thai association of orthodontists design thinking · if you give a man a fish and he will eat for...

นาร...Growth Modifica

tion

...โรคอลไ

ซเมอร

BracesNews

Apr i l 2015

THA I A SSOC IAT ION OF OR THODONT I S T S

http://www.thaiortho.orgสมาคมทนตแพทยจดฟนแหงประเทศไทย

Design Thinking: Unraveling Wicked Problems

6 - 7 กรกฎาคม

7- 8 กรกฎาค

ม @ Zone Eden

C H A N G E 01

ค�ำพอสอน

“...การทจะประกอบกจใดๆ ใหเจรญเปนผลดนน ยอมตองอาศยความอตสาหะ พากเพยร และความซอสตยสจรตเปนรากฐานส�าคญ

ประกอบกบจะตองเปนผมจตใจเมตตากรณาไมเบยดเบยนผอน และพรอมทจะบ�าเพญประโยชนใหเกดแกสวนรวมตามโอกาสอกดวย

ถาปฏบตไดดงน การงานของทานกจะส�าเรจสมความปรารถนาทกประการ...”

พระบรมราโชวาท ในพธพระราชทานปรญญาบตร

แกนสตจฬาลงกรณมหาวทยาลย

วนท 12 กรกฎาคม พทธศกราช 2499

001-071-��.indd 1 4/30/15 10:46 AM

02 Braces Newsสำรบญสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ ผทรงมแต…ให 3CHANGE 8Upcoming Meeting 10Design Thinking 12ซบซบ (แตไม) นนทา 18เลขาฯ เลาเรอง 21ภาพเปนขาว 26เกบความรจากงานประชม 56ชวนมา...คย 59เกรดสาระนาร 62แบงปนเรองเลาดๆ 64Welcome to the Club 69นาร...เรองสขภาพ “อลไซเมอร” 74

คณะผจดท�ำทปรกษา รศ.ทพ.พาสนศร นสาลกษณ ทพญ.ศนสนย อนนตสกลวฒน ทพญ.เรองรตน โกมลภสบรรณาธการ ทพญ.อญชลกา สงวนดกลกองบรรณาธการ ทพญ.เพญนภา ศรวชาญกล ทพญ.จร จนตวงศวานช ทพญ.นรนาท ถระศภะ ทพญ.สรนทพย ศรเศรษฐนล อ.ทพ.ดร.ชษณ แจงศรพนธ อ.ทพ.พงศธร พทองค�า ทพ.วฒพงษ เหลาอมต

EDITOR’S TALKสวสดคะ ทานสมาชกทรกและเคารพทกทาน

Braces News ฉบบนตอนรบเทศกาลสงกรานต ปใหมไทย ขอพรใหความสขใจมาสทกทานนะคะ ฉบบนเรามเนอหาสาระนาอานมาใหเชนเคยคะ

เป ดเ ล มด วยการเฉลมพระเกยรตสมเดจ พระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารเนองในโอกาสพระชนมายครบ 60 พรรษา ดวยคอลมน สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ผทรง มแต…ให โดย ทพญ.นฤมล ทวเศรษฐ ขอขอบคณ พเหมยวของพวกเราดวยนะคะ

เคยสงสยมยคะ Design Thinking คออะไรประธานวชาการของเรา รศ.ทพ.สมชย มโนพฒนกล ชวยหาค�าตอบใหแลว เปดอานไดเลยคะ

พเศษกบคอลมนเกบความรจากงานประชม โดยทานนายกฯ รศ.ทพ.พาสน ศร นสาลกษณ จดท�าสรปความร ท เปนประโยชนจากการบรรยาย ในงานประชมวชาการทผานมามาใหพวกเราโดยเฉพาะ

ชวน...มาคยฉบบนไมอยากใหพลาดกนเลยคะ เพราะเราไดรบเกยรตจากพมย (ทพญ.เรองรตน โกมลภส) คนเกงของพวกเรา มาใหขอคด แงคดดๆ ทเชอวา ถาใครไดอานแลวจะเปนประโยชนในการน�ามาปรบใชเปนแนวทางในการท�างานไดอยางดเยยมจรงๆ คะ

ปดทายดวยคอลมนนาร...เรองสขภาพ ฉบบน เรามาท�าความรจกกบโรคอลไซเมอร โรคใกลตวทเชอวาทกคนคงอยากรกนแนนอน เรามมาใหอานเปนสาระดๆกนในฉบบนคะ

พบกนใหม เดอนกรกฎาคม 2558บรรณาธการ

ขอขอบคณทพญ. นฤมล ทวเศรษฐ ทพญ.เรองรตน โกมลภสทพญ.ปยะธดา จตตานนท

C H A N G E 03 Braces News

เคยมผถามวา สงทประทบใจผเขยนมากทสดเกยวกบ

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร

คออะไรกขอตอบวา..น�าพระทยของพระองค พระองคมน�าพระทยงาม

มความจรงใจ เมตตา และเปน “ผใหทไมมสนสด”

ท ใช ค�าวาให ไมสนสด เป นเพราะพระราช

กรณยกจของพระองคทมมากมายมหาศาลนน สงท

พระองคใหแกประชาชนชาวไทย ไมใชเพยงทรงให

แตเงน แตใหประชาชนสามารถพฒนาตนเองตอไป

ในอนาคต ตามทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเคยม

พระราชด�ารสเมอ 4 ธ.ค. 2541 ตอนหนงว า . . .

เราไมควรใหปลาแกเขา แตควรใหเบดตกปลาและ

สอนใหรจกวธตกปลาจะดกวา

If you give a man a fish and he will eat

for day. But if you teach a man to fish and he

will eat for the rest of his life.

เปลยนชวตชาวเขา จากปลกฝนเปนปลกผก

ปลอดสารพษ จากปลกพชนรกเปนพชสวรรค

เราคงเคยเหนภาพพระองคทานหลายครงท

ทรงพระราชด�าเนนขนเขาตามเสดจพระบาทสมเดจ

พระเจาอยหวไปในทตางๆ การเดนขนภเขาไมใชสงทท�า

กนงายๆ ตองฝกฝน จ�าไดวาในชวงเวลาททานประทบ

อยหวหน ซงคนสวนใหญจะลงเลนน�าทะเลกน แตทาน

กลบพระราชด�าเนนขนเขาหลายๆ ครง ตอนแรกกสงสย

ทานรบสงวา..พระบาทสมเดจพระเจาอย หว

ทรงมกเสดจพระราชด�าเนนไปเยยมหม บานชาวเขา

ทานวาเขายากจน เราไปแนะน�าเขาในเรองท�ามาหากนได

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร

ผ ทรงมแต . . . ให

04

เราถกสอนวาเกดเปนคนไทย ตองอดทน จงจะ

ปองกนชาตบานเมองไวได อกเหตผลหนง ถาอยาก

เปนนกพฒนาทด เราตองมแรงทจะเดนไปใหก�าลงใจ

ชาวบานทปลกพชอยบนดอยซงรถไปไมถง

เวลาเราตองปนเขา เราจะซาบซงในค�ากว..วา

การน�าตวไปสทสงเปนสงยาก เพราะตองแบกน�าหนก

มากมาย แตเปนสงทเปนไปได…

เราคงทราบกนดวาในสมยกอนชาวเขาชาวดอย

จะปลกฝนหรอยาเสพตดตางๆ เพอหารายไดมายงชพ

แตในปจจบนโครงการตางๆ ของพระบาทสมเดจ

พระเจ าอย หวซ งมสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ

สยามบรมราชกมารทรงเปนผดแลโครงการตอมานน

หลายโครงการไดเปลยนจากพนททบอนท�าลายชาต

กลายเปนสรางผลตภณฑเพอยกระดบชวตของคน

ในประเทศ ดวยโครงการหลวง พชผกผลไมปลอด

สารพษ กาแฟ grade premium และอนๆ ซงน�ารายได

มาท�าใหคนทอยบนดอยมชวตความเปนอยทดขนไมตอง

ปลกฝนอกตอไป

ใหการศกษาของชาต

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรม-

ราชกมาร ทรงสนบสนนการพฒนาดานการศกษา

อยางมาก อาจกลาวไดวา มากทสดในบรรดาพระราช-

กรณยกจทงหลาย ดวยทรงเหนว าการศกษาเปน

เครองมอพนฐานทส�าคญทสดในการพฒนาคน และคน

ทพฒนาดแลวจะไปพฒนาสงคมและโลกตอใหยงยน

ทรงมนพระราชหฤทยวา การศกษาท�าใหคนมโอกาส

เลอกเสนทางชวตทดกวา และการศกษาทถกทางจะ

ท�าใหคนพฒนาทกดานและใฝสนต ดงพระราชด�ารสดงน

...มค�าขวญทวา Education provides the

opportunity to choose, the opportunity to

choose peace.

เมอทานรบผดชอบการดแลโรงเรยนจตรลดา

ทรงมงพฒนานกเรยนแตละคนตามศกยภาพแหงตน

ทรงเลงเหนถงอนาคตของเดกบางกล มทไมไดมการ

เรยนร เรวเหมอนเดกส วนใหญ จงไม ม โอกาสได

เขาเรยนในมหาวทยาลย แตเดกกลมนกมความสามารถ

ดานวชาชพ ดานฝมอ ทานจงไดตงโรงเรยนจตรลดา

สายวชาชพขนเพอเพมพนความร ดานทกษะวชาชพ

ปจจบนเรยกวา วทยาลยเทคโนโลยจตรลดา มการสอน

C H A N G E 05

ในหลายสาขา เชน คอมพวเตอรธรกจ อเลกทรอนกส

อาหารและโภชนาการ เพอสรางคนดใหมอาชพเลยงตวได

….ในการท�างานดานการศกษา (หรอดานอนๆ)

ไมเฉพาะแตในโรงเรยนจตรลดา ขาพเจาท�าสดความ

สามารถจะใหดทสด อยางไรกตาม...ขาพเจาไมเคยคด

ท�าตวเปนหมอสอนศาสนา สงสอนใหใครๆ ท�าอะไร

ตางๆ แตกหวงวาทกคนจะมจดมงหมายเดยวกนคอ

พฒนาคน หรอทรพยากรมนษย พดงายๆ คอ สรางคน

มความร ไปประกอบอาชพพฒนาชาตได

ทรงท�าใหอนาคตของชาตเขมแขง

เมอเสดจเยยมราษฎรในตางจงหวด

...ในบรรดาความยากจนทงหลาย ขาพเจาม

ความรสกวาผ ทไดรบผลกระทบมากทสดเหนจะเปน

เดกๆ พวกนกเรยนทซบผอม อาหารการกนไมสมบรณ

เชนนจะเอาเรยวแรงและสมองทไหนมาเลาเรยน...

วธการชวยเหลอทขาพเจาคดไดในเวลานนกคอตดตอ

กบองคการกศลทใหทนอาหารกลางวน..กบอกวธคอน�า

ผลไมไปปลก

ทานไดค�ารบค�าแนะน�าจากหมอมเจาปยะรงสต

บอกวา “เอาเงนไปใหเขาท�าไม ท�าไมไมใหปลกผก

เลยงตวเอง”

จากนนมาการรเรมโครงการเกษตรเพออาหาร

กลางวนจงเกดขน ณ โรงเรยนต�ารวจตระเวนชายแดน

เนนปญหาการขาดสารอาหารของนกเรยน และทรง

ตดตามการด�าเนนงานของโครงการอยางตอเนองดวย

ความใสพระราชหฤทยยง

ทานทรงตงขอสงเกตวานกเรยนทเรยนหนงสอ

ไดดตองมสขภาพดและไมหว หลายคนมพยาธ หลายคน

ฟนไมด ท�าใหอาหารทเขาไปกลายเปนอาหารพยาธ

06

จงทรงท�าโครงการตรวจพยาธในโรงเรยน ใหนกเรยน

ใสรองเทากนพยาธ

และในวนท 24 เมษายน 2558 พระองคได

เสดจพระราชด�าเนนเปดโครงการยวทตฟนด โรงเรยน

ต�ารวจตระเวนชายแดน ณ คณะทนตแพทยศาสตร

มหาวทยาลยมหดล ซงแสดงใหเหนวาพระองคทรง

ใหความส�าคญตอสขภาพฟนและสขภาพของเดก

ในทองทห างไกลดวยการสงนกเรยนจากโรงเรยน

ดงกลาวเขามาอบรมเรองสขภาพฟนดแหงละ 2 คน

ทรงท�าใหเกดศกดศรของชาตในสมาคมโลก

เมอเสดจพระราชด�าเนนไปทรงปฏบตพระราช-

ภารกจในตางประเทศ กทรงไดรบความชนชมยกยอง

น�าชอเสยงเกยรตยศกลบสประเทศไทย ดวยพระจรยา-

วตรทเปดเผยและจรงใจ ทรงเสวยพระกระยาหารท

ประเทศตางๆ น�ามาถวายไดทกชนด

พวกเราคงเคยไดยนเรองทานเสวยตกแกเมอ

ครงไปประเทศจน ทานทรงอธบายประกอบการเสวย

ตกแกวา

การกนอะไรประหลาดๆ น เปนสวนหนงของ

การเจรญสมพนธไมตร เราไดรบการอบรมวา การไป

ตางประเทศทกครงเปนราชการ ไมไดไปเทยวเลน ฉะนน

ไมมสทธอยากท�าอะไรไมอยากท�าอะไร ไปหรอไมไป

C H A N G E 07

เรองน การทเรองไดรบการคดเลอกลงตพมพในหนงสอ

นตยสารสตรสารทเปนหนงสอทไดรบความนยมในสมย

นนและไดคาเรองดวย จงเปนสงทพระองคทรงภมใจ

และน�าเงนทไดทงหมดนไปบรจาคใหการกศลตอไป

ทรงใหรอยยม

สงทพวกเราไดเหนเสมอ คอรอยยมของพระองค

เปนรอยยมแสดงถงความเมตตา ความจรงใจทพระองค

มตอประชาชนทกคน ในทกแหงททานเสดจฯ มกจะ

มคนมาถวายเงนใหทาน ซงทานกไดน�าเงนเหลานน

ไปพฒนาประเทศชาตในโครงการตางๆ ทานรบสงวา

ทานเปนเพยงเศรษฐเงนผาน จะสงเกตไดวาการ “ให”

ของพระองค เปนการใหทมคณคามากมายกวาตวเงน

หลายเทา พวกเราทกคนโชคดทไดเกดมาในแผนดนน

รชกาลน คงเปนครงเดยวในชวตทเราไดเกดมาและ

ได มพระองคเป นแบบอยางการด�าเนนชวต เป น

แบบอยางของการใหทไมสนสดตอชาตและแผนดน

ของเรา แลวพวกเราละ สงคม “จดฟน” เลกๆ ของเรา

ใหอะไรกบสงคมและผปวย

ทพญ. นฤมล ทวเศรษฐ

ตองแลวแตเจาภาพ หนาทของเรา

คอเปนตวแทนของประเทศทจะน�า

เอาความปรารถนาดของชาวไทย

ไปสประเทศเจาภาพ...

พระเมตตากบมลนธสายใจไทย ในพระบรมราชปถมภ

ในฐานะประธานมลนธฯ

ทานทรงดแลการด�าเนนงานท�าให

มลนธฯ สามารถชวยเหลอทหาร

ต�ารวจทบาดเจบทพพลภาพ หรอ

เสยชวตจากการปฏบตหนาทเพอ

ปองกนประเทศชาต ทงดานการเงนและการสงเสรม

อาชพ เพมขวญก�าลงใจแกทหารและต�ารวจทบาดเจบ

เปนอยางมาก

พระราชนพนธใหขอคดของชวต

มพระราชนพนธมากมายทใหขอคดดๆ ทรงเรม

แสดงพระอจฉรยภาพตงแต เมอสมยครงทรงเป น

นสตจฬาฯ พระราชนพนธแกวจอมแกน ซงไมใชเปน

เพยงนทาน แตใหทงความรและใหขอคดสอนใหเดก

มจตส�านกทด มความตอนหนงในค�าน�าของหนงสอวา

....ขาพเจาจงลองเขยนเรองของเดกๆ โดยเอา

เนอหามาจากประสบการณของตวเองตอนเดกๆ บาง

ทพอแม หรอผใหญเลาใหฟงบาง ...เมอเขยนเรองแรก

คอเรองลอกงเสรจใหเพอนชอเหมยวอานดเขาชอบใจ

จงรบอาสาเขยนภาพประกอบให คณนลวรรณ ปนทอง

หรอทเราเรยกกนวา คณยาบ.ก.รบเรองลงพมพให

ทกเรอง ใหคาเรอง ซงท�าใหขาพเจารสกภมใจมาก..

สงทประทบใจของผเขยนคอในสมยนนเมอ พ.ศ.

2521 ทรงมไดเปดเผยใหทราบวาพระองคเปนผแตง

08

โดยเราไดท�าแบบสอบถามส�ารวจเพอใหตรงปญหาทสด

ในขณะเดยวกน กเตรยมพรอมทางความคดในมมมองท

ลกซงใหกบสมาชกของพวกเรา จงเปนทมาในการประชม

“Design Thinking” เพอใหเกดการตนตว ร ทน

“การเปลยนแปลง” ในวนท 6 - 7 กรกฎาคม น และ

เพอเทดพระเกยรตสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ

สยามบรมราชกมาร ทรงเจรญ

พระชนมาย 60 พรรษา จงจด

นทรรศการเทดพระเกยรต

“จดฟน ร ทนไปหมด”

fact or fiction ? เพอ

เปนการใหความรอยาง

ถงแกน ตอเนอง

ไปในวนท 7 - 8

กรกฎาคม Zone Eden ชน 1 Central World

นนเอง หวงจะไดรบความรวมมอจากสมาชก ชวยกน

รวมเปนอาสาสมครตรวจและใหค�าปรกษาทางทนตกรรม

จดฟนแกประชาชน

พวกเรา คณะท�างานฯ ท�างานหนกมากเพอ

สมาชกและประชาชนเพราะ “ความมงมน” ขอเพยง

พๆ นองๆ สมาชกรวมมอรวมใจ เรากจะดใจมาก

ทางสมาคมฯ เอง เขาใจและใหความส�าคญ

กบการเปลยนแปลงครงน สงคม “จดฟน” เอง กตอง

เปลยนแปลงพฒนาเพอกาวเดนอยางมนคงไปขางหนา

อดตนายกสมาคมฯ ทกยคของเรามคณปการมากมาย

โดยเฉพาะ รศ.ทพญ.สมใจ สาตราวาหะ ทน�า

สมาคมทนตแพทย จดฟ นแห งประเทศไทย

ใหเปนทร จกกวางขวางทงในและนอกประเทศ

ดวยการท�างานอยางมงมนและใสใจ

เราจะเหนตวอยางทด คอ

“ความมงมน” “ทมเท

สดตว” ซงหายากในสงคม

ของเรารเปลา การเปลยนแปลง

ทเรวและแรงอยางน

ตองการ “ความมงมน”

“ความทมเทสดตว” ของหมสมาชกอยางยง

ทศทางการท�างานของสมาคมฯ ในวาระ ทาน

นายกฯ อ.พาสนศร นสาลกษณ ไดเลงเหนและตระหนก

ถงปญหา จงม งเนนสรางความแขงแกรงทางปญญา

ส ประชาชน ดวยการพฒนาสอความร ทจบตองได

เขาใจงาย เขาถงประชาชนในรปแบบ Short Film,

Infographic clip ทโดนใจสดๆ เพอตอบปญหาประชาชน

ค�าค�านมความหมายกวางและชดเจน ซงเราทกคนกหลกเลยง

ไมไดแลว เมอมองสงคมรอบตว ท�าไมอะไรๆ มนเปลยนไปเรว

อยางน ลองนกภาพยอนไป เมอ 20 ปทแลว พวกเราเคยคดมยวา

สงรอบตวเราทงสงคม สงอ�านวยความสะดวก และพวกเราจะเปลยนไป

เรวขนาดน

C H A N G E 09 มคนกลาววา “น��านงในเขอนไมมพลง แต

เมอปลอยใหไหลออก จงจะเหนศกยภาพทแฝงอย”

“Nothing happens until something moves”

วาทะเดดของอลเบรต ไอนสไตน ลองคดดซ แมแต

อะตอมเลกๆ กยงวงๆๆๆ ถาทกอยางนง อะไรจะเกดขน

การเปลยนแปลงคอ ตวขบเคลอนใหเกดพลงแหง

ความสรางสรรค “อยากลวการเปลยนแปลง แตจงกลว

ทจะไมไดเปลยนแปลง” นนคอ ทมาของการเปลยนแปลง

อยางมากของสงรอบตวเรา สงคม “จดฟน” ของเรา

ตองปรบและพรอมรบ

บางครงเราหลกเลยงปญหาไมได แตการปองกน

ไม ให ป ญหาเกดอกเป นเรองส�าคญ จากเหตผลน

ทางสมาคมจงขอจดนทรรศการ “จดฟนรทนไปหมด”

แบบทมสดตว หวงเปนอยางยงทจะเหนพลงดง “น��าตก

จากเขอน”

นอกจากนยงไดพฒนา Mascot เพอเปนสอ

สญลกษณทจะพฒนาตอไปเปนตวด�าเนนเรองใหเกด

ความร ซง Mascot ตวนจะเปนตวแทนพวกเรากาววง

ไปขางหนาและมนองๆ ตวเลกๆ วงตามมา

ความมงมนเพอจะ “CHANGE” เปลยนเพอสงทด เปนความตงใจของเรา มารวมมอรวมใจกนนะคะ

“คนฉลาดแกปญหา คนอจฉรยะ

ปองกน ปญหา”

ทนตแพทยจดฟน

ผกระตอรอรน

ทจะกาวไปขางหนา

เพอพฒนาสงทด

ความหมาย Mascot

ขอเชญรวมชวยกนตงชอ Mascot ทาง Facebook สมาชกสามญสมาคมทนตแพทยจดฟนแหงประเทศไทย

ทพญ.ศนสนย อนนตสกลวฒน

010 “Design Thinking: Unraveling Wicked Problems.”

Prof. Kee-Joon Lee

Main Title: Integration of mechanics and biology-expanding

the scope of orthodontics

(1) Myths and truths in orthodontic tooth movement(2) Strategies for non-eruption: 4D tooth movement(3) Practical 3D planning & single wire mechanics based on

total arch perspectives(4) Design of face based on soft tissue paradigm

(including the use of Botox)

วนท 6 กรกฎาคม 2558

: โจทยทางทนตกรรมจดฟน ไมใชวาจะราบรนเสมอไป เพอ design ทางออกอยางชาญฉลาด งานนสมาคมฯ ขอน�าเสนอวทยากรขนเทพ จากดนแดนโสม Prof. Kee-Joon Lee ทานจบการศกษา Ph.D. ดานทนตกรรมจดฟนจาก Yonsei University และเปน visiting Scholar ใหกบ Children’s Hospital of Philadelphia และยงเปน

Adjunct Professor ณ University of Pennsylvania และ Temple University

วนท 7 กรกฎาคม 2558

“Design Thinking: Unraveling Wicked Problems.” คดแบบมดไซน สลายปญหายอดยง

: เพอใหการออกแบบวางแผนการรกษา เปนไปอยางเหมาะสม ไดแผนการรกษาทเฉพาะกบผปวยแตละราย งานนจงรวบรวมวทยากรไทยทมความสามารถขนสงสด ระดมก�าลงกนน�าเสนอขอมล ชวยใหการออกแบบการรกษา

สมบรณทสด

เรมดวยการบรรยายเรอง Decision to Decrease Dental Proclination

with Dramatic Design. โดย วทยากรคณภาพทสมาชกเรยกรอง ขาดไมได สมาชก

แนะน�าใหเชญทานวทยากรทานนบรรยายทกครงอยางลนหลาม รศ.ทพ.ดร.ไชยรตน

เฉลมรตนโรจน จากมหาวทยาลยสงขลานครนทร ทานจะมาน�าเสนอการสลายปญหา ทคนไขไทยสวนใหญตองการ นนกคอการลดความยน (เหยน) ของฟนและทกครง วทยากรทเปนทต องการตวทสดทานน กต องมวธทไม ย งยาก เรยบงายใชไดจรงใน คลนก มาน�าเสนอพรอมภาพถายทชดเจน และการบรรยายทเปนไปตามหลกวชาการและฟงเขาใจงายเสมอมา

ตอดวยวทยาการคณภาพซงทางสมาคมฯ ไดรบเกยรตจาก จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผศ.ทพ.ดร.ไพบลย เตชะเลศไพศาล ทานไดเตรยมการบรรยายเรอง “The Loops: Theory and Application” ชอของวทยากรทงสองทานน กรบประกนคณภาพของงานไดวาไดฟง เรองทคมคาแนนอน

C H A N G E 011

ยงไปกวาน ในปจจบนนการใชภาพรงสมเทคโนโลยกาวหนาไปอยางมาก เราสามารถ “เหน” โครงสรางของกระโหลกศรษะและขากรรไกรของผปวยไดละเอยดถถวนกวาเดม ผศ.ทพญ.ดร.สชยา ด�ารงคศร จากมหาวทยาลยมหดล อาจารยส�าเรจการศกษาปรญญาเอกจาก University of North Carolina (UNC) สหรฐอเมรกา และไดรบ American Board of Oral and Maxillofacial Radiology ตงแตป พ.ศ. 2542 ทานมาบรรยายเรอง “ภาพรงส ดใหถกท...มมากกวาทคณคด” เพอใหสมาชกรลก รทน ความกาวหนาของการถายภาพ

รงส เพอวาใหรเทาทนวาเราอาจตองใชภาพรงสเทคนคใหมๆ เขามาชวยในการสลายปญหายอดยง ซงภาพรงสเดม อาจท�าไมได พรอมทงน�าเสนอเทคนคในการอานภาพรงส ทท�าใหทนตแพทยจดฟนเขาใจปญหาไดถองแท

ตอดวยการบรรยายจากมหาวทยาลยนองใหม ไฟแรง ทท�าใหสมาชกตนเตนไปกบ การบรรยายทกครง นนกคอมหาวทยาลยรงสต ซงสมาคมฯ ไดรบเกยรตจาก อ.ทพญ. ยงมณ เจมเธนศ และ อ.ทพญ.สธาภา ศรอรโณทย ไดกรณามาบรรยายเรอง “How to Start Invisible Braces (Properly): จดฟนแบบใสเรมอยางไรดนะ” เพอรวมสรางสรรคแนวทางการรกษาใหแนใจวา จะท�าไดอยางถกตอง แมนย�า ไมตองมปญหากบการออกแบบการรกษาซงถกควบคมโดยจ�านวนชนของเครองมอใหตองมาวนวายใจได

สวนการบรรยายในตอนสดทาย ทางสมาคมฯ รสกเปนเกยรตอยางมาก ทไดรบ ค�าตอบรบจาก คณธนญชย ศรศรวชย หรอ “ตอ ฟโน” ททานอาจคดไปวาทานไมรจก แตหากทจรงแลว คณตอ เปนนกสรางภาพยนตรโฆษณาทก�าลงไดรบการตอบรบจากทวโลก ไดรบรางวลระดบโลกตดตอกนมาหลายป และมผลงานทเราประทบใจมาตลอด ในการท�าใหโฆษณาทางโทรทศน สามารถท�าใหคนทวโลกหลงน�าตาได ดวยการใชเวลาเพยงไมกนาท และยงสามารถสอถงลกษณะและความร สกนกคดของคนไดชดเจน แมนย�า รวมทงยง สามารถสอขอมลเพอจรรโลงสงคมไดไปพรอมพรอมกน คณตอ ฟโน จะมาบรรยายเรอง

“Design Thinking: Learn theThai expert’s way of unraveling wicked problem.”

นอกจากน เรายงมการประชมใหญสามญประจ�าป 2558 ของสมาชกสามญ และทพลาดไมไดเลย ซงเปนความตงใจของคณะกรรมการชดนทตองการจดงานเฉลมพระเกยรตปมงคล 2558 น นนคองานนทรรศการ เฉลมพระเกยรตสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ในวนท 7 และ 8 กรกฎาคม 2558 เรยนเชญ ทกทานรวมชมงานนทรรศการเฉลมพระเกยรตสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร น พธเปดเรมโดยทานรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข ศ.นพ.รชตะ รชตะนาวน โดยพธเปดจดตอจากงานประชมวชาการ ของสมาคมฯ งานนทรรศการนจะจดขน ณ ลาน Eden ชน 1 Central World จดยงใหญ เรยนเชญทานสมาชก รวมภาคภมใจ รวมประชาสมพนธสมาคมฯ และท�าใหประชาชนทวไปไดทราบและรบรถงการบทบาท และความ พยายามตงใจในการประชาสมพนธจากทนตแพทยจดฟน จงควรรวมดวยชวยกนประชาสมพนธใหทกทานรวมถง ผปวยทางทนตกรรมจดฟนไดทราบและเขารวมงาน ซงมการใหความรทางทนตกรรมจดฟน รบการตรวจการสบฟน รบค�าแนะน�าการรกษาทางทนตกรรมจดฟน พรอมทงลนรบของรางวลมากมาย งานนสมาชกรวมถงประชาชนทวไป ไมควรพลาดเปนอนขาด

Upcoming Meeting

012

ส�าหรบหวของานประชมครงน มชอวา “Design

Thinking: Unraveling Wicked Problems.” คดแบบ

มดไซน สลายปญหายอดยง มทมาจาก ทานนายกสมาคมฯ

นนเองครบ เมอไดการบานนมา ผมกน�ากลบไปตโจทย

ใหกระจาง ใหสมกบททานนายกฯ ไดมอบหมายหวขอ

สดยอดนมาใหนะครบ

กเปนทนาสงสยอยางมากนะครบ วาไอ design

thinking มนคออะไรกนแน เรมตน ท�าไม thinking

ตองม design ดวย (แว) ชกงงแลวครบ ขอถามอาก

(กเกล) ดกวานะครบ กไดความวา จรงๆ แลว ค�าวา

design thinking นน มนกคด นกเขยน นกออกแบบ

ชนน�าหลายคนทเขยนงานเกยวกบ Design Thinking

ขนมา แตในปจจบนทโดงดงและมกถกใชอางองบอยๆ

กหนไมพน IDEO (บรษทรบออกแบบชอดงทอเมรกา

ซงท�างานรวมกบ Steve Jobs) และ Stanford Design

School (Institute of Design at Stanford) ซงทาง

IDEO นนเขากรกเขามาในแวดวงวชาการ โดยเฉพาะ

ทางดานการบรหาร โดยเขยนบทความและหนงสอ

ทนอกเหนอจากเรองของการออกแบบแลว ยงเปน

หนงสอและบทความทพดถงการน�าหลกของการคด

เชงออกแบบ มาใชกบการคดเชงกลยทธครบในสวนแรก

ผมขอน�าแนวทางของ Stanford D. School มาน�าเสนอ

ครบโดยทวไปเขาจะใหม 5 ขนตอนคอ (รปท 1)

โดย... รศ.ทพ.สมชย มโนพฒนกลประธานวชาการ สมาคมฯ

Empathize

Def ine

Ideate

Prototype

Test

รปท 1 แสดงหาขนตอนของ design thinking

(รปวาดขนใหมจาก http://www.forbes.com)

design thinking คออะไร......นา

T h i n k i n g

C H A N G E 013

Empathize Define Ideate Prototype และ

ขนสดทายคอ Testขนแรกเขาเรยกวา Empathize หรอเปนการ

ท�าความเขาใจตอกลมบคคลเปาหมายครบ จดนส�าคญ

มากครบ คอมกจะเรมโดยคดวาท�าไปเพอบคคลอน เชน

ลกคา คนไข หรอ เพอนรวมงานเสมอ

ขนทสองคอ Define คอการนยามใหชดเจนวา

จรงๆ แลวปญหาทเกดขนคออะไร

ขนทสามคอ Ideate หรอการสรางความคดตางๆ

ใหเกดขน

ขนทสคอการสราง Prototype หรอแบบจ�าลอง

ขนมา เนองจากความคดทไดยงอยในหว หรออยในแผน

กระดาษ ในความเปนจรง ประสบการณ (Experience)

หรอ การบรการกสามารถทจะจ�าลองสถานการณออก

มาไดเชนเดยวกนครบ

ขนสดทายคอ Test หรอการทดสอบ ทเราน�า

แบบจ�าลองทสรางขนมานนทดสอบกบผใชหรอกลม

บคคลเปาหมายจรงๆ เพอรบขอแนะน�าหรอ Feedback

มาใชในการพฒนาปรบปรงตอไป

เปนไงครบหลกการของ Design Thinking ทง

หาขนตอนดแลวไมยากเลยนะครบ ทส�าคญคอหลกการ

ของ Design Thinking นนเนน Human-Center

Approach หรอเนนทตวคนเปนหลก ใหความส�าคญ

กบประสบการณ ความคด ความคดเหนของคนทเปน

กลมเปาหมาย

จรงๆ ทผมอานๆ มากมกจะประกอบไปดวย

ประมาณหาขนตอนพนฐานนครบ ตอนนเราพอจะเขาใจ

design thinking เบองตน แลวนะครบ เรามาเขาส

ขนตอนการท�างานจรงของ design thinking กนนะครบ

ในบทความหนงของ Tim Brown ซงเปน CEO

ของ IDEO ทเคยเขยนไวในนตยสาร Fast Company

เมอป 2005 นน Tim Brown ไดเสนอแนะใหน�าหลกการ

และวธคดทบรรดานกออกแบบ ไดใชในการออกแบบ

สนคาและผลตภณฑต างๆ มาใช ในการออกแบบ

กลยทธขององคกร โดยเขาเรยกแนวคดดงกลาววา

เปน Five Points Model ครบ ลองมาพจารณาทละ

ขอนะครบ แลวทานผอานลองพจารณาน�าไปปรบใชกบ

การออกแบบกลยทธของทานนะครบ

Hit the Streets

Recruit T-Shaped People

Build to Think

The Prototype Tells a Story

แนวทางทแนวทางสดทาย คอ Design is

Never Done

สรปแนวคดทงหาประการของ IDEO ประกอบ

ดวย Hit the Streets หรอการลงภาคสนาม Recruit

T-Shape People หรอการหาคนทมทงความร ลก

และรรอบ แนวทางทสามนนทาง IDEO เขาเรยกวา

Build to Think ครบ สเขาเรยกวา The Prototype

Tells a Story แนวทางทแนวทางสดทาย คอ Design

is Never Done ตอนนเรามาดวา ทงหาแนวทางนม

รายละเอยดอยางไร เหมอนหรอตางจากแนวทางหาขอ

ทเราทองมาแตตนแคไหนอยางไร

แนวทางแรก ทาง IDEO เรยกวา Hit the Streets

ครบ กประมาณใหลงภาคสนามครบ เนองจากกลยทธ

ใหมๆ และการทจะมมมมองใหมๆ ไดนน ไมสามารถ

เกดขนไดจากการนงอยในหองประชมหรอหองสมมนา

เพยงอยางเดยว แตจะเกดขนไดจากการเขาไปสงเกต

และศกษาจากตวลกคาเองโดยตรงครบ การส�ารวจ

014

สงเกต เฝามอง คนหา ฯลฯ พฤตกรรมทแทจรงของ

ลกคานน ประเดนทส�าคญคออยาไปสนใจแตเฉพาะชวง

ทลกคาซอสนคาและบรการจากทานเพยงอยางเดยว

นะครบ สงททาง IDEO เขาแนะน�า คอใหเฝาศกษา

และสงเกตตอทงกระบวนการของปฏสมพนธททาน

มกบลกคาเลยครบ ไมวาจะเปนกอน ระหวาง หรอ

หลงการซอสนคาและบรการของทาน และเมอทานเฝา

สงเกตใหดและคดใหถถวนทานอาจจะไดมาซงกลยทธ

หรอสนคาและบรการใหมๆ จากการเฝาสงเกตนไดครบ

คอพยายามท�าความเขาใจความรสกของลกคานนเอง

แนวทางทสอง เขาเรยกวา Recruit T-Shaped

People ครบ ลองนกถงตวอกษร T ตวใหญในภาษา

องกฤษนะครบ คนเหลานจะมความรความเชยวชาญ

ทลกในดานใดดานหนง ซงกเปรยบเสมอนตวขดทดง

ลงมาในอกษร T แตในขณะเดยวกนคนเหลานกมความร

ในศาสตรสาขาดานอนๆ ดวย ซงกเปรยบเสมอนขด

ในแนวขวางของตวอกษร T นนเองครบ เพอใหสามารถ

มองเหนความเชอมโยง ความสอดคลองระหวางสง

ตางๆ เพอน�ามาสรางสรรคสงใหมๆ ได หรอถาในภาษา

องกฤษคอการมองหา Pattern ทคลายๆ กนในสง

ทแตกตางกน เพอสรางสรรคสงใหมๆ ครบ ตวอยาง

ทเหนไดชดเจนในปจจบนคอการผสมผสานระหวาง

หลกการทางดานการบรหารและหลกพระพทธศาสนา

ครบ ปจจบนมผเชยวชาญหลายทานทสามารถเชอมโยง

หลกทางการบรหารสมยใหม ใหเขากบหลกค�าสอน

ขององคพระพทธเจา

แนวทางทสามนนทาง IDEO เขาเรยกวา Build

to Think ครบ เนองจากเมอเราเกดความคดอะไรใหมๆ

เขามาแลว ขอใหอยาคดอยแตในใจครบ จะตองท�า

ออกมาใหเปนรปเปนราง ไมวาจะเปนการสรางแบบ

จ�าลอง หรอการวาดรป หรอการเขยน หรอกระทงการ

บนทกเปนภาพนงหรอภาพเคลอนไหว ซงไอเดยทออกมา

เปนรปเปนรางนนยงไมตองสมบรณหรอสวยงามครบ

สรปคอตองไดแบบจ�าลองหรอตกตาออกมานนเอง

แนวทางทสเขาเรยกวา The Prototype

Tells a Story ครบ กคอตกตาน ตองบอกเลาเรองราว

ของกลยทธหรอสงทบรษทจะท�าหรอมงเนน อกทงท�าให

ผบรหารไดมแนวทางและเครองมอในการปรบเปลยน

กลยทธหรอสงทไดคดมาไดกลางคนครบ ลองนกงายๆ

นะครบวาถาทานคดผลตภณฑททนสมยสดเทขนมา

ชนหนง แตไมรจะท�าใหคนอนเขาไดรบรถงผลตภณฑ

ชนนนอยางไร วธการทงายทสดในการบอกเลาเรองราว

เกยวกบผลตภณฑชนน กคอการถายท�าวดโอสนๆ

เพอบอกเลาถงวธการในการใชผลตภณฑดงกลาวครบ

แนวทางสดทาย คอ Design is Never Done

ครบ หรอเรองของการออกแบบไมมวนจบสน เนองจาก

เราอาจจะคดวาเมอออกแบบกลยทธ ผลตภณฑหรอ

บรการใดกตาม เมอกลยทธดงกลาวเรมมการน�าไปใช

หรอมสนคาและบรการออกมา หนาทในเรองของ

การออกแบบกนาจะจบ แตจรงๆ เนองจากทกๆ อยาง

ลวนแลวแตตองมการพฒนาและปรบปรงอยเสมอครบ

และเมอเวลาผานไปเรอยๆ กจะท�าใหเรามเวลาคดได

ดขน ท�าใหการออกแบบใน version หลงๆ ออกมาดขน

และทส�าคญอยางททานผอานรกนดอยแลววา ตลาด

และอตสาหกรรมตางๆ มการเปลยนแปลงตลอดเวลา

ดงนนกลยทธจงตองมการพฒนาและเปลยนแปลงอย

ตลอดเวลา เรองของการออกแบบกลยทธ จงเปนสง

ทตองคดถงและพจารณาอยางตอเนองครบ

คราวน เรามาถงจดทพอจะเข าใจ design

thinking มากขน กมาถงจดทเราจะตองทราบอกหนง

C H A N G E 015

ค�าทเปนหวใจของ design thinking กคอ wicked

problems และ empathy นะครบ Horst Rittel

(รปท 2) ผบญญตค�าวา “Wicked Problem” (ปญหา

พยศ) ในการออกแบบ

นกนโยบายและนกออกแบบสวนใหญมกเรยก

ขอปญหาหรอโจทยทมโครงสรางซบซอนมากๆ วา

“Wicked problem” (ปญหาพยศ) ค�าค�านถก

บญญตขนครงแรกโดยนาย Horst Rittel (และ Melvin

M. Webber) เมอ Rittel อธบายถงลกษณะของ

Wicked problem วา “มความไมแนนอน มลกษณะ

เฉพาะตว และไมมทางออกสดทายทแนชด” นอกจากนน

เขายงกลาวดวยวา “การแกปญหาหนงๆ ใหแลวเสรจ

กคอการเปดฉากใหกบปญหาล�าดบตอๆ ไป ซงใน

กระบวนการแกปญหาทงหมดน ไมมใครตดสนได

แนนอนหรอกวา ค�าตอบใดถก หรอค�าตอบใดผด”

คงไมผดหากจะกลาววาปจจยความไมชดเจน

และไมแนนอนในปญหาตางๆ กคอ ตนตอทน�ามาส

การพฒนาแนวคดดาน Design Thinking ใน

ปจจบน และหากเปนไปตามทเขากลาวกจะโยงใยไป

สแนวทางตอไปกคอการแกไขปญหาทไมรจบ หากจะ

มองในทางกลบกนกคอ การออกแบบและการท�างาน

ทงหมดเปนเพยงแคการเรยนรเทานน มไดตองการท�าให

ผ แกปญหารสกร สมอะไรกบการแกปญหาใหญๆ ได

ไมตองมคาตอบแทนราคาแพง หรอสงเสรมการมตวตน

(อตตา) ของทมผคด ทงหมดเปนเพยงการแกปญหา

เพอใหผ บรโภคไดรบการบรการทดทสด คอคดคน

แนวทางทดทสด เพอใหไดโอกาสทจะใหบรการหรอ

การรกษาทดทสด แคนน ไมไดตองการใหรสกชนชม

ยนด เหนดเหนอย หรอตองการรางวลแตอยางใด นก

คอขนแรกท design thinking เรมวเคราะหพฤตกรรม

และความตองการของมนษยอยางแทจรงและลกซง

และเรมคลายคลงกบแนวคดทางพทธ จากนนผมขอ

น�าไปส design thinking ตามค�านยามของ Robert

McKim ผมน�ามารวมกบของ Christoph Meinel และ

Larry Leifer ทลงรายละเอยดมากขน และเปลยนอก

เลกนอยเพอใหเขาใจงายขน โดยแบงการท�างานเปน

หกขนตอน คอ

1. (Re) Define the problem – Design never

ends

2. Need finding and benchmarking –

Understand the users, design space

3. “Empathy” – Ideate

4. Prototype – Choose

5. Implement: Make task descriptions,

Plan tasks, Determine resources,

Assign tasks, Execute, Deliver to client

6. Test – Learn

หวใจของ design thinking

กคอ wicked problems และ empathy

รปท 2 Horst Rittel

(รปคดลอกจาก http://www.tcdc.or.th)

016

เราพบวาขนตอนส�าคญของเหลานกออกแบบ

ทมกจะออกแบบจนสดเทแลว อาจท�าใหงานทไดออกมา

“สวยแตกนไมได” หรอ ไม “เวรค” วธการลดปญหาน

กคอ ขนตอน implement ครบ ลงไปดของจรงส วา

ผลตหรอท�าใหการบรการส�าเรจไดจรงหรอไมนะครบ

กคอนยาม วางแผน แบงงานใหชดเจน ตามความ

เหมาะสมของผรบผดชอบ จดการท�าใหเสรจสน และก

สงใหลกคา (Make task descriptions, Plan tasks,

Determine resources, Assign tasks, Execute,

Deliver to client ) อยางทกลาวไวแลวครบ ขนสดยอด

ของการท�าเป นหกขนตอน

กคอ งานทกอยางจะถกน�า

กลบมาทดสอบ และน�าไปส

การเรยนร (Test – Learn)

เทานน และวนน�ากลบไปส

ขอหนงคอ (Re) Define the

problem – Design never

ends ซงท�าใหน�าไปสวงจรการ

พฒนาอยางยงยน

ทานผอานอาจจะเรม

ร สกวา ในโลกแหงความฝน ทกอยางนาจะลงทาย

ดวยดนะครบ (เอาสตรนไปอบรมใหนกการเมองเนอะ

ประเทศไทยคงเจรญ เราจะไดมรถไฟความเรวสง

ดๆ ใชเหมอนในญป น) แตในโลกแหงความเปนจรง

คนประเทศอนกไมใชคนญป น มนษยงานสวนใหญ

ท�างานเพอเงน ยงมนษยงานทมบคลก T อาจคอยๆ

ถกสร างและหล อหลอมให มค าตวแพงขนเรอยๆ

การรวมมนษยบคลก T เอาไวดวยกน อาจเหมอน

การจบป ใสกระด ง อาจไม ม ใครยอมลงให ใคร

จงต องเพมอกหนงขนตอนเขาไปกคอ empathy

(ขอบอกวา ค�านส�าคญทสดใน design thinking

เลยครบ) บางทานกเอาไปไวแตตนเลย บางทานกเอา

มาไวขณะทจะก�าลงด�าเนนขนตอนตอไป คอ ideation

และ prototyping ครบ ซงกจะแปล empathy วา

ความสามารถในการเขาใจความรสกของผอน คนบคลก

T นาจะเปนคนเจาความคด คดเยอะ แตการคดเยอะ

บางครงอาจท�าใหฟงมาก และไมเกดงานเสยท เพราะ

ฉะนนเคลดลบของการท�าใหคนบคลก T ยอมลงแรง

ท�างานกคอ ตองดงสวนความรสกของเขาออกมา จง

ตองใช empathy เพมความสามารถในการเขาใจ

ความร สกของผ อน เขาใจ

ความร สกรวมของทมงาน

ใหเข าใจถงความร สกของ

ลกคาหรอคนไขมากๆ เชน

ตองการออกแบบการจดฟน

ทมฟนแตกใตเหงอกระหวาง

การจด มองไปหาหมอใสฟน

หรอรกษารากฟน กไมเจอ

ไมวาคนไขรายนจะเปนการ

จดฟนแบบถอนหรอไมถอน

กคงยากขนแนๆ เราอาจตองเขาใจความรสกเจบปวด

ขณะนนของคนไขมากขน ตองการใหเขาหายเจบ

(กรณา) หรออยากใหเขามฟนซนอย ตองพยายาม

ท�าความเขาใจหมอรกษารากฟนวา การใสแผนยาง

กนน�าลายนนส�าหรบเขาแลวส�าคญมาก แลวแบรกเกต

ทตดไปจะท�าอยางไรดท�าใหใส แผนยางกนน�าลาย

ยากขนไหม หมอใสฟนละ จะตองการ biologic width

สกเทาไร กรณแตกใตเหงอกมากๆ แลวถาดงฟนขน

มา แลวจะมาใสฟนเมอไหรจงจะไม relapse และตอง

ท�าศลยปรทนตหรอไม หาก build empathy ไมขน

“Empathy” ค�าน

ส�าคญทสดใน

design thinking

“Empathy” คอ ความสามารถ

ในการเขาใจความรสกของผอน

C H A N G E 017

อารมณเสยไปกอนแทน กไมไดออกแบบการรกษา

ทท�าใหคนไขไดงานทดทสด แตหากทมงานสามารถ

สราง empathy ขนมาได กจะน�าไปส ideation และ

prototyping โดยอตโนมตครบ

สรปวา design thinking คอขนตอนการท�างาน

ทเปนระบบ สรางนกคด นกแกปญหา โดยไมสรางอตตา

แกผรวมงาน โดยเรมจากการสรางความรสกรวมของการ

อยากชวยเหลอ หรอความเขาใจในความรสกของผอน

(empathy) มากอน เปดกวางทางดานความคด ยอมรบ

การคดนอกกรอบ (thinking outside the box) จาก

ผเชยวชาญหลายสาขา ซงกอาจไปพองกบแนวคดทาง

พทธดวย ในงานประชมครงน เราไดเชญ คณธนญชย

ศรศรวชย ผซงเปนนกท�าภาพยนตรโฆษณาทคนไทย

ทกคนจ�าเสยงได ขณะนนาจะเปนนกโฆษณาไทยท

ประสบความส�าเรจทสดในโลก เขาไดรบเสนอชอใหได

รบรางวล Cannes Lions ตดตอกนหลายครง แตไม

เคยขนไปรบรางวลเลย นาจะพองกบแนวคด design

thinking ทคณธนญชยอาน คนควา พยายามท�าความ

เขาใจความรสกของคนไทย จนสามารถเขาใจความรสก

และจบใจคนไทยได และยงสามารถเขาถงความเปน

มนษยในระดบสากลไดอกดวย คนความาก อานมาก

จนรสกวาตงใจท�างานใหด งานออกมาด กควรไดรางวล

แตกลบไมไดรสกวารางวลท�าใหเขาตวใหญขนแตอยาง

ใด เขามเคลดลบในการคดอยางนไดอยางไร เขาน�า

แนวความคดทกระทบความรสกของคนไดมากขนาด

นมาจากไหน หลกการในการท�างานในปจจบนคออะไร

ตดตามไดในงานประชมครงนครบ

คดลอกจาก

http://www.forbes.com

http://www.manager.co.th/mgrWeekly/ViewNews.

aspx?NewsID=9510000105690

http://www.manager.co.th/iBizchannel/ViewNews.

aspx?NewsID=9510000109215&TabID=1&

http://www.tcdc.or.th/

http://en.wikipedia.org/wiki/Design_thinking

018

เรมตนกนดวยฝงจดฟน จฬาฯ ... ใหสมกบเปน

งานใหญทภาควชารอคอยมากวา 2 ทศวรรษ ซบซบจาก

ฝงจฬาฯ ฉบบนจงขอ devote ใหกบขาวงานแตงงานของ

อ.ทพญ.ดร. พนทอร จนทรวราทตย อาจารยสาวสวย

มากความสามารถ ทเพงสละโสดไปหมาดๆ กบหมอ

Cardio หนม ขาวตดด โดยมคณาจารยและนสตของ

ภาควชาไปรวมแสดงความยนดกนอยางคบคง ... ทจะ

ไมกลาวถงไมไดเลย คอ ผศ.ทพญ.ดร.คณหญงกมลทพย

หตะสงห และสาม ทใหเกยรตท�าพธปทนอนใหแก

คบาวสาว โดยไมเพยงแตเดนทางไปถงหองหอทจงหวด

นครปฐมเทานน แตอาจารยยงชวยขนหน ขนฟกแฟง

แตงเขยว ฯลฯ สงของอนเปนมงคลซงผานการคดสรร

ความเรยบความเงาตามแบบฉบบเจาแม Removable

appliance เปนอยางดไปใหดวย ไมวาจะนานเทาไหร

อาจารยยงคงนารกและเอาใจใสลกศษยเสมอไมมเปลยน

... ในสวนของงานเลยงฉลองตอนค�า ทมจดเดนอยทธม

การใสเครองประดบบนศรษะ (headpiece) เรยกไดวา

ชวยสรางสสนใหงานออกมาเลศเกไมแพงานแตงของ

เซเลบใตฟาเมองไทยคนใดเลยทเดยว สวนหนาทพธกร

ในงานคงจะเปนใครไมไดถาไมใชเพอนเจาสาวคนสวย

ทพญ.เพกา จรงกจอนนต ซงโปรเฟสชนนลมาก รบงาน

พธกรมาแลวรอยเอดเจดยานน�า ไมวาจะงานประชม

วชาการ งานปใหม งานคนสเหยา จนมาถงงานแตง

กพดเจอยแจวลนไหลไดอยางไมมทตเชนเคย ... มาถง

ไฮไลทของงานการโยนชอดอกไม ซงเปนเวลาโชวตว

ของนสต PG ออโทจฬาฯ ทไดรบการขนานนามวา

สวยราวกบนางฟารวม 10 กวาชวต เจาสาวของเรากให

แรงโยนประหนงผานการค�านวณ Moment - to - force

ratio มาแลวอยางเหมาะเจาะ ขณะทชอดอกไมก�าลงลอย

และจะตกลงกลางกลมอยางสวยงาม ณ วนาทนนคดวา

หวววตองมการแยงชงกนแน!!แตนสต PG สาวของเรา

ชางมความรรกสามคคมาก พรอมใจกนหดมอเขาอยาง

จาละหวน 555 ผลกรรมเลยท�าใหยงไรคกนถวนหนา

ตองจบกลมนดกนขาวกนเองเมอวาเลนไทนทผานมา

# รองไหหนกมาก เอา!! ไหนๆ กไหนๆ ละ ประกาศให

รกนตรงนไปเลยวา โสดและดยงมอยจรงทภาคจดฟน

จฬาฯ (ทงนสต ทงอาจารยจราาาา ^_^;)

ทางฝงมหดลมขาวนายนดโดยกอนอนขอปรบมอ

แสดงความยนดกบอาจารยออม (รศ.ทพญ.พรรชน

แสวงกจ) ทไดรบแตงตงเปนรองอธการบด ฝายนโยบาย

และแผน มหาวทยาลยมหดล และแสดงความยนดกบ

อาจารยโจก (อ.ทพ.พงศธร พทองค�า) และอาจารยปน

(อ.ทพ.ดร.ณฐพล ตงจตร) ตอนรบนองไอด และนอง

พระพร สมาชกใหมของครอบครวดวยคะ

ซบซบ (แตไม) นนทา

C H A N G E 019

สวนทางนกศกษา กแซบไมแพกน

ป 1 นองเลกสดทอง “กก” (ณฐนนท) สถานะ

(ยงคง) โสด รบสมครแฟน สเปกหนาตาด มการศกษา

ฐานะดถงดมาก ใครเขา Criteria ตดตอ กกป 1 เลยจา

สวนคห “แปง” (คนงนตย) นอกจากจะเปน

สง(ห) หองน�าแลว ยงรบจอบเปน dance trainer

ให “ปลาย” (ณฐกานต) จงหวะนรกดวย เพลงอะไรๆ

นางไมเคยเตนตรง

“แนน” (กญญวรรณ) ประกาศวาเจอคแฝด

ทโดนแยกจากกนตงแตเดกแลวในชนป เพราะนอกจาก

“เอม” (วรวฒน) จะตนสายเหมอนกนแลว ชวงนยง

ขยนออกเดท เหมอนกนเปะ “Nobu” ตอนนนางเรมแก

กลา ภาษาไทยไมแขงแรง แตภาษา slang คลองปรดๆ

ป 2 “พเรย” (บรสรณ) นกประกาศรบสมคร

แฟน คณสมบตขาว สวย หมวย เอกซ คอ... ชาตนจะ

หาไดมยยย??!!? สวน “สภา” ประกาศวาหนรกเดกคะ!

ทางดาน “ตม” (ลลตา) มาทาง สวย - รกสตว ถงขน

ประกาศวา “Toro is my number one!!” สาวเหนอ

“ตว” (กณตนนท) ประกาศกราว ชนจะทองปหนา!!

เพอนซ “ออฟ” (คฑา) ผมตนทนด (ใบหนา) หลกลาน

ถงกบยอมแพ

พ คนโต ป 3 “เมย” (ชวลต) เหนสขมนมลก

แบบน ความรรอบตวแนนปกนะจะ ไปเปนไกดทวร

ไดเลย สวน “เต” (ณฐพงษ) พาไปไดทกท ถกทหรอ

ปาวอกเรอง 555

ทางดาน chief dent “พหญง” (นตยา) ตวเจ

หญง เเมบานตวจรง เนยบยงกวา room service เเถมร

history ของทกทเทยว - เปรยวดวยการข transformer

ประจ�าต�าเเหนง ใครไมเคยนงตองลอง...

“ซ” “ศศตา on tour” กบสโลแกน ไปกบเรา

สคะ จองตวไดถกจรง ยงกวานง taxi ไปปากซอย

ความใฝฝนคอไดตวไปเกาหลฟร ไมมขากลบ

020

สดทาย ทายสด “นง” (กนกวรรณ) ถงขนยมไมหบ

เมอโลกทงใบกลายเปนสชมพ เพราะทาสรกหมอนง

สดสวยของร นร�าคกเขาขอแตงงานอยางไมคาดคด

หลงเตรยมซ มเซอรไพรสนานแรมเดอน ท มเทได

ขนาดนจะไมตอบตกลงไดยงไงละคาบบบ เอา! อยางน

มนตองฉลองงง...

มาถงฝงสงขลานครนทรกนบาง หลายทานคง

ทราบดวาเมอเดอนธนวาคม 2557 ทผานมา ทนตแพทย

จดฟนไทยจ�านวนมากไดเดนทางไปศกษาดงานท Chang

Gung Memorial Hospital ไตหวน มวตถประสงค

ในการดงานเรองการรกษาผปวยปากแหวงเพดานโหว

และแนนอนทสด รศ.ทพญ.วภาพรรณ ฤทธถกล ของ

พวกเราไมพลาด trip น

ส�าหรบงานปใหมของภาควชาทนตกรรมปองกน

ทเพงผานพนไป นกศกษาหลงปรญญา ผชวยทนตแพทย

และเจาหนาทภาควชาฯ ลนกนตวโกงวาใครจะไดทอง

จากหวหนาภาควชาทนตกรรมปองกน รศ.ทพญ.ดร.

ชดชนก ลธนะกล สดทายเปนนองใหม Resident จดฟน

ทเพงเข ามาเรยนเปนผ โชคดรบทรพยก อนใหญไป

ท�าเอาร นพทก�าลงจะจบออกไปมดวงตาทรอนผาว

ดวยความอจฉา แตกโชคใครโชคคนนน ยนดดวยนะจะ

สวนทานคณบดของเรา รศ.ทพ.ดร.ไชยรตน

เฉลมรตนโรจน หลงจากถกอาจารยชดชนกน�าเสนอ

ของขวญปใหมไปแลว จงเกดเหตการณยอมกนไมได

เพอไมใหนอยหนา ควกเงนจากกระเปา (ทมตาดจบตา

มองวาเดนไปกด ATM กอนเขางาน) แจกนกศกษา

และเจาหนาททกคน มเงนกนถงเสรมก�าลงใจแบบน

ขยนท�างานกนสดใจขาดดนเพอมาลนรางวลใหญปหนา

กนตอไป

สดทายขอแสดงความยนดกบนองๆ Ortho PSU

รน 7 บางคน ทผานพนการสอบ proposal ของปรญญา

เอกไดแลวนะจะ ไดเดนเครองท�าวจยกนแลว สวนคน

ทเหลอกกมหนากมตาสตอไป ใบปรญญาอยไมไกล

เกนเออมแนนอน แตตอนนพๆ รน 6 ขอไปท�ารายงาน

ผปวยเตรยมสอบจบกอนนะจะ ผปวยทโรงพยาบาล

ตนสงกดก�าลงรอรบการรกษาอย ขอใหสอบผานโชคด

มชยตอขอสอบทกขอนะ.......

ฝง มข. ขอเรมด วยข าวด…ยมจนแกมปร

ส�าหรบ รศ.ทพ.มนเทยร มโนสดประสทธ เนองจาก

ทพญ.อมรรตน มโนสดประสทธ (อง) ลกสาวคนสวย

จะส�าเรจการศกษาปรญญาโททางทนตกรรมจดฟน

จากมหาวทยาลยบอสตน สหรฐอเมรกา ในเดอน

พฤษภาคมนแลว และก�าลงจะกลบมาชวยแบงเบาภาระ

คณพอเรวๆ น

อ.ทพ.พนศกด ภเศก หลงจากไดไปศกษาดงาน

ท Chung Gung University ไตหวน ในสวนของ

การรกษาผปวยปากแหวงเพดานโหว กไดน�าความร

มาประยกต และถายทอดใหกบนกศกษาปรญญาโท

จนตอนนพดไดเลยวา ไมวาเคสจะมารปแบบไหน เราก

พรอมเสมอ

ทายนขอฝากชาวทนตแพทยจดฟนทกทาน

อยาลมอดหนนเสอ collection ใหมของโครงการ

ยมสดใสใจอมบญ เพอน�ารายไดมาสนบสนนการ

รกษาผปวยปากแหวงเพดานโหว

C H A N G E 021

ผมไดรบมอบหมายจากพจว (อปนายกสมาคมฯ)

และนองเจยบ (บ.ก. Braces News) ใหเขยนบทความ

ถงสมาชก ซงสารภาพเลยวาไมร จะเขยนอะไรเพราะ

เปนคนไมชอบเขยน เลยคดวาขอเปนลกษณะเลาสกน

ฟงดกวานะครบ วาสมาคมฯ ซงทานเปนสมาชกกนอย

ไดท�างานอะไรกนบาง

ผมเขาใจวาสวนใหญทานคงไมทราบ และให

ความไววางใจแบบเตมรอยใหเราด�าเนนงานแทนพวกทาน

กอนอนขอโฆษณาสกนดครบ งานประชมวชาการ

ทนตแพทยสมาคมฯ ในวนท 6 - 7 พฤษภาคม 2558

ทจะถงน สมาคมทนตแพทยจดฟนแหงประเทศไทย

ไดรบเกยรตใหเปนผจดโปรแกรมทางวชาการในงาน

ประชมวชาการวนทสอง (วนท 7 พฤษภาคม 2558)

ชวงเชา สมาคมฯ กจดเตมสงวทยากรคณภาพคบแกว

อยาง รศ.ทพ.ดร.ไชยรตน เฉลมรตนโรจน (นายกส�ารอง)

ทพญ.เรองรตน โกมลภส (บรรณาธการวารสารสมาคมฯ)

และ รศ.ทพ.สมชย มโนพฒนกล (ประธานวชาการ)

ขนเวทใหญ นอกจากนนแลวยงไดรบเกยรตจากทาน

นายกทนตแพทยสภา ทพ.ธรณนทร จรสจรงเกยรต รนพ

ของพวกเรารวมบรรยายดวย หวขอทานสมาชกคงได

เหนบางแลวจากหนงสอขาวสารทนตแพทย ขอโปรยไว

หนอยวาจะมเรองทเปน hot issue ทงนนไมวาจะเปน

clear aligner, myofuctional appliance การโฆษณา

และคดตวอยาง อยากใหทานสมาชกไปใหก�าลงใจ

วทยากรของเราดวยนะครบ

กจกรรมท hot มากอกชนหนงในตอนน คอ

สมาคมฯ จะจดงานนทรรศการทนตสขภาพ “จดฟน..

รทนไปหมด” เพอรวมถวายความจงรกภกด เทดพระ-

เกยรตสมเดจพระเทพรตนราชสดา สยามบรมราชกมาร

เนองในวโรกาสฉลองพระชนมาย 60 พรรษา ในวนท

7 - 8 กรกฎาคม 2558 น ทหางสรรพสนคาเซนทรลเวลด

บรเวณ zone Eden ทพอเขาจากทางเชอม sky bridge

ทพ.ธานน จารประกร

เลขาฯ เลำเรอง

สวสดครบพๆ นองๆ สมำชกสมำคมฯ ทกทำน

022

กเจอเลย ทงนเพราะสมาคมฯ ตระหนกวาประชาชน

ใหความสนใจในเรอง “การจดฟน” เปนอยางมาก จนถง

เกดเปนกระแสจดฟนแฟชนขนมา ไมเพยงแตสมาคม

ทนตแพทยจดฟนฯ ทนตแพทยสมาคมฯ ทนตแพทยสภา

กระทรวงสาธารณสข และทกหนวยงานทเกยวของ

เทานนทเปนหวงกบสถานการณทเกดขน ทนตแพทย

จดฟนและประชาชนทวไปกหวงและใหความสนใจ

เหนไดจากสอออนไลน และ social network ตางๆ

สมาคมฯ เหนวาสงทส�าคญทสดคอการใหความร แก

ประชาชนเทานนจงจะเปนการแกปญหาอยางยงยน

การจดนทรรศการครงนจะมกจกรรมบนเวท การตรวจฟน

การจดแสดงโปสเตอรและวดโอคลปอยางรวมสมย

โดยหวงใหไดรบความสนใจจากกล มผ บรโภควยทน

ทส�าคญคอมของแจกเพอเป นการประชาสมพนธ

website และ Facebook ของสมาคมฯ

ทานสมาชกทราบมยวา สมาคมของเรามสอ

อเลกทรอนกส Facebook “หมอจดฟนไทย” และ

www.judfun.org ทจดท�าขนเพอใหความรและเปน

ชองทางตดตอสอสารกบประชาชนดวย ชวยกนนะครบ

คนละไมคนละมอคนละปาก บอกตอ กดไลคและแชร

กนตอๆ ไป …..ปญหาทนตสขภาพโดยเฉพาะเรอง

เกยวกบการจดฟนเปนปญหาของเราทกคน

ขออกเรองนะครบ อยากเลาใหสมาชกเรา

ไดภาคภมใจวาทนตแพทยจดฟนไทยเปนทร จกและ

เปนทยอมรบในเวทโลก ทงในสวนภาคพนเอเชย

แปซฟก Asian Pacific Orthodontic Society หรอ

APOS ทปจจบนมสมาชกเปนสมาคมจาก 18 ประเทศ

ทนตแพทยไทยกไดรบเกยรตไดรบเลอกจากสมาชก

ใหเปนมาแลว ทงประธาน (President 2008 - 2010)

รองประธาน (Vice president 2014 - 2016) และ

เลขาธการ (Secretary General 2010 - 2012) หรอ

ในระดบโลก องคกรทใหญทสดของวชาชพทนตแพทย

จดฟนอยาง World Federation of Orthodontists

หรอ WFO ทมกรรมการบรหารเพยง 13 ทาน จากแตละ

ภมภาคทวโลก รศ.ทพญ.สมใจ สาตราวาหะ กไดด�ารง

ต�าแหนงดงกลาวมาถง 2 สมย เปนระยะเวลา 10 ปทเดยว

ส�าหรบกจกรรมของ APOS นนขอตดเปนคราวหนา

นะครบ จะมาเลาสกนฟงอกท

C H A N G E 023

ขอเชญชวนทนตแพทยมารวมงาน FDI 2015 (Annual World Dental Congress) ทประเทศไทยเปนเจาภาพเปนครงแรก

ในวนท 22 - 25 กนยายน 2015 ณ ศนยประชมไบเทค บางนา

งานนมวทยากรสาขาทนตกรรมจดฟน ดงน

วนท วทยากร หวขอ ประเทศ

22 กนยายน 2015 Chairat Charoemratrote Simultaneously anterior tooth

aligning and canine distalization

using ultra-light force mechanics

Thailand

Eric Liou Non-compliant orthodontic

appliances for 3-D control of

occlusal plane

Taiwan

Peter Ngan Early Orthodontic/Orthopedic

Treatment

USA

Young-Guk Park Innovative 3D Imaging Technology

in Orthodontics

South Korea

25 กนยายน 2015 Somchai Manopatanakul Future Orthodontics: I Got an App

for That!

Thailand

ลงทะเบยนไดท www.thaidental.net

026

งานประชมวชาการของ สมาคมทนตแพทย

จดฟนแหงประเทศไทย ครงท 3/2557

วนท 10 - 11 พฤศจกายน 2557@ Centara Grand at Centralworld

C H A N G E 027

C H A N G E 029

C H A N G E 031 งานประชมวชาการสมาคมทนตแพทยจดฟนแหงประเทศไทย ครงท 4/2557

โดย Dr. Eugene Chan

ณ โรงแรมปทมวนปรนเซส เมอวนท 21 พฤศจกายน 2557

C H A N G E 033

รศ. (พเศษ) ทพญ. สมใจ สาตราวาหะ รบมอบชอดอกไมแสดงความยนดจาก รศ.ทพ.ดร.ไชยรตน เฉลมรตนโรจน

นายกส�ารองสมาคมฯ ทพญ.เรองรตน โกมลภส ทพ.ปรญญา ปฐมกลมย ทพ.ธชพนธ พลทวเกยรต กรรมการ

สมาคมฯ กรรมการมลนธทนตกรรมจดฟนฯ และ ทพ.ธานน จารประกร เลขาธการสมาคมฯ

รศ. (พเศษ) ทพญ.สมใจ สาตราวาหะ ประธานคณะกรรมการทปรกษาสมาคมทนตแพทยจดฟนแหงประเทศไทย

ไดรบรางวลนสตเกาดเดนแหงป ในฐานะทไดสรางชอเสยงใหคณะทนตแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

สมควรไดรบการยกยองและเชดชเกยรต โดยไดรบเกยรตรบมอบรางวลจาก อ.ทพญ.ขนบพนธ ยกตะนนทน ในงาน

คนสเหยา ทนตะ จฬาฯ เมอวนท 16 ธนวาคม 2557

034

APOS President (Dr. Nikhilesh Vaid), Vice President

(Dr. Tanan Jaruprakorn), Secretary General

(Dr. Bryce Lee), Past President (Dr. Somchai Satravaha),

ECM from JOS (Prof. Keiji Moriyama)

President Gala with Association of Orthodontists, Singapore (AOS) President Dr. Geraldine Lee (คนกลาง)

ภาพคณาจารยและนกศกษา จากมหาวทยาลยมหดล

ภาพบรรยากาศในหองประชม AOSC Association of

Orthodontists (Singapore) Conference 6 - 8 Feb. 2015

C H A N G E 035

งานประชมศษยเกาจดฟนมหดล2557 ในหวขอ “เพมพนเงนตรา

บอกลาความแก” จดงาน ณ หองบรรยายอาคารเฉลมพระเกยรต ชน 7

คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยมหดล เมอวนท 30 พฤศจกายน 2557

การบรรยาย Biological manipulation approaches for orthodontic tooth movement โดย ทพ.พมล อศวสวรรณ ณ หองบรรยาย อาคารเฉลมพระเกยรต ชน 7 คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยมหดล เมอวนท 24 ธนวาคม 2557

036 งานปใหมจดฟนมหดล

Theme : Ortho Cartoon World

จดงาน ณ ศนยกฬา อาคาร 5 ชน 9

คณะทนตแพทยศาสตร

มหาวทยาลยมหดล

เมอวนท 14 มกราคม 2558

C H A N G E 037 งานประชม AOSC 2015 (Association of Orthodontists Singapore Congress 2015) ณ โรงแรม Marina Bay Sands ประเทศสงคโปร

เมอวนท 6 - 8 กมภาพนธ 2558

ภาควชาทนตกรรมจดฟน มหาวทยาลยมหดล

รวมกบบรษท แอคคอรด คอรปอเรชน จ�ากด จดโครงการ

อบรมเชงปฏบตการ เรอง “Workshop PSL: May The Light Force Be With You” บรรยายโดย ทพ.รงส ถาวรงกร เมอวนท 16 - 17

กมภาพนธ 2558 ณ บรษท แอคคอรด คอรปอเรชน

จ�ากด

038

โครงกำร “ยวทตฟนด” โรงเรยนต�ำรวจตระเวนชำยแดน

งานเฉลมพระเกยรต สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร

ในโอกำสฉลองพระชนมำย 5 รอบ 2 เมษำยน 2558

ณ คณะทนตแพทยศำสตร มหำวทยำลยมหดล ตงแตวนท 24 - 26 มนำคม พ.ศ. 2558

C H A N G E 039

040

ภาควชาทนตกรรมจดฟน คณะทนตแพทยศาสตร

มหาวทยาลยขอนแกนจดงาน Merry Christmas

and Happy New Year 2015 เมอวนท 24 ธนวาคม

2557 มการแลกเปลยนของขวญ พรอมจบสลาก

รางวลใหญจากอาจารย นอกจากนยงมการมอบ

กระเชาสวสดปใหมแกอาจารยทกทานอกดวย

C H A N G E 041

ภาควชาทนตกรรมจดฟน จดบรรยายพเศษเรอง

“Micro - osteoperforation and the rate

of tooth movement” โดย Clinical Assistant

Professor Edmund Khoo, Department of

Orthodontics, New York University College

of Dentistry ณ หอง 709 อาคารทนตแพทยศาสตร

เฉลมนวมราช 80 เมอวนท 22 ธนวาคม 2557

คณาจารย นสตทนตแพทย และนสตบณฑตศกษา รวมกนท�ากจกรรมจตอาสา บรการทนตกรรม เนองใน โอกาสพเศษ วนทนตสาธารณสข เมอวนท 21 ตลาคม 2 557 ณ คล น กบณฑ ต ศ กษ าท นตก ร รมจ ดฟ น ชนท 6 อาคารสมเดจยา 93 คณะทนตแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

042

ภาควชาทนตกรรมจดฟน และชมรมนสตเกาทนตกรรม

จดฟน จฬาลงกรณมหาวทยาลย จดงานเลยงปใหม

2558 แดคณาจารย บคลากร นสตเกา และนสตปจจบน

ณ หองอเนกประสงค ชนท 2 อาคารสมเดจยา 93 เมอ

วนศกรท 9 มกราคม 2558

C H A N G E 043

ภาควชาทนตกรรมจดฟน จดบรรยายพเศษ เรอง “The Extraction Decision” โดย Associate Professor

Dr. Glenn T. Sameshima, Chair & Program Director, Graduate Orthodontics, Ostrow School

of Dentistry, University of Southern California ณ หองทานผหญงเพชรา เตชะกมพช เมอวนท 10

กมภาพนธ 2558

044

กจกรรมวนครอบครวยมสวยเสยงใส

ครงท 4 (เมอวนท 4 พฤศจกายน 2557)

เพอผปวยปากแหวงเพดานโหว โดยคณะ

ทนตแพทยศาสตร รวมกบคณะแพทย-

ศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม และทนต-

แพทยในสงกดกระทรวงสาธารณสข 8

จงหวดภาคเหนอตอนบน ดวยความ

รวมมอจากส�านกงานหลกประกนสขภาพ

แหงชาต (สปสช) สภากาชาดไทย

ศนยอนามยท 10 เชยงใหม ส�านกงาน

พฒนาวทยาศาสตร และเทคโนโลย

แหงชาต (สวทช) สมาคมความพการ

ปากแหวงเพดานโหวใบหนาและศรษะ

แหงประเทศไทย สมาคมทนตแพทย

จดฟ นแห งประเทศไทย และมลนธ

เชยงใหมสามคคการกศล ทงน ไดรบ

เกยรตจากทานผวาราชการจงหวดเชยงใหม

นายสรยะ ประสาทบณฑตย เปนประธาน

เปดงาน

C H A N G E 045

046

ภาควชาทนตกรรมจดฟน คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลย

เชยงใหม ร วมกบสมาคมศษย เกาทนตแพทยจดฟ นเชยงใหม

ไดรวมกนจดงาน “ซาวปครอบครวจดเขยว” เมอวนท 3 ธนวาคม

2557 ทโรงแรมอมพเรยลแมปง จงหวดเชยงใหม งานนไดมการ

รวมตวกนของคณาจารย ศษยเกาและศษยปจจบน ตงแตรน A ถง

รน K ซงเปนครงแรกในรอบ 20 ป ตงแตเปดหลกสตรจดฟนของ

มหาวทยาลยเชยงใหม

C H A N G E 047

ภาควชาทนตกรรมจดฟน คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม รวมกบสมาคมศษยเกาทนตแพทยจดฟนเชยงใหมไดรวมกนจดงานประชมวชาการในหวขอเรอง “Jud Fun Varieties III: Winter Festival 2014” เมอวนท 3 - 4 ธนวาคม 2557 ทโรงแรมแชงกรลา จ.เชยงใหม

C H A N G E 049

ขอแสดงความยนดกบ ศ.ทพ.ธระวฒน

โชตกเสถยร อาจารยประจ�าภาควชา

ทนตกรรมจดฟน คณะทนตแพทยศาสตร

มหาวทยาลยเชยงใหม เนองในโอกาส

ไดรบรางวล “ชางทองค�า” ประจ�าป

2557 ประเภทอาจารยดเด น สาขา

วทยาศาสตรสขภาพ จากมหาวทยาลย

เชยงใหม เมอวนท 24 มกราคม 2558

ขอแสดงความยนดกบบณฑตใหม (ทพญ.หสมนญ

เฉลมวงศ, ทพญ.ชนาภา โลหะเลศกจ, ทพญ.พรณ

เหลองโรจนกล, ทพญ.ณฐธดา ค�าสาร และ Dr.

L i l i Yang) จากภาควชาทนตกรรมจดฟ น

คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม

เ นองในโอกาสรบพระราชทานปรญญาบตร

มหาบณฑตจากสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ

สยามบรมราชกมาร เมอวนท 22 มกราคม 2558

ทผานมา

050

ขอแสดงความยนดกบ ทพ.พลภทธ ตรภวพฤทธ อาจารย

ประจ�าภาควชาทนตกรรมจดฟ น คณะทนตแพทยศาสตร

มหาวทยาลยเชยงใหม เ นองในโอกาสรบปรญญาเอกจาก

มหาวทยาลยเบอรเกน ประเทศนอรเวย เมอวนท 30 มกราคม

2558 ทผานมา

ขอแสดงความยนดกบ รศ.ทพ.วรช พฒนาภรณ อาจารย

ประจ�าภาควชาทนตกรรมจดฟนฯ เนองในโอกาสไดรบ

คดเลอกเปน “นกศกษาเกาดเดน” มหาวทยาลยเชยงใหม

ประจ�าป 2557 สาขาบรหารองคกรการศกษา และรางวล

“บคคลตวอยางแหงป” 2557 สาขาบรการการศกษา

และทนตแพทยศาสตร จากส�านกงานคณะกรรมการ

รางวลไทย/มลนธเพอสงคมไทย โดยเขารบโลพรอม

เขมเชดชเกยรตรางวลนกศกษาเกาดเดน มหาวทยาลย

เชยงใหม ในวนท 21 มกราคม 2558 วนซอมใหญ

รบปรญญา มหาวทยาลยเชยงใหมและรบรางวลเกยรตยศ

บคคลตวอยางแหงป ในวนท 6 กมภาพนธ 2558

ณ ศนยประชมสถาบนวจยจฬาภรณ กรงเทพฯ

C H A N G E 051

โร งพยาบาลท นตกรรม คณะท นตแพทยศาสตร

มหาวทยาล ยสงขลานครนทร ร วม กบคณาจารย

ทมทนตบคลากร และนกศกษาหลงปรญญาทนตกรรม

จดฟ นและทนตกรรมส� าหรบเดก รวมถ งนกศกษา

ทนตแพทย จดงาน “เตมยมดวยรก ครงท 3”

“You smile, I smile” เพอผ ปวยปากแหวงเพดาน

โหว เมอวนท 15 ตลาคม 2557 ในงานมกจกรรม

สนทนาการและการใหความรในการดแลผปวยปากแหวง

เพดานโหว มครอบครวผปวยมารวมงานกวา 50 ครอบครว

ทกคนในงานตางกมความสขและสนกสนานกบกจกรรม

ภายในงาน

052

ในวนท 12 - 13 มกราคม 2558 ทผ านมา คณาจารย

และนกศกษาหลงปรญญาสาขาทนตกรรมจดฟนรวมจดงาน

5th PSU Postgrad conference ภายใต theme “OrthoPSU

Hollywood” โดยไดรบเกยรตจาก ผศ.ทพญ.ดร.คณหญง

กมลทพย หตะสงห, รศ. (พเศษ) พทญ.สมใจ สาตราวาหะ,

ผศ.ทพ.กนก สรเทศน, ทพญ.พรทพย วรยางกร, ทพ.นพปฏล

จนทรผองแสง, ทพญ.เรองรตน โกมลภส, ทพ.ธานน จารประกร

และคณาจารยผ ทรงเกยรตอกหลายทาน ศษยเกา และ

นกศกษาหลงปรญญาสาขาทนตกรรมจดฟนทงจากมหาวทยาลย

สงขลานครนทร จฬาลงกรณมหาวทยาลย มหาวทยาลยมหดล

และมหาวทยาลยนเรศวร มารวมงานกนอยางคบคง นบรอยคน

C H A N G E 053

ในงานน ได รบเกยรตจาก ศ.ทพ.ธระวฒน

โชตกเสถยร เปน keynote speaker บรรยาย

ในหวข อ “Evidence - based Clinical

Research in Orthodontics” และตามดวย

การน�าเสนอผลงานจากนกศกษาหลงปรญญา

สาขาทนตกรรมจดฟน มหาวทยาลยสงขลานครนทร

รนท 6 ทง 10 คน

นอกจากนกอนสนสดการประชม ผเขา

รวมประชมทกคนไดรวมกนแสดงมทตาจต

ต อ ผศ.ทพญ.ดร.คณหญงกมลทพย

หตะสงห เพอระลกถงความเสยสละ

ของอาจารย และเปนการแสดงถงความ

เคารพรกตออาจารยผ มพระคณโดย

คณาจารยและศษยทกคนภายในงาน

2/1 Sukhumvit Road Pak Nam Mueung Samut Prakan Samut Prakan 10270

Mrs. Wang : 081 - 8393260 Mr. He : 089 - 8963189

Our Booth

The Best Choice for Dentists !

Plier for Micro - Screw

orthodontic anchor(Mini Screw)

2/1 Sukhumvit Road Pak Nam Mueung Samut Prakan Samut Prakan 10270

Mrs. Wang : 081 - 8393260 Mr. He : 089 - 8963189

Our Booth

Ac220-240V，50/60HzMain unit input: AC 24V,1.3A Output power : 3-20W Frequency : 28+/- 3 kHzWater pressure : 0.1-5 bar(0.01-0.5Mpa) Main unit weight : 0.66 KgAdapter weight “ 1.2 KgDimensions : 198*134*80 mmKey FeatureDetachable handpiece with lightBetter visibility, autoclavabe,Scaling,perioAutomatic frequency tracking

ScaPower input AC100V-240V 50Hz/60HzLight output 1600mW/cm² -1800mW/cm² 850mW/cm² -1000mW/cm² (Optional)Net weight 210gDimensions 195mm×40mm×150mm

(Woodpecker)LED Scaler - High Power !(Woodpecker)

Curing Linght -3 Second only !(Woodpecker)

Hydraulic

Lubricator / LU909 Mini Steam Sterilizer

Steam Sterilizer(Type B,23L,18L)

056

อาจเนองมาจากผปวยม Favorable growth อยแลว

กเปนได แตอยางไรกตามถาดจากแนวโนมของการ

รกษา (Trend) และประสบการณของอาจารยเอง

ขณะนการท�า Growth modification คอนขางนอยลง

จะรกษาในลกษณะ One Phase เปนสวนใหญ เพราะ

จากการศกษาระยะหลง มการเปรยบเทยบแลววาการ

Stimulate Growth ใน Phase แรก แมจะดวาไดผล

แตเมอตดตามผลการรกษาในระยะเวลายาว พบวา

ไมมความแตกตางกนในทงสองกลม หรอถาไมไดผล

ในตอนแรก มนกคงยงไมไดผล โดยจะเกดลกษณะ

Dental compensation เปนหลก ในกรณททนตแพทย

จดฟนเลอกจะท�าหรอไมท�า Growth modification

ใหกบผปวย กอยทเปาหมายของการรกษา ทงในระยะ

สนและระยะยาว และทนตแพทยจดฟนกตองอธบาย

ใหผปวยเขาใจอยางถกตอง เชน กรณผปวยเปน Severe

Class II skeletal relationship แลวทนตแพทยจะ

รกษาโดย Growth modification กตองแจงผปวย

และผปกครองวา อาจไมส�าเรจ 100 เปอรเซนต และ

ถาผลการรกษาไมส�าเรจ ผ ปวยจะยอมรบ Dental

compensation นนไดหรอไม ถาผปวยไมพอใจผลการ

รกษา โอกาสทจะตองจดฟนรวมกบผาตดขากรรไกร

เกบควำมร จำกงำนประชม

เรยบเรยงโดย... รศ.ทพ.พาสนศร นสาลกษณ

รศ.ทพ.พาสนศร นสาลกษณ นายกสมาคม

ทนตแพทยจดฟนแหงประเทศไทย สรปการบรรยาย

Clinical Technique with Evidence Base โดย

Assoc. Prof. Mithran Goonewardene จากการ

ประชมวชาการ ครงท 3/2557 สมาคมทนตแพทย

จดฟนแหงประเทศไทย วนท 10 พฤศจกายน 2557

ณ หอง World Ballroom โรงแรม Centara Grand

at Central World Professor ไดบรรยายเรอง

Growth Modification ซงทนตแพทยจดฟนไดแกไข

ความผดปรกตของขากรรไกรดวยวธนมานานแลว แตก

มขอถกเถยงวา วธนไดผลจรงหรอไม ทงนเขาไดใช

Evidence - based โดยการทบทวนวรรณกรรมในหลายๆ

เรองดงน

Class II skeletal relationshipโดยสรปแลวกยงตองถกเถยงกนตอไป เพราะ

มทงการรายงานผ ปวยทไดผลและไมไดผลจากการ

รกษา หรอทไดผลกยงเปนทถกเถยงกนวาเปนเพราะ

Normal growth หรอไม เพราะโดยปรกตกมผปวย

ทม Favorable growth และ Unfavorable growth

อย แลว เพราะฉะนนผ ปวยทไดผลดจากการรกษา

“ Growth Modification”“ Growth Modification”

C H A N G E 057

ภายหลงกอาจเปนไปได และในกรณทไมส�าเรจและ

เกด Dental compensation ไปแลว การจดฟนรวม

กบการผาตดขากรรไกรภายหลง อาจท�าไดยาก อยางไร

กตามผปกครองบางทานมความตองการใหทนตแพทย

จดฟนเรมรกษาตงแตแรก ซงอาจท�าใหทนตแพทย

จดฟนตองพจารณาท�า Growth modification ตาม

ความตองการของผปกครอง

Class III skeletal relationshipผบรรยายไดบรรยายคอนขางชดเจนวา การ

ยบยงการเจรญเตบโตของกระดกขากรรไกรลางนน

ไมไดผล แตส�าหรบกระดกขากรรไกรบน ในกรณทผปวย

เปน Maxillary deficiency การกระตนการเจรญเตบโต

โดย Growth modification ในเดก พบวามผ ปวย

หลายรายประสบความส�าเรจจากการรกษา อยางไร

กตาม จากการศกษากรณผปวยทเปนฝาแฝด แลวน�า

คนหนงมาใส Face mask เมอเปรยบเทยบกบอกคน

ทไมไดท�าการรกษาโดย Growth modification วธ

ดงกลาว ผลปรากฏวาในระยะแรกผปวยทไดรบการ

รกษาโดยใช face mask ไดผลการรกษาทดขน มการ

สบฟนเปนปรกต แตเมอระยะเวลาผานไปจนโต แลว

ถายภาพรงส Lateral cephalogram และน�ามา

Tracing เปรยบเทยบกน พบวามการเจรญเตบโตของ

กระดกขากรรไกรบนและกระดกขากรรไกรลางเทากน

ในผปวยฝาแฝดทงสองราย ดงนนในผปวย Class III

skeletal relationship กยงเปนทถกเถยงกนอยวา

การท�า Growth modification ไดผลการรกษาทดจรง

หรอไม ซงทสรปไดแนนอน คอ ไดผลในระยะแรก

ของการรกษา แตไมพบความแตกตาง ในชวงระยะ

เวลาทยาวนานขน ท�าใหปจจบนเนนการศกษาเพมเตม

เกยวกบเรองพนธกรรมวามความแตกตางกนหรอ

ไมในแตละกล ม เนองจากการรกษาโดย Growth

modification เปนการเปลยนแปลงสงแวดลอมมาชวย

กระต น แตพนธกรรมดแลวเหมอนจะมผลมากกวา

ดงนนทนตแพทยจดฟนคงตองพจารณาไตรตรองวา

จะรกษาโดย Growth modification หรอไม สงท

อาจตองพจารณาเพมเตมคอ ถงแมจะไมไดผลทแตกตาง

กนในเรองความสมพนธของโครงสรางขากรรไกร แตใน

ดานผลตอสภาพจตใจของผปวยและผปกครอง กอาจ

ท�าใหทนตแพทยจดฟนตองพจารณารกษา โดยขนอยกบ

วตถประสงคของการรกษา และการวางแผนการรกษา

ในชวงบาย ผบรรยายไดบรรยายวา Trend

อะไรบางทก�าลงเปนทนยมในวงการทนตแพทยจดฟน

ตอนน ตวอยางเชน ท�าอยางไรถงจะจดฟนใหส�าเรจ

ไดเรวทสด จงเปนทมาของเทคโนโลยการรกษาสมยใหม

ซงไดแก การใช Laser การท�า Corticotomy การใช

Self - ligating bracket เปนตน ซงผบรรยายไดเตอนวา

เมอทนตแพทยจดฟนไดรบขอมลเทคโนโลยการรกษา

สมยใหมแตละชนด กอนจะน�าเทคโนโลยการรกษานน

มาใช ตองพจารณาวาขอเทจจรงแลวเกดผลดตอผปวย

หรอไม โดยจากการศกษาทบทวนวรรณกรรม พบวา

การรกษาจะไดผลดในระยะแรก แตเมอเวลาในการ

รกษาทยาวขนกพบวาไมมความแตกตางกนในดาน

ความรวดเรวในการรกษา เมอเทยบกบการจดฟนโดย

วธปรกต ดงนนทนตแพทยจดฟนตองพจารณาวาผปวย

ตองเสยคาใชจายทเพมขนหรออาจมความเจบปวด

จากการรกษา เมอเปรยบเทยบกบผลการรกษาทไดรบ

วาเหมาะสมกนหรอไม โดยสงทตองพจารณากอนน�า

เทคโนโลยการรกษาสมยใหมมาใชคอ จรยธรรม (Ethic)

คณธรรม (Moral) และถกกฎหมาย (Legal)

Temporary Anchorage ซงเรมตนใชอยางแพรหลายทางประเทศเกาหล

ญปน ไตหวน แตทางฝงยโรป อเมรกา หรอออสเตรเลย

058

ทางทนตแพทยจดฟนเขาจะยงไมน�าเทคโนโลยใหม

มาใชในผปวย ถายงไมไดพสจนในหองปฏบตการอยาง

ถถวนแลว ดงนนการทจะเปน Evidence Base หรอม

Research รองรบ มนเปนสงทตองกระท�าและคอนขาง

ย งยากทจะวจยใหไดอยางถกตอง และตองใชระยะ

เวลานาน เพราะวานวตกรรมใหมๆ ถาจะมาใชกบผปวย

ไดอยางมนใจวาปลอดภย กตองใชเวลาในการศกษา

แตนวตกรรมอยาง MIA ซงมการน�ามาใชกบผปวยอยาง

รวดเรว เปนเพราะอาจคดวาน�ามาใชเปนเครองมอ

ชวคราวกเปนไปได อยางไรกตามผบรรยายกยอมรบ

วา MIA หรอ TAD มประโยชนมากๆ ทสามารถท�าให

ทนตแพทยจดฟนสามารถรกษาผ ปวยทไมสามารถ

รกษาไดในสมยกอน แตกควรเลอกใชในกรณทเหมาะสม

และจ�าเปนจรงๆ เทานน เพราะในปจจบนเกดการ

ใชเกนความจ�าเปน สดทายผ บรรยายกไดตงค�าถาม

เกยวกบเทคโนโลยเครองมอใหมๆ ชวยใหเขาจดฟน

ไดดขนกวาสมยกอนหรอไม นายกสมาคมทนตแพทย

จดฟนแหงประเทศไทย มความเหนสอดคลองกบ

ผ บรรยายวาไมมความแตกตางในเรองผลการรกษา

เมอเทยบกบสมยกอน แตสามารถอ�านวยความสะดวก

ใหการรกษางายขน

สดทายผบรรยายไดฝากไววาความรทไดจาก

การจบหลกสตรทนตกรรมจดฟนจากมหาวทยาลย

คดวาเปนความร ทเพยงพอทจะน�าไปใชในการรกษา

ผปวยไดอยางดแลว ถาทนตแพทยจดฟนยงสามารถ

คงความร นนไว แตทพบในปจจบนเมอทนตแพทย

จดฟนไดรบความร และเทคโนโลยสมยใหมจากการ

ประชมวชาการ กจะหลงไปใชเทคโนโลยใหมๆ นน โดยท

ไมไดใชหลกความรทไดร�าเรยนมาพจารณา ดงนนจง

ไมควรละเลยความรทไดเรยนมาและควรน�าความรนน

มาใชประกอบการพจารณาและใครครวญใหดกอนจะ

ทดลองใชเทคโนโลยสมยใหม

C H A N G E 059

อาจารยท�างานทางทนตกรรมมากปแลวคะ

เขาปท 17 คะ เรมจากหลงเรยนจบเมอป 2541

กเปน lecturer และท�า faculty clinic ท University of

Michigan จนกลบมาเมองไทยท�างานคลนกตอนปลายป

2544 (กลบมา 1 วนกอนเหตการณ 911 เลยจ�างายคะ)

พบปญหาในการท�างานอยางไรบาง (งานคลนก)

และมแนวคดและหลกการท�างานอยางไร

สงส�าคญคอเรองการสอสารกบคนไขคะ ตอง

ใหเวลาในการคยกบคนไขใหเขาใจกอนการรกษา และ

ระหวางรกษากตองคอยคยเรองความคบหนา ถาเปน

เดกกเชญผปกครองมาคยบาง และมความสมพนธทด

ระหวางแพทยและคนไข เพราะปญหาคอ บางทคนไข

มกเชอคนอน เชน เพอนทโรงเรยน เพอนรวมงาน

ญาต หรอใครๆ ทไมมความรทางทนตกรรมจดฟนเลย

มากกวาเชอหมอ พอมคนทกอะไรไมดมา คนไขจะเขว

แตถาหมออธบายใหเขาใจไวลวงหนาแลว กจะปรบ

ความเขาใจงายขน

เวลาท�าประวตกอนจะเรมจดฟน จะใชเวลาคย

กบคนไขคอนขางมาก มรป มตวอยางใหด มเอกสาร

อธบายใหฟงแลวใหเอากลบไปอาน ถาคนไหนยงสงสย

หรอถามแผนการรกษาใหตดสนใจเลอก กนดมาคย

อกรอบ วาจะเอาแผนไหน บางคนมหลายแผนทเปน

ชวนมำ...คย

สมภาษณ

ทพญ.เรองรตน โกมลภส

ไปได เชน เคสฟนหาย จะเขยนเปนแผนผง treatment

options (แบบ tree diagram เลยคะ) และประเมนคา

ใชจาย ใหเอากลบไปด และใหพอหรอแมทไมไดมาดดวย

ถายงไมเขาใจกไมเรมรกษา

วนทตดเครองมอจดฟน ในเอกสารแนะน�าการ

ดแลเครองมอ จะใหเบอรมอถอหมอไปดวยคะ ส�าหรบ

กรณฉกเฉนโทรมาปรกษาได ซงมประโยชนมาก คนไข

สวนใหญโทรเมอจ�าเปน ไมไดโทรมารบกวนอะไร ทให

เบอรมอถอกบคนไขกเพราะเหนอาจารยทานหนงท

Michigan ใหเบอรบานอาจารยกบคนไขทกคน สมยนน

ยงไมใชมอถอ ใหเบอรบานนมโอกาสโทรมาดกๆ ดนๆ นะ

แตมอถอสะดวกกวา ไมวางกไมรบ ไวโทรกลบ จะนอน

กปดไป สมยนยงสะดวก คนไขถายรปฟนทมปญหา

แลว Line, WhatsApp หรอ SMS มาปรกษากม ถาคนไข

ของเรามปญหา อยากใหเคาบอกเราเปนคนแรกคะ

เมอเรมจดฟนไปสกพก ผ ปกครองบางคนจะ

ไมไดมากบคนไข ดงนนถามปญหาอะไร เชน ผปวย

ไมรวมมอ ฟนสกปรก ไมใส elastic จะโทรแจงผปกครอง

และบนทกไวใน chart คะ เวลาใหใชเครองมออะไรเพม

เชน ใส elastic, ใส separator, bite plate จะมเอกสาร

แผนเลกๆ อธบายการใชเครองมอ พรอมเบอรมอถอหมอ

การใหขอมลครบถวน และใหชองทางคนไขตดตอหมอได

งายๆ เชอวาจะลดปญหาการสอสารในการท�างานไดคะ

060

อยากจะฝากบอกอะไรกบนองทเพงเขาวงการ

ดแลคนไขใหดคะ คอ 1) ดแลใหถกตองตาม

หลกวชาการ และตองคอย update ตวเองใหทนกบ

วชาการทกาวหนาไป เชน อาน journal บอยๆ เขา

ประชมบอยๆ เพราะตลอดชวตการเปนทนตแพทย

จดฟนของทกคน จะเจอเครองมอใหมๆ เชน bracket ใหม

functional appliance ใหม เครองชวยเคลอนฟน

ใหเรวขน เปนตน เราตองใชความรและวจารณญาณ

ในการประเมนว าควรน�ามาใชกบคนไขไหมนะคะ

โดยเฉพาะเครองมอราคาแพงทไมจ�าเปนและเปน

การผลกภาระคาใชจายใหคนไข

2) ดแลความรสกคนไขดวยนะคะ เชน ไมควร

ใหคนไขรอนานๆ บอยๆ เวลาคนไขมาบน กรบฟง

ใจเยนๆ กอนนะคะ อยาเพงโกรธ เชน คนไขอาจบอก

ท�าไมจดแลวยงเหยนอยเลย กคอยๆ อธบาย ดวาจะ

ปรบเปลยนแผนการรกษาไหม อยาเพงไลวา ไมชอบ

กไปจดทอนส ตองระวงค�าพดนะคะ เคยมคนไขทยาย

มาเลาใหฟงวา พอท�า bracket หลดบอยๆ เคยโดนหมอ

คนเกาวา “ไปกดกบ...ทไหนมา” อนนแรงไปนะคะ

แมหมออาจแคพดเลนกตาม มค�ากลาวทวา “People

don’t care how much you know until they

know how much you care” เปลยนค�าวา People

เปน Patients ไดเลยคะ

แลวอยาลมดแลครอบครว และดแลตวเองดวย

โดยเฉพาะดานสขภาพ ซงหาซอไมได ตองท�าเองคะ

อาจารยชวยงานสมาคมฯ มากปแลว รสกอยางไร

บางคะ มประโยชนอยางไร

12 ปแลวคะ เปนกรรมการกลาง ประธาน

วชาการ และอปนายก อยางละ 2 วาระ รสกขอบคณ

ทไดรบความไววางใจใหท�างานหลายต�าแหนง ไดมโอกาส

รวมงานกบคณะกรรมการสมาคมฯ ทกทาน ทกวาระ

ทท�างานเกงมากๆ และเปน team work ทดเยยม

การท�างานสมาคมฯ มประโยชนมากคะ ท�าใหไดรจก

คนมากขน ไดเรยนรแนวคดและวธท�างานจากอาจารย

และรนพในสมาคมฯ ไดท�าประโยชนใหวชาชพ (เชน

จดประชมวชาการ) และไดท�าประโยชนตอสงคม (เชน

ใหความรประชาชน) อยากใหพๆ นองๆ ทพอมเวลาวาง

มาชวยงานสมาคมฯ กนนะคะ งานไมยงมากหรอกคะ

แบงๆ กนท�า เวลาประชมกรรมการกสบายๆ ผสมเฮฮา

บาง

C H A N G E 061

ไดทราบวาอาจารยเปนสาราณยกรของสมาคมฯ

งานคอนขางหนก แตอาจารยอยากจะบอกอะไรกบ

สมาชกวา ความส�าคญของการม Journal ของ

สมาคมฯ เปนอยางไร

Journal หรอวทยาสารเปนแหลงขอมลทาง

วชาการส�าหรบสมาชกสมาคมฯ และผ สนใจทวไป

ในการหาความร และใชอางอง รวมถงเปนภาพลกษณ

ของสมาคมฯ ดวย เนองจากวทยาสารของเรายงไมม

คาดชนผลกระทบการอางอง (Journal Impact Factor)

สมาชกอาจไมอยากสงบทความมา เพราะไมสามารถ

ใชน�าไปเปนผลงานวชาการได แตหากสมาชกสมาคมฯ

ชวยกนสงบทความเขามาตพมพมากขน และเมอมคน

น�าไปอางองมากขน กจะท�าใหวทยาสารของเรามความ

นาเชอถอมากขน จะดงดดใหนกวชาการตางชาตสนใจ

สงบทความมาใหเรา เมอวทยาสารของเราม impact

factor กจะเปนประโยชนตอสมาชกในอนาคต จงขอ

เรยนเชญชวนสมาชกทมผลงานวชาการ สงบทความมา

ลงตพมพ พวกเราตองชวยๆ กนนะคะในชวงแรกๆ น

เพอยกระดบคณคาของวทยาสารของเราใหอยในฐาน

ขอมลระดบนานาชาตใหได

เวบไซตวทยาสารของสมาคมฯ ไดปรบปรงใหม

มขอมลครบถวน และงายตอการคนหาแลวนะคะ

เหนอาจารย active มาก อาจารย balance

ชวตครอบครว การงานและงานสมาคมฯ อยางไร

แบงเวลาคะ ในชวงเยนและวนเสารอาทตย

จะจ�ากดวนท�างานและท�าเฉพาะงานคลนกเทาทจ�าเปน

แตถาเปนชวงกลางวนวนธรรมดาจะไมเกยงงานเลย

เชน งานอาจารยพเศษ และงานสมาคมฯ จะรบท�า

หมด และนคอสาเหตทรบเคสคนไขผใหญ และคนไข

interdisciplinary คอนขางมาก ถงแมจะเปนทเคส

ทคอนขางยงยากกวาคนไขเดก แตกพอใจเพราะเรมงาน

คลนกไดตงแต 9 โมงเชาวนธรรมดา ถาเราไมใชจาย

ฟมเฟอยมาก กไมจ�าเปนตองท�าคลนกหาเงนมากๆ นะคะ

จะไดมเวลาไปท�าประโยชนเพอสวนรวมบาง ดแลพอแม

บาง ตวเองโชคดมากทสามชวยดแลเรองการเรยนของ

ลกๆ ไดทงหมด และทกๆ ปดเทอมกจะหาเวลาไปเทยว

ไปพกผอนกนคะ

อยากเหนสงคมทนตแพทยจดฟนเปนอยางไร

สมาชกสมาคมฯ ขยนมาประชมวชาการกน

ดนะคะ เวลาเปดรบลงทะเบยนลวงหนา กลงกนเลย

โดยยงไมตองรหวขอหรอชอวทยากรดวยซ�า เวลาจด

ประชมนานาชาตในไทยกมารวมกนมาก อยากเหน

ทนตแพทยจดฟนไทยมความใฝร ทางดานวชาการ

อยางนตอไป และอยากเหนพวกเราสามคคกน ใหวชาชพ

เราแขงแกรง อยากใหรวมกนท�าประโยชนใหวชาชพ

และสงคมมากขน ถอโอกาสนเชญชวนนะคะ สมาคมฯ

จะจดงานนทรรศการ “จดฟน..รทนไปหมด” เพอให

ความรประชาชน ในวนท 7 - 8 กรกฎาคมน ทศนยการคา

Central World ขอใหชวยกนประชาสมพนธงาน

และมารวมงานกนนะคะ สามารถเปนอาสาสมครตรวจ

การสบฟนและใหค�าปรกษากบประชาชนไดคะ

“Journal หรอวทยาสาร เปนแหลงขอมลทางวชาการ

ในการหาความร และใชอางอง รวมถง

เปนภาพลกษณของสมาคมฯ ดวย”

062 เกรดสำระนำร

การฝกยมใหผปวยทยมเบยวจากรปท 1 และรปท 2 จะเหนวาผปวยยมลกทางซายมากกวาขวา

ใหผปวยฝกบอยๆ จนยมเปนธรรมชาตขน เหนมยคะ งายนดเดยว

แลวจงคอยยม

จะท�าใหการยมเบยวนอยลงการฝก ใหผปวยเกรงแกม

ขางทกลามเนอออนแรงกวากอน

แตในรายทเปนมากจน nasolabial groove เกรงเหนรองชด อาจตองใช botox ชวยในดานทแกมเกรง

(hyperactive) กจะท�าใหใบหนาผปวยดสมมาตรขนไดแบบงายๆ และรวดเรว

การยมเบยวมกเกดจากผปวยถนดเคยวขาวขางเดยว ใหนองๆ ลองสงเกตด

ถาผปวยถนดเคยวขาวขางไหนมากกวา กมกพบวาแกมขางนนมกจะแฟบกวาอกดานทไมไดเคยว

เนองจากกลามเนอเกรงกวาดานทไมเคยวอาหารและการสบฟนขณะจดฟนในดานทใชบดเคยวกจะ

สบสนทกวา รวมทงการ loss anchorage กนอยกวา

โดย... ทพญ.ศนสนย อนนตสกลวฒน

1 2

improveyoursmileto

ตอนท 2

C H A N G E 063 midline มก shift ไปดานทเคยว บางรายถงแมเราจะจดฟนจนเนยบ แตพอผานไปประมาณ 3 เดอน midline กเรม shift ไปดานทเคยวอก นอกจากนการเคยวขาวขางเดยว มกมผลตอเนองกบขอตอขากรรไกรในระยะยาว เชน ผปวยมกเรมมปญหาขากรรไกรคาง และอาจปวดไดในทสด เปรยบดงคนเดนขาขางเดยว ในทสดยอม ปวดสะโพกและเดนตวเอยง

อกตวอยางหนง ทอยากแบงปน ถาเรารบผปวยแลวตรวจไมละเอยดรอบคอบ บางครงมองเผนๆ เหมอน case งายแสนงาย ดงตวอยาง

ฉะนนการรกษา เราตองละเอยดรอบคอบมากถงมากทสด

ขอใหสนกกบการรกษาคะ

ฉบบน พอแคนนะคะ

ถาไมละเอยด รอบคอบ กแค stripping คงจบ case ได เพราะผปวยมาจดฟนดวย chief complaint : ฟนหนาลางเกเทานน

แตในรายน เมอตรวจละเอยด จะพบวา ใบหนาเบยว ไมสมมาตรและลองจบ CR กจะไดการสบฟนแบบ

open bite ซงไมงายเลย นนคอในรายนผปวยม dual bite

064

พดถงไตหวน หลายคนคงนกถงตกไทเป 101

พพธภณฑแห งชาตก กง หรออาหารขนชออย าง

เสยวหลงเปา เกรนมาแบบนไมไดพาเทยวคะ แตตาม

ประสาคนทไมนยมวชาการแบบเรา นานๆ ทจะไปเสพ

วชาการกบเคาบางกเลยอยากแนะน�างานประชมดๆ

ใหทราบกน นนกคอ

งานประชม Cleft ทไตหวน ซงจดขนทกป โดย

Taiwan Cleft Palate - Craniofacial Association

และ Chang Gung Craniofacial Center โดยจด

สลบกนระหวาง Ortho - Surgery และ ประชมเกยวกบ

Cleft Lip & Palate ในปทผานมา Chang Gung

Forum 2014, The 8th International Workshop

in Cleft Lip & Palate – Face the Controversies

จดขนระหวางวนท 8 - 10 ธนวาคม 2557 ท Taoyuan

ไตหวน

ปนทมหมอฟนคนไทยไปรวมงานมากเปนพเศษ

ทมจดฟนเรากมสมาชกไปกน 10 คน วนแรกทไปถง

คณเพอนชวยจดทรปครงวนพาไปท Beitou ทเมองน

แบงปนเรองเลำดๆ

โดย ทพญ.ปยะธดา จตตานนท

C H A N G E 065

ม Yangmingshan National Park ซงยงเปนบรเวณ

ทมแหลง hot spring อย ทวไป วนทเราไปกนเปน

วนอาทตย ชาวไต หวนพากนหอบลกจงหลานมา

เดนเทยวกน จนรถตดอยางกบอยในเมอง อากาศเยน

สบายๆ ไดใชเวลาออกก�าลงกายชมธรรมชาตเตมพลง

กบครอบครว กอนจะกลบไปสชวตเมองหลวงทแสน

สบสนว นวายกนตอไป หลงจากฝาการจราจรแออด

เขาเมอง เราไปทานอาหารค�ากนทราน Kao Chi พด

ถงอาหารขนชอของไตหวน หลายๆ คนกอาจจะนกถง

ราน Din Tai Fung ซงตอนนมสาขาทเมองไทยแลว

ราน Kao Chi ทเราไปทานกน ตงอยแถบถนน Yong - Kan

อยในตก The Eslite Spectrum ทเดนของรานคอ มหอง

สวนตว ทไมไดปดทบมเหนแตพวกเรา หองท�าเปนโดมสง

มกระจกเหนชาวบานเหนความเปนไปของในรานไดดวย

อาหารกรสชาตดใชได ใครอยากทานเสยวหลงเปา

แตเปลยนบรรยากาศจากรานเดมๆ ควรมาลองรานนด

จบเทยววนแรก เขาส ชวงประชม หมอเจยบ

อญชลกาทปวยๆ ตงแตเดนทางมากบานหมน วนแรก

ขอลาพกรกษาตวทโรงแรม พๆ ทเหลอกนงรถบสของ

ทางผจดงานไปประชมกน เนอหาสวนใหญเปนแนวทาง

การรกษาผปวย Cleft Lip & Palate ตามแนวทางของ

ท Chang Gung Craniofacial Center หวขอประชม

มตงแต Progress of NAM Techinque in Unilateral

& Bilateral Cleft Lip & Palate, Panel : Is NAM

Help or Just a Burgen?, Primary Lip Repair in

Unilateral CL/P & Bilateral CL/P แตทชอบมากๆ

จนตองมาซ�า คอ ภาคบายของวนประชม จะเปน

workshop โดยแบงเปนสองสวนในหองประชมเปน

Live Surgery จากหองผาตด หอง A - Cleft Lip หอง B

เปน Cleft Palate อกสวนหนงจดเปน NAM Workshop

มการสาธตการท�า NAM (Naso - Alveolar Molding)

บายวนแรกไดฝกท�า Unilateral Cleft Lip/Palate

ใครทไมเคยท�า NAM ไดลองท�าสนกสนานกนไป ชอบ

จรงๆ คะ งานนอบอนเหมอนอยบานเรา เพราะตอนน

มนองๆ คนไทย ไปศกษาตอจดฟนทนกนถง 6 คน

มากกวาประเทศเจาภาพอกคะ ตอนเยนม พเปยก ทศนย

066

บอกวาจะพาไปหางเปดใหม Tai Mall แมแตนองคนไทย

ทเรยนทนยงไมเคยไป ขอยกใหเปนยอดหญงนกชอป

ตวจรง พอตอนเยนกลบโรงแรมไป หมอเจยบทมอาการ

ปวยเวลาตองไปประชม กดมเรยวมแรงเมอเราจะออก

ขางนอกไปทานขาว ชอปปงกนในบดดล (คาโรงแรมแพง

เลยจะนอนใหค ม? # เจยบไมไดกลาว) หางนถกใจ

ขาชอปอยางยง เพราะพอปลอยอสระนดเจอหนา

ประตหาง ตางแยกยายกนฝนตลบ สดทายกไดของ

มาคนละถงสองถง ใครอยากซอรองเทา Onitsuka

Tiger หรอ New Balance แนะน�าใหซอทไตหวนคะ

ถกกวาซอทญปนอก (ถามของ) และกถามาตรงชวงเซลล

ของทไตหวนอาจไดของดราคาถกมากๆ ไปอก นองๆ

บอกวาชวงเซลลทห างอเซตน เดน 10 วนกยงไม

พอ นเลาเรองประชมไปบางยงนะ ..... กลบมาทงาน

ประชมตอ วนทสองเนอหาเกยวกบ Palatoplasty,

Lip & Nose Revision, Speech Assessment &

VPI Management, Management of Speech

Dysfunction บายแบงเปนสองหอง ม Live Surgery

หอง A : Pharyngeal Flap, Secondary Cleft Lip

หอง B : Cleft OGS สวน Orthodontic Workshop

วนนฝกท�า NAM ใน Bilateral Cleft Lip/Palate ก

สนกสนานเสรมสรางประสบการณเพมความมนใจ

ในการท�า NAM ในคนไข Cleft เดกนอย

วนนทางผ จดขนผ เข าร วมประชมนงบสไป

ทานอาหารค�ากนท Grand Hotel อาหารอรอย

C H A N G E 067

โรงแรมสวย หลงอาหารกพาไปปลอยสองจด ตรงตก

Taipei 101 หรอ Night Market สนกสนานกนไป

เขาวนสดทายของงานประชม เปน Pre - surgical

Orthodontic Management for ABG, Panel :

Should We Expand the Arch before ABG?, ABG

Surgery & Closure of ONF, Panel : Timing of

ABG, Facial Growth and Management in Cleft

Patient, Panel : Should We Protract, Distract,

or Just Wait?, Orthognathic Surgery in Cleft

Patient, Panel : Are Cleft Patients a Good

Indication for Surgery - First Approach? Single

/Double Splints? วนสดทายนประชมอดแนนมาก

หลบบางตนบาง _^ จบการประชมดวยความประทบใจ

ขอเอยนามผ ร วมทรป พพรคณา พมารศร

พปองใจ พทศนย พปรญดา พวภาพรรณ พหทยชนก

ธานน อญชลกา มอะไรสงสยกถามคณหมอ Kae’s Gang

ไดเลยคะ สวนขาพเจาสมองบวมไปเรยบรอย แฮ....

ในป 2558 น จะเปนประชม Ortho - Surgery

ซงท Chang Gung จะเปนการท�า Surgery First

ใครสนใจกสามารถรอตดตามขาวงานประชมไดนาจะ

จดปลายป 2558 นคะ

สวนงานประชมของเรากไมนอยหนา กลางป

6 - 7 ก.ค. 58 น Prof. Kee - Jun Lee จะมาบรรยาย

ใหพวกเราไดฟงกน นาจะเปนครงทสามแลวกบการ

มาไทยของ Prof. Lee อยาลมมาอดหนนกนนะคา... สวสด

มความสขทกคนคะ ....

C H A N G E 069

ลลตา รชกจประการ

2556 Master of Dental Science (Orthodontics) National Yangming

University Specialist training in orthodontics Taipei

Veterans General Hospital

นฤมล จงธนะวณช

2547 ทนตแพทยศาสตรบณฑตมหาวทยาลยมหดล

2552 วทยาศาสตรมหาบณฑต(ทนตกรรมสำาหรบเดก)มหาวทยาลยมหดล

2556 Master of Dental Science (Orthodontics) Saint Louis

University

สรภสร พลธร

2549 ทนตแพทยศาสตรบณฑตจฬาลงกรณมหาวทยาลย

2556 Fachzahnarzt for KFO Ludwig maximilian Universitat,

Munich, Germany

อสรยา เอกปรชญากล


2557 Certificate in Orthodontics TokyoMedical and Dental

University (Maxillofacial Orthognathic Department)

วรยา มงคลสวรรค

2550 ทนตแพทยศาสตรบณฑตมหาวทยาลยเชยงใหม

2554 M Phil. (Orthodontics) University of Sydney

2557 Doctor of Clinical Dentistry (Orthodontics) (D Clin Dent)

University of Sydney

Welcome to the Club

070

พชรศร ธรนาคนาท


2556 วทยาศาสตรมหาบณฑต(จดฟน)มหาวทยาลยมหดล

ทศพล ปนเทยน



วรศรา ปรานธ



จตพร ไพรวฒนานพนธ

2552 ทนตแพทยศาสตรบณฑตมหาวทยาลยสงขลานครนทร

2557 Ph.D.TokyoMedicalandDentalUniversity

ธนต เจรญรตน


2557 ประกาศนยบตรชนสง(จดฟน)จฬาลงกรณมหาวทยาลย

C H A N G E 071

พรรณทพย ดงไพบลย



2557 ประกาศนยบตรฝกอบรมทนตแพทยเฉพาะทางระดบวฒบตร

(จดฟน)จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ปรญา สวรรณวฑต





อญญาน แสงหรญสข





นภาพร กตตถาวรกล



พรณ ศภผล





072 พชญา ปณฑวรจน





ปานฤทย พชผล



(จดฟน)มหาวทยาลยมหดล

ประสารพงษ พงษสามารถ



วรรธดา จตตานนท



(จดฟน)มหาวทยาลยมหดล

วราภรณ เจนวากรวงศ


2557 ประกาศนยบตรฝกอบรมทนตแพทยเฉพาะทางระดบวฒบตร(จดฟน)


พนเพม ภวครานนท

2551 ทนตแพทยศาสตรบณฑตมหาวทยาลยสงขลานครนทร

2557 ประกาศนยบตรฝกอบรมทนตแพทยเฉพาะทางระดบวฒบตร(จดฟน)


C H A N G E 073

New Zealand Association of Orthodontists Conference April 15 - 17, 2015 “Meeting of the Minds” Napier War Memorial Convention Centre Napier, New Zealand www.orthodontists.org.nz

American Association of Orthodontists115th Annual Session May 15 - 19, 2015 Moscone Center San Francisco, California, USA Website: www.aaoinfo.org

2nd Baltic Sea Conference on OrthognathicSurgery and OrthodonticsJune 4 - 7, 2015 Riga, Latvia www.bscoso.com

European Orthodontic Society91st Congress of the European Orthodontic Society June 13 - 18, 2015 Venice, Italy www.eos2015.org

Canadian Association of Orthodontists Annual Session September 17 - 19, 2015 Fairmont Empress HotelVictoria, British Columbia, CanadaWebsite: http://cao-aco.org/EVENTS/future.asp

8th International Orthodontic Congress & 5th Meeting of the World Federation of OrthodontistsSeptember 27 - 30, 2015 ExCeL London, London, England Website: http://wfo2015london.org

Associacao Brasileira De Ortodontia E Ortopedia FacialOctober 7 - 10, 2015 10th Congress Costao de Santinho Resort & Spa Florianopolis, Brazil www.abor.com.br

Societa Italiana di Ortodonzia October 29 - 31, 2015 XXVII SIDO International CongressMilan, ItalyWebsite: http://eventi.sido.it/milano_ottobre2015/

Japanese Orthodontic Society 74thAnnualMeeting Fukuoka,JapanNovember 18 - 20, 2015 www.jos.gr.jp

074

โรคอลไซเมอรโรคนคนพบเมอพ.ศ.2449

(ค.ศ. 1906) โดยจตแพทยชาว

เยอรมนชอวาอาลอยสอลซไฮเมอร

(A lo is Alzhe imer ) และถก

ต งชอตามท าน โรคอลไซเมอร

Alzheimer’s disease หรอ AD

เปนภาวะสมองเสอมทพบไดบอย

ทสดโดยจะมการเสอมของเซลล

สมองทกสวน เปนแลวไมมวนหาย

ผปวยจะไมสามารถควบคมอารมณ

ตวเอง ไมสามารถแยกถกผด ม

ป ญหาในเรองการใชภาษา การ

ประสานงานของกลามเนอเสยไป

ความจำาเสอม ในระยะทายของโรค

จะสญเสยความจำาทงหมดในสหรฐฯ

ประมาณวามผ ปวยเปนโรคนกวา

3-4ลานคนและจะมเพมมากขน

เรอยๆ ทวโลก เนองจากประชากร

มอายยนยาวขน ในประเทศไทยม

นาร ...เรองสขภาพ

ปจจบนทกคนคงปฏเสธไมไดกบการหนมาใสใจสขภาพกนมากขน ซงหนงในโรค ททกคนคงเคยไดยน แตอาจร จกกบโรคนมากหรอนอยตางกนไป โดยท เราอาจมข อ สงสยวาญาต คนรอบขาง หรอแมแตตวเราเองเปนโรคนหรอไม และถาเราตองเผชญกบโรคน เราจะตองท�าอยางไร ดงนนเรามาท�าความร จกกบโรคนไปพรอมๆ กนนะคะ โดยฉบบน ขอเรมดวยการน�าเสนอความรในสวนของอบตการณ สาเหต ปจจยเสยง และอาการของ โรคนกนกอนนะคะ สวนของความรเรองการด�าเนนโรค การวนจฉย การรกษา การดแลผปวยโรคน และการปองกนโรคน ทกทานจะตดตามอานกนไดในฉบบตอไปนะคะ

ผปวยโรคนประมาณ2 -4%ของ

ผ ทมอายมากกวา 60 ป ยงอาย

มากขนกจะพบผ ป วยด วยโรคน

มากขน กลาวคอจะพบเพมขน 2

เทาทก5ปหลงอาย60ป

อตราอบตการณของโรคอลไซเมอร ในผสงอายมากกวา 65 ป

อาย อบตการณ (ผปวยใหม) ตอพนคน/ป

65 - 69 3

70 - 74 6

75 - 79 9

80 - 84 23

85 - 89 40

90 - ขนไป 69

อลไซเมอร

C H A N G E 075

ถงแมผ ปวยโรคอลไซเมอร

แตละคนจะมอาการแตกตางกน

ออกไป แตกมอาการทพบรวมกน

หลายประการ อาการแรกสดทพบ

คอความเครยด ซงมกจะเขาใจผด

วาเปนอาการทเกดขนเองตามอาย

อาการทพบในระยะตอมาคอการ

สญเสยความจ�า เชน พยายามจำา

ขอมลทเรยนรเมอไมนานมานไมได

เมอแพทยสงสยวาผ ปวยเปนโรค

อลไซเมอร จะยนยนการวนจฉย

โดยการประเมนพฤตกรรมและ

ทดสอบการร และมกตามดวยการ

สแกนสมองเพอตรวจหาพยาธสภาพ

ในสมองเมอโรคดำาเนนไประยะหนง

ผปวยจะมอาการสบสน หงดหงด

งายและกาวราวอารมณแปรปรวน

เสยความสามารถทางภาษาสญเสย

ความทรงจำาระยะยาวและไมสนใจ

ต อส งแวดล อมเนองจากผ ป วย

เสยการรบร และตอมาจะสญเสย

การทำางานตางๆของรางกายและ

เสยชวตในทสด

แมว าโรคนจะไมสามารถ

ปองกนและไมสามารถรกษาญาต

สามารถชวยผ ปวยโดยการศกษา

โรคนและชวยผปวยอยางถกวธ

อ า ก า ร เ ด น ข อ ง โ ร ค

อลไซเมอรกคอ ความจำาเสอมหรอ

หลงลม เรองทลมกจะเปนเรองท

เกดขนใหมๆในชวตประจำาวนเชน

ลมปดเตารด ลมกนยา หรอใคร

มาพบวนน ลมชอคน ลมของ หา

สาเหตของโรคสมองเสอม

(Alzheimer)

ปจจบนยงไมทราบสาเหต

ทแทจรงของโรคอลไซเมอร แต

เชอวาเกดจากหลายปจจยทกระทบ

ตอสมองเปนระยะเวลานาน ปจจย

ดงกลาวไดแกพนธกรรมสงแวดลอม

และพฤตกรรม

การเปลยนแปลงของสมอง

ผปวยโรคอลไซเมอร

1.จากความ ผดปกต ใน

เนอสมองจะพบลกษณะทสำาคญ

สองอยางคอกลมใยประสาททพน

กนNeurofibrillaryTanglesและ

มสาร Beta Amyloid ในสมอง

ใยสมองทพนกนทำาใหสารอาหาร

ไม สามารถไปเลยงสมอง การท

สมองมคราบ Beta Amyloid หม

ทำาใหระดบ acetylcholine ใน

สมองลดลงซงสารacetylcholine

จะมสวนสำาคญในเรองการเรยนร

และความจำา

2.การอกเสบ(inflamma-

tion) สาร amyloid เมอสลาย

จะให สารอน ม ลอ สระออกมา

อนมลนจะทำาให เกดการอกเสบ

ของเซลลสมอง

3.กรรมพนธโรคอลไซเมอร

ท เกด la te onset จะมการ

เพมของยนทควบคมการสร าง

apolipoprotein E4 (ApoE4)

สวนทเกด early onset จะมการ

เปลยนแปลงของ genepresenilin

-1(PS1)และpresenilin-2(PS2)

พนธกรรม

สำาหรบผทเปนโรคอลไซเมอร

ทเปนหลงอาย60ปสวนใหญจะพบ

วามยนapolipoproteinE(ApoE)

geneซงมอยหลายฟอรมแตพบวา

ฟอรม ApoE4 จะพบมากในผปวย

ท เป นโรคอลไซเมอร แต กม ได

หมายความว าผ ทมยนชนดนจะ

เปนโรคอลไซเมอรเสมอไป

สวนผทเรมเปนโรคอลไซเมอร

อายน อย มกจะมประวตคนใน

ครอบครวปวยเปนโรคอลไซเมอร

อาการเดนของโรค

อลไซเมอร กคอ

ความจ�าเสอมหรอ

หลงลม เรองทลมกจะ

เปนเรองทเกดขนใหมๆ

ในชวตประจ�าวน

ของใชส วนตวไมพบ ชอบพดซำา

ถามคำาถามซำา เพราะจำาคำาตอบ

ไม ได มป ญหาเรองการพดและ

การใชภาษา คอ จะคดคำาศพท

บางคำาไมออก ใชคำาใกลเคยงแทน

สตปญญาความเฉลยวฉลาดลดลง

ทกษะตางๆ จะเรมสญไป อารมณ

หงดหงด และอาจทอแท เพราะ

อาการดงกลาว

076 สงแวดลอมและพฤตกรรม

พบว าผ ท เป น โรคหว ใจ

เบาหวาน หลอดเลอดสมอง ความ

ดนโลหตสงจะเปนโรคอลไซเมอร

มากกวาคนทวไป นอกจากนนยงม

ปจจยเรองอาหารการออกกำาลงกาย

การเข าสงคม สงต างๆ เหลาน

นกวทยาศาสตร ย ง ไม สามารถ

เชอมโยงกนได

ปจจยเสยงของโรคสมอง

เสอมอลไซเมอร

ปจจยเสยงคอ

อาย ย งอายมากย ง ม

โอกาสเปนมากดงกลาวพบวารอยละ

25ของผปวยอาย85ปเปนโรคน

โรคความดนโลหตสง

เรอรง โรคความดนโลหตสงทำาให

ผ ปวยสญเสยความจำา การรกษา

ความดนจะทำาใหความจำาดขน

เรองของกรรมพนธ ถา

มบคคลในครอบครวปวยดวยโรค

อลไซเมอรโอกาสทจะเปนกมากขน

เรองพนธกรรมนมความกาวหนา

ขนมากเชนทราบวาความผดปกต

ของยน (gene) ทสราง amyloid

precursor protein จะทำาใหได

โปรตนทผดปกต กอใหเกดตะกอน

ทเรยกวา amyloid plaques ใน

เนอสมองและผทมยนบนโครโมโซม

ท19ชนดApolipoproteinE4จะม

โอกาสเกดโรคอลไซเมอรไดมากกวา

คนปกต นอกจากน ยงพบโปรตน

ทผดปกตอนๆ เชน Tau protein

ทอาจเกยวของกบการเกดกลมใย

ประสาททพนกน(Neurofibrillary

tangles)ทพบเปนลกษณะจำาเพาะ

ของพยาธสภาพของโรคอลไซเมอร

ยากบโรคอลไซเมอร

การใชฮอรโมนเอสโตรเจน

เรมมความสำาคญ ในตางประเทศ

พบวา ผหญงวยหมดประจำาเดอน

ผ ป วยอลไซเมอร จะม

ปรมาณเซลลสมองลดลง และสาร

สอประสาทอะเซตลโคลนลดลงดวย

สารสอประสาทนเปนตวเชอมโยง

คำาสงตางๆของเซลลสมองทควบคม

ดานความจำา ความคดอานและ

พฤตกรรมตางๆ เมอสารอะเซตล

โคลนลดลงจงทำาใหเกดอาการตางๆ

ของโรคอลไซเมอร ปจจบนมยาท

ชวยเพมปรมาณของสารอะเซตล

โคลนในสมอง โดยออกฤทธตาน

เอนไซมอะเซตลโคลนเอสเตอเรส

ทยอยสลายอะเซตลโคลน ยานจง

ชวยใหผ ปวยอลไซเมอรมอาการด

ขนได และชะลอการทรดลงของ

โรคถาไดใชในระยะเรมแรก แตจะ

ไมทำาใหโรคหายขาด

อาการของโรคสมองเสอม

(Alzheimer)

อาการเรมแรกทพบบอย

ทสดคอไมสามารถจำาสงทไดเรยนร

ใหม เนองจากโรคอลไซเมอรมก

จะเปนบรเวณสมองสวนทเกยวกบ

การเรยนร เมอโรคเปนมากขนจะ

กระทบกบอารมณและพฤตกรรม

เป ลยนแปลง สบสนเร อง เวลา

สถานทจำาเพอนจำาคนในครอบครว

ไมได โรคสมองเสอมเปนภาวะท

สมองเรมจะเสอมทำาใหมการแสดง

ถงความเสอมของสมอง ซงมกจะ

มอาการแสดงหลายรปแบบไดแก

อาการเรมแรก

ทพบบอยทสด

คอไมสามารถจ�า

สงทไดเรยนร ใหม

ทรบประทานฮอรโมนเอสโตรเจน

มโอกาสเกดโรคอลไซเมอรนอยกวา

และเปนโรคชากวาผทไมไดใชยาน

ยากล มต านการอกเสบท

เรยกวาNSAIDกพบวาอาจมบทบาท

ลดอบตการณของโรค เนองจาก

พบว าผ ทป วยเป นอลไซเมอร ม

ประวตใช ยากล มนน อยกว าผ ท

ไมไดเปนนอกจากนยาหรอสารตาน

ออกซแดนทตางๆ เชน วตามน C

และEรวมถงใบแปะกวย(ginkgo

biloba) กกำาลงอย ในความสนใจ

และมการศกษากนอยางกวางขวาง

ว าอาจจะช วยหรอป องกนโรค

อลไซเมอรได

1.

2.

3.

C H A N G E 077

ไปแลวต องกลบมาเอากญแจรถ

เดนออกไปแลวต องกลบมาเอา

กระเปาเงน กลบมาเอาแวนตา

กลบมาเอาปากกา กวาจะไดไป

ธนาคารตองเดนกลบไปกลบมา

หลายครง หรอไปจายตลาดแลว

ไมสามารถซอของไดตามรายการ

ท จด ไว ท ง น เ น อ งจาก ผ ป วย

จะมป ญหาเร องสมาธและการ

จนตนาการล วงหน า ทำาให ไม

สามารถคาดการณล วงหน าว า

จะเกดเหตการณอะไรบางจงตอง

กลบไปกลบมา หากพบเกดกบคน

ททานรจกใหพาไปพบแพทย

- วางของผดท

สำาหรบแมบานทดแลบาน

ทานเคยพบวามการเกบกญแจไวใน

ตเยนหรอไมหรอเกบremoteไวใน

ตเสอผา หรอเกบของไวในทไมควร

จะเกบ หรออาจจะเจอของทหาย

ไปวาเกบในทไมควรจะเกบ หรอม

ผทปวยเปน

โรคสมองเสอม

จะมอารมณแปรปรวน

หงดหงด

โดยทไมมเหตผล

- ขหลงขลมหรอความจ�าเสอม

(Memory loss)

ค น ท ว ไ ป ม ก จ ะ ค ด ว า

ผ สงอายมกจะขหลงขลม หากม

ความเครยด วตกกงวล ซมเศรา

กจะทำาให อาการขหลงขลมมาก

ขนจนทำาใหคดวาอาการดงกลาว

เป นอาการของโรคสมองเสอม

Alzheimer แตมขอแตกตางคอ

อาการขลมทพบในผสงอายมกจะ

ไมรนแรง มกจะลมรายละเอยด

ของการพดจาลมวาจะทำาอะไรบาง

อาจจะลมชอคนแตเมอมคนกระตน

กจะจำาได แตสำาหรบผทเปนสมอง

เสอมจะจำาเหตการณทเพงเกดไมได

แมกระทงคำาพดของคสนทนาทำาให

ตองยำาถามบอยๆระหวางสนทนา

- อารมณแปรปรวนหงดหงด

งาย

ผทปวยเปนโรคสมองเสอม

จะมอารมณแปรปรวน หงดหงด

โดยทไมมเหตผล ผ ปวยบางทาน

อาจจะหงดหงดกบบางสถานท

บางเหตการณการทผปวยหงดหงด

อาจจะเนองจากความกลว สบสน

ออนลา หรอการปรบตวของผปวย

เนองจากไมสามารถสอสารไดอยาง

คนปกต

- การตดสนใจไมถกตอง

เนองจากผปวยจะมปญหา

การสอสารกบสงแวดลอมและผคน

รอบขางจงทำาใหผปวยมปญหาเรอง

การตดสนใจไมเหมาะสมตวอยางเชน

การแตงกายซงไมเหมาะกบโอกาส

หรอสภาพอากาศ เชนบางคนแตง

ชดนอนไปทำางาน การกระทำาทไม

คำานงถงความปลอดภย การใหเงน

ทงปรมาณและคนทไมควรให หรอ

ไมยอมชำาระเงน หรอการทอนเงน

เปนตน

- การใชเงน

ผทปวยดวยโรคนจะมปญหา

เรองจนตนาการและตวเลข มกจะ

ลมจายเงนตามใบเสรจ เชน คาไฟ

คานำา คาโทรศพท การวางแผน

การใชเงน หากมปญหาดงกลาว

ใหคดถงโรคนดวย

- ทกษะชวตประจ�าวน

กจวตรประจำาวนทเคยทำาได

เช น การหงข าวดวยหมอไฟฟา

การใชไมโครเวฟการใชเครองดดฝน

การเล นเกม การตดกระดมเสอ

การใชมด การใชชอน ซงเครองมอ

เหลานผปวยเคยใชเปนรอยๆ ครง

หากมปญหาเรองสมองเสอมทกษะ

เหลานจะเสอมจนผปวยไมสามารถ

ใชได

- ทกษะการวางแผนและการแก

ปญหา

ทานเคยเจอกบเหตการณ

แบบนไหมครบ เมอคนททานรจก

จะไปธนาคารเดนออกจากประต

ตองกลบมาเอาสมดฝาก เดนออก

078

จำาคนไมได บางครงอาจจะเกดจาก

ผปวยตองการไปซอของนอกบาน

ทร านสะดวกซอแต ไม สามารถ

หาทางกลบบานได

- ค�าพดหรอพฤตกรรมทซ�าๆ

ผทปวยดวยสมองเสอมมก

จะพดบางคำา หรอประโยค คำาถาม

รอยละ 60 ของผปวย

สมองเสอม

จะเดนเรอยเปอย

โดยไมมจดมงหมาย

จงท�าใหผปวยสวนหนง

หลงทางเนองจาก

จ�าบานตวเองไมได

สมาชกในครอบครวทบนวาของหาย

บอยและสงสยวาจะมขโมย หากม

เหตการณเหลานใหสงสยวาอาจจะ

มสมาชกในบานปวยดวยภาวะสมอง

เสอมแลว

- สบสนเรองเวลาและสถานท

เรามกจะไดยนขาวตามหา

คนหายทเปนผสงอายซงมกจะเปน

อาการทสำาคญสำาหรบผ ทเปนโรค

สมองเสอม นอกจากนนยงสบสน

เรองเวลา ฤดกาลอกดวย ตวอยาง

เช น สามทป วยเปนโรคทสบสน

เรองเวลาวาภรรยาหายไปตงหลาย

ชวโมง ทงทความจรงอาจจะเพยง

ไมกนาทเทานน

- การสอสาร

ผทปวยดวยโรคหรอภาวะ

สมองเสอมมกจะมปญหาเรองการ

สนทนา อาจจะหยดการสนทนา

กลางคนเนองจากไมรจะสนทนาตอ

อยางไร หรออาจจะใชคำาไมถกตอง

หรอใชคำาเรยกสงของไมถกตองหรอ

พดคำาซำาๆหรออาจจะตงคำาถามซำาๆ

จนในทสดจะใชทาทางแทนคำาพด

และพดนอยลง

- เดนเรอยเปอย

ร อยละ 60 ของผ ปวย

สมองเสอมจะเดนเรอยเป อยโดย

ไมมจดม งหมาย จงทำาใหผ ป วย

สวนหนงหลงทางเนองจากจำาบาน

ตวเองไมได จำาถนนหนทางไมได

หรอกจกรรมซำาๆ ซงเปนอาการ

ทสำาคญของโรคน ภาวะพด หรอ

พฤตกรรมซำาๆ อาจจะถกกระตน

ดวยความเครยด ความวตกกงวล

ความกลวหรอความเบอ

- ปญหาเรองการมองเหน

ผ ทปวยดวยโรคนมกจะม

ปญหาเรองการอานหนงสอการกะ

ระยะทางการแยกสเมอมองกระจก

ผปวยอาจจะสงสยวามคนอยในหอง

แทนทจะคดวานนคอภาพตวเอง

ในกระจก

- กระท�าโดยไรจดมงหมาย

ผ ป วยอาจจะเปดหรอปด

ลนชกแบบไมมจดมงหมาย พบผา

และคลผ าซำาๆ พดซำาๆ อาการ

เหลานเปนการเตอนวาอาจจะเปน

โรคสมองเสอม

- แยกตว

ผ ทป วยด วยโรคนมกจะ

โดดเดยวแยกตวจากสงคมไมสนใจ

สงแวดลอม ไมสนใจงานอดเรก

หรอกฬา เนองจากเขาเหลานน

ไดสญเสยทกษะทสำาคญไป ดงนน

เขาจงแยกตวจากสงคม

- ขาดความคดรเรมและขาดแรง

จงใจ

ผปวยทเปนโรคสมองเสอม

จะแยกตวจากสงคมและไมสนใจ

ส งแวดล อม ซ งอาการดงกล าว

อาจจะเปนอาการของโรคซมเศรา

ดงนนหากมคนทร จกดทวทงวน

หรอนอนทงวนไมสนใจสงแวดลอม

อนใหปรกษาแพทยเพอหาสาเหต

- จ�าคนในครอบครวหรอคนท

คนเคยไมได

โดยทวไปผปวยจะเรมลม

เหตการณทเพงจะเกด คนทเพง

จะพบ ตอไปกลมเพอน สำาหรบ

ครอบครวจะลมหลงสด สดทาย

อาจจะจำาไดเฉพาะชอพอและแม

C H A N G E 079

เมอโรคสมองเสอม

เปนมากขนผปวย

จะกาวราวมากขน

ทงตะโกน ดา แชง โตเถยง

บางทานอาจจะมการทบต

ผดแลโดยไมมเหตผล

- ลมกจวตรประจ�าวน

ผ ทป วยด วยโรคนจะลม

แปรงฟนลมอาบนำาลมเปลยนเสอผา

ไมหวผม ลมรบประทานอาหาร

บางทานกลมวาไดรบประทานอาหาร

แลวกม บอกไมไดวาอาหารรอน

เกนไปหรอเผดเกนไปบางทานกลม

เคยวอาหารบางทานตองใชมอหยบ

อาหารแทนการใชชอน

- พฤตกรรมเปลยนไป

ผ ท เ ร ม ป ว ย ก เ ร ม จ ะ ม

พฤตกรรมเปลยนไป เชนพดซำาๆ

ถามคำาถามซำา หรอทำาอยางไมม

จดมงหมายดงกลาวขางตนหากโรค

ดำาเนนตอไปผปวยอาจจะลมไปวา

ไดแตงงานแลวจนมพฤตกรรมทาง

เพศผดปกต บางทานแกผาในท

สาธารณะหรออาจจะเลอกซอของ

อยางมากโดยไมจายเงน

- หลงผดและหวาดกลว

เนองจากสญเสยความจำาไป

ทำาใหผ ปวยมของหายและคดอย

เสมอวามผ มาแอบขโมยของ บาง

ทานอาจจะหลงผดคดวามคนจะมา

ทำาราย และอาจจะมอาการหลอน

เชนการไดยนการเหนหรอไดกลน

ทำาใหผปวยเหลานพดคนเดยว

- พฤตกรรมกาวราว

เม อ โรคสมองเส อมเป น

มากขนผ ป วยจะกาวราวมากขน

ทงตะโกนดาแชงโตเถยงบางทาน

อาจจะมการทบตผ ดแลโดยไมม

เหตผล แตผดแลทกทานควรจะหา

สาเหตเนองจากผ ปวยไมสามารถ

สอสารกบเราวา มความไมสบาย

หรอมโรคอะไรเกดกบเขา

- มปญหาเรองการนอนหลบ

เนองจากผปวยไมสามารถ

แยกแยะเวลา ประกอบกบมปญหา

เรองอารมณจงทำาใหผปวยมปญหา

เรองการนอนหลบ ซงจะรบกวน

ผดแลในเวลากลางคนคอนขางมาก

อางองขอมลจาก http://

www.siamhealth.net/public_

html/Disease/neuro/alzheimer/

alzheimers.html

ทกท านสามารถตดตาม

ความรของโรค Alzheimer ไดตอ

ในฉบบหนานะคะ

ทพญ.อญชลกาสงวนดกล

thai association of orthodontists design thinking · if you give a man a fish and he will eat for...

Documents