ALTIKIRKBEŞ YAYİN 36 MİTOSYAYINCILIK w J.R.R. Tolkien - TbeHobhit, 1937

Türkçesi: Emel İzmirli

ı. Baskı: Temmuz 1996

Bu kitabın Yayın Yönetmenleri

M. Küpüşoğlu / Ç. Şan / K Çaydamlı

Kapak Tasarımı

Altuğ Güzey ("Figür)

DizgiZeiiha Güler

Baskı

Mart Matbaası

Bu çevirinin yayın haklarınısahiplendik. Tanıtım alıntıları dışında -makul boyutlarda- izinsiz çoğaltılmasıahlak kurallarına ve yasalarımızaaykırı görünmektedir. Böyle birharekete kalkışmak istediğinizde öncebize sorarsanız uygar dünya adınaseviniriz.

P.S.: Tüm fotokopi fanzinler,yukardaki açıklamadanbağımsızdırlar.

Onlar istedikleri ALTIKIRKBEŞ(sadece bu kitap için MİTOS daolabilir) kitabını veya metniniçoğaltabilir, bozup yenidenyaratabilirler.

Okurlarımızı yasal dergileri değil"fotokopi fanzinleri" izlemeyeçağırıyoruz. Onlar sizi uçurumdanaşağı itecek güce sahiptirler veuçmayı öğrenmenin zamanı geldi.

Yaşasın FOTOKOPİ, Yaşasın KAOS

ALTIKIRKBEŞ YAYIN

bir Kaybedenler Klübü tiribidir

Yazışma adresi: P.K. ıi4 Acıbadem,İstanbul Tel: (o.2lü) 249 51 68- 249 0821

MİTOS YAYINCILIK

ise bir LTD. şti.'dir

Yazışma adresi: e-ma il: mitos@levi.com.tr

Tel i Fax: (0.212) 245 00 26

AKBN 96-7-4-56-1601 -QX-JRRT

ISBN 975-8023-2S~X

kişisel toplantı n o t l a r ı ' n d a n i./

Her uyku dilimi, geçmişe yönelikbütün bilgilerimi siliyor ve her sabah,yeniden öğrenmek zorunda kalıyorum.Bütün isimleri, işimle ilgili bütünbilgileri, bedenleri ve kıvrımları,alışılmışları. Yabancı bir dünyaya

uyanmayı bile anımsayamıyorumbazen. Öğrendiğim şeyleri,uykusuzluk hastalığınayakalanamadığım için, belirsiz bir süresonra kaybediyorum.

Bilgilerimin zamana, daha doğrusuuykusuzluğa bağlı olması, kaybediş

için bir zorunluluk halini alıyor.

Tolkien'in belleğin ve geçmişinhayaletlerinin oyun gücüne dayanarakelfler ve hobbitler üreten bir adamolduğunu hatırlıyorum. Yaklaşık biryıllık bir uğraş, çevirmen, düzelti,Küpüşoğlu faktörü, yurtdışı faksları,tahmini olarak şişman bir İngiliz kadını

— yazlan güney sahillerimizdeki açıkpazarı ziyaret edenlerden-, arayagiren bir yayınevi, enteresangelişmeler ve Küpüşoğlu'nun bir sırgibi sakladığı ayak oyunları... Yenilgive zafer. Nihai ölçüde kanundışılık.Tüm bunları birileri anlatmak zorundabana.

Amnesia. Sabah, vapurdayım, belleğimo kadar zayıfladı ki.

Ç

Unutuşlar ve Unutuluşlar Ana Bilim

Dalı

I I . /

Vay canına sayın okuyucular, vaycanına*

K.6.45 M. Myst ere Takipçileri Birimi

*) Olay zaten yeterince karışık,karmaşayı daha da arttırmak adına,olayın başladığı ilk yıllara dönmekistiyorum. - Hayatımız hep ilk'inibulma arayışıyla mı geçecek? Saflıkilk'likle orantılı bir şey mi?Kaybetmenin bir coğrafyası olabilirmi? Mutlak değer parantezi hayatiçinde bir kullanım alanı bulabilir mi?-VDGG'den sonra satın alınabilecekherhangi bir ses nesnesi kaldı mı? diyedüşünürken dinledik ilk Maritlion'u.

İçindekiler

i Beklenmedik BirParti nz Kuyu Kebabı 39

3 Kısa Bir Dinlenme 5 7

Tepenin Üstünde, Tepenin Altında 67

5 Karanlıktaki Bilmeceler sı

6 Yağmurdan Kaç, Doluya Tutul 104

7 Tuhaf Pansiyon 126

a Sinekler ve Örümcekler ise

9 Fıçılarla Kaçış ısr

ıo Sıcak Bir Karşılama 207

n Kapının Eşiğinde 220

12 İçerden Sızan Bilgiler 230

13 Evde Yokuz 25314 Su ve Ateş 2 es

15 Fırtına Geliyor 275

16 Gecede Bir Hırsız 286

17 Fırtına Kopuyor 293

ıs Dönüş Yolculuğu 3oe

19 Son Aşama 316

M-HP&SİÎ

H İ f c M - F + M - f c P k h F H -

Bu çok eskilerin bir hikâyesidir. Ozamanlarda konuşulan diller vekullanılan harfler bugünkullandıklarımızdan oldukça farklıydı.Hikâyeyi anlatmak için İngilizcekullanılmıştır. Dikkat edilmesigereken iki nokta vardır. (1)İngilizce'de dıvarfm (cüce) çoğulunundoğrusu dıvarf s (cüceler) ve sıfat halidwarfish'dır

(cücesel). Ama bu hikâyede dwarwesve dwarwish

kullanılmıştır; o da Thorin vearkadaşlarının ait olduğu eski halktanbahsedilmesi durumunda.* (2) Orcfİngilizce bir sözcük değildir. Yalnızca

bir iki yerde geçmektedir, genelliklegoblin (daha büyük türleri içinhobgoblin) diye çevrilmiştir. Orc\ osıralar hobbitlerin bu yaratıklarataktığı isimdir ve bu sözcüğün bizimyunus balığı türü deniz hayvanları içinkullandığımız orc, ork sözcükleriylehiçbir ilişkisi yoktur.

Runler aslında tahta, taş ya da metalüzerine, keserek ya da kazınarakyazılan eski harflerdi; bu nedenle deince ve köşelidirler. Bu hikâyeningeçtiği sıralarda bu harfleri sadeceCüceler düzenli olarakkullanıyorlardı; özellikle de özel vegizli kayıtlar için. Cücelere ait runlarbu kitapta bugün çok az sayıda insan

tarafından bilinen İngilizce runlarlagösterilmiştir. Eğer Thror'unharitasındaki runlar, çağdaş harflerleyazılmış haliyle (bkz. s, 30 ve 65)

* Bunun nedeni The Lord of the Ringdin3- cildinde verilmiştir.

(İkinci baskı, s. 415.)

karşılaştırılacak olursa, modernİngilizce'ye uyarlanmış

alfabe de çözülebilir ve yukarda verilenbaşlık da okunabilir, Haritada X harfiiçin verilen dışında her harfkullanılmıştır. J ve V yerine I ve Ukullanılmıştır, Q harfine karşılık gelenrun yoktur (CW kullanılmıştır); Z harfi

için de run olmadığından bunun yerine ^cüce runu kullanılabilir. Bununla birliktebazı çağdaş ikili harfler için tek runlarvardır; tb, ng, ee, başka bazı runlarda ^ve W si) kullanılmıştır. Gİ2İİ kapı DMiie işaretlenmişti. Yanda buna işareteden bir elin altında şunlar yazılıydı.

/

Son iki run Thror ve Thrain'inisimlerinin baş harflerini simgeliyor.

Elrond'un çözdüğü ay runları iseşunlardı: M^M.-HM tl S +H-rfSt-riXNTl + H •

Pirr -»tNI+M-nKîH

Haritada yönlerde Doğu genellikle cüceharitalarında olduğu üzere yukarıyıgösteriyor ve saat yönüyle şöyle devamediyor: (D)oğu, (GKiney, (B)atı,(K)uzey.

B ö L ü c n i

B e k L e M C D G ö i k B İ R P A R T İ

Toprakta bir kovukta bir hobbit yaşardı.Bu kovuk ne, solucan pislikleriyle dolu,yapışkan kokulu, ıslak, kirli ve iğrençbir kovuk, ne de kum, çıplak, kumlu,içinde ne yiyecek ne de üzerineoturulabilecek bir şeyler bulunan birkovuktu: Bu bir hobbit-kovuğuydu, ki buda rahatlık demekti.

Bu kovuğun lumboz kadar mükemmelyuvarlaklıkta yeşile boyalı bir kapısı vekapısının tam ortasında da pırıl pırıl, sanpirinç bir tokmağı vardı. Kapı, boru gibitünelimsi bir hole açılırdı, Bu havadartünel, lambrili duvarları, fayans döşelive halı kaplı yerleri, cilalı iskemlelerive bir sürü şapka ve palto asacağıyla -bizim hobbit misafirlere bayılırdı -müthiş rahat bir tüneldi.

Tünel, hemen hemen Tepe'nin -civardaki halk oraya bu adı vermişti -yamacına kadar kıvrıla kıvrıla giderdive birçok yuvarlak, minik kapı da öncebir tarafta sonra diğerinde olmak üzerebu tünele açılırdı. Hobbit için üst kat sözkonusu değildi: Yatak odaları, banyolar,

mahzenler, kilerler (ki bir süıü kilervardı), gardıroplar (daha doğrusuyalnızca giysilere ayrılmış odalar),mutfaklar, yemek odaları, hepsi, hepsiaynı kattaydı, hatta aynı geçitte. En güzelodaların tümü içeriye doğru girerkensolda kalırlardı, çünkü yalnız bu odalannderin, yuvarlak pencereleri bahçesini venehre kadar uzanan çayırları görürdü, Buhobbit hali vakti yerinde bir hobbitti veadı da 11

Baggins'di. Bagginsler hatırlanamayacakkadar uzun bir süredir Tepe'nincivarlarında yaşıyorlardı ve halk onlarıyalnızca varlıklı oldukları için değil,özellikle de hiç maceraya atılmadıklarıve beklenmedik bir şeyler yapmadıkları

için çok saygın bulurdu: Öyle ki birBaggins'in herhangi bir soruya ne yanıtvereceğini daha soruyu sormadanbilebilirdiniz. Bu hikâye bir Baggins'innasıl bir maceraya atıldığının vekendisini nasıl hem , beklenmedik şeyleryapar hem de beklenmedik şeylersöylerken bulduğunun hikâyesidir. Belkikomşularının saygısını yitirmiştir, amakazandığı şeyler — neyse, sonunda birşey kazanıp kazanmadığını nasıl olsagöreceksiniz.

Şu bizim özel hobbitimizin annesi -hobbit de ne mi?

Hımm, sanırım hem günümüzde iyiceazaldıklarından ve hem de bizeverdikleri isimle Büyük İnsanlardan

korktuklarından dolayı hobbitlerin birazanlatılmaya ihtiyaçları var. Hobbitlernerdeyse yan boyumuzda, sakallıcücelerden bile ufak, minik insanlardır(ya da insanlardı).

Hobbitlerin sakalı yoktu. Sizin ya dabenim gibi iri bir aptal, bir mil ötedenbile duyabilecekleri fil gibi seslerçıkarla çıkart a, sağına soluna bakmadangeldiği zaman, hemen sessizcekaybolmalarına yardım eden sıradangünlük sihirleri dışında bir numaralarıyoktur. Göbek yapmaya eğilimlidirler;parlak renkli (daha çok yeşil ve san)giysiler giyerler; ayakianndakafalarındakine benzeyen kıvırcık, gür,kahverengi tüyler ve kalın derili bir

tabanları olduğundan ayakkabıgiymezler; uzun, zeki, kahverengiparmakları, tonton yüzleri ve (özelliklemümkün olursa günde iki kez yedikleriakşam yemekleri sonrasında attıkları)kocaman şen şakrak kahkahalan vardır.Eh artık devam etmeye yetecek kadarbiliyorsunuz; dediğim gibi bu hobbitin -yani Bilbo Baggins'in - annesi ünlüGüzellergüzeli Took'du, Tepe'nindibinde akan küçük nehrin, Su'nun, karşıtarafında yaşayan hobbitlerin başı, 12

Yaşlı Took'un üç harikulade kızındanbiri. Sık sık, Took atalarından birinin birperiyle evlendiğine dair bir sözdolanırdı (diğer aileler arasında). Buçok saçmaydı elbette, ama onlarda

tamamıyla hobbitvari olmayan birşeylerin olduğunu ve Took klanındanbirilerinin kırk yılda bir de olsa gidipmacera yaşadıklarını göz ardı etmemekgerekirdi. Tedbiri elden bırakmadanortadan koybolurlar, aile de bunu örtbasederdi; ama Took'ların Baggins'lerdenşüphe götürmez denli zengin olmalarınarağmen, onlar kadar saygın olmadıklarıgerçeği de değişmezdi.

Güzellergüzeli Took, Bayan BungoBaggins olduktan sonra hiç macerayafalan atılmadı. Bılbo'nun babası Bungo,onun için (ve kısmen onun parasıyla)Tepe'nin civarındakilerden, Su'nun ötekitarafındakilerden bile daha lüks, hatta enlüks hobbit-kovuğunu yaptı ve

ömürlerinin sonuna dek orada yaşadılar.Güzellergüzeli'nin tek oğlu Bilbo,sağlam karakterli ve rahatına düşkünbabasının adeta İkinci bîr kopyası gibigözükmesi ve davranmasına rağmen yinede yapısında, Took soyundan, azıcıkgarip, ortaya çıkmak için fırsat kollayanbir şeyle r olması olasıydı, îşte bu fırsat,ta ki Bilbo Baggins büyüyüp, elliyaşlarına gelene dek hiç ortaya çıkmadı.Bilbo bu sıralarda, size daha öncebahsettiğim, babasının yaptığı şu güzelhobbit-kovuğuna bir daha taşınmamaküzere yerleşmişti.

Çook, çok önce dünyanın sessizliğindebir sabahtı ve yeryüzünde daha azgürültü ve daha çok yeşil varken ve bir

sürü hobbit rahat rahat yaşarken, BilboBaggins kahvaltısını yapmış, kapısındaduruyor ve nerdeyse kıvırcık tüylü (ki butüyler güzelce taranmıştı) ayaklanna dekuzanan dehşet uzun tahta bir pipoyutüttürüyordu ki garip bir şey oldu -

Gandalf çıkageldi. Gandalf! Eğer siz,benim onun hakkında duyduklarımınyalnızca dörtte birini dahi duymuş

olsaydınız - ki benim duyduklarım bileonun hakkında duyulabileceklerinküçücük bir kısmı - harikulade bir 13

hikâyeye hazır olurdunuz. O nereye gitseen olağanüstü hikâyeler ve maceralarorada boy verirdi. Doğrusu uzun, çokuzun zamandır, taa eski dostu Yaşlı Took

öldüğünden beri, Tepe'nin altındaki buyollara gelmemişti, öyle ki nerdeysehobbitler onun neye benzediğini bileunutacaklardı, Öuradakı hobbitler dahaküçük, minicik hobbit çocuklarken, o,Tepe'nin ötesinde, Su'nun öbür tarafındakendi işleriyle meşguldü.

Hiçbir şeyden kuşkulanmayan Bilbo, osabah bastonlu yaşlı bir adam gördü.Uzun, sivri uçlu, mavi bir şapkası, uzun,gri pelerini, beyaz sakalının üzerindengeçip ta belinin altına kadar düştüğügümüşi bir atkısı ve kocaman siyahçizmeleri vardı.

İyi günler!' dedi Bilbo ve yalnızca bunusöylemek istedi. Güneş pırıl pırılparlıyordu ve çimenler yemyeşildi.

Ama Gandalf, uzun, gür, uçlan gölgelişapkasının kenarından bile çıkankaşlarının altından ona baktı.

'Ne demek istiyorsun?' dedi. 'Bana iyibir gün mü diliyorsun, yoksa istesem deistemesem de iyi bir gün olacağını mısöylemek istiyorsun; ya da bugünün iyiol-duğunu mu, yoksa iyi olunabilecek birgün olduğunu mu?'

'Hepsini birden,' dedi Bilbo. 'Ayrıcadışarda bir pipo tütün içmek için deharika bir gün olduğunu, Eğer yanınızdabir piponuz varsa oturun ve tütünümdenbir tutam alın! Telaşa hiç gerek yok,önümüzde koskoca bir gün var!' SonraBilbo kapısının yanında bir tabureye

oturup bacak bacak üstüne attı vebozulmadan Tepe'nin üzerinden süzülüpgidecek hoş, gri bir duman-halkasmıhavaya üfledi.

Çok güzel!' dedi Gandalf. Ama bu sabahduman-halkalar üfleyecek vaktim yok.Düzenlediğim maceraya katılacakbirisini arıyorum ve bu sıralar böylebirisini bulmak da epey zor/

'Bence de öyle - hele kî bu bölgede!Bizler sıradan, 14

sessiz kimseleriz ve ben demaceralardan hiç hoşlanmam.

Rahatsız edici, tatsız, berbat şeylerdir,üstelik yemeğe gecikmenize de neden

olurlar! İnsanların maceralarda nebulduğunu bir türlü anlayamıyorum/ dedibizim Bay Baggins vebaşparmaklarından birini pantolonaskısına geçirip daha da büyük birduman-halka daha üfledi. Sonra yaşlıadam orada değilmişçesine sabahmektuplarını çıkartıp okumaya başladı.Onun pek de kendisine göre birisiolmadığına karar vermişti ve çekipgitmesini diledi.

Ama yaşlı adam kıpırdamadı, Orada,öylece sopasına dayanıp, ağzını bileaçmadan gözlerini hobbite dikti; ta kiBilbo iyice rahatsız olup biraz daaksılenene dek.

İyi günler!' dedi en sonunda. fBiz burada

macera falan istemiyoruz, teşekkürler!Tepe'nirt ardına bir bakın ya da Su'nunöbür kıyısını deneyin/ Ve böylecekonuşmasının sona erdiğini söylemekistiyordu.

'iyi günleri ne kadar çok şey içinkullanıyorsun öyle!'

dedi Gandalf. 'Şimdi de bendenkurtulmak istediğini ve ben gitmedenrahatlayamayacağını söylemekistiyorsun.'

'Rica ederim, sayın bayım, rica ederim!Durun bakayım, henüz isminizi bildiğimisanmıyorum.'

'Evet, evet, biliyorsunuz sevgili bayım -

ben de sizin isminizi biliyorum, BayBilbo Baggins. Ve benim o isme aitolduğumu hatırlamasanız bile, siz debenim ismimi biliyorsunuz. BenGandalfım ve Gandalf da ben demektir.

Kapıya gelip düğme satıyormuşçasına,Güzellergüzeli Took'un oğlu tarafındaniyi günlenmek için mi bunca zamanyaşadım!'

'Gandalf, Gandalf Aman Tanrım! Şukendilerini birbirlerine ilikleyip, sonrada emir alana dek çözülmeyen bir çiftsihirli elmas kol düğmesini Yaşlı Took'aarmağan eden gezgin büyücü değil mi?Şu eğlencelerde ejderhalar, gobl inler,devler, kurtanlan prensesler ve dulunoğullarının beklenmedik şanslanyla ilgili

harika hikâyeler anlatan kişi 15

değil mi? Şu en güzel, en mükemmelhavai fişekleri yapan adam mı! Onlarıhatırlıyorum! Yaşlı Took Yaz dönümüarifesinde patlatırdı onlan. .Muhteşemdiler' Ateşten kocamannilüferler, arslanağızlan, sarısalkımlargibi yükselirler, akşamınalacakaranlığında öylece asılıkalırlardı!' Sizin de fark edeceğiniz gibiBay Baggins olduğunu sandığı kadarsıkıcı değildi, üstelik çiçeklerden çokhoşlanıyordu. 'Tanrım!' diye devam etti.'Şu bir sürü genç kız ve delikanlınınçılgın maceralar İçin Mavi'yegitmesinden sorumlu Gandalf değil mi?Ağaçlara tırmanmaktan, elfleri ziyarete -

ya da teknelerle uzak diyarlara yelkenaçmaya dek! Olur şey değil, birzamanlar hayat oldukça ilg- yani siz birzamanlar burada ortalığı birbirinekatardınız. Özür dilerim, ama hâlâ buişlerle ilgilendiğinizi bilmiyordum/

Ya neyle ilgilenmeliydim?' dedi büyücü.'Bununla beraber benim hakkımda birşeyler hatırlamana sevindim.

Havai fişeklerimi hatırlar gibisin ve buda ne olursa olsun ümitsiz vakaolmadığını gösterir. Doğrusu yaşlıbüyükbaban Took'un ve elbette zavallıGüzellergüzeli'nin hatırı için sanaistediğini vereceğim.'

'Affınızı dilerim ama ben hiçbir şey

istemedim,'

'Evet, istedin! Hem de iki kere. Affettimve bunu sana veriyorum. Hatta seni bumaceraya gönderecek kadar da ilerigideceğim. Benim için harika olacak,senin içinse mükemmel - ve çok dakazançlı, çok. Elbette üstesindengelebilirsen/

'Özür dilerim! Ben macera falanistemiyorum, teşekkür ederim. Bugündeğil. İyi günler! Ama lütfen çayabuyurun -

ne zaman isterseniz! Hatta neden yarınolmasın! Yarın gelin! Hoşça kalın!' Vehobbit dönüp yuvarlak yeşil kapısındanhızla içeri girip, cesaret edebildiği

kadar çabucak kapattı. Büyücüler herşeye rağmen büyücüydüler.

'Sanki ne diye onu çaya davet ettim ki!'diye kendi 16

kendine söylendi kilere girerken. Dahayeni kahvaltı etmişti, ama bu gerilimdensonra bir iki dilim kek ve içecek birşeylerin kendisine iyi geleceğinidüşündü.

Bu sırada Gandalf kapının önündedurmuş, sessizce ama uzun uzungülüyordu. Bir süre sonra ayaklandı veelindeki bastonun sivri ucuyla hobbitıngüzel yeşil kapısına garip bir işaretkazıdı, Sonra, tam Bilbo ikinci dilimkekini bitirip, maceralardan paçayı iyi

kurtardığını düşünmeye başladığı sıradakocaman adımlarla uzaklaştı.

Ertesi gün geldiğinde Bilbo nerdeyseGandalf ı unutmuştu. Zaten eğer RandevuTahtası1 na Çarşamba Gandalf la Çaygibisinden bir not almazsa, bu tür şeylerikolay kolay hatırlayamazdı. Dün deböyle bir not almayı anımsayamayacakkadar aklı başından gitmişti, Çayvaktinden azıcık, önce kapı korkunç birşekilde çalındı ve işte o zaman hatırladı!Aceleyle koşup çaydanlığı ateşe, bir çaybardağıyla tabağını ve fazladan bir ikidilim keki de masaya koyarak kapıyakoştu.

Tam, 'Sizi beklettiğim için özür dilerim!'diyecekti ki kapıdakinin hiç de Gandalf

olmadığını gördü, Bu, mavi sakalı altınbir kemere sıkıştırılmış ve koyu yeşilbaşlığının altında gözleri pırıl pırılparlayan bir cüceydi ve kapı açılıraçılmaz davet edilmişcesine içeriyedaldı.

Başlıklı pelerinini en yakın askıya asıp,'Dwalin, hizmetinizdeyim!' dedi yerlerekadar eğilerek.

'Bilbo Baggins, ben de sizin!' dedihobbit, öyle şaşırmıştı ki hiçbir şeysoramadı o an. Bunu takip eden sessizlikrahatsızlık derecesine varınca da ekledi;'Çay içmek üzereydim, lütfen gelip banakatılın.' Belki biraz resmiydi, ama içtenbir şekilde bunu söylemek istemişti.

Davetsiz bir cüce gelip hiçbir açıklamayapmadan holünüze eşyalar assa siz neyapardınız ki?

Masada pek uzun oturmamışlardı, hattadaha ancak üçüncü kekteydiler ki kapıbir kez daha ve bu kez daha da 17

büyük bir gürültüyle çalındı.

'İzninizle!' dedi hobbit ve kapıyayöneldi.

'Sonunda gelebildiniz!' diyecektiGandalfa. Ancak gelen Gandalf değildi.Onun yerine kırmızı başlıklı, beyazsakallı, oldukça yaşlı gözüken bir cücevardı kapıda ve o da kapı açılır açılmazdavet edilmişçesine içeriye daldı.

'Görüyorum ki gelmeye başlamışlar/dedi Dwalİn'in asılı duran yeşil başlığıgözüne çarpınca. Kendi kırmızı başlığınıbunun yanına asıp elini göğsüne koyduve, 'Balin, hizmetinizdeyim!' dedi.

'Teşekkür ederim!' dedi bir nefesteBilbo. Belki bu söylenmesi gereken şeydeğildi, ama gelmeye haşlamışlar lafıonu fazlasıyla telaşlandırmıştı. Tamam,misafirleri severdi, ama misafirlergelmeden önce haberdar olmayı daseverdi. Üstelik misafirlerini kendisinindavet etmesini tercih ederdi. Birdenkeklerinin yetmeyebileceği gibi korkunçbir düşünce geldi aklına, - gerçievsahibi olarak görevini bilir ve nekadar rahatsız edici olursa olsun yerine

getirirdi - ama keksiz idare etmekzorunda da kalabilirdi.

'İçeri girin ve bir çay alın!1 demeyibecerdi uzun bir nefesin ardından.

'Eğer sizin için fark etmeyecekse benbiraz birayı tercih ederim sayın efendim/dedi beyaz sakallı Balin. 'Ama eğervarsa biraz keke - yani susamlı kekeelbette hayır demem.1

Bilbo tüm şaşkınlığına rağmen,'İstemediğiniz kadar!'

diyerek mahzene koca bir kupa biradoldurmaya ve sonra da akşamyemeğinin ardından atıştırmak üzereöğleden sonra yaptığı iki güzel yuvarlak

susamlı keki almaya kilere gider buldukendisini.

Geri döndüğünde Balin ve Dwalinmasada oturmuş, iki eski dostmuşçasınasohbet ediyorlardı (eh, zaten aslınabakarsanız kardeştiler). Bilbo birayı vekeki tam örtlerine koymuştu ki bangırbangır bir zil sesi, sonra bir zil sesi dahaduyuldu.

18

'Bu sefer kesin Gandalf tır,' diyedüşündü Bilbo, öfleye püfleye geçidigeçerken. Ama yanıldı. İkisi de mavibaşlıklı, gümüş kemerli ve sarı sakallıiki cüce daha gelmişti ve her birininelinde bir torba alet edavat ve bir

bahçıvan beli vardı. Kapı açılır açılmaziçeri daldılar - Bilbo şaşıramadı bile.

'Sizler için ne yapabilirim, cücelerim?'dedi Bilbo.

'Kili, hizmetinizdeyim!' dedi birisi. 'Fili,ben de!' diye ekledi diğeri; ve ikisi debaşlıklarını çıkartıp eğilerek selamverdiler.

'Ben de sizin ve ailelerinizin!' diyeyanıtladı Bilbo bu sefer görgükurallarını unutmayarak.

'Görüyorum ki Dwalin'le Balİngelmişler bile,' dedi Kili.

'Hadi gidip curcunaya katılalım!'

'Curcuna mı?' diye düşündü* BayBaggins. 'Bu fikri hiç sevmedim.Gerçekten bir iki dakika oturup, birşeyler içmeli, aklımı başımatoplamalıyım.' Tam köşede oturmuş

ve içkisinden bir yudum almış ve busırada cüceler de masanın etrafınaoturmuş ve madenden, altından,goblinlerle olan dertlerinden,ejderhaların yağmalarından, ve dahaanlamadığı, hoş fazla maceracı geldiğiiçin de anlamak dahi istemediği pek çokşeyden bahsediyorlardı ki, zili ding-dong-a-ling-dang diye, sanki küçükyaramaz bir hobbit-çocuk kulpunukopartmaya çalışıyormuşçasına çalındı.

'Kapıda birisi var!' dedi gözlerini

kırparak.

'Sese bakarsak bence dördüsü/ dedi Fili.'Hem biz onları tam arkamızdan gelirkengörmüştük.'

Zavallı küçük hobbit hole çöküp ellerinibaşının arasına aldı ve ne olduğunu, neolacağını ve hepsinin akşam yemeğinekalıp kalmayacağını merak etti. Sonra zilöyle gürültülü çalmaya başladı vesusmadı ki hemen kapıya koşmakzorunda kaldı. Bırakın dört olmalarını,tamı tamına BEŞ kişiydiler. O holdesallana dururken bir cüce daha 19

gelmişti. Hepsi birer birer içeri dalıpbirbiri ardına selam vermeden ve'hizmetinizdeyim' demeden önce zor bela

kolu çevirdi. İsimleri Dori, Nori, Ori,Oin ve Gloin'di ve hemen iki mor, birgri, bir kahverengi, ve bir beyaz başlıkaskılarda yerlerini aldılar ve cüceler dekocaman elleri altın ve gümüşkemerlerinde, diğerlerine katılmak üzereilerlediler. Çoktan bir cufcuna oluşmuştubile. Bazısı tatlı bira, bazısı kara bira,biri kahve ve hepsi de kek İstedi,dolayısıyla da hobbit bir süre başını bilekaşıyamadı, Koca bir çaydanlıkkahvenin ateşe konulduğunu, susamlıkeklerin tükendiği ve cücelerin tereyağlıbir gözlemeye başladığı sırada kapınınkuvveüi kuvvetli vurulduğu duyuldu.Gerçekten zil çalmıyordu, hobbitin güzelyeşil kapısına güm güm diyevuruluyordu. Birisi sopayla vuruyordu

kapıya!

Ve Bilbo, hem şaşkın ve bunalmış, hemde çok kızgın, geçit boyunca aceleylekoştu, - bu başından geçen enmünasebetsiz çarşambaydı. Kapıyı öylehızlı çekip açtı ki, kapıdakilerin hepsibirbirlerinin üzerine düştüler. Birazcüce daha, tam dört cüce! Vearkalarında Gandalf bastonuna dayanmışgülüyordu. Bilbo'nun güzel kapısınaoldukça büyük bir çentik atmış veböylece önceki sabah oraya yaptığı gizliişareti yok etmişti.

'Dikkatli ol, Dikkatli ol!' dedi,'Dostlarını paspasta bekletip sonra dakapıyı mantar tabancası gibi açmak hiçsana yakışmıyor Bilbo! İzninle Bifur,

Bofur, Bombur ve özellikle de Thorin'İtanıştırayım!'

Bifur, Bofur ve Bombur sıraya girip,'Hizmetinizdeyiz!'

dediler, Sonra iki sarı, bir soluk yeşil,bir de uzun gümüşi püsküllü gök mavisibaşlığı askılara astılar. Bu sonuncubaşlık, çok çok önemli bir cüceye,Thorin'e, daha doğrusu ThorinMeşekalkan'ın ta kendisinden başkasınaait değildi ve Thorin, üstünde Bifur,Bofur ve Bombur'la Bilbo'nun paspasınadüşmüş olmaktan hiç muüugörünmüyordu.

20

Hem Bombur oldukça şişman ve ağırdı.Thorin ise gerçekten kibirli birisiydi vehizmet konusunda hiçbir şey söylemedi;ama zavallı Bay Bilbo Baggins öyle çoközür diledi ki sonunda, 'lütfen, ricaederim' diye homurdandı ve kaşlarınıçatmaktan vazgeçti.

'Artık hepimiz buradayız!1 dedi Gandalf,onüç başlığın oluşturduğu diziye - en iyiayrılabilir parti başlıkları - ve askıdaasılı duran kendi şapkasına bakarak,'Oldukça keyifli bir toplantıl Umarımgeç gelenler için de yiyecek içecek birşeyler kalmıştır! O ne? Çay mı! Hayır,teşekkür ederim!

Ben biraz kırmızı şarap alacağımsanırım.'

'Ben de/ dedi Thorin.

'Ve yabançileği reçeliyle elmalı turtada,' dedi Bifur.

'Ve üzümlü turtayla peynir/ dedi Bofur.

'Ve eüi börekle salata da/ dedi Bombur.

'Ve biraz daha kek - ve tatlı bira - vekahve, elbette sakıncası yoksa/ diyebağırdılar kapıdan diğer cüceler.

'Bir iki tane de yumurta al, buna çoksevinecek birisi var!1 diye bağırdıGandalf tam kilere doğru koşturanhobbitin arkasından, fVe söğüş tavuklasalatalık turşusu da getir!

'Kilerimin içini en az benim kadar iyibiliyor gibi!' diye düşündü, berbat birmaceranın evinde patlayıp patlamadığınımerak etmeye başlayan Bay Baggins. Vebu arada şişeleri, kap kaçağı, bıçaklarıçatalları, , bardakları, tabakları vekaşıkları ve daha bir sürü şeyi büyüktepsilere yerleştirmişti ve gitgidekızarıyor ve sinirleniyordu.

'Baş belası ve sıkıntı kaynağı cüceler!'dedi yüksek sesle,

'Neden gelip bir el atmıyorlar?' Tam busırada başına ne gelse beğenirsiniz!Balin ve Dwalin mutfağın kapısında, Filive Kili de onların tam arkasındaduruyorlardı ve o bıçak

bile diyemeden tepsileri, bir çift küçükmasayı çabucak salona atıp, her şeyiyeniden kurdular.

Gandalf etrafında onüç cüceyle ziyafetsofrasının başına 21

oturmuş: Bilbo da ateşin başında birtabureye çökmüş, bir bisküvi kemiriyor(çünkü iştahı çoktan kaçmıştı) ve tüm buolanlar tamamen sıradan ve hiçbirbiçimde maeerasal falan değilmiş gibigözükmeye çalışıyordu. Cüceler yedikçeyediler, konuştukça konuştular ve zamangeçip gitti.

Sonunda sandalyelerini geri çektiler veBilbo tabaklan ve bardakları toplamaküzere ayağa kalktı.

'Sanırım hepiniz yemeğe kalacaksınız?'dedi en kibar ve ısıarsız tonuyla.

'Kuşkusuz!' dedi Thorin, 'Ye dahasonrasına da. İşe vakit iyice geçolmadan başlamayacağız, hem öncebiraz müziğimiz olmalı, Şimdi temizlikzamanı!'

Ve o dakika oniki cüce - Thorindışındaki cüceler, çünkü o önemlibirisiydi ve Gandalfla konuşmaya devametti - ayağa fırlayıp, her şeyi üst* üstedizdiler ve tepsileri beklemeden,üzerlerinde birer şişeyle tabakyığınlarını tek ellerinde dengeleyerekçıktılar. Tabii, hobbit korkudan nerdeysetitreyerek, 'Lütfen dikkat edin!' ya da'Lütfen uğraşmayın! Ben halledebilirim,'

diye peşlerinden. Ancak cüceleryalnızca şarkı söylemeye başlayıpyaptıklarına devam ettiler.

Tuz buz edin bardakları ve parçalayıpkurtulun tabaklardan!

Köreltin bıçaklan ve bükün çatalları/

Bilbo Baggins nefret eder tümbunlardan-

Vurun şişeleri ve yakın mantarları!

Kesin örtüleri ve hulaytn yağa!

Dökün tüm sütleri kilerin toprağına!

Bırakın kemikleri yatak odasının

paspasına!

Püskürtün şarapları badi tümkapılara!

M

Satırın çanak çömleği kaynayan suya!

Ezin onları sonra kocaman birsopayla/

22

Ve işiniz bittiğinde eğer sağlam olamkalmışsa/

Koridora gönderin onlanyuvarlamaya/

Bilbo Baggins nefret eder tümbunlardan/

Haydi, dikkatli olun! Dikkatli oluntabaklatman/

Ama tabii bu korkunç şeylerinhiçbirisini yapmadılar ve hobbitmutfağın ortasında dönüp duruyor ve neyaptıklarını görmeye çabalıyorken, herşey bir şimşek çabukluğunda temizlenipsağ salim yerleştirildi. Sonra'

odaya döndüler ve Thorin1 iayaklanmış, eşikte pipo içerkenbuldular. Olabilecek en kocaman duman-halkalarını havaya üflüyor ve bu duman-halkaları da o nereye gitmelerini

söylerse oraya - bacadan yukarı,şöminenin üstündeki rafta duran saatinarkasına ya da masanın altına ya datavanın orasına burasına - gidiyorlardı;ancak nereye giderlerse gitsinler, hiçGandalfdan kaçabilecek denli hızlıolamıyorlardı. Gandalf da kısa, kilpiposundan küçük bir duman-halkasınıtam Thorin'inkilerin ortasına yolluyordu.Ve plop! Sonra Gandalfın duman-halkasıyeşilleşip büyücünün başının üzerindeasılı kalmak üzere geri dönüyordu.Çoktan Gandalf ın başının üzerinde birbulut oluşmuştu ve bu bulul, onun loşışıkta garip ve büyülü gözükmesine yolaçıyordu. Bilbo durup seyretti - duman-haİkalarını pek severdi - ve sonra dünsabah, rüzgârla Tepe'nin üzerine

gönderdiği duman-halkalarıyla ne kadarda gururlandığını düşünüp utançtankıpkırmızı oldu.

'Şimdi de biraz müzik zamanı!' dediThorin. 'Müzik aletlerini çıkartın!'

Kili ve Fili çantalanna koşup küçükkemanlar getirdiler; Dori, Nori ve Oriceketlerinin bîr yerlerinden flütlerçıkarttılar; Bombur bir şeyleri davulhaline getirdi; Bifur ve Bofur da dışarıçıkıp, yürüyüş sopalarının arasına 23

bıraktıkları klametleriyle geri döndüler.Dwalin ve Balin:

'Affedersiniz, ben benimkini verandadabıraktım!' dedi.

Thorin de, 'Gelirken benimkini degetiriverin!' dedi. Onlar da kendilerikadar büyük viyolalarını ve Thorin'inyeşil bir örtüye sarılı harpını alıpgeldiler. Çok güzel altın bir harptı veThorin parmaklarını dokundururdokundurmaz müzik tümüyle bir andabaşladı; öyle ani ve tatlıydı ki Bilbo'nunaklındaki her şey uçup gitti. Ve Tepe'ninaltındaki hobbit-kovuğundan çokuzaklara, Su'nun ötesinin de uzağına,tuhaf ayların aydınlattığı karanlıkdiyarlara sürüklendi.

Tepeye doğru açılmış ufak penceredeniçeri karanlık süzüldü ve şöminedekialevler titrek titrek parıldadılar -

nisan ayıydı — ve onlar, Gandalf ın

sakalının gölgesi duvarda sallanırkençaldılar, çaldılar.

Karanlık tüm odayı doldurdu, ateş közoldu, gölgeler kayboldu ve onlarçaldılar, çaldılar. Sonra aniden ilki,sonra bir diğeri ve diğeri hem çalıp hemsöylemeye başladılar.

Eski evlerin derin yerlerinde cücelerinpes sesten şarkıları; ve işte bu, eğeronların müziği olmadan dahi onlarınşarkısına benzeyebilecekse o şarkıdanbir parçadır.

Soğuk dumanh dağlar ardına

Derin zindanlara ve yaşlı mağaralara

Gitmeli buradan şafak atmadan,

Solgun büyülü altını aramaya.

Eski cüceler yaptı güçlü sihirler;

Ki bu arada balyozlar çmlaya çınlayainerler

Derin diplerinde uyur karanlık şeylerde,

Dolu işte, dağlar altındaki oyuksalonlar.

Eski kral ve el/terin efendisi

Parıldar yığın yığın altın istifi

İşlediler ve oydular ve ışığı yakaladılar

24

Saklamak üzere mücevhere hir kthçkabzasındaki.

Dizdiler gümüş kolyeler üzerine

Çiçeklenen yıldızları, geçirdiler taçiçine

Ejderha ateşini, burgulu teli

Ördüler ay ve güneş ışığıyla göz göze.

Soğuk dumanlı dağlar ardına

Derin zindanlara ve yaşlı mağaralara

Gitmeli buradan şafak atmadan,

Çoktan unutulmuş altınımıza sahipçıkmaya.

Oydular orada pek çok kadehkendilerine

Ve harpler altından olma; aramaz kikimse

Yatarlar orada uzunca zaman?söylenmiş çok şarkı

Duyulmamış insanlarca ya da elflerce.

Çamlar yükseklerde kükrer durur,

Rüzgâr gece de inilder ulur.

Ateş kırmızıdır; yayılır alevlenerek;

Ağaçlar meşaleler gibi ışıldar nur.

Çalıyordu çanlar Dale'de

Yukarı bakar insanlar soluk yüzlerle;

Hem ateşten de yakıcı ejderin hiddeti

Yerle bir etti kulelerini de evlerini de

Dağlar dumanlanır altında ayın;

Cüceler mi, onlar duyar yazgının ayaksesini.

Boşalttılar salonlarını geçen güzle

Altında ayın, altında dağ eteklerinin.

Amansız dumanlı dağlar ardına

Derin zindanlara ve yaşlı mağaralara

25

Gitmeli buradan şafak atmadan,

Naiplerimizi ve altınımızı ondan gerialmaya.

Onlar şarkılarını söylerken hobbit de,elle, marifetle ve sihirle yapılmış güzelşeylerin sevgisinin içinde kıpırdadığınıhissetti. Ateşli ve kıskanç bir sevgiyi;cücelerin kalplerinin tutkusunu. Sonraiçinde Tookça bir yan uyandı ve gidip

yüce dağlan görmeyi, çam ağaçlannı veşelaleleri işitmeyi, mağaralarkeşfetmeyi, yürüyüş sopası yerine birkılıç taşıyor olmayı istedi. Penceredendışarı baktı. Yıldızlar ağaçlarınüzerindeki karanlık gökte parlıyorlardı.Cücelerin mücevherlerini kocamankaranlık mağaralarda parıldarkendüşün&ü. Sonra birden Su'nun ardındakiormandan bir kıvılcım sıçradı - büyükbir olasılıkla birisi ateş yakıyordu - veorada yağmacı ejderhaların, sakinTepe'sine konduğunu ve her şeyi ateşeverdiklerini hayal etti. İçi ürperdi vebirden Tepe'nin altına dönüp yine osade, Bag-Yaka'nm yavan Bay Baggins'ioluverdi.

Titreyerek kalktı. Beyninin bir yarısılambayı yakmak istiyor, diğer bir yansı,hatta daha kocaman bir yansı ise bunahiç kalkışmayıp gidip, kilerde birafıçılarının ardına saklanmak ve tümcüceler buradan gidene dek de oradançıkmamak istiyordu. Birden müziğin veşarkıların sustuğunu fark etti, hepsikaranlıkta parıldayan gözlerle onabakıyorlardı.

'Nereye gidiyorsun?' dedi Thorin,hobbitin beyninin İki yansındakini detahmin ettiğini gösterircesine bir tonla.

'Biraz ışığa ne dersiniz?' dedi Bilboözür diler bir tavırla.

'Biz karanlığı severiz,' dedi tüm cüceler.

'Karanlık işler için karanlık gereklidir!Şafaktan önce uzun saatler var.'

'Elbette/ dedi Bilbo ve aceleyle oturdu.Ama tabureyi ıskalayıp gürültüyle köşekve küreğe çarparak şömineninparavanının üzerine düştü.

26

'Susun!' dedi Gandalf. Thorin konuşsun!'Ve böylece Thorin konuşmaya başladı.

'Gandalf, cüceler ve Bay Baggins!Dostumuz ve suikastçı yoldaşımız, bu enmükemmel ve gözü pek hobbitin evindetoplanmış bulunuyoruz - ayaklarının tüyüinşallah hiç dökülmesin, tüm övgülerşaraplarının ve biralarının olsun!-' Nefes

almak ve hobbitten nazik bir teşekkürkabul etmek için sustu, ancak zavallıBilbo Baggins iltifatları çoktanunutmuştu. Ağzından tek bir sözcükdökülmese bile dudakları, gözü pek veen kötüsü de suikastçı yoldaş

diye nitelenmiş olmaya itiraz kıpırtılarıyapıyordu ve kocaman bir şaşkınlığadüşmüştü. Böylece Thorin devam etti.

'Bizler planlarımızı, yöntemlerimizi,araçlarımızı, politikamızı ve hilelerimizitartışmak üzere toplanmış

bulunuyoruz. İçimizden bazılarının(belki dc dostumuz ve yol göstericimiz,dahi büyücü Gandalf dışındahiçbirimizin) geri dönemeyeceği bu uzun

yolculuğa şafak sökmeden az öncebaşlayacağız. Bu çok ciddi bir andır.Konumuzun hepimiz tarafından iyicebilindiğini varsayıyorum. Ancak şu ankinet durumu Saygıdeğer Bay Baggins,hatta belki genç cücelerden de bir ikisiİçin (ki sanırım Kili ve Fili demekyanlış olmaz) kısaca açıklamakgerekebilir-1

Thorin'in tarzı buydu. Önemli bircüceydi. Eğer bırakılsa oradakilertarafından dalıa önceden bilinmeyen tekbir kelime dahi etmeden nefesikesilinceye dek devam ederdi, Ama sözükabaca kesildi. Zavallı Bilbo daha fazlatahammül edemedi. Bir daha geridönemeyeceği lafı geçerken içinde bir

çığlığın yükseldiğini hissetti ve az sonrada tünelden çıkan bir trenin düdüğü gibipatladı.

Tüm cüceler masaya vurarak ayağafırladılar. Gandalf sihirli sopasınınucunda mavi biri ışık yaktı ve bu ateşinpırıltısında zavallı hobbitin şöminekiliminin üzerine diz çökmüş, eriyen birjöleymişçesine titrediği göıüldü. Sonra 27

dümdüz yere düştü ve üst üste, 'y^dırımÇarPtl> yıldırım çarptı!' diye bağırıpdurdu ve uzun süre ondan başka hiçbirses alamadılar. Sonunda kaldırıp misafirodasındaki kanapeye yatırdılar,yanıbaşına içecek bir şeyler koydular ve

karanlık işlerine geri döndüler,

'Telaşlı küçük adam,' dedi Gandalfotururken. 'Garip, komik nöbetlergeçiriyor, ama yine de en iyilerden biri,en iyilerden - kapana kısılmış birejderha kadar gözü pek.'

Eğer kapana kısılmış bir ejderha görmüşolsaydınız, bunun herhangi bir hobbiteyapılmış (bir atı bile kaldırabilecekgüçte bir hobbit olan Yaşlı Took'unbüyük büyükamcası Boğakükreten içinbile) şiirsel bir abartı olduğunun farkınavarırdınız. O, Yeşil Tarlalar Savaşı'ndaGram Dağı goblinlerine saldırmış vetahta bir sopayla kralları Goİfimbul'unbaşını uçurmuştu. Sonra bu baş

havada yüzlerce mil uçup bir târla faresideliğine girince savaş kazanılmış veaynı zamanda Golf oyunu bulunmuştu.

Bu sıralarda, nasılsa, Boğakükreten'indaha nazik torunu misafir odasındakendine geliyordu. Bir içki içipkendisine geldikten sonra sinirli sinirlioturma odasının kapısına doğru süründüve maalesef Gloin'i şunları söylerkenduydu:

'Hıhh! (ya da az çok buna benzer birhomurtu),

'Yapacağını mı sanıyorsunuz? Gandalfiçin bu hobbitten gözü pek diyebahsetmek kolay, ama ufak bir heyecananında deminki gibi bir çığlık ejderhayı

ve tüm akrabalarını uyandırmaya vesonra da onların gelip biziöldürmelerine yetip de artacaktır. Hembence bu çığlık heyecandan çok korkukokuyordu. Zaten kapıdaki işaretolmasaydı, yanlış

eve geldiğimizden tamamen eminolacaktım. Onu paspasın üzerinde bir oyana bir bu yana üfleyip püflerken

•gördüğümden beri şüphe içindeyim. Birhırsızdan çok bir bakkalı andırıyor!'

Sonra Bay Baggins kapı kolunu çeviripiçeri girdi. Took yanı ağır basmıştı.Birdenbire, yatacak yatağı ve yiyecek 28

yemeği olmasa bile sırf gözü pek diye

nitelenmek için gidebileceğini hissetti.Paspasta bir o yana bir bu yana öfleyippüfleyen lafı onu nerdeyse gerçektengözü pek yapmıştı, Baggins tarafı, şuanda yaptığını birçok kez reddettiktensonra kendi kendine hep şöyle dedi:'Bilbo sen bir aptalsın; kendini ateşintam ortasına attın.'

'Affedersiniz/ dedi, 'Söylediklerinizekulak misafiri oldum. Söylediklerinizdenya da hırsızlara dair yaptığınızgöndermelerden bir şey anladığımısanmıyorum. Ama sanırım (o bunaonurlu davranmak diyordu) benim pekiyi olmadığıma inandığınız konusundayanılmıyorum. Size göstereceğim.Kapıda hiçbir işaret yok - daha bir hafta

önce boyandı - ve ben sizin yanlış evegeldiğinizden eminim. Kapıda sizinkomik yüzlerinizi görür görmezşüphelendim. Ama konuyu sanki doğrukaptymış gibi ele alacağım. Banayapılmasını istediğiniz şeyi söyleyin veben de Doğunun Doğusuna yürümemgerekse ve Son Sahra'da vahşiejderadamlarla savaşmam gerekse dahideneyeyim.

Benim Boğakükreten Took adında birbüyük-büyük-büyükamcam vardı ve-'

'Evet, evet, ama bu çok uzun zamanönceydi,' dedi Gloin. 'Bense seninhakkında konuşuyordum. Ve seni teminederim ki bu kapıda bir işaret var -genelde anlaşmamızda olan ya da hep

olmuş olan İşaret - ki genellikle Hırsıziyi bir iş, Heyecan ve kaydadeğer birÖdül arıyor diye yorumlanır. Eğer dahaçok hoşuna gidecekse Hırsız yerineUzman Hazine Avcısı da diyebilirsin.Çünkü bazıları öyle der. Bizim için farketmez. Gandalf bize buralarda acele İşarayan bu türden bir adam olduğunu vebu çarşamba çay vakti bir görüşmeayarladığını söyledi.'

Tabii ki İşaret var,' dedi Gandalf, 'Onuoraya bizzat kendim yaptım. Çok da iyinedenlerim vardı. Siz bana zorluyolculuğunuz için gerekli ondördüncüadamı 29

bulmamı söylediniz, ben de Bay

Baggins'i seçtim. Eğer yanlış adamı yada yanlış evi seçtiğimi söylerseniz, onüçkişi kalır ve hoşunuza gidecek tüm kötüşansı dı üzerinize çekersiniz ya dakömür kazmaya geri dönersiniz.'

Gandalf, Gloin'e öyle tehditkâr bir bakışfırlattı ki, cücecik sandalyesinde birtespihböceği gibi büzülüp kaldı; veBilbo bir soru sormak için ağzınıaçmaya kalktığında da ona dönüp,korkudan ağzını sımsıkı kapatana dekkaşlarını çatıp, çalı kaşlarını havayakaldırarak gözlerini dikti. 'Artık yeter,'dedi Gandalf. 'Daha fazla tartışmayalım.Ben Bay Baggins'i seçtim; bu da sizeyetmek zorunda. Eğer ben onun birHırsız olduğunu söylüyorsam, o bir

Hırsızdır ya da zamanı gelince olur.Onda sizin ya da kendisinin bile tahminettiğinden çok daha fazla bir cevhergizli. Dahası bana teşekkür borçluolacaksınız (büyük bir olasılıkla).

Şimdi, Bilbo, çocuğum, feneri yak dabiraz ışık gelsin!'

Büyük fenerin loş kırmızı ışığındamasaya haritaya benzer bir parşömenyaydı.

'Bu senin büyükbaban Thror tarafındanyapılmıştı, Thorin,' dedi cücelerinheyecanlı sorularını yanıtlamakamacıyla. 'Dağ'ın bir planı.'

'Bunun bize pek yardım edeceğini

sanmıyorumdedi Thorin, hayalkırıklığıyla haritaya bir bakış fırlattıktansonra. "Ben Dağ'ı ve civarındakitoprakları yeterince iyi hatırlıyorum. VeKasvetormanı'nı ve büyük ejderhalarınçoğaldıkları Kurumuş Ocak'tn neredeolduğunu biliyorum.'

'Dağda kırmızıyla işaretlenmiş birejderha var,' dedi Baiin, 'ama eğer orayavarabİlirsek onu işaretsiz bulmak dayeterince kolay olacaktır.'

'Göz ardı ettiğiniz bir nokta var,' dedibüyücü 'gizli girişi unutuyorsunuz, Batıtarafındaki Runik yazıyı ve diğeryazılarda o tarafı işaret eden eligörmüyor musunuz? Bu Aşağı Odalar'agiden gizli bir geçidi gösteriyor.'

(Kitabın başındaki haritaya bakarsanızRunik yazıları görürsünüz.) 30

'Bir zamanlar gizli olmuş olabilir,' dediThorin, 'ama halen gizli olduğununereden biliyoruz? Yaşlı Smaug, omağaralar hakkında bilinebilecek nevarsa öğrenebilecek kadar uzunzamandır orada yaşıyor.'

'Olabilir - ama burayı yıllar, yıllar boyukullanmış

olamaz/

'Neden?'

'Çünkü orası çok küçük. "Kapı beş ayakyüksekliğinde ve üç kişi

genişliğindedir," diyor Runik yazı, amaSmaug artık bu büyüklükte bir yeresığamaz. Genç bir ejderhayken bilesığamazdı ki, bir de o kadar çok cüce veDale'li yedikten sonra hiç sığamazf

'Bana oldukça büyük bir kovukmuş gibigeliyor,' diye homurdandı yalnızcahobbit-kovuklarını bilen ve hiçejderhayla karşılaşmamış olan Bilbo.Yeniden heyecanlanmaya ve ilgilenmeyebaşlıyordu ve bu yüzden de çenesinitutamamıştı, Haritalan severdi veholünde, üzerinde en sevdiği tümyürüyüşlerinin kırmızı mürekkepleişaretlendiği, gerıiş bir Kır Turu haritasıasılıydı. 'Nasıl olur da bu büyüklükte birkapı ejderha haricindeki kimselerden

gizli saklı tutulabilir kİ?J diye sordu.Ama unutmayın ki o yalnızca küçük birhobbitti.

'Birçok yolla,' dedi Gandalf. 'Ama bununnasıl saklandığını gidip görmedenbilemeyiz. Haritadan anladığıma göre,Dağ'ın yüzeyine benzetilmiş kapalı birkapı var. Bu zaten her zamanki cüceyöntemidir - sanırım bu doğaı, değil mi?'

'Tamamıyla,' dedi Thorin.

'Ve de,' dedi Gandalf, 'size haritaylabirlikte küçük harika bir anahtardanbahsetmeyi unuttum. İşte bu!' veThorin'in eline gümüşten yapılmış uzunsaplı, girintili çıkıntılı bir anahtartutuşturup, 'Onu iyi sakla!' dedi.

'Tabii ki,' dedi Thorin ve anahtan alıpceketinin içinde boynundan sarkan hoşbir zincire geçirdi. 'Artık bir şeyler 31

daha ümit verici olmaya başlıyor/ dedi,'Bu haber her şeyi iyiye götürüyor, Şuana dek ne yapmamız gerektiğikonusunda doğru düzgün bir fikrimizyoktu. Doğuya, Uzun Göl'e dekolabildiğince sessiz ve dikkatli gitmeyidüşünmüştük. Asıl sorun da ondan sonrabaşlayacaktı—'

'Her şeyden önce keşke Doğuya gidenyollar hakkında bir şeyler bilseydim,'diye sözünü kesti Gandalf.

'Oradan, Akan Nehir boyunca, yukarıdoğru gidebilirdik/ diye devam etti

Thorin onu dikkate almayarak. 'Veoradan da Dale'in - yani o vadidekiDağ'ın gölgesinde kalan eski kasabanın -kalıntılarına. Ancak hiçbirimiz Ön Kapıfikrini sevmedik. Nehir, Dağ'ıngüneyindeki büyük sarp kayalıklardangeçiyor ve işte buradan da, eğeralışkanlıklarını değiştirmediyse, ejderhaçıkageliyor.'

fBu hiçbir işe yaramaz/ dedi büyücü;'eğer ki güçlü bir Savaşçı, hatta birKahraman yoksa. Ben bir tane bulmayaçalıştım, ama savaşçılar uzak ülkelerdebirbirleriyle savaşmakla meşguller vebu civarlarda da kahramanlar pek nadirya da hiç bulunmuyor. Bu bölgedekikılıçlar kör ve baltalar da ağaç kesmek

İçin kullanılıyor; kalkanlarsa ya beşik yada tencere kapağı yapılmış; heleejderhalar konusu çok çok uzak (hattanerdeyse efsanevi). Ben de bu nedenlehırsızlık tz karar kıldım - özellikle debir Yan-kapının bulunduğunuhatırlayınca. Ve işte bizim küçükhırsızımız, Bilbo Baggins; beğenilipseçilmiş hırsızımız.

Evet, şimdi işe koyulup, bazı planlaryapalım.'

'Çok güzel o halde/ dedi Thorin, 'tabiiuzman hırsızın bize bazı fikir ve önerilervereceğini varsayarsak!' Ve alaycı birnezaketle BilboTya döndü.

'İlkin bir iki şey daha bilmek isterim/

dedi Bilbo tamamen kafası karışmış veürkek bir halde, ama Töokça bir tavırlatüm bunları sürdürmeye karar verdi.'Yani altın ve ejderha hakkında demekistiyorum; oraya nasıl gittiği ve 32

kime ait olduğu ve elbette diğer konularüzerine.'

'Tanrım!' dedi Thorin. £Elinde bir haritayok mu? Ve şarkılarımızı dinlemedinmi? Ve saatlerdir burada konuşmuyormuyuz?'

'Benim için hepsi bir, yalnızca daha açıkbîr şekilde istiyorum/ dedi ısrarla(genelde kendisinden borç paraisteyenlere karşı takındığı) işadamıtavrını takınarak ve Gandalf ın yüzünü

kara çıkartmamak için olabildiğinceolgun, temkinli ve profesyonelgözükmeye çalıştı. 'Ayrıca tüm riskleri,cepten karşılayacağım masraflarımı,gerekli zamanı, ücretimi vesaireyiöğrenmek isterim.' - Şunu demekistiyordu: 'Bundan ne elde edeceğim vesağ salim geri dönebilecek miyim?'

'Pekâlâ/ dedi Thorin. 'Uzun jsaman öncebüyükbabam Thror zamanında, ailemizuzak Kuzeyden dışanya sürülmüş

ve tüm servetleri ve aletleriyle haritadagözüken bu Dağ'a gelmişler. Bu Dağ,uzaktan atam olan Yaşlı Thraintarafından keşfedilmişti, ama onlarkazdılar, tüneller yaptılar ve daha büyükodalar, daha büyük atölyeler inşa ettiler

— tüm bunlara ek olarak sanırım büyükmiktarlarda altın ve mücevher buldular,Neyse, muazzam servet ve ün yaptılar vebüyükbabam Dağ'ın altına Kral oldu veGüneyde yaşayan ölümlülerden korkunçitibar gördü, böylece Akan Nehir'den taaDağ'ın gölgesi altında kalan vadiye dekyayıldılar. O günlerde mutlu Dalekasabasını inşa ettilef. Krallar gelipbizden demirci alır ve en yeteneksizinibile çok cömertçe Ödüllendİrirlerdi,Babalar oğullarını çırak olarak almamıziçin bize yalvarırlar ve bize korkunçparalar öderler, bizi, yetiştirmeye ya datemin etmeye hiç zahmet etmediğimizyiyeceklerle donatırlardı. O günlerbizim için güzel günlerdi ve enfakirimizin bile harcayacak ve borç

verecek parası ve yalnızca zevk içingüzel şeyler, bugün bulunamayacak, sözübile edilemeyecek denli muhteşem vesihirli oyuncaklar yapacak vakti vardı.

33

"Dolayısıyla büyükbabamın odalarızırhlar, mücevherler, oymalar vekupalarla doldu ve Dalein oyuncakmarketi Kuzeyin harikası oldu.

• 'Şüphesiz ki ejderhayı işte bunlargetirmişti. Bildiğiniz gibi ejderhalarnerede bulurlarsa insanlardan vecücelerden altın ve mücevher çalarlarve yaşamları süresince (ki eğeröldürülmezlerse sonsuza dek yaşarlar)ganimetlerini çok iyi korurlar ve bu

ganimetin keyfini bir pirinç yüzük kadardahi çıkartmazlar, Zaten iyi bir işikötüsünden güçlükle ayırt ederler, amamalın pazardaki değerini genellikle iyibilirler; kendileri için bir çöp bileyapamazlar, hatta zırhlarının sallananpullarını bile tamir edemezlerdi. O

günlerde Kuzeyde pek çok ejderha vardıve büyük bir olasılıkla, cüceler güneyegöçtüklerinden ya daöldürüldüklerinden, altın da zor bulunurbir hale geliyordu; bütün bu boşharcamalar ve yıkımlar sonucuejderhalar da kötüden berbata doğrugidiyorlardı. Ama özellikle Smaugadında açgözlü, çok güçlü ve hain birejderha vardı. Bir gün havaya uçup

güneye geldi. Onu ilk duyduğumuzdaKuzeyden bir tufan geldiğini sandık,Dağ'daki çam ağaçlan rüzgârdaçatırdayıp gıcırdıyordu, O sıradatesadüfen dışarda olan cüceler (ki şanseseri ben de onlardan biriydim - ogünlerde orada burada dolaşan,maceraya düşkün bir gençtim ve bu da ogün benim hayatımı kurtardı) - neyse,bayağı uzaktan ejderhanın alevpüskürterek dağımıza konuşunu gördük.Sonra yamaçlardan aşağı inip omıanaulaştığında her yeri alevler kapladı. Osırada Daie'deki tüm çanlar çalıyordu vesavaşçılar silahlarını küşanıyorlardı.

Cüceler büyük kapılanndan dışarıfırladılar, ancak ejderha onları

bekliyordu. Hiçbiri bu yolla kaçamadı.Nehir buharlaştı ve Dale'in üzerine birsis çöktü ve bu siste ejderhasavaşçıların üzerine gidip bir çoğunuyok etti - şu malum mutsuz hikaye, yalnızo günlerde biraz fazlaca yaygındı. Sonrageri döndü ve sürünerek Ön Kapı1 daniçeri 34

girdi, tüm odaları, dehlizleri, tünelleri,ara yolları, şarap mahzenlerini,konakları ve geçitleri dolaştı. Tabii ozaman içerde hiçbir canlı cücekalmadı.ve oda onların servetlerini elegeçirdi. Ejderhanın tarzı bu olduğundan,büyük bir olasılıkla ganimetleri içerdeuzak bir yerde kocaman bir yığın halinegetirmiştir ve bunu yatak yaparak

üzerinde uyuyordur. Sonraları, büyükkapıdan dışan sürünür ve geceleriDale'e gelir, insanlan, özelliklebakireleri yemek üzere kaçırırdı ve ta kiDale tümüyle mahvolup, herkes ölene yada burayı terk edene dek de böyle yaptı.Şu sıralar oralarda neler olup bittiğinibilmiyorum, ancak bugünlerde hiçkimsenin Dağ'a, Uzun Göl'ün kıyısındandaha yakın yaşadığını sanmıyorum.

'Dışarda olan pek azımız, saklandığımızyerde ağlanıp, sızlandık ve Smaug'alanetler yağdırdık. Ve o aradabeklenmedik bir şekilde babam vebüyükbabam alazlanmış sakallarıylabize katıldılar. Çok korkunçgözüküyorlardı, ama pek az şey

anlattılar. Onlara nasıl olup dakurtulduklarını sorduğumda, bana dilimitutmamı ve bir gün gerektiği zaman bunuöğreneceğimi söylediler. Sonra uzaklaragittik ve yaşamımızı en iyi bildiğimizyolla, bir aşağı bir yukarı kazarakkazandık, çoğu kere demircilerinçalışabileceği derinliğe kadar, hattabazen kömür çıkartacak denli aşağıindik. Ama hiçbir zaman çalınmış

hazinemizi unutmadık. Hatta şimdi bileçok kötü değilsek ve biraz oyalanmayaizin verirsem - bu sırada Thorinboynundaki altın zincirle oynadı - onugeri almak ister ve Smaug'a beddualargöndeririz.

'Sık sık babamın ve büyükbabamın

kaçışını merak ederim. Şimdi yalnızcaonların bildiği bir Yan-kapı olduğunuanlıyorum. Ama anlaşılan bir haritayaptılar ve ben de Gandalf ın bunu nasılele geçirdiğini ve bu haritanın nedendoğrudan bana, en yerinde mirasçıyagelmediğini öğrenmek istiyorum!'

35

'Onu "ele geçirmedim," onu banaverdiler/ dedi büyücü. 'HatırlarsanBüyükbaban Thror, Morİamadenlerinde, Goblin Azog tarafındanöldürülmüştü.'

'Lanet olsun adına ki, evet/ dedi Thorin,

'Ve baban Thrain, yüzyıl önce geçen

Perşembe, Nisanın yirmibirinde gitti vesen de onu o zamandan beri bir dahagörmedin-'

'Doğru, doğru/ dedi Thorin.

'Pekâlâ, baban bana bunu sana vermemiçin verdi; ve eğer ben bunu sana vermekiçin kendi zamanımı ve yolumuseçtiysem, hele seni bulmak içingösterdiğim çabayı da göz önündebulundurursak, beni suçlayamazsın.

Baban bu kâğıdı bana verdiğinde kendiismini bile hatırlamıyordu ve bana seninisminden de hiç bahsetmedi.

Böyle bakınca doğrusu övülmem,müteşekkir olunmam gerektiğini

düşünüyorum! İşte burada, al/ dediGandalf Thorin'e haritayı verirken.

'Anlayamıyorum,' dedi Thorin ve Bilboda aynı şeyi söylemek istediğini hissetti.Açıklama pek de açıklayıcıgözükmüyordu,

'Büyükbaban,' dedi yavaşça ve sert birifadeyle büyücü,

'Moria madenlerine gitmeden önce,haritayı güvenliği açısından oğlunaverdi. Baban, büyükbaban öldürüldüktensonra haritayı alıp şansım denemeyekalkışmıştı. Bu arada en tatsızındanmaceralar yaşadı, ama Dağ'a hiçyaklaşamadı.

Nasıl gittiğini de bilmiyorum, ama onuÖlümbüyücüsü'nün zindanlarındahapsolmuş buldum/

'Sen orada ne yapıyordun?' diye sorduThorin ürpertiyle. Ve tüm diğer cücelertitrediler.

'Kafanı yorma. Her zamanki gibi birşeylerle uğraşıyordum; pis, tehlikeli birişti. Ben, Gandalf, bile güç bela kaçtım.Babanı kurtarmaya çabaladım, ama artıkçok geçti, Aklını yitirmişti, dolanıpduruyordu ve nerdeyse harita ve anahtardışında her şeyi unutmuştu.'

36

'Bunun acısını Moria goblinlerinden

çoktan çıkarttık/

dedi Thorin; 'sıra Ölümbüyücüsü'negeldi demek.'

'Saçmalama! Tüm cüceler, dünyanın dörtbir tarafındaki cüceler, güçlerinibirleştirebilseler bile, bu düşmanın gücüonları aşar. Babanın tek isteği oğlununharitayı okuyup anahtarı kullanmasıydı.Ejderha ve Dağ senin için yeterincebüyük görevler!'

'Yaşasın, duyuyorum!' dedi Bilbo vekazara bunu yüksek sesle söyledi.

'Neyi duyuyorsun?' dediler hepsi birdenona dönerek.

Öyle aklı başından gitmişti ki,'Söyleyeceklerimi duyuyorum,' dedi.

'Evet, ne var?' diye sordular.

'Pekâlâ, sizin Doğuya gidip etrafı birkolaçan etmeniz gerektiğinisöylemeliyim. Her şeyden öte bir Yan-kapı var ve sanırım ejderhalar da bazenuyurlar. Eğer kapının eşiğinde yeterinceoturursanız, eminim ki aklınıza bir şeylergelir. Hem farkında değil misiniz,sanırım bir gece için yeterince uzunkonuştuk. Ne demek istediğimianlarsınız. Yatmaya ve yann güne erkenbaşlamaya ne dersiniz? Siz gitmedenönce size güzel bir kahvaltı hazırlarım.'

'Biz gitmeden önce mi dedin sen?' dedi

Thorin. 'Hırsız olan sen değil misin? Vekapıdan içeri girmeyi şimdilik göz ardıedersek, kapının önünde oturmak dasenin işin değil mi? Fakat yatak vekahvaltı konusunda sana katılıyorum.

Ben yolculuğa çıkmadan öncekisabahlarda, jambonla altı yumurtaseverim: Yumurtalar yağda kızartılmışolmalı, suda pişmiş değil vedağıtmamaya dikkat et.'

Geri kalanlar da bir lütfen bileeklemeden (ki bu Bilbo'yu çok rahatsızetmişti) kahvaltılarını sipariş edipkalktılar. Hobbit hepsi için odabulmalıydı ve tüm misafir yatakodalarını doldurup, hepsi yerleşmedenönce sandalyeler ve kanapeler üzerine

yataklar yaptı. Çok 37

yorgun ve doğrusu pek de mutluolmayarak kendi küçük yatağına gitti.Kafasına gerçekten koyduğu bir şey deerken kalkmamak ve kimsenin rezilkahvaltısını hazırlamaya falankalkışmamaktı. Tookluk etkisi yavaşyavaş azalıyordu ve şu anda, sabahherhangi bir yolculuğa çıkıpçıkmayacağından pek emin değildi.

Yatağına uzandığı sırada Thorin'inodasının yanındaki en iyi yatak odasındahâlâ kendi kendine homurdandığmıduyabiliyordu:

Soğuk dumanh dağlar ardına

Derin zindanlara ve yaşlı mağaralara

Gitmeli buradan şafak atmadan;

Uzun zaman önce unutulan altınımızıbulmaya.

Bilbo kulaklarında bu seslerle uykuyadaldı ve bu sesler onun rahatsız edicidüşler görmesine neden oldu.

Uyandığında çoktan şafak sökmüştü.

38

B Ö I Ü C D 2

k u y u KGB2VB1Bilbo ayağa fırladı ve sabahlığınıüzerine geçirip yemek odasına gitti.Orada, aceleyle yapılmış kocaman birkahvaltının izlerinden başka hiçbir şeyyoktu. Odada ürkütücü bir karmaşa,mutfakta yığınla yıkanmamış çanakçömlek vardı. Nerdeyse sahip olduğuher kap ve her kaçak kullanılmıştı.Bulaşık o denli kasvetlice gerçekti ki,Bilbo, dün geceki partinin hiç deumduğu gibi kabuslarının bir parçasıdeğil, gerçek olduğuna inanmak zorundakaldı.

Doğrusu onu almadan ve onuuyandırmaya dahi kalkışmadan Cama bir

teşekkür bile etmeden' diye düşündü)gitmeleri onu iyice rahatlattı. Ama yinede, az biraz da olsa, bir hayal kırıklığıduymaktan kendini alamadı.

Bu duygu onu şaşırttı,

'Aptal olma, Bilbo Baggins!' dedi kendikendine, 'bu yaşında ejderhaları ve tümo saçmalıkları düşünmek senin neyine!'Böylece üzerine bir önlük geçirip ateşyaktı, su kaynattı ve bulaşık yıkadı.Sonra işini bitirip yemek odasınageçmeden önce mutfakta güzel, küçük birkahvaltı yaptı.

Bu arada güneş de yükselmişti; ve önkapı da içeriye ılık bir bahar melteminibuyur etmek üzere açık duruyordu. Bilbo

yüksek sesle ıslık çalmaya ve bir öncekigeceyi unutmaya başladı. Doğrusu tamda yemek odasında, açık pencereninyanına oturmuş ikinci kez ufak, sevimlibir kahvaltıya başlıyordu ki Gandalfiçeri girdi.

'Sevgili dostum,' dedi, 'ne zamangelmeyi 39

düşünüyorsun? Hani güne erkenbaşlıyorduk? - ve sen burada oturmuşhalen kahvaltı ediyorsun ya da onbuçukta artık buna ne denirse!Bekleyenleyecekleri için sana bir notbıraktılar/

'Ne notu?7 dedi zavallı Bay Bagginstelaşla,

'Büyük Filler Adına!1 dedi Gandalf,'Sen bu sabah pek kendinde değilsin.Şömine rafının tozunu da mı almadın!'

'Bunun bu konuyla ilgisi ne? Doğrusuondört kişilik bir bulaşık yetti!'

'Eğer şömine rafının tozunu almışolsaydın, tam saatin altında bir notbulacaktın,' dedi Gandalf Bilbo'ya notuuzatırken (tabii not onun notkâğıtlarından birine yazılmıştı).

Bilbo notu okudu:

'Thorin ve Arkadaşlarından selamlarHırsız Bilbo'ya!

Misafirperverliğinize en içten

teşekkürlerimizi sunar ve profesyonelyardım önerinizi müteşekkirlikle kabulederiz.

Şartlar: Toplam kazancın (tabii eğerolursa) ondörtte birini aşmayacak,teslimde nakit ödemeli pay, herhangi birdurumda tüm seyahat harcamalarıtarafımızdan karşılanacak; gerekliolduğu takdirde, eğer aksi daha öncebelirlenmemişse, cenaze masraflarıbizim ya da temsilcilerimiz tarafındankarşılanacaktır.

'Sayın istirahatinizi bozmanıngereksizliğini göz önünde bulundurarak,hazırlıkları önceden yapmak üzere yolakoyulmuş

bulunuyoruz ve zatıalileriniziSukıyısı'ndaki Yeşil Ejderha Hanı'ndasabah saat tam 11.00'de bekleyeceğiz.Her şeyî tam

zamanında yapacağınıza güveniyor,

'Ve hizmetinizde olmanın gururunutaşıyanız,

'Derin saygılarımızla

'Thorin ve Ark.'

'Bu yalnızca on dakikan kaldığınıgösteriyor. Koşmak zorunda kalacaksın,'dedi Gandalf.

'Ama-' dedi Bilbo.

40

'Buna zaman yok/ dedi büyücü.

'Ama-' dedi Bilbo yine.

'Onun İçin de zaman yok! Hadi git artık!'

Bilbo ömrünün sonuna dek, ikincikahvaltısını yarım bırakıp ve sabahtemizliğini bitirmeden kendisini nasıldışarda şapkasız, yürüyüş sopasız, hattaparasız ya da genelde dışarı çıkarkenyanına aldığı şeylersiz bulduğunu, nasılda anahtarlarını Gandalfın elinetutuşturup büyük Yeldeğirmeni'ninoradan, Su'nun ötesine, hatta bir iki mildaha öteye, tüylü ayaklarınıntaşıyabildiğince hızlı koştuğunu asla

hatırlayamadı.

Saat tam onbiri vururken Sukıyısı'navardığında nefes nefese kalmıştı ve bircep mendili dahi almadan geldiğini farketti!

'Bravo!' dedi hanın kapısında durupyolunu gözleyen Balin.

Ve birazcık sonra diğerleri de köydengelen yolun dpnemecinde göründüler.Midillilere binmişlerdi ve her midilliher türden sandık, çıkın, kutu ve muhtelifteçhizaüa yüklenmişti. Bilbo için olduğubelli olan çok küçük bir midilli devardı.

İkiniz de kalkın da yola koyulalım!' dedi

Thorin.

Çok üzgünüm/ dedi Bilbo, 'Amaşapkasız geldim, cep mendilimi evdeunuttum ve üzerimde hiç para yok. Kesinkonuşmak gerekirse notunuzu 10.45'denönce almadım.1

'Kesin konuşma/ dedi Dwalin, 'vekaygılanma da! Daha yolculuğun sonugelmeden cfcp mendilleri ve daha birsürü şey olmadan idare etmek zorundakalacaksın. Şapkaya gelince sandığımdafazladan bir başlık ve pelerin var.'

Mayıs arifesinde güzel bir sabah, işteböyle handan ayrılıp yüklü midillilerininüzerinde yola koyuldular; ve BilboDwalin'den ödünç aldığı (havadan biraz

hırpalanmış) koyu yeşil bir başlık vekoyu yeşil bir pelerin giyiyordu.

İkisi de onun için öyle büyüktü ki, komikgözüküyordu.

41

Babası Bungo'nun Bilbo için nedüşüneceğini ben düşünmeye cesaretedemem. Tek tesellisi, sakalı olmadığıiçin cüceye benzememesiydi.

Pek uzun gitmemişlerdi ki Gandalfmuhteşem bir tavırla beyaz bir atüzerinde çıkageldi. Bilbo'nun piposunuve tütününü ve bir sürü de cep mendiligetirmişti. Böylece kafile neşe içindeyoluna devam etti ve yemek için

durmalarının haricinde tüm gün boyuncahikâyeler anlatıp şarkılar söyleyerekmidillilerini sürdüler. Bu yemekmolaları Bilbo'nun hoşuna gidebilecekdenli sık değildi, ama yine demaceraların her şeye rağmen o kadarkötü olmadığını düşünmeye başlamıştı.

İlkin nezih sakinleri, güzel yolları, biriki hanı olan geniş, saygın bir ülkeden,hobbit-topraklarından geçtiler ve aradasırada ağır ağır işe giden bir çiftçi ya dacüceye rastlıyorlardı. Sonra insanlarıngarip konuştuğu ve Bilbo'nun hiçduymadığı şarkılar söylediği topraklarageldiler. Sonra taa, hiç kimseninkalmadığı, hiç han bulunmayan veyolların gittikçe kötüleştiği

Yalnıztopraklar'a kadar gittiler. Gitgideyükselen, ağaçlardan dolayı karanlık,kasvetli dağlar anık uzaklarında değildi.

Bazılarında adeta kötü niyetli kişilerceyapılmış gibi kötü görünüşlü eskikaleler vardı, O gün hava feci şekildedöndüğünden her şey hüzünlügözüküyordu. Hava çoğunlukla bir mayıshavasının ancak hikâyelerde olabileceğidenli güzel olmuştu, ama şimdi soğuk veıslaktı.

Yalnıztopraklar'da uygun bir yerbulduklarında kamp yapmakzorundaydılar, ama hiç değilse etraf kumolsaydı.

'Pek yakında haziran olacağını

düşünürsek/ diye söylendi Bilbo birçamur birikintisini geçerken diğerleritarafından çamura boğulunca, Çay vaktigeçmişti; yağmur bardaktanboşanırcasına yağıyordu ve tüm günyağmıştı; sular başlığından gözlerinedamlıyordu ve pelerini de tüm suyuçekmişti; midillisi yorgundu ve taşlardatökezleyip 42

duruyordu; diğerleri de konuşmayakalkışılmayacak denli somurtuyorlardı.'Eminim ki yağmur kuaı giysilere veyiyeceklere de geçmiştir,' diye düşündüBilbo, 'Hırsızlığın ve ilgili her şeyincanı cehenneme! Keşke güzelkovuğumda çaydanlığım tam ıslıkçalmaya başlarken ateşin başında

olsaydım!' Ama bu, bunu son kez dileyişideğildi!

Cüceler hobbiti dikkate almayarakarkalarına bile bakmadan yollarınadevam ettiler. Güneş gri bulutlarınarkasında bir yerde batmış olmalıydı,çünkü ortasında bir nehir olan o derinvadiye girdikçe karanlık artıyordu.

Rüzgâr uyandı ve nehrin kıyısındakisöğütler eğilip bükülüp içlerini çektiler,Neyseki yol, eski, taş bir köprününüstünden karşı tarafa geçiyordu, çünkünehir yağmur sulanyla kabarmış,kuzeydeki tepelerden ve dağlardan aşağıazgınca akıyordu,

Karşı tarafa geçtiklerinde nerdeyse gece

olmuştu. Rüzgâr gri bulutlan dağıttı veuçuşan paçavralar arasından tepelerinüzerinde avare bir ay belirdi. Sonradurdular ve Thorin akşam yemeğihakkında bir şeyler mırıldandı, 'veuyuyacak kuru bir yeri neredenbulacağız?' diye sordu.

O zamana dek GandalPın ortalardaolmadığını fark etmemişlerdi. Şimdiyedek tüm yolu onlarla birlikte gelmiş,ama ne maceraya dahil olduğuna ne deyalnızca bir süre için onlara eşlikettiğine dair bir şeyler söylemişti. Ençok o yemiş, en çok o konuşmuş ve ençok o gülmüştü.

Ama şimdi öylece ortalıktankaybolmuştu!

'Üstelik tam da bir büyücünün en işeyarayabileceği sırada/ diye sızlandı(düzenli, bol ve sık yemekler konusundahobbitin görüşlerini paylaşan) Dori veNorİ.

Sonunda bulundukları yerde kampyapmak zorunda olduklarına kararverdiler. Bir ağaç kümesine yöneldiler;burası nispeten kuru olmasına rağmenrüzgâr yapraklardaki yağmur damlalarınısilkeliyordu ve damlalar, işte o damlalaren can sıkıcı olanıydı. Üstelik buşanssızlık 43

ateşe de bulaşmış gözüküyordu. Rüzgârolsun olmasın cüceler hemen her yerde,hemen her şeyden ateş

yakabilirlerdi; ama o gecebeeeremediler, hatta bu konuda özellikleiyi olan Oin ve Gloin bile.

Sonra midillilerden biri hiç yoktanürküp kaçtı. Ve onlar yakalayamadannehre girdi ve tekrar dışarıçıkartamadan, ki Kili ve Fili nerdeyseboğuluyorlardı, taşıdığı tüm yük suyadüşüp gitti. Tabii bu yükün çoğuyiyecekti ve akşam yemeğine son dereceaz, kahvaltıya ise daha da azı kalmıştı.

Hepsi asık suratlarla, ıslak vehomurdana homurdana oracığaçökerlerken Oin ve Gloin de kavga edip,ateşi yakmaya çalışmaya devam ettiler.Bilbo üzgün üzgün maceraların yalnızcamayıs güneşinde midilli sürmek

olmadığını düşündüğü sırada daimigözcüleri Balin, 'Orada bir ışık var!'dedi. Biraz uzakta bazı yerleri oldukçayoğun, ağaçlıklı bir tepe vardı. Şimdi,ağaçların karanlık yoğunluğundan birateş ya da göz kırpan meşalelerolabilecek rahatlatıcı görünenkırmızımtırak bir ışığı görebiliyorlardı.

Işığa bir müddet daha baktıktan sonratartışmaya başladılar. Bazıları 'hayır'bazıları 'evet' dedi. Bazıları yalnızcagidip bakmaları gerektiğini, her şeyin azakşam yemeği, daha da az kahvaltı vegece boyu ıslak giysilerden daha iyiolduğunu söyledi.

Diğerleri ise şöyle dedi; 'Buralar pek de

iyi bilinmiyor ve dağlara da fazlasıylayakın. Şu sıralar gezginler bu yönenadiren geliyorlar. Eski haritaların hiçhükmü yok; her şey kötüye gitti ve yoldakorunmasızız. Hatta buradakilerinçoğunun kraldan bile haberleri yoktur;ve yola devam ederken ne kadar azmeraklı olunursa o kadar az belaylakarşılaşılır,' Bazıları, 'her şeye karşınondört kişiyiz,' dedi.

Diğerleri, 'Gandalf nereye kayboldu?'dedi. Bu sözler herkes tarafındantekrarlandı. Sonra yağmur her 44

zamankinden beter yağmaya ve Oin veGloin de kavga etmeye başladılar.

Sonunda ortalık yatıştı. 'Her şeye rağmen

bizimle birlikte bir hırsızımız var/dediler ve böylece (gerekli ve yerindetüm ihtiyatla) yola koyulup midillileriniışığın yönünde sürdüler. Tepeyeulaştılar ve az sonra da ormana girdiler.Tepeyi geçtiler, ama şöyle bir eve ya daçiftliğe gidebilecek, görülebilecekdüzgün bir patika olmadığından zifirikaranlıkta ağaçlann arasından geçerkenoldukça çatırtı, gıcırtı ve hışırtı yaptılar(ve oldukça da homurdanıp söylendiler).

Birden kırmızı ışık pek uzakta olmayanağaç gövdelerinin arasından pınl pırılparladı.

'Artık sıra hırsızın/ dediler Bilbo'yukastederek.

'Gitmeli ve o ışık hakkındaki her. şeyi,niçin yandığını ve tümüyle güvenli vetedbirli olup olmadığını öğrenmelisin/

dedi Thorin hobbite. 'Şimdi yok d veeğer her şey yolundaysa çabucak burayageri dön. Yolunda değilse eğerbecerebilirsen geri dön. Beceremezseniki kez peçeli baykuş, bir kez de cücebaykuş gibi öt, biz elimizden geleniyaparız.'

Bilbo nasıl bir kez bile bir yarasa gibiuçmamışsa, herhangi bir baykuş gibi deötemeyeceğini açıklayamadan gitmekzorunda kaldı. Ama ne olursa olsunhobbitler ormanda sessizceilerleyebilirlerdi, hem de tümüylesessizce. Bununla gurur duyarlardı ve

Bilbo, ilerlerlerken, tüm bu cüceşamatası dediği şeyi koklayıp durmuştuki, sanırım siz ya da ben rüzgârlı birgecede tüm bir süvari alayı iki adımötemizden geçmedikçe bir şey farketmezdik. Bilbo'ya gelince, o kırmızıışığa doğru işini Öyle ciddiye alır birtavırla ilerliyordu ki, bir gelinciğinyüzündeki tek bir kılın bile oynadığınızannetmem.

Böylece doğal olarak hiç kimseyirahatsız etmeden doğruca ateşe — çünkübu bir ateşti - ulaştı. Ve gördükleri 45

işte şunlardan ibaretti.

Kayın kütüklerinden çok kocaman birateşin etrafında oturmuş üç kocaman

adam uzun tahta şişlere geçirilmiş

koyun etlerini kızartıyor veparmaklarından damlayan yağlı etsularını yalıyorlardı. Çok güzel, iştahaçıcı bir koku vardı.

Ve yanlarında da bir fıçı güzel biriçecek vardı ve testilerle içiyorlardı.Ancak bunlar troll'lerdi. Bunlar açıkçatroirierdi. Hatta sıkı korunmuş yaşamınarağmen Bilbo bile bunu görebiliyordu.Hem de onların büyük, sert yüzlerinden,iriliklerinden, bacaklarının şeklinden vehiç mi hiç misafir odası nezaketindeolmayan konuşmalarından.

'Dün koyun, bugün koyun ve eğer yarında koyun değilse helal olsun,' dedi

troll'lerçjen biri.

'Yeterince uzun zamandır ufacık birparça olsun insan eti yemedik/ dedi birikincisi, ' illiam'm hangi cehennem olasıfikrinden dolayı bizi buralara getirdiğibeni mahvediyo — ve içeceğimiz deazalıyo üstelik,' dedi testisinden bir fırtalan Willİam'ın dirseğini dürtükleyerek.

William ag2mı tıka basa doldurdu.'Kapa teneni!1 dedi diyebilirdiyebilmez. 'Biyisinin kalkıp da siseyemek olmak itin bulda dulmasınıbekleyemessin. Dağdan indiğimisdenbeyi bil butuk koyun yedin? Daha neistiyorsun? Saman b isten yana değil.Bunun gibi güsel etlij sem is biy vadikoyunu itin "Sağ ol Biir demen

gerekilken hem de.'

Kızarttığı koyun butundan koca bir ısırıkalıp ağzını koluna sildi.

Evet korkarım ki yalnızca tek kafalarıolan troll'ler bile böyle davranırlar.Bilbo tüm bunları duyduktan sonrahemen bir şeyler yapması gerektiğinidüşündü. Ya sessizce geri gidipyakınlarda orta cüssede kızarmış cüce,hatta değişiklik olsun diye midilli, biledenemeye yatkın iğrenç üç troll olduğunadair cüceleri uyannalı ya da bir parçagüzel, hızlı bir hırsızlık yapmalıydı.Birinci sınıf efsanevi 46

bir hırsız bu noktada elini devlerinceplerine daldırır -

eğer becerebilirseniz bu hemen herzaman işe yarar -

koyunlan şişlerinden aşırır, birayı çalarve onlar bunu fark etmeden sıvışıpgiderdi. Daha pratik, ama daha azprofesyonel gurur taşıyan diğerleri de,belki onlar görmeden her birisine birhançer saplardı. Daha sonra da geceneşe içinde geçirilebilirdi.

Bilbo bunu biliyordu. Hiç görüpyapmadığı pek çok şey hakkındaokumuştu. Şimdiyse hem korkmuş hemde bezmişti; yüzlerce mil uzakta olmayıistedi, hem - hem, bir şekilde Thorin veArkadaşlanna eli boş dönemezdi.

Böylece gölgede durup tereddüt içinde

bekledi. Duyduğu çeşitli hırsızlıkyöntemlerinden troll'lerin ceplerindenbir şeyler aşırmak en az zor olanıymışgibi geldi ve o da sonunda Willİam'ınarkasındaki,bir ağaca sessizce sokuldu.

Bert ve Tom fıçıya yöneldiler.Wiiliam'sa bir içki daha almıştı. DerkenBilbo cesaretini topladı ve küçük eliniWilliam'ın kocaman cebine soktu.Orada, Bilbo'ya bir çanta kadar kocamangelen bir kese vardı. 'Ha!' diye düşündüyeni işine ısınır ve keseyi dikkatlicedışan çekerken, (bu bir başlangıç!'

Öyleydi! Troll'lerin keseleri muziptirlerve bu kese de bir istisna değildi.'Neredesin, kimsin?' diye ihbar etti tamcepten çıkınca; ve William arkasına

dönüp Bilbo ağacın arkasınasavuşamadan onu boynundan yakaladı.

'Vay canına, Bert, bak ne enseledim?'dedi William.

'Nedir o?' dedi diğerleri oraya gelirken.

'Biliyorsam nameldim! Nesin sen?'

'Bilbo Baggins, bir hırsı-şey-hobbit/dedi zavallı Bilbo tümüyle titreyerek veonlar kendisini boğazlamadan öncebaykuş seslerini nasıl çıkartabileceğinimerak etti.

'Bil hıysı-şey-hobbit mi?' diye sordularbir an şaşkın, Troll'lerin anlayışlanazıcık kıttır ve kendilerine yeni her şeye

de şüpheyle bakarlar.

47

'Hey neyse, bir hıysı-şey-hobbitin benimcebimde iti ne?' dedi Wılliam

'Onları pişirebilir miyiz?' .dedi Tom.

'Deneliz/ dedi Bert eline bir şiş alıp.

'Bil lokmadan fasla etmesi' dedi oldukçaiyi bir akşam yemeği yemiş olanWilliam, 'hele deyisi yüsülüp kemikleyiayrılırsa hiç etmes.'

'Belki etyafta onun kibileri vardıy vepide, böyek falan yapabiliyiz!' dedi Bert.'Hey sen, etrafta gizlenen senden

başkaları vay mı, seni iyrenç tavşan/dedi hobbitin tüylü ayaklarına bakarakve onu ayaklarından tutup salladı.

'Evet, bir sürü/ dedi Bilbo arkadaşlarınıele vermemeyi hatırlamadan önce.'Hayır hiç yok, bir tane bile/ dedi hemenardından.

'Ne demek istiyosun?' dedi bu seferdeonu saçından yakalayıp dik tutan Bert;

'Söylediğimi/ dedi Bilbo. nefesikesilerek. 'Ve lütfen beni pişirmeyinnazik efendilerim. Ben kendim iyi birahçıyımdır ve piştiğimden daha iyipişiririm, anlıyor musunuz? Eğer beniakşam yemeği yapmazsanız sizin içinçok güzel şeyler pişiririm, size harika

güzellikte bir kahvaltı hazırlarım,

'Savallı kütük adam/ dedi William.Çoktan yiyebileceğinden çok fazlayemek yemiş ve bir sürü de bira içmişti,'Savallı kütük adam! Bırakın gitsin!' .

'Bil sürü ve hiçle neyi kastettiğinisöylemeden olmaz/

dedi Bert. 'Uykumda boğazımınkesilmesini istemiyolum.

Konuşana dek ayaklarını ateşe tutun!'

'Ben almıycam/ dedi William 'Onu bentuttuğum halde.'

'Sen şişko bir aptalsın William/ dedi

Bert, 'bu akşam yine söylediğim gibi.'

'Ve sen de bil hödüksün'.'

'Ve bunu söylemeni kabullenemem BiliHuggins,' dedi Bert ve yumruğunuWilliamtın gözüne geçirdi. .

48

Derken müthiş bir şamata koptu.Köpekler gibi kavga etmeye vebirbirlerine her türden mükemmelendoğru ve yakışır isimleri bağıra çağırasarfetmeye başladılar. Bert Bilbo'yuyere düşürdüğünde, onların ayaklanaltından sıvışmaya yetecek kadar aklıancak başında kalmıştı. Çok geçmedenbirbirlerinin kollarında düğümlendiler

ve tekmeleye yumruklaya ateşin yanınayuvarlanırlarken Tom akıllarını başlannagetirmek için ağaçtan kopmuş bir dallaikisine birden güm diye vurdu - ama buonları daha kötü çıldırttı.

Bu Bilbo için sıvışma zamanıydı. Ancakzavallı küçük ayağı Bert'in kocamanpençesinin altında ezilmişti vevücudunda hiç soluk kalmamıştı ve başıda dönüyordu; bu yüzden bir müddetorada alevlerin oluşturduğu ışıkhalkasının hemen dışında soluk soluğayatakaldı.

Tam kavganın ortasında Balin çıkageldi.Cüceler gürültüleri uzaktan duymuşlarve bir süre Bilbo'nun geri gelmesi ya dabaykuş gibi ötmesi için bekledikten

sonra, birer birer ve olabildiğincesessiz, ışığa doğru sürünmeyebaşlamışlardı. Çok geçmeden Tom,alevlerin aydınlattığı Balin1 i görüpkorkunç bir uluma fırlattı. Troll'ler cücegörmekten (hele bir de pişmemişolurlarsa) nefret ederler.

Bert ve Bili de kavgayı anidendurdurdular ve 'Bir torba, Tom, çabuk!'dediler. Ve tüm bu karmaşanın içindeBilbo'nun nerede olduğunu merak edenBalin neler olup bittiğini öğrenemedenkafasına bîr torba geçti ve yere düştü.

Ta daha çok gelecek var/ dedi Tom, 'yada tamamen yanlış anladım. Bil sürü vehiç> hiç hıysı-şey-hobbit yok, ama bu

cücelerden bir sürü var. Bu aynı okılıkta!'

'Sanırım haklısın/ dedi Bert, 'en iyisiışıktan çekilelim.'

Ve öyle de yaptılar. Koy unlan ve diğerganimetlerini taşımak için kullandıklarıtorba ellerinde, gölgede beklediler. Veher cüce gelip, ateşe, dökülüp saçılmış

49

testilere ve dişlenmiş koyunlaraşaşkınlıkla bakarken, sürpriz, plap!kafasının üzerine iğrenç kokulu bir torbageçti ve yakalandı. Az sonra Dwalin,Balin1 in yanında, Fili ve Kili birlikte,Dori, Nori ve Ori, tümü bir yığında ve

Oin, Gloin, Bifur, Bofur ve Bombur1 daateşin yanında istiflenmiş rahatsızcayatıyorlardı.

'Bu onlara günlerini gösterir!' dedi Tom,Bifur'la Bofur genelde cüceler köşeyesıkıştırıldığmda yaptıkları gibi delicesavaştıkları ve epeyce sorun yarattıklarıiçin.

En son Thorin geldi ve o habersizyakalanmadı. O

kötülüğe hazır gelmişti ve işlerin iyigitmediğini anlamak için arkadaşlarınınbacaklarının torbalardan çıktığınıgörmesi gerekmiyordu. Biraz ötedeuzakta gölgede durdu ve, 'Nedir tüm bubela? Kim benim insanlarımı yıkıyor

böyle?' dedi.

'Troll'ler!' dedi Bilbo. Onu tamarnanunutmuşlardı.

'Çalılıkların arasında, ellerinde torbalansaklanıyorlar/ dedi.

'Ya! Sahi mi?' dedi Thorin. Ve troll'lerüzerine aüayamadan ateşe doğru sıçradı.Bir ucu yanan büyük bir dalı kaptı veBert yana kaçamadan bu yanan ucugözüne yedi. Bu onu bir süreçarpışmadan uzak tuttu. Bilboyapabileceğinin en iyisini yaptı. Tom'unbacağını yakaladı -

elbette ne kadar iyi yakalayabilirce,çünkü genç bir ağaç kütüğü kadar

kalındı — ama Tom kıvılcımlarıThoriıVin yüzüne doğru tekmelerkendöne döne çalılann üzerine savruldu.

Bir dal Tom'un dişlerine çarptı ve öndişlerinden birisini kaybetmesine nedenoldu. Size diyebilirim ki bu onu uluttu.Ama tam o sırada arkadan William geldive tam Thorin'in kafasından ayaklarınadek bir torba geçirdi.

Böylece kavga sona erdi. Şimdi hepsiharika bir halde salamura olmuşlardı:Hepsi torbalara geçirilmişlerdi ve üçkızgın troll (ikisi unutamayacakları yanıkve eziklerle) başlarında oturmuşlar veonları yavaş yavaş kebap 50

^

yapmaları mı yoksa ince ince kıyıpkaynatmaları mı ya da yalnızca jöleyapmak üzere birer birer üzerlerineoturup ezmeleri mi gerektiğitartışıyorlardı ve Bilbo, derisi veelbiseleri yırtılmış, bir çalının üzerindebekliyor, duyarlar korkusuyla hareketetmeye cesaret edemiyordu, 51

İşte tam bu sırada Gandalf geri döndü.Ama kimse onu fark etmedi, Trolller de,tam cüceleri şimdi kebap yapmaya, amasonra yemeye - bu Bert1 in fikriydi, amauzun tartışmalardan sonra hepsi bu fikrikabul etmişlerdi —

karar vermişlerdi.

'Onları timdi kısartmak hit de iyi olmaz.

Bütün gece sürey!' dedi bir ses. Bert,William'ın konuştuğunu sandı.

'Tartışmayı baştan başlatma Bili,' dedi,'Yoksa gerçekten bütün gece sürecek

'Kim tar-tartıtıyol?' dedi konuşanın Bertolduğunu sanan William.

'Sen tartışıyolsun/ dedi Bert.

'Sen bil yalancısın,' dedi William ve tümtartışma en baştan başladı. Sonundaonları kıyma yapıp kaynatmaya kararverdiler. Böylece büyük kara bir kazanaldılar ve bıçaklarını çıkarttılar.

'Kaynatmak hiç de iyi olmaz, suyumuzyok ve kuyu da oldukça uşak/ dedi bir

ses. Bert ve William bu sesin Tom'a aitolduğunu şandılar.

'Kes sesini!' dediler, 'Yoksa bu işi hiçbitilemelecegiz.

Ve eğer bil sös daha edelsen suyu gidipkendin alabililsin.'

'Sen kes sesini!' dedi sesin William'ınolduğunu sanan Tom 'Senden başka kimtartışıyo ki, bilmek isterim.1

'Sen biy mankafasın,' dedi William.

'Mankafa sensin!' dedi Tom.

Ve tartışma sil baştan başladı veeskisinden de hararetli bir halde devam

etti, ta ki sonunda torbaların üzerinebirer birer oturup önce onlan ezmeye vesonra da onları kaynatmaya kararvermelerine dek.

'Önce kimin üzeline otulacağız?' dedises.

'En iyisi önce sonuncusunun üzeline otulalım/ dedi gözü Thorin tarafındanincitilmiş olan Bert. O Tom'unkonuştuğunu düşünüyordu.

'Kendi kendine konuşma/ dedi Tom.'Ama eğer 52

sonuncusunun üzeline otulmak istiyosangit otul. O

hangisi?'

'Salı tolapları olan/ dedi Bert.

'Saçma, gli toraplan olan/ dediWilliam'inkine benzer bir ses.

'Ben salı olduğuna dikkat ettim/ dediBert.

'Salıydı/ dedi William.

'Peki neden gli olduğunu söyledin?' dediBert.

'Ben hiç öyle bilşey demedim. Onu Tomsöyledi.'

'Kesinlikle ben değildim/ dedi Tom 'o

sendin.'

İkiye bil, bu yüzden çeneni kapa!' dediBert.

'Sen kiminle konuştuğunu sanıyosun?'dedi Wİlliam.

Tamam artık kesin!' dediler Tom ve Bertbir arada.

'Gece ilelliyol ve şafak elken sökücek.Hadi artık başlayalım.'

'Şafak hepinizi alsın ve sizi taş yapsın/dedi William'ınkine benzer bir ses. Amaonunki değildi. Çünkü tam o sıradatepenin üzerinden bir ışık çıkageldi vedalları da bir çıtırtıdır sardı. William

hiç konuşmadı, çünkü öne eğildiğindetaş kesilip kalmıştı ve Bert ve Tom daona bakarlarken kaya gibihareketsizleşmişlerdi, Ve orada, kuşlarıntünemelerinin dışında tek başlarına,güneşin altında durdular; çünkü troll'lersizin de büyük bir olasılıkla bildiğinizgibi, şafaktan önce yeraltınagirmelidirler, yoksa yapıldıkları dağhamuruna geri dönüşürler ve bir dahakıpırdayamazlar. İşte Bert, Tom veWilliam,ın başına gelen de buydu.

'Mükemmel!' dedi Gandalf bir ağacınarkasından çıkıp Bilbo'nun dikenliçalıdan aşağı inmesine yardım ederken.

Sonra Bilbo her şeyi anladı. Işık geliptroll'lerin sonlarını getirene dek

dolaşmalarını ve kavga etmelerinisağlayan büyücünün sesiydi.

Yapılacak iş, torbaların ağızlannı açmakve cüceleri dışarı çıkarmaktı. Nerdeyseboğulacaklardı ve bu işe canlan 53

çok sıkılmıştı. Orada öylece yatıptroll'lerin onları kızartmaları, ezmelerive kıyma yapmaları konusundakiplanlarını dinlemek hiç eğlencelideğildi. İçleri iyice rahat etmeden öncebaşına neler geldiğinin hikâyesiniBilbo1 dan baştan sona iki kezdinlediler.

'Aşırma ve çalma alıştırması yapmakiçin aptalca'bir zaman/ dedi Bombur.'Hem de istediğimiz yalnızca ateş ve

yiyecekken'/

cFşte bu da o adamlardan çarpışmadanalabileceğiniz bir şey değildi/ dediGandalf. 'Neyse, şimdi vakitkaybediyorsunuz. Troll'lerin yakınlardabir yerde güneşten saklanmak için birmağaraları ya da inleri olmasıgerektiğinin farkında değil misiniz?Gidip içine bir göz atmalıyız!'

Etrafı araştırdılar ve biraz sonratroll'lerin taş botlarının izleriniağaçların içine doğru giderken buldular.İzleri tepenin yukarısına, ta çalılıklararasına gizlenmiş, bir mağaraya açılanbüyük taş kapıyı bulana dek takip ettiler.

Ama kapıyı açamadılar, hatta hepsi

itelerken ve bu arada Gandalf çeşitlibüyüler denerken bile.

'Bu işe yarar mı?' dedi Bilbo' yorgundüşer ve acıkırlarken. 'Troll'lerin kavgaettikleri yerde buldum/ diye ekledi.Kuşkusuz William'm minicik ve gizliolduğunu düşündüğü, ancak kocaman biranahtarı uzatarak. Şans eseri, taşadönüşmeden önce cebinden düşmüşolmalıydı.

'Ne halt etmeye daha önce bundanbahsetmedin?' diye bağırdılar. Gandalfanahtarı kapıp anahtar deliğine soktu.

Sonra taşkapı kocaman bir itişle ardınadek açıldı ve hepsi içeri girdiler. Yerdekemikler ve havada da iğrenç bir koku

vardı; epey bir miktar yiyecek, raflarda,yerde ve bir köşede toplanmış pirinçdüğmelerden altın paralarla dolukazanlara dek dağınık bir yağma pisliğiarasında oraya buraya saçılmışduruyordu. Duvarlarda asılı bir sürükıyafet vardı . - troll'lere göre öyleküçüktüler ki korkarım 54

kurbanlarının kıyafetleriydi - vearalarında bazı değişik marka, biçim vebüyüklüklerde kılıçlar vardı. Özellikleiki tanesi, güzel kınlarından vemücevher süslü kabzalarından dolayıgözlerine çarpmıştı.

Gandalf ve Thorin bunlardan birer tanealdılar ve Bilbo da deri kılıflı bir bıçakkaptı. Bu bir troll için ancak küçük bir

cep çakısı olabilirdi, ama hobbit içinnerdeyse ufak bir kılıçtı.

'Bunlar iyi kılıçlarmış gibi görünüyor/dedi büyücü kılıçların yarısınıkınlarından çıkartıp meraklainceleyerek.

'Herhangi bir troll ya da buralarda vebugünlerde yaşayan herhangi bir demircitarafından yapılmamışlar, amaüzerlerindeki Runik yazıyı okuyabilirsekdaha çok şey öğrenebiliriz.

'Bu korkunç kokudan dışarı çıkalım/dedi Füi. 'Böylece para kazanlannı,eldeğmemiş ve yenilebilecek gibigözüken yiyecekleri ve halen dolu olanbir fıçı birayı dışarı çıkarttılar. O sırada

canlan kahvaltı yapmak istediğinden veçok aç olduklarından trolllerin erzakdepolarından edindiklerine burunkıvırmadılar. Kendi erzakları oldukçakısıtlıydı. Şimdiyse ekmek, peynir, bolmiktarda bira ve közde kızartmak içinbiraz jambonları vardı.

Geceleri iyice rahatsız geçtiğindenuyudular ve akşamüstüne dek başka birşey yapmadılar. Sonra midillilerinigetirdiler ve kazanlarca altını taşıyıp,nehrin civarındaki izden pek de uzakolmamak kaydıyla çok gizlice gömdülerve geri gelme ve dışarı çıkartmaolasılıklarına karşı da üzerlerine birsürü tılsım düzdüler. Bu iş bittiğinde birkez daha yüklenip Doğuya giden

patikada yola koyuldular.

'İzninle nereye gittiğini sorabilir miyim?'dedi Thorin Gandalf a at sürerlerken.

'İleriye bir göz atmaya/ dedi o da.

'Peki ne seni tam vaktinde geri getirdi?'

55

'Geriye bir göz atmak,' dedi o da,

'Tastamam!' dedi Thorin, 'ama birazdaha açık olabilir misin?'

'Yolumuzda casusluğa çıktım. Pekyakında daha tehlikeli ve zor bir halegelecek. Ayrıca küçük erzak

kumanyamızı tekrar doldurma konusundada endişeliydim. Bununla beraber çokuzağa gitmemiştim ki Rivendell'den birçift arkadaşıma rastladım.'

'Orası neresi?' dedi Bilbo.

'Sözümü kesme!' dedi Gar.dalf. 'Birkaçgün içinde oraya varacaksınız ve eğerşansımız yardım ederse her şeyiöğreneceksiniz. Söylediğim gibi Elrondhalkından iki kişiye rastladım.Troll'lerin korkusundan dolayı aceleediyorlardı. Bana üç troll'ün dağlardanindiğini ve yolun yakınında ormanayerleştiklerini söyleyen onlardı. Herkesikorkutarak bölgeden uzaklaştırmışlar veyabancılara pusu kuruyorlarmış.

'Ardından geri istendiğim hissinekapıldım. Geriye bir göz attığımdauzakta bir ateş gördüm ve ona yöneldim.

Sonrasını biliyorsunuz. Lütfen geleceksefere daha dikkatli olun, yoksa hiçbiryere ulaşamayacağız.'

'Sağ ol!' dedi Thorin.

56

B Ö U J C O 3

k ı s 2 L B İ R Ö l N L e K I C D e Havadüzeldiği halde o gün ne şarkı söyledilerne de hikâyeler anlattılar; ertesi gün desonraki gün de.

Tehlikenin iki tarafta da pek uzakolmadığını sezmeye başlamışlardı.Yıldızların altında kamp kurdular veatlarının onlarınkinden daha fazlayiyeceği oldu. Çünkü bol miktardaçimen vardı, ama troll lerden aldıklarınıhesaba katsak bile çantalarında pek fazlabir şey kalmamıştı. Bir sabah bir nehrigeniş sığ, köpük ve taş sesleriyle dolubir yerinden geçtiler. Diğer kıyı dik vekaygandı. Midillilerini sürerek en tepeyeulaştıklarında büyük dağların iyiceyaklaştığını fark ettiler. Daha şimdidenen yakındakinin eteklerine dek yalnızcabir günlük kolay bir yolculuk izlenimiveriyorlardı. Kahverengi eteklerinde günışığı yamalan olduğu ve yamaçlarınınardında karlı tepelerin zirveleri

patladığı halde karanlık ve kasvetligörünüyorlardı.

'Dağ, tu. mu?' diye sordu Bilbo ciddi birses tonuyla ve fal taşı gibi açılmışgözlerle bakarken. Daha önce hiç budenli büyük görünen bir şey görmemişti.

Tabii ki hayır!' dedi Balin. 'Bu yalnızcaPuslu Dağlar'ın başlangıcı ve bunlarıngerisindeki Dahayabanıltopraklar'aulaşabilmek için ya içlerinden yaüstlerinden ya da bir şekilde altlarındangeçmeliyiz. Ve bu da, bu dağların diğereteğinden Doğuda, Smaug'un hazinemizinüzerinde yattığı Yalnız Dağ'a kadar bileupuzun bir yol demektir.'

'Yaa!' dedi Bilbo ve tam o sırada daha

önce 57

hatırlayabildiğinden çok daha yorgunhissetti kendini. Bir kez daha hobbit-kovuğunda, en sevdiği odasındaki ateşinönünde duran rahat koltuğunu veçaydanlığının su ısındı ıslığını düşündü.Tabii ki bu son düşünüşü olmayacaktı!

Sonra Gandalf başa geçti. 'Yolukaybetmemeliyiz yoksa bu sonumuzolur,? dedi. 'Bir kez yiyecek ve uygungüvenlikte bir dinlenmeyegereksinimimiz var - ayrıca PusluDağlar'a düzgün bir yoldan tırmanmakgerekir, yoksa kaybolur ve geri dönüpher şeye yeniden başlamak zorundakalırsınız (tabii bir daha geridönebilirseniz).'

Cüceler Gandalf a nereye yöneldiğinisordular ve o da şöyle yanıtladı:'Bazılarınızın da bildiği gibi Yaban'ın enkenarına dek geldik. Önümüzde biryerlerde Elrond'un Son Evcil Ev1 deyaşadığı, güzel Rivendell vadisi gizli.

Arkadaşlarımla bir mesaj yolladığımiçin bekleniyoruz.'

Bu haber hoş ve rahatlatıcı geldi, amahenüz oraya ulaşmamışlardı ve o SonEvcil Ev'i Dağlar'ın batısında bulmaksanıldığı kadar kolay değildi.Önlerindeki toprağı bölecek hiçbir ağaç,hiçbir vadi ya da hiçbir tepe yokmuş

gibi gözüküyordu; yalnızca en yakındaki

dağın eteklerine ulaşmak üzere yavaşyavaş yukarı tırmanan bir uçsuz bucaksızbir yokuş ve yer yer su bulunabileceğinigösteren yosun yeşili ve çimen yeşiliparçaların olduğu süpürge otu veufalanan kaya renginde geniş bir arazi.

Sabah geçti, öğleden sonra oldu; fakattüm bu sessiz çoraklıkta herhangi biryerleşim izi yoktu. Artık evin nerdeysekendileri ve dağlar arasında herhangi biryere gizlenmiş olabileceğinigördüklerinden endişeleri artıyordu.Birdenbire Önlerine çıkıveren dikyamaçlanyla dar vadilere geldiler veaşağıya bakıp altlarında ağaçlar ve dipteakan bir su görünce şaşırdılar.Üzerlerinden nerdeyse atlayabilecekleri

sel sulanndan oluşma küçük derelervardı, ama küçük şelalerle iyicederinleşmişlerdi, Kimsenin ne üzerindensıçrayabileceği ne de 58

tırmanabileceği karanlık, derin derelervardı. Bazıları, uzun ve parlak, büyüyençiçekleriyle bakılmaya değer hoş yeşilyerler olan bataklıklar vardı; ancaksırtında bir çantayla oraya giren birmidilli bir daha asla geri çıkamazdı.

Aslında ırmağın sığ yerinden dağlaradek olan topraklar tahminedebileceğinizden çok daha genişti,Bilbo hayrete düşmüştü. Tek patikabazıları küçük, diğerleri ise yarı yarıyayosun ya da süpürge otuyla kaplı beyaztaşlarla işaretlenmişti. Hepsi bir arada,

yolunu oldukça iyi bilirmiş

gibi görünen Gandalf m kılavuzluğundabile yolu takip etmek oldukça yavaş birişti.

Gandalf taşları aranırken sakalı ve başıbir o yana bir bu yana sallanıp durdu veonlar da onun ardından gittiler, ama güntükenmeye başlarken aramanın sonunapek yaklaşamadılar. Çay vakti çoktangeçmişti ve anlaşılan yemek vakti debirazdan aynısını yapacaktı. Ortalıktauçuşan pervaneler vardı ve ay henüzdoğmamış

olduğundan hava iyice loşlaşmıştı.Bilbo'nun midillisi köklere ve taşlaratakılıp tökezlemeye başladı. Dik bir

inişin kenarına öyle çabuk geldiler kiGandalf ın atı nerdeyse yokuştan aşağıkayacaktı.

'Sonunda bulduk!" diye bağırdı vediğerleri etrafına toplanıp kenardanaşağı baktılar. Taa aşağılarda bir vadigördüler. Dipte kayalık bir yataktakoşuşturan suyun sesini duyabiliyorlardı;ağaçların kokusu havaya yayılmıştı; vesuyun vadi tarafında bir ışık vardı.

Bilbo, Rivendell'in gizli vadisine gidendik, zikzak yolu alacakaranlıktatökezleyerek ve kayarak inişlerini hiçunutmadı. Onlar indikçe hava gitgideısındı ve çam ağaçlannın kokusuuyuşturup uykusunu getirdi ve böylecearada bir kafası öne eğiliyor ve düşecek

gibi oluyor ya da kafasını midillininboynuna çarpıp duruyordu. Aşağı, dahaaşağı indikçe ruhları yükseldi. Ağaçlarkayına ve meşeye dönüştü vealacakaranlıkta huzur verici bir havavardı.

59

Sonunda dereden çok yüksekte olmayanağaçsız bir alana geldiklerinde son yeşilde çimenden solup gitmişti sanki.

'Hımmm! Burası elfler gibi kokuyor!1diye düşündü Bilbo ve yıldızlara baktı.Mavi ve parlak yanıyorlardı. Ve tambundan sonra ağaçlardan kahkahayabenzer bir şarkı tufanı çıkageldi:

Hey! Ne yapıyorsunuz,

Ve nereye gidiyorsu nuz?

Nallanmak istiyor midillileriniz!

Taşıyor işte nehrimiz!

Hey! tm la la la li

işte aşağıdaki vadide!

Hey! Ne arıyorsunuz;

Ve neneye yollanıyorsun uz?

Tütüyor odun ve çalılarımız,

Pişiyor işte lavaşlarımız!

Hey! triUiUü-lolli

Bu vadi çok keyifli,

ha! ha!

Hey! Nereye gidiyorsunuz;

Sallanıp dururken sakallarınız?

Bilmiyoruz, bilmiyoruz

Neden gelmiş ki Bay Baggins,

Bir de Balin ile DtvalinTaa aşağıya vadiye

hazirandaha! ha!

Hey! Kalacak mısınız,

Yoksa kaçacak mısınız?

Kaybediyor yollarını midillileriniz!

60

Ölüyor gün ışığı fark edin siz!

Kaçmak çılgınca olacaktır

Kalmak keyifli bulunacaktır

Ve dinleyin, kulak verin ve,

Karanlığın sonu gelinceye,

İşte bizim türkümüz

ha! ha!

İşte böyle ağaçların içinde gülüşüpşarkılar söylediler; ve bunu oldukçasaçma buldunuz sanırım. Aldırmazlardıbile buna; eğer böyle olduğunusöyleseniz yalnızca daha çok gülerlerdi.Bunlar elflerdi elbette. Çok geçmedenkaranlık derinleştikçe Bilbo'nun gözüneçarpmaya başladılar, Onlarla çok azkarşılaştığı halde Bilbo elfleri severdi,ama azıcık da korkardı. Cücelerseonlarla iyi geçineniezlerdi.

Hatta Thorin gibi terbiyeli cüceler bileaptalca (ki bu da düşünülebilecek enaptalca şeydi) olduklarını düşünürler yada onlardan rahatsız olurlardı. Bazıelfler de onlarla, daha çok dasakallanyla alay eder ve gülerlerdi.

'Hey, hey!' dedi bir ses 'Bir bakın hele!Hobbit Bilbo bir midilli üstünde, amanTanrım! Çok hoş, değil mi?'

'En şaşılacak harika!'

Ve demin tamamını yazdığım kadargülünç bir şarkıya daha başladılar.Sonunda birisi, uzun ve genç birisiağaçların arasından çıkıp reveransyaparak Gandalf ve Thorin'i selamladı.

'Vadiye hoşgeldiniz!' dedi.

'Teşekkür ederiz!' dedi Thorin bir parçahırçın; ama Gandalf çoktan atındanatlamış ve elflere katılmış, mutlu mutlusohbet ediyordu.

'Yolunuzdan birazcık sapmışsınız/ dedielf: 'Ama tabii eğer suyun karşıkıyısındaki tek yola ve ilerisindeki evegidiyorsanız. Biz size doğru yolugösteririz, ama en iyisi köprüyü geçenedek yürüyün. Birazcık bizimle kalıpşarkı 61

söyleyecek misiniz, yoksa hemen devammı edeceksiniz?

Akşam yemeği ilerde hazırlanıyor.

Yemek için yakılan odun ateşlerininkokusunu duyabiliyorum.'

Bir müddet kalmak yorgun olduğu içinBilbo'nun hoşuna giderdi. Haziranda,yıldızlann altında elfçe şarkılarsöylemek kaçırılacak bir şey değildi,hele de böyle şeylere değerveriyorsanız. Hem daha önce görmediğihalde, ismini ve hakkındaki her şeyibilen bu insanlarla kalıp özel bir iki lafetmek isterdi, Bu macerası hakkındakifikirlerinin ilginç olabileceğini düşündü.Elfler çok şey bilirler ve haberleremeraklı kimselerdir ve bu topraklardakihalkın arasında neler olup bittiğini suyunakışı kadar, hatta daha da hızlıöğrenirler.

Ancak o anda cücelerin hepsi mümkünolduğunca çabuk akşam yemeğineulaşmalıydılar ve kalmayacaklardı.

Hepsi midillilerini sürerek devamettiler, ta ki güzel bir patikaya ve ensonunda nehrin kıyısına gelene dek.Nehir, tıpkı dağ akıntılarının güneşin günboyu taa yu kari ardaki karlardapanldadığı yaz akşamlarında aktığı gibihızlı ve gürültülü akıyordu. Yalnızca,korkuluğu olmayan ve ancak birmidillinin rahat yürüyebileceği kadardar, taş bir köprü vardı; ve üzerindenbirer birer, yavaş ve dikkatli, her birimidillilerini yularından çekerek geçmekzorunda kaldılar, Elfler kıyıya parlakfenerler getirdiler ve kafile karşı tarafa

geçerken neşeli şarkılar söylediler.

"Sakın sakalını köpüğe batırma, baba!'diye bağırdılar neıdeyse ellerinin vedizlerinin üzerine çöken Thorin'e.

'Sulamadan da yeterince uzun.'

'Dikkat edin de Bilbo tüm kekleriyemesin!' diye bağırdılar. 'Anahtardeliklerinden geçmek için şimdi bile çokşişman!'

'Susun, susun! İyi İnsanlar! Ve iyigeceler!' dedi en son gelen Gandalf.'Vadilerin kulaklan vardır ve bazıelflerin de çeneleri biraz fazla neşeli. İyigeceler!'

62

Ve böylece hepsi Son Evcil Ev'evardılar ve evin kapılarını ardına dekaçık buldular.

Aslında şimdi bu garip bir şeydir, amasahip olunan güzel şeyler ve geçirilengüzel günler hemen anlatılır biter,dinlemesi pek keyifli değildir; ancakrahatsız edici, soluk kesici ve tüylerürpertici şeyler güzel hikâyeler olurlarve her zaman anlatılıp dururlar. O güzelevde çok uzun bir süre, en az ondört gün,kaldılar ve ayrılmak çok güç geldi.

Bilbo o evde - bir dileğin onu beladanuzak evine, hobbıt-kovuğuna götürmesiniumduğu halde - memnuniyetle sonsuza

dek kalabilirdi. Yine de burada kalışlarıhakkında anlatılacak pek az şey vardı.

Ev sahibesi bir elf-dostuydu - şu atalarıgarip hikâyelere, Tarihinbaşlangıcından, goblinlerin ve elflerinsavaşlarından ve Kuzeydeki ilk insandanönce karışmışlardan biri.

Hikâyemizin geçtiği zamanlarda,' atalarıhem Kuzeyin kahramanları hem de elflerolan birileri halen vardı ve ev sahibiElrond onlann şefiydi.

Yüzü bir elf-1 ordu nun yüzü kadarsoylu ve dürüst, bir savaşçı kadar güçlü,bir büyücü kadar bilge, cücelerin kralıkadar saygıdeğer, yaz kadar nazikti.Birçok hikâyede adı geçer, ancak

Bilbo'nun muhteşem macerasınınhikâyesindeki rolü yalnızca küçük, amaeğer sonuna ulaşabilirsek sizin degörebileceğiniz gibi önemli bir roldü.

Eğer yiyeceği, uykuyu, çalışmayı, hikâyeanlatmayı, şarkı söylemeyi ya da en iyisiyalnızca otunıp düşünmeyi ya. dahepsinin hoş bir karışımını seviyorsanızevi mükemmeldi.

Kötü şeyler o vadiye uğramazdı.

Keşke sizlere o evde duyduklarıhikâyelerden birkaçını ya da bir ikişarkıyı anlatabilecek zamanım olsaydı.Orada hepsi, hatta midilliler bile, birkaçgün içinde kendilerine geldilergüçlendiler. Yaraları, sinirleri ve

umutlan gibi giysileri de onarıldı.Çantaları yiyecek ve yükte hafif amapahada onları dağ geçitlerindengeçirmeye yetecek güçte 63

erzakla dolduruldu. Planlan en iyitavsiyelerle geliştirildi.

Böylece vakit yaz dönümü arifesinegeldi ve yaz dönümü sabahında gününilk ışıklanyla yola koyulmakzorundaydılar,

Elrond her türden Runik yazıyı iyibilirdi. O gün troll'lerin inindengetirdikleri kılıçlara baktı ve 'Bunlartroll yapısı kılıçlar değil. Bunlar eski.Benim akrabam olan Batının YüceElflerinin çok eski kılıçları, Goblin-

savaşları için Gondolin'deyapılmışlardı. Ejderhalar ve goblinler oşehri yüzyıllar önce yok ettikleri için birejderha ambarından ya da bir goblinganimetinden gelmiş

olmalılar. Bu, Thorin, Runıkçe adıylaOrcrist, Eski Gondol in dilinde Goblin-uçurucu demek; çok ünlü bir kılıçtır. Bu,Gandalf, Glamdring, yani Gondolinkralının bir zamanlar taşıdığı Düşman-topuzu. Onlara iyi bakın!'

'Troll'lerin onları ne zaman elegeçirdiklerini merak ettim,' dedi kılıcınayeni bir ilgiyle bakan Thorin.

'Bilemem,' dedi Elrond, 'ama sizintroll'lerinizin başka yağmacıları

yağmaladığı ya da eskilerin dağlanndabir kovukta eski soygunlann kalıntılarınarastlamış oldukları söylenebilir. Moriamadenlerinin terk edilmiş

mağaralarında, cüce ve goblinsavaşlarından kalma unutulmuşhazinelerin bulunduğunu duymuştum.'

Thorin bu sözler üzerine uzun boyludüşünüp taşındı,

'Bu kılıcı onurla taşıyacağım,' dedi.'Yakında bir kez daha goblinleri uçursuninşallah!'

'Dağlarda yerine getirilmesi pek yakınbir dilek!' dedi Elrond. 'Ama banaharitanızı gösterin artık!'

Haritayı aldı ve uzun süre baktı vebaşını salladı. Cüceleri ve altınaduyduklan aşkı pek onaylamasa da,ejderhalardan ve zalim kötülüklerindennefret ederdi ve Dale kasabasını veneşeli çanlarının yıkılmasını ve AkanNehir* in yanmış

kıyılarını hatırlayarak müteessir oldu.Ay geniş, gümüşten bir hilal şeklindeparıldıyordu. Haritayı yukan tuttu ve 64

beyaz ışık içinden pırıldadı. 'Bu danesi?' dedi. 'Burada,

"kapı beş ayak yüksekliğinde ve üç kişigenişliğindedir"

diyen düz Runik sözcüklerin ardında ay-

harfleri var.'

Ay-harfleri nedir?' diye sordu hobbitheyecanla. Size daha önce de söylediğimgibi haritaları severdi; ve aynı zamandaRunik harfleri ve hileli yazılan; kendisiyazdığı zaman bir parça örümcek gibiincecik yazdığı halde severdi.

'Ay-harfleri de Runik harflerdir, amaonları göremezsin,'

dedi Elrond, 'Tabii doğrudan bakarsan.Yalnızca ay arkalarından ışıdığı zamangörülebilirler ve daha da ötesi, dahahileli olarak da okunabilmeleri için ay,yazıldıkları gün, mevsim ve şekliyleolmalıdır. Arkadaşlarının da sanaanlatabileceği gibi bu yazıyı cüceler

buldular ve gümüş

kalemlerle yazdılar. Bu yazı uzun zamanönce hilal aylı bir yaz dönümüarifesinde yazılmış olmalı.'

'Ne diyor?' dediler Gandalf ve Thorinbirlikte, belki de Elrond'un da bunu ilkkez fark etmesine biraz bozularak; oysadaha önce bunun için ne bir şans olmuştuve Tanrı bilir böyle bir şans bir daha nezaman olurdu.

'Ardıçkuşu gagalarken gri taşın yanındadur,' diye okudu Elrond. 'Batan güneş,Durin Günü'nün son ışığıyla anahtardeliğinde parlayacaktır.'

'Durin, Durİn!' dedi Thorin, 'Ot en eski

Cüce ırkının, Uzunsakallıların,babalarının babasıydı ve benim ilkatamdı. Ben onun soyundanım.'

Teki ya Durin Günü nedir?' diye sorduElrond.

'Cücelerin Yeni Yılının ilk günü,' dediThorin, 'herkesin bilmesi gerektiği gibiKış başlangıcında son Güz ayının ilkgünüdür. Halen son Güz ayının vegüneşin gökyüzünde bir arada olduğugüne Durin Günü deriz. Ama bu bize pekyardımcı olmayacak, çünkü korkarımbugünlerde bu zamanın tekrar ne zamangeleceğini tahmin etmek becerilerimiziaşıyor.'

65

'Buna sonra bakarız,' dedi Gandalf,Başka yazı var mı?'

'Bu ayla görülecek başka yok/ dediElrond ve haritayı Thorin'e geri verdi;ve sonra hepsi suya, elflerin yaz dönümüarifesi için dans edip şarkısöylemelerini seyretmeye gittiler.

Ertesi sabah ancak düşlerdegörülebilecek denli açık ve güzel bir yazdönümü sabahıydı. Ve bunun üzerineşimdi ruhları yeni bir maceraya hazır vePuslu Dağlar" ın ötesindeki topraklaraulaşmak için yolla ilgili gerekli bilgiyledonanmış bir halde, iyi bir tempo veayrılık şarkıları arasında yolakoyuldular.

66

BÖLÜCD 4

T e p e v u K i ü s ı ü N ö e ,

r e p e M İ M A L T İ M Ö A

Bu dağlara çıkan birçok patika, dağlardada bir sürü geçit vardı. Ama patikalarınbirçoğu ya hiçbir yere çıkmayan ya dakötüleşen tuzak ya da aldatıcıpatikalardı; geçitlerin çoğu da kötüyaratıklar ya da tüyler ürperticitehlikelerle doluydu. Elrond'un bilgeöğütleri, Gandalf ın da bilgi vebelleğinden yardım alan cüceler vehobbit doğru geçite giden doğru patikayıseçtiler.

Vadiden tırmanıp çıktıktan ve Son EvcilEv'i millerce geride bıraktıktan günlersonra bile, hâlâ yukarı ve yukarı veyukarı gidiyorlardı, Bu zorlu ve tehlikelibir patikaydı ve tuzaklı bir yol, yalnız veuzun. Şimdi ayrıldıkları topraklarıgerilerde, taa aşağılardagörebiliyorlardı. Bilbo, Batıda, uzak,çok uzak bir yerde, her şeyin mavi vebelirsiz gözüktüğü yerlerde, küçükhobbit-ko vuğu nun, rahat şeylerinin vegüvenli ülkesinin bulunduğunu biliyordu.

Ürperdi. Burada aa bir soğuk çıkıyorduve rüzgâr da kayaların arasındanuğuldayarak geliyordu. Arada sıradaöğlen güneşinin karı ısıtmasıylayerlerinden kurtulmuş kaya parçalan

dağın yamaçlarından dört nala aşağıiniyor ve yanlanndan (ki bu şanseseriydi) ya da kafalarının üzerinden (kibu tehlikeliydi) geçiyordu. Gecelerrahatsız ve soğuktu, şarkı söylemeye yada yüksek sesle konuşmaya cesaretedemiyorlardı. Çünkü yankılar tekindeğildi ve sessizlik, bozulmaktan - tabiisuyun gürültüsü, rüzgârın 67

uğultusu ve kayalann çıtırtıları dışındakiseslerle -

hoşlanmaz gözüküyordu.

'Aşağılarda yaz geliyor,' diye düşündüBilbo. 'Ot biçme ve piknikler sürüyor,Biz bu hızla daha dağın öbür yanındanaşağı inmeye başlamadan onlar ekin

biçmeye ve böğürtlen toplamayabaşlayacaklar.' Ve diğerleri de, yazdönümü sabahının coşkulu umuduylaElrond'a hoşça kal derken, dağlardakigeçitten ve önlerindeki topraklan hızlıhızlı geçmekten neşeyle bahsettiklerihalde nerdeyse aynı endişeHdüşünceleri paylaşıyorlardı. YalnızDağ'daki gizli kapıya, belki de Güzün enyakın ilk ayında gelmeyi düşünmüşler -Ve belki de bu Durin Günü olur'

demişlerdi. Yalnızca Gandalf kafasınısallamış ve hiçbir şey söylememişti.Cüceler o yolu uzun yıllardırgeçmemişlerdi, ama Gandalf geçmişti veejderhaların insanları bu topraklardansürdüğünden ve ğoblinlerin Moria

Madenleri çarpışmasından sonra ortadankaybolmalarından beri Yaban'da nekötülük ve tehlikelerin belirdiği vearttığını biliyordu. Ve bazen insanYabanın Kıyısı'nda tehlikelimaceralardayken Gandalf gibi bilgebüyücülerin ve Elrond gibi iyiarkadaşların güzel planlarının bileyolunu şaşırdığı olurdu ve Gandalf bunubilecek kadar bilge bir büyücüydü.

Beklenmedik bir şeyler olabileceğinibiliyordu ve hiçbir kralın hükümsürmediği vadiler ve ıssız zirveleriylebu büyük yüce dağlardan korkulu birmacera yaşamadan geçmelerini ümitetmeye pek cesaret edemiyordu. Zatengeçemediler de. Bir yıldırım fırtınasıyla

— yıldırım fırtınasından da beter biryıldırım savaşıyla - karşılaşana dek herşey yolundaydı. Açık havada bir nehirvadisinde gerçekten büyük bir yıldırımfırtınasının ne denli müthiş

olabileceğini bilirsiniz; özellikle de ikikocaman yıldırım fırtınasının karşılaşıpçarpıştığı zamanlarda. Daha da korkuncuDoğu ve Batıdan fırtınaların gelipsavaştığı sırada 68

ÖAĞ VOI.U

gece dağlardaki gökgürültüsü veşimşeklerdir. Şimşekler zirvelerdedallanır ve kayalar parçalanır ve büyükgümbürtüler havayı bile böler veyuvarlanıp her mağaraya her oyuğa girer;ve karanlık, ani bir ışık ve karşıkonulamaz bir gürültüyle dolar.

Bilbo ne böyle bir şey görmüş ve ne dehayal etmişti, Bir yanlarında vadiye akanürkütücü bir şelale, yükseklerde dar biryerdeydiler. Orada gecelerken asılı birkayanın altında korunuyorlardı ve Bilbobir battaniyenin altında yatıp tepedentırnağa titredi. Şimşek parıltılarındagizlice etrafa bakmırken vadinin öbüryanında taş-devlerin ortalıkta olduğunu

ve oyun olsun diye birbirlerine kayalarfırlatıp tuttuklarını ve karanlığın içlerineattıklarını, taa aşağılarda ağaçlaratosladıkları ya da gürültüyle küçükparçalara aynldıklarını gördü. Sonrarüzgâr çıktı ve yağmur geldi ve rüzgâr,yağmur ve doluyu her yönde kamçıladı,böylece asılı kaya koruma özelliğiniyitirdi. Az sonra sırılsıklamıslanmışlardı; midillileri başları eğik,kuyrukları ayaklarının arasındadikiliyor, bazıları da korkuylakişniyordu. Devlerin gürültülükahkahalarını ve bağrışlarını dağın heryanından duyabiliyorlardı,

'Bu İşe yaramayacak!1 dedi Thorin.'Eğer rüzgâr bizi uçurmazsa,

boğulmazsak ya da yıldırım çarpmazsa,bu seferde bir dev tarafından yakalanıpfutbol topu niyetine göğetekmeleneceğiz.'

'Pekâlâ, eğer daha iyi bir yer biliyorsan,bizi oraya götür!' dedi oldukçahuysuzlaşmış ve kendisi de devlerhakkında mutlu olmaktan bir hayli uzakolan Gandalf.

Tartışmalarına Fili ve Kili'yi daha iyibir korunak aramak için göndermekararıyla son verdiler. Çok keskingözleri vardı ve yaklaşık elli yıl yaşfarkıyla cücelerin en gençleri olarakgenellikle bu türden işler onlara düşerdi(üstelik Bilbo'yu göndermenin hiçbirfaydası olmadığını herkes

görebiliyordu). Eğer bir şey bulmakistiyorsan aramak 7Ü

gibisi yoktur (ya da Thorin gençcücelere böyle söyledi).

Genellikle, eğer ararsan mutlaka bir şeybulursun, ama bu her zaman peşindeolduğun şey olmaz. Böylece bu da buolayla kanıtlanmış oldu.

Bir müddet sonra Fili ve Kili sürünerekve rüzgârda kayalara tutunarak geldiler.'Kuru bir mağara bulduk,'

dediler, 'bir sonraki dönemeçden uzakdeğil ve midillileri, her şeyi içine alır.'

'Adamakıllı araştırdınız mı?' diye sordu

dağlardaki mağaraların nadiren boşolduğunu bilen büyücü.

'Evet, evet!' dediler, herkes . onlann uzunsüre kalmadığını bildiği halde; geriyefazlasıyla çabu k dönmüşlerdi. 'O kadarbüyük değil ve çok içerilere girmiyor.'

Bu, tabii ki, mağaralann en tehlikelikısmıdır; bazen içeriye ne kadargirdiklerini ya da arkada bir geçitin sizinereye götüreceğini ya. da. içerde sizineyin beklediğini bilmezsiniz. Amaşimdi Fili ve Kıli'nin haberleri yeterinceiyi gözüküyordu. Böylece hepsi kalkıphareket etmek için hazırlandılar. Rüzgâruğulduyor, yıldırım halen gürlüyordu vekendilerini ve midillilerini kurtarmakzorundaydılar.

Yine de çok uzağa gitmeyeceklerdi veçok geçmeden bir patikanın ortasındaduran kocaman bir kayaya geldiler, Eğerardına geçerlerse, dağın yanında alçakbir kemerle karşılaşılıyordu.Midillilerin yüksüz ve eyersiz, sıkışarakgeçebileceği kadar alan ancak vardı,Kemerin altından geçtikçe, içindeolmaktansa yağmunı ve rüzgârı dışardanduymak ve devlerden ve kayalarındankorunuyor olduklarını hissetmek güzeldi.Ama büyücü hiçbir riski gözealmıyordu. Asasını yaktı - eğerhatırlarsanız çok uzun zaman önceymişgibi görünen o gün Bilbo'nun yemekodasında yaktığı gibi - ve bunun ışığıylacüceler mağarayı baştan sona aradılar.

Büyüklüğü oldukça iyi görünüyordu,ancak ne çok 7T

büyüktü ne de gizemli. Kum bir zeminive rahat köşeleri vardı. Bir uçtamidilliler için yer vardı; ve midillilerorada durarak (bu değişiklikten oldukçamutlu), buhar salıp gürültüyle yemtorbalarına daldılar. Oin ve Gloingiysilerini kurutmak üzere kapıda birateş yakmak istediler, ama Gandalf bunuduymamazlıktan geldi. Böylece onlar daıslak şeylerini yere yaydılar vetorbalarından kuru olanlan çıkarttılar;sonra battaniyelerini rahatlaştırıppipolarını çıkarttılar ve Gandalf'ınonları eğlendirmek üzere değişikrenklere bürüyüp tavanda dans ettirdiği

duman-halkalar üflediler. Konuştular,konuştular ve fırtınayı unuttular ve herbirisinin hazinedeki payıyla (elegeçirdiklerinde, ki o an o denli olanaksızgözükmüyordu) ne yapacaklarınıtartıştılar; böylece de birer bireruyuyakaldılar. Ve bu, beraberlerindegetirdikleri midillileri, paketleri,sandıkları, aletleri ve teçhizatı sonkullanışlarıydı.

O gece, küçük Bilbo'yu her şeye rağmenberaberlerinde getirmiş olmalan sonundaİyi oldu. Çünkü, her nasılsa uzun birsüre uykuya dalamadı, daldığında da çokkorkunç düşler gördü, Mağaranınarkasındaki duvarda bir çatlağınbüyüdüğünü, büyüdüğünü, açıldıkça

açıldığını gördü düşünde, çok korktuğuhalde bağıramadı ya da öylece yatıpbakmaktan başka hiçbir şey yapartıadı.Sonra mağaranın tabanının çöktüğünü vekaydığını - aşağıya, aşağıya, Tanrı bilirnereye, düşmeye başladığını düşledi.

Ve o sırada korkunç bir irkilme ileuyandı ve düşünün bir kısmının gerçekolduğunun farkına vardı. Mağaranınarkasında bir yarık açılmıştı ve çoktangeniş bir geçit olmuştu. Midillilerinkuyruklarının sonuncusunun gözdenkaybolduğunu tam zamanında gördü.Tabii çok yüksek bir çığlık, bir hobbıtinbüyüklüğü düşünüldüğünde şaşırtıcıolan, olabildiğince yüksek bir çığlık attı.

Kayalar ve bloklar diyemedengoblinler, büyük goblinler, çirkingörünüşlü kocaman goblinler, bir sürü72

goblin fırladı ortalığa. Her cüceye enazından altı goblin düşüyordu, hattaBılbo'ya bile iki tane, ve kav ve

çakmaktaşı bile diyemeden hepsiyakalanıp yarıktan içeri götürüldüler.Ancak Gandalf hariç. Bilbo'nun çığlığıbu kadarcık olsun işe yaramıştı. Bir andaonu iyice uyandırmıştı ve goblinler onuyakalamaya geldiklerinde mağaradakorkunç bir ışık patlaması ve baruttozuna benzer bir koku oldu vegoblinlerden birkaçı öldü.

Yarık bir çatırtıyla kapandı, Bilbo vecüceler yanlış

tarafında kaldılar. Gandalfnerelerdeydi? Bu konuda ne cücelerin nede goblinlerin bir fikri vardı vegoblinler bulmak için beklemediler.Bilbo ve cüceleri yakalayıp hızlauzaklaştılar. Bulundukları yer ancakdağların göbeğinde yaşamaya alışıkgoblinlerin görebileceği denli derin;derin ve karanlıktı. Geçitler her yöndeçarprazlanıp düğümleniyor, amagoblinler yollarını sizin en yakınpostaneninkini bildiğiniz denli iyibiliyorlardı; ve yol aşağılara, aşağılaraindi ve korkunç derecede havasızlaştı.

Goblinler çok kabaydılar ve insafsızca

sıkıştırıyor ve ürkütücü taş gibisesleriyle kendi kendilerine kıkırdayıpkahkahalar atıyorlardı. Bilbo, troll onuayakparmaklarından tutup kaldırdıktansonra daha da mutsuzlaştı. Tekrar tekrargüzel aydınlık hobbit-kovuğunda olmayıdiledi. Tabii son kez için değil.

Sonra önlerine bir kırmızı ışık parıltısıçıktı. Goblinler düz ayaklannı taşg.vurup tempo tutarak ve aynı zamandatutsaklarını sallayarak şarkı söylemeyleya da vıraklamaya başladılar.

Vur! Çarp! Kara çatlak!

Yakala, gaspet! Çimdik at, kap!

Ve aşağılara aşağılara goblin

kasabasına

Hadi hadi sen git dostum!

73

Çarpış çarpışî Eziş büzüş!

Çekiçle maşa! Tokmakla taşa!

Yürü güm güm taa yeraltına!

Hadi hadi ho, ho dostum!

Şaak, Şlak! Şaklat kamçını çatlak!

Parçala ve kurcala! Sızlan ve mızlan!

Çalış durma çalış! Kork kaytarmaya,

Tadını çıkarırken Goblinler vekahkaha atarlarken

Döne döne taa yeraltında

Hadi hadi aşağılara dostum!

Gerçekten korkunç bir sesti. Duvarlarvur, çarp! ve eziş

büziîş\ ve ho ho! dostumun çirkinkahkalarıyla inledi.

Şarkının genel anlamı fazlasıyla yalındı.Çünkü artık goblinler kırbaçlarıçıkartmış ve onları şaak şaak sesleriylekırbaçlıyorlardı; ve önlerindeolabildiğince koşturuyorlardı; düşekalka büyük bir mağaraya geldiklerinde

cücelerden birisi çoktan olanca gücüyleşikayet edip sızlanmaya başlamıştı bile.

Mağara gobl inlerle doluydu veortasındaki büyük kırmızı bir ateşle veduvarlardaki meşalelerle aydınlatılmıştı.Goblin sürücülerin arkalarından bağırıpçağırıp kamçı şaklattığı cüceler (zavallıBilbo en arkada ve kırbaçlara en yakınolarak) içeriye koşarak girdiklerinde,hepsi güldüler, tepindiler ve elleriniçırptılar. Midilliler çoktan oradaydılarve bir köşede birbirlerine sokulmuşlardıve tüm torbalar ve sandıklar goblinlerceiyice altüst edilmiş ve goblinlercekoklanmış ve goblinlerce iyicekurcalanmış ve goblinlerce üzerlerindetepinilmiş olarak orada burada dağınık

duruyorlardı.

Korkarım ki bu, atı dağ yollan için uygunolmadığından dolayı Elrond'un Gandalfa ödünç verdiği, sevimli olduğu kadardayanıklı da olan küçük beyaz dahilolmak üzere o 74

mükemmel midillileri son görüşlerioldu. Çünkü goblinler, atlan vemidillileri ve sıpalan ve daha da berbatdiğer şeyleri yerler ve her zamanaçtırlar. Bununla birlikte tutsaklar şuanda yalnızca kendilerinidüşünüyorlardı.

Goblinler ellerini arkalarındazincirlemiş, hepsini tek bir sıraoluşturacak şekilde birbirlerine

bağlamış ve küçük Bilbo sıranın ensonunda sürüklenmek üzere çekerekmağaranın en uzak köşesinegötürmüşlerdi.

Orada, gölgede, büyük düz bir taşınüzerinde kocaman kafalı, çok çok iri birgoblin oturuyordu ve etrafında dakullanageldikleri baltalar ve kıvrıkkılıçlar taşıyan silahlı goblinlerduruyordu. Şimdi, goblinler hain,tehlikeli ve kötü kalplidirler. Hiç güzelşeyler yapmadıkları halde pek çokakıllıca şey yaparlar. Genellikle dağınıkve pis olmalanna rağmen bir belaylakarşılaştıklarında en yetenekli cücelerkadar iyi tünel kazabilir ve madençıkartabilirler. Çekiçler, baltalar,

kılıçlar, hançerler, kazmalar, maşalar veişkence aletlerini çok iyi yaparlar ya dakendi tasarımlarına göre başkalarınayaptırırlar ve tutsaklar ve köleler, havave ışık bulamadıklarından ölene dekçalışmak zorunda kalırlardı, O zamandanberi dünyayı belaya boğan aletlerinçoğunu özellikle de tekerlekler, motorlarve patlamalar ve bir de ellerindengeldiğince kendi elleriyle çalışmamakonlara her zaman keyif verdiğinden, çoksayıda,insanı bir çırpıda öldürenmarifetli aygıtları onların bulmuş olmasıolanaksız değildir. Ama bu günlerde vebu vahşi yerlerde çok ileri (böyledeniliyor ya) gitmemişlerdi. Özelliklecücelerden, herkesten ve her şeyden,özellikle düzenli ve varlıklılardan nefret

ettiklerinden daha çok nefret etmezlerdi;hatta bazı yerlerde kötü cüceler onlarlaişbirliği bile yapmışlardı.

Ancak bu öyküye girmeyen, ama bahsiniduyduğunuz savaş

yüzünden Thorin'in adamlarına karşıözel bir kin beslerlerdi; her neyse,goblinler akıllıca ve gizlice yapıldığı 75

ve tutsaklar kendilerini savunamadıklansürece kimi yakaladıklarınaaldırmazlardı.

'Bu sefil kişiler kim?' dedi Koca Goblin.

'Cüceler ve bir de bu!' dedisürücülerden biri Bilbo'nun zincirini

çekerek, böylece o da dizlerininüzerinde öne düştü, 'Onlan ÖnSundurmamıza sığınmış bulduk/

'Ne demek bu?' dedi Koca Goblin,Thorin'e dönerek.

'Kalıbımı basarım ki iyi bir halt içindeğildir! Sanırım halkımın özel işlerinecasusluk ediyorlardı! Hırsızlar!

Duyduklarıma hiç şaşırmamalıyım!Büyük bir olasılıkla Elflerin dostları,katiller! Gel! Ne söyleyeceksin?'

'Cüce Thorin, hizmetinizdeyim!' diyeyanıtladı - bu yalnızca nazik bir hiçti.'Kuşkulanıp kurduğunuz şeylere dairhiçbir fikrimiz yok. Biz fırtınadan

kaçarken uygun ve kullanılmayangörünen bir mağaraya sığındık;goblinleri rahatsız etmek aklımızınucundan bile geçmedi.' Bu yeterincedoğruydu.

'HımmP dedi Koca Goblin. 'Böylesöylüyorsunuz! Peki size dağlarda neyaptığınızı, nereden geldiğinizi venereye gittiğinizi sorabilir miyim? Dahadoğrusu hakkınızdaki her şeyi bilmekisterim. Bu sizin işinize pekyarayacağından değil ThorinMeşekalkan, halkınız hakkında zaten çokfazla şey biliyorum; ama şimdi doğruyusöyleyelim, yoksa sizin için özelliklerahatsız edici bir şeyler hazırlarım!'

'Bizler, gerçekten misafirperver bu

dağlann Doğu yüzünde yaşayanakrabalarımızı, yeğenlerimizi, birinci,ikinci ve üçüncü derecedenkuzenlerimizi ve büyükbabalarımızındiğer torunlarını ziyaret etmek üzere biryolculuktaydık,' dedi salt gerçeğin birişe yaramayacağının açıkça görüldüğüsırada tam olarak ne söyleyeceğini hiçbilemeyen Thorin.

fO bir yalancı, hem de gerçekten müthişbir yalancı!'

dedi sürücülerden biri. 'Mağarada buyaratıklan aşağıya gelmeye davetettiğimizde halkımızdan birkaçı bir 76

şimşekle karşılaştı ve-şimdi bir taşkadar ölüler. Hem bunu henüz

açıklamadı!' Thorin'in kuşandığı kılıcı,troll'lerin ininden gelen kılıcı uzattı.

Koca Goblin kılıcı gördüğündegerçekten korkunç bir öfke çığlığı attı veaskerleri dişlerini gıcırdatıp kalkanlannıbirbirlerine çarptılar, ayaklarını yerlerevurdular. Kılıcı hemen tanıdılar.Zamanında, Gondolin'in iyi elfieri,onları tepelerde avladıklannda ya dasurlarının önünde çarpıştıklanndayüzlerce goblin öldürmüştü bu kılıç.Onlar buna Goblin-uçurucu anlamınagelen Orcrist, goblinler ise basitçeParçalayıcı derlerdi, Kılıçtan nefretederlerdi, ama kılıcı taşıyandan daha danefret ederlerdi.

'Katiller ve elf-dostları!' diye bağırdı

Koca Goblin.

'Kamçılayın onları! Dövün! Parçalayın!Dişlerinizle çiğneyin! Alıp yılanlarladolu karanlık çukurlara götürün onlarıve bir daha ışığı görmelerine izinvermeyin!' Öyle bir öfke içindeydi kioturduğu yerden fırlayıp ağzı açıkbakakalan Thorin'e saldırdı.

Tam o sırada mağaradaki tüm ışıklar vebüyük ateş puff diye sönüverdi ve tavanadek uzayan ve yakıcı beyazkıvılcımlarını goblinlere fırlatan mavipınltılı bir duman kulesine dönüştü.

Bunu izleyen feryatlar ve sızlanmalar,vıraklamalar, vızıldamalar,dırıldamalar, inlemeler, homurtular ve

küfürler, çığlıklar ve naralar sözleanlatılamazdı. Birkaç yüz canlı yabankedisi ve kurdun yavaş yavaş kızartılıyorolması bununla karşılaştınlamazdı.Kıvılcımlar goblinleri yakıp delikleraçıyor ve şimdi tavandan aşağı inenduman, havayı onlann gözlerinin bilegöremeyeceği kadar kalınlaş-

tırıyordu. Az sonra birbirleri üzerinedüşüyor ve yerde kümeler halindeyuvarlanıyor ve adeta hepsi çıldırmışgibi ısırıyor, tekmeliyor,dövüşüyorlardı.

Birdenbire bir kılıç kendi ışığındaparıldadı. Bilbo kılıcın Koca Goblin'intam ortasından geçtiğini gördü ve 77

çığlığının ortasında hayretle bakakaldı.Koca Goblin düşüp öldü ve goblin.askerler kılıcın önünde karanlığakaçıştılar.

Kılıç kınına geri döndü. 'Çabuk benitakip edin!1 dedi keskin ve pes bir ses;ve Bilbo ne olduğunu anlayamadan,sıranın sonunda, koşuşturabileceği denlihızlı, goblin salonundan gelen çığlıklararkasında gittikçe duyulmaz olurkendaha karanlık geçitlerden aşağıkoşuşturmaya başladı. Soluk bir ışıkonlara yol gösteriyordu.

'Daha hızlı, daha hızlı!' dedi ses.'Meşaleler yakında yeniden yanmışolacak.'

'Yarım dakika!' dedi Bilbo'nun hemenönündeki nazik dost Dori. Bağlı elleriyleyapabileceği denli iyi hobbitin omzunatırmanmasını sağladı ve zincirlerin klinkklink sesleri arasında ve ellerikendilerini dengeleyecek durumdaolmadığından çoğu kez sendeleyerek birkoşu tutturdular, Uzun bir süredurmadılar, çünkü bu sırada dağın tamortasında olmalıydılar.

Sonra Gandalf asasını yaktı. Tabii kiGandalf dı. Ama o sırada oraya nasılgeldiğini soramayacak denlimeşguldüler.

Tekrar kılıcını çıkarttı ve kılıç tekrarkaranlıkta kendi kendine panldadı. Adetagoblinler ortalıktalarmışçasına

parıldamasını sağlayan bir öfkeyleyandı; şimdi mağaranın yüce efendisiniöldürme hazzımn mavi alevi kadarparlaktı.

Goblin-zincirlerini kırmada ve tümtutsaklan olabildiğince çabuk serbestbırakmada hiçbir sorun çıkartmadı. Eğer

.hatırlarsanız bu kılıcın adı Düşman-topuzu Glamdring'di.

Goblinler ona yalnızca Vurucu derler, veböyle bir şey mümkünse, Kesici'denettiklerinden daha fazla nefret ederlerdi.Orcist de kurtarılmıştı. Gandalf çokkorkmuş

muhafızlardan birinin elinden kapıp

yanlannda getirmişti.

Gandalf çok şeyi düşünmüştü ve her şeyiyapamadıysa da, güç durumdaki dostlarıiçin birçok şey yapmıştı.

'Hepimiz burada mıyız?' dedi kılıcınıbaşını eğerek selamladığı Thorin'everirken. 'Bir bakalım: Bir - bu 78

Thorin; iki, üç, dört, beş, altı, yedi,sekiz, dokuz, on, onbir; Fili ve Kilinerede? Tamam buradalar! oniki, onüç -ve işte Bay Baggins: ondört! Pekâlâ,pekâlâ! Daha kötü olabilir ve sonratekrar daha iyi olabilir. Midilliler yok,yiyecek yok ve nerede olduğumuzubilmek yok ve tam arkamızda da öfkeligoblin sürüleri! Devam edelim!'

Devam ettiler. Gandalf çok haklıydı:Geldikleri geçitlerin ötelerinde goblingürültüleri ve korkunç çığlıklar duymayabaşladılar. Bu onlan eskisinden hızlıyaptı ve zavallı Bilbo onlann yarısıhızda bile gidemediğinden -

cücelere gelince şunu rahatlıklasöyleyebilirim ki mecbur olduklanndamüthiş bir hızda yuvarlanabilirler -Bilbo'yu sırtlarında taşımayı sırayakoydular.

Yine de goblinler cücelerden daha hızlıgiderler ve bu goblinler yolu daha iyibiliyorlardı (ne de olsa yolları kendileriyapmışlardı) ve çılgınca öfkeliydiler;böylece cüceler yapabileceklerini.yapsalar da, bağrış çağrışların gittikçe

yaklaştığını işittiler. Yakında goblinayaklannın, bir sürü ayağın, hemen birönceki dönemecin arkasında yerevurduğunu bile duyabilirlerdi. Takipettikleri tünelde, kırmızı meşalelerintitrek ışıklan tam arkalanndangörülebiliyordu; ve adamakıllıyorulmuşlardı.

'Neden, neden sanki hobbit-kovuğumdanayrıldımki!'

dedi Bombur'un sırtında hoplayıp duranzavallı Bay Baggins.

'Neden, neden sefil küçük bir hobbitihazine avına getirdimki!' dedi kızgınlıkve dehşetten burnundan damlayan terlesersemlemiş zavallı şişman Bombur.

Bu noktada Gandalf geride kaldı veThorin de onunla birlikte. Keskin birköşeyi döndüler, 'Sıra sende!' diyebağırdı. 'Kılıcını çek Thorin!'

Yapılabilecek başka bir şey yoktu; vegoblinler bundan hoşlanmadılar.Çığlıklarla köşeyi dönerek aceleylegeldiklerinde Goblin-uçurucu veDüşman-topuzu'nu tam şaşkın 79

gözlerinin önünde buz gibi ve parlarkenbuldular. Önde olanlar meşalelerinidüşürdüler ve öldürülmeden önce birçığlık attılar. Arkadakiler daha dabağırdılar ve geriye doğru fırlayarakhemen peşlerinden koşanlara çarptılar.

'Parçalayıcı ve Vurucu!' diye yırtındılar;

ve az sonra hepsi karmakarışık olmuştuve çoğu geldikleri yoldan aceleylegeriye kaçıştı.

İçlerinden birinin o köşeyi dönmesiepeyce zaman aldı.

Bu atada cüceler tekrar goblin diyarınınkaranlık tünellerindeki uzun, çok uzunyollanna koyulmuşlardı bile.

Goblinler bunu fark ettiklerindemeşalelerini söndürdüler, ayaklarınayumuşak ayakkabılar geçirdiler ve enkeskin gözlü ve kulaklı, en hızlıkoşucularını seçtiler. Bunlar karanlıktakigelincikler kadar hızlı ve yarasalardanbelki birazcık daha fazla gürültüyle ilerikoştular.

İşte bu yüzden ne Bilbo, ne cüceler, nede Gandalf geldiklerini duydu. Ne degördüler. Ancak Gandalf, cücelerinilerleyişine yardımcı olsun diye asasınınsoluk bir ışık salmasına İzin verdiği için,arkalarında sessizce koşan goblinlertarafından görülüyorlardı.

Bilbo'yu tekrar taşımaya başlayan Dori,birden bire karanlıkta arkadanyakalandı. Bağırdı ve düştü; veomuzlarındaki hobbit karanlığayuvarlandı, başını sert bir kayaya çarptıve başka hiçbir şey hatırlamadı.

80

BÖLÜCD 5

k ^ R ^ K i L ı k T A k ı B İ L c n e c el e R

Bilbo gözlerini açtığında gerçekten açıpaçmadığını merak etti; çünkü gözlerikapalıykenki kadar karanlıktı.

Yakınlarında bir yerlerde hiç kimseyoktu. Korkusunu bir düşünün! Hiçbirşey duyamıyor, hiçbir şey göremiyor,yerdeki taşlar dışında hiçbir şeyhissedemiyordu.

Yavaşça kalktı ve el yordamıyla tünelinduvanna değene dek dört ayak üzerindeemekledi; ama ne yukarda ne aşağıda birşey bulabildi: Hiçbir şey, ne goblinlerden bir iz ne de cücelerden. Başıdönüyordu ve düştüğünde gittikleri

yönden emin değildi. Yapabileceği eniyi tahmini yapıp sürünerek oldukça uzunbir süre ilerledi, ta eli birden tünelinzeminindeki soğuk metalden ince biryüzüğe değene dek. Bu mesleğinde birdönüm noktasıydı, ama o bunubilmiyordu. Nerdeyse düşünmedenyüzüğü cebine attı; o anda hiçbir özel işeyarar gözükmüyordu. Daha öteyegitmedi, ama soğuk zemine oturup uzunbir süre kendini tam bir biçareliğebıraktı: Kendisini evde, mutfağındajambonlu yumurta yaparken düşündü -çünkü içinde, şu ya da bu yemek vaktiniçoktan geçirdiğini hissediyordu; ancakbu onu yalnızca daha da biçare yaptı.

Ne yapması gerektiğini düşünemedi,

neler olduğunu da düşünemedi; ya daneden geride bırakıldığını; ya da eğergeride bırakıldıysa, goblinlerin onuneden yakalamadığını ya da nedenbaşının bu denli acıdığını bile. Gerçekolan, gözlerden ve gönüllerden uzak, çokkaranlık bir köşede 81

uzun bir süredir sessizce yatıyorolduğuydu.

Bir süre sonra piposuna rastladı. Piposukınlmamıştı ve bu iyiydi. Sonra kesesiniarandı, kesesinde biraz tütün vardı ve budaha da iyiydi. Sonra kibrit arandı, amabir tane bile bulamadı ve bu dahayallerini tümüyle yıktı, Ama aklıbaşına geldiğinde o da bunun kendisiiçin hayırlı olduğu fikrine katıldı. Bu

korkunç yerde kibritlerin çakışı ve tütünkokusunun karanlık çukurlardan üzerinene getireceğini Tanrı bilirdi. Şu andahâla çok eziyet görmüş hissediyordukendisini. Ama kibrit için tüm cepleriniboşaltıp her tarafını ararken eli küçükkılıcının - troll'lerden aldığı ve nerdeyseunuttuğu küçük hançerin - kabzasınadeğdi; neyseki pantolonunun içinesakladığı için goblinler hançeri farketmemişti.

Hemen çekip dışarı çıkardı. Gözlerininönünde soluk ve loş panİdadi, 'Demek kibu bir elf kılıcı/ diye düşündü; 'vegoblinler çok yakında değiller, amayeterince uzak da değiller.1

Ama nedense rahatladı. Hakkında birsürü şarkı söylenen goblin savaşları içinGondolin'de yapılmış bir kılıç taşıyorolmak fazlasıyla muhteşemdi. Üstelikaniden üstlerine gidildiğinde bu türsilahlann goblinler üzerinde büyük biretki yarattığını fark etmişti,

'Geri mi gitmeli?' diye düşündü. 'Hiç iyibir fikir değil!

Yanlara git! Olanaksız! Öne mi gitmeli?Yapılacak tek şey!

Devam edelim!' Böylece ayağa kalktı veküçük kılıcını önünde tutarak, bir eliyleduvarı yokluyor ve kalbi pıt pıtatıyorken hızla ilerledi.

Şimdi Bilbo kelimenin tam anlamıyla içdaraltıcı bir yerdeydi. Ama bu köşeninonun için, benim ya da sizin içinolabileceğinden daha iç daraltıcıolmadığını unutmayın.

Hobbitler pek de sıradan insanlar gibideğillerdir; her şeyden öte kovuklan iyihavalandırılmış neşeli, hoş ve 82

goblin tünellerinden oldukça farklı olsada, tünellere bizim alışık olduğumuzdandaha alışıktırlar ve yeraltında yönduygulannı öyle kolay kolaykaybetmezler - ancak başlarınavurulduktan hemen sonra değil. Hem çoksessizce hareket edebilir ve kolaylıklagizlenebilirler; yara bereleri harika birbiçimde iyileşir ve insanların ya hiç

duymadıkları ya da uzun zaman önceunuttukları bilgece deyiş dağarcıklarıvardır.

Her şeye rağmen Bay Baggins'in yerindeolmak istemezdim. Tünelin sonu yokmuşgibi gözüküyordu. Tek bildiği doğrucaaşağıya yöneldiği ve bir iki dqnüş vekıvrılmanın dışında aynı yöne gittiğiydi.Arada bir yanlara açılan geçitlerolduğunu kılıcının parıltısındagörebiliyor ya da duvardaki elindenhissedebiliyordu. Goblinlerin ya da yanhayali karanlık şeylerin çıkabileceğikorkusuyla orayı hızlıca geçme dışındabunlara' hiç aldırmadı. Gittikçeaşağılara, aşağılara gitti; yine de ilkbaşta kendisini şaşırtan, sonra da canını

sıkacak denli sıklaşan, arada sırada biryarasanın kulağının dibinde vınlamasıdışında hiçbir ses duymadı. Böylefdevam etmekten nefret ederek, durmayacesaret edemeyerek, yorgundan dayorgun hale gelene dek daha ne kadardevam ettiğini bilmiyorum. Sanki yarınve hatta ötesindeki günlerde de devamedeceğe benziyordu.

Aniden hiçbir uyan olmaksızın şap diyesuya daldı ayağı!

Uf! Su buz gibiydi, Bu onu zınk diyedurdurdu. Bunun yalnızca yolda bir subirikintisi mi, geçidi geçen bir yeraltıakıntısı mı olduğunu bilmiyordu. Kılıçzorlukla pırıldıyordu. Durdu vekendisini zorladığında, damlacıkların

görünmeyen bir tavandan altındaki suyaşıp şıp damladığını duyabiliyordu, amabaşka hiçbir ses yokmuş gibigözüküyordu,

'Demek ki bu bir su birikintisi ya da göl,bir yeraltı nehri değil,' diye düşündü.Yine de karanlığın içine dalmaya cesaretedemedi. Yüzemezdi ve fırlak, görmeyen83

gözleriyle suda kıvrıla kıvrıla giden inceyapışkan şeyleri düşündü. Dağlanniçlerindeki su birikintisi ve göllerdeyaşayan tuhaf şeyler; Tanrıbilir kaç yılönce atalan buralara yüzerek gelen vebir daha hiç dışarı çıkmayan ve bu aradakaranlıkta görmeye çalışmaktan gittikçe

büyüyen, büyüyen ve büyüyen gözleriylebalıklar; aynca balıktan daha da kayganolan şeyler de vardır. Goblinlerinkendileri için yaptıklan bu tünel vemağaralarda bile, karanlıkta olmak içindışardan içeri sızan ve onlar tarafındanbilinmeyen şeyler vardır. Bumağaralardan bazıları da, başlangıçtaonlan yalnızca genişleten ve geçitlerlebirbirine bağlayan goblinlerdenyüzyıllarca öncesine gidiyordu vegerçek sahipleri hâlâ tuhaf köşelerdesinsice dolaşıp orayı burayı kolaçanediyorlardır.

Burada, karanlık suyun kıyısındaki derinkaranlıkta, küçük, kaygan bir yaratıkolan yaşlı Gollüm yaşardı.

Nereden geldiğini ya da kim ve neolduğunu bilmiyorum.

O Gollum'du - ince yüzündeki iki kocayuvarlak solgun göz dışında karanlıkkadar karanlık olan Gollüm. Küçük birkayığı vardı ve gölde - çünkü bu birgöldü; geniş, derin ve öldürücü soğuk -nerdeyse sessizce kürek çekerdi. Kayığıyandan sarkıttığı geniş ayaklanylayönlendirir, ama tek bir şıpırtı bileçıkartmazdı. Asla. Lamba gibi solgungözleriyle, uzun parmaklarıyla birdüşünce hızıyla yakaladığı körbalıklardan arıyordu. Et de severdi.Bulabildiği zamanlarda goblin de iyigiderdi; ama onların kendisini hiçgörmemesine Rikkat ederdi. Etrafı

kolaçan ettiği sıralarda, eğer sukıyısında bir yerlere yalnız gelecekolurlarsa arkalarından yakalayıpboğazlannı sıkardı, Onlarsa orada,aşağıda, dağın diplerinde, hoş olmayanbir şeyin pusuda beklediğine dair birsezgileri olduğundan nadiren gelirlerdi,Çok uzun zaman önce buraya tünelaçarlarken göle rastladılar ve daha öteyegidemediklerini fark ettiler.

Böylece yolları bu yönde bitti ve - KocaGoblin onları bu 84

yöne göndermediği sürece burayagelmeleri için hiçbir neden yoktu. BazenKoca Goblin1 in canı gölden balıkisterdi ve bazen, ne balık ne de goblingeri gelirdi.

Aslında Gollüm gölün ortasında kaygan,kayalık bir adada yaşardı. Şimdi solgunteleskop gibi gözleriyle uzaktan Bilbo'yugözlüyordu. Bilbo onu göremiyordu,ancak Gollüm onun bir goblinolmadığını görebildiği İçin Bilbo'yu çokmerak ediyordu.

Bilbo yolunun ve sabrının sonunageldiğinde şaşkın bir halde kıyıyaoturmuşken, Gollüm kayığına binip hızlaadasından uzaklaştı. Birden çıkageldi vefısıldadı ve tısladı,

'Kutsa bissi ve ıslat bissi assissim!Sanırım bu mükemmel bir ssiyafet; enassından bissi kendimisse getireceklessetli bir parça, gollüm!' Ve gollüm

dediği anda gırtlağından korkunç biryutkunma sesi çıkarttı. Kendisine herzaman 'azizim' dediği halde bu sesyüzünden bu ismi almıştı.

Tıslama sesi hobbitin kulaklannageldiğinde hobbit nerdeyse derisinibırakıp kaçacaktı ve aniden üzerinedikilmiş solgun gözleri gördü,

'Kimsin sen?' dedi hançerini ona doğruuzatarak,

'Bu da ne, assissim?' diye fısıldadıGollüm (konuşacak kimse olmadığı içinhep kendi kendine konuşurdu). Bunun neolduğunu anlamaya gelmişti, doğrusu şuan pek aç değildi, yalnızcameraklanmışti; yoksa önce yakalar sonra

fısıldardı.

'Ben Bay Bilbo Baggins, Cücelerikaybettim ve büyücüyü kaybettim venerede olduğumu bilmiyorum ve eğergidebileceksem bilmek de istemiyorum.1

'FJlerinissde ne var?' dedi Gollüm pekde hoşlanmadığı kılıca bakarak.

'Bir kılıç, Gondolin'den gelen bir kama!'

'Ssss,' dedi Gollüm oldukçanazikleşerek, 'Belki siss buradaoturursslarss ve bir küçücüksslessohbet, ederlerss, 85

assissim. Bilmece ssever, belki ssevermi?' Şu anda ne olursa olsun, hobbit ve

kılıç hakkında bir şeyler öğrenene,gerçekten yalnız olup olmadığını, yenipyenmeyeceğini ve kendisinin gerçektenaç olup olmadığını anlayana dek dostçagözükmeye istekliydi. Bilmeceler tekdüşünebildiği şeydi, Çok çok önce, tümarkadaşlarını kaybetmeden ve tek başınaburaya sürülmeden ve aşağılara, taaaşağılara dağlann altındaki bu karanlığasığınmadan önce, bu bilmeceleri sormakve bazen de tahmin etmek, kovuklarındaoturan diğer komik yaraüklarla oynadığıtek oyundu.

'Çok âlâ,' dedi yaratığı daha fazlatanımak, gerçekten yalnız, vahşi ya da açya da goblinlerin dostu olup olmadığınıanlayana dek kabul etmekte hevesli olan

Bilbo.

'Önce sen sor,' dedi. Çünkü bilmecedüşünecek zamanı olmamıştı.

Böylece Gollüm tısladı:

Nedir kökleri var kimse görmez,

Uzundur ağaçlardan bile boyu

Uzar gider yukarı doğru,

Ama ne var ki hiç mi hiç büyümez?

'Basit!' dedi Bilbo. 'Dağ bu, sanırım.'

'Kolay mı tahmin ediyor? Aramıssda biryarıss yapmalı, assissim. Eğer assiss

sorarssa ve o yanıtlamasssa, biss yerleronu assissim. Eğer o bisse sorarssa vebiss yanıtlamassak o ssaman biss, o neistersse yaparlarss, hı? Biss çıkışssyolunu gössterirs, evets!'

'Pekâlâ!' dedi Bilbo karşı çıkmayacesaret edemeyerek ve kendisiniyenmekten kurtaracak bilmecelerdüşünmek için kafa patlattı.

Bir kızıl tepede otuz beyaz at,

86

îlkin getirirler geviş yemle,

Sonra vururlar ayaklarım yere,

Sonra dururlar hiçbiri kıpırdamaz.

Bu sormak için düşünebildiği tek şeydi.Aklı daha çok yeme fikrine takılmıştı.Bu da oldukça eski bir bilmeceydi veGollüm da sizin gibi cevabı bildi,

'Bayats hikâye, bayats hikâye,1 diyetısladı. 'Dişler! dişler!

assissim; ama bissim ssadece altıssahipler!' Sonra ikinci bilmecesinisordu.

Sessizdir bağırır,

Kanatsızdır çırpınır;

Dişsizdir, ısırır,

Dudaksızdır mırıldanır, 1

'Bir saniye!' diye bağırdı yemekonusunda huzursuz huzursuz düşünenBilbo. Neyseki buna benzer bir şey dahaönce duymuştu ve aklını başına toplayıpcevabı düşündü. 'Rüzgâr, rüzgâr tabiiki,' dedi ve hemencik bir tane uydurduğuiçin de sevindi. 'Bu, küçük iğrenç yeraltıyaratığını şaşırtacak,' diye düşündü:

Bir göz mavi bir yüzde

Gördü bir göz yeşil bir yüzde.

'Benziyor bu göze o göz'

Dedi birinci göz,

'Ama ki alçak bir yerde*

'Değil yükseklerde bir yerde.'

fSs, ss, ssl dedi Gollüm. Çok çok uzunzamandır yeraltındaydı ve bu tür şeyleriunutuyordu. Bilbo kötü yaratığın yanıtveremeyeceğini ümit etmeye başlıyorduki, Gollüm yüzyıllar, yüzyıllar, yüzyıllarönce, büyükannesiyle 87

bir nehir kıyısındaki bir çukurdayaşadığı zamanların anılarınıcanlandırdı! 'Sss, sss, assissim,' dedi,Tapatyalardaki güneş demek, öyledemek.'

Ancak bu sıradan yerüstü günlükbilmeceleri onun için yorucuydu. Üstelik

ona daha az yalnız, sinsi ve iğrençolduğu günleri hatırlatıyordu ve bu daonu çileden çıkartıyordu. Dahası onuacıktırıyordu: Bu yüzden bu seferbirazcık daha zor ve daha sevimsiz birşey denedi:

O mu görülemez ve hissedilemez,

Bîr de duyulamaz ve koklanamaz,

Yatar yıldızlardan öte tepelerden içe,

Doldurur boş kovukları ve de.

İlk gelir öncekini takip eder

Yaşama son verir; kahkahayı ölümemahkûm eder.

Gollüm adına büyük şanssızlık, amaBilbo bu türden bir şeyi daha önceduymuştu ve yanıt nasılsa tümüyleçevresindeydi. 'Karanlık!' dedi başınıbile kaşımadan ya da düşünme şapkasınıtakmadan.

Menteşesiz, anahtarsız, kapaksız birkutudur,

Ama altın hazine içinde gizlidir;

diye, gerçekten zor bir tane düşünenedek zaman kazanmak için sordu. Bunun,her zamanki kelimelerle sormadığıhalde, müthiş kolay bir 'bayat hikâye'olduğunu düşünüyordu. Ama Gollümiçin iğrenç bir numara oldu.

Kendi kendine tıssladı, ama yine decevabı bulamadı; fısıldadı ve kendikendine söylendi.

Bir süre sonra Bilbo sabırsızlanmayabaşladı. 'Evet, nedir bakalım?' dedi.Çıkarttığın seslere bakarsak,düşündüğün gibi yanıt kaynayan birçaydanlık değil.'

'Bir şans versssin; bisse bir şans versinassissim-ss-ss.'

ss

'Pekâlâ,' dedi Bilbo uzun bir zamanverdikten sonra,

'Sence nedir?'

Ama Gollüm birden, uzun zaman öncekuş yuvalarından yaptığı hırsızlıkları venehir kıyısında oturup büyükannesineemmeyi öğrettiği şeyleri hatırladı -

'Yumurtalarlar!' diye tısladı. 'Yanıtyumurtalar!ar!' Sonra o sordu:

Canlıdır ama yoktur soluk,

Ölüm kadar soğuk;

Hep içer, hiç susamaz;

Zırhı var;• hiç şıngvrdamaz.

O da bunun müthiş kolay olduğunudüşündü, çünkü yanıt hep aklındaydı.Ama yumurta sorusuyla aklı öyle

başından gitmişti ki o anda daha iyisinidüşünemedi. Yine de bu, elinde olsasuyla hiç ilgisi olmayacak Bilbo için iyibir soru oldu. Evinizde rahat rahatoturduğunuz ve düşünmeniziengelleyecek bir yenilme tehlikesiolmadığı için cevabı göz kırpana dekbulacağınızı tahmin edebiliyorum. Bilbooturdu ve bir iki kez boğazını temizledi,ama yanıt gelmedi.

Bir süre sonra Gollüm kendi kendinezevkle tısslamaya başladı. 'Acaba nefissmi, assissim? Acaba sulu sulu mu?

Acaba enfesçe çıtırdar mı?' Karanlıktadikkatle Bilbo'yu süzmeye başladı.

'Bir saniye,' dedi hobbit korkudan

titreyerek. 'Daha şimdi sana uzun güzelbir şans verdim.'

'Acele etmeliss, acele!' dedi Gollüm,Bilbo'yu ele geçirmek için kayığındankıyıya çıkmaya başlıyorken.

Ancak uzun, örümcek ağımsı ayağınısuya sokunca, bir balık korkuyla sudanfırlayıp Bilbo'nun ayak parmaklarıüzerine düştü.

'Uff!' dedi, 'soğuk ve yapışkan!' ve sonraaklına geldi.

89

'Balık! Balık!' diye bağırdı, 'Yanıtbalık!'

Gollüm korkunç derecede hayalkırıklığına uğramıştı, ama Bilbo, onukayığına geri dönmek ve düşünmekzorunda bırakmak için sorabileceğikadar çabuk bir bilmece sordu,

Hiç-ayak tek-ayak üstünde yatar; çift-ayak üç-ayak yanında

oturur, dört-ayak da bir şeylerkapmıştır.

Bu bilmece için pek de doğru zamandeğildi, ama Bilbo acele ediyordu. Eğerbaşka bir zaman sormuş olsaydı Gollümbunu tahmin etmekte zorlanabilirdi. Amabalıktan bahsettiği için 'hiç-ayak' peköyle zor değildi ve ondan sonra gerisi de

kolaydı. 'Küçük bir masada balık,masanın başında taburede oturan biradam ve kedinin de kemikleri var.1Tabii ki yanıt buydu ve Gollüm da azsonra yanıtı söyledi. Sonra zor vekorkunç bir şey sormanın vakti geldiğinidüşündü. Şunu söyledi:

Bu şey yalayıp yutar her şeyi:

Kuşları, hayvanları, ağaçları,çiçekleri;

Çiğner demiri, ısırır çeliği;

Sert taşları öğütür yemek gibi;

Katleder kralı, harabeye çevirir kenti

Ve yüce dağlan devirir geçer.

Zavallı Bilbo karanlıkta oturupöykülerde anlatıldığını duyduğu tümdevlerin ve canavarların isimlerinidüşündü, ama hiçbiri tüm bu şeyleriyapmamıştı. Cevabın biraz daha değişikolduğuna ve bilmesi gerektiğine dairiçinde bir his vardı, ama aklınagelmiyordu. Korkmaya başladı, ki budüşünmek için kötüdür. Gollümkayığından çıkmaya başladı. Suya atladıve kıyıya doğru yürüdü. Bilbo kendisinedoğru gelen gözleri göremiyordu. Diliadeta damağına yapışmıştı. 'Bana birazdaha zaman ver! Bana zaman ver!

diye bağırmak istedi, ama ağzından şu

çıktı birden: 90

'Zaman! Zaman!'

Bilbo tümüyle şans eseri kurtulmuştu.Yanıt buydu elbette.

Gollüm bir kez daha hayal kırıklığına'uğradı ve şimdi hem kızmaya hem deoyundan yorulmaya başlıyordu.

Zaten onu iyice acıktırmıştı. Bu seferkayığına geri dönmedi. KaranlıktaBilbo'nun yanına oturdu. Bu hobbitikorkunç derecede huzursuz etti ve aklınıbaşından aldı.

'Bisse bir ssoru ssormalı, assissimevets, evets, evets.

Tahmin etmek İçin bîr ssoru daha evetss,evetss/ dedi Gollüm.

Ama o iğrenç, ıslak, soğuk şey yanındaotururken ve pençeleriyle vurur vedürtüklerken hiçbir soru düşünemedi,Kendisini kaşıdı, çimdikledi, ama yinede aklına bir şey gelmedi.

'Ssor bisse! Ssor hisse!' dedi Gollüm.

Bilbo kendisini çimdikledi, tokatladı,küçük hançerini daha bir sıkı kavradı;diğer eliyle cebini bile kurcaladı.

Orada geçitte bulduğu ve unuttuğuyüzüğü buldu.

'Cebimde ne var?' dedi yüksek sesle.

Kendi kendine konuşuyordu, amaGollüm bunu bir bilmece sandı vekorkuyla altüst oldu.

'Adil değil! Adil değil!' diye tısladı.'Assissim bisse küçük iğrenç ceplerindene olduğunu sorması adil değil, değilmi?1

Bilbo ne olduğunu görerek ve sorucakdaha iyi bir şeyi olmadığından bu soruyasaplandı. 'Cebimdeki ne?' diye sordudaha da yüksek sesle,

'S-ss-s-s,' diye tıssladı Gollüm. 'Bisseüç tahmin vermeli asssisssm, üç tahmin.'

'Pekâlâ! Tahmin et bakalım!' dedi Bilbo.

Ellerler!' dedi Gollüm.

'Yanlış,' dedi şans eseri elini tekrardışan çıkartmış olan Bilbo. 'Tekrartahmin et!'

91

'S-ss-s-s-s,' dedi Gollüm öncekindendaha allak bullak.

Kendi ceplerinde sakladığı her şeyidüşündü; balık kılçıkları, goblinlerindişleri, ıslak kabuklar, bir parça yarasakanadı, uzun sivri dişlerini bilemek içinkeskin bir taş ve diğer iğrenç şeyler.Diğer insanların ceplerinde netaşıdıklannı düşünmeye, bulmaya çalıştı.

'Bıçak!' dedi sonunda,

'Yanlış!' dedi kendininkini bir süre öncekaybetmiş olan Bilbo. 'Son hak!'

Şimdi Gollüm, Bilbo'nun yumurtasorusunu sorduğundakinden daha beterbir haldeydi. Tıssladı, söylendi ve önearkaya sallanıp ayaklarını yere vurdu vesağa sola sallanıp kıpır kıpır kıpırdandı,ama yine de son hakkını harcamayacesaret edemedi.

'Hadi!' dedi Bilbo. 'Bekliyorum!' Eminve neşeli görünmeye çalıştı, ama Gollümdoğru tahmin etmese de oyunun nasılbiteceği konuvsunda pek emin değildi.

Süre doldu!' dedi.

'İp ya da hiçbir şey' diye çığlık attıGollüm, pek de adil olmayarak - tekseferde iki tahmin yaparak.

'İkisi de yanlış,' diye bağırdı Bilbooldukça rahatlayarak ve ayağı zıplayıp,arkasını en yakın duvara dayadı veküçük kılıcını salladı. Bilmece oyunununçok eski zamanlardan kaldığını ve kutsalolduğunu ve kötü yaratıkların bile bunuoynadıklarında hile yapmayakorktuklarını tabii ki biliyordu. Amayine de bu kaygan şeyin herhangi birsözü tutacağına güvenmiyordu.Kaytarmak için herhangi bir özür işinigörürdü ve her şeyden öte, şu son someski yasalara göre pek de zekice birbilmece değildi.

Ama her şeye rağmen Gollüm hemensaldırmadı.

Bilbo'nun elindeki kılıcı görebiliyordu.Kıpırdamadan, titreyerek ve fısıldayarakoturdu. Sonunda Bilbo daha fazlabekleyemedi.

'Evet?' dedi. 'Verdiğin söze gelelim.Gitmek istiyorum.

92

Bana yolu göstermelisin!'

'Böyle mi dedik assissim? İğrençssküssücük Bagginss'e çıkış yolunugöstermek evets, evets. Ama ceplerindene var ha? İp yok assisim, ama hiçbir

şey de değil. Oh hayır!

Gollüm!'

'Aldırma,' dedi Bilbo. 'Söz sözdür.'

'Ters, kıssgın, sabırsıss, assissim' diyetısladı Gollüm.

'Ama beklemeli, evet beklemeli.Tünellere bu denli acele gidemeyiss.Önce gitmeli ve bir şeyler, evet, bisseyardımcı olacak bir şeyler atmalıyıss.'

'Pekâlâ, acele et!' dedi Gollum'unuzaklaşmasından rahatlık duyan Bilbo,Yalnızca bahane bulduğunu ve gerigelmeyeceğini düşündü. Gollüm nedenbahsediyordu?

Karanlık gölde yararlı nebulundurabilirdi ki? Ama yanılıyordu.Gollüm geri gelmek niyetindeydi. Şimdiöfkeli ve açtı. Ve sefil kötü bir yaratıktıve çoktan bir plan yapmıştı,

Yakında Bilbo1 nun hakkında hiçbir şeybilmediği adası vardı ve orada gizliyerinde birkaç işe yaramaz süprüntü, birde çok güzel, çok çok güzel, çok harikabir şey saklıyordu. Bir yüzüğü, altın vedeğerli bir yüzüğü vardı,

'Doğum günü hediyem!' diye fısıldadıkendi kendine bitmez karanlık günlerdesık sık yaptığı gibi. 'Şimdi bunuistiyoruss evets isstiyoruss!'

Bunu istiyordu çünkü bu bir güç

yüzüğüydü ve eğer bu yüzüğüparmağınıza geçirirseniz görünmezoluyordunuz, yalnızca tam gün ışığındave yalnızca gölgenizle görülebilirdiniz,o ela titrek ve belli belirsiz olurdu.

'Doğum günü hediyem! Bana doğumgünümde geldi, assissim.' Tıpkı herzaman kendi kendisine söylediği gibi.

Ancak bu yüzükler eski günlerde,yüzyıllar önce dünyada ortalıktaykenGollum'un nasıl elde ettiğini kimbilebilirki?

Belki onlara hükmeden Efendi bile bunusöyleyemezdi.

Gollüm ilk başlarda, sıkılana dek

yüzüğü takıyordu; sonra 93

sürtüne sürtüne yara edene dek tenineyakın bir kese içinde sakladı; şimdigenellikle adasında, bir kayadaki oyuktasaklıyordu ve bakmak için her zamanoraya gidiyordu. Ama yine de bazen aynkalmaya dayanamadığı zamanlarda ya daçok çok aç olduğunda ve balıktansıkıldığında onu takıyordu, Sonrakaranlık geçitler boyunca sürünür veyolunu kaybetmiş goblinlere bakınırdı.

Meşalelerin yandığı ve gözlerinikamaştırıp acıttığı yerlere bile girmeyigöze alabilirdi, Oh, evet, oldukçagüvenli. O

parmaklarını boğazlarına dolamadıkça

kimse onu görmez, kimse onu farketmezdi. Daha yalnızca bir iki saat öncetakmıştı ve afacan bir goblin çocukyakalamıştı. Nasıl da ciyaklamıştı.Kemirilecek bir ya da iki kemiği halenduruyordu, ama Gollüm daha yumuşakbir şeyler istiyordu.

'Oldukça güvenli, evets/ diye fısıldadıkendi kendisine,

'Bizi görmeyecek, görecek mi assissim?Hayır. Bİssi görmeyecek ve küçükiğrenç kılıcı bir işe yaramayacak, evetoldukça.'

Bilbo'nun yanından aniden kayıp,kayığının yüzdüğü karanlığa daldığısırada aklından bunlar geçiyordu. Bilbo

onu son kez gördüğünü sandı. Yine debir süre bekledi, çünkü tek başınayolunu nasıl bulabileceği konusundahiçbir fikri yoktu.

-Birden bir çığlık duydu. Bu çığlıksırtındaki tüyleri bile ürpetti. Karanlıktasese bakılırsa Gollüm pek de uzakolmayan bir yerde küfredip bağırıyordu.Adasında orayı burayı eşeliyor ve boşuboşuna aranıp taranıyordu.

'Nerssde bu? Nerssde bu?' diyeağladığını duydu Bilbo.

'Kayboldu, assissim, kayboldu,kayboldu! Beddua bisse, essin bissiassissim kayboldu.'

'Ne oldu?' diye bağırdı Bilbo, 'Nekaybettin?'

'Bisse sormamalı,' diye feryat ettiGollüm. 'Ona ne, hayır, gollüm!Kayboldsu, gollüm, gollüm, gollüm.'

'Nf olmuş yani, ben de!' diye bağırdıBilbo 'Ve 94

bulunmak istiyorum ve oyunu kazandımve sen söz verdin.

Bu yüzden buraya gel! Gel ve dışarıyaçıkan yolu bulmama yardım et ve sonraaramana devam et!' Gollüm tümüyleperişan gözükse de Bilbo yüreğindemerhamet bulamadı ve Gollum'un budenli çok istediği bir şeyin pek de iyi bir

şey olmadığına dair bir his vardı içinde.'Gel buraya!' diye bağırdı.

'Hayır, henüss değil, assissim!' diyeyanıtladı.

'Ama benim son sorumu hiç debilemedin ve söz vermiştin,' dedi Bilbo.

'Hiç bilemedim!' dedi Gollüm. Sonraaniden karanlıktan keskin bir tısslamageldi. 'Onun ceplerinde nesi var?' 'Bunubize ssöyle. Önce bunu söylemeli.'

Bilbo'nun bildiği kadarıyla,söylememesi için özel bir neden yoktu,Gollum'un aklı bir tahmine onunkindençabuk gitmişti; bu da doğaldı, çünküGollüm yüzyıllarca bu tek şeyin üzerine

düşmüş ve hep çalınmasındankorkmuştu. Ama Bilbo'nun canı bugecikmeden sıkılmıştı.

Her şeye rağmen korkunç riskli biroyunu oldukça adil bir biçimdekazanmıştı. 'Yanıtlar tahmin edilmekiçindir, söylenmek için değil,' dedi.

'Ama hiç de adil bir soru değildi!' dediGollüm. 'Bir r

bilmece değildi, assiss, hayır!'

'Oh, pekâlâ, eğer mesele sıradansorularsa,' diye yanıtladı Bilbo, 'O haldeönce ben bir soru sordum. Ne kaybettin?Bana bunu söyle!'

'Ceplerinde ne varss?' Ses daha yüksekve keskin tısslayarak geldi ve şimdiBilbo ona doğru v baktığında korkutaniki küçük ışık noktacığının onusüzdüğünü görüyordu. Gollum'unbeynindeki şüphe büyüdükçe, gözlerininışığı solgun bir alevle yanıyordu.

'Ne kaybettin?' diye üsteledi Bilbo.

Ama şimdi Gollum'un gözleri yeşil birateş halini almıştı ve hızla yaklaşıyordu.Gollüm tekrar kayığına bindi ve vahşi95

bir tavırla karanlık kıyıya doğru ayakçırptı; ve yüreğini öyle bir kayıp veşüphe öfkesi doldurdu ki artık hiçbirkılıç ona korku veremezdi.

Bilbo sefil yaratığı neyin çıldırttığınıbulamadı, ama her şeyin mahvolduğunuve Gollüm'un ne pahasına olursa olsunonu öldürmek niyetinde olduğunu gördü.Tam zamanında döndü ve geldiğigeçitten yukarı, duvara yakın kalarak vesol eliyle yoklayarak körce koştu.

'Ceplerinde nessi vars?' diye yüksek birtısslama ve Gollum'un kayığından atlamasesini, şlap, duydu arkasından. 'Neyimvar benim, ben de merak ediyorum?'

dedi kendi kendisine hızlı hızlı soluyupdüşe kalka ilerlerken. Sol elini cebinesoktu. Yüzük, aranan işaret parmağınakayıp geçerken metalin soğukluğunuhissetti.

Tıslama tam arkasındaydı. O sıraarkasına döndü ve Gollum'un gözlerinieğimi tırmanan iki küçük yeşil lambagibi gördü. Dehşete düşüp daha hızlıkoşmaya çabaladı, ama birden ayakparmaklarını yerdeki bir çıkıntıya çarptıve kılıcı altında, iki seksen yere uzandı.

Bir saniye sonra Gollüm üzerindeydi.Ama Bilbo bir şey yapamadan,soluklanamadan, kendini kaldıramadanya da kılıcını sallayamadan, Gollümfısıldayıp küfrederek onu fark etmedengeçip gitti.

Bu da ne demekti? Gollüm karanlıktagörebiliyordu.

Bilbo arkadan bile gözlerinin soluk

soluk parladığını görebiliyordu. Acıylaayağa kalktı ve şimdi tekrar bellibelirsiz parlayan kılıcını kınına soktu vesonra tedbiri elden bırakmadan onu takipetti, Başka yapılacak bir şey yok gibiydi.Sürünerek Gollum'un suyuna dönmekpek akıllıca değildi. Belki takip ederse,Gollüm, farkına varmadan onu bir çıkışyoluna götürebilirdi.

'Kahretssin! kahretssin! kahretssin!' diyetısladı Gollüm.

'Bagginss'i kahretssin! Gitti. Ceplerinsde ne varss?

Biliyoruss, Biliyoruss assisim. Onubuldu, evet bulmuş

96

olmalı. Doğum günü hediyem.'

Bilbo kulak kabarttı. Sonunda o daanlamaya başlıyordu.

Birazcık acele etti ve halen arkasınabakmadan çabuk çabuk ilerleyen veBiİbo'nun duvarlardaki silik parıltıdangördüğü kadanyla kafasını bir o tarafabir bu tarafa sallayan Gollum'unarkasından cesaret edebildiği denliyaklaştı.

'Doğum günü hediyem! Kahretssin!Nassıl da kaybettik onu, assissim? Evet,tamam bulduk. Buraya son gelişimissde,o küçük iğrenç viyaklayıcıyı

büktüğümüssde.

Tamam bulduk, Kahretssin! Tüm buyüssyıllar ve yüssyıllardan sonraelimissden kayıp gitti. Gitti, gollüm.'

Birden Gollüm oturdu ve vızıldayankorkunç feryat figan, dınlenemez birsesle ağlamaya başladı. Bilbo durdu vekendini tünel duvanna dümdüzyapıştırdı. Bir süre sonra Gollümağlamayı kesip konuşmaya başladı.Kendi kendisiyle tartışır gibiydi.

Tekrar geriye dönüp aramak iyi bir fikirdeğil, hayır.

Ssiyaret ettiğimiss tüm yerlerihatırlamıyorlar. Bunun yaran yok.

Bagginss'in ceplerinsde; iğrençdedektifçi onu buldu.

Biss bunu bilir, bunu söylerlers.

'Biss tahmin ediyoruss, assissim,yalnızca tahmin edıyoruss. O iğrençyaratığı bulup sıkıştırmadan bilemeyiss,Ama hediyenin ne yapabildiğinibilmiyor, di mi? Onu yalnızcaceplerlerinde ssaklayacak. Bilmiyor veussağa gidemess. Ssaten kayboldu,iğrenç meraklı şey..

Çıkış yolunu bilmiyor. Öyle söyledi.

'Öyle söyledi, evets; ama o hilekâr. Neima ettiğini söylemiyor. Ceplerinde neolduğunu söylemeyecek.

Biliyor. Bir giriş bildiğine göre, birçıkış da biliyor olmalı, evet. Arkakapıya gitti. Arka kapıya, evet oraya.

'O halde goblinlerler onu yakalayacak, Oyoldan dışarı çıkamass assissim.

fSss, sss, gollüm!' 'Goblinlerler! Evetancak eğer hediye, hissim assissimhediyemiss ondaysa, goblinlerler onu ele97

geçirecek, gollüm! Onu bulacaklar, onunne yapabildiğini bulacaklar. Sonrahiçbir ssaman güvenlikte olmayacağıss,asla, Gollüm! Goblinİerlerden birisi onutakacak ve sonra hiç kimse onugörmeyecek. Orada olacak, amagörülmeyecek. Bissim sseki

gösslerimiss bile onun farkınavarmayacak ve tüyler ürperterek vekumassca gelip bissi yakalayacak,gollüm, gollüm!

O halde konuşmayı keselim assissim veacele edelim.

Eğer Baggins o yöne gitmişse, çabucakgidip bakmalıyız.

Git! Şimdi ussak değil. Acele et!'

Gollüm bir sıçramayla ayağa kaltı vedehşet bir hızla ayaklannı sürterekyürümeye başladı. Asıl korkusu birçıkıntıya takılıp gürültüyle düşmek olsada Bilbo da arkasından tedbiri eldenbırakmayarak koşuşturdu. Aklı bir ümit

ve merak girdabı içindeydi. Elindebulunan yüzük sihirli bir yüzük gibigörünüyordu: İnsanı görünmezyapıyordu! Bu tür şeyleri duymuştu tabiieski hikâyelerde; ama kazara bir tanebulmuş olmasına inanmak güçtü. Yine deişte ortadaydı. Parlak gözleriyle Gollüm,bir adım ötesinden geçip gitmişti.

Önde Gollüm flip, flap diye seslerçıkartarak, tıslayarak ve küfrederek,arkada Bilbo bir hobbitin gidebileceğikadar yumuşak, devam ettiler. Az sonraBilbo'nun aşağı gelirken fark ettiği,oraya buraya yan geçitlerin açıldığı yeregeldiler. Gollüm hemen onlan saymayabaşladı.

'Bir solda, evets. Bir sağda, evets. İki

sağda evets, evets.

İki solda, evets, evets/ Ve devam etti.

Sayı büyüdükçe yavaşladı ve titrek veağlamaklı bir hal aldı; çünkü suyugittikçe arkalarda bırakıyordu vekorkmaya başlıyordu. Goblinler ortalıktaolabilirdi ve yüzüğünü de kaybetmişti.Sonunda yukan çıkarlarken alçak birdeliğin önünde durdu.

'Yedi sağda, evets. Altı solda, evets,'diye fısıldadı. 'İşte bu. Bu aıka kapıyagiden yol, evet/ İşte geçit burada/

98

İçeriyi dikkatle süzdü ve geri çekildi.

'İçeriye girmeye kalkışmamalıyıss,assissim, hayır kalkışmamalıyıss.

Goblinlerler orada aşağıdalar. Bir sürügoblinler. Kokularını alıyoruss. Ssss!'

Ne yapacağız? Kahretsin onları ve essinonları! Burada beklemeliyiss, assissim,birazcık beklemeli ve görmeli.'

Böylece tamamen durdular. Gollüm herşeye rağmen Bilbo'yu çıkış yolunagetirmişti, ama Bilbo içeri giremiyordu!Gollüm kamburunu çıkartmış tam deliğinönünde oturuyordu ve başını dizlerininarasında yanlara salladıkça gözleri buzgibi soğuk parlıyorlardı.

Bilbo sürünerek bir fareden daha

sessizce duvardan uzaklaştı;. AmaGollüm hemen irkildi ve burnunu çektive gözleri yeşile döndü. Yumuşak amatehditkâr bir tavırla tıssladı. Hobbitigöremiyordu ama şimdi pür dikkatkesilmişti ve karanlığın keskinleştirdiğibaşka duyulan da vardı: İşitme ve kokualma. Düz elleri yere yayılı, başı öndeve burnu nerdeyse taşa doğru yereçömelmiş duruyordu.

Kendi gözlerinin ışıltısında yalnızcasiyah bir gölge olarak görünmesinerağmen, Bilbo onun bir yay kadar gerginve sıçramaya • hazır olduğunugörebiliyor ya da hissedebiliyordu.

Bilbo nerdeyse nefes almayı kesti vedonup kaldı.

Umutsuzdu. Hazır biraz daha gücükalmışken bu korkunç karanlıktan çıkıpgitmeliydi. Çarpışmalıydı. Bu pisyaratığı bıçaklamak, gözleriniçıkartmalı, onu öldürmeliydi. Onuöldürmek istemişti. Yo, hayır, bu adilbir çarpışma değildi.

Bilbo şimdi görünmezdi. HemGollum'un kılıcı yoktu.

Doğrusu Gollüm onu öldürmekle tehditetmemiş ya da henüz buna kalkışmamıştı.Hem biçare, yalnız ve kaybolmuştu.Bilbo'nun yüreğinden anı bir anlayış,dehşetle karışık bir acıma fışkırdi:Işıktan ya da daha iyi olma ümidindenyoksun, sert kaya, soğuk balık, sinsilik

ve fısıltı dolu, sonsuz ve belirsiz günler.Tüm bu düşünceler 99

yıldırım hızıyla gözünün önünden geçtigeçti. Ürperdi. Ve sonra yine yıldırımhızıyla, sanki yeni bir güç ve kararınyardımıyla sıçradı.

Bir insanı düşünürsek öyle büyük birsıçrama değil, yalnızca karanlıktaöylesine bir sıçramaydı bu. TamGollum'un kafasının üzerinden, üç ayakhavaya ve yedi ayak ileriye; geçitinalçak bir kemerinden kafatasınıkırmaktan kılpayı kurtulduğunu bilseydine olurdu kimbilir.

Gollüm kendisini geriye attı ve hobbitüzerinden uçarken yakalamaya çalıştı,

ancak çok geçti. Elleri seyrek havayıyakaladı ve Bilbo güçlü ayaklannınüzerine düşüp hızla yeni tünelden aşağıilerledi. Gollum'un ne yaptığını görmekiçin arkasına dönmedi, Öncelerinerdeyse bir tısslama ve küfür farkıylatam ayaklannın dibindeydi, ama sonrageride kaldı. Aniden kin ve umutsuzlukdolu, insanın kanını donduran bir feryatgeldi. Gollüm bozguna uğramıştı. Dahaöteye gitmeye cesaret edemedi.

Kaybetmişti, avını kaybetmişti vealdırdığı tek şeyi, assissini dekaybetmişti. Çığlık, Bilbo'nun yüreğiniağzına getirdi, ama yine de devam etti,Şimdi ses bir yankı kadar zayıf, amatehditkâr, arkalardan geliyordu.

'Hırsıss, hırsıss, hırsıss Baggins! Ondannefret ediyoruss, biss ondan nefretediyoruss, ondan sonsussa dek nefretediyoruss.'

Sonra sesizlik çöktü. Ama bu daBilbo'ya tehditkâr geldi. 'Eğer goblinlerçok yakındaysa kokularını almış

olmalı,' diye düşündü. 'O halde onunbağırtısını ve küfürlerini duymuşolmalılar. Şimdi dikkatli ol, yoksa buyol seni daha beter şeylere götürür.'

Geçit alçaktı ve özensiz yapılmıştı. Tümdikkatine rağmen bazı zamanlardayerdeki iğrenç sivri uçlu taşlara zavallıayak parmaklarını vurduğu zamanlardışında çok zor değildi hobbit İçin.

'Goblinler için biraz alçak, en azındanbüyük olanlan için,' diye düşündü Bilbo,bu dağlann ioo

goblinlerinin büyük olanlarının bile,elleri nerdeyse yere değecek kadar iyiceeğilerek, inanılmaz bir hızla gittiklerinibilmeyerek,

Az sonra aşağıya inen geçit tekrar aşağıinmeye başladı ve bir süre sonra dasarpça tırmanmaya. Bu Bilbo'yuyavaşlattı. Ama sonunda eğim bitti, geçitbir köşeyi döndü ve tekrar aşağı indi veorada, küçük bir yokuşun dibinde, birdiğer köşeyi geçince bir ışık gözüneilişti. Ateş ya da fener ışığı gibi kırmızıbir ışık değildi bu, daha çok soluk günışığı gibi bir ışıktı. Sonra Bilbo koşmaya

başladı.

Bacaklarının taşıyabileceği denli hızlailerleyip son dönemeci dönünce anidenaçık bir alana geldi ve ışık, karanlıkta budenli uzun zamandan sonra, ışıkgözkamaştırıcı denli parlak gözüktügözüne. Aslında yalnızca büyük, taş birkapının açık bırakıldığı bir yerde, kapıaralığındakı bir ışık sızıntısıydı.

Bilbo gözlerini kırptı ve sonra anidengoblinleri gördü: Kapının tam içtarafında, tümüyle zırhlı ve kınındançekilmiş kılıçlarla oturmuş koca gözlerlekapıyı ve kapıya giden yolugözlüyorlardı. Uyanık, cin gibi ve herşeye hazır haldeydiler.

Onlar onu, o onları görmeden öncegördüler. Evet, onu gördüler. Ya kazaylaya da yeni efendisini benimsemedenönceki son numarası olarak yüzükparmağında değildi.

Goblinler keyif çığlıkiarıyla üzerinedoğru koşturdular.

Korku ve yitim sancısı Gollum'unçaresizliğinin yankısı gibi Bilbo'yu sardıve kılıcını çekmeyi bile unutarak,ellerini ceplerine soktu. Ve yüzük hâlâorada, sol cebindeydi ve parmağınageçti, Goblinler birdenbire durdular.Ona dair hiçbir şey göremiyorlardı.Ortadan kaybolmuştu.

Öncekinin iki katı kuvvetle bağırdılar,

ama o denli keyifle değil.

'Nerede?' diye yırtındılar.

T»

'Geçit, geçitten yukarı gidin!' diyebağırdı bazıları.

101

'Bu taraftan!' diye çığlık attı bazıları. 'Şutaraftan!' diye çığlık attı diğerleri,

'Kapıyı gözetleyin!' diye kükredi şefleri.

Islıklar çalındı, zırhlar şangur şangurbirbirine çarptı, kılıçlar tıngırdadı,goblinler küfrettiler, beddua ettiler

birbirlerinin üzerlerine düşerek vegittikçe daha da kızarak oraya burayakoşuşturdular. Korkunç bir bağrış çağrışve karışıklık vardı.

Bilbo müthiş derecede korkmuştu, amane olduğunu anlayacak ve goblinmuhafızlar için içecek dolu büyük birfıçının arkasına sessiz ve gizlicesokulacak ve böylece ayak altındançekilip, ezilerek ölmeyi ya da dokunulupyakalanmayı önleyecek kadar aklıbaşındaydı,

'Kapıya ulaşmalıyım. Kapıyaulaşmalıyım!' diye kendi kendinesöylenip durdu, ancak denemeyi gözealmadan önce ep^y zaman geçti. Sonraher şey bir köre be oyunundan da beter

oldu. Etraf koşuşturan goblinlerledoluydu ve zavallı hobbit bir o yana birbu yana kaçtı ve neye tosladığını birtürlü anlamayan bir goblinle karşılaştıve tam zamanında, dört ayak üzerindegüçlükle ilerleyip goblinlerin şeflerininbacaklarının arasından kay iverdi, kalktıve kapıya doğru koştu.

Kapı halen yan açıktı,' ama goblinlerdenbiri itip nerdeyse kapattı. Bilboçabaladı, ama oynatamadı. Aradangeçmek için iteledi kakaladı, İteledikakaladı, iteledi kakaladı ve arayasıkıştı. Bu korkunçtu. Düğmeleri kapıylakapının dikmesi arasına sıkışmıştı.Dışarda açık havayı görebiliyordu;Yüksek dağların arasındaki dar bir

vadiden aşağı koşmaya bir iki adımkalmıştı. Güneş bir bulutun ardındançıkıp kapının dışında parıldamayabaşladı, ama o dışarı çıkamadı.

Birden içerdeki goblinlerden biribağırdı. 'Kapının orada bir gölge var.Dışarda bir şey olmalı!'

Bilbonun yüreği ağzına geldi. Korkunçbir mücadele 102

verdi. Düğmeler kopup her yönefırladılar. Bilbo kurtuldu ve sersemlemişgoblinler güzel pirinç düğmelerini kapıeşiğinden topluyorlarken, o yırtık biryelek ve ceketle bir keçi gibi zıplayarakbasamaklardan indi.

Tabii çok geçmeden av köpekleri gibihavlayıp baykuşlar gibi öterek ağaçlararasında peşinden geldiler.

Ama goblinler güneşi sevmezler: Güneşbacaklarını titretir ve başlannı döndürür.Ağaçların gölgeleri altında kayarak,sessiz ve çabuk, koşarak ve güneştenkaçarak arandılar, ama yüzüğünü takmışolan Bilbo'yu bulamadılar. Böylecehomurdanarak ve küfrederek kapıyıkorumaya gittiler.

Bilbo kaçmıştı.

103

BÖLÜCD 6

Y A Ğ C D U R Ö A K I k A Ç ,

ö o L U Y T Ü T Ü L

Bilbo goblinlerden kaçmıştı, ama neredeolduğunu bilmiyordu. Başlığı, pelerini,yiyecekleri, midilliyi, düğmelerini vedostlarını kaybetmişti. Ta ki güneşbatıya doğru - dağların ardında -batmaya başlayana dek dolandı durdu.Dağlann gölgeleri Bilbo'nun yolunadüşüyordu ve dönüp ardına baktı. Sonraileriye baktı ve önünde yalnızca alçaktakalan topraklara doğru düşen sırtlar,yamaçlar ve ağaçların arasından aradabir görünen düzlükler görebildi.

'Aman Tanrım!' diye bağırdı Bilbo. 'BenPuslu Dağlar'ın tam öbür tarafına, tam

Ard Ülke'nin. sınırına ulaşmış

görünüyorum, Gandalf ve cücelernereye, ah, nereye vardılarki acaba?İnşallah hâlâ orada, goblinlerin elindedeğildirler!'

Küçük, yüksek vadiden çıkıp, kenarındave arkasındaki eğimlerden aşağı gezindi;ama bu arada çok rahatsız edici birdüşünce içinde büyüyordu. Şimdi sihirliyüzüğü olduğuna göre korkunç, çokkorkunç tünellere geri dönüparkadaşlarını araması gerekipgerekmediğini merak etti.

Tam bunun görevi olduğuna ve geridönmesi gerektiğine karar vermişti - vebu konuda kendisini berbat hissetti - ki

sesler duydu.

Durdu ve dinledi, Goblinler değilgibiydi; böylece dikkatle ve sessizceilerledi. Döne döne aşağı inen ve sol104

kolda kayalıklı bir duvar bulunan taş biryoldaydı; diğer tarafta zemin aşağı doğrueğimleniyordu ve yol seviyesininaltında, üzerine yüksek olmayan ağaçlarve çalılıklar sarkan korunaklı yerlervardı. İşte bu çalılıkların altındakikorunaklı yerlerin birinde birilerikonuşuyordu.

Daha da yakına sokuldu ve birden ikibüyük kayanın arasından kırmızı başlıklıbir kafanın gözüktüğünü gördü.

Bu, gözcülük yapan Balin'di.Sevincinden el çırpıp bağırabilirdi, amayapmadı. Beklenilmeyen ve hoş olmayanbir şeyle karşılaşma korkusuyla yüzüğühalen takıyordu ve Balin'in de tam onabaktığını, ama onu görmediğini gördü.

'Hepsine bir sürpriz yapacağım,' diyedüşündü, vadinin kenarındakiçalılıkların içine sürünürken. Gandalfcücelerle tartışıyordu. Tünellerdebaşlarına gelenleri konuşuyor ve şimdine yapmalan gerektiğini merak ediptartışıyorlardı.

Cüceler söyleniyorlardı ve Gandalf, BayBaggins'in ölü mü diri mi olduğunuöğrenip kurtarmaya çalışmadan, onugoblinlerin elinde bırakarak

yolculuklarına devam edemeyeceklerinisöylüyordu,

'Ne olursa olsun o benim dostum,' dedibüyücü, Ve pek de kötü bir küçükarkadaş değil, Kendimi ondan sorumluhissediyorum. İnşallah onukaybetmemişsinizdir,'

Cüceler onu daha en baştan niyegetirdiğini, niye arkadaşlanna yetişiponlarla gelemediğini ve niye daha akıllıbirisini getirmediği konusunda büyücüyüsorguladılar.

'Şimdiye dek yarardan çok zarar verdi,'dedi birisi. 'Eğer şimdi onu aramak içino iğrenç tünellere dönmek zorundaysakcanı cehenneme derim ben!'

Gandalf öfkeyle yanıtladı: 'Onu bengetirdim ve ben işe yaramaz şeylergetirmem. Ya siz onu aramama yardımedersiniz ya da ben giderim ve bupislikten kendi başınıza sıyrılmanız İçinsizi burada bırakırım. Eğer ki onuyeniden bulabilirsek, her şey bitmedenönce bana teşekkür edeceksiniz. Hangiakla hizmet onu aldın ve düşürdün 105

Dori?'

'Eğer bir goblin karanlıkta senin deayaklarını aniden arkadan yakalamış,çelme takıp düşürmüş ve arkadantekmelemiş olsaydı,' dedi Dori, 'sen dedüşürürdün.'

'Peki neden onu tekrar almadın?!'

'Aman tannm! Bunu nasıl sorarsın!Goblinler karanlıkta vurup ısırıyor,herkes birbirinin üzerine düşüyor ve -

birbirine vuruyordu! Sen nerdeyseGlamdring'le başımı uçuruyordun veThorin de Orcrist'i oraya buraya, heryere savurup duruyordu. Birden o köredici ışık patlamalarından birini yaptınve goblinlerin bağrışarak gerikoştuklarını gördük. Sen, "hepiniz benitakip edin!" diye bağırdın ve herkestakip etmek zorunda kaldı. Biz herkesintakip etmiş olduğunu düşündük. Senin depek iyi bildiğin gibi aşağı kapınındışında, kapıdaki muhafızların arasındançarpışarak geçip, apar topar burayagelene dek de sayım yapmak için zamafı

olmadı. Ve işte buradayız - hırsızsız birhalde!'

'Ve işte hırsız da burada!' dedi Bilbotam ortalarına atlarken bir yandan dayüzüğü parmağından çıkartıyordu.

Vay canına, nasıl da sıçradılar! Sonraşaşkınlık ve keyif içinde bağrıştılar.Gandalf da en az onlar kadar şaşırmıştı,ama büyük bir olasılıkla hepsinden dahaçok sevinmişti, Balin'e seslendi ve ona,bir uyan bile yapmadan birileriningrubun tam ortasına yürümesine izinveren bir gözcü hakkında nedüşündüğünü söyledi. Bu olaydan sonra,Bilbo'nun cüceler arasındaki itibarınınarttığı bir gerçek.

Gandalf ın sözlerine rağmen halen onunbirinci sınıf bir hırsız olduğuna dairkuşkuları vardıysa da, artık bundankuşkulan kalmamıştı. Balin hepsindendaha şaşkındı, ama hepsi bunun çokakıllıca bir çalışma olduğunu söyledi.

Doğrusu övgüleri Bilbo'nun öyle hoşunagitmişti ki içinden kıkır kıkır gülüpyüzük hakkında hiçbir şey söylemedi vebunu nasıl yaptığını sorduklarında: 'Oh106

bilirsiniz, yalnızca sürünerek sokuldum,çok dikkatli ve sessiz/

'Doğrusu bu, bir farenin ilk kez çokdikkatli ve sessiz, tam burnumun dibinedek sokuluşu ve görülmeyişi. Size

başlığımı çıkartıyorum,' dedi Balin veçıkardı da.

'Balin, hizmetinizdeyim/ dedi.

'Hizmetkârınız, Bay Baggins/ dediBilbo.

Sonra onu kaybetmelerinden sonrakimaceralarını öğrenmek istediler ve o daoturup - yüzüğü buluşu dışında ('henüzdeğil,' diye düşündü) - h e r şeyi anlattı.Özellikle bilmece yanşması ilgileriniçekti ve en çok Gollum'u anlatışınıtakdir edip, gereğince ürperdiler,

'Ve sonra o tam yanımda oturuyorkenbaşka bir soru düşünemedim/ diyebitirdi Bilbo; 'böylece dedim ki,

"cebimde ne var?" ve üç hakkında dabulamadı. Ben de

"sözüne ne olacak bakalım? Bana çıkışyolunu göster!"

dedim. Ama öldürmek niyetiyle üstümegeldi, ben de koştum, düştüm vekaranlıkta beni kaybetti, Sonra onunkendi kendine konuştuğunu duyduğumiçin onu takip ettim. Benim gerçekten dedışan çıkan yolu bildiğimi sanıyordu veo yöne gitti. Sonra girişte oturdu kaldı veben de geçemedim. Böylece üzerindenatladım ve kaçtım, kapıya doğru koştum.

'Peki ya muhafızlar?' diye sordular. 'Hiçyok muydu?'

'Oh evet! Bir sürü vardı; ama onlarıatlattim. Yalnızca bir parçacık açık olankapıya sıkıştım ve bir sürü düğmekaybettim/ dedi üzülerek yırtıkkıyafetlerine bakıp. 'Ama pekâlâsıvıştım ve işte buradayım.'

Cüceler, muhafızlardan kaçıpkurtuluşunu, Gollum'un üzerindenatlayışını ve kapıdan geçişini sanki hiçzor ya da tehlikeli değilmiş gibianlatırken ona bayağı yeni bir saygıylabaktılar.

'Size ne söyledim?' dedi Gandalfgülerek. 'Bay Baggins1'de sizin tahminettiğinizden çok şey var.' Bilbo'ya 07

çalı gibi kaşlarının altından acayip bir

bakış fırlattı bunu derken ve hobbit,hikâyenin bu kısmında atladığını tahminedip etmediğini merak etti.

Sonra Bilbo'nun da soracak sorularıvardı tabii, Gandalf cücelere çoktan herşeyi açıklamış olsa bile, Bilboduymamıştı. Büyücünün tekrar nasılortaya çıktığını ve hepsinin şimdiye deknerelerde olduğunu bilmek istedi.

Büyücü, doğruyu söylemek gerekirse,zekâsını bir defadan fazla açıklamaktanhiç hoşlanmazdı, bu yüzden Biîbo'ya,hem kendisinin hem de Elrond'un,dağlann bu kısımlarında tehlikeligoblinlerin varlığından haberdarolduklarını söyledi. Ama onların anakapıları farklı bir geçişe, seyahat etmek

için daha kolay bir geçişe çıkıyordu, bu• yüzden de geceyarıları kapılarınınyakınlarındaki insanları yakalarlardı sıksık.. Besbelli insanlar o yoldangitmekten vazgeçmişti ve goblinler deyeni girişlerini oldukça yakınlarda,cücelerin seçtiği geçişin tepesindeaçmışlardı, çünkü bu geçiş şu ana dekoldukça güvenli bulunmuştu.

Orayı tıkamak için az çok terbiyeli birdev bulup bulamayacağıma bakmalıyım,'dedi Gandalf, 'yoksa çok yakındadağlardan hiç geçilmeyecek.'

Gandalf Bilbo'nun çığlığını duyarduymaz ne olduğunu anlamıştı. Onuyakalayan goblinleri Öldüren ışık

patlamasında hızla açılan çatlağın içinegirmişti. Sonra mahkûmları vesürücüleri tam büyük salonun kenarınakadar takip etmişti ve orada oturup,gölgelerde yapabileceği en iyi büyüyü-yapmıştı.

'Çok nazik bir meseleydi,' dedi. 'Vur vekaç.1

Ama, tabii Gandalf, ateş ve ışıklarlayapılan büyülerle ilgili özel bir çalışmayapmıştı (hobbit bile, Yaşlı Took'un yazdönümü arifesi eğlence lerindeki sihirlihavai fişekleri hiç unutmamıştı).Gerisini - Gandalf ın Bilbo'nundüğmelerini kaybettiği arka ya dagoblinlerin deyişiyle aşağı 108

kapı hakkında her şeyi bilmesi dışında -hepimiz biliyoruz. İşin doğrusu bu,dağların bu kısmından haberdar olanherkes tarafından biliniyordu. Ancak butünellerde soğukkanlılığını korumak veonlara doğru yolu göstermek bir büyücügerektiriyordu.

'O kapıyı yüzyıllar önce yaptılar,' dedi.'Kısmen, eğer ihtiyaçları olursa bir kaçışyolu, kısmen de karanlıkta çıkıp büyükzararlar verdikleri ülkelere bir çıkışyolu olsun diye.

Kapıyı her zaman koruma altındabulunduruyorlar ve henüz hiç kimsekapayıp, tıkayamadı. Bundan sonra ikikat daha iyi koruyacaklardır,' diyegüldü.

Diğerleri de güldüler, pek çok şeykaybetseler de, Koca Goblin'i ve diğerbir sürüsünü öldürmüşlerdi. Hem hepsikaçmıştı, bu yüzden de en iyisini eldeettikleri söylenebilirdi.

Ama büyücü akıllarını başlarına getirdi,'Hemen devam etmeliyiz, artık birazdinlenmiş bir haldeyiz,' dedi. 'Geceolduğunda yüzlercesi arkamızdangelecektir; ve gölgeler çoktan uzamayabaşladı. Bizim geçmemizden saatlercesonra bile adımlarımızın kokusunualabilirler. Karanlık basmadan millerceyol almış olmalıyız. Eğer hava düzgüngiderse biraz ay ışığı olacak, bu daşansımıza. Ayı pek de dikkate

aldıktarından değil, ama yolumuzubulmak için biraz ışık verecektir bize.'

'Oh, evet!' dedi hobbitin diğer sorularınayanıt olarak,

'Goblinlerin tünellerinde zaman kavramıyitiveriyor. Bugün perşembe, ve bizyakalandığımızda pazartesi gecesi ya dasalı sabahıydı. Millerce yol gittik vedağın tam içinden geçtik. Ve şimdi öbürtarafındayız - oldukça kısa bir kestirme.Ama geçidimizin bizi getireceği noktadadeğiliz; Kuzeye oldukça uzağız,önümüzde hiç hoş olmayan bir ülke var.Ve hâla oldukça yükseklerdeyiz. Hadidevam edelim,'

'Ben korkunç derecede açım,' diye

sızlandı en son 109

öncekinden de önceki geceden beriyemek yemediğini birden fark edenBilbo. Böyle bir şeyin bir hobbit için nedemek olduğunu bir düşünün! Midesiniboş ve sarkık, bacaklannı düşecekmişgibi hissediyordu, şimdi artık heyecanbitmişti.

Elimden bir şey gelmez/ dedi Gandalf,'tabii geri dönüp midillini ve yükünüsajna geri vermelerini goblinlerdennazikçe istemeyeceksen'

'Hayır, teşekkür ederim!' dedi Bilbp,

'Pekâlâ o halde, yalnızca kemerlerimizisıkıp, yorgun argın yola devam etmeliyiz

- yoksa akşam yemeği yapılacağız ve buda hiçbir şey yemememizden daha kötü.'

İlerlerlerken Bilbo yiyecek bir şeyleriçin bir o yana bir bu yana bakmıyordu;ama böğürtlenler yalnızca çiçek açmıştı,tabii hiç fındık da yoktu, alıç bile. Birparça kuzukulağı attı ağzına ve yolukesen ufak bir dağ

deresinden su içti ve suyun kenarındabulduğu üç yabançileğini yedi, ama pekde iyi değildiler.

Devam ettikçe ettiler. Kötü patikagözden kayboldu.

Çalılar, kayalar arasındaki uzun otlar,tavşan yeniği küçük çimenlik alanlar,

kekik ve adaçayı ve mercanköşk ve sankayagüllerinin hepsi ortadan yok oldularve kendilerini düşmüş taşlardan genişsarp bir yamacın, bir toprak kaymasınınkalıntılarının tepesinde buluverdiler.Buradan aşağı inmeye başladıklannda,ayaklannın altından ne olduğu belirsizbir sürü şey ve ufak çakıllar yuvarlandı;ardından daha büyük taş parçacıklarıtakır tukur yuvarlandı ve altlarındakidiğer parçalar da yuvarlanmaya vekaymaya başladı; sonra kaya yığınlarınınhuzuru kaçtı ve yerlerinden sıçrayıp tozve gürültüyle aşağı düştüler. Çokgeçmeden üstlerindeki ve altlanndakitüm yamaç hareketlendi ve hepsi iç içegeçmiş bir halde kayan, çatırdayıpçuturdayan tabaka ve taşlann korku

verici karmaşası içerisinde aşağıkaymaya başladılar.

no

Onları kurtaran aşağıdaki ağaçlar oldu,Aşağıdaki vadinin daha derin, dahakaranlık ormanlarından yamaca uzananbir çam ormanının ucuna kadar kaydılar,Bazılan ağaçların gövdelerini yakaladıve alçak dallara asıldı, bazılan (küçükhobbit gibi) kayaların çılgıncasaldırısından korunmak için bir ağacınarkasına saklandılar. Az sonra, tehlikegeçti, kayma durdu ve son cılızçarpışmalar, huzuru kaçan taşlann enbüyüklerinin tam aşağıdaki çam köklerive eğreltiotlan arasında sıçrayıpdönmesi sırasında duyulabiliyordu.

'Pekâlâ bu ilerlememize biraz yardımetti,' dedi Gandalf,

've bizi takip eden goblinlerin bileburadan sessizce inmek için epeyuğraşması gerek.'

'Tahmin ederim,' diye homurdandıBombur. 'Ama başlarımızın üstünesıçrayan taşlar göndermektezorlanmayacaklardır.' Cüceler (veBilbo) pek mutlu değildiler ve çürük veyara bere içindeki ayaklarını vebacaklarını oğuşturuyorlardı.

'Saçma! Kaymanın yolundan çıkacağız.Çabuk olmalıyız.

Şu ışığa baksanıza!1

Güneş çoktan dağların ardına gitmişti.Çevrelerindeki gölgeler derinleşiyordubile, ama yine de uzaklarda, ağaçlannarasından ve daha aşağılardaki henüzbüyüyen ağaçlann kara tepelerininardındaki akşam ışıklarını halengörebiliyorlardı. Doğruca güneye gidenhafif eğimli bir patikadan,olabildiklerince hızlı, sendeleyesendeleye aşağı iniyorlardı. Bazenyapraklan taa hobbitin başının üzerineuzanan bir eğreltiotu denizinde zorluklailerliyorlar, bazen çam iğnelerindenoluşan bir zeminde yavaş yavaş

ilerliyorlardı; ve ormanın karanlığı hepdaha ağırlaşıyor, sessizliği daha

derinleşiyordu. O akşam, ağaçlarındallanna bir denizin iç çekişini getirecekkadar bile rüzgâr yoktu.

'Daha devam etmeli mıyız?' diye sorduBilbo ortalığın Thorin1 in sakalınınarkasında sallandığını ancak görebildiğim

denli karanlık ve cücelerin nefesalışlarını korkunç bir gürültüymüş gibiduyabildiği denli sessiz olduğu birzaman.

'Ayakparmaklarım tümüyle yara bereiçinde, bacaklarım ağnyor ve midem boşbir torba gibi sarkıyor.'

'Birazcık daha,' dedi Gandalf

Yüzyıllarca devam etmişlermiş gibigeldikten sonra aniden hiçbir ağacınyetişmediği bir açıklığa vardılar. Ayyükselmişti ve açıklığı aydınlatıyordu.Ters bir şey görülmediği halde, nasılsahepsine pek hoş bir yer değilmiş gibigeldi burası.

Birden tepenin aşağısından bir ulumaduydular; uzun ve tüyler ürpertici birulumaydı. Bu, sağa doğru ve onlaraoldukça yakın bir başkası tarafındanyanıtlandı; sonra sola doğru pek de uzakolmayan bir başkası tarafından. Bu ayınaltında uluyan kurtlardı, bir arayatoplanan kurtlar!

Evde, Bay Baggins'in kovuğu yakınındayaşayan kurtlar yoktu, ama bu sesi

bilirdi. Bunlar ona hikâyelerde yeterinceanlatılmıştı. Harika bir gezgin olanbüyük kuzenlerinden (Took tarafından)biri onu korkutmak için kurt taklidiyapardı. Bunu ormanda ay ışığı altındaduymak Bilbo için çok fazlaydı. Sihirliyüzükler bile kurtlara -

özellikle de goblin istilasındaki dağlarıngölgesinde, bilinmeyenin sınırlarındakiYabanın Kıyısı'nda yaşayan kötüsürülere - karşı pek işe yaramazlardı. Butürden kurtlar, goblinlerden daha keskinkoku alırlardı ve sizi yakalamak içingörmelerine.gerek yoktu.

'Ne yapacağız, ne yapacağız!' diyebağırdı.

'Goblinlerden, kurtlara yakalanmak içinkaç!' dedi ve bizim aynı türden rahatsızedici durumlarda yağmurdan kaç doluyatutul' dememize rağmen bu bir deyimhaline geldi:

'Ağaçlara çıkın, çabuk!' diye bağırdıGandalf; ve nispeten daha alçak, ya datırmanılabilecek denli ince dallanolanlara bakınarak ağaçsız alanınkenarındaki ağaçlara koştular. Tahminedebileceğiniz gibi bunları 112

yapabilecekleri en çabuk şekildebuldular ve dallarda güvenebilecekleridenli yükseğe çıktılar. Eğer onları, bellisınırları aşıp çocuk olma oyunu oynayanyaşlı beyler gibi ağaçlarda sakallanaşağı sarkarken görmüş olsaydınız (tabii

güvenli bir uzaklıktan) kahkahalaratardınız, Fili ve Kili, Noel ağacınabenzeyen uzun bir karaçamıntepesindeydiler. Dori, Nori, Oin, Ori veGloin bir tekerleğin parmaklan gibidüzenli aralıklarla uzanan dallanylakocaman bir çamda daha rahattılar.Bifur, Bofur, Bambur ve Thorin birbaşkasındaydılar. Dwalin ve Balinbirkaç dallı uzun ince bir köknaratırmanmış, en üstteki büyük dallarınyeşilliğinde oturacak bir yer bulmayaçalışıyorlardı. Ötekilerden oldukça uzunolan Gandalf onların tırmanamayacağıbir ağaç, açıklığın iyice kenarındakalmış, gövdesi oldukça geniş bir çambulmuştu. Büyük dallan arasındaoldukça iyi saklanmıştı, ama halen

gözlerinin gizlice bakınırkenki parıltısınıay ışığında görebiliyordunuz.

Bilbo mu? O hiçbir ağaca çıkamamış vepeşinde köpek, kovuğunu kaybetmiş birtavşan gibi ağaçtan ağacakoşuşturuyordu.

'Hırsızı yine arkada bıraktınız/ dedi Noriaşağı bakan Dori1ye.

'Hırsızları hep sırtımda taşıyamam,' dediDori.

'Tünellerden aşağı, ağaçlardan yukarı!Ne olduğumu sanıyorsun? Hamal mı?'

'Eğer bir şeyler yapmazsan onuyiyecekler,' dedi Thorin, çünkü artık

gittikçe daha da yakınlaşan ulumalartümüyle sarmıştı çevrelerini. 'Dori!' diyeseslendi, çünkü Dori en kolay ağaçta, enaşağıdaydı, 'Çabuk ol ve Bay Baggins'iyukarı çek.'

Dori tüm söylenmelerine rağmengerçekten nazik birisiydi. Dori en altdala indiği ve kolunu aşağı uzatabildiğikadar uzattığı halde zavallı Bilbo eliniyakalayamadı. Bunun 113

üzerine Dori ağaçtan indi ve Bilbo'nuntırmanıp sırtında durmasına yardım etti.

Tam o sırada kurtlar uluyarak açıklığadaldılar. Bir anda yüzlerce göz onlarabakmaya başladı. Dori halen Bilbo'yubırakmamıştı. Omuzlarından dallara

tırmanana dek bekledi ve sonra kendisidallan yakalamak üzere zıpladı. Hem detam zamanında! Kurdun biri, o dalatutunmuşken pelerininin ucunu ağzıylakaptı ve az daha ona ulaşıyordu.

Bir dakika içinde koskoca bir kurtsürüsü parıldayan gözler ve dışan sarkandillerle ağacın etrafında toplanıp basbas bağırmaya ve ağaca doğru atlamayabaşladı.

Ancak vahşi Warglar (Yabanın Kıyısı1ndaki kötü kurtlar böyle adlandınlır) bileağaçlara tırmanamazlar. Bir süre içingüvendeydiler. Ney seki hava ılıktı verüzgârlı değildi. Evet, ağaçlar,üzerlerinde uzun süre oturmak İçin pekrahat yerler değildirler, ancak soğuk ve

rüzgârda, üstelik aşağıda da sizibekleyen kurtlar her yanı sarmışsa,abartı düzeyde sefil yerler olabilirler.

Ağaçlar arasındaki bu ağaçsız alanınkurtlar için bir buluşma yeri olduğuaçıktı. Gitgide daha çok, daha da çokkurt gelip durdu. Dori ve Bilbo'nunbulunduğu ağacın altına nöbetçilerbıraktılar ve sonra üzerinde herhangibiri bulunan her ağacı bulana kadaretrafı kokladılar. Bunlara da nöbetçilerdiktiler, bu arada geri kalanlan da (kiyüzlerce vardı sanki) gidip ağaçsızalanda kocaman bir daire halindeoturdular ve bu dairenin ortasındakocaman gri bir kurt vardı. Bu kurtdiğerleriyle Wa.rglann o korkunç dilini

kullanarak konuştu. Gandalf bu dilibilirdi. Bilbo bilmiyordu, ama ona sankitüm konuşmalan kötü ve zalim şeylerhakkındaymışçasına korkunç geldi, kigerçekten de öyleydi. Arada birdairedeki tüm Warglar gri şeflerini hepbir ağızdan yanıtlıyorlardı ve korkunçpatırtıları nerdeyse hobbiti çamağacından aşağı düşürecekti.

Bilbo anlamasa bile ben size Gandalf ınneler 114

duyduğunu anlatacağım. Warglar vegoblinler sık sık kötü işlerdebirbirlerine yardım ederlerdi, Goblinlersürülüp de kendilerine yeni yerleraramaya ya da savaşa (ki bunun uzunsüredir meydana gelmediğini

söylemekten memnunluk duyuyorum)gitmedikçe dağlanndan çok uzaklaşmayıgenellikle göze almazlar. Ancak ogünlerde, özellikle yiyecek temin etmekya da kendileri için çalışacak kölelerbulmak üzere akınlar yapıyorlardı.Sonra Wargları da sık sık yardımaçağırır ve yağmayı onlarla paylaşırlardı.

Bazen insanlann ala binmesi gibi onlarda kurtlara binerlerdi. Öyleanlaşılıyordu ki tam o gece için büyükbir goblin akını planlanmıştı. Warglargoblinlerle buluşmak üzere gelmişlerdi,ancak goblinler geç kalmışlardı. Bununnedeni şüphesiz Koca Goblin'in ölümüve büyük bir olasılıkla halen arayıpdurdukları cüceler, Bilbo ve büyücünün

yarattığı heyecandı.

Bu uzak ülkelerdeki tüm tehlikelererağmen cesur insanlar son zamanlardaGüneyden buralara geri geliyor veağaçları keserek nehrin kıyılannda ya davadilerdeki daha .

hoş korular arasında kendilerineyaşayacak yerler yapıyorlardı. Sayılanoldukça fazlaydı ve cesurdular ve iyisilahlanmışlardı ve Warglar bile, eğerkalabalıklarsa ya da gün ışığı varsaonlara saldırmaya cesaret edemiyordu.Ama şu sıra goblinlerin yardımıyla bugece, dağlara en yakın kasabalara hücumetmeyi planlamışlardı. Eğer planlanyürürse sonraki güne hiçbirikalmayacaktı; goblinlerin kurtlara

vermeyip tutsak olarak mağaralarına gerigötürecekleri dışında hepsi öldürülmüşolacaktı.

Bu yalnızca cesur orman, insanlan vekanlan ve çocukları açısından değil, aynızamanda Gandalf ve arkadaşlannı tehditeden tehlike yüzünden dedinlenemeyecek denli korkunç birkonuşmaydı. Warglar onlan tam da kendibuluşma yerlerinde bulduklan için şaşkınve öfkeliydiler.

Onların orman insanlarının dostlarıolduklarını ve buraya 115

casusluk yapmaya geldiklerini veplanlarının haberini vadileregötüreceklerini> sonra da goblinlerle

kurtların, tutsak yakalamak veuykulanndan aniden uyandırılmış

insanları yalayıp yutmak yerine korkunçbir çarpışmada savaşmak zorundakalacaklarını düşünüyorlardı. Bu yüzdende Wargların gitmeye ve ağaçlardakiinsanların kaçmasına, en azından yannsabaha dek, izin vermeye hiç niyetleriyoktu. Zaten bundan çok önce, goblinaskerler dağlardan aşağı geleceklerdi;ve goblinler ağaçlara tırmanabilir ya daağaçları kesip devirebilirler.

Şimdi siz de, Gandalf ın, onların hırlamave bağırış

çağırışlarını dinlemesi üzerine, birbüyücü olduğu halde neden deliler gibi

korktuğunu ve çok kötü bir yerdebulunduklarını ve henüz hiç dekurtulmadıklarını hissettiğinianlamışsınızdır. Çevresi kurtlarla sarılıbir ağaçta kapana kısılmış olarak çokfazla şey yapamayacak olsa da, her şeyinonlann istediği gibi gitmesine izinvermeyecekti.

Üzerinde durduğu ağacının dallarındankocaman kozalakları toparladı. Sonrabirini parlak mavi bir ateşle yaktı vekurtların çemberinin tam ortasınavınlayarak fırlattı. Kozalak gidip birininsırtına çarptı ve kabarık postu ateş aldıve korkunç feryatlar atarak bir oraya birburaya zıplamaya başladı. Sonra birdiğer kozalak geldi ve bir diğeri, bir

tanesi mavi alevler içinde, bir tanesikırmızı ve bir diğeri de yeşil. Çemberintam ortasında toprağa çarpıp patladılarve renkli kıvılcımlar ve dumanlar saçıpdurdular.

Özellikle kocaman bir tanesi şef-kurduburnundan vurdu ve kurt da iki üç metrehavaya zıplayıp öfke ve korkusundançemberin etrafında dolana dolanakoşuşturup diğer kurtları bile ısıraraksaldırdı.

Cüceler ve Bilbo bağırıp keyiflendiler.Kurtların öfkesi doğrusu görülecek gibideğildi ve çıkardıkları patırtı tümormanı kapladı. Kurtlar her zamanateşten korkarlar, üstelik bu ateş enkorkunç ve esrarengiz bir ateşti. Eğer bir

116

kıvılcım postlarına ulaşırsa saplanıpyakıyordu ve eğer çabucak yerdeyuvarlanmazlarsa çok geçmeden alevleriçinde kalıyorlardı. Çok kısa bir süresonra ağaçsız alanın hemen her tarafındakurtlar sırtlarındaki ateşi söndürmeküzere yerde yuvarlanıyor, bu arada iyiceyananlar oraya buraya koşturup,uzaklaştınlana dek arkadaşlarına ateş

bulaştırıyor, sonra da su arayarakyamaçlardan aşağı bağıra çağırakoşuşturuyorlardı.

'Bu gece ormandaki bu şamata da ne?'dedi Kartalların Efendisi. Dağların doğukıyısındaki bir kayanın yalnız domğunun

en ucunda, ay ışığında kapkaraoturuyordu.

'Kurtların seslerini duyuyorum!Goblinler ormanda yine bir kötülükpeşindeler mi?'

Hızla havalandı ve muhafızlarından ikiside iki yanındaki kayalardan onu takipetmek üzere hemen peşindenhavalandılar. Havada bir daire çizdilerve aşağılarda, taa aşağılarda, ufacık birnokta gibi görünen Warglarınoluşturduğu daireye baktılar tepeden.Ancak kartalların keskin gözleri vardırve çok uzaklardan küçücük şeyleri bilegörürler. Puslu Dağlar'ın kartallannınefendisinin güneşe bile kırpıştırmadanbakabileceği gözleri vardı ve bir mil

aşağıdaki toprakta hareket eden birtavşanı ay ışığında bile görebilirlerdi.İşte ağaçlardaki cüceleri göremese bilekurtlar arasında süregiden karmaşayıfark edebiliyor, küçük ateş patlamalarınıgörebiliyor ve taa aşağılardan bellibelirsiz gelen uluma ve bağırışlarıduyabiliyordu, Ayrıca kötü halk, uzunsıralar halinde kapılarından çıkıpyamaçlara süzülmüş ve ormana yayılmış

olduklarından goblin mızrak vemiğferleri üzerinde panldayan ay ışığıpınltılarını da görebiliyordu, Kartallarsevecen kuşlar değildir. Bazıları alçakve zalimdir. Ancak kuzeydeki dağlarıneski soyu, kuşların en muhteşemiydi;gururlu ve güçlü ve yüce kalpliydiler.

117

Goblinleri ne sever ne de korkarlardı.Herhangi bir şekilde farkına varacakolduklarında (ki bu tür yaratıklarıyemediklerinden bu çok nadir olurdu),üzerlerine çullanır ve yaptıkları her netür bir kötülükse durdurur ve feryat figanmağaralarına geri sürerlerdi. Goblinlerkartallardan nefret eder ve korkarlar,ancak onlann ya yüce yerlerineulaşamazlar ya da onlan dağlardansüremezlerdi.

Bu gece- Kartalların Efendisi'nin içineler döndüğünü bulabilmek içinmerakla doluvermişti; böylece pek çokbaşka kartalı yanına çağırdı vedağlardan uçup, daireler çize çize,

aşağılara, taa aşağılara, iyice aşağılarakurtların çemberine ve goblinlerinbuluşma yerine doğru yavaşça uçtular.

Başka iyi şeyler de vardı! Aşağıdakorkunç şeyler ölageliyordu. Tutuşmuşolan kurtlar ormana dalmış ve ormanıbirkaç yerinden aleve boğmuşlardı.Şiddetli geçen bir yazdı ve dağlann budoğu yüzünde bir süredir çok az yağmuryağıyordu. Sararan eğreltiotları, yeredüşmüş dal parçacıkları, yerlerde kalınbir tabaka oluşturmuş çam iğneleri veçevredeki ölü ağaçlan çok geçmedenalevler sarıverdi. Ateş Warglannaçıklığından çevreye sıçrayiverdi.

Ancak muhafız-kurtlar bulundukları

ağaçlann diplerinden aynlmadılar.Çıldırmış ve öfkeli, dilleri dışan sarkıkve gözleri alev kadar kırmızı ve yakıcıparıldarken ağaç gövdelerinin etrafındasıçrayıp uluyor, o korkunç dillerindecücelere lanetler yağdırıyorlardı.

Sonra aniden goblinler bağrışarak koşakoşa geldiler.

Orman insanlanyla bir çarpışmayaşandığını sanıyorlardı; ama çokgeçmeden olanlan öğrendiler. Hattabazıları oturup kahkahalar attılar.Diğerleri mızraklarını sallayıp saplarınıkalkanlarına vurdular. Goblinler ateştenkorkmazlardı, bu yüzden çok geçmedenkendilerine çok eğlenceli gelen bir planyaptılar.

Bazılan tüm kurtları bir sürü halinetoparladı. Diğerleri 118

eğreltiotları ve çalılıkları ağaçgövdelerinin etrafına yığdılar.

Diğerleri vura ve tepine ve tepine vevura, tüm alevler söndürülene dek sağasola koşuşturdular - ancak cücelerinbulunduğu ağaçlara yakın alevlerisöndürmediler.

Buralardaki ateşi yapraklar ve ölü dallarve eğreltiotlanyla beslediler, Çokgeçmeden tüm cücelerin etrafında biralev ve duman-halkası oluşturdular vecoşan ateş ağaçlann altındakiyakacakları yalayana dek bu halkanın

dışa doğru genişlemesini engellediler.Duman Bilbo'nun gözlerine kaçtı, tümalevlerin ısısını hissedebiliyordu; vetüten dumanlann arasından, goblinlerin,yazdönümü ateşi etrafında bir halkaoluşturup insanlann yaptığı gibi dönedöne dans edişlerini görebiliyordu.Mızraklar ve baltalanyla dans edensavaşçılar halkasının dışında kurtlar,saygı belirten bir uzaklıktan seyredipbekliyorlardı.

Aynca goblinlerin korkunç bir şarkıyabaşladıklarını da duyabiliyordu:

Önbeş kuş beş köknar ağacında

tüyleri savruldu ateşli bir rüzgârlai

Ama, küçük komik kuşlar, bunlarınkanatları yokcağız!

Hey, bu küçük komik şeylerle biz neyapacağız?

Canlı canlı kavurmalı mı, yoksatencerede mi kaynatmak;

Kızartmak mı, başlamalı mı ve yemelimi stcak sıcak?

Sonra durdular ve bağırdılar: 'Uçungidin küçük kuşlar!

Uçun, uçabilirseniz! Aşağı gelin küçükkuşlar, yoksa kavruluvereceksinizyuvalannızda . siz! Şakıyın şakıym küçükkuşlar! Niye şakımıyorsunuz?'

• 'Gidin buradan! Küçük haylazlar!' diyebağırdı Gandalf yanıt olarak. 'Şimdi kuşyumurtası çalacak zaman değil.

Hem ateşle oynayan yaramaz küçükhaylazlar cezalarını bulurlar,' dedionları öfkelendirmek ve onlardankorkmadığını - ki aslında bir büyücü deolsa korkuyordu 119

eğreltiotları ve çalılıkları ağaçgövdelerinin etrafına yığdılar.

Diğerleri vura ve tepine ve tepine vevura, tüm alevler söndürülene dek sağasola koşuşturdular - ancak cücelerinbulunduğu ağaçlara yakın alevlerisöndürmediler.

Buralardaki ateşi yapraklar ve ölü dallarve eğreltiotlarıyla beslediler, Çokgeçmeden tüm cücelerin etrafında biralev ve duman-halkası oluşturdular vecoşan ateş ağaçlann altındakiyakacakları yalayana dek bu halkanındışa doğru genişlemesini engellediler.Duman Bilbo'nun gözlerine kaçtı, tümalevlerin ısısını hissedebiliyordu; vetüten dumanlann arasından, goblinlerin,yazdönümü ateşi etrafında bir halkaoluşturup insanlann yaptığı gibi dönedöne dans edişlerini görebiliyordu.Mızraklar ve baltalanyla dans edensavaşçılar halkasının dışında kurtlar,saygı belirten bir uzaklıktan seyredipbekliyorlardı.

Aynca goblinlerin korkunç bir şarkıyabaşladıklarını da duyabiliyordu:

Önbeş kuş beş köknar ağacında

tüyleri savruldu ateşli bir rüzgârlai

Ama, küçük komik kuşlar, bunlarınkanatları yokcağız!

Hey, bu küçük komik şeylerle biz neyapacağız?

Canlı canlı kavurmalı mı, yoksatencerede mi kaynatmak;

Kızartmak mı, başlamalı mı ve yemelimi stcak sıcak?

Sonra durdular ve bağırdılar: 'Uçungidin küçük kuşlar!

Uçun, uçabilirseniz! Aşağı gelin küçükkuşlar, yoksa kavruluvereceksinizyuvalannızda . siz! Şakıyın şakıym küçükkuşlar! Niye şakımıyorsunuz?'

• 'Gidin buradan! Küçük haylazlar!' diyebağırdı Gandalf yanıt olarak. 'Şimdi kuşyumurtası çalacak zaman değil.

Hem ateşle oynayan yaramaz küçükhaylazlar cezalarını bulurlar,' dedionları öfkelendirmek ve onlardankorkmadığını - ki aslında bir büyücü deolsa korkuyordu 119

tabii - göstermek için. Ama onlar hiç

aldırmadılar ve şarkı söylemeye devamettiler.

Yan ağaç ve eğreltiotu yanf

Kupkuru ol ve alazlan! Bir meşale kiçtHrdayan

Bizim keyfimiz için aydınlatan geceyi,

» Ya hey!

Fırında pişirin ve kızartın ızgaradaonlarıt kızartın

tavada ve kebap yapın

sakallar tutuşana ve gözlerpırıldayana dek

tüyler yanıp kokana ve derileriçatlayana dek

erir yağlar ve kararır kemikler

yatarlar kordagökyüzünün altında!

Yani ölmeli cüceler

bizim keyfimiz için aydınlatmalılargeceyi,

Ya hey!

Ya-harri-hey/

Ya boy!

Ve bu Ya hoy' la alevler Gandalf ınağacının altına geldi.

Bir anda diğerlerine yayıldı. Ağacınkabuğu ateş aldı, aşağılarda kalan dallarçatırdadılar.

Sonra Gandalf ağacının tepesinetırmandı. Ve tam yukandan goblinlerinmızraklarının ortasına atlamayahazırlandığı sırada asasından şimşekgibi bir parlaklık patladı. Bir yıldırımgibi hızla aşağı indiğinde pek çoğunuöldürecek olsa da bu onun da sonuolacaktı. Ama asla atlamadı.

İşte tam bu sırada Kartallann Efendisi'yukarılardan süzüldü, onu pençeleriyleyakalayıp uzaklaştı.

Goblinlerden bir şaşkınlık ve öfkeçığlığı geldi. O sıra Gandalf ın

konuştuğu Kartalların Efendisi bas basbağırdı.

120

Onunla birlikte olan kocaman kuşlar gerisüzüldüler ve koca kara gölgeler gibiaşağı iniverdiler. Kurtlar sızlanıpdişlerini gıcırdattılar- goblinler bağrışıpÖfkeyle ayaklannı yerlere vurdular vemızraklarını boşu boşuna havaya fırlatıpdurdular. Kartallar üzerlerineçullandılar; çırpılan kanatlarınınkaranlık hamleleri onları yere yapıştırdıya da uzaklara sürdü; pençelerigoblinlerin suratlarını yırttı. Diğerkuşlar ağaçların tepesine uçtular vecesaret edebildikleri kadar tepeleretırmanmış cüceleri yakaladılar, Zavallı

küçük Bilbo az kaldı yine geridebırakılıyordu!

En son alınan Dori'nin bacaklarınıyakalamayı tam zamanında becerebildi;ve Bilbo, kollan nerdeyse çıkmak üzereaşağı sarkarken beraberce tüm okarışıklık ve yanmayı geride bırakıpyükseldiler.

Şimdi goblinler ve kurtlar taa aşağılardaormanın içlerinde her yereyayılıyorlardı. Birkaç kartal çarpışmaalanının üzerinde daireler çizereksüzülüyordu. Alevler aniden en tepedekidallann bile üzerine sıçradı. Çatırdayanateşler arasında yükseldiler. Ortalığı anibir kıvılcım ve duman rüzgârı kapladı.

Bilbo tam zamanında kaçmıştı!

Çok geçmeden alevlerin ışığı gerilerdesolgun, siyah zemin üzerinde yalnızcabir yanıp bir sönen kırmızı bir pırıltıhalinde kaldı; ve onlar gökte çokyükseklerdeydiler ve kuvvetlisüzülüşlerle daireler çizerekyükseldiler. Bilbo, Dori'nin ayakbileklerine yapıştığı bu uçuşu aslaunutmadı.

O, 'kollarım, kollarım!' diye inilderken,Dori de, 'zavallı bacaklarım, zavallıbacaklarım!' diye homurdanıyordu.

En iyi durumda bile yükseklik Bilbo'nunbaşmı döndürürdü. Oldukça alçak biruçurumun kenarından bakacak olsa tuhaf

olurdu ve ağaçlar bir yana (daha öncehiç kurtlardan kaçmak zorunda kalmamışbiri olarak), merdivenleri bile hiç mi hiçsevmezdi. Durum böyle olunca, sarkanayak parmak uçları arasından, altındauzun uzadıya uzanan ve yamaçlarınbirindeki bir kayaya ya da 121

ovalardaki bir dereye vuran bir ayışığıyla aydınlananan karanlık topraklangördüğü zaman kafasının ne denlisersemleştiğini tahmin edebilirsiniz.

Dağların soluk zirveleri yaklaşıyor, ayışığının aydınlattığı kaya çıkıntıları karagölgeler arasından fırlıyorlardı. Yazolsun olmasın hava çok soğuktu.Gözlerini kapadı ve daha fazla tutunuptutunamayacağını düşündü. Sonra eğer

tutunmazsa neler olacağını. Kendini kötühissetti.

Uçuş, onun İçin tam zamanında,kollarının bağı çözülmeden önce bitti.Nefes alıp Dori'nin ayak bileklerinibıraktı ve bir kartal yuvasının kabasahanlığına düşüverdi.

Orada ağzını açmadan öylece yattı vedüşünceleri yangından kurtulmuşolmanın şaşkınlığı ve o dar yerden ikitaraftaki derin gölgelere düşebilecekolmanın korkusu arasında gidip geldi.Hemen hemen hiçbir şey yemediği sonüç günün dehşet verici maceralarınınardından şimdi kafasının içi bir hayligaripti ve birden kendisini yüksek sesle

şunlan söylerken buldu: 'Şimdi birçatalla aniden tavadan alınıp geri konanjambon parçasının neler hissettiğinianlayabiliyorum!' dedi.

'Hayır efendim!' dedi Dori yanıt olarak,'çünkü jambon eninde sonunda tavayageri döneceğini bilir; ve umarım ki bizdönmeyiz. Ayrıca kartallar da çatal falandeğildir!'

'Yo, hayır! Masallar gibi d e p -çatallarla demek istedim,'

dedi Bilbo oturup yakınlarına tüneyenkartala sinirli sinirli bakarken. Dahabaşka neler saçmalayıp durduğunu vekartalın bunlan kaba bulup bulmadığınımerak etti. Eğer yalmzca bir hobbit

cüssesindeyseniz ve gece vakti birkartalın yuvasındaysanız ona karşı kabaolmamalısınız.

Kartal yalnızca gagasını bir kayadabiledi ve tüylerini temizledi ve onadikkat bile etmedi.

Çok geçmeden başka bir kartal uçageldi.'Kartalların Efendisi tutsaklannızı BüyükDüzlük'e getirmenizi buyuruyor,' dîyebağırdı ve uçtu gitti. Diğeri, Dori'yi 122

pençeleriyle kavrayıp, Bilbo'yu tekbaşına bırakarak gecenin karanlığınakarıştı. Bilbo'nun, habercinin

'tutsaklarla ne kastettiğini merak edecekve tabii sıra ona geldiğinde bir tavşan

gibi akşam yemeği için yolunacağımdüşünmeye başlayacak gücü ancakkalmıştı, Kartal geri döndü ve onuceketinin arkasından pençeleriyleyakalayıp süzüldü. Bu sefer uçuş kısasürdü.

Az sonra Bilbo korkudan tir tır titrer birhalde, dağın yamacındaki geniş bir kayadüzlüğüne bırakılmıştı. Uçmak dışındaburaya ulaşılabilecek bir yol yoktu vetabii uçurumdan aşağı atlamak dışındaaşağı inen bir yol da. Tüm ötekileri,orada, sırtlarını dağın duvarına yaslamışotururken buldu, Kartalların. Efendisi deoradaydı ve Gandalf la konuşuyordu.

Her neyse, Bilbo pek de yemekolacakmış gibi gözükmüyordu. Büyücü

ve Kartalefendi birbirlerini az da olsatanır gibiydiler, hatta arkadaştılar biledenebilirdi. İşin gerçeği sık sık dağlardadolaşan Gandalf m bir keresindekartallara yararı dokunmuş, efendilerininbir ok yarasını iyileştirmişti. Yani sizinde anlayacağınız gibi 'tutsaklar'

yalnızca 'goblinlerden kurtarılantutsaklar' anlamına geliyor, kartallarıntutsakları anlamına gelmiyordu. Bilbo,Gandalf ın konuşmasını dinledikçe,sonunda dehşet verici dağlardangerçekten ve gerektiği gibikurtulacaklannı fark etti. Gandalf, KocaKartal'la, kendisini, cüceleri ve Bilbo'yuuzaklara taşımak ve yolculuklarınındevam edeceği aşağılardaki ovalarında

yere indirmelerine dair planlar üzerinetartışıyorlardı.

Kartalların Efendisi onlan insanlarınyaşadığı yerlerin yakınında hiçbir yeregötürmeyecekti. 'Bizi, porsuk ağacındanyapılma yay ve oklarıyla vururlar,' dedi,'çünkü bizim koyunlarının peşindeolduğumuzu sanacaklar. Ve haklıolduklan zamanlar yok değil. Hayır!Goblinlerin eğlencelerini ellerindenaldığımız ve size teşekkürlerimizi 123

KAKTALLAR ü U k e s i N ö e uGOBLİM KAPİSİ'MA ö o ç r u P U SL U DAĞLARIM BAT1ÖAM G Ö RÜ N Ü Ş Ü

geri ödeyebildiğimiz için memnunuz,ancak cüceler için kendimizi güneydekiovalarda tehlikeye atamayız.'

'Pekâlâ,' dedi Gandalf. 'Bizigötürebileceğiniz yere vegötürebileceğiniz kadar uzağa götürün!Size zaten fazlasıyla minnettarız, Ancakbu arada açlıktan ölüyoruz.'

'Ben nerdeyse öldüm,' dedi Bilbo hiçkimsenin duymadığı zayıf, alçak birsesle.

'Sanınm bu halledilebilir,' dediKartalların Efendisi.

Daha sonraları, düz kayalıkta parlak birateş ve etrafında yemek pişiren ve nefis

bir kızartma kokusu yayan cücelerigörebilirdiniz. Kartallar yakmak içinkuru çalı çırpı getirmişlerdi vetavşanlar, yabani tavşanlar ve küçük birkoyun. Cüceler tüm hazırlıklarınüstesinden geldiler. Bilbo yardım etmekiçin fazlasıyla zayıftı, hem zaten kasaptarafından pişmeye hazır halde eve kadarservis yapılmasına alıştığından,tavşanlan yüzme ya da et kesme 124

konusunda pek iyi sayılmazdı. Oin veGloin kav kutularını kaybettiğinden,Gandalf da ateşin yanmasını sağlayaraküzerine düşeni yapmış ve uzanmıştı(Cüceler kibritlere hiç alışamamışlardıhenüz).

İşte böylece Puslu Dağlar maceraları

sona erdi. Çok geçmeden Bilbo'nunmidesi yeniden dolu ve rahattı; aslındaçöp kebabı parçacıkları yerine birsomun ekmek ve tereyağından daha çokhoşlanacak olmasına rağmen artıkhalinden memnun uyuyabilirdi. O sertkaya üzerinde kıvrılıp, yuvasında, küçükkovuğundaki kuştüyü yatağındaolduğundan bile daha derin uyudu, Amabütün gece kendi evini gördü rüyasındave neye benzediğini bulamadığı ya dahatırlayamadığı bir şeyi ararken değişikodalarının hepsinde gezindi durduuykusunda.

125

BÖLüct* 7

T u Y ) 2 l Ç P A K I S I Y O M

Ertesi sabah Bilbo gözlerine giren gününilk ışıklarıyla uyandı. Saate bakmak vegidip çaydanlığı ateşe koymak içinfırladı ~ ancak hiç de evde olmadığınınfarkına vardı. Bunun üzerine oturdu veboşu boşuna bir banyo ve fırça diledidurdu, Hiçbirisine kavuşamadı, tıpkıkahvaltı için çay, kızarmış ekmek ya dajambona kavuşamadığı gibi; yalnızcasoğuk koyun ve tavşan eti vardı. Üstelikbundan sonra canlı bir başlangıç içinhazırlanması gerekiyordu.

Bu sefer bir kartalın sırtınatırmanmasına ve kanatları arasına sıkıcayapışmasına izin vermişlerdi. Havaüzerinden akıp giderken o gözlerini

kapadı. Onbeş koca kuş dağınyamacından havalanırken cüceler hoşçakalmalarım bağırıyorlar ve eğerbecerebiliri erse Kartalların Efendisi'neborçlarını ödeyeceklerine sözveriyorlardı, Güneş her şeyin doğukıyısına daha yakındı. Sabah serindi.Vadilere ve oyuklara sis çökmüş vetepelerin doruk ve zirvelerinde orayaburaya sarılmıştı. Bilbo şöyle bir gözatmak için gözünün tekini araladı vekuşlann çoktan iyice yükseldiğini,dünyanın çook uzaklarda kaldığını vedağlann arkalarındaki uzaklıklarakarıştığını gördü. Gözlerini yumdu vedaha bir sıkı tutundu.

'Çimdikleyip durma!' dedi kartal. 'Bir

tavşan gibi görünsen de bir tavşan gibikorkmana gerek yok. Hafif rüzgârlı,güzel bir sabah. Uçmaktan daha güzel neolabilir ki?'

126

Bilbo şöyle demek isterdi. 'Sıcak birbanyo, ardından da çimenler üzerindegeç yapılan bir kahvaltı;' ama hiçbir şeysöylememenin ve azıcık daha gevşektutmanın daha iyi olacağını düşündük

Epeyce bir zaman sonra, o kadaryüksekte olmalarına rağmen kartallaryöneldikleri noktayı görmüşolmalıydılar ki, kocaman helezonlarçizerek döne döne alçalmaya başladılar.Bunu uzun süre sürdürdüler ve hobbit

sonunda gözlerini tekrar açtı. Yeryüzüçok daha yakınlaşmıştı ve altlarındakiağaçlar meşe ve karaağaça benziyorduve geniş

çayırlıklarla tüm bunlan bölerek geçenbir nehir vardı.

Ancak akıntının tam yolunun ortasında,çepeçevre dolandığı koskoca bir kaya,hatta nerdeyse bir taştan tepe, sanki uzakdağlann son uzantısı ya da devlerden birdev tarafından ovaya doğru millercefırlatılmış devasa bir parça gibiduruyordu.

Kartallar çabucak birer birer bu kayanıntepesine süzüldüler ve yolcularınıindirdiler.

'Yolunuz açık olsun!' diye bağırdılar,nereye yollanırsanız yollanın yolunuzaçık olsun, taa kartal yuvalarınızyolculuğunuzun sonunda size kavuşanadek!' Bu kartallar arasında söylenennazik bir sözdü.

'Kanatlannızın altındaki rüzgâr sizigüneşin yelken açtığı ve ayın gezindiğiyerlere taşısın,' diye yanıtladı doğrucevabı bilen Gandalf.

Ve böylece ayrıldılar, Ve KartallarınEfendisi ileriki günlerde Tüm KuşlarınKralı olmasına, altın bir taç ve onbeşkabile şefinin de onunia birlikte altınyakalar (cücelerin onlara verdiğialtından yapılma) takmasına rağmen,Bilbo onları bir daha hiç görmedi - Beş

Ordular Çarpışmasında taa yükseklerdegörmesi hâriç. Ama bu konu öykününsonunda anlatılacağından şimdi dahafazla söz etmeyeceğiz.

Taş tepesinin en yukarısında düz bir alanve pek çok 127

basamakla nehre inen iyice aşınmış biryol vardı; orada da öte kıyıdaki çimenülkesine uzanan koca düz taşlarınoluşturduğu sığ bir bölge vardı.Basamakların dibinde, taş

geçidin ucuna doğru küçük bir mağara(çakıllı zeminiyle gayet havadar birmağara) vardı. Kafile burada toparlanıpne yapılması gerektiğini tartıştı.

'Dağlarda hep hepinizin güvendeolduğunu (tabii mümkün olduğunca)görmek istedim dedi büyücü, Ve şu anadek iyi yönetim ve iyi şansla bunuhallettim. Doğrusu şimdi sizlerlegelmeyi planladığımdan da çok dahadoğudayız, üstelik her şeye rağmen bubenim maceram değil. Her şey sonucaulaşmadan kısa bir süre için bir dahagelebilirim, ama bu arada ilgilenmemgereken çok önemli bir iş daha var.'

Cüceler homurdandılar ve en üzgünhallerini aldılar ve Bilbo ağladı.Gandalf1 ın yol boyunca geleceğini vegüçlüklerden kurtulmalarına yardımetmek için hep orada bir yerde olacağınıdüşünmeye başlamışlardı, 'Hemen şu

dakika ortadan kaybolmayacağım,' dediGandalf. 'Size bir iki gün dahaayırabilirim. Büyük bir olasılıkla şuanki sıkıntılı durumdan kurtulmanızayardım edebilirim ve benim de birazyardıma ihtiyacım var. Yiyeceğimiz,yolluğumuz ve binebileceğimizmidillerimiz yok ve nerede olduğunuzubilmiyorsunuz, Şimdi size şunusöyleyebilirim.

Eğer dağ geçidini aceleyle terketmeseydik takip ediyor olmamızgereken patikanın birkaç milkuzeyindeyiz.

Buralara son gelişiminden beri, ki buyıllar önceydi, yeni gelmedilerseburalarda çok az kişi yaşar. Ama

bildiğim

birisi var ve çok da uzakta yaşamıyor.Büyük kayadaki - ki sanırım o burayaTaşıtkaya diyor - basamakları yapan işteo birisi. Buraya "pek sık gelmez, hattagündüzleri hiç gelmez ve onu beklemekbir işe yaramaz. Doğrusu çok datehlikeli olacaktır. Biz gidip onubulmalıyız; eğer buluşmamızda her şeyyolunda giderse, sanırım ayrılacağım vesize kartalların 128

dilediklerini dileyeceğim. "Nereyeyollanırsanız yollanın yolunuz açıkolsun!" '

Cüceler kendilerini bırakmaması içinGandalfa yalvardılar. Om ejderha altını,

gümüş ve mücevher önerdiler, ama ofikrini değiştiremeyecekti. 'Bakarız,bakarız!' dedi, Ve sanınm, sizin ejderhaaltınınızın - elde ettiğinizde tabii -birazını zaten kâzandım.'

Bundan sonra yalvarmayı kestiler. Sonragiysilerini çıkartıp nehrin fazla derinolmayan dibi taş dolu berrak, sığlıkyerinde yıkandılar. Yakıcı ve sıcak olangüneşte kuruduklarında yorgun ve azıcıkaç olmalarını saymazsak adeta yenidendoğmuş gibiydiler. Az sonra geçitigeçtiler (tabii hobbiti kucakta taşıyarak)ve uzun yeşil çimlerin arasından, genişkollu meşe ve uzun karaağaçsıralarından aşağı yürümeye-başladılar.

Teki niye Taşıtkaya deniliyor?' diye

sordu büyücünün yanında giden Bilbo,

. 'Taşıtkaya diyor, çünkü Taşıtkaya onaverdiği isim.

Bunun gibi şeylere taşıtkaya diyor, ve buda Taşıtkaya, çünkü evinin yakınında birtek bu var ve o da bunu iyi bilir.'

Kim biliyor? Kim diyor?'

Şu bahsettiğim birisi - çok çok büyük birinsan, Sizleri tanıştırdığımda hepiniz çoknazik olmalısınız. Sizleri yavaş

yavaş, ikişer ikişer tanıştıracağımsanırım ve siz de onun canını sıkmamayadikkat etmelisiniz. Yoksa nelerolacağını Tann bilir. Neşeli olduğunda

yeterince nazik olmasına rağmen öfkeliolduğunda dehşet verici olabilir. Yinede sizi uyarıyorum, çok çabuk öfkelenir.'

Cüceler büyücünün Bilbo'yla bu şekildekonuştuğunu duyunca etrafınatoplandılar. 'Bu, şimdi bizi götürdüğünkişi mi?' diye sordular. 'Daha aklıbaşında birisini bulamadın mı? Birazdaha açık anlatsan daha iyi olmazmıydı?' diye 129

devam ettiler.

'Evet, sizi götürdüğüm kişi o! Hayırbulamazdım! Ve de gayet dikkatliaçıklıyordum,' diye yanıtladı büyücü tersters.

Eğer dahasını bilmeniz gerekiyorsa adıBeorn. Çok güçlüdür ve bir deri-değiştiricidir.'

'Ne! Bir kürkçü ha, yani postlarınısincaplara çevirmedikçe tavşanlara"tavşan demeyen birisi mi?' diye sorduBilbo,

'Aman güzel Tanrım, hayır, hayır, h a y ir , HAYIR!' dedi Gandalf. 'Eğerbecerebilirseniz aptalca davranmayınBay Baggins; ve tüm mucizeler adına,evinin birkaç yüz mil civanndaolduğunuz sürece sakın bir daha kürkçüsözcüğünü ağzınıza almayın, ve tabiipost, pelerin, manşon, kalpak gibi yersizsözleri de! O bir deri-değiştiricisi.Kendi derisini değiştiriyor, bazen koca

kara bir ayı, bazen de kaslı kollan vekoca sakalıyla iri yan, güçlü kara saçlıbir adam olur, Size daha fazlasınısöyleyemem, zaten bu da size yetmeli,Bazıları devler gelmeden önce dağlardayaşamış olan büyük ve eski ayı soyundanbir ayı olduğunu söylerler. Bazılan İseSmaug ya da dünyanın bu bölgesinegelmiş diğer ejderhalardan ve kuzeyintepelerine goblinlerin gelmesinden önceyaşamış ilk insandan türemiş

bir insan olduğunu. Ben bir şeysöyleyemem, yine de sonuncunun asılhikâye olması hoşuma gider. Pek sorusorulacak birisi değil.

'Ne olursa olsun kendi büyüsünden

başka bir büyü altında değil. Bir meşeormanında yaşıyor ve büyük ahşap birevi var; ve bir insan olarak, en azkendisi kadar mükemmel sığırlar veatlar besler. Bunlar onun için çalışır veonunla konuşurlar. O da onları yemiyor;yaban hayvanlannı da avlamadığı veyemediği gibi. Kovan kovan yaban arısıyetiştiriyor ve daha çok bal kaymakyiyerek yaşıyor. Bir ayı olarak epeyuzaklara gidiyor. Bir keresinde onuTaşıtkaya'nın tepesinde geceleyinyapayalnız oturup 130

ayın Puslu Dağlar'dan kayboluşunuizlerken gördüm ve ayılann dilinde şöylegürlediğini duydum: "Bir gün geleceksoylan tükenecek ve ben geri

döneceğim!" İşte bu nedenle ben onunbir zamanlar dağdan geldiğineinanıyorum.'

Bilbo ve cücelerin artık düşünecek çokşeyleri vardı ve daha fazla sorusormadılar. Önlerinde yürümelerigereken uzun bir yol vardı. Tepelerdenyukarı ve vadilerden aşağı ağır ağırilerlediler. Hava iyice ısındı. Bazenağaçların altında dinlendiler ve Bilbokendisini öyle aç hissetti ki, eğer yeredüşecek kadar olgunlaşmış olsalar meşepalamutlarını bile yiyecekti.

Sanki özellikle dikilmişçesine aynıtürlerin bir arada yetiştiği büyük çiçektarlalarının tomurcuklanmayabaşladıklarını fark ettiklerinde öğleden

sonrayı yanlamışlardı. Özellikle yoncavardı, dalgalanan horozibiği ve moryonca, ve gepgeniş uzanan kısa, beyaz,tatlı bal-kokan yonca tarlaları, Havadabir uğultu, vızlama ve vınlama vardı.Arılar her yere dağılmış çok sıkıçalışıyorlardı. Ne arılardı ama! Bilboonlar gibisini daha önce hiç görmemişti,

'Eğer birisi beni sokacak olursa,' diyedüşündü, 'Kendim kadar şişerim herhal!'

Eşekarılanndan daha büyüktüler. Erkekanlar başparmağınızdan dahabüyüktüler, hem de çok daha büyük vekapkara vücuüanndaki san banüar koraltın gibi parıldıyordu.

'Yaklaşıyoruz,' dedi Gandalf, Arılıkların

tam kenarındayız.'

Bir süre sonra uzun ve yaşlı meşelerdenbir kemere ve bunun ardındaki, nearasından bakabileceğiniz ne de içindengeçebileceğiniz dikenlerin oluşturduğubir çite geldiler.

131

'En iyisi siz burada bekleyin/ dedibüyücü cücelere; 've ben seslendiğimdeya da ıslık çaldığımda arkamdangelmeye başlayın gittiğim yolugöreceksiniz - ama dikkat edin yalnızcaçifter çifter ve her çiftin arasında dabeşer dakika olacak şekilde. Bombur enşişmanınız ve iki kişi sayılacak, o eniyisi en son ve yalnız gelsin. Hadi Bay

Baggins! Bu taraflarda bir yerde bir kapıolacak.' Ve lafını bitirir bitirmez gayetkorkmuş hobbiti de alıp çit boyuncailerledi.

Az sonra ardında bahçeler, bazılarısaman damlı düzeltilmemiş kütüklerdenyapılmış bir küme alçak ahşap yapı;tahıl ambarları, ahırlar, ağıllar ve uzunalçak ahşap bir evi görebildikleri genişve yüksek ahşap bir kapıya geldiler.İçerde, koca çitin güneyinde samandan,çan şekli verilerek yapılmış tepeleriylesıra sıra kovan vardı. Bir oraya birburaya gidip gelerek uçuşan, kovanlarabir girip bir çıkan dev arıların sesleriher tarafa yayılmıştı.

Büyücü ve hohbit kulak tırmalarcasına

gıcırdayan kapıyı iterek açtılar ve evedoğru giden geniş bir yoldan aşağıindiler. Çok semiz ve iyi tımarlanmışbirkaç 'at çimenliğin öte tarafındadizilmişler ve çok akıllı yüzlerle imalıimalı onlara bakıyorlardı: Sonra dörtnala yapılara doğru koştular.

Tabancıların geldiğini haber vermeyegittiler/ dedi Gandalf.

Az sonra üç duvarını ahşap ev ve ikiuzun kapı kanadının oluşturduğu biravluya vardılar. Ortada, yanındabudanmış dallarıyla koca bir meşekütüğü duruyordu.

Bunun yanındaysa siyah gür sakal ve,saçlı, düğüm düğüm kaslı çıplak koca

kollan ve bacaklan olan iri biri p

duruyordu. Dizlerine dek inen yün birgömlek giymişti ve geniş ağızlı birbaltaya dayanıyordu. Atlar burunlarıonun omzuna dayalı, yanındaduruyorlardı,

'Hah! İşte geldiler!' dedi atlara.'Tehlikeli 132

gözükmüyorlar. Siz gidebilirsiniz!'Gürüldeyen bir kahkaha atıp, baltasınıyere bıraktı ve yaklaştı.

Ters ters, 'Kimsiniz ve ne istiyorsunuz?'diye sordu önlerinde durup Gandalf atepeden bakarken. Bilbo'ya gelince,adamın kahverengi gömleğinin püsküllüucuna değmemek için başını eğmesinegerek kalmadan bacaklarının arasındankolayca geçebilirdi.

'Ben Gandalfım,' dedi büyücü.

Adını hiç duymadım,' diye kükrediadam, 'Peki bu küçük şey de ne?' dediçalı gibi kaşlanyla hobbiti süzmek üzereeğilirken.

'O, Bay Baggins, iyi bir aileden ve enufak bir kötü ünü olmayan bir hobbit,'dedi Gandalf. Bilbo başını eğerek selamverdi. Çıkartabileceği bir şapkası yoktuve kaybolan düğmelerinin yokluğunuutançla hissediyordu, 'Ben birbüyücüyüm,' diye devam etti Gandalf.'Siz beni duymamış

olsanız da ben sizi duydum; arna belkiKasvetormanı'nın Güney sınırlarındayaşayan iyi kuzenim Radagast'ıişitmişsinizdir?'

'Evet; büyücüler kadar kötü biri değil,sanırım. Eskiden onu arada birgörürdüm,' dedi Beorn. 'Pekâlâ şimdikim olduğunuzu ya da kim olduğunuzuiddia ettiğinizi biliyorum. Ne İstiyorsun?

1

'Doğruyu söylemek gerekirse, tümyolluğumuzu ve büyük bir olasılıklayolumuzu kaybettik ve fazlasıylayardıma ya da en azından öğüdeihtiyacımız var. Dağlardaki goblinlerlekorkunç vakitler geçirdiğimizisöyleyebilirim.'

'Goblinler mi?' dedi koca adam daha azters bir tavırla.

'Oh, yani, onlarla başınız derde girdi,öyle mi? Ne diye yakınlarına gittiniz ki?'

'Aslında biz de istemedik. Geçmemizgereken bir geçitte bizi baskınauğrattılar. Batıdan, Topraklar üzerinden,

bu ülkelere geliyorduk - neyse bu uzunbir hikâye.'

134

'O halde içeri gelip eğer tüm günümüalmayacaksa birazını anlatsanız iyi olur,'dedi adam avludan eve açılan karanlıkbir kapıdan yolu gösterirken.

Onu takip ettiler ve kendilerini ortasındabir ocak bulunan geniş bir salondabuldular. Yaz olmasına rağmen odunateşi yanıyordu ve duman, damdaki biraçıklıktan dışarı çıkabilmek içinsiyahlaşmış çatı kirişlerine dekyükseliyordu. Yalnızca ateş vetepesindeki delikle aydınlatılmış bu loşsalondan ve daha küçük bir başka

kapıdan daha geçip tek tek kütüklerdenyapılmış ahşap desteklere oturtulmuş birverandaya geldiler. Veranda güneyebakıyordu onun seviyesine meyillenmişbatan güneşin basamaklardan hemensonra başlayan çiçek dolu bahçeninüzerine düşen altın pırıltıları ve içeriyidolduran ışığıyla hale sıcacıktı.

Burada ahşap banklara otururlarkenGandalf hikâyesini anlatmaya veBilbo'da ayaklarını sarkıtıp sallamayave belki yarısını daha önce hiçgörmediği için isimlerinin neolabileceklerini merak ederek bahçedekiçiçeklere bakmaya başladı.

'Dağlardan bir iki arkadaşla geliyordumki...' dedi büyücü.

'Bir iki mi? Ben haliyle yalnız bir kişibir de şu küçük şeyi görüyorum,' dediBeorn.

'Şey, doğruyu söylemek gerekirse,meşgul olup olmadığınızı anlayana dekcanınızı bir çoğumuzla sıkmakistemedim. Ama izin verirsenizçağıracağım/

'Devam et, çağır bakalım!'

Bunun üzerine Gandalf keskin bir ıslıkçaldı ve birazdan Thorin ve Dori evinçevresinden bahçe yoluyla çıkageldilerve yerlere kadar eğilip selam verdiktensonra orada dikildiler.

Bir üç, demek istedin sanırım!' dediBeom. Ama bunlar hobbit değilki, bunlarcüce!'

135

Thorin Meşekalkan, hizmetinizdeyim!Dori, hizmetinizdeyim!1 dediler iki cücetekrar yerlere dek eğilirken.

'Hizmetinize ihtiyacım yok, teşekkürederim,' dedi Beorn. 'Ama, sizinbenimkine ihtiyacınız var galibaCücelerden fazla hoşlanmam; ama eğerThorin (yani Thror'un oğlu Thrain'inoğlu) olduğun doğruysa ve yolarkadaşınız da saygıdeğer olduğundan vegobl inler düşmanlarınız olduğuna vetopraklarımda bir fesatlık için

bulunmadığınıza göre - konu açılmışkenne peşindesiniz sahi?'

'Onlar Kasvetormanı'nın ötelerinde,epeyce doğuda olan babalarınıntopraklarını ziyaret etmeye gidiyorlar,'

diye araya girdi Gandalf, Ve sizintopraklarınızda olmamız tamamıyla kazaeseri. Bizi sizin ülkenizin güneyinedüşen yola götürmesi gereken YüksekGeç it'ten geçiyorduk ki goblinlertarafından saldırıya uğrayınca, sizeanlatmak üzere olduğum gibi-'

'Anlatmaya devam et o halde!' dedihiçbir zaman çok nazik olmayan Beorn,

'Korkunç bir fırtına vardı; taş devler

öfkeyle söylenen kayalardan dışarıfırlamışlardı ve biz de geçidin başındakibir mağaraya sığındık, yani hobbit veben ve bazı yol arkadaşlarım.

İkiye bazı mı diyorsunuz?'

'Şey, hayır, İşin aslı ikiden dahafazlaydılar.'

'Onlar neredeler? Öldürüldüler mi,yendiler mi, eve mi döndüler?'

Şey, hayır, İslık çaldığımda hepsigelmemiş olmalılar.

Utangaçlar sanırım. Görüyorsunuz yasizin hoşlanacağınızdan daha fazlaolmamızdan çok korkuyoruz.'

'Hadi, yeniden ıslık çal! Anlaşılan birparti için buradayız ve bir ya da ikifazlası pek fark etmeyecek,1 diye 136

homurdandı Beorn.

Gandalf yemden ıslık çaldı; ama Nori veOrİ, o daha ıslığını bitirmeden ortayaçıktılar, çünkü eğer hatırlarsanız,Gandalf onlara çiftler halinde beşerdakikada bir gelmelerini söylemişti.

'Merhaba!' dedi Beorn. 'Oldukça çabukgeldiniz -

nerelerde saklanıyordunuz? Gelinbakalım benim kutudan fırlayan kuklalargibi ortalığa çıkan misafirlerim!'

'Nori, hizmetinizdeyim, Ori hiz../ diyebaşladılar, ama Beorn sözlerini kesti.

Teşekkür ederim. Yardımınıza ihtiyacımolursa isterim, Oturun ve şu hikâyeyedevam edelim, daha bitemeden akşamyemeği vakti gelecek.'

'Uyur uyumaz,' diye devam etti Gandalf,'mağaranın arkasında bir çatlak açıldı vegoblinler gelip hobbit ve cüceleri vemidilli sürümüzü kaptılar—'

'Midilli sürüsü mü? Neydiniz siz yahu -gezgin sirk mi?

Ya da taşıdığınız yük mü fazlaydı? Yada genellikle altıya sürü mü dersiniz?'

'Yo, yo, hayır! İşin aslı altıdan dahafazla midilli vardı, çünkü biz altıdandaha fazlaydık - ah, işte iki kişi daha!'

dedi ve tam o sırada Balin ve Dwalinortaya çıktılar ve selam verirken öyleçok eğildiler ki sakallan taa yerlerisüpürdü. Büyük adam önce kaşlannıçatıyordu, ama onlar müthiş derecedenazik olmak için ellerinden geleni yapıp,o kaşlarını çatmayı bırakıp gürleyen birkahkaha atana dek eğildiler vebaşlıklarını dizlerinin önünde sallanıpdurdular (ki bu yerinde bir cücegeleneğiydi): Çok komik görünüyorlardı.

Sürü, doğruymuş,' dedi, 'Hem deoldukça komik bir sürü. Gelin neşe

verici adamlanm, sizin isimlerinizneler?

Şimdilik hizmetinizi istemiyorum,yalnızca isimleriniz, sonra da oturun veşaklabanlığı kesin!'

'Balin ve Dwalin/ deyip gücenmeyecesaret 137

edemeyerek şaşırmış bir halde pat diyeçöküverdiler.

'Şimdi tekrar devam et bakalım!' dediBeorn büyücüye,

'Nerede kalmıştım? Hah, tamam - benyakalan-

mamıştım. Bir iki goblini bir ışıkpatlamasıyla öldürdüm—'

'Güzel!' diye homurdandı Beorn,'Büyücü olmak biraz iyiymiş o halde.'

'—ve kapanmadan önce çatlaktan içerikaydım.

Goblinlerle dolu ana salona doğru onlarıtakip ettim. Koca Goblin, otuz kırksilahlı muhafızla birlikte oradaydı,Kendi kendime, 'hepsi birbirinezincirlenmiş olmasaydı bile bir düzinekişi bu kadar çok kişiye karşı neyapabilirdi ki?'

dîye düşündüm.'

'Bir düzine mi? İlk kez sekize bir düzinedendiğini duyuyorum, Yoksa kutudanfırlamamış başka kuklalannda mı var?'

'Evet, evet, bir, çift daha burada olmalı -Fili ve Kili, sanırım,' dedi Gandalf buikisi ortaya çıkıp dikilip güler veeğilerek selam verirken.

'Bu kadar yeter!' dedi Beorn. 'Oturun vesessiz olun!

Şimdi devam et Gandalf!'

Bunun üzerine Gandalf hikâyeyianlatmaya devam etti ta ki karanlıktakikavgaya, aşağı kapının bulunuşuna veBay Baggins'in kaybolduğunu farkettiklerinde duydukları korkuya dek.

'Kendimizi saydık ve hobbitinolmadığını gördük yalnız ondördümüzkalmıştı!'

'Ondört mü? İlk defa ondan bir çıkıncaondört kaldığını duyuyorum, dokuzdemek istiyorsunuz ya da grubunuzuntüm isimlerini henüz bana söylemediniz.'

'Şey, tabii, henüz Oin ve Gloin'igörmediniz. Ve vay canına! İşte geldiler.Umarım canınızı sıktıkları için onlarıaffedersiniz.'

'Tamam bırak hepsi gelsin! Çabuk olun,buraya gelin siz ikiniz ve oturun. Amaburaya bak Gandalf, şimdi bile yalnızcasen, on cüce ve kaybolan bir hobbit var.Hepsi 138

yalnızca onbir yapıyor (artı bir dekayıp), ondört değil, tabii büyücülerdiğer kişilerden farklı saymıyorlarsa.Ama şimdi lütfen hikâyeye devam et,'Beorn elinden geldiğince göstermiyordu,ama gerçekten çok ilgilenmeyebaşlamıştı.

Görüyorsunuz ya, eski günlerde, Gandalfın anlattığı dağlann büyük bir kısmınıbiliyordu. Hobbitin yeniden ortayaçıkışını ve taşkaymasıyla aşağı inişlerinive ormandaki kurt halkasını duyuncabaşını sallaya sallaya homurdandı.

Gandalf tüm kurtlar aşağıdaykenağaçlara tırmanışlarına gelince,ayaklandı ve uzun adımlarla dolandı vemırıldandı:

'Keşke orada olsaydım! Onlara havaifişeklerden fazlasını yuttu rurdum!'

'Şey,' dedi Gandalf hikâyesinin iyi birizlenim bıraktığını görünce mutlulukla,'Elimden geleni yaptım. Orada öylecekalmıştık, kurtlar aşağıda çıldırmaküzerelerdi ve orman da yer yerparıldıyordu. Goblinler tepelerden aşağıgeldiler ve bizi buldular. Keyiflebağrıştılar ve bizimle eğlenen şarkılarsöylediler ' Onbeş kuş beş köknarağacında . . .1

'Aman tanrım!' diye homurdandı Beorn.'Sakın goblinlerin sayamadığını iddiaetmeyin. Sayabilirler. Oniki onbeşdeğildir ve onlar da bunu bal gibi

bilirler.'

'Ben de biliyorum. Ama Bifur ve Bofurda oradaydılar.

Daha önce tanıştırmaya cesaretedemedim, ama işte geldiler.'

Bifur ve Bofur içeri geldiler. 'Ve bir deben!' dedi Bombur nefes nefese arkadanoflayıp puflayarak. Şişmandı ve sonabırakıldığı için de öfkeliydi. Beş dakikabeklemeyi reddetmiş ve hemen diğerikisinin ardından gelmişti.

'Pekâlâ, şimdi onbeşiniz de burada; vegoblinler de saymayı bildiğine göresanırım ağaçlarda yalnızca bu kadarıvardı. Şimdi belki daha fazla kesilme

olmadan bu hikâyeyi bitirebiliriz.' BayBaggins işte o zaman GandalPm nekadar zekice davrandığını anladı.Bölünmeler Beorn'un hikâyeyle 139

daha çok ilgilenmesine neden olmuştu vehikâye onu cüceleri şüpheli dilencilergibi birden göndermekten alıkoymuştu.Evine mümkün olduğunca kimseyi davetetmezdi. Çok az arkadaşı vardı ve onlarda oldukça uzakta yaşarlardı; ve o daevine bunlardan her seferinde bir çifttenfazlasını hiç davet etmezdi. Şimdiyseavlusunda onbeş

yabancı oturuyordu.

Büyücü hikâyesini bitirdiğinde ve onlankurtarışını ve Taşıtkaya'ya getirilişlerini

anlattığında güneş, Puslu Dağlar'ınzirvelerinin ardına çekilmiş ve Beorn'unbahçesindeki gölgeler uzamıştı.

'Çok güzel bir hikâye!' dedi 'Uzunzamandır duyduklarımın en iyisi. Eğerbütün dilenciler bu kadar güzel bir taneanlatabilecekse, beni bulsalar iyi olur.

Hepsini siz uyduruyor olabilirsiniz tabii,ama öyle bile olsa hikâye için bir akşamyemeğini hak ediyorsunuz. Hadi birşeyler yiyelim!'

'Evet lütfen!' dediler hepsi bir ağızdan.'Çok teşekkür ederiz!'

Şimdi salonun içi oldukça karanlıktı.Beorn ellerini çırptı ve dört güzel beyaz

midilli ve birkaç geniş, uzun vücutlu griköpek içeri geliverdi. Beorn, onlara,sanki hayvan seslerinin konuşmayadöndüğü garip bir dilde bir şeylersöyledi. Onlar da tekrar dışarı çıktılarve çok geçmeden ağızlarındameşalelerle geldiler ve meşaleleriateşten yakıp salonun ortadaki ocağayakın sütunlarındaki alçak dirsekleretaktılar. Köpekler istediklerinde arkaayaklan üzerinde durabiliyor ve önayaklarıyla bir şeyler taşıyabiliyorlardı.Çabucak yan duvarlardan sehpa-masaları ve ayaklannı çıkarttılar veateşin yanına kurdular.

Sonra mee-mee-mee! duyuldu ve içerikömür karası kocaman bir koçun

önderliğinde kar beyazı koyunlar girdi.Bir tanesi kenarlarına hayvan figürleriişlenmiş beyaz 140

bir kıyafet giymişti; diğerleri genişsırtlarında çanaklar, kocaman düztabaklar ve bıçaklar ve tahta kaşıklarladolu tepsiler taşıyorlardı, köpeklerbunlan alıp çabucak sehpa-masalarayaydılar. Bunlar çok, Bilbo'nun bilerahat edemeyeceği denli alçaktı. Onlarınarkasından bir midilli, Gandalf veThorin için geniş hasır oturaklı, ayaklankısa ve kalın iki alçak tabureyi, masanındiğer ucundan da Beorn'un aynı tarzdakibüyük siyah sandalyesini itti (Beornburada otururken kocaman ayaklarınımasanın altından taa ileriye uzatmıştı).

Bunlar salondaki tek sandalyelerdi vealçak olmalarının nedeni büyük birolasılıkla ona hizmet eden bu harikahayvanların rahat etmesi içindi.Diğerleri ne üzerine mi oturdular?Unutulmamışlardı. Diğer midillilerBilbo için bile yeteri kadar alçak,pürüzsüzleştirilmiş ve cilalanmış,yuvarlak, davul şeklindeki kütükparçalarını yuvarlayarak getirdiler;böylece çok geçmeden hepsi Beorn'unmasasına oturtulmuştu ve salon uzunyıllardır böyle bir toplantıya tanıkolmamıştı.

Batıdaki Son Evcil Evde yedikleri vesonrasında Elrond'a hoşça kal dedikleriyemekten bu yana yemedikleri bir ikindi

ya da akşam yemeği yediler.

Meşalelerin ve ateşin titreyen ışığıüzerlerine vuruyordu ve masada iki uzunbalmumu mum vardı. Yedikleri süreceBeorn, derin gürleyen sesiyle dağlann butarafında bulunan vahşi yerlerle,özellikle de Kuzeye ve Güneye birgünlük at yolculuğu yayılmış, Doğuyagiden yollannı engelleyen karanlık vetehlikeli ormana, yani Kasvetormanı'nadair hikâyeler anlattı.

Cüceler çok yakında o ormana girmetehlikesine atılacaklarını ve bunun,dağlardan sonra ejderhanın kalesinegelmeden önce geçmeleri gerekentehlikelerin en kötüsü olduğunubildiklerinden dinleyip sakallannı

salladılar.

Yemek bittiğinde kendi hikâyelerindenanlatmaya başladılar, ama Beorn'unuykusu gelmişti ve onlara çok az 141

aldırış etti. En çok altın ve gümüş vemücevherler ve de demircilik hileleriyleyapılabilen şeylerden bahsediyorlardıve Beorn pek de böyle şeylere aldırırgözükmüyordu: Salonunda altın ya dagümüşten yapılma şeyler yoktu ve bıçakdışındaki bir iki şey de tümüylemetalden yapılmıştı.

Masada, tahta kadeh-çanaklar ballikörüyle dolu, uzun uzun oturdular.Dışanya karanlık gece çökmüştü.Salonun ortasındaki ateş taze kütüklerle

hazırlanmıştı ve meşalelersöndürülmüştü; başlarının üstleriormandaki ağaçlar gibi karanlıkarkalarındaki upuzun sütunlarla danseden alevlerin ışığında oturdular. Sihirya da değil, Bilbo çatı kirişleri arasında,dallarda esen rüzgâr gibi dolanan baykuş

ötüşüne benzer sesler duyduğunu sandı.Çok geçmeden başı uykuyla düşmeye,sesler sanki çok uzaklardan gelmeyebaşladı, ta ki bir irkilmeyle uyanıncayadek.

Koca kapı gıcırdamış ve gürültüylekapanmıştı. Beorn gitmişti. Cücelerateşin etrafında bağdaş kurupoturmuşlardı ve o an şarkı söylemeyebaşladılar. Bazı dizeler şöyleydi, ancak

bir sürü dize1 vardı ve şarkısöylemeleri uzun bir süre devam etti:

Ocağa vurdu rüzgâr uğuldayan(

ama kıpırdamadı tek bir yaprakormandan:

orada gölgeler gece gündüz büyürler,

ve sessiz sürünür karanlık şeyleraltlardan.

Rüzgâr soğuk dağlardan aşağı indi,

bir dalga gibi gürledi ve kükredi;

dallar homurdandı, orman inildedi,

ve yapraklar topraklara düşüverdi.

Rüzgâr Batıdan Doğuya ilerledi;

ormandaki tüm hareket sona erdi

bet ve tiz iniltiler bataklığı izledi

142

Islık çalan seslenyse uçup gitmişlerdi,

Çimenler hışırdadı, püskülleri ktvrüdt,

kamışlar takırdadı ve bu ses yayıldı

kıpırtılı gölcüklerden, serinsemalardan

bulutlar yarışıp dağıldı ve parçalandı,

Çıplak yalnız Dağ 't geçerek geldirüzgâr

ve ejderhanın ininin tepesini yalar;

orada karanlık ve karanlıkta yatarkayalar stra sıra

ve uçuşan duman havayı sarar dasarar.

Terk etti dünyayı ve başladı uçuşa

gecenin engin denizleri ardına.

Ayın yelkenleri fora, karşı boralarat

ve yıldızlar atılan geceye savrula.

Bilbo tekrar uyuklamaya başladı,Gandalf da aniden ayaklandı.

'Uyku saatimiz geldi/ dedi, '-bizimkisitabii, bunun Beorn için gerekli olduğunusanmıyorum. Bu salonda sağ

salim dinlenebiliriz, ama sizi Beorn'unbizden ayrılmadan

,önce söylediklerini unutmamanızkonusunda uyarıyorum: Gün doğmadandışarı çıkmamalısınız, kendi iyiliğiniziçin.1

Bilbo, yatakların çoktan salonunkenarına, sütunlarla dış

duvar anasında bir tür yükseltilmişplatform üzerine hazırlandığının farkınavardı. Onun için sazdan yapılmış biryaygı ve yün battaniyeler vardı. Yazolmasına rağmen gayet mutlu,battaniyelere sarılıp yata. Ateş yavaşyavaş

yanıyorken uyuyakaldı. Yine de gece birara uyandı. Ateş o sıra bir iki közedönüşmüştü; nefes alış verişlerindenanlaşıldığına göre Gandalf ve cücelerinhepsi uykudaydılar; çatıdaki dumandeliğinden içeriye şöyle bir göz atanyükseklerdeki ayın beyaz bir lekesizemine düşüyordu.

143

Dışarda bir hırlama sesi ve sanki büyükbir hayvan kapıyı tırmalıyormuşçasınabir gürültü vardı. Bİlbo bunun neolduğunu ve büyülü şekliyle Beorn olupolamayacağını ve bir ayı olarak içerigelip onları öldürüp öldürmeyeceğinimerak etti. Battaniyelerin iyice altınadalıp başını sakladı ve sonundakorkulanna rağmen uyuyakaldı.

Uyandığında tam sabahtı. Cücelerdenbiri gölgelerin arasında yattığı yerdenüzerine düşmüş ve bam diyeplatformdan yere yuvarlanmıştı. DüşenBofur'du ve Bilbo gözlerini açtığındahomurdanıyordu.

'Kalkın tembeller/ dedi, 'yoksa size hiçkahvaltı kalmayacak.'

Bilbo ayağa fırladı. 'Kahvaltı!' diyebağırdı. 'Nerede kahvaltı?'

'Çoğu midemizde,' diye yanıtladısalonda dolanan diğer cüceler; ama artakalanlar verandada. Güneş doğduğundanberi Beorn'u anyoruz, ama dışarıçıktığımızda kahvaltıyı hazır bulduğumuzhalde hiçbir yerde ondan iz yok.'

'Gandalf nerede?' diye sordu Bilbo,elinden geldiğince çabuk yiyecek birşeyler bulmak için dışarı çıkarken.

'Ooo! Dış&rlarda bir yerlerde,' dedilerona. Ama akşama dek gün boyuncabüyücüden hiçbir iz görmedi. Ancak tamgüneş batmadan önce, bütün gün olduğu

gibi Beorn'un harika hayvanlarınınservis yaptığı hobbit ve diğer cücelerinyemek yediği salona girdi. Öncekigeceden beri Beorn'dan hiçbir haberalamamışlardı ve şaşırmayabaşlamışlardı.

'Ev sahibimiz nerede? Ve gün boyuncasiz zatialleriniz

neredeydiniz?' diye bağırdılar tümü.

'Birer birer sorun - ve de yemektensonra! Kahvaltıdan beri bir lokmayemedim.'

Sonunda Gandalf tabağını ve kupasınıitti - iki bütün somun (tereyağı ve bal vekaymak yığınlarıyla birlikte) 144

yemiş, en az çeyrek litre bal likörüiçmişti - ve piposunu çıkarttı, 'Önceikinci soruyu yanıtlayacağım,1 dedi, -ama olur şey değil! Burası duman-halkalan için mükemmel bir yer!' Zatenuzun bir süre ondan hiçbir şeyöğrenemediler, çünkü duman-halkalarıyapmak, salonun sütunlarının etrafındakaydırmak, onları her türden değişikrenk ve şekle bürümek ve sonunda dabirbirlerini izleyerek çatıdaki deliktençıkartmakla meşguldü. Birbiri ardınaçıkan yeşil, mavi, kırmızı, gümüşi, san,beyaz; büyük ya da küçük halkalar;büyük olanlann içinden geçen küçükler;birleşip sekiz oluşturanlar ve bir kuşsürüleri gibi geçip gidenler dışardan çokacayip gözüküyor olmalıydılar.

'Ayı izlerine bakıyordum,' dedi sonunda.'Dün gece burada, dışarda, olağan ayıtoplantılarından biri olmuş

olmalı. Çünkü hepsini Beorn'un yapmışolamayacağını fark ettim: Çok fazla izvardı, hem de değişik boydaydılar.

Küçük ayılann, iri ayılann, normalayılann, dev gibi kocaman ayılarınolduğunu ve hepsinin dışarıdakaranlıktan nerdeyse şafağa kadar dansettiğini söyleyebilirim.

Dağlardan, nehrin üzerinden batıdışında, hemen her yönden gelmişler. Oyönde yalnızca bir dizi ayak izi var -

onların da hiçbiri gelen değil hepsi

giden ayak izleri. Bu ayak izleriniTaşıtkaya'ya dek izledim. Orada nehregirip kayboldular, ama su, kayanınötesine geçmem için fazlasıyla derin vecoşmuştu. Hatırlarsanız bu kıyıdanTaşıtkaya'ya geçit yoluyla geçmekyeterince kolay, ama kayanın diğer tarafıgirdaplanan bir kanaldan yükselen biryar halinde. Nehrin içinden yürüyerek veyüzerek geçebileceğim kadar geniş vesığ bir yerini bulabilmem için millerceve sonra da izleri bulabilmek için tekrarmillerce geriye yürümem gerekti, O1zamanda uzaklaşana dek izleri takipetmem için çok geçti. Doğruca öncekigece Warglarla küçük partimiziyaptığımız yere, Puslu Dağlar'ındoğusundaki çam ormanları yönüne

gittiler. Ve 145

şimdi sanırım ilk soruna da yanıt vermişoldum,1 diye bitirdi Gandalf ve uzun birsüre sessizce oturdu.

Bilbo büyücünün ne demek istediğinibildiğini sandı.

'Ne yapacağız,' diye bağırdı, 'Ya tümWargları ve goblinleri buraya getirirse?Hepimizi yakalayacaklar veöldürecekler!

Onlann arkadaşı olmadığını söylediğinisanmıştım,'

'Söyledim. Hem aptal olma! En iyisigidip yat, aklın uyuyor senin,'

Hobbit oldukça ezilmiş hissetti kendinive yapacak pek bir şey olmadığındangidip yattı; ve cüceler şarkısöylüyorlarken küçük kafası halenBeorn1 la meşgul uykuya daldı; ta kiyüzlerce kara ayının ay ışığı altındaavluda döne döne yavaş ağır danslaryaptıklarına dair bir rüya görene dek.Sonra herkes uyuyorken uyandı ve aynıayak sürtme parçalama, burun çekme vehoıjıurdanma seslerini duydu.

Ertesi sabah hepsi Beorn'un kendisitarafından uyandırıldılar. 'Yani hepinizhalen buradasınız!' dedi.

Hobbitî havaya kaldırdı ve güldü:'GöTdüğüm kadarıyla henüz Warglar yada goblinler ya da tehlikeli ayılar

tarafından yenmemişsiniz,' ve en saygısızhaliyle Bay Baggins1 in yeleğinidürtükledi. 'Küçük tavşancık ekmek vebal yiye yiye yine güzelleşipşişmanlıyor,' diye kıkır kıkır güldü.'Gelin ve biraz daha alın bakalım!'

Böylece hepsi onunla birlikte kahvaltıyagittiler. Ama bir değişiklik olarak Beornen neşelileriydi, daha doğrusumükemmel bir ruh halinde gibiydi vekomik hikayeleriyle hepsini kahkahayaboğuyordu. Tüm gün nerede olduğunuve,neden kendilerine bu denli nazikdavrandığını uzun süre merak etmelerinegerek kalmadı, çünkü kendisi anlattı.

Nehri geçmişti ve tam dağlara - her

halde ayı şeklinde çabucak seyahatedebileceğini tahmin edersiniz -gelmişti.

Az sonra yanmış kurt açıklığından,onlann hikâyelerinin bir kısmının doğruolduğunu gördü; ama bundan fazlasını dagördü. Ormanda dolanan bir Warg ve birgoblin 146

yakaladı. Bunlardan şu haberi aldı;goblin devriyeleri Warglarla birliktehalen cüceleri arıyorlardı ve KocaGoblin'in ölümünden ve bir de kurtlarınşefinin burnunun yanması ve büyücününateşiyle pek çok başhizmetkârınınölmesinden dolayı dehşet kızgındılar.Zorlayınca daha pek çok şey anlattılar,ama o bu ufak tefek hareketlerden çok

daha kötülerinin bulunduğunu, bütün birgoblin ordusunun kurt müttefikleriyle,cüceleri bulmak ya da orada onlarısakladıklannı düşündükleri İnsan veyaratıklardan öç almak için dağlarlagölgelenen topraklara bir akındüzenleyeceğini tahmin ediyordu.

'Şu sizinki, güzel bir hikâyeydi,' dediBeorn, 'ama doğru olduğundan eminolduğum için şimdi daha da çokseviyorum. Sözünüze güvenmediğim içinbeni bağışlamalısınız. Ama eğer sız deKasvetormanı'nın kıyısındayaşasaydınız, kardeşiniz ya da daha ötetanıdığınız biri olmadıkça sözünegüvenmezdiniz, Aslında yalnızcagüvende olduğunuzu görmek ve

yapabileceğim kadarıyla size yardımetmek için eve elimden geldiğince hızlıdöndüğümü söyleyebilirim. Bundansonra cüceler hakkında daha iyidüşüneceğim. Koca Goblin öldü, KocaGoblin öldü!' dîye dehşetlice kendikendine kıkır kıkır güldü.

'Goblin ve Warga ne yaptın?' diye sorduBilbo aniden.

'Gelip bakın!' dedi Beorn ve onlar daonu evin etrafında izlediler. Bir goblinkafası kapının dışına saplanmıştı ve birWarg postu da hemen arkasında birağaca çivilenmişti.

Beorn dehşet bir düşmandı. Ama şimdionların dostu olmuştu ve Gandalf ona

hikâyenin tümünü ve yolculuklarınınnedenini anlatmakla iyi yapmıştı, çünküartık onun önerebileceği yardımınçoğundan yararlanabilirlerdi.

Yapmaya söz verdiği şeyler şöyleydi.Ormana yolculuklarında her birisi içinbirer midilli ve Gandalf a da 147

bir at bulacak ve bunları haftalarcayetecek, taşınması en kolay olacakşekilde paketlenmiş yiyeceklerle -fındıklar, un, kapaklı kavanozlar içindekurutulmuş meyveler ve kırmızı toprakçanaklarla bal ve uzun süre taze kalacakve bir lokması bile uzun süre toktutabilecek iki kere pişirilmiş kekler -dikkatlice yükleyecekti. İki kere pişirmeonun sırlarından biriydi; ama pek çok

yemeğinde olduğu gibi bunda da balvardı ve biraz susatmalanna rağmen çokgüzel yiyeceklerdi. Dediğine göre,ormanın bu tarafında yol boyuncadereler ve kaynaklar olduğundan sutaşımalarına gerek yoktu. 'Ama,Kasvetormanı'ndaki yolunuz karanlık,tehlikeli ve zor,' dedi. 'Orada su kolaybulunmaz, yiyecek de. Henüz fındıkzamanı gelmedi (ki siz diğer tarafagidene dek gelip de geçebilir bile) vefındık orada yiyecek adına yetişen tekşey. Orada yabani şeyler karanlık,şüpheli ve vahşidir. Size, su taşımak içintulumlar ve biraz ok ve yay vereceğim.Ama Kasvetormanı'rida bulabileceğinizbir şeyin yemek ya da içmek için sağlıklıolacağından çok şüpheliyim. Orada bir

dere var, biliyorum, yolu kesen kapkarave coşkun bir dere. Bunun suyunu neİçmeli ne de bunun suyuylayıkanmalısınız, çünkü duyduğuma görebüyü ve büyük bir uyuşukluk veunutkanlık taşıyor. Ve oranın loşgölgelerinde, sağlıklı ya da sağlıksızhiçbir şey vurabileceğinizi sanmıyorum,tabii eğer yoldan ayrılamazsınız. Her neolursa olsun YOLDAN

AYRILMAMALISINIZ.

'Size verebileceğim tüm öğüt bu.Ormanın kıyısının ötesinde size pekyardım edemem ve her şey şansınıza,cesaretinize ve size verdiğim yiyeceğebağlı. Sizden ormanın sınırında atımı vemidillilerimi geri göndermenizi istemek

zorundayım. Ama hepinizin hızlıolmasını diliyorum ve eğer bu yoldangeri dönecek olursanız evimin kapısıs'izlere her zaman açıktır.'

148

Teşekkür ettiler, tabii pek çok reveransve başlık sallamaları ve pek çok,'Hizmetinizdeyiz, ey geniş ahşapsalonların efendisi!' sözleriyle. Amaruhlan onun ağır sözlerinin altında ezildive hepsi de maceranın düşündüklerindençok daha tehlikeli olduğunu sezdi, çünküyoldaki tüm tehlikeleri aşsalar bilesonunda ejderha bekliyordu.

Tüm o sabah hazırlıklarla meşguldüler.Öğleden az sonra Beorn'la son kez

yemek yediler, yemekten sonra onunödünç verdiği atçıklan yüklediler ve onuhoşça kallara boğup rahvan bir hızlakapısından çıkıp gittiler.

Onun çitle çevrili topraklarınındoğusundaki yüksek çitlerden ayrılırayrılmaz kuzeye döndüler ve sonra dakuzeybatıya saptılar. Öğütlerininışığında topraklarının güneyinde kalanana orman ypluna doğru gitmiyorlardıartık. Geçiti takip etselerdi yolları onlarıdağlardan gelen ve Taşıtkaya1nınmillerce güneyindeki büyük nehrekavuşan bir dereye götürecekti. Onoktada eğer halen midillileri varsageçebilecekleri derin bir sığlık vardı vebunun ötesinde de ormanın eteklerine ve

eski orman yolunun girişine giden birpatika. Ama Beorn, onları, bu yolun artıkgoblinler tarafından çok sık kullanıldığıve bu arada duyduğu kadarıyla, ormanyolunu otlann bürüdüğünü ve doğudakiucunun kullanılmadığı ve patikalarınuzun zamandan beri kayıp olduğu, geçitvermez bataklıklara vardığı konusundauyarmıştı. Doğu çıkışı ise her zamanYalnız Dağ'ın güneyine uzak düşmüştüve diğer tarafa vardıklarında, onlarıkuzeye doğru uzun ve zor bir yürüyüş

bekliyor olacaktı. Taşıtkaya'nmkuzeyinde Kasvetormanı'nın sınırıBüyük Nehir'in kıyılanna dahayakınlaşıyordu ve burada Dağlar daiyice aşağılara inip yakınlaştığından

Beorn bu yoldan gitmelerini öğütlemişti;çünkü Taşıtkaya'nm kuzeyine düşen biriki günlük at yolculuğuyla ulaşılan biryerde Kasvetormanı'nı geçip 149

nerdeyse doğruca Yalnız Dağ'a çıkan azbilinen bir patika girişi vardı.

'Goblinler,' dedi Beorn, 'Büyük NehriTaşıtkaya'nın yüz mil kuzeyine geçmeyeya. da evimin civanna gelmeye -

geceleri çok İyi korunur! - cesaretedemezler, ama ben olsam çok hızlısürerdim atımı; eğer yağmalarındaellerini çabuk tutuyorlarsa, önünüzükesebilmek için nehri güneyden geçipormanın tüm sınırlarını karış karıştararlar, üstelik Warglar midillilerden

daha süratli koşarlar. Yine de kuzeyegiderseniz kalelerine doğru gidiyormuş

gözükmenize rağmen daha güvence deolursunuz, çünkü bu onların bekleyeceğien son şeydir ve sizi yakalamak içindaha uzun bir yol katetmeleri gerekir.Şimdi olabildiğince çabuk gidin!'

İşte bu nedenle şimdi, sol .yanlanndadağlann karanlığı ve uzaklardaağaçlarıyla nehrin çizgisi gitgideyakınlaşırken, yerin odu ve düzgünolduğu yerlerde .dörtnala, sessizcesürüyorlardı atlarını. Yola çıktıklarındagüneş daha yeni batıya dönmüştü veakşama dek önlerindeki topraklar daaltın gibi parıldadı. Artlarındakovalayan goblinleri düşünmek çok

zordu ve Beorn'un evi ile aralarınımillerce açınca konuşmaya, tekrar şarkısöylemeye ve önlerinde uzanan karanlıkorman yolunu unutmaya başladılar. Amaakşam alacakaranlık çökünce vedağların zirveleri batan güneşte tehditkârbakışlar fırlatmaya başladığında kampyapıp, gözcü koydular ve çoğu avlanankurtların ulumalan ve goblinlerinçığlıklanyla dolu düşler arasındazorlukla uyudular.

Her şeye rağmen ertesi sabah şafakparlak ve güzel doğdu. Topraktasonbaharvari bir pus vardı ve havaserindi, ama güneş az sonra Doğudankıpkırmızı doğunca pus kayboluverdi vegölgeler uzunken onlar yola

koyulmuşlardı bile. Böylece iki gündaha sürdüler adarını ve tüm bu süreboyunca çimenler ve çiçekler ve kuşlarve 150

dağınık ağaçlar, arada sırada öğlengüneşinde gölgede oturan ya da otlayankızıl geyik sürüleri dışında hiçbir şeygörmediler. Bazen Bilbo erkekgeyiklerin uzun otların arasında hiçhareket etmeyen boynuzlarını gördü vebaşlarda bunları kurumuş ağaç dallansandı. Beorn, ormanın girişine dördüncügün erkenden ulaşmalan gerektiğinisöylediğinden üçüncü günün akşamı yoladevam etmeye pek istekliydiler; akşamkaranlığından sonra ve ay ışığınınaltında da atlannı geceye sürüp durdular.

Işık azaldıkça Bilbo solda ya da sağda,onlarla aynı yönde etrafı kolaçan edenbüyük bir ayıyı hayal meyal gördüğünüsandı.

Ama Gandalfa söylemeye cesaretettiğinde Büyücü yalnızca, 'Şışşt!Aldırma!' dedi.

Ertesi gün geceleri kısa sürmüşolmasına rağmen şafaktan önce yolaçıktılar, tlava hafiften aydınlanıraydınlanmaz sanki onlankarşüayacakmışçasına yakınlaşan, siyahve çatıkkaşlı bir duvar gibi onlarıbekleyen önlerindeki ormanı gördüler.Arazi gittikçe dikleşmeye başladı vehobbite sanki üzerlerine bir sessizlikçökmüş

gibi geldi. Kuşların şarkıları azalmayabaşladı. Artık geyikler yoktu, tavşanlarbile görülmüyordu. Öğlen Kasvetormanınm eteklerine ulaşmışlardı ve ilkağaçlann nerdeyse yerlere dek sarkankoca dallan altında dinleniyorlardı.Ağaçlann gövdeleri iri ve budaklı,dalları kıvrım kıvrım, yapraklarıysakoyu ve uzundu. Üzerlerini sarmaşıkbürümüş, toprağı bile sarmıştı.

'Pekâlâ, işte Kasvet ormanı!' dediGandalf, 'Dünyanın kuzeyindekiormanların en büyüğü. Umarımgörünüşünü sevmişsinizdir. Şimdi ödünçaldığınız bu harika midillileri gerigöndermelisiniz.'

Cüceler buna homurdanmaya gayeteğilimliydiler, ama büyücü onlara aptalolduklarını söyledi. 'Beorndüşündüğünüz kadar uzakta değil ve herşeye rağmen sözünüzde dursanız iyi olur,çünkü kötü bir düşmandır, 151

Eğer her gece karanlıktan sonra bizimlebirlikte giden ya da uzaklarda oturupayın altında kampımızı seyreden kocabir ayı görmediyseniz, Bay Baggins1ingözleri sizinkilerden daha keskin.Yalnızca sizi korumak ve yol göstermekiçin değil aynı zamanda midillilerine gözkulak olmak için peşimizde. Beornarkadaşımız olabilir, ama hayvanlarınıçocukları gibi sever. Cücelerin onlan bukadar uzaklara ve bu denli hızla

sürmelerine izin vererek sizlere nebüyük bir nezaket gösterdiğini ve eğeronları ormana sokmaya çalışırsanızbaşınıza neler geleceğini tahminedemezsiniz.'

'Peki ya at?' dedi Thorin, 'Hiç onu gerigöndermekten bahsetmiyorsun.'

'Bahsetmiyorum, çünkü onu gerigöndermiyorum.'

'Peki ya senin sözüne ne olacak,'

'Bunu ben halledeceğim. Atı gerigöndermiyorum, çünkü onu geri bengötürüyorum!'

GandalPın Kasvetormanı'nm kenarında

onlardan ayrılacağını anladılar veumutsuzluğa düştüler, Amasöyleyecekleri hiçbir şey onun fikrinideğiştiremezdi.

'Şimdi, tüm bunları daha önceTaşıtkaya'ya indiğimiz zamankonuşmuştuk,' dedi. 'Tartışmanın faydasıyok. Size söylediğim gibi güneydeönemli bir işim var ve sizlerleuğraşırken zaten çoktan geç kaldım. Herşey sona ermeden görüşebiliriz, amatabii görüşemeyebiliriz de. Bu sizinşansınıza, cesaretinize ve sağduyunuzakalmış bir şey; ve Bay Baggins'i sizlerlebirlikte gönderiyorum. Size daha önceonun sizin tahmin ettiğinizden çok dahafazlasına sahip olduğunu söyledim. Ve

siz de bunu çok geçmeden göreceksiniz.Evet hadi neşelen bakalım Bilbo vesuratını asma. Neşelenin Thorin veArkadaşları! Ne de olsa bu sizin zorluyolculuğunuz. Sonundaki hazineyidüşünün ve orman ve ejderhayı unutun,en azından yarın sabaha dek!'

Sabah olduğunda yine aynı şeylerisöyledi. Böylece artık ormanın girişininyakınlarında buldukları bir kaynaktan su152

tulumlarını doldurmak ve midillilerinyüklerini indirmekten başka yapılacakbir şey kalmamıştı. Torbalanyapabildikleri kadar adil dağıttılar, amayine de Bilbo kendi payının yorucu birağırlıkta olduğunu düşündü ve sırtında

onca şeyle millerce yorgun argın yürümefikrinden hiç hoşlanmadı.

'Sakın endişelenme!' dedi Thorin. lÇokyakında hafifleyecek. Çok geçmeden,yiyecek azalmaya başladığı zamanhepimiz çantalarımızın daha ağırolmasını dileyeceğiz sanırım.'

En sonunda midillilerine hoşça kal deyipbaşlarını eve doğru çevirdiler.Midilliler kuyruklarını Kasvetormanı'nıngölgesine çevirmekten çok mutlu,neşeyle uzaklaştılar.

Bilbo, onlar giderken ayıya benzer birşeyin ağaçlann gölgesinden çıkıp hızlayuvarlana yuvarlana arkalarındangittiğine yemin edebilirdi.

O sıra Gandalf da vedalaştı. Bilbo gayetmutsuz, toprağa çöktü ve büyücününyanında, uzun atının üzerinde olmayıdiledi. Kahvaltıdan (ki çok eften püftenbir kahvaltıydı) sonra Bilbo ormanaşöyle bir girmişti ve sabahleyin degeceki kadar karanlık görünüyordu, vetabii esrarlı. 'Bir tür izlenme ve beklemehissi,1 dedi kendi kendine,

'Hoşça kal!' dedi Gandalf Thorin'e. 'Vehepiniz hoşça kalın, hoşça kalın!Yolunuz doğruca ormanın içine gidiyorşimdi. Yoldan sakın ola sapnfiaym! Eğersaparsanız büyük bir olasılıkla bir dahaasla bulamaz ve Kasvetormanı'ndan aslaçıkamazsınız; ve sonra sanırım ne ben nede başka birisi bir daha sizi göremez.'

'Gerçekten de içinden geçmeli miyiz?'diye homurdandı hobbit.

'Evet geçmelisiniz!' dedi büyücü. 'Eğerdiğer tarafa gitmek istiyorsanız tabii. Yaiçinden geçmeli ya da isteğinizdenvazgeçmelisiniz. Ve sizin şu an geridönmenize izin vermeyeceğim BayBaggins. Bunu 153

düşündüğünüz için sizden utanıyorum.Benim için tüm bu cücelere göz kulakolmalısınız,' diye güldü.

'Hayır! hayır!' dedi Bilbo. 'Bunu demekistemedim.

Demek istediğim çevresindendolaşabileceğiniz bir yol yok mu?'

'Var, eğer yolunuzdan çıkıp ikiyüz mil yada öyle bir şey kuzeye, bir iki katı dagüneye gitmeyi göze alırsanız. Ama odurumda bile güvenli bir yolunuzolmayacak. Dünyanın bu bölümlerindegüvenli yollar yok. Unutmayın şimdiYabanın Kıyısı'ndasmız ve nereyegiderseniz gidin her türden eğlenceylekarşılaşacaksınız. Daha kuzeyde,Kasvetormanı'nı dolanmadan önce, GriDağlar1 ın yamaçlarında olacaksınız veoralar tamamen goblinler, hobgoblinlerve en berbat türden orklarla doludur.Güneyi dolanmadan önce deÖlümbüyücüsü'nün topraklarınagireceksiniz, ve senin bile Bilbo, bukara büyücünün hikâyelerini anlatmamaihtiyacın yok. Karanlık kulesi tarafından

gözlenebilen hiçbir yerin yakınınagitmenizi öğütlemem! Orman yolunayapışıp kalın, içinizi ferah tutun, en iyiyiumut edin ve bir gün harikulade bir şansdilimiyle çıkabilir ve önünüzde uzananUzun Bataklıklara ve onların ardında da,Doğuda, yükseklerde, sevgili yaşlıSmaug'un yaşadığı Yalnız Dağ'ıgörebilirsiniz. Umarım sizibeklemiyordun'

'İçimize su serptiğine emin olabilirsin,'diye homurdandı Thorin. 'Hoşça kal!Eğer bizimle gelmeyeceksen, daha fazlakonuşmadan gitsen iyi olacak!'

'Hoşça kalın o halde, evet gerçektenhoşça kalın!' dedi Gandalf ve atını

döndürüp Batıya doğru sürdü. Ama sonbir sözü söylemenin dayanılmazçekiciliğine karşı koyamadı.

Duyabilecekleri kadar uzaklaşmadandöndü, ellerini ağzının kenanna koyuponlara seslendi. Cüceler sesinzayıflayarak gelişini duydular: 'Hoşçakalın! İyi olun, kendinize iyi bakın veYOLDAN AYRILMAYIN!'

154

Sonra dörtnala uzaklaştı ve çokgeçmeden gözden kaybolmuştu. 'Heyhoşça kal ve git artık!' diye homurdandıonu kaybettikleri için dehşete kapılan wbu yüzden daha da öfkelenen cüceler.Şimdi yolculuğun en tehlikeli kısmı

başlıyordu. Her biri kendi payına düşenağır torbaları ve su tulumlarını sırtlandıve ormanın dışındaki topraklara düşenaydınlığa sırtlarını dönüp ormanadaldılar.

155