tham luËn VÒ viÖc

rÌn luyÖn ®¹o ®øc cña ®oµn viªn, thanh niªn

Kính thưa Đoàn chủ tịch!Kính thưa các quý vị đại biểu!Kính thưa các thầy giáo, cô giáo cùng toàn thể các bạn đoàn viên thân mến!

Lời đầu tiên tôi xin trân trọng kính chúc Đoàn chủ tịch, các quý vị đại biểu, các thầy cô giáo mạnh khoẻ, hạnh phúc. Chúc các bạn đoàn viên đoàn kết học tập tốt và hoàn thành xuất sắc các hoạt động do Đoàn trường tổ chức.

Hôm nay, trong buổi Đại hội Đoàn trường, tôi rất vinh dự thay mặt cho chi đoàn … có vài ý kiến tham luận về vấn đề rèn luyện đạo đức của đoàn viên, thanh niên trong nhà trường.

Kính thưa Đoàn chủ tịch! Thưa toàn thể đại hội!

Chủ Tịch Hồ Chí Minh từng dạy: “Cũng như sông thì có nguồn mới có nước, không có nguồn thì sông cạn. Cây phải có gốc, không có gốc thì cây héo. Người thì phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng là người vô dụng!”. Bác Hồ ta đã nói thật chí lí về tầm quan trọng của đạo đức con người.

Một con người có thể nói là được cấu thành bởi 2 yếu tố: Tri thức và đạo đức.Nếu tri thức là một cỗ xe thì đạo đức là vô lăng, nếu tri thức là chiến mã thì đạo đức là dây cương. Với đạo đức, tri thức sẽ hướng thiện. Một người không có tri thức cùng lắm là gây hại một cách vô ý, còn một người không có đạo đức thì cố ý, cố tình hãm hại người khác.

Nền tảng đạo đức được hình thành rất sớm từ những năm tháng đầu đời, nó có khuynh hướng trở thành bản chất cố định, khó thay đổi. Chính vì vậy, chúng ta cần phải tự rèn luyện tu dưỡng đạo đức của chính mình từ khi còn đang ngồi trên ghế nhà trường.

Chúng ta đang sống trong thời đại mới - thời đại văn minh, khoa học, nhất là sự phát triển vượt bậc của ngành công nghệ thông tin đã làm cho cuộc sống con người ngày càng được nâng cao. Nhưng bên cạnh đó là sự cạnh tranh kinh tế quyết liệt để tìm kiếm lợi nhuận không tính đến hậu quả về văn hóa, xã hội do thế mà các giá trị văn hóa bị thương mại hóa. Phim ảnh, sách, báo với nội dung không lành mạnh tràn ngập, tuyên truyền, cổ vũ cho lối sống thực dụng, khoái lạc, bạo lực và hận thù,… Vai trò cá nhân được đề cao quá mức làm xuất hiện chủ nghĩa cá nhân cực đoan. Tính cộng đồng biến tướng thành chủ nghĩa biệt phái, cục bộ…Đáng tiếc thay, khi các  giá trị đạo đức đang bị xói mòn bởi chủ nghĩa thực dụng, duy vật chất. Hơn nữa, giới trẻ ngày nay chạy theo lối sống hưởng thụ, mà họ cho là hợp thời, là sành điệu; họ bỏ qua những giá trị đạo đức truyền thống đã trở thành nền tảng cốt yếu của con người. Vấn đề này đặt ra thách thức lớn cho các nhà giáo dục cũng như những người có trách nhiệm. Trong bản tham luận của tôi ngày hôm nay, tôi xin được nhắc đến một số biểu hiện còn chưa đẹp, một số cách ứng xử còn chưa tốt trong một số bộ phận học sinh THPT chúng ta.

Là chưa đẹp, chưa tốt ở chỗ nào?

Vâng, thứ nhất là vấn đề “Tôn sư, trọng đạo”

Ta đều biết: mối quan hệ trường học, quan hệ giữa thầy và trò luôn được xây dựng trên cơ sở lắng nghe, thấu hiểu và tôn trọng. Nhưng rất nhiều học sinh than phiền rằng thầy cô không tâm lý trong cách ứng xử, mong muốn ở thầy cô một cách nhìn nhận thông cảm, tôn trọng hơn…Đó là một mong muốn chính đáng. Nhưng nghĩ lại thì, ta phải xét xem chính những người học sinh đó đã biết tôn trọng thầy cô của mình hay chưa, khi mà gặp thầy cô bạn chỉ biết giương mắt ra nhìn không chào một câu, khi mà bạn mặc kệ thầy cô giảng bài bên trên còn bạn vẫn ngang nhiên nói chuyện, làm việc riêng, sử dụng điện thoại trong giờ học nhắn tin cho nhau, mà thậm chí còn có cả bạn đánh những giấc ngủ ngon lành ngay bên dưới. Thử hỏi: sự tôn trọng thầy cô thể hiện ở đâu? Từ chính cái nhìn bồng bột, thiếu suy nghĩ của học trò mà tình thầy trò rạn vết. Bạn vi phạm nội qui thì bạn phải chịu phạt. Rất hiển nhiên vì đó là nội quy, kỉ luật của nhà trường. Nếu thầy cô có trách mắng thì cũng là lẽ thường chỉ bởi  thầy cô luôn lo lắng, mong muốn điều tốt đẹp nhất cho bạn mà thôi. Vì thế, các bạn đừng bao giờ để những phút giây bồng bột khiến bạn phải hối hận, luyến tiếc.

Thứ hai là vấn đề “ Thể hiện cá tính bản thân mình”

Tuổi thiếu niên luôn có tâm lý muốn thể hiện mình. Nhưng vấn đề là thể hiện như thế nào cho phù hợp mới thật sự quan trọng. Đa số bạn cố gắng chọn cho mình những sở trường, thế mạnh học tập, văn nghệ, thể dục thể thao để phát huy, chứng tỏ mình…

Nhưng một vài cá biệt lại có những cách khác thật kỳ cục, lạ lùng để thể hiện cá tính, thể hiện bản thân. Thực tế cho thấy, hiện nay một bộ phận không nhỏ các bạn trẻ thích tạo cho mình một phong cách riêng không giống ai để tự khẳng định mình là người của thời đại mới (thời đại @)). Từ cái kiểu ăn mặc lập dị theo kiểu Âu, Mĩ hay Hàn Quốc, một số bạn nam thì quần bò kiểu cách rách nát, một số bạn nữ thì mặc áo không cổ, khoét nách. Rồi vẫn còn đó những mẫu tóc kiểu cách, sành điệu hay những cái đầu màu mè xanh đỏ, tím vàng thật khó chấp nhận khi vẫn đang là học sinh ngồi trên ghế nhà trường. Đâu mất rồi cái thơ ngây hồn nhiên của tuổi niên thiếu! Đâu mất rồi cái cung cách lịch sự, tế nhị, thanh lịch của tuổi học trò! Thật quá sai lầm khi nghĩ rằng cá tính là phải lập dị khác người như thế!

Chúng ta phải công nhận vẻ ngoài của một con người khá là quan trọng. Nhưng tôi nghĩ các bạn vẫn không quên những ý nghĩa cao đẹp trong bộ quần áo đồng phục xóa đi khoảng cách giàu nghèo, sang hèn, tạo sự tự tin cho những người bạn có hoàn cảnh khó khăn, tạo sự hòa đồng cho tất cả mọi người. Có thể gia đình bạn giàu có, được sống trong nhung lụa còn gia đình tôi thì không. Có thể cuộc sống của tôi và bạn hoàn toàn cách biệt nhau nhưng khi bước chân vào trường học thì chúng ta hoàn toàn bình đẳng. Chẳng có một qui định nào cho phép bạn nghĩ rằng bạn của mình không đáng được tôn trọng chỉ vì cuộc sống của bạn tốt đẹp hơn. Không biết bạn nghĩ sao chứ riêng tôi, tôi sẽ vô cùng tự hào khi khoác trên người bộ đồng phục mang tên ngôi trường thân yêu của mình.

Thứ ba là vấn đề Sử dụng ngôn từ của đoàn viên thanh niên

Việc sử dụng ngôn từ trong giao tiếp hàng ngày của đoàn viên, thanh niên còn rất nhiều điều phải bàn, có nhiều bạn vẫn hay nói tục, chửi bậy, ngôn từ sử dụng chát chit nhắn tin xa lạ đã dần đánh mất dần sự trong sáng của tiếng Việt, không những làm mất đi năng lực cảm thụ vẻ đẹp của ngôn ngữ văn hóa dân tộc mà còn đánh mất ý thức về tinh thần tự tôn, lòng tự hào của dân tộc mình.

Thứ tư là vấn đề Mạng internet, mạng xã hội ảo đôi khi lại là con dao hai lưỡi

Chúng ta không thể phủ nhận những những giá trị của khoa học công nghệ hiện đại mang lại, những tri thức của nhân loại được chia sẻ tới khắp mọi nơi từ khi có internet. Nhưng bên cạnh đó sự xâm nhập ngày càng nghiêm trọng của các sản phẩm văn hóa phẩm độc hại vào đời sống chúng ta cũng là một nguyên nhân nghiêm trọng làm cho một bộ phận giới trẻ suy nghĩ lệch lạc, gây ra hủy hoại đạo đức xã hội. Hiện nay không ít đoàn viên thanh niên đang chìm đắm trong thế giới ảo mà quên đi đời sống thực tại của chính mình. Vẫn còn xuất hiện nhiều hiện tượng đoàn viên thanh niên nghiện chat chít, nghiện facebook, nghiện game online v.v… mà quên đi nhiệm vụ quan trọng là học tập và tu dưỡng rèn luyện bản thân mình, phụ giúp bố mẹ, ông bà trong các công việc nhỏ trong gia đình như nấu cơm, quét dọn nhà cửa, …

Biết rằng: “Giới trẻ là tương lai của nhân loại”. Nhưng đối diện với thực tế thì ai cũng thấy lo lắng cho tương lai ấy.

Vấn đề thứ năm mà tôi muốn nói đến là “nạn bạo lực học đường” đang trở nên nhức nhối khi gần đây học sinh lôi kéo bè, kéo cánh để đánh nhau (cả trai, lẫn gái),

Nhiều nơi thậm chí đã xảy ra việc hành hung cả thầy cô giáo, rồi con giết cha, anh giết em; trẻ vị thành niên cũng gây ra nhiều vụ án mạng. Những hành vi tàn bạo này được đăng trên mặt báo chỉ là tảng băng nổi, thực tế còn nhiều hơn nữa. Cách đây không lâu người ta choáng váng vì một đoạn video clip nữ sinh đánh bạn đăng tải trên Internet. Trong clip này, một cô bé đang bị một nữ sinh tóc ngắn vừa đánh tới tấp vừa chửi tục với kiểu "dạy dỗ" rất “anh chị”. Trong khi đó, nhiều học sinh khác ngồi chễm chệ ở ghế đá và thản nhiên nhìn vụ đánh hội đồng này rút điện thoại ra quay lại và đưa lên mạng internet. Một thái độ vô cảm, vô cảm không thể ngờ được! Sau đó, dư luận lại đau lòng và kinh hãi trước tình trạng gia tăng bạo lực học đường của nữ sinh Việt Nam được phản ánh liên tục trên các phương tiện truyền thông. Những lời hay ý đẹp nhường chỗ cho thứ ngôn ngữ tục trần rất thiếu khiếm nhã trên ngay cửa miệng của họ, những ứng xử văn minh, lịch sự biến mất, thay vào đó là hành động như những kẻ vô học, đại ca ngoài đường phố vậy không ai chấp nhận được. 

Chẳng có một qui định nào cho phép bạn đối xử bạo lực với bạn của mình để giải quyết những xích mích bất đồng rất khó tránh khỏi. Nhưng các bạn hãy nhớ không có chuyện gì không thể giải quyết bằng lời nói, không có chuyện gì đáng để chúng ta bất hòa và cũng không khi nào, chẳng ở đâu bạo lực được phép tồn tại cả. Bạo lực là điều mà pháp luật cấm.

Thứ sáu là vấn đề “Ý thức chấp hành luật lệ an toàn giao thông ”

Nói đến đây, ta thấy chấp hành luật pháp luôn là những bài học quan trọng mà các học sinh được học trong những giờ trên lớp, trong các hoạt động đoàn thể trong nhà trường. Tuy nhiên có nhiều học sinh còn thiếu ý thức chấp hành luật lệ an toàn giao thông. Mỗi giờ tan trường ta thường bắt gặp hình ảnh cổng trường đùn ra như một tổ mối vỡ, nhiều bạn ko về ngay mà còn đứng lại gây ra ách tắc tại cổng trường, rồi còn có cả những học sinh ngồi ba, bốn lao vút trên xe máy mà không đội mũ bảo hiểm gì cả, nếu đi xe đạp thì thì dàng hàng ngang đùa giỡn trên quốc lộ mà không biết theo sau mình là

những nguy hiểm đang rình rập. Cũng chính lẽ đó mới xảy ra những vụ tai nạn thương tâm.

Thứ bảy là vấn đề “Tương thân tương ái, lá lành đùm lá rách”

Con người ta đến được với nhau thì hành trang không thể thiếu chính là lòng yêu thương và sự tha thứ. Chúng ta còn cần phải học rất nhiều, hãy học cách sống tôn trọng chính mình, sống tôn trọng người khác. Gạt bỏ đi những ích kỉ cá nhân tầm thường và hãy trao yêu thương để nhận lại thương yêu, hãy học các chia sẻ, giúp đỡ những người bạn khó khăn hơn mình. Hãy làm thế nào để ta có thể dõng dạc mà nói rằng “Trường tôi không phải là trường giàu về cơ sở vật chất, nhưng chúng tôi tự hào vì trường của chúng tôi giàu lòng nhân ái”

Đã đến lúc mỗi bạn trẻ chúng ta hãy sống đúng chuẩn mực đạo đức của con người, trau dồi, học hỏi những bài học trong cuộc sống về sự công bằng, bác ái với những người xung quanh và phải có quyết tâm muốn thay đổi chính bản thân mình, học hỏi những tấm gương của những người đạo đức trong xã hội hiện tại. Đã đến lúc chúng ta cần đối mặt với những điều chưa tốt đó và nhìn lại chính bản thân mình. Để trở thành một người văn minh, văn hóa phải có trí thông minh nội tâm, con người phải hiểu chính bản thân con người để có sự tự vấn, giằng xé trong tâm can để vạch rõ cái đúng-sai, cái thiện-ác, để trụ vững trong một xã hội với những biến động không ngừng, mà sự thật-giả đôi khi lẫn lộn!

Vì vậy chúng ta hãy nhận thức đúng ngay từ trong suy nghĩ. Bởi vì danh ngôn có câu: “Gieo suy nghĩ, gặt hành động; Gieo hành động, gặt thói quen;

Gieo thói quen, gặt tính cách; Gieo tính cách, gặt số phận”

Có thể nói số phận con người khởi đầu từ chính từ suy nghĩ của bản thân mình.

Suy nghĩ rồi thì chúng phải làm gì, phải hành động ngay đi thôi!

Đừng đợi phải nhìn thấy một nụ cười rồi mới mỉm cười lại.Đừng đợi khi được yêu thương mới thương yêu.Đừng đợi khi cô đơn mới nhận ra giá trị của những người bạn.Đừng đợi một việc thật vừa ý rồi mới bắt đầu làm việc.Đừng đợi khi có thật nhiều rồi mới chia sẻ đôi chútĐừng đợi tới khi vấp ngã rồi mới nhớ những lời khuyên Đừng đợi khi có thật nhiều thời gian rồi mới khởi đầu một công việcĐừng đợi khi làm người khác buồn lòng rồi mới cố xin lỗiĐừng đợi vì bạn không thể biết bạn sẽ đợi bao lâu!”

Trên đây là một vài ý kiến tham luận của tôi về vấn đề rèn luyện đạo đức của đoàn viên thanh niên trong nhà trường, rất mong nhận được sự góp ý của các đồng chí để bản tham luận được hoàn chỉnh hơn.

Cuối cùng, một lần nữa tôi xin chúc Đoàn chủ tịch, quí vị đại biểu, các thầy cô giáo mạnh khỏe thành đạt. Chúc các bạn đoàn viên năng động học tập, rèn luyện đạo đức tốt.

Chúc đại hội đoàn trường thành công tốt đẹp. Tôi xin trân trọng cảm ơn!

GV: Lưu Công Hoàn