ថងៃ ១ ។ ៦ ឆន ាខាល ទោសក តរវនងថងៃទ ២៥ ខែទេសា

ឆនាទ ០១

ទលែ ១

១ / រថេ

ៃ ១០០០

ទ ៀល

ពរៃនគរពរៃនគរ

ភមសាសតរកមពជាករោម អៃខមែរករោម អនររជាត សារៃតមាន ររវតរកមពជាករោម

សាា នភាព សទៅ បសតរជាពល ដឋខែែ កេពជាទតោេ

ទោ ពវញញា ណកខនធអនកោខសរប ទទសសាៃ បកនងសងរគា េកេពជា

ចនោនទកខឲយតរជាជនទទបខដល ងទតោោះទោយោ ញជ យដ

ទេរអវបានខែែ ទតោេមានតរកល នងមានពទពលណា ?

អាពទែរតតពោះតរពាង ឬ ទែរតតាវញ (រ) >៣ >៧ >៥ >៦ >៨

The Prey Nokor News

កេញផសាយររច បតរ ហរាលពថៃអាទតយ WWW.PREYNOKORNEWS.BLOGSPOT.COM ព. ស. ២៥៥៣ គ. ស. ២០១០

១២

ភបពពញ: របជាពលរដឌខមមរកមពជាពរោម ចនន ១៩ នាក ខដលររវបានអាជាញ ធរថៃ ចាបបញជ នមលនមករបពេសកមពជា ោលពខមធប ឆប ២០០៩ ពនាោះ ឥឡវពនោះបានបខបកោររសពៅរបមលផថ គនប ពដើមផខសវងរកជនយឧបរទមភពអងគោរពរៅរដឋឌ ភបាល នងបានពបាោះបងពចាលោររោញនពនៀលទាមទារសេនរសពៅរសបចាបពៅ កមពជាពេៀរព ើយ គបខបកគនប ពៅរបកបរបរេេលទានពរៀង ៗមលនតាមយថាកមម ។

ោរបខបកោររបមលផថរសពៅជគនបកបងផធោះជលមយកខនលង សទរពៅសងកា របងេពន មណឍ មានជយ ពនាោះក ពររោះខរផរកណរថៃងជលផធោះសនប កពៅ នងពមានោរឧបរទមភពសផៀងអាហារដលពកពគពេៀរ ពសណាកអងគោរសេនមនសសលោដ នងឧរថមសបងោរេេលបនធក

ជនពភៀសមលនថនអងគោរស របជាជាររបចាពៅ កមពជា (UNHCR) ។

ោលពរពកថៃងេ ២១ ខមពមសន ឆប ២០១០ របជាពលរដឌខមមរកមពជាពរោមទាងជាង ១០ នាកពនោះ បានពៅ របមលផថគនប ពៅខាងមមសនប កោរ UNHCR ពដើមផខសវងរកជនយឧបរទមភពសផៀងអា ហារ នងោរេនកបរមងេ ជរមកសនប កពៅដលពកគនរបនថពេៀរ ប ខនថររវបានបដពសធពដឋយមនតនថ UNHCR ពដឋយពគរបាបពកគនរថា អងគោរពនោះ ពអាចជយ ឧបរទមភអវបនថពេៀរដលពកគនរបានពឡើយ ។

ពោក ថាច ស ង របជាពលរដឌខមមរកមពជាវលររឡបមកពថៃ ព ើយពៅខសវងរកោរជយ ឧបរទមភពអងគោរ UN HCR បាននយាយថា តាមោរអោះអាងបញជជ កពមនតនថសរមបសរមល ថន

U N H C R បានរបាបពកគនរថា UNHCR ពអាចជយ បានបនថពៅពេៀរពេចពរោះអបកខដលពមានលកខណៈរសបចាប ជាជនពភៀសមលន ព ើយរាលជនពភៀសមលន ទាងអសមកដលកមពជា លោះរតាខរមានោររររពនរយជាមនសន ពសណាករដឋឌ ភបាល ពេើបអងគោរ UN HCR ហា នេេលជាជនពភៀសមលន ។

ពោក ស សមផរថ មនតនថសរមបសរមលថនអងគោរ UNHCR ពៅរពសៀល ថៃងេ២១ ខមពមសន ពអាចេនាកេនងតាម េរសពធសពសចកថពនយលបានពឡើយ ។

ពោក ល សណាង ខមមរកមពជាពរោម បានមានរបសនសនបញជជ កថា ខមមរកមពជាពរោមទាងអសពនាោះបានខបក ផលវគនប អស ព ើយបនាធ បពវលមកពោរខសវងរកជនយឧបរទមភព UNHCR គ

ពកពគខសវងរកោរងករពធវើចញច មជវរ ខរមនវលររឡបពៅេកដខមមរកមពជាពរោមវញពេ ។

រពោះពរជគណ ពយឿង សន ពៅអធ ោរវរថសនមគគរងស សទរពៅភមរទា សងកា រសធងមានជយ បានមានសងឃដោថា ពមានខមមរកមពជាពរោមណាមាប កមកពថៃមកសេអារាមរបសរពោះ ពរជគណសនប កអារសយពឡើយ ។ ពបើសនជាមានអបកសសនប ក គមនហា នអនញជដ រពេ ពបើគនម នោរធានាេេលសនគ លពអាជាញធររដឋឌ ភបាលជាមនសន ។

រពោះពរជគណ ពយឿង សន អោះអាងថា ខមមរកមពជាពរោមទាងពនាោះ សេនខរជាអបកពភៀសមលនពសដឌកចច មន ខមនជាអបកពភៀសមលនពដឋយបពញចញឆនធៈ ឬរស មរពធវើនពយាបាយអវពឡើយ ។

ពោក អ សអារ មនតនថអងគោរល

ោដបញជជ កថា លោដអរព ើញពកខមមរកមពជាពរោមមកសឱយជយ ពេៀរពេ មនដងពកគនរពៅណាមលោះពឡើយ ៕ RFA

របភព ពរកមអបកោរររសេនមនសសខមមរពរោម ឲយដងថា មានរបជាពលរដឌខមមរពរោមរចរចបផរខដលបានចលពៅកមានថសបាយរករាយ ជបជញារសនាឋ នរបសមលន ពៅកបងេកដខមមរកមពជាពរោម ខដលកពងោនោបពដឋយពវៀរណាម ឬ ពៅថា ពវៀរណាមខាងរផង ោលពអឡងពពលចលឆប របថព ណ ខមមរកនលងពៅពនោះ។

អបកខដលបានចលពៅដលេពនាោះពេៀរពសនរ បានរាយោរណមកថា អាជាញ ធរពវៀរណាម បានរររផរដក រយកលមរឆលងខដន ព ើយបានពធវើសកមម ភាពតាមដឋនជារបចា នងមនឲយសនប កអារសយយរតាមចរថចងពឡើយ ។

រពោះពរជគណ ពៅ សម មានរសក

កពណើ រពៅរសកសនវ យេង ខដលបានឃលល រឆង យ ពភមកពណើ ររបសរពោះអងគអសរយៈពពល ៣ ឆប កនលងមកព ើយ ពរោយោរពភៀសមលន មានពៃរដោថា រពោះអងគបាននមនថចលសរសមេកញារពញាមពៅេពនាោះ ប ខនថពៅដល ររវពគដក រយកលមរឆលងខដន អស ១យប ១ថៃង ព ើយពរោយមកពេៀរ ពគបានដឋកកមាល ងតាមដឋន ព ើយបានបពណឋ ញរពោះអងគឲយពចញមកវញមនគពរមាងថនោរគងគពៅរបសរពោះអងគ ។

រពោះពរជគណ ពៅ សម មានពៃរដោ ៖ «ព ើយតាម មក បង ពដឋយសនរពគមនចងឲយពៅពេៀរ ពេើបតាម ពឡើងមក ។ អាតាម មនទានសនកសរសមេកខបងបអ នអសផង រសនបខរពគថាមនចងឲយអាតាម

ពៅពេៀរ។ ពគពដញពយើងពចញខរមឋង។ តាម គរថាពៅបានរបខ លជាមយសបាឋ ពេៀរ រគននពដើរពលង សរសមេកខបងបអ ន ញារមរថឲយរគប។ រាងសធោះដពណើ រអចងពៅ តាម មនចងឲយប ោះរលដលអបករសក អបកភមពៅេពនាោះ»។

រពោះពរជគណមយអងគពេៀរ រពោះនាម ថាច សណាន ខដលបានពភៀសមលនមកកមពជា ព ើយបានបនថោរសកាពៅរបពេសថៃ ខផបកវេាសននតសថសងគម បានពរៀបរាបថា រពោះអងគបាននមនថចលពៅកបងរសកលពងកោ ខដលជាភមកពណើ ររពោះអងគពៅកមពជាពរោមពនាោះ ព ើយពៅពពលរពោះអងគពាយាមសនប កអារសយពៅកបងវរថមយ រពោះពៅអធោរវរថកបានបពណឋ ញរពោះអងគពចញ ព ើយពរោយមក

ខមែរករោមភាគករេើនមនអាេកៅកលងរកកៃលេលឆន

នគរបាលពវៀរណាមកពងសរចពមលើយ ភកខ ពៅ សម ជាសមណនសសរខមមរពរោមពៅរបពេសថៃ ពពលពៅពលងរសកកពណើ រពៅពមរថមាររជកោលពថៃង

េ ១៦ ខមពមសន ឆប ២០១០ ។

UNHCR កបតោះរងោរគពារខមែរកមពជាករោមខដលរញជនមកៃពថ

ជនពភៀសមលនខមមរពរោមពៅមមេសនប ក ោរ UNHCR ោលពថៃងេ ២៨ ខមធប

ឆប ២០០៩ ។

(រពៅេពរេ ២ )

សារៃតមានសារៃតមាន ពរៃនគរពរៃនគរ គងៃអាទតយ ១២ កកើត ខែវសាែ ឆន ាខាល កោសក ព. ស. ២៥៥៣ តតវនងគងៃទ ២៥ ខែកមសា គ. ស. ២០១០ ២

ៃតមានជាត

សារៃតមាន ពរៃនគរ ៖ ចាងហវា ងកៅសហរដឋអាកមរក ង យង រតនា ចាងហវា ងកៅកមពជា ល ឈន នពនធនាយក ថាេ ររជា កគឿន លែតអនញញា តចបាបកលែ៖ ០០៩ ម.ព.តប.ក ចបះគងៃទ ១១ ខែមករា ឆន ា ២០១០

ការយាលយនពនធ៖ សហរដឋអាកមរកៈP.O Box 51201 San Jose CA 95151 USA , ទរសពទ: (408) 550 5060 តពះរាជាណាចបតកកមពជាៈ ផទះកលែ 791 តកមទ 4 ភមតោ 3 សងកា តសទងមានជយ ែណឌ មានជយ រាជធានភនាកពញ, ទរសពទ: (855) 017369-683

កគហទាពរ: http://www.preynokornews.blogspot.com អខមែល: preynokornews@gmail.com ក ះពមព៖ករាងពមពអងគរ ផទះកលែ ៦២ អាកប ផលវ ៣៣៦ សងកា តបងតសឡាង ែណឌ ទលកោក រាជធានភនាកពញ

http://www.worldkhmerradio.com វទយខមែរៃភៃកោក ពរមានទានព រោរណរបចាថៃងតាមរបពនន Internet

ខមែរករោមភាគករេើនមនអាេកៅកលងរកកៃលេលឆន ពៅពពលពៅដលភម រកម ប លស

ពវៀរណាមពសលៀករកសវល កបានតាមដឋនសកមមភាពរពោះអងគមនឈប ។

រពោះពរជគណ ថាច សណាន មានពៃរដោ ៖ «ញារពញាមគនររបាបោល អាតាម ពេើប ចោះពៅដលេរកងថរពនគរ មានពគពៅចាដចជាគរាមថា ពបើអាតាម ចោះពៅ ពគ បងចារោរ ។ ពពលពៅដលភមរសក ឥរមានអវផង ឥរមាននរណាពគហា នមកពអើរសរអពេ ប ខនថពគពៅពខាងពរោយ ។ អាតាម នមនថពៅណា ពគៃររប ពគមានភាប កងករសមាង រពៅខាងពរោយ »។

របភព ពសមាគមោរររសេនមនសសខមមរពរោម បានឲយដងថា មានខមមរពរោមរបខ ល ៥% ប ពណាត ោះ ខដលបានចលពៅសរសមេកខញារសនាថ ន នាឱោសបណយចលឆប ខមមរ ។

ពោក ថាច សង របធានសមាគមខមមរកមពជាពរោម...? បានខៃលងថា ភាគពរចើនថនរបជាជនខមមរពរោម ខដលមកដលកមពជា សេនសងខរ ជាអបកពគចពវោះថនោរតាមចាបមលន ដពចបោះព ើយពកគនរមនមានលមរសនប មពដើមផពដើរព ើរ នងររឡបចលពៅរសកពឡើយ ពគបារមភអពោរតាមចាបមលន។ មា ងពេៀរ ពកគនរមនសវមានលយោក ព ើយកបានដឋចចរថ មនររឡបពៅរសក។

ពោកបខនទមពេៀរថា អបកពភៀសមលនមលោះ គនម នរកដឋសសនប ម មនទាងបានពៅកមានថសបាយពៅកខនលងនានាពៅ

កបងរបពេសកមពជាផង កថាពឡើយររឡបចលពៅរសកកពណើ រ ៖ «ពៅបណយចលឆប ពនោះ ដចជាពយើងពៅជបជកប ងរកមរគសនរ ពៅរសងេកពៅវរថ។ ចលឆប រចព ើយ ដលថៃងពឡើងសកឋ ថៃងេ១៦ ពយើងកទាងរកមរគសនរទាងអសខមមរពរោម បង ពធវើជាចងកោ ន បងសកលឲយពខាម ចជដនជតាពយើង។ ពពលពនោះ ពយើងមនបានពៅអចង ពយើងរននរខមនខេន»។

របធានសមាគមរពោះសងឃខមមរពរោម រពោះពរជគណ ពយឿង សន នង

ជាសងឃរាជវរថសនមគគរងស រកងភបពពញ ខដលបានឃលល រពរសកកពណើ រយរឆប ណាសមកព ើយ មានរពោះពៃរដោថា មាប កៗ នករសកកពណើ រជាខាល ង ប ខនថោរររឡបចលពៅរសក ពដឋយនាយកពៅជាមយនវកផនររមា នងគមពរកផនខាប រនានា ររវបានពគហាមឃលរ។ រពោះអងគថា សមផខរមានោរធានាដលពៅអាជាញ ធរខមមរខៃមពេៀរ កពវៀរណាមពៅខរមនឲយចលពឡើយ ។

រពោះពរជគណ ពយឿង សន មាន

ពៃរដោ ៖ «ចពរមើនពរ ចងគចងណាស មាប កៗ ចងពៅណាស ខរមនរសបចាបពៅវាសេនខរពធវើេកខ។ ជាពពសស បងបអ នខដលគនប ពឡើងចងបានរបភាព ដចជាេសសនាវដឋ ឬរបរករេនអសរមាបពមើល ពៅតាមរពខដនពគខឆកយកអស។ ពគថាអកសរខមមរពគឥរឲយចលពេ។ ព ើយមកសពសៀវពៅធម េញពសៀវពៅធមពៅ ពគយកអស ។ ដចតាម សលមរឆលងខដន សដល ពោករដឌមនតនថរកសងធមមោរពេៀរធានា ពៅខរពគមនឲយពៅពេៀរ»។

វេយអាសពសរ បានពាយាមទាកេងសនទ នេរពវៀរណាមពៅកមពជា ប ខនថរគបពលមេរសពធមនដពណើ រោរ។ ពយើង បានេរសពធ ចលបរសជនជារពវៀរ ណាមមាប កខដលកបងពសៀវពៅរបសសនទ នេរពវៀរណាម បានសរពសរថា គនរជាមនតនថខផបកពរមានរបសសនទ នេរ ប ខនថគនរបានបដពសធថា គនរមនខមនពនាោះពេ ។

បរសដខដលបាននយាយរបាបពយើងថា ោររររផរកបងោរចលពៅកបងរបពេសពវៀរណាមជាោរធមមតាពេសមផ ខរជនជារពវៀរណាមកររវអាជាញ ធរតាម ដឋនពមើលខដរ ៖ «ពនោះជា ពរឿងធមមតាពេសរមាបអបកពធវើនពយាបាយ ប ខនថពបើសនជាពយើងមនពធវើនពយាបាយ គជាអបករកសមនជាអវពេ ។ សមផខរមញ ជាជនជារពវៀរណាម ពពលខដលមញ ពៅរសកក ពណើរ កមានោរតាមដឋនដចជារបជាជនខមមរពរោមខដលមករសពៅេពនោះខដរ» ។

ៃវពបើជនជារពវៀរណាមគរថា ោរតាមដឋន នងោររររផរមកពលើពលរដឌខមមរពរោម ខដលជាមាច សេកដ កបងោរចលពៅសរសមេកខញារមរថ ពៅរាលពពលពធបណយទានថា ជាោរធមមតា ប ខនថអបកពគនរពសេនមនសស បានសឋបពនាធ សយា ងខាល ងថា ពវៀរណាម កពងរពោភបរនពៅពលើសេនមនសស ជាពពសស សេនថនជនជារពដើម ខដលពេើបខរររវអនមរពដឋយអងគោរស របជាជារ ៕ RFA

(រពេពរេ ១ )

ជនពភៀសមលនខមមរពរោមររវបានអាជាញ ធរថៃចាបបញជ នមករបពេសកមពជាោលពថៃងេ ០៥ ខមធប ឆប ២០០៩ ។

សារៃតមានសារៃតមាន ពរៃនគរពរៃនគរ គងៃអាទតយ ១២ កកើត ខែវសាែ ឆន ាខាល កោសក ព. ស. ២៥៥៣ តតវនងគងៃទ ២៥ ខែកមសា គ. ស. ២០១០ ៣

សារៃតមាន

កគរៃវញញា ណកខនធអនកោខតររកទសាល រកនងមយសតគា មកមពជា ោលពរពកមញ អបកោខសរបរ

ពេសរបមាណជា ៣០ នាកបាននាគនបពរៀបចពធវើពធបណយសនសនា ពដើមផពគនរពវញជដ ណកខនន ដលអបកោខសរបរពេសច នន៥ នាកខដលររវបានពគសមាល ប ពៅ កបងពមរថកពងសពកបងសមយសនតងកគ ម ។ ពៅេពនោះ អបកោខសរមយចននបានសរមកេកខភបក ។

កបងមណៈពពលខដលរពោះសងឃចាបពផថើមសររធមរមលកវញជដ ណកខននដល អបកោខសរបរពេសខដលបានបារបងជវរ ោលព ៤០ មន រសនបខររពពចពនាោះភាពរជលចរថេកខភបក រមមពរកៀម រកបានផសពចញពដឋយឯងៗពពបោះដងរបសអររអបកកខសរបរពេស របមាណជា ៣០ នាក ខដលបានចលរមពធពគនរពវញជដ ណកខនន ដលអបកោខសរបរ ពេសខដលបានសនល ប កបងអឡងឆប ១៩៧០ នងឆប ១៩៧៥ ។

ពធពគនរពវញជដ ណកខននពនោះររវបានរបារពនពឡើងោលពរពកមញ ពៅកបងភមពរធធ រសកបរខសរ ពមរថកពងសព ។ េពនោះ គជាេកខនលងខដលអបកោខសរបរ ពេសចនន៥នាកររវបានទាហានប លពរ ឬទាហានពយៀកកងសមាល ប កបងេសវរសរឆប ៧០ពដឋយពគមនបានដងពមលព រពររបាកដ ។

អបកោខសរបរពេសរបមាណជា ៣០ នាកខដលធាល បបានពធវើពសចកថរាយ

ោរណ ពសនតងកគ មពវៀរណាម ឬសនតងកគ មពៅកមពជា កបងេសវរសរឆប ៦០ នង៧០ ព ើយបចចបផនបពកពគភាគពរចើនមានអាយជាង ៦០ ឆប ពៅព ើយពនាោះ បានសពរមចចរថពរៀបចពធរលកវញជដ ណកខននពនោះពឡើងពដឋយមាន ោរចលរមពរបជាជនកបងភមជាង ១០០ នាក នងមានវរថមានរពោះសងឃចនន ៤ អងគ ។

ពោកខាលរ ប នសន អររអបកៃររប នងអបកពឆលើយឆលងពរមានថនេភាប ក ងករ AP ពៅេរកង Saigon បាននយាយ ោលពរពកមញពៅកបងពធសនសនាពនោះថា ពធពនោះពធវើពអាយពោកមានោររជលចរថខាល ងខមនខេន ព ើយពនោះគជាគពរមាងរបសពោកតាងពយរយារណាសមកព ើយ។

បនាធ បពពធសររមនថរបសរពោះសងឃររវបានបញចប អររអបកោខសរទាងអសបាននាគនប ពៅឈរសមលងពមើលអរេកមយខដលជា េកខនលងអបកោខសរ៥ នាកររវបានពគសមាល ប នងកបពៅេពនាោះកបងឆប ១៩៧០ ។ ពៅឆប ១៩៩២ ពរគនងឆអងអបកខសរខរ ៤ នាកររវបានពគរកព ើញ រឯសនកសពរបសអបកោ

ខសរមាប កពេៀរ ពគមនដងថា ពៅពៅេណាពនាោះពេ ។

ពោក សម សនម ន អបកភមមាប កបចចបផនបមានអាយ ៥៩ ឆប បានបញជជ កថា គនរជាអបកព ើញកងេពពយៀកកងសមាល បអបកោខសរបរពេសទាងពនាោះ។ ពោកបានបញជជ កថា អបកោខសរទាង៥នាកពនាោះររវបានពគចាបមលនពៅឆង យពេពនោះ ១៧ គឡខម ររឯពណាោះ ប ខនថពកពគររវបាននាមលនមកេពនោះ មននងសមាល បពចាលខរមថង ។

ពៅពវោពមា ងរបមាណជា ១១ រពកពធររវបានបេបញចបពដឋយដឋពដើមពរធមយពដើមជានមរថរប រណាងោរ ពរ ។

ពៅថៃងពនោះដខដល ប ខនថពៅពវោពមា ងរបមាណជា ៥ ោង ច រកមអបកោ ខសរពជើងចាសទាងអសបាននាគនប មកពធវើគនរវៈកចចជាៃម មថងពេៀរពៅចពរោះមមសថបបពណាថ ោះអាសនប ខដលពរគនងនងសនងសង ពៅពមមសណាឌ គនរឡរ យា ល ពដើមផឧេធសដលអបកោខសររងពរគនោះ ។

សមបញជជ កថា កបងចពនាល ោះឆប ១៩៧០ នងឆប ១៩៧៥ អបកោខសរបរពេស នងអបកោខសរខមមរចនន ៣៧នាកបានបារបងជវរ ពៅកបងរបពេសកមពជាកបងពនាោះ អបកោខសរជប នមានចននពរចើនជាងពគ ៕ RFI

អបកោខសរសមយសនតងកគ មពៅកមពជា ។ បណត សនរ DCCAM

ងាមវលកថាោ លកោគករមាងោររររកមបតតករពថអាវកលឿង អងគោរសងគមសវលចនន ៦ ោល

ពថៃងេ ២២ ពមសនពនោះ បានពចញពសច កឋខៃលងោរណរមមយពថាា លពទាសចពរោះ បណងរបសពមដកនាបារករថៃ អាវពលឿង ខដលពរគនងនងនាគនប មកដកបពងកគ លរពខដនខមមរថៃ ពៅចណចរបា សនេតាមាន ពៅពដើមខមឧសភាខាងមមពនោះ ។

ពោក ពសនម អន របធានអងគោរសងគមសវល កមពជាអាសន ន ខដលពៅរកមបារករអាវពលឿងថៃជារកមរជលនយម វពងវងរបវរថសននតសថ បានអោះអាងថា៖ «ពយើងមញ ទាងអសគនប សម ពថាា លពទាសនវេពងវើវពងវង របវរថសននតសថរបសរកម វរៈ ស មខាវ ម រ ពនោះ ព ើយនងបកសពករបសគនរ ។ េ២ ពយើងសឲយរដឋឌ ភបាលថៃររវខរេបសនា រេពងវើរបសរកមរជលនយម ថនជនជារថៃមយច ននរចពនោះ គថា មនររវឲយមកដកបពងកគ លរពខដនពនោះពេ»។

អងគោរចនន ៦ ខដលបានចលរមកបងោរពធវើពសចកឋខៃលងោរណពនោះ រមមានអងគោរសងគមសវលកមពជាអា

សន ន , ស ពននសេនមនសស នងអភ វឌណនកមពជា, សមាគមយវជនកមពជាអាសន ន, េភាប កងកររបកាពយាបលសងគមកមពជា,សភាសមពននស ជពកមពជា នង សមាគមសេនមនសសកមពជាអាសន ន ។

ពសចកឋខៃលងោរណពនោះបានពធវើពឡើងពៅពរោយពពលពលចឮដណងថា ពោក វរៈ ស មខាវ ម រ របធានគណៈកមមោរបណាឋ ញរបជាជនរបឆង នង

អពពើពករលយរបសថៃ បានផសពវផាយតាមរយៈោខសរថៃ ោលពពពលៃមៗពនោះថា ពោកនងដកនាោរពធវើដពណើ ររប មលផឋពៅោនរបនរបាសនេតាមាន រច ពៅថៃងេ ១ ឧសភាខាងមមពនោះ ពដើមផដកបពងកគ លរពខដនកមពជាថៃ ពៅថៃងេ២ នងេ ៣ ឧសភាខាងមមពនោះ។

េរបកាអមសនទ នេរថៃរបចាពៅកមពជា ពោក ស វា រ ពៅស ក មាន

របសនសនថា ពោកកបានដងដណងពនោះតាមរយៈោខសរថៃខដរ ប ខនថពោកមនទានដងថា វាជាោរពរ ឬកមនពរពនាោះពេ ។ មនតនថដខដលមនពធវើអតាទ ធបាយពរចើនពេៀរពឡើយ ពដឋយអោះអាងថា សនទ នេរថៃកពងតាមខឆកពមើលដ ណងពនោះខដរ ។

ជាមយគនប ពនោះ មនតនថរបរកមមរ សថនេសឋោរគណៈរដឌមនតនថកមពជា ពោក េរ សធា បានខៃលងពៅថៃងដខដលពនោះថា ពមបារករអាវពលឿងរបសថៃកពងខរបខងវរ កបងពគនលបណងបេបាងវបរថថផធកបងរបសថៃមកជាជពមាល ោះពៅតាមរពខដន ជាមយនងរបពេសកមពជា។

ពោកបនថថា រដឋឌ ភបាលខមមរពៅមនទានមានរបរកមមណាមយ ពៅពឡើយពេ កបងដណាកោលឃលល ពមើលពនោះ ប ខនថយា ងណាកពដឋយ ពោកបានពថាា ល ពទាសបខនទមចពរោះេពងវើពនោះដពចបោះ ៖ «ពធវើោរពថាា លពទាស យា ងដឋចអ ងកា រ ពដឋយទាមទារឲយរដឋឌ ភបាលថៃខដលដកនាពដឋយនាយករដឌមនតនថ អាបភសរ ររវខរេបសនា រនវេពងវើរបសរកម

នយមរជលពនោះ កឲយបងាភាពអនាធប ពរយយ ជាោររពោភចាបអនថរជារផងខដរ»។

កណរព រថនោរពបាោះបពងកគ លសមាពលម២៣ ថនគណៈកមមោរមណឍសមារពខដនរវាងឥណឍ ចន នងពសៀម ខដលមានចណងពជើងថា ផលវលព ម ោះរបាសនេតាមាន ចោះពៅថៃងេ៣០ ខមធប ឆប ១៩០៨ បានបញជជ កថា របជរបាសនេតាមានសទរពៅកបងខដនដរប ពេសកមពជា។ របនពនោះមានេតាងចាសោសពៅកបងខផនេឧបសមពននេ១ ខដលរោោរអនថរជាររកងឡាពអ បានពរបើរបាសពៅកបងោរវនចឆយពរឿងកឋពៅឆប ១៩៦២ ។

ទាកេងពៅនងគពរមាងោររបសរកមអាវពលឿងថៃ ខដលចងដកបពងកគ លរពខដនពៅរបនពនាោះ កបងរយៈពពល ១សបាឋ ពេៀរ រកមអងគោរសងគមសវលបញជជ កថា ពកពគនងនាគនប ពធវើបារកមមរបឆងពៅសនទ នេរថៃ ពបើសនជារកមពនាោះពៅខរពធវើដពចបោះ ៕ RFA

រកមបារករអាវពលឿងរគវេងជារ ពៅឯរពោនយនថពហាោះអនថរជារបាងកក ោលពថៃងេ ២៦ វចឆោ ២០០៨ ។

សារៃតមានសារៃតមាន ពរៃនគរពរៃនគរ គងៃអាទតយ ១២ កកើត ខែវសាែ ឆន ាខាល កោសក ព. ស. ២៥៥៣ តតវនងគងៃទ ២៥ ខែកមសា គ. ស. ២០១០ ៤

អនររជាត

ោលពយបថៃងេ២២ពមសនកនលងពៅពនោះ រគនបខបកជាពរចើនរគនបបានផធោះពៅេរកងបាងកក កបងមណៈខដលបារករអបកគនរេរដឋឌ ភបាលមយរកម កពងរបឈមមមគនបជាមយពកបារករអាវរក ម ។ ោរផធោះពនោះ បានបណាថ លឲយមានសនល បមាប កឬពរនាកនងរបសជាង ៨០ នាក ។ រពរថោរណផធោះ រគនបខបកពនោះ បានពកើរពឡើង ជាង ១០ ថៃងប ពណាត ោះ ពរោយអពពើ ងាោលពថៃងេ ១០ ពមសន ខដលោលពណាោះបានបណាថ លឲយមានសនល ប ២៥ នាក នងរបសជាង ៨០០ នាក ។ ពរើអវពៅ ខដលជាពដើមព រថនអពពើ ងាទាងពនោះ ?

គរគសបញជជ កជាបឋមថា រគនប ខបកខដលពគ បានពរបើោលពយបថៃងេ ២២ ខមពមសន ពៅបាងកក ជារគនបធន M79 ។ ព ើយពដើមផបាញរគនបខបកធនពនោះ ពបើពយាងពៅតាមអបកឯកពេស ពគររវពរបើរបដឋបបាញបពលល ង ។ គរគសបញជជ កបនថពៅពេៀរថា ពៅកបងរពរថ ោរណផធោះរគនបខបកពនោះ ជនរងពរគនោះ គមនខមនពកបារករអាវរក មពេ ខរជាពកខដលពគពៅថាពកបារករអាវពណចរមោះ ខដលធញរទាននងសកមមភាពរបសពកអាវរក ម នងខដលបានពរថដគនប មករកពរឿងពកបារករ អាវរក ម ជាពរចើនថៃងកនលងមកព ើយ។

អចងព ើយបានជា ោលពថៃងេ ២២ ខមពមសន ស ពៃប (Suthep) ខដលជាឧបនាយករដឌមនតនថ បានពចាេរបោនររងៗថា រគនបធន M79 ទាងប នាម ន សេនខរររវបានបាញពចញពេកខនលងរប មលផថ របសពកបារករអាវរក ម ។

កប ខនថពគមនអាចអោះអាងបានពេថាទាងពនោះជាសនប ថដរបសពកអាវរក មពពររោះកដច អពពើ ងាោលពថៃងេ១០ពមសនកនលងពៅពនោះអចងខដរ មានពរឿងចខមលកពរចើន ។ ពៅកបងអពពើ ងាោលពជាងដបថៃងមន ខដលបានបណាថ លឲយមានសនល ប ២៥ នាក នងរបសជាង៨០០ នាកកបងពនាោះភាគពរចើនជាពកបារករអាវរក ម កមានខដរទាហាន នងនាយទាហានខដលរបស ឬសនល ប ។ ពគ

ពៅចាបានថា ពរោយអពពើ ងាថៃងេ១០ ពមសន កងេពថៃសនរភាពថា បានពរបើរគនបោពភលើងខមនខេន ខរមនខមនសរមាបបាញររមងពកបារករពេ ខរសរមាបបាញរោះពៅពលើពកពភរវជនបងាបមលនខដលបានពឆលៀរឱោសបាញ របហារនាយទាហានមយចនន ពៅថៃងពកើរព រពនាោះ ។ បាននយថា មានវរថមានភាគេប ពៅកបងជពមាល ោះរវាងរដឋឌ ភបាល

នងពកអាវរក ម ។ ពកភាគេបអាចជាពកនាយ

ទាហានខដលពគពរគនងនងជរមោះពចាល កប ខនថ ពគពៅខរមនទានដងចាសថា ពរើរកមេប បងជាពកណា ។ សនរពរ មានពចញផាយពៅអាសប នាម នថៃងចងពរោយពនោះ ដចជា Asia Times ជាពដើម បានបករសនយថាពកភាគេបពនោះជាពកទាហាន ពពររោះពៅកបងអពពើ

ងា ថៃងេ ១០ ពមសនកនលងពៅ ពករកមេប បងបានពរបើោពភលើងេពនើបខមនខេនរបដឋបពៅពដឋយពភលើង laser ផង ពដើមផររមង ឲយចលធ ងសបខរមថងររមងឲយចនាយទាហានជានមពស រ រដលពៅបនាកឯពណាោះ ។ គបាននយថាពកពគសនគ លមមនាយទាហានទាងពនាោះ ចាស។ រកមនាយទាហានថៃ ជាេពៅពសនម ោះ

សមគនងរពោះបរមរាជវាង គនរេរដឋឌ ភ បាលអាភសរ (Abhisit) នងចងរការចនាសមពននសងគម នងនពយាបាយបចចបផនបឲយពៅគងវងស រពៅមមពេៀរ នយាយខបបពផសងរកមនាយទាហានថៃចារេកពកអាវរក មនងអររនាយក រដឌមនតនថថាកសន (Thaksin) ថាជាសររវ ពពររោះពកពនោះចងលល សបថរសជពរៅសងគមថៃ មនចងឲយអណាចនងរបពយាជន បនថឋរពៅកបងខរថដរបសពកអបកេរកងបាងកករពៅពេៀរពេ ។ កប ខនថ ពៅកបងជរកងេព វាអាចមាននាយទាហានមលោះ ខរមយរកមរចពេ ខដលមនពរជាគនរេមយរយភាគរយរដឋឌ ភបាលបចចបផនប នងរពោះបរមរាជវាង។ ររងពនោះោខសរ Asia Times បានសរ ពសរោលពមសលមញថា ឧរថមពសនយ P r a y u t h ខដលនងពឡើងមកសបងរខណងនាពពលខាងមមពនោះ ពឧរថមពសនយ Anupong កបងនាមជាពមបញជជ ោរពយាធាថៃ កពងជរមោះពចាលនាយទាហានមលោះ ខដលពគសងសយថា អាចពរ ពៅរកថាកសន នងពកអាវរក ម ។ ពៅកបងបរបេពនោះ ពគអាចនយាយបានថា ពករកមេបខដល រដឋឌ ភបាលអាភសរពចាេថាជាពកពភរវជន អាចពចញមកពរកមអបកខដលឧរថមពសនយ Prayuth ពរគនងនងជរមោះពចញព រខណងនាពពលខាងមម ៕ RFI

ហងាកៅបតងកក ជាញញា ពនោរបតកខរកគន កៅកនងជរកងទៃឬ?

នាយទាហានថៃពររៀមពជើងរពលពរោយមានោរផធោះរគនបខបកពៅរកងបាងកកថៃងេ២២ពមសន ២០១០ ។ Reuters

វទយ កេងកមពជាករោម

វេយសពឡងកមពជាពរោម គជាសពមលងរបសស ពននខមមរកមពជាពរោមពភពពោក ផាយពចញពស រដឌអាពមរក សរមាបបពរ ើដលបងបអនជនរមមខមមរ នងខមមរពរោម ខដលកពងរសពៅពលើមារភមកពណើ រដខសនរសពណាោះរបសពយើង នងជវញពភពពោក ។ វេយសពឡងកមពជាពរោម ផាយជាពមមរភាសន ខដលផលរពដឋយស ពននខមមរកមពជាពរោម បានចាបបដសនននវថៃងេ ០១ ខមមៃនា ឆប ២០០១ កបងពគនលបណងផសពវផាយនវរពរថោរណៃម ៗ ពមារភមកមពជាពរោម នងសកមមភាព ចលនា រស ពដឋយអ ងា ថនស ពននខមមរកមពជាពរោម (KKF) ពលើឆកអនថរជារ រពមទាងរនានវេពងវើរពោភសេនមនសសពសណាករដឌអណាចកមមយនសថយន ពៅពលើបងបអនជនជារពដើមខមមរពរោម ។ វេយសពឡងកមពជាពរោម ជារបភពពរមានពរ ពដើមផផថលនវយរថធម សចចធម កបងោរទាមទារសេនពសរភាព នងជពនឿសនសនា ពរបបរគបរគងរកងហាណយ ជនដលបងបអនជនរមមខមមរពរោម ខដលកពងេនធងរងចានវ សេនសពរមចវាសនាមលនពដឋយមលនឯង រសបតាម ចាបអងគោរស របជាជារ ។ វេយសពឡងកមពជាពរោម ផាយកបងមយសបាថ មថងជាពរៀងរាលថៃងអងកគ រចាបពពមា ង ៩ ដលពមា ង ១០ យប ពមា ងពៅកមពជាពរោម ។

ពគ េពរ ៖ http://www.vokk.net

សារៃតមានសារៃតមាន ពរៃនគរពរៃនគរ គងៃអាទតយ ១២ កកើត ខែវសាែ ឆន ាខាល កោសក ព. ស. ២៥៥៣ តតវនងគងៃទ ២៥ ខែកមសា គ. ស. ២០១០ ៥

អនររជាត

េងជារចនររវបងោរមកពៅរកកណាថ លដង សនរពរមានធៗកបងរសកទាងអសបានពបាោះពមពជាពណសពមម ទាងពនោះ ជាោយវោរោនេកខរបសចនសរមាបជនរងពរគនោះពដឋយ ោររញជយដ ោលពសបាថ មនកបងពមរថជនថ ។ ោរសខដងោរឈឆអ ល ដលសមេកខរបសជនរងពរគនោះ ជាពពសសរបជាជនេពបរ ពសណាកថាប កដកនាចន ជាពរឿងមយ ខដលពគមនធាល បព ើញមានពមន មក។

ពៅពមា ង១០ រពកមញ (ថៃង ពធ ២១ ពមសន ២០១០) ពនោះ ពៅកខនលងរញជយដ រកមជយ សពនតងកគ ោះបានលអ កោររករករបសមលនមយខភលរ នងឈរសមងសនម ធពរោមរពល។ ពៅថៃងពនោះ របជាជនចនពៅេទាងរបពេសបានសទរកបងភាពពសងៀមសនង រ ៣នាេពដើមផពគនរពដលវញជដ ណកខននរបសជនរងពរគនោះខដលសនល បកបង ពរគនោះរញជយដ ោលពសបាថ មន។ សពលងសខរ នបានបនលពៅរគបេកខនលងសនធារណៈរបសចន ចខណកេរេសសនជារបានបងកោ ញពរបភាព ថាប កដកនាកពលៗរបសចនទាង ៨រប ខដលរមមានទាងពោករបធានាធបរ ជនតាវ។ ពោក ជនតាវកបងសពលៀកបរកសពមម បានពធវើសនធរកថា ពៅោនរបជាជនឲយោនេកខឲយជនរងពរគនោះពដឋយោររញជយដYushu។

ោយវោរ ោនេកខដគរឲយករសគនលមយពេៀរគ រាលេងជារពៅ

សនទ នេរចនពៅបរពេសទាងអស កររវបងោរមកពៅរកកណាថ លដង ចខណកកមមវធ កសននថសបាយ ពៅរគបកខនលង នងពៅតាមេរេសសនររវពគហាមឃលរ។ ោរពកណឍ គនប ពធវើោរោនេកខថាប កជារដពចបោះហាកចងបងកោ ញព ោរឈឆអ លរបសរបជាជនចនទាងមលចពរោះសមេកខរបសរបជាជនពមរថ ជនថ ។

សនរ សខានមយខដលរដឋឌ ភបាល

ចនចងនយាយពៅោនរបជាជនពមរថជនថ ខដល ភាគពរចើនជាជនជារេពប គបកសកមមយនសថចនជាអបកជយ សពនតងកគ ោះពកពគ ខរមនខមនសពមថចសងឃដឋថឡ ឡាមា ពេ។ សពមថចសងឃខដលបានររពគចពោរតាមចាបរបសបកសកមមយនសថចន កបងឆប ១៩៥៩ កពងរសនរពេសមលនពៅបរពេស។ ោលពពពលៃមៗពនោះ រពោះអងគដឋថឡ ឡាមា ធាល បបានបងកោ ញពចរនាចងររលបមកេកដ

កពណើ ររបសរពោះអងគ ពដើមផជយ រខលកេកខជាមយរបជាជនេពប។

គករសគនលថា ពគមនបានព ើញោរយកចរថេកដឋកខបបពនោះ របសថាប កដកនាចន ពៅកបងពរគនោះថាប ករញជយដពៅពមរថសនឆប ២០០៨ ពេ។ ពរគនោះរញជយដខដលបានសមាល បរបជាជន៩មននាក។ ព ើយោលពណាោះ អាជាញ ធរចនបានេេលរងោររោះគនយា ងសពមផ ើមកបងពរឿងសណងអគនរមន រងមា។ អគនរ

សនោពរៀនផយរសយបានសមាល បកនសសសជាពរចើនរននាក។

ប ខនថ ពៅពពលពនោះ រដឋឌ ភបាលចនបានរគបរគងសនទ នភាពមនឲយដចមន។ របពននផសពវផាយររវបានរគបរគងយា ងរងខរងពសណាកអាជាញ ធរ។ ពយាងតាមោខសរ South China Morning Post នពនននាយកសនរពរមានជាពរចើនបានេេលសបររផលវោរពរដឋឌ ភបាល កបងោរពោោះពៅអបកយកពរមានរបសមលនឲយររលបចលោរយាលយ។ ពគបានពនយលថា នងអាចមានពរគនោះរញជយដជាៃមពៅពមរថជនថ ។

ជាេពៅ ពរមានសថពលកខមណឍជវរលបាករបសរបជាជនរងពរគនោះររវពគបេ ទាងរសង។ ផធយពៅវញ ពៅតាមេរេសសន ពគព ើញខររបភាពថាប កដកនាចនចោះសរសមេកខរបជាជនរងពរគនោះ។ ពនោះជារបភាពខរមយគរខដលថាប កដកនាចនចងឲយពគព ើញ។ ពគវាយរថលថា ថាប កដកនាចន មនរបាថាប ឲយមានោរបោះពបាររបសរបជាជន ចងោរររមមមាររបសមលន នង ជាពពសសកបងពពលរបពេសចនររវេេលពបើកពពណពភពពោកកបងេរកង ពសៀងថ ខដលនងររវពរៀបច ពៅថៃង េ ១ឧសភាពនោះ៕ RFI

េនោនទកខឲយររជាជនទករខដលរងករគោះកោយោររញជយដ

េទាងរបពេសចនោនេកខឲយរបជាជនខដលសនល បកបងពរគនោះរញជយដ កបងពមរថជនថ ។ Reuters

ហរដឋអាកមរកសាវ គមនជហរនកោបតយមានតលយភាៃលអររអ យខរកន ពសចកថពនោះ ខៃលងពដឋយរបមមោរ

េរអាពមរោង ពោករស Hillary Clin-ton ពពលពោករសសទរពៅមសលមញកបងរកង Tallin រដឌធាន Estonie ទាងបពញចញពយាបលពៅពលើោរសពរចចរថរបសេរកង Kiev ពនារ ២៥ ឆប ពេៀរវរថមានកងនាវារសស ពៅពលើខដនដអ យខរកន ។ ចខណក អគគពលខាធោរបកសសមពនន OTAN ពោក Rasmussen ខៃលងពៅេពនាោះខដរ លអរថាកចចរពមពរពៀង ខដលពនារវរថមានកងនាវារសស ពនាោះ មនអាចរខានអ យខរកនឲយចលជាសមាជក OTAN ពឡើយ ។

តាមរបសនសនពោករស Clinton អ យខរកនកពងមរមពធវើនពយាបាយពរៅ របពេសពដឋយៃលងមមៃលងពរោយ។ ជាក ខសថង របមមរដឌៃមអ យខរកន ពោកYanoukovitch បានពធវើេសសនកចច ពលើកដបងបងអសរបសមលន គពៅឯរកង Bruxelles ពេពរើ ពដើមផបងកោ ញពេពនារមលនខមនពរ ពៅេវបអរ ប របកបពដឋយបណងចងោល យជាសមាជកស ភាព

អរ បពៅផង ។ ប ខនថ បនាធ បមក គនរកមនពភលចពធវើដពណើ រ ពៅោនរកងម សគ ពឡើយ ។ ពោករស Clinton ករលកថាពពលបពពញេសសនកចចពៅស.រ.អា. ពោក Yanoukovitch បានខៃលងពៅ ពោករបធានាធបរ Barack Obama ថាអ យខរកនចងឲយេនាកេនងមលនជា មយអាពមរកសជពរៅបានពរៅ ខមនខេន ប ខនថកបងពពលពនាោះខដរ គនរកខៃលង

យា ងចាសោសថា គនរកនងពធវើោរ ងករទាងជាមយរបពេសរសស ។

របមមោរេរអាពមរក ករសគនលរមកពេៀរថា អ យខរកនពដឋយសនទ នភាពភមសននតសថ នងរបវរថសននតសថមលន គមនខមនងកយរសល នងពធវើនពយាបាយៃលងឲយបានពសមើពឡើយ ប ខនថសរាបបសចមពោកអវៗ ខដលកពងមរមពធវើពដឋយរបធានាធបរៃមអ យខរកន ពរជាមាន

នយសខាន ។ ខៃលងបនាធ បមកពេៀរ ពោករស

Clinton ចងអលឲយព ើញថា ស.រ.អា.មនេេលសនគ លពេ “មណឍ លថនឥេនពលរបសរសស” ដផររសស កដចជារប ពេសណាកពដឋយថនេវបអរ ប គគនម នពេ សេន Veto របឆងេលនងសមាជកភាពថនរដឌពនោះឬពនាោះ កបងអងគោរអនថរជារនានា ខបបយា ង OTAN នងស

ភាពអរ ប ។ េនធមពនោះ ពោករសរដឌមនតនថោរបរពេសអាពមរោង កសពងារព ើញពដឋយពសនមនសសថា េវបអរ បបនថ នជហានោនខរពរចើនពឡើងៗ តាមេសខកឲយលអរបពសើរពឡើង េនាកេនងមលនជា មយរសសជាពពសសវសយធានា នវសនថ សមថាមពល ។ ពោករសកបាន ខៃលងអោះអាងថា េរកងវា សនពតានខរងរបាថាបពរងកេនាកេនងមរថភាពរមរស កបងសមសនថភាព នងសទរភាពជាមយរសស ប ខនថពដឋយមនពភលចោរររពឡើយ ផលរបពយាជនរបសបណាថ របពេសសមពននមរថអាពមរក ។ ចខណកអគគពលខាធោរបកសសមពនន OTAN ពោក Rasmu ssen ខៃលងពៅេរកងTallin ខដរ រលកថា នពយាបាយOTAN ឥរបានរងនវោរខកខរបអវណាពេ តាងពឆប ២០០៨ មក បនាធ បពបកសសមពននពនោះ បានសនាថា នងេេលអ យខរកនឲយចលជាសមា ជកមលន ៕ RFI

ពោករសគលនរន កបងឱោសកចចរបជអរងពៅេរកង Tallin របពេសពអសថន ។ Reuters

សារៃតមានសារៃតមាន ពរៃនគរពរៃនគរ គងៃអាទតយ ១២ កកើត ខែវសាែ ឆន ាខាល កោសក ព. ស. ២៥៥៣ តតវនងគងៃទ ២៥ ខែកមសា គ. ស. ២០១០ ៦

អៃខមែរករោម

ពដឋយ ថាច របជា ពគឿន បចចបផនប ខមមរពរោមរសពៅជវញ

ពភពពោក ពទាោះបបានសនគ លគនប មន សនគ លកថ ោលណាបានឮ ព ម ោះព ើយ ពគអាចកណរបានថាអបកពនាោះខមមរពរោមយា ងពររបាដក (ចពរោះអបកខដលរការរកល)

កបងរជជោលពសថចយនព ម ោះ យា ឡង ( Gia Long ) គ.ស. ១៨១៣ របពេសកមពជាពសនយរាជយ ពដឋយរពោះ បាេអងគចនធ (១៧៩៦_១៨៣៨) នគរមានជពមាល ោះថផធ កបងរវាងរកមរពោះរាជវងសផងពធវើសនតងកគ មជាមយរបពេសពសៀមផង ពសថចខមមរមលោះ ចងបានរាជបលលងគកពៅេពងយន ពសៀមមកជយ សមាល បខមមរ ពដើមផពឡើងជាពសថចបនថបពយន នងពសៀម រចឲយយនចលមកពៅរសពពញពលើេកដខមមរ ។

កបងពពលរបពេសពកើរកលយគដពចបោះ ពកយនពឆលៀរឪោសបពងាើនោរវារេពលើេកដខមមរពដឋយបញជ នេពយនរាបរននាក មកចាងជាមយខមមរពរោមពៅកបងមាររបពេសកមពជាពរោម នងយកអណាចបងខឲយខមមរពរោមលល សបថរ េពនៀម េោប របថពណ វបផធមខដលជារពបៀបរបបខមមរពៅជាយនវញជាពដើម កបងពនាោះមានោរបងខឲយខមមរពរោមេេល នវររកល ខដលពសថចយនព ម ោះយា ឡងបានដឋកឲយផងខដរ ។

ពយាងតាមពសៀវពៅ«របជាជនយនកពណើ រខមមរ» (NgườiViệt GốcMiên)ខដលបានសរពសរពដឋយអបករសនវរជាវរបវរថសននតសថជាជនជារយន ព ម ោះពឡ ព ឿង ( Lê Hương ) ពបាោះពមភឆប ១៩៦៩ ថា ពសថចយនព ម ោះយា ឡងបានដឋកររកលឲយខមមរពរោមមាន ៥ គ៖

១.ររកល ថាច (Thạch) មាននយថាៃម ២.ររកល សង,សន,ពសើង (Sơn)

មាននយថាភប

៣.ររកល ឡម,លម ឬ ឡា (Lâm) មាននយថាថរព

៤.ររកល គម (Kim) មាននយថាមជល

៥.ររកលយញ ឬ ដឋញ (Danh) មាននយថាព ម ោះ

នងមានររកល ពៅ (Châu) មកពរកយខមមរថា ពៅ

ររកលពៅពនោះពោក ពឡ ព ឿង បានសរពសរថាជាររកលពចញមក ពរសកខមមរសរមាបរបសៗ អបកពៅពមរថមាររជកចពរោះនតសថវញពរបើររកលនាង។

ប ខនថពបើតាមពោក ពងវៀង ឌន ពៅ (Nguyễn Đình Đầu) វញជាជនជារ

យនដខដលបានមានរបសនសនថា ខមមរពរោមមនខមនមានររមររកលទាង ៦ប ពណាត ោះពេ ពោកថាររកលខមមរពរោមខដលបានករេកកបងបញជ របសរពោះបរមរាជវាងយន មានដចជា៖

ប ខនថ ពបើតាមមញ ខដលជាកនខមមរពរោមមយរប ព ើយធាល បបានរសពៅជាមយសងគមខមមរពរោមខដរពនាោះ ោរ ពលើកពឡើងរបសរបវរថវេជនជារយន

ទាងពរខាងពលើពនាោះ គវាមនទាន រគបររកលខមមរពរោមពៅពឡើយពេ ប ខនថមានររកលជាពរចើនខដលគនរបានពលើកពឡើងពនាោះ មានមលោះមនសវព ើញខមមរពរោមធាល បពរបើពឡើយ ។

មន គ.ស.១៨១៣ សមយពសថចយនព ម ោះយា ឡង ពនាោះ គខមមរពរោម មនបានពរបើររកលពេចខណកខមមរអបកពៅរបពេសកមពជា កមនមានររកលខដរ លោះដលឆប ១៩០៥ ពេើបបារាងបានរបោសជាសនធារណៈឲយខមមរពរបើររកលតាមរពបៀប កនររវយកព ម ោះឪពកពធវើជាររកលរបសមលន ។

ដពចបោះ ររកលខដលខមមរពរោមធាល បពរបើពនាោះមានលកខណៈដចខាងពរោម៖

ររកល ថាច (Thạch) សង (Sơn) គម (Kim) ពកៀង (Kiên) ររកលទាង៤ខាងពលើពនោះសរមាប

ខមមរពរោមអបកពៅពររើយខាងពកើរេពនលបាសនក មានពមរថរពោះរររង ពមរថលងពហារ ជាពដើម ។

ចពរោះររកល ដឋវ ( Đào ) មយពនោះភាគពរចើនសរមាបខមមរពរោមអបកពៅពមរថខរពកឫសស ។

រឯរបសៗខមមរពរោមអបកពៅ ពមរថរកមនស វញ ពគភាគពរចើនពរបើររកល យញ ឬ ដឋញ ជារកយពចញព(Danh) របសយនខរមយ អបកមលោះពគនយមពៅតាមសពនៀងយនថា យញ ពបើតាមសពនៀងអងពគលសថា ដឋញ ចពរោះនតសថខមមរពរោមពៅពមរថពនោះវញពគពរបើររកល ធ (Thị) មាននយថាផារ ។

ចពរោះពមរថឃលល ង ពមរថពលោវ

នងពមរថេកពមម វញខមមរពរោមពរបើររកលជាពរចើនដចជា៖

ររកល ល (Lý) ឡា,លម,ឡម (Lâm) ររង (Trần) រេវ (Triệu) ឡ (Lưu) វ (Hữu) ង (Hồng) ពយឿង (Dương) តាង (Tăng) ពៅ (Cao) ររម (Trầm) ពតា (Tô) ពររឿង (Trương) វន (Hùynh) ពទាោះបមានោរខបងខចកររកលពៅ

ដបនពដើមផងកយរសលកបងោររគបរគងខមមរពរោម ពសណាកពសថចយនកថខរបចចបផនបររកលទាងពនោះររវបានោយចរមោះគនប ពៅវញ ពៅមកសងរគបពមរថ ព ើយ ។

ពយើងមនកណរបានថាររកល ថាច ឬ សង សេនខរជាអបកពៅពមរថ រពោះរររងទាងអសពនាោះពេ ពររោះររ កលពនោះកមានពៅពមរថដថេៗមលោះ ខដរ ព ើយររកលពផសងពេៀរដចជា ពៅ, ល,យញ នង ររង ជាពដើម កព ើញមានពៅកបងពមរថពផសងៗពេៀរពរៅ ពពមរថឃលល ងនងពមរថពលោវ ។ល។ផងខដរ ។

ពពលយនចលមក ល នរនមារ របពេសកមពជាពរោម នងពធវើអាណានគមពលើរបជាជាររបសពយើង ពសថច យន ខរងខរពចញរាជបញជជ ឲយខមមរពរោមលល សបថរេពនៀមេោបពៅជាយនជានចច ពដើមផពធវើឲយខមមររោយពជសនសនពៅជាយន ដពចបោះព ើយ បានជាខមមរពរោមមានររកលជាភាសនយន ចាបតាងពពពលពនាោះរ រមកដលសពវថៃង ៕

កតើខមែរករោមកររើរតកល ថាេ ង គម យញ កកៀង កៅ...តងៃកៃលណាមក ?

តារាងរាយនាមវងសររកល របស តាសម យាយ ពលៀង ពៅកបងវរថអររតាវ រសកកពញជច ង ពមរថរពោះរររង ។

ររភាៃវតរខមែរកៅកមពជាករោម

សារៃតមានសារៃតមាន ពរៃនគរពរៃនគរ គងៃអាទតយ ១២ កកើត ខែវសាែ ឆន ាខាល កោសក ព. ស. ២៥៥៣ តតវនងគងៃទ ២៥ ខែកមសា គ. ស. ២០១០ ៧

ររវតរសាសតរកមពជាករោម

(រពពលមមន) របវរថវេខមមរជាពរចើន រមទាងពសៀវ

ពៅរបវរថសននតសថខមមរ ពសធើរខរទាងអស បានអោះអាងដចៗគនប កបងនយថា ខមមរ កមពជាពរោមជាអបកបនថពជខមមរបរាណថនអាណាចរក វណន ឬនគរភប តាងពមនរគសថសករាជមកពមល ោះ ខដលពរោយមកខមមរពៅកមពជាពរោមថា ពចនឡាេក ។

លោះមកដលរបបអាណានគមបា រាង ចពនាល ោះពរគសថសករាជ ១៨០២ ដល ១៨៦២ កមពជាពរោម ឬពចនឡាេក ររវបានបារាងបឋរពៅថា កសង សន រឯរបជាពលរដឌខមមរពរោមវញបា រាង ពៅថា Cambodgien ។

អបកនពននខមមរមយរប ពោក ពេៀ ពៃន សរពសរពសៀវពៅខដលមានចណងពជើងថា ពរឿងរា វថនេកដកមពជាពរោម ឬអររកសនងសន ពបាោះពមពផាយតាងពឆប ២០០៥ មក បានឲយដងថា ជវររសពៅរបសរបជាជនកសនងសន ឬជវរខមមរពរោម បពងាើរបានជាមយនវពករដ ខណលពអររោលរបសពកគនរជាខមមរ មានភសថតាងទាងឡាយពដឋយររមររវពររបាកដថា កមពជាពរោមគជារបស ខមមរ ។ ពៅកបងអឡងពពលជាង ១៧ សរវរស កមពជាពរោមររវបានរសពៅពដឋយរបជាជនខមមរសេនសនធ ។ ពេើបខរចាបពពដើមសរវរសេ ១៨ មកពនាោះពេ ខដលមានជនជារចន នងជនជារអា ណាម ឬ យន ឬ ពវៀរណាមមយចននរចបានចលពៅរសពៅពលើខដនដកសងសន ឬ ខដនដកមពជាពរោម ។

ោលពសមយអាណានគមបារាងកបងឆប ១៩២៤ រដឋឌ ភបាលបារាងពៅរសកកសងសន បានពធវើជពរឿនរបជាពលរដឌ បានឲយដងថា ពៅកមពជាពរោម ឬ កសងសន មានរបជារានតសថខមមរពរោមចនន ៨ ខសននាក ។ លោះដលឆប ១៩៦៨ រកមរណសរសរស កមពជាពរោមបានអោះអាងថា របជារានតសថខមមរពរោមមានទាងអស ៤.០៤៧.៥០០ នាក រសពៅតាម ២១ ពមរថរកង ពៅេទាងខដនដកមពជាពរោម ។

ចខណកពោក ឆលស ពអ គរ (Charles Agar) ជាជនបរពេសមាប កខដលបានសរពសរពសៀវពៅមគគពេធសកមយកាលមាន ចណងពជើងថា ពវៀរ

ណាមរមទាងអងគរវរថ ពបាោះពមពផាយតាងពឆប ២០០៦ មក បានឲយដងថា Mekong Delta ឬកមពជាពរោម មានរប ជាពលរដឌរសពៅទាងអស ១៧ ោន នាក កបងពនាោះរមទាងខមមរពរោមមាច សរសកផង គភាគពរចើនរបកបរបរកសកមម នងពនសនេ ។ ចខណកស ពននខមមរកមពជាពរោមអោះអាងថា បចចបផនប មានរប ជាពលរដឌខមមរពរោមទាងអស របមាណ ៨ ោននាក រសពៅពលើខដនដកមពជាពរោម ។

ពោក គម សនអ ល ជាអររអនពសនយររថនកងពយាធពលពមមរជាររបសរបបសនធារណរដឌខមមរ នាពដើមេសវរស ១៩៧០ នងជាអបកនពននខមមរមយរបខដរ បានសរពសរបញជជ កកបងពសៀវពៅខដលមានចណងពជើងថា ខដនដកមពជាពរោមបានឲយដងបខនទមថា របជាពលរដឌខមមរពរោម ២ ភាគ ៣ ជាកសករ ។ ច ខណកអបករដឌោរ នងអបកជនញមានរចរចពេ គមានខរ ១ ភាគ ៣ ប ពណាត ោះ ។

កសករខមមរពរោមមាប កសមជរមាបព ម ោះជាអកសរោរ ល. រ.ស.ម រសពៅកបងពមរថឃលល ង ខដលពវៀរណាមពៅថា សករទាង មានរបសនសនថា បចចបផនបរបជាពលរដឌខមមរពរោម ពៅពមរថឃលល ង ភាគពរចើនជាកសករ មានជវភាពរករកលបាក ។

កសករ ល. រ.ស.ម បានបញជជ កថា ៖ «របរធបផរគរបរខរស អាជវកមម

ខរសចមាា រ។ ជវភាពរសពៅពនាោះ មានោរលបាកលបនណាស រងខរងណាស ! កសករខដលរសពៅកខនលង បងមានោររបកបរបរពធវើខរសពនាោះ មាន ោរ រពនឿយជាេបផរ។ ពធវើបាននាមខរពធវើ គនម នបានចពណញអពេ។ របរធបផរគរបរខរស ពបើពយើងមនពធវើ មនដងរសជាមយនងអ?»។

ពសៀវពៅ ខដនដកមពជាពរោម បានឲយដងបនថថា ពៅតាមភមនមយៗពៅឯខដនដកមពជាពរោម ខរងខរមានវរថពដើមផ េកជាេសោា របជា ពដឋយមានផធោះអបករសកពេនជវញ។ អបកនពនន គម សនអ ល សពងារព ើញោលពមនឆប ១៩៧៥ ពៅកមពជាពរោម គភមនមយៗមានផធោះយា ងរច ១០មបង ខដលមានេធាល ធលវងពលវើយ ។ លកខណៈសខានថនភមអបករសកខមមរពរោម គមានគមពឫសសជាសញជដ មណឍ ដឋចពដឋយខឡកពភមមយពៅភមមយ ។ ពៅចពនាល ោះភមនមយៗមានផលវលោរខាវ រខមវង ងកយពធវើគមនាគមន ។

របជាពលរដឌខមមរពរោមមយរបសមនជរមាបព ម ោះ សពវថៃងរសពៅកបងពមរថរកមនស ខដលពវៀរណាមពៅថា រា ចយា មានរបសនសនថា ៃវពបើកមពជាពរោមជាខដនដេនាបជាបអាងេពនលពម គងគកឋ ប ខនថបចចបផនបមនសវមានបញជោ ោរលចេក ប ោះរលដលភមឋានរបសអបករសកពេ ពររោះមានរបពននលពរចើនខដល

អាចជយ បងោរេកពចញបានទានពពល ពវោ ។

ពលរដឌដខដលបានបញជជ កថា ៖ «ោរលចេកពនោះមានចននរចណាស មកពឥឡវពនោះពគមានពធវើលបងោ រេកពនាោះពរចើន។ ពរខមនខររបនពនាោះេនាបខមន ប ខនថរបនពនាោះមនសវលចេកពពកពនាោះពេ។ ពបើមានលច ពរចើនលចខមភជ បណឍ េកជនរដវ បង ខរពបើ សព បង េករចណាស អរមានពឡើងដលផធោះពេ»។

ពោក គម សនអ ល អបកនពននពសៀវពៅ ខដនដកមពជាពរោម បានអោះ អាងឲយដងបខនទមថា ផធោះខមមរពរោមមាន ៣ របពភេមសពគនប ។ របពភេេ១ ជាផធោះខដលសងជាបនងដ ពធវើពឫសស ឬពឈើ ខររបកសលក ខរមានរគោះខដលពគចាកដពធវើជារគោះឲយមពសពដ ពៅកបងបរ ពវណផធោះកមពសរបខ ល ២ រក ។ រប ពភេេ ២ ជាផធោះសងលធ លនងដខដរ ខរពធវើពពឈើរបកពកផឿង ឬរបកសលក សងពលើរគោះពធវើអពសម ងរមានកមពសព ២ ពៅ ៤ រក ។

កសករខមមរពរោមអមាញមញមានរបសនសនអពសណងលពៅឋានរបស របជាពលរដឌខមមរពរោមថា ពរចើនសងពលើដរគោះខដលមានកមពសរបមាណ ៤ រកពដរាប របកសលកចាក មនរបកសផវដចពៅកមពជាកណាឋ លពេ គពគសងពៅតាមករមរធនធានថនរគសនរនមយៗ ៖ «សមយឥឡវ អបកខដលមានរេពយ

សមផរថកណាឋ ល ពគសងផធោះរបកសលក ពគពរបើសសររសកធមមតា ដចជាពដើមសនម ច ពដើមេនធម បាននយថា ពឈើណាររងលអខដលពគអាចយកមកពធវើសសរផធោះបាន។ របកសលកបាននយថា សលកចាកខដលវាមានេរមងរបខ ល ៥ សងេខម ររ ខវងរបខ ល ១ ខម ររ ឬជាង ១ ខម ររ សលកពនាោះគសលកចាក ។ ចខណកអបករកខមនខេនករបកសលកចាកខដរ ពគអរពរបើសផវពេ ពគពរបើសលកចាក។ សលកចាក បងវាដោះតាមជរ ពៅជរមារខរពក ពគពៅោបយកមកពដរជាសលក នងយកមករបក»។

ចខណកកសករខមមរពរោមមយរបពេៀរមានរបសនសនឲយដងបខនទមអព សណងផធោះសខមផងរបសរបជាពលរដឌខមមរពរោម ពៅឯខដនដកមពជាពរោម ៖ «ឥឡវពនោះ ោរខដលសងផធោះពរចើនមានលកខណៈសងាស សលកមានមលោះខដរ ។ ដបលសងាសនងសលកពរចើន។ អបករករក ព ើយមានផធោះមយចននពេៀរដបល កសលក ជញជជ ងសលកៗទាងអស» ។

ពសៀវពៅ ខដនដកមពជាពរោម បញជជ កថា ផធោះរបពភេេ ៣ ខដលខមមរពរោមនយមសងគជាផធោះៃម សងពលើរគោះសម ងរ កមពសរបខ លកនលោះខម រររោលឥដឌ ។

ពលរដឌខមមរពរោម សមនបពញចញព ម ោះ ពៅពមរថឃលល ង នងពមរថរកមនស មានរបសនសន ឲយដងបខនទមអពស ណង ផធោះរបពភេេ ៣ ខដលរបជាពលរដឌខមមរពរោមអបកមានរេពយធនធរធារ នយមសងពៅឯខដនដកមពជាពរោម ។

ពលរដឌខមមរពរោមដខដលបានឲយដងថា ៖ «អបកខដលមានរេពយ សមផរថរគននពបើ ពគពធវើផធោះៃម... ជាផធោះខដលសងលធ លនងដ ផធោះរមាល ជញជជ ងឥដឌ ដ បលរបកសងាស ។ ផធោះជញជជ ងៃមពនាោះមានចននរចណាស»។

ពសៀវពៅ ខដនដកមពជាពរោម របសអបកនពនន គម សនអ ល បញជជ កបខនទមថា ោរខដលរបជាពលរដឌខមមរពរោមរកាបាននវអរថសញជដ ណជារខមមរ នងេពនៀមេមាល បខមមរ បានរ រដលសពវថៃងពនោះ គអារសយពដឋយសនររពោះសងឃ នងរពោះពេនសនសនាជាពគនល ៕

(ពៅមានពលមពរោយ)

សាា នភាៃរកៅររររជាៃលរដឋខមែរកមពជាករោម ពដើមផឲយពលរដឌខមមរមយចននពៅកមពជាខដលគនម នលេនភាពសនថ ប ឬ ពមើលនវអរទបេពនោះតាមរយៈរបពនន Internet ពនាោះ សនរពរមាន ពរៃនគរ នងពធវើោរផាយបនថអរទ

បេ « នាទខមែរកមពជាករោម » ពវេយអាសពសរ (RFA) ខដលបានពរៀបចពឡើងពដឋយអបករស កមឿង ទម ។ អរទបេពនោះ សនរពរមាន ពរៃនគរ នង ភាជ បមកជាមយនវរបភាពជាភសថតាងសថពអរថសញជដ ណរបសជនជារខមមរពៅខដនដកមពជាពរោម ពេៀរផង ។ សមបញជជ កថា ពបើសនជាពោកអបក ចងដង ចងយល អពពរឿងរា វ ថនខដនដកមពជាពរោម សមអពញជ ើញពបើកសនថ ប « នាទខមែរកមពជាករោម » ខដលផាយពដឋយវេយអាសពសរពរៀងរាលរាររថៃងអាេរយ ។ ខរពបើពោកអបកមកខានមនបានសនថ បដណងពនោះ តាមវេយ ព ើយមានលេនភាពពរបើរបាសរបពនន Internet ពនាោះ សមចចចលពគ េពររបសវេយអាសពសរខដលមានអាសយដឋឌ ន www.rfa.org/khmer ពោកអបកកអាចអាននងសនថ បកមមវធពនោះបានផងខដរ ។

ោរដខងោអងគកឋនពផធោះពេនបរសេពៅវរថកពញជច ងកពងោវ រសកកពញជច ង ពមរថរពរពោះរររង ។

សារៃតមានសារៃតមាន ពរៃនគរពរៃនគរ គងៃអាទតយ ១២ កកើត ខែវសាែ ឆន ាខាល កោសក ព. ស. ២៥៥៣ តតវនងគងៃទ ២៥ ខែកមសា គ. ស. ២០១០ ៨

ខវងយលៃភមសាសតរកមពជាករោម

អៃកមតររៃោះរតពាង ឬ កមតររតវញ

(រពពលមមន) ពដឋយ ថាច របជា ពគឿន វរថសពរាងឯក ៖ ជាវរថរពោះពេនសនសនាខមមរមយបាន

កសនងពៅ គ.ស. ៦៤២ បានសនទ បនាពឡើងវញពៅកបងឆប គ.ស. ១៨៥០ ពដឋយបានបនសលេកមកនវលធ ងសោចារក ឆល កជាអកសរខមមរយា ងពរចើន ។

វរថសពរាងឯក ឋរពៅកបងរកមេ ៦ សងកា រេ ៨ េរមពមរថរពោះរររង ជាបនងផលវជារពលម ៥៣ ។ បចចបផនប វរថសពរាងឯកមនររមខរជាកខនលងសរមាបរពោះសងឃខមមរពរោមបសពរៀនសការពោះ ធមពៅកបងរពោះពេនសនសនា នងអកសរសននតសថខមមរប ពណាត ោះពេ ខៃមទាងជាកខនលងទាកទាញពភញៀវពេសចរណរគបជារសនសនមកពៅេសសនា ជាពរៀងរាលថៃង ។ បានចលេសសនាវរថសពរាងឯក ពយើងនងបានដងចាសពវបផធមរបសពជសនសនដមានចណាសថនជនជារពដើមខមមរពរោម ខដលជាមាច សរសកពៅពលើេកដកមពជាពរោម ។

វរថកពងនពរគនធ (កពងថរជ) វរថពនោះមានថផធដចនន ១០ ha

បានកសនងកបង គ.ស.១៦៣៧ ឋរពៅកបងេរមរសកកពងធ (Thị trấn Châu Thành) រសកកពងធ ពមរថរពោះររ រង ។ ជនជារយនេពៅបាននាគនបពៅវរថពនោះថា«ជហាង» (Chùa Hang)

ខរបថា «វរថរង» ពររោះពកពគបានព ើញពខាល ងទាវ រចលពៅកបងវរថពនោះគជារងមយដធ ។

វរថកពងនពរគនធ (កពងថរជ) ជាវរថមយបានោល យពៅជារ បនពេសចរណខដលមានពករ ថព ម ោះលផលាញ េទាងខដនដកមពជាពរោម នងបានពធវើឲយពភញៀវពេសចរណរគបជារសនសន បានសនគ ល ពអរថសញជដ ណរពោះពេនសនសនាពៃរវាេខមមរពៅកមពជាពរោម ។

ពេសភាពពៅកបងវរថ៖ បាននពជើងចលដលវរថពនោះ

ពយើងនង បាន ព ើញបកាបកសជាពរចើនេពៅពលើរេនពដើមពឈើ ធៗ មានដចជា កក , រកសនរ នង របវក ជាពដើម ។

ពរៅពពនោះ ពយើងនងបានព ើញនវកផរកាចរចនាបេខមមរដចជារបរគឌ កនបរ នាគ នង ងស ជាពដើម ខដលបានឆល កជាបនងរពោះវហារ កដ សនោ នងពចរយ ជាពដើម ។ ចលពៅខាងកបងរពោះ

វហារពយើងនងបានព ើញ នង រជាបដ ពណើ រពរឿងរបសរពោះពេន សមណពគនរថមតាមរយៈលធ ងគនរពៅពលើជញជជ ងៃមដរសសសនអ រខដលបានគរពដឋយវចររករខមមរពរោម ។

មជឈមណឍ លបណថ ោះបណាថ លអកសរសននតសថខមមរ រពោះពេនសនសនានងវជាជ ជវៈដលរពោះសងឃខមមរពរោម៖

ជាពរៀងរាលឆប វរថកពងថរជបានពបើកសនោពរៀនថាប កពេនកអនវេាល

យេ ៤ ( បាលរង ) ពដឋយ មានរពោះសងឃនមនថមកសកាពបណាថ វរថនានាេទាងពមរថរពោះរររង នងពពមរថពផសងៗដចជា រកមនសមាររជក នង ឃលល ង ជាពដើមរាបសបអងគ ។ ពរៅ ពរពោះសងឃពរៀនសររខផបកពេនកវេាលយ វរថកបាន ពបើកកមមវធបពរងៀនអកសរខមមរពៅពពលយប សរមាប កនពៅខមមរពរោមបានពរៀនអកសរសននតសថជារមលនរយៈពពលបខមផងខដរ បនាធ បពពកពគបានឈបសរមាក (រដវវសសមោល) ពោរពរៀនភាសនយនពៅសនោរដឌថនរដឋឌ ភបាលអាណានគមបកសយន ។ កមមវធបពរងៀនអកសរសននតសថខមមរដលកនពៅខមមរពរោមខបបពនោះ គជា របថពណរបសរពោះសងឃខមមរពរោម មានមកយរព ើយ បានជាពៅកមពជាពរោមអកសរសននតសថខមមរមនបាន បារបងពចញពសងគម ។ េនធមនងោរបពរងៀនអកសរខមមរ វរថកបានបពរងៀនវជាជ ចមាល កដលរពោះ សងឃនងរបជាជនខមមរពរោមផងខដរ ។ ពដឋយវរថជាសនោបពរងៀនវជាជ ចមាល កផងពនាោះ ពេើបពៅកបងកដរបសរពោះពៅ អធោរពយើងព ើញមានរបចមាល កយា ងរសសសនអ រនងមានរថមលជាពរចើនខដលបានឆល កពគលពឈើបានដឋកបងកោ ញដលពភញៀវពេសចរណ ពដើមផជាោរលខ អារមមណ ៕

(ពៅមានរពលមពរោយ)

ពធបបសនាគពៅវរថកពងនពរគនធ (កពងថរជ) ពមរថរពោះរររង កមពជាពរោម ។

រពោះវហារ នង សោចារក វរថសពរាងឯក េរមពមរថរពោះរររង ។ វរថសពរាងឯក កពកើរពឡើងកបង គ.ស. ៦៤២