TEZA 3 1-Jep perkufizimine sotem te gjenotipit dhe fenotipit?Gjenotipi-me gjenotip do te kuptojme ndertimin gjenetik te nje organizmi .Fenotipi –me fenotip do te kuptojme manifestimin fizik te nje tipari gjenetik.2-Nderveprimi I aleleve e te njejtit gjen, konkretizoje?3)Bashkeveprimi epistatik-do te kuptojme kur nje gjen dominant ushtron efekt shtypes mbi nje gjen tjeter dominant ose recesiv jo alelik me te.4)Bashkeveprimi komplementar-do te kuptojme ate lloj bashkeveprimi kur dy gjene jo alelik bashkeveprojne dhe japin je fenotip te ri.5)Epistaza dominante- me epistaze dominante do te kuptojme ate forme te bashkeveprimit epistatik ku nje gjen dominant ushtron efekte shtypes mbi nje gjen tjeter dominante ose recesiv jo alelik me te .6)Episataza recesive- kate beje .kure nje gjen recesiv ushtron efekte shtypes mbi nje gjen tjeter recesiv ose dominante jo alel me te.

3-Bashkeshoqerimi i gjeneve tek ekuariotet dhe rekombinimi i tyre?

Ne rastin kur gjenet gjenden te lokalizuara ne nje kromozom, quhen gjene te bashkshoqeruar. Gjate procesit te mejozes, ndodh rekombinimi i materialit gjenetik, qe nenkupton procesin real te shkembimit reciprog te segmenteve ne segmentet korresponduese ose ndermjet kromozomeve perkates. Pra gjenet e bashkshoqeruar me anen e rekombinimit ndahen nga njeri tjetri.

4-Cjane mutacionet, mutacionet gjenetike?Mutacionet –jane modifikime kimike te molekules se ADN, si rezultat i veprimit te ndryshem spontan apo artificial.Mutacionet ndahen ne dy grupe.1-mutacione kromozomike. 2-mutacione gjenetike. MUTACIONET GJENETIKE nuk mund te vrojtohen me mikroskop si mutacionet kromozomike. mutacione gjenetike mund te kemi heqeje (Delection) te nje baze, ose shtim (dublifikim)te nje baze ose disa bazave.

A) Mutacione zvendesimi bazash, psh AT me GCB) Mutacione misens (te sensit) zvendesimi i nje cifti bazash con ne formimin e nje

kodoni te ri.C) Mutacionet nosens, zvendesimi i ciftit te bazash con ne formimin e kodonit

STOP..D)

1-Mutecionet kromozomike jane ndryshime qe pesojne kromozomet ne muret ose ne strukturen e tyre .Ne mutacione strukturore ndahen ne mutacione brenda kromozomit dhe ndermjet kromozomit.mutacionet brenda kromozomit ndahen ne :1-dublikime 2-inversione 3-translokacioneKurese ndermjet kromozomeve ndahen ne translokacioneABCDE ABCD

mormal. delecie heterozigoteabcde abcde

TRANSLATIMI

Translatimi eshte procesi i kalimit te informacionit gjenetik nga ARNm ne proteine sipas rregullit te kodit gjenetik. Vendi i sintezes se proteinave, ku ndodh procesi i traslatimit eshte ribozomi.ARNm drejtohet ne pozicionin 5 prim- 3 prim drejt ribozomit, fillimi i ketij vargu nis me aminoacidin metionine ndersa fundi mbaron me bishti qe eshte i mbushur me bazen ADENINE. Pasi vargu i ARNm fillon te futet dhe vendoset tripleti i pare ne pjesen midis dy njesive te ribozomit, aty vjen ARNt e cila permban antikodonin qe perputhet ne menyre komplementare me ARNm .Ne baze te ketyre tripletve qe vijne nga ARNm dhe traslatimit nga ARNt formohen aminoacidet perkates ne ribozome. Ne kete menyre formohen vargjet proteinore. Me ardhjen e kodonit UAG mbaron procesi i traslatimit, pasi ky kodon jep sinjalin STOP te ketij procesi.