İngiliz ilk mekteplerinde okunan «ROYAL

READERS» isimli kırâat kitaplarının birincisinden iktibas ve tercüme edilenler:

Gece karanlığı :

Korkmam ki ben, işte Allah, önümde Aydınlanır, karanlıklar gözümde Uyurken ben, bekler beni, başımda Korku neye, işte Allah yanımda.

Kuşlara dâir bir manzumenin son kısmı

Sevki tabiî üzere :

Her usûlü Hak öğretti onlara Verdi nice maharetler bunlara Rabdan hizmet isteyen çocuklara İsteğini bildirir Rab onlara

Her şeyi yapan Allahtır.

Her şeyi yapan Allahtır, bunu bilmek mârifet Neler vermez, ekmeğimiz tarafından inâyet Tatlı sebze, nefis meyve, çeşitli birçok nîmet Beslenmemiz, yetişmemizden ibaret hep

hikmet

4

Şükran borcu :

Bakmıyalım, sakın hiç bir nebâta, Ne de çiçek açmış hiç bir ağâca Meğer Hakkın düşünelim lûtfunu Şükranla dâim edelim zikrini.

Mustakîm ol

İyiliği, hem sevgiyi, herkese ben borçluyum Başka borçla mükellef kılmamış beni Allahım İyiliği, hem sevgiyi ödemeğe mecburum Onları ben, her gün için, her insana borçluyum Ödünç veya satın alırsam ben bir hangi şeyi Ödemeliyim yeniden murakiptir Hak beni Meşiyyet kanunlariyle gidişimi, işimi Hizmetine tahsis etsem oh ne mutlu! günümü Şartı bunun, olmaktır hep, doğru, sadık, namuslû Hem de yapmak, tam dikkatle onun emirlerini

Akşam duası :

Kısım — 1

Geceleyin yatınca ben uykuya Saklatırım canımı ben Tanrıya Uyanmadan öleceksem uykuda Zâten canım verilmişti Tanrıya

5

Kısım — 2

Ben küçücük yatağıma uzandım Sesimi ben Allahıma uzattım Koru beni bütün gece Allahım Sabaha ben selâmetle çıkayım

Sabah duası :

Kısım — 1

Uyanarak görüyorum gündüzü Bütün gece Hak gözetmiş bak bizi İyilik ver, yalvarırım, Allahım Bugün dahî gözet sen cümlemizi

Kısım — 2

Benim Mevlâm, yalvarırım, Allahım Vakta ki ben yatağımdan kalkarım Bütün gün ben, ne yaparsam, söylersem Makbûl olsun nazarında ya Rabbım

Yemekten evvel :

Senin elinden geliyor bizlere her bir nîmet Günlük riziklarımızdan eyleriz sana hep minnet Ya Mevlamız, Sendendir, her türlü lûtfu inâyet Medhin için, hizmetinçin yaşayalım her sâat

6

Sabah ilâhîsi : — 1 —

Oh bak, şafak söküyor. — Karanlıklar gidiyor. Neş'e içinde sesler — Her yana aksediyor

— 2 — Sabah ne tatlı bana — Fırsat duaya sana Hemencecik Allahım — Diz çökerim ben Sana

(*) Sabah ne fırsat bana — Münâcâtlara Sana Kalbim gelir hep dile — Söyleşir hep seninle

(*) Doğrulunca ben Sana — Atılır canım Sana Ruhum gelir hep dile — Sevişir hep seninle

(*) Anınca candan seni — Duyarım ben sesini Her zerrem gelir dile — Övünür hep Seninle

— 3 —

Bütün gece başımda — Sen bekledin, korudun

Sarılıp candan Sana — Ben gölgende uyudum. — 4 —

Şimdi kalktım uykudan — Dinle beni Yaradan Duam budur her zaman — Ediyorum tâ candan

— 5 —

Benim kalbim hiç bir an — Boş kalmasın senâdan Kalbim dolsun sevginle — Eksilmesin bir zaman

(*) Tarafımdan ilâve edilmiştir.

Ö. F. M.

7

Akşam İlâhisi :

— 1 — Battı güneş ufukta — Her gün gibi yeniden Nemlere bak çimende — Şimdi yağan şebnemden

— 2 — Kuşcağızlar her yanda — Daldılar hep rahata Uyudular yuvada — Hiç ses yok bir tarafta

— 3 — Çiçeklerde derlendi — Göğüsleri toplandı Kokuları, her şeyi — Şebnemlerle örtüldü.

— 4 — Ben dahî bütün gece — Derin derin iyice Tâbesabah uyurum — Rahatlarım güzelce

— 5 — Korkmam ki, ben, hiç gece — Rab yanımda her gece Rab birlikte olunca — Gündüz olur her gece

(Çocuk lisanından Muallimle muhavere)

— 1 — Allah gökte değil mi (1) Tâ yukardan görür mü Bir kabahat işlersem

(1) Bu bir çocuğun iptidâî telâkkisidir. Kur'anı

Kerime müstenit telâkkimize göre, Allah her yerdedir. (Yüzümüzü her nereye dönersek Allahın yüzü ora-

8

Evet çocuk O görür Bütün günler geceler O hep seni gözetler — 2 —

Allah gökte değil mi? Tâ uzaktan bilir mi Bir yalancık söylersem.

Evet çocuk O bilir Her bir şeyi işidir Velev yavaş söylersen. — 3 —

Allah gökte değil mi? Ya ben nasıl giderim Teşekkürler ederim Sonsuz alâkasına Hakkımdaki lûtfuna Bu kadar sevgisine

dadır). (Allah göklerin ve yerin nûrudur). (Allah her şeyi muhittir). (Allah insanlara şah damarların- dan daha yakındır). (Allah insanın kalbiyle ruhu ara- sına girer). (Her nerede bulunursak Allah bizimle be- raberdir).

Maamafih çocuğun Allahın yakınlığına olan alâkalıdır ki merakla muallime bu sorguları sorduru- yor. Muallim de onun bu ihtiyacına cevap veriyor. Muhaverenin ilâveten tarafından devamı:

Ö. F. M.

9

Çok haklısın sen çocuk Fakat gitmeyi bırak Yerinde sevmeğe bak Burda gönül bağlarsan Onu candan seversen Göğe çıkmış olursun. Ona şükürlerini Kolaycacık her vakit Sen arzetmiş olursun.

İngilizce kitabın bu mevzûdaki muhaveresi bura- da bitiyor. Bu muhaverenin aşağıda devam eden kısmı bu esasa istinaden tarafımdan yazılmıştır. Bâzı haki- katlerin izah ve tafsiline bu esas vesile ittihaz edilmiş- tir.

Ö. F. M.

Kısım — 1

— 1 —

Allah gökte değil mi? Evet çocuk o tutar Kollarımdan tutar mı Seni her dâim kollar Ben merdiven çıkarsam? Her nerede bulunsan.

— 2 —

Allah gökte değil mi? Evet çocuk o tutar Ellerimden tutar mı Sana her yerde bakar Ben bir çukur atlarsam Hangi zorlukta olsan

10

— 3 —

Allah gökte değil mi? Evet çocuk o korur Beni bekler korur mu Hep yanında bulunur Karanlıkta uyursam Her nerede uyursan.

— 4 —

Allah gökte değil mi? Evet çocuk kurtarır Beni o kurtarır mı Onsuz hiç bir yer yoktur Ben kırlarda kaybolsam. Her bir yerde hazırdır.

— 5 —

Allah gökte değil mi? Evet çocuk o korur Böceklerden korur mu Kurttan kuştan böcekten Ben bahçede uzansam. Her nerede uzansan.

Kısım — 2 — 1 —

Allah gökte değil mi? Nasıl şifalar beni Ben bir hasta olursam.

— 2 —

Her nerede bulunsan — Nurundasın sen Onun Hassası her ilâcın — Lûtfudur ancak Onun

— 3 —

Hekimlere bu ilmi — Her muvaffakiyeti Her an Allah vermekte — Rab tâlîm eylemekte

11

— 4 —

İlâçları aratan — Hassaları bulduran Terakkîler yaptıran — Allahın ilhâmıdır.

— 5 —

Rabbin eli dâimâ — Başındadır herkesin O gösterir buldurur — Faydasını her şeyin

— 6 —

Bulunan şey Rabbındır — Arayan da Rabbındır. İlim, sanât, fen, her şey — Hep sâniin sunûdur.

— 7 —

Rabbın irâdesidir — Her bir faaliyyette Rabbın alâkasıdır — Halkta zahir olmakta

— 8 —

Gösterelim bizler de — Canla başla yürekle Her yerde, her fırsatta — Hakka, halka alâka.

Kısım — 3

— 1 —

Allah beni sever mi — Ona şeker verirsem Benden memnun olur mu — Ona ikram edersem.

— 2 — Kime şeker verirsen — Ona vermiş olursun Kime ikram edersen — Rabba etmiş olursun.

— 3 — Olur mu ben Allahı — Annem gibi öpersem Babam gibi okşarsam — Candan bir sarılırsam.

12

— 4 —

Kimi candan seversen — Rabbi sevmiş olursun Kitabını öpersen — Onu öpmüş olursun.

— 5 —

Yetimleri okşarsan — Ona yapmış olursun. Zavallıya bakarsan — Onu orda görürsün.

— 6 — Allah her bir kimseden — Zavallıya yakındır. Ona sen yaklaşırsan — Rabbi orda bulursun.

— 7 — Kime bir şeycik versen — Rabba ödünç verirsin. Halka hizmet edersen — Hakka hizmet edersin.

— 8 — Emirleri tutarsan — Gayret, şefkat duyarsan Halka candan bakarsan — Sen sarılmış olursun

— 9 —

Lokmanı paylaşırsan — Derdleri paylaşırsan Komşundan gizlenmezsen — Sen bir azîz olursun

Kısım — 4

— 1 —

Anlat bana güzelce — Koy aklıma iyice Allah nasıl görüyor — Hemencecik biliyor.

— 2 — Şöyle ki ben oynarken — Tam çukura düşerken Bağırmadan biliyor — Çağırmadan geliyor

— 3 — Havza yuvarlanırken — Tam ayağım kayarken Nasıl çabuk duyuyor — Seslenmeden tutuyor.

13

— 4 —

Güzel sordun sen çocuk — Sormak bilmek hakkındır. Yaşın daha pek küçük — Fakat sormak hakkındır.

— 5 — Bunları güzel dinle — Kalbine hep nakşeyle Allahsız hiç bir yer yok — Allahsız hiç bir şey yok.

— 6 — Allah mevcûd her yerde — Hem göklerde hem yerde Nûru odur her yerin — Rûhu Odur herkesin. — 7 — Cümle âlem, her zerre — Hep bu nûrun içinde İçi dişı her şeyin — Hep bu rûhun içinde — 8 — Doğar büyür yaşarız — Hep bu nûrun içinde Durup durup şaşarız — Allahtayız denince. — 9 — Kim tutuyor elini — Ayakların kayarken Kim sarıyor belini — Yere yuvarlanırken. — 10 — Bil ki dâim Rabdasın — Rabbın avucundasın. Rab yakın sana senden — Haberin yok bak bundan

— 11 — Anneni sen çağırsan — Kimden imdad istesen Kimden yardım beklesen — Her kime sen seslensen

— 12 — Allahdır hep işiden — İmdadına yetişen Seni her bir vartadan — Kudretiyle kurtaran.

— 13 — Allahın alâkası — Gayreti muhabbeti. Hemen zuhura gelir — İmdadına yetişir

14

— 14 —

Her bir çağırdığını — O karşına getirir. Her sıkıntı anında — O imdada yetişir.

— 15 — Âlem onun elinde — Herşey onun hükmünde Küçük büyük her mevcûd — Rabbın avcu içinde.

— 16 — Bütün dünya ya zerre — Yaşar onun nuriyle Ay dünya güneş yıldız — Döner onun eliyle.

— 17 — Türlü işler, hikmetler — Bütün bu hareketler. Türlü hisler, gayretler — Bu nurdan tecellîde.

— 18 — Yuvasında kuşları — Delikte karıncayı Yaşatan yetiştiren — Bu nurdaki kudrettir.

— 19 — Mukadderat denilen — Bütün irâdeleri Her şeyde izhar eden — Bu nurdaki vüs'attır.

— 20 — Aydınlık ya karanlık — Yakınlık ya uzaklık. Görmek, seçmek, işitmek — Mahlûkta mühim şeyler.

— 21 — Allaha hiç güçlük yok — Bilinmiyen bir şey yok Âlemde zahir haller — Onun yaptığı şeyler.

— 22 — Görmediği zerre yok — Görmek için zaman yok Meçhul, yeni bir şey yok — Ayrı gayrı bir şey yok.

— 23 — Her bir şeyi olmadan — Evvelinden biliyor Neyi takdîr etmişse — Onlar çıkıp geliyor

15

— 24 —

Yaprak düşmez ağaçtan — Serçe inmez yuvadan. Rap irade etmezse — Allah izin vermezse.

— 25 — Her ne varsa âlemde — Evsaf, hassa, fâide Hep Rabdan tecellide — Hepsi Rabdan gelmekte

Kısım — 5

— 26 —

Ne mutlu bu çocuğa — Neler sordu öğrendi. İlim hikmet sorana — Rap inayet eyledi.

— 27 — Şükrederim Allaha — Uyandık bak birlikte Rahatlandık sevindik — Kalblerde hep birleştik.

— 28 — Bilgi duygu hayattır — Bunun aksi ölümdür. Kayitsızlık, ya gaflet — İşte o dalâlettir.

— 29 — Akıl, fikir ışıktır. — Hakikat arayana Kalbin nuru rehberdir — Hak yolunu tutana.

— 30 — Fedâkârlık edemez — Diğergâmlık yapamaz. Hakka güvenmeyen can. — Kuvvet, gayret duyamaz

— 31 —

Allaha güvenmeyen — Kalır kendi başına Kendi başına kalan — Belâ olur başına.

— 32 — En büyük bir yetimlik — Rabdan habersizliktir. En büyük bir yoksulluk — Rabdan ümitsizliktir.

16

— 33 —

Sığınmıyan Allaha — Kuvvetsizdir hayatta. O kuvveti bilmeyen — Sermayesiz savaşda

— 34 — Kendine güvenenin — Hiyle olur hep işi Korku, şüphe, hem riya — Sinsiliktir hep işi.

— 35 — Hodperest, putperestir — İşi hep menfaattir. Almak, yolmak ya soymak — Onca hep marifettir.

Kısım — 6

— 36 —

Ne mutlu bak ona ki — Hak yolunda dosdoğru Her işinde namuslu — Bir hayat takîp eder.

— 37 — Dolandırmaz, aldatmaz — Yıkmaz, yakmaz, incitmez. Kimseye hiç yük olmaz. — Fena bir söz söyletmez.

— 38 — İyilikten çekinmez — Fedakârlıktan kaçmaz. Kin, hiyanet taşımaz — Kimseden hınç aramaz.

— 39 — Allah için herkesi — Sever basar göğsüne Allah için herkesin — Hep koşar yardımına.

— 40 — Allahın her kulunu — Hürmetle sayar, sever. Her birinin işini — Allah için benimser.

— 41 — Fena muameleyi — İyisiyle karşılar Fenalara selâhta — İyi bir örnek olur.

17

— 42 —

Her adımda hayatta — Allaha hep tutunur. Kuvvetli, zevkli kalple — Hakkın nurunda yürür.

— 43 — Kim nereye saparsa — O yolunu iğriltmez Her kim işten kaçarsa — O yolunu şaşırmaz.

— 44 — Haktan gayri kimseden — Hiç bir şeycik beklemez Yaptığı iyilikten — Bir karşılık istemez.

— 45 — Her nerede bulunsa — Hakkı övmek, söylemek Halkı sormak düşünmek — Esas iştir hayatta.

— 46 — Rabbi sevmek, sevdirmek — Medhü tarîf eylemek Hakka rıza göstermek — Günlük iştir hayatta.

Yatarken Niyazım :

Ya Allahım arzum budur göynümde Baş koyayım yatayım eşiğinde Rahatlayım emniyetle kapında Uyuyayım selâmetle yanında

— 2 —

Nurun sönmez, sevgin bitmez bir yerde Mahlûkunu gözedirsin her yerde El çekmezsin hiç bir şeyin üstünden Sahibsin sen malına her bir yerde

2

18

Teslimiyet

Seninim ben Allahım Sana ait her şeyim Ruhum vücûdum gibi Senindir her bir şeyim Benliğimin, her şeyin Sahibine teslimim

— İftikâr —

— İhtiyâç —

— 1 —

Bütün varlık seninle — Bütün hayat ruhunla Her bir zerrem höcerem — Yoğrulmuş hep elinle.

— 2 — Görmek, işitmek, duymak — Hepsi Senin nurunla Faâliyet, hareket — Hep Senin kudretinle

— 3 — Vücutta hep uzuvlar — İçte türlü âletler Hepsi konmuş elinle — Hep kurulu elinle.

— 4 — İçimdeki tezgâhlar — İşliyor hep nurunla Haberim yok birinden — Tertipli hep ilminle

— 5 — Milyonlarca amele — Çalışır irâdenle Herbiri birer işle — Gece gündüz içimde

19

— 6 —

Her bir şeyi âlemde — Halk eden icad eden Tertip hem tanzîm eden — Yapan eden bir Sensin.

— 7 — Bütün eller avcunda — İşliyor hep bir elle İftikardan gayri yok — Bütün âciz ellerde.

— 8 — Cehil, hayretten başka — Hiçbir şey yok kimsede Sarılmadan başka yok — Yapılacak şey elde.