the federation of thai industries จับทิศ · the federation of thai industries...

THE FEDERATION OF THAI INDUSTRIES

AUTOMOTIVE

จบทศอตสาหกรรมไทย 2017

FOOD & BEVERAGE

BUILDING MATERIAL

PETROCHEMICAL

สมครสมาชกไดท www.scbeic.com สอบถามรายละเอยดเพมเตมไดท E-mail : [email protected]หรอโทร : +662 544 2953

@SCB_Thailand

EIC Online เวบไซตทรวบรวมขาวสารงานวเคราะหเชงลกเกยวกบเศรษฐกจและภาคอตสาหกรรมเพ�อใหทานไดรบขอมลทเปนประโยชน สามารถนำไป ใชวางกลยทธในการดำเนนธรกจไดอยางถกตองและทนตอเหตการณ

งานวเคราะหเจาะลกหวขอทน�าสนใจโดยเสนอแงคดและมมมองระยะยาว

วเคราะหประเดนรอนทมผลตอเศรษฐกจและธรกจของไทย

งานวเคราะหแนวโนมตวชวดหลกหรอสถานการณสำคญทมผลตอเศรษฐกจและธรกจ

บรการแจงเตอนขาวสารและบทวเคราะหใหม ๆ ผาน E-mail ของทานอานบทวเคราะหยอนหลงภายในเวบไซตไดทงหมด

สทธประโยชนของสมาชก

บทวเคราะหแบบกระชบเกยวกบสถานการณธรกจทน�าสนใจ

03

04

6

18

26

38

จบทศอตสาหกรรมไทย 2017

เร�องในฉบบ

คลสเตอรปโตรเคม

คลสเตอรยานยนต

คลสเตอรวสดกอสราง

ตพมพ: พฤศจกายน 2016

คลสเตอรอาหารและเคร�องด�ม

2017จบทศอตสาหกรรมไทย ภาคการผลตทวโลกกำาลงเคลอนเขาสมตใหม ไมวาจะเปนในแงของ

การพฒนากระบวนการดำาเนนงานบนพนฐานของอตสาหกรรม 4.0 ซงจะชวยเพมประสทธภาพและประสทธผลการผลตไดอยางมหาศาล หรอในแงของความรวมมอระหวางกลมเศรษฐกจเพอสรางหวงโซการผลตและตลาด ผบรโภคใหมๆ ทจะกอใหเกดความไดเปรยบเสยเปรยบในการแขงขนระหวางประเทศ หรอรวมไปถงในแงของความตองการของผบรโภคทเปลยนแปลงไปยงผลตภณฑทเปนมตรตอสงแวดลอมมากขน

ยงไปกวานนความผนผวนของตลาดเงนและตลาดทนทวโลก รวมถง ความไมมนคงทางภมศาสตรตางๆ ทรนแรงขนจากการเปลยนแปลงนโยบายของประเทศเศรษฐกจขนาดใหญ เชน สหรฐฯ จน สหภาพยโรป หรอตะวนออกกลาง จะเปนปจจยเสยงเพมเตมทจะสงผลกระทบตอ ภาคการผลตของไทยซงตองพงพาการสงออกเปนสำาคญ

1.0

2.03.0

4.0

INDUSTRY

INDUSTRY

First mechanical loom1784

First production line 1870

First Programmable Logic Controller (PLC)

1964

Cyber Physical System (CPS)

2010INDUSTRY

INDUSTRY

INDUSTRY 4.0THE NEXT REVOLUTION

Com

plex

ityPr

oduc

tivity

High

Low

2017จบทศอตสาหกรรมไทย

ดวยกระบวนการการผลตทเปลยนแปลงไปและความเสยงจากปจจยภายนอกททวความรนแรงขน สงผลใหไทยตอง ยกระดบระบบเศรษฐกจโดยเฉพาะภาคอตสาหกรรมให ก าวทนกบความเปลยนแปลงของโลกในครง น โดย ความรวมมออยางเตมทจากทงภาครฐและเอกชนจะเปนปจจยสำาคญทจะชวยใหเศรษฐกจของประเทศสามารถรบมอกบ ความเปลยนแปลงของโลก และเตบโตไดอยางยงยน อไอซและสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย จงไดรวมกน จดทำาบทวเคราะหภาพรวมอตสาหกรรมป 2017 และแนวโนมทจะเกดขนในอก 2-3 ปขางหนา ตลอดจนการเปลยนแปลงเชงโครงสรางของภาคอตสาหกรรมเพอเตรยมพรอมรบมอกบกระแสการพฒนาอตสาหกรรมเขาสยค Industry 4.0 บทวเคราะหฉบบนไดครอบคลมใน 4 คลสเตอร ไดแก คลสเตอรปโตรเคม คลสเตอรยานยนต คลสเตอรวสดกอสราง และ คลสเตอรอาหารและเครองดม โดยวตถประสงคนนเพอให ผประกอบการไดมองเหนภาพรวม แนวโนมธรกจและสามารถวางกลยทธเพอปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงตางๆ

สำาหรบป 2017 อไอซคาดวาจะเปนปทเศรษฐกจไทยเรมฟนตวโดยไดแรงสนบสนนจากการฟนตวของราคาผลผลตทางการเกษตร นโยบายกระตนเศรษฐกจจากภาครฐ โดยเฉพาะการใหสทธประโยชนทางภาษ รวมไปถงการเรงลงทนดานโครงสรางพนฐาน การยกระดบอตสาหกรรมแหงอนาคต 10 อตสาหกรรมเปาหมาย (New S-curve) โดย ผประกอบการไทยควรเรมลงทนเพอยกระดบผลตภาพ การผลตและเพมขดความสามารถในการแขงขนของธรกจเพอใหกาวทนการเปลยนแปลงของอตสาหกรรมในยค 4.0 และเทรนดความตองการของผบรโภคทเรมเปลยนไปสผลตภณฑทเปนมตรตอสงแวดลอม รวมถงการเปลยนแปลงของเศรษฐกจไทยเองภายใตบรบทใหม (New Normal) ทมการเปลยนแปลงเชงโครงสราง ทงในดานจำานวนแรงงานทลดลงจากการเขาสสงคมผสงอาย และคาแรงทเพมสงและเรวกวาประสทธภาพแรงงาน

สวนการแขงขนทรนแรงมากขนจากประเทศตางๆ ในภมภาค โดยเฉพาะกลมประเทศ CLMV (กมพชา ลาว เมยนมา และเวยดนาม) ซงกำาลงกาวขนมาปนคแขงในการผลตและดงดด

เมดเงนลงทนจากนกลงทนตางชาตนน ผประกอบการไทยควรพฒนาธรกจใหสามารถตอยอดการลงทนไปยงประเทศเหลานซงจะกลายเปนคคาแทนทคแขง เพอชวยลดความเสยงจากความผนผวนทางเศรษฐกจของไทย และยงเปนการขยายชองทางการตลาดไปสตลาดใหมๆ ทมกำาลงซอเตบโตสงขนอยางรวดเรว นอกจากน การลงทนดานวจยและพฒนาเพอสรางมลคาเพมของคณภาพสนคาและบรการจะชวยสรางความแตกตางใหกบผลตภณฑของไทยซงจะชวยใหผประกอบการไทยสามารถแขงขนกบคแขงตางๆ ไดในระยะยาว

ดงนน ความรวมมอระหวางผประกอบการในแตละคลสเตอรของสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย ซงมทงหมด 11 คลสเตอรจะเปนกลไกสำาคญตอการพฒนายกระดบความสามารถของภาคอตสาหกรรมไทยเพอใหสามารถปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงทรวดเรวของการเปลยนแปลงเชงโครงสรางของภาคอตสาหกรรมและระบบเศรษฐกจในยค Industry 4.0 ทมการเชอมโยงกนทวโลกบนฐานของระบบดจทลในปจจบน และจะเปนรากฐานสำาคญตอ การกำาหนดบทบาทในการขบเคลอนของเศรษฐกจไทยใหสามารถรบมอกบความทาทายทมากขน

คลสเตอรปโตรเคม

8 จบทศอตสาหกรรมไทย 2017

อตสาหกรรมปโตรเคมในป 2017 มแนวโนมเตบโตดขน คาดวาบรษททประกอบธรกจปโตรเคมจะมการเตบโตของปรมาณขายโดยเฉลยสงขน ขณะทสวนตางผลตภณฑ คอนขางทรงตว จากปจจยกดดนไมวาจะเปนราคานำามนดบในตลาดโลกทผนผวนและทรงตวอยในระดบตำา หรอการขยายตว ทางเศรษฐกจของประเทศคคาหลกในผลตภณฑปโตรเคม เชน จน ซงมแนวโนมชะลอตวลง ในขณะทญปน อนโดนเซย และสงคโปร คอนขางทรงตว ทงหมดนสงผลใหการสงออกปโตรเคมของไทยมแนวโนมฟนตวในระดบตำา นอกจากน กำาลงการผลตผลตภณฑปโตรเคมโดยรวมในตลาดโลกยงมแนวโนมเพมขน เกนกวาระดบความตองการ หากเปรยบเทยบระหวางสายโอเลฟนสและอะโรเมตกส พบวาสายโอเลฟนสยงมแนวโนม ดกวา เนองจากสภาพตลาดคอนขางตงตว ขณะทสายอะโรเมตกส ยงเผชญปญหาอปทานสวนเกนอย แตการชะลอการผลตของโรงปโตรเคมใหมๆ กจะชวยบรรเทาภาวะอปทานสวนเกนใหลดลงได อยางไรกด ยงตองจบตาดตลาดผลตภณฑของสายโอเลฟนส โดยเฉพาะ Ethylene, Polyethylene (PE) และ Polypropylene (PP) เนองจากคาดวาจะมอปทานใหมๆ เพมขนคอนขางมาก จากโรงอเทนแครกเกอรในสหรฐฯ และ โรง CTO/MTO ใน

Industry Outlook 2017: คลสเตอรปโตรเคม จน รวมถงการเพมกำาลงการผลตและปรมาณสงออกไปสระดบเดยวกบชวงกอนทอหรานจะถกควำาบาตร ซงอาจจะเปนปจจยท เขามากดดนตลาดโอเลฟนส รวมถงกดดนราคาและกำาไรของ ผผลตในเอเชย ทำาใหไมสามารถทรงตวอยในระดบเดยวกบปกอนหนาได ในระยะกลาง อตสาหกรรมปโตรเคมมแนวโนมเตบโตชาลง โดยสายโอเลฟนสจะถกกดดนจากอปทานใหมๆ ทเพมขนมากกวา สายอะโรเมตกส และแนวโนมการฟนตวของราคานำามนยงสงผล ใหตนทนวตถดบสงขน อยางไรกตาม เศรษฐกจโลกทจะคอยๆ ฟนตวจะเปนปจจยสำาคญชวยใหความตองการปโตรเคมสงขนตามไปดวย

อตสาหกรรมผลตภณฑพลาสตกในป 2017 มแนวโนมขยายตว ใกลเคยงกบปทผานมา คาดวาดชนการผลตในอตสาหกรรมผลตภณฑพลาสตกจะขยายตวราว 3% จากปจจยสนบสนน ไดแก การเตบโตของอตสาหกรรมตอเนอง เชน อตสาหกรรมอาหารและเครองดม อตสาหกรรมยานยนตและชนสวนอปกรณอเลกทรอนกส รวมถงการฟนตวของภาคสงออก ทงน การเตบโตของอตสาหกรรมอาหารและเครองดมจะชวยผลกดนใหธรกจผลตภณฑพลาสตกขยายตวไดด เนองจากอตสาหกรรมดงกลาวใชบรรจภณฑพลาสตกคอนขางมาก (65% ของปรมาณบรรจภณฑพลาสตกทงหมด) โดยคาดวาในป 2017 ดชนอตสาหกรรมดงกลาว

9

นมแนวโนมเตบโตในระดบเดยวกบคาเฉลยยอนหลง 5 ป หรอประมาณ 3% ขณะทอตสาหกรรมยานยนตและชนสวนอปกรณ อเลกทรอนกสมแนวโนมฟนตวขนเลกนอย นอกจากน ในสวนภาคการสงออกไทยมแนวโนมฟนตวขนเมอเทยบกบปทผานมา คาดวาจะกลบมาเตบโตราว 3% โดยการสงออกผลตภณฑพลาสตกม แนวโนมขยายตวตามการฟนตวของเศรษฐกจคคาหลกของไทย เชน ญปน และสงคโปร รวมถงการเตบโตอยางรวดเรวของประเทศคคาใน AEC อยาง เวยดนาม เมยนมา และ อนโดนเซย เปนตน

ดานการซอขายผลตภณฑเคม (chemical trading) ในป 2017 มแนวโนมขยายตวใกลเคยงกบปทผานมา แมวาราคานำามนมแนวโนมฟนตวแตยงอยในระดบตำา ทำาใหราคาผลตภณฑเคมยงปรบตวขนไดไมมากนก สงผลใหยงรกษาปรมาณการขายไวได ในขณะทระดบกำาไรอาจถกกดดนเลกนอย โดยการซอขายจะกลายเปนการซอในปรมาณทสงขนและเกบเปนสนคาคงคลงมากขน เพอลดความเสยง และเปนโอกาสทจะไดรบกำาไรจากการทราคาผลตภณฑมแนวโนมปรบตวสงขน ในระยะกลางคาดวาการซอขายเคมจะยงมแนวโนมคอนขางด โดยมปจจยสนบสนนมาจากนโยบายกระตนเศรษฐกจของรฐบาลแตละประเทศอยาง ตอเนอง ประกอบกบการเตบโตของอตสาหกรรมอาหารและ

เครองดม ยานยนต และชนสวนอปกรณอเลกทรอนกสจะผลกดนใหการคาขายเคมภณฑมมากขนในระยะตอไป สวนอตสาหกรรมบรรจภณฑ (packaging) ในป 2017 ม แนวโนมขยายตวใกลเคยงกบปทผานมาเชนเดยวกน โดยไดรบแรงสนบสนนจากการฟนตวของภาคสงออกไทย คาดวาการ สงออกบรรจภณฑมแนวโนมขยายตวราว 2.2% โดยปจจยสนบสนนหลกมาจากการฟนตวของประเทศคคาทสำาคญอยางญปนและสงคโปร รวมถงการเตบอยางรวดเรวของประเทศคคาใน AEC อยาง เวยดนาม เมยนมา และ อนโดนเซย เปนตน และยงมตลาด เกดใหมอยางอนเดยทมอตราการเตบโตทางเศรษฐกจคอนขางสง ซงจะเปนปจจยสำาคญสนบสนนใหการสงออกบรรจภณฑไทยเตบโตไดในระดบใกลเคยงเดม ทงน หากเปรยบเทยบการขยายตวของบรรจภณฑทง 4 ชนด ไดแก พลาสตก กระดาษ โลหะ และแกว พบวาบรรจภณฑพลาสตกและกระดาษมแนวโนมขยายตวสงกวาบรรจภณฑแกวและโลหะ เนองจากมความไดเปรยบดานตนทนการผลตทตำา มประสทธภาพและความยดหยนสง สามารถตอบสนองตอความตองการของผบรโภคไดหลากหลาย อกทง เทรนดรกษโลกทำาใหผบรโภคเปลยนไปใชผลตภณฑทเปนมตรกบสงแวดลอมมากขน สงผลใหบรรจภณฑพลาสตกชวภาพและกระดาษเรมเปนทตองการมากขน


หมายเหตOlefins = Ethylene, PE, PP, MEG Aromatics = PX, BZ, PTA, PET ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ Bloomberg

ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของกระทรวงพาณชย และกระทรวงอตสาหกรรม

สวนตางกำาไรของปโตรเคมในเอเชย

การเตบโตของปรมาณขายเฉลยของผเลนหลก และการเตบโตของปรมาณการสงออกปโตรเคมของไทย

หนวย: ดชน

หนวย: %YOY

3%

3%

-4%

-2%

0%

2%

4%

6%

8%

10%export (Volume) growth MPI Plastic resin growth

Export Vol growth CAGR (‘11-’15) = 2%

MPI growth CAGR (‘11-’15) = 3%

135132

129123

61 63 6873

128

80

5060708090

100110120130140150

Olefin Index Aromatic Index Avg. Olefin Index Avg. Aromatic Index

11

Industry trends

ราคานำามนดบโลกจะยงผนผวน แตมแนวโนมคอยๆ ฟนตว เนองจากสวนตางของอปทานและอปสงคนำามนดบเรมแคบลง คาดวาในป 2017 ราคานำามนดบ Brent ฟนตวมาอยทระดบ 52-55 ดอลลารสหรฐฯ ตอบารเรล ซงจะสงผลใหราคาขายผลตภณฑปโตรเคมสงขน แตตนทนวตถดบปโตรเคมกจะสงขนเชนเดยวกน ซงอาจจะสงผลเชงลบตอสวนตางผลตภณฑปโตรเคม และกำาไรของผผลต โดยปจจยหลกทสนบสนนใหราคานำามนดบปรบตวสงขนมาจากอปทานนำามนดบในป 2017 ทคาดวาจะเตบโต 1% YOY ขณะทอปสงคเตบโตสงกวาท 2%YOY ทำาใหสวนตางของอปทานและอปสงคนำามนดบเรมแคบลงและจะเขาสสมดลในทสด นอกจากน ความเสยงดานภมรฐศาสตร เชน ความไมสงบในตะวนออกกลางและแอฟรกา และการปรบลดปรมาณการผลตของกลม OPEC เพอรกษาเสถยรภาพราคานำามนดบ จะเปนปจจยสำาคญทอาจผลกดนใหราคานำามนดบพงสงขนได อยางไรกด ในระยะกลางยงตองจบตาปจจยทยงกดดนราคานำามนดบ เชน แนวโนมการกลบ

มาเพมปรมาณการผลตของผผลต shale ในสหรฐฯ นโยบายการผลตนำามนดบของรสเซย และทศทางการเตบโตทางเศรษฐกจของสหรฐฯ จนและยโรปทจะสงผลตออปสงคนำามนดบ ซงทงหมดลวนเปนปจจยทจะทำาใหราคานำามนดบยงคงผนผวนตอไป

คาดวาราคานำามนดบทมแนวโนมฟนตวขนจะทำาใหตนทนวตถดบของอตสาหกรรมปโตรเคมสงขนเชนกน ในขณะทราคาขายกลบขนไดไมมากนก ซงอาจสงผลเชงลบตอผผลตปโตรเคมในดานสวนตางกำาไรทแคบลง อกทง ความผนผวนของราคานำามนซงถอเปนปจจยเสยงททาทายตอการบรหารจดการสนคาคงคลงไมใหขาดทน อยางไรกด แมวาราคานำามนดบจะม แนวโนมฟนตว แตกยงอยในระดบตำา ทำาใหราคาผลตภณฑปโตรเคมยงมราคาถก สนบสนนใหความตองการใชผลตภณฑปโตรเคมโดยเฉพาะในสายโอเลฟนส เชน เมดพลาสตก PE ยงอยในระดบสง และเพมขนตามแนวโนมการฟนตวของเศรษฐกจ และยงมโอกาสไดประโยชนในเรองกำาไรจากสนคาคงคลงอกตอหนง


ผประกอบการปโตรเคมเรมกระจายธรกจ โดยลงทนในหลายๆ ภมภาคมากขน เพอลดความเสยงดานวตถดบ และดานการตลาด โดยบรษทปโตรเคมมแนวโนมกระจายการลงทนไปหาแหลงวตถดบและตลาดเพอเพมอตราการเตบโตของธรกจ จดประสงคหลกเพอเพมความมนคงทางวตถดบ และยงเปน การขยายชองทางตลาดพรอมทงสามารถกระจายความเสยงดานตลาดในภาวะทมการแขงขนสง และราคาวตถดบผนผวนไปพรอมกน ซงอเมรกาเหนอ แอฟรกา และเอเชย เปนบรเวณทมศกยภาพสง และมการขยายตวของการลงทนไปมากทสด โดยอเมรกาเหนอและแอฟรกาเปนแหลงของวตถดบปโตรเคมทมความสมบรณคอนขางสงทงแบบ shale และ conventional ซงจะชวยเพมความสามารถในการแขงขนดานตนทนวตถดบ เนองจากมปรมาณวตถดบสงซงจะทำาใหไดรบการประหยด ตอขนาด รวมถงยงชวยเพมความมนคงและลดความเสยงทางวตถดบของผเลนปโตรเคมได เนองจากอตสาหกรรมนตองการความตอเนองในกระบวนการผลตเพอลดตนทนใหตำาทสด ขณะทเอเชยเปนภมภาคทมการเตบโตทางเศรษฐกจสงสงผลใหความตองการปโตรเคมเพมสงตามไปดวย ทำาใหผเลนปโตรเคมตางมงหวงทจะเขามาขยายตลาดในเอเชยโดยเฉพาะในจน อนเดย และอาเซยน

ผประกอบการปโตรเคมปรบเปลยนรปแบบการดำาเนนธรกจ โดยหนมาลงทนในสนคาแบบ High Value Added (HVA) มากขน เพอเพมสดสวนกำาไรพรอมทงลดความเสยงจากการผนผวนของราคาวตถดบ บรษทปโตรเคมมแนวโนมหนมาลงทนผลตผลตภณฑปโตรเคมเกรดพเศษ (specialty products) มากขน โดยผลตภณฑเหลาน ไมเพยงแตจะชวยสรางรายไดหรอกำาไรใหผประกอบการมากขน แตยงชวยสนบสนนโอกาสการขยายตลาดใหกวางขวางยงขนดวย นอกจากน ผเลน

ปโตรเคมหลายรายกเรมเลงเหนถงความเสยงของธรกจปโตรเคมจากความผนผวนของราคาวตถดบและผลตภณฑ หลงจากราคานำามนตกตำา และเกดภาวะอปทานลนตลาด ทำาใหเรมคนควาวจย พฒนา และขยายสายการผลตของผลตภณฑเคมใหมากขน โดยกอนหนานใชเพยง Ethylene และ Propylene เปนหลก แตปจจบนไดเพมสายการผลตของผลตภณฑ Polyurethane โดยใช Propylene Oxide เปนวตถดบ หรอผลตเมดพลาสตก Polyethylene ทเปน specialty grade เชน เมดพลาสตก Metallocene LLDPE หรอ PE Compounds โดยนำาเมดพลาสตกชนดอนๆ เชน PP หรอ PS เปนตน มาผสมรวมเขากบ PE ดวย เพอชวยเพมประสทธภาพหรอคณภาพการใชงาน และตรงตามความตองการใชของตลาดปลายทางยงขน เชน อตสาหกรรมรถยนต อปกรณไฟฟา อเลกทรอนกส และอปกรณเครองใชภายในบาน เปนตน

การใชพลาสตกชวภาพ (bio-plastic) ในอตสาหกรรม ตอเนอง อยางอตสาหกรรมชนสวนยานยนต หรออตสาหกรรมผลตภณฑพลาสตกมแนวโนมเตบโตอยาง ตอเนอง คาดวาความตองการใชพลาสตกชวภาพในตลาดโลกจะเตบโตราว 10-12% ตอป กระแสรกษโลกเขามามอทธพลในไทยมากขนเรอยๆ ทำาใหผประกอบธรกจบางรายหนมาใชพลาสตกชวภาพทดแทนพลาสตกทวไปมากขน เชน Café Amazon ทเปลยนมาใชแกว Amazon Bio Cup การตอบรบกระแสดงกลาวสงผลใหผผลตพลาสตกตอง ปรบตวเพอรองรบความตองการใหมๆ ของผบรโภค นอกจากน การลงทนดานตนนำาของบรษทตางประเทศในไทยมแนวโนมขยายตว เชน NatureWorks และ Corbion Purac มแผนตง โรงงานพลาสตกชวภาพขนาด 1.4 และ 0.75 แสนตน (5% ของกำาลงการผลต PE ของไทย) ซงจะชวยขยายโอกาสในธรกจแปรรปเมดพลาสตกใหผประกอบการ SMEs ไทย เพอรองรบตลาดในประเทศและสงออกไปยงตลาดทมความตองการสง เชน ยโรป สหรฐฯ ญปน เกาหลใต และไตหวน นอกจากน การลงทนสรางโรงงานพลาสตกชวภาพในไทยยงจะชวยใหสนคาเกษตรอยางออยและมนสำาปะหลงมตลาดรองรบมากขนดวย อยางไรกตาม ธรกจพลาสตกชวภาพยงมปจจยทาทายอย เชน ขอจำากดในดานตนทนการผลตซงยงอยในระดบสง เนองจากเมดพลาสตกชวภาพมตนทนสงกวาเมดพลาสตกแบบทวไปประมาณ 1.6 – 2.5 เทา

13

แตกลบมประสทธภาพในการรกษาคณภาพสนคาดอยกวาพลาสตกทวไป รวมถงการคดคนเทคโนโลยการผลตแบบใหม การเพมประสทธภาพ และการเชญชวนใหผบรโภคหนมาใชพลาสตกชวภาพมากขน ซงจะชวยเพมอปสงคของพลาสตกชวภาพตอหนวยใหสงขน ทำาใหตนทนการผลตพลาสตกชวภาพลดลงและสามารถแขงขนกบพลาสตกทวไปไดในอนาคต

จนมแนวโนมในการใชถานหนเปนวตถดบในการผลตปโตรเคมทงแบบ CTO (Coal to Olefin) และแบบ MTO (Methanol to Olefin) เพมขนอยางตอเนอง คาดวาในป 2017 ปรมาณการผลต Ethylene ในจนจะโตขนราว 10% YOY จากเทคโนโลยทงสองแบบ และคดเปนสดสวนราว 22% ของกำาลงการผลต Ethylene ทงหมด จนเปนผเลนสำาคญในตลาดผลตภณฑ สายโอเลฟนส มสดสวนการใช Ethylene อยท 20% ของทงโลก และมการเตบโตของอปสงคสงขนอยางตอเนอง เนองจาก การใชถานหนเปนวตถดบในการผลตจะมตนทนตำากวา Naphtha-based ประมาณเกอบ 30% ดงนน การทจนปรบมาผลตแบบ CTO มากขน จงอาจสงผลใหคแขงทเปน Naphtha-based เสยเปรยบในแงตนทน นอกจากน ยงมความเปนไปไดทจนจะลดการพงพาการนำาเขาวตถดบปโตรเคมจากตางประเทศลงในอนาคต หากสามารถเพมกำาลงผลตดวย CTO และ MTO อยางตอเนอง ไดจรง จนจะสามารถพงพาตวเองในตลาดผลตภณฑปโตรเคมของสายโอเลฟนสโดยเฉพาะ PE เพมมากขน สงผลใหความตองการนำาเขา PE ลดนอยลง และทำาใหอปสงค PE ในเอเชยออนแรงลงดวย ซงจะกระทบตอราคาและสวนตางของผลตภณฑตอไป อยางไรกตาม ในสถานการณราคานำามนตกตำา เทคโนโลย CTO และ MTO ยงไมคมทนในการผลตเทาใดนก โดยจดคมทน อยทประมาณ 70-80 ดอลลารสหรฐฯ/บารเรล การเพมประสทธภาพของเทคโนโลยเพอทำาใหตนทนตำาลงจงเปนความทาทายหลกของการผลตแบบ CTO และ MTO ในอนาคต

อตสาหกรรมเปาหมาย และ เขตเศรษฐกจพเศษ (SEZ) จะชวยดงดดการลงทนจากนกลงทนทงในและตางประเทศ และจะชวยใหเศรษฐกจขยายตวอยางรวดเรว โดยอตสาหกรรมปโตรเคมจดเปนหนงในอตสาหกรรมเปาหมายในป 2017 การลงทนในอตสาหกรรมปโตรเคมซงอยในอตสาหกรรมเปาหมาย นอกจากจะไดสทธทางภาษตางๆ เชน ยกเวนภาษเงนไดนตบคคล 8 ป หรอ ยกเวนภาษอากรขาเขาเครองจกรแลว ยงไดรบการสนบสนนตางๆ จากทางภาครฐ เชน อนญาตใหนกลงทนตางชาตมสทธ ถอครองกรรมสทธทดนเพอประกอบกจการได เปนตน นอกจากอตสาหกรรมเปาหมายแลว การม SEZ กจะชวยดงดดนกลงทนใหเขามาลงทนจากสทธพเศษทางภาษตางๆ เชนเดยวกน ทงน สวนใหญอตสาหกรรมปโตรเคมจะกระจกตวอยในเขตภาคตะวนออก หรอ eastern seaboard เปนหลก เนองจากมความสะดวกในการขนสงทางเรอผานทางทาเรอแหลมฉบง อยางไรกตาม พนทใน การลงทนทมอยอยางจำากด ทำาใหเกดปญหาในการลงทนขยายธรกจ ดงนน การวางแผนกระจายโรงงานขนรปพลาสตกหรอ คลงสนคาไปยงเขต SEZ ตามจดการคาชายแดนทสำาคญ เชน จงหวดตากหรอสระแกว จงชวยเพมเมดเงนการลงทนในบรเวณนนๆ ทงยงชวยลดตนทนการขนสง ลดความแออด และสามารถขยายการลงทนเพมใน eastern seaboard ได ดงนน การบรหารจดการผงเมองเพอใหสามารถลงทนในธรกจปโตรเคมไดมากขน จงเปนความทาทายหลกในการลงทนในเขต eastern seaboard เพอใหสอดคลองกบแผนการลงทนทจะเกดขนในอนาคต


Industry 4.0

ปจจบน อตสาหกรรมปโตรเคมของไทยโดยภาพรวมยงอยบนพนฐานการพฒนาใน Industry 3.0 เปนหลก โดยมการใชระบบอเลกทรอนกส และเทคโนโลยตางๆ เชน มการใช เครองจกรอตโนมตหรอหนยนตในกระบวนการผลตแทนทแรงงานมนษย เพอเพมประสทธภาพในกระบวนการผลตและควบคมคณภาพ ตลอดจนลดความเสยงและความอนตรายในกระบวนการผลต ทำาใหสามารถผลตสนคาแบบเดยวกนไดในปรมาณสงตอครงและใชเวลาในการผลตไมนานมากนก นอกจากน ยงมระบบ advanced analytic systems เพอชวยในการวเคราะหขอมลและเพมประสทธภาพในการจดการระบบหวงโซอปทานตงแตตนนำาถงปลายนำาทงในระบบจดซอ การผลต คลงสนคา และระบบขนสงจากทาเรอไปยง โรงปโตรเคมและสงตอผลตภณฑปลายนำาไปถงลกคา ทำาใหสามารถควบคมตนทนไดตลอดทงหวงโซอปทาน อยางไรกตาม อตสาหกรรมแปรรปพลาสตกและเคมภณฑ ซงสวนใหญเปนผประกอบการรายยอยหรอ SMEs เปนหลกนน ยงอยใน การพฒนา Industry 2.0-2.5 เนองจากยงพงพาการใชแรงงานมนษยในการผลตเปนหลก เพราะการใชเทคโนโลยขนสง จะทำาใหผประกอบการตองแบกรบภาระตนทนทสงขนมากเมอเทยบกบรายได

อตสาหกรรมปโตรเคมของไทยในปจจบนเปนตวอยาง ของการพฒนาในหลายๆ ดาน ซงสงผลใหมความใกลเคยง Industry 4.0 มากทสด โดยโรงปโตรเคมนจะใชระบบ automation ในกระบวนการผลตเกอบทงหมดผานการควบคมโดยมนษย ซงสามารถปรบเปลยน configuration ของเครองจกรตามความตองการตงแตการแปรรปวตถดบตนนำาจนถงกระบวนการผลตผลตภณฑปลายนำาโดยอตโนมต รวมถงยงมระบบเซนเซอรฝงไวเกอบทกจดของโรงผลตทำาใหสามารถตรวจเชคขอมลความผดพลาดของระบบไดอยางทนทวงท นอกจากน ยงสามารถนำาขอมลการผลตเหลานมาวเคราะหเพอวางแผนการผลตและปรบปรงโรงงานลวงหนาไดอยางแมนยำาและมประสทธภาพ โดยปจจบน ขอมลสวนใหญ จะถกจดเกบบนระบบ cloud computing ทำาใหงายตอการเขาถง และสามารถนำาขอมลจากทกฝายมาวเคราะหเพอเพมประสทธภาพการเพมผลผลต และควบคมตนทนใหกบโรงผลตได

15

อตสาหกรรมปโตรเคมของไทยมศกยภาพสงทจะกาวส Industry 4.0 แตยงตองกาวผานขอจำากดดานการวเคราะหขอมลแบบองครวม หรอ Integrated data analytics และการขาดแคลนแรงงานทมความชำานาญดานการวเคราะห ดวยสภาพตลาดปโตรเคมโลกมการแขงขน ทสงขนอยางตอเ นอง และการเปลยนแปลงเชงโครงสรางของ ภาคอตสาหกรรมตามกระแส Industry 4.0 ทงในเรองการเชอมตอเทคโนโลยตางๆ การใชหนยนต และการวเคราะหขอมล ทำาใหอตสาหกรรมปโตรเคมไทยจำาเปนตองยกระดบความสามารถเพอรบมอตอการแขงขนทเปลยนไป โดยอตสาหกรรมปโตรเคมมศกยภาพสงทจะกาวส Industry 4.0 เปนอตสาหกรรมแรกๆ ของไทย เนองจากมความพรอมทงในดานขอมล เงนลงทน เทคโนโลยการผลตและซอฟตแวรควบคมระบบตางๆ รวมถงระบบอนเทอรเนตอยแลว อยางไรกด ยงมอปสรรคและความทาทายสำาคญทงในดานขอจำากดของการวเคราะหขอมลปรมาณมหาศาลทไดจากระบบตางๆ หรอ Big data ทำาใหยงไมสามารถวเคราะหขอมลเชงบรณาการจากหลายๆ แหลงใหเกดประโยชนสงสดได และดานการขาดแคลนบคลากรทมความชำานาญ

การรวมมอสนบสนนจากทงภาครฐและภาคเอกชนจะเปนปจจยสำาคญตอการพฒนาและผลกดนอตสาหกรรมเขาส Industry 4.0 โดยนโยบายสนบสนน อาท นโยบายพฒนาคลสเตอรภาคอตสาหกรรมแหงอนาคต (New S-curve) อตสาหกรรมปโตรเคมและเคมภณฑทเปนมตรกบ สงแวดลอม โครงการพฒนาระเบยงเขตเศรษฐกจภาคตะวนออก (Eastern Economic Corridor: EEC) ซงเปนทตงสำาคญของอตสาหกรรมปโตรเคม รวมถงยทธศาสตรเพอยกระดบภาคอตสาหกรรมไปส Industry 4.0 จากภาครฐทง 4 ดาน ไดแก 1) การพฒนาโครงสรางพนฐาน เชน พฒนาสาธารณปโภคดานซอฟตแวร และระบบ IOT 2) การสนบสนนเงนลงทน เชน การสนบสนนแหลงเงนกดอกเบยตำา 3) การสงเสรมการพฒนาศกยภาพอตสาหกรรมทงระบบและบคลากร เชน พฒนาความสามารถบคลากรทกษะสง และ 4) การสงเสรมพฒนาผประกอบการใหเขาถง automation และ ICT ซงจะเปนปจจยสำาคญตอการพฒนาและผลกดน อตสาหกรรมไทยเขาส Industry 4.0 นอกจากน การใหความรความเขาใจในเรอง Industry 4.0 ผานการจดอบรมสมมนาโดยผเชยวชาญจาก ภาครฐอยางตอเนอง จะชวยใหผประกอบการตระหนกและเหนความสำาคญของการพฒนาดงกลาว ซงจะเปนอกปจจยสำาคญตอการพฒนาภาคอตสาหกรรมของไทย


Industry factsheet: อตสาหกรรมปโตรเคม

ทมา: CEIC และ Bloomberg

อตราการใชกำาลงการผลตของภาคอตสาหกรรม

วตถดบ: ราคา Naphtha

ผลตภณฑปโตรเคมตนนำาสาย Aromatic

ดชนการผลตในอตสาหกรรมปโตรเคม

ผลตภณฑปโตรเคมตนนำาสาย Olefin

ผลตภณฑปโตรเคมปลายนำา

หนวย: %

หนวย: ดอลลารสหรฐฯ ตอตน


หนวย: ดชน



0

20

40

60

80

100

CAPU (Chemical & Chemical products) (2011=100)

0

50

100

150

Thai industry sentiment index for petrochemical

0

500

1,000

1,500

Naphtha price

0300600900

1,2001,5001,800

Ethylene price Propylene priceNaphtha price

0

500

1,000

1,500

2,000

ParaXylene price

Benzene price

800

1,300

1,800

2,300

HDPE price LDPE price

LLDPE price

คลสเตอรยานยนต


Industry Outlook 2017: คลสเตอรยานยนต

ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของคลสเตอรยานยนต สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

ยอดการผลตรถยนตหนวย: พนคน

อตสาหกรรมยานยนตไทยมแนวโนมฟนตวได ในป 2017 อไอซคาดการณยอดผลตโดยรวมของการผลตเพอจำาหนายในประเทศและการสงออกเตบโตจากปกอนหนาประมาณ 3% คดเปนปรมาณการผลตสงกวา 2 ลานคนเลกนอย ซงมาจาก การฟนตวของยอดขายรถยนตในประเทศเปนหลก ทงน คาดการณยอดขายในประเทศป 2017 จะฟนตวขนมาอยท ระดบสงกวา 800,000 คน สวนหนงเปนผลจากภาวะ ภยแลงทเรมคลคลาย ซงสงผลใหกำาลงซอของผบรโภคในชวงปลายป 2016 ถงตนป 2017 เรมกลบมา ถงแมในปหนา จะยงไมมแนวโนมการเปดตวรถยนตรนใหมๆ แตผผลตรถยนตคายตางๆ กเตรยมออกโปรโมชนสงเสรมการขายเพอกระตนตลาดใหกลบมาคกคกในชวงเรมฟนตว โดยเฉพาะในกลมรถยนตนงกงบรรทก (PPV) และกลมรถยนตนงสปอรตเอนกประสงค (SUV) ทผบรโภคใหความนยมเพมขนอยาง ตอเนอง อยางไรกด นโยบายกระตนเศรษฐกจของรฐบาลกยงเปนปจจยสำาคญทจะสงผลตอตลาดรถยนต ซงยงมโอกาสขยายตวไดถงระดบลานคนในอนาคต

ภาคการสงออกมแนวโนมเตบโตทระดบ 2% ในป 2017 ในอดตภาคการ สงออกรถยนตของไทยมสดสวนกวา 60% เปนการสงออกรถกระบะ แตจาก ชวงกลางป 2015 เปนตนมา การสงออกรถยนตนงเรมมสดสวนทสงกวา ซงมการขยายตวตอเนองในการสงออกไปยงกลมประเทศโอเชยเนย และตะวนออกกลาง ในขณะทการสงออกรถกระบะมทศทางชะลอตวลง ทงน ในระยะกลางการสงออกรถยนตมแนวโนมเตบโตในอตราทลดลง เนองจากภาวะเศรษฐกจโลกทยงคงชะลอตว โดยคาดการณปรมาณ สงออกโดยรวมจะยงคงอยทระดบ 1.2 ลานคนตอไป

1,436 1,331 882 800 750 800 850 900

1,027 1,128

1,128 1,205 1,237 1,249 1,274 1,299

2012 2013 2014 2015 2016E 2017F 2018F 2019F

Exports Domestic Sales

21

ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของคลสเตอรยานยนต สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

มลคาการสงออกชนสวนยานยนต หนวย: ลานดอลลารสหรฐฯ

การสงออกชนสวนยานยนตมอตราเตบโตทรงตวตอเนองในป 2017 โดยการสงออกไปยงอนโดนเซยและมาเลเซยมแนวโนมลดลงอยางตอเนอง แมวาจะมการสงออกไปยงอเมรกาเหนอ ยโรป รวมถงเวยดนามเขามาชดเชยไดบาง อกทง ในป 2017 ผผลตรถยนตคายตางๆ ไมมแผนเปดตวรถรนใหมจงทำาใหยงไมมปจจยทจะกระตน การผลตและสงออกชนสวนยานยนต อยางไรกด สนคาในกลมนทมการเตบโตอยางเหนไดชด คอ ยางลอ ซงมแนวโนมเตบโตประมาณ 3% จากการสงออกไปสหรฐฯ เนองจากจนยายฐานการผลตมาทไทย อกทงผผลตยางลอจนกยงเขามาลงทนในไทยอยางตอเนอง

15,553

16,471

17,162

16,514 16,929

17,192 17,623

18,067

2012 2013 2014 2015 2016E 2017F 2018F 2019F


Industry trends

การพฒนาเทคโนโลยในชนสวนยานยนตมความซบซอนสงขน โดยเฉพาะในกลมชนสวนอเลกทรอนกสทจากเดมเปนเพยงการนำาระบบไฟฟามาใช ในอปกรณตางๆ จนกาวมาสการพฒนาอปกรณและวงจรควบคมอจฉรยะในรถยนต เชน ระบบควบคมการจายนำามนเชอเพลงดวย electronics control unit (ECU) เพอใหเกดความเหมาะสมตอสมรรถนะการขบขและการประหยดเชอเพลง, การบงคบใชในมาตรฐานควบคมความปลอดภยในยานยนตเปนเงอนไขสำาคญในการพฒนาชนสวนอเลกทรอนกส ทำาใหมการนำาเซนเซอร และระบบควบคมอตโนมตตางๆ มาใช ในรถยนตรนใหมๆ อยาง ระบบหยดรถอตโนมตในความเรวตำา หรอระบบชวยควบคมชองทางการขบข ทงน รถยนตรนทผลตในไทยและสงออกไปสหรฐฯ และยโรปกไดมการตดตงระบบดงกลาวนเพอสรางมาตรฐานเดยวกน แตชนสวนอเลกทรอนกสเหลานยงตองมการนำาเขาโดยเฉพาะจากมาเลเซยและไตหวน ดวยขอจำากดทวาผผลตชนสวนไทยยงมเทคโนโลยหรอนวตกรรมทสามารถผลตชนสวนทมความซบซอนสงไดนอย หรอทผลตไดกเปนเพยงสวนประกอบในชนสวนเหลานน เชน PCB, IC เปนตน อยางไรกด ญปนกยงคงมแนวโนมการลงทนเพอผลตชนสวนอเลกทรอนกสในไทยเพมขนในอนาคต

การพฒนาชนสวนอเลกทรอนกสและอปกรณมความจำาเปนเพอรองรบการพฒนาเทคโนโลยในรถยนตไฟฟาและรถยนตขบเคลอนอตโนมต เปนททราบกนดวาเทคโนโลยรถยนตแหงอนาคตประกอบไปดวยชนสวนอเลกทรอนกสหลากหลายรปแบบ ไมวาจะเปนการพฒนาชนสวนสำาคญอยางมอเตอรไฟฟาในระบบขบเคลอน ,วงจรควบคมการชารจประจไฟฟาของรถยนตไฟฟา หรอแมกระทงระบบสมองกลอจฉรยะในการควบคมรถยนต ควบคไปกบการใชเซนเซอรหลากหลายชนด ซงแมวาการผลตรถยนตดงกลาวจะยงไมเกดขนในไทยแตกไมอาจปฏเสธไดวาจะไมเกดขนในอนาคตขางหนา การพฒนาเทคโนโลยของชนสวนอเลกทรอนกสจงจำาเปนตองมการศกษาและพฒนาใหเกดการผลตชนสวนเหลานในไทยได

ธรกจใหบรการรถเชาระยะสนหรอ car sharing เปนทางเลอกใหมในการเดนทางทนาสนใจ จะเหนไดจากการเตบโตของจำานวนสมาชกในป 2016 ทเพมจากป 2006 กวา 40% เฉลยตอ

ป ในอดตธรกจ car sharing มจดเรมตนจากการสรางรายไดใหกบเจาของรถโดยการปลอยเชาใหกบผเชาในชวงเวลาทไมไดใชรถในรปแบบ P2P (Peer-to-Peer) และขยายมาสธรกจใหบรการรถเชาจากผใหบรการแกสมาชกในระบบ B2C (Business-to-Customer) ซงจะแตกตางจากการใหบรการรถเชาโดยทวไปทเปนการเชารถรายวนสำาหรบการเดนทางไกล หรอทองเทยว ในขณะท car sharing จะเปนการใหบรการเชารถสำาหรบสมาชกเทานน สำาหรบการเดนทางดวยระยะทางหรอเวลาสนๆ ภายในเมอง โดยธรกจลกษณะนมเปาหมายเพอตอบโจทยแกผบรโภคทไมมความตองการซอรถยนตหรอผทชนชอบไลฟสไตลแบบชมชนเมองโดยเฉพาะในหวเมองใหญหรอเมองทมระบบขนสงสาธารณะ ครบครน เชน ในอเมรกาเหนอ ยโรป ญปน จน และเกาหลใต ดวยอตราคาสมาชกทตำากวาตนทนการซอรถยนตเฉลยตอเดอน และไมมรายจายการซอมบำารงทตองเกดขนในอนาคต

การใหบรการ car sharing ในอาเซยนเรมพบเหนไดมากขน ซงเหนไดชดในสงคโปร ทงธรกจใหบรการโดยเอกชนและการสนบสนนจากภาครฐในรปแบบ electric vehicles-car sharing ทใหบรการดวยรถยนตไฟฟาดวยการลงนาม MOU รวมกบผ ใหบรการ car sharing รายใหญในยโรปและสหรฐฯ โดยในกรงเทพฯ กเรมมการใหบรการ car sharing ทงรปแบบ P2P (Drive mate) และ B2C (Haup car) ดวยเชนกน ทงน รปแบบธรกจ car sharing มความแตกตางจากรถแทกซและรถสาธารณะ เพราะมความคลองตว ในการกำาหนดเสนทางเดนทางและสามารถขบขดวยตนเอง อกทงสามารถประยกตและตอยอดไปสธรกจบรการเพอรองรบการใชงานรถยนตไฟฟาและรถยนตขบเคลอนอตโนมตไดในอนาคต

การบรการกลายเปนทางเลอกสำาหรบผผลตในการเพมขดความสามารถในการแขงขนและเพมมลคาใหกบสนคา โดยในอดตเมอกลาวถงการบรการในอตสาหกรรมรถยนตมกจะเปนการเนนไปทการใหบรการซอมบำารง หรอการประกนราคาดวยการรบซอรถใชแลว เพอเปนการใหบรการเพอสนบสนนกจกรรมในการขาย ใหครบวงจร แตในปจจบนการใหบรการในอตสาหกรรมการผลตไดแทรกซมอยในทกๆ ขนตอนและกจกรรมการผลตตงแตบรการจบคบรษทคคาทางธรกจ บรการจดทะเบยนสทธบตร บรการทางดานกฎหมาย รวมไปถงบรการการกระจายสนคาไปส ผบรโภค ซงบรการ car sharing ทไดกลาวไปขางตนกเปนบรการในอตสาหกรรมการผลตเพอกระจายสนคาไปสผบรโภคในอก รปแบบหนงดวยเชนกน

23

ผผลตรถยนตระดบโลกตางกหนมาเสรมความสามารถในการแขงขนดวยการใหบรการดานซอฟตแวรและโครงสรางพนฐาน ทางดจทล นอกเหนอจากการแขงขนดวยสมรรถนะและฟงกชนของรถยนต เชน การรวมมอกบผผลตอปกรณอเลกทรอนกส และ ผ ใหบรการซอฟตแวรอนๆ ในการพฒนาแผนทดจทลและแผนท 3 มต รวมถงการพฒนาและใหบรการ อยาง data center และระบบคลาวดสำาหรบเทคโนโลยการเชอมตอและโครงขายอนเทอรเนตสำาหรบ connected car เพอเปนบรการเสรมใหแกผบรโภค และทำาหนาทรวบรวมขอมลรปแบบการขบขเพอใหเกดการสนบสนนการพฒนารถยนตขบเคลอนอตโนมตอกดวย

Industry 4.0

อตสาหกรรมยานยนตและชนสวนยงคงอยระหวางการพฒนาไปสอตสาหกรรม 4.0 ดวยปรมาณผผลตรถยนตและชนสวนในระดบการผลตตางๆ มมากกวา 2,000 ราย ปจจบนมผผลตรถยนตและชนสวนทสามารถพฒนาเทคโนโลยการผลตมาสอตสาหกรรม 3.0 ไดเพยง 5% โดยผผลตชนสวนกวา 75% ยงใชเทคโนโลยการผลตทระดบ 2.0-2.5 ในขณะทผผลต ชนสวนในระดบทตำาลงมาซงเปน SMEs ยงอยทระดบ 2.0 หรอตำากวานน สาเหตหนงททำาใหการยกระดบอตสาหกรรมยานยนต และชนสวนเปนไปไดลาชาคอความไมคมคาตอการลงทน เนองจากทงยอดขายรถยนตในประเทศและการสงออกรถยนตทมแนวโนมเตบโตไดอยางชาๆ และยงไมมนโยบายหรอปจจยใด ทจะมากระตนใหมปรมาณการผลตเพมสงขนในขณะน

การนำาเครองจกรและหนยนตมาใช ในสายงานการผลต เพอเพมประสทธภาพการผลตยงเปนแนวทางหลกของอตสาหกรรมยานยนตและชนสวนในปจจบน โดยผผลตรถยนตในปจจบนมการนำาเทคโนโลยในอตสาหกรรม 3.0 มาใช ใน กระบวนการผลตในรปแบบของ low-cost automation เพราะสายการผลตรถยนตในไทยเปนการผลตแบบผสมผสาน (customized production line) มการผลตรถยนตหลากหลาย รนในสายการผลตเดยวกน จงยงมความยงยากในการตดตงระบบสำาหรบเครองจกรในการผลต จงตองมการวางรปแบบการผลตเพอใหคนและเครองจกรทำางานสอดประสานกน (Man-Machine rhythm) ในกระบวนการผลตตางๆ ซงมการนบเวลาทใชในการผลต (takt time) จะคำานวณจากเวลาการทำางานของเครองจกรเปนหลก (machine time) จะมเพยงสวนการผลตทมความเสยงสงหรอจำาเปนตองใชระบบปดเทานนทจะมการใชเครองจกรสวนเพยงอยางเดยวในการดำาเนนงาน เชน งานประกอบและเชอมโครงสรางหลก งานชบเคลอบและ พนส เปนตน นอกจากน การประยกตใชระบบเครองจกรและหนยนตใหมประสทธภาพสงสดจำาเปนตองใชบคลากรทมทกษะขนสงอยาง Robotics engineer หรอ technician ซงไทยยงขาดแคลนบคลากรเหลานอย


ขนตอนตอไปของอตสาหกรรมยานยนตและชนสวนไทยจำาเปนตองสงเสรมใหผผลตชนสวนยานยนตกาวไปสระดบ 3.0 ใหไดกอน เพอเตรยมความพรอมสำาหรบการเขาสสงคมผสงอายในอนาคต (aging society) ซงจะทำาใหปญหาการขาดแคลนแรงงานทกษะสงขน อกทงแนวทางการใชโครงสรางใหญรวมกนในการผลตรถยนตของผผลตรถยนตระดบโลก (modularization) ซงจะทำาใหมการผลตชนสวนทตองใชรวมกนทวโลกเพมสงขนมาก และอาจสงผลใหผผลตชนสวนสญเสยโอกาสในการผลตรถยนตรนใหมๆ ในอนาคตหากไมสามารถเพมประสทธภาพหรอกำาลงการผลตชนสวนเหลานนได โดยทางคลสเตอรยานยนต สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทยกำาลงดำาเนนการรางแผนผลกดนใหผผลตชนสวนยกระดบสอตสาหกรรม 3.0 เพมขนเปน 30% รวมถงใหมผผลตชนสวนในระดบ 2.5 และ 2.0 เปนสดสวน 50% และ 20% ตามลำาดบ ใหไดภายในป 2020 และกาวส อตสาหกรรม 4.0 ในป 2025 ตอไป

การสนบสนนของภาครฐเปนปจจยสำาคญตอการผลกดนอตสาหกรรมยานยนตและชนสวนกาวไปสอตสาหกรรม 4.0 โดยเฉพาะแนวทางการจดตง Auto Technopolis โดยขอใหมการจดตงคณะกรรมการพฒนาอตสาหกรรมยานยนตและ ชนสวนยานยนตภายใตคณะกรรมการพฒนาอตสาหกรรมแหงชาตเพอขบเคลอน Auto-Technopolis และสนบสนนผผลตชนสวน SMEs ทงดานเงนทนและสภาพแวดลอมตอการพฒนา ซงปจจบนไดมการจดตงศนยทดสอบยานยนตและยางลอแหงชาต ณ สนามชยเขต เพอใหผผลตชนสวนยานยนตไดมโอกาสศกษาวจยและพฒนาเทคโนโลยในชนสวนยานยนต รวมไปถงการขอจดตงศนย Manufacturing Automation and Robotics Institute (MARI) ทจะเกดขนในอนาคตเพอสนบสนนใหผผลตชนสวนยานยนตสามารถศกษาและนำาเทคโนโลยในเครองจกรและหนยนตไปใช ในกระบวนการผลตไดมากขน ซงจะมการพฒนาหลกสตรเฉพาะทางโดยศนยพฒนา Automotive Human Resource Development Academy (AHRDA) รวมกบสถาบนการศกษาเพอพฒนาบคลากรใหมทกษะรองรบเทคโนโลยเหลานนดวย นอกจากน ภาครฐควรพจารณาในนโยบายเพอกระตนตลาด เชน โครงการรถเกาแลกซอรถใหมราคาถก เปนตน เพอใหอตสาหกรรมยานยนตและชนสวนสามารถกาวไปสอตสาหกรรม4.0 ไดในอนาคต

25

ทมา: คลสเตอรยานยนต สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย และ CEIC

ยอดขายรถยนตในประเทศรายเดอน

ปรมาณการสงออกรถยนตสำาเรจรปรายเดอน

มลคาการสงออกรถยนตนงรายเดอน

ปรมาณการผลตรายเดอน

มลคาการสงออกชนสวนยานยนตรายเดอน

มลคาการสงออกรถยนตเชงพาณชยรายเดอน

หนวย: พนคน


หนวย: ลานดอลลารสหรฐฯ




Industry factsheet: อตสาหกรรมยานยนต

0

200

400

600

800

1,000

1,200

Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec

2015 2016

0

400

800

1,200

1,600


2015 2016

1,100

1,200

1,300

1,400

1,500

1,600


2015 2016

20

40

60

80

100

120

140


2015 2016

100

120

140

160

180

200


2015 2016

20

40

60

80

100

120


2015 2016

คลสเตอรวสดกอสราง

อตสาหกรรมวสดกอสรางป 2017 มแนวโนมไดรบผลด จากกจกรรมกอสรางทคาดวาจะขยายตวคอนขางมาก ทงจากการกอสรางภาครฐและภาคเอกชน โดยคาดวาในป 2017 มลคา การลงทนกอสรางภาครฐจะขยายตวไดราว 3% จากปกอนหนาโดยมแรงสนบสนนจากโครงการการกอสรางถนน รถไฟฟา รถไฟทางค และมอเตอรเวย สวนการลงทนกอสรางภาคเอกชนนนยงคงรอสญญาณการฟนตวจากปทผานมา ทงน คาดวาทศทางการขยายตวของการกอสรางภาคเอกชนนนขนอยกบความชดเจนของการลงทนภาครฐ หากการกอสรางของภาครฐมความตอเนอง และเปนไปตามแผนจะทำาใหภาคเอกชนมการลงทนตาม ซงจะสงผลทางบวกตอทกอตสาหกรรมทเกยวของกบวสดกอสราง ทงอตสาหกรรมปนซเมนต อตสาหกรรมเหลก และอตสาหกรรมกระเบองปพนปผนงเซรามก

ในป 2017 อตสาหกรรมปนซเมนตในประเทศมแนวโนมทจะเตบโตตามการขยายตวของเศรษฐกจ การเรงรดจดทำาโครงการสาธารณปโภคขนาดใหญ และการสรางความเชอมน

Industry Outlook 2017: คลสเตอรวสดกอสราง ใหแกนกลงทน ในขณะทการสงออกเรมมสญญาณทจะชะลอตวลง ทงน หากการลงทนกอสรางภาครฐมการขยายตวอยางตอเนองจากการเรงกอสรางสาธารณปโภคสามารถสรางความเชอมนตอนกลงทนภาคเอกชนใหเกดการลงทนตามมาไดนน จะเปนปจจยทสนบสนนใหความตองการบรโภคปนซเมนตในประเทศในป 2017 มแนวโนมอยท 36 ลานตน ขยายตวราว 4% ขณะทการสงออกปนซเมนตไปยงตลาดหลกของไทยอยางเมยนมา และกมพชา มแนวโนมทจะเรมชะลอตว เนองจากโรงงานผลตปนซเมนตทผผลตของไทยไดเขาไปลงทนในประเทศดงกลาวนน ไดเรมดำาเนนการผลตตงแตป 2016 ซงจะสงผล ใหประเทศเหลานนหนมาใชปนซเมนตทผลตในประเทศมากขนและลดการพงพาปนซเมนตนำาเขาลง

อตสาหกรรมเหลกในป 2017 มแนวโนมขยายตวจากความตองการใชทจะเพมขนจากกจกรรมกอสรางทงจากภาครฐและภาคเอกชน อยางไรกตาม ราคาเหลกมทศทางทรงตวและคาดวาจะมความผนผวนคอนขางมาก คาดวาในป 2017 ปรมาณความตองการใชเหลกทรงยาวและทรงแบนจะอยทราว 7 และ 11.5 ลานตน โดยขยายตวประมาณ 10% และ 8% ตามลำาดบ อยางไรกตาม ยงตองจบตามองสนคานำาเขา เนองจากมแนวโนมทจะเขามาชวงชงสวนแบงการตลาดจาก

9% จากปกอนหนา นอกจากน ปรมาณการผลตมแนวโนมขยายตวตามปรมาณความตองการใชทเพมขนและยงมกำาลงการผลตเหลอเพยงพอ อยางไรกตาม การผลตในประเทศสวนใหญ จำากดอยแคเพยงกระเบองเคลอบ ทำาใหผผลตในประเทศยงตองเผชญหนากบการแขงขนจากกระเบองนำาเขาราคาถกโดยเฉพาะจากจนและเวยดนาม จงเปนปจจยกดดนใหราคาขายเฉลย ตอตารางเมตรของกระเบองเซรามกมแนวโนมลดลง

ผผลตในประเทศอยางตอเนอง เนองจากความตองการใชในประเทศผบรโภคสำาคญอยางจนยงไมฟนตว ในขณะทยงลดกำาลงการผลต ไดชากวาเปาหมาย ทงน ทผานมาปรมาณการผลตในประเทศขยายตวในอตราทชากวาปรมาณการนำาเขา โดยในชวงป 2009-2015 ปรมาณเหลกทรงยาวและทรงแบนนำาเขาเตบโตเฉลยปละ 17% และ 13% ตามลำาดบ ขณะทปรมาณการผลตภายในประเทศขยายตวเพยง ปละ 2% และหดตว 5% ตามลำาดบ สวนราคาเหลกคาดวามทศทางทรงตวและอาจจะมความผนผวนสง โดยความจรงจงของรฐบาลจนในการดำาเนนการกำาจดกำาลงการผลตเหลกสวนเกนและการควบรวมกจการของผผลตเหลกรายใหญในจนอาจสนบสนนใหราคาเหลกปรบตว ดขน แตราคาทสงขนกจะจงใจใหผผลตกลบมาผลตมากขนและกดดนใหราคาปรบตวลดลงได

อตสาหกรรมกระเบองปพนปผนงเซรามกในป 2017 มแนวโนมดดวยความตองการใชทสงขน โดยมการกอสรางภาคเอกชนเปนแรงสนบสนนหลก อยางไรกตาม กระเบองนำาเขาจะยงเขามาแยงชง สวนแบงการตลาดเพมขนอยางตอเนอง และกดดนใหราคาม แนวโนมลดลง ทงน คาดวาปรมาณความตองการใชกระเบองปพนปผนงเซรามกในประเทศจะสงราว 247 ลานตารางเมตร ในป 2017 เตบโต


ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสำานกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (NESDB) และ CEIC

ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของสถาบนเหลกและเหลกกลาแหงประเทศไทย (ISIT)

มลคาการกอสรางภาครฐ

ปรมาณการใชเหลกในประเทศ (2012-2020F)

หนวย: พนลานบาท

หนวย: ลานตน

7%

3%

6%

2020

F

800

77%

23%20

19F

774

78%

22%

2018

F722

82%

18%

2017

F

662

88%

12%

2016

E

642

89%

11%

2015

628

89%

11%

2014

495

2013

499

2012

512

การลงทนดานกอสรางภาครฐอนๆ

การลงทนในโครงการโครงสรางพนฐานคมนาคมประมาณการ

มอเตอรเวย

รถไฟรางค

รถไฟฟา

สนามบน

ทาเรอ

2020F

187

86

55

37

9

2019F

172

79

42

36

16

2

2016E

41

34

2 3

2018F

131

77

23

16

151

2017F

82

52

910

9

12.8

7.9

2017F

18.3

11.5

6.8

2016E

16.9

10.7

6.2

2015

16.7

10.6

6.1

2014

17.4

11.2

6.2

2013

17.7

11.7

5.9

2012

16.9

11.3

5.6

7.8

2018F

+8.3%+2.9%

20.7

เหลกทรงแบน

เหลกทรงยาว

2020F

20.00.0%

7.6

2019F

20.3

12.6 12.4

อตราการเตบโต

โดยเฉลยตอป

2012-2017F

อตราการเตบโต

โดยเฉลยตอป

2017F-2020F

+3.9%

+0.4%

+3.5%

+2.6%

ประมาณการ

31

Industry trends

ความตองการบรโภควสดกอสรางไดรบแรงผลกดนจากการลงทนโครงการกอสรางภาครฐทจะขยายตวทงในป 2017 และในระยะกลาง คาดวามลคาเมดเงนลงทนในกจกรรมกอสรางของภาครฐในป 2017 จะอยทราว 6.6 แสนลานบาท ขยายตว ราว 3% จากปกอนหนา และจะเตบโตโดยเฉลยถง 7% ในชวงป 2018-2020 โดยปจจยหลกทผลกดนการกอสรางภาครฐ ในป 2017 ประกอบดวย 3 โครงการใหญ คอ 1) โครงการโครงสรางพนฐานคมนาคม หรอโครงการเมกะโปรเจกตซงคาดวา จะมมลคาราว 8 หมนลานบาท เชน การกอสรางมอเตอรเวย (พทยา-มาบตาพด) ซงเปนโครงการทดำาเนนตอเนอง รวมถงโครงการทประมลในป 2016 อยางการกอสรางมอเตอรเวย (บางปะอน-โคราช, บางใหญ- กาญจนบร) และการกอสรางรถไฟฟาสายสสม ชมพ เหลอง และแดง รวมถงรถไฟทางค (ฉะเชงเทรา- แกงคอย และ จระ-ขอนแกน) 2) โครงการพนฐาน ดานพลงงานมลคารวม 1 แสนลานบาท อาท การกอสรางโรงไฟฟาเอกชนขนาดเลก รวมถงการกอสรางโรงไฟฟาและทาเรอรบถานหนทจงหวดกระบซงลาชามาจากป 2016 และ 3) โครงการลงทนดานถนนทวไปซงเปนโครงการถนนหลวงขนาดกลางและเลกทมการลงทนเปนประจำาทกป โดยมมลคาราว 1.2 แสนลานบาท ซงการลงทนดงกลาวจะสงผลตอเนองใหเกดโครงการพฒนาทอยอาศยและโครงการเชงพาณชยซงลวนกระตนความตองการใชวสดกอสรางทงปนซเมนต กระเบอง เซรามก และเหลก ไมวาจะเปนเหลกรางรถไฟ เหลกทใชสำาหรบกอสราง โดยเฉพาะ เหลกเสน เหลกลวด ทอเหลก และเหลกรปพรรณ

ผประกอบการในอตสาหกรรมวสดกอสรางมแนวโนมทจะพฒนาสนคานวตกรรมและเพมศกยภาพการผลตผานการลงทนวจยและพฒนา (R&D) มากขนเพอหลกเลยงการแขงขนทางดานราคา ทงน การพฒนาสนคาทเปนนวตกรรมจะชวยสงเสรมการขายโดยเฉพาะการขยายตลาดใน segment ทมความเฉพาะเจาะจงยงขน ตลอดจนชวยใหผประกอบการมความสามารถในการตงราคาและยกระดบความสามารถในการแขงขนกบคแขงทงในและตางประเทศไดดขนเพอใหสามารถรกษาอตรากำาไรทดไวไดผานการพฒนาผลตภณฑและบรการเพอสรางความแตกตางและตอบสนองความตองการของ ผบรโภค ตวอยางเชน ปนซเมนตโครงสรางสตรไฮบรดจท

แขงแรงทนทานและเปนมตรตอสงแวดลอม กระเบองทพมพดวยเทคโนโลย digital printing ทชวยใหลวดลายบนกระเบองนนมมตทกรายละเอยด อกทงยงคมชดและไมซำากนในแตละแผน และการผลตกระเบองขนาดใหญไรรอยทเปนเทคโนโลยใหมจากอตาลทำาใหสามารถผลตกระเบองทมขนาดใหญเปนพเศษและหนามาก ซงนอกจากจะสามารถนำามาปพนปผนง ยงสามารถนำามาใชเปนทอปเคานเตอรครวไดอกดวย รวมถงการนำาเทคโนโลย 3D printing เขามาใชในภาคการกอสรางจนทำาใหสามารถสรางสงปลกสรางทมโครงสรางซบซอนกวาปกตได

นอกจากน ผประกอบการมแนวโนมขยายชองทางการจำาหนายไปยงชองทางออนไลนมากยงขน ในยคทการซอขายสนคาบนอนเทอรเนตนนไดรบความนยมมากขน ทำาใหชองทางการเลอกซอวสดกอสรางของผบรโภคนนไมไดถกจำากดไวเพยงแครานคา วสดการสราง หรอรานคาปลกสมยใหม (modern trade) เหมอนในอดต แตผบรโภคยงสามารถเลอกซอผานชองทางออนไลนทชวยประหยดทงเวลาและตนทนการเดนทาง รวมถงสะดวกสบายมากขน โดยในปจจบนผประกอบการบางรายในกลมวสดกอสราง ไมวาจะเปนผผลต รานคาวสดกอสราง หรอแมกระทงธรกจสตารทอพ ตางขยายชองทางการจำาหนายและใหบรการลกคาผานชองทางออนไลนมากขน ในขณะเดยวกนพบวายงมผประกอบการทยงไมมชองทางดงกลาว ดงนน การบรหารจดการชองทางออนไลนจงเปนความทาทายของผประกอบการทงในแงของการพจารณาวาควรพฒนาชองทางดงกลาวเพอใหทดเทยมกบผประกอบการรายอนในอตสาหกรรมหรอไม และในแงทวาจะบรหารจดการชองทางออนไลนอยางไรเพอไมใหเกดบรการทมความทบซอนกบชองทางการจดจำาหนายเดมทตนเองมอย หรอรานคาตวแทนจำาหนาย


ผประกอบการวสดกอสรางมแนวโนมทจะเขาไปลงทนกอสรางโรงงานและสงออกสนคาไปยงอาเซยน หรอ AEC มากขน โดยผประกอบการทงในอตสาหกรรมปนซเมนตและเหลกไดมการลงทนสรางโรงงานผลตในกลมประเทศ AEC โดยเฉพาะ เมยนมา กมพชา อนโดนเซย และลาว เนองจากความตองการใชวสดกอสรางในประเทศเพอนบานมแนวโนมขยายตวตอเนอง จากการเรงพฒนาโครงสรางพนฐาน อาท เมยนมาทมความตองการลงทนในโครงสรางพนฐานกวา 3 แสนลานดอลลารสหรฐฯ ภายในป 2030 หรออนโดนเซยทมโครงการลงทนราว 2 แสนลานดอลลารสหรฐฯ ภายในป 2020 สวนผประกอบการในอตสาหกรรมกระเบองเซรามกกำาลงเผชญหนากบการแขงขนทรนแรงจากสนคานำาเขาราคาถก จงสงผลใหผประกอบการม แนวโนมมงเพมสดสวนการสงออกไปยงตลาดอาเซยนมาก อยางไรกตาม การควาโอกาสในประเทศอาเซยนเหลานตองมการศกษาและวางแผนใหรอบคอบ โดยมงเนน 5 ประเดนหลก ประกอบดวย 1) ดานชองทางการจดจำาหนาย (channel) เนองจากในบางประเทศตองอาศย connection ในการดำาเนนธรกจ 2) ดานความตองการของผบรโภค กยงมความหลากหลาย เชน ผบรโภคแตละประเทศกมรสนยมความชอบลวดลายกระเบองเซรามกแตกตางกนไป 3) ดานเสถยรภาพทางการเมองของรฐบาลในบางประเทศ กอาจสงผลกระทบตอการเขาไปลงทน การขอใบอนญาต และการทำาการคา 4) ดานเสถยรภาพทางเศรษฐกจของประเทศนนๆ เชน การเปลยนแปลงของอตราแลกเปลยน และ 5) จบตาคแขงสำาคญอยางจนทมความสามารถในการแขงขนสงและมองอาเซยนเปนตลาดทมศกยภาพเชนกน เหลานอาจเปนอปสรรคสำาคญในการสงออกสนคาได

คาดวาภาวะกำาลงการผลตสวนเกนของอตสาหกรรมเหลกโลกโดยรวมยงคงสงผลกระทบตออตสาหกรรมเหลกไทย ถงแมจนจะมความจรงจงมากขนในการลดกำาลงการผลตสวนเกน ทผานมา ปญหาอปทานลนตลาดในจนสงผลกดดนใหราคาเหลกลดลงตอเนองและตำาสดเมอสนป 2015 รวมถงผลกดนใหจน สงออกผลตภณฑเหลกเพมขนเพอระบายสตอคสนคา โดยในชวง 8 เดอนแรกของป 2016 จนสงออกเหลกไปทวโลกกวา 75 ลานตน ขยายตว 7% จากชวงเวลาเดยวกนในปกอนหนา นอกจากน คาดวาในป 2017 ปรมาณการผลตจะยงคงม แนวโนมสงกวาปรมาณความตองการบรโภค ถงแมกำาลงการผลตมแนวโนมทจะลดลงจากความพยายามของรฐบาลจนใน

33

การกำาจดการผลตสวนเกน แตยงมปจจยกดดนททำาใหการลดกำาลงการผลตดำาเนนการชากวาเปาหมาย ซงปจจยดงกลาว คอ 1) ผผลตเหลกกลบมาผลตเหลกเมอราคาสนคาปรบตวสงขน และ 2) ความกงวลดานปญหาแรงงานเมอมการปดโรงงานซงจะสงผลตอเสถยรภาพและความสงบเรยบรอยทางสงคม นอกจากน ในดานปรมาณความตองการใชเหลกในจนมแนวโนมชะลอตว ไมวาจะเปนเหลกในอตสาหกรรมกอสราง หรอยานยนต ดงนน จงมแนวโนมทอตสาหกรรมเหลกยงคงตองเผชญกบภาวะเหลกลนตลาดตอไป ทงน จงเปนปจจยทาทายทจะสงผลกดดนราคาเหลกไมใหสงขนมาก นอกจากน ยงสงผลใหผผลตในประเทศยงคงตองเผชญกบการแขงขนจากสนคานำาเขา

สนคานำาเขายงคงเปนความทาทายสำาคญของผประกอบการ ในหลายอตสาหกรรมวสดกอสราง สนคานำาเขาโดยเฉพาะจากจนยงคงทะลกเขามาในไทย โดยปรมาณการนำาเขาเหลกจากจนขยายตวเฉลยถง 25% ในชวงระหวางป 2011-2015 ทำาใหปรมาณการนำาเขาสงเปนประวตการณกวา 4 ลานตน ในป 2015 ไมวาจะเปนเหลกแทงยาว เหลกลวด และเหลก แผนเคลอบ ตลอดจนกระเบองเซรามกปพนปผนงโดยเฉพาะชนดไมเคลอบ เชน กระเบองพอรชเลน ผวขดมน เปนตน ทงน มาจากปจจยหลก 3 ประการ คอ 1) จนมความสามารถในการแขงขนสงกวา เนองจากมโรงงานขนาดใหญทำาใหเกด economies of scale ประกอบกบมตนทนการผลตทตำาทงตนทนเครองจกรและวตถดบ 2) จนผลตสนคาทสามารถตอบสนองผบรโภคในไทยได และปรมาณการผลตในไทยยงไมเพยงพอตอความตองการ และ 3) สนคานำาเขาจากจนมราคาถกกวาไทย ทงน ไมไดเกดจากตนทนทถกกวาเพยงอยางเดยวแตเกดจากการทมตลาดดวย อยางไรกตาม นอกจากจนแลว ยงมสนคานำาเขาจากประเทศอนทเขามาตตลาดไทยเชนกน และเวยดนามเปนหนงในประเทศทนาจบตามอง เนองจากมแนวโนมทจะขยายกำาลงการผลตเหลกเพอใชในประเทศและสงออก ยงกวานน ในป 2017 เวยดนามจะสามารถผลตเหลกแผนรดรอนชนดมวนไดเองซงจะเพมขดความสามารถในการแขงขนแกอตสาหกรรมเหลกเวยดนาม ดงนน ในป 2017 ไทยจงมแนวโนมทจะยงคงเผชญหนากบการแขงขนจากสนคา นำาเขาอยางตอเนอง


มาตรการตอบโตการทมตลาด (Anti-Dumping: AD) และมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (มอก.) จะเปนเครองมอ ทสามารถใชรบมอกบสนคานำาเขาไดดยงขนในป 2017 มาตรการตอบโตการทมตลาด AD ในสนคาเหลกจะมประสทธภาพมากขนในป 2017 เนองจากมาตรการ AD จะมความครอบคลมและเขมงวดมากขน โดยจะครอบคลมไปถง 1) สนคาขนปลาย โดยเฉพาะเหลกทรงแบน เชน ทอเหลก ลวดเหลกกลาเคลอบดวยทองแดงเจอชนดทใชผลตยางนอกชนดอดลม ขณะทชวงเวลากอนหนาครอบคลมเพยงสนคาขนกลางเปนหลก เชน เหลกแผนรดรอน เหลกแผนรดเยน 2) สนคาจากประเทศใหมๆ ไมวาจะเปน บราซล อหราน และเกาหลใต ในขณะทชวงเวลากอนหนานมกมงไปทจนเปนหลก และ 3) สนคาทหลบเลยงมาตรการ AD ดวยวธการตางๆ เชน การแกไขดดแปลงสนคา การเจอธาตตางๆ เพอเปลยนแปลงพกดนำาเขา ดงนน ดวยปจจยขางตนจงทำาใหมาตรการ AD มแนวโนมทจะชวยชะลอปรมาณการนำาเขาไดดยงขน สวน มาตรฐานมอก. ในสนคาเหลกหลายรายการกำาลงมการทบทวนและปรบปรงใหมความเขมงวดมากขน เพอชวยลดปรมาณการนำาเขารวมถงแกปญหาสนคานำาเขาทไมไดมาตรฐานจากตางประเทศ ซงการปรบปรงมาตรฐานมอก. จะครอบคลมสนคาเหลกมากถง 27 มาตรฐาน จากทงหมด 53 มาตรฐาน ซงนอกจากจะชวยลดปรมาณการนำาเขาสนคาทไมไดมาตรฐานแลวยงเปนการพฒนาอตสาหกรรมในประเทศเพอพฒนาสอตสาหกรรมทยงยนตอไป เนองจากเปนการยกระดบการแขงขนของผผลตในประเทศโดยการปรบปรงโครงสรางการผลตทจะลดลงจากความพยายามของรฐบาลจนในการกำาจดกำาลงการผลตสวนเกน แตยงมปจจยกดดนททำาใหการลดกำาลงการผลตดำาเนนการชากวาเปาหมาย ซงปจจยดงกลาว คอ 1) ผผลต เหลกกลบมาผลตเหลกเมอราคาสนคาปรบตวสงขน และ 2) ความกงวลดานปญหาแรงงานเมอมการปดโรงงานซงจะ สงผลตอเสถยรภาพและความสงบเรยบรอยทางสงคม นอกจากน ในดานปรมาณความตองการใชเหลกในจนมแนวโนมชะลอตว ไมวาจะเปนเหลกในอตสาหกรรมกอสราง หรอยานยนต ดงนน จงมแนวโนมทอตสาหกรรมเหลกยงคงตองเผชญกบภาวะเหลกลนตลาดตอไป ทงน จงเปนปจจยทาทายทจะสงผลกดดนราคาเหลกไมใหสงขนมาก นอกจากน ยงสงผลใหผผลตในประเทศยงคงตองเผชญกบการแขงขนจากสนคานำาเขา

35

Industry 4.0

อตสาหกรรมในคลสเตอรวสดกอสรางของไทยในปจจบนนนมระดบการพฒนาอยระหวางอตสาหกรรม 2.0-3.0 ทงน โดยเฉลยแลวผประกอบการขนาดเลกหรอ SMEs จะมระดบการพฒนาของอตสาหกรรมอยท 2.0 ทมงเนนการผลตสนคาใหเหมอนๆ กนในคราวละมากๆ (mass production) ในขณะทผประกอบการขนาดใหญจะมระดบการพฒนาอยทอตสาหกรรม 3.0 ทมงเนนการพฒนาและปรบปรงประสทธภาพของการผลต (efficiency) เปนหลก

แมผประกอบการโดยสวนใหญในคลสเตอรวสดกอสรางยงคงอยในระดบอตสาหกรรม 2.0-3.0 แตกยงมผประกอบการบางรายทมความพยายามในการยกระดบกจการสอตสาหกรรม 4.0 อาท มการนำาเทคโนโลยตางๆ เขามาใชในกจการของผเลนในอตสาหกรรมเหลก ไมวาจะเปน 1) การนำาระบบออนไลนมาใชกบกลมลกคา เพอใหลกคาสามารถทจะสงซอ แกไขและตรวจสอบคำาสงซอ รวมถงยงสามารถตดตามสถานะคำาสงซอของตนเองไดทกเมอทตองการ โดยไมจำาเปนตองตดตอกบพนกงานของบรษทผผลตเหลกโดยตรง หรอ

2) การนำาระบบ barcode หรอ Radio Frequency Identification (RFID) มาใชในการระบขอมลของเหลกแตละมวนทถกสงเขามายงโรงงานทง ชนด ขนาด วนเวลาทตองสงมอบใหลกคา รวมถงสถานททเกบเหลกมวนนนในโกดง ซงเมอถงเวลาทตองทำาการตดเหลกมวนนน ขอมลจาก Barcode หรอ RFID จะถกสงไปยงเครนเพอใหยกเหลกมวนนนมายงไลนการตดโดยอตโนมต ในขณะเดยวกนขอมลชดดงกลาวกจะถกสงไปทไลนการตดเพอใหหนยนตสามารถเลอกชนดและขนาดของใบมดใหเหมาะสมกบการตดเหลกแตละมวนไดอยางแมนยำา จะเหนไดวาการพยายามยกระดบสอตสาหกรรม 4.0 ผานการนำาเทคโนโลยตางๆ มาใชนนคอนขางเหมาะสมกบผประกอบการทอยปลายนำาของแตละอตสาหกรรมทตองแขงขนกนในเรองของความรวดเรวและความแมนยำาในการตอบสนองความตองการของผบรโภค


อยางไรกตาม การยกระดบสอตสาหกรรม 4.0 กลบยงไมใชประเดนแรกๆ ทผประกอบการใหความสำาคญ โดยในปจจบนผประกอบการสวนใหญยงคงใหความสำาคญกบการพฒนาสนคาใหมความเฉพาะเจาะจงกบความตองการของกลมลกคาเปาหมาย รวมถงการพฒนาสนคาใหเปนมตรตอสงแวดลอม มากกวาทจะลงทนเพอยกระดบกจการของตนเอง เนองจาก ผประกอบการโดยสวนใหญนนยงเผชญกบอปสรรคตอการ กาวเขาสอตสาหกรรม 4.0 ทงปญหาดานการขาดแคลนเงนลงทน และปญหาดานทกษะแรงงาน

ดงนนแลว ภาครฐจงควรใหการสนบสนนผประกอบการผานมาตรการการสงเสรมการลงทน และการพฒนาทกษะแรงงาน โดยภาครฐควรทำาหนาทในการสงเสรมการลงทนทงในแงของการเปนแหลงเงนทน หรอเปนตวกลางในการจดหาเงนทนจากแหลงอนๆ ใหกบผประกอบการ รวมถงการใหการสงเสรมการนำาเขาระบบอตโนมตและหนยนตทสามารถนำามาใชในสายการผลต ไปพรอมๆ กบการพฒนาทกษะแรงงานใหมความพรอมในการนำาระบบอตโนมตมาใชในอนาคต ทงน เพอใหผประกอบการเกดความพรอมทจะกาวเขาสอตสาหกรรม 4.0

37

Industry factsheet: อตสาหกรรมปนซเมนต

Industry factsheet: อตสาหกรรมเหลก

Industry factsheet: อตสาหกรรมกระเบองเซรามก

ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของกระทรวงพาณชย, สถาบนเหลกและเหลกกลาแหงประเทศไทย (ISIT) และ สำานกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม (OIE)

ปรมาณความตองการใชปนซเมนตในประเทศและปรมาณสงออก (2012 – 2020F)

ปรมาณการใชเหลกในประเทศ (2012 – 2020F)

ปรมาณการใชกระเบองปพนปผนงเซรามกในประเทศ (2012 – 2020F)

อตราการใชกำาลงการผลต

ราคาเหลก Hot-Rolled Coil (HRC) - East Asia Import CFR

ปรมาณการนำาเขากระเบองปพนปผนงเซรามกสทธ



หนวย: ลานตารางเมตร

หนวย: %


หนวย: ลานตารางเมตร

46

18%

2020

F45

18%

2018

F

2019

F

ปรมาณขายในประเทศ 2%

46

84%

ปรมาณการสงออก 3%

44

85%

18%

83%

42

82%

42

82%

42

82%

18%

2016

E

18%

2015

18%

2014

17%

42

2013

2017

F

15%

82%

2012

38

16%

82%

4%2%

82%

1%


อตราการเตบโตโดยเฉลยตอป 2012-2020F

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

110

120

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

100

ปนผสมปนเมดปนซเมนตปอรตแลนด

12.8

7.9

2017F

18.3

11.5

6.8

2016E

16.9

10.7

6.2

2015

16.7

10.6

6.1

2014

17.4

11.2

6.2

2013

17.7

11.7

5.9

2012

16.9

11.3

5.6

7.8

2018F

+8.3%+2.9%

20.7

เหลกทรงแบน

เหลกทรงยาว

2020F

20.00.0%

7.6

2019F

20.3

12.6 12.4


อตราการเตบโตโดยเฉลยตอป 2017F-2020F

+3.9%

+0.4%

+3.5%

+2.6%

ประมาณการ1,076

267

386

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1,000

1,100

+45%

2007 20162008 2015201420132012201120102009

-75%


2019F

275

26%

2018F

282

74%

26%

2017F

247

75%

25%25%

222

75%

25%

2014

227

77%74%

2013

243

74%

26%

2012

240

78%

22%

ปรมาณขายในประเทศ +1%

ปรมาณการนำาเขา +3%

2015 2016E

225

75%

26%

2020F

23%

74%

-2% +9%

+3%

268


2015

20

2014

22

2013

30

2012

23

2011

19

2010

10

2009

-8

2008

-8

2007

12

2006

-6

2005

-3

2004

-10

2003

-13

2002

-17

2001

-11

2000

-17

ปรมาณการนำาเขาสทธกระเบองเคลอบกระเบองไมเคลอบ

2010ภาษนำาเขากระเบองไมเคลอบ: 0%จน เกาหลใต ญปน

คลสเตอร อาหารและเครองดม


Industry Outlook 2017: คลสเตอรอาหารและเครองดม

โดยภาพรวม อตสาหกรรมอาหารและเครองดมในป 2017 มแนวโนมเตบโตดขน โดยไดรบอานสงสจากการฟนตวอยางตอเนองของภาวะเศรษฐกจไทยและการบรโภคภาคเอกชน ซงจะสงผลใหการใชจาย ในสวนของอาหารและเครองดมปรบตวสงขนตามไปดวย ขณะเดยวกนนโยบายสงเสรมการทองเทยวในประเทศและมาตรการกระตนเศรษฐกจของภาครฐ รวมไปถงแนวโนมการเพมขนอยางตอเนองของจำานวนนกทองเทยวตางชาตในไทย ลวนเปนปจจยบวกทมสวนชวยสนบสนนใหอตสาหกรรมอาหารและเครองดมของไทยในปหนาเตบโตไดอยางแขงแกรงมากขน

สนคาอาหารทยงคงมแนวโนมเตบโตโดดเดนกวาสนคาในกลมอนๆ คอ อาหารแปรรป โดยเฉพาะอยางยงผลตภณฑนม อาหารสำาเรจรปแชเยนแชแขง และอาหารพรอมรบประทาน (ready-to-eat) เนองจากเปนสนคาทสามารถตอบโจทยผบรโภคในเรองขอจำากดดานเวลาและความสะดวกสบายในการใชชวตไดเปนอยางด โดยคาดวายอดขายของสนคากลมนมแนวโนมเตบโตสงขนเฉลยราว 6-7% ในชวง 5 ปขางหนา นอกจากน การเตบโตของสนคากลมนยงไดรบปจจยหนนจากการขยายตวอยางรวดเรวของรานสะดวกซอและธรกจคาปลกในรปแบบ modern trade ซงชวยใหผบรโภคสามารถหาซอหาสนคาไดงายและสะดวกมากขน อกหนงกลมสนคาทนาจบตามองคอ เครองปรงรสอาหาร เชน ซปกอนสำาเรจรป ซอสถวเหลอง ซอสปรงรสสำาเรจรป ผงปรงรสตางๆ เพราะนอกจากจะชวยประหยดเวลาแลว ยงเปนตวชวยทดสำาหรบผบรโภคยคใหมซงสวนใหญทำาอาหารเปนนอยลงไดอกดวย นอกจากน พบวาผเลนใน

ตลาดไดมการพฒนาสนคาใหมๆ ออกมาอยางตอเนอง เพอเพม ความหลากหลายของรสชาตและสรางมลคาเพมใหกบสนคา ยกตวอยางเชน ผลตภณฑเครองปรงรสทมโซเดยมตำาและใชวตถดบจากธรรมชาตเพอจบกลมผบรโภคทรกสขภาพ ขณะเดยวกน ผลตภณฑนมและโยเกรต กมแนวโนมเตบโตไดดตอเนอง สอดรบกบกระแสรกสขภาพของคนไทย โดยคาดวาในป 2017 มลคาตลาดของนมและโยเกรตจะเตบโตสงขนราว 7% และ 10% ตามลำาดบ ทงน ผลตภณฑทมแนวโนมเตบโตอยางโดดเดนคอ นมถวเหลอง นมววสดแบบพรเมยม หรอแมแต โยเกรตรสธรรมชาตแบบถวย ซงพบวาปจจบนเรมไดรบความนยมจากผบรโภคในไทยมากขน สำาหรบในกลมผลตภณฑเครองดม เราพบวาผลตภณฑทยงคงมแนวโนมเตบโตไดคอนขางสดใสในไทยคอ เครองดมทไมมแอลกอฮอล โดยไดรบปจจยหนนจากการจำาหนายเครองดม เพอสขภาพ (healthy drinks) โดยเฉพาะนำาผลไม 100% และ functional drinks ประเภทตางๆ สอดคลองกบเทรนดรกสขภาพของผบรโภคชาวไทย ซงในระยะตอไปคาดวาการแขงขนในตลาดนจะยงทวความรนแรงมากขนเปนลำาดบ โดยจะเนนไปทความหลากหลายของสนคาเพอตอบโจทยลกคาเฉพาะกลม (niche market) รวมถงการตอยอดไปสสนคาพรเมยมมากขน เชน เครองดมทไมมสวนผสมของนำาตาล หรอเครองดมทผสมวตามนหรอแรธาตบางชนดทดตอสขภาพ เปนตน แตในทางกลบกน เราพบวายอดจำาหนายเครองดมทมแอลกอฮอลในไทยกลบเรมมแนวโนมทรงตว ซงสวนหนงเปนผลมาจาก

41

การทเครองดมประเภทดงกลาวมการปรบขนราคามาโดยตลอด รวมทงการทผบรโภคในปจจบนหนมาใสใจดแลสขภาพกนมากขนและดมแอลกอฮอลนอยลง โดยเฉพาะในตลาดเบยรและวสกซงมแนวโนมเตบโตลดลงจากอดต

ทงน การสงออกอาหารและเครองดมโดยรวมมแนวโนมปรบตวดขนเชนเดยวกน สอดคลองกบทศทางการฟนตวของเศรษฐกจโลกและประเทศคคา โดยคาดวาเศรษฐกจโลกในป 2017 จะขยายตว ราว 3.5%YOY ซงปจจยดงกลาวจะชวยสนบสนนใหผบรโภคในตลาดโลกมกำาลงซอทสงขน อกทงยงมแนวโนมทจะบรโภคผลตภณฑอาหารและเครองดมทมคณคาทางโภชนาการและมมลคาเพมสงขน เชน ผลตภณฑอาหารทะเลแปรรป ผกผลไมสดและแปรรป รวมทงผลตภณฑอาหารและเครองดมตางๆ ทดตอสขภาพ โดยพบวาสนคาสงออก หลกของไทยอยางกงและไกมแนวโนมเตบโตไดแขงแกรงมากขนในปหนา สอดคลองกบความตองการบรโภคในประเทศคคาหลกทปรบตวดขน รวมถงแนวโนมการสงออกไปยงตลาดใหมๆ ซงมศกยภาพการเตบโตสง เชน ฟลปปนส ตะวนออกกลาง และกลมประเทศ CLMV อยางไรกด เราพบวาการสงออกทนากระปองเรมมแนวโนมเตบโตในอตราทชะลอลงจากอดต เปนผลจากความตองการในตลาดหลกอยางสหรฐฯ ทลดลง จากพฤตกรรมการบรโภคทเปลยนแปลงไป โดยหนไป บรโภคอาหารทะเลแปรรปชนดอนๆ เชน กง แซลมอน และปลาเนอขาว มากขนแทน

การสงออกเครองดมทไมมแอลกอฮอลไปยงตลาดสงออกหลกอยางกลมประเทศ CLMV ยงคงมแนวโนมเตบโตไดด โดยเฉพาะอยางยง

เครองดมชกำาลงและเครองดมเพอสขภาพ เชน ชาพรอมดมและเครองดมสมนไพร ซงจะขยายตวสงถงราว 13% และ 16% จากปน ตามลำาดบ โดยไดรบปจจยสนบสนนจากการเตบโตทางเศรษฐกจและการเพมขนของกลมชนชนกลางซงจะมผลใหกำาลงซอของผบรโภคในประเทศเหลานปรบตวสงขนตามไปดวย ขณะทการสงออกเครองดมทมแอลกอฮอลจากไทยมแนวโนมลดลง เนองจากในกลมประเทศ CLMV เรมมการลงทนเพอรองรบความตองการบรโภคในประเทศทเตบโตสงขน ซงคาดวาจะ สงผลใหประเทศเหลานมการนำาเขาเครองดมทมแอลกอฮอลลดลงเรอยๆ ในอนาคต

นอกจากน การสงออกผลไมสดไปยงตลาดจนกยงคงมโอกาสเตบโตไดอกมาก โดยเฉพาะทเรยน ลำาไย และมงคด เนองจากผบรโภคชาวจนโดยเฉพาะกลมทมกำาลงซอสง ตางมความชนชอบรสชาตและคณภาพมาตรฐานของผลไมทนำาเขาจากไทย และใหการยกยองผลไมไทยวาเปน “สนคาเกษตรระดบ hi-end” ซงสะทอนถงหนาตาและความมระดบในสงคม อกหนงกลมสนคาสงออกทมศกยภาพเตบโตสงและมความนาสนใจคอ ผลตภณฑผลไมแปรรป เชน สบปะรดกระปอง นำาสบปะรด และนำามะพราว โดยพบวาความตองการบรโภคในตลาดหลกอยางสหรฐฯ และสหภาพยโรป ยงคงมแนวโนมเตบโตไดอยาง ตอเนองในระยะยาว โดยเฉพาะนำามะพราวซงกำาลงเปนสนคา ดาวรงทไดรบการยอมรบจากผบรโภคในตลาดโลกวาเปน super-fruit ทมคณประโยชนมหาศาลตอสขภาพ


Industry trends

สำาหรบเทรนดแรกทยงคงมาแรงอยางตอเนองและม ผลกระทบตอทศทางการพฒนาอตสาหกรรมอาหารและเครองดมทวโลกในวงกวางคอ ความตองการบรโภคอาหารทมคณภาพและดตอสขภาพ (healthy food) รวมถงอาหารทเปนธรรมชาตมากทสดโดยไมผานการผลตและแปรรป หรอผานเขาสกระบวนการผลตและแปรรปในระดบตำาทสด (PALEO diet) เพราะปจจบนผบรโภคทวโลก ตางหนมาใหความสำาคญกบเรองการดแลสขภาพตนเองและพยายามเลอกสรรผลตภณฑอาหารทดและมประโยชนตอสขภาพมากขน ไมวาจะเปนอาหารออรแกนค ผลตภณฑอาหารทใชสวนผสมและวตถดบจากธรรมชาตเปนหลก รวมทง อาหารทลดนำาตาล ลดเกลอ ลดไขมน และปราศจากการ ปรงแตงตางๆ ทงรส กลน ส ซงแนวโนมความตองการ ดงกลาวน ไดกลายเปนเงอนไขสำาคญซงผผลตอาหารและเครองดมทวโลกจำาเปนตองคำานงถงหากตองการขยายตลาดเพอเจาะกลมเปาหมายเหลาน ทงน จากการสำารวจพฤตกรรมการเลอกซอสนคาอาหารและเครองดมของคนไทยทงในกรงเทพฯ และตางจงหวดจำานวนเกอบ 17,000 คน โดยอไอซพบวา ราว 80% ของผตอบแบบสอบถามตองการอาหารทลดไขมน ในขณะทอกกวาครงตองการบรโภคอาหารทลดนำาตาลและอาหารออรแกนค ยงไปกวานน ยงเตมใจทจะจายเงนแพงขนเพออาหารเหลานอกดวย

เทรนดตอมาคอ การขบเคลอนการเตบโตดวยเทคโนโลยและนวตกรรมเพอสรางมลคาเพมทสงขน ซงเปนหวใจสำาคญทจะชวยเพมขดความสามารถในการแขงขนและ

การเตบโตทยงยน ไมวาจะเปนการวจยและพฒนาตงแตระดบตนนำาเพอใหไดวตถดบทมคณภาพหรอมคณสมบตทตองการสำาหรบปอนเขาสกระบวนการผลตอาหาร การปรบปรงและพฒนาใหอาหารมคณสมบตเหมอนยาหรอวคซนปองกนโรค เปนตน หรอแมแตการพฒนาผลตภณฑอาหารขนมาใหมดวยนวตกรรม หรอทเรยกวา novel food โดยอาจมการปรบแตงโดยกระบวนการผลตแบบใหม เชน การใชนาโนเทคโนโลยมาเปลยนแปลงองคประกอบหรอโครงสรางของอาหารเพอทำาใหเกดคณคาทางอาหารทตองการ หรอแมแตการใชนาโนเทคโนโลยเขามาชวยในการกกเกบกลนและรสชาตตางๆ ในอาหารหรอเครองดมใหยาวนานยงขน และสรางความแปลกใหมใหกบผลตภณฑสนคา เชน เครองดมทสามารถเปลยนสหรอรสชาตได อาหารทสามารถปรบเปลยนไดตามภาวะโภชนาการของผบรโภคแตละคน เปนตน หรอแมแตการนำานาโนเทคโนโลยเขามาชวยในการยดอายหรอเปนตวชวดความสดใหมและคณภาพของผลตภณฑอาหารและเครองดม เปนตน ซงปจจบนบรษทยกษใหญในอตสาหกรรมอาหาร อาท Kraft Foods ไดม การลงทนพฒนางานวจยดานนาโนเทคโนโลยเพอเปนแนวทางในการพฒนาผลตภณฑอาหารและเครองดมในอนาคตแลว และคาดวาจะเรมเหนสนคา novel food เหลาน วางขายในตลาดมากขนเรอยๆ

การผลตอาหารทตอบโจทยความตองการผบรโภคกลม Generation Z กเปนอกเทรนดทผประกอบการในธรกจอาหารและเครองดมไมควรมองขาม เนองจากผบรโภคกลมนเปนกลมคนทมอายนอยแตกลบมอำานาจซอสงและยนดจายเงนแพงขนเพอตอบสนองความพงพอใจของตนเอง ดงนน จงเปนกลมทมความนาสนใจและกำาลงไดรบการจบตามองจากบรษทผผลตตางๆ และนกการตลาดคอนขางมาก ยงไปกวานน ผบรโภคกลมนยงมความตองการบรโภคสนคาทมความเฉพาะเจาะจงและสะทอนถงความเปนตวของตวเอง และสนใจรสชาตอาหารแบบใหมๆ มากกวากลมอน ตวอยางเชน เครองดมหรอขนมขบเคยวซงมรสชาตทแปลกใหม มการออกแบบบรรจภณฑททนสมยและมภาพลกษณของคน รนใหม ยงไปกวานน ผบรโภคกลมนยงมความรและคนเคยกบการใชเทคโนโลยททนสมยคอนขางด เพราะเกดและเตบโตมาพรอมๆ กบคอมพวเตอรและเทคโนโลยดจทลตางๆ ตองการ

43

ขอมลทครบถวนเพอความสะดวกรวดเรวในตดสนใจและซอสนคามากกวาคนกลมอน ดงนน ผผลตสนคาอาหารและเครองดมจงจำาเปนตองปรบตวเพอใหสอดรบกบความตองการและพฤตกรรมของคนกลมน ไมวาจะเปนการเชอมโยงทงหวงโซการผลตใหเขากบเทคโนโลยยคดจทลในรปแบบ “Internet of Things” (IoT) การทำาการตลาดผานระบบดจทล (digital marketing) รวมถงการเพมชองทางการขายผานระบบออนไลน สอดคลองกบผลสำารวจของอไอซซงพบวา ราว 1 ใน 4 ของผทตอบแบบสอบถามมการซอสนคาอาหารและเครองดมออนไลน และทนาสนใจมากกวานนคอ เกนครงหนงมการซออยางนอยเดอนละ 1 ครง ซงสะทอนถงพฤตกรรมการบรโภคทเปลยนแปลงไปอยางชดเจน

และเทรนดสดทายซงกำาลงมอทธพลตอแนวโนมการพฒนาผลตภณฑมากขนทกขณะคอ ความตองการอาหารทเนนความสะดวกสบาย หรอ convenience food เพอตอบโจทยคนเมองทมเวลานอยลง ไมวาจะเปนอาหารสำาเรจรปหรออาหารแชแขงพรอมทาน อาหารกงสำาเรจรป รวมทงอาหารพรอมปรงหรออาหารทสามารถปรงโดยใชเวลาและกรรมวธนอย หรอใชอปกรณหรอสวนผสมตางๆ ไมมากนก เชน นำาแกงสำาเรจรป ผงปรงรสสำาเรจรป ซอสผด ทตองใสเพมแคเนอสตวหรอผกตางๆ ทตองการเทานน ซงเทรนดดงกลาวนกำาลงเปนทนยมอยางมากในปจจบน นอกจากน ความตองการ convenience food ทเพมสงขน ยงทำาใหเกดโมเดลทางธรกจในรปแบบใหมทเรยกวา “Meal-kit delivery” ซงเปนบรการจดสงวตถดบ (ลาง ปอกเปลอก และหนแลว) และเครองปรงตางๆ ทพรอมสำาหรบประกอบอาหารในปรมาณทพอเหมาะสำาหรบอาหารหนงมอ โดยจะมคมอพรอมรปประกอบซงอธบายขนตอนการทำาอาหารชนดนนๆ แนบมาดวย ซงบรการดงกลาวนกำาลงไดรบความนยมอยางมากในหมคนรนใหมในซกโลกตะวนตก เพราะนอกจากจะชวยประหยดเวลาในการทำาอาหารแลว ผบรโภคยงไมจำาเปนตองสตอกวตถดบและของสดตางๆ ในตเยน อกทงยงชวยลดปรมาณของเสย (waste) ทเกดจากการทำาอาหารไดอกดวย ซงในอนาคตเราเชอวาโมเดลธรกจในลกษณะนนาจะไดรบความนยมมากขนในตลาดโลกรวมทงในไทย


Industry 4.0

“อาหาร” นบเปนอตสาหกรรมทมความหลากหลายและมความซบซอนแตกตางจากอตสาหกรรมอนๆ อยางมาก เนองจากมหวงโซอปทานทคอนขางยาวและมความเกยวของกบหลายภาคสวน อกทงสนคายงมความ หลากหลายทงในแงชนดและประเภทอกดวย ทงน การผลตสนคาเกษตรซงเปนตนนำาของอตสาหกรรมอาหารนนยงตองพงพงปจจยภายนอก คอ สภาพดนฟาอากาศ ซงเปนสงทไมสามารถควบคมได ขณะทปจจยอนๆ เชน วฒนธรรมความเปนอยและวถการเพาะปลก กตองอาศยการสงสมประสบการณและการถายทอดจากรนสรน อกทงเกษตรกรสวนใหญยงขาดความรและขาดเงนทนในการซอเครองมอเครองจกรเขามาชวยเพมประสทธภาพการผลต สงผลใหกวา 90% ของการผลตสนคาเกษตรระดบตนนำา ยงอยท Industry 1.0 เทานน ยกเวนเพยงฟารมตวอยางของบรษทขนาดใหญบางแหงเทานนทมการสงเสรมและพฒนาจนเกอบเขาใกลระดบ Industry 4.0 ขณะทในระดบกลางนำา ซงเปนกระบวนการ ผลตและแปรรปอาหารนน ปจจบนยงอยทราว Industry 2.0-2.5 เนองจากในบางขนตอนของกระบวนการผลต เชน การแกะกง การชำาแหละไก การควานเงาะ ยงตองอาศยแรงงานคนในการดำาเนนงาน และปจจบนยงไมสามารถใชเครองจกรเขามาทดแทนได อยางไรกด ในสวนของขนตอนบรรจภณฑ (packaging) ซงนบเปนจดทมความทนสมยและใชเทคโนโลยมากทสดกยงพบวาปจจบนอยในระดบ Industry 3.0 สำาหรบในระดบปลายนำา ซงไดแก การบรหารคลงสนคา การขนสงและระบบโลจสตกส และการตลาดนน โดยรวมแลวไทยอยท Industry 3.0 ซงถอวามความทนสมยมากพอสมควร โดยมการใชระบบคอมพวเตอรในการควบคมและบรหาร สตอกและกระจายสนคาไดคอนขางด

ทงน ตวอยางในอตสาหกรรมอาหารทมความใกลเคยงกบ Industry 4.0 มากทสด ณ ปจจบน คอโรงงานผลตของเครอ ซพ ทมณฑลเหอเปย ประเทศจน ซงเปนโรงงานผลต “ไรคนงาน” โดยทกขนตอนในกระบวนการผลตทงหมดถกควบคมดวยระบบคอมพวเตอรอตโนมต รวมทงมระบบตรวจสอบสงปนเปอนตางๆ เชน เศษพลาสตก หนงยาง ดวยเครองเอกซเรยและเครองตรวจจบโลหะในอาหาร กอนจะนำาไปตรวจวเคราะหสารปนเปอนในผลตภณฑอกครง กอนสงเขาสขนตอนการบรรจสนคาเพอจดสงถงมอผบรโภคตอไป

45

โดยรวมแลว Industry 4.0 ถอเปนแนวคดทนาสนใจ แตตองมการนำามาปรบใชอยางเหมาะสมกบอตสาหกรรมอาหาร อกทงตองพจารณาวาคมคาดานการลงทนดวยหรอไม โดยตองตงเปาหมายใหชดเจนวาจะผลกดน “อาหารไทย” ใหเปนรปแบบใดระหวาง ความเปน classic food ทตองผสมผสานความคดสรางสรรคและงานศลปะเขาดวยกนเพอรงสรรคใหออกมามสสนและรสชาตไทยแท (authentic taste) อยางทตองการ ซงเปน segment ทมคแขงนอย หรอความเปน mass product food ซงมคแขงคอนขางมาก ทงน หากอตสาหกรรมอาหารของไทยตองการพฒนาและมงไปส Industry 4.0 กสามารถทำาไดแตคงไมงายนก และตองใชเวลาในการปรบตวอกราว 25-30 ปตอจากน โดยอาจไมจำาเปนตองพฒนาใหครอบคลมไปพรอมกนตลอดทงหวงโซอปทานในรปแบบ smart factory เสมอไป แตควรจะตองเลอกเฉพาะในบางขนตอน หรอบางชนดและประเภทสนคาทมความพรอมในการดำาเนนงานกอน เชน อาจเลอกทจะใชประโยชนจาก Internet of Things (IoTs), การบรหารจดการ Big Data และใชระบบประสานระหวางมนษยและเครองจกร (Human-Machine Interface: HMI) เขามาชวยทงในแงการทำาวจยดานการตลาด การคาดการณความตองการสนคาอาหารในอนาคต การบรหารจดการหวงโซ การผลตใหมประสทธภาพมากยงขน หรอแมแตการใชชองทางโซเชยลมเดยเพอนำาเสนอและสรางเรองราวทนาสนใจของผลตภณฑอาหารไทยสสายตาชาวโลก เปนตน เพอใหเกดความคมคาตอการเปลยนแปลงไปส Industry 4.0 ในอนาคต อยางไรกด สำาหรบระดบตนนำานน การมงพฒนาไปส Industry 4.0 นน คงจะตองใชระยะเวลาอกนานมากพอสมควร แตหากจะผลกดนเกด Industry 2.0 กอน กสามารถดำาเนนการไดเลย ดวยการจดโซนนงการเพาะปลก และสงเสรมการรวมตวกนของกลมเกษตรกรหรอระบบสหกรณในการทำาเกษตรแปลงใหญ เพอทำาใหเกดความคมคาในการลงทนดานเทคโนโลยและเครองจกรตางๆ ในระบบ Pre-Post Harvest มากขน

อยางไรกด เงอนไขสำาคญในการขบเคลอนใหเกด Industry 4.0 คอการสนบสนนอยางตอเนองจากภาครฐ ไมวาจะเปนการปฏรประบบการศกษาเพอใหสามารถผลตแรงงานทมทกษะความรความสามารถซงตอบโจทยความตองการของตลาดแรงงานในอนาคต เชน นกวทยาศาสตร นกวจย โปรแกรมเมอร เปนตน รวมไปถงการสรางเครอขายความ

รวมมอกบมหาวทยาลยตางๆ ในการทำาวจยและพฒนาเพอสรางสรรคนวตกรรมและเทคโนโลยใหมๆ ทสามารถนำามาประยกตใชไดจรงในเชงพาณชย รวมไปถงการผลตเครองจกรตางๆ ทตองใชในกระบวนการผลตอาหารเพอทดแทนการนำาเขา จากตางประเทศ ซงนอกจากจะชวยลดตนทนของภาคธรกจแลว ยงสามารถตอบโจทยความตองการทเฉพาะเจาะจงของอตสาหกรรมอาหารไดอกดวย ยกตวอยางเชน การผลตเครองมอ ทางการเกษตรในการเกบเกยวผลผลตเพอลดการสญเสย และรกษาคณภาพวตถดบตนทางกอนถงโรงงานแปรรป การสรางเครองจกรทเหมาะสมสำาหรบการแปรรปผกหรอผลไมบางชนดทมเฉพาะในเขตรอนหรอเมองไทย (เชน เครองปอกเปลอกทเรยนหรอเครองควานเงาะ เปนตน) ซงปจจบนนยงไมมการผลตออกมาจำาหนายในตลาดโลกแตอยางใด ขณะเดยวกนภาครฐตองมแนวนโยบายทชดเจนวาจะมงสงเสรมอตสาหกรรมอาหารไปในทศทางใด ไมวาจะเปนการชความเปนครวไทยสโลก การสงเสรมและสรางอตลกษณของอาหารไทย หรอการ ยกระดบอตสาหกรรมอาหารเปน Industry 4.0 กตาม


มลคาการบรโภคอาหารและเครองดมในประเทศ

อตราการเตบโตของยอดขายอาหารแปรรปในไทย

หนวย: ลานลานบาท

หนวย: พนลานบาท

หมายเหต: มลคาการสงออกอาหารไมรวมการสงออกอาหารสตว ผลตภณฑมนสำาปะหลง ไขมนพชและสตว และนำาตาลทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ BMI และ สถาบนอาหาร (NFI)

* ประกอบดวย อาหารเชาซเรยล อาหารสำาหรบเดกทารก ผกและผลไมแปรรป เนอสตวและอาหารทะเลแปรรป ซปและผลตภณฑอาหารทใชทาขนมปง (spread)

ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ Euromonitor

Industry factsheet: อตสาหกรรมอาหารและเครองดม

87

80

55

50

38

26

24

7

121

77

68

50

39

34

12

+8.6%

+5.8%

เบเกอร

+7.2%

ผลตภณฑอาหารแปรรปอนๆ*

ขาว, เสนพาสตา และเสนกวยเตยว

นม ผลตภณฑนม และนมถวเหลอง

+8.5%

+5.8%เครองปรงอาหาร

+6.3%

+7.0%

+7.1%

อาหารพรอมรบประทาน

นำามน และไขมนประกอบอาหาร

ขนมหวานและขนมขบเคยว

2020F2015

8.1%

2.9%

2017F

2.352.18

2016E2015

5.2%

2.07

2014

2.05

2013

2.00

47

ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของกระทรวงพาณชย

หมายเหตOver 100 million people during 2015-50ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ Trademap และ กระทรวงพาณชย

มลคาการนำาเขาอาหารและเครองดมของไทยมลคาการสงออกอาหารและเครองดมของไทย

โครงสรางตลาดสงออกอาหารและเครองดมของไทยในป 2015

หนวย: พนลานบาทหนวย: พนลานบาท

หนวย: (พนลานดอลลารสหรฐฯ) และ สดสวนการสงออกแตละภมภาค

2016E

17%

1%

8%

21%

4%

22%

32%

5%

35%

652

16%

2015

7%

40%

4%

2011

597

4%11%

28%

3%

21%

25%

19%

693

9%

749

+8%

+6%+2.2%

2017F

23%

18%

644

2014

7%

14%

25%

26%

2%

22%

28%

595

6%

13%

19%

20%

41%

5%

21%

25%

2012

616

6%

13%

17%

19%

2013

อนๆอาหารทะเล เนอสตว

ผกและผลไม

ผลตภณฑอาหารแปรรป เครองดม

28%

24%

5%

2013

375

5%

15%

26%

25%

24%

5%

2012

378

2015

411

5%

13%

21%

24%

32%

13%

26%

27%

25%

4%

2011

316

6%13%

26%

27%

23%

4%

10%

2014

21%

43%

5%

2016E

440

4%

12%

19%

23%

37%

5%5%388

7%

13%

23%

+10%

+7%+6.8%

2017F

483

4%5%

16%

อาหารทะเลผลตภณฑอาหารแปรรปนม ผลตภณฑนม และนมถวเหลองนำามน และไขมนประกอบอาหาร

อนๆผกและผลไม

สดสวนการสงออกของไทยในแตละประเทศมากกวา 5%

สดสวนการสงออกของไทยในแตละประเทศนอยกวา 5%

South America(0.2)0.6%

Africa(2.7)9%

South-Central Asia(0.1)0.7%

China(3.9) 13.3%

Japan(3.9)13.1%

Russian Federation(0.1)0.4%

EU (15)(2.9)9.6%

Other EU(0.1)0.4% Middle East

(1.4)4.7%

ASEAN (5)(3.4)11.4%

CLMV(4.0)13.4%

USA(3.3)11%

Mexico(0.03)0.1%

32.5 31.9 30.7 32.2 29.9

2014 201520122011 2013

มลคาการสงออกของไทย


ทมา: การวเคราะหโดย EIC จากขอมลของ Euromonitor

มลคาตลาดอาหารและเครองดมเพอสขภาพในไทยโครงสรางตลาดอาหารและเครองดมเพอสขภาพโลก

หนวย: ลานดอลลารสหรฐฯหนวย: % ของมลคาตลาดทงหมด

2015

54%

46%

1,508

ผลตภณฑอาหารแปรรปเพอสขภาพผลตภณฑเครองดมเพอสขภาพ

814

1,156

694

1,091

+7.7%

2020F 2020F2015

+6.1%

2015จน

59%

อนๆ10%

2%3% 2%

อนโดนเซยเกาหลใต

ญปน24%

ไทย

2%

เวยดนาม

100% = 96,500 ลานดอลลารสหรฐฯ

49

คณะผจดทำา

ธรนทร มประสบการณทำางานเปนทปรกษาทางธรกจมากกวา 10 ป กบ The Boston Consulting Group และ A.T. Kearney โดยเปนทปรกษาใหกบบรษทชนนำาในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ในหลากหลายกลมอตสาหกรรม เชน ธนาคารพาณชย ประกนภย พลงงาน สนคาอปโภคบรโภคและธรกจบรการ มความเชยวชาญในการวางกลยทธธรกจ การพฒนารปแบบธรกจเพอสรางความสามารถในการแขงขนรวมถงการปรบกระบวนการทำางานใหมประสทธภาพ

ธรนทร จบการศกษาระดบปรญญาตร (เกยรตนยมอนดบหนงเหรยญทอง) สาขาวชาระบบสารสนเทศทางการบญช จากจฬาลงกรณมหาวทยาลย และปรญญาโท สาขาวชาบรหารธรกจ จาก Kellogg School of Management, Northwestern University สหรฐอเมรกา

ธรนทร รตนภญโญวงศผชวยผจดการใหญ กลยทธธรกจและอตสาหกรรม และรกษาการคลสเตอรธรกจสงออก

ดร.สทธาภา อมรววฒน ดำารงตำาแหนง รองผจดการใหญ ผบรหารสงสด Economic Intelligence Center (EIC) ซงเปนหนวยงานกลยทธของธนาคารไทยพาณชย โดยกอนหนานน ดร.สทธาภา ไดกอตงและดแลสายงานวเคราะหความเสยง (Risk Analytics) กลมบรหารความเสยงมากอน ทงน กอนรวมงานในแวดวงธนาคารไทย ดร.สทธาภา มประสบการณทำางานในตางประเทศกวา 10 ป ทงภาคองคกรระหวางประเทศ และภาคเอกชนชนนำา ไดแก กองทนการเงนระหวางประเทศ (IMF) สหรฐอเมรกา บรษททปรกษา Booz Allen Hamilton สหรฐอเมรกา ING Group เนเธอรแลนด เปนตน นอกจากนยงเคยดำารงตำาแหนงระดบผอำานวยการสวนวเคราะหเศรษฐกจมหภาคของสำานกงานเศรษฐกจ การคลง กระทรวงการคลงอกดวย

ดร.สทธาภา เปนหนงในคณะอนกรรมาธการดานการเงน การธนาคาร สถาบนการเงนและ ตลาดทน สภานตบญญตแหงชาต อกทงยงเปนผเชยวชาญ (Non-resident Fellow) ดานเศรษฐกจระหวางประเทศและตลาดการเงนใหกบองคกรระหวางประเทศ Asia Society กรงนวยอรค สหรฐอเมรกา

ดร.สทธาภา เปนนกเรยนทนพระราชทานเลาเรยนหลวง จบการศกษาปรญญาตร สาขาคณตศาสตรประยกต มหาวทยาลยฮารวารด และปรญญาเอก สาขาเศรษฐศาสตร การบรหารและนโยบาย สถาบนเทคโนโลยแหงรฐแมสซาชเซตส (M.I.T.) สหรฐอเมรกา

ดร.สทธาภา อมรววฒน รองผจดการใหญ ผบรหารสงสดEconomic Intelligence Center

ทบขวญ ปจจบนดแลทมวเคราะหธรกจในคลสเตอร โครงสรางพนฐาน ทงพลงงาน ไฟฟา กอสราง คมนาคมขนสง และโทรคมนาคม โดยกอนหนาน ทบขวญ มประสบการณการทำางานในแผนก Investment Banking ท J.P.Morgan สงคโปร โดยใหคำาปรกษาแกบรษทขนาดใหญในอาเซยนในดานการระดมเงนทนจากตลาดตราสารทน เรมงานกบธนาคารไทยพาณชยในป 2553 ในหนวยงานวเคราะหความเสยงสนเชอ โดยดแลความเสยงภาพรวมระดบ Portfolio และระดบอตสาหกรรมใหแกธนาคาร

ทบขวญ เปนนกเรยนทนพระราชทานเลาเรยนหลวง (King's Scholarship) จบการศกษาปรญญาตร สาขาเศรษฐศาสตร จาก Yale University สหรฐอเมรกา และปรญญาโท สาขาเศรษฐศาสตรและการเงน จาก London School of Economics (LSE) สหราชอาณาจกร

ทบขวญ หอมจำาปาผอำานวยการคลสเตอรธรกจโครงสรางพนฐาน


คณะผจดทำาวธาน ปจจบนดแลทมวเคราะหธรกจในคลสเตอรบรการ ทงการทองเทยว อสงหารมทรพย คาสงคาปลก และบรการดานสขภาพ โดยกอนหนาน วธาน มประสบการณวจยเชงนโยบายและกลยทธกวา 7 ป และเคยรวมงานกบสถาบนวจยนโยบายเศรษฐกจการคลง กระทรวงการคลง ในการจดทำาแบบจำาลองทางดานกรอบและการจดสรรงบประมาณ และศกษาวเคราะหนโยบายการคลงอนๆ อกทงยงเคยรวมงานกบฝายวจยและขอมลสารสนเทศ และฝายพฒนากลยทธ ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย

วธาน จบการศกษาระดบปรญญาตร (เกยรตนยม) สาขาเศรษฐศาสตร จากจฬาลงกรณมหาวทยาลย และ ปรญญาโท สาขาเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร

วธาน เจรญผล ผอำานวยการคลสเตอรธรกจบรการ

โชตกา เรมงานทธนาคารไทยพาณชยในป 2551 โดยกอนหนานนเคยรวมงานกบธนาคารแหงประเทศไทยเปนระยะเวลา 10 ป มประสบการณทำางานดานการวเคราะหเศรษฐกจและการเงนระดบมหภาคทงของไทยและตางประเทศ และดานนโยบายการเงน รวมทงมประสบการณดานการพฒนาธรกจและการบรหารโครงการกบองคกรภาคเอกชนชนนำาของไทย

โชตกา จบการศกษาระดบปรญญาตร (เกยรตนยม) สาขาบรหารธรกจ จากมหาวทยาลยอสสมชญ และระดบปรญญาโทดาน MBA สาขาการจดการธรกจระหวางประเทศ จากสถาบนเทคโนโลยแหงเอเชย (AIT)

โชตกา ชมมนกวเคราะหอาวโสสาขาธรกจทดแล: อาหารและเครองดม

กณศ มประสบการณทำางานดานการขายและการตลาดของบรษทผลตเหลกชนนำาของญปน

กณศ จบการศกษาระดบปรญญาตร (เกยรตนยมอนดบหนง) สาขาเศรษฐศาสตรระหวางประเทศ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร โดยไดรบทนภมพลขณะกำาลงศกษา และระดบปรญญาโท สาขาบรหารธรกจ จากจฬาลงกรณมหาวทยาลยกณศ อำาสกล

นกวเคราะห

กานตชนก มประสบการณทำางานวเคราะหวางแผนกลยทธในธรกจคาปลกวสดกอสรางกบ บรษทในเครอซเมนตไทย (SCG) กอนหนานไดรวมงานกบสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย นอกจากนน ยงมประสบการณการฝกงานในโครงการ SCG Excellent Internship program โดยบรษท ปนซเมนตไทย จำากด (มหาชน) และไดรบรางวล SCG Innovative suggestion award ขณะฝกงาน

กานตชนก จบการศกษาระดบปรญญาตร (เกยรตนยมอนดบหนง) สาขาเศรษฐศาสตรการเงน จากมหาวทยาลยธรรมศาสตร ขณะศกษาไดรบรางวลชนะเลศการแขงขนตอบปญหาดานเศรษฐศาสตรระดบอดมศกษา

กานตชนก บญสภาพร นกวเคราะห

คณะผจดทำานนทพงศ มประสบการณทำางานดานการบรหารโครงการรวมกบกลมบรษท PTT Global Chemical Public Company Limited และกอนหนาน เคยเปนนกวเคราะหและวางแผนสายงานจดหาอะไหลบรการ ทบรษท Toyota Motor Asia Pacific Engineering & Manufacturing

นนทพงศ จบการศกษาระดบปรญญาตร สาขาเศรษฐศาสตร จากมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ และปรญญาโท สาขาเศรษฐศาสตรธรกจ จากสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร (NIDA)

นนทพงศ พนทวศกดนกวเคราะห

เลศพงศ มประสบการณทำางานเปนนกวเคราะหกลยทธใหกบบรษทชนนำาในหลากหลายกลมธรกจ อาท อตสาหกรรมทอเหลก คลงสนคาและการขนสง และ ธรกจสนเชอ เปนตน

เลศพงศ จบการศกษาระดบปรญญาตร สาขาสถต จากมหาวทยาลยธรรมศาสตร และปรญญาโท สาขา Logistics and Supply Chain Management จาก Heriot-Watt University สกอตแลนด

เลศพงศ ลาภชวะสทธนกวเคราะห

Economic Intelligence Center (EIC)E-mail: [email protected] โทร: +66 (2) 544 2953

Economic and Financial Market Research

ดร.พชรพจน นนทรามาศผอำานวยการเศรษฐกจมหภาค[email protected]

กระแสร รงสพล[email protected]

ดร.ชตมา ตนตะราวงศา[email protected]

ดร.ธนพล ศรธญพงศ[email protected]

พมพนภา บวแสง[email protected]

ยวาณ อยนอง[email protected]

วรนตภรณ โรจนวภาตวนช[email protected]

Knowledge Management & Networking

ดร.อญญรตน บญนธวรกลผอำานวยการบรหารองคความรและเครอขายวจย[email protected]

กลยา สวรรณกล[email protected]

ณภทร ศรจามร[email protected]

ณฐธดา อนทรมยร[email protected]

พนธกร ทองนพเกา[email protected]

รตา วราวรยะพงศ[email protected]

วรวรรณ วรรณประพนธ [email protected]

วนชชา นาฑสวรรณ [email protected]

วภสรา อาภาสกลเดช [email protected]

โสฬสฎา อปมย[email protected]

เอกรฐ เลากลรตน[email protected]

Sectorial Strategy

ธรนทร รตนภญโญวงศ ผชวยผจดการใหญ กลยทธธรกจและอตสาหกรรม และรกษาการคลสเตอรธรกจสงออก [email protected]

ปญจรตน กตตจรญวทย[email protected]

วลยรฎฐ รชตะวรรณ[email protected]

วรวรรณ ฉายานนท[email protected]

ศวกร ดานอตรา[email protected]

Service Cluster

วธาน เจรญผลผอำานวยการคลสเตอรธรกจบรการ [email protected]

ปราณดา ศยามานนท [email protected]

ปวรศร พฤศราช[email protected]

กณศ อำาสกล[email protected]

กานตชนก บญสภาพร [email protected]

ธนยาพร เลาโสภาภรมย[email protected]

ภรพฒน โสภณครรตน[email protected]

ลภส อครพนธ[email protected]

วภาวด ศรโสภา[email protected]

Export Cluster

โกญจนาท เถอนมลแสน[email protected]

โชตกา ชมม[email protected]

เลศศกด สงาศลป[email protected]

ณพงศ จระสวรรณกจ[email protected]

ธระยทธ ไทยธระไพศาล[email protected]

นรศรธร ตลาผล[email protected]

นนทพงศ พนทวศกด[email protected]

ภราดร หมมเดน[email protected]

Infrastructure Cluster

ทบขวญ หอมจำาปาผอำานวยการคลสเตอรธรกจโครงสรางพนฐาน[email protected]

พมใจ ฮนตระกล[email protected]

ดร.ศวาลย ขนธะชวนะ[email protected]

ดร.สปรย ศรสำาราญ[email protected]

ปณณ บญญาวานชย[email protected]

เลศพงศ ลาภชวะสทธ[email protected]

อสระสรรค กนทะอโมงค[email protected]

อภญญา อกษรกจ[email protected]

ดร.สทธาภา อมรววฒนรองผจดการใหญ ผบรหารสงสด Economic Intelligence [email protected]

11 คลสเตอรอตสาหกรรมEnhancing Strategic Value Chain

คลสเตอรการพมพ และบรรจภณฑ“Regional Printing and Packaging Hub”

คลสเตอรเคร�องใชไฟฟาอเลกทรอนกสและเคร�องปรบอากาศ “Better Living of Asia”

คลสเตอรปโตรเคม“Toward Competitive and Sustain Petrochemical Hub”

Thailand Strategic Industries

คณเกรยงไกร เธยรนกล คณวษณ ลมวบลย คณวรศกด โฆสตไพศาล

คลสเตอรผลตภณฑสขภาพและความงาม “Hub of Health & Beauty”

คลสเตอรพลงงานทเปนมตรกบสงแวดลอม“ASEAN Renewable Hub"

คลสเตอรแฟชนและไลฟสไตล“Innovation for Life Hub"

คณเชญพร เตงอำนวย คณสวทย ธรณนทรพาณช คณถาวร กนกวลวงศ

คลสเตอรยางและไมยางพารา“Rubber Hub of ASEAN”

คลสเตอรยานยนต“Moving Forward for The Future”

คลสเตอรวสดกอสราง“To become a construction hub in ASEAN”

คณมานะผล ภสมบญ คณถาวร ชลษเฐยร คณสมยศ ตงมลาภ

คลสเตอรวศวกรรมเคร�องจกรกลและงานโลหะ"ASEAN Leader in Engineering Works"

คลสเตอรอาหาร “Kitchen of the World”

คณวรตน ชนะสทธ น.สพ.บญเพง สนตวฒนธรรม

THE FEDERATION OF THAI INDUSTRIES

”seirtsudnI iahT fo noitaredeF ehT“ ยทไศทเะรปงหแมรรกหาสตอาภสตกษเภาดชรนนถ 06 4 นช ซนซโ ตกรสตาชงหแมชะรปรากยนศ 01101 รคนาหมพทเงรก ยตเงอลคตขเ ยตเงอลคงวขแ มหใด

the federation of thai industries จับทิศ · the federation of thai industries...

Documents