terminologia zwiazana z problemami narkomanii
TRANSCRIPT
TERMINOLOGIA ZWIĄZANA TERMINOLOGIA ZWIĄZANA
Z PROBLEMAMI NARKOMANIIZ PROBLEMAMI NARKOMANII
Opracowała: Dorota Oboza
Podstawowe pojęciaPodstawowe pojęcia
Narkotyki?
Narkomania?
Środki odurzające?
Substancje psychotropowe?
Substancje psychoaktywne?
Dopalacze?
Poppersy?
Psychodeliki?
Opracowała: Dorota Oboza 2
Narkomania?Narkomania?
Medycyna
Używanie szkodliwe
Uzależnienie od substancji psychoaktywnych
Nauki społeczne, polityka zdrowotna,
wymiar sprawiedliwości
Całokształt zagadnień związanych z problemami zdrowotnymi,
funkcjonowaniem w społeczeństwie, ekonomią,
konfliktami z prawem
Opracowała: Dorota Oboza 3
Rozumienie potoczne
Styl życia związany ze sposobem spędzania czasu, rozrywką, bardziej lub mniej kontrolowane używanie substancji psychoaktywnych
TerminologiaTerminologia
Substancje psychotropowe
i środki odurzające
to pojęcia używane w prawodawstwie
Opracowała: Dorota Oboza 4
TerminologiaTerminologia
substancje psychotropowe - to leki używane niewłaściwie bez wskazań lekarskich i w celach nie medycznych
środki odurzające - to pozostałe substancje psychoaktywne z wyłączeniem tytoniu i alkoholu
Opracowała: Dorota Oboza 5
TerminologiaTerminologia
substancje psychoaktywne – termin ten
uwzględnia zróżnicowane oddziaływanie na
psychikę. Termin obejmuje również
wytwarzane i dystrybuowane legalnie:
alkohol, tytoń, leki i substancje
produkowane w celach technicznych.
Termin zalecany przez WHO
Opracowała: Dorota Oboza 6
Substancje psychoaktywne – definicjaSubstancje psychoaktywne – definicja
Substancje psychoaktywne to zbiór substancji:
o zróżnicowanej budowie chemicznej,
otrzymywanych ze źródeł naturalnych np. roślin (opiaty z maku,
substancje halucynogenne z grzybów, marihuana z konopi
indyjskich),
modyfikowanych chemicznie (heroina)
wytwarzanych syntetycznie (amfetamina, LSD, rozpuszczalnik),
przyjmowanych różną drogą (doustnie, dożylnie, przez śluzówkę
nosa, wdychane),
o zróżnicowanym potencjale uzależniającym,
zróżnicowanych mechanizmach farmakologicznych i efektach
klinicznych.
Opracowała: Dorota Oboza 7
Legalność substancji psychoaktywnychLegalność substancji psychoaktywnych
Substancje psychoaktywne
Opracowała: Dorota Oboza 8
LEGALNELEGALNE NIELEGALNENIELEGALNE
Klasyfikacja substancji psychoaktywnych Klasyfikacja substancji psychoaktywnych według właściwości klinicznychwedług właściwości klinicznych
ICD- 10 (International Classification of Diseases)
Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych. Europejski system diagnozy nozologicznej
ALKOHOLOPIATY
KANABINOLELEKI USPOKAJAJĄCE
KOKAINAINNE STYMULUJACE
HALUCYNOGENYTYTOŃ
LOTNE ROZPUSZCZALNIKIKILKA LUB INNE
Opracowała: Dorota Oboza 9
Klasyfikacja substancji psychoaktywnych Klasyfikacja substancji psychoaktywnych według właściwości klinicznychwedług właściwości klinicznych
DSM IV(Diagnostic and Statistical Manuel of Mental Disorders)
Jest to system diagnozy nozologicznej Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Stanowi narzędzie dla lekarzy rodzinnych, psychiatrów, psychologów i psychoterapeutów.
ALKOHOL AMFETAMINY
KOFEINAKANABISKOKAINA
HALUCYNOGENYINHALANTYNIKOTYNAOPIOIDY
FENICYKLIDYNASUBSTANCJE USPOKAJAJĄCE, NASENNE, ANKSJOLITYKI
INNE /STERYDY/, UŻYWANIE WIELU
Opracowała: Dorota Oboza 10
DOPALACZEDOPALACZE
Opracowała: Dorota Oboza 11
„Dopalacz”, czy „dopalacze”
to termin nie posiadający charakteru naukowego.
Używa się go potocznie, dla nazwania grupy różnych
substancji lub innych mieszanek o rzekomym, bądź
faktycznym działaniu psychoaktywnym, nieznajdujących
się na liście substancji kontrolowanych przepisami o
przeciwdziałaniu narkomanii.
Sprzedaż ww. substancji i ich mieszanek odbywa się za
pośrednictwem wyspecjalizowanych sklepów
/tzw. „smart shops”/.
DOPALACZEDOPALACZE
BZP - N-benzylopiperazyna
TFMPP - 3-Trifluorometylofenylpiprerazyna
MIESZANKI ZIOŁOWE
SZAŁWIA WIESZCZA Salvia divinorum
KRATOM
FLY AGARIC
ARGYREIA NERVOSA – powój hawajski
CELEA ZACATECHICHI - „liście boga”
LION’ s TAIL, LION’ s EAR lub WILD DAGGA Leonotis Leonurus
Opracowała: Dorota Oboza 12
DOPALACZEDOPALACZE
Banisteriopsis Caapi - Yage, Ayhuasc
Catha Edulis - Czuwaliczka Jadalna
Echinopsis Pachanoi - San Pedro (kaktus)
Piper methysticum - Pieprz Metystynowy, Kava Kava
Mimosa Tenuiflora
Nymphaea Caerulea - Egipska Niebieska Lilia, Święta Niebieska
Lilia
Peganum Harmala - Ruta Stepowa
Psychotria Viridis - Chacruna
Rivea Corymbosa – Ololiúqui
Tabernanthe Iboga - Eboga, Iboga
Trichocereus Peruvianus
Opracowała: Dorota Oboza 13
POPPERSYPOPPERSY
Poppers jest slangowym określeniem substancji chemicznej
o nazwie azotan amylu lub jej bliskich chemicznych
krewniaków: azotanu butylu i azotanu izobutylu.
Używany w medycynie jako środek przeciwbólowy u osób
z chorobami serca.
Poppers wykorzystywany był od lat, niegdyś stosowano go
jako lek, teraz stał sie popularną i legalną używką, tzw.
narkotykiem klubowym.
Opracowała: Dorota Oboza 14
PSYCHODELIKIPSYCHODELIKI
Psychodeliki grupa substancji psychoaktywnych
wywołujących zmiany percepcji, świadomości, sposobu
myślenia oraz sposobu odczuwania emocji.
Psychodeliki od innych substancji psychoaktywnych
takich jak stymulanty czy depresanty odróżnia to, że
nie wpływają bezpośrednio na znane nam stany umysłu,
ale indukują doświadczenia zdecydowanie różne od
"zwykłego" stanu umysłu. Doświadczenia te często są
porównywane do odmiennych stanów świadomości jak
trans, medytacja czy marzenia senne.
Opracowała: Dorota Oboza 15
ŚRODKI PSYCHOAKTYWNE – ŚRODKI PSYCHOAKTYWNE – OGÓLNODOSTĘPNE W POLSCEOGÓLNODOSTĘPNE W POLSCE
ŚRODKI PSYCHOAKTYWNE – ROŚLINY BIELUŃ CHMIEL GAŁKA MUSZKATOWA KOZŁEK LEKARSKI GRZYBKI LULEK CZARNY PIETRUSZKA TATARAK
ŚRODKI PSYCHOAKTYWNE – ZWIERZĘTA JAD ROPUCHY ŚRODKI PSYCHOAKTYWNE – SYNTETYCZNE GAZ ROZWESELAJĄCY BENZYNA, ETER, CHLOROFORM KLEJE, ROZPUSZCZALNIKI, GAZ DO ZAPALNICZEK … itd.. itd….
Opracowała: Dorota Oboza 16
Opracowała: Dorota Oboza 17
… i tak bez końca …
… dopóki jest człowiek …
… ? …