လရငးဘာသာပြ နဆချက

မြ နမာနငငတဆပေခါငးအကဥပေဒ

အခနး (၁)

နဒါနး

၁။ ပြ ညေထာငစသမမတ မြ နမာနငင တင ၁၉၃၅ခနစ၊ စကတငဘာလ (၁)ရကေနမ စတငအကျ းသကေရာကခသည

၁၈၉၉ခနစ၊ အနဒယအကဥပေဒအမတ(၂)ပါ ဇယား(၁)သည ဤအကဥပေဒ၏ဇယား(၁)အဖြ စ ၁၉၄၁ ခနစ၊ ဧပြ လ(၁)ရက

ေနနင ယငးေနေနာကပငးတင စတငအကျ းသကေရာကေစရမည။

၂။ ဤအကဥပေဒပါအေကြ ာငးအရာတငဖြ စေစ၊ ေရ ေနာကစကားအဆကအစပတငဖြ စေစ အဓပပါယဆနကျငကလသည

အချကမပါရလျင -

(၁) “ဘဏလပငနးရင(သမဟတ)ဘဏမနေနဂျာ”ဆသညစကားရပတင ဘဏနငဘဏလပငနးရငအဖြ စ ေဆာငရကေနသ တစဦးဦးတ ပါဝငသည။

(၂) “ေငလလကမတ ” ဆသညစကားရပတင လေပြ ာငးနငသည စာချ ပစာတမးအကဥပေဒတင

အဓပပါယဖငဆထားသည ေငလလကမတမျ းပါ၀ငသည။ ထအ ပြ င ယငးစကားရပတင ဟနဒလကမတ

လညးပါ၀င ပြ း အခြ ားစာချပစာတမးတစရပရပတငအမညပါသည ဖြ စေစ၊ မပါသညဖြ စေစ၊ ပဂဂလ

တစဦးက အခြ ားတစဦအားေပးသညေငက ရယပငခင သမဟတ အခြ ားတစဦးအေပါ ေငေကြ းတစစ

တစရာေတာငးခပငခငရသည စာချပစာတမးတစရပရပက ဆလသည။

(၃) “ေတာငးခသညအခါေပးရသည ေငလလကမတ ” တင ေအာကပါတပါ၀ငသည -

(က) ေငလလကမတ ဖြ င ဖြ စေစ၊ ေငေပးစာချပဖြ င ဖြ စေစေငေကြ းတစစတစရာေပးရန

ေငေပးအမနတစခခ သမဟတ ေငေကြ းတစစတစရာအတက ေကျနပမရရေစရန

ေငလလကမတ သမဟတ ေငေပးကတစာချပထတေပးခြ ငးသမဟတ အသငရ

ေနမညမရမညက အေသအချာ မသရကြ ေသာေငေကြ းတစစတစရာက ရနပေင

တစရပရပမထတနတေပးရန သမဟတ ဖြ စမည၊ မဖြ စမညက ေသချာစာ မသရ

ရေသာအေခြ အေနတစရပအေပါအမပြ ၍ သမဟတ ဖြ စမည၊ မဖြ စမည သမဟတ

ဖြ စရနရသည၊ မရသညကအေခြ ပြ ၍ ေငေပးအပရနအမနပါရေသာစာ၊

(ခ) ေငေကြ းတစစတစရာက အပတစဥဖြ စေစ၊ လစဥဖြ စေစ၊ အခြ ားနညးဖြ ငသတမတထား

သညအချနများ၌ဖြ စေစ ေပးရနအမနပါရေသာစာနင

(ဂ) အမညပါသသေငေကြ းထတေပးရနတစဦးကတစဦးသခငပြ သည ေငေပးအမနစာတ

ပါ၀ငသည။

(၄) “သေ ငဘာကနတငလကမတ ” ဆသညစကားရပတင ကနစညကလရာသပေဆာငေပးရမည ကနတင

လကမတပါ၀ငသည။ သရာတင မာလနမးမဟတသညသေ ငဘာအရာရကလကမတေရးထးထားသည

ကနတငေပြ စာမပါ၀ငပါ။

(၅) “ကတခ၀နချပ ” ဆသညစကားရပတင ေအာကပါတပါ၀ငသည -

အကဥပေဒအသးချမ

အဓပပာယ ေဖာခြ ငး

2

(က) တစစတစဦးကအ ခြ ားသတစဦးသ ေငေကြ းေပးမညဟ ၀နခကတပြ လျကသတမတထား

သညကစစတစရပက ေဆာငရကေပးလျင သမဟတ ေဆာငရကမေပးလျင ချပဆထားသည

အချကကပျကပြ ယေစမည စညးကမးချကဖြ င ေရးသားထားေသာ စာချ ပစာတမးတစရပရပ၊

(ခ) လအပခရသသဖြ စေစ သမဟတ လက၀ယကငေဆာငထားသသ ဖြ စေစ ေပးရနမဟတသည

တစစတစဦးကအခြ ားသတစဦးသ ေငေကြ းေပးပါမညဟ၀နခထားေသာသကေသတစဦးက

လကမတေရးထးထားသည စာချ ပစာတမးတစရပရပနင

(ဂ) တစစတစဦးကအခြ ားတစဦးသ ဂျ သမဟတ အခြ ားလယယာထကသးနတစမျ းကေပးပါမညဟ

သကေသလကမတေရးထးထားသညစာချပစာတမးတစရပရပ

(၆) “အခနထကသငသည ”ဆသညစကားရပသည ဖစညးပအေခြ ခဥပေဒအကျ းသကေရာကသည ေနေနာက

တငချပဆခသည သမဟတ ပထမအကမချပဆခသည စာချ ပများနငစပလျဥး၍ ဤအကဥပေဒအရ

အခနထကသငသညကဆလသည။ထအပြ ငအခြ ားစာချ ပစာတမးများနငစပလျဥး၍ အဆပါစာချ ပစာတမးက

ချ ပဆခပြ း သမဟတ လအများက အချနတစသးတစခြ ားစ ချပဆခသညအခါ ပြ ညေထာငစသမမတ

မြ နမာနငင၌အတည ဖြ စလျကရေသာဥပေဒအရအခနထကသငခြ ငးကဆလသည။

(၇) “ချကလကမတ ” ဆသညမာ အခြ ားနညးဖြ ငေပးေချရန ေဖာပြ ထားခြ ငးမရဘေတာငးဆသညအခါ၌သာ

သကမတထားသညဘဏလပငနးရင(သမဟတ) ဘဏမနေနဂျာထေတာငးခရသည ေငလလကမတ

ကဆလသည။

(၈) ပယဖျကပြ းဖြ စသည။

(၉) “ ေကာလေတတ ာအရာရ ” ဆသညမာ အခနအရာရတစဦးဦးနင ပြ ညတငးအခနများဦးစးဌာန၊

ညနကြ ားေရးမးချပ (ဘ ာေတာမငးကး) က သတမတတာဝနေပးထားသညအရာရတစဦးဦး

ပါဝငသည။ [ ပြ ညေထာငစ သမမတ မြ နမာနငငေတာ၏သေဘာတညချကဖြ င ပြ ညေထာငစသမမတ မြ နမာ

နငငေတာဘ ာေရးဝနကးဌာနက ဤကစစအလငာအမနေကြ ာြငာစာထတြပန၍ ခနထားသည

မညသညအရာရမဆပါ၀ငသည။ ]

(၁၀) “ပစစညးလေပြ ာငးစာချ ပ” ဆသညစကားရပတင ေရာငးချသညအခါလေပြ ာငးေပးရသည စာချပစာတမး

နငေရ ေပြ ာငးနငေသာပစစညး သမဟတ မေရေပြ ာငးနငေသာ ပစစညးတစခက အသကထငရားရစဥ

လေပြ ာငးေပးခြ ငးနင ဇယား(၁)တင အခြ ားနညးဖြ င တကျစာေဖာပြ ထားခြ ငးမရေသာ စာချပစာတမး

လညး ပါဝငသည။

(၁၁) “ထကသငသညတဆပေခါငးခနထမးေဆာငပြ းခြ ငး” ဆသညစကားရပသညစာချပစာတမး တစရပ

တငကပတဆပေခါငး သမဟတထကသငသည တဆပေခါငးခနထက ေလျာနညးခြ ငးမရေသာနပ

တဆပေခါငးပါရပြ း ပြ ညေထာငစသမမတ မြ နမာနငငေတာအတငးလကရတညဆ ဥပေဒပါ ပြ ဋဌာနးချက

အတငး အဆပါတဆပေခါငးခနကကပနပခြ ငး သမဟတသးစခြ ငးတကဆလသည။

(၁၂) ချပဆ ပြ း ခြ ငးနငချပဆ ခြ ငးဆသညစကားရပသညစာချပစာတမးများကရညညနးလျက"

လကမတေရးထးပြ းခြ ငး” နင “ လကမတ” တကဆလသည။

(၁၃) “နပတဆပေခါငး ” ဆသညစကားရပတင -

3

(က) တာဝနေပးအပခြ ငးခရသည အရာရက ကပနပသည တဆပေခါငးများနင

(ခ) တဆပေခါငးကပထားသညစာရကေပါတငေဖာငးကသမဟတပထငးပတဆပရကနပပြ းသည

တဆပေခါငးများ ပါဝငသည။

(၁၄) “စာချပစာတမး ” ဆသညစကားရပတင ရပငခင သမဟတေပးရနတာဝနတစရပကဖြ စေပါ၊

လေပြ ာငး၊ ကနသတ၊ တးမြ င၊ ချပငြ မး သမဟတမတတမးတငသညစာချပစာတမးများအပြ င အဆပါ

သေဘာသကေရာကေသာ စာချပစာတမးအသးသးတပါဝငသည။

(၁၅) “ပစစညးခေ၀ ခြ ငးစာချ ပစာတမး” ဆသညမာ ပစစညးတစစတစရာကပးတပငဆငသတစစက ယငးပစစညးက

အသးသးခေဝယရနသေဘာတသညစာချပစာတမးတစရပရပကဆလသည။ ယငးစကားရပတင ပစစညး

ခေဝေပးရနအတက အခနအာဏာပငတစဦးဦး သမဟတတရားမရးတစရးရးက ချမတသည အမန

သမဟတ ခသမာဓလကးတစဦးဦးကပစစညးခေဝေပးရနဆးဖြ တေသာ ဆးဖြ တချကလညးပါဝငသည။

(၁၆) “အငားစာချ ပ ” ဆသညမာ မေရမေပြ ာငးနငေသာပစစညးက ငားရမးသညစာချ ပစာတမးက ဆလ ပြ း

ယငးစကားရပတင-

(က) xxxxx (ပယဖျကပြ း)

(ခ) မေရမေပြ ာငးနငေသာပစစညးေပါတငထနယကစကပျ းရနအဆပါပစစညးအားလကဝယ

ထားရရန သမဟတ ယငးပစစညးအတကအခေပးမည သမဟတ ငားရမးခေပးမညဟ

ချပဆထားသည အငားစာချပမရငးခမဟတေသာ ကတခဝနချကတစရပရပ

(ဂ) လမးခန၊ တတားခနအမျးအစား တစရပရပအတကအငားချထားသည စာချပ

စာတမးတစရပရပ

(ဃ) အငားရရလေကြ ာငး စာဖြ ငေရးသားေလျာကထားသည ေလျာကလာတစေစာငေပါတင

ေလျာကထားသညအတငး

ခင ပြ သညဟခင ပြ ရာေရာကသညေရးသားချကတစရပရပတလညး ပါဝငသည။

(၁၆-က) “ေစျးကကဝငေငေချးသကေသခလကမတ”ဆသညမာအနဒယနငင (သမဟတ) ြပညေထာငစ

သမမတ မြ နမာနငငသမဟတယနကတကကငးဒမးနငငရမညသညစေတာေစျးကကတငမဆေရာငး

ချနငသညဟေဖာပြ ထားေသာေငေချးသကေသခလကမတမျ းကဆသည။

(၁၇) “အေပါငစာချ ပ ”ဆသညစကားရပတင ကတငေပးထားသည ေချးေငက ပြ နလညရရရနအတက

သမဟတ ေချးေငအဖြ စ ကတငထတေပးရနအတက သမဟတတငရ ပြ းေကးမြ သမဟတေနာင

ေပါေပါကလာမည ေကးမြ အတက သမဟတ ကတခ၀နချကအတငး ေဆာငရကရနအတက တစစ

တစဦးကရပငခငက အခြ ားတစဦးဦးသလေပြ ာငးေပးသညစာချပစာတမးတစရပရပလညး

ပါဝငသည။

(၁၈) “စာရက ” ဆသညစကားရပတင သားေရပြ ား၊ သားေရပရပဒသမဟတယငးအေပါတင စာချပ

စာတမးတစရပက ေရးသားနငသညအခြ ားစကကပစစညးတစမျ းမျ းလညးပါဝငသည။

(၁၉) “အာမခေပါလစ” ဆသညစကားရပတင -

(က) ပဂဂ လတစဦးက အခြ ားပဂဂ လတစဦးေပးသည ပရမယအတကမသမြ ငနငေသာ သမဟတ

ကတငမသရနငသည အေကြ ာငးတစစတစရာေကြ ာင ဆးရးမ၊ပျကစးမအရ တာဝနရမ

4

အေပါတင အခြ ားေငေပးသငးသသေပးေလျာရန ကတပြ ထားေသာ စာချပစာတမး

တစရပရပ ၊

(ခ) အသကအာမခေပါလစအပြ င တစစတစဦးကမေတာတဆမ သမဟတဖျားနာမနင အခြ ား

ပဂဂလေရးဆငရာ အာမခတအတက ပြ လပသည အာမခေပါလစတစရပရပလညး ပါ၀ငသည ။

(၂၀) “ပငလယေရေကြ ာငးအာမခေပါလစ ”သမဟတ“ပငလယေရေကြ ာငးေပါလစ”ဆသညစကားရပသည -

(က) ပငလယေရေကြ ာငးသား သမဟတ ပြ ညတငးေရေကြ ာငးသားသေ ငဘာ သမဟတ ေရယာဥ

တစစငးအတကပြ လပသည အာမခေပါလစ သမဟတ သေ ငဘာ သမဟတ ေရယာဥ

တစစငးရစကကရယာ၊ ဝနချစက သမဟတ ပရေဘာဂများအတက ပြ လပသညအာမခေပါလစ

သမဟတ သေ ငဘာ သမဟတ ေရယာဥတစစငးေပါတင တငထားသည ကနစညများေရာငး

ဝယသညကနပစစညးအမျ းအစားစ၊ ပစစညးအတကပြ လပသည အာမခေပါလစ သမဟတ

သယယပေဆာငခအတက ပြ လပထားရသညအာမခေပါလစအပြ ငသေ ငဘာ သမဟတ

ေရယာဥနငစပလျဥး၍ တရားဝငအာမခထားရနငသည အခြ ားအကျ းခစားခငများအတက

ချ ပဆထားေသာ အာမခေပါလစကဆသည။

(ခ) ပငလယေရ ေ ကြ ာငးအာမခေပါလစ သမဟတ ပငလယေရေကြ ာငးေပါလစ ဆသည စကား

ရပတင ခရးစဥတစခအတကကနစညများေရာငးဝယသညကနပစစညး သမဟတ ပစစညး

များအာမခထားခြ ငး၊ အထကအပဒ(က)တင အဓပပါယဖငဆေဖာပြ ထားသည ပငလယ

ေရေကြ ာငးေဘးအနတရာယအာမခသာမကခရးစဥအစမအဆးတငအာမခနငအကျ းဝငသညအခြ ား

မေတာတဆဖြ စပါးတတေသာေဘးအနတရာယများအတကအာမခေပါလစလညးပါဝငသည။

တစဦးတစေယာကသည ေငေကြ းတစစတစရာရခြ ငး သမဟတ ေနာကထပကနတငခ၊

အခြ ားနညးဖြ င ရရနရသညကစစက ထညသငးစဥးစားလျကသေ ငဘာ သမဟတေရယာဥ

တစစငးေပါတင တငေဆာငထားသည ကနစညေရာငးဝယသညကနပစစညး သမဟတ

ပစစညးမျ းစတငေဆာငထားေသာ ကနစညများနင စပလျဥး၍ ဆးရးမအနတရာယ ကမမကယတင

တာဝနယေကြ ာငးသေဘာတခြ ငး သမဟတ အဆပါ ကနပစစညးများအနတရာယ ကျေရာကမ၊

ဆးရးမ၊ ပျကစးမတအတကပစစညးပငရငသ ေလျာေကြ းေပးရန တာဝနယမစသည

သေဘာ တညချက သမဟတ တာဝနယမသည ပငလယေရေကြ ာငးအာမခအတက

ပဋညာဥတစရပ ဖြ စသညဟ မတယရမည။

(၂၁) “ကယစားလယလစာ”ဆသညစကားရပတင ကယစားလယလစာပြ လပသကစာချပတင သတမတ

ေဖာ ပြ ထားသတစဦးအား မမအမညဖြ င ေဆာငရကခင ေပးေသာ (တညဆရးခနအကဥပေဒအရ

ရးခနမထကသငေသာ)စာချပစာတမးတစရပရပလညးပါ၀ငသည။

(၂၂) “ေငေပးကတစာချ ပ” ဆသညမာ လေပြ ာငးနငေသာ စာချ ပစာတမးများအကဥပေဒအရ အဓပပါယဖငဆထား

သညေငေပးကတစာချ ပကဆသည။ ၄ငးတင ရနငမည သမဟတ မရနငမည ဖြ စေစ ေဆာငရကနငမည

သမဟတမေဆာငရကနငမည ဖြ စေစ ဖြ စပါးနငမည သမဟတ မဖြ စပါးနငမည ဖြ စေစ အေသအချာ မသ

ရေသာအေခြ အေန သမဟတ အလားအလာတစရပနငစပလျဥး၍သးသန ရနပေငမ ေငပမာဏ

တစရပရပကေပးမညဟ ကတပြ သည လကမတလညးပါဝငသည။

5

(၂၃) “ေပြ စာ” ဆသညစကားရပတငကတလကမတ၊ မတတမးမတရာ သမဟတ စာ ဖြ ငေရးသားထားေသာ -

(က) ေငေကြ းတစစတစရာသမဟတေငလလကမတ၊ ချကလကမတ သမဟတ ေငေပး

ေချရနကတစာချပတစစတစရာက ရရေကြ ာငး ဝနခချက သမဟတ၊

(ခ) အခြ ားေရ ေပြ ာငးနငေသာပစစညးက တငရသညေကးမြ အတက ေကျနပစာအေပြ ေကြ

ေကြ ာငး ဝနခချက သမဟတ၊

(ဂ) ေကး မြ တစစတစရာ သမဟတ ေတာငးခမတစရပရပ သမဟတ ေကးမြ အစတအပငးတစရပရပ

သမဟတ ေတာငးခမအစတအပငးတစရပရပအတက ေပးဆပပြ းေကြ ာငး သမဟတ ကငးလတ

ခင ေပးပြ းေကြ ာငးဝနခချက သမဟတ၊

(ဃ) အဆပါကတလကမတ၊ မတတမးမတရာ တစစတစခမာ တစစတစေယာက၏ အမညဖြ င

လကမတေရးထးထားသညဖြ စေစ၊ မထးသည ဖြ စေစ၊ ထသအသအမတပြ ဝနခချကအဓပပါယ

သကေရာကသည သမဟတ သယဝက၍ အဓပပါယ သကေရာကေစသည ဝနခချကတလညး

ပါဝငသည။

(၂၄) ပစစညးစမခနခခြ ငး

“ပစစညးစမခနခခြ ငး” ဆသညစကားရပတငေရ ေပြ ာငးနငသည ပစစညးသမဟတ မေရ ေပြ ာငးနငသည

ပစစညးက -

(က) လကထပထမးမြ ားမအဖးစားနားအတက၊

(ခ) စမခနခသ၏ပစစညးကမမ၏ မသားစအတငး ပစစညးခေဝေပးရနအတက သမဟတ

မမအေနဖြ င ေထာကပရနဆနဒရသအတက သမဟတ မမအားမခေနသအချ သ ပစစညးခ

ေဝေပးရနအတက၊

(ဂ) ဘာသာေရး သမဟတ အလ ဒါနတစခခအတက ေသတမးစာနညးလမးဖြ ငမဟတဘ

စာတမးတစစတစရာေရးသား၍ စမခနခ ခြ ငးက ဆလသည။ ထအပြ င ယငးသ စမခနခရန

သေဘာတသည ေရးသားချကတစရပလညးပါဝငသည။ ထသပစစညးစမခနခမ တစရပရပ

က စာတမးေရးသား၍ ပြ လပခြ ငးမျ းမဟတလျင ယမတအပနသညအချကက ေကြ ညာသည

နညးလမး သမဟတ အခြ ားနညးလမးဖြ င ဖြ စေစ ယငးကသပစစညးက စမခနခ ခြ ငးအတက

စညးကမးက မတတမးတငထားသည စာချ ပစာတမးတစရပရပလညး ပါဝငသည။

(၂၅) “တပမေတာသား ” ဆသညစကားရပတင မြ နမာတပမေတာအကဥပေဒအရ အမညစာရငးသငးထားေသာ

ပြ နတမးဝငမဟတသည အရာရေအာကတပမေတာသားတစဦးဦးလညးပါဝငသည။

အခနး (၂)

တဆပ ေခါငးခန

က။ စာချပစာတမးများတငတဆပ ေခါငးခနထမး ေဆာငရနတာဝနရ ေစခြ ငး

၃။ ဤအကဥပ ေဒပါ ပြ ဌာနးချကများနင ေနာကဆကတဇယား(၁)တင ပါဝငသည ကငးလတခငများမအပ

ဤဥပ ေဒပါ ပြ ဌာနးချကနငအည ေအာကပါစာချပစာတမးများသည ဇယားတင ေဖာပြ ပါရသညစာချပစာတမးအမျး

အစားအလက ထကသငသညနနးထားများအတငး တဆပ ေခါငးခန ထမး ေဆာငရမည -

တဆပ ေခါငးခန ထမး ေဆာငရ မညစာ ချပများ

6

(က) ပြ ည ေထာငစသမမတမြ နမာနငငေတာအတငး၌ ၁၈၉၉ ခနစ၊ ဇလငလ (၁) ရကေနနင ယငးေန

ေနာကတငချပဆ ေသာ ယငးဇယားတင ေဖာပြ ပါရသည စာချပစာတမးအမျ းအစားများ၊

(ခ) အထက ေဖာပြ ပါ ေနနင ေနာကပငးတင ပြ ည ေထာငစသမမတမြ နမာနငင၏ ပြ ငပတင ေရးဆခပြ း

ပြ ညေထာငစသမမတ မြ နမာနငငေတာအတငးလကခခြ ငး၊ ေပး ေချခြ ငး၊ ပြ သခြ ငး၊ ထပဆငလကမတ

ေရးထးခြ ငး၊ လ ေပြ ာငးခြ ငးပြ လပသည ေင ေချးကတစာချပ သမဟတ ေတာငးခသညအခါ ေပး ေချ

ရမညမဟတ ေသာ ေငလလကမတ၊

(ဂ) ေငလလကမတ သမဟတ ေင ေချးကတစာချပမအပ ဇယား(၁)ပါ အခြ ားစာချပ စာတမးများသည

ယခငကတစစတစဥးနင စာချပချပဆထားခြ ငးမရ ေသာ စာချပတစရပရပသည ပြ ညပတင ထ ေန

သမဟတ ထ ေန ေနာကပငးတင ချပဆ ေသာစာချပဖြ စပြ း ပြ ညေထာငစသမမတ မြ နမာနငငေတာ

အတငးရပစစညးတစစတစခနင ဆကနယေနခြ ငး သမဟတ ပြ ညေထာငစသမမတ မြ နမာနငငကစစတစရပရပ

တစစတစရာ ေဆာငရက ခြ ငး သမဟတ ေဆာငရကရနရခြ ငးတနင ဆကနယ ေန ေသာ ပြ ညေထာငစ

သမမတ မြ နမာနငငေတာတင လကခရရသည စာချပစာတမးများ၊ သရာတင ေအာကေဖာပြ ပါစာချပ

စာတမးများမလ၍ တဆပေခါငးခနထကသငခြ ငးမရေစရ -

(၁) ပြ ည ေထာငစသမမတ မြ နမာနငငအစးရကဖြ စ ေစ၊ အစးရအတကဖြ စ ေစ၊ အစးရ၏

အကျးအလငာဖြ စ ေစ၊ ချပဆေသာအစးရက တဆပခနအတက တာဝနရ ေသာ

စာချ ပစာတမးတစရပရပ၊

(၂) သ ေ ငဘာများမတပတငခြ ငးဆငရာအကဥပ ေဒအရ မတပတငထားေသာ ေရယာဥ

သမဟတ ၎ငး၏အစတအပငး သမဟတ ေရယာဥ၏ အကျ းသကဆငမတစစတစရာ

က ေရာငးချ ခြ ငး သမဟတ ေပါငန ခြ ငး သမဟတ လ ေပြ ာငး ေပးခြ ငးအတက

ချပဆသညစာချပစာတမးတစရပရပနင သကဆငရာအကဥပေဒများဖြ င ပြ ငဆင

ချကများ၊

၃-က။ (၁) ဤအကဥပေဒဇယား ၁ ၌ ပါရေသာ အမတစဉ ၂၃၊ ၃၃ နင ၄၀ (က) အသးသးအရ ေနပြ ညေတာ၊

ရနကနနင မနတေလးမြ ေတာစညပငသာယာေရးနယနမတများမတစပါး ပြ ညေထာငစသမမတမြ နမာနငငေတာတစဝနး

မညသည ေနရာ၌မဆ တညရသည မေရ ေပြ ာငးနငေသာ ပစစညးများလေပြ ာငးသည စာချပစာတမးများ ချပဆရာတင

ထမးေဆာငရမည တဆပေခါငးခနတနဖးအပြ င အပတဆပေခါငးခန ၂ % အား အဆပါ ပစစညးတညရရာေနရာရ

ေစျးကကေပါကေစျးနင အည ထမးေဆာငေစရမည။

(၂) ပြ ညေထာငစအစးရအဖ၏ ဘ ာေရးဝနကးဌာနသည ဥပေဒအရ ေကာကခထားေသာ အပတဆပ

ေခါငးခနများက ပြ ညေထာငစရနပေငသေပးေချရမည။ ပြ ညေထာငစအစးရအဖ၏ ဘ ာေရးဝနကးဌာနသည

အပတဆပေခါငးခနများအား ပြ ဋဌာနးထားေသာ ဥပေဒနငအည မြ နယစညပငသာယာေရးရနပေငသေပးေချရမည။

၄။ (၁) ကစစတစခ ပြ း ေမြ ာက ေစရနအတက အ ေရာငးစာချပ၊ အ ေပါငစာချပ သမဟတ ပစစညးခ ေဝ

ေထာကပ ေပးကမးသည စာချပစသညဖြ င စာချပ ေစာင ေရအများအပြ ား ချပဆရသညအခါ ပငရငးစာချပတစခက

သာလျင ဇယား(၁)ပါ သကဆငရာ နနးထားအတငး ထမး ေဆာင ေစရမညဖြ စပြ း ကျနစာချပများအတက တစေစာငလျင

တဆပခန ၁၀ဝ/- စ ထမး ေဆာငေစရမည။

ေရာငးချ ခြ ငး၊ ေပါင နခြ ငးသမဟတပစစညး စမခနခေရးကစစ တစခ တညးတင စာချပများ စာသးခြ ငး

အပတဆပ ေခါငးခန ေကာကခခြ ငး နငလေပြ ာငး ေပး ခြ ငး

7

(၂) အထကအပဒ(၁)တင ေဖာပြ သညပငရငးစာချပသည မညသညစာချပဖြ စသညက စာချ ပ

တငပါဝငချပဆသများကယတငက အဆးအဖြ တ ေပးနငသည။

သရာတင၎ငးတအဆးအဖြ တ ေပးသညစာချပစာတမးအ ေပါ ထကသငသညတဆပေခါငးခနမာ

ချပဆခသည စာချပစာတမးများအနက မညသညစာချပစာတမးများနင မဆစပလျဥး၍ အများဆးထကသင ေသာ

တဆပခနဖြ စ ေစရမည။

၅။ တစသးတစခြ ားစဖြ စ ေသာ အမကစစများအားရညညနး၍ ေသာလညး ေကာငး၊ ဆကနယ၍ေသာလညး ေကာငး၊

သးခြ ားစ ပြ လပချ ပဆထားသည စာချ ပစာတမးဖြ စလျင အမကစစတစခချငးအတက ဤအကဥပ ေဒအရ ထကသငသည

နနးထားများအတငး စ ေပါငး၍အခနထကသငေစရမည။

၆။ အထက ေဖာပြ ပါ ေနာကဆးပဒမပါ ပြ ဌာနးချကများက အ ေခြ ပြ ၍ စာချပစာတမးတစခသညဇယား (၁) ပါ

စာချပစာတမးနစမျ း သမဟတ နစမျ းထကပ၍၊ သကဆင ေအာင ေရးသားချပဆထားလျင ၎ငးဇယားအရ ထကသင

သညတဆပခနများသည ကပြ ားခြ ားနားပါက အများဆးတဆပခနကထကသင ေစရမည။

သ ရာတင ဤဥပ ေဒအရ အခနထကသငသည စာချ ပစာတမးတစစတစရာအား ကျသငေသာအခနထမးေဆာင ပြ းမရငးခ

ထပမပားယသညကစစတင ၎ငးမရငးခအတက တစရာထကပ၍ အခနထကသငမမရ ေစရ။

၇။ (၁) (၁၈၉၄ ခနစပငလယ ေရ ေကြ ာငး ကနသယမအကဥပ ေဒပဒမ ၅ဝ၆ တငရညညနးထားသည အာမခ

စာချပမအပ) ပငလယ ေရ ေကြ ာငးနငစပလျဥးသည အာမခချကတစစတစရာအတက ချပဆသည ပဋညာဥ

စာချပသည ပငလယေရေကြ ာငးအာမခစာချပအ ရ ေရးသားခြ ငးမရလျင ပငလယေရေကြ ာငး အာမခစာချပ

အဖြ စ တရားဝငမဖြ စ ေစရ။

(၂) အချနကနသတချပဆသည ပငလယ ေရ ေကြ ာငး အာမခစာချပသည ၁၂ လထကပ ေသာကာလ အပငးအခြ ား

အတက မချပဆရ။

(၃) ပငလယ ေရ ေကြ ာငး အာမခစာချ ပချ ပဆရာတင တကျစာ ေဖာပြ ထားသည အနတရာယ ဖြ စေစမညအချက သမဟတ

စနစားမပြ လပသညအချက သမဟတ ကာလအပငးအခြ ား၊ ေင ေပးသငးသ သမဟတ ေငေပးေဆာငသအမည

များနငေပးသငးေင သမဟတ အာမခထားသညေင ေပါငးတက ေရးသား ေဖာ ပြ ခြ ငး မရလျင ပငလယ ေရ ေကြ ာငး

အာမခစာချပအဖြ စ တရားဝငမဖြ စ ေစရ။

(၄) ပငလယပြ ငခရးစဥ တစ ေခါကအတကေသာလညး ေကာငး၊ အချနကာလကနသတချကအတက ေသာလညးေကာငး

သမဟတ သ ေ ငဘာသား ေရာကရမည အရပသေရာကရပြ း ေကျာကချရပနားပြ း ေနာက ရက ေပါငး ၃ဝ ေကျာလန

သည အချနကာလအထလညးေကာငး၊ သတမတချ ပဆထားသည မညသညပငလယေရ ေကြ ာငး အာမခ စာချပမဆ

ခရးစဥတစခအတက ေသာလညး ေကာငး၊ သတမတအချနကာလအတက ေသာလညး ေကာငး တဆပ ေခါငးခနေပး

ေဆာငေစရမည။

၈။ (၁)ဤအကဥပ ေဒတငမညသပငပါရေစကာမ ေဒသဆငရာအာဏာပင ေင ေချးအကဥပ ေဒအရ ေသာ လညး ေကာငး၊

တညဆဖြ စသည အခြ ားဥပ ေဒတစခခအရ ေသာလညး ေကာငး၊ ေဒသဆငရာအာဏာပငမ ေချး ေငတစခနင စပလျဉး၍

ထတ ေပးသည ကတခဝနချပများ၊ ေကးမြ ခဝနချပများ သမဟတ အခြ ား ေသာ ေင ေချးသက ေသခ လကမတများတင

ေဖာပြ ပါရသည စစ ေပါငးတနဘးအ ေပါတင တစရာခငနနး တဆပခနထကသင ေစရမည။ ထပြ င အဆပါ ကတခဝနချပများ၊

ကပြ ားခြ ား နားေသာ ကစစရပများ ဆငရာစာ ချပများ

ဇယား (၁)ပါစာ ချပများ

ပငလယေရ ေကြ ာငးအာမခေပါလစများ

ေဒသဆငရာအာဏာ ပငေချး ေငဥပေဒအရထတ ေပးေသာခဝန၊ ဒဘင ချာလက မတနင အခြ ား ေင ေချးစာချ ပ

8

ေ ကးမြ ခဝနချပများ သမဟတ အခြ ား ေသာ ေင ေချးသက ေသခလကမတများအား သကတမးတးမြ င ခြ ငး၊ ပြ ငဆငချပ

ဆခြ ငး၊ ေပါငးစညးခြ ငး၊ ခခြ ားခြ ငး သမဟတ အခြ ားနညးတစခခပြ လပသညကစစတင တဆပ ေခါငးကပ ရနမလသညအပြ င

တဆပ ေခါငးခနထပမထမး ေဆာငခြ ငးမပြ ရ။

(၂) အထကအပဒ(၁)တင ေဖာပြ ပါရသည တဆပ ေခါငးကပခြ ငးနင တဆပ ေခါငးထပမထမးေဆာငခြ ငးမ ကငးလတခင

ရသညကတခဝနချပများ၊ ေကးမြ ခဝနချပများ သမဟတ အခြ ား ေသာ ေင ေချးသက ေသခလကမတများဟ ဆရာ

တငမ ေပြ ကျန ေငများနငသကဆငသည ကတခဝနချပများ၊ ေကးမြ ခဝနချပများ သမဟတ အခြ ား ေသာ ေင ေချး

သက ေသခလကမတများလညးသကဆင ေစရမည။ ထအပြ ငအဆပါကတခဝနချပ၊ ေကးမြ ခဝနချ ပ သမဟတ

အခြ ားေသာ ေင ေချးသက ေသခလကမတများသည တဆပ ေခါငးကပသညဖြ စ ေစ၊ မကပသညဖြ စ ေစ တရားဥပ ေဒအရ

တရားဝငဖြ စ ေစရမည။

(၃) ဤပဒမအရ ေပး ေဆာငရမည တဆပ ေခါငးခနအား ရညရယချကဖြ င ေပး ေဆာငခြ ငးမရလျင ေပး ေဆာငရမည

အခနေင၏ ၁ဝ ရာခငနနးနငညမျ ေသာဒဏ ေငအား ေပး ေဆာငရန ပျကကကသညလနင တစဆကတညးဖြ စသည

ေနာကလမစတင၍ လစဥနငင ေတာအစးရအတက ေဒသဆငရာအာဏာပငက နငင ေတာဘ ာအဖြ စ ေကာကခ

သမးဆညး ေပးရန တာဝနရ ေစရမည။

၉။ ဘ ာေရးဝနကးဌာနသည ပြ ညေထာငစအစးရအဖ၏သေဘာတညချကဖြ င နငင ေတာပြ နတမးတင စညးမျဥး

သမဟတ အမန ေကြ ာငြ ာစာထတပြ န၍ -

(က) စာချပစာတမးတစစတစရာနငစပလျဥး၍ လနခ ေသာအချနကာလအတက ေသာလညး ေကာငး၊

ေနာငကာလအတက ေသာလညး ေကာငး၊ တဆပခနကေလျာ ေပါ သမဟတ လတငြ မးခငပြ နငသည။

(ခ) ပယဖျကသည။

(ဂ) ဥပ ေဒအရဖစညးတည ေထာငထားသည အစစပကမပဏကဖြ စေစ သမဟတ အခြ ားအသငး တစစ

တစရာကဖြ စ ေစထတသည ေကးမြ ခဝနချ ပ၊ ကတခဝနချ ပ သမဟတေရာငးချနင ေသာ အာမခ ေင

လကမတများအတက တဆပခနကေပြ ငြ မး ေစရနဖြ စ ေစ၊ ပး ေပါငး၍ေပး ေဆာင ေစရနဖြ စ ေစ

စမခနခနငခငရသည။

ခ။ တဆပ ေခါငးများနင ယငးတကထမး ေဆာငရန နညးလမးများ

၁ဝ။ (၁) ဤအကဥပ ေဒတင အတအလငးအခြ ားနညးပြ ဌာနးထားသည ကစစရပမအပ မညသညစာချပစာတမး

အတကမဆ ထကသငသညအခနအားလးက -

(က) ဤအကဥပ ေဒပါ ပြ ဌာနးချကများနငအည ဖြ စ ေစ၊ သမဟတ

(ခ) ယငးပြ ဌာနးချကသည၎ငးစာချပစာတမးများနငမသကဆငလျင

ပြ ညေထာငစအစးအဖ၏သေဘာ တညချကဖြ င ဘ ာေရးဝနကးဌာနမ နညးဥပ ေဒ

ပြ ဌာနး၍ ညနကြ ားသညအတငးဖြ စ ေစ ထမး ေဆာငရမည။

(၂) အပဒ (၁)အရ ပြ ဌာနးထားသည နညးဥပ ေဒများတင အခြ ားအ ေကြ ာငးအရာများနငေအာကပါ

အချကများက စညးမျဥးသတမတရမည -

(က) စာချပစာတမးအမျးအစားတစရပစအတကသးစခငရသညတဆပေခါငးများ၏

အမျးအစား ဖြ စသညကစစ။

ေလျာချ ခြ ငး၊ လတ ငြ မးခင ပြ ခြ ငး ေပးရန အခင အာဏာ

ေပးေချရနတာဝနများ

9

(ခ) နပတဆပ ေခါငးရကနပလျကပါရသည

စာချ ပစာတမးများအတကသးစခငရသညတဆပ ေခါငးအ ေရအတက ဖြ စသညကစစ။

(ဂ) သကဆငရာနငငသးဘာသာစကားတစရပရပနငေရးသားထားသညေငလလကမတ

များသမဟတေင ေချးကတစာချပများဖြ စသညကစစတင ၎ငးတကေရးသားရမည

စကကအရယအစားပမာဏ။

၁၁။ ေအာက ေဖာပြ ပါ စာချ ပစာတမးများတင ကပတဆပ ေခါငးများက ကပနပနငသည -

(က) ေတာငးဆသညအခါတငမဟတပ အခြ ားနညးဖြ င ေင ေပး ေချရန ေစာင ေရအများ (အစလက) ေရးသား

ေတာငးခသည ေငလလကမတ အစတအပငးများမတစပါး အခန ၁၀ကျပထကသငသည စာချပစာ

တမးများ။

(ခ) ပြ ည ေထာငစသမမတ မြ နမာနငငေတာ၏ ပြ ငပတင ေရးဆပြ လပသည ေငလလကမတနငေင ေပးေချရန

ကတစာချပများ။

(ဂ) ပြ ညေထာငစတရားလတေတာချပတင တရားလတေတာေရ ေနအဖြ စ ပါဝငရနတငသငးသညစာရငး၊

(ဃ) နတ စာတမးများ။

(င) ဥပ ေဒအရ ဖစညးတည ေထာငထားသည အစစပကမပဏ သမဟတ အခြ ားအသငးစများ၏ အစရယယာများ

ကထပဆငလကမတ ေရးထးလ ေ ပြ ာငးသညစာချ ပစာတမးများ ၊

၁၂။ (၁) (က) တစစတစ ေယာက ေသာသ ချပဆထားသည တဆပ ေခါငးခနထကသင ေသာ စာချပစာတမး

တစစတစရာတင ကပတဆပ ေခါငးက ကပသမညသကမဆ ကပစဥအခါ၌ ၎ငးတဆပ ေခါငးက

ေနာကထပမ အသးမပြ နင ေအာငဖျကရမည။

(ခ) မညသမဆ ကပတဆပ ေခါငးကပနပလျကပါသည စကကတင စာချပစာတမးတစစတစရာ

ေရးသားချပ ဆသအ ေနဖြ င ထတဆပ ေခါငးကဆခသည နညးလမးအတငး ဖျကပြ းမဟတလျင

ချပဆစဥအခါ၌ ေနာကထပမ အသးမပြ နငေအာငဖျကရမည။

(၂) ေနာကထပမ အသးမပြ နင ေအာင မဖျကသည ကပတဆပ ေခါငးပါ စာချ ပစာတမး တစစတစရာက

ယငးတဆပ ေခါငးနငစပလျဥးသမျတဆပ ေခါငးပါရသညဟ၍မတယခြ ငးမပြ ရ။

(၃) ကပတဆပ ေခါငးကပဒမခ(၁)အရ ဖျကရမညသက တဆပ ေခါငး ေပါတင ဖြ စေစ၊ တဆပ ေခါငးက

ကနလန ဖြ တ၍ ဖြ စ ေစ၊ မမ၏အမည သမဟတ အမညတကလညးေကာငး၊ မမလပငနး၏အမည သမဟတ

အမညတကေသာလညး ေကာငးေရးသားခြ ငး ထကသ အမန ေရးသားသညေနစ ေရးထးခြ ငးဖြ ငဖြ စ ေစ၊ အခြ ား

ထ ေရာကသည နညးလမးတစစတစရာဖြ ငဖြ စ ေစ ဖျကနငသည။

၁၃။ နပတဆပ ေခါငးရကနပပြ း စကကတင စာချ ပစာတမးအရပရပက ေရးသားသညအခါတင တဆပ ေခါငး

သည စာချ ပစာတမး၏ ေရမျကနာတင ေပါလင ေန ေစသည နညးလမးအရ ေရးသားရမည ဖြ စပြ း ၎ငးစကကက အခြ ား

စာချ ပစာတမး တစစတစရာအတကအသးပြ ခြ ငး သမဟတ အသးချခြ ငးမ ပြ လပနငသည နညးလမးဖြ င ေရးသားရမည။

၁၄။ တဆပ ေခါငးခနထကသငသည စာချ ပစာတမး တစစတစရာ ေရးသားပြ းသည တဆပေခါငးကပပြ း

စကကတင တဆပ ေခါငးခနထကသငသည အခြ ားမညသည ဒတယစာချပစာတမးကမျ ထပမေရးသားခြ ငး မပြ လပရ။

သရာတင ဤပဒမပါ မညသညအ ေကြ ာငးအချက ေကြ ာငမျ နညးလမးကျနစာ တဆပေခါငးကပပြ းသည စကကက

ေသာလညး ေကာငး၊ စာချပစာတမးတစစတစရာအရ ေပါ ေပါကလာသည သမဟတ သက ေသထငရားဖြ စ ေစသည

ကပ တဆပ ေခါငး

ကပ တဆပ ေခါငးပယ ဖျက ခြ ငး

နပတဆပ ေခါငးကပ ထားသည စာချပစာ တမးတင ေရးသား ရန

စာချပစာ တမး တစခတင တဆပ ေခါငးတစ မျးတညးသာထမး ေဆာငရခြ ငး

10

အခငအ ေရးတစရပရပက လ ေပြ ာငးရနဖြ စ ေစ၊ စာချပအရ ေပးအပရနရသညပစစညး သမဟတ ေငတစရပရပက

ရရပြ း ေကြ ာငး အသအမတပြ ရနဖြ စ ေစ ၎ငးစာချပတင ထကသငရာ တဆပ ေခါငးပါသည သမဟတ တဆပ ေခါငး

ခနထကသငခြ ငးမရ ေသး ေသာ စာချပစာတမးတစစတစရာ ေပါ ထပဆငလကမတ ေရးထးခြ ငးများက တားဆး

ကနကကခြ ငးမရ ေစရ။

၁၅။ ပဒမ ၁၃ သမဟတ ပဒမ ၁၄ နင ဆနကျင၍ ေရးသားချ ပဆထား ေသာ မညသညစာချ ပစာတမးမဆ

တဆပ ေခါငးကပနပထားခြ ငးမရ ေသာ စာချပစာတမးအဖြ စ မတယရမည။

၁၆။ စာချ ပစာတမးတစခနငပတသက၍ တဆပ ေခါငးခန ထကသငခြ ငးအတကဖြ စ ေစ၊ သမဟတ တဆပ

ေခါငးခနလတငြ မးချမးသာခြ ငးအတကဖြ စ ေစ၊ အခြ ားစာချပစာတမးတစ ေစာငအတက ထမး ေဆာင ပြ းသည

တဆပ ေခါငးခနက တနညးနညးနငအမပြ ရခြ ငးဖြ စလျင ထကသ တဆပ ေခါငးခန ထမးေဆာငပြ းေ ကြ ာငးကအထက

ပထမစာချပစာတမးတင ေရးသား ေဖာပြ ပြ းေနာက စာချပစာတမးနစ ေစာငလးကတငပြ ၍ မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း

ေကာလေတတ ာအရာရထ စာ ေရးသား ေလျာကထားတငပြ လျင ထ မြ နယအခနဦးစးဌာနမး ေကာလေတတ ာအရာရ

ကယတငက ထပဆငလကမတ ေရးထး၍ဖြ စ ေစ၊ သမဟတ ဘ ာေရးဝနကးဌာနက ပြ ညေထာငစအစးရအဖ၏

သေဘာတညချကဖြ င ထတပြ နသည နညးဥပေဒများအရ သတမတသည အခြ ားနညးလမးတစစ တစရာရခလျင

ထနညးလမးအတငး ၎ငးကစစရပအတက ပထမစာချပစာတမးတင ထပဆငလကမတ ေရးထး မတသားထားရမည။

ဂ။ တဆပ ေခါငးခနထမး ေဆာငရမည အချနကာလသတမတချက

၁၇။ ပြ ညေထာငစသမမတ မြ နမာနငငေတာတင မညသမဆချပဆသည တဆပ ေခါငးခနထကသင ေသာ

စာချပစာတမးများအားလးက စာချပမချပဆမဖြ စ ေစ၊ ချပဆသညအခါ၌ဖြ စ ေစ၊ တဆပ ေခါငးထမးေဆာငရမည။

၁၈။ (၁) ေငလလကမတ သမဟတ ေင ေချးကတစာချပမဟတ ေသာ တဆပ ေခါငးခနထကသငသည စာချ ပ

စာတမးများအရပရပက မြ နမာနငငပြ ငပတငသာချ ပဆခသညအခါ ထစာချ ပစာတမးများ အရပရပက မြ နမာ

နငငအတငး၌ ပထမဥးစာလကခရရပြ း ေနာက သးလအတငး တဆပ ေခါငးကပနပနငသည။

(၂) ထစာချ ပစာတမးတစစတစရာက၎ငးအတက ပြ ဌာနးသတမတထားသည တဆပ ေခါငးမျ းဖြ ငသကဆင

သညပဂဂလကထကသငသညတဆပ ေခါငးက ဝယယကပနပခြ ငးမပြ နငလျငဆခသည သးလအတငး

မြ နယအခနဦးစးဌာနမး ေကာလ ေတတ ာအရာရထ ေဆာငယလာနငသည။ မြ နယအခနဦးစးဌာနမး

ေကာလ ေတတ ာအရာရသည ပြ ညေထာငစအစးအရအဖ၏ သေဘာတညချကဖြ င ဘ ာေရးဝနကးဌာန

မထတပြ နသည နညးဥပ ေဒများနငအည သတမတထားသည နညးလမးအတငး ယေဆာငလာသပဂဂလ

အလရသည တနဖးသင တဆပ ေခါငးကကပနပရမည။

၁၉။ ပြ ညေထာငစသမမတ မြ နမာနငငေတာ၏ ပြ ငပတင ေရးဆ သမဟတ ပြ လပခသည ေတာငးဆသည

အခါမတပါး အခြ ားအခါများ၌ ေင ေပး ေချရမညဖြ စ ေသာေငလလကမတတစစတစရာသမဟတ ေင ေချးကတ စာချပ

တစစတစရာက ပထမလကရ ဖြ စသသည ပြ ညတငး၌ လကခရနဖြ စ ေစ၊ ေင ေတာငးခရန ဖြ စ ေစ၊ ထပဆငလကမတ

ေရးထးရနဖြ စ ေစ၊ လ ေပြ ာငးရန သမဟတ အခြ ားနညးလ ေပြ ာငးရနဖြ စေစ၊ ပြ သ ခြ ငးမပြ မလအပသညတဆပ ေခါငးက

ကပနပ၍ယငးတဆပ ေခါငးက ပယဖျကရမည။

ပဒမ၁၃/၁၄ တဆပေခါငး မကပမဆငရာ ဆနကျငေသာ စာချပများ

တာဝနက

ေဖာ ပြ ခြ ငး

ပြ ညေထာငစ သမမတ မြ နမာ နငငေတာတင ချပ ဆေသာ စာချပများ

ပြ ညပတင ချပဆေသာ ေငလ လက မတများနင ေငေချးစာ ချပ

မြ နမာနငင မ ထတယ သညဘလနင ေငစကက

11

သရာတင -

(က) ထ ေငလလကမတ သမဟတ ေင ေချးကတစာချပတစစတစရာသည မြ နမာနငငအတငး

လကရ ြဖစသတစဥးတစ ေယာက၏ လကသေရာကရသညအခါ၌ပဒမ ၁၂ ၌ ြပဋဌာနးထား

သညနညးလမးနငအည ထကသင ေသာ ကပတဆပ ေခါငးကပနပပါရ၍ဖျကပြ းသည အြပင

ထလကရြဖစသ အေနြဖငဤအကဥပ ေဒအရသတမတထားသညအချန၌ ထပဂဂလမတပါး

အြခား ပဂဂလတစဥး တစေယာကက တဆပ ေခါငးကကပနပ၍ဖျကခြခငးြဖစ ေကြ ာငး

ယကြ ညရနအ ေကြ ာငးမရလျင ထ ေငလလကမတ သမဟတ ေင ေချးကတစာချပသည

ထလကဝယရသနင စပလျဥး သကဆငသ ေရ နညးလမးကျနစာ တဆပ ေခါငးကပနပ၍

ဖျကပြ း ေကြ ာငး မတယရမည။

(ခ) ဤကနသတချကပါ မညသညအချကအရမျ တစစတစ ေယာက ေသာသသည တဆပ ေခါငး

ကပနပရန သမဟတ ဖျကရနပျကကကခသညအတက ထကသငသညပြ စဒဏမ လတငြ မးချမးသာ

ခငမရရ ေစရ။

ဃ။ တဆပခနအတက တနဖးြဖတြခငး

၂ဝ။ (၁) တနဖးအေလျာက အခနထမးေဆာငထကေသာ စာချပစာတမးတစရပသည ြပညေထာငစ

သမမတမြ နမာနငငေတာ၏ေငေကြ းမတစပါး မညသညေငေကြ းတစစတစရာဖြ ငမဆ ေငပမာဏက

ေဖာြပထားြခငးြဖစလျင ယငးစာချပချပဆသည ေနရ ေပါေပါကရာ ေငလလယနနးဖြ င ြပညေထာင

စသမမတမြ နမာနငငေတာ၏ ေငေကြ းတနဖးေပါတင ထမးေဆာငရမည အခနက တကချကရမည။

(၂) အထကပဒမခတင ေဖာြပထားသည ေပါေပါကရာေငလလယနနးဆသညမာ စာချပချပဆသည ေနရ

မြ နမာနငငေတာ ဗဟဘဏမ ထတပြ နသည ေနစဉေငလလယနနးနငအည ြဖစေစရမည။

၂၁။ စာချပစာတမး တစစတစရာသည စ ေတာလကမတ သမဟတ ေစျးကကဝငေသာ သမဟတ အြခား

အာမခလကမတတစစတစရာဖြ စပြ း တနဖးအ ေလျာက တဆပ ေခါငးခနထကသငသညအချကတင ၎ငးတဆပေခါငး

ခနက စ ေတာလကမတ သမဟတ အာမခ ေငလကမတ၏ ပျမးမျတနဘးအ ေပါတငြဖစ ေစ၊ ထစာချပစာတမး ပြ လပ

သည ေနတင သတမတသညတနဖးအ ေပါတငြဖစေစ တကချကရမည။

၂၂။ စာချပစာတမး တစစတစရာတင လကရ ေငလလယနနးဖြ စ ေစ၊ ပျမးမျတနဖးဖြ စ ေစ လအပသညအတငး

ေဖာပြ ပါရပြ း ဤကသ ေဖာြပပါရသညအ ေပါ တဆပ ေခါငးကပနပပြ းဖြ စလျင အြခားနညးဆနကျင၍ သကေသ

ထငရားမြဖစမအတငး ထ ေဖာြပချကပါ အ ေကြ ာငးအရာနငစပလျဥး၍ ၎ငးစာချပစာတမးက ထကသငရာ

တဆပ ေခါငးကပနပပြ းဖြ စ ေကြ ာငးမတယရမည။

၂၃။ စာချပစာတမးတစစတစရာပါ အချကများအရ အတး ေပးရန အတအလငးပါရပြ း ထစာချပစာတမးက

တဆပ ေခါငးခန ထကသငရမညကစစတငစာချပ၌ အတးက ေဖာြပထားြခငးမရသညအခါ၌ ထကသင ေစရမည

တဆပ ေခါငးခနထက ပမထကသငြခငး မရ ေစရ။

(၂၃-က) (၁) ေငလလကမတ သမဟတ ေင ေပးကတစာချပမဟတ ေသာ စာချပတစစတစရာနငစပလျဥး၍ -

နငငခြ ားေင ေကြ းဖြ င ေဖာြပသည စာချ ပစာတမးအတက ထမးေဆာင ရနအခန

ရာြဖတရန စေတာလက မတနငေင ေချးစာချပ

ပျမးမျတနဖး (သ)လလယ နနးဆငရာ အကျ းတရား ေဖာြပချက

အတးေင ကလျာထား ေသာစာ ချပများ

ေငေချးစာ ချပများ၊ ေပါငနခြ ငး က ေတာငး ယနငေသာ စာချပဆင ရာစာရက စာတမးများ

12

(က) ေချး ေငအဖြ စ ကတငထတ ေပးပြ းသည ေင သမဟတ ထတ ေပးမညေငသမဟတ တငရပြ း

ေကးမြ သမဟတ ေနာငတငတငရမည ေကးမြ နငစပလျဥး၍ ေစျးကကဝငအာမခ ေငလက

မတတစစတစရာအား အ ေပါငအဖြ စ တငသငးသညအခါ ချပဆလျင သမဟတ ။

(ခ) ထကသင ေသာ တဆပ ေခါငးခနအား ြပည စကျနစာထမး ေဆာင၍ ေပါငနထား ေသာေစျး

ကက ဝငအာမခ ေငလကမတအား ြပနလည ေရးယသညအခါ ချပဆလျင။

ဇယား(၁)၊ အမတစဥ ၅(ဂ)တင ေဖာပြ ထားသည သ ေဘာတစာချ ပ သမဟတ သ ေဘာတချက

မတတမးနငသကဆငသည ကျသငအခနနနးထားအတငး တဆပခနေခါငး ထကသင ေစရ

မည။

(၂) ဆခသညစာချ ပစာတမးတစစတစရာအား စနလတ သမဟတ ပျကြပယေစသညအ ေနြဖင ချပဆသည

စာချပစာတမးကလညး အထကတငေဖာပြ သညအတငး တဆပ ေခါငးခန ထကသင ေစရမည။

၂၄။ တစစတစ ေယာက ေသာသရရနရသည ေကးမြ အားလး သမဟတ တစစတတစ ေဒသအတကြဖစ ေစ၊ ပစစညး

တစစတစရာ ေပါတငတငရသည ေကးမြ ဟတသညဖြ စ ေစ၊ မဟတသညြဖစ ေစ၊ ေင သမဟတ စ ေတာလကမတ တစစ

တစရာအား ေပးြခငး သမဟတ လေြပာငး ေပးြခငးအား မချဖြ စသည၊ သမဟတ ြဖစတနရာသညအတက၎ငးပစစညးက

အဖးစားနားအဖြ စဆခသသ ေပးအပသညကစစတင ယငးသ ေသာ ေကးမြ ၊ေင သမဟတ စ ေတာလကမတက အဖးစားနား

၏တစခလး သမဟတ အစတအပငးအြဖစအ ေကြ ာငးအားေလျာစာ မတယရမညြဖစ ပး ယငးနငစပလျဥး၍ လေြပာငး

ြခငးအတက တနဖးအ ေလျာက တဆပေခါငးခန ေပး ေဆာငရမည။

သ ရာတင ဤပဒမပါအချကများသည ဇယား(၁) အမတစဉ ၁၈ တင ေဖာြပပါရသည ပစစညးေရာငးသကေသခ

လကမတတစစတစရာနင သကဆငမမရ ေစရ။

ရငးလငးချက။ ။ေပါငနထားသညပစစညး သမဟတ အခြ ား ေကး မြ တငရသည ပစစညးတစစတစရာက ေရာငးချ

သညကစစတင ၎ငးပစစညးအတက မ ေပးဆပရ ေသး ေသာ အ ေပါငေချးေင သမဟတ အခယေငက အတး ေငနင

တက (တစစတစရာရလျင)အား ေရာငးချသည အဖးစားနား၏ အစတအပငး ဟမတယရမည။

သ ရာတင ေပါငနထားသညပစစညးက အ ေပါငခသထသ လ ေပြ ာငး ေပးအပရာ၌ ၎ငးသသည ေပါငန

ခြ ငးနငပတသက၍ ေပး ေဆာငပြ း ေသာတဆပေခါငးခနက လေြပာငးြခငးအ ေပါ ေပး ေဆာငရမည

တဆပေခါငးခနမ နတယပငခငရသည။

ဥပမာများ -

(၁) ေမာငဖြ က ေမာငမက ေင ၁ဝဝဝ/- ေကးဆပရနရသည။ ထအ ေကး ၁ဝဝဝ/- က အ ေပြ အ ေကြ

ပြ လပ၍ ပစစညးတစရပ တနဖး ေင ၅ဝဝ/- နင ေရာငးချလျင ေင ၁၅ဝဝ/- ေပါတင တဆပ ေခါငးခန

ေပး ေဆာငရမည။

(၂) ေမာငဖြ က ေမာငမထတင ေင ၁ဝဝဝ/- နင ေပါငနထား ေသာပစစညးက အတး ေင ၂ဝဝ/- မ ေပးပ

အေြပအ ေကြ ပြ လပ၍ ေမာငဖြ က ေမာငမသ ေင ၅ဝဝ/- နင ေရာငးချလျင ေင ၁၇ဝဝ/-

ေပါတင တဆပေခါငးခန ေပး ေဆာငရမည။

အနာဂတေင ေပးေချမ(သ) အေကး ေပးေဆာင ရနလေပြ ာငး ပ

13

(၃) ေမာငဖြ က ေမာငမထ ၁ဝဝဝဝ/- တနအမတစလးက ၅ဝဝဝ/- နင ေပါငထားပြ း ေနာက ေမာငမက

၎ငးအမက ေမာငဖြ ထမဝယယလျင ေပါငနသညအတကေပးေဆာငပြ းတဆပေခါငးခနက ခနမ၍

ေင ၁ဝဝဝဝ/- ေပါတင တဆပေခါငးခန ေပး ေဆာငရမည။

၂၅။ နစစဥ ေပးရမည ေင သမဟတ ကာလအပငးအခြ ားနင ေပးရမညအြခားေငတစစတစရာနငစပလျဥး

၍ချပဆသညစာချပစာတမး သမဟတ အ ေရာငးအဝယစာချပပါ အဖးစားနားအား နစစဥ သမဟတ ကာလ အပငး

အြခားနင ေပးရန အြခားေငတစစတစရာနငစပလျဥး၍ ချပဆသည စာချပစာတမးတင ေဖာြပသည ေင သမဟတ

အ ေရာငးအဝယ စာချပစာတမးပါ အဖးစားနားမာ ဤအကဥပ ေဒအရ ေအာကပါအတငးမတယရမည-

(က) ေပးရမည ေငပမာဏက အတအကျက တင၍သတမတထားပြ း သတမတအချနကာလအတငး ေပး ေချ

ရမညဖြ စလျင ေပး ေချရမညစစ ေပါငး ေင။

(ခ) ေပး ေချရမည ေငအား အစဥထာဝရြဖစေစ၊ဆခသညစာချ ပသမဟတ အ ေရာငးအဝယစာချပချပဆသည

ေနမစ၍ သကတမးတစစတစရာ ကနသတခြ ငးမရ၊ အဆးသတမရေသာကစစတငစတင ေပးရမည

ေနရကမ နစ ေပါငး ၂ဝ အတငးဆခသညစာချ ပ သမဟတ အ ေရာငးအဝယစာချပနငအညဖြ စ ေသာ

စစ ေပါငး ေင၊ ထအပြ င

(ဂ) ေပး ေချရမည ေငအားဆခသညစာချပ သမဟတ အ ေရာငးအဝယစာချပချပဆသည ေနမ သကတမး

တစစတစရာ ကနသတချကမရ၊ အဆးသတမရ ေသာကစစတင ပထမ ေပးရနရ ေသာ ေငက ေပး ေချရန

အချန ေစ ေရာကသည ေနမ ေရတကလျင ၁၂ နစအတငးဆခသညအတငး ေပးရနရသည အများ

ဆး ေင ေပါငး။

၂၆။ တနဖးေပါတင တဆပေခါငးခနထမး ေဆာငရမည စာချပစာတမးပါ အ ေကြ ာငးကစစနငစပလျဥး

သညေင ေပါငး သမဟတ တနဖးအား ၎ငးစာချပချပဆသည ေနရက သမဟတ ပထမချပဆသည ေနရကတင

ေသချာစာ မတကစစနငခလျင အဆပါစာချပချပဆသည ေနရကတင ေဖာြပ၍ အမနတကယအသးပြ ပြ း ေသာ

တဆပ ေခါငးအား လ ေလာကမရသညဟယဆ၍ ၎ငးစာချပတင ေဖာြပထား ေသာအြမငဆး ေင ေပါငး သမဟတ

တနဖးထက ပမ ေတာငးဆပငခငမရ ေစရ။

သရာတင သတတ တငးအားငားရမးခြ ငးအတကရရသညမပင သမဟတ ငားရမးခ သမဟတ ငားရမးခ

တစစတတစပငးအတကရရသည ထတလပမ ေဝစအားရရသညကစစတင တဆပ ေခါငးခန ထမး ေဆာငရန

အလငာ အဆပါမရငး သမဟတ ငားရမးခ ေဝစအား ခနမနးသတမတရာတင ေအာကပါကစစရပမာ လ ေလာက

မရသည -

(က) ြပညေထာငစသမမတ မြ နမာနငင ေတာအစးရ သမဟတ ၎ငးကယစား ေဆာငရကခင ရသမ

ငားရမးခငပြ ထား ေသာကစစတင ြပညေထာငစသမမတ မြ နမာနငင ေတာအစးရသ ေပးသငးရ

မညမပငခ သမဟတ ေဝစက မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း ( ေကာလေတတ ာအရာရ)မ အေြခအ ေန

အားလးက ေလလာေထာကချင၍ ခနမနးသတမတ ေသာ ေင ေပါငး သမဟတ တနဖး၊

သမဟတ

(ခ) တစနစလျငကျပ၂ဝဝဝဝ နနးဖြ ငအြခားသတစဥးဥးက ငားရမးခငပြ ထား ေသာကစစနငမပငခ

သမဟတ ေဝစ စစ ေပါငးမာ မညမျပငဖြ စ ေစကာမ အငားစာချပ ေပါအေြခြပ၍ ေတာငးခ

ပငခငရသည။

နစစဥေကြ း ကစစရာဖြ တ ြခငး

ရာဖြ တမ မကနသတ ေသာတဆပ ေခါငး

14

သရာတင စာချပစာတမးတစစတစရာနငစပလျဥး၍ ပဒမ ၃၁ အရ ေသာလညး ေကာငး၊ပဒမ ၄၁

အရ ေသာလညး ေကာငးအ ေရးယ ေဆာငရကသညကစစတင မြ နယအခနဦးစးဌာနမး(ေကာလ ေတတ ာအရာရ)သတမတသည

ေင ေပါငးနင ညမျ ေသာ တဆပ ေခါငးအား စာချပချပဆသည ေနတင အမနတကယအသး ပြ ပြ းသကသ မတယရမည။

၂၇။ တဆပ ေခါငးခနထကသငသည စာချ ပစာတမးတစစတစရာနငစပလျဥး၍ ကျသငသည အခနေပါတင

အကျးသက ေရာက ေစသညအဖးစားနား သမဟတ အခြ ား ေသာအချကများ သမဟတ ကျသငသည အခန ေင ေပါငး

တက ၎ငးစာချပ ေပါတင ပြ ညစမနကန ေပါလင ေအာငေရးသားရမည။

၂၈။ (၁) ပစစညးတစစတစရာက အဖးစားနားတစခသတမတ၍ တစခါတညး ချ ပဆ ေရာငးချပြ းေနာက ကြပား

ြခားနား ေသာစာချပများချပဆ၍ ဝယယသများသလအပ ေသာအခါ အဆပါ စာချ ပတစ ေစာငစ၌

စာချ ပချ ပဆသတမသငေတာသညဟ ယဆေသာ ကြပားြခားနားသည အဖးစားနားအား ေဖာပြ ၍

ချပဆထား ေသာ ပစစညးလစာချပစာတမးများ ေပါတင စာချပတစ ေစာငချငးစ ေပါ၌ေဖာပြ ထား

ေသာ အဖးစားနား ေပါတင တနဖးအ ေလျာက တဆပေခါငးခနထကသငေစရမည။

(၂) ပစစညးတစစတစရာနင စပလျဥး၍ အဖးစားနားတစရပသတမတပြ း လနစဥး သမဟတ နစဥးထက

ပေသာပဂဂလများဖကစပ၍ဖြ စ ေစ၊ တစစတစ ေယာက ေသာသကမမအတကနင အခြ ားသအတက

ဖြ စ ေစ၊ အြခားသသကသကအတကဖြ စ ေစ တစလးတညးချပဆဝယယပြ း ေနာက သးခြ ားစာချပ

တစေစာငစ ချပဆ၍ ပြ နလညလ ေပြ ာငး ေပး ေသာအခါ သးြခားစာချပချပဆထား ေသာစာချပတစ

ေစာင ချငးစအ ေပါတင ေဖာပြ ထားသည အဖးစားနား ေပါတင တနဖးအ ေလျာက တဆပ ေခါငးခန

ထကသင ေစရမည။

(၃) တစစတစ ေယာက ေသာသသည ပစစညးတစစတစရာကဝယယရန စာချ ပချ ပဆပြ းေနာက ၎ငးပစစညးက

လ ေပြ ာငးရယခြ ငးမပြ မအခြ ားသသလကလ ေရာငးချပြ နသဖြ င ၎ငးပစစညးကတစဆင ဝယယသသ

ေရာငးချရာတင ချ ပဆသည စာချ ပ ေပါ၌ ေဖာပြ ထားသည အဖးစားနားအ ေပါတငတနဖးအ ေလျာက

တဆပေခါငးခန ထကသင ေစရမည။

(၄) တစစတစ ေယာက ေသာသသည ပစစညးတစစတစရာက ဝယယရနစာချ ပချ ပဆပြ းေသာလညး ပစစညး

လကဝယမရရ ေသးခငအချနတင ၎ငးပစစညးအားလးကဖြ စ ေစ၊ တချ တစဝကကဖြ စ ေစ၊ အခြ ားသ

တစဥးတစ ေယာက သမဟတ အများသထပဆငချပဆ ေရာငးချ ေသာ ကစစတငမလ ဝယယသထမ

ထပဆငဝယယသညပဂဂလအသးသးသ ေရာငးချရနလ ေပြ ာငး ေပးသည ၎ငးပစစညးအသးသး အတက

ချပဆသညစာချပ ေပါတင ေဖာြပထားသည တနဖးအသးသး ေပါတင တနဖးအ ေလျာကတဆပ

ေခါငးခနထကသင ေစရမည။ ၎ငးပစစညးအနက မလဝယယသထတင တချ တဝကကျနရလျင ၎ငး

ကျနပစစညးအတက ေရာငးလစာတမးတင မလအဖးစားနားေပါတငတဆငဝယယသများသ ေရာငးချ

၍ရ ေသာ အဖးစားနားကနတပယ၍ ကျနရ ေသာ အဖးစားနား ေပါတင တနဖးအ ေလျာက တဆပ

ေခါငးခန ထကသင ေစရမည။

သရာတငေနာကဆး ေဖာပြ သည ေရာငးလစာတမးအတက အခန မာမညသညကစစတငမ

ကျပတစရာေအာကမ ေလျာ ေစရ။

စာချပတင တာဝနများ ပြ ဌာနးရန ပျကကက ေသာအ ချကများ

အချ လေပြ ာငး စာချပတင အခန ထမး ေဆာငရန ညနကြ ား ချက

15

(၅) တစဆင ေရာငးချသပငဆငသည အကျ းစးပါးက တဆငဝယယသကလ ေပြ ာငးယရာတင ချ ပဆေသာ

စာချပ ေပါတငတစဆငဝယယသက ေပး ေချသညအဖးစားနားေပါတငတနဖးအ ေလျာကတဆပ

ေခါငးခနထကသင ေစ၍ ထကသင ေသာ တဆပေခါငးခနအတက တဆပ ေခါငးကပနပ ပြ းြဖစသည

ကစစတင ၎ငးပစစညးကပင မလ ေရာငးချသက တစဆငဝယယသသ ေနာကလအပရနရသည စာလ

စာတမးတငမလ ေရာငးရသညအဖးစားနားအတက လအပသည စာလစာတမး ေပါတင ထကသငသည

တဆပေခါငးခနနငညမျ ေသာ တဆပေခါငးခန ထကသင ေစရမည။၎ငးတဆပေခါငးခနမာ ကျပငါးရာ

ထကပလျင အခနကျပငါးရာသာ ထကသင ေစရမည။

င။ တဆပ ေခါငးခန ေပး ေဆာငရမညပဂဂ လများ

၂၉။ အခြ ားကလသည ပြ ဌာနးချကမရလျင ထကသငသည တဆပေခါငးကနကျစရတက

(က) ဇယား(၁)တငပါရသည ေအာကပါအပဒအသးသး၌ပြ ဋဌာနးထားသည စာချ ပစာတမးများနင

စပလျဥး၍ ထစာချ ပစာတမးက ေရးသားသ၊ ပြ လပသ သမဟတ ချ ပဆသက ေပးေဆာငရမည -

အပဒ ၂ (အ ေမထနးခဝနချပ)

အပဒ ၆ (ပငဆင ေကြ ာငးပြ သညစာချပစာတမးများကတငသငး

ထားခြ ငးနင၄ငးအ ေပါငအနနငပတသကသညသ ေဘာတစာချပ)

အပဒ ၁၃ (ေငလလကမတ)

အပဒ ၁၅ (ခဝနချပ)

အပဒ ၁၆ (သ ေ ငဘာအ ေပါငစာချပ)

အပဒ ၂၆ (အ ေကာကခနခဝနချပ)

အပဒ ၂၇ (ေကးမြ ခဝနချပ)

အပဒ ၃၂ (ေနာကထပအ ေပါငစာချပစာတမး)

အပဒ ၃၄ (ေလျာ ေကြ းခဝနချပ)

အပဒ ၄ဝ (အ ေပါငစာချပ)

အပဒ ၄၉ (ေင ေပးကတစာချပ)

အပဒ ၅၅ (ရထကခငစနလတသညစာချပစာတမး)

အပဒ ၅၆ (သ ေ ငဘာကနအ ေပါငစာချပ)

အပဒ ၅၇ (အာမခစာချပ သမဟတ အ ေပါငစာချပ)

အပဒ ၅၈ (ပစစညးလ ေပးမစာချပစာတမး)

အပဒ(၆၂) (က) (ဖစညးတည ေထာငထားသည ကမပဏ သမဟတ အခြ ားအသငးစအတငး

ရယယာ ေဝစ လကမတများလေြပာငးြခငး)

အပဒ(၆၂)(ခ) (ပဒမ(၈)၌ ြပဋဌာနးထားသည ေကးမြ ခဝနချပများမတပါးတဆပ ေခါငးခန

ထကသငသညြဖစေစ၊ မထကသငသညြဖစေစ၊ ထခေရာငးချရသည

အာမခ ေငလကမတများြဖစေသာ ေကးမြ ခဝနချပများက လေြပာငးြခငး)

အပဒ(၆၂)(ဂ)(ကတခဝနချပ၊ အ ေပါငစာချ ပ သမဟတ အာမခ ေပါလစ

တစစတစရာအရ အကျး ေကျးဇးတစစတစရာက လေြပာငးြခငး)

ေပးရမည တဆပခန

16

(ခ) ဆနကျငကလသည သ ေဘာတညချကမရသညအခါတင မးအာမခ ေပါလစမအပအခြ ား အာမခ

ေပါလစအတက ေပါလစချ ပဆသက ထကသငသည တဆပေခါငးခနက ေပးေဆာငရမည။

(ခ)(ခ) မးအာမခ ေပါလစ အတက ေပါလစ ချပဆသက ေပးေဆာငရမည။

(ဂ) (အ ေပါငပစစညးက ပြ န၍လအပယသည စာချပအပါအဝင)ေရာငးချလအပစာတမး ဖြ စသည

အချကတင အာမခချက ေပးသက ၎ငးငားရမးခြ ငး သမဟတ ငားရမးရန သ ေဘာတည

ချက ဖြ စသညအချကတင ငားရမးရသ သမဟတ ငားရမးမညသက ထကသငသညတဆပ

ေခါငးခနက ေပးေဆာငရမည။

(ဃ) ငားရမးခြ ငးစာချပ မရငးခ ဖြ စသညအချကတင ထကသငသည တဆပ ေခါငးကနကျ

ေငက ငားရမးသက ေပးေဆာငရမည။

(င) ပစစညးလလယသည စာချ ပစာတမးဖြ စသညအချကတင စာချပတငပါဝငသများက အည

အမျေပးေဆာငရမည။

(စ) အ ေရာငးလကမတဖြ စသညအချကတင ထလကမတနင သကဆငသညပစစညးဝယယသက

ေပးေဆာငရမည။ထအပြ င

(ဆ) ပစစညးခ ေဝသည စာချပစာတမးဖြ စသညအချကတင ပစစညးခ ေဝခြ ငးက အခနအရာရ

သမဟတ တရားမရး သမဟတ အနညာတခလကးက ချမတသညအမနအရ ခ ေဝခြ ငး

ဖြ စလျင ယငးတက ညနကြ ားသည အချးအစားအတငးေသာလညး ေကာငး၊ ခ ေဝသည

အရပရပဆငရာ ပစစညးများ၌ဆငရာ အစလက ေသာလညး ေကာငး စာချပစာတမးတင

ပါဝငသတကေပးေဆာငရမည။

၃ဝ။ မညသမဆ ကျပငါးေထာငထကပသည ေငကဖြ စ ေစ၊ကျပငါးေထာငထကပသည ေငလလကမတ၊ချကလကမတ

သမဟတ ေင ေချးကတစာချပ တစစတစရာကဖြ စ ေစ၊ ေကးမြ တစစတစရာကအားလး သမဟတ တစချ

တစဝကအတက အစားထး အ ေပြ အ ေကြ ေပးအပသည တနဖး ေငငါးေထာငကျပထကပသည ေရ ေပြ ာငးနင ေသာ

ပစစညးတစစတစရာကဖြ စ ေစ လကခရယလျင ထ ေငလလကမတ၊ ချကလကမတ၊ ေင ေချးကတစာချပ သမဟတ

ပစစညးက ေပးအပသက ေတာငးဆသညအခါ ထကသငသည တဆပ ေခါငးကပပြ း ေပြ စာက ေပးအပရမည။

(မညသမဆ အသစပြ နလညချပဆ ေသာ မးအာမခစာချပနင စပလျဥး၍ ပရမယ ေငတစစတစရာ သမဟတ

အဖးစားနားတစခအတက ေငက ေသာလညး ေကာငး၊ ေငလကမတက ေသာလညး ေကာငး၊ လကခရယထားလျငထသ

လကခရ ယပြ းတစလအတငး၎ငးအတကတဆပ ေခါငးခနအေပြ အေကြ ထမး ေဆာငထားသည ေပြ စာအား ေပး

အပရမည။)

အခနး (၃)

တဆပေခါငးနငစပလျဥး၍ ပငးခြ ားဆးဖြ တခြ ငးအ ေကြ ာငး

၃၁။ (၁) စာချ ပစာတမးတစစတစရာက ချ ပဆပြ းဖြ စ ေစ၊ မချ ပဆရ ေသးသညဖြ စ ေစ၊ တဆပေခါငးကပနပပြ း

ဖြ စ ေစ၊ မကပနပရ ေသးသညဖြ စ ေစ မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း ေကာလ ေတတ ာအရာရထ ေဆာငယတငပြ

လာပြ းထစာချပစာတမးသညတဆပ ေခါငးခန(ထကသငလျင) မညမျထကသငသညထငမြ င ေကြ ာငးက

သရလ ေကြ ာငးထသကေလျာကထားလာသညအခါတင အမအသးသး၌ မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း

(ေကာလ ေတတ ာအရာရ)က ညနကြ ားသညအတငး ၅၀၀ကျပ (ငါးရာကျပ)ထကမပ ကျပ ၅၀ (ငါးဆယ)

ပဒမ ၄၉အရ ခင ပြ သည သကသာ ခငက ေလျာက ထားရမည အချနကာလ

အချ ကစစတ တငလကခ ေပြ စာေပး ရနတာဝနများ

17

ေအာက မ ေလျာသည အခ ေကြ း ေင ကေပးေဆာငသညအခါ၊ စာချ ပစာတမးအ ေပါတင တဆပ ေခါငး

ခနတစစတစရာ ထကသငသည(ထငမြ ငလျင) အခန မညမျ ထကသင ေကြ ာငးက မြ နယအခနဦးစး

ဌာနမ း (ေကာလ ေတတ ာအရာရ) က ဆးဖြ တရမည။

(၂) ဆခသညအတငးပငး ခြ ားဆးဖြ တနငရနအလငာစာချပစာတမးေကာကနတချကနငတက ၄ငးစာချ ပ

စာတမးအ ေပါတငအခန ထကသင ေစခြ ငးအ ေကြ ာငး၊ ထကသငသညအခနနငသကဆငသည အ ေကြ ာငး

ခြ ငးရာများနင ပတဝနးကျငအ ေထာကအထားအားလးက ယငးအ ေပါတင မနကနစာအပြ ညအစ

သတမတ ေဖာပြ လျကပါရေကြ ာငး အလရမည ထငမြ ငသညကျမးကျနလာနင အခြ ားသက ေသခချက

များကလညး ေကာငး၊ မြ နယအခနဦးစးဌာနမး ( ေကာလ ေတတ ာအရာရ) ကဆငဆ ေတာငးယနငသည

အပြ င၊ ဤကသ ဆငဆ ေတာငးယသညအတငး ထ ေကာကနတချကနင သက ေသခချကများက မတင

သငးမဆခသည ေလျာကလာမျးတစစတစရာအေပါ ပငးခြ ားဆးဖြ တေပး ရန ငြ ငးပယခငရသည။

သရာတင –

(က) ဤပဒမအရတငပြ သည မညသညသက ေသခချကကမျ ဆငရာစာချပစာတမးအ ေပါ

တင ထကသငရနရသည တဆပ ေခါငးခနနငစပလျဥး၍ စစ ေဆး ေမး မြ နးသည အချကတင

မတစပါးအခြ ားမညသညတရားမ လပထးလပနညးတငမျတစစတစ ေယာက ေသာသအ ေပါ

တင အသးပြ ခြ ငးမရေစရ။ထပြ င-

(ခ) စာချပစာတမး ေပါတင ထကသငသညတဆပ ေခါငးတနဖးက ေပး ေဆာင ပြ း ေနာက

ထစာချပစာတမးတင ဆခသညအ ေ ကြ ာငးခြ ငးရာ သမဟတ ပတဝနးကျငအ ေထာက

အထားများကမနကနစာ ေဖါပြ ခြ ငးမပြ ဘ ချနလပထားခြ ငး ေကြ ာင ဤအကဥပ ေဒအရထက

သငသည မညသည ပြ စဒဏမမဆ ကငးလတခငရေစရမည။

၃၂။ (၁) ပဒမ ၃၁ အရ မြ နယအခနဦးစးဌာနမး ေကာလေတတ ာအရာရထ ေဆာငယတငပြ လာသည စာချပ

စာတမးတစစတစရာမာ တဆပ ေခါငးခနထကသငသည စာချပစာတမးမျ းဖြ စ ေကြ ာငးနင ထအရာရ

က ထငမြ ငသညအတငး-

(က) တဆပ ေခါငးလ ေလာကစာ ကပနပပြ းဖြ စ ေကြ ာငး ၎ငး မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း

(ေကာလ ေတတ ာအရာရ)က ပငးခြ ားဆးဖြ တသညအခါ၊ သမဟတ

(ခ) ပဒမ၃၁အရ၎ငး မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း (ေကာလေတတ ာအရာရ) ပြ ဋဌာနး

ဆးဖြ တသည တဆပ ေခါငးခနက ဖြ စေစ၊ ဆငရာစာချပစာတမးနငစပလျဥး၍

ေပး ေဆာငပြ း တဆပ ေခါငးခနနငတက ဆခသညအတငး ပငးခြ ားဆး ဖြ တသည

တဆပ ေခါငးခနနင ညမျ ေသာ (ေင ေကြ းကေဖာပြ ၍ဖြ စေစ) ေပး ေဆာငပြ းဖြ စသည

အခါ၊ မြ နယအခနဦးစးဌာနမး (ေကာလေတတ ာအရာရ)က ထကသငသည တဆပ

ေခါငးခနကေင အ ေရအတကပါ ေဖါပြ ၍ အပြ ညအဝ ေပးေဆာငပြ းဖြ စ ေကြ ာငး

စာချပစာတမး ေပါတင ထပဆငလကမတ ေရးထးခြ ငးအား ဖြ င အတညပြ ရမည။

(၂) ၎ငးစာချ ပစာတမးမာ တဆပ ေခါငးခနမထကဟ ထငမြ ငယဆလျင ေဖာပြ ခသည နညးလမးအတငး

မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း (ေကာလေတတ ာအရာရ)က မနကန ေကြ ာငး အတညပြ ရမည။

(၃) ဤပဒမအရ ထပဆငလကမတ ေရးထးပြ းသည မညသညစာချ ပစာတမးကမဆ ထကသငသည

မြ နယအခန ဦးစးဌာနမး (ေကာလေတတ ာ အရာရ)က ေရးထးသည သကေသခ လကမတ

18

တဆပေခါငးပါ ေကြ ာငး သမဟတ တဆပ ေခါငးခနထကသငခြ ငးမရ ေကြ ာငးအမအ ေကြ ာငးခြ ငးရာ အ

လကမတယရမညအပြ င တဆပ ေခါငးခနထကသငလျငလညး သက ေသခချကအဖြ စဖြ စ ေစ၊ အခြ ား

နညး ဖြ င ဖြ စ ေစ၊ လကခနငခငရ ေစရမညဖြ စပြ းမလကထကသငရာ တဆပ ေခါငးပါရ ပြ းဖြ စသကသ

အ ေရးယ ခြ ငးနင မတပတငသငးခြ ငးပြ နငသည။ သရာတင ဤပဒမအရ မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း

( ေကာလေတတ ာအရာရ ) သည ေအာကေဖာပြ ပါ အချကများကမျ ထပဆငလကမတေရးထးခြ ငးမရ

ေစရ -

(က) ပြ ညေထာငစသမမတ မြ နမာနငငေတာ အတငးချပဆသည သမဟတ ပထမဥးစာချပဆ၍

ချပဆသည ေနက ဖြ စ ေစ၊ တစလလနပြ းသည ေနာက ၎ငးထယ ေဆာငတငပြ လာသည စာချ ပ

စာတမးတစခခ။

(ခ) ပြ ညေထာငစသမမတ မြ နမာနငငေတာြပငပတင ချပဆ ပြ းသမဟတ ပထမဥးစာချပဆ၍

မြ နမာနငငအတငးပထမဦးစာ လကခရရ ပြ းေနာက သးလလနပြ းမ ၎ငးထ ေဆာငယတင

ပြ လာသည စာချပစာတမးတစစတစရာ။

(ဂ) ထကသငသည တဆပ ေခါငးခနမပါ ေသာ စကက ေပါတင�ေရးသားချပဆပြ း ေနာက ၎ငးထ

ေဆာငယတငပြ လာသည တဆပ ေခါငးခန တစဆယကျပ ထကသငသည စာချပစာတမး

သမဟတ ေငလလကမတ သမဟတ ကတလကမတတစစတစရာ။

အခနး (၄ )

နညးလမးတကျထကသင ေသာ တဆပ ေခါငးမပါသည စာချပစာတမးများ

၃၃။ (၁) ရအရာရမတစပါး ဥပ ေဒအရသမဟတ အမသညတသ ေဘာတညချကအရ သက ေသခချကရယခင

ရရသတစဥးဥးနင အများပြ ညသဆငရာ ရးကးကြ ပအပချ ပသအသးသးတသည မမတနငသကဆငသည

လပငနးများက ေဆာငရကရာ၌ ၎ငးတ ေရ ေမာကသ တငပြ လာေသာ တဆပ ေခါငးခနထကသင

သညဟ ထငမြ ငသည စာချပစာတမးတစစတစရာက ထကသငေသာ တဆပ ေခါငးမပါေကြ ာငးေပါ

ေပါကလျင သမးချပအ ေရးယရမည။

(၂) သမးချပအ ေရးယထားရနအတကဆခသညသအသးသးတကအခနထကသငရမည၎ငးတထ တငပြ လာ

ေသာစာချပစာတမးအရပရပက ချပဆသညအခါဖြ စ ေစ၊ ပထမဥးစာတငပြ သညအခါဖြ စ ေစ

မြ နမာနငငတညဆဥပ ေဒအရ တနဖးအေလျာကထကသငသည တဆပ ေခါငးခနပါရခြ ငးရ၊ မရစစ

ေဆးကြ ညရရမည။

သရာတင -

(က) ပြ စမဆငရာတရားသကး သမဟတ ပြ စမဆငရာတရားရးမတရားသကး တစဥးတစ ေယာကက

ပြ စမဆငရာ ကျငထးဥပ ေဒအခနး(၁၂)အရဖြ စ ေစ၊ အခနး(၃၆)အရဖြ စ ေစ၊ ေဆာငရက

သညမခငးကစစများမတစပါး အခြ ားပြ စမဆငရာမခငးကစစများေဆာငရကရာတင ၎ငးတ ေရ

ေမာကသ ေရာကရလာသည စာချပစာတမးတက ကြ ညရစစ ေဆး ခြ ငး သမဟတ

သမးချ ပအေရး ယ ခြ ငးမသငဟ ဆးဖြ တချကများနငသကဆင ခြ ငး မရေစရ။

စစေဆး ကြ ညရခြ ငး နင သမးချပ ထားြခငး အေကြ ာငး

19

(ခ) ပြ ညေထာငစတရားလတေတာချပတရားသက း ဖြ စလျင ဤပဒမအရစာချ ပစာတမး

တစစတစရာက စစ ေဆးကြ ညရခြ ငး၊ သမးချပအ ေရးယခြ ငးစသည တာဝနက ေဆာငရကရန

ပြ ညေထာငစတရားလတ ေတာချ ပက ခနထားေသာအရာရသ လအပနငသည။

(၃) ဤပဒမအလငာ သသယဖြ စသညအချကရလျင -

(က) မညသညရးများသည အများပြ ညသဆငရာရးများဟ မတယရမညအချကက ပြ ညေထာငစ

အစးရအဖ၏ သေဘာတညချကဖြ င ဘ ာေရးဝနကးဌာန မ သတမတနငသည။ ထအပြ င -

(ခ) မညသသညအများပြ ညသဆငရာရးများ၏ ကးကြ ပအပချပသဟ မတယရမည အချကက

ပြ ညေထာငစ အစးရအဖ၏သေဘာတညချကဖြ င ဘ ာေရးဝနကးဌာန မ သတမတနငသည။

၃၄။ တဆပခန ကျပ ၁၀ (တစဆယကျပ) ထကသငသည ေပြ စာတစစတစရာက တဆပ ေခါငးမကပဘ

အများ ပြ ညသနငသကဆင ေသာေငစာရငးများရငးလငးစစ ေဆးရာတင အရာရတစဥးဥး ေရသတငသငးသမဟတ ေပးအပ

တငပြ သညအခါ ထအရာရက စဥးစားဆငခြ င၍ ထ ေပြ စာက သမးချပအ ေရးယ ခြ ငးမပြ ဘ ယငး ေပြ စာ အစားထကသင

သညတဆပေခါငးပါရသည ေပြ စာကတငသငး ေစရန ေတာငးဆနငသည။

၃၅။ တဆပေခါငးခနထကသငသည စာချပစာတမးများတင ထကသငသည တဆပ ေခါငးခနထမး

ေဆာငထားခြ ငးမရလျငဥပ ေဒအရ သမဟတ အမသညတ၏ သ ေဘာတညချကအရ သက ေသခချက ရယခငအာဏာ

ရသတစဥးတ စေယာကက မညသညအမကစစနငမျ သက ေသခချကအဖြ စ လကခခငမရ ေစရ၊ သမဟတ ဤကသ

သက ေသခချကရယခငရသတစဥးတ ေယာကက ဖြ စ ေစ၊ အများပြ ညသနငသကဆငသညအရာရတစဥးတစေယာကက

ဖြ စ ေစ ထစာချပစာတမးအရ ေဆာငရကခြ ငး၊ မတပတငခြ ငး သမဟတ မနကန ေကြ ာငးအသအမတပြ သက ေသခ

လကမတေရးထးခြ ငး မရ ေစရ။

သရာတင -

(က) တဆပေခါငးခန ကျပ၁၀ (တစဆယကျပ)သာ ထကသငသည ေငလလကမတ သမဟတ စာချ ပ

စာတမး သမဟတ ကတစာချပမဟတသညဆခသည မညသညစာချပ စာတမးကမဆ

ချငးချကအားလးက အ ေထာကအထားပြ ၍ ထစာချပစာတမးက ထကသငရာ တဆပ ေခါငးခန

ေပး ေဆာငသညအခါ သက ေသခချကအဖြ စလကခရမည သမဟတ တဆပ ေခါငးခန

လ ေလာကစာ ကပနပထားခြ ငးမရသည စာချ ပစာတမးတစခနငစပလျဥး၍ ဒဏ ေကြ း ေင ကျပ

၅၀၀ (ငါးရာကျပ) နငတကလအပသည တဆပေခါငးခန ေငေပါငးက ေပး ေဆာငသညအခါ

သက ေသခချက အဖြ စလကခရမည သမဟတ ထကသငသည တဆပ ေခါငးခန သမဟတ

လအပေသာ တဆပေခါငးခနသည ကျပ၅၀၀(ငါးရာကျပ) ထကပသညအခါ ထထကသငသည

တဆပ ေခါငးခန သမဟတ လအပေသာ တဆပေခါငးခန၏ (၁၀) ဆ နငညမျ ေသာေငက

ေပး ေဆာငသညအခါ သက ေသခချကအဖြ စ လကခရမည။

(ခ) ေတာငးဆသညအခါ၌ တဆပ ေခါငးကပနပ ပြ း ေပြ စာက ေပးအပရမည ပဂဂလတစဥးဥးက

တဆပ ေခါငးမပါသည ေပြ စာက ေပးအပခပြ းအကယ၍ ထ ေပြ စာက တဆပ ေခါငးကပနပခ

လျငထသအ ေပါ၌ သက ေသခချကအဖြ စ လကခရမညကစစတင ေ ပြ စာ ေပးသကဒဏေကြ းေင

တဆပ ေခါငး မပါသည ေပြ စာများ အတက အထး ြပဋဌာနး ချက

နညးလမး တကျထက သင ေသာ တဆပ ေခါငးမပါ သည စာချပ စာတမးများ သကေသခ မဝငခြ ငး

20

ဒဏ ေကြ း ေင ကျပ၁၀၀(တစရာကျပ) ေပး ေဆာငခြ ငးအားဖြ င ထ ေပြ စာကထတငသငးသ

အတက သက ေသခချကအဖြ စ လကခရမည။

(ဂ) ပဋညာဥစာချပ သမဟတ သ ေဘာတညချက မညသည အမျးအစားကမဆ စာ ေပး

စာယနင ပြ လပချပဆထားပြ း စာနစ ေစာင သမဟတ ထထက ပမ၍ပါရ ေနပြ း ၎ငးစာ

များအနကတစေစာင ေစာငတင ထကသငသညတဆပ ေခါငးကပနပပါရလျင ထပဋညာဥ

စာချပ သမဟတ သ ေဘာတညချကက ထကသငသည တဆပ ေခါငးခနထမးေဆာင ပြ း

ဖြ စသညဟ မတယရမည။

(ဃ) ပြ စမဆငရာကျငထးဥပ ေဒ အခနး-၁၂ သမဟတ အခနး-၃၆ အရ မခငးတစစ တစရာမ

တစပါးပြ စမဆငရာတရားရး၌ ေဆာငရကချကတစစတစရာတင စာချ ပစာတမးတစရပ

ရပက သက ေသခအဖြ စလကခခြ ငးက ဤပဒမပါမညသညအချကကမျတားမြ စခြ ငးမရ ေစရ။

(င) အစးရကဖြ စ ေစ၊အစးရကယစား ဖြ စ ေစချပဆထားသည စာချပစာတမး တစစ

တစရာကေသာလညး ေကာငး၊ ပဒမ ၃၂ အရ သမဟတ ဤအကဥပ ေဒပါအခြ ား ပြ ဋဌာနး

ချကတစစတစရာအရ ပြ ဋဌာနးထားသညအတငး မြ နယအခနဦးစးဌာနမး (ေကာလေတတ ာ

အရာရ) ၏သက ေသခလကမတပါရသည စာချပစာတမးတစစတစရာက လညးေကာငး၊

မညသညတရားရး၌မဆ သက ေသခချကအဖြ စ လကခခြ ငးက ဤပဒမပါ မညသညအချက

ကမျ တားမြ စခြ ငးမရ ေစရ။

၃၆။ စာချပစာတမးတစခက သက ေသခအဖြ စ လကခ ပြ း ဖြ စသညအချကတင ထကသလကခ ပြ း

ဖြ စ ေသာဝနခချကက ပဒမ ၆၁ တင ပါရသည ပြ ဋဌာနးချကအရမတပါး ထအမ သမဟတ အမစစ ေဆး ေနစဥ

မညသညအဆင၌မဆ အဆပါ စာချပစာတမးသည နညးလမးတကျ ထကသငသည တဆပ ေခါငးခန ထမးေဆာငခြ ငး

မရ ေသးဟအ ေကြ ာငး ပြ ၍ ေမးမြ နးခငမရ ေစရ။

၃၇။ တဆပ ေခါငးခန လ ေလာကစာ ကပနပထားေသာလညး လအပသည တဆပ ေခါငးအမျးအစား

မဟတသညအချကတင ထစာချပအတက ထကသငသည တဆပ ေခါငးခနက ေပး ေဆာငပြ းသညအခါ ၄ငးစာချပ

စာတမးကထကသငသည တဆပ ေခါငးကပနပပြ း ေကြ ာငး အသအမတပြ လကမတ ေရးထးခငရသညအပြ င ဤကသ

ေသာ စာချပသည စာချပချပဆသည ေနမ အစပြ ၍ထကသငသည တဆပ ေခါငးခနထမးေဆာငပြ း ဖြ စေကြ ာငး

မတယရမညဟ ပြ ညေထာငစအစးရအဖ၏သေဘာတညချကဖြ င ဘ ာေရးဝနကးဌာနသည လအပသညနညးဥပေဒ

များက ပြ ဌာနးနငသည။

၃၈။ (၁) စာချပစာတမးတစရပကပဒမ ၃၃ အရသမးချပအ ေရးယထားသညမညသမဆ ဥပ ေဒအရ၊ သမဟတ

အမသညများ၏ သ ေဘာတညချကအရသက ေသခချက ရယခငရပြ း ပဒမ ၃၅ ပြ ဌာနးချကအရ

ဒဏ ေကြ း ေငက ေပး ေဆာငပြ း ေနာက သမဟတ ပဒမ ၃၇အရ ပြ ဌာနးထားသညအတငး တဆပ ေခါငး

ခနကေပး ေဆာင ေစပြ း ေနာကပငး၌ ထစာချပစာတမးက သက ေသခအဖြ စ လကခပြ း ေသာ အခါတင

စာချပစာ တမးက သကေသ ခအဖြ စ လကခပြ း ေနာက ကနကက ေပြ ာဆ ခင မရသည ပြ ဋဌာနး ချက

လအပ သည အမျ း အစား မဟတ ေသာ တဆပ ေခါငး ပါစာချ ပ စာတမး များက လကခ ခြ ငး

စာချပစာ တမးများ သမးချပ အေရးယ သညနညး လမး

21

၎ငးစာချပ စာတမးအတက ထကသငသညအခန ေငနငဒဏ ေငတသည ေဖာပြ ပါရသည သက ေသခ

လကမတနငတက အသအမတပြ မနကန ေကြ ာငး လကမတ ေရးထးထားသည ထစာချ ပစာတမးလကခမတတ

တစေစာငက မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း (ေကာလေတတ ာအရာရ) ထ ေပးပရမညအပြ င ၎ငးတဆပ

ေခါငးခနနင ဒဏ ေငများကလညး မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း(ေကာလေတတ ာအရာရ)ထ သမဟတ

ဤကစစအတက မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း (ေကာလေတတ ာအရာရ)က ၎ငး၏ကယစား ခနထားသထသ

ေပးပရမည၊

(၂) အခြ ားအမကစစအရပရပတင ဤကသ စာချပစာတမးတစရပက သမးချပအ ေရးယထားသသည

ထစာချပစာတမးမရငးက မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း (ေကာလေတတ ာအရာရ) ထ ေပးပရမည။

၃၉။ (၁) စာချပစာတမးတစခ၏မတတ က ပဒမ၃၈၊ပဒမခ(၁)အရ ေကာလေတတ ာအရာရထသ ေပးပသညအခါ၎ငး

မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း (ေကာလေတတ ာအရာရ)သညသင ေလျာသညဟ ထငမြ ငပါက ထစာချ ပ စာတမးနင

ပတသက၍ ေပး ေဆာငပြ းသညဒဏ ေကြ း ေငများအနကကျပ ၅၀၀ (ငါးရာကျပ) ထကပသည ဒဏ ေကြ း ေင

များက ပြ နလညထတ ေပးနငသည။

(၂) ထကသ ေသာ စာချပစာတမးတစရပက သမးချပအ ေရးယထားသညမာ ပဒမ ၁၃ သမဟတ ပဒမ၁၄

ကဆနကျင၍ ေရးသားခြ ငး ေကြ ာင ဖြ စလျငဆခသညအတငး ေပးေဆာင ပြ းသည ဒဏ ေကြ း ေငအားလးက

မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း (ေကာလေတတ ာအရာရ)ကပြ နလညထတေပးနငသည။

၄ဝ။ (၁) မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း (ေကာလေတတ ာအရာရ)သည ပဒမ ၃၃ အရ စာချပစာတမးတစစတစရာက

သမးချပအ ေရးယထား ေသာအခါ သမဟတ ေငလစာချပ သမဟတ ေင ေချးကတစာချပ မဟတသညစာချပစာတမး

တစစတစရာ၊ တဆပ ေခါငးခန ၁၀ကျပ (တစဆယကျပ)သာ ထကသငသည စာချ ပစာတမးများက ပဒမ၃၈ ပဒမခ (၂)အရ

၎ငးထ ေပးပသညက လကခရရ ေသာအခါေအာကပါ လပထးလပနညးအတငး လကနာေဆာငရကရမည -

(က) ထစာချပစာတမးသည ထကသငသည တဆပ ေခါငးကပနပပြ း ေကြ ာငး သမဟတ

တဆပ ေခါငးခနထကသငရနမရ ေကြ ာငး ထငမြ ငယဆလျင ၎ငးကထကသငသညတဆပ

ေခါငးကပနပ ပြ း ေကြ ာငးသမဟတထကသ တဆပ ေခါငးခနထကသငရနမရေကြ ာငး အမ ေပါ

မတည၍စာချ ပစာတမး ေပါ၌ထပဆင ေရးသားအတညပြ ရမည။

(ခ) အကယ၍ ထစာချပစာတမးသည တဆပ ေခါငးခနထကသင ေစရမညဖြ စပြ း ထကသင

သညတဆပ ေခါငးကကပနပထားခြ ငးမရဟ၎ငးအ ေနဖြ ငထင မြ ငယဆခလျင လအပ ေသာ

တဆပ ေခါငးခနက ေပး ေဆာင ေစရန သမဟတ တဆပခနအတငး ပြ ညမရနလအပသည

တဆပ ေခါငးခနနငတကဒဏ ေကြ း ေငကျပ၅၀၀(ငါးရာ) ကပါ ေပး ေဆာင ေစရန သမဟတ

၎ငးအ ေနဖြ င သင ေလျာသညဟ ထငမြ ငပါကလအပ ေသာတဆပ ေခါငးခနသမဟတ

ေလျာနညး ေနသည တဆပ ေခါငးခန၏ ၁၀(ဆယဆ)ဆထကမပ ေသာ ဒဏေကြ းေငက ေပးသငး

ေစရမည။ ထဒဏေကြ းေငသညေင ကျပ၅၀၀(ငါးရာ)ထကပသညဖြ စ ေစ၊ ေလျာသညဖြ စ ေစ

အထကပါအတငးေပးသငး ေစရမည။

သရာတင ထစာချပစာတမးက သမးချပအ ေရးယထားသညမာ ပဒမ ၁၃ သမဟတ ပဒမ ၁၄ က

ဆနကျင၍ ေရးသားခြ ငး ေကြ ာငဖြ စလျင မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း( ေကာလေတတ ာအရာရ )သည ၎ငးအ ေနနင

ဒဏေကြ း ေငကပြ န ေပးနင ခငအာ ဏာ

သမးချပ ထားသည စာချပ စာတမး များက မြ နယအခန ဦးစးဌာနမ းေကာလေတထာအရာရ က တဆပေခါငးကပနပ နငခင အာဏာ

22

သင ေလျာသညဟယဆပါက ဤပဒမအရ သတမတပြ ဋဌာနးထားသည ဒဏ ေကြ း ေငအားလးက လတငြ မး

ခငပြ နငသည။

(၂) ပဒမခ(၁)အပဒ(က)အရ သက ေသခလကမတတငးသည ဤအကဥပ ေဒ၏ ရညရယချက

များအလငာ ၎ငးလကမတပါအ ေကြ ာငးအရာစကားရပများအတငး အပြ းအပြ တ သက ေသခ

ချကဖြ စ ေစရမည။

(၃) စာချပစာတမးတစရပက ပဒမ ၃၈ ပဒမခ-၂ အရ ေကာလေတတ ာအရာရထ ေပးပခခြ ငး

ဖြ စလျင မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း( ေကာလေတတ ာအရာရ)သည ဤပဒမတင ပြ ဋဌာနးထား

သညအတငး အ ေရးယ ေဆာငရကပြ း ေနာက ထစာချပစာတမးက သမးချပခသည အရာရ

ထသ ပြ နလည ေပးပရမည။

၄၁။ တဆပ ေခါငးခန ၁၀ကျပ(တစဆယကျပ)သာထကသငသည ေငလလကမတ သမဟတ ေငေပးကတ

စာချပ မဟတသည တဆပ ေခါငးခနထကသငသည စာချပစာတမးတစစတစရာဖြ စပြ း ထကသငသည တဆပ ေခါငးခန

ကထမးေဆာငထားခြ ငးမရဘ ထစာချပစာတမးတစရပက မညသမဆ၎ငး၏ သ ေဘာဆနဒ အ ေလျာကစာချပချပ

ဆသည ေနမ သမဟတ ပထမဥးစာချပဆသည ေနမ တစနစအတငး ေကာလေတတ ာ အရာရေရ ေမာကသတငပြ လာခြ ငး

နငထသကပငထစာချပစာတမးသညထကသငသည တဆပ ေခါငးက ကပနပရခြ ငးမရေသး ေကြ ာငး အသေပးအေကြ ာငး

ကြ ားပြ းလအပသည တဆပ ေခါငးခနဖး ေငက ေသာလညးေကာငး၊ ထကသငသည တဆပ ေခါငးခနက ပြ ညမရနလအပ

သညတဆပ ေခါငးဖး ေငကေသာလညး ေကာငး ေပးရနကမးလမးလာသညအခါတင မြ နယအခနဦးစးဌာနမး (ေကာလေတတ ာ

အရာရ)သည ထစာချပကထကသငသည တဆပေခါငးကပရနပျကကကခခြ ငးမာမ ေတာတဆ၊ မားယငး၊ အ ေရးတကး

လအပ၍ ေပါ ေပါကခခြ ငးဖြ စသညဟ ယကြ ညခပါက မြ နယအခနဦးစးဌာနမး (ေကာလေတတ ာအရာရ)သည ပဒမ ၃၃ နင

၄ဝအရ ေဆာငရကမညအစား ထကသငေသာေငက လကခရယပြ း ေနာက ပြ ဌာနးချကများအတငး ေဆာငရကနငသည။

ပြ ညတငးအခနများဦးစးဌာန၊ ညနကြ ားေရးမ းချပ (ဘ ာေတာမငးကး)ထ အမတနငတက တငပြ ခငပြ ရန ဖြ စသည။

၄၂။ (၁) စာချပစာတမးတစစတစရာသည အကယ၍တဆပ ေခါငးခနနင ဒဏ ေကြ း ေင တစစတစရာက(ရလျင)

ပဒမ ၃၅၊ ပဒမ ၄ဝ သမဟတ ပဒမ၄၁ အရ ေပး ေဆာငပြ းဖြ စသညအခါ ထစာချပစာတမးစာတမးက သက ေသခအဖြ စ

ဝနခသ သမဟတ မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း (ေကာလေတတ ာအရာရ) က အမအလကထကသငသည တဆပ ေခါငးခန

သမဟတ ထကသငသည တဆပ ေခါငးခနနင ဒဏ ေကြ းေငကေကာကခပြ းဖြ စ ေကြ ာငး ေငေပး ေဆာငသ အမညေနရပ

နငတက ၎ငးစာချပစာတမး ေပါတင ထပဆင ေရးသားအတညပြ ရမည။

(၂) ထကသထပဆင ေရးသားအတညပြ ပြ းသည စာချပတစရပရပသညသက ေသခအဖြ စလကခနငခင

ရ ေစရမညအပြ င ထစာချပစာတမးက ထကသငသည တဆပ ေခါငးခနထမးေဆာင ပြ းဖြ စသကသ

မတပတငခြ ငး၊ ယငးအ ေပါအ ေရးယ ေဆာငရကခြ ငးနင၎ငးက မနကနေ ကြ ာငး အတည ပြ လကမတ

ေရးထးခငလညးရ ေစရမညအ ပြ င စာချပစာတမးကသမးချပအ ေရးယထားသ အရာရက သမးခစဥ၌

လကရဖြ စသက ဤကစစအတက ေလျာကထားလာသညအခါတင၎ငးသသဖြ စ ေစ၊ ၎ငးသက ညနကြ ားသသ

ဖြ စ ေစ ေပးအပရမည။

မာ:ယငး၍တဆပေခါငး မကပမသည စာချပ စာတမးများ အတက တဆပ ေခါငးကပ ပြ းအဖြ စ သေရာက ရေစရန ေဆာင ရကခင အာဏာ

တဆပ ေခါငးခန ထကသင ပြ း သည စာချ ပစာ တမးေပါ တငထပ ဆငလက မတေရး ထးခင အာဏာ

23

သရာတင -

(က) ပဒမ ၃၅ အရ တဆပ ေခါငးခနနင ဒဏ ေကြ း ေငများက ေပး ေဆာင၍သက ေသခ အဖြ စလကခပြ း မဟတ

သည မညသညစာချ ပစာတမးကမဆ သမးချ ပသည ေနမ တစလမ ေကျာလနမ သမဟတ မြ နယအခန

ဦးစးဌာနမ း(ေကာလေတတ ာအရာရ)က ထပမသမးချပရန လအပေကြ ာငးနင ထအတညပြ ဝနခချက

လကမတက ပယဖျကခြ ငးမရေသးလျင ဆခသညအတငး ေပးအပခြ ငးမရ ေစရ။

(ခ) ဤပဒမပါမညသညအချကကမျတရားမကျငထးကဓဥပ ေဒအမန - ၁၃ နညးဥပ ေဒ-၉က အကျ းသက

ေရာကခြ ငးမရေစရ။

၄၃။ စာချပစာတမးတစစတစရာနငစပလျဥး၍ ဤအခနးပါ ကျငထးအရေဆာငရကခြ ငး သမဟတ ဒဏေင

ေပး ေဆာငခြ ငး ေကြ ာင ၎ငးစာချပစာတမးနငပတသက၍ တဆပ ေခါငးဥပ ေဒက ဆနကျင ပြ း ပြ စမကျးလနခသညဟ

ထငမြ ငရနအ ေကြ ာငးရသအ ေပါတင တဆပေခါငးဥပေဒအရ တရားစဆခငက ပတပငခြ ငးမရ ေစရ။

သရာတင ထပြ စမကကျးလနခြ ငးမာ ထကသငသညတဆပ ေခါငးခနက ထမးေဆာငခြ ငးမပြ ရ

ေအာင ကရယချကဖြ င ကျးလနခြ ငးဖြ စ ေကြ ာငး မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း(ေကာလေတတ ာအရာရ)က ထငမြ ငယဆ ခြ ငး

မရလျငဆခသညအတငး ဒဏ ေင ေပး ေဆာငပြ းသည စာချပစာတမးနငဆငသညကစစတင တရားစဆခငမရ ေစရ။

၄၄။ (၁) စာချပစာတမးတစရပအတက မညသမဆ ပဒမ ၃၅၊ ပဒမ ၃၇၊ ပဒမ ၄ဝ သမဟတ ပဒမ ၄၁

အရတဆပ ေခါငးခန သမဟတ ဒဏ ေငကေပး ေဆာငပြ း ေနာက သ ေဘာတညချက သမဟတ

ပဒမ၂၉ပါပြ ဌာနးချကများသမဟတထစာချပစာတမးချပဆသညအချန၌ အာဏာတညဆအခြ ား

ပြ ဋဌာနးချကအရ အခြ ားသကထစာချပစာတမးအတက ေပး ေဆာငရန တာဝနရသညအခါ ပထမ

ေဖာပြ ခသက အခြ ားသထမေပးေဆာငပြ း တဆပေခါငးခနနငဒဏ ေကြ းေငက ပြ နလညရပငခငရသည၊

(၂) ထကသ ပြ နလညရရရနအတက ဤအကဥပ ေဒအရ ထစာချပစာတမးနင ပတသက၍ ထတ ေပး

သညသက ေသခလကမတ တစစတစရာသည ထစာချပစာတမး၌ပါရ သညအ ေကြ ာငးအချကများ

အတက မနကန ေကြ ာငး အပြ းအပြ တသက ေသခချက ဖြ စ ေစရမည၊

(၃) တရားရးကသင ေလျာသညဟထငမြ ငသညအခါတငအမသညများအဖြ စထသများပါဝင၍ ၎ငးစာချပ

စာတမးကလညး သက ေသခအဖြ စတငသငးသညမညသညမခငးသမဟတေဆာငရကချကတငမဆ

ဆခသညေငပမာဏက တရားစရတ ေငနငပတသက၍ ချမတသည အမနတင ထညသငးနင

သည။ ထ ေငပမာဏက ယငးအမနမျ းတင တရားရးက ထညသငးခခြ ငး မရလျင ၎ငး ေငက ရရန

တစစတစရာထပမ၍ ေဆာငရကခင မရ ေစရ၊

၄၅။ (၁) ပဒမ ၃၅ သမဟတ ပဒမ ၄ဝ အရ ဒဏ ေကြ း ေငတစစတစရာက ေပး ေဆာငထားပြ း ေနာက

ေပး ေဆာငသည ေနမတစနစအတငး စာဖြ င ေရးသား ေလျာကထားသညအခါတငထဒဏေငအားလးက

သမဟတ အချ အဝကက ပြ နလညထတ ေပးနငသည။

(၂) ဥပ ေဒနငအည ထကသငသညထကပမ၍ တဆပ ေခါငးခနက ပဒမ ၃၅ အရ သမဟတ ပဒမ ၄ဝ

အေရးေပး ေဆာငပြ းသညအချကတင တဆပ ေခါငးခနကပမေပး ေဆာငထားေ ကြ ာငး ထငမြ ငသညအခါ

ထသထမး ေဆာငရန အမနချမတသည ေနမ(၃)လအတငး စာဖြ ငေရးသားေလျာကထားလျင ပမထမး

ေဆာငထားသည အခန ေငကပြ နလည ထတ ေပးနငသည။

တဆပေခါငး အကဥပေဒ က ဆနကျင ေသာပြ စမ အတက တရားစ ဆခြ ငး

တဆပေခါငး ခနသမဟတ ဒဏေငများ ေပး ေဆာင သက ပြ န လည ရယပငခင

ဒဏေင သမဟတ ပမေကာက ခသည တဆပေခါငးခန က ပြ နေပး နငရန ပြ ည တငးအခန များဥးစးဌာန၊ ညနကြ ားေရး မ းချ ပ၏ အခငအာဏာ

24

၄၆။ (၁) ပဒမ ၃၈၊ ပဒမခ (၂) အရ မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း(ေကာလေတတ ာအရာရ)ထေပးပသည

စာချပစာတမးတစစတစရာသည ေပျာကဆးလျငဖြ စေစ ၊ပျကစးလျငဖြ စေစ၊ ဆးရးလျငဖြ စေစေပး

ပသမာ ထသ ေပျာကဆးခြ င၊ ပျကစးခြ ငး၊ သမဟတ ဆးရးခြ ငးအတက တာဝနမရ ေစရ။

(၂) စာချပစာတမးတစစတစရာကအထကပါအတငး ေပးပ သညအခါတင သမးချပအ ေရးယစဥ

ထစာချပကလကရဖြ စသကသမးချပသထမ မမကနကျစရတ ဖြ ငမတတ ကး၍ သမးချပအ ေရးယသ

ကယတင မနကန ေကြ ာငး သက ေသခလကမတ ေရးထး ေပးရန ေတာငးဆခင ရသည။

၄၇။ တဆပ ေခါငးခန တစဆယသာထကသငသည ေငလလကမတ သမဟတ ေင ေပးကတ စာချပတစစ

တစရာက ေငထတယရန တငပြ လာသညအခါ၌ တဆပ ေခါငးကပထားခြ ငးမရလျင ထကသ တငပြ ခြ ငးကလကခသက

လအပသည ကပတဆပ ေခါငးကကပနပ၍ ဤအကဥပ ေဒ၌ ေဖာပြ ပြ းဖြ စသည နညးလမးအတငး ထတဆပ ေခါငးက

ပယဖျကရမညအပြ င ဖျကသမးပြ းေနာက လကခရယသက ယငး ေငလလကမတ သမဟတ ေင ေပးကတစာချပအတက

အမန ေပး ေဆာငသငသထမ ေတာငး ယခငရ ပြ းမမ ေပးရန ရ ေငမ နတယခငလညးရသညအပြ င အဆပါ စာချပစာတမး

သညလေလာကခငမာသညဟ မတယရမည။

သရာတင ဤပဒမပါမညသညအချကကမျ တစဥးတစ ေယာကက ယငး၏ ေငလလကမတ သမဟတ

ေင ေပးကတစာချပဆကစပတာဝနရခြ ငးနငစပလျဥး၍ ပြ စဒဏ သမဟတ ေဆာငရကချကတမ ကငးလတခငမရ ေစရ။

၄၈။ ဤအခနးအရ ေပး ေဆာငရနရသည တဆပေခါငးခန၊ ဒဏ ေကြ း ေငနင အခြ ား ေငများအားလးက

မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း (ေကာလေတတ ာအရာရ)က အရ ေကာကခရမညအပြ ငေကာကခသညအခါတင ၎ငး ေငများ

က ေပး ေဆာငရနရသပငသည ေရ ေ ပြ ာငးနင ေသာပစစညးများက ဝရမးကပေရာငးချ၍ဖြ စ ေစ၊ ေမြ ခနမ ေပြ ကျန ေင ဖြ စဘ

သကသအရ ေကာကခရန အခြ ားတညဆနညးလမးများဖြ ငဖြ စ ေစ ပြ နလညေကာကခနငသည။

အခနး ( ၅ )

အချ ကစစများတင တဆပ ေခါငးများအတကခငပြ ချကများ

၄၉။ ပြ ညေထာငစအစးရအဖ၏ သေဘာတညချကဖြ င ဘ ာေရးဝနကးဌာနသည ပြ ဋဌာနးထားသည

နညးဥပ ေဒများကအ ေခြ ပြ ၍ လအပေသာ သက ေသခအ ေထာကအထားရရရန သမဟတ စစမးမပြ လပရန အတက

မြ နယအခနဦးစးဌာနမး ( ေကာလေတတ ာအရာရ )သည ပဒမ ၅ဝ ၌ ပြ ဋဌာနးထားသည ကာလအပငးအခြ ားအတငး

တငသငးသည ေလျာကလာနင အေကြ ာငးအရာက ေကျနပမရလျင ပျကစးသား ေသာနပ တဆပ ေခါငးများနင ပတသက

၍ ေအာကတင ေဖာပြ သညအတငး ကငးလတခင ပြ နငသည -

(က) စကကတစစတစရာတင ေရးသားသည စာချပစာတမးက မညသမဆ မချပဆမ အမမ

အမတမဖြ စ ေစ၊ မကရယဘဖြ စ ေစ၊ ယယငးပျကစး၍ အသငသ ာနမထငမရား သမဟတ

ေရးသားရာတင မားယငး၍ဖြ စ ေစ၊ အခြ ားအ ေကြ ာငးတစစတစရာေကြ ာငဖြ စ ေစ၊ ရညရယသည

ကစစတင အသးပြ ရနအတက မသငေလျာသည တဆပေခါငး၊

(ခ) စာချပစာတမးတစစတစရာက အားလး သမဟတ တစပငးတစစ ေရးပြ းဖြ စေသာလညး

မညသညအမသညကမျ လကမတ ေရးထးခြ ငး သမဟတ ချပဆခြ ငးမပြ ေသးသည စာချပ

စာတမးေပါရ တဆပေခါငး၊

ပဒမ ၃၈ အရ ေပးပ သညစာချပ စာတမးများ ေပျာကဆးသည အတကတာဝန မရခြ ငး

ေငေပး ေချရနရ သရရသည အခန မပါသည ေငလ လကမတ၊ ကတလက မတများက ၎ငးကတ ဆပခနကပ နပနင ခငအာဏာ

တဆပ ေခါငးခန များနငဒဏ ေငများပြ န လည ေကာကခ ခြ ငး

ပျကစး သည တဆပ ေခါငးများ အတကခင ပြ ချက

25

(ဂ) ( ေတာငးဆသညအခါတင ေပး ေချရနမဟတသည) ေငလလကမတများ သမဟတ

ေင ေပးကတစာချပများ ဖြ စသညအချကတင -

(၁) မညသညေငလလကမတ တငမဆ ကယတငလကမတေရးထးသ သမဟတ ၎ငး၏

ကယစားလကမတေရးထးသက လကမတ ေရးထး ပြ း ဖြ စ ေသာလညးေင ေပး ေချခြ ငးမပြ

ရ ေသးသည သမဟတ မညသညနညးလမးနငမျ အသးမပြ ရ ေသးသည ေင ေပး ေချ

ေစရနအလငာ တငပြ သညကစစမတစပါး အခြ ားမညသညကစစနငမျ လကမလတ

ရ ေသးသည ေငလလကမတ တစစတစရာ အ ေပါ၌ပါရသည နပတဆပ ေခါငး၊

သရာတင ထတဆပ ေခါငးမျ း ရကနပလျကပါသညစကကတင ေနာကထပ ေရးသား

ရနရသည ေငလလကမတ တစစတစရာအတက ေင ေပး ေချေကြ ာငး ရညရယသည

လကမတတစစတစရာ မပါရ ေစရ၊

(၂) ကယတငလကမတေရးထးသ သမဟတ ၎ငး၏ ကယစားလကမတေရးထးသက

လကမတ ေရးထးပြ း ဖြ စ ေသာလညး မညသညနညးလမးနငမျ အသးမပြ ရေသး

သည သမဟတ ထသ၏လကမ မလတရ ေသးသည ေင ေပးကတစာချ ပတင ကပထား

သည တဆပ ေခါငး၊

(၃) ကယတငလကမတေရးထးသ သမဟတ ၎ငး၏ ကယစားလကမတေရးထးသက

လကမတ ေရးထး၍ ေင ေပး ေချ ေစရနတငပြ သည ေငလလကမတ သမဟတ ေင

ေပးကတစာချပ တစစတစရာတင အသးပြ ပြ း သမဟတ အသးပြ ရနရညရယ

ေသာတဆပေခါငး၊ သေသာ လကခပြ းသည သမဟတ ထပဆငလကမတ ေရးထး

ပြ းသည စာချပစာတမး တစစတစရာတင ပျကကကမ သမဟတ မားယငးမ

ပါရသည တဆပ ေခါငးသညပျကစး သမဟတ အသးပြ ၍မရနင ေအာင ဖြ စခလျင

၎ငး ေငလလကမတေပါ ပါရသညတဆပ ေခါငး သမဟတ ေင ေပးကတစာချပ

ဖြ စသညအချကတင ေင ေပး ေချမညသသ လက ေရာက ေပးအပသညအခါ၌

ကပထားသညတဆပ ေခါငး သရာတင ဆခသညအတငး မားယငးသညအချက

ကပြ ငဆငခြ ငးမတစပါး အခြ ားအ ေကြ ာငးအချကတစရပရပတင ပျကစးယယငး

သည ေငလလကမတ သမဟတ ေငေပးကတစာချပများအတက ပြ ညစ၍ထကသင

သည တဆပ ေခါငးကကပနပ ေစ၍တငပြ ေစရမည။

(ဃ) သကဆငပါဝငသတစဥးဥးက ေရးသားချပဆပြ း ဖြ စ ေသာလညး ေအာကပါစာချပစာတမး

အတက အသးပြ ပြ းသညတဆပ ေခါငး -

(၁) ေရးသားချပဆပြ း ေနာက ကနဥးကပင ဥပ ေဒအရ လးဝပျက ပြ ယ ေန ေကြ ာငး ေတ ရ

ရေသာ စာချပစာတမး။

(၂) ချပဆ ပြ း ေနာက အမား သမဟတ မားယငးမတစစတစရာပါရသညဟ ေတရရ

သညအတကမလကရယသညအတငးအသး ပြ ရနမသငေလျာသညစာချပစာတမး၊

(၃) လကမတ ေရးထး စာချပချပဆသငသ တစစတစ ေယာကက မချပဆရ ေသးမ

ေသဆး၍ဖြ စ ေစ၊ မချပဆလ၍ဖြ စေစ သမဟတ ချပဆခြ ငးမပြ လ ေကြ ာငးငြ ငးဆ

26

၍ ဖြ စ ေစ၊ ရညရယထားသညအတငး ေဆာငရကရန ရသညကအထ ေမြ ာကေအာင

မချပဆနငသည စာချပစာတမး၊

(၄) စာချပချပဆရာ၌ အဓကကျသက မချပဆသညအပြ င လကမတမ ေရးထး

နင၍ဖြ စ ေစ၊ လကမတမ ေရးထးလ ေကြ ာငး ငြ ငးပယ၍ဖြ စ ေစ၊ ကရယရငး ကစစ

အတငး အထ ေမြ ာကမမရသည စာချပစာတမး၊

(၅) တစစတစ ေယာက ေသာသက ချပဆသညစာချပအတငး ေဆာငရကရန

ငြ ငးဆန ခြ ငးေကြ ာင သမဟတ အာမခ ေငအဖြ စ ကရယထားသည ေင ေကြ း

တစစတစရာက က တငထတ ေပးရန ငြ ငးဆနခြ ငး သမဟတ ခနထားသညရာထး

တစစတစရာက လကမခ ခြ ငး သမဟတ ငြ ငးပယခြ ငးေကြ ာင ကရယထားသည

ရညရယချက လးဝဆးရးသားသည စာချပစာတမး၊

(၆) ချပဆသညစာချပအရ ေဆာငရကရနကရယသည အမကစစကဆခသည

တဆပ ေခါငးတနဖး ေအာက မ ေလျာ ေသာ တဆပ ေခါငးပါသည စာချပမာ

ထအမသညများသည အခြ ားစာချပစာတမးအရ ေဆာငရက ပြ းဖြ စ၍ အသးမဝင

ဖြ စလာသည စာချပစာတမး၊

(၇) ချပဆထားသည စာချပတင တနဖးထက ေလျာ ေသာ တဆပ ေခါငးပါရ ေနပြ း

ဆခသညတဆပ ေခါငးတနဖး ေအာကမ ေလျာသည တဆပ ေခါငးပါရ ေသာ အခြ ား

စာချ ပစာတမးအရ အမသညများ အချငးချငးေဆာငရက ပြ းဖြ စသည အမကစစနငစပ

လျဥး၍ ချပဆသည စာချပစာတမး၊

(၈) အမမအမတမဖြ စ ေစ၊ မရညရယ၍ ဖြ စ ေစ၊ ပျကစးသား၍ မလချပဆရာတင ပါဝင

သညအမသညတကပင တညသညသ ေဘာအတငး အခြ ားစာချပစာတမး

တ စေစာငက အစားချ ပဆ၍ ထကသငသည တဆပ ေခါငးခနထမးေဆာငထားသည

စာချပစာတမး၊

သရာတင−

စာချပစာတမးတစစတစရာအား ဥပေဒနငမညေသာ�ေဆာငရကမသမဟတ ေပးအပခရမ

သမဟတ သကေသခအဖြ စ လအပမမရသညအခါ အဆပါ စာချပစာတမးသည ပယဖျက ခြ ငးခရ

ခြ ငးခရမည။

ရငးလငးချက − ပဒမ(၃၂)အရ မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း (ေကာလေတတ ာအရာရ)မ အတညပြ ထား

� ေသာ တဆပေခါငးခန အပြ ညအဝ ထမးေဆာငထားသည စာချပစာတမးတစစ

တစရာက ဤပဒမ အရနပတဆပေခါငးအဖြ စမတယရမည။

၅ဝ။ ပဒမ ၄၉ အရ စာချပစာတမး တစစတစရာအတက သကသာခငက ေအာကပါကာလအပငးအခြ ား

အတငး ေလျာကထား ရမညဟ ဆရာတင -

(၁) အထကပြ ဌာနးထားသည အပဒ(ဃ)(၅)အရ�ေဖာပြ ပါရသည ကစစအတက စာချပပါ ေနမ

(၂) လ အတငး၊

ပဒမ ၄၉ အ ရခငပြ သည သကသာခင ကေလျာက ထားရမည အချနကာလ

27

(၂) တဆပ ေခါငးပါစကကေပါတင သကဆငသတအနကမညသမျ ေရးသားချပဆခြ ငးမပြ ရ ေသး

သညကစစအတက တဆပ ေခါငးပျကစးသည ေနာက (၆) လအတငး၊

(၃) တဆပ ေခါငးပါစကကတင သကဆငသတစဥးဥးက စာချပ ေရးသားချပဆပြ းေသာ

ကစစအတက စာချပပါ ေနရကမ (၆)လအတငး သမဟတ ေနစေဖာပြ ထားခြ ငး မရလျင

ဥးစာချပဆသည ေန သမဟတ ချပဆသတစဥးတညး ချပဆသည ေနမ (၆)လအတငး၊

သရာတင-

(က) ပျကစးသား ေသာ စာချပစာတမးတစစတစရာက လ ေလာက ေသာအ ေကြ ာငးအချကများအရ

မြ နမာနငငပြ ငပသပ ပြ း ေနာက မြ နမာနငငအတငး ပြ နလညလကခရရသည ေနမ (၆)လ

အတငးေလျာကထားနငသည။

(ခ) မလမ ေရာငနငသညကစစများ ေကြ ာင စာချပစာတမးတစစတစရာက အစားထးပြ းေနာက

ေဖာပြ ပါအချနအတငး ပယဖျကရန မတငပြ နငလျင အစားထးချပဆသည စာချ ပကချပသည

ေနမ (၆)လအတငး ေလျာကထားနငသည။

၅၁။ ပြ ညတငးအခနများဦးစးဌာန၊ ညနကြ ားေရးမ းချပက (က) ဤကစစအတကအခငအာဏာ အပနငးထားသည

မြ နယအခနဦးစးဌာနမး(ေကာလေတတ ာအရာရ) သမဟတ (ခ) မညသညဘဏလပငနးရင (သမဟတ) ဘဏမနေနဂျာ

အသငးစမဟတေသာ မညသညကမပဏ (သမဟတ) အခြ ားအသငးစတစခခက စာချပစာတမး အလငာ အသးပြ

မညပနပပြ း တဆပ ေခါငးပါစကကများက လ ေလာကသည အ ေကြ ာငးပြ ချက တစစတစရာ ေကြ ာငလညးေကာငး(သမဟတ)

(ဂ)ဘဏလပငနးရင (သမဟတ) ဘဏမနေနဂျာကမပဏ (သမဟတ) အသငးစတက ဆကလက၍ အလမရသည အခါတင

လညးေကာငး၊ ၎ငးစာချ ပစာတမးများ၏ ပနပပစများအတက အသးပြ သည တဆပ ေခါငးပါစကကများနင စပလျဥး၍

အချနအကနအသတမရ ခငပြ နငသည။ သရာတင ၎ငးတဆပ ေခါငးပါစကကများအတက တဆပ ေခါငးခနက နညးလမး

တကျထမးေဆာငခပြ း ေကြ ာငး ေကျနပသညအခါမသာ ယငးအတငး သကသာခငပြ နငသည။

၅၂။ (က) တဆပ ေခါငးခနထကသငသည စာချပစာတမးတစစတစရာတင ၎ငးစာချပစာတမးမျ းအတက

ဤအကဥပ ေဒအရ ပြ လပသညနညးဥပ ေဒများနငအည သတမတပြ ဋဌာနးထားသည တဆပ ေခါငး

မျ းမတစပါး အခြ ားတဆပ ေခါငးမျ း တစစတစရာကလညး ေကာငး၊ လအပသည ထကတနဖးပမ ေသာ

တဆပ ေခါငးတစစတစရာကလညး ေကာငး၊ တစစတစ ေယာက ေသာသက အမတမ အသးပြ ေသာ

အခါ ဖြ စ ေစ၊ အခနထကသငရန မရသညစာချပစာတမးအတက တဆပ ေခါငးတစစ တစရာက

အမတမအသးပြ မသည အခါဖြ စ ေစ၊

(ခ) စာချပစာတမးတစစတစရာက ပဒမ ၁၃ ပါ ပြ ဋဌာနးချကများနင ဆနကျင ေရးသားသညအတက

၎ငးစာချပစာတမးတင အသးပြ သညတဆပ ေခါငးမာ ပဒမ ၁၅ အရ အမတမအသးပြ ၍ မရနင

ေအာင ဖြ စလာသညအခါဖြ စ ေစ၊ ၎ငးစာချပပါ ေနရကမ (၆)လအတငး ေသာလညးေကာငး၊ ေနစ

ေဖာပြ ထားခြ ငးမရလျင ပထမဥးစာချပဆပြ း ေနာက သမဟတ တစဥးတစ ေယာကတညး ချပဆသက

ချပဆပြ း ေနာက (၆)လအတငး ေလျာကထားသညအခါတင ထစာချပစာတမးအ ေပါ၌ အကယ၍

တဆပေခါငးခန ထကသငလျင ထကသငသညတဆပ ေခါငးခနက ထပမကပပြ းသညအခါ၌

မြ နယအခနဥးစးဌာနမ း ( ေကာလေတတ ာအရာရ)သည ဆခသညအတငး မားယငးအသးပြ မခသည

အသငးစများ မအသးပြ ရနမလသည ပနပပစများ အားခငပြ ခြ ငးကစစ

မားယငး အသးပြ ခ သညတဆပ ေခါငးများ အတက ခငပြ ခြ ငး

28

သမဟတ အသးပြ ၍မရနငေလာက ေအာငဖြ စလာသည တဆပ ေခါငးက ပယဖျက၍ ပျကစးပြ းသည

တဆပ ေခါငးအဖြ စခငပြ နငသည။

၅၃။ ပျကစးသည သမဟတ မားယငးအသး ပြ မသည တဆပ ေခါငးများနငစပလျဥး၍� ေဆာငရကသည

မညသညကစစတငမဆ မြ နယအခနဥးစးဌာနမ း (ေကာလေတတ ာအရာရ )က ၎ငးတဆပ ေခါငးများအစား -

(က) အမျ းအစားတ၊ တနဖးတ အခြ ားတဆပ ေခါငးများ သမဟတ

(ခ) လအပ၍ ၎ငးကသင ေလျာသညဟ ထငမြ ငလျငတနဖးတညသည အခြ ားတဆပ ေခါငး

အမျ းအစား တစစတစရာ သမဟတ

(ဂ) ၎ငးကစဥးစားဆငခြ င၍ ေငကျပ (၁၀၀) အတက သမဟတ ကျပ(၁၀၀) မပြ ညသည အစတ

အပငးအတက ကျပ(၁၀)စ နတ၍ တညေသာ�ေငတနဖးကေပးနငသည။

၅၄။ မညသမဆ ရညရယရငးကစစအတက မပျကစးသည အသးပြ ရနမသငေလျာသည၊ သမဟတ အသးမဝင

သညတဆပ ေခါငး သမဟတ တဆပေခါငးများသညတစဥးတစ ေယာက၏ လကဝယ၌ရပြ း ၎ငးတကချကခြ ငး

အသးပြ ရနမလ၍ မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း (ေကာလေတတ ာအရာရ)ထ ပယဖျက ေပးရန အတက ေပးအပေသာအခါ

မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း �ေကာလေတတ ာအရာရ သည ထသအား�ေငကျပ (၁၀၀) သမဟတ ကျပတစရာ၏ အစတအပငး

အတက ကျပတစဆယကျခနမ၍ ပြ နလညထတေပးရနအလငာ -

(က) တဆပ ေခါငးလကဝယရသသည ယငးတဆပ ေခါငးများက အသးပြ ရနအတက ဝယယသ

အမန ဖြ စသညဟလညး ေကာငး၊

(ခ) တဆပ ေခါငးတနဖးက အပြ ည ေပးပြ း ဖြ စသညဟလညး ေကာငး၊

(ဂ) ယငးတဆပ ေခါငးများက တငပြ သည ေနမတငမ ေခြ ာကလအတငး ဝယယခ ေကြ ာငးကလညး

ေကာငး၊ မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း (ေကာလေတတ ာအရာရ) ေကျနပ ေအာငသကေသပြ ရ

မည။

သရာတင ထသပယဖျကရန ေပးအပသသည တဆပ ေခါငး ေရာငးချရန လငစငရရသ ဖြ စ ပြ း မြ နယအခန

ဦးစးဌာနမး (ေကာလေတတ ာအရာရ)က သငသညဟထငမြ ငလျင ေရာငးချသအမန ေပး ေဆာငပြ း ေငက တနဖး

အတငး ပြ နလညထတ ေပးနငခငရသည။

၅၅။ ကျသငသည တဆပေခါငးခနထမးေဆာငပြ းေကြ ာငး ေကးမြ ခဝနချ ပ တစစတစရာအား၊ ၎ငးခဝနချ ပ သ ေဘာ

အတငး ေရးသား၍ ခဝနချပသစတစခ ပြ လပသညကစစတင ေကာလေတတ ာအရာရထတစလအတငး ေလျာကထားသည

မလခဝနချ ပပါ တဆပေခါငးခနတနဘး သမဟတ ခဝနချ ပသစပါ တဆပေခါငးခနတနဖးအနက ေလျာနညးရာက

ခဝနချပချပဆသသ ပြ န ေပးရမည။ သ ရာတင အချ ကစစများ၌ ေကးမြ ခဝနချ ပက မြ နယအခနဦးစးဌာနမး

(ေကာလေတတ ာအရာရ)ထ တငပြ ခလျင ဘ ာေရးဝန ကးဌာန၊ ပြ ညေထာငစအစးရအဖက သတမတထားသည

နညးလမးအတငး၎ငးက ပယဖျကရမည။

ရငးလငး ချက - ေအာကပါအတငး ေပြ ာငးလပြ ငဆငမရ ေသာလညး ေကးမြ ခဝနချပတစစတစရာမာ ယခပဒမအဓပပါယ

အလငာ ရရငးသ ေဘာအတငး အသစ ေပြ ာငးလသည ဟမတယရမည -

(က) စစ ေပါငးအာမခသည ေငက မလအတငးထား၍ ေကးမြ ခဝနချပတစ ေစာငအစား ၎ငးခဝနချ ပမျ း

နစ ေစာင ေသာလညး ေကာငး၊ အများ ေသာလညးေကာငး၊ ထတသညအချက။

အသးပြ ရန မလအပ သညတ ဆပ ေခါငး များအတက ခငပြ ခြ ငး

ဒဘငချာေခါ ေကးမြ ခဝနချ ပ အချက အသစ လ လယရန ခငပြ ခြ ငး

29

(ခ) စစ ေပါငးအာမခသည ေငက ေကးမြ ခဝနချပနစ ေစာင သမဟတ နစခထကပေသာ ၎ငးေ ကးမြ

ခဝနချပ မျ းတစ ေစာငထတေပးခြ ငး၊

(ဂ) အသစ ေပြ ာငးလသညအခါ လကရဖြ စသအမညက မလလကရဖြ စသအမညအစား ထညသငး ခြ ငး၊

၎ငးအပြ င

(ဃ) အတးနနးကဖြ စ ေစ၊ အတး ေပးရန ေနရကများကဖြ စ ေစ၊ ေပြ ာငးလ ခြ ငး။

အခနး ( ၆ )

ေစာဒကတငသငးခြ ငးနငပြ ငဆငခြ ငး

၅၆။ (၁) အခနး (၄)နင အခနး (၅) [ပဒမ ၂၆ ပါပထမကနသတချကအပဒ (က)]တအရ

မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း (ေကာလေတတ ာအရာရ) ေဆာငရကခငရသည အခငအာဏာများက အရပရပအမများ

တင ပြ ညတငးအခနများဦးစးဌာန၊ ညနကြ ားေရးမ းချပ ကးကြ ပ ခြ ငးနငအည ကျငသးေဆာငရကရမည၊

(၂) မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း (ေကာလေတတ ာအရာရ) သည ပဒမ ၃၁၊ ပဒမ ၄ဝ (သမဟတ) ပဒမ ၄၁ အရ

ေဆာငရကသည စာချ ပစာတမး တစစတစရာအ ေပါတင အခနမညမျ ထကသငရနရသညအ ေကြ ာငးနင စပလျဥး

၍သသယဖြ စလျင အမအ ေကြ ာငးအရာက ေရးသား၍ မမထငမြ ငချကနငတက ြပညတငးအခနများဦးစးဌာန၊

ညနကြ ားေရးမးချ ပထ စရငဆးဖြ တရန တငသငးခငရသည။

(၃) ြပညတငးအခနများဦးစးဌာန၊ ညနကြ ားေရးမ းချပသည အမကစဥးစားဆငခြ ငပြ း ေနာက ၎ငး၏

ဆးဖြ တချကမတတ က မြ နယအခနဦးစးဌာနမး(ေကာလေတတ ာအရာရ) ထ ေပးပရ ပြ း ထအရာရမ ပြ ညတငးအခန

များဦးစးဌာန၊ ညနကြ ားေရးမးချ ပ (ဘ ာေတာမငးကး) ၎ငးဆးဖြ တချကနငအည ထကသငသညအခနက

စညးကြ ပ ရမည။

၅၇။ (၁) ပြ ညတငးအခနများဦးစးဌာန၊ ညနကြ ားေရးမ းချပထ ပဒမ ၅၆ အပဒ(၂)အရ ေစာဒကတငသငး

သညအမ သမဟတ ၎ငးက အခြ ားနညး ဖြ ငေတ မြ ငသညအမ တစစတစရာက အ ေကြ ာငးအရာ ေရးသား ေဖာပြ

၍ မမထငမြ ငချကနငတက ပြ ညေထာငစတရားလတေတာချပသ��ေစာဒကတငသငးနငသည၊

(၂) ၎ငးအမမျ းအရပရပက ေစာဒကတငသငးလျင သးဦးေအာကမနညးေသာ ပြ ညေထာငစတရား

လတေတာချပ တရားသကးများက စရငဆးဖြ တရမည။ သ ေဘာထားကပြ ားသညအခါ အများစ၏ ဆးဖြ တ

ချကသည အတညဖြ စ ရမည။

၅၈။ ပြ ညေထာငစတရားလတေတာချပသည အမတင ေဖာပြ ပါရသည အ ေကြ ာငးအရာများမာ အငြ ငးပားမ ဖြ စေစ

သညအချကများက ဆးဖြ တရန လ ေလာက ေကြ ာငး ေကျနပမမရလျင ယငးကစစတင ပြ ညေထာငစတရား

လတေတာချပမ ညနကြ ားသညအတငး ထပမပြ လပေဆာငရကရန သမဟတ ေပြ ာငးလပြ ငဆင၍

တငသငးရန အခနအာဏာပငထသ အမက ပြ နလညလေပးနငသည။

၅၉။ (၁) ပြ ညေထာငစတရားလတေတာချပသညဆခသညအမမျ း တစစတစရာက ကြ ားနာသညအခါ

၎ငးအမတင ေစာဒက ဖြ စေစသည အချကများက ဆးဖြ တပြ းလျင ဆးဖြ တရာအ ေခြ ပြ သည

အ ေကြ ာငးအချကများနငတက စရငချကချမတရမည။

ပြ ညတငးအခန များဦးစးဌာန၊ ညနကြ ားေရးမ း ချ ပကးကြ ပခြ ငး နင၎ငးထအမအ ေကြ ာငးတင သငး ခြ ငး

အေကြ ာငးအရာ တငသငး သညအမနင စပလျဥး၍ ပြ ညေထာငစ တရားလတေတာချပကေနာက ထပအေကြ ာငး အရာများ ေတာငးဆ နငခငအာဏာ

ြပညတငးအခန များဦးစးဌာန၊ ညနကြ ားေရးမး ချ ပက ပြ ည ေထာငစတရား လတေတာချ ပသ အမအ ေကြ ာငးအရာ တငသငးခြ ငး

အေကြ ာငးအရာ တငသငးသည အမက စရင ဆးဖြ တရာတင လကနာရန နညးလမး

30

(၂) ၎ငးစရငချကမတတ က ပြ ညေထာငစတရားလတေတာချပ ေမာကနးထနးက ဆငရာတဆပရကနပ၍

လကမတ ေရးထးပြ း ြပညတငးအခနများဦးစးဌာန၊ ညနကြ ားေရးမးချပထ ေပးပရမညအပြ င ြပညတငး

အခနများဦးစးဌာန၊ ညနကြ ားေရးမ းချပ(ဘ ာေတာမငးကး) ကလညး ၎ငးစရငချကမတတ က

လကခရရက စရငချကနငအည အမက စမခန ခရမည။

၆ဝ။ (၁) ပြ ညေထာငစတရားလတေတာချပမတစပါး အခြ ားတရားရးတစရးရးက ပဒမ ၃၅ ပါ ကနသတချက

(က)အရ စာချပစာတမးတစစတစရာက အခနမညမျ ေပး ေဆာငရနရေ ကြ ာငး သသယဖြ စလျင

တရားသကးက မမထငမြ ငချကနငတက အမအ ေကြ ာငးအရာက ေရးသား ေဖာြပ၍ စရငဆးဖြ တရန

ေစာဒက တငသငးခငက ပြ ညေထာငစတရားလတေတာချပသ တငသငးရမည။

(၂) ၎ငး ပြ ညေထာငစတရားလတေတာချပကလညး ၎ငး ေစာဒကတငသငးချကက ပဒမ ၅၇ အရ

တငသငးသကသ ေဆာငရကပြ းလျင စရငချကမတတ က ပြ ညေထာငစတရားလတေတာချပဆငရာ

တဆပရကနပ ပြ း လကမတ ေရးထး၍ ြပညတငးအခနများဦးစးဌာန၊ ညနကြ ားေရးမးချပထ

တစ ေစာင၊ ေစာဒကတငသငးသည တရားသကးထတစ ေစာင ေပးပရ ပြ း ၎ငးတရားသကးက

စရငချကနငအည အမကစမ ခနခရမည။

(၃) ပဒမခ(၁) အရ ေစာဒကတငသငးသညအချကများက ခရငတရားရး၏ လက ေအာကခတရားရး၊

တစရးရးကတငသငးသညအခါ ခရငတရားရးမတဆင တငသငးရမညအပြ င အခနရး လကေအာကခ

ရးတစရးရးက တငသငးသညအခါ ဆငရာတစဆငမြ ငရးမ တစဆင ချကချငး တငသငးရမည။

၆၁။ (၁) တရားမမ သမဟတ အခနစရငပငခငအာဏာကကျငသးသည တရားရး တစရးကဖြ စ ေစ ပြ စမဆင

ရာကျငထးဥပ ေဒ အခနး (၁၂) (သမဟတ) အခနး(၃၆) အရ ပြ စမတစစတစရာကစရငသည ပြ စမ

တရားရးတစရးကဖြ စ ေစ၊ စာချပစာတမး တစစတစရာက ထကသငသညတဆပ ေခါငးကပပြ း

ေကြ ာငး၊ သမဟတ ကပရနမလ ေကြ ာငး၊ သမဟတ ပဒမ၃၅အရ တဆပ ေခါငးခနနငဒဏ ေကြ းက

ေပး ေဆာငပြ းသညအခါ ထစာချပစာတမးတစစတစရာက သက ေသခအဖြ စလကခရန အမနချမတ

သညအခါတင မလရးမ တငသငးသည အယခမ၊ ေစာဒကမများက လကခခငရသညရး က မမ

သ ေဘာအ ေလျာကဖြ စ ေစ၊ မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း (ေကာလေတတ ာအရာရ)က ေလျာကထားသည

အခါ၌ ဖြ စ ေစ ထချမတခ သညအမနက ထညသငးစဥးစားခငရသည။

(၂) အကယ၍အဆပါတရားရးက ဆခသညအတငးစဥးစားပြ း ေနာက ပဒမ ၃၅ အရ တဆပ ေခါငးခနနင

တက ဒဏ ေကြ းမ ေပးေဆာငဘ ဖြ စ ေစ၊ ထကသငသညထကပမသည တဆပေခါငးခနနငဒဏ ေငက

မ ေပး ေဆာငဘ ဖြ စ ေစ ယငးစာချပစာတမးက သက ေသခချကအဖြ စ လကမခသင ေကြ ာငး ထငမြ င

လျင ထသထငမြ ငချကကမတတမးတငပြ း ထစာချပသည တဆပ ေခါငးခနမညမျ ထကသင

ေကြ ာငးက ဆးဖြ တ၍ ထစာချပစာတမးက တငပြ ေစရနလကဝယရသ (သမဟတ) အခငအာဏာ

ရသက ဆငဆပြ း တငပြ လာသညအခါ၌ သမးချပနငသည။

(၃) အထကပဒမခ (၂)အရ ေ ကြ ငြ ာချကတစစတစရာက မတတမးတငခလျင ထမတတမးတငခသည

ရးက ၎ငး ေကြ ငြ ာချကလကခမတတ တစေစာငက မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း (ေကာလေတတ ာအရာရ) ထ

ေပးပရမညအပြ င ၎ငး ေကြ ငြ ာချကနငသကဆငသည စာချ ပစာတမးက သမးချ ပ ပြ းလျင (သမဟတ)

ထတရားရး လကဝယ သ အခြ ားနညးနင ေရာကရလျင၊ ယငးစာချပက ၎ငးထ ေပးပရမည။

အခြ ားတရား ရးများက ပြ ညေတာငစ တရားလတ ေတာချပသ အမအ ေကြ ာငးအ ရာတငသငး ခြ ငး

တဆပ ေခါငးခန လေလာက သညအ ေကြ ာငးနင စပလျဉး၍ ပြ ညေထာငစ တရားလတ ေတာချပ စရငသည အချ စရငချကများ ကပြ ငဆင ခြ ငး

31

(၄) ဤကသ ေပးပသညအခါတင ထစာချပစာတမးကသက ေသခချကအဖြ စ လကခရနချမတသည အမန

တငသမဟတ၊ ပဒမ ၄၂ သမဟတ ပဒမ ၄၃ အရ ေပးအပသည သက ေသခလကမတတစစတစရာ

တင မညသပငပါရေစကာမ မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း(ေကာလေတ တ ာအရာရ)က ယငးစာချပစာတမး

နငပတသက၍ တဆပ ေခါငးအကဥပ ေဒက ဆနကျင၍ ပြ စမကျးလန သမညသကမဆ တရားစဆ

ခငရသည။

သရာတင -

(က) အဆပါရးက ဆးဖြ တသညအတငး တဆပ ေခါငးခနဒဏ ေငများနငတက ထစာချ ပစာတမး

များနင စပလျဥး၍ပဒမ ၃၅ အရ ေပး ေဆာငရမညေငက ၎ငးထ ေပးေဆာငသညအခါတင

မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း (ေကာလေတတ ာအရာရ)သည ထပြ စမကကျးလနခခြ ငးမာ

ထကသငသည တဆပ ေခါငးခနက မ ေပး ေဆာငရ ေအာင ေရာငလရန ကရယချကနင

ကျးလနခသညဟ ထငမြ ငသညအခါမ တစပါးတရားစဆခြ ငးမရ ေစရ။

(ခ) ထသတရားစဆရနကစစမတစပါး ဤပဒမအရ�ထတပြ နေသာေကြ ငြ ာချကသည စာချ ပစာတမး

တစစတစရာက သက ေသခချကအဖြ စ လကခရနအမန အခငအမာ ဖြ စခြ ငး သမဟတ ပဒမ ၄၂

အရ ေပးအပသည သက ေသခလကမတတစစတစရာက သကေရာက ခြ ငး မရ ေစရ။

အခနး ( ၇ )

ပြ စမများနင လကနာရနလပထးလပနညး

၆၂။ (၁) မညသမဆ -

(က) သက ေသအဖြ စမတစပါး( ေတာငးဆသညအခါ ေပး ေချရမညမဟတသည) ေငလလကမတ

(သမဟတ)ကတစာချ ပတစစတစရာက ထကသငသည တဆပ ေခါငးကပနပခြ ငးမရပ ေရးသား ခြ ငး၊

ပြ လပခြ ငး၊ ထတ ေပး ခြ ငး၊ ထပဆငလကမတ ေရးထး ခြ ငး သမဟတ လ ေပြ ာငး ခြ ငး သမဟတ လကမတ

ေရးထးခြ ငးပြ ခလျင သမဟတ၊ ေငေပးေချရန သမဟတ လကခရန သမဟတ ေင ေပး

ေချခြ ငးကလကခသညအခါ သမဟတ အခြ ားနညးလမးတစစတစရာ ဖြ င လ ေပြ ာငးသညအခါ၊

သမဟတ၊

(ခ) တဆပ ေခါငးခနထကသငသည စာချပစာတမးတစစတစရာက ထကသငသည တဆပ ေခါငး

မပါဘ ချ ပဆလျင သမဟတ သက ေသအဖြ စမတစပါး အခြ ားနညး ဖြ င လကမတ ေရးထးလျင၊

သမဟတ၊

(ဂ) ထကသငသည တဆပ ေခါငးမပါသည ''ကယစား ေဆာငရကရနလအပစာ'' အရမ ေပးရန

(သမဟတ) မ ေပးရနအတက အားထတမပြ ခလျင ထပြ စမအသးသးအတက ေငဒဏကျပ

(၁၀၀၀၀၀)အထချမတရမည။

သရာတင စာချပစာတမးတစစတစရာအတက ပဒမ ၃၅၊ ပဒမ ၄ဝ သမဟတ ပဒမ၆၁ အရ

ဒဏ ေကြ း ေငတစစတစရာ ေပး ေဆာငပြ းဖြ စလျင ဤပဒမအရ ေနာကထပ စရငသည

ဒဏ ေကြ း ေင (အကယ၍ရခလျင) ထဒဏ ေငက ခနမခငပြ ရမည။

ထကသင သည တဆပ ေခါငးခနမပါ သညစာချ ပ စာတမး အတက ပြ စဒဏ

32

(၂) ထကသငသညတဆပ ေခါငးမပါသည အစရယယာလကမတကကမပဏကထတ ေပးခလျင ထထတ

ေပးခသည ကမပဏနငထသထတ ေပးခစဥအချန၌ အပချ ပမဒါရကတာလကး သမဟတ အတငး ေရးမး

သမဟတ ကမပဏ၏ အခြ ားအကးအကအရာရဖြ စခလျင ေငဒဏ ကျပ(၁၀၀၀၀၀) အထ ချမတရ

မည။

၆၃။ ပဒမ ၁၂ အရ ကပတဆပ ေခါငးတစခကပယဖျကရမည မညသမဆ ထပဒမတငပြ ဋဌာနးထားသည နညးလမး

အတငး ပယဖျကရနပျကကကခလျင ေငဒဏ ကျပ(၁၀၀၀၀၀) အထချမတရမည။

၆၄။ မညသမဆအစးရက လမလညရန ရညရယ၍ -

(က) စာချ ပစာတမးတစစတစရာက ချ ပဆသညအခါ၌ ပဒမ ၂၇ အရ လအပသညအ ေကြ ာငးအချက

အ ေခြ အ ေနအရပရပက စလငစာနငမနကနစာ ေဖာပြ ပါရရမညက ေဖာပြ ခြ ငးမရပ ေရးသား

ချပဆလျင၊ သမဟတ၊

(ခ) စာချပစာတမးတစစတစရာက ပြ ငဆင ေရးဆရာ၌ ပါဝငလျင သမဟတ ပတသကလျင

သမဟတ ၎ငးစာချပစာတမးတင အထကပါအတငး အ ေကြ ာငးအချကများနင အ ေခြ အ ေန

အရပရပက စလငစာနငမနကနစာေဖာပြ ရန ေပါ ေလျာခလျင သမဟတချနလပထားခလျင၊

သမဟတ၊

(ဂ) ဤအကဥပ ေဒအရ အစးရက ေပး ေဆာငရမညအခနတစစတစရာ သမဟတ ဒဏ ေကြ းက

ဆးရး ေစနငသည အခြ ားပြ လပမတစစတစရာက ပြ လပလျင-

ထသက ေငဒဏအနညးဆး ကျပ၅၀၀၀၀(ငါးေသာငးကျပ)မ အများဆး ကျပ ၅၀၀၀၀၀(ငါးသနးကျပ)

အထ ချမတရမည။

၆၅။ မညသမဆ -

(က) ပဒမ ၃ဝ အရ ေပြ စာ ေပးရနလအပသက ေပြ စာေပးရနငြ ငးဆနလျင သမဟတ ေပးရနအလားတ

ပျကကကလျင၊ သမဟတ

(ခ) အခနတစစတစရာနငစပလျဥး၍ အစးရကလမလညရန ရညရယချကဖြ င ကျပ(၅၀၀၀)ထက ပသည

ေငကေပး ေချရာတငဖြ စ ေစ၊ ကျပ(၅၀၀၀)ထကပ၍ အဖးထကတန သညပစစညးက ေပးအပရာတင

ဖြ စ ေစ၊ ကျပ (၅၀၀၀)ထကမပသည တနဖးပမာဏအတကေပြ စာက ေပးလျငဖြ စ ေစ၊ ေပး ေချသည

သမဟတ ေပးအပသည ေင သမဟတ ပစစညးကခ ခြ မးစတဖြ ာ၍ ေပးအပလျင၊ သမဟတ လအပလျင

ထသအား ေငဒဏ ကျပ (၂၀၀၀၀) အထချမတ ခြ ငးခရမည။

၆၆။ မညသမဆ -

(က) အာမခ ေကြ းတစစတစရာ သမဟတ အာမခပဋညာဥတစစတစရာအတက အဖးစားနား သမဟတ

ယငးတ၏အမြ တ ေငက လကခရယပြ း�ေနာကတစလအတငး ထအာမခ ေကြ း သမဟတ အဖးစား

နားအတက ထကသင ေသာတဆပ ေခါငးပါသည အာမခ ေပါလစက ချပဆ ခြ ငးမရလျင၊ သမဟတ၊

(ခ) ထကသငသည တဆပ ေခါငးမပါ ေသာ အာမခ ေပါလစတစစတစရာက ေရးသား၊ ချပဆ သမဟတ

ထတ ေပးသညအခါ ယငးေပါလစနငစပလျဥး၍ ေင ေပးအပခြ ငး သမဟတ စာရငးတင ေင ေပးသငး

ပဒမ ၂၇ ပါ ပြ ဋဌာနးချကများ ကမလကနာ ပျကကကသည အတကပြ စဒဏ

တဆပေခါငး ကပယဖျက ရနပျကကက သညအတက ပြ စဒဏ

ေပြ စာေပး ရန ငြ ငးဆန ခြ ငးနငေပြ စာအေပါ ထကသင သည တဆပ ေခါငးခနက လေရာငခြ ငးအတကပြ စ ဒဏ

အာမခေပါလစက နညးလမးအ တငး မေဆာငရကခြ ငး သမဟတထကသင သည တဆပ ေခါငးမကပ သည အတက ပြ စဒဏ

33

ခြ ငး သမဟတ ထသ ေပးအပရန သမဟတ စာရငးသငးရန သ ေဘာတညလျင ထသကေငဒဏ

ကျပေလးေသာငးအထချမတ ခြ ငးခရမည။

၆၇။ မညသမဆ (ေတာငးဆသညအခါ ေင ေပး ေချရနမဟတသည ) ေငလလကမတ၊ သမဟတပငလယေရ ေကြ ာငး

ဆငရာ အာမခ ေပါလစက ေရးသား ခြ ငး သမဟတ ချပဆရာတငစာချပနစေစာင၊ သမဟတထထကပ၍

ချပဆရ မညသ ေဘာသက ေရာကေသာလညး ထကသငသညတဆပ ေခါငးပါ ေသာ ၎ငး ေငလလကမတ

သမဟတ အာမခေပါလစအတငး ေစာင ေရပြ ညမ ေအာင ချ ပဆခြ ငးမပြ လျငထသကေငဒဏကျပနစသနးအထ

ချမတရမည။

၆၈။ မညသမဆ-

(က) အစးရအခန ေငကေရာငလရနအကဖြ င ေငလလကမတ သမဟတ ေင ေချးကတစာချ ပ တစစတစရာက

ေရးသား၊ ပြ လပ သမဟတ ထတ ေပးသညအခါတင အမနတကယ ေရးသား သမဟတ ပြ လပသည

ေနစကမထညပ ေနာကလာမည ေနရကကထညလျင သမဟတ၊

(ခ) ထကသ ေသာ ေငလလကမတ သမဟတ ကတစာချပတင က တင ေနစတပထား ပြ းဟသလျကနင

ထ ေငလလကမတသမဟတ ေင ေချးကတစာချ ပကလကခရန သမဟတေင ေပး ေချရနအတက ထပဆင

လကမတ ေရးထးခြ ငး၊ လ ေပြ ာငးခြ ငး၊ ပြ သ ခြ ငးကပြ လပလျင သမဟတ ယငးတစရပရပက လကခခြ ငး၊

ေင ေပး ေချခြ ငး၊ သမဟတ ေင ေပး ေချသည ကရယခြ ငးပြ လပလျင သမဟတ အခြ ားတစနညးနညး

ဖြ ငလ ေပြ ာငးေပးလျင၊ သမဟတ၊

(ဂ) အလားတအကဖြ င ဤအကဥပ ေဒပါပြ ဋဌာနးချကက၊ သမဟတ တညဆအခြ ားဥပ ေဒတစစတစရာက

ကျ းလနလျင ထသက ေငဒဏကျပနစသနးအထ ချမတရမည။

၆၉။ (က) တဆပ ေခါငး ေရာငးချရန ခနထားခရသ မညသမဆ ပဒမ ၇၄ အရ ပြ ဋဌာနးထားသည နညးဥပ ေဒ

တစစတစရာကမလကနာလျင၊ ထပြ င

(ခ) မညသမဆခနထားခြ ငးမခရဘ ကျပတစဆယတနကပတဆပေခါငးမအပ အခြ ားတဆပ ေခါငးတစစ

တစရာကေရာငးချလျင၊ သမဟတ ေရာငးချရနကမးလမးလျင၊

(ဂ) တဆပေခါငးတစစတစရာကတရားမဝငလကဝယထားလျင ထသကမဆ ေထာငဒဏေ ခြ ာကလအထ

ချမတရမညအပြ င သမဟတ ေငဒဏကျပတစသနးအထ သမဟတ ဒဏနစရပစလးချမတရမည။

၇ဝ။ (၁) ဤအကဥပ ေဒအရ ပြ စဒဏထကသငနငသည ပြ စမတစစတစရာက မြ နယအခနဦးစးဌာနမး

(ေကာလေတတ ာအရာရ)၏ အခငအာဏာမပါရပ သမဟတ ဤကစစအတက ပြ ညေထာငစအစးရ

သေဘာတညချကဘ ာေရးဝနကးဌာနက ခနထားသညအရာရ သမဟတ ဤကစစအလငာသးခြ ား

အခငအာဏာအပနငးခရသည အရာရတစဥးဥး သမဟတ အထးသဖြ င မြ နယအခနဦးစးဌာနမ း

(ေကာလေတတ ာအရာရ)၏ ခငပြ ချကမရဘ တရားစဆခြ ငး မရေစရ။�

(၂) ြပညတငးအခနများဦးစးဌာန၊ ညနကြ ားေရးမ းချပ သမဟတ ဤကစစအလငာေယဘယျ သမဟတ

သးခြ ားကစစရပအ ေနဖြ င အခငအာဏာအပနငးခရသည အရာရတစဥးဥးသည ပြ စမ ေကြ ာငးအရ

စဆသည အမကရပဆငးခင သမဟတ ေကျေအးခငရသည။

ေစာငေရပြ ည ေအာငေရးသား ခြ ငးမရသည ေငလလကမတ သမဟတ ေရေကြ ာငး အာမခေပါလစများ အတကပြ စဒဏ

က တငေနစ ေရးထားသည ေငလလကမတ နငအခနက ေရာငလသည အခြ ားနညးလမး များအတက ပြ စဒဏ

တဆပေခါငး ေရာငးချခြ ငး နငသကဆင သညနညးဥပေဒ များက ေဖာကဖျက ခြ ငးနငအခင အာဏာမရဘ တဆပေခါငး ေရာငးချခြ ငး အတကပြ စဒဏ

ပြ စမေကြ ာငး အရတရား စဆခြ ငး

34

(၃) ေကျးေအးခသည ေင ေပါငးတစစတစရာက ပဒမ၄၈တငပါရသည နညးလမးအတငး ေတာငးခနငခင

ရသည။

၇၁။ ဒတယတနးအာဏာရ ပြ စမဆငရာတရားသကးရရသည အခငအာဏာ ေအာကမ ေလျာသည အခငအာဏာ

ရရသည ပြ စမဆငရာတရားသကးများမတစပါး အခြ ားမညသည ပြ စမဆငရာ တရားသကးကမျ ဤအကဥပ ေဒအရ

ပြ စမတစစတစရာက စစ ေဆးခငမရ ေစရ။

၇၂။ စာချပစာတမးတစစတစရာနငစပလျဥး၍ ကျ းလနသညပြ စမက ယငးစာချပစာတမးေတ ရသည မညသည

ခရင၌ဖြ စ ေစ၊ ပြ စမဆငရာ ကျငထးဥပ ေဒအရစစ ေဆးခငရသည ခရငတစစတစရာအတငး၌ တညဆဥပေဒအရ

စစ ေဆးနငသည။

အခနး ( ၈ )

ေနာကဆကတ ပြ ဋဌာနးချကများ

၇၃။ မတပတငစာရငးစာအပများမစ၍ အခြ ားစာအပ၊ အမတစကကများနင စာချပစာတမး အမတအသား

များကထမးသမးကြ ညရရသည အများပြ ညသတဆငရာ အရာရအရပရပမာ ၎ငးတက ကြ ညရ ေစလျင အခနတစရပရပ

ရရန ေသာလညး ေကာငး၊ အခနတစရပရပနငစပလျဥး၍ လမလညလညဖြ ားခြ ငး (သမဟတ) ထနချနခြ ငးတစစ

တစရာ ေပါ ေပါက ေတရရန ေသာလညး ေကာငး ရမည ဖြ စလျင သင ေလျာသည အချနများတင မြ နယအခနဦးစးဌာနမး

(ေကာလေတတ ာအရာရ)က စာ ေရးသား၍ အခငအာဏာအပနငးသ မညသသမဆ ၎ငးမတပတင စာရငးစာအပများမစ၍

အခြ ားစာအပအမတ စကကစာချပစာတမးအမတအသားများက ဆခသညကစစ အလငာ အဖး အခမရဘ ကြ ညရရန၊

သငမညထငမြ ငရာ မတချကထတနတချကများက ေရးကးရနခငပြ ရမည။

၇၄။ ပြ ညေထာငစအစးရအဖ၏ သေဘာတညချက ဖြ င ဘ ာေရးဝနကးဌာနသည ေအာကပါကစစရပများအတက

စညးမျဉး သတမတရန နညးဥပေဒများ ပြ ဋဌာနးပငးခြ ားနငသည -

(က) တဆပ ေခါငးများနင တဆပေခါငးစကကများ ထတ ေပးခြ ငးနင ေရာငးချခြ ငး၊

(ခ) တဆပေခါငးများေရာငးချနငခငရသများ၊

(ဂ) ၎ငးတ ေဆာငရကရန တာဝနများနင ၄ငးတရထကသညအခေကြ းေငများ။

သ ေသာလညး အဆပါ နညးဥပ ေဒများအရ ကျပတစဆယတန ကပတဆပေခါငးေရာငးချခြ ငးက စညးမျဥး

ကနသတမမဖြ စ ေစရ။

၇၅။ ဤအကဥပ ေဒ၏ ရညရယချကများက ေယဘယျအားဖြ င�ကျငသးေဆာငရကရန ပြ ညေထာငစအစးရအဖ၏

သေဘာတညချက ဖြ င ဘ ာေရးဝနကးဌာနသည နညးဥပ ေဒများက ပြ ဋဌာနးနငသညအ ပြ င ယငးနညးဥပ ေဒများက

ကျးလနသညအခါ ကျပ ( ၁၀၀၀၀၀ )ထကမပသည ေငဒဏက ချမတနငရန ထနညးဥပေဒများဖြ င ပြ ဋဌာနးသတမတနင

သည။

၇၆။ (၁) ဤအကဥပ ေဒအရ ပြ ဋဌာနးသည နညးဥပ ေဒများအားလးက မြ နမာနငငပြ နတမးတင ထညသငး�

� ေကြ ညာရမည။

ပြ စမဆငရာ တရားသကး များ၏စရင ပငခင

စစေဆး ရမည ေနရာ

စာအပစသည များကစစေဆး ကြ ညရခင

တဆပေခါငး ေရာငးချခြ ငး နငဆငသည နညးဥပေဒများ ကပြ ဋဌာနးနငခင

နညးဥပေဒ များကထတ ပြ န ခြ ငး

အကဥပေဒ က ကျငသး ေဆာငရကရန ေယဘယျ အားဖြ င နညးဥပေဒ များပြ ဋဌာနး နငခင

35

(၂) ဤပဒမအရလအပ၍ ထတပြ နသည နညးဥပ ေဒ အားလးသည ေကြ ညာသည အချနမစ၍ ဤအက

ဥပေဒအရ ထတပြ နသည ဥပ ေဒကသ အကျးသက ေရာက ေစရမည။

၇၆ က ။ ပြ ညေထာငစအစးရအဖ၏ သေဘာတညချက ဖြ င ဘ ာေရးဝနကးဌာနသည ပြ နတမးတင အမန

ေကြ ာငြ ာစာ ထညသငး ေကြ ညာ၍ -

(က) ပဒမ၂(၉)၊ ၃၃(၃) (ခ)၊ ၇ဝ (၁)၊ ၇၄ နင ၇၈ တအရ အပနငးသညအခငအာဏာ အားလးက

သမဟတ တစစတစရာက ပြ ညတငးအခနများဦးစးဌာန၊ ညနကြ ားေရးမ းချပ (ဘ ာေတာ

မငးကး) သ လအပနငသည။

(ခ) ပြ ညတငးအခနများဦးစးဌာန၊ ညနကြ ားေရးမ းချပ ( ဘ ာေတာမငးကး ) သည ပဒမ ၄၅

(၁) (၂)၊ ၅၆ (၁) နင ၇ဝ (၂)တ အရ အပနငးသည အခငအာဏာအားလးက သမဟတ

တစစတစရာက လကေအာကအခန��အရာရတစဦးဦးသ အမန ေကြ ာငြ ာစာဖြ င လအပနင

သည။

၇၇။ ဤအကဥပ ေဒပါ မညသညအချကမျရးခနနင သကဆငေသာ တညဆဥပ ေဒအရ ထကသငသညတဆပေခါငးခန များ

အေပါအကျ းသကေရာကမ မရ ေစရ။

၇၈။ ပယဖျကပြ း။

၇၉။ ၁၉၁၄ ခနစ အကဥပ ေဒနပါတ ၁ဝ အရရပသမးသည။

အချအာဏာ များကလ အပ ခြ ငး

ရးခနများ နငစပလျဥး သညသက သာခင