thĂm khÁm khỚp cẮn Ở tƯ thẾ ĐƯa hÀm sang bÊn

Upload: nhakhoanhungoc

Post on 08-Apr-2018

235 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

  • 8/7/2019 THM KHM KHP CN T TH A HM SANG BN

    1/13

    B mn Khp Cn hc Vin o To Rng Hm Mt

    1

    THM KHM KHP CN T TH A HM SANG BN

    TS. V Trng Nh Ngc

    MC TIU HC TP

    1. M t c im gii phu khp cn a hm sang hai bn2. Trnh by mc tiu v phng php thm khm khp cn t th a

    hm sang hai bn

    i cng

    Bc th 3 khi thm khm chc nng khp cn l a hm sang bn, c th

    l bc quan trng nht. cc cn tr a hm sang bn thng xuyn l ngun gc

    gy ri lon chc nng s-mt, thng lm trm trng cc tn thng nha chu.

    Nh ng tc cn v a hm ra trc, chuyn ng a hm sang bn c dng

    i (double aspect), c th thm khm chc nng (chuyn ng hng tm vi cc

    im chm) hoc thm khm chuyn ng phn tch (chuyn ng ly tm vi cc

    im chm rng)

    Tht vy, cc chuyn ng hng tm v ly tm c hng dn bi cc c

    khc nhau v t ghi trn giy cn sao cho khng chng nhau.

    Cui cng, d chuyn ng chc nng hay phn tch, hnh trnh hng dn

    cc chuyn ng tin-li (aller-retour) nghin rng v phi c tn trng cht ch

    khi nghin cu.

    Chuyn ng sang bn

    Chuyn ng sang bn c thc hin khi hm di trt sang bn trn din

    gn, sn trong ca nm tin nh ca rng hm trn v, c bit hn, trn mt

    khu ci ca rng nanh. Ngoi l, din gn, sn ngoi ca nm khu ci hm trnc th to mt b mt hng dn (hnh 5-1)

  • 8/7/2019 THM KHM KHP CN T TH A HM SANG BN

    2/13

    B mn Khp Cn hc Vin o To Rng Hm Mt

    2

    Hnh 5-1: B mt hng dn

    Bn hm di di chuyn sang c gi tn l bn lm vic, bn i din gi

    l bn khng lm vic.

    Cn nh rng phn loi nh trn hon ton khng chnh xc. Chng hn nh

    khi chng ta quan st, khi nghin cu chu k nhai, bn i din pha nhai cng can

    thip tng t cui chu k nhai, trong giai on nghin thc n hng dn bt

    u mt chu k mi (hnh 2-2). Tuy nhin theo quan im s phm, phn loi ny

    vn c s dng.

    c im chc nng sang bnC tn ti nhiu type chc nng sang bn khi thm khm.

    Chc nng rng nanh

    Cung rng PIM, bnh nhn trt rng hm di trn rng hm trn sang

    bn, nhng gi cc im chm cho n t th u chm u. Rng nanh hm trn

    ch hng dn hnh trnh ny trong sut hnh trnh. Ngay khi bt u v trong sut

    hnh trnh, nh khp ca tt c cc rng l ton b.

    Hnh trnh, c m t bi cc rng nanh hm di, c hai ng cong hi ha

    trong mt phng trn (plan frontal) to ra hnh nh c in chapeau de gendarme

    khi m t chu k nhai.

  • 8/7/2019 THM KHM KHP CN T TH A HM SANG BN

    3/13

    B mn Khp Cn hc Vin o To Rng Hm Mt

    3

    Hnh 5-2a: chuyn ng

    sang bn trn rng nanh

    Hnh 5-2b: chu k nhai

    ca chc nng rngnanh bn phi

    Rng nanh hm trn c t chc nha chu khng tt nht v thch nghi nht

    i vi chc nng sang bn. Chc nng rng nanh th thng xuyn v c coi

    nh l chc nng sang bn l tng ngi ln tr.

    Chc nng sang bn nhn chung i hi:

    - Khp cn loi I rng nanh theo Angle- Chm khp PIM hon ho i vi rng nanh tham gia hnh trnh ngay t

    u.

    - St v Si thp hn cn cha ca rng ca bn v rng c nm- cn ph ca rng nanh quan trng hn cn ph ca rng tin ham,

    hm, rng caTuy nhin, thm ch chng ch nh ti lp li mt cch h thng chc nng

    ny, c bit khi mn rng tin trin a rng nanh vo chc nng nhm.

    Chc nng trc- bn

    cn ph v cn cha ca rng ca lin quan cht ch n cn ph

    v cn cha ca rng nanh. Do vy, cc rng ca bn thng rt tham gia vo chc

    nng bn: l chc nng trc-bn (hnh 5-3). Trong mt s trng hp, rng

    ca bn, km theo hoc khng bi rng ca trung tm, c th ch hng dn chc

    nng nu t chc nha chu lnh.

  • 8/7/2019 THM KHM KHP CN T TH A HM SANG BN

    4/13

    B mn Khp Cn hc Vin o To Rng Hm Mt

    4

    Chc nng nhm

    Bn lm vic, nhiu rng bao gm rng nanh, hng dn sang bn. Chc

    nng nhm m bo bo v nha chu tt. Lc nhai phn b hi ha trn tt c cc

    rng ca bn lm vic khng c cn tr i bn (hnh 5-4).

    Trong thc hnh lm sng, y l chc nng kh thng bng: trn mi

    rng tham gia chc nng, cc im chm ng thi v lc u nhau t PIM n t

    th u chm u. Mt khc, nu t chc nha chu yu, hnh trnh cn trn cc rng

    hm c nguy c tr nn sang chn

    Chc nng nhm sau

    Hnh 5-3: Chcnng trc bnca rng 12 v13

    Hnh 5-4a:Chc nng

    nhm t rng21 n 26

  • 8/7/2019 THM KHM KHP CN T TH A HM SANG BN

    5/13

    B mn Khp Cn hc Vin o To Rng Hm Mt

    5

    Thng gp trong trng hp h khp pha trc. Ch c cc rng c nm

    pha sau hng dn chc nng (hnh 5-5a)

    Khp cn thng bng

    Rng hm bn khng lm vic tham gia chc nng sang bn vi cng cng nh bn lm vic (hnh 5-5b)

    Type khp cn ny c nghin cu lm thng bng hm gi lp. Trn

    nha chu lnh, im chm khng lm vic c th c duy tr.

    Hnh 5-5a: chc nng nhm sau phi Hnh 5-5b: Khp cn thng bng

    v tr nha chu yu tng ng vi rng hm, hnh trnh tr nn sang chn v cth khng phi c bo tn.

    Chc nng tip sc (trung gian, relais)

  • 8/7/2019 THM KHM KHP CN T TH A HM SANG BN

    6/13

    B mn Khp Cn hc Vin o To Rng Hm Mt

    6

    Chc nng bn, trong trng hp h khp rng

    nanh, c th c hng dn bt u hnh trnh bi

    mt hoc hai rng c nm (14 v 15) c Si thp

    nht. Kt thc hnh trnh, rng nanh (13) c trchnhim hng dn St v ra cn.

    Chc nng tip sc hon ton c th c chp

    nhn trn t chc nha chu lnh.

    Chuyn ng li cu

    Trong cc chu k nhai, chuyn ng a hm sang hai bn cng c hng

    dn bi li cu di s hng dn ca cc c. Hng dn rng nanh, l hng

    dn pha trc m bo s nh khp pha sau. Ngc li, chc nng nhm hoc c

    khp cn h hoc nghin rng, nh khp pha sau khng lm vic c to iu

    kin bi chuyn ng ca li cu.

    Chuyn ng sang bn phn tch c th c nghin cu trn phim CT

    Scanner.

  • 8/7/2019 THM KHM KHP CN T TH A HM SANG BN

    7/13

    B mn Khp Cn hc Vin o To Rng Hm Mt

    7

    Hnh 5-7a: Chuyn ng sang bn phn tch

    Trong sut giai on u c tip xc cc, li

    cu thc hin chuyn ng ng ngang. Li

    cu lm vic thc hin chuyn ng khi uBennet (MIB) m bin trung bnh c tnh

    l 1mm. Trong phn ln cc trng hp,

    chuyn ng c nh hng ra sau, ln trn

    v ra ngoi. Chuyn ng ln trn lm tng

    lc rng hm v lm trm trng tc dng

    cn tr ca bn lm vic.

    Li cu bn khng lm vic thc hin chuyn ng sang bn tc thi (MLI) vo trong,

    xung di nh v ra trc to tc dng nh khp nh cc rng cng bn. Ngc

    li, trong chuyn ng ny c hng nm ngang chim u th, n cng tng lc truyn

    n cc rng hm.

    Khi bnh nhn c chc nng nhm, c bit cng cc rng hm, cn nh

    gi chuyn ng sang bn ca li cu trc khi iu chnh cn v thc hin hm

    gi.

    Cn ch b mt hng dn lan rng n nh xa ca nm khu ci (hnh 5-7b).

    Hnh 5-7b: Chuyn ng li cu v dichuyn ca mt rng tin hm hm ditrn b mt hng dn hm trnDi chuyn ra pha sau ca rng hmdi t l vi s li ca li cu (MIB),MIB ph thuc vo bin MLI

    1: MLI v MIB = 0, khng li 34 trn bmt hng dn 242: MLI v MIB = 1,5, li nhiu 34 trn

    b mt hng dn 24

  • 8/7/2019 THM KHM KHP CN T TH A HM SANG BN

    8/13

    B mn Khp Cn hc Vin o To Rng Hm Mt

    8

    Mc tiu ca khm a hm sang bn

    - Nghin cu cc cn tr cn- Ghi nhn v tr v hng ca cc mt mn- Xc nh cc rng hoc rng hng dn chuyn ng

    Cn tr lm vic sang bn (IT lat)

    IT lat l mt cn tr lc trt trong sut hoc mt phn chuyn ng sang

    bn lm vic. C th do rng chi, trm rng hoc chp rng iu khc km (hnh

    5-9a).

    Trn mt rng c t chc nha chu yu, lc bn qu mnh to mt cn tr

    lm trm trng t thng nha chu (hnh 5-8)

    Ngc li, trn t chc nha chu lnh, cng mt rng c th ch hng dn

    sang bn, n khng to ra cn tr nu hnh trnh cn hi ha.

    Hnh 5-8 a v b: Nghin rng trn22, khng chm 23 lm trm trnghn tn thng nha chu.Hnh 5-8c: Tn thng trong

    xng nm thnh xa ca 22, racn c mt mn

  • 8/7/2019 THM KHM KHP CN T TH A HM SANG BN

    9/13

    B mn Khp Cn hc Vin o To Rng Hm Mt

    9

    Cn tr khng lm vic sang bn (INT lat)

    INT lat nm bn khng lm vic, l mt cn tr gy tr ngi chc nng

    ca bn lm vic (hnh 5-9b). Trn t chc nha chu yu, mt hnh trnh khng lm

    vic cng to ra mt cn tr.

    Bn lm vic Bn khng lm vic

    Hnh 5-9a: IT lat thng nm trn din

    gn trong ca nm ngoi hm trn hoc

    trn mt khu ci ca rng ca v rng

    nanh trn.

    Hnh 5-9b: Hnh trnh INT lat thng

    nm trn din xa, sn trong v nh

    nm khu ci trn; n c th bao gm

    cc im ta khp cn.Mt INT ph hy s hi ha ca chuyn ng sang bn v c th c nhng

    hu qu trm trng cho b my nhai, n l cc im chu cc lc bn ln c th

    gy sang chn cho rng v m nng

    Loi cn tr ny, kt hp vi cc sang chn tm l cng c th l im khi

    u cho thi quen nghin rng.

    Cui cng, INT lat c th gy ra phn x trnh v gy di chuyn hm di

    lm tng hot ng c, i khi l nguyn nhn gy ri lon c hoc khp.

    V tr v hng ca cc mt mn

    Mt mn thng gp nht nm trn hnh trnh INT lat.

  • 8/7/2019 THM KHM KHP CN T TH A HM SANG BN

    10/13

    B mn Khp Cn hc Vin o To Rng Hm Mt

    10

    V phn cc mt mn tng phn, nm trn hnh trnh lm vic, n thng c

    do cc ming trm v nht l cc chp m dc chc nng gia tng, mun hay

    khng lm gim bin chu k nhai (hnh 5-10)

    Hnh 5-10: Nghin rng do tng dc chc nng

    Hnh 5-10a: Mu thc hin nm 1972,

    trn bnh nhn 40 tui, mn 43 v 33

    khng c ngha v ging nhau

    Hnh 5-10b: Vo nm 2002, mn 33tng ng vi rng t nhin mn sinh lbnh thng. Ngc li, mn rt r trn43 l hu qu ca nghin rng trcbn phi do rng s ta trn 13, dcchc nng tng.

    Ngoi ra, khng c chuyn chc nng nhm c thit lp t t do mn

    sinh l cc rng thnh chc nng rng nanh bng cch mi Si v St (hnh 5-11).

    Nghin cu rng hoc cc rng c th hng dn chc nng

    Nh trc y, khm gii phu c b sung bi khm chc nng nh

    du cc rng hng dn chuyn ng sang bn; kh nng chc nng phi c

    nh gi. Cht lng m nng ca rng c nh gi: la chn cch iu

    chnh cn bng cch mi bt hoc p thm.

    Phng php thm khm: thm khm cn thn ng cong b tr, su ca

    nm, chuyn ng sang bn nh hng nghin cu cc cn tr c th nhn thybng cc giy cn.

  • 8/7/2019 THM KHM KHP CN T TH A HM SANG BN

    11/13

    B mn Khp Cn hc Vin o To Rng Hm Mt

    11

    Thm khm ng cong b tr

    ng cong Spee: tt c ng cong Spee c th gy ra ri lon cc chuyn

    ng chc nng trong khi a hm ra trc cng nh a hm sang bn v gy ri

    lon c hoc khpng cong Wilson: khi hng dn trc bn thp (rng b mn hoc chc

    nng nhm), phi thm khm ch ng cong Wilson: nm li hm di rt

    cao gy IT lat, s nghing tin nh ca rng hm trn to thun li to INT lat

    (hnh 1-35b)

    su ca nm: su ca nm ln cng gy ra cc cn tr bn khi mn

    rng lm gim vai tr hng dn chc nng ca rng trc (hnh 5-13)

    Quan st cc chuyn ng a hm sang bn

    Khi chuyn ng sang bn vi im chm rng d dng, khng b ngt

    qung, phn tch cn pht hin t cn tr.

    Bnh nhn thng kh thc hin theo yu cu chuyn ng sang bn. ch

    ra hng di chuyn, yu cu bnh nhn t ngn tay trn rng nanh hm hm trn.

    Chuyn ng vi im chm rng c lp li nhiu ln sang phi v sang tri.

    Quan st rng lung lay bng cch nhn v s pht hin cc cc tr sang bn. Nu

    nghi ng yu cu bnh nhn lm ng tc nghin mnh cc rng theo cch tng

    dn tng bin lung lay rng.

    nh du cn tr lm vic (IT lat)

    Cc im ta nm trn b mt hng dn c quan st khi thm khm

    PIM. Yu cu bnh nhn nhai trn giy cn t mi bn cung rng. Thc hin

    cc chuyn ng lch tm v hng tm trn cc cung rng c lm kh. chnh trnh cn cho php ghi li v tr v hng ca cc IT lat trn s cn. Cui

    cng, phi ch trong qu trnh nhai giy cn, cc rng hm di thc hin

    chuyn ng trc-bn. Nhiu hnh trnh trc bn c th gy ra sang chn.

    nh du cn tr khng lm vic (INT lat)

  • 8/7/2019 THM KHM KHP CN T TH A HM SANG BN

    12/13

  • 8/7/2019 THM KHM KHP CN T TH A HM SANG BN

    13/13

    B mn Khp Cn hc Vin o To Rng Hm Mt

    13

    Hnh 5-15: Mt mn cn chc nng sang bn

    Mt mn rng ca v rng nanh hm trn v hm di bn tri th rt r. L hu

    qu ca nghin rng cn chc nng sang bn tri.

    Kt lun

    im khi u chuyn ng chc nng c th b ri lon bi cc im chmqu mc, cc cn tr li hm, a hm ra trc hoc sang bn. Cc mt mn rt r

    ch ra tnh trng nghin rng c th lm trm trng cc tn thng nha chu c

    sn hoc gp phn lm co tht c.

    Ch : m bo kt qu iu tr, cn lm qun t th PIM c (c th bng

    nt chn rng ca, p thm, chnh nha) nh gi t th mi so vi t th c.

    Kt thc thm khm khp cn bng cch khm ng tc ngm ming sinh l.