การพฒนาความสามารถการคดวเคราะหพ นฐาน

ทางคณตศาสตรของเดกระดบปฐมวยโดยใชชดกจกรรม

The Development of Pre-primary School Pupils’Analytical Thinking

Competence in Basic Mathematics through a set of activities

ประจกษ เอนกฤทธมงคล1

อญชล ทองเอม2

บทคดยอ

งานวจยนเปนวจยทดลอง มวตถประสงคเพอ 1) ศกษาพฒนาความสามารถการคด

วเคราะหพนฐานทางคณตศาสตรของเดกระดบปฐมวยโดยใชชดกจกรรม 2) ศกษาผลสมฤทธทางการ

เรยนร โดยใชชดกจกรรมการคดวเคราะหพนฐานทางคณตศาสตร 3)ศกษาประสทธภาพ ชดกจกรรม

พฒนาความสามารถการคดวเคราะหพนฐานทางคณตศาสตรของเดกปฐมวย กลมเปาหมายคอ

นกเรยน อายระหวาง 5 – 6 ป จ านวน 15 คน ก าลงศกษาอยในชนอนบาลปท 3 ภาคเรยนท 2 ป

การศกษา 2559 โรงเรยนเศรษฐวทย จงหวดประจวบครขนธ เครองมอทใชในการวจยครงนไดแก 1)

แผนการเรยนร 2) ชดกจกรรมการคดวเคราะหทกษะพนฐานทางคณตศาสตร 3) แบบทดสอบหลง

ใชชดกจกรรม ผวจยไดประมวลผลขอมลและวเคราะหโดยใชสถตพนฐาน ไดแก คารอยละ คะแนน

เฉลย 2) ประมวลผล แปลผลและวเคราะหขอมล 3) อภปรายผล โดยใชตารางและการพรรณนา

ผลการวจยพบวา

1) การพฒนาความสามารถการคดวเคราะหพนฐานทางคณตศาสตรของเดกระดบ

ปฐมวย ภาพรวมจากการใชชดกจกรรมทง 5 ชด มนกเรยนทผานเกณฑ ไมต ากวารอยละ 80 จ านวน

12 คน คดเปนรอยละ 80และมนกเรยนท ไมผานเกณฑ จ านวน 3 คน คดเปนรอยละ 20

2) ผลสมฤทธทางการเรยน การคดวเคราะหพนฐานทางคณตศาสตร มนกเรยนทผาน

เกณฑ ไมต ากวารอยละ 80 จ านวน 15 คน คดเปนรอยละ 100

3) ชดกจกรรมมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 คอ 83.20/100

ค าส าคญ: แบบชดฝกกจกรรม,การคดวเคราะห,พนฐานทางคณตศาสตร, ระดบปฐมวย

1 นกศกษาหลกสตร ศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาหลกสตรและการสอน วทยาลยครศาสตร มหาวทยาลยธรกจ

บณฑตย

2 ทปรกษาวทยานพนธ

776

2

ความส าคญและทมาของปญหา

การจดการเรยนรของทกระดบในสถาบนการศกษาตองไดรบการพฒนาอยางเรงดวน

เพอใหสอดรบกบความเปลยนแปลงของกระแสโลกในยคแหงเทคโนโลยและนวตกรรมเนองจาก

ความเปลยนแปลงดงกลาวเกดขนอยางรวดเรวและมความหลากหลาย การศกษานบวามความส าคญ

ตอการพฒนาคณภาพของประชากรภายในประเทศ เมอประชากรมคณภาพยอมสงผลใหเกดการ

พฒนาประเทศตามล าดบ จากผลการวจยของกรมอนามยและองคการอนามยโลกซงไดส ารวจ

พฒนาการของ เดกไทยในชวงอาย 4 ป 6 เดอน ถง 5 ป จาก 4 ภมภาค 9 จงหวด จ านวน 3,096

คนในป พ.ศ. 2547 ทพบวา เดกไทยมแนวโนนในการพฒนาการชาและสตปญญาต าลง และ

ผลการวจยโครงการระยะ ยาวของกระทรวงสาธารณสขทศกษาพฒนาการเดกไทยพบวาเดกไทยม

ความฉลาดทางปญญาหรอ ไอควของเดกไทยต ากวาปกต โดยเดกปฐมวยทมอายระหวาง 0-5 ป มไอ

คว 71.69 สวนเดกในวย เรยนทมอายระหวาง 6-12 ป มไอควโดยเฉลย 88 ซงต ากวาเกณฑท 99-

100 และหากสถานการณยง เปนเชนนตอไป จะเปนสญญาณทไมดตอคณภาพของเดกไทยทจะ

เตบโตเปนอนาคตของชาตทดได (นภาพร พรมจนทร. 2550) สวนส าคญในการพฒนาสตปญญา

รวมถงพฒนาการตางๆ ของเดก คอ การมความสามารถในการคด เนองจาก มนษยมความสามารถ

ในการคดสงตาง ๆ การคดเกดข นและด าเนนไปอยางตอเนองตลอดเวลา แมวาบคคลจะตระหนกใน

กระบวนการคดของตนหรอไมกตาม ความสามารถในการคดของมนษย จะแตกตางกนไปในแตละ

บคคล การคดเปนเรองยากเมอเกดข นในบรบทซงไมมความหมายตอตว ผคด กระบวนการคดจะ

ท างานไดดทสดถาสงทมนษยคดนนมความหมายตอตนเอง และเปนสวน หนงของกจกรรมทเกดขน

ในชวตประจ าวน มนษยใชการคดในการสรางองคความร ขอมล จนตนาการ ตรวจสอบทางเลอก

ตดสนใจ รวมถงขยายผลสงทตนรบรได การคดจงเปนกจกรรม ดานสตปญญา ซงชวยมนษยในการ

แกปญหา ตดสนใจ และเขาใจความหมายของสงตางๆ(ส านก เลขาธการสภาการศกษา. 2550 : 8-

9) ซงสอดคลองกบ อญชล ไสยวรรณ. (2556 : ออนไลน) ท กลาววา เดกปฐมวยควรไดรบการ

กระตนสมองใหเกดเครอขายเสนใยสมองและจดเชอมโยงตาง ๆ เพอสงผลใหเดกเกดการเรยนรและ

เขาใจสงตาง ๆ ทเกดขน

กระบวนการท างานของสมองเกดขนมากเทาไรจะท าใหเดกยงฉลาดมากขนเทานน การฝก

ใหสมองท างานอยางมประสทธภาพสงสดเปน เรองของการคด การคดเปนกระบวนการท างานของ

สมองทเกดขนโดยอตโนมต การคดสามารถพฒนาและฝกฝนได ทกษะการคด กระบวนการคด การ

จดกจกรรมใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรง ฝกการปฏบตใหท าได ท าเปน คดเปน เปนตน

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 มาตรา 22 ก าหนดแนวทางในการจด

การศกษาไววาการจดการศกษาตองยดหลกวาผเรยนทกคนมความสามารถเรยนร และพฒนาตนเอง

ไดและถอวาผเรยนมความส าคญทสด ฉะนนครผสอนและผจดการศกษาจะตองเปลยนแปลงบทบาท

777

3

จากการเปนผชน าผถายทอดความร ไปเปนผชวยเหลอ สงเสรม และสนบสนนผเรยนในการแสวงหา

ความรจากสอ แหลงการเรยนรตางๆ และใหขอมลทถกตองแกผเรยน เพอน าขอมลเหลานนไปใช

สรางสรรคความรของตน (กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ.2545 ก :34) ส านกงานคณะกรรมการ

การศกษาแหงชาตมหนาทในการจดการศกษา ส าหรบเดก 3-6 ป ใหการศกษาแกเดกทกดาน คอ

รางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา ตามวย ตามความสามารถของแตละบคคล(ส านกงาน

คณะกรรมการการศกษาแหงชาต 2541:8) โดยเฉพาะการศกษาระดบปฐมวยนบวาเปนการศกษา

ระดบรากฐานของชวต การเตรยมเดกใหมความพรอม และพฒนาการตามวย และศกยภาพ จงเปน

สงส าคญยง ทผเกยวของจะตองรบทราบและด าเนนการเพอใหเดกไดมสภาพเปนบคคลแหงการ

เรยนรและสามารถศกษาในระดบทสงขนไปไดอยางมความสขตามความตองการและความสนใจ อน

จะท าใหเกดความเขมแขงของประชากรในการพฒนา และสบสานวฒนธรรมทดงามของชาตตอไปใน

อนาคต(กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ.2545 ก:1) ซงสอดคลองกบนโยบายของรฐบาลและ

องคกรพฒนาเดกระหวางประเทศททกคนเหนวาทกฝายไดตระหนกถงความส าคญของประชากรเดก

ปฐมวย ไดใหความส าคญกบศกยภาพในชวงแรกของชวตมนษย การพฒนาเดกใหเจรญเตบโตถงขด

สดศกยภาพ โดยการพฒนาเดกและครอบครวอยางเปนองครวม มการปรบกระบวนทรรศน ในการ

พฒนาเดก ปฏบตงานจรงและมปฏสมพนธทดตอกน เดกปฐมวยสมองมไดท าหนาทรคดและเรยนร

ไดสมบรณมาพรอมก าเนด แตตองไดรบการพฒนาอยางถกวธและเปนระบบในชวงปฐมวยของชวต

ประสทธภาพสมองจงข นอยกบคณภาพของการจดกจกรรมการเรยนการสอน การกระต น

ประสบการณการเรยนร(กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ.2545ข: 12)

การสอนคณตศาสตรใหแกเดกเลกนน ควรใหเดกไดมโอกาสท ากจกรรมดวยตนเอง ได

สมผสไดจดกระท ากบวตถของจรง มประสบการณกบสงทเปนรปธรรม เดกจะเรยนดวยการปฏบต

ตอวตถเทานน และการมปฏสมพนธกบครและเพอนในหองเรยน สงผลตอการสรางความรทางดาน

ตรรกศาสตรและคณตศาสตรของเดก โดยเฉพาะอยางยงค าพดทกระตนใหเดกเกดความสนใจใฝ

เรยนรเชนการซกถามดวยความเอาใจใสของคร สวนการสรางความรและขอมลยอนกลบนนเปนสงท

เกดขนภายในตวเดกเอง เดกไมตองการการสอนโดยตรง แตจากการทไดเผชญปญหา จะสงผลใหเดก

ไดพฒนาความคดในระดบสงข น (หรรษา นลวเชยร 2535:118-154) ซงสอดคลองกบความคดท

กลาววา คณตศาสตรเปนศาสตรแหงการคดและเปนเครองมอส าคญตอการพฒนาศกยภาพของสมอง

จดเนนของการจดประสบการณจงจ าเปนตองปรบเปลยนจากการเนนใหจดจ าขอมลทกษะพนฐาน

เปนการพฒนาใหผเรยนไดมความเขาใจในหลกการและกระบวนการทางคณตศาสตร และมทกษะ

พนฐานทเพยงพอในการน าไปใชแกปญหาในสถานการณใหมๆผเรยนจะตองไดรบประสบการณการ

เรยนรทหลากหลาย ทจะชวยใหเกดความเขาใจจากการด าเนนกจกรรมตางๆดวยตนเอง (วรณน

ขนศร 2546:74)

778

4

การคดวเคราะหเปนรากฐานส าคญของการเรยนรและการด าเนนชวต บคคลท ม

ความสามารถในการคดวเคราะห จะมความสามารถในดานอน ๆ เหนอกวาบคคลอน ๆ ทงทางดาน

สตปญญาและการด าเนนชวต การคดวเคราะหจงเปนการคดพนฐานของการคดทงมวล เปนทกษะท

ทกคนสามารถพฒนาไดจากประสบการณอนหลากหลายและบรรยากาศการเรยนรรวมกนของ ผเรยน

กจกรรมทจดจะอยในรปแบบการตงค าถาม การสงเกต การสบคน การท านาย การทเดกจะม การคด

วเคราะหไดดจงตองมความรเปนพนฐานส าคญ (ประพนธศร สเสารจ. 2551 : 53-54) การคด

วเคราะหเปนกระบวนการเรยนรในการจ าแนกแยกแยะสงทเหน สงทพบ สงทไดยน สงทสมผส สง ท

ชมรส หรอสงทดมกลนแลวแยกออกดวยความคดถงทมา ของสงตาง ๆ ทไดเรยนรวาคออะไร ม

องคประกอบอะไร เชอมโยงและสมพนธกนอยางไร กระบวนการเรยนรทท าใหผเรยนเกดการคด

วเคราะหจะน าไปสการคนหาความเปนจรง การคดวเคราะหจงเปนกระบวนการคดในเชงลกท ผเรยน

ตองมความสามารถและมทกษะในการตงสมมตฐาน การสงเกต การสบคนและการหา ความสมพนธท

เชอมโยง จนเกดการตความถงทมาทไปของสงนน ๆ อยางมเหตมผล (ส านกงาน เลขาธการสภา

การศกษา. 2550 : 12) ส าหรบในสถานศกษา การจดกจกรรมการเรยนการสอนจ าเปนทจะตองให

เดกไดรบ การพฒนาทกษะการคดวเคราะหมากขน การสอนใหคดเปนถอวาเปนวตถประสงคทส าคญ

และถอ วาเปนสวนหนงของบทเรยนทกอยาง โดยครเปนผทมบทบาทส าคญในการสอนคด ตองเปน

ตนแบบของนกคดและตองปลกฝงทศนคตทดตอการคดในตวเดก และตองมวธการสอนอยางม

ประสทธภาพ และมนกการศกษาไดท าการวจยเกยวกบการพฒนาการคดวเคราะห เชน กฤษณา

ดามาพงศ (2555 : 59) ไดศกษาผลการจดกจกรรมประกอบอาหารทมตอความสามารถใน การคด

วเคราะหของเดกปฐมวย ผลการศกษาพบวา หลงไดรบการจดกจกรรมประกอบอาหาร เดก ปฐมวยม

ความสามารถในการคดวเคราะหสงกวากอนไดรบการจดกจกรรมประกอบอาหาร โดย หลงการจด

กจกรรมมคาคะแนนสงกวากอนการจดกจกรรม รอยละ 53.60 ซงสงกวาเกณฑทก าหนด จะเหนไดวา

การสอนใหเดกคดวเคราะหมความส าคญและจ าเปนทครผสอนจะตองหาแนวทางใน การพฒนาการ

คดวเคราะหของเดกปฐมวย

การจดกจกรรมเปนวธการจดประสบการณเพอสงเสรมพฒนาการของเดกปฐมวยโดยการ

เปดโอกาสใหเดกไดลงมอปฏบตจรง (Learning by doing) เปนแนวคดของ John Dewey ซง

สอดคลองกบทฤทษฏของเพยเจต (Piaget) ทเชอวาพฒนาการทางสตปญญาเปนผลจากการ

ปฏสมพนธระหวางบคคลกบสงแวดลอม โดยบคคลปรบตวใหอยในสภาวะสมดลดวยการใช

กระบวนการดดซบประสบการณและกระบวนการเชอมโยงประสบการณเดมกบสงทเรยนรใหม การ

เรยนรโดยการใชประสาทสมผส ลงมอปฏบตจรง ตอมาเกดความคดทางรปธรรมซงเปนการพฒนา

อยางตอเนองและตามล าดบ กจกรรมทเดกไดเรยนรประสบการณตรง ซงอาจจะเปนพนฐานของการ

พฒนาความสามารถในการคดวเคราะหของเดกปฐมวย ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาการพฒนา

779

5

ความสามารถการคดวเคราะหพนฐานทางคณตศาสตรของเดกปฐมวย โดยใชชดกจกรรม เพอเ ปน

การเปดโอกาสใหเดกไดลงมอปฏบตจรงดวยตนเอง โดยการใชประสาทสมผสทงหา การซมซบ

ประสบการณ ซงเปนสวนหนงในชวตจรงของเดกและจะเปนแนวทางใหแกผทมสวนเกยวของและผท

สนใจเกยวกบเดกปฐมวยไดน าผลการศกษาครงนไปเปนแนวทางในการจดการศกษาส าหรบเดก

ปฐมวยตอไป

วตถประสงคของการวจย

1. เพอพฒนาความสามารถการคดวเคราะหพนฐานทางคณตศาสตรของเดกปฐมวยโดย

ใชชดกจกรรม

2. เพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยนรของเดกปฐมวยโดยใชชดกจกรรมการคดวเคราะห

พนฐานทางคณตศาสตร

3. เพอศกษาประสทธภาพ ชดกจกรรมพฒนาความสามารถการคดวเคราะหพนฐานทาง

คณตศาสตรของเดกปฐมวย

สมมตฐานของการวจย

1. เดกปฐมวยทจดประสบการณโดยใชชดกจกรรมการคดวเคราะหพนฐานทาง

คณตศาสตร มความสามารถคดวเคราะหไมต ากวารอยละ 80 ของคะแนนเตม

2. เดกปฐมวยทเรยนคณตศาสตรโดยใชชดกจกรรมการคดวเคราะห มผลสมฤทธ

ทางการเรยนหลงเรยนไมต ากวารอยละ 80

3. ชดกจกรรมพฒนาความสามารถการคดวเคราะหพนฐานทางคณตศาสตรของเดก

ปฐมวย มเกณฑประสทธภาพ 80/80

ขอบเขตการวจย

กลมเปาหมาย

กลมเปาหมายทใชในการวจยครงนคอนกเรยนปฐมวยอายระหวาง 5 – 6 ปจ านวน 15

คน ซงก าลงศกษาอยในชนอนบาลปท 3 ภาคเรยนท2ปการศกษา 2559โรงเรยนเศรษฐวทย จงหวด

ประจวบครขนธ โดยการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling)

ตวแปรอสระ

ทกษะพนฐานทางคณตศาสตร โดยใชชดกจกรรมการคดวเคราะห

780

6

ตวแปรตาม

1. ความสามารถคดวเคราะหพนฐานทางคณตศาสตร

2. ผลสมฤทธการเรยนวชาคณตศาสตร

3. ประสทธภาพของชดกจกรรม

เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการศกษาคนควาครงนประกอบดวย

1. แผนการเรยนร

2. ชดกจกรรมการคดวเคราะหทกษะพนฐานทางคณตศาสตร

3. แบบทดสอบหลงใชชดกจกรรม

ขนตอนการรวบรวมขอมล

การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง (Experimental Design) โดยใชชดกจกรรมการ

คดวเคราะหทกษะพนฐานทางคณตศาสตร เพอพฒนาความสามารถการคดวเคราะหทกษะพนฐาน

คณตศาสตร ชนอนบาล 3 โรงเรยนเศรษฐวทย ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2559 จ านวน 15 คน ม

วธด าเนนการวจยดงน

1. ขนเตรยม

ในคาบแรก สรางความคนเคยกบกลมเปาหมาย ชแจงวตถประสงค ขนตอนและ

รายละเอยดเกยวกบการเรยนแกนกเรยน เรองการเรยนรการคด

2. ขนด าเนนการทดลอง

2.1 การวจยในครงนด าเนนการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2559 โดย

ผวจยด าเนนการสอนตามแผนการจดการเรยนร ทกษะพนฐานคณตศาสตร จ านวน 15 คาบ ดงน

แผนการเรยนรท 1 เรอง การบอกต าแหนง จ านวน 3 คาบ

แผนการเรยนรท 2 เรอง การจ าแนก จ านวน 3 คาบ

แผนการเรยนรท 3 เรอง การนบปากเปลา 1-30 จ านวน 3 คาบ

แผนการเรยนรท 4 เรอง การรคารจ านวน 1-20 จ านวน 3 คาบ

แผนการเรยนรท 5 เรอง การเพม – ลด จ านวน 1-10 จ านวน 3 คาบ

ในแตละแผนการเรยนรจะมชดกจกรรม แตละชดประกอบการเรยนรของเดกและ

หลงจากเรยนแตละชดแลวจะมแบบทดสอบหลงเรยน ชดละ 10 ขอ

781

7

2.2 เมอใชชดกจกรรมครบแลว

2.3 ใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทกษะพนฐานคณตศาสตร จ านวน

5 ชด

3. ขนสรป

รวบรวมขอมล ประมวลผล และวเคราะห

การวเคราะหขอมล

ผวจยไดวเคราะหขอมลและประมวลผลขอมล โดยมรายละเอยดดงน

1. น าขอมลทไดจากแบบทดสอบหลงใชชดกจกรรมฯ และแบบทดสอบวดผล

สมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร ทงหมดมาวเคราะห โดยใชสถตพนฐาน ไดแก คารอยละ

คะแนนเฉลย และคาประสทธภาพ

2. ประมวลผล แปลผลและวเคราะหขอมล

3. อภปรายผล โดยใชตารางและการพรรณนา

ผลการวจย

จากการใชชดกจกรรมเพอพฒนาความสามารถการคดวเคราะห พนฐานทางคณตศาสตร

ของเดกปฐมวย สามารถสรปผลไดดงน

1.ผลการพฒนาความสามารถการคดวเคราะหพนฐานทางคณตศาสตรของเดกระดบ

ปฐมวยโดยใชชดกจกรรมพบวาภาพรวมจากการใชแบบฝกชดกจกรรมทง 5 ชด มนกเรยนทผาน

เกณฑ ไมต ากวารอยละ 80 จ านวน 12 คน คดเปนรอยละ 80และมนกเรยน ไมผานเกณฑ จ านวน 3

คน คดเปนรอยละ 20

2.ผลสมฤทธทางการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการคดวเคราะหพนฐานทางคณตศาสตร

พบวา ภาพรวมจากแบบทดสอบความสามารถในการคดวคราะหพนฐานทางคณตศาสตรทง 5 ชด ม

นกเรยนทผานเกณฑ ไมต ากวารอยละ 80 จ านวน 15 คน คดเปนรอยละ 100

3. ผลการศกษาประสทธภาพ ชดกจกรรมพฒนาความสามารถการคดวเคราะหพนฐาน

ทางคณตศาสตรของเดกปฐมวย พบวาชดกจกรรมมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 คอ

83.20/100

อภปรายผล

การวจยครงนผวจยไดสรปผลและสามารถอภปรายผลไดดงตอไปน

782

8

1.ผลการพฒนาความสามารถการคดวเคราะหพนฐานทางคณตศาสตรของเดกระดบ

ปฐมวยโดยใชชดกจกรรม พบวาภาพรวมจากการใชแบบฝกชดกจกรรมทง 5 ชด มนกเรยนทผาน

เกณฑ ไมต ากวารอยละ 80 จ านวน 12 คน คดเปนรอยละ 80และมนกเรยน ไมผานเกณฑ จ านวน 3

คน คดเปนรอยละ 20 จะเหนไดวา กจกรรมทผวจยจดท าขนทง 5 ชดนน สามารถวดความสามารถใน

การคดวคราะหพนฐานทางคณตศาสตรของเดกนกเรยนปฐมวยไดดเพราะคะแนนแตละชดกจกรรม

นกเรยนจะไดคะแนนต าสดคดเปนรอยละ 70-100 ทกๆชด และมชดหนงทนกเรยนสามารถท า

คะแนนไดรอยละ 80-100 ซงทงนการจดท าชดกจกรรมทงหมด จดเรยงล าดบความยากงาย จากเลก

ไปใหญ จากสวนยอยไปหาสวนรวมหรอสวนรวมไปหาสวนยอยและจากรปธรรมเปนนามธรรม ซงบญ

เยยม จตรดอน (2526: 250–251) และนตยา ประพฤตกจ (2537: 25-26) กลาวถง

ประสบการณคณตศาสตรทเดกควรม ไดแก การเปรยบเทยบ การเรยงล าดบ การวด การนบการจบค

การจดประเภท รปทรงการท าตามแบบหรอลวดลาย การอนรกษทฤษฏพฒนาการทางสตปญญาและ

การคดของเพยเจท Piaget .1972 : 1-10) เชอวา การพฒนาการทางสตปญญาของคนมลกษณะ

เดยวกนในชวงอายเทากน และแตกตางกนในชวงอายตางกน อนเปนผลมาจากการปฏสมพนธระหวาง

บคคลกบสงแวดลอม เรมจากการสมผส การคดอยางเปนรปธรรม พฒนาสความคดทเปนนามธรรม

ขนคดอยางเปนรปธรรม มการพฒนาสมองมากข น สามารถเ รยนรและจ าแนกสงตาง ๆ ทเปน

รปธรรมได แตยงไมสามารถจนตนาการกบเรองราวทเปนนามธรรมไดและมาซาโน (ปรยานช สถาวร

มณ 2548 : 24-25 อางองจาก Marzano.2001 : 60) กระบวนการจดกระท ากบขอมล 6 ระดบ คอ

1)ขนรวบรวม เปนการคดทบทวนความรเดม รบขอมลใหม 2) ขนเขาใจ เขาใจสาระทเรยนร สการ

เรยนรใหมในรปแบบการใชสญลกษณ 3) ขนวเคราะห ความเหมอนและความตางอยางมหลกการ

การจดหมวดหมทสมพนธกบความร การสรปอยางสมเหตสมผล 4) ขนใชความรใหเปนประโยชน

ตดสนใจ แกไขปญหา 5) ขนบรณาการความร จดระบบความคด 6)ขนจดระบบแหงตน ความ

ตระหนกในความสามารถของการเรยนรทตนม

2.ผลสมฤทธทางการเรยนรโดยใชชดกจกรรมการคดวเคราะหพนฐานทางคณตศาสตร

พบวา ภาพรวมจากแบบทดสอบความสามารถในการคดวคราะหพนฐานทางคณตศาสตรทง 5 ชด ม

นกเรยนทผานเกณฑ ไมต ากวารอยละ 80 จ านวน 15 คน คดเปนรอยละ 100 จะเหนไดวาจากการท

นกเรยนไดท าแบบชดฝกกจกรรมและแบบทดสอบความสามารถ จ านวน 5 ชด ผานมาแลว จงท าให

นกเรยนมประสบการณการคดวเคราะหทกษะพนฐานทางคณตศาสตรเพมขน และท าใหผลสมฤทธ

ทางการเรยนสงข นตามดวย ซงสอดคลองกบงานวจยของ ลดา จนทรตร (2547: บทคดยอ) ได

พฒนาทกษะพนฐานทางคณตศาสตรของนกเรยนทมความบกพรองทางการไดยนระดบปฐมวยดวย

ชดการสอน ผลการวจยพบวา ทกษะพนฐานทางคณตศาสตรในภาพรวม และแยกเปนรายดานหลง

การใชชดการสอนคณตศาสตรสงขนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 กโรวา และบารกาวา

783

9

(Kirova; & Bhargava. 2002: บทคดยอ)ไดศกษาความสมพนธของความเขาใจทางคณตศาสตรของ

เดกอนบาลทใชวธการเรยนแบบมครเปนผชแนะกบความกาวหนาในวชาชพครพบวาความส าคญของ

พนฐานการเลนของเดกอนบาลกบการพฒนาความเขาใจเกยวกบความคดอยางลกซงทางคณตศาสตร

จากสงคมสงแวดลอมและการเรยนรสามารถเปนไปไดมากถาผใหญหรอคนทมความสามารถมากกวา

เปนสอหรอชแนะใหเดกมประสบการณการเรยนรโดยเนนความส าคญของพฒนาการหลกสตรและ

สงแวดลอมภายในมมของเลนมครคอยท าหนาทแนะน าการเรยนรคณตศาสตรใหกบเดกในขณะทเลน

กบวสดอปกรณเหลานนทกๆวนจากความกาวหนาในวชาชพคร ไดคนพบขนตอนการสอนเพอใหเกด

การเรยนร ดานมโนทศนทางคณตศาสตรเปน 3 ขน ดงนคอขนท 1 ใชวธการสาธตจากของจรงเพอให

เดกสามารถจ าแนกสงตางๆไดขนท 2 ยกตวอยางและชแนะจากการใชภาษาในชวตประจ าวนทม

ความหมายทางคณตศาสตรใหเดกเขาใจและขนท 3 มการประเมนเดกอยางเปนระบบส าหรบมโน

ทศนทางคณตศาสตรทพฒนาใหกบเดกอนบาลนนม 3 ดานคอความสมพนธแบบหนงตอหนงการจด

หมวดหมและการเรยงล าดบ

สวนการคดวเคราะห สอดคลองกบงานวจยของ กฤษณา ดามาพงศ (2555 : 59) ได

ศกษาผลการจดกจกรรมประกอบอาหารทมตอ ความสามารถในการคดวเคราะหของเดกปฐมวย ผล

การศกษา พบวา หลงไดรบการจดกจกรรม ประกอบอาหาร เดกปฐมวยมความสามารถในการคด

วเคราะหสงกวากอนไดรบการจดกจกรรม ประกอบอาหาร โดยหลงการจดกจกรรมมคาคะแนนสงกวา

กอนการจดกจกรรม รอยละ 53.60 ซง สงกวาเกณฑก าหนด

3. ผลการศกษาประสทธภาพ ชดกจกรรมพฒนาความสามารถการคดวเคราะหพนฐาน

ทางคณตศาสตรของเดกปฐมวย พบวาชดกจกรรมมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 คอ

83.20/100 จะเหนไดวาคะแนนของแบบชดฝกทง 5 ชดนนมคาเทากบ 83.20 และคะแนน

แบบทดสอบผลสมฤทธทง 5 ชด มคาเทากบ 100 เนองจากแบบฝกชดกจกรรมมการออกแบบเรม

จากงายไปยากเพอใหเกดการเรยนรการคดวเคราะหทกษะพนฐานทางคณตศาสตร เมอนกเรยนท า

แบบทดสอบจงท าใหสามารถท าแบบทดสอบไดคะแนน สงขนและอกประการหนงแบบฝกชดกจกรรม

และแบบทดสอบ ทง 5 ชดนไดผานการประเมนจากผเชยวชาญทง 3 คน คา IOC เทากบ 0.67-

1.00 ตามเกณฑมาตรฐาน

ขอคนพบ

ในการวจยครงน พบวา

1.แบบฝกชดกจกรรมเพอพฒนาความสามารถการคดวเคราะหพนฐานทางคณตศาสตร

ส าหรบเดกปฐมวยน สามารถพฒนาการคดวเคราะห ของนกเรยนไดจรง เนองจากนกเรยนสามารถ

784

10

เชอมโยงความรจากแบบฝกชดกจกรรมมาสแบบทดสอบ จงท าใหผลการท าแบบทดสอบผลสมฤทธ

ทางการเรยนของนกเรยนมคะแนนเกนรอยละ 80 ทกคน อกทงเมอหาประสทธภาพแบบฝกชด

กจกรรม อยในเกณฑทมประสทธภาพ คอ 83.20/100

2.แบบฝกชดกจกรรมและแบบทดสอบ ในงานวจยน นกเรยนสามารถเรยนรดวยตนเอง

และสามารถน าไปประยกตใชในชวตประจ าวนได ทส าคญคอนกเรยนอาจน าความรจากการเรยนรครง

นไปตอยอดการคดวเคราะหในขนสงตอไปได

ขอเสนอแนะ

ขอเสนอแนะในการจดกจกรรมการเรยนร

1.การเลอกภาพทน ามาใชตองพถพถนในรายละเอยดทตองสอดคลองกบเนอหาในแบบ

ฝกชดกจกรรมและแบบทดสอบใหมากทสด ภาพทใชควรเปนภาพทชดเจนไมคลมเครอเพอความ

เขาใจของนกเรยนในการเรยนร

2.แบบฝกชดกจกรรมและแบบทดสอบบางเรอง ควรพจารณาระดบความยากทอาจตอง

ซบซอน ใหเหมาะสมตามวยและเวลา

3.ระหวางทนกเรยนท ากจกรรมตองดแลอยางใกลชดและสงเกตพฤตกรรมการเรยนรของ

นกเรยน นกเรยนบางคนอาจตองการความชวยเหลอหรอค าแนะน า ในกรณทมนกเรยนจ านวนมาก

อาจตองมครผชวยอกคนเพอชวยดแลนกเรยน

4.ในบางกรณท การใชแบบฝกชดกจกรรมและแบบทดสอบทไมมสเปนสขาวด า อาจตอง

ใชโสตทศนปกรณ เขามาชวยเพอเพมความเขาใจและความชดเจน โดยเฉพาะภาพทมสสนซงเปนแรง

กระตนใหนกเรยน อยากท าแบบฝกชดกจกรรมและแบบทดสอบยงขน

ทงนในขณะใชชดกจกรรม ผวจยไดสงเกตและบนทกหลงจากการใชชดกจกรรมแตละชด

เพอเปนขอเสนอแนะ ดงน

ผลการบนทกชดกจกรรมจ านวน 5 ชดกจกรรม มรายละเอยด ดงน

ชดท 1 การวเคราะหเรองการบอกต าแหนง แบบเรยงล าดบ แบบจดหมวดหม และ

แบบเปรยบเทยบเมอนกเรยนไดรบแบบฝกชดกจกรรมแลว มนกเรยนบางคนเกดความสงสยและ

ซกถามเกยวกบภาพในชดกจกรรมทมรปภาพขนาดไมเทากน ครจงตองชแจง หลงจากนนนกเรยน

เขาใจและท าแบบฝกนนได

785

11

ขอสงเกต ชดกจกรรมนอาจตองหาภาพของสตวและตองก าหนดขนาดของภาพใหเหน

อยางชดเจน

ชดท 2 การวเคราะหเรองการนบปากเปลา แบบเรยงล าดบ แบบจดหมวดหมและ

แบบจ าแนก นกเรยนบางคนยงไมสามารถแยกแยะจ านวนคและจ านวนคไดเนองจากมทกษะพนฐาน

ทางคณตศาสตรไมเพยงพอ ครจงอธบายเพมเตมและทดลองใหท าในกระดาษเปลาอกแผนหนง

หลงจากนน นกเรยนท าชดกจกรรมนนเอง จากคะแนนทปรากฎแสดงถงความรความเขาใจ

ขอสงเกต ในแบบชดฝกทมเลขตงแตสองหลกขนไป นกเรยนบางคนเกดความสงสยเลข

สองหลกวาจะนบหลกไหนเปนเลขจ านวนคและเลขจ านวนค เชน 11 /12 /13/ 14

ชดท 3 การวเคราะหเรองจ าแนก แบบการจดหมวดหม แบบรวบรวม และแบบ

เปรยบเทยบ นกเรยนทงหมดเรยนร ไดดวยตนเองและเขาใจ สามารถท าแบบฝกไดด

ขอสงเกต นกเ รยนมความคนเคยมากท สด เ นองจากเ ปนเ รองท เก ยว ของใน

ชวตประจ าวนคอเรองการใชเงนตามสภาพจรง ซงท าใหนกเรยนสามารถเชอมโยงความคดมายงแบบ

ชดฝกไดอยางรวดเรว ดงนนอาจตองสรางแบบชดฝกการคดวเคราะหทซบซอนหรอมความยากมาก

ขน

786

12

ชดท 4 การวเคราะหเรองรคารจ านวน แบบการจดหมวดหม แบบการรวบรวม และ

แบบเปรยบเทยบ นกเรยนจะสงสยเรองพซซา ท าไมมหลายหนาในถาดเดยวกน ซอไดทรานไหน

เนองจากภาพทมาใชในแบบชดฝกน เกยวของกบชวตประจ าวนของนกเรยน จงท าใหเกดความสงสย

หลายๆเรอง แตอยางไรกดครไดโนมนาวใหนกเรยน กลบมาสนใจเรองทจะตองเรยนร คอ การ

เปรยบเทยบ และอธบายจนนกเรยนเขาใจและเรมท าแบบชดฝกตอไปได

ขอสงเกต นกเรยนแทนทจะสนใจเรองการเปรยบเทยบ แตกลบสนใจเรองรายละเอยด

ในรปภาพวา พซซา ท าไมในรปเดยวกนมหลายหนา

ชดท 5 การวเคราะหเรองการ เพม-ลด แบบการเรยงล าดบ แบบการจดหมวดหม

และ แบบการรวบรวม นกเรยนจะมความสบสนในรปภาพทไมชดเจน คอภาพของสตวทอยในทงสอง

ภาพ กบภาพทน ามาเปนค าตอบ ไมเหมอนกน นกเรยนจงไมรวาจะตอบอยางไร

ขอสงเกต โจทยและค าตอบไมสอดคลองกนตองปรบปรงแกไขในรายละเอยด

787

13

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

ในการวจยครงน ใชแบบฝกชดกจกรรมและแบบทดสอบ เพยง 3 ดานจากทงหมด 5

ดานของทกษะพนฐานทางคณตศาสตร ดงนนในการวจยครงตอไป ควรท าวจย อก 2ดานทยงไมไดท า

เพอใหครบทกษะพนฐานทางคณตศาสตร

บรรณานกรม

ภาษาไทย

กรมวชาการ.(2545). หลกสตรขนพ นฐาน.กรงเทพฯ: องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.).

กฤษณา ดามาพงศ. (2555). ผลการจดกจกรรมประกอบอาหารทมตอความสามารถในการคด

วเคราะหของเดกปฐมวยโรงเรยนบานกดน าใส (3 พระครอนสรณ) จงหวดชยภม.

วทยานพนธการศกษามหาบณฑตสาขาการจดการการปฐมวยการศกษา. มหาวทยาลยราช

ภฎพระนคร.

นภาพร พรหมจนทร. (2550). ผลการใชเกมการศกษาทคดสรร ตอการคดวเคราะหของเดก

ปฐมวย. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยราช

ภฏ อดรธาน.

นตยา ประพฤตกจ. (2537).คณตศาสตรส าหรบเดกปฐมวย. พมพครงท 2. เพชรบร : วทยาลย

ครเพชรบร.

นตยา ประพฤตกจ.(2541).คณตศาสตรส าหรบเดกปฐมวย.กรงเทพฯ:โอเดยนสโตร.

บญเยยม จตรดอน. (2532).ชดฝกอบรมครและผทเกยวของกบการอบรมเล ยงดเดกปฐมวย

หนวยท 6 – 10. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ประพนธศร สเสารจ. การพฒนาการคด. กรงเทพฯ : โรงพมพหางหนสวนจ ากด 9119

เทคนคพรนต ง, 2551

วรณน ขนศร.(2546). การจดการเรยนการสอนคณตศาสตร:วารสารวชาการ.ปท 6 ฉบบท 3

หนา 73-75.

788

14

ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2550). รายงานผลการวจยเรองการวจยเพอพฒนานโยบาย

สงเสรมการจดการศกษาขององคกรปกครองสวนทองถน. กรงเทพมหานคร: สานกงาน

เลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ.

ส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. (2541).ชดฝกอบรมดวยตนเองการนเทศ

ภายใน. โรงเรยนประถมศกษาอยางเปนระบบ. กรงเทพฯ : ครสภาลาดพราว

ส านกงานเลขาธการ สภาการศกษา.(2556).สภาวการณศกษาไทยในเวทโลก พ.ศ. 2556. (พมพ

ครงท 4) กรงเทพฯ : พรกหวานกราฟฟค.

อญชล ไสยวรรณ. (2556) สบคนเมอ 23 พฤศจกายน 2559 จาก

File:///C:/Users/User/Downloads/Y2hhcHRlcjEucF8xNDQxMjUzOTgxXzIwMTU

tMDktMDM=%20(5).pdf

ภาษาตางประเทศ

Kirova; & Bhargava. (2002). Curriculum and Teaching Dialogue: Vol. 15 # 1 & 2.JAP –

Information Age Publishing. University Stated of America.

Piaget.(1972). Biology and knowledge. Chicago: University of Chicago Press.

789