur
'Amal taya tapak ku lali kana maot
Tuluy pék sibuk ku élmu tawa ibadah
Unggulna 'alim ngunggulan ka nu ibadah
kana datangna maot, nalangsa jeung bala(balahi)
ku inget maot lir ditinggang martil gila
tawa kasab pék pilih nu afdlola
lir unggulna bulan ti béntang pertéla
ومنها صالة الضحى
فضل العلم
٢٣
التـجل� نومــا وال تك نــائمــا
البأس إن ضاجعت زوجك الت�
� فإذا ان�بهــت بليلــة �تهجـــدا
� فلر�عتـــــان من ا�صـالة بليلـة
� فــاستك�ن من الكنوز لفـــاقة
� إال � ذكـــــر وطـــــهر ��ال
� �فلــة وتالمــس �س�ســال
واستغفرن �لمـؤ مــن� وأعــوال
كــ� بدار الـــخ� أدوم ا�بـــال
تأ� عــــليك وال �سيب وال وال
Tong sok nyiar pitunduheun jeung tong saré
Teu nanaon saré bari ngeukeupan bojo
Dimana nyaring peuting prak Tahajud Sholat
Nyata sholat dua roka'at waktu peuting
Lobakeun simpenan keur jaga waktu butuh
anging kaayaan dzikir jeung wudlu heula
silih usapan pék tong mohokeun ka 'Ula(Alloh)
Istighfar keur Mu'min pék ceurik sing lila
éta gudang di Surga langgeng mulya lila
taya nasab bakal hésé usum paila
آداب النوم
و�راقب ا�مــو� �ســر والعلـــن
ذا�عـض آداب لقـــــار واطلـ�
و� اإللــه ب�ــل أمــر عــوال
بــاق من ا��يــان وانـح مـكمال
Jeung ngintip Gusti waktu nemrak jeung nyumput
Ieu sawaréh adab ka qori pék suprih
jeung ka anjeun-Na pasrah urusan sagala
lianna seja na kitab Tibyan pék ala
و�ذا ا� وقت ا�رقـــــاد فـواظ�
� و�تــاب أذكـر ا�واوي طـــالعن
جدا � هــذا والتـــك ذاهـــال�
وا�مل بمـــا �يه �نـل خ�ا جـال
Kitu téh nepi ka waktu saré payengkeun
Pék tingalian Kitab Adzkar Nawawi
kana kitu enyakeun kadé tong ghola(poho)
nu kapanggih pék 'amalkeun hasil pahla
١٥
� � من � طـــر�ق �لتعلم �ســــلك
ومـآلئك تضـع الـجنـــاح � إذا
� و�علـم �لبــــــــاب من عـلم �
هذا إذاقصـــد اإللـــه وآخــــره
و�حرمن عرف الـجنان الفاخرة
فإ� الـجنــــان � طـر�ق سهـال
�سـ� رضــــــابمـرامه متقبـال
فضل � مـائة ا�ر كيعـة نــافـال�
� � بــالعلـم إال فــا�هـالك تـحصال
وال�سقـطن � درك نــار نـــازال
Saha nu lempeng ngambah rék indit ngaji
Malaikat ngampar jangjang keur nu lumaku
Ngaji meunang sabab élmu keur manéhna
Ieu lamun sejana Alloh jeung akhérat
Dihalangan meleberna seungit sawarga
jalan ka surga manéhna gampang tétéla
indit séja nyiar élmu ridlo ti 'Ula(Alloh)
unggul batan saratus roka'at nala(sunat)
ku élmu, teu kitu hasilna wungkul bala(balahi)
ragrag ka dasar jurang Nar, tempatna bala(balahi)
ةـيالن ـحيحتص
٢٢
� الشيئ أ�فــع من �قلــل أ�ـــله
آفات شبع �قـــل جســـم قشـــوة القـــلب اإلزالة �طنـــة متملمـــال
تضعيـف جسم عـن عبــادة ر�ه
� قل �عد ذا�ك �لسهــاد لطـــاعة
�� والظهـر صل جـمــاعة مـع سنـة
فلطـــالب علمـــا بعلـم �شتغل
و�ابه �لجســم وا�ين ا�تـــال
جلب �ـوم فــــاحذرنه و�بـهال
� � �م ان�به �بــــل ا�زوال �سلــــال�
� �م اشتغل بـالـخ� �مــا قد خـال�
� � ولعــــــــابد صـ� تال او هلـال
Taya manfa'at ti nyaeutikan dahar
Bahyana seubeuh beurat awak teuas ati
Matak beurat birit kana ibadah mumul
Ba'da kitu saré ngarah tanghi rék tho'at
Prak shalat lohor berjama'ah sarta sunnat
Kanu nyiar élmu pék kadinya sibukeun
nginum, ka diri jeung agama agung pahla
leungit calakan jol bodo kedul sagala
watek tunduh. Cing sieun di gugu bahla
méméh jawal tuluy hudang ka cai heula
tuluy sibukeun ku hadé tong bahula(bedegong)
tukang ibadah sholat, tahlil, qur'an tala
� إن اإللـه وأهـل � سمــــــــآئه
� � � يصـ� يـــــا حبيب � ا�ي
� واألرض ح� الـحوت مع �مل الفال
� قد علـم الـخ� األناس مـحصال
Éstu Alloh jeung kabéh ahli langit bumi
Kabéh macakeun sholawat, hé kakasih
lauk laut sato darat sireum sagala
ka nu muruk tuduh jalan kumawula
� �عـد ذا�ك من حـالل الشبــه
� � مــــاال يذم ا�شـرع ذا�ك حلـال
Réngsé nu tadi pék dahar ti nu halal tong nu subhat nyaéta syara' teu nyela(teu nyarék)
آداب الأكل
١٦
� �يـجيئ من � ا�ــار �سـأ� أمــا
� �يقـول يـــــــاقـو� ب� لكن�
�عــ� ا�رؤ قدرام غــ� إلــهه
حرم عــليه جــراية ا�متفقهـــه
و�ذاك �عــ� من �علـــم ذا�ك
� � فإذا رأى متعلمـــــا ي�ـبو � الـشهوات متبعـــــا هـواه معـــــامـال
قدكـنت تأ�رنــا و�نـ� مقبـال
مـاكنت بـالعلـم ا�مكـرم �مـال�
� � وثـواب أخرى بــــا�علـم �فـال
� إال بعلـم نــــافـع م�شــــاغـال
�إال لعلـم نـــــافـع الجـــــاهال
Tuluy jol jalma dinaraka nanya, pokna
Jawabna nya kula pisan hé kaom tapi
Dosa nu seja ngajina lian Pangéran
Haram upah ka nu muruk sarupa kitu
Kitu dosa muruk jalma nu seja kitu
Dimana manggih tukang muruk kokomoan
na lin anjeun sok nitah hadé nyarek cela
kuring kana élmu agung teu 'amila
jeung lian akhérat tambuh teu boga pahla
anging muruk élmu nafé' katungkula
anging muruk élmu nafé' nu teu di cela
kana syahwat turut nafsu prak laku cela
� وا�بـع بعلــم الفقــه �م أصــو�
وعلـوم آداب �مـــــــا�يـة لغـه
و�ذا �يـــان وا�ـد�ع وقـــا�يـه
وفرو�هــا إ�شــاء و�� وا�ظــام
ال�غ�ر بوقـوع أهـل زمــاننـــا
طـــالع أ� إحيـــا غـزا� �نـل
�م ا�ـوا� راع تـدر�ـجـــــابـال�
�ف ونـحو وا�معــا� ا�مفضال
و�ذا عـروض فـاطلبنهـامـجمال
و�ـا�ات والـخطـوط فأجـمال
� � منطــق �م الكـــالم توغـــال�
�يـه ا�شفــــا من � داء أعضـال
Terus aji élmu qih jeung ushulna
Élmu tata basa Arab dalapan, Lughot
Nyakitu élmu Bayan, Badé' jeung Qoah
Cabang nu dalapan Insya Natsar jeung Nadhom
Tong rék katipu ku tibana ahli zaman
Dulur tingali Ihyana Imam Ghozali
tuluy nu séjénna, raksa ningkat ngala
Shorof, Nahwu, Ma'ani élmu nu unggula
ka dalapan 'Arudl élmu dangding pék ala
sing ginding Khot jeung élmu Hikayat baheula
ngulik Mantéq jeung Kalam keur silih cela
dinya ubar sakur panyakit matak bahla
٢١
رجــل به يــؤ� غــدا يلـــ� به
�يهـايدور كمـايدور حـمـارنــا
� ا�ـار تـخرج منه أمعــاء جـال�
� برحــاه �طـحن �لـحصيد تذلال
Didatangkeun jaga jalma dibalangkeun
Di dinya muter cara ngubengna himar
ka naraka peujitna kaluar gila
di gilingan ngaluluh gandrum, wirang lila
ولفهـم سطــر من متــون أحسن
� وابدأ بفـرض الـع� �م ا�مــل به
من عشـر أسطر من �وح فا�بال
� �م الكتـــــــاب فسنـة مـ� تال�
Éstu faham sajajar matan leuwih alus
Heulakeun nu fardlu 'aén tuluy 'amalkeun
banding sapuluh jajar syarah, tong mumula(kedul)
fardlu kifayahna, tuluy sunnat pertela
� فلقـد ت�� من قـرائـن حـــــا�
� و�ـذا إذا تـرك ا�صـالة جـمــاعة
� � و�ذاك ترك �لــرواتب والـــس�
ولعـالـم األخرى عال مــات ترى
و�اك آيــــــات ت�ـون كـث�ة
قصــد لــغ� اهللا �يــه �غلغــال
من غـ� عـذر بل بأن �تـ�ســال
� إن أ�دت فــاعلمـه واصح ت�تـال
ال�طلـب ا��يــا بعلـم �ســائال�
� ان ال يـخــالف قـو� مــا�فعـال
Maka jelas ku ciri tingkah lakuna
Jeung kitu sok tinggal sholat berjama'ah
Jeung kitu sok tinggal qobla, ba'da jeung sunat
Tanda 'Ulama akhérat pék tingali
Kitu deui pirang ciri loba pisan
lian ka Alloh ngaji kedok nafsu cela(tercela)
bari taya 'udzur, bakating mumula(kedul)
mu'akad, pék anjeun sing nyaho ustadz cela(tercela)
teu mamrih dunya, élmu atoh di ala
tara sulaya ucap laku kumawula
ةرالآخ اءلمة عمالع
�عليمـه هللا خـ� عبــــــــــادة
وجه �م القـــوم �� مـــخطئ
واستف� األستــاذ واترك مــابدا
قـابل كتـابك �بل وقت مطـالعه
� � طالع مـرارا متنــه قــبــــــــل ا�شــروح فإنه أو� وأحســن مــو ئــال
� وخــالفــة ووراثــة �تــوســـال
ومعلمــا وقـر و�ست مـجـــادال
�ديه �همك من كتـــاب واسـأال
بصحيـح كتب واضـح قد عــوال
Muruk nu lillah éta pangalusna bakti
Kudu madep ka dawuh 'Ulama tong baha
Pénta penjelasan guru tinggalkeun anu
Bandingkeun kitab anjeun méméh muthola'ah
Bulak-balik tingali matan memeh syarah
jadi kholifah jeung ahli warits pék ala
kudu hurmat ka guru tong maduan nyela
geus faham anjeun tina kitab mo bahla
kana kitab sohéh nu jelas teu di cela
matan leuwih utama ti syarah unggula
آداب المتعلم
٢٠
١٧
� متـ��ــا ايضــا � روم ا�نـــا
او قد �عـا� علـم فرض كفــاية
من �� منهــاج مبـــاح فـــائال
من �بل فرض الـع� علما وابتـال
Tikeukeureuweut neja kasenangan dunya
Tawa mentingkeun élmu fardlu kifayah
teu ngalérét jalan wenang keukeuh ngala
mandeurikeun fardlu Aén nu kudu heula
�قهــا�نــا قد تــا�عـوا � فقههم
� �تعـلمن هللا علمـــا نـــافعــــا
ال�� فـــا�بع �لجميـع �فضـال
إن كنت �طلب �لك دار�ن ا�تال
Ahli qih kabéh turut caplak qihna
Kudu ngaji élmu nafé' karna Alloh
pék turut kabéh sangkan utama ka ala
mun anjeun nyuprih, dunya akhérat pahala
متوقيــا علمـــا ي�ـون مـك�ا
� و��ون مـجت�بـــــا ترفه مطعم
� � و�نعمـا وتز�نـــــابلبــــــاسـه
� و��ون منقبضا عن ا�سلطان ذا
� إال لـنصح او�فـع مظـــــــالـم
و�� الفتـاوى الي�ون �ســار�
�يال وقـــــاال والـجدال �سـوال
� و�مسـ�ن وأثـــاث ذاك تـجمال
� � و�� القنـــاعة وا�قلـل مـــآئال
أن ال ي�ون عليه يومــــا داخال
� او �لشفـاعة � ا�مرا� فـاد خال
� و�قـول اسأل من ي�ـون تأهــال
Tur ngaraksa nyiar élmu nu ngalobakeun
Kana ngalap ngeunah dahareun dijauhan
Ngalap ni'mat gigindingan ku pakéan
'Alim akhérat murengked ka sulthon tara
Anging nganaséhatan, nyegah padholiman
Jeung kana fatwa tara gancang mikawani
kana cingcong padu masalah matak bahla(cilaka)
jeung papaés, ngarah ginding jeung tempat sila
ngalap saeutik, qona'at na sagala
najan sapoé asup kacida gila
tawa nulung, layad nu gering teu dék lila
kalah dawuh tuh ka ahli tanyakeun heula
� وأ� اجتهـــادا الي�ون �عينـــا
و��ون �قصد بـالعلـوم وجـوده
و�قــول ال ادري إذا لــم �سهــال
�سعـادة العقـ� العظيمـة نـآئـال
Jeung tara wantun Ijtihad nu teu jelas
Jeung sejana téh ku élmu kana ayana
dimana teu gampang pokna teu terang kula
kabagjaan di akhérat nu langgeng lila
� �يكون �هتمـــا بعلم ا�ــــاطن
متـوقـــــيا لطـر�ق علـم اآلخرة
و��ــون مــعتمدا � �قــليده
� � وأئـمـة ��شـــــــافعـي ونـحوه
زهد صـالح والعبــــادة علمهـم
و�ذا الفقـاهة � �صـالح دي�نــا
ورقـاب قلب �لسيــاسة فــاعال
� �مـاي�ون من ا�مجـاهدة انـجال
�شــر�عة و� بصــ�ته الــجال
� �نـوا � ست خصـــــال كمـال
بعلـوم �ق� نـــافعـــات �لمـال
� � و�رادة بتفقـــــه رب الــــــعال
Mentingkeun kana élmu ngoréksi bathin
Tur miharep terbuka jalan akhérat
jeung tetegenan turut nuturkeun nana
Para Imam lir Imam Sya'i lianna
Zuhud, sholéh jeung ibadah tur élmuna
Kitu ngarti kana kamaslahatan agama
jeung ngintip ati adab ka Gusti ngawula
élmu tina mujahadah témbong pertéla
kana syaré'at jeung awas atina nyala
kana genep rupa nyampurnakeun tétéla
élmu akhérat guna kasadaya kula
harepan ngartina wungkul Alloh Ta'ala
١٨١٩
� و��ـون بـــا�مأمـور أول �مـل
� و��ون معت�يـــابعلـم ار�بـــا
� � � وعن ا�ي �نـــ� تـــجنب أوال
� طـاعة نـاه عـن ا��يــا اجـتال�
Jeung ka nu diparéntah pangheulana 'amal
Jeung ngantina téh ka élmu nu mawa resep
ti nu dicegah dipantrang teu dék ngala
dina tho'at, nyegah resep dunya mo lila