the strategic leadership competencies of head nurses at a...

สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนง ในจงหวดสมทรสาคร

The Strategic Leadership Competencies of Head Nurses at a Private Hospital in Samutsakhon Province

วารณ กงหมง

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยครสเตยน พ.ศ. 2559

ลขสทธของมหาวทยาลยครสเตยน

ค

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนสาเรจลลวงได ดวยความกรณาและความชวยเหลออยางดยงจากอาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก รองศาสตราจารยสมพนธ หญชระนนทน อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม รองศาสตราจารยสคนธ ไขแกว ทกรณาใหขอคดเหน ชแนะ และใหคาแนะนาในการแกไขขอบกพรองตางๆ ดวยความเอาใจใส ใหกาลงใจอยางดยง เสยสละเวลาทมเทใหกบผวจย ผวจยรสกซาบซงในพระคณ จงขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน ขอกราบขอบพระคณ รองศาสตราจารยรชน ศจจนทรรตน ประธานคณะกรรมการสอบวทยานพนธ ทเสยสละเวลาเปนกรรมการสอบและใหคาแนะนาในการปรบปรงแกไขวทยานพนธ ฉบบนใหมความสมบรณมากยงขน และขอกราบขอบพระคณอาจารยประจาคณะบณฑตวทยาลยทกทาน ทไดใหความรทางวชาการและคาแนะนาทเปนประโยชนในการทาวจยครงน ขอกราบขอบพระคณ ผเชยวชาญผใหขอมลทกทาน ทใหความกรณาสละเวลาและความเมตตาในการแสดงความคดเหนตอบแบบสอบถามการวจยดวยมทตาจตอยางแทจรง กราบขอบพระคณผอานวยการโรงพยาบาลตางๆ ทไดอนญาตใหผเชยวชาญไดแสดงความคดเหนตอบแบบสอบถาม สนบสนนสงเสรม ใหโอกาสและเวลาแกผวจย จนไดผลการวจยในครงน เปนอยางด ขอขอบพระคณบดา มารดา ครอบครวพๆ นองๆ ผใกลชด ทใหความรก ความหวงใยและเปนกาลงใจใหเสมอมาจนผวจยไดประสบความสาเรจ ขอบคณเพอนๆ ปรญญาโททกคนทมอบมตรภาพทมคณคา และอยเคยงขางในการศกษาดวยดตลอดมา คณคาและคณประโยชนทเกดจากงานวจยในครงนขอมอบแดคณบดา มารดา และครอบครวผใหโอกาสดานการศกษา ใหความรก ความหวงใยและเปนกาลงใจ ตลอดจนคณาจารยทกทานทอบรมสงสอนใหผวจยมความร สามารถแกปญหาและผานพนอปสรรคไดเปนอยางด รวมทงขอขอบคณเจาหนาทมหาวทยาลยครสเตยนทกๆ คนทมสวนเกยวของมา ณ โอกาสน

ง

574005 : สาขาวชา: การบรหารการพยาบาล; พย.ม (การบรหารการพยาบาล) คาสาคญ : สมรรถนะ/สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ/หวหนาหอผปวย วารณ กงหมง: สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาคร (The Strategic Leadership Competencies of Head Nurses at a Private Hospital in Samutsakhon Province) อาจารยทปรกษาวทยานพนธ รองศาสตราจารยสมพนธ หญชระนนทน M.S., รองศาสตราจารยสคนธ ไขแกว, ค.ม. 159 หนา การวจยครงนเปนการวจยเชงพรรณนา (Descriptive research) มวตถประสงคเพอ กาหนดสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาคร โดยใชเทคนคเดลฟาย (Delphi technique) ผเชยวชาญผใหขอมลเปนผบรหารทางการพยาบาลระดบสง ระดบกลาง และผอานวยการโรงพยาบาล จานวน 21 คน ซงไดจากการเลอกแบบเจาะจง (Purposive sampling) เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสารวจความคดเหนผเชยวชาญเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาผปวยในโรงพยาบาลเอกชน ตรวจสอบความตรงของเนอหา (Content validity) ดวยวธการหาคาดชนความสอดคลองของขอคาถามกบวตถประสงค (Index of Item-objective congruency : IOC) ไดคา 0.89 แบบสอบถามความคดเหนของผเชยวชาญวเคราะหโดยการหาคามธยฐาน (Median) และคาพสยระหวางควอไทล (Interquartile range) ผลการวจยพบวา สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาคร ประกอบดวยสมรรถนะ 6 ดาน รวมทงสน 46 ขอ ดงน 1) สมรรถนะดานความสามารถในการกาหนดทศทางเชงกลยทธ จานวน 6 ขอ 2) สมรรถนะ ดานความสามารถในการนากลยทธไปปฏบต จานวน 9 ขอ 3) สมรรถนะดานการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงาน จานวน 7 ขอ 4) สมรรถนะ ดานความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรในหนวยงานทมประสทธผล จานวน 9 ขอ 5) สมรรถนะ ดานความสามารถในการรกษาจรยธรรมทางธรกจ (ในการทางาน) จานวน 6 ขอ และ 6) สมรรถนะ ดานความสามารถในการควบคมองคกร (หนวยงาน)ใหสมดล จานวน 9 ขอ จากขอคนพบในการวจยครงน ผวจยมขอเสนอแนะคอ ผบรหารการพยาบาลควรนาผลการวจยไปใชเปนเกณฑในการพจารณาคดสรรผทจะมาเปนหวหนาหอผปวย และควรใชเปนแนวทางในการสรางแบบประเมนสมรรถนะในการปฏบตงานของหวหนาหอผปวยได รวมทงใชเปนแนวทางในการจดโครงการสงเสรมสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยตอไป

จ

574005: MAJOR Nursing Management; M.N.S. (Nursing Management) KEYWORDS : COMPETENCES / STRATEGIC LEADERSHIP / HEAD NURSE COMPETENCES Warunee Kongmoung: The Strategic Leadership Competencies of Head Nurses at a Private Hospital in Samutsakhon Province. Thesis Advisors: Assoc. Prof. Sompan Hinjiranan, M.S., Assoc. Prof. Sukol Kaikaew, M.Ed., 159 Pages The aim of this study was to define the Strategic Leadership Competencies of Head Nurses at a Private Hospital in Samutsakhon Province through Delphi technique. The twenty-one informants were experts derived by purposive sampling method. They were nurse executives, middle nursing managers, and hospital directors. The employed instrument was a rating scale questionnaires. The content validity of the instrument was .89 calculated by the Index of Item-objective congruency (IOC). The data from the rating scale of the strategic leadership competencies questionnaires were analyzed by SPSS program using median and interquartile range statistics. The research findings revealed that the Strategic Leadership Competencies of Head Nurses at a Private Hospital in Samutsakhon Province consisted of six categories with forty-six sub-categories. They were: 1) determining strategic directions-six sub-categories and; 2) strategic implementation: nine sub-categories; 3) developing human strategic capital seven sub-categories; 4) establishing an effective organizational culture nine sub-categories; 5) sustaining ethical practices- six sub-categories, and 6) emphasizing balanced organizational controls nine sub-categories. The study suggests that nursing managers should improve their staff on policies concerning utilization of strategic leadership competency for establishing the selecting criteria of the head nurse career path. In addition, the administrators, should use it to evaluate the performances of the first line nursing managers, and create a project that develops the strategic leadership competencies for the head nurses.

ฉ

สารบญ หนา

กตตกรรมประกาศ...................................................................................................................... ค บทคดยอภาษาไทย..................................................................................................................... ง บทคดยอภาษาองกฤษ................................................................................................................ จ สารบญ....................................................................................................................................... ฉ สารบญตาราง............................................................................................................................. ซ สารบญภาพประกอบ................................................................................................................. ญ บทท 1 บทนา............................................................................................................................. 1 ความสาคญของปญหาการวจย............................................................................ 1 คาถามการวจย..................................................................................................... 6 วตถประสงคการวจย........................................................................................... 6 กรอบแนวคดการทาวจย...................................................................................... 6 ขอบเขตของการวจย............................................................................................. 9 นยามตวแปรทใชในการศกษาวจย....................................................................... 9 บทท 2 วรรณกรรมและผลการวจยหรอขอคนพบทเกยวของ....................................................... 10 แนวคดเกยวกบสมรรถนะ.................................................................................... 10 แนวคดเกยวกบภาวะผนาเชงกลยทธ................................................................... 18 หวหนาหอผปวยกบสมรรถนะผนาเชงกลยทธ.................................................... 35 แนวคดเกยวกบเทคนคเดลฟาย............................................................................. 40 บทท 3 ระเบยบวธวจย............................................................................................................... 47 วธดาเนนการวจย................................................................................................. 47 การออกแบบการวจย............................................................................................ 49 ประชากร.............................................................................................................. 49 ตวแปรทใชในการศกษาวจย................................................................................ 50 เครองมอทใชในการทาวจย.................................................................................. 50 การพฒนาเครองมอทใชในการทาวจย................................................................. 50 คณภาพของเครองมอทใชในการทาวจย.............................................................. 51 การพทกษสทธผใหขอมล................................................................................... 52 การเกบรวบรวมขอมลทใชในการทาวจย............................................................. 53 การวเคราะหทางสถต......................................................................................... 54

ช

สารบญ (ตอ) หนา

บทท 4 ผลการวจย......................................................................................................................... 57 บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ................................................................. 79 สรปผลการวจย...................................................................................................... 80

อภปรายผล............................................................................................................. 84

ขอเสนอแนะ........................................................................................................... 98 บรรณานกรม................................................................................................................................. 100 ภาคผนวก...................................................................................................................................... 110 ก. แบบสารวจความคดเหนของผเชยวชาญ............................................................. 111 ข. แบบสอบถามความคดเหนของผเชยวชาญรอบท 2............................................. 117 ค. แบบสอบถามความคดเหนของผเชยวชาญรอบท 3............................................. 122 ง. รายนามผเชยวชาญ............................................................................................... 130 จ. ผลการวเคราะหหาคา IOC................................................................................... 135 ฉ. ผลการวเคราะหหาคามธยฐาน คาพสยระหวางควอไทล รอบท 2....................... 141 ช. ผลการวเคราะหหาคามธยฐาน คาพสยระหวางควอไทล รอบท 3....................... 145 ซ. เอกสารรบรองจรยธรรม..................................................................................... 149 ฌ. เอกสารเชญเปนผเชยวชาญ................................................................................. 151 ญ. เอกสารเชญเปนผทรงคณวฒ.............................................................................. 153 ฎ. เอกสารขอความอนเคราะหเกบขอมล................................................................. 155 ฏ. เอกสารพทกษสทธผเขารวมวจย......................................................................... 157 ประวตผวจย …............................................................................................................................ 159

ซ

สารบญตาราง

ตารางท หนา 1 จานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามขอมลสวนบคคล........................ 58 2 รอยละของความคดเหนผเชยวชาญสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนา

หอผปวย ดานความสามารถในการกาหนดทศทางเชงกลยทธ..............................

59 3 รอยละของผเชยวชาญทแสดงความคดเหนเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ

ของหวหนาหอผปวย ดานความสามารถในการนากลยทธไปปฏบต....................


ของหวหนาหอผปวย ดานการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงาน..............................................................................................................


ของหวหนาหอผปวย ดานความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรในหนวยงานทมประสทธผล......................................................................................


ของหวหนาหอผปวย ดานความสามารถในการรกษาจรยธรรมทางธรกจ (ในการทางาน)..................................................................................................................


สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ดานความสามารถในการรกษาจรยธรรมทางธรกจ (ในการทางาน)..............................................................

67 8 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ฐานนยม มธยฐาน และคาพสยระหวางควอไทล

ดานความสามารถในการกาหนดทศทางเชงกลยทธ..............................................


ดานความสามารถในการนากลยทธไปปฏบต ดานความสามารถในการนากลยทธไปปฏบต..............................................................................................................


ดานความสามารถในการนากลยทธไปปฏบตดานการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงาน...................................................................


ดานความสามารถในการนากลยทธไปปฏบตดานความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรในหนวยงานทมประสทธผล.....................................................

74

ฌ

สารบญตาราง

ตารางท หนา 12 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ฐานนยม มธยฐาน และคาพสยระหวางควอไทล

ดานความสามารถในการนากลยทธไปปฏบตดานความสามารถในการรกษาจรยธรรมทางธรกจ (ในการทางาน) ......................................................................


ดานความสามารถในการนากลยทธไปปฏบตดานความสามารถในการควบคมองคกร (หนวยงาน)ใหสมดล................................................................................

77

ญ

สารบญภาพประกอบ แผนภาพท หนา

1 กรอบแนวคดการวจยการพฒนาสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยโรงพยาบาลเอกชนแหงหนง ในจงหวดสมทรสาคร...............................

8

2 สรปขนตอนการดาเนนการวจย.......................................................................... 56

บทท 1

บทนา ความสาคญของปญหาการวจย ภาวะผนามความสาคญอยางมากตอการพฒนาองคการและการจดการ เพราะจะทาให สามารถดาเนนงานไดตามเปาหมายขององคการและบรรลผลสาเรจตามทตงไว องคการไมวาจะเปนของรฐหรอเอกชน ไมวาจะอยในระดบโลก ระดบชาตหรอระดบทองถนภาวะผนาของบคลากรลวนมความสาคญ เพราะผลจากการมภาวะผนาของผบรหารจะกอใหเกดความแตกตางอยางเหนไดชดเจน เชน ผนาบางคนทาใหองคการทเคยเฉอยชาเชองชากลบกลายเปนองคการททกคนมความกระตอรอรนวองไว บางคนทาใหองคการทเคยมวสยทศนกวางไกล มสงทาทายใหทาอยตลอดเวลากลบกลายเปนองคการททางานอยในขอบเขตทแคบๆ ดงนนภาวะผนาของผบรหารจงเปนสงสาคญ (เรมวล นนทศภวฒน, 2542) ปจจบนพบวามโรงพยาบาลเอกชนเกดขนใหมเปนจานวนมาก เนองจากโรงพยาบาลรฐไมสามารถใหบรการแกผใชบรการไดอยางเพยงพอ ผปวยไมสามารถเขาถงบรการไดโดยเฉพาะโรงพยาบาลของภาครฐในตางจงหวด จากผลการสารวจโรงพยาบาลภาครฐใน พ.ศ. 2547 มจานวน 980 แหง อยในเขตกรงเทพมหานคร จานวน 111 แหง (สานกนโยบายและยทธศาสตรสานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข, 2547) ในรอบ พ.ศ. 2554 มจานวนโรงพยาบาลและสถานพยาบาลเอกชนทวประเทศทงสน 321 แหง ซงโรงพยาบาลและสถานพยาบาลเอกชนตางจงหวดมกจะเปนโรงพยาบาลขนาดเลกจานวนเตยง 50-100 เตยง มผปวยทเขารบการรกษาในโรงพยาบาลและสถานพยาบาลเอกชนทงสน 46.3 ลานคนตอป เปนผปวยนอกประมาณ 44.1 ลานคน และผปวยในประมาณ 2.2 ลานคน หรอประมาณรอยละ 4.7 ของผปวยทงหมดทมาใชบรการโรงพยาบาลเอกชนตอป มจานวนผปวยโดยเฉลยตอโรงพยาบาลประมาณ 144,346 คน ในจานวนน เปนผปวยนอกตอโรงพยาบาลประมาณ 137,565 คน รวมถงจานวนผปวยในตอโรงพยาบาลประมาณ 6,781 คน (สานกงานสถตแหงชาต, 2555)

2

ดงนนโรงพยาบาลตางๆเหลานจงจาเปนตองมการเพมคณภาพ และจานวนของพยาบาลวชาชพใหมากขนใหเพยงพอกบความตองการของผรบบรการ ภายในระยะเวลา 5 ป ทผานมาทธรกจโรงพยาบาลเอกชน โดยเฉพาะในเขตปรมณฑลมการเตบโตอยางรวดเรวมและการแขงขนกนคอนขางสง โดยกลยทธทผประกอบการนามาใชในการขยายขนาดและกจการของโรงพยาบาลนน มทงการเปดสาขาใหมของโรงพยาบาลในเครอ การรวบกจการ (Merge and Acquisition) โรงพยาบาลอนหรอขยายเครอขายไปโรงพยาบาลใกลเคยง เชน ในกรณของเครอโรงพยาบาลกรงเทพ (บรหารงาน โดย บรษท ดสตเวชการ จากด (มหาชน)) ซงไดมการขยายขนาดกจการผานการรวบกจการและการเปดกจการเพมในเครอ จากทมโรงพยาบาลในเครอ 16 แหงแลว เพมเปน 27 แหง ใน พ.ศ. 2552 นอกจากนยงไดมการซอหนของโรงพยาบาลเอกชนรายใหญอนๆ อกหลายแหงเพอลงทนและสรางพนธมตรทางธรกจ เชน โรงพยาบาลบารงราษฎร และเครอโรงพยาบาลรามคาแหง ซงหากนบรวมโรงพยาบาลทถอหนและโรงพยาบาลในเครอทงหมดแลว บรษทดสตเวชการ มหนอยในโรงพยาบาลเอกชนทงสนถง 32 แหงทวประเทศ (สานกวจยธรกจ สายงานบรหารความเสยง, 2556) ธรกจโรงพยาบาลเอกชนมการขยายตวอยางตอเนองและรวดเรวตามการขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศ การเพมขนของรายไดผบรโภค โรงพยาบาลเอกชนนอกจากจะตองแขงขนทางธรกจการตลาดโดยตรงดวยกนเองแลว ยงมโรงพยาบาลภาครฐเปนคแขงทางออมรวมดวย ปจจบนในรอบป 2554 โรงพยาบาลภาครฐทวประเทศมจานวน 980 แหง (สานกนโยบายและยทธศาสตรสานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข, 2557) และบางแหงไดปรบปรงพฒนาดานการอานวยความสะดวก การใหบรการการดแลรกษาทมคณภาพมากขน และผประกอบการภาคเอกชนสวนใหญยงคงเนนกลยทธเชงรก เพมขดความสามารถการแขงขนโดยการสรางเครอขาย หรอการรวบกจการทาใหมความสามารถการตอรองสง ตองเพมศกยภาพในการบรหารจดการ รวมถงกลยทธการใหบรการเพอความเปนเลศดานการรกษาโรค การเปดศนยรกษาโรคเฉพาะทาง ตลอดจนการออกแบบการรกษาแบบชดการรกษา (Package) หรอสวนลดการซอบรการทางการแพทย การเพมการใหบรการพเศษนอกเวลาราชการ การลดราคาการใหบรการ รวมถงกลยทธการใหบรการเพอสงเสรมสขภาพมากกวาการรกษาโรคเปนตน และลาสดคอการขยายกจการ เพอรองรบกลมลกคาใหหลากหลายระดบมากขน ซงรปแบบดงกลาวจาเปนตองใชกลยทธหลกของธรกจโรงพยาบาลเอกชนในปจจบน (สานกวจยธรกจ สายงานบรหารความเสยง, 2556) จากสภาวการณการแขงขนทางธรกจโรงพยาบาลเอกชนจานวนมากและเปนเวลานาน จงมความจาเปนทโรงพยาบาลเอกชนจะตองสรางกลยทธการแขงขนเพอความไดเปรยบทางการคาและเพอความอยรอดขององคการ การสรางนวตกรรมเพอความไดเปรยบทางการแขงขน การมงส

3

การเปลยนแปลงทมประสทธภาพและประสทธผลทเพมขน แตสงทสาคญทสดคอ เพอความอยรอดอยางย งยน ผนาเชงกลยทธจงเปนบคคลทสาคญทสดทจะนาความรความสามารถในการคดกลยทธ สามารถวางแผนเพอความไดเปรยบเชงธรกจ เพอใหบรรลวตถประสงคขององคการ หนวยงานตางๆในองคการ ผนาเปนบคคลทสาคญทสดตอความสาเรจหรอความลมเหลวขององคการ โดยเฉพาะอยางยงผนาเชงกลยทธเปนบคคลทมอทธพลในการบงคบบญชา มอบหมายงานในกากบดแลใหเปนไปตามเปาหมายองคการ ผนาเปนผประสานความตองการของบคคล ความตองการของงาน และความตองการองคการเขาดวยกน โดยเฉพาะผนาเชงกลยทธเปนผนาทนาความเจรญกาวหนามาสองคการ มลกษณะการบรหารงานเชงรก มวสยทศนทกวางไกลเพอกาหนดเปาหมาย ทศทางและอนาคตขององคการใหชดเจน ผนาขององคการหลายแหงทประสบความสาเรจสงลวนแตมความเปนผนาเชงกลยทธ สามารถสรางความไดเปรยบในการแขงขน ผนาเชงกลยทธมคณสมบตสาคญ คอ เปนผนาวสยทศนมาสการปฏบตไดอยางเปนผลสาเรจตามขนตอน ตลอดจนสอสารแผนงาน วธการ กลยทธในการกาวสเปาหมาย นอกจากนผนายงมหนาทในการสรางขวญกาลงใจสรางการมสวนรวม สรางวฒนธรรมทแขงแกรงและสรางแรงบนดาลใจใหกบบคลากร ตองมความรอบรในเทคโนโลย สามารถปรบตวยดหยนตามสถานการณ มความเขาใจในวธการทจะบรหารงานภายใตปจจยตางๆ ในระดบยทธศาสตร มคณสมบตพฒนาสมรรถนะขดความสามารถใหทนกบการเปลยนแปลงและการแขงขน (เนตรพณณา ยาวราช, 2556) พยาบาลเปนกลมบคลากรหลกทสาคญของโรงพยาบาลซงเปนพลงขบเคลอนในการพฒนาคณภาพบรการพยาบาล คณภาพจะดไดตองมาจากโครงสรางการบรหารองคการ ซงผบรหารองคการม 3 ระดบ ไดแก 1) ผบรหารระดบสง (Top level administrator)ไดแก ผอานวยการฝายการพยาบาล 2) ผบรหารระดบกลาง (Middle level administrator) ไดแก ผจดการฝายการพยาบาล และ 3) ผบรหารระดบตน (First level administrator) ไดแก พยาบาลหวหนาหอผปวย ผบรหารการพยาบาลทกระดบจะเปนตวจกรสาคญในการบรหารงาน เพราะการบรหารการพยาบาลทสาคญคอ การจด บรการพยาบาลทมคณภาพและมประสทธภาพ เพอใหเปนทพงพอใจของผใชบรการ โดยหวหนาหอผปวยเปนบคลากรหรอเปนกลไกสาคญทสดในการกาหนดนโยบายหอผปวยไดสอดคลองกบวสยทศนและพนธกจของโรงพยาบาล นานโยบายโรงพยาบาลลงสระดบปฏบตการโดยสรางแรงบนดาลใจใหบคลากรยดมนและกระตอรอรนในการปฏบตงาน สรางขวญกาลงใจในการทางาน รวมทงทมเทความพยายามอยางเตมศกยภาพในการปฏบตงานใหเกดผลสาเรจ และแสวงหาแนวทางใหมๆ มาพฒนาการทางานอยเสมอสงผลใหประสทธภาพประสทธผลของงานและองคการสงขน (ทศนย จลอดง, 2552)

4

การบรหารองคการพยาบาลในศตวรรษท 21 จงจาเปนตองมผนาหรอผบรหารการพยาบาลทมสมรรถนะสงและเปนนกบรหารมออาชพ โดยเฉพาะอยางยงโรงพยาบาลเอกชน ผนาจาเปนตองมภาวะผนาเชงกลยทธ ผนาองคการในยคปจจบนจงควรมคณลกษณะภาวะผนาเชงกลยทธ (Strategic leadership) มความคดในเชงยทธศาสตร (Strategy) ดงท นวแมน (Newman, Newman and Holder, 2000 อางถงในบญใจ ศรสถตนรากร, 2550) กลาววาองคการพยาบาลในศตวรรษท 21 ซงเปนยคทบรบทสงคมเปลยนแปลงอยางพลวต รวมทงมการปฏรประบบสขภาพใหกาวทนตอบรบทสงคมอยางตอเนอง ผบรหารจาเปนตองมสมรรถนะผบรหารมออาชพ นอกจากนการตนตวในการพฒนาคณภาพโรงพยาบาลของโรงพยาบาลเอกชย ซงผวจยปฏบตงานอยนน เปนไปตามการแขงขนดานคณภาพการใหบรการดานสขภาพและการเรยกรองของผรบบรการถงคณภาพและมาตรฐานของการบรการอนเนองจากการรบรและตระหนกในสทธของตนเองมากขน จงจาเปนทโรงพยาบาลเอกชยตองมการปรบตวเพอใหทนกบการเปลยนแปลงอนจะนาไปสการไดเปรยบทางการแขงขนทางการตลาด โดยการพฒนาคณภาพการบรการทางดานสขภาพเพอผลกาไรและเพอใหผานการรบรองคณภาพจากสถาบนพฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาล มาตรฐานโรงพยาบาลและบรการสขภาพฉบบเฉลมพระเกยรตฉลองสรราชสมบตครบ ๖๐ ป โดยสถาบนพฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาล ซงเปนมาตรฐานสาหรบการพฒนาและการประเมนโรงพยาบาลทงองคการ ไดกาหนดมาตรฐานทเกยวของกบภาวะผนาไวในตอนท 1 ของมาตรฐาน ประกอบดวยการนาองคการ การบรหารเชงกลยทธ การมงเนนผปวยและผรบผลงาน การวดวเคราะหและจดการความร การมงเนนทรพยากรบคคล และการจดการกระบวนการ โดยกาหนดใหผนาทาหนาทกาหนดและจดทาเอกสารทแสดงถงพนธกจ วสยทศน คานยมขององคการ การถายทอดพนธกจ วสยทศน คานยม ผานระบบการนา ไปยงบคลากรทกคนและคพนธมตรสาคญ เพอนาไปปฏบตใหบรรลวตถประสงคและวสยทศนขององคการ องคการตองจดใหมประเมนผลงานของผนาทกระดบ รวมทงใชผลการทบทวนเหลานไปปรบปรงประสทธผลของผนาแตละคน และประสทธผลของระบบการนารวมทงไดกาหนดใหผนาจดใหมกระบวนการจดทากลยทธ ดวยความรวมมอของบคลากรและผมสวนไดสวนเสยสาคญ (สถาบนพฒนาและรบรองคณภาพมาตรฐานโรงพยาบาล, 2558) หวหนาหอผปวยมหนาทดาเนนการวางแผนกลยทธตามขนตอนและใชกรอบเวลาทเหมาะสม มการวเคราะหและกาหนดความทาทายเชงกลยทธและขอไดเปรยบขององคการ มกระบวนการทชวยใหองคการทราบถงจดออนหรอจดดอยสาคญทอาจถกมองขาม มการวเคราะหปญหาและความตองการดานสขภาพของผรบบรการ จดแขง จดออน โอกาส สงคกคามขององคการ รวมทงปจจยสาคญอนๆ และความสามารถในการนาแผนกลยทธไปปฏบตวตถประสงคเชงกลยทธ

5

ตอบสนองตอความทาทายทสาคญและใชขอไดเปรยบเชงกลยทธขององคการ ตอบสนองตอสถานะสขภาพและความตองการดานสขภาพของชมชนหรอกลมประชากรทใหบรการ และมสวนตอผลลพธสขภาพทดขนมการจดทาแผนปฏบตการและถายทอดแผนไปสการปฏบตเพอบรรลวตถประสงคเชงกลยทธทสาคญ ดงนนผนาตามมาตรฐานสถาบนพฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาล จงตองมความสามารถในการบรหารเชงกลยทธซงสามารถวดได โรงพยาบาลเอกชยเปนโรงพยาบาลเอกชนขนาดกลางแหงหนงในจงหวดสมทรสาคร มจานวนเตยง 100 เตยง ซงในจงหวดสมทรสาครมโรงพยาบาลเอกชนทงหมด 6 โรงพยาบาล เปนโรงพยาบาลขนาดกลาง 5 โรงพยาบาล ไดแก โรงพยาบาลเอกชย โรงพยาบาลมหาชย 1 โรงพยาบาลมหาชย 2 โรงพยาบาลมหาชย 3 โรงพยาบาลวชยเวช 5 อนเตอรเนชนแนล และสถานพยาบาลเจษฎา-เวชการ และโรงพยาบาลภาครฐอก 3 แหง ไดแก โรงพยาบาลสมทรสาคร โรงพยาบาลบานแพว และโรงพยาบาลกระทมแบน คาดวาในอนาคตจะมโรงพยาบาลเอกชนอกมากมายจงมความจาเปนตองพฒนากลยทธเพอการแขงขน ผบรหารจงมความสาคญทจะตองมความสามารถดงกลาว แตเนองดวยทผานมาการนากลยทธลงสการปฏบตโดยผบรหารระดบตนกลาวคอหวหนาหอผปวยยงคงมความลาชาตอการคดกลยทธ มการวางแผนเพอนากลยทธลงไปปฏบต รวมถงการควบคมการปฏบตตามกลยทธ ทยงคงตองมการควบคมอยางใกลชดจากผบรหารระดบกลางและระดบสง กอใหเกดความลาชา และสญเสยเวลาการบรหารจดการของผบรหารระดบกลางและระดบสง รวมทงการเสยโอกาสดานการแขงขนทางธรกจของโรงพยาบาล ดงนนเพอการสรางความสามารถในการดาเนนธรกจโรงพยาบาลเอกชน เพอเพมความ สามารถในการแขงขน ดวยการนาแนวคดการบรหารเชงกลยทธเขามาบรหารองคการ และพยาบาลซงเปนบคลากรสวนมากในองคการ เปนบคลากรในทมสขภาพทมความสาคญยงในการนาองคการไปสความสาเรจตามเปาหมายของโรงพยาบาล โดยเฉพาะหอผปวยทเปนสถานททใหบรการรกษาพยาบาลแกผรบบรการ จาเปนตองมผบรหารทสามารถนาองคการไปสจดมงหมายการบรการทมคณภาพ (ไขแสง โพธโกสม, 2543) หวหนาหอผปวยเปนผบรหารระดบตนขององคการ จาเปนตองมความคดเชงกลยทธ การสอสาร การเจรจาตอรอง และ การแกปญหาและการตดสนใจ โดยแสดงใหเหนวาภาวะผนาเชงกลยทธจะตองมการใชความคดเชงกลยทธ เพอเปลยนแปลงหรอพลกแพลงไดตามสถานการณทเปลยนไปเพอใหบรรลตามวตถประสงคทตงไว (กณฑกณฐ สวรรณรชภม, 2556) การพฒนาสมรรถนะผบรหารระดบตนอยางตอเนองและมกลไกประสานการเรยนรใหบคลากรสามารถนาประสบการณไปประยกตในการทางานไดจรง และจะตองเขาใจหนวยงานของตนในทกลกษณะ มความสามารถในดานการทางานทเกยวกบกจกรรมเฉพาะอยาง ซงเกยวกบวธการ

6

กระบวนการและเทคนค มความร สามารถวเคราะหและเลอกใชเครองมอในการปฏบตงาน และผบรหารตองมศกยภาพในการวางแผนและการบรหารจดการเชงกลยทธ มภาวะผนาและวสยทศนการทางานทชดเจน เปนผนาการเปลยนแปลงทมประสทธภาพ สามารถกาหนดทศทางการเปลยนแปลงไดอยางชดเจน มความมงมนตอการสรางภาพใหมขององคการ รวมทงเปนผสงเสรมการเปลยนแปลง ซงจะชวยใหเกดการตดสนใจ การแกปญหา การสนบสนนทเหมาะสม ตระหนกถงความสาคญและความจาเปนในการเปลยนแปลง หรอเรยกกนวา ผนาเชงกลยทธ ผวจยซงเปนผบรหารระดบกลางในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนง ในจงหวดสมทรสาครซงตอไปนจะหมายถงโรงพยาบาลเอกชยมองเหนความสาคญของภาวะผนาเชงกลยทธและนอกจากนนยงไมเคยมผศกษาสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนมากอน ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาและกาหนดสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาครซงหมายถงโรงพยาบาลเอกชย เพอใหไดมาซงสมรรถนะภาวะเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย เพอเปนแนวทางในการสรางเสรมและพฒนาสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธแกหวหนาหอผปวยของโรงพยาบาลเอกชยไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลรวมทงเพอเตรยมเขาสการเปนผบรหารระดบสงตอไป คาถามการวจย สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาครประกอบดวยสมรรถนะดานใดบาง วตถประสงคของการวจย กาหนดสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาคร กรอบแนวคดการทาและ/หรอกรอบทฤษฎในการวจย กรอบแนวคดในการวจย ผวจยไดทาการทบทวนวรรณกรรม และงานวจยทงในและตางประเทศ เกยวกบแนวคดภาวะผนาเชงกลยทธ และแนวคดสมรรถนะ โดยการดาเนนตามขนตอนของเทคนคเดลฟาย (Delphi technique)

7

ฮต ไอรแลนดและฮอสคสสน (Hitt, lreland, and Hoskisson, 2007) กลาววา ภาวะผนาเชงกลยทธ ประกอบไปดวย 1) การกาหนดทศทางเชงกลยทธ 2) การบรหารทรพยากรในองคการ 3) การสนบสนนวฒนธรรมองคการทมประสทธผล 4) การมงเนนการปฏบตอยางมจรยธรรม 5) การควบคมองคการใหสมดล สวน เดวสและเดวส (Davies and Davies, 2004) กลาวถงภาวะผนาเชงกลยทธประกอบดวยคณสมบต 2 ดาน คอ 1. ดานความสามารถในการจดการ ประกอบดวย 1) ความสามารถในการกาหนดทศทางกลยทธขององคการ 2) ความสามารถในการถายทอดแผนกลยทธไปสการปฏบต 3) ความสามารถในการปรบสมาชกในองคการใหเขากบองคการ 4) ความสามารถในการกาหนด เปลยนแปลงจากภายนอก 5) มความสามารถในการพฒนาความสามารถเชงกลยทธ 2. ดานคณลกษณะเฉพาะ ซงประกอบดวย 1) เปนผทไมพงพอใจกบสงทมอยในปจจบน 2) มความสามารถในการดดซบความรใหมๆ 3) มความสามารถในการปรบตว 4) มภาวะผนา และมสตปญญา ในประเทศไทย เนตรพณณา ยาวราช (2550) ไดกลาวถง ผนาเชงกลยทธวาเปนผทมความเกยวของกบกลยทธทสาคญ 3 ประการคอ 1) การสรางกลยทธ (Strategic formulation) 2) การนากลยทธไปปฏบต (Strategy in action) และ 3) การควบคมกลยทธ (Strategic control) ซงในชวงกอนหนานน สมยศ นาวการ (2548) ไดเสนอแนวคดวา ความเปนผนาเชงกลยทธทมประสทธภาพ ควรมลกษณะ 6 ประการ คอ 1) การกาหนดทศทางเชงกลยทธ 2) การใชประโยชนความสามารถแกน (Core competence) 3) การสรางวฒนธรรมองคการทมประสทธภาพ 4) การสรางระบบการควบคมทมประสทธภาพ 5) การพฒนาทรพยากรมนษย 6) การรกษาจรยธรรมทางธรกจ ทางดานแมคเคลแลนด (McClelland David C., 1999) ไดใหความหมายวา สมรรถนะ คอ บคลกลกษณะทซอนอยภายในปจเจกบคคลซงสามารถผลกดนใหปจเจกบคคลนนสรางผลการปฏบต งานทด หรอตามเกณฑทกาหนดในงานทตนรบผดชอบ องคประกอบของสมรรถนะตามแนวคดของแมคเคลแลนดม 5 สวน คอ 1) ความร (Knowledge) 2) ทกษะ (Skill) 3) ความคดเหนเกยวกบตนเอง (Self–concept) 4) บคลกลกษณะประจาตวของบคคล (Traits) 5) แรงจงใจ เจตคต (Motives and attitude) สานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (2547) ใหความหมายวา สมรรถนะ คอ กลมของความร ความสามารถ ทกษะ ตลอดจนเจตคตของบคคลทจาเปนในการทางานใหสามารถทางานไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล เปนคณลกษณะของบคคลทมผลตอพฤตกรรมและผลของการปฏบตงาน ซงคณลกษณะเหลานประกอบขนจากทกษะความร ความสามารถ เจตคต บคลกภาพ

8

คานยมของบคคล หรอพฤตกรรมของผทมผลการปฏบตงานยอดเยยมในงานหนงๆ ดงนนในการวจยครงน ผวจยจงไดเชอมโยงแนวคดทง 2 แนวคดไดเปนกรอบแนวคดในการกาหนดสมรรถนะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนง ในจงหวดสมทรสาคร โดยตวแปรตนนาแนวคดดานภาวะผนาเชงกลยทธซงเปนการผสมผสาน แนวคดภาวะผนาเชงกลยทธของ ฮต ไอรแลนดและฮอสคสสน (Hitt, lreland, and Hoskisson, 2007), เดวและเดว (Davies and Davies, 2004), เนตรพณณา ยาวราช (2550), สมยศ นาวการ (2548) และเชอมโยงกบ แนวคดสมรรถนะของแมคเคลแลนด (McClelland David C., 1999) และคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (2547) เพอใหไดแบบสารวจความคดเหนของผใหขอมลซงเปนผเชยวชาญตามการใชเทคนคเดลฟาย และใหไดขอมลในการสรางแบบสอบถาม รวมถงการใชสถตคาพสยระหวางควอไทล (Interquartile range) เพอใหไดฉนทามตเกดเปนสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย

แผนภาพท 1 กรอบแนวคดการวจยสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนง ในจงหวดสมทรสาคร

เทคนคเดลฟาย จากการทบทวนวรรณกรรมในและตางประเทศ 1. แนวคดสมรรถนะ (McClelland, D.C, 1999,

สานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน, 2547)

2. แนวคดภาวะผนาเชงกลยทธ (Hitt, lreland, and Hoskisson, 2007, Davies and Davies, 2004, เนตรพณณา ยาวราช, 2550, สมยศ นาวการ, 2548)

แบบสารวจความคดเหนผเชยวชาญเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชง กลยทธของหวหนาหอผปวย

สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาคร

แบบสอบถามความคดเหนผเชยวชาญเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชง กลยทธของหวหนาหอผปวย

9

ขอบเขตของการทาวจย การวจยครงน เปนการศกษาเพอกาหนดสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนง ในจงหวดสมทรสาครเทานน โดยใชเทคนคเดลฟาย (Delphi techniques) เกบรวบรวมขอมลโดยผใหขอมลคอผบรหารการพยาบาลในโรงพยาบาลเอกชนซงมประสบการณบรหารไมนอยกวา 5 ป เกบรวบรวมขอมลในชวงเดอน มกราคม – เมษายน 2559 นยามตวแปรทใชในการศกษา สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ (Strategic leadership competences) หมายถง ความสามารถ และคณลกษณะของผนาทแสดงออกในการคาดคะเนมองในอนาคต การเปลยนแปลงของสงแวดลอมทงภายในและภายนอกองคการ เพอสรางความไดเปรยบเหนอคแขง หวหนาหอผปวย หมายถง พยาบาลวชาชพซงทาหนาทบรหารหนวยงานในโรงพยาบาลซงไดรบการแตงตงจากผอานวยการโรงพยาบาลใหเปนผบรหารระดบตน มหนาทรวมกาหนดพนธกจ วสยทศน นโยบาย แผนยทธศาสตร แผนปฏบตการ และกากบดแลการปฏบตงานภายในทมพยาบาลใหประสบผลสาเรจและสอดคลองกบนโยบาย ปรชญาและเปาหมายขององคการ

บทท 2

วรรณกรรมและผลการวจยหรอขอคนพบทเกยวของ

การวจยครงนเปนการศกษาวจยเชงพรรณนา (Descriptive research) มวตถประสงคเพอกาหนดสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาคร โดยใชเทคนคเดลฟาย ผวจยไดศกษาคนควาจากตาราหนงสอ วารสาร บทความและทบทวนงานวจยตางๆ ดงตอไปน

1. แนวคดเกยวกบสมรรถนะ 2. แนวคดเกยวกบภาวะผนาเชงกลยทธ

3. หวหนาหอผปวยกบสมรรถนะผนาเชงกลยทธ 4. แนวคดเกยวกบเทคนคเดลฟาย แนวคดเกยวกบสมรรถนะ มคาในภาษาไทยหลายคาทใชแทนคาวา Competency เชน สมรรถนะ ความสามารถ และ สมรรถภาพ คาวา สมรรถนะ (สะ-มด-ถะ-นะ) ตามพจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.2555 แปลวาความสามารถ คาวา ความสามารถตามแนวคดทางจตวทยาใชคาวา Ability หมายถง ความสามารถในการเรยนรทจะปฏบตงาน หรอความสามารถและความเหมาะสมในการปฏบตงาน แนวคดดานการวดและประเมนผลบคคลใชคาวา Potential มจดเนนทขดความสามารถในการทางานของบคคลทมประสทธภาพ แนวคดทางวธวทยาการจดการใชคาวา Core competency ซงหมายถง ความสามารถหลกขององคการธรกจ ททาใหธรกจประสบความสาเรจสวนคาวา สมรรถภาพ (Capability) หมายถงคณลกษณะของบคคล ทตองการทกษะทางวชาชพ ศกยภาพในการเรยนรและความสามารถทจาเปนตอความสาเรจ (ดนย เทยนพฒ, 2543) สานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (2547) ใชคาวา สมรรถนะ แทนคา Competency สวน สกญญา รศมธรรมโชต (2548) และอาภรณ ภวทยพนธ (2548) ใชคา Competency เชนเดยวกบ ณรงควทย แสนทอง (2546) ซงไดใหความเหนเพมเตมวา

11

Competency ประกอบดวย ความร พฤตกรรม เจตคต ความเชอและอปนสยของบคคล เพยงแตคาวา Competency จะชวยจดระบบขององคประกอบดงกลาวใหเหนภาพรวมทชดเจนขนโดยสรปแลวนกวชาการสวนใหญใชคาวา สมรรถนะทหมายถงความสามารถ สานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (2543) ไดกาหนดสมรรถนะขาราชการไว 3 ประเดน คอ ดานความร Knowledge: K หมายถง ขอมลหรอสงทถกสงสมมาจากการศกษา ฝกอบรม สมมนา รวมถงขอมลทไดรบจากการสนทนาแลกเปลยนความคดเหน และประสบการณกบผร ดานทกษะ Skills: S หมายถง สงทจะตองพฒนา และฝกฝนใหเกดขนโดยจะตองใชระยะเวลาเพอฝกปฏบตใหเกดทกษะนนขนมาทกษะจะแบงออกเปน 2 ดาน ไดแก 1) ทกษะดานการบรหารจดการ (Management skills) หมายถง ทกษะในการบรหารควบคมงาน ซงจะเกยวของกบระบบความคด และการจดการในการบรหารงานใหมประสทธภาพ 2) ทกษะดานเทคนคเฉพาะงาน (Technical skills) หมายถง ทกษะทจาเปนในการทางานตามสายงานหรอกลมงานทแตกตางกนไป ดงนนทกษะทตองการของคนททางานในแตละกลมงานจะแตกตางกน ดานคณลกษณะสวนบคคล Attributes : A หมายถง ความคด ความรสก เจตคต แรงจงใจ ความตองการสวนบคคล ซงเปนสงทตดตวมา สาหรบความหมายของสมรรถนะตามแนวคดของ แมคคลแลนด (McClelland, 1999) หมายถง บคลกลกษณะทซอนอยภายในปจเจกบคคล ซงสามารถผลกดนใหปจเจกบคคลนนสรางผลการปฏบตงานทดหรอตามเกณฑทกาหนดในงานทตนรบผดชอบเทานน สเปนเซอรและสเปนเซอร (Spencer, L.M. & Spencer, S.M., 1993) ไดกลาวถง ความหมายของสมรรถนะไวในตาราเรอง Competence at work โดยใหความหมายทสอดคลองกนกบ แมคคลแลนด (McClelland, 1999) คอ สมรรถนะ หมายถงคณลกษณะทจาเปนของบคล ซงมความสมพนธกบประสทธผลของงานเปนคณลกษณะในสวนลกเฉพาะของบคคลซงกอใหเกดพฤตกรรมทสามารถทานายผลลพธทดเลศในงานไดจากการศกษาความหมายของสมรรถนะ กรมการแพทยกระทรวงสาธารณสข (2548) สรปวาสมรรถนะหมายถง ความร (Knowledge) ทกษะ (Skill) และคณลกษณะ (Attribute) ทจาเปนในการปฏบตงานใดงานหนงใหประสบความสาเรจในสถานการณทหลากหลายกวา และไดผลงานดกวาคนอน สกญญา รศมธรรมโชต (2548) ใหความหมายวาสมรรถนะ คอความร ทกษะ และคณลกษณะสวนบคคล (Personal characteristic or attribute) ททาใหบคคลผนนทางานในความรบผดชอบของตนได ดกวาผอน และสานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (2547) ใหความหมายวา สมรรถนะ คอกลมของความร ความสามารถ ทกษะ ตลอดจนเจตคตของบคคลทจาเปนในการทางานใหสามารถทางานไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล เปนคณลกษณะของบคคลทมผลตอพฤตกรรมและผลของการปฏบตงาน ซงคณลกษณะเหลานประกอบขนจากทกษะความร ความสามารถ เจตคต บคลกภาพ คานยมของบคคล หรอพฤตกรรมของผทมผลการปฏบตงานยอดเยยมในงานหนงๆ

12

ตามความเหนของ แมคคลแลนด (McClelland, 1999) ไดแบงสมรรถนะออกเปน 2 กลม คอ กลมแรกเปนสมรรถนะขนพนฐาน หมายถงความรหรอทกษะพนฐานทบคคลจาเปนตองมในการทางาน เชน ความสามารถในการอาน ซงสมรรถนะเหลานไมสามารถทาใหบคคลมผลงานทดกวาผอนได สมรรถนะในกลมทสอง เปนสมรรถนะททาใหบคคลแตกตางจากผอนมผลการทางานทสงกวามาตรฐานหรอดกวาบคคลทวไป สมรรถนะในกลมนมงเนนทการใชความรทกษะและคณลกษณะอนๆ เพอชวยใหเกดผลสาเรจทดเลศในงาน สถาบนโชนโอเวอ (Schoonover Associates) (อางถงใน สกญญา รศมธรรมโชต, 2548) ไดมการศกษาและอธบายในเชงเปรยบเทยบวาสมรรถนะเปนบทสรปของพฤตกรรมทกอใหเกดผลงานทดเลศ ดงนนความรอยางเดยวไมถอเปนสมรรถนะ เวนแตความรในเรองนนจะนามาประยกตกบงานใหประสบผลสาเรจจงถอเปนสวนหนงของสมรรถนะ ทกษะอยางเดยวไมถอเปนสมรรถนะ แตทกษะทกอใหเกดผลสาเรจอยางชดเจนถอเปน สมรรถนะ และสมรรถนะไมใชแรงจงใจหรอเจตคต แตเปนแรงขบภายในททาใหบคคลแสดงพฤตกรรมทตนมงหวงไปสสงทเปนเปาหมายของเขา ตวอยางเชนการตองการความสาเรจเปนแรงจงใจทกอใหเกดแนวคดหรอเจตคตทตองการสรางผลงานทดแตความสามารถในการทางานใหสาเรจไดตรงตามเวลาทกาหนดจงถอเปนสมรรถนะ สรปไดวา สมรรถนะ หมายถง คณลกษณะและความสามารถทมาจากตวคนทงหมดทสะทอนออกมาในรปของพฤตกรรมการทางานทมความสมพนธในเชงเหตผล และกอใหเกดผลลพธสงสดทองคการตองการ โดยมทมาจากพนฐานความร ทกษะ และ คณลกษณะสวนบคคล ประโยชนของสมรรถนะ การนาแนวคดสมรรถนะไปใชในองคการ มจดประสงคหลกเพอพฒนาความสามารถ ของบคลากรใหสามารถทางานไดอยางมประสทธภาพและเกดประสทธผลสงสดแกองคการ ในการ แขงขนทางธรกจ คอ 1) ชวยใหการคดสรรบคคลทมลกษณะดทงความรทกษะและความสามารถตลอดจนพฤตกรรมทเหมาะสมกบงานเพอปฏบตงานใหสาเรจตามความตองการขององคการอยางแทจรง 2) ชวยใหผปฏบตงานทราบถงระดบความสามารถของตวเองวาอยในระดบใดและจะตองพฒนาในเรองใดชวยใหเกดการเรยนรดวยตนเองมากขน 3) ใชประโยชนในการพฒนาฝกอบรมแกพนกงานในองคการ 4) ชวยสนบสนนใหตวชวดหลกของผลงาน (KPIs) บรรลเปาหมาย เพราะสมรรถนะจะเปนตวบงบอกไดวา ถาตองการใหบรรลเปาหมายตามตวชวดหลกของผลงานแลว จะตองใชสมรรถนะตวไหนบาง 5) ปองกนไมใหผลงานเกดจากโชคชะตาเพยงอยางเดยว สามารถตรวจสอบไดวาพนกงานคนนน ประสบความสาเรจเพราะโชคชวยหรอดวยความสามารถของเขาเองและ 6) ชวยใหเกดการหลอหลอมไปสสมรรถนะขององคการทดขน เพราะเมอพนกงานปรบสมรรถนะ ของตนเองใหเขากบความตองการขององคการตลอดเวลา ในระยะยาวจะกอใหเกดเปน

13

สมรรถนะเฉพาะขององคการนนๆ เชน เปนองคการแหงการคดสรางสรรค เพราะทกคนในองคการมสมรรถนะในเรองการคดสรางสรรค (Creative thinking) จากขอสรปดงกลาวแสดงใหเหนวาการประยกตความสามารถเชงสมรรถนะ ทาใหเกด ประโยชนกบทกฝายและสมพนธกนในทกระดบขององคการ ดงทเกรกเกยรต ศรเสรมโภค (2546) มความเหนวาสมรรถนะมประโยชนตอระดบพนกงาน ระดบผบรหาร และระดบองคการ กลาวคอ ดานประโยชนทมตอพนกงานทาใหพนกงานสามารถประเมนตนเองวามจดแขงจดออนในดานใด เมอเทยบกบมาตรฐานในองคการสามารถกาหนดแนวทางในการพฒนาตนเองไดอยางม ประสทธภาพมากยงขน สามารถสอสารกบผบงคบบญชาไดอยางมประสทธภาพเพราะวามมาตรฐานกลางรวมกน ประโยชนทมตอผบรหารคอทาใหผบรหารมมาตรฐานในการบรหารงานทรพยากรบคคล สามารถพฒนาทรพยากรบคคลไดตรงตามความตองการของหนวยงาน องคการใชเปนเครองมอใน การสอสารไปยงพนกงานทกคนไดอยางมประสทธภาพเพราะวาเปนมาตรฐานเดยวกนลดความเปนอคตในการประเมนผลการปฏบตงานของพนกงาน ทาใหองคการมมาตรฐานกลางในการบรหารงานบคคล ผลการประเมนมความนาเชอถอและสอดคลองกนมากขน ผททาการตดสนใจในองคการมความมนใจในความสามารถและทกษะทแทจรงของพนกงานสามารถคาดคะเนสมรรถนะของแรงงานทตองการและทมอยในองคการไดถกตอง ปรบปรงประสทธภาพในการสรรหาบคคลเขาทางาน โดยการปรบสมรรถนะทตองการใหสอดคลองกบตาแหนงงานทเสนอในการรบสมครงาน สามารถทจะลงทนในการบรหารและพฒนาทรพยากรบคคลใหเกดประโยชนและมประสทธภาพสงสด ทาใหองคการสามารถพฒนาและแปรเปลยนความสามารถของบคคลมาเปนความสามารถในการแขงขนและความยงยนขององคการได องคประกอบของสมรรถนะ สมรรถนะบคคลตามแนวคดของ แมคคลแลนด (McClelland David C., 1999) เกดจากองคประกอบสาคญ 5 ประการ ดงน 1) ทกษะ (Skill) หมายถง สงทบคคลกระทาไดด และฝกปฏบตจนชานาญ เชน ทกษะการอาน 2) ความร (Knowledge) หมายถงความรเฉพาะดานของบคคล 3) เจตคต คานยม และความคดเหนเกยวกบภาพลกษณของตนเอง (Self–Concept) 4) บคลกประจาตวบคคล (Trait) เปนสงทอธบายถงบคคลผนน 5) แรงจงใจหรอแรงขบภายใน (Motive) ทาใหบคคลแสดงพฤตกรรมทมงไปสสงทเปน เปาหมาย องคประกอบทง 5 ประการ ทรวมกนเปนคณลกษณะเฉพาะของบคคลและกอใหเกดสมรรถนะเปนสงทซอนอยภายใน จะเหนไดเฉพาะพฤตกรรมทแสดงใหเหนไดเทานน สเปนเซอรและสเปนเซอร (Spencer, L.M. & Spencer, S.M., 1993) ไดเปรยบเทยบคณลกษณะดงกลาวไวในโมเดลน าแขง (Iceberg Model) และอธบาย วาคณลกษณะของบคคลแบงเปน 2 สวน คอ สวนทสามารถมองเหนได คอ ความร และทกษะ ซง สามารถพฒนาไดไมยากนก ดวยการศกษาคนควา

14

ทาใหเกดความร และการฝกฝนปฏบตทาใหเกด ทกษะ และสวนทซอนอยภายในซงสงเกตไดยาก ไดแก เจตคต คานยม ความเหนเกยวกบภาพลกษณของตนเอง บคลกลกษณะประจาตวบคคล รวมทงแรงจงใจ เปนสงทพฒนาไดยาก จากการศกษาองคประกอบของสมรรถนะ จงทาใหสรปไดวาสมรรถนะประกอบดวย 5 องคประกอบดงน 1) ทกษะ (Skill) 2) ความร (Knowledge) 3) เจตคต คานยม และความคดเหนเกยวกบภาพลกษณของตนเอง (Self–Concept) 4) บคลกประจาตวบคคล (Trait) 5) แรงจงใจหรอแรงขบภายใน (Motive) ซงในการวจยครงนผวจยจงใหความหมายของสมรรถนะตามแนวคดแมค-คลแลนด (McClelland, 1999) คอ สมรรถนะ หมายถง คณลกษณะและความสามารถของคนทสะทอนออกมาในรปของพฤตกรรมการทางาน สมรรถนะม 5 องคประกอบ คอ 1) ทกษะ (Skill) 2) ความร (Knowledge) 3) เจตคต คานยม และความคดเหนเกยวกบภาพลกษณของตนเอง (Self – Concept) 4) บคลกประจาตวบคคล (Trait) 5) แรงจงใจหรอแรงขบภายใน (Motive) ประเภทของสมรรถนะ การแบงประเภทสมรรถนะ เปนการนากลมสมรรถนะบคคล มาจดเปนประเภทใหสอดคลอง กบลกษณะงานในแต ละองคการ จากการศกษาเกยวกบการแบงประเภทของสมรรถนะ พบวา นกวชาการสวนใหญ ใชสมรรถนะบคคลเปนหลกในการแบงประเภทของสมรรถนะ เชน ณรงควทย แสนทอง (2546) แบงประเภทของสมรรถนะออกเปน 3 ประเภท คอ ประเภทแรก เปน สมรรถนะหลก (Core competency) หมายถง บคลกลกษณะของคนทสะทอนใหเหนถงความร ทกษะ เจตคต ความเชอ และอปนสยของคนในองคการโดยรวม ทจะชวยสนบสนนใหองคการบรรล เปาหมาย ตามวสยทศนได ประเภททสอง เปนสมรรถนะในงาน (Job competency) เปนความสามารถเฉพาะบคคลทตาแหนงหรอบทบาทนนๆ ตองการเพอทาใหงานบรรลความสาเรจ ตามทกาหนด เชน ความ

สามารถในการวจยในตาแหนงงานทางดานวชาการ เปนความสามารถท สามารถฝกฝนและพฒนาได ประเภททสามเปนสมรรถนะบคคล (Personal competency) หมายถง บคลกลกษณะของคนททาใหบคคลนนมความสามารถในการทาสงหนงสงใดโดดเดนกวาคนทวไป ซงมกเรยกวาความสามารถพเศษสวนบคคล สวนธารงศกด คงคาสวสด (2548) แบงสมรรถนะออกเปน 2 กลม คอ กลมสมรรถนะหลก หมายถง คณลกษณะพนฐานหรอคณสมบตรวมของทกคน ในองคการทจะตองม ซงแตละองคการจะแตกตางกน และกลมสมรรถนะทไมใช สมรรถนะหลกประกอบดวยสมรรถนะ 3 กลมยอย คอ กลมแรก ไดแก Functional/Job/Professional/Technical competency และกลมทสามเปนสมรรถนะทใชสาหรบงานของผททาหนาทในสายงานเปนสมรรถนะบคคล ไดแก Personal/Individual competency กลมทสองเปนสมรรถนะทเกยวกบงานบรหาร ไดแก Leadership/Managerial competency สวนสกญญา รศมธรรมโชต (2548) จดกลมสมรรถนะ ออกเปนสองกลม คอ Core competency ทเปนสมรรถนะหลก

15

ขององคการ และ Job competency ทเปนสมรรถนะในงานของบคคล ซงสอดคลองกบความเหนของ พราฮาลาด และ แฮมเมล (Prahalad & Hamel, 1994) ทแบงสมรรถนะออกเปน 2 ประเภท คอ Core competency ทเปน สมรรถนะหลกขององคการ และ Personal competency ทเปนสมรรถนะหลกของบคคล พราฮาลาด และแฮมเมล (Prahalad & Hamel, 1994) ไดกลาวถง สมรรถนะหลกขององคการวา เปนกลมความรทางเทคนคทเปนหวใจขององคการ และกอใหเกดความไดเปรยบทางการแขงขน เปนสงทลอกเลยนแบบไดยาก และผบรหารขององคการจงใจสรางและกาหนดขนสมรรถนะหลกขององคการ คอสงทองคการทาไดดทสดเพอตอบสนองตอเปาหมายทางกลยทธ และเปนแนวทางในการกาหนดกระบวนการทางานตางๆ ททาใหองคการมความไดเปรยบในเชงแขงขน ในระบบเศรษฐกจ ในขณะทสมรรถนะหลกของบคคล คอ สงททาใหบคคลทางานในตาแหนงทตน รบผดชอบไดดกวาผอน จากการแบงสมรรถนะออกเปนประเภทตางๆ สรปไดวา สมรรถนะแบงออกเปน 2 ประเภท คอสมรรถนะบคคล และสมรรถนะองคการ สมรรถนะบคคลจาแนกเปนกลมยอยออกไปตามลกษณะงานและความตองการขององคการ โดยจาแนกออกเปน 3 ดานคอ ดานความร ดานทกษะ ประกอบดวยทกษะ 2 ดาน คอทกษะดานการบรหารจดการงาน หมายถง ทกษะในการบรหารจดการงานในความรบผดชอบใหมประสทธภาพ และทกษะดานเทคนค หมายถงทกษะทจาเปนในการทางานตามสายงานหรอกลมงานทแตกตางกนไป และดานคณลกษณะสวนบคคล (Attribute) หมายถงความคด ความรสก เจตคต แรงจงใจและความตองการสวนบคคล (Prahalad & Hamel, 1994, สกญญา รศมธรรมโชต, 2548) สมรรถนะหลกของบคคลตามสานกขาราชการพลเรอน สานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (2553) ไดกาหนดสมรรถนะขาราชการไว 3 ประเดน คอ 1. ดานความร (Knowledge: K) หมายถง ขอมลหรอสงทถกสงสมมาจากการศกษา ฝกอบรม สมมนา รวมถงขอมลทไดรบจากการสนทนาแลกเปลยนความคดเหน และประสบการณกบผร 2. ดานทกษะ (Skills: S) หมายถง สงทจะตองพฒนา และฝกฝนใหเกดขนโดยจะตองใชระยะเวลาเพอฝกปฏบตใหเกดทกษะนนขนมา ทกษะจะแบงออกเปน 2 ดาน ไดแก 2.1 ทกษะดานการบรหารจดการ (Management skills) หมายถง ทกษะในการบรหารควบคมงาน ซงจะเกยวของกบระบบความคด และการจดการในการบรหารงานใหมประสทธภาพ 2.2 ทกษะดานเทคนคเฉพาะงาน (Technical skills) หมายถง ทกษะทจาเปนในการทางานตามสายงานหรอกลมงานทแตกตางกนไป ดงนนทกษะทตองการของคนททางานในแตละกลมงาน จะแตกตางกน

16

3. ดานคณลกษณะสวนบคคล (Attributes: A) หมายถง ความคด ความรสก เจตคต แรงจงใจ ความตองการสวนบคคล ซงเปนสงทตดตวมา สมรรถนะสาหรบขาราชการพลเรอนไทยประกอบดวยสมรรถนะ 2 สวน คอ 1. สมรรถนะหลก (Core competency) คอ คณลกษณะรวมของขาราชการพลเรอนไทยทงระบบเพอหลอหลอมคานยม และพฤตกรรมทพงประสงครวมกน ประกอบดวย 5 สมรรถนะ คอ 1.1 การมงผลสมฤทธ หมายถง ความมงมนจะปฏบตราชการใหดหรอใหเกนมาตรฐานทมอยโดยมาตรฐานนอาจเปนผลการปฏบตงานทผานมาของตนเอง หรอเกณฑวดผลสมฤทธทสวนราชการกาหนดขนอกทงยงหมายรวมถงการสรางสรรคพฒนาผลงานหรอกระบวนการปฏบตงานตาม เปาหมายทยากและทาทายชนดทอาจไมเคยมผใดสามารถกระทาไดมากอน 1.2 การบรการทด หมายถง ความตงใจและความพยายามของขาราชการในการให บรการเพอสนอง ความตองการของประชาชนตลอดจนของหนวยงานภาครฐอนๆ ทเกยวของ 1.3 การสงสมความเชยวชาญในงานวชาชพ หมายถง ความขวนขวาย สนใจใฝร เพอสงสม พฒนาศกยภาพ ความรความสามารถของตนในการปฏบตราชการ ดวยการศกษา คนควาหาความร พฒนาตนเองอยางตอเนอง อกทงรจกพฒนา ปรบปรง ประยกตใชความรเชงวชาการและเทคโนโลยตางๆ เขากบการปฏบตงานใหเกดผลสมฤทธ 1.4 จรยธรรม หมายถง การครองตนและประพฤตปฏบตถกตองเหมาะสมทงตามหลกกฎหมาย และคณธรรมจรยธรรมตลอดจนหลกแนวทางในวชาชพของตนโดยมงประโยชนของประเทศชาตมากกวาประโยชน สวนตน ทงนเพอธารงรกษาศกดศรแหงอาชพขาราชการ อกทงเพอเปนกาลงสาคญในการสนบสนนผลกดนใหภารกจหลกภาครฐบรรลเปาหมายทกาหนดไว 1.5 ความรวมแรงรวมใจ หมายถง ความตงใจทจะทางานรวมกบผอน เปนสวนหนงในทมงาน หนวยงาน หรอองคกรโดยผปฏบตมฐานะเปนสมาชกในทม มใชฐานะหวหนาทม และความสามารถ ในการสรางและดารงรกษาสมพนธภาพกบสมาชกในทม 2. สมรรถนะประจากลมงานหรองานเฉพาะ (Functional competency) คอ สมรรถนะทกาหนดเฉพาะสาหรบกลมงานเพอสนบสนนใหบคลากรแสดงพฤตกรรมทเหมาะสมแกเจาหนาท จากการทบทวนประเภทสมรรถนะสรปไดวา สมรรถนะคอ คณลกษณะและความสามารถของคนทสะทอนออกมาในรปของพฤตกรรมการทางาน สมรรถนะม 5 องคประกอบ คอ 1) ทกษะ (Skill) 2) ความร (Knowledge) 3) เจตคต คานยม และความคดเหนเกยวกบภาพลกษณของตนเอง (Self – Concept) 4) บคลกประจาตวบคคล (Trait) 5) แรงจงใจหรอแรงขบภายใน (Motive) ในองคการโดยรวม สมรรถนะแบงออกเปน 3 ประเภท คอ สมรรถนะหลก สมรรถนะในงาน และสมรรถนะบคคล ทจะชวยสนบสนนใหองคการบรรล เปาหมาย ตามวสยทศนได

17

การกาหนดสมรรถนะ ในการกาหนดวาความร ความสามารถ ทกษะประสบการณ และคณลกษณะสวนบคคลใดบางเปนสมรรถนะของบคคลหรอสมรรถนะไมวาจะเปนสมรรถนะหลกขององคการ หรอสมรรถนะในงานทบคคลจะตองมเพอใหบคคลททางานในตาแหนงนนๆ สามารถทางานไดอยางมประสทธภาพมองคประกอบของสมรรถนะใดบางไมใชเรองทงาย โดยทวไปความยากงายขนอยกบรายละเอยดของเนอหางาน และความตองการของผบรหารประกอบกนไปอยางไรกด นกวชาการหลายทาน ไดแก กลยา ตนตผลาชวะ (2523 อางในนพรตน โพธศรทอง, 2550) ไดเสนอไววาการกาหนดสมรรถนะสามารถกระทาไดจากวธการตางๆ ไดแก 1) การกาหนดสมรรถนะโดยการประเมนความตองการ (Need assessment) จากกลมผใชหรอจากนโยบายตางๆ ขององคการและผบรหาร 2) การกาหนดสมรรถนะจากการวเคราะหงาน (Task analysis) โดยการจาแนกเนองานและเปาหมายของงานใหอยในรปของงานทจะตองปฏบตและงานทตองเรยนร แลวจงแจกแจงลงในรายละเอยดของแตละงานใหเปนระดบยอยใหมากทสด การวเคราะหงานนยงชวยใหเราสามารถกาหนดงานทตองการทจะใหบคลากรตองทาไดในรายละเอยด 3) การกาหนดสมรรถนะโดยวเคราะหจากกจกรรมของผปฏบตงานในงานประจาจากการสงเกตโดยใชผรวมงาน หรอผบงคบบญชา 4) การกาหนดสมรรถนะโดยการวเคราะหสมรรถนะอยางเปนระบบ (Systematic competency analysis) ซงเปนเทคนคในการวเคราะหสมรรถนะทพฒนามาจากระบบการวเคราะหตามปกต ดวยการจาแนกเนอหางานเปนหนวยยอยทเปนรปแบบ อยางชดเจน 5) การกาหนดสมรรถนะโดยการใชผทรงคณวฒหรอผเชยวชาญ (Expert judgment) โดยใชผเชยวชาญเปนกลมในการตดสนใจแจกแจงพฤตกรรมการทางานของตาแหนงทตองการศกษาสมรรถนะ ซงโดยทวไปแลว ผทรงคณวฒหรอผเชยวชาญจะพจารณาตดสนวา ความรหรอทกษะอะไรบางทมความจาเปนตอการปฏบตงาน เรยงลาดบความสาคญมากนอยของความรและทกษะเหลานน การระบตวประกอบหรอองคประกอบเฉพาะภายใตหวขอทกาหนด การใหคานยามเชงปฏบตการของตวประกอบหรอองคประกอบสมรรถนะ จากนนจงกาหนดระดบของสมรรถนะทบคลากรในตาแหนงจาเปนตองม วธการกาหนดสมรรถนะจากแนวทางนไดแก การใชเทคนคการสนทนากลม (Focus group discussion) การใชเทคนคเดลฟาย (Delphi technique) เปนตน 6) การกาหนดสมรรถนะโดยการศกษาจากความตองการและสภาพการณในการทางาน และ 7) การกาหนดสมรรถนะโดยการอางองจากตารา ทฤษฎหรอหลกการทมอางองไว อยางไรกด ไมวาการกาหนดสมรรถนะจะอาศยวธการใดวธการเดยวหรอหลายวธการผสมผสานกน สงทผกาหนดสมรรถนะจะตองใหความสาคญคานงถงดวยคอการกาหนดสมรรถนะนนจะตองพจารณาจากพนฐานของความเปนจรงดวย (Hall & Jones, 1976 อางถงใน ศศธร เตชะมวล-

18

ไววทย, 2549) และเมอพจารณาถงวธการในการกาหนดสมรรถนะจากตารา และงานวจยตางๆ ททาการศกษาสมรรถนะแลวพบวา การกาหนดสมรรถนะมแนวทางการกาหนดไดหลายวธ ไดแก การใชเทคนคเดลฟาย (Delphi technique) โดยการรวบรวมความคดเหนจากผเชยวชาญทมความรอบรและประสบการณในประเดนทตองการกาหนด การกาหนดดวยวธการเทคนคการพยากรณอนาคต (Ethnographic future research: EFR) หรอเทคนคการพยากรณอนาคต ซงพฒนามาจากระเบยบวธการวจยทางมานษยวทยา (Ethnography) โดยอาศยการรวบรวมความคดเหนของผเชยวชาญในอนาคตภาพทงในเชงกระบวนการเปลยนแปลงทางสงคมและเหตการณตางๆ ทงทางลบและทางบวก เพอ ใหไดภาพอนาคตทเปนไปไดมากทสด หรอการวจยอนาคตดวยเทคนคอนาคตแบบอดเอฟอาร (Ethnographic delphi future research: EDFR) ซงเปนเทคนคการวจยอนาคตทผสมผสานระหวางเทคนคเดลฟายและเทคนคการพยากรณอนาคต หรอทพบไดบอยครงคอ การวเคราะหองคประกอบ (Factor analysis) ดวยการวเคราะหตวแปรพห (Multivariate statistical technique) ซงเปนหลกวชาการทมงวเคราะหความซบซอนและการมอานาจของตวแปร อนเปนเทคนควธการวจยทางพฤตกรรม-ศาสตรและสงคมศาสตรทไดรบการยกยองวาเปนราชนของวธการวเคราะหขอมลทางสถตทงหลาย (นงลกษณ วรชชย, 2542) ในการวจยเรอง สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาครครงน ผวจยเลอกใชเทคนคเดลฟาย (Delphi technique) เพอรวบรวมความคดเหนจากผเชยวชาญทมความรอบรและประสบการณในเรองสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ทาใหไดความเหนทถกตองและเชอถอได (Hall & Jones, 1976 อางถงใน ศศธร เตชะมวลไววทย, 2549) แนวคดเกยวกบภาวะผนาเชงกลยทธ นกวชาการไดใหความหมายภาวะผนาไวหลายประการ ดงน ผนา (Leader) หมายถง บคคลทไดรบการยอมรบและยกยองจากบคคลอน หมายถง บคคลซงไดรบการแตงตงขน หรอไดรบการยกยองเปนหวหนาในการดาเนนงาน ในองคการตางๆ ตองอาศยบคคลทมความเปนผนาทจะทาใหองคการดาเนนไปอยางบรรลผลสาเรจตามวตถประสงค และนาพาหนวยงานไปสความเจรญกาวหนา สวนความหมายของคาวาภาวะผนา (Leadership) นนดบรน (Dubrin, 2012) กลาววาภาวะผนาเปนความสามารถทจะสรางความเชอมนและใหการสนบสนนบคคลเพอใหบรรลเปาหมายองคการ ในขณะท ดาฟ (Daft, 1999) กลาววาภาวะผนาเปนความสาคญทมอทธพลระหวางผนาและผตาม ซงทาใหเกดการเปลยนแปลงเพอใหบรรลจดมงหมายรวมกน ใน

19

ความเหนของยค (Yukl, 1998) กลาววา ภาวะผนาเปนพฤตกรรมสวนบคคลคนหนงทจะชกนากจกรรมของกลมใหบรรลเปาหมายรวมกน นกวชาการในประเทศไทยไดกลาวถงความหมายของผนาดงน เนตรพณณา ยาวราช (2556) กลาววาภาวะความเปนผนา (Leadership) หมายถง บคคลทมความสามารถในการบงคบบญชาบคคลอนโดยไดรบการยอมรบและยกยองจากบคคลอน เปนผทาใหบคคลอนไววางใจและใหความรวมมอ ความเปนผนาเปนผมหนาทในการอานวยการ หรอสงการ บงคบบญชา ประสานงานโดยอาศยอานาจหนาท (Authority) เพอใหกจการงานบรรลผลสาเรจความวตถประสงคและเปาหมายทตองการความเปนผนา หมายถง ผทมความสามารถในการใชศลปะในการจงใจผใตบงคบบญชาใหปฏบตงานทได รบหมอบหมายใหสาเรจดวยความเตมใจ สวนบญใจ ศรสถตนรากร (2550) กลาววา ภาวะผนาเปนคณลกษณะของบคคลทเปนผนาทด (Good leader) สามารถโนมนาวผตาม หรอผใตบงคบบญชา หรอสมาชกในกลมใหความรวมมอกบผนาในการทากจกรรมตางๆ เพอใหการดาเนนงานบรรลผลสาเรจตามเปาหมายอยางมประสทธภาพ สรปไดวา ภาวะผนา หมายถง ความสามารถและศลปะการใชอทธพลหรอกระบวนการตอกลมบคคลอนใหมความเตมใจ กระตอรอรนในการปฏบตงานจนประสบความสาเรจตามเปาหมายทตงไว โดยอาศยความสามารถในการบงคบบญชาใหผอนใหความรวมมอและปฏบตตามความคดรเรมการธารงไวซงโครงสรางของความคาดหวงและความสมพนธระหวางกนของสมาชก ทฤษฎภาวะผนา ทกองคการตองมผนาเสมอ แตการศกษาเกยวกบผนาในอดตมกมองไปทคณลกษณะของผนาเปนหลก โดยมองวาคนทจะนาคนอนไดมลกษณะอยางไรกอน แตในระยะหลงๆ หนไปเนนทพฤตกรรมมากกวาโดยมองวาพฤตกรรมแบบใดทจะนาคนไดดทสด ยคตอมามการใหความสาคญกบภาวะผนาตามสถานการณมากยงขน โดยมองวาสถานการณใดตองการผนาแบบใด สดทายในยคปจจบนซงเปนยคของการแขงขน ผนาตองเปนผททาใหเกดการเปลยนแปลงสรางแรงบนดาลใจและสรางพลงใหแกผตามเพอความไดเปรยบทางการแขงขนขององคการในสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไปซงเปนลกษณะของผนาสมยใหมทมภาวะผนาเชงกลยทธ เมอกลาวถงผนาทผานมาไดมการแบงผนาออกเปนประเภทหลายแบบในปจจบนไดมการกลาวถงประเภทของผนาสมยใหมม 6 แบบ ดงน 1) ภาวะผนาทมลกษณะพเศษ 2) ภาวะผนาเชงวสยทศน 3) ภาวะผนาการเปลยนแปลง 4) ภาวะผนาเชงปฏรป 5) ภาวะผนาเชง แลกเปลยน และ 6) ภาวะผนาเชงกลยทธ (บญใจ ศรสถตนรากร 2551, นตยา ศรญาณลกษณ, 2557) ภาวะผนาทมลกษณะพเศษ (Charismatic leadership) หมายถง ผนาทเหนอผอน มความเชอมนในตนเอง มการแสดงออกทเขมแขง ทาใหผอนเชอถอ มความสามารถในการปลกเรา

20

ความรสกของพนกงานได มพลงและความสามารถในตนเอง กระตนพนกงานใหเกดความไววางใจทาใหผลการปฏบตงานสง (บญใจ ศรสถตนรากร 2551) ภาวะผนาเชงวสยทศน (Visionary leadership) หมายถง ผนาทมวสยทศนกวางไกล มความคดไกลไปในอนาคตขางหนาหลายๆ ป เปนผนาการเปลยนแปลง (Change agent) มสานกของความเรงดวนในการเปลยนแปลงใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมตางๆ เปนผสรางวฒนธรรมองคการ ทาตนเองใหสอดคลองกบทกคนในองคการ มการนาวสยทศนไปสการปฏบตอยางสมดลกน ผนามความคดกาวไกลไปขางหนาอยเสมอ (Bennis,1997) หลก 5 ประการของความเปนผนาเชงวสยทศน 1) เปนผนาในการทางานททาทาย 2) สรางนวตกรรมใหมๆ และสงเสรมผอนใหมความคดรเรมใหมๆ ททาทาย 3) มแรงบนดาลใจและกระตอรอรน โดยการทาใหเกดวสยทศนรวมกนกบผอน 4) สงเสรมการทางานเปนทม ใหการสนบสนนผอน 5) ทาตนเปนตนแบบตวอยางทดแกผอน ภาวะผนาการเปลยนแปลง (The change agent) หมายถง บคคลผมความพยายามในการทจะปรบปรงสภาพขององคการใหดขน การเปลยนแปลงอาจเกดจากผบรหารกาหนดเอง หรอเกดจากการจางบคคลจากภายนอกมาเปนผนาการเปลยนแปลง ทกษะทสาคญของผนาการเปลยนแปลง คอ ความสามารถในการพจารณาวาควรเปลยนแปลงอยางไร และผนาควรมทกษะในการนาไปสการเปลยนแปลงไดเปนผลสาเรจ (นตยา ศรญาณลกษณ, 2557) ภาวะผนาเชงปฏรป (Transformational leadership) หมายถง ผนาทสามารถแปลงวสยทศนใหเปนความจรงได นาไปสการปฏบตได สามารถทาใหบคคลสนใจและยนดปฏบตตาม ผนาเชงปฏรปจะทางานททาทาย กาหนดกลยทธขององคการทนาไปสกระบวนการจดการเชงกลยทธขององคการในสภาพแวดลอมของการแขงขนในโลก ผนาเชงปฏรปสามารถเปลยนจากผนาแบบเกามาสความเปนผนาแบบใหมทนามาซงความสาเรจขององคการ คณลกษณะของผนาเชงปฏรปประกอบดวย 4 องคประกอบ (Burn, 1978) ดงน 1) การสรางอทธพลทางความคดและอดมการณ (Idealized influence) หมายถงการทผนาประพฤตตนเปนแบบอยางนายกยองนาเคารพนบถอ ศรทธา ทาใหผตามเกดความภาคภมใจเมอไดรวมงาน ผนามวสยทศนและสามารถถายทอดไปยงผตาม สามารถควบคมอารมณไดในสถานการณวกฤต เปนผมศลธรรม จรยธรรมสง ไมใชอานาจเพอผลประโยชนสวนตน ประพฤตตนเปนประโยชนแกผอนและหมคณะ สามารถจงใจพนกงานใหนาเอาวสยทศนทกาหนดไปสการปฏบตใหเกดผลตามทตองการ มการใหรางวลแกความสาเรจทพนกงานไดกระทา สงเสรมใหพนกงานไดรบการเรยนรจากการทางาน และไดรบความกาวหนา สรางแนวคดอดมการณใหแกพนกงาน 2) สรางแรงบนดาลใจ (Inspirational motivation) หมายถง มความสามารถในการจงใจเพอใหไดผลงานดเกนความคาดหมาย โดยการปลกกระตนใหพนกงานมความพยายาม 3) สงเสรมใหเกดความคด (Intellectual stimulation) ใหพนกงานมความคดอสระ

21

ปลกเราใหพนกงานรบรถงปญหาและหาทางแกไข แกปญหาไดอยางมคณภาพสง และพนกงานมความผกพนสง มการคดและการแกปญหาอยางเปนระบบ ใหโอกาสพนกงานไดรบโอกาสในการเรยนร 4) คานงถงจตใจพนกงาน (Individualized consideration) หมายถง การมอบหมายททาทายใหแกพนกงาน การใหพนกงานมความรบผดชอบเพมขน ใหความสาคญกบพนกงานมาก มการสอสารแบบเปดเผย และมการพฒนาพนกงาน โดยผนาจะปฏบตตอพนกงานไมเหมอนกนขนอยกบพนกงานแตละคน ผนาเชงปฏรปจะมการกาหนดวสยทศนทตองการใหเกดขนในอนาคต และการสอสารใหผอนทราบดวยคาพด การกระทาเพอใหมองเหนภาพในผลสาเรจทตองการ ผนาสรางความไววางใจและใหความสาคญกบผอนมากกวาตนเอง เสรมสรางจดแขงใหพนกงาน และชวยลดจดออนของพนกงาน มการพฒนาอยางตอเนองและมการเรยนรจากความผดพลาดเพอไมใหเกดความผดพลาดซาอก การศกษาวจยเกยวกบภาวะผนามกจะศกษารวมกน ระหวางผนาเชงปฏรป และผนาเชงแลกเปลยน บาส (Bass, 2006) ไดขยายแนวคดของ เบอรน (Burn, 1978) ใหชดเจนขน โดยแสดงใหเหนวาเปนทฤษฎของการศกษาภาวะผนาแนวใหม เนองจากภาวะผนาการเปลยนแปลงเปนการเปลยนแปลงกระบวนทศน (Paradigm shift) ไปสความเปนผนาทมวสยทศน (Visionary) และมการกระจายอานาจหรอเสรมสรางพลงจงใจ เปนผมคณธรรม (Moral agent) และกระตนผตามใหมความเปนผนา ภาวะผนาการเปลยนแปลงประกอบดวย 3 องคประกอบ ดงน 1) การสรางบารม (Charisma) หมายถงคณลกษณะบางอยางในตวผนาททาใหผตามรสกสนใจ ศรทธา ใหความเคารพ ดงดดใจ ทาใหผตามคลอยตามนยมชมชอบในตวผนา 2) การคานงถงความเปนปจเจกบคคล (Individualized consideration) ทราบจดออนจดแขงของผตามและใหความสนใจในความตองการเจรญกาวหนาของผตาม โดยคานงถงการสนบสนนใหผตามไดรบการพฒนาองคความรความสามารถ คานงถงความเปนปจเจกบคคล มการนเทศแบบหางๆ (Walk round management) ทงเปนทางการและไมเปนทางการเพอใหผตามไดรบขอมลขาวสาร และการเปนครพเลยง 3) การกระตนทางปญญา (Intellectual stimulation) ใชความรความสามารถของตนองกระตนใหผตามเกดการเปลยนแปลงรวมแกปญหาดวยกน ภาวะผนาเชงแลกเปลยน (Transactional leadership) หมายถง ผนาทใชการตดตอสอสารใหพนกงานทราบวาจะตองทาอะไรบาง มความรบผดชอบงานใดบาง ใชอานาจทมตามหนาท อานาจในการใหคณใหโทษแกพนกงานในการสงการโดยแลกเปลยนกบรางวลทพนกงานจะไดรบจากการทางาน ผนาแบบนแตกตางจากผนาเชงปฏรป เพราะผนาจะสอสารเพอใหพนกงานเขาใจการทางานและใหรางวลแกพนกงานททางานไดบรรลเปาหมาย (Contingent reward)โดยผนาจะสอดสองดแล

22

การทางานของพนกงานใหเปนไปตามกฎระเบยบมาตรฐานการทางาน ผนาเชงแลกเปลยนคอรปแบบของผนาทอาศยกระบวนการแลกเปลยนกนระหวางผนาและผตามตระหนกถงความตองการของผตามและจดหาสงทตอบสนองตอความตองการของพนกงาน สนองตอบตอวตถประสงคเฉพาะดานหรอการทางานในหนาททชดเจน ดงนน ผตามกจะไดรบรางวลสาหรบการทางานในแตละครง ในขณะทผนากรบประโยชนจากการทางานนนสาเรจ ผนาคอผทตอบสนองทางเศรษฐกจและสงคมททาใหบรรลเปาหมายตามทตองการ (Bernard Burns, 1987) ภาวะผนาเชงกลยทธ (Strategic leadership) ผนาเชงกลยทธ เปนผนาทสามารถกาหนดทศทางและกระตนสรางแรงบนดาลใจใหแกบคคลในองคการ ในการรเรมสรางสรรคสงตางๆ เพอใหองคการอยรอดและมความกาวหนา ภาวะผนาเชงกลยทธ เปนภาวะคลายคลงกบภาวะผนามงเนนเปาหมาย ซงจงใจผใตบงคบบญชาดวยรางวลอนเกดจากการบรรลผลสาเรจในงาน ผนาเชงวสยทศน ซงผนาตองกาหนดทศทางขององคการ ผนาการเปลยนแปลง ทรทนสถานการณและสามารถปรบเปลยนใหผใตบงคบบญชาเปลยนแปลงตวเองและองคการใหทนตอสงแวดลอมทเปลยนแปลงไป และผนาเชงปฏรป ซงเนนการนาเพอการเปลยนแปลงมากกวาคงท ภาวะผนาเชงกลยทธ เปนภาวการณทผนานาโดยการกาหนดทศทาง การสรางทางเลอกและการนาไปสการปฏบต ผนาตามทฤษฎนเชอวา การทจะใหบรรลวตถประสงคขององคการนนไมใชจะอาศยโชคชวย แตจะตองเปนผลจากการทตองคอยตดตามสถานการณเปลยนแปลงทงภายในและภายนอกองคการ การคาดการณถงอนาคตขององคการในระยะยาวและการพฒนายทธศาสตร เพอมงไปสอนาคตทพงประสงค โดยผนาเชงกลยทธจะตองมการกาหนดทศทางเชงกลยทธ การบรหารทรพยากรในองคการ การสนบสนนวฒนธรรมองคการทมประสทธผล การมงเนนการปฏบตอยางมคณธรรม การควบคมองคการใหเหมาะสม (Hitt, lreland, & Hoskisson, 2005) ดาฟท (Daft, 2005) กลาววา ภาวะผนาเชงกลยทธหมายถง ผทมความสามารถในการมองอนาคต รกษาความยดหยน มความคดเชงกลยทธ และกระตนรเรมใหเกดการเปลยนแปลง เพอเกดความไดเปรยบทางการแขงขน เชนเดยวกบ นงทานาทอรน (Nongthanathorn, 2002) กลาววา ภาวะผนาเชงกลยทธหมายถงบคคลทมผลตอผลลพธขององคการ เปนผมวสยทศน ความคดสรางสรรค ออกแบบวฒนธรรมองคการ วเคราะหสงแวดลอมภายในและภายนอกทนทวงท รบฟงและเขาใจผรวมงาน สามารถกาหนดและใชแผนกลยทธมความยดหยนและเปนผรเรมการเปลยนแปลง สรางสรรคองคการในอนาคต นาฮาวานด (Nahavandi, 2000) กลาววา ภาวะผนาเชงกลยทธคอผนาทมความสามารถในการทานายอนาคต ดวยมสายตาทกวางไกล รกษาความยดหยน และใจกวางพอทจะใหอานาจหรอรบฟงบคคลอนในการสรางสรรคและเปลยนแปลงเชงกลยทธเทาทจาเปน ภาวะผนาเชงกลยทธโดย

23

ธรรมชาตตองทาหลายหนาททเกยวของกบการบรหารจดการผานบคคลอนในการบรหารจดการทงองคการ มากกวาทจะผานหนวยงานยอยตามผงองคการ และกาหนดขอบเขตเปลยนแปลงอยางตอเนอง ตองเรยนรวธการเขาไปมอทธพลตอพฤตกรรมมนษยอยางมประสทธภาพภายใตสภาพแวดลอมทไมแนนอน โดยคาพดหรอโดยทาเปนตวอยาง (Role model) และสงผานความสามารถในการมองอนาคตทกวางไกลไปยงองคการโดยรวมได ผนาเชงกลยทธทมประสทธภาพ หมายถง การมอทธพลในพฤตกรรมความคดและความรสกของบคคลทพวกเขาทางานดวย ผนาเชงกลยทธ ตองมความสามารถในการบรหารจดการทรพยากรบคคล (Human capital) ซงเปนปจจยสาคญทสดของความชานาญ มความรในองคการ (Knowledge management) สรางสรรคนวตกรรมเชงพาณชย (Innovation) สรางผลตอบแทนทสงกวาเกณฑเฉลย (Above-average return) ใหกบผมสวนไดเสย (Stakeholders) จดยงยากของภาวะผนาเชงกลยทธ คอ ความสามารถในการบรหารการดาเนนงานขององคการอยางมประสทธผลและรกษาผลการดาเนนงานทสงตลอดเวลา สนบสนนคาจนวฒนธรรมทด (Corporate culture) ใชประโยชนจากความสามารถหลก (Core competency) ใชระบบการควบคมองคการอยางมประสทธผลตลอดจนตองวดไดและจดใหมการปฏบตทางคณธรรม ในประเทศไทยไดมการกลาวถงภาวะผนาเชงกลยทธไวหลายประการดงน เนตรพณณา ยาวราช (2550) ไดกลาวถงภาวะผนาเชงกลยทธวาภาวะผนาเชงกลยทธหมายถง ภาวะผนาทมความ สามารถในการวเคราะหธรกจและภารกจขององคการ มความสามารถในการพจารณาสงแวดลอมตางๆ ทมผลกระทบตอการดาเนนงาน พจารณาจดแขงจดออน โอกาสและอปสรรค ของการบรหาร งานแลวนาเขาสกระบวนการบรหารงานเชงกลยทธในการกาหนดกลยทธนากลยทธไปปฏบตใหเกดผลสาเรจ และมการควบคมกลยทธใหเปนไปตามเปาหมายทกาหนด สมยศ นาวการ (2548) ใหความหมายวา ภาวะผนาเชงกลยทธหมายถง ผมความสามารถทจะคาดคะเน สรางวสยทศน รกษาความคลองตว ใหอานาจแกบคคลอนเพอทจะสรางการเปลยนแปลงกลยทธเมอจาเปน รงสรรค ประเสรฐศร (2544) ใหความหมายวา ภาวะผนาเชงกลยทธหมายถง กระบวนการในการกาหนดทศทางและกระตนสรางแรงบนดาลใจใหแกองคการ ในการรเรมสรางสรรคสงตางๆ ขนมา เพอใหองคการอยรอดตอไป และเปนภาวะผนาทจะเปนตวผลกดนใหการบรหารเชงกลยทธประสบความสาเรจลลวงดวยด จากความหมายของภาวะผนาเชงกลยทธจากนกวชาการหลายๆ ทาน สรปไดวาภาวะผนาเชงกลยทธหมายถง ผนาทมความสามารถในการคาดคะเนมองในอนาคตและกาหนดวสยทศนไดสอดคลองกบการเปลยนแปลงของสงแวดลอมทงภายในและภายนอกองคการ มความคดสรางสรรค สามารถกาหนดแผนกลยทธเพอสรางความไดเปรยบตอคแขงขน รวมทงสามารถถายทอดผลกดนใหการบรหารเชงกลยทธประสบความสาเรจลลวงไดดวยด

24

ทามกลางการแขงขนทางธรกจอยางสง องคการยอมตองการผนาทมความสามารถคาดคะเนอนาคต สามารถมองเหนและกาหนดกระบวนการการพฒนาธรกจองคการโดยการบรหารผานกลยทธ เพราะความทาทายของผนาเชงกลยทธอยทการใชหลกการบรหารจดการเชงกลยทธมการวเคราะหสถานการณและการวางแผนกลยทธทผนาตองรวบรวมขอมล ศกษา และวเคราะหปจจยแวดลอมอยางละเอยด รอบคอบอยางมหลกการ สามารถนาความร ทกษะ และประสบการณมาวางแนวทางในการดาเนนและควบคมการใชกลยทธอยางมประสทธภาพ ผวจยจงสนใจศกษาภาวะผนาเชงกลยทธเนองจากเลงเหนวา หากผนาในองคการไดศกษาและพฒนาตนใหมภาวะผนาเชงกลยทธจะเปนหนทางใหองคการมความยงยนไดและภาวะผนาเชงกลยทธเปนภาวะผนาทไดรวบรวมภาวะผนาสมยใหมไวในภาวะผนาเชงกลยทธอยางครบถวน ลกษณะภาวะผนาเชงกลยทธ ดบรน (Dubrin, 1998 อางถงใน รงสรรค ประเสรฐศร, 2544) ไดกลาวถงคณลกษณะของภาวะผนาเชงกลยทธ ประกอบดวยคณลกษณะดงตอไปน 1) มความเขาใจในระดบสง (High-level cognitive activity) เนองจากภาวะผนาเชงกลยทธจาเปนตองมการคดเชงกลยทธ ทตองอาศยทกษะความเขาใจในระดบสง เชนความสามารถในการคดเชงมโนภาพ (Conceptually) ถงอนาคตขององคการ มลกษณะการซมซบและการรบรแนวโนมของสงตางๆ จานวนมากทตองใชการคดอยางมเหตผล และมความสามารถในการสรปขอมลตางๆ เพอทจะนาไปกาหนดเปนแผนปฏบตการแลวนาลงสการปฏบต นอกจากนยงตองมลกษณะของความสามารถประมวลขอมลตางๆ และคาดเดาผลทจะตามมาได กลาวคอ มวธการคดเชงระบบ (Systems thinking) 2) สามารถนาปจจยนาเขาตางๆ มากาหนดกลยทธ (Gathering multiple inputs to formulate strategy) เนองจากภาวะผนาเชงกลยทธนนตองสามารถกาหนดอนาคตได สวนในทางปฏบตแลวผนากใชแนวทางการปรกษาหารอกบบรรดาผทเกยวของหลายๆ ฝาย ซงเปนลกษณะของการยอมรบความคดเหนของผรวมงานในการทางานรวมกนเพอเกบรวบรวมขอมลตาง 3) มความคาดหวงและการสรางโอกาสสาหรบอนาคต (Anticipating and creating a future) จาเปนอยางยงทจะตองใชทกษะการคาดคะเนอนาคต จากคากลาวทวา “การมองอนาคตททะลปรโปรงเปนเรองของความแตกตางระหวางความสาเรจและความลมเหลว” ดงนนจงตองทาความเขาใจเกยวกบอนาคต และการคาดคะเนอยางแมนยาเกยวกบรสนยมและความตองการของลกคา ตลอดถงการคาดคะเนทกษะตางๆในอนาคต ทจาเปนสาหรบองคการ 4) มวธการคดเชงปฏวต ซงเปนการเปลยนแปลงอยางสนเชง (Revolutionary thinking) เปนการใชความคดสรางสรรคเพอการเปลยนแปลงทงระบบ มลกษณะคลายกบคาวา การสรางสรรคอนาคตใหม (Re-inventing the future) ทงนหลายองคการทไมประสบความสาเรจ เพราะกลยทธไมสามารถตอบสนองความตองการของลกคาไดเหนอกวาคแขงขน ลกษณะตางๆ ทกลาวมาทง 4 ขอของภาวะผนาเชงกลยทธจะเปนสวนสาคญทจะกอใหเกดลกษณะ

25

ในขอท 5 คอ 5) การกาหนดวสยทศน (Creating a vision) ซงเปนการกาหนดสภาพขององคการทตองการจะเปนในอนาคตหรอเปนเปาหมายทมลกษณะกวางๆ ซงเปนความตองการในอนาคต โดยยงไมไดกาหนดวธการเอาไว เชนเปนองคการทยงใหญทสด ใหบรการทดทสด เปนตน เดวส และเดวส (Davies and Davies, 2004) ไดกลาวถงคณลกษณะเฉพาะสวนบคคลของผนาเชงกลยทธไววา คณลกษณะของผนาเชงกลยทธประกอบดวย 1) เปนผทไมพงพอใจกบสงทมอยในปจจบน คอ มความคดสรางสรรค ไมหยดนงอยกบท ปรบปรง พฒนาองคการอยตลอดเวลา 2) มความสามารถในการดดซบความรใหมๆ สามารถนาความรมาวเคราะห ประยกต เพอใหเกดผลลพธใหมตอองคการ มการเรยนรอยตลอดเวลา 3) มความสามารถในการปรบตว เปนผทยอมรบการเปลยนแปลงและมความยดหยนสง และ 4) มภาวะผนา และมสตปญญา มการตดสนใจทถกตองในเวลาทเหมาะสม สามารถวเคราะหและตดสนใจไดวา สงไหนคอความคดทดหรอไมด ทาใหผอนยอมรบในคณคาและความคดของตน นาความรไปใชใหเกดประโยชน สมยศ นาวการ (2548) ไดเสนอแนวคดภาวะผนาเชงกลยทธไวในตาราเรองการบรหารเชงกลยทธ โดยกลาววา ผนาเชงกลยทธทมประสทธภาพ ควรมคณลกษณะ 6 ประการ คอ 1) การกาหนดทศทางเชงกลยทธ 2) การใชประโยชนความสามารถแกน 3) การสรางวฒนธรรมองคการทมประสทธภาพ 4) การสรางระบบการควบคมทมประสทธภาพ 5) การพฒนาทพยากรมนษย 6) การรกษาจรยธรรมทางธรกจ รงสรรค ประเสรฐศร (2548) ไดกลาวไวในตาราภาวะผนาเชงกลยทธวาภาวะผนาเชงกลยทธ เกยวของกบภาวะผนาทมความสามารถพเศษ และภาวะผนาเชงปฏรป ซงประกอบดวย คณลกษณะเฉพาะเชงพฤตกรรม และแนวทางการปฏบต ดงน 1) ผนาทมความคดความเขาใจในระดบสง (High-level cognitive activity) การคดทางกลยทธตองอาศยทกษะดานความรสกนกคด และความเขาใจระดบสง เชน ความสามารถในการคดเชงมโนภาพ (Conceptually) การซมซบและการรบรแนวโนมของสงตางๆ ไดอยางมเหตมผล และมความสามารถในการสรปขอมลตางๆ เพอนาไปกาหนดเปนแผนปฏบตการตลอดจนสามารถประมวลขอมลตางๆ และเขาใจผลทตามมา ขององคการทมปฏกรยากบสภาพแวดลอมน เรยกวา วธการคดเชงระบบ (Systems thinking) 2) ความสามารถในการนาปจจยนาเขาตางๆ มากาหนดกลยทธ (Gathering multiple inputs to formulate strategy) ตองเปนผทมสมาธในการทางานสง และสามารถกาหนดอนาคตได 3) การมความคาดหวงและการสรางโอกาสสาหรบอนาคต (Anticipating and creating a future) ตองอาศยทกษะการคาดคะเนอนาคต “การมองอนาคตอยางทะลปรโปรงเปนเรองของความแตกตางระหวางความสาเรจและความลมเหลว” ดงนน ผนาเชงกลยทธ จงตองทาความเขาใจเกยวกบอนาคต มการคาดคะเนอยางแมนยาเกยวกบรสนยมและความตองการของลกคา ตลอดจนการคาดคะเนทกษะตางๆ ทจาเปนสาหรบองคการในอนาคต 4) วธการคดเชงปฏวต

26

(Revolutionary thinking) เปนการใชความคดสรางสรรคเพอการเปลยนแปลงทงระบบ ซงมลกษณะคลายกบคาวา การสรางสรรคอนาคตใหม (Reinventing the future) Hamel กลาวไววา “กลยทธใดกตามหากไมสามารถทาทายสถานการณหรอสภาพทเปนอยได กไมอาจเรยกวา กลยทธ” หลายองคการทไมประสบความสาเรจ กเพราะกลยทธไมสามารถตอบสนองความตองการของลกคาไดเหนอกวาคแขงขน 5) การกาหนดวสยทศน (Creating a vision) โดยสรปลกษณะภาวะผนาเชงกลยทธจากหลายแนวคดสามารถสรปไดวา ลกษณะภาวะผนาเชงกลยทธ ประกอบดวย ความสามารถในการการกาหนดทศทางเชงกลยทธจากการนาปจจยนาเขาตางๆ มากาหนดกลยทธโดยอาศยความคดสรางสรรค มความเขาใจในระดบสง มความคาดหวงและการสรางโอกาสสาหรบอนาคต มความสามารถในการกาหนดวสยทศน รปแบบภาวะผนาเชงกลยทธ เดว และ เดว (Davies and Davies, 2004) ไดกาหนดรปแบบของการเปนผนาเชงกลยทธประกอบดวยคณสมบต 2 ดาน คอ 1) ดานความสามารถในการจดการ ประกอบดวย ความสามารถในการกาหนดทศทางกลยทธขององคการ คอมความสามารถในการมองไปในอนาคต เขาใจในบรบทขององคการในปจจบน เพอนาไปสการกาหนดแผนกลยทธ ทสอดคลองกบ วสยทศนขององคการ และสอดคลองกบรปแบบการดาเนนงาน ในภาวะปจจบนขององคการ ความสามารถในการถายทอดแผนกลยทธ ไปสการปฏบต มความสามารถในการปรบสมาชกในองคการใหเขากบองคการ สรางคานยมในองคการทสนบสนนใหสมาชกเกดความยดมนผกพนตอองคการ ปรบปรงพฒนาองคการไปสเปาหมาย ความสามารถในการกาหนดการเปลยนแปลงขององคการ เมอมผลกระทบจากภายนอกองคการ รวมทงมการตดสนใจทถกตองทนตอเวลา และสถานการณทเกดขน นอกจากนนความสามารถในการพฒนาความสามารถเชงกลยทธขององคการดวยการพฒนาความสามรถของบคลากร 2) ดานคณลกษณะเฉพาะสวนบคคล ซงประกอบดวย เปนผทไมพงพอใจกบสงทมอยในปจจบน คอ มความคดสรางสรรค ไมหยดนงอยกบท ปรบปรง พฒนาองคการอยตลอดเวลา มความสามารถในการดดซบความรใหมๆ สามารถนาความรมาวเคราะห ประยกต เพอใหเกดผลลพธใหมตอองคการ มการเรยนรอยตลอดเวลา มความสามารถในการปรบตว เปนผทยอมรบการเปลยนแปลงและมความยดหยนสง มภาวะผนา และมสตปญญา มการตดสนใจทถกตองในเวลาทเหมาะสม สามารถวเคราะหและตดสนใจไดวา สงไหนคอความคดทดหรอไมด ทาใหผอนยอมรบในคณคาและความคดของตน นาความรไปใชใหเกดประโยชน ในปตอมา เดว และคณะ (Davies, et. al, 2005) กลาววาผนาเชงกลยทธมรปแบบทสาคญคอ 1) การใชเงอนเวลาเชงกลยทธ ตองเหมาะ ทนเหตการณ ทนเวลา 2) การเปลยนแปลงขององคการ อยางมประสทธภาพ 3) ใชยทธศาสตรการเปลยนแปลงทเหมาะสมกบ ความพรอมของบคลากรตอ

27

การเปลยนแปลง หรอองคการตองการเปลยนแปลง ตามการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอกบงคบ ใหองคการเกดการเปลยนแปลง โดยวเคราะหแนวโนมจากการเปลยนแปลงในอดต 4) การพฒนาความสามารถเชงกลยทธ ตองมงเนนการพฒนาทรพยากรมนษย 5) การปรบปรงมาตรฐาน โครงสรางองคการ การพฒนาระบบความคด ซงสงผลในระยะยาวตอการยกระดบมาตรฐานใหสงขน ทรพยากรมนษยเปนองคประกอบทสาคญยงในการสรางความไดเปรยบเสยเปรยบในเชงแขงขน การฝกอบรมบคลากรจงเปนเรองสาคญ เปนหวใจของการพฒนาองคการ และนามาซงผลการดาเนนการทเปนเลศ ทกษะทางการบรหารหรอการจดการ ยอมมความสาคญตอผบรหาร ในการดาเนนงานใหบรรลเปาหมายโดยผนแปรไปตามระดบชนขององคการ ทกษะหรอความ สนทด คอ ความสามารถในการนาความรความชานาญมาปฏบตในองคการ บทบาทและทกษะของภาวะผนาเชงกลยทธ ภาวะผนาเชงกลยทธตามแนวคดของ อแดร (Adair, 2009 อางใน จนทรจรา วงษขมทอง, 2557) ไดอธบายขอบเขตบทบาทของภาวะผนาเชงกลยทธของผบรหารไว 7 องคประกอบ ดงน 1) การกาหนดทศทางขององคการ 2) การดาเนนงานใหสาเรจ 3) ความสมพนธกบทกภาคสวนในองคการ 4) การสรางพนธมตร 5) การคดและวางแผนเชงกลยทธ 6) การสรางจตวญญาณการเปนสมาชกขององคการ และ 7) การพฒนาผนาของปจจบนและอนาคต ไอแลนด และฮทท (Ireland and Hitt, 1999 อางใน สเทพ พงศศรวฒน, 2545) กลาววาผนาเชงกลยทธตองมบทบาทหนาทใน 6 กจกรรมดงตอไปน 1) การใหวสยทศนทแจมแจงและมลกษณะทจงใจบคคลฝายตางๆ ทมสวนไดเสยขององคการเขามามสวนรวมอยางกวางๆ 2) ใหความสาคญตอการรกษาสมรรถนะหลกขององคการเพอการมอตตลกษณขององคการทนาไปสการไดเปรยบในการแขงขน 3) มงเนนการพฒนาบคลากรดวยกระบวนการการเรยนร 4) สงเสรม วฒนธรรมความมประสทธภาพอยางย งยน ดวยการกระตนและเปดกวางดานโอกาสแกทกคนในการใชพลงและขบเคลอนองคการภายใตเศรษฐกจทซบซอน 5) ยดมนและมงเนนแนวการปฏบตอยางมจรยธรรมภายใตวฒนธรรมทหลากหลายในปจจบน 6) สามารถสรางความมประสทธผลและความมดลยภาพขององคการดวยความยดหยนและการรเรมใหมๆ มงผลระยะสนและระยะยาว เนตรพณนา ยาวราช (2550) ไดกลาวถงผนาเชงกลยทธไวในตาราภาวะผนาเชงกลยทธวาผนาเชงกลยทธเปนผทมหนาททเกยวของกบกลยทธทสาคญ 3 ประการ คอ 1) การสรางกลยทธ 2) การนากลยทธไปปฏบต 3) การควบคมกลยทธ ธงชย สนตวงษ (2546) ไดกลาวไวในตารา การบรหารในยคศตวรรษท 21 วาผบรหารในฐานะผบรหารทางกลยทธตองเปนนกกลยทธ ซงตองมบทบาทในทางกลยทธตางๆ ดงน 1) เปนผบรหารทวไปทจะตองทาการบรหารเรองราวทงหมดขององคการอยางตอเนอง 2) เปนผใชทศนะ

28

วสย ทตองตดตามความเปนไปของสภาพแวดลอมตางๆ 3) เปนผจดทากลยทธ ดวยการการวเคราะหโอกาส และขอจากดตางๆ แลวนามาเทยบเคยงกบทรพยากรภายในองคการ จากนนจงทาการจบคปจจยระหวางโอกาสและทรพยากรทมอย จนสามารถจดทาเปนนโยบายและแผนการดาเนนงานตางๆ ออกมา 4) การเปนผออกแบบโครงสรางและระบบงาน 5) การเปนผจดสรรทรพยากร และเปนผควบคมการใชทรพยากรอยางคมคา 6) การเปนผสรางทมงาน กระตนใหบคลากรเกดความเชอมนและผกพนรวมกนในทกฝาย รวมทงการเปนผประเมนผลงานและรจกใชคน 7) การเปนผชกจงใจ 8) การเปนผนาชมชนสมพนธ 9) การเปนผชวยใหเกดการเปลยนแปลง ดงนนจงสรปไดวาบทบาทภาวะผนาเชงกลยทธประกอบดวย 1) การกาหนดทศทางขององคการจากการวเคราะหสภาพแวดลอมทงภายในภายนอกองคการ ตดตามตรวจสอบ คาดการณ ประเมนความเปนไปได จดวางตาแหนงขององคการในตลาดการแขงขนและสงคม สามารถสอสารคานยมกบทศทางและคาดหวงสบคลากรทกคนอยางมประสทธผล ทบทวนผลการดาเนนการ ตาแหนงของกลยทธระหวางการสรางและการขบเคลอนวสยทศน 2) การนากลยทธไปปฏบต ดวยภาวะผนา การสรางวฒนธรรมการเปลยนแปลง การตดตอสอสาร การสรางระบบการจงใจ 3) มงเนนการพฒนาบคลากรดวยกระบวนการการเรยนร สงเสรมใหเกดความรวมมอ จงใจชวยสนบสนนใหการนากลยทธไปปฏบตมประสทธภาพ 4) การเปนผจดสรรทรพยากร และเปนผควบคมการใชทรพยากรอยางคมคา 5) การเปนผสรางทมงาน กระตนใหบคลากรเกดความเชอมนและผกพนรวมกนในทกฝาย รวมทงการเปนผประเมนผลงานและรจกใชคน 6) ยดมนและมงเนนแนวการปฏบตอยางมจรยธรรมภายใตวฒนธรรมทหลากหลายในปจจบน ซงผนาทจะทาหนาทตามบทบาทภาวะผนาเชงกลยทธไดนนจะตองมความร ความเขาใจ ทกษะ มเจตคต คานยม และแรงขบภายใน ตามองคประกอบของสมรรถนะทเหมาะสมจงจะสามารถแสดงหรอปฏบตออกจรงตามตาแหนงของเขาได ดงนนความ สามารถตามบทบาทของภาวะผนาเชงกลยทธจงเปนอกองคประกอบหนงทสามารถนาไปกาหนดเปนองคประกอบของสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ องคประกอบภาวะผนาเชงกลยทธ ในเรององคประกอบภาวะผนาเชงกลยทธนน มผกลาวถงไวหลายแนวคด ดงน ดวน ไอรแลนด และไมเคล ฮทท (R. Duane Ireland and Michael A. Hit, 2005) ไดเขยนบทความเรอง Achieving and maintaining strategic competitiveness in the 21st century: The role of strategic leadership พบวาการแขงขนในโลกเศรษฐกจศตวรรษท 21 จะมความซบซอน ทาทายภาวะ ผนาเชงกลยทธทมประสทธภาพจะสามารถชวยใหเกดผลประกอบการทดทามกลางการแขงขนและการเปลยนแปลงของสงแวดลอม 6 องคประกอบ ของภาวะผนาเชงกลยทธทจะทาใหองคการสามารถแขงขนไดในศตวรรษหนา ประกอบดวย 1) การระบวสยทศน Determining the Firm’s purpose or

29

vision 2) การกาหนดและรกษาไวซงสมรรถนะหลก Exploiting and maintaining core competencies 3) การพฒนาความสามารถบคลากร Developing human capital 4) การคงไวซงวฒนธรรมองคการแหงประสทธภาพ Sustaining an effective organizational culture 5) การดาเนนการอยางมจรยธรรม Emphasizing ethic practice 6) การควบคมความสมดลขององคการ Establishing balanced organizational controls แนวคดภาวะผนาเชงกลยทธของ ฮทท, ไอแลนด และฮอสคสสน (Hitt, Ireland and Hoskission, 2007) ม 5 องคประกอบดงน 1) การกาหนดทศทางเชงกลยทธ (Determining strategic direction) คอสามารถกาหนดและถายทอดวสยทศน กระตนจงใจใหผตามปฏบตงานไดอยางสมาเสมอ สามารถวเคราะหสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกองคการนามากาหนดแผนกลยทธใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอม 2) การบรหารทรพยากรในองคการ (Effectively managing the firm’ s resource portfolio) สามารถใชกลยทธการบรหารทรพยากรไดอยางมประสทธภาพ เพอความไดเปรยบในการแขงขนดวยบรการทมคณภาพ 3) การสนบสนนวฒนธรรมองคการทมประสทธผล (Sustaining and effective organizational culture) สามารถกาหนดวฒนธรรมองคการและคานยมใหเหมาะสมกบการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมและเปนตวกาหนดพฤตกรรมองคการ 4) การมงเนนการปฏบตอยางมจรยธรรม (Emphasizing ethical practices) มความซอสตยสจรต มคณธรรมจรยธรรม ตดสนใจโดยคานงถงประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน 5) การควบคมองคการใหสมดล (Establish balanced organizational controls) มการจดบรหารงานใหไดมาตรฐานคณภาพการบรการ ผรวมงานมความพงพอใจในการปฏบตงาน นอกจากนไดมผศกษาวจยทเกยวของกบองคประกอบภาวะผนาเชงกลยทธไวหลายคนดงน พระมหาไกรวรรณ ปณขนธ (2552) ไดศกษาผนาเชงกลยทธของผบรหารสานกเรยนพระปรยตธรรมโดยการวจย ผลการวจยพบวา องคประกอบผนาเชงกลยทธของผบรหารสานกเรยนพระปรยต ประกอบดวย องคประกอบ 5 องคประกอบ ไดแก 1) การวางแผนกลยทธ 2) ภาวะผนา 3) วสยทศน 4) คณธรรมจรยธรรม และ 5) การบรหารองคการ ในปถดมา เชวงศกด พฤกษเทเวศ (2553) ไดวจยเรองการพฒนาตวบงชภาวะผนาเชงกลยทธของผบรหาร สานกงานเขตพนทการศกษา พบวาภาวะผนาเชงกลยทธประกอบดวย องคประกอบหลก 3 ดานดงน 1) ดานการกาหนดทศทางขององคการ 2) ดานการนากลยทธไปปฏบต 3) ดานการควบคมและประเมนกลยทธและองคประกอบ ยอยม 15 องคประกอบดงตอไปน 1) ความคดความเขาใจในระดบสง 2) ความสามารถในการนาปจจยเขาตางๆมากาหนดกลยทธ 3) ความสามารถในการพยากรณ และกาหนดอนาคต 4) ความสามารถในการคดเชงปฏวต 5) ความสามารถในการกาหนดวสยทศน 6) การวางแผน 7) การจดการองคการ 8) การนาไปปฏบต 9) การควบคมการปฏบตการ 10) การวดผลการปฏบตงานทเกดขนจรง 11) การเปรยบเทยบผล

30

การปฏบตงานกบมาตรฐานทกาหนด และ 12) การแกไขหรอปรบปรงสงทผดพลาดไปจากมาตรฐาน นอกจากน คชาภรณ เสรมศร (2557) ยงไดศกษาความสมพนธระหวางภาวะผนาเชงกลยทธของผบรหารสถานศกษากบประสทธผลของโรงเรยน สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาหนองบวลาภ เขต 1 ไดกลาววาภาวะผนาเชงกลยทธของผบรหารมองคประกอบ 4 ดาน ไดแก 1) ดานการควบคมและประเมนกลยทธ 2) ดานบรหารจดการทรพยากร 3) ดานการกาหนดทศทางกลยทธ 4) ดานการสรางวฒนธรรมองคการ เชนเดยวกนกบงานวจยของ ไสว พลพทธา (2557) ไดศกษาวจยเรองการพฒนาตวบงชภาวะผนาเชงกลยทธของผบรหารสถานศกษาสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา ผลการวจยพบวา ภาวะผนาเชงกลยทธ ประกอบดวยองคประกอบหลก 3 องคประกอบ ดงน 1) องคประกอบหลกดานการวางแผนกลยทธ 2) องคประกอบหลกดานการนากลยทธไปปฏบต 3) องคประกอบหลกดานการตดตามและการประเมนผลกลยทธ และมองคประกอบยอย 10 องคประกอบ ดงน 1) การวเคราะหสภาพแวดลอมองคการ 2) การกาหนดทศทางขององคการ 3) การกาหนดกลยทธขององคการ 4) การวางแผน 5) การจดองคการ 6) การนา 7) การควบคมองคการ 8) การกาหนดมาตรฐานการปฏบตงาน 9) การปฏบตงานกบมาตรฐาน 10) การดาเนนการปรบปรงแกไข ดงน นสรปไดวา องคประกอบของภาวะผนาเชงกลยทธ ทจะทาใหองคการใดๆ สามารถแขงขนไดในศตวรรษหนา ประกอบดวย 1) การกาหนดทศทางเชงกลยทธโดยการระบวสยทศนองคการ และ 2) การนาไปปฏบตเพอทาใหกลยทธทเปนนามธรรมกลายเปนรปธรรม 3) การกาหนดและรกษาไวซงสมรรถนะหลกขององคการเพอสรางความแตกตางซงสามารถสรางไดดวยการพฒนาความสามารถบคลากร เปนการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของสมาชกในองคกร 4) การสนบสนนวฒนธรรมองคการทมประสทธผล 5) การรกษาจรยธรรมทางธรกจ และ 6) การควบคมองคการใหสมดล ซงองคประกอบภาวะผนาเชงกลยทธทง 6 ขอ นเปนสวนสาคญ ทผวจยจะนาไปศกษาเพอกาหนดเปนสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ ในการวจยครงน เนองจากองคประกอบเหลานผนาจะตองมความร ทกษะ คณลกษณะ ทเกดจากแรงขบภายในทจะแสดงพฤตกรรมออกมาเปนสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธได สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ ไดมการศกษาเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาทวไปทปรากฏสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธเปนหนงในองคประกอบของสมรรถนะภาวะผนาไวดงน ไดนา คอนตโน (Diana S. Contino, 2004) ไดศกษาสมรรถนะภาวะผนา ความร ทกษะและคณลกษณะสวนบคคลทพยาบาลตองมเพอการนาองคการอยางมประสทธภาพพบวาผนาทางการพยาบาล

31

ตองมสมรรถนะทเกยวของ 4 อยาง ดงน 1) การจดการองคการ 2) การสอสารอยางมประสทธภาพ 3) การวเคราะห กลยทธขององคการ 4) การกาหนดวสยทศนขององคการ ในขณะท สคอบเบล และรสเซล (Scoble & Russell, 2003, อางใน บญใจ ศรสถตนรากร, 2550) ศกษาสมรรถนะทจาเปนของผบรหารการพยาบาลใน ค.ศ.2020 โดยมวตถประสงคเพอเตรยมความพรอมแกพยาบาลทจะกาวขนปฏบตงานในตาแหนงผบรหารการพยาบาลระดบสง ระดบกลาง และระดบตน พบวา สมรรถนะทจาเปนของผบรหารการพยาบาลใน ค.ศ.2020 เรยงจากสมรรถนะทมความถสงสด ไดแก 1) ภาวะผนา 2) การจดการเงนและงบประมาณ 3) กลยทธการบรหารธรกจ 4) การจดการ 5) การตดตอสอสาร 6) การจดการทรพยากรมนษยและแรงงานสมพนธ 7) การประสานความรวมมอและทกษะการสรางทม 8) ความรและทกษะการพยาบาลผปวยวกฤต 9) การบรหารการเปลยนแปลง 10) การสรางสมพนธภาพระหวางบคคล 11) การคดสรางสรรค 12) ความซอสตย 13) การใชเทคโนโลยและสารสนเทศ จนทรจรา วงษขมทอง (2557) ไดศกษา สมรรถนะถาวะผนาเชงกลยทธของผบรหารฝายการพยาบาลสงกดโรงพยาบาลเอกชนในกรงเทพมหานครและปรมณฑล การศกษาครงน พบวาสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของผบรหารฝายการพยาบาล สงกดโรงพยาบาลเอกชน ในกรงเทพมหานครและปรมณฑล มองคประกอบ 7 ดาน ดงน 1) การคดและวางแผนเชงกลยทธอยางมนวตกรรม 2) ความสมพนธกบทกภาคสวนในองคการ 3) การพฒนาผนาของปจจบนและอนาคต 4) การดาเนนงานใหสาเรจ 5) การสรางพนธมตร 6) จตวญญาณการเปนองคการ 7) การกาหนดทศทาง ปราณ รวทอง (2557) ไดศกษา สมรรถนะหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลแหงหนงสงกดกรงเทพมหานคร พบวา สมรรถนะหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลกลาง สงกดกรงเทพมหานคร ประกอบดวย 7 องคประกอบ ไดแก 1) สมรรถนะดานการบรหารจดการเชงกลยทธและการจดการ ความเสยง 2) สมรรถนะดานการใชเทคโนโยลและสารสนเทศ 3) สมรรถนะดานภาวะผนา 4) สมรรถนะดานทกษะธรกจและการตลาด 5) สมรรถนะดานจรรยาบรรณวชาชพ 6) สมรรถนะดานผนาการเปลยนแปลง 7) สมรรถนะดานการบรหารทรพยากร เบญจวรรณ พทธองกร (2557) ไดศกษาองคประกอบของสมรรถนะพยาบาลหวหนาหอผปวย โรงพยาบาลตตยภมแหงหนงในจงหวดราชบร ในยคเออซพบวาสมรรถนะหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลตตยภม ในจงหวดราชบร ในยคเออซ ประกอบดวย 8 องคประกอบ ไดแก 1) สมรรถนะดานการบรหารจดการ 2) สมรรถนะภาวะผนา 3) สมรรถนะดานการตดสนใจแกไขปญหาและความเสยง 4) สมรรถนะดานการสอสารและเสรมสรางสมพนธภาพ 5) สมรรถนะดานความเปน

32

วชาชพ 6) สมรรถนะดานทกษะเชงธรกจและการตลาด 7) สมรรถนะดานการบรหารงานในยคเออซ และ 8) ดานเทคโนโลยและสารสนเทศ กรองจตต เลกสมบรณสข (2555) ไดศกษาองคประกอบของสมรรถนะของพยาบาลหวหนาหอผปวย โรงพยาบาลระดบตตยภม ในจงหวดสพรรณบร พบวาองคประกอบทสาคญของสมรรถนะของพยาบาลหวหนาหอผปวยโรงพยาบาลระดบตตยภม ในจงหวดสพรรณบร ม 6 ดาน คอ 1) ดานการบรหารจดการ 16 ตวแปร 2) ดานคณลกษณะสวนบคคล 15 ตวแปร 3) ดานทกษะเชงธรกจและการตลาด 11 ตวแปร 4) ดานภาวะผนา 8 ตวแปร 5) ดานการตดสนใจ แกไขปญหาและความเสยง 8 ตวแปร 6) ดานเทคโนโลยสารสนเทศ 3 ตวแปร สรปไดวา องคประกอบของสมรรถนะพยาบาลหวหนาหอผปวยมหลายองคประกอบ แตละองคประกอบมหลายตวแปรตามแนวคดของนกวจยแตละคน แตหนงในองคประกอบเปนสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ แสดงถงสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธเปนสงสาคญตอภาวะผนาในปจจบน ความสาคญของภาวะผนาเชงกลยทธ มผวางแนวคดและศกษาความสาคญของภาวะผนาเชงกลยทธทจะสงผลดในดานตางๆตอองคการ ซงเปนความสาคญของภาวะผนาเชงกลยทธไว ดงน ภาวะผนาเชงกลยทธมความสาคญตอองคการ เนองจากภาวะผนาเชงกลยทธมบทบาทโดยตรงตอการกาหนดทศทางขององคการ ดงนนความสาเรจขององคการจงขนอยกบความสามารถของผนาในการกาหนดทศทางและคานยมทถกตอง รวมท งสามารถสอสารทศทาง คานยม สบคลากรทกคนอยางมประสทธผล สามารถสรางกลยทธ กาหนดวธการเปลยนแปลงวสยทศนนาไปสการปฏบตทเหมาะสมกบสภาพแวดลอมของการแขงขนได นอกจากนนความเขมแขงของผนาจะกระตนและมอทธพลตอบคลากรในองคการใหยอมรบพฤตกรรมทมความจาเปนและสาคญตอการประสบความสาเรจของนโยบายใหม การยอมรบพฤตกรรมดงกลาวนมผลตอการเปลยนแปลงโครงสรางองคการ นโยบาย นอกจากนแลวภาวะผนาเชงกลยทธยงมความสาคญตอความสามารถในการทางานตางๆ ในองคการ ความสามารถในการควบคมกลยทธดวยการ วางแผน การจดการองคการ การจดคนเขาทางาน การนา การควบคม โดยการควบคมจะเกยวของกบกระบวนการตดตาม ตรวจสอบ ประเมน วเคราะหปญหาและปรบปรงการดาเนนงานใหเปนไปตามทกาหนดวาสามารถดาเนนการไดบรรลวตถประสงค มประสทธภาพเพยงใด และตองปรบปรงอยางไร (เนตรพณณา, 2550; Davies and Dvies, 2006) ดงท ปญญภณ เทพประสทธ ไดศกษาภาวะผนาเชงกลยทธ กบความสาเรจในการบรหารจดการองคการ จากการศกษาพบวาความสามารถเชงกลยทธของภาวะผนา สามารถนาไปสการรกษา

33

ฐานลกคาเดมได การสรางยอดขายทเพมขน และการมสวนแบงทางการตลาดเพมขน ซงเปนการแสดงใหเหนวาการมภาวะผนาเชงกลยทธจะทาใหเกดการสรางกลยทธทเหมาะสมในการทจะรกษาฐานลกคาขององคการ สวน คชาภรณ เสรมศร (2557) ไดศกษาความสมพนธระหวางภาวะผนาเชงกลยทธของผบรหารสถานศกษากบประสทธผลของโรงเรยน สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาหนองบวลาภ เขต 1 พบวา ภาวะผนาเชงกลยทธของผบรหารสถานศกษากบประสทธผลของโรงเรยน มความสมพนธกนทางบวก กลาวไดวาหากผนามภาวะผนาเชงกลยทธและไดแสดงบทบาทของภาวะผนาเชงกลยทธออกมาไดอยางเหมาะสม ยอมมความสาคญและสงผลตอความสาเรจคอประสทธผลและประสทธภาพตอการบรหารจดการองคการโดยตรง การนากลยทธไปปฏบต ปจจบนหลายองคการตระหนกดวากลยทธทยงใหญคอนวตกรรมใหมๆ ความยดหยนขององคการ เพราะมการสอสารการประสานกนในแนวนอนมากขน ดงนนผนาจะเปลยนโครงสรางการทางานเปนทมในแนวนอนมากกวาการใชลาดบชนของการบงคบบญชาตามแนวดง การแปลงยทธศาสตรสการปฏบตใหไดผลนน ควรประกอบดวยองคประกอบ 2 สวนไดแก 1) การทาใหทงองคการเกดลกษณะทมงเนน เชอมโยงกบยทธศาสตร (Strategic Alignment) หมายถงมความเชอมโยงระหวางปจจยตางๆ ในองคการใหสอดคลองกบยทธศาสตร ปจจยทสาคญไดแก โครงการและงบประมาณ โครงสรางและกระบวนการทางานทสนบสนนยทธศาสตร สมรรถนะและความสามารถของบคลากร ตองมการพฒนาสมรรถนะบคคลากรเพอใหสอดคลองกบยทธศาสตรขององคการ วฒนธรรมและคานยมในการทางาน ทเปนไปในทศทางเดยวกบกลยทธขององคการ ความรและระบบสารสนเทศเพอการตดสนใจไดรวดเรวทนเวลา ระบบการประเมนผลการปฏบตงาน เพอผลกดนบคลากรใหปฏบตตามยทธศาสตร ระบบจงใจและผลตอบแทน เพอเกอหนนใหบคลากรปฏบตตามยทธศาสตร 2) การทาใหองคการมความสามารถในการแปลงยทธศาสตรสการปฏบต ประกอบดวย ทกษะความสามารถของผบรหาร ความมงมนของผบรหาร การมผรบผดชอบตอการขบเคลอนยทธศาสตร เปนองคการทมความยดหยน มงเนนนวตกรรม การทางานรวมกบผอนในการขบเคลอนยทธศาสตร การแบงปนความรทสาคญในองคการ เพอใหองคการมความร และแนวทางในการปฏบตทสาคญตอการขบเคลอนยทธศาสตร ผนาในยคปจจบนมรปแบบของความเปนผนาทเปลยนแปลงไป ผนาเชงกลยทธเปนรปแบบของผนาชนดหนงทนาความเจรญกาวหนามาสองคการ ผนาขององคการหลายแหงทประสบความสาเรจลวนแตมความเปนผนาเชงกลยทธ สามารถสรางความไดเปรยบในการแขงขน ผนา

34

เชงกลยทธเรมจากการมคณสมบตสาคญ คอเปนผมวสยทศนกวางไกล และนาวสยทศนมาสการปฏบตไดอยางเปนผลสาเรจ (เนตรพณณา ยาวราช, 2550) การบรหารเชงกลยทธตามมาตรฐานโรงพยาบาล (HA) สถาบนพฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาล ไดกลาวถง การบรหารเชงกลยทธในมาตรฐานโรงพยาบาลและบรการสขภาพฉบบเฉลมพระเกยรตฉลองสรราชสมบตครบ 60 ป ในตอนท 1 เรองภาพรวมของการนาของผบรหารองคการดงน การนาองคการโดยผนาระดบสง ตองชนาองคการ สอสารและสงเสรมผลการดาเนนงานทด เพอใหเกดความมนใจในคณภาพและความปลอดภยในการดแลผรบบรการ โดย กาหนดวสยทศนพนธกจ คานยมขององคการแลวถายทอดไปยงบคลากรรวมถงคพนธมตรสาคญ เพอการนาไปปฏบต นอกจากนยงใหมการกาหนดจรยธรรมและพฤตกรรมทพงประสงคของบคลากรในองคการ สรางสงแวดลอมขององคการทสงเสรมการปฏบตตามกฎหมายและมจรยธรรมทด จดองคการใหเออตอการปรบปรงผลงาน การบรรลพนธกจและวตถประสงคขององคการ การสงเสรมการสรางนวตกรรม การเรยนรในระดบองคการกเปนสงทตองสงเสรมเชนกนและกลาวถงการการบรหารเชงกลยทธวา องคการตองกาหนดกลยทธ และวตถประสงคเชงกลยทธ เพอตอบสนองความทาทายขององคการและสรางความเขมแขงใหกบการดาเนนงานขององคการ มกระบวนการจดทากลยทธโดยผนาระดบสง อาศยความรวมมอของบคลากรและผมสวนไดสวนเสยทสาคญขององคการ ดาเนนการวางแผนกลยทธตามขนตอนและใชกรอบเวลาทเหมาะสม มการวเคราะหและกาหนดความทาทายเชงกลยทธและขอไดเปรยบขององคการจดแขง จดออน โอกาส สงคกคามขององคการ รวมทงปจจยสาคญอนๆ จะมผลตอความสาเรจขององคการในอนาคตทกปจจย เชน ความคาดหวงของผรบบรการ วฒนธรรม นโยบาย แนวทางปฏบตเกยวกบความปลอดภยและการปองกนความผดพลงในการดแลผปวย สภาพแวดลอมดานความรวมมอ การแขงขน และความสามารถขององคการเปรยบเทยบกบองคการทมลกษณะคลายกน เพอพจารณาความเปนไปไดตางๆทจะเกดขน นาไปสการตดสนใจ และจดสรรทรพยากรและความสามารถในการนาแผนกลยทธไปปฏบต หรอการปรบเปลยนแผนและปฏบตตามแผนทมการปรบเปลยน หรอนาไปสการจดบรการใหม การถายทอดวตถประสงคเชงกลยทธไปสการปฏบต ตองตดตามความกาวหนาดวยการจดทาแผนปฏบตการทระบกจกรรมทเฉพาะเจาะจง รายละเอยดทรพยากรทตองใช ชวงเวลาทตองทาใหสาเรจ รวมถงการกาหนดตวชวดเพอตดตามความกาวหนาในการปฏบตตามแผนททกแผนกและทกหนวยงานตองทา สงเหลานเปนการถายทอดแผนไปสการปฏบต นอกจากนนจะตองการจดทาแผนดานทรพยากรบคคลทสาคญ ซงมการระบผลกระทบทมโอกาสจะเกดขนตอบคลากร และโอกาสทจะมการเปลยนแปลงความตองการดานขดความสามารถของบคลากรในอนาคต ทสาคญ

35

จะตองจดใหมระบบการวดผลทรอบคลมทกประเดนสาคญ และผมสวนไดเสยทงหมด เพอหนนใหทงองคการมงไปทศทางเดยวกน โดยสรปผนาเชงกลยทธ เปนรปแบบของผนาชนดหนงทนาความเจรญกาวหนามาสองคการ คณสมบตสาคญคอ เปนผมวสยทศนกวางไกล เปนผกาหนดทศทางโดยรวมผานทางวสยทศนและกลยทธ เปนผมความสนใจตอสภาพแวดลอมภายนอกองคการทมผลกระทบตอการกาหนดกลยทธ วสยทศนสะทอนถงสงแวดลอมและทางานรวมกบภาระหนาท (Mission) ขององคการเปนคานยมหลก เปาหมายและเหตผลเพอการคงอย กลยทธ ใชกาหนดทศทางสาหรบการแปลงวสยทศนไปสการปฏบต เปนผทสรางความเชอมน ความเขาใจ และการรวมแรงรวมใจ ในทมงาน และภายในองคการเพอใหการนากลยทธไปสการปฏบตประสบความสาเรจตามทตองการ ผนาเชงกลยทธจงเปนรปแบบภาวะผนาของศตวรรษท 21 ทผสมผสานขนมาระหวางคณลกษณะและพฤตกรรมตางๆของผนาบวกกบการมวสยทศนทจะนาองคการไปสเปาหมายทวางไว (Glatter and Wise, 1993; Davies and Davies, 2005, 2006; Flores, 2006) หวหนาหอผปวยกบสมรรถนะผนาเชงกลยทธ ภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ปจจบนความรเกยวกบภาวะผนาเชงกลยทธมความสาคญตอผนาเปนอยางมาก เนองจากการเปลยนแปลงในระบบสขภาพอยางรวดเรว และรนแรง แตละโรงพยาบาลมการแขงขนดานคณภาพบรการทงในภาครฐและเอกชนภายใตทรพยากรทมยอยางจากด แตเพอใหองคการอยรอดและปรบตวใหทนตอสภาพแวดลอมทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ผนาจาเปนตองพฒนาตนเองใหสามารถกาวทนและอยเหนอการเปลยนแปลง ภาวะผนาเชงกลยทธเปนผนารปแบบหนงททกองคการใชในการบรหารเพอความอยรอด (ปนฤทย ประดษฐศลป, 2551) ภาวะผนาเชงกลยทธถอไดวาเปนภาวะผนาทมความสาคญ ทาใหองคการไดเปรยบในการแขงขน เนองจากผนาทมภาวะผนาเชงกลยทธ มความสามารถในการทานายอนาคต ความยดหยนเหมาะตอการบรหารงานทอยางมประสทธภาพภายใตสภาพแวดลอมทไมแนนอน (Hitt, Ireland and Hoskisson, 2005) ทงนไดมผศกษาภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยไว ดงน นนทกร อาจวชย (2554) ไดกลาวถงองคประกอบภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนากลมการพยาบาล ไววาประกอบดวย ความสามารถ 5 ดาน ไดแก 1) ดานการกาหนดทศทางเชงกลยทธ

36

2) ดานการบรหารทรพยากรในองคการ 3) ดานการสนบสนนวฒนธรรมองคการ 4) ดานการปฏบตอยางมคณธรรม และ 5) ดานการควบคมองคการใหสมดล กณฑกณฐ สวรรณรชภม (2550) ไดศกษาหลกสตรฝกอบรมเพอเสรมสรางภาวะผนา กลยทธสาหรบพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลสงกดกรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข จงหวดกรงเทพมหานคร พบวา คณลกษณะภาวะผนากลยทธทสาคญของพยาบาลวชาชพม 5 ดาน ไดแก 1) ความคดเชงกลยทธ 2) การสอสาร 3) การเจรจาตอรอง 4) การแกปญหาและ 5) การตดสนใจ โดยแสดงใหเหนวาภาวะผนากลยทธจะตองมการใชความคดเชงกลยทธ เพอเปลยนแปลงหรอพลกแพลงไดตามสถานการณทเปลยนไปเพอใหบรรลตามวตถประสงคทตงไว อกทงมการสอสารและการเจรจาตอรองเพอทาใหการปฏบตงานเกดความชดเจน ทกคนสามารถทางานดวยความมนใจตลอดจนการแกปญหาและการตดสนใจทถกตองและรวดเรว ฐตมา จานงเลศ (2550) ไดศกษาความสมพนธระหวางภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยตามการรบรของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลมหาวทยาลยของรฐ พบวา ภาวะผนาเชง กลยทธของหวหนาหอผปวย โรงพยาบาลมหาวทยาลยของรฐโดยรวมอยในระดบสง ( x =3.95, S.D.=61) ประกอบดวย 1) ดานการปฏบตอยางมคณธรรม ( x = 4.05, S.D.=.72) 2) ดานการการบรหารทรพยากรในองคการ ( x 3.98, S.D. .64) 3) ดานการควบคมองคการใหสมดล ( x 3.93, S.D.=.61) 4) ดานการกาหนดทศทางเชงกลยทธ ( x =3.90, S.D.=.65) 5) ดานการสนบสนนวฒนธรรมองคการ ( x =3.89, S.D.=.70) จะเหนไดวา ภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยจะมองคประกอบใดบางนนขนอยกบแนวคดของนกวจยแตละคน นอกจากการศกษาเรององคประกอบภาวะผนาเชงกลยทธแลว ยงมการศกษาถงผลของภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยของนกวจยไวหลายคน ดงน สนยพร แคลวปลอดทกข (2551) ไดศกษาความสมพนธระหวางภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย การบรหารผลการปฏบตงานของกลมการพยาบาลกบประสทธผลของหอผปวยตามการรบรของพยาบาลประจาการโรงพยาบาลทวไป พบวา 1) ระดบภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย การบรหารผลการปฏบตงานของกลมงานการพยาบาล และประสทธผลของหอผปวยตามการรบรของพยาบาลประจาการโรงพยาบาลทวไปตางอยใน( x =3.85, S.D.=.72, 3.62, S.D.=.64 และ 3.90, S.D.=.56 ตามลาดบ) 2) ภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยและการบรหารผลการปฏบตงานของกลมการพยาบาล ตางกมความสมพนธทางบวกในระดบปานกลางกบประสทธผลของหอผปวยตามการรบรของพยาบาลประจาการ โรงพยาบาลทวไป อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .50 (r =.67 และ .64 ตามลาดบ)

37

ในปถดมา ทพยสดา ดวงแกว (2552) ไดศกษาวจยความสมพนธระหวางภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย การมสวนรวมในงานของพยาบาลประจาการ กบประสทธผลของหอผปวย โรงพยาบาลทวไป สงกดกระทรวงสาธารณสข เขตภาคเหนอ พบวา ภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยมความสมพนธทางบวกในระดบปานกลางกบประสทธผลของหอผปวยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จงเหนไดวาภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยสงผลตอ การบรหารผลการปฏบตงานของกลมการพยาบาลกบประสทธผลของหอผปวยรวมทง มอทธพลในการสนบสนนททาใหพยาบาลตดสนใจทจะทางานอยทเดมตอไป และทาใหองคการไดเปรยบในการแขงขนตามผลงานการวจยทคนพบ ถอเปนปจจยหนงททาใหองคการประสบความสาเรจในการบรหารการพยาบาลในยคทมการแขงขนสงอยางปจจบน จากการทบทวนวรรณกรรม ทงในและตางประเทศทเกยวกบแนวคดสมรรถนะ แนวคดภาวะผนาเชงกลยทธ และแนวคดการกาหนดสมรรถนะมาในขางตน ผวจยไดนาแนวคดทสอดคลองกนมาจดหมวดหม และจดกลมเปนองคประกอบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยได 6 ดาน ดงน 1) ดานการกาหนดทศทางเชงกลยทธ 2) ดานการนากลยทธไปปฏบต 3) ดานการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของสมาชกในองคกร 4) ดานการสรางวฒนธรรมองคกรทมประสทธผล 5) ดานการรกษาจรยธรรมทางธรกจ 6) ดานการควบคมองคกรใหสมดล ดานท 1 ดานการกาหนดทศทางเชงกลยทธ หมายถง ผนามความร ทกษะ เจตคต คณลกษณะ และแรงขบ ทาใหมความสามารถในการกาหนดแผนกลยทธทสอดคลองกบวสยทศน และรปแบบการดาเนนงานในภาวะปจจบนในการกาหนดทศทางเชงกลยทธขององคการได ประกอบดวยความสามารถดงน 1. ความสามารถกาหนดนโยบายการทางานไดสอดคลองกบเปาหมายและวสยองคการ 2. สามารถวเคราะหปจจยภายในภายนอกองคการและนามากาหนดเปนแผนกลยทธ ทเกยวของและนามากาหนดเปนแผนกลยทธได 3. สามารถปรบแผนกลยทธในการทางานตามสถานการณทเปลยนแปลงทเกดขน ในหนวยงานไดตลอดเวลา 4. สามารถเชอมโยงและถายทอดวสยทศนไปสการปฏบตไดอยางเปนรปธรรมและเขาใจงาย 5. สามารถวางแผนการดาเนนงานไดสอดคลองกบทรพยากร และสภาพแวดลอมของหนวยงาน 6. มความคดรเรมสรางสรรค คดนอกกรอบ ในการดาเนนงานเพอใหบรรลวสยทศน ขององคการ

38

ดานท 2 ดานการนากลยทธไปปฏบต หมายถง ผนามความร ทกษะ เจตคต คณลกษณะ และแรงขบ ทาใหมความสามารถในการแปลงกลยทธใหเปนแนวทางทสามารถปฏบตไดจรงในระดบปฏบตการอยางเปนรปธรรม ประกอบดวยความสามารถดงน 1. สามารถวางแผนปฏบตการเพอพฒนาคณภาพการพยาบาลในหนวยงานไดสอดคลองกบเปาหมายยทธศาสตร และกลยทธขององคการ 2. สามารถปรบเปลยนแผนกลยทธใหเปนแนวทางดาเนนงานทสามารถนาสการปฏบตไดอยางมประสทธภาพ 3. สามารถสอสารและถายทอดแผนกลยทธของหนวยงานใหบคคลากรในหนวยงานเขาใจเพอนาไปปฏบตไดอยางเปนรปธรรม 4. สามารถกาหนดขนตอน วธการดาเนนงาน และกจกรรมทเหมาะสมกบการปฏบตงานในหนวยงาน 5. สามารถปรบเปลยนกลยทธการบรการเพอคณภาพอยางตอเนอง 6. สามารถวางแผนปฏบตการเพอพฒนาคณภาพการพยาบาลในหนวยงานใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงทสาคญ ทงดานการใหบรการแกผใชบรการ และผมสวนไดสวนเสย 7. สามารถกาหนดตวชวดผลการดาเนนงานหลกดานการพยาบาลในหนวยงาน ซงสอดคลองกบตวชวดทสาคญของแผนยทธศาสตร และกลยทธขององคการทครอบคลมผมสวนไดสวนเสยทงหมด 8. สามารถสนบสนนบคลากรในหนวยงานใหดาเนนงานตามแผนปฏบตการของหนวยงาน องคการพยาบาล และโรงพยาบาลได 9. สามารถมอบหมายงานใหกบบคลากรไดตรงตามความรความสามารถของแตละบคคลอยางเหมาะสม ดานท 3 ดานการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของสมาชกในองคกร หมายถง ผนามความร ทกษะ เจตคต คณลกษณะ และแรงขบ ทาใหม ความสามารถในการพฒนาความสามารถในการแขงขนขององคการ โดยเนนการพฒนาความสามารถของบคคลากรซงเปนทรพยากรทสาคญขององคการ ประกอบดวยความสามารถดงน 1. สามารถสนบสนนสงเสรมการเรยนรของบคลากรในหนวยงาน เพอเพมสมรรถนะใน การทางาน 2. สามารถจงใจและกระตนใหบคลากรในหนวยงานใชศกยภาพของตนเองไดอยางเตมทในการปฏบตงาน

39

3. สามารถมอบหมายงานและกาหนดบทบาทหนาทใหบคลากรในหอผปวยไดเหมาะสมกบความสามารถ 4. สามารถใหบคลากรในหนวยงานมสวนรวมในการพฒนาคณภาพบรการในหนวยงาน 5. สามารถสนบสนนใหบคลากรในหนวยงานทกคนมโอกาสไดศกษาอบรมอยางตอเนอง เสมอภาค ยตธรรม ตรงตามความสามารถ และเรยงลาดบตามความจาเปนไดอยางเหมาะสม 6. สามารถบรหารจดการทรพยากรตางๆ ภายในหนวยงาน ใหเปนไปตามแผนงาน 7. สามารถยกยองและเชดชเกยรต มอบรางวล ผลงานทดแกบคลากรอยางเหมาะสม ดานท 4 ดานการสรางวฒนธรรมองคกรทมประสทธผล หมายถง ผนามความร ทกษะ เจตคต คณลกษณะ และแรงขบ ทาใหมความสามารถในการกาหนดปรบเปลยนวฒนธรรมองคการและคานยมใหมการทางานอยางดของบคลากรเหมาะสมกบองคการและการเปลยนแปลงของสงแวดลอมภายนอกองคการ ประกอบดวยความสามารถดงน 1. สามารถกาหนดคานยม เพอเปนหลกยดในการทางานรวมกนในหนวยงานได 2. สามารถเปนแบบอยางทดในการทางาน 3. สามารถสรางคานยมใหบคลากรเกดความรกความสามคค 4. สามารถเปนพลงผลกดน ทาใหบคลากรทกคนในหนวยงานดวยความทมเท 5. สามารถนาแบบแผนการดาเนนงานทดมาประยกตในหนวยงาน 6. สามารถปรบเปลยนคานยมในการทางานของบคลากรในหนวยงานใหสอดคลองกบสภาพการเปลยนแปลงจากภายนอก 7. สามารถกระตนใหบคลากรในหนวยงานมสวนรวมในรปแบบตางๆ เพอชวยสรางความรสกผกพนกบองคการพยาบาลและโรงพยาบาล 8. สามารถกระตนใหบคลากรในหนวยงานมความสขพงพอใจ และกระตอรอรนในการทางาน รสกวางานมความทาทายและมความหมาย 9. มบคลกภาพ การวางตวเหมาะสมเปนแบบอยางทดในการครองตน ครองคนและครองงาน ดานท 5 ดานการรกษาจรยธรรมทางธรกจ หมายถง ผนามความร ทกษะ เจตคต คณลกษณะ และแรงขบ ทาใหแสดงออกถงการมคณธรรม จรยธรรม เปนทนาไววางใจ มการตดสนใจโดยคานงถงประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน ประกอบดวยความสามารถ ดงน 1. ปฏบตตอผใตบงคบบญชาทกคนโดยยดหลกคณธรรม จรยธรรม 2. มความซอสตยสจรตในการปฏบตงานอยางเสมอตนเสมอปลาย 3. สามารถปฏบตงานโดยคานงถงผลประโยชนของสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน 4. มความรกและเอออาทรตอผใตบงคบบญชาทกคน อยางเสมอภาค

40

5. ยกยอง ชมเชย ประเมนผลการปฏบตงานบคลากรในหนวยงาน ดวยความโปรงใส ชดเจนยตธรรม 6. เปนแบบอยางทดดานการมคณธรรม จรยธรรม ดานท 6 ดานการการควบคมองคกรใหสมดล หมายถง ผนามความร ทกษะ เจตคต คณลกษณะ และแรงขบ ทาใหมความสามารถในบรหารงานใหเกดความสมดลเรยบรอยในองคการ ประกอบดวยความสามารถดงน 1. มความเขาใจและตอบสนองความตองการของผใตบงคบบญชาไดอยางเหมาะสม 2. มความยดหยนในการบรหารงาน 3. สามารถจดอตรากาลงบคลากรไดเหมาะสมกบภาระงาน ดวยความโปรงใส และยตธรรม 4. สามารถบรหารงานโดยยดหลกความพงพอใจของทงผใหและผใชบรการ 5. สามารถจดกจกรรมเพอสงเสรมใหผใตบงคบบญชามความสขในการทางาน 6. สามารถวเคราะหสาเหตของปญหาและอปสรรคในการดาเนนงาน 7. สามารถแกไขปญหาในระยะสน และระยะยาว ไดอยางมประสทธภาพ 8. สามารถกาจดความขดแยงของผใตบงคบบญชาไดอยางมประสทธภาพ 9. สามารถประเมนผลการปฏบตงานจรงเปรยบเทยบกบมาตรฐานทกาหนด แนวคดเกยวกบเทคนคเดลฟาย (Delphi technique) เทคนคเดลฟาย เปนกระบวนการสอสารกลมผเชยวชาญททาใหบคคล และกลมคนสามารถจดการกบปญหาทตองการศกษาไดอยางมประสทธผลและเปนเทคนคหนงทมผนยมใชกนมาก เพราะสะดวกรวดเรวในการใหผล แตสงทไดรบเปนแนวทางกวางๆ วาอนาคตในเรองหรอประเดนทศกษานนเปนอยางไร เทคนคเดลฟาย เปนเทคนควธวจยเชงคณภาพทใชปญหาการศกษารวมสมยและปญหาในอนาคตเนนความคดเหนและการตดสนใจของผเชยวชาญเปนหลก แมจะมการนาการวเคราะหเชงปรมาณแบบงายๆมาใชสรปในแตละ เทคนคเดลฟายไดรบการพฒนาเปนวธการวจยปญหารวมสมยและปญหาอนาคตกาล โดยเทคนคเดลฟายตงอยบนพนฐาน ความคดเหนของกลมผเชยวชาญเปนปจจยนาเขา ทถกตองในการพยากรณ ทสาคญตองหลกเลยงอคตของแตละผเชยวชาญ และปญหาการประชมกลมทมแนวโนมตามผนา และการไมยอมละทงความคดเหน เทคนคเดลฟายจะสามารถแกไขขอบกพรองไดเพราะใชวธใหผเชยวชาญแสดงความคดเหนจนเปนเอกฉนท โดยไมตองพบปะกน

41

เหตผลทจะตองใชเทคนคเดลฟายในการตดสนวาควรจะนาเทคนคนมา เพอการศกษาหรอไมมขอพจารณาดงน 1. เมอขอมลอดตและปจจบนไมแมนยาพอ หรอไมมใหใชศกษา 2. ปญหาทไมสามารถวเคราะหเชงประมาณไดอยางแมนยา และตองใชประโยชนจากการตดสนใจเชงจตวสย (Subjective judgment) เปนหลก 3. บคคลทเขามาเปนผเชยวชาญศกษาปญหาทกวางและซบซอน มประสบการณหรอความชานาญหลากหลาย และตองไมสอสารกน 4. เมอผเชยวชาญสวนใหญไมสามารถแลกเปลยนความคดเหนแบบเผชญหนาไดอยางมประสทธภาพ 5. เรองทตองใชเวลา และคาใชจายในการประชมผเชยวชาญมาก จนไมสามารถทาได 6. ประสทธภาพของการประชมเพมขนหากใชกระบวนการสอสารกลมทไมมการพบปะกน 7. ปญหาความขดแยงทางดานความคด บคลกภาพ และผลประโยชน ระหวางปจเจกบคคลทมมากจนไมสามารถดาเนนการได ตองใชกระบวนการสอสารกลมโดยไมเหนหนา 8. เรองทตองอาศยความหลากหลายของผเชยวชาญมาเขารวม เพอใหเกดความมนใจในความถกตองของผลลพธ เพอหลกเลยงความผกขาดดวยเหตผลทางดานจานวนหรอความแขงแกรงทางดานบคลกภาพ 9. เมอตองการศกษาความสาคญของเหตการณประวตศาสตรทตองอาศยความคดเหนของผเชยวชาญหลายคน 10. เมอตองการประเมนผลการจดสรรงบประมาณในลกษณะตางๆ โดยไมมการจดสรรไวลวงหนา 11. การศกษาสารวจทางเลอกในการวางผงเมองและผงภมภาค กอนลงมอวางผงเมอง 12. การวางแผนวทยาเขตมหาวทยาลย หรอหลกสตรกอนการดาเนนการ 13. การศกษาทางเลอกทเปนไปไดดานนโยบาย กอนประกาศนโยบาย 14. ปญหาการพฒนาความสมพนธทสลบซบซอนของปรากฏการณทางสงคม หรอเศรษฐกจ อาจแบงเทคนคเดลฟายไดออกเปน 3 ประเภท ดงน 1. เดลฟายดงเดม เปนวธการวจยเชงคณภาพ ซงภาระสวนใหญของการดาเนนการตกอยทผประสานงาน ทละขนตอนในทกขนตอน 2. การประชมเดลฟายทผานเทคโนโลยสารสนเทศ แตกตางจากเดลฟายดงเดมคอ การใชโปรแกรมสาเรจรปในการประมวลผลทนททนใด เมอผเชยวชาญไดใหความคดเหนแลว ทาใหลด

42

ความลาชาในการประมวลผล และกระบวนการสอสารมการกาหนดไวอยางชดเจน เพราะไมมบคคลทคอยกากบดแลใหกบกลมผเชยวชาญ 3. เทคนคเดลฟายแบบดดแปลง เปนเทคนคการวจยปญหารวมสมย และปญหาอนาคตกาลทใชขอคดเหนและการตดสนใจของกลมผเชยวชาญในการกาหนดความสาคญ ความเหมาะสม ความเปนไปได หรอความรนแรง ในแตละประเดนทผวจยทาการศกษาวเคราะหและกาหนดใหกลมผเชยวชาญเปนผใหความคดเหน การวจยแบบเทคนคเดลฟายเปนวธการวจยทอาศยความคดเหนของผเชยวชาญ โดยใชกระบวนการสรปขอคดเหนของกลมผเชยวชาญ ดงนนขอมลทไดจงมแนวโนมทจะเปนไปไดมประโยชนโดยตรงตอการวางแผน การกาหนดนโยบาย การตดสนใจ ตลอดจนการกาหนดยทธวธ (Strategies) กลวธ (Tactics) ทจะนาไปสการสรางอนาคตทพงประสงคและการปองกนหรอขจดอนาคตทไมพงประสงคได คณลกษณะของเทคนคเดลฟาย 1. เทคนคเดลฟายเปนเทคนคทมงแสวงหาขอมลจากความคดเหนของกลมผเชยวชาญในเรองใดเรองหนงดวยการตอบแบบสอบถาม ดงนน ผเชยวชาญจาเปนตองตอบแบบสอบถามทผวจยไดกาหนดขนในแตละขนตอนการตอบหรอการตดสนใจของผเชยวชาญจะมความถกตองและความตรงสง เมอผเชยวชาญนนเปนผทมความร และมความเชยวชาญในเรองทศกษา 2. เปนเทคนคทผเชยวชาญแตละคนรวมในการวจย จะไมทราบวาใครเปนใครบาง ทมสวนออกความเหนและไมทราบวาแตละคนมความคดเหนในแตละขออยางไร ซงนบวาเปนการขจดอทธพลของกลมทสงผลตอความคดเหนของตน 3. เทคนคเดลฟายนไดขอมลมาจากแบบสอบถาม หรอรปแบบอยางอนทไมตองใหผเชยวชาญมาพบกน โดยผเชยวชาญจะตองตอบแบบสอบถามครบทกขนตอน เพอใหไดความเหนทถกตอง เชอถอได จงตองมการใชแบบสอบถามหลายๆ รอบ โดยทวไปแบบสอบถามในรอบท 1 มกเปนแบบสอบถามแบบปลายเปดและในรอบตอๆไปจะเปนแบบสอบถามแบบปลายปด แบบมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) 4. เพอใหผเชยวชาญแตละคนไดตอบแบบสอบถาม โดยกลนกรองอยางละเอยดรอบคอบ และใหคาตอบไดมความเปนอนหนงอนเดยวกนยงขน ผทาวจยจะแสดงความคดเหนทผเชยวชาญเหนสอดคลองกนในคาตอบแตละขอของแบบสอบถามทตอบลงไปในครงกอน แสดงในรปสถต คอ คามธยฐาน และคาพสยระหวางควอไทล แลวสงกลบใหผเชยวชาญแตละคนพจารณาวาจะคงคาตอบเดมหรอเปลยนแปลงใหม

43

5. สถตทใชในการวเคราะหจะเปนสถตเบองตนคอ การวดแนวโนมเขาสสวนกลาง ไดแก ฐานนยม (Mode) มธยฐาน (Median) คาเฉลย (Mean) และการวดการกระจายของขอมล คอ คาพสยระหวางควอไทล (Interquartile range) การเลอกผเชยวชาญ การเลอกกลมผเชยวชาญนเปนเรองสาคญ ทงนเนองมาจากการเปลยนแปลงของสงคมในอนาคตเปนเรองทคอนขางจะสลบซบซอน มความเปนไปไดหลายรปแบบ ดงนนกลมบคคลทจะมองหรอคาดการณอนาคต ไดอยางถกตองชดเจน จาเปนตองเปนกลมผเชยวชาญในเรองนน เปนตวอยางในการศกษาอนาคตซงถามองในแงของสถต กมความเชอวาการคาดการณของกลมผเชยวชาญนน นา จะเชอถอไดมากกวาการคาดการณของคนทวไป เหตผลทสาคญอกประการหนง คอการเปลยนแปลงตางๆ ทเกดขนในสงคมหรอในหนวยงานใดหนวยงานหนง บคคลทอยเบองหลงการเปลยนแปลงทเราปฏเสธไมไดมกจะเปนกลมผเชยวชาญนนเอง อาจหมายรวมถง กลมของผบรหาร กลมผมอานาจ ผทรเรองน ผทเปนผนา ซงเปนกลมผเชยวชาญในการศกษา นอกจากนผเชยวชาญแตละคนกมความตองการทจะรขอมล แลกเปลยนความเชยวชาญซงกนและกน เพอประกอบการตดสนใจ วางแผนการกาหนดนโยบาย (Delbecq, Van de Ven, and Gustafson, 1975; Chia-Chien Hsu, 2007) การเลอกสรร “กลมผเชยวชาญ” ในทน หมายถง ผทไดรบการฝกฝน และมความรเปนเลศในเรองน นๆ รวมไปถงผมประสบการณ สามารถใหขอมลทผวจยตองการได การคดสรรผเชยวชาญทใชในงานวจยทใชเทคนคเดลฟาย จงมความสาคญยง เพราะการวจยจะถกตองมากนอยเพยงใด ขนอยกบคณภาพของผเชยวชาญทผวจยคดสรรมา สาหรบเกณฑทเลอกกลมตวอยางของการวจยอนาคตนนจะมลกษณะทแตกตางจากการวจยทวๆ ไป เพราะตองเนนผเชยวชาญ ดงนนการเลอกกลมผเชยวชาญ จงมลกษณะเปนแบบเจาะจงเลอก (Purposive sampling) มากกวาการสม (Random sampling) และถาการศกษานนมจดมงหมายทจะใหเกดผลในการเปลยนแปลงองคการ เชนหนวยงาน หรอสงคมทกาลงศกษาอยกจะตองมเทคนคในการเลอกผเชยวชาญพอสมควร เชน การเลอกผบรหารในหนวยงานนนๆ โดยการเจาะจงเลอกหรอใชวธโยนบอล ซงมระบบระเบยบมากขน ทาใหสามารถลดปญหาเรองการลาเอยงได ผเชยวชาญทใชในการวจย ตองมการกาหนดจานวนทแนนอนทงนขนอยกบคณลกษณะของกลมเปนสาคญ กลาวคอ ถากลมผเชยวชาญมความเปนเอกพนธ (Hemogeneous group) ใชผเชยวชาญจานวน 10-15 คน กเปนการเพยงพอ แตถากลมผเชยวชาญมคณลกษณะทแตกตางกนมากกตองใชผเชยวชาญในจานวนมากขน (Delbecq, Van de Ven, and Gustafson, 1975) แมคมลแลน โทมส ท (Macmillan, Thomas T., 1971) ไดศกษาและเสนอผลการวจยเกยวกบจานวนผเชยวชาญในงานวจยตามเทคนคเดลฟายวาควรมจานวนเทาใดจงจะเหมาะสม พบวาหากมผเชยวชาญจานวน

44

ตงแต 17 คนขนไป อตราการลดลงของความคลาดเคลอน (Error) จะมนอยมากและเรมคงท คอ 0.02 แสดงดงน (Macmillan, Thomas T., 1971) จานวนผบรหารหรอผเชยวชาญ ชวงความคลาดเคลอน คาเฉลยความคลาดเคลอนลดลง 1-5 1.20-07.70 0.50 5-9 0.70-0.58 0.12 9-14 0.58-0.54 0.04 14-17 0.54-0.50 0.04 17-21 0.50-0.48 0.02 21-25 0.48-0.46 0.02 25-29 0.46-0.44 0.02 การเตรยมกลมผเชยวชาญ (Preparing subject) เปนเรองทสาคญมาก เพราะมผลกระทบตอการวจยตลอดเวลา เนองจากการวจยอนาคตโดยเฉพาะ Delphi นนกนเวลามาก จงจาเปนตองไดรบความรวมมออยางเตมทจากกลมผเชยวชาญ ดงนนจะตองมการตดตอลวงหนากอนเสมอและจะตองอธบายถงจดมงหมาย ขนตอนและระเบยบวธ เวลาทจะใชในแตละรอบย าใหเหนความสาคญของการวจยครงนใหชดเจนวามจดมงหมายและประโยชนอยางไรบาง หลงจากนนถาผเชยวชาญใหความรวมมอกนด วน เวลา และสถานท ใหเรยบรอยชดเจน การเตรยมตวผเชยวชาญนจะเปนเครองยนยนวาไดรบความรวมมอแลว ยงเปดโอกาสใหผเชยวชาญแตละทานใชความเชยวชาญไดเตมท มเวลาคดลวงหนาจะใหขอมลกบเราในลกษณะใดบาง ในการวจยครงนผวจยเลอกผเชยวชาญจานวน 22 คน เพราะจากการวจยอนๆ พบวามผเชยวชาญสวนหนงขอยตการตอบแบบสอบถามครบทกราย กระบวนการทสาคญของเทคนคเดลฟาย เทคนคเดลฟายจดสาคญของเทคนคนอยทการใชชดแบบสอบถาม เนองจากเปนกระบวนการวจยทใชความคดเหนของผเชยวชาญเปนเกณฑสาคญ ดงนนเพอใหไดความคดเหนทถกตอง แนนอน จงตองมการถามย าหลายครง โดยใชชดแบบสอบถามดงกลาว ซงมลกษณะดงน แบบสอบถามฉบบแรก เปนคาถามปลายเปด ซงใหผตอบ ตอบในประเดนกวางๆ โดยมจดมงหมายของการถามเปนคาถามปลายเปด เพอเกบรวบรวมความคดเหนของกลมผเชยวชาญแตละคนทงหมด (Custer, Scarcella, & Stewart, 1999 cite in Hsu, Hhien & Sandford, Brian A., 2007) นกวจยอาจใชวธการสมภาษณกงโครงสรางแบบปลายเปดและไมจากดคาตอบ คอมการเตรยมหวขอหรอประเดนทจะถามลวงหนา ไมถามแบบชนา แตจะใหผถกสมภาษณพดแสดงความคดเหนอยางอสระมากทสดเทาทจะมากได ผสมภาษณมหนาทเพยงบนทกและตงใจฟง และทาการสรปการสมภาษณ

45

จากบนทกทจดไวเมอจบหวขอทสมภาษณในขอหนงๆ ทงนเพอใหผถกสมภาษณปรบปรงแกไขคาสมภาษณและผสมภาษณมความเชอวาไดขอมลทถกตองเชอถอได (จมพล พลภทรชวน, 2535) เดลฟายในชวงเรมตนทยงไมมขอมลหรอวรรณกรรมใดๆ ใหศกษา จะใชวธการสมภาษณผเชยวชาญในรอบแรก แตเนองจากในปจจบนขอมลทตองการศกษามอยบางแลว จงไดใชวธการสารวจความคดเหนดวยแบบสารวจแทนในรอบแรกได (Kerlinger, F.N.,1973 ; Chia-Chien Hsu, 2007) แบบสอบถามรอบท 2 เปนแบบสอบถามทพฒนามาจากคาตอบในการสอบถามครงแรกโดยนาความคดเหนทงหมดทไดรบจากกลมผเชยวชาญในการตอบรอบแรกมาสรางใหอยในรปประโยค หรอขอความทเกยวกบปญหาหรอหวขอทตองการจะศกษาในรปของมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) ในการสอบถามรอบท 2 กลมผเชยวชาญอาจตองลงมต จดอนดบความสาคญ (Rating scale) หรอใหเปอรเซนต (Percentage) ตามความสาคญในแตละประโยคหรอขอคาถาม การตอบอาจจะอยในรปของการใหเปอรเซนตหรอมาตราสวนประมาณคาหรอเปนคะแนนกได หากมขอคาถามใดไมชดเจนหรอควรแกไขสานวนผเชยวชาญสามารถเขยนคาแนะนาลงในชองวางดงกลาวอกดวย แบบสอบถามรอบท 3 หลงจากไดรบแบบสอบถามรอบท 2 จากผเชยวชาญคนแลวผวจยจะนาคาตอบแตละขอทไดรบจากแบบสอบถามรอบท 2 ทงหมดมาหาคาเฉลย ซงมกจะหาคามธยฐาน (Median) หรอฐานนยม (Mode) และคาพสยระหวางคลอไทล (Interquartile range) แลวจงสรางแบบสอบถามรอบท 3 โดยใชขอคาถามเหมอนรอบท 2 เพยงแตเพมตาแหนงของคามธยฐาน และ คาพสยระหวางควอไทลของกลมและตาแหนงทผเชยวชาญแตละทานนนมคาตอบในรอบท 2 สงกลบไปยงผเชยวชาญแตละทานอกครงหนง เพอใหผเชยวชาญไดพจารณาเปรยบเทยบความคดเหนของตนกบกลมและตดสนใจวาจะเปลยนคาตอบหรอไม หากคาตอบของตนไมสอดคลองกบกลม ถายนยนความคดเหนเดมกจะถกขอรองใหแสดงเหตผลประกอบดวย (Pfeiffer, 1968) รอบท 4 นกวจยจะทาตามขนตอนเดยวกนกบรอบท 3 คานวณหาคามธยฐาน พสยระหวางควอไทล จากคาตอบทไดมาใหมแลวใสลงในแบบสอบถามทมรปแบบและเนอหาเชนเดยวกบฉบบในรอบท 3 รวมทงใสตาแหนงของผตอบทานนนๆ สงกลบไปใหผเชยวชาญทบทวนคาตอบอกครง ตามปกตเทคนคเดลฟายนจะใชแบบสอบถาม 4 รอบดวยกน แตในบางกรณอาจใชเพยง2-3 รอบเทาน น เพราะอาจไมมหรอมการเปลยนแปลงนอยมากในการตอบของผเ ชยวชาญ กระบวนการวจยกสมควรยตได (Murry & Hammons, 1995) หรออาจทาวธลดโดยในคาถามรอบแรก อาจใชการสมภาษณ (จมพล พลภทรชวน, 2535) หรอศกษาแนวทางตางๆ มาเปนกรอบ (Frame) (Kerlingr, 1973) แลวสรปเปนแบบสอบถามในรอบท 2

46

จากการทบทวนดงกลาวผวจยสรปไดวา การศกษาวจยสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชน เหมาะทจะนาเทคนคเดลฟายมาเปนเครองมอในการวจย เนองจากเปนกระบวนการทนาเชอถอ ใชขอมลจากความคดเหนของผเชยวชาญเปนเกณฑสาคญ เปนเทคนคทมการปองกนการมอทธพลของกลมผเชยวชาญทจะสงผลตอความคดเหนตอผเชยวชาญแตละคน ทาใหไดความเหนทถกตองและเชอถอได จากการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของสรปไดวา สมรรถนะ หมายถง คณลกษณะและความสามารถของคนทสะทอนออกมาในรปของพฤตกรรมการทางาน สมรรถนะม 5 องคประกอบคอ 1) ทกษะ (Skill) 2) ความร (Knowledge) 3) เจตคต คานยม และความคดเหนเกยวกบภาพลกษณของตนเอง (Self – Concept) 4) บคลกประจาตวบคคล (Trait) 5) แรงจงใจหรอแรงขบภายใน (Motive) สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ (Strategic leadership competences) หมายถง ความสามารถและคณลกษณะของผนาทแสดงออกในการคาดคะเนมองในอนาคต การเปลยนแปลงของสงแวดลอมทงภายในและภายนอก เพอสรางความไดเปรยบเหนอคแขงขน สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยโรงพยาบาลเอกชนนน ผวจยยงไมพบงานวจยดงกลาวนอกเหนอจากสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของผบรหารการพยาบาลระดบสงในโรงพยาบาลเอกชน และพบวาสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยโรงพยาบาลเอกชนสามารถกาหนดไดโดยใชเทคนคเดลฟาย (Delphi Technique) (Hall & Jones, 1976 อางถงใน ศศธร เตชะมวลไววทย, 2549) รวบรวมความคดเหนจากผเชยวชาญทมความรอบรและประสบการณในเรองสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ทาใหไดความเหนทถกตองและเชอถอได เพอลงฉนทามตกาหนดสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยโรงพยาบาลเอกชน ดงนน ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาคร โดยใชเทคนคเดลฟาย กาหนดสมรรถนะภาวะเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย เพอประโยชนในการสรางเสรมและพฒนาสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธแกหวหนาหอผปวยของโรงพยาบาลเอกชนไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลตอไป

บทท 3

ระเบยบวธวจย การวจยเรองสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาครครงนเปนการวจยเชงพรรณนา (Descriptive research) โดยใชเทคนคเดลฟาย (Delphi technique) เพอรวบรวมความคดเหนของผเชยวชาญใหไดฉนทามตเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาคร โดยมวธการดาเนนการวจยดงตอไปน วธดาเนนการวจย การวจยเรองสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาครครงน ผวจยใชเทคนคเดลฟายดวยการเลอกใชวธการปรกษาผเชยวชาญทมความรและประสบการณเกยวกบภาวะผนาเชงกลยทธโดยตรง เพอใหไดความคดเหนและใหไดมาซงฉนทามตเรองสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาครและเพอใหการดาเนนการวจยบรรลวตถประสงคทตงไวผวจยไดดาเนนการอยางเปนระบบตามขนตอน ดงน รอบท 1 การสารวจความคดเหนของผเชยวชาญแทนการสมภาษณตามวธการเทคนคเดลฟาย โดยการสรางแบบสารวจความคดเหนของผเชยวชาญเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ไดจากการทบทวนวรรณกรรมทเปนตาราและงานวจยทเกยวของกบแนวคดสมรรถนะ และภาวะผนาเชงกลยทธ ทงในและตางประเทศ สรปไดขอมลเกยวของกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย จานวน 6 ดาน จาแนกรายละเอยดไดทงสน 46 ขอ ดานท 1 คอ สมรรถนะดานความสามารถในการกาหนดทศทางเชงกลยทธ ประกอบดวยขอคาถาม จานวน 6 ขอ ดานท 2 สมรรถนะดานความสามารถในการนากลยทธไปปฏบต ประกอบดวยขอคาถามจานวน

48

9 ขอ ดานท 3 สมรรถนะดานการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงาน ประกอบดวยขอคาถามจานวน 7 ขอ ดานท 4 สมรรถนะดานความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคการในหนวยงานทมประสทธผล ประกอบดวยขอคาถามจานวน 9 ขอ ดานท 5 สมรรถนะดานความสามารถในการรกษาจรยธรรมทางธรกจ (ในการทางาน) ประกอบดวยขอคาถามจานวน 6 ขอ และดานท 6 สมรรถนะดานความสามารถในการควบคมองคกร (หนวยงาน) ใหสมดล ประกอบดวยขอคาถามจานวน 9 ขอ ทงนแบบสารวจความคดเหน แบงเปน 2 ตอน คอ ตอนท 1 เปนแบบสารวจขอมลทวไปของผเชยวชาญ โดยขอใหผเชยวชาญเตมขอความลงในชองวาง ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา ตาแหนงหนาทในปจจบน ประสบการณการบรหารตงแตผบรหารระดบตนจนถงปจจบน ตอนท 2 เปนขอคาถามใหผเชยวชาญแสดงความคดเหนเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธเปนขอความชนด 3 ตวเลอกคอ เหนดวย ไมเหนดวย และ ไมแนใจ โดยผวจยสงแบบสารวจความคดเหนใหผเชยวชาญทไดคดเลอกไวแลวจานวน 22 คน ไดแสดงความคดเหน และนดวนรบคนภายใน 2 สปดาห รอบท 2 ผวจยรบแบบสารวจความคดเหนกลบจากผเชยวชาญ นาขอมลจากรอบท 1 มาปรบตามคาแนะนาของผเชยวชาญ เพอใหไดขอความทมความชดเจนและขอความทมความสละสลวยยงขนและปรบปรงแกไข เปนแบบสอบถามชนดมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (Rating scale) แตยงคงประกอบดวยขอคาถาม 6 ดาน มขอคาถามยอยจานวน 46 ขอ สงใหผเชยวชาญกลมเดมตอบแบบสอบถาม และนดวนสงคนภายใน 2 สปดาห แตเนองจากในรอบท 2 ของ การใชเทคนคเดลฟาย มผเชยวชาญ 1 คนทขอยตการเขารวมวจยในครงน จงมผเชยวชาญทตอบแบบสอบถามกลบมาในแบบสอบถามกลบมาในรอบท 2 และรอบท 3 จนเสรจสนการวจยทงสนจานวน 21 คน รอบท 3 ผวจยนาแบบสอบถามรอบท 2 ทไดกลบคนจากรอบท 2 มาจดทาแบบสอบถามรายบคคล มขอคาถามเหมอนแบบสอบถามในรอบท 2 ทกประการ แตมการเพมการแสดงคามธยฐาน คาพสยระหวางควอไทล และคาคาตอบเดมในรอบท 2 ของผเชยวชาญแตละราย สงคนใหผเชยวชาญเพอแสดงความคดเหนและขอตอบกลบภายใน 2 สปดาห เมอผเชยวชาญ สงแบบสอบถามกลบมา ผวจยสารวจวา ผเชยวชาญมการยนยน หรอเปลยนแปลงคาตอบหรอไม หากยงคงมคาคาตอบของผเชยวชาญรายใดอยนอกเหนอคาพสยระหวางควอไทล กสงแบบสอบถามกลบไปใหผเชยวชาญในรอบท 4 รอบท 4 แบบสอบถามรอบท 4 ทาตามขนตอนเดยวกบรอบท 3 ซงถาผลการวเคราะหขอมลทไดในรอบนไดคาตอบทสอดคลองกน คอ คาพสยระหวางควอไทลนอยกวา 1.5 แสดงวาความคดเหนทไดจากผเชยวชาญสอดคลองกน กสามารถยตกระบวนการและสรปเปนผลการวจยได

49

การออกแบบการวจย ประชากร ประชากรทใชในการวจยครงน ประกอบดวย กลมผเชยวชาญ ซงเปนผใหขอมลความคดเหนเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาคร ซงไดมาจากการเลอกแบบเจาะจง (Purposive sampling) จากการขอคาแนะนาจากอาจารยทปรกษาวทยานพนธ โดยมเกณฑในการพจารณาจากผทมความรความสามารถ มประสบการณ เปนผทรบผดชอบและเกยวของโดยตรงกบการบรหารการพยาบาล และสามารถใหขอมลแกผวจยได โดยมคณสมบตดงน 1) เปนผบรหารทางการพยาบาล ระดบกลางหรอระดบสงมประสบการณการบรหารการพยาบาลไมนอยกวา 5 ป หรอเปนผอานวยการโรงพยาบาลเอกชน 2) เปนผบรหารทางการพยาบาลในโรงพยาบาลขนาด 100 เตยงขนไป 3) ยนดใหขอมลดวยความเตมใจในการตอบคาถามวจยไดครอบคลมทกมตทผวจยขอทราบความคดเหน การกาหนดจานวนผเชยวชาญทจะใหขอมลผวจยยดตามหลกเกณฑของ โทมสท แมค-มลแลน (1971) ทไดเสนอผลการวจยเกยวกบจานวนผเชยวชาญทจะใชในการวจยดวยเทคนคเดลฟายซงพบวา เมอมจานวนผเชยวชาญตงแต 17 คนขนไป จะทาใหอตราของความคลาดเคลอน (Error) มนอยทสด ดงนนผวจยเองไดกาหนดจานวนผเชยวชาญจากโรงพยาบาล 12 แหง จานวน 22 คน ซงเปนผทรงคณวฒทมความรประสบการณเกยวกบภาวะผนาเชงกลยทธเปนผใหขอมลในการวจยครงน ไดแก 1. ผอานวยการโรงพยาบาลเอกชย และผบรหารทางการพยาบาลระดบกลาง จานวน 2 คน 2. ผบรหารทางการพยาบาลระดบสงและระดบกลาง โรงพยาบาลมหาชย จานวน 2 คน 3. ผบรหารทางการพยาบาลระดบสงโรงพยาบาลวชยเวชอนเตอรเนชชนแนล จานวน 1 คน 4. ผบรหารทางการพยาบาลระดบสงและระดบกลางโรงพยาบาลบางปะกอก 8 จานวน 2 คน 5. ผบรหารทางการพยาบาลระดบสงและระดบกลางโรงพยาบาลบางปะกอก 9 จานวน 2 คน 6. ผบรหารทางการพยาบาลระดบสงโรงพยาบาลนครธน จานวน 1 คน 7. ผบรหารทางการพยาบาลระดบกลางโรงพยาบาลเจรญกรงประชารกษ จานวน 1 คน 8. ผบรหารทางการพยาบาลระดบสงและระดบกลาง โรงพยาบาลเกษมราษฎรบางแค จานวน 2 คน 9. ผบรหารทางการพยาบาลระดบสง และระดบกลาง โรงพยาบาลสมตเวชชลบร จานวน 2 คน

50

10. ผบรหารทางการพยาบาลระดบสงและระดบกลาง โรงพยาบาลสมตเวชศรราชา จานวน 2 คน 11. ผบรหารทางการพยาบาลระดบสงและระดบกลางโรงพยาบาลนวมนทร 9 จานวน 2 คน 12. ผบรหารทางการพยาบาลระดบสงและระดบกลางโรงพยาบาลบเอนเอช จานวน 2 คน 13. ผบรหารทางการพยาบาลระดบสงโรงพยาบาลการญเวชอยธยา จานวน 1 คน ตวแปรทใชในการศกษาวจย สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ (Strategic leadership competences) หมายถง ความสามารถ และคณลกษณะของผนาทแสดงออกในการคาดคะเนมองในอนาคต การเปลยนแปลงของสงแวดลอมทงภายในและภายนอกองคการ เพอสรางความไดเปรยบเหนอคแขง หวหนาหอผปวย หมายถง พยาบาลวชาชพซงทาหนาทบรหารหนวยงานในโรงพยาบาลซงไดรบการแตงตงจากผอานวยการโรงพยาบาลใหเปนผบรหารระดบตน มหนาทรวมกาหนดพนธกจ วสยทศน นโยบาย แผนยทธศาสตร แผนปฏบตการ และกากบดแลการปฏบตงานภายในทมพยาบาลใหประสบผลสาเรจและสอดคลองกบนโยบาย ปรชญาและเปาหมายขององคการ เครองมอทใชในการวจย การพฒนาเครองมอทใชในการทาวจย เครองมอทใชในการวจยครงนประกอบดวย แบบสารวจความคดเหนของผเชยวชาญเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนง ในจงหวดสมทรสาคร เพอสารวจความคดเหนของผเชยวชาญใหไดมาซงขอมลทจะนามาสรางแบบสอบถามความคดเหนของผเชยวชาญ ซงเปนแบบเลอกตอบแสดงความคดเหนตามมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) มรายละเอยดมดงน 1. ศกษาทบทวนวรรณกรรม ตารา งานวจยทเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ รวมถง วสยทศนและพนธกจของโรงพยาบาล นามาสรางแบบสารวจความคดเหนของผเชยวชาญเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาคร ลกษณะเครองมอเปนแบบสารวจอยางมโครงสราง (Structure question) ม 3 ตวเลอก คอ เหนดวย ไมเหนดวย ไมแนใจ และขอเสนอแนะ สงใหผเชยวชาญทไดคดเลอกไวจานวน 22 คน ใหความคดเหน

51

2. นาแบบสารวจความคดเหนทไดรบจากผเชยวชาญมาปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญแลวนาไปสรางแบบสอบถามเพอทราบความคดเหนทแทจรงของผเชยวชาญ ลกษณะของขอคาถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating scale) ม 5 ตวเลอก สงใหผเชยวชาญตอบแลวนากลบมาปรบปรงแกไขอกครงหนง โดยมคะแนน 5 ระดบ ซงมความหมายดงน 5 คะแนน หมายถง สมรรถนะทจาเปนมากทสด 4 คะแนน หมายถง สมรรถนะทจาเปนมาก 3 คะแนน หมายถง สมรรถนะทจาเปนปานกลาง 2 คะแนน หมายถง สมรรถนะทจาเปนนอย 1 คะแนน หมายถง สมรรถนะทจาเปนนอยทสด 3. นาแบบสอบถามกลบมาวเคราะหหาคา มธยฐาน (Median) และคาพสยระหวางควอไทล (Interquartile range) สงกลบไปใหผเชยวชาญตอบกลบอกครงหนงเพอเปนการยนยนคาตอบเพอใหไดฉนทามตเรองสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยซงเปนผลการวจยในครงน คณภาพของเครองมอทใชในการทาวจย การตรวจสอบคณภาพของเครองมอแบบสารวจความคดเหนของผเชยวชาญเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ดานความตรงของเนอหาของแนวคาถามนนผวจยนาเสนอใหอาจารยทปรกษาตรวจสอบเพอพจารณาความชดเจนของขอความ (Clarity) ความเหมาะสมของคาถาม (Appropriateness) และความเหมาะสมของการจดลาดบคาถาม (Sequence the question) ความครอบคลมวตถประสงค และปรบปรงตามขอเสนอแนะของอาจารยทปรกษากอนนาไปใช การใชเทคนคเดลฟายนนมผลถง ขอมลทไดมาทมความนาเชอถอมาก เนองจากเปนคาตอบทไดมาจากความคดเหนของกลมผเชยวชาญในดานนนๆ อยางแทจรง ผลของการวจยทไดมาไดผานการพจารณาไตรตรองหลายขนตอนจากการย าถามหลายรอบ จงเปนคาตอบทกลนกรองมาอยางรอบคอบมความสอดคลองกนของความคดเหนของผเชยวชาญ ทาใหความเชอมนของคาตอบทไดรบนนสง มความตรงและความนาเชอถอของขอมลอยแลว แตในขนตอนการคดเลอกผลการแสดงความคดเหนในรอบแรก ตองมการคดเลอกขอคาถามทตองการคงไวในรอบทสอง ผวจยจงใชเกณฑการคดเลอกตามหลกการการตรวจสอบความตรงของเนอหารวมดวยดงน การตรวจสอบความตรงของเนอหาของแบบสารวจความคดเหน (Content validity) ดวยวธการหาคาดชนความสอดคลองของขอคาถามกบวตถประสงค (Index of Item-objective congruency

52

: IOC โดยการรวบรวมความคดเหนของผเชยวชาญในตอนท 1 มาแจกแจงเปนคะแนน โดยมเกณฑการพจารณาดงน +1 เมอเหนดวยวาขอคาถามมความสอดคลองกบวตถประสงค 0 เมอไมแนใจวาขอคาถามมความสอดคลองกบวตถประสงคหรอไม -1 เมอไมเหนดวยวาขอคาถามสอดคลองกบวตถประสงค

จากนนนาคะแนนของผเชยวชาญทง 22 คน มาหาคาดชนความสดคลองโดยใชสตรของ โรวเนลล และแฮมเบอลตน (Rovinelli and Hambleton, 1977) มสตรดงน

IOC =

IOC หมายถง ดชนความสอดคลองระหวางขอคาถามกบจดประสงค (Item-objective-congruence Index)

ΣR หมายถง ผลรวมของคะแนนจากการพจารณาของผเชยวชาญ N หมายถง จานวนผเชยวชาญ โดยกาหนดเกณฑการพจารณาระดบคาดชนความสอดคลองของขอคาถามทไดจากการคานวณจากสตรทจะมคาอยระหวาง 0.00 ถง 1.00 มรายละเอยดของเกณฑการพจารณา ดงน คาคะแนน IOC ตงแต 0.5 มคาความตรง คดเลอกขอคาถามไวใชได คาคะแนน IOC ตากวา 0.5 มคาความตรงนอย พจารณาตดทง โดยแบบสารวจความคดเหนพจารณาจากความคดเหนของผเชยวชาญทง 22 คน รวมถงขอเสนอแนะตางๆ รวมดวย จากนนนาแบบสารวจความคดเหนมาสรางเปนแบบสอบถามฉบบท 1 ในรอบท 2 โดยเสนอใหอาจารยทปรกษาวทยานพนธพจารณาความเหนชอบอกครง เพอความสมบรณของเครองมอ จากการรวบรวมความคดเหนของผเชยวชาญ นามาหาคาดชนความสอดคลองระหวางขอคาถาม (Index of item-objective congruency: IOC) ในงานวจยน คาดชนความตรงตามเนอหาของแบบสารวจความคดเหนไดเทากบ 0.89 แสดงวาแบบสารวจความคดเหนทใชในการวจยมคณภาพดานความตรงตามเนอหาอยในเกณฑทยอมรบได จงนามาสรางเปนแบบสอบถามในงานวจยครงน การพทกษสทธผใหขอมล การพทกษสทธผใหขอมลกระทาโดยผวจยทาหนงสอขออนมตจากมหาวทยาลยครสเตยนเพอขออนญาตเกบขอมลตอคณะกรรมการพจารณาจรยธรรมใหผรวมวจยตอบแบบแสดงความคดเหนยนยอมใหขอมล ผตอบแบบสอบถามลงนามใบยนยอมเขารวมโครงการใหขอมลตงแตเรมตนกระบวนการเกบขอมลจนกระทงนาเสนอผลงานโดยขอความรวมมอในการทาวจย โดยผวจย

53

ไดชแจงวตถประสงค ขนตอนของการวจย การเกบรกษาขอมลทไดเปนความลบซงระหวางการรวบรวมขอมล และผใหขอมลมสทธทจะออกจากการวจยไดโดยไมตองบอกเหตผลแกผวจย การเกบรวบรวมขอมลทใชในการทาวจย ผวจยดาเนนการเกบรวบรวมขอมลดวยตนเองภายหลงการไดหนงสอรบรองจรยธรรม การทาวจยในมนษย จากคณะกรรมการจรยธรรมการวจยแลวตามขนตอน ดงน 1. ผวจยขอหนงสออนญาตเกบรวบรวมขอมลจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยครสเตยน เพอนาไปเสนอตอผอานวยการโรงพยาบาลทผเชยวชาญอย 2. ผวจยนาหนงสออนญาตเกบขอมลเขาพบผอานวยการโรงพยาบาลทผเชยวชาญทางานอยเพอขออนญาตเกบขอมลจากผเชยวชาญ 3. ผวจยเขาพบผเชยวชาญทจะเปนผตอบแบบสารวจความคดเหน เพอชแจงวตถประสงคการวจย สงมอบแบบสารวจความคดเหนสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย และนดวนรบแบบสารวจความคดเหนกลบดวยตนเองภายใน 2 สปดาห 4. ผวจยรบแบบสารวจความคดเหนจากผเชยวชาญมาหาคาความเทยงตรงของขอคาถาม แลวนามาปรบปรงแกไขสรางเปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ตวเลอก 5. สงแบบสอบถามสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยใหผเชยวชาญกลมเดมเพอตอบแบบสอบถามดวยตนเอง และนดวนรบแบบสอบถามกลบภายใน 2 สปดาห 6. ผวจยรบแบบสอบถามกลบจากผเชยวชาญดวยตวเอง นามาหาคากลาง และคาพสยระหวางควอไทลของแตละขอคาถาม แลวนาผลการตอบแบบสอบถามของผเชยวชาญมาสรางแบบสอบถามใหม ซง ในแบบสอบถามนทกขอคาถามจะมคามธยฐาน และคาพสยระหวางควอไทลและคาตอบเดมของผเชยวชาญแตละคนลงไปในมาตราสวนประมาณคาโดยใชเครองหมาย “Μ” แทน

คามธยฐาน เครองหมาย “↔” แทนคาพสยระหวางควอไทล และเครองหมาย “∗” แทนคาตอบของผเชยวชาญในแตละคน 7. ผวจยนาแบบสอบถามชดท 2 ใหผเชยวชาญแตละคนพจารณาทบทวนขอความในแบบสอบถามใหมอกครงวา มความคดเหนตรงกบตาแหนงคาตอบของกลมผเชยวชาญหรอไม โดยพจารณาจากคามธยฐานและคาพสยระหวางควอไทลกบคาคาตอบเดมของผเชยวชาญในแตละขอ ถา

ผเชยวชาญเหนดวยกบกลมผเชยวชาญ ใหใสเครองหมาย √ ลงในชองเหนดวย ถาไมเหนดวยใหใส

เครองหมาย √ ลงในชองไมเหนดวย พรอมทงใหเลอกคาตอบใหมอกครงโดยใสเครองหมาย √ ลงในชองมาตราสวนประมาณคาตามทผเชยวชาญตองการพรอมทงแสดงเหตผลในชองหมายเหต แต

54

ถาผเชยวชาญไมตองการเปลยนแปลงคาตอบเดมในรอบท 2 ใหใสเครองหมาย √ ลงในชองไมเหนดวยเพยงอยางเดยวและแสดงเหตผลลงในชองหมายเหต นดวนรบแบบสอบถามกลบภายใน 2 สปดาห 8. เมอไดรบแบบสอบถามในรอบท 3 กลบจากผเชยวชาญ ผวจยนาขอมลทไดมาหาฉนทา-มตไดเปนผลการวจย สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาคร การวเคราะหทางสถต การวเคราะหขอมลสาหรบการวจย มดงน 1. ขอมลสวนบคคลวเคราะหโดยการแจกแจงความถหาคารอยละ 2. ขอมลทไดจากแบบสารวจความคดเหน ผวจยนามาวเคราะหหาความเทยงตรงของขอคาถามโดยใชสตรของ โรวเนลล และแฮมเบอลตน (Rovinelli and Hambleton, 1977) เพอคดเลอกขอคาถามทจะคงไว 3. รายขอ เพอหาคามธยฐานของคะแนนรายขอ เพอวเคราะห และแปรผลตามเกณฑทกาหนดไวตามขอมลทไดจากแบบสอบถามในขนตอนท 3 นน ผวจยนามาวเคราะหโดยคานวณคามธยฐาน (Median) และคาพสยระหวางควอไทล (Interquaartile range) ดวยการนาคาตอบจากแบบสอบถามมาจดทาตารางแจกแจงความถเปนสตรดงน Mdn = คากลาง หรอคามธยฐานของขอมล เมอ Mdn แทน มธยฐานประจาขอ คาพสยระหวางควอไทล (Interquartile range) คอ คาความแตกตางระหวาง เปอรเซนตไทลท 75 กบ เปอรเซนตไทลท 25 ของแตละขอความ โดย IR = P75 – P25 เมอ P75 แทน เปอรเซนตไทลท 75 และ P25 แทน เปอรเซนตไทลท 25 เกณฑทใชในการแปลผล สาหรบการวเคราะหขอมล เพอการตรวจสอบการไดรบฉนทามตของขอความ ผวจยจะพจารณาจากคาสถตทใชการวดแนวโนมเขาสศนยกลาง ไดแก คามธยฐาน และคาพสยระหวางควอไทล (ศกดชย บาลศร, 2543, สวมล วองวาณช, 2548) ดงน

1. คามธยฐานทคานวณไดจากคาตอบของกลมผเชยวชาญ แปลผลตามเกณฑทกาหนด

55

ไวดงน คามธยฐานตงแต 4.50 ขนไป หมายความวา กลมผเชยวชาญเหนดวยกบขอความ

นนมากทสด คามธยฐานตงแต 3.50 - 4.49 หมายความวา กลมผเชยวชาญเหนดวยกบขอความ

นนมาก คามธยฐานตงแต 2.50 - 3.49 หมายความวา กลมผเชยวชาญเหนดวยกบขอความ

นนปานกลาง คามธยฐานตงแต 1.50 - 2.49 หมายความวา กลมผเชยวชาญเหนดวยกบขอความ

นนนอย คามธยฐานตากวา 1.50 หมายความวา กลมผเชยวชาญเหนดวยกบขอความ

นนนอยทสด 2. คาพสยระหวางควอไทล โดยคานวณคาความแตกตางระหวาง เปอรเซนตไทลท 75 กบเปอรเซนตไทลท 25 ถาคาพสยควอไทลทคานวณไดมคานอยกวาหรอเทากบ 1.50 แสดงวาความคดเหนของกลมผเชยวชาญทมตอขอคาถามนนๆ มความสอดคลองกน (Consensus) แตถาคาพสยระหวางควอไทลทคานวณไดมคามากกวา 1.50 แสดงวา กลมผเชยวชาญมความคดเหนตอขอความนนๆ ไมสอดคลองเปนอนหนงอนเดยวกน ผ วจยนาค าตอบในรอบสดทายของกลมผ เชยวชาญมาสรปโดยนาขอความทกลมผเชยวชาญมความเหนดวยในระดบมากและมากทสด (คามธยฐานตงแต 3.50 ขนไป) และมความสอดคลองกน (คาพสยระหวางควอไทลนอยกวา 1.50) ซงถอวามความเหมาะสมเปนสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย มาสรปเปนผลการวจยสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาคร

56

สรปขนตอนการวจย

แผนภาพท 3 แสดงขนตอนการดาเนนการวจย

รวบรวมขอมลจากการทบทวนแนวคด ทฤษฎตางๆ และศกษางานวจยทเกยวของกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ วสยทศน พนธกจของโรงพยาบาลเพอสรางแบบสารวจความคดเหน

สรางแบบสารวจความคดเหนสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย

สรางแบบสอบถามสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย

เกบรวบรวมขอมลและวเคราะหสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ ของหวหนาหอผปวยตามเทคนคเดลฟาย

ฉนทามตสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย

กาหนดสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาคร

บทท 4

ผลการวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงพรรณนา (Descriptive research) มวตถประสงคเพอกาหนดสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนง ในจงหวดสมทรสาคร โดยใชเทคนคเดลฟาย (Delphi technique) ศกษาความคดเหนของผเชยวชาญทงสน 21 คน เกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย โดยขอความคดเหนจากผเชยวชาญทงหมดสาม รอบ โดยในรอบแรกเปนการสารวจความคดเหนทวไปเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย โดยใชแบบสารวจความคดเหนแบบมโครงสราง (Structure questionnaire) ชนด 3 ตวเลอก นาขอคาถามทไดรบตอบกลบจากผเชยวชาญมาปรบปรงแกไขตามคาแนะนาของผเชยวชาญ เปนแบบสอบถามความคดเหนแบบประเมนคา (Rating scale) ชนด 5 ระดบ แลวสงแบบสอบถามใหผเชยวชาญตอบเปนรอบท 2 แลวนาคาตอบทไดจากผเชยวชาญมาหาคามธยฐาน (Median) และคาพสยระหวางควอไทล (Interquartile range) และในรอบท 3 คอรอบสดทาย ใชแบบสอบถามชดเดยวกบรอบท 2 เพมเตมการแสดงคามธยฐาน คาพสยระหวางควอไทล และคาตอบเดมของผเชยวชาญ สอบถามความคดเหนผเชยวชาญอกครงหนง เพอหาฉนทามตของผเชยวชาญ จากนนผวจยจงนาขอมลทไดมา วเคราะหดวยการใชโปรแกรมคอมพวเตอรสาเรจรป SPSS เพอคานวณหาคามธยฐาน (Median) และคาพสยระหวางควอไทล (Inter quartile range) เปนผลการวจย ผวจยนาเสนอผลการวจยเปน 2 ตอน คอ ตอนท 1 ขอมลทวไปของผเชยวชาญ ตอนท 2 ผลการสารวจความคดเหนของผเชยวชาญเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ตอนท 3 ผลของการวเคราะหสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยตามแนวคดของผเชยวชาญ

58

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผเชยวชาญ ตารางท 1 จานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามขอมลสวนบคคล

ขอมลสวนบคคล จานวน รอยละ เพศ ชาย 1 4.76 หญง 20 95.24 รวม 21 100.00 อาย (ป) 30 – 39 3 14.29 40 – 49 12 57.14 50 – 59 5 23.81 60 ปขนไป 1 4.76 รวม 21 100.00 วฒการศกษาสงสด ปรญญาตร 10 47.62 ปรญญาโท 11 52.38 ปรญญาเอก 0 0.00 รวม 21 100.00 ตาแหนง ผบรหารระดบกลาง 11 52.38 ผบรหารระดบสง 10 47.62 รวม 21 100.00 ประสบการณดารงตาแหนงผบรหาร (ป) 5 – 9 3 14.29 10 – 14 6 28.57 15 – 19 7 33.33 20 ปขนไป 5 23.81 รวม 21 100.00

59

จากตารางท 1 พบวากลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญง คดเปนรอยละ 95.24 อาย 40–49 ป มจานวนมากทสด คดเปนรอยละ 57.14 รองลงมาคอกลมอาย 50–59 ป คดเปนรอยละ 23.81 และกลมทมจานวนนอยทสด คออายมากกวา 60 ป คดเปนรอยละ 4.76 วฒการศกษาระดบปรญญาโท และปรญญาตรมจานวนใกลเคยงกนคอรอยละ 52.38 และ 47.62 ตาแหนงงานเปนผบรหารระดบกลางและระดบสงใกลเคยงกน คดเปนรอยละ 52.38 และ 47.62 ประสบการณการดารงตาแหนงผบรหารพบวามประสบการณระหวาง 15–19 ป มจานวนมากทสด คดเปนรอยละ 33.33 รองลงมาคอ 10–14 ป คดเปนรอยละ 28.57 และมประสบการณนอยทสดอยในชวง 5-9 ป คดเปนรอยละ 14.29 ตอนท 2 การสารวจความคดเหนของผเชยวชาญเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ตารางท 2 รอยละของความคดเหนของผเชยวชาญสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ดานความสามารถในการกาหนดทศทางเชงกลยทธ

ขอคาถาม

สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ

ความคดเหน เหนดวย(รอยละ)

ไมเหนดวย(รอยละ)

ไมแนใจ(รอยละ)

ดานท 1 ความสามารถในการกาหนดทศทางเชงกลยทธ 1 สามารถกาหนดนโยบายการทางาน ในหนวยงาน

(หอผปวย)ไดสอดคลองกบเปาหมายและวสยทศนขององคการพยาบาล และโรงพยาบาล

100.00 0.00 0.00

2 สามารถปรบแผนกลยทธในการทางานตามสถานการณทเปลยนแปลงทเกดขนในหนวยงานไดตลอดเวลา

95.00 0.00 5.00

3 สามารถเชอมโยงและถายทอดวสยทศนไปสการปฏบตไดอยางเปนรปธรรมและเขาใจงาย

95.00 0.00 5.00

4 สามารถวางแผนการดาเนนงานไดสอดคลองกบทรพยากรและสภาพแวดลอมของหนวยงาน

95.00 0.00 5.00

5 ความคดรเรมสรางสรรค คดนอกกรอบ ในการดาเนนงานเพอใหบรรลวสยทศนขององคการ

91.00 0.00 9.00

60

ตารางท 2 รอยละของความคดเหนของผเชยวชาญสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ดานความสามารถในการกาหนดทศทางเชงกลยทธ (ตอ)






ดานท 1 ความสามารถในการกาหนดทศทางเชงกลยทธ 6 สามารถวเคราะหปจจยภายใน ภายนอก และ

นามากาหนดเปนแผนกลยทธในการทางานได

82.00 0.00 18.00

จากตารางท 2 พบวา พฤตกรรมทแสดงสมรรถนะดานความสามารถในการกาหนดทศทางเชงกลยทธ จานวนทงหมด 6 ขอ มพฤตกรรมทแสดงสมรรถนะจานวน 1 ขอ ทผเชยวชาญมความเหนดวยทกคน คดเปนรอยละ 100 คอ สามารถกาหนดนโยบายการทางานในหนวยงาน (หอผปวย) ไดสอดคลองกบเปาหมายและวสยทศนขององคการพยาบาล และโรงพยาบาล รองลงมามจานวน 3 ขอ มจานวนผเชยวชาญเหนดวย 21 คน คดเปนรอยละ 95 คอ สามารถปรบแผนกลยทธในการทางานตามสถานการณทเปลยนแปลงทเกดขนในหนวยงานไดตลอดเวลา สามารถเชอมโยงและถายทอดวสยทศนไปสการปฏบตไดอยางเปนรปธรรมและเขาใจงาย สามารถวางแผนการดาเนนงานไดสอดคลองกบทรพยากรและสภาพแวดลอมของหนวยงาน และมจานวน 1 ขอ ทจานวนผเชยวชาญเหนดวย 18 คน คดเปนรอยละ 82 คอ สามารถวเคราะหปจจยภายใน ภายนอก และนามากาหนดเปนแผนกลยทธในการทางานได

61

ตารางท 3 รอยละของผเชยวชาญทแสดงความคดเหนเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ดานความสามารถในการนากลยทธไปปฏบต






ดานท 2 ความสามารถในการนากลยทธไปปฏบต 1 สามารถกาหนดขนตอน วธการดาเนนงาน

และกจกรรมทเหมาะสมกบการปฏบตงานในหนวยงาน

100.00 0.00 0.00

2 สามารถสนบสนนบคลากรในหนวยงานใหดาเนนงานตามแผนปฏบตการของหนวยงาน องคการพยาบาล และโรงพยาบาลได

100.00 0.00 0.00

3 สามารถมอบหมายงานใหกบบคลากรไดตรงตามความรความสามารถของแตละบคคลอยางเหมาะสม

100.00 0.00 0.00

4 สามารถวางแผนปฏบตการเพอพฒนาคณภาพการพยาบาลในหนวยงาน ไดสอดคลองกบเปาหมายยทธศาสตรและกลยทธขององคการ

95.00 0.00 5.00

5 สามารถปรบเปลยนแผนกลยทธใหเปนแนวทางดาเนนงานทสามารถนาสการปฏบตไดอยางมประสทธภาพ

95.00 0.00 5.00

6 สามารถสอสารและถายทอดแผนกลยทธของหนวยงานใหบคคลากรในหนวยงานเขาใจเพอนาไปปฏบตไดอยางเปนรปธรรม

91.00 0.00 9.00

7 สามารถปรบเปลยนกลยทธการบรการ เพอคณภาพอยางตอเนอง

91.00 4.50 4.50

8 สามารถวางแผนปฏบตการเพอพฒนาคณภาพการพยาบาลในหนวยงาน ใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงทสาคญ ทงดานการใหบรการแกผใชบรการ และผมสวนไดสวนเสย

100.00 0.00 0.00

62

ตารางท 3 รอยละของผเชยวชาญทแสดงความคดเหนเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ดานความสามารถในการนากลยทธไปปฏบต (ตอ)






ดานท 2 ความสามารถในการนากลยทธไปปฏบต 9 สามารถกาหนดตวชวดผลการดาเนนงานหลก

ดานการพยาบาลในหนวยงานซงสอดคลองกบตวชวดทสาคญของแผนยทธศาสตร และกลยทธขององคการท

86.50 9.00 4.50

จากตารางท 3 พบวาพฤตกรรมทแสดงสมรรถนะดานความสามารถในการนากลยทธไปปฏบต ทงหมด 9 ขอ มจานวน 3 ขอ ทผเชยวชาญเหนดวยทกคน คดเปนรอยละ100 คอ สามารถกาหนดขนตอน วธการดาเนนงาน และกจกรรมทเหมาะสมกบการปฏบตงานในหนวยงาน สามารถสนบสนนบคลากรในหนวยงานใหดาเนนงานตามแผนปฏบตการของหนวยงาน องคการพยาบาล และโรงพยาบาลได สามารถมอบหมายงานใหกบบคลากรไดตรงตามความรความสามารถของแตละบคคลอยางเหมาะสม รองลงมามจานวน 2 ขอ ทจานวนผเชยวชาญเหนดวย 21 คน คดเปนรอยละ 95 คอ สามารถวางแผนปฏบตการเพอพฒนาคณภาพการพยาบาลในหนวยงานไดสอดคลองกบเปาหมายยทธศาสตร และกลยทธขององคการ สามารถปรบเปลยนแผนกลยทธใหเปนแนวทางดาเนนงานทสามารถนาสการปฏบตไดอยางมประสทธภาพ และมจานวน 1 ขอ ทจานวนผเชยวชาญเหนดวย 19 คน คดเปนรอยละ 86 ม คอ สามารถกาหนดตวชวดผลการดาเนนงานหลกดานการพยาบาลในหนวยงานซงสอดคลองกบตวชวดทสาคญของแผนยทธศาสตร และกลยทธขององคการทครอบคลมผมสวนไดสวนเสยทงหมด

63

ตารางท 4 รอยละของผเชยวชาญทแสดงความคดเหนเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ดานการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงาน






ดานท 3 การพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงาน 1 สามารถมอบหมายงานและกาหนดบทบาท

หนาทใหบคลากรในหอผปวยไดเหมาะสมกบความสามารถ

100.00 0.00 0.00

2 สามารถสนบสนน สงเสรมการเรยนรของบคลากรในหนวยงานเพอเพมสมรรถนะในการทางาน

91.00 0.00 9.00

3 สามารถใหบคลากรในหนวยงานมสวนรวมในการพฒนาคณภาพบรการในหนวยงาน

91.00 0.00 9.00

4 สามารถบรหารจดการทรพยากรตางๆ ภายในหนวยงาน ใหเปนไปตามแผนงาน

91.00 0.00 9.00

5 สามารถจงใจและกระตนใหบคลากรในหนวยงานใชศกยภาพของตนเองไดอยางเตมทในการปฏบตงาน

86.00 0.00 14.00

6 สามารถสนบสนนใหบคลากรในหนวยงานทกคนมโอกาสไดศกษาอบรมอยางตอเนอง เสมอภาค ยตธรรม ตรงตามความสามารถ และเรยงลาดบตามความจาเปนไดอยางเหมาะสม

86.00 0.00 14.00

7 สามารถยกยองและเชดชเกยรต มอบรางวล ผลงานทดแกบคลากรอยางเหมาะสม

86.00 0.00 14.00

จากตารางท 4 พบวาพฤตกรรมทแสดงสมรรถนะดานการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงาน ทงหมด 7 ขอ มจานวน 1 ขอ ทจานวนผเชยวชาญเหนดวยทกคน คดเปน

64

รอยละ 100 คอ สามารถมอบหมายงานและกาหนดบทบาทหนาทใหบคลากรในหอผปวยไดเหมาะสมกบความสามารถ รองลงมามจานวน 3 ขอ ทจานวนผเชยวชาญเหนดวย 20 คน คดเปนรอยละ 91 ไดแก สามารถสนบสนนสงเสรมการเรยนรของบคลากรในหนวยงานเพอเพมสมรรถนะในการทางาน สามารถใหบคลากรในหนวยงานมสวนรวมในการพฒนาคณภาพบรการในหนวยงาน สามารถบรหารจดการทรพยากรตางๆ ภายในหนวยงาน ใหเปนไปตามแผนงาน และมจานวน 3 ขอ ทมจานวนผเชยวชาญเหนดวย 19 คน คดเปนรอยละ 86 คอสามารถจงใจและกระตนใหบคลากรในหนวยงานใชศกยภาพของตนเองไดอยางเตมทในการปฏบตงาน สามารถสนบสนนใหบคลากรในหนวยงานทกคนมโอกาสไดศกษาอบรมอยางตอเนอง เสมอภาค ยตธรรม ตรงตามความสามารถ และเรยงลาดบตามความจาเปนไดอยางเหมาะสม และสามารถยกยองและเชดชเกยรต มอบรางวล ผลงานทดแกบคลากรอยางเหมาะสม ตารางท 5 รอยละของผเชยวชาญทแสดงความคดเหนเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ดานความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรในหนวยงานทมประสทธผล






ดานท 4 ความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรในหนวยงานทมประสทธผล 1 สามารถเปนแบบอยางทดในการทางาน 95.00 0.00 5.00 2 สามารถเปนพลงผลกดน ทาใหบคลากรทกคน

ในหนวยงานดวยความทมเท 95.00 0.00 5.00

3 สามารถนาแบบแผนการดาเนนงานทดมาประยกตในหนวยงาน

95.00 0.00 5.00

4 มบคลกภาพ การวางตวเหมาะสม เปนแบบอยางทดในการครองตน ครองคน และครองงาน

95.00 0.00 5.00

5 สามารถกระตนใหบคลากรในหนวยงานมสวนรวมในรปแบบตางๆ เพอชวยสรางความรสกผกพนกบองคการพยาบาลและโรงพยาบาล

91.00 0.00 9.00

65

ตารางท 5 รอยละของผเชยวชาญทแสดงความคดเหนเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ดานความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรในหนวยงานทมประสทธผล (ตอ)






ดานท 4 ความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรในหนวยงานทมประสทธผล 6 สามารถสรางคานยมใหบคลากรเกดความรก

ความสามคค 91.00 4.50 4.50

7 สามารถกระตนใหบคลากรในหนวยงานมความสขพงพอใจ และกระตอรอรนในการทางาน รสกวางานมความทาทาย และมความหมาย

72.00 9.00 18.00

8 สามารถกาหนดคานยม เพอเปนหลกยดในการทางานรวมกนในหนวยงานได

63.00 14.00 23.00

9 สามารถปรบเปลยนคานยมในการทางานของบคลากรในหนวยงานใหสอดคลองกบสภาพการเปลยนแปลงจากภายนอก

59.00 9.00 32.00

จากตารางท 5 พบวาพฤตกรรมทแสดงสมรรถนะดานความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคการในหนวยงานทมประสทธผล ทงหมด 9 ขอ มจานวน 4 ขอ ทจานวนผเชยวชาญเหนดวย 21 คน คดเปนรอยละ 95 คอ สามารถเปนแบบอยางทดในการทางาน สามารถเปนพลงผลกดน ทาใหบคลากรทกคนในหนวยงานดวยความทมเท สามารถนาแบบแผนการดาเนนงานทดมาประยกตในหนวยงาน มบคลกภาพ การวางตวเหมาะสม เปนแบบอยางทดในการครองตน ครองคน และครองงาน รองลงมา มจานวน 2 ขอ ทจานวนผเชยวชาญเหนดวย 20 คน คดเปนรอยละ 91 คอ สามารถสรางคานยมใหบคลากรเกดความรกความสามคค สามารถกระตนใหบคลากรในหนวยงานมสวนรวมในรปแบบตางๆ เพอชวยสรางความรสกผกพนกบองคการพยาบาลและโรงพยาบาล และมเพยง 1 ขอ ทจานวนผเชยวชาญเหนดวย 13 คน คดเปนรอยละ 59 คอ สามารถปรบเปลยนคานยมในการทางานของบคลากรในหนวยงานใหสอดคลองกบสภาพการเปลยนแปลงจากภายนอก

66

ตารางท 6 รอยละของผเชยวชาญทแสดงความคดเหนเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ดานความสามารถในการรกษาจรยธรรมทางธรกจ (ในการทางาน)






ดานท 5 ความสามารถในการรกษาจรยธรรมทางธรกจ (ในการทางาน) 1 ปฏบตตอผใตบงคบบญชาทกคนโดยยดหลก

คณธรรม จรยธรรม 100.00 0.00 0.00

2 ยกยอง ชมเชย ประเมนผลการปฏบตงานบคคลากรในหนวยงานดวยความโปรงใสชดเจนยตธรรม

100.00 0.00 0.00

3 มความซอสตยสจรตในการปฏบตงานอยางเสมอตนเสมอปลาย

91.00 0.00 9.00

4 สามารถปฏบตงานโดยคานงถงผลประโยชนของสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน

91.00 0.00 9.00

5 เปนแบบอยางทดดานการมคณธรรม จรยธรรม

86.00 0.00 14.00

6 มความรกและเอออาทรตอผใตบงคบบญชาทกคน อยางเสมอภาค

86.00 4.50 900

จากตารางท 6 พบวาพฤตกรรมทแสดงสมรรถนะดานความสามารถในการรกษาจรยธรรมทางธรกจ (ในการทางาน) ทงหมด 6 ขอ มจานวน 2 ขอ ทจานวนผเชยวชาญเหนดวยทกคน คดเปน รอยละ100 คอ ปฏบตตอผใตบงคบบญชาทกคนโดยยดหลกคณธรรม จรยธรรม ยกยองชมเชยประเมนผลการปฏบตงานบคคลากรในหนวยงานดวยความโปรงใสชดเจนยตธรรม รองลงมามจานวน 2 ขอ ทจานวนผเชยวชาญเหนดวย 20 คน คดเปนรอยละ 91 คอ มความซอสตยสจรตในการปฏบตงานอยางเสมอตนเสมอปลาย สามารถปฏบตงานโดยคานงถงผลประโยชนของสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน และมจานวน 2 ขอ ทจานวนผเชยวชาญเหนดวย 19 คน คดเปนรอยละ 86 คอ มความรกและเอออาทรตอผใตบงคบบญชาทกคน อยางเสมอภาค เปนแบบอยางทดดานการมคณธรรม จรยธรรม

67

ตารางท 7 รอยละของผเชยวชาญทแสดงความคดเหนเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ดานความสามารถในการรกษาจรยธรรมทางธรกจ (ในการทางาน)






ดานท 6 ความสามารถในการควบคมองคการ (หนวยงาน) ใหสมดล 1 สามารถจดอตรากาลงบคลากรไดเหมาะสมกบ

ภาระงาน ดวยความโปรงใส และยตธรรม 100.00 0.00 0.00

2 สามารถวเคราะหสาเหตของปญหาและอปสรรคในการดาเนนงาน

100.00 0.00 0.00

3 มความเขาใจและตอบสนองความตองการของผใตบงคบบญชาไดอยางเหมาะสม

95.00 0.00 5.00

4 มความยดหยนในการบรหารงาน 95.00 0.00 5.00 5 สามารถจดกจกรรมเพอสงเสรมให

ผใตบงคบบญชามความสขในการทางาน 95.00 0.00 5.00

6 สามารถประเมนผลการปฏบตงานจรงเปรยบเทยบกบมาตรฐานทกาหนด เพอนาไปวางแผนการดาเนนงานในหนวยงานตอไป

91.00 0.00 9.00

7 สามารถบรหารงานโดยยดหลกความพงพอใจของทงผใหและผใชบรการ

86.00 0.00 14.00

8 สามารถกาจดความขดแยงของผใตบงคบบญชาไดอยางมประสทธภาพ

86.00 0.00 14.00

9 สามารถแกไขปญหาในระยะสน และระยะยาว ไดอยางมประสทธภาพ

77.00 5.00 18.00

จากตารางท 7 พบวาพฤตกรรมทแสดงสมรรถนะดานความสามารถในการรกษาจรยธรรมทางธรกจ (ในการทางาน) ทงหมด 9 ขอ มจานวน 2 ขอ ทจานวนผเชยวชาญเหนดวยทกคน คดเปน รอยละ 100 ไดแก สามารถจดอตรากาลงบคลากรไดเหมาะสมกบภาระงาน ดวยความโปรงใส และ

68

ยตธรรม สามารถวเคราะหสาเหตของปญหาและอปสรรคในการดาเนนงาน รองลงมามจานวน 3 ขอ ทจานวนผเชยวชาญเหนดวย 21 คน คดเปนรอยละ 95 คอ มความเขาใจและตอบสนองความตองการของผใตบงคบบญชาไดอยางเหมาะสม มความยดหยนในการบรหารงาน สามารถจดกจกรรมเพอสงเสรมใหผใตบงคบบญชามความสขในการทางาน และมจานวน 1 ขอ ทจานวนผเชยวชาญเหนดวย 17 คน คดเปนรอยละ 77 คอ สามารถแกไขปญหาในระยะสน และระยะยาว ไดอยางมประสทธภาพ ตอนท 3 ผลการวเคราะหสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยตามความคดเหนของผเชยวชาญ ตารางท 8 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ฐานนยม มธยฐาน และคาพสยระหวางควอไทล ดานความสามารถในการกาหนดทศทางเชงกลยทธ

ขอ คาถาม

สมรรถนะภาวะผนา เชงกลยทธ

X SD ฐานนยม มธยฐาน IR แปลความหมาย

ดานท 1 ความสามารถในการกาหนดทศทางเชงกลยทธ 1 สามารถกาหนดนโยบายการ

ทางานในหนวยงาน (หอผปวย)ไดสอดคลองกบเปาหมายและวสยทศนขององคการพยาบาล และโรงพยาบาล

5.00 0 5.00 5.00 0 เหมาะสม

2 สามารถวางแผนการดาเนนงานไดสอดคลองกบทรพยากรและสภาพแวดลอมของหนวยงาน

4.95 0.22 5.00 5.00 0 เหมาะสม

3 สามารถเชอมโยงและถายทอดวสยทศนไปสการปฏบตไดอยางเปนรปธรรมและเขาใจงาย

4.90 0.30 5.00 5.00 0 เหมาะสม

4 สามารถปรบแผนกลยทธในการทางานตามสถานการณทเปลยนแปลงทเกดขนในหนวยงานไดตลอดเวลา

4.86 0.48 5.00 5.00 0 เหมาะสม

69

ตารางท 8 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ฐานนยม มธยฐาน และคาพสยระหวางควอไทล ดานความสามารถในการกาหนดทศทางเชงกลยทธ (ตอ)




ดานท 1 ความสามารถในการกาหนดทศทางเชงกลยทธ 5 มความคดรเรมสรางสรรค คด

นอกกรอบ ในการดาเนนงานเพอใหบรรลวสยทศนขององคการ

4.10 0.3 4.00 4 0 เหมาะสม

6 สามารถวเคราะหปจจยภายใน ภายนอก และนามากาหนดเปนแผนกลยทธในการทางานได

4.10 0.44 4.00 4.00 0 เหมาะสม

จากตารางท 8 พบวาสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ ดานความสามารถในการกาหนดทศทางเชงกลยทธ ทงหมด 6 ขอ ขอคาถามทมคามธยฐานคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญเปนระดบ 5 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 มจานวน 4 ขอ ไดแก สามารถกาหนดนโยบายการทางาน ในหนวยงาน (หอผปวย)ไดสอดคลองกบเปาหมายและวสยทศนขององคการพยาบาล และโรงพยาบาล สามารถวางแผนการดาเนนงานไดสอดคลองกบทรพยากรและสภาพแวดลอมของหนวยงาน สามารถเชอมโยงและถายทอดวสยทศนไปสการปฏบตไดอยางเปนรปธรรมและเขาใจงาย สามารถปรบแผนกลยทธในการทางานตามสถานการณทเปลยนแปลงทเกดขนในหนวยงานไดตลอดเวลา สาหรบขอคาถามทมคามธยฐานเปนระดบ 4 และคาพสยระหวางควอไทลเทากบ 0 มจานวน 2 ขอ ไดแก มความคดรเรมสรางสรรค คดนอกกรอบ ในการดาเนนงานเพอใหบรรลวสยทศนขององคการ สามารถวเคราะหปจจยภายใน ภายนอก และนามากาหนดเปนแผนกลยทธในการทางานได

70

ตารางท 9 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ฐานนยม มธยฐาน และคาพสยระหวางควอไทล ดานความสามารถในการนากลยทธไปปฏบต




ดานท 2 ความสามารถในการนากลยทธไปปฏบต 1 สามารถสอสารและถายทอด

แผนกลยทธของหนวยงานใหบคคลากรในหนวยงานเขาใจเพอนาไปปฏบตไดอยางเปนรปธรรม

5.00 0 5.00 5.00 0 เหมาะสม

2 สามารถกาหนดขนตอน วธการดาเนนงาน และกจกรรมทเหมาะสมกบการปฏบตงานในหนวยงาน

4.95 0.22 5.00 5.00 0 เหมาะสม

3 สามารถมอบหมายงานใหกบบคลากรไดตรงตามความรความสามารถของแตละบคคลอยางเหมาะสม

4.95 0.22 5.00 5.00 0 เหมาะสม

4 สามารถวางแผนปฏบตการเพอพฒนาคณภาพการพยาบาลในหนวยงานไดสอดคลองกบเปาหมายยทธศาสตรและกลยทธขององคการ

4.90 0.30 5.00 5.00 0 เหมาะสม

5 สามารถสนบสนนบคลากรในหนวยงานใหดาเนนงานตามแผนปฏบตการของหนวยงาน องคการพยาบาล และโรงพยาบาลได

4.90 0.30 5.00 5.00 0 เหมาะสม

71

ตารางท 9 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ฐานนยม มธยฐาน และคาพสยระหวางควอไทล ดานความสามารถในการนากลยทธไปปฏบต (ตอ) ขอ

คาถาม สมรรถนะภาวะผนา

เชงกลยทธ X SD ฐานนยม มธยฐาน IR แปล

ความหมาย ดานท 2 ความสามารถในการนากลยทธไปปฏบต

6 สามารถปรบเปลยนแผนกลยทธใหเปนแนวทางดาเนนงานทสามารถนาสการปฏบตไดอยางมประสทธภาพ

4.86 0.48 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

7 สามารถปรบเปลยนกลยทธการบรการเพอคณภาพอยางตอเนอง

4.86 0.48 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

8 สามารถวางแผนปฏบตการเพอพฒนาคณภาพการพยาบาลในหนวยงานใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงทสาคญ ทงดานการใหบรการแกผใชบรการ และผมสวนไดสวนเสย

4.81 0.68 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

9 สามารถกาหนดตวชวดผลการดาเนนงานหลกดานการพยาบาลในหนวยงาน ซงสอดคลองกบตวชวดทสาคญของแผนยทธ-ศาสตร และกลยทธขององคการ ทครอบคลมผมสวนไดสวนเสยทงหมด

4.76 0.62 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

จากตารางท 9 พบวาสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ ดานความสามารถในการนากลยทธไปปฏบต มคามธยฐานคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญเปนไปในทศทางเดยวกนทงหมด คอ แตละขอคาถามมคามธยฐานเปน 5 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 ทงสนจานวน 9 ขอ ไดแก สามารถสอสารและถายทอดแผนกลยทธของหนวยงานใหบคคลากรในหนวยงานเขาใจเพอนาไปปฏบตไดอยางเปนรปธรรม สามารถกาหนดขนตอน วธการดาเนนงาน และกจกรรมทเหมาะสมกบการ

72

ปฏบตงานในหนวยงาน สามารถมอบหมายงานใหกบบคลากรไดตรงตามความรความสามารถของแตละบคคลอยางเหมาะสม สามารถวางแผนปฏบตการเพอพฒนาคณภาพการพยาบาลในหนวยงานไดสอดคลองกบเปาหมายยทธศาสตร และกลยทธขององคการ สามารถสนบสนนบคลากรในหนวยงานใหดาเนนงานตามแผนปฏบตการของหนวยงาน องคการพยาบาล และโรงพยาบาลได สามารถปรบเปลยนแผนกลยทธใหเปนแนวทางดาเนนงานทสามารถนาสการปฏบตไดอยางมประสทธภาพ สามารถปรบเปลยนกลยทธการบรการเพอคณภาพอยางตอเนอง สามารถวางแผนปฏบตการเพอพฒนาคณภาพการพยาบาลในหนวยงานใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงทสาคญ ทงดานการใหบรการแกผใชบรการ และผมสวนไดสวนเสย และสามารถกาหนดตวชวดผลการดาเนนงานหลกดานการพยาบาลในหนวยงานซงสอดคลองกบตวชวดทสาคญของแผนยทธศาสตร และกลยทธขององคการทครอบคลมผมสวนไดสวนเสยทงหมด ตารางท 10 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ฐานนยม มธยฐาน และคาพสยระหวางควอไทล ดานความสามารถในการนากลยทธไปปฏบตดานการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงาน ขอ



ความหมาย ดานท 3 การพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงาน

1 สามารถใหบคลากรในหนวยงานมสวนรวมในการพฒนาคณภาพบรการในหนวยงาน

4.95 0.22 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

2 สามารถจงใจและกระตนใหบคลากรในหนวยงานใชศกยภาพของตนเองไดอยางเตมทในการปฏบตงาน

4.90 0.30 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

3 สามารถมอบหมายงานและกาหนดบทบาทหนาทใหบคลากรในหอผปวยไดเหมาะสมกบความสามารถแตละคน

4.90 0.30 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

4 สามารถบรหารจดการทรพยากรตางๆ ภายในหนวยงาน ใหเปนไปตามแผนงาน

4.90 0.30 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

73

ตารางท 10 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ฐานนยม มธยฐาน และคาพสยระหวางควอไทล ดานการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงาน (ตอ) ขอ



ความหมาย ดานท 3 การพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงาน

5 สามารถสนบสนนใหบคลากรในหนวยงานทกคนมโอกาสไดศกษาอบรมอยางตอเนอง เสมอภาค ยตธรรม ตรงตามความสามารถ และเรยงลาดบตามความจาเปนไดอยางเหมาะสม

4.19 0.40 4.00 4.00 0.00 เหมาะสม

6 สามารถยกยอง และเชดชเกยรต มอบรางวล ผลงานทดแกบคลากรอยางเหมาะสม

4.10 0.44 4.00 4.00 0.00 เหมาะสม

7 สามารถสนบสนน สงเสรมการเรยนรของบคลากรในหนวยงานเพอเพมสมรรถนะในการทางาน

4.29 0.46 4.00 4.00 1.00 เหมาะสม

จากตารางท 10 พบวาสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ การพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงานทงหมด 7 ขอ พบวา จานวนขอคาถามทมคามธยฐานคะแนนความคดเหนของกลมผเชยวชาญเปนระดบ 5 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 มจานวน 4 ขอ ไดแก สามารถใหบคลากรในหนวยงานมสวนรวมในการพฒนาคณภาพบรการในหนวยงาน สามารถจงใจและกระตนใหบคลากรในหนวยงานใชศกยภาพของตนเองไดอยางเตมทในการปฏบตงาน สามารถมอบหมายงานและกาหนดบทบาทหนาทใหบคลากรในหอผปวยไดเหมาะสมกบความสามารถแตละคน สามารถบรหารจดการทรพยากรตางๆ ภายในหนวยงาน ใหเปนไปตามแผนงาน สาหรบขอคาถามทมคามธยฐานเปนระดบ 4 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 มจานวน 2 ขอ ไดแก สามารถสนบสนนใหบคลากรในหนวยงานทกคนมโอกาสไดศกษาอบรมอยางตอเนอง เสมอภาค ยตธรรม ตรงตามความสามารถ และเรยงลาดบตามความจาเปนไดอยางเหมาะสม สามารถยกยองและเชดชเกยรต มอบรางวล ผลงานทดแกบคลากรอยางเหมาะสม ขอคาถามทมคามธยฐานเปนระดบ 4 และคาพสยระหวางควอไทลเทากบ 1 มจานวน 1 ขอ ไดแก สามารถสนบสนน สงเสรมการเรยนรของบคลากรในหนวยงานเพอเพมสมรรถนะในการทางาน

74

ตารางท 11 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ฐานนยม มธยฐาน และคาพสยระหวางควอไทล ดานความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรในหนวยงานทมประสทธผล




ดานท 4 ความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรในหนวยงานทมประสทธผล 1 สามารถสรางคานยมใหบคลากร

เกดความรกความสามคค 5.00 0.00 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

2 สามารถเปนพลงผลกดน ทาใหบคลากรทกคนในหนวยงานดวยความทมเท

5.00 0.00 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

3 สามารถนาแบบแผนการดาเนน-งานทดมาประยกตในหนวยงาน

5.00 0.00 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

4 สามารถกระตนใหบคลากรในหนวยงานมสวนรวมในรปแบบตางๆ เพอชวยสรางความรสกผกพนกบองคการพยาบาล และโรงพยาบาล

5.00 0.00 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

5 สามารถเปนแบบอยางทดในการทางาน

4.95 0.22 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

6 สามารถกระตนใหบคลากรในหนวยงานมความสขพงพอใจและกระตอรอรนในการทางาน รสกวางานมความทาทายและมความหมาย

4.95 0.22 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

7 มบคลกภาพ การวางตวเหมาะสม เปนแบบอยางทดในการครองตน ครองคน และครองงาน

4.95 0.22 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

8 สามารถกาหนดคานยม เพอเปนหลกยดในการทางานรวมกนในหนวยงานได

4.10 0.30 4.00 4.00 0.00 เหมาะสม

75

ตารางท 11 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ฐานนยม มธยฐาน และคาพสยระหวางควอไทล ดานความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรในหนวยงานทมประสทธผล (ตอ)




ดานท 4 ความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรในหนวยงานทมประสทธผล 9 สามารถปรบเปลยนคานยมในการ

ทางานของบคลากรในหนวยงานใหสอดคลองกบสภาพการเปลยนแปลงจากภายนอก

4.00 0.32 4.00 4.00 0.00 เหมาะสม

จากตารางท 11 พบวา สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ ดานความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรในหนวยงานทมประสทธผล จานวน 9 ขอ มขอคาถามทมคามธยฐานคะแนนความคดเหนของกลมผเชยวชาญเปนระดบ 5 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 มจานวน 7 ขอ ไดแก สามารถสรางคานยมใหบคลากรเกดความรกความสามคค สามารถเปนพลงผลกดน ทาใหบคลากรทกคนในหนวยงานทางานดวยความทมเท สามารถนาแบบแผนการดาเนนงานทดมาประยกตในหนวยงาน สามารถกระตนใหบคลากรในหนวยงานมสวนรวมในรปแบบตางๆ เพอชวยสรางความรสกผกพนกบองคการพยาบาลและโรงพยาบาล สามารถเปนแบบอยางทดในการทางาน สามารถกระตนใหบคลากรในหนวยงานมความสขพงพอใจและกระตอรอรนในการทางาน รสกวางานมความทาทายและมความหมาย มบคลกภาพ การวางตวเหมาะสม เปนแบบอยางทดในการครองตน ครองคน และครองงาน สาหรบขอคาถามทมคามธยฐานเปนระดบ 4 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 มจานวน 2 ขอ ไดแก สามารถกาหนดคานยม เพอเปนหลกยดในการทางานรวมกนในหนวยงานได สามารถปรบเปลยนคานยมในการทางานของบคลากรในหนวยงานใหสอดคลองกบสภาพการเปลยนแปลงจากภายนอก

76

ตารางท 12 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ฐานนยม มธยฐาน และคาพสยระหวางควอไทล ดานความสามารถในการรกษาจรยธรรมทางธรกจ (ในการทางาน) ขอ



ความหมาย ดานท 5 ความสามารถในการรกษาจรยธรรมทางธรกจ (ในการทางาน)

1 ปฏบตตอผใตบงคบบญชาทกคนโดยยดหลกคณธรรม จรยธรรม

5.00 0.00 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

2 มความซอสตยสจรตในการปฏบตงานอยางเสมอตนเสมอปลาย

5.00 0.00 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

3 สามารถปฏบตงานโดยคานงถงผลประโยชนของสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน

5.00 0.00 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

4 มความรกและเอออาทรตอผใตบงคบบญชาทกคน อยางเสมอภาค

5.00 0.00 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

5 ยกยอง ชมเชย ประเมนผลการปฏบตงานบคคลากรในหนวยงานดวยความโปรงใสชดเจนยตธรรม

5.00 0.00 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

6 เปนแบบอยางทดดานการมคณธรรม จรยธรรม

4.95 0.22 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

จากตารางท 12 พบวา สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ ดานความสามารถในการรกษาจรยธรรมทางธรกจ (ในการทางาน) จานวน 6 ขอ มขอคาถามทมคามธยฐานคะแนนความคดเหนของกลมผเชยวชาญเปนไปในทศทางเดยวกนทงหมดจานวน 6 ขอ คอ คามธยฐานเปนระดบ 5 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 ไดแก ปฏบตตอผใตบงคบบญชาทกคนโดยยดหลกคณธรรม จรยธรรม มความซอสตยสจรตในการปฏบตงานอยางเสมอตนเสมอปลาย สามารถปฏบตงานโดยคานงถงผลประโยชนของสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน มความรกและเอออาทรตอผใตบงคบบญชาทกคน อยางเสมอภาค ยกยอง ชมเชย ประเมนผลการปฏบตงานบคคลากรในหนวยงานดวยความโปรงใสชดเจนยตธรรม และเปนแบบอยางทดดานการมคณธรรม จรยธรรม

77

ตารางท 13 คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน ฐานนยม มธยฐาน และคาพสยระหวางควอไทล ดานความสามารถในการควบคมองคกร (หนวยงาน)ใหสมดล

ขอ



ความหมาย ดานท 5 ความสามารถในการควบคมองคกร (หนวยงาน) ใหสมดล

1 สามารถจดอตรากาลงบคลากรไดเหมาะสมกบภาระงาน ดวยความโปรงใส และยตธรรม

5.00 0.00 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

2 สามารถบรหารงานโดยยดหลกความพงพอใจของทงผให และผใชบรการ

5.00 0.00 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

3 สามารถวเคราะหสาเหตของปญหาและอปสรรคในการดาเนนงาน

5.00 0.00 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

4 สามารถกาจดความขดแยงของผใตบงคบบญชาไดอยางมประสทธภาพ

5.00 0.00 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

5 สามารถประเมนผลการปฏบตงานจรงเปรยบเทยบกบมาตรฐานทกาหนด เพอนาไปวางแผนการดาเนนงานในหนวยงานตอไป

5.00 0.00 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม

6 มความยดหยนในการบรหารงาน 4.95 0.22 5.00 5.00 0.00 เหมาะสม 7 มความเขาใจและตอบสนองความ

ตองการของผใตบงคบบญชาไดอยางเหมาะสม

4.90 0.30 5.00 5.00 0 เหมาะสม

8 สามารถจดกจกรรมเพอสงเสรมใหผใตบงคบบญชามความสขในการทางาน

4.86 0.48 5.00 5.00 0 เหมาะสม

9 สามารถแกไขปญหาในระยะส น และระยะยาวไดอยางมประสทธภาพ

4.24 0.44 4.00 4.00 0.5 เหมาะสม

78

จากตารางท 13 พบวาสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ ดานความสามารถในการควบคมองคกร (หนวยงาน) ใหสมดล ทงหมด 9 ขอ มขอคาถามทมคามธยฐานคะแนนความคดเหนของกลมผเชยวชาญเปนระดบ 5 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 มจานวน 8 ขอ ไดแก สามารถจดอตรากาลงบคลากรไดเหมาะสมกบภาระงาน ดวยความโปรงใส และยตธรรม สามารถบรหารงานโดยยดหลกความพงพอใจของทงผใหและผใชบรการ สามารถวเคราะหสาเหตของปญหาและอปสรรคในการดาเนนงาน สามารถกาจดความขดแยงของผใตบงคบบญชาไดอยางมประสทธภาพ สามารถประเมนผลการปฏบตงานจรงเปรยบเทยบกบมาตรฐานทกาหนด เพอนาไปวางแผนการดาเนนงานในหนวยงานตอไป มความยดหยนในการบรหารงาน มความเขาใจและตอบสนองความตองการของผใตบงคบบญชาไดอยางเหมาะสม และสามารถจดกจกรรมเพอสงเสรมใหผใตบงคบบญชามความสขในการทางาน สาหรบขอคาถามทมคามธยฐานเปนระดบ 4 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0.5 มจานวน 1 ขอ ไดแก สามารถแกไขปญหาในระยะสน และระยะยาว ไดอยางมประสทธภาพ

บทท 5

สรปผลการวจย อภปรายผลและขอเสนอแนะ

การวจยครงนเปนการวจยเชงพรรณนา (Descriptive research) มวตถประสงคเพอกาหนดสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาครโดยใชเทคนคเดลฟาย (Delphi technique) ดวยการศกษาความคดเหนของผเชยวชาญทมประสบการณการบรหารการพยาบาล ดารงตาแหนงผบรการการพยาบาลระดบสง ระดบกลาง และผอานวยการโรงพยาบาล จานวน 22 คน เลอกกลมตวอยางแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive sampling) ดาเนนการวจยดวย การใชชดคาถามใหผเชยวชาญแสดงความคดเหนและนาความคดเหนนนมาวเคราะหความเหนรวม และนามาสรางเปนแบบสอบถาม สงใหผเชยวชาญแสดงความคดเหนตามขนตอนการทาการวจยดวยเทคนคเดลฟาย เครองมอทใชในการวจยมทงหมด 3 ชด คอ รอบท 1 แบบสารวจความคดเหนผเชยวชาญเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธแบงเปน 2 ตอน คอ ตอนท 1 แบบสารวจขอมลทวไปของผเชยวชาญ ตอนท 2 เปนขอคาถามใหผเชยวชาญแสดงความคดเหนเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธชนด 3 ตวเลอก ประกอบดวย เหนดวย ไมเหนดวย และไมแนใจ ซงมคาคะแนน 1, -1 และ 0 ตรวจสอบดชนความสอดคลองของขอคาถามกบวตถประสงค (Index of Item-objective congruency : IOC) ทงฉบบโดยผเชยวชาญ 22 คน มคาเทากบ 0.89 รอบท 2 แบบสอบถามเกยวกบสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ ซงเปนแบบสอบถามแบบประมาณคา (Rating scale) 5 ระดบ จาแนกขอคาถามออกเปน 6 ดาน เมอแบบสอบถามทไดรบกลบมาจากผเชยวชาญแลว นามาหาคามธยฐาน คาพสยระหวางควอไทล ซงในรอบนมผเชยวชาญไมประสงคเขารวมการใหขอมลในการวจยเนองจากมภาระงานมาก ผวจยจงไดรบแบบสอบถามกลบจากผเชยวชาญในรอบน จานวนทงสน 21 คน

80

รอบท 3 แบบสอบถามแบบประมาณคา 5 ระดบ ซงเปนขอคาถามเดมแตเพมเตมการแสดงคามธยฐานคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญแตละราย และคาพสยระหวางควอไทล เพอใหผเชยวชาญเหนคะแนนของตนเปรยบเทยบกบคะแนนของกลมผเชยวชาญ เพอใหผเชยวชาญพจารณา ยนยนคาตอบเดมหรอเปลยนแปลงคาตอบในขอคาถามทคาคะแนนคาตอบของผเชยวชาญทานนนๆ อยนอกคาพสยระหวางควอไทล วเคราะหขอมลทไดดวยโปรแกรมคอมพวเตอรสาเรจรป SPSS คานวณหาคามธยฐาน (Median) และคาพสยระหวางควอไทล (Interquartile range) เปนผลการวจย กาหนดเปนสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาคร สรปผลการวจย ตอนท 1 ขอมลทวไปของกลมตวอยาง ผลการวจย พบวา กลมผเชยวชาญสวนใหญเปนเพศหญง คดเปนรอยละ 95.24 อาย 40–49 ป มากทสด คดเปนรอยละ 57.14 รองลงมาคอกลมอาย 50–59 ป คดเปนรอยละ 23.81 และกลมทมอายนอยทสด คออายมากกวา 60 ป คดเปนรอยละ 4.76 วฒการศกษาระดบปรญญาโท และปรญญาตรมจานวนใกลเคยงกนคอรอยละ 52.38 และ 47.62 ตามลาดบ ตาแหนงงานเปนผบรหารระดบกลางและระดบสงใกลเคยงกน คดเปนรอยละ 52.38 และ 47.62 ประสบการณการดารงตาแหนงผบรหารพบวามประสบการณระหวาง 15–19 ป มากทสด คดเปนรอยละ 33.33 รองลงมาคอ 10–14 ป คดเปนรอยละ 28.57 และมมประสบการณการนอยทสดอยในชวง 5-9 ป คดเปนรอยละ 14.29 ตอนท 2 ผลของการสารวจความคดเหนของผเชยวชาญ ทงหมด 6 ดาน รอบแรกสารวจความคดเหนขอคาถาม 3 ตวเลอกพบวา ดานท 1 สมรรถนะดานความสามารถในการกาหนดทศทางเชงกลยทธ ผเชยวชาญทงหมดคดเปนรอยละ 100 มความเหนดวยสงทสดคอ มจานวน 1 ขอ คอ สามารถกาหนดนโยบายการทางาน ในหนวยงาน(หอผปวย)ไดสอดคลองกบเปาหมายและวสยทศนขององคการพยาบาล และโรงพยาบาล รองลงมามจานวนผเชยวชาญรอยละ 95 เหนดวยมจานวน 3 ขอ ไดแก 1) สามารถปรบแผนกลยทธในการทางานตามสถานการณทเปลยนแปลงทเกดขนในหนวยงานไดตลอดเวลา 2) สามารถเชอมโยงและถายทอดวสยทศนไปสการปฏบตไดอยางเปนรปธรรมและเขาใจงาย และ 3) สามารถวางแผนการดาเนนงานไดสอดคลองกบทรพยากรและสภาพแวดลอมของหนวยงาน ดานท 2 สมรรถนะดานความสามารถในการนากลยทธไปปฏบต ผเชยวชาญทงหมดคดเหนเปนรอยละ 100 มความเหนดวยสงทสด มจานวน 3 ขอ คอ 1) สามารถกาหนดขนตอน

81

วธการดาเนนงาน และกจกรรมทเหมาะสมกบการปฏบตงานในหนวยงาน 2) สามารถสนบสนนบคลากรในหนวยงานใหดาเนนงานตามแผนปฏบตการของหนวยงาน องคการพยาบาล และโรงพยาบาลได และ 3) สามารถมอบหมายงานใหกบบคลากรไดตรงตามความรความสามารถของแตละบคคลอยางเหมาะสม รองลงมามผเชยวชาญรอยละ 95 เหนดวย มจานวน 2 ขอ ไดแก 1) สามารถวางแผนปฏบตการเพอพฒนาคณภาพการพยาบาลในหนวยงานไดสอดคลองกบเปาหมายยทธศาสตร และกลยทธขององคการ และ 2) สามารถปรบเปลยนแผนกลยทธใหเปนแนวทางดาเนนงานทสามารถนาสการปฏบตไดอยางมประสทธภาพ ดานท 3 การพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงาน ผเชยวชาญทงหมดคดเปนรอยละ 100 มความเหนดวยมากทสด มจานวน 1 ขอ คอ สามารถมอบหมายงานและกาหนดบทบาทหนาทใหบคลากรในหอผปวยไดเหมาะสมกบความสามารถ และรองลงมามจานวนผเชยวชาญรอยละ 91 เหนดวยมจานวน 3 ขอ ไดแก 1) สามารถสนบสนน สงเสรมการเรยนรของบคลากรในหนวยงานเพอเพมสมรรถนะในการทางาน 2) สามารถใหบคลากรในหนวยงานมสวนรวมในการพฒนาคณภาพบรการในหนวยงาน และ 3) สามารถบรหารจดการทรพยากรตางๆ ภายในหนวยงาน ใหเปนไปตามแผนงาน ดานท 4 ดานความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรในหนวยงานทมประสทธผล มจานวนผเชยวชาญรอยละ 95 เหนดวยมากทสด มจานวน 4 ขอ ไดแก 1) สามารถเปนแบบอยางทดในการทางาน 2) สามารถเปนพลงผลกดน ทาใหบคลากรทกคนในหนวยงานดวยความทมเท 3) สามารถนาแบบแผนการดาเนนงานทดมาประยกตในหนวยงาน และ 4) มบคลกภาพ การวางตวเหมาะสม เปนแบบอยางทดในการครองตน ครองคน และครองงาน และรองลงมามจานวนผเชยวชาญรอยละ 91 เหนดวย มจานวน 2 ขอ ไดแก 1) สามารถสรางคานยมใหบคลากรเกดความรกความสามคค และ 2) สามารถกระตนใหบคลากรในหนวยงานมสวนรวมในรปแบบตางๆ เพอชวยสรางความรสกผกพนกบองคการพยาบาลและโรงพยาบาล ดานท 5 ดานความสามารถในการรกษาจรยธรรมทางธรกจ (ในการทางาน) มจานวนผเชยวชาญทงหมดคดเปนรอยละ 100 มความเหนดวยมากทสด จานวน 2 ขอ ไดแก 1) ปฏบตตอผใตบงคบบญชาทกคนโดยยดหลกคณธรรม จรยธรรม และ 2) ยกยอง ชมเชย ประเมนผลการปฏบตงานบคคลากรในหนวยงานดวยความโปรงใสชดเจนยตธรรม และรองลงมามจานวนผเชยวชาญรอยละ91 เหนดวย มจานวน 2 ขอ ไดแก 1) มความซอสตยสจรตในการปฏบตงานอยางเสมอตนเสมอปลาย และ 2) สามารถปฏบตงานโดยคานงถงผลประโยชนของสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน ดานท 6 ดานความสามารถในการรกษาจรยธรรมทางธรกจ (ในการทางาน) มจานวนผเชยวชาญทงหมดคดเปนรอยละ 100 มความเหนดวยมากทสด จานวน 2 ขอ ไดแก 1) สามารถจด

82

อตรากาลงบคลากรไดเหมาะสมกบภาระงาน ดวยความโปรงใส และยตธรรม และ 2) สามารถวเคราะหสาเหตของปญหาและอปสรรคในการดาเนนงาน และรองลงมามจานวนผเชยวชาญรอยละ 95 เหนดวย มจานวน 3 ขอ ไดแก 1) มความเขาใจและตอบสนองความตองการของผใตบงคบบญชาไดอยางเหมาะสม 2) มความยดหยนในการบรหารงาน และ 3) สามารถจดกจกรรมเพอสงเสรมใหผใตบงคบบญชามความสขในการทางาน ตอนท 3 ผลของการวเคราะหสมรรถนะตามความเหนของผเชยวชาญ ทงหมด 6 ดาน ในรอบท 2 พบวา ดานท 1 สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ ดานความสามารถในการกาหนดทศทางเชงกลยทธ ทงหมด 6 ขอ ทมคามธยฐานคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญเปนระดบ 5 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 มจานวน 4 ขอ ไดแก 1) สามารถกาหนดนโยบายการทางาน ในหนวยงาน (หอผปวย) ไดสอดคลองกบเปาหมายและวสยทศนขององคการพยาบาล และโรงพยาบาล 2) สามารถวางแผนการดาเนนงานไดสอดคลองกบทรพยากรและสภาพแวดลอมของหนวยงาน 3) สามารถเชอมโยงและถายทอดวสยทศนไปสการปฏบตไดอยางเปนรปธรรมและเขาใจงาย 4) สามารถปรบแผนกลยทธในการทางานตามสถานการณทเปลยนแปลงทเกดขนในหนวยงานไดตลอดเวลา สาหรบความคดเหนทมคามธยฐานเปนระดบ 4 และคาพสยระหวางควอไทลเทากบ 0 มจานวน 2 ขอ ไดแก 1) มความคดรเรมสรางสรรค คดนอกกรอบ ในการดาเนนงานเพอใหบรรลวสยทศนขององคการ 2) สามารถวเคราะหปจจยภายใน ภายนอก และนามากาหนดเปนแผนกลยทธในการทางานได

ดานท 2 สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ ดานความสามารถในการนากลยทธไปปฏบตจานวน 9 ขอ มคามธยฐานคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญเปนไปในทศทางเดยวกนทงหมด คอ มคามธยฐานเปน 5 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 ไดแก 1) สามารถสอสารและถายทอดแผนกลยทธของหนวยงานใหบคคลากรในหนวยงานเขาใจเพอนาไปปฏบตไดอยางเปนรปธรรม 2) สามารถกาหนดขนตอน วธการดาเนนงาน และกจกรรมทเหมาะสมกบการปฏบตงานในหนวยงาน 3) สามารถมอบหมายงานใหกบบคลากรไดตรงตามความรความสามารถของแตละบคคลอยางเหมาะสม 4) สามารถวางแผนปฏบตการเพอพฒนาคณภาพการพยาบาลในหนวยงานไดสอดคลองกบเปาหมายยทธศาสตร และกลยทธขององคการ 5) สามารถสนบสนนบคลากรในหนวยงานใหดาเนนงานตามแผนปฏบตการของหนวยงาน องคการพยาบาล และโรงพยาบาลได 6) สามารถปรบเปลยนแผนกลยทธใหเปนแนวทางดาเนนงานทสามารถนาสการปฏบตไดอยางมประสทธภาพ 7) สามารถปรบเปลยนกลยทธการบรการเพอคณภาพอยางตอเนอง 8) สามารถวางแผนปฏบตการเพอพฒนาคณภาพการพยาบาลในหนวยงานใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงทสาคญ ทง

83

ดานการใหบรการแกผใชบรการ และผมสวนไดสวนเสย และ 9) สามารถกาหนดตวชวดผลการดาเนนงานหลกดานการพยาบาลในหนวยงานซงสอดคลองกบตวชวดทสาคญของแผนยทธศาสตร และกลยทธขององคการทครอบคลมผมสวนไดสวนเสยทงหมด ดานท 3 สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ การพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงาน ทมคามธยฐานคะแนนความคดเหนของกลมผเชยวชาญเปนระดบ 5 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 มจานวน 4 ขอ ไดแก 1) สามารถใหบคลากรในหนวยงานมสวนรวมในการพฒนาคณภาพบรการในหนวยงาน 2) สามารถจงใจและกระตนใหบคลากรในหนวยงานใชศกยภาพของตนเองไดอยางเตมทในการปฏบตงาน 3) สามารถมอบหมายงานและกาหนดบทบาทหนาทใหบคลากรในหอผปวยไดเหมาะสมกบความสามารถแตละคน และ 4) สามารถบรหารจดการทรพยากรตางๆ ภายในหนวยงาน ใหเปนไปตามแผนงาน สาหรบขอคาถามทมคามธยฐานเปนระดบ 4 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 มจานวน 2 ขอ ไดแก 1) สามารถสนบสนนใหบคลากรในหนวยงานทกคนมโอกาสไดศกษาอบรมอยางตอเนอง เสมอภาค ยตธรรม ตรงตามความสามารถ และเรยงลาดบตามความจาเปนไดอยางเหมาะสม 2) สามารถยกยองและเชดชเกยรต มอบรางวล ผลงานทดแกบคลากรอยางเหมาะสม ขอคาถามทมคามธยฐานเปนระดบ 4 และคาพสยระหวางควอไทลเทากบ 1 มจานวน 1 ขอ คอ สามารถสนบสนน สงเสรมการเรยนรของบคลากรในหนวยงานเพอเพมสมรรถนะในการทางาน ดานท 4 สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ ดานความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรในหนวยงานทมประสทธผล ทมคามธยฐานคะแนนความคดเหนของกลมผเชยวชาญเปนระดบ 5 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 มจานวน 7 ขอ ไดแก 1) สามารถสรางคานยมใหบคลากรเกดความรกความสามคค 2) สามารถเปนพลงผลกดน ทาใหบคลากรทกคนในหนวยงานดวยความทมเท 3) สามารถนาแบบแผนการดาเนนงานทดมาประยกตในหนวยงาน 4) สามารถกระตนใหบคลากรในหนวยงานมสวนรวมในรปแบบตางๆ เพอชวยสรางความรสกผกพนกบองคการพยาบาลและโรงพยาบาล 5) สามารถเปนแบบอยางทดในการทางาน 6) สามารถกระตนใหบคลากรในหนวยงานมความสขพงพอใจและกระตอรอรนในการทางาน รสกวางานมความทาทายและมความหมาย 7) มบคลกภาพ การวางตวเหมาะสม เปนแบบอยางทดในการครองตน ครองคน และครองงาน สาหรบความคดเหนทมคามธยฐานเปนระดบ 4 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 มจานวน 2 ขอ ไดแก 1) สามารถกาหนดคานยม เพอเปนหลกยดในการทางานรวมกนในหนวยงานได และ 2) สามารถปรบเปลยนคานยมในการทางานของบคลากรในหนวยงานใหสอดคลองกบสภาพการเปลยนแปลงจากภายนอก

84

ดานท 5 สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ ดานความสามารถในการรกษาจรยธรรมทางธรกจ (ในการทางาน) ทมคามธยฐานคะแนนความคดเหนของกลมผเชยวชาญเปนไปในทศทางเดยวกนทงหมดจานวน 6 ขอ คอ คาคามธยฐานเปนระดบ 5 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 ไดแก 1) ปฏบตตอผใตบงคบบญชาทกคนโดยยดหลกคณธรรม จรยธรรม 2) มความซอสตยสจรตในการปฏบตงานอยางเสมอตนเสมอปลาย 3) สามารถปฏบตงานโดยคานงถงผลประโยชนของสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน 4) มความรกและเอออาทรตอผใตบงคบบญชาทกคน อยางเสมอภาค 5) ยกยอง ชมเชย ประเมนผลการปฏบตงานบคคลากรในหนวยงานดวยความโปรงใสชดเจนยตธรรม และ 6) เปนแบบอยางทดดานการมคณธรรม จรยธรรม ดานท 6 สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ ดานความสามารถในการควบคมองคกร (หนวยงาน) ใหสมดล ทมคามธยฐานคะแนนความคดเหนของกลมผเชยวชาญเปนระดบ 5 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 มจานวน 8 ขอ ไดแก 1) สามารถจดอตรากาลงบคลากรไดเหมาะสมกบภาระงาน ดวยความโปรงใส และยตธรรม 2) สามารถบรหารงานโดยยดหลกความพงพอใจของทงผใหและผใชบรการ 3) สามารถวเคราะหสาเหตของปญหาและอปสรรคในการดาเนนงาน 4) สามารถกาจดความขดแยงของผใตบงคบบญชาไดอยางมประสทธภาพ 5) สามารถประเมนผลการปฏบตงานจรงเปรยบเทยบกบมาตรฐานทกาหนด เพอนาไปวางแผนการดาเนนงานในหนวยงานตอไป 6) มความยดหยนในการบรหารงาน 7) มความเขาใจและตอบสนองความตองการของผใตบงคบบญชาไดอยางเหมาะสม และ 8) สามารถจดกจกรรมเพอสงเสรมใหผใตบงคบบญชามความสขในการทางาน สาหรบขอคาถามทมคามธยฐานเปนระดบ 4 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0.5 มจานวน 1 ขอ คอ สามารถแกไขปญหาในระยะสน และระยะยาว ไดอยางมประสทธภาพ อภปรายผล สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาคร ประกอบดวยสมรรถนะ 6 ดาน มรายการแสดงพฤตกรรมจานวนทงสน 42 ขอยอย ซงเปนไปตามแนวคดของสมรรถนะ (Competency) ท แมคคลแลนด (Mccilland, 1999) ไดระบวา สมรรถนะเปนบคลกทซอนอยภายในปจเจกบคคลซงสามารถผลกดนใหปจเจกบคคล สรางผลงานทดหรอตามเกณฑทกาหนด อนไดแก ความร (Knowledge) ทกษะ (Skills) การรบรตนเอง (Self-concept) อปนสย (Trait) และแรงขบ (Motive) ซงแสดงใหเหนวาถาหวหนาหอผปวย มการปฏบตงาน โดยอาศยองคประกอบสมรรถนะทง 6 ดาน ประกอบดวยรายการแสดงพฤตกรรมทงสน 42 ขอยอย แลวกยอมเปนการแสดงสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ทจะสงผลใหการบรหาร

85

งานในโรงพยาบาลมประสทธภาพและบรรลตามวตถประสงคและเปาหมายของโรงพยาบาลไดดวยด ซงผลของการวจยพบวาสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยประกอบดวย 6 ดาน ตามผลการวจยสรปไดดงน 1. สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธดานความสามารถในการกาหนดทศทางเชงกลยทธ จากผลการวจยพบวา สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธดานความสามารถในการกาหนดทศทางกลยทธ ทประกอบดวยรายการแสดงพฤตกรรมยอย ทงหมด 6 ขอ มจานวน 4 ขอ ทมคามธยฐานคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญอยในระดบ 5 และคาพสยระหวางควอไทลเทากบ 0 ซงเปนความเหนของผเชยวชาญทเหนสอดคลองกน วารายการแสดงพฤตกรรมยอยจานวน 4 ขอน มความเหมาะสมระดบมากทสดทจะเปนรายการพฤตกรรมยอยของสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธดานความ สามารถในการกาหนดทศทางเชงกลยทธ ไดแก สามารถกาหนดนโยบายการทางาน ในหนวยงาน (หอผปวย) ไดสอดคลองกบเปาหมายและวสยทศนขององคการพยาบาล และโรงพยาบาล สามารถวางแผนการดาเนนงานไดสอดคลองกบทรพยากรและสภาพแวดลอมของหนวยงาน สามารถเชอมโยงและถายทอดวสยทศนไปสการปฏบตไดอยางเปนรปธรรมและเขาใจงาย สามารถปรบแผนกลยทธในการทางานตามสถานการณทเปลยนแปลงทเกดขนในหนวยงานไดตลอดเวลา และรายการพฤตกรรมยอย จานวน 2 ขอ ทมคามธยฐานอยในระดบ 4 และคาพสยระหวางควอไทลเทากบ 0 ซงแสดงใหเหนวาผเชยวชาญมความเหนสอดคลองกนวา รายการพฤตกรรมยอยทงสอง 2 ขอน มความเหมาะสมระดบมาก ทจะเปนรายการพฤตกรรมยอยของสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธดานความ สามารถในการกาหนดทศทางเชงกลยทธ ไดแก มความคดรเรมสรางสรรค คดนอกกรอบ ในการดาเนนงานเพอใหบรรลวสยทศนขององคการ สามารถวเคราะหปจจยภายใน ภายนอก และนามากาหนดเปนแผนกลยทธในการทางานได เนองจากในปจจบนการกาหนดทศทางเชงกลยทธ มความสาคญตอองคการ เพราะเปนการคาดการณในอนาคต เปนการสรางทางเลอกขององคการ และนาไปสการปฏบตใหบรรลเปาหมายขององคการได เพอสรางความสามารถในการแขงขน (Dubrin, 1998 อางใน รงสรรค ประเสรฐศร, 2544) ผนาเชงกลยทธจงตองสามารถกาหนดทศทางเชงกลยทธขององคการ มความสามารถในการมองไปในอนาคต เขาใจในบรบทขององคการในปจจบน สามารถกาหนดแผนกลยทธทสอดคลองกบวสยทศน และรปแบบการดาเนนงานในภาวะปจจบน มการตดสนใจทถกตองทนตอเวลา และสถานการณทเกดขน (Davies and Davies, 2004) นอกจากนนผบรหารจะตอง ตดตามการเปลยนแปลงทงภายในและภายนอกองคการ (Hitt, Ireland, & Hoskisson, 2005, รงสรร ประเสรฐศร, 2544) เพอปรบเปลยนกลยทธใหเหมาะสมในภาวะสงแวดลอมทวกฤตได

86

ซงสอดคลองกบแนวคดสมรรถนะของผนาของ เฮลรเกล และคณะ (Hellrielge, et al., 2001, อางในบญใจ ศรสถตยนรากร, 2551) ทกลาววา สมรรถนะของผนาทสาคญประการหนงในการปฏบตหนาทเพอใหบรรลเปาหมายขององคการ ไดแก การบรหารเชงกลยทธ คอ มความเขาใจองคการ และธรกจ สามารถวางแผนกลยทธใหสอดคลองกบสถานการณตางๆ เพอการบรรลเปาหมายขององคการไดอยางมประสทธภาพ ซงสอดคลองกบผลการวจยเชงพรรณนาของ ปราณ รวทอง (2557) เรองสมรรถนะของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลแหงหนง สงกดกรงเทพมหานคร ทไดศกษาขอมลโดยการใชแบบสอบถามในพยาบาลวชาชพทมประสบการณ 1 ป และพบวาหวหนาหอผปวยควรมความรและมทกษะดานการบรหารจดการเชงกลยทธ โดยหวหนาหอผปวยควรแสดงใหเหนถงความสามารถในการวเคราะหสภาพองคการ เพอนามากาหนดทศทางและเปาหมายในการทาแผนกลยทธได นอกจากนยงสอดคลองกบสรยพร แคลวประเสรฐ (2551) ทไดทาการวจยเรองความสมพนธระหวางภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย การบรหารผลการปฏบตงานของกลมงานการพยาบาลกบประสทธผลของหวหนาหอผปวย ซงเปนการวจยเชงพรรณนา เกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถามในพยาบาล- วชาชพระดบปฏบตการ พบวา หวหนาหอผปวยควรมความสามารถในการกาหนดทศทางการดาเนนงานขององคการไดอยางเหมาะสม เปนผมองการณไกล เพอหาความไดเปรยบเหนอคแขงขน ประเมนสภาพแวดลอมขององคการอยางสมาเสมอเพอประโยชนในการจดทาแผนกลยทธในการพฒนาหอผปวยใหเหมาะสมกบสถานการณเพอสรางสรรคผลงานตางๆ ใหเปนไปตามนโยบายของโรงพยาบาล และทนตอการเปลยนแปลงทเกดขน เชนเดยวกบผลการวจยเชงพรรณนาของ ทพยสดา ดวงแกว (2552) เรองความสมพนธระหวางภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย การมสวนรวมในงานของพยาบาลประจาการกบประสทธผลของหอผปวย พบวาหวหนาหอผปวยควรมความสามารถในการกาหนดนโยบายหอผปวยไดสอดคลองกบทศทางเปาหมายและวสยทศนของโรงพยาบาล สามารถปรบแผนกลยทธการทางานในหอผปวยไดตามสถานการณทเปลยนแปลงตลอดเวลา รวมทงสามรถวางแผนการการดาเนนงานสอดคลองกบทรพยากรและสภาพแวดลอมของหอผปวย กาหนดแผนกลยทธในการปฏบตงานจากการวเคราะห จดแขง จดออน โอกาส และสงคกคามของหนวยงาน ซงแสดงใหเหนถงความรความสามารถของหวหนาหอผปวยทมสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธ จากแนวคดทกลาววา การมความคดสรางสรรค สามารถวเคราะหสงแวดลอมภายในและภายนอกไดอยางทนทนทวงท จะทาใหคนพบผลผลตงาน การบรการและกระบวนการทางานขององคการใหมๆได เพอกอใหเกดความแตกตางจากองคการอน และตอบสนองความตองการของลกคาไดเหนอคแขงขน (Dubrin, 1998) ซงสอดคลองกบสโคเบล และ รสเซล (Scoble & Russel, 2003

87

อางในบญใจ ศรสถตยนรากร) ทไดศกษาสมรรถนะทจาเปนของผบรหารการพยาบาลใน ค.ศ.2020 พบวาสมรรถนะทจาเปนของผบรหารการพยาบาลใน ค.ศ. 2020 ควรมความคดสรางสรรค เพอคดคนกระบวนการทางานทเปนนวตกรรมเพอเพมประสทธผลขององคการซงสอดคลองกบผลการวจยของ ทพยสดา ดวงแกว (2552) เรองความสมพนธระหวางภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย การมสวนรวมในงานของพยาบาลประจาการ กบประสทธผลของหอผปวย พบวาหวหนาหอผปวยตองเปนผนาในการสรางสรรคผลงานตางๆ ใหเปนไปตามนโยบายของโรงพยาบาล มการประเมนสภาพแวดลอมในหนวยงานอยางสมาเสมอเพอประโยชนในการจดทาแผนกลยทธพฒนาหอผปวยใหถกตองเหมาะสมกบสถานการณ สามารถปรบกลยทธไดเหมาะสมกบสถานการณ ชวงเวลา และสงแวดลอมทแตกตาง 2. สมรรถนะดานความสามารถในการนากลยทธไปปฏบต จากผลการวจยพบวา สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธดานความสามารถในการนากลยทธไปปฏบต ทประกอบดวยความสามารถ ทงหมด 9 ขอ และทง 9 ขอ มคามธยฐานเปน 5 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 แสดงใหเหนวาผเชยวชาญมความเหนสอดคลองกนวารายการแสดงพฤตกรรม ทง 9 ขอนมความเหมาะสมระดบมากทสด ทสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธดานความสามารถในการนากลยทธไปปฏบตจาเปนตองม ไดแก สามารถสอสารและถายทอดแผนกลยทธของหนวยงานใหบคคลากรในหนวยงานเขาใจเพอนาไปปฏบตไดอยางเปนรปธรรม สามารถกาหนดขนตอน วธการดาเนนงาน และกจกรรมทเหมาะสมกบการปฏบตงานในหนวยงาน สามารถมอบหมายงานใหกบบคลากรไดตรงตามความรความสามารถของแตละบคคลอยางเหมาะสม สามารถวางแผนปฏบตการเพอพฒนาคณภาพการพยาบาลในหนวยงานไดสอดคลองกบเปาหมายยทธศาสตร และกลยทธขององคการ สามารถสนบสนนบคลากรในหนวยงานใหดาเนนงานตามแผนปฏบตการของหนวยงาน องคการพยาบาล และโรงพยาบาลได สามารถปรบเปลยนแผนกลยทธใหเปนแนวทางดาเนนงานทสามารถนาสการปฏบตไดอยางมประสทธภาพ สามารถปรบเปลยนกลยทธการบรการเพอคณภาพอยางตอเนอง สามารถวางแผนปฏบตการเพอพฒนาคณภาพการพยาบาลในหนวยงานใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงทสาคญ ทงดานการใหบรการแกผใชบรการ และผมสวนไดสวนเสย และสามารถกาหนดตวชวดผลการดาเนนงานหลกดานการพยาบาลในหนวยงานซงสอดคลองกบตวชวดทสาคญของแผนยทธศาสตร และกลยทธขององคการทครอบคลมผมสวนไดสวนเสยทงหมด ผนาเชงกลยทธเปนรปแบบของผนาชนดหนงทนาความกาวหนามาสองคการ ดวยการสรางความไดเปรยบในการแขงขน ผนาเชงกลยทธนอกจากจะสามารถกาหนดทศทางเชงกลยทธไดแลวยงตองสามารถสอสารและถายทอดแผนกลยทธของหนวยงานใหบคลากรเขาใจเพอนาไปปฏบต

88

อยางเปนรปธรรม อธบายไดตามแนวคดของ เดวส และเดวส (Davies and Davies, 2004) ทกลาวไววา ภาวะผนาเชงกลยทธจะตองมวสยทศนและนาวสยทศนมาสการปฏบตไดอยางเปน ผลสาเรจ บญใจ ศรสถตยนรากร (2550) กลาวถงการจดการเชงกลยทธเปนการบรหารการพยาบาลในศตวรรษท 21 ทผบรหารตองเรยนรและสามารถนาแผนกลยทธสการปฏบตทชดเจน สวนกณฑกณฐ สวรรณรชภม (2557) กลาววา ผบรหารองคการทมภาวะผนาเชงกลยทธจะมคณลกษณะสาคญคอการสอสารถายทอดแผนกลยทธทชดเจนใหแกบคลากรได ซงสอดคลองกบ สมาคมผบรหารการพยาบาลสหรฐอเมรกา (Marelli, 2005, อางใน กรองจตต เลกสมบรณ, 2555) ทไดกาหนดวาหวหนาหอผปวย ควรมสมรรถนะเฉพาะทสาคญมากดานการจดการและภาวะผนา ซงสอดคลองกบ ลดาวลย รวมเมฆ, 2557 ทไดกาหนดสมรรถนะของหวหนาหอผปวยดานการบรหารจดการและการพฒนาคณภาพ ซงประกอบดวย ความสามารถในการบรหารจดการเชงกลยทธภายในหนวยงานโดยการนาสการปฏบตได สามารถกาหนดเปาหมาย ตวชวดขององคการเพอวดความสมฤทธผลของการปฏบต รวมทงการออกแบบและพฒนาระบบบรการพยาบาลทตอบสนองความตองการของผรบบรการได ซงสอดคลองกบ เนตรพณณา ยาวราช (2556) ไดกลาววา ผนาเชงกลยทธควรมความสามารถนากลยทธไปปฏบตใหเกดผลสาเรจ และมการควบคมใหเปนไปตามเปาหมายทกาหนด เชนเดยวกบนงนช บญยง (2553) ทไดอธบายลกษณะการนาแผนกลยทธทางการพยาบาลสการปฏบตวา เปนการแปลงแผนกลยทธจากนามธรรมใหเปนรปธรรม ดวยการจดทาแผนปฏบตการ ทาใหเกดการปฏบตตามแผนทกาหนดไว มการตดตามประเมนผลการนาแผนสการปฏบต เพอประเมนประสทธภาพและประสทธผลของแผนกลยทธ มการปรบเปลยนกลยทธเพอใหเกดความสอดคลองกบสภาพแวดลอม สอดคลองกบงานวจยเชงพรรณนาของ ทพยสดา ดวงแกว (2552) ทศกษาเรองความสมพนธระหวางภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย การมสวนรวมในงานของพยาบาลประจาการ กบประสทธผลของหอผปวย ทพบวาหวหนาหอผปวยตองมความรในการจดทาแผนกลยทธของหนวยงานทสอดคลองกบแผนกลยทธของโรงพยาบาล ตองกาหนดตวชวดทชดเจน มการพฒนาตอเนอง เพอใหเกดความยงยนในอนาคต สอดคลองกบงานวจยเชงพฒนาของจนทรเพญ พมพลา (2555) เรองการพฒนาสมรรถนะของหวหนาหอผปวย โรงพยาบาลลาพน ทสมภาษณหวหนาหอผปวยทมประสบการณไมนอยกวา 5 ปจานวน 7 คน และพบวา พฤตกรรมบงชถง สมรรถนะดานการบรหารการพยาบาลของหวหนาหอผปวย ประกอบดวย การชแจงนโยบาย เปาหมายและแผนกลยทธของโรงพยาบาลใหบคลากรในหนวยงานรบทราบ สามารถนานโยบายของโรงพยาบาล มาสการปฏบตในหนวยงานได โดยการจดทาแผนปฏบตงานได นอกจากนนยงสอดคลองกบผลการวจยเชงพรรณนาของกรองจตต เลกสมบรณ เรององคประกอบสมรรถนะของพยาบาลหวหนาหอผปวยโรงพยาบาลตตยภมในจงหวดสพรรณบร ซงไดเกบรวบรวมโดยการใชแบบสอบถามในหวหนาหอผปวยทมประสบการณ

89

ไมนอยกวา 1 ป จานวน 22 คน พบวา หวหนาหอผปวย ควรมสมรรถนะในการจดการเพอนานโยบายหลกมาวางกลยทธในหอผปวย รวมถงสามารถปรบปรงพฒนาแผนงานใหสอดคลองกบสถานการณ และ มอบหมายงานใหผใตบงคบบญชาไดอยางเหมาะสมกบความรความสามารถของแตละคน ซงเปนสมรรถนะของหวหนาหอผปวยดานภาวะผนา จากผลการวจยและแนวคดทเกยวของซงสอดคลองกบ พวงรตน บญญารกษ (2544) ทไดกลาวไววา หวหนาหอผปวยถอวาเปนผบรหารระดบตน ทตองรบนโยบายไปถายทอดสการปฏบต และเปนผรบผดชอบการดาเนนงานภายในหอผปวยทงหมด จงสรปไดวา สมรรถนะดานความสามารถในการนากลยทธปฏบต ประกอบดวย ความสามารถนากลยทธขององคการมาสการปฏบตอยางเปนรปธรรมได ดวยการจดทาแผนปฏบตการของหนวยงาน ทมแนวทางการดาเนนงานและมตวชวดทสอดคลองกบองคการ และครอบคลมทงมมมองดานธรกจ และคณภาพ หวหนาหอผปวยตองสามารถปรบเปลยนแผนกลยทธได เมอมสถานการณทเปลยนแปลง เพอใหเกดคณภาพทตอเนอง การมอบหมายงานไดเหมาะสมกบความสามารถของพนกงานแตละคนจะกอใหเกดความสาเรจของแผนปฏบตการ ขบเคลอนยทธศาสตรขององคการและหนวยงานใหบรรลผลสาเรจตามเปาหมายอยางมประสทธภาพได ซงเปนสมรรถนะทแสดงถงทกษะการเปนผนาทนาความรเชงกลยทธมาบรหารงานในองคการใหประสบความสาเรจดวยความมงมน 3. สมรรถนะดานการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงาน จากผลการวจยพบวา สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธดานการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงาน ทประกอบดวยความสามารถ ทงหมด 7 ขอ มจานวน 4 ขอ ทมคามธยฐานเปน 5 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 แสดงใหเหนวาผเชยวชาญมความเหนสอดคลองกน วาความสามารถ 4 ขอนมความเหมาะสมระดบมากทสด ทสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธดานการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงานจาเปนตองม ไดแก สามารถใหบคลากรในหนวยงานมสวนรวมในการพฒนาคณภาพบรการในหนวยงาน สามารถจงใจและกระตนใหบคลากรในหนวยงานใชศกยภาพของตนเองไดอยางเตมทในการปฏบตงาน สามารถมอบหมายงานและกาหนดบทบาทหนาทใหบคลากรในหอผปวยไดเหมาะสมกบความสามารถแตละคน สามารถบรหารจดการทรพยากรตางๆ ภายในหนวยงาน ใหเปนไปตามแผนงาน มรายการแสดงพฤตกรรม จานวน 2 ขอ ทมคามธยฐานเปน 4 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 แสดงใหเหนวาผเชยวชาญมความเหนสอดคลองกนวารายการแสดงพฤตกรรม 2 ขอน มความเหมาะสมระดบมาก ทสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธดานการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงานตองม ไดแก สามารถสนบสนนใหบคลากรในหนวยงานทกคนมโอกาสไดศกษาอบรมอยางตอเนอง เสมอภาค ยตธรรม ตรงตามความสามารถ และเรยงลาดบตามความจาเปนไดอยาง

90

เหมาะสม สามารถยกยองและเชดชเกยรต มอบรางวล ผลงานทดแกบคลากรอยางเหมาะสม รายการแสดงพฤตกรรม และมรายการแสดงพฤตกรรม จานวน 1 ขอ ทมคามธยฐานเปน 4 และคาพสยระหวางควอไทลเปน แสดงใหเหนวาผเชยวชาญมความเหนสอดคลองกนวารายการแสดงพฤตกรรม จานวน 1 ขอน เหมาะสมทสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธดานการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงานตองม ไดแก สามารถสนบสนน สงเสรมการเรยนรของบคลากรในหนวยงานเพอเพมสมรรถนะในการทางาน นอกจากนนผลการวจยครงนยงสอดคลองกบ นาฮาวานด (Nahavandi, 2000) ทกลาววาผนาเชงกลยทธตองมความสามารถในการบรหารจดการ ความรความชานาญของบคลากรในองคการ เชนเดยวกบ เดวส และ เดวส (Davies and Davies, 2004) ทใหแนวคดเรองผนาเชงกลยทธควรใหความสาคญ เกยวกบการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในองคการ พวงรตน บญญานรกษ, 2546 กลาววา หอผปวยเปรยบเสมอนหวใจของโรงพยาบาลความสาเรจหรอลมเหลวของหอผปวยจงมความสาคญ การพฒนาบคลากรเพอเพมความรและทกษะใหมๆ เพอใหบคลากรพยาบาลปฏบตงานไดอยางมคณภาพและประสทธภาพ เพอความความสอดคลอง กบการแขงขนทางดานคณภาพในปจจบน สวน องคณา อศวสกลไกร (2549) ไดกลาวถงการพฒนาบคลากรใหมศกยภาพสงเชงกลยทธ วาการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรเนนการสรางสมรรถนะทมผลตอการบรรลเปาหมายขององคการ โดยการเปรยบเทยบหาชองวางระหวางสภาวะภายในและภายนอกองคการจะทาใหเหนสมรรถนะทจาเปนตองพฒนา ซงสอดคลองกบงานวจยของ ฐตมา จานงเลศ (2550) ทไดศกษาความสมพนธระหวางภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยบรรยากาศองคการกบประสทธผลของหวหนาหอผปวยตามการรบรของพยาบาล พบวาการสนบสนนสงเสรมการเรยนรของบคลากรทดจะเปนการเตมเตมในสวนทเปนชองวางของศกยภาพของบคลากร ยอมทาใหหนวยงานมทรพยากรบคคลทมคณคาและสามารถขบเคลอนใหบรรลเปาหมายขององคการ และสอดคลองกบอไรวรรณ พรหมศร (2550) ทไดศกษาสมรรถนะทพงประสงคของหวหนาหอผปวยโรงพยาบาลศนยสงกดกระทรวงสาธารณสขในปพทธศกราช 2550-2559 โดยใชเทคนคเดลฟายสมภาษณผเชยวชาญทางการพยาบาล จานวน 24 คน พบวาหวหนาหอผปวยควรมสมรรถนะในการพฒนาบคลากรตามความตองการขององคการ ใหคณคาและรางวลตอบแทนแกผปฏบตงานทมผลงานด รวมทงสามารถมอบหมายงานและหนาทความรบผดชอบไดตรงกบความสามารถของบคลากร นอกจากนยงสอดคลองกบ รงทวา ปญญานาม (2550) ทไดศกษาถงการวเคราะหตวประกอบสมรรถนะหวหนาหอผปวยโรงพยาบาลเอกชน ในชวงปพทธศกราช 2550-2554 โดยใชแบบสอบถามสมรรถนะหวหนาหอผปวยโรงพยาบาลเอกชน พบวาตวประกอบสมรรถนะหวหนาหอผปวยดานการจดการความรไดแกสนบสนนใหมการศกษาหาความรจากแหลงตางๆ

91

ผลการวจยครงนยงสอดคลองกบผลการคนควาแบบอสระของ จนทรเพญ พมพลา (2555) เรองการพฒนากรอบสมรรถนะของหวหนาหอผปวยโรงพยาบาลลาพน โดยการเกบขอมลดวยการทบทวนวรรณกรรมและสมภาษณหวหนาหอผปวยทมประสบการณไมนอยกวา 5 ป จานวน 7 คน พบวาหวหนาหอผปวยควรมสมรรถนะในการสรางแรงจงใจและกระตนใหจงใจใหบคลากรในหนวยงานมการใชศกยภาพของตนเองอยางเตมท เพอพฒนางานใหมประสทธภาพ มสวนรวมในการบรหารงานของโรงพยาบาลและในหนวยงาน ใชความเชยวชาญเฉพาะของบคลากรในหนวยงานมาเปนกลยทธในการพฒนางานได สามารถกระตนใหบคลากรทกคนมสวนรวมในการพฒนาคณภาพการบรการในหนวยงานได และยงพบวาหวหนาหอผปวยควรมสมรรถนะในการกาหนดหนาทของบคลากรไดตามความรความสามารถของแตละคนอยางเหมาะสม สนบสนนบคลากรในหนวยงานใหมการพฒนาความรความสามารถของบคลากรทสอดคลองกบความตองการของหนวยงาน เพอพฒนางานใหมประสทธภาพ สามารถเสรมแรงบวกในการทางานแกบคลากรโดยการจด กจกรรมทสรางขวญและกาลงใจใหบคลากรทางานอยางมประสทธภาพและมความพงพอใจในงาน ซงสอดคลองกบ เอครร (Acree, 2006, อางในปนฤทย ประดษฐศลป, 2551) ทไดกลาววาหวหนาหอผปวยทมภาวะผนาเชงกลยทธจะสามารถจงใจใหพยาบาลวชาชพปฏบตงานเพอใหบรรลผลสาเรจในงาน การกระตนใหพยาบาลมความเตมใจในการทางานและนาพาองคการไปสเปาหมายทกาหนดได เชนเดยวกบ ลดาวลย รวมเมฆ (2557) ทไดกาหนดสมรรถนะดานผนาของหวหนาหอผปวย ไววาหวหนาหอผปวยควรมความสามารถในการโนมนาวจงใจ เสรมแรงเพอใหบคลากรในองคการปฏบตงานใหไดบรรลเปาหมาย ซงเปนไปตามแนวคดของเนตรพณณา ยาวราช (2550) ทใหแนวคดไววา การพฒนาสมรรถนะและความสามารถของบคลากรเปนปจจยสาคญทจะเกอหนนใหบคลากรปฏบตตามยทธศาสตรได ซงระบบแรงจงใจกเปนแรงขบใหบคลากรปฏบตตามยทธศาสตร ภายใตกระแสสงคมปจจบนทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว เปนยคทมการปรบเปลยนการบรหารงานแบบดงเดมไปสการบรหารจดการสมยใหม ทมงผลสมฤทธ องคการมความคลองตว มกลไกตรวจสอบคณภาพ ลดตนทนการใชจาย แตคงคณภาพและประสทธภาพการบรการไว (พรณ รตนวณช, 2545, อางใน กณฑกณฐ สวรรณรชภม, 2556) ดงนนผนาจงมบทบาทสาคญบรหารจดการใหเกดผลสมฤทธ (นนทกร อาจวชย) การใชกลยทธการบรหารทรพยากรไดอยางมประสทธภาพ จะทาใหองคการไดเปรยบในการแขงขน (Hitt, Ireland and Hoskission, 2007) โดยผนาเปนผจดแบงทรพยากรและเปนผควบคมการใชทรพยากร (ธงชย สนตวงษ, 2546 ) ซงสมรรถนะดานนของหวหนาหอผปวยสอดคลองกบ การศกษาของ อไรวรรณ พรหมศร (2550) ทไดศกษาสมรรถนะทพงประสงคของหวหนาหอผปวยโรงพยาบาลศนยสงกดกระทรวงสาธารณสขในปพทธศกราช 2550-2559 โดยใชเทคนคเดลฟายสมภาษณผเชยวชาญทางการพยาบาล จานวน 24 คน พบวาหวหนาหอผปวยควรม

92

สมรรถนะในการบรหารทรพยากรใหเกดประโยชนสงสด และสอดคลองกบ กองการพยาบาล (2542) ทไดกาหนดความสามารถในการบรหารงานไวในมาตรฐานคณสมบตของหวหนาหอผปวยไววา ควรมความสามารถในการจดหาทรพยากรทจาเปนและการควบคมกากบการใชทรพยากรนนๆ อยางคมคา เนองจากในการสรางความไดเปรยบในเชงแขงขน ความสามารถของบคลากรเปนเรองสาคญ ดงนนหวหนาหอผปวยจงตองพฒนาสมรรถนะของบคลากรในหนวยงานใหมความสามารถทจะแขงขนไดทสอดคลองกบทศทางและสนบสนนเปาหมายเชงยทธศาสตรขององคการ ดวยการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากร การพฒนาสมรรถนะดานนแตกตางจากการพฒนาสมรรถนะทวไป เพราะตองพฒนาเพอเตมเตมความสามารถขององคการในอนาคต หวหนาหอผปวยจงตองสนบสนนกระตนบคลากร ใชศกยภาพของตนเองไดอยางเตมทในการปฏบตงาน มสวนรวมในการพฒนาคณภาพบรการ สงเสรมระบบความคดเชงกลยทธ การมวสยทศนใหบคลากร และบคากรจะมคณลกษณะทมงสเปาหมายปรบเปลยนวธการปฏบตงานไดสอดคลองกบสถานการณเพอ ความสามารถในการแขงขนขององคการตอไป 4. สมรรถนะดานความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรในหนวยงานทมประสทธผล จากผลการวจยพบวา สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธดานความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรในหนวยงานทมประสทธผล ประกอบดวยรายการแสดงพฤตกรรม ทงหมด 9 ขอ มจานวน 7 ขอ ทมคามธยฐานเปน 5 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 ซงแสดงใหเหนวาผเชยวชาญมความเหนสอดคลองกน วารายการแสดงพฤตกรรมจานวน 7 ขอน มความเหมาะสมระดบมากทสด ทจะเปนรายการแสดงพฤตกรรมยอยของสมรรถนะดานความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรในหนวยงานทมประสทธผล ไดแก สามารถสรางคานยมใหบคลากรเกดความรกความสามคค สามารถเปนพลงผลกดน ทาใหบคลากรทกคนในหนวยงานทางานดวยความทมเท สามารถนาแบบแผนการดาเนนงานทดมาประยกตในหนวยงาน สามารถกระตนใหบคลากรในหนวยงานมสวนรวมในรปแบบตางๆ เพอชวยสรางความรสกผกพนกบองคการพยาบาลและโรงพยาบาล สามารถเปนแบบอยางทดในการทางาน สามารถกระตนใหบคลากรในหนวยงานมความสขพงพอใจและกระตอรอรนในการทางาน รสกวางานมความทาทายและมความหมาย มบคลกภาพ การวางตวเหมาะสม เปนแบบอยางทดในการครองตน ครองคน และครองงาน และมรายการแสดงพฤตกรรม จานวน 2 ขอ ทมคามธยฐานเปน 4 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 แสดงใหเหนวาผเชยวชาญมความเหนสอดคลองกน วารายการแสดงพฤตกรรมจานวน 2 ขอน มความเหมาะสมระดบมาก สมรรถนะดานความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรในหนวยงานท

93

มประสทธผลทตองม ไดแก สามารถกาหนดคานยม เพอเปนหลกยดในการทางานรวมกนในหนวยงานได สามารถปรบเปลยนคานยมในการทางานของบคลากรในหนวยงานใหสอดคลองกบสภาพการเปลยนแปลงจากภายนอก ผลการวจยครงนสอดคลองกบท ฮทท, ไอแลนดและฮอสคสสน (Hitt, Ireland and Hoskisson, 2007) กลาววาภาวะผนาเชงกลยทธม 5 องคประกอบดวยกน การสนบสนนวฒนธรรมองคการทมประสทธผล (Sustaining and effective organizational culture) เปนองคประกอบท 3 คอตองสามารถกาหนดเปลยนแปลงวฒนธรรมองคการและคานยมใหเหมาะสมกบการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอก สามารถเลอกวฒนธรรมองคการและคานยมทมอทธพลตอการดาเนนงานเปนตวกาหนดพฤตกรรมองคการ ปลกฝงวฒนธรรมทเกยวของกบความเปนเลศและคณธรรมขององคการ และสอดคลองกบ แนวคดของ นาฮาวานด (Nahavandi, 2000) กลาววาผนาเชงกลยทธทมประสทธภาพนนจะตองเปนผท สนบสนนคาจนวฒนธรรมทด กระตนการมสวนรวมของพนกงานในองคการ สมธ และพายเลอร (Smith and Pieler, 2006) มองวาในการสรางวฒนธรรม ผนาตองกาหนดปรชญาขององคการทชดเจน รวมถงคณคาทตองการสรางขน จากนนจงนาไปสการรางนโยบาย กฎระเบยบ และขนตอนการนาปรชญาไปสการปฏบต และผนาตองเปนแบบอยางทดอยางสมาเสมอเพอจงใจใหบคลากรปฏบตตาม และเกดเปนวฒนธรรมองคการ สวนสมยศ นาวการ, 2551 กลาววา วฒนธรรมองคการทดจะตองปรบตวเขากบการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอม เมอสภาพแวดลอมเปลยนแปลงวฒนธรรมองคการจะตองปรบตวไดตามสถานการณทเปลยนไป สวน ณฐยา สนตระการผล (2554) กลาวถงแนวทางการเปลยนแปลงวฒนธรรมองคการไววา การจะเปลยนวฒนธรรมองคการไดนน บคลากรตองไดรบแรงจงใจ และถกกระตนใหคดและทาในสงทตางออกไปจากเดม ซงสอดคลองกบผลการวจยเชงพรรณนาของ สนยพร แคลวประเสรฐ (2551) เรองความสมพนธระหวางภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยการบรหารผลการปฏบตงานของกลมงานการพยาบาลกบประสทธผลของหอผปวย ตามการรบรของพยาบาลประจาการโดยการใชแบบสอบถามรวบรวมขอมลจากพยาบาลวชาชพระดบปฏบตการ พบวา ภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ประกอบดวยการปฏบตเปนแบบอยางทดในการทางาน สามารถสรางคานยมใหบคลากรเกดความรก ความสามคคในการทางาน นอกจากนยงสอดคลองกบผลการวจยเชงพรรณนาของ ปราณ รวทอง (2557) เรองสมรรถนะของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลแหงหนง สงกดกรงเทพมหานคร ศกษาขอมลโดยใชแบบสอบถามพยาบาลวชาชพทมประสบการณ 1 ป พบวาสมรรถนะดานภาวะผนาของหวหนาหอผปวยประกอบดวย มความประพฤตดสามารถเปนแบบอยางทดแกบคลากรได สามารถจงใจบคลากรใหใชความรความสามารถและทมเทความพยายามใหกบงานอยางเตมท รวมถงการสรางคานยมใหบคลากรเกดความสามคคและสงบสขในองคการ ซงสอดคลองกบ ผลการคนควาแบบอสระของ จนทรเพญ

94

พมพลา (2555) เรองการพฒนากรอบสมรรถนะของหวหนาหอผปวยโรงพยาบาลลาพน โดยการเกบขอมลดวยการทบทวนวรรณกรรมและสมภาษณหวหนาหอผปวยทมประสบการณไมนอยกวา 5 ป จานวน 7 คน พบวา หวหนาหอผปวยควรมสมรรถนะในการกระตนใหบคลากรมสวนรวมในการบรหารงานของโรงพยาบาลและในหนวยงานเพอสรางความผกพนกบองคการได นอกจากนยงสอดคลองกบงานวจยของ ฐตมา จานงเลศ (2550) เรองความสมพนธระหวางภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย บรรยากาศองคการ กบประสทธผลของหวหนาหอผปวยตามการรบรของพยาบาล ศกษาในพยาบาลวชาชพระดบปฏบตการ โดยใชแบบสอบถาม เปนการวจยแบบพรรณนา พบวา ภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยโรงพยาบาลมหาวทยาลย ดานการสนบสนนวฒนธรรมองคการ หวหนาหอผปวยตองสามารถ นาแบบแผนการดาเนนงานทดมาประยกตในหนวยงาน ปรบเปลยนคานยมในการทางานใหสอดคลองกบสภาพการเปลยนแปลงจากภายนอก เปนแบบอยางทดในการทางาน สรางคานยมใหบคลากรเกดความรกสามคคเปนพลงผลกดนทาใหบคลากรทกคนทมเททางาน เนองจากวฒนธรรมองคการเปนสงทหลอหลอมใหคนในองคการประพฤต ปฏบต เปนไปในแนวทางเดยวกน จากผลการวจยครงน สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธนนผเชยวชาญใหความสาคญมากเนองจาก วฒนธรรมองคการเปนแบบแผนวธการทางานรวมกนเพอใหบรรลวตถประสงคของสวนรวม ทจะทาใหเกดเปนแบบแผน (Schein, 1992, อางใน ปนฤทย ประดษฐศลป, 2551) โดยหากหวหนาหอผปวยมความสามารถในการกาหนด ปรบเปลยนวฒนธรรมและคานยมใหมความเหมาะสมกบการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอก มความสามารถเลอกวฒนธรรมองคการทมอทธพลตอการดาเนนงานและเปนตวกาหนดพฤตกรรมการทางานของบคลากรในองคการในหอผปวย กจะเปนประโยชนตอองคการและบคลากร อนจะสงผลใหองคการมแบบแผนและวธการปฏบตงานทเปนไปในทศทางเดยวกน และสงผลใหองคการประสบผลสาเรจตามเปาหมายทกาหนดไว 5. สมรรถนะดานความสามารถในการรกษาจรยธรรมทางธรกจ (ในการทางาน) ประกอบดวยความสามารถจานวน 6 ขอ ซงมคามธยฐานคะแนนความคดเหนของกลมผเชยวชาญเปนไปในทศทางเดยวกนทงหมดจานวน 6 ขอ คอ มคามธยฐานเปนระดบ 5 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 ไดแก สามารถปฏบตตอผใตบงคบบญชาทกคนโดยยดหลกคณธรรม จรยธรรม มความซอสตยสจรตในการปฏบตงานอยางเสมอตนเสมอปลาย สามารถปฏบตงานโดยคานงถงผลประโยชนของสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน มความรกและเอออาทรตอผใตบงคบบญชาทกคน อยางเสมอภาค ยกยอง ชมเชย ประเมนผลการปฏบตงานบคคลากรในหนวยงานดวยความโปรงใสชดเจนยตธรรม และเปนแบบอยางทดดานการมคณธรรม จรยธรรม

95

ทงนผลจากการวจยครงนสามารถอภปรายไดวา เนองจากวชาชพพยาบาลเปนการทางานทเกยวของกบชวตคน รวมทงดแลผทอยในภาวะเจบปวย พยาบาลจงตองเปนผทมความเสยสละ อดทน มความเขาใจและเหนใจผอน ละเอยดรอบคอบ มความซอสตยสจรต ในการทางาน หวหนาหอผปวยจาเปนตองเปนแบบอยางในการรกษาจรยธรรมในการทางาน ดวยการปฏบตตอผใตบงคบบญชาทกคนโดยยดหลกคณธรรม จรยธรรม มความซอสตยสจรตในการปฏบตงานอยางเสมอตนเสมอปลาย ปฏบตงานโดยคานงถงผลประโยชนของสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน มความรกและเอออาทรตอผใตบงคบบญชาทกคน อยางเสมอภาค ยกยอง ชมเชย ประเมนผลการปฏบตงานบคคลากรในหนวยงานดวยความโปรงใสชดเจนยตธรรม และเปนแบบอยางทดดานการมคณธรรม จรยธรรม ซงสอดคลองกบแนวคดของ ฮท, ไอแลนด และ ฮอสกสสน (Hitt, Ireland and Hoskisson, 2005) ทกลาววาภาวะผนาเชงกลยทธนน ผนาควรแสดงออกถงการมงเนนการปฏบตอยางมคณธรรม คอเปนผนาทมคณธรรม จรยธรรม มความซอสตย สจรต เปนทไววางใจ มการตดสนใจโดยคานงถงประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน สามารถดลใจตอบคลากรใหประกอบธรกจบนหลกของความมจรยธรรม มความสอดคลองกบแนวคดของ เนตรพณณา ยาวราช (2552) ทกลาวไวในหนงสอภาวะผนาและผนาเชงกลยทธวา คณธรรมของผนาประกอบดวย มงมนทางานเพอความเจรญกาวหนาของหนวยงานทตนรบผดชอบ มเมตตา ประพฤตตนเปนตวอยางทด ต งมนอยในความยตธรรมและใหความเสมอภาคตอบคลากร ไมใชกลวธหรออทธพลเพอหาผลประโยชนสวนตว พงเอาใจใสดแลทกขสขของผใตบงคบบญชาเสมอ ตองมความซอสตย ไมสรางความเดอดรอนแกตนเองหรอผอน ซงสอดคลองกบ อไรวรรณ พรหมศร (2550) ทไดศกษาสมรรถนะทพงประสงคของหวหนาหอผปวยโรงพยาบาลศนย สงกดกระทรวงสาธารณสข ในป พทธศกราช 2550-2559 โดยใชเทคนคเดลฟาย สมภาษณผเชยวชาญทางการพยาบาลจานวน 24 คน พบวา สมรรถนะของหวหนาหอผปวยดานคณธรรมและจรยธรรม ประกอบดวย มความซอสตยสจรต ปฏบตหนาทดวยความถกตอง โปรงใส เอออาทรผใตบงคบบญชา ผลการวจยครงนยงสอดคลองกบงานวจยเชงพรรณนาของ ปราณ รวทอง (2557) เรองสมรรถนะของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลแหงหนง สงกดกรงเทพมหานคร โดยใชแบบสอบถามเพอศกษาขอมลจากพยาบาลวชาชพ จานวน 258 คน ผลการวจยพบวาหวหนาหอผปวยควรมสมรรถนะในการยดหลกคณธรรม จรยธรรมในการปฏบตงาน มความซอสตยสจรตตอตนเองและผอน และยงสอดคลองกบการกาหนดสมรรถนะของหวหนาพยาบาลทสาคญขององคการดานการบรหารการพยาบาลของประเทศสหรฐอเมรกา (The American Organization of Nurse Executives: AONE, 2005, อางใน ปราณ รวทอง, 2557) ในเรองทกษะความเปนผนา (Leadership skills) ในการสรางความซอสตย มความชดเจนในการประยกตใชหลกจรยธรรมตอการทางาน และการอทศตนตอองคกร

96

สนบสนนการจดการทางการพยาบาล สอดคลองกบผลการวจยเชงพรรณนาของ ฐตมา จานงเลศ (2550) เรองความสมพนธระหวางภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย บรรยากาศองคการ กบประสทธผลของหวหนาหอผปวยตามการรบรของพยาบาล ศกษาในพยาบาลวชาชพระดบปฏบตการ ทไดศกษาขอมลโดยใชแบบสอบศกษาขอมลจากพยาบาลระดบปฏบตการ และพบวา ภาวะผ นา เชงกลยทธของหวหนาหอผ ปวยโรงพยาบาลมหาวทยาลย ดานการมคณธรรมประกอบดวย ความซอสตย สจรตในการปฏบตงานอยางเสมอตนเสมอปลาย ปฏบตงานโดยคานงถงผลประโยชนของสวนรวม ปฏบตตอผใตบงคบบญชาทกคนโดยยดหลกคณธรรม จรยธรรม มความรกและเอออาทรตอผใตบงคบบญชาทกคน พจารณาเลอนขน เลอนเงนเดอนดวยความโปรงใส เปนไปตามเกณฑ และในปถดมา สนยพร แคลวประเสรฐ (2551) ไดศกษาวจยเรองความสมพนธระหวางภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยการบรหารผลการปฏบตงานของกลมงานการพยาบาลกบประสทธผลของหอผปวย ตามการรบรของพยาบาลประจาการโรงพยาบาลทวไป โดยใชแบบสอบถามศกษาขอมลจากพยาบาลระดบปฏบตการ พบวา ภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ประกอบดวย การปฏบตโดยคานงถงผลประโยชนของสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน ปฏบตตอผใตบงคบบญชาทกคนโดยยดหลกคณธรรม มความรกและเอออาทรตอผใตบงคบบญชาทกคน ประเมนผลงานดวยความโปรงใส ยตธรรม 6. สมรรถนะดานความสามารถในการควบคมองคการ (หนวยงาน) ใหสมดล ประกอบดวยรายการแสดงพฤตกรรมจานวน 9 ขอ รายการแสดงพฤตกรรมทมคามธยฐานคะแนนความคดเหนของกลมผเชยวชาญเปนระดบ 5 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0 มจานวน 8 ขอ ไดแก สามารถจดอตรากาลงบคลากรไดเหมาะสมกบภาระงาน ดวยความโปรงใส และยตธรรม สามารถบรหารงานโดยยดหลกความพงพอใจของทงผใหและผใชบรการ สามารถวเคราะหสาเหตของปญหาและอปสรรคในการดาเนนงาน สามารถกาจดความขดแยงของผใตบงคบบญชาไดอยางมประสทธภาพ สามารถประเมนผลการปฏบตงานจรงเปรยบเทยบกบมาตรฐานทกาหนด เพอนาไปวางแผนการดาเนนงานในหนวยงานตอไป มความยดหยนในการบรหารงาน มความเขาใจและตอบสนองความตองการของผใตบงคบบญชาไดอยางเหมาะสม และสามารถจดกจกรรมเพอสงเสรมใหผใตบงคบบญชามความสขในการทางาน และรายการแสดงพฤตกรรมทมคามธยฐานเปนระดบ 4 และคาพสยระหวางควอไทลเปน 0.5 มจานวน 1 ขอ ไดแก สามารถแกไขปญหาในระยะสน และระยะยาว ไดอยางมประสทธภาพ ผลการวจยครงนสามารถอธบายไดตามแนวคดของ ฮท, ไอแลนด และ ฮอสกสสน (Hitt, Ireland and Hoskisson, 2005) ไดกลาวไววาภาวะผนาเชงกลยทธ ดานการควบคมองคการใหสมดลตองมการจดการบรหารงานดแลในกระบวนการทางานใหไดมาตรฐาน คณภาพการบรการ

97

ผใชบรการพงพอใจและผใหบรการมความสขและเกดความพงพอใจในการปฏบตงาน ตองสามารถสรางความมประสทธผลและความมดลยภาพขององคการ ระหวางการควบคมทเนนความยดหยนและการรเรมใหมๆทมงผลระยะสนและระยะยาว สวนสพาน สฤษฎวานช (2553) กลาววา ระบบควบคมทางกลยทธ (Strategic Control System) คอระบบทกาหนดอยางเปนทางการในการวดตรวจสอบและสะทอนกลบในทางใดๆ ทผบรหารจะสามารถประเมนไดวาบรษทดาเนนงานอยางมประสทธภาพ มคณภาพ มการรเรมใหมๆ และตอบสนองตอความตองการของลกคาจนทาใหการนากลยทธไปใชประสบผลสาเรจ สวนบญใจ ศรสถตนรากร (2550) กลาววา หากพยาบาลมความพงพอใจ จะทาใหมแรงจงใจในการทางาน ซงเปนองคประกอบใหความพงพอใจของผรบบรการสงขน สวนชชย สมทธไกร (2550) กลาววา การบรหารทรพยากรบคคลทเหมาะสมจะทาใหคนปฏบตงานไดสาเรจ เกดความพงพอใจ การไดรบความยตธรรม จะเปนการเพมแรงจงใจในการทางานใหไดประสทธภาพ นอกจากนนผลการวจยครงนยงสอดคลองกบผลการวจยเชงพรรณนาของ ฐตมา จานงเลศ (2550) เรองความสมพนธระหวางภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย บรรยากาศองคการ กบประสทธผลของหวหนาหอผปวยตามการรบรของพยาบาล พบวา สมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ประกอบดวย การมความเขาใจและตอบสนองความตองการของผใชบรการไดอยางเหมาะสม ตดตามประเมนผลการปฏบตงานเพอใหเปนไปตามแนวทางทกาหนด มความยดหยนในการบรหารงาน พฒนาปรบเปลยนกลยทธการบรการเพอคณภาพอยางตอเนอง จดอตรากาลงไดเหมาะสมกบภาระงาน สอดคลองกบงานวจยของจนทรเพญ พมพลา (2555) เรองการพฒนาสมรรถนะของหวหนาหอผปวย โรงพยาบาลลาพน กลมตวอยางคอ หวหนาหอผปวยทมประสบการณไมนอยกวา 5 ป ในการทาหนาทหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลลาพน เครองมอทใช เปนแบบบนทกสาหรบการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ แนวคาถามทใชในการสมภาษณ และแบบประเมนกรอบสมรรถนะหวหนาหอผปวยโดยผทรงคณวฒ เปนการศกษาวจยเชงพฒนา พบวา หวหนาหอผปวยควรมสมรรถนะดานการบรหารการพยาบาลมพฤตกรรมบงชความสามารถสมรรถนะในการอานวยและควบคมไดแกการไกลเกลยขอขดแยง ควบคมบคลากรพยาบาลใหปฏบตตามมาตรฐานการพยาบาลตรวจสอบ ประเมนผลการปฏบตงานและใหขอมลยอนกลบอยางสรางสรรคแกบคลากรในหนวยงานควบคม กากบดแล และปรบปรงงานเพอใหบคลากรในหนวยงานทางานไดอยางมประสทธภาพ กาหนดผลลพธและตวชวดผลลพธทางการพยาบาลสาหรบผปวยทมาใชบรการ ในหนวยงาน เพอประเมนผลลพธจากการใหบรการและพฒนาคณภาพงานในหนวยงานได

98

ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช 1. ผบรหารระดบสงขององคการพยาบาลในโรงพยาบาล ควรกากบดแลใหฝายวชาการนาผลการวจยไปใชเปนแนวทางในการพฒนาโดยการนเทศ อบรมผบรหารระดบตน โดยการสรางโปรแกรมพฒนาหวหนาหอผปวย ใหมสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธในเรอง การกาหนดนโยบายการทางาน ในหนวยงาน ใหสอดคลองกบเปาหมายและวสยทศนขององคการพยาบาล และโรงพยาบาล การสอสารและถายทอดแผนกลยทธของหนวยงานใหบคคลากรในหนวยงานเขาใจเพอนาไปปฏบตไดอยางเปนรปธรรม แนวทางการสรางคานยมใหบคลากรเกดความรกความสามคค นาแบบแผนการดาเนนงานทดมาประยกตในหนวยงาน การวเคราะหสาเหตของปญหาและอปสรรคในการดาเนนงาน กาจดความขดแยงของผใตบงคบบญชาไดอยางมประสทธภาพ 2. ฝายบรหารขององคการการพยาบาล ควรนาผลการวจยไปเปนแนวทางในการสรางโปรแกรมการพฒนาสมรรถนะบคลกและสรางวฒนธรรมองคการดานภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยดวยการเปนแบบอยางทดเรอง ปฏบตตอผใตบงคบบญชาทกคนโดยยดหลกคณธรรม จรยธรรม ปฏบตตอผใตบงคบบญชาทกคนโดยยดหลกคณธรรม จรยธรรม สามารถปฏบตงานโดยคานงถงผลประโยชนของสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน มความรกและเอออาทรตอผใตบงคบบญชาทกคน อยางเสมอภาค ยกยอง ชมเชย เปนพลงผลกดน ทาใหบคลากรทกคนในหนวยงานดวยความทมเท บคลากรในหนวยงานมสวนรวมในรปแบบตางๆ เพอชวยสรางความรสกผกพนกบองคการพยาบาลและโรงพยาบาล เชนจดใหมระบบชนชมจากผใชบรการและหวหนาหอผปวย ดวยระบบบนทกทงดานดและดานลบ ประเมนผลการปฏบตงานบคคลากรในหนวยงานดวยความโปรงใสชดเจนยตธรรม ประเมนผลการปฏบตงานจรงเปรยบเทยบกบมาตรฐานทกาหนด เพอนาไปวางแผนการดาเนนงานในหนวยงานตอไป 3. ผบรหารระดบสงและระดบกลาง ควรนาผลการวจยไปเปนแนวทางในการสรางเครองมอเพอการประเมนภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ซงเปนสวนหนงของการประเมนผลการปฏบตงานของผบรหารประจาป และเปนเครองมอในการคดเลอกพยาบาลทจะขนสตาแหนงหวหนาหอผปวย 4. ผบรหารองคการพยาบาลในโรงพยาบาลเอกชนอนอาจนาผลการวจยครงนไปประยกตในการบรหารจดการหนวยงานไดโดยอาจทาการวจยซ าในแตละสถาบน

99

ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป 1. ควรมการศกษาสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธในโรงพยาบาลเอกชน โดยขยายกลมประชากรรวมทงจงหวดเพอใหเกดประโยชนมากยงขน 2. ควรมการศกษาโปรแกรมการพฒนาสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยในโรงพยาบาลเอกชน เพอพฒนาความสามารถเชงกลยทธของหวหนาหอผปวยใหสามารถบรหารองคการไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล 3. ควรมการศกษาโปรแกรมการเตรยมความพรอมบคลากรพยาบาลวชาชพระดบปฏบตการใหมสมรรถนะภาวะผนาเชงกลยทธเพอขนสตาแหนงระดบสงตอไป

บรรณานกรม ภาษาไทย กรองจตต เลกสมบรณ. (2555). องคประกอบของสมรรถนะของพยาบาลหวหนาหอผ ปวยโรงพยาบาล ระดบตตยภม ในจงหวดสพรรณบร. วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการจดการการพยาบาล บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยครสเตยน. กลมการพฒนานโยบายและยทธศาสตรการพยาบาล ส านกการพยาบาล กรมการแพทย กระทรวง สาธารณสข. ยทธศาสตรการบรการ พยาบาลระดบประเทศ พ.ศ.2551-2555 (พมพครงท 2) กรงเทพมหานคร: บรษท สามเจรญพาณชย (กรงเทพ) จ ากด 2551. กองการพยาบาล ส านกงานปลดกระทรวง กระทรวงสาธารณสข. (2542). มาตรฐานการพยาบาลใน โรงพยาบาล. กรงเทพมหานคร: โรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศก. กณฑกณฐ สวรรณรชภม. (2556). ภาวะผน ากลยทธ: รปแบบของผน ายคใหม. วารสารบรหารการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, 10(18). สบคนจาก http://ejournals.swu.ac.th/index.php /EAJ/article/view/4137 เมอวนท 16 เมษายน 2559 กณฑกณฐ สวรรณรชภม. (2556). หลกสตรฝกอบรมเพอเสรมสรางภาวะผน ากลยทธส าหรบพยาบาล วชาชพโรงพยาบาลสงกดกรมการแพทยกระทรวงสาธารณสข กรงเทพมหานคร. วารสาร บรหารการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ, 10(19). สบคนจาก http://ejournals.swu. ac.th./index.php/EAJ/article/view/4111/407525 มถนายน 2558 เกรกเกยรต ศรเสรมโภค. (2546). การพฒนาความสามารถเชงสมรรถนะ (Competemcy-based Appoach). กรงเทพมหานคร: นาโกตา. เกอ กระแสโสม. (2547). การพฒนาการรบรองผ ประเมนภายนอกตามแนวคดทเนนสมรรถนะ ส าหรบการการประเมนสถานศกษา. วทยานพนธปรญญาครศาสตรดษฎบณฑต คณะ ครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ไขแสง โพธโกสม. (2543). ทกษะผน าทางการพยาบาล. ภาควชาการบรหารการศกษาพยาบาลการ บรหารการพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร. คชาภรณ เสรมศร. (2557). ภาวะผน าเชงกลยทธของผบรหารสถานศกษาทสงผลตอประสทธผลของ โรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาหนองบวล าภ เขต 1. วทยานพนธปรญญา ศกษาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ขอนแกน.

http://ejournals.swu./

101

คณะวทยาศาสตรสขภาพและพยาบาล มหาวทยาลยครสเตยน. (2546). การบรหารจดการและการ เปนผน าทางการพยาบาล. คนงนจ อนโรจน. (2551). ปจจยทมอทธพลตอสมรรถนะของนกพฒนาทรพยากรมนษยกองทพ อากาศ. ดษฎนพนธสาขาวชาการพฒนาทรพยากรมนษย. บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย รามค าแหง. จนทรจรา วงษขมทอง. (2556). สมรรถนะภาวะผน าเชงกลยทธของผบรหารฝายการพยาบาลสงกด โรงพยาบาลเอกชนในกรงเทพมหานครและปรมณฑล. วารสารมหาวทยาลยครสเตยน, 20(2): 344-359. จนทรเพญ พมพลา. (2555). การพฒนาสมรรถนะของหวหนาหอผปวยโรงพยาบาลล าพน. วชาการ คนควาอสระปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม. จมพล พลภทรชวน. (2535). เทคนคการวจยอนาคตแบบ EDFR. ใน รวมบทความทเกยวกบการวจย ทางการศกษา (เลม 2). ม.ป.ท. เจรญ ชลาลย. (2550). ปญหาพเศษเรองสมรรถนะของสมาชกองคการบรหารสวนจงหวดทพงประสงค ของประชาชน เขตเทศบาล ต าบลคลองใหญ อ าเภอคลองใหญ จงหวดตราด. สาขาวชา นโยบายสาธารณะ วทยาลยบรหารรฐกจ มหาวทยาลยบรพา. เชวงศกด พฤกษเทเวศ. (2553). การพฒนาตวบงชภาวะผน าเชงกลยทธของผบรหาร ส านกงานเขต พนทการศกษา. วทยานพนธดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน. ฐตมา จ านงเลศ. (2550). ความสมพนธระหวางภาวะผน าเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย บรรยากาศ องคกรกบประสทธผลของหอผ ปวยตามการรบรของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาล มหาวทยาลยของรฐ. วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหาร การพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ณรงควทย แสนทอง. (2546). เทคนคการจดท า Job Description บนพนฐานของ competency และ KPI. กรงเทพมหานคร: บรษท เอช อาร เซนเตอร จ ากด. ณฐยา สนตระการผล. (2544). การจดการเชงกลยทธ: ภาคปฏบต. พมพครงท 2 กรงเทพมหานคร: บรษท เอกซเปอรเนท จ ากด. ดนย เทยนพฒ. (2543). จะสรางแบบวดความสามารถธรกจและคนอยางไร. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพบคแบงค.

102

ดวงนภา ศรนนทวงศ. (2548).โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศลปากรในทศวรรษหนา. วทยานพนธปรญญา ศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร. เดชา เดชะวฒนไพศาล. (2543). Competency-Based Human Resource. วารสารคน. (ตลาคม- ธนวาคม), 11-22. ตวญจลกษณ พวงนล. (2555). โปรแกรมพฒนาภาวะผน าเชงกลยทธส าหรบผบรหารสถานศกษาขน พนฐาน. วทยานพนธดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน. ทศนย จลอดง. (2009). การศกษาองคประกอบภาวะผน าทมประสทธผลของหวหนาหอผปวยโรงพยาบาล มหาวทยาลยของรฐ. วารสารสภาการพยาบาล, 24(4), 43-55. ทพยสดา ดวงแกว. (2552). ความสมพนธระหวางภาวะผน าเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย การม สวนรวมในงานของพยาบาลประจ าการ กบประสทธผลของหอผปวยโรงพยาบาลทวไป สงกดกระทรวงสาธารณสข เขตภาคเหนอ. วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการพยาบาล บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ธงชย สนตวงษ. (2546). การบรหารในยคศตวรรษท 21. กรงเทพมหานคร: ประชมการชาง. ธนภณ ธรรมรกษ. (2556). รปแบบการพฒนาภาวะผน าเชงกลยทธของผบรหารสถานศกษา สงกด ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. วารสารการศกษาและการพฒนาสงคม, 9(2), 58-70 ธวชชย มากมน. (2553). สมรรถนะดานการบรหารเชงกลยทธในการพฒนาสขภาพประชาชนของ หวหนาสถานอนามยในจงหวดบรรมย. วทยานพนธปรญญาสาธารณสขศาสตรมหาบณฑต แขนงวชาสาธารณสขศาสตร สาขาวชาวทยาศาสตรสขภาพ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ธ ารงศกด คงคาสวสด. (2548). เรมตนอยางไร...เมอจะน า COMPETENCY มาใชในองคกร. (พมพ ครงท 7). กรงเทพมหานคร: สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน). ธญารตน ชวยรกษ. (2551). ความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมการท างานภาวะผน าเชงกลยทธ ของหวหนาหอผ ปวยกบผลผลตของหอผ ปวยโรงพยาบาลชมชนเขตภาคใต. วทยานพนธ ปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการพยาบาล บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. นงนช โอบะ. (2545). องคประกอบสมรรถนะพยาบาลวชาชพและความสมพนธระหวางสมรรถนะ พยาบาลวชาชพ กบปจจยคดสรรบางประการของพยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลสงกด กระทรวงสาธารณสข. ดษฎนพนธการศกษาดษฎบณฑต สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยนเรศวร.

103

นงนช บญยง. (2554). การวางแผนกลยทธทางการพยาบาล. สงขลา: PC.Prospecco., ltd. นงลกษณ วรชชย. (2542). โมเดลลสเสล: สถตวเคราะหส าหรบการวจย. กรงเทพมหานคร: โรงพมพ แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. นนทกร อาจวชย. (2554). ความสมพนธระหวางภาวะผน าเชงกลยทธกบการบรหารงานตามมาตรฐาน การบรการพยาบาล ของหวหนากลมการพยาบาล ตามการรบรของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลชมชน ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ. วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหา- บณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน. นพรตน โพธศรทอง. (2550). รปแบบสมรรถนะของหวหนาศนยพฒนาเดกเลก องคกรปกครองสวน ทองถน กรมสงเสรมการปกครองกระทรวงมหาดไทย. กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลย ราชภฏสวนดสต. น าฝน โดมกลาง. (2550). บทบาทหวหนาหอผปวยโรงพยาบาลศนยทพงประสงคในทศวรรษหนา (พ.ศ.2551-2560). วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหาร การพยาบาล บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. นตยา ศรญาณลกษณ. (2557). การบรหารการพยาบาล (พมพครงท 5). กรงเทพมหานคร: ธนาเพลส. นสดารก เวชยานนท. (2549). Competency – Based Approach. กรงเทพมหานคร: บรษท กราฟโก- ซสเตมส จ ากด. เนตรพณณา ยาวราช. (2556). ภาวะผน าและผน าเชงกลยทธ (พมพครงท 8). กรงเทพมหานคร: เซนทรล เอกเพรส. บทเทล, ลทเตอร. (2539). การจดการ. แปลโดยไพศาล มะระพฤกษวรรณ, และสทธชย ตนศรสกล. กรงเทพมหานคร: แมคกรอ-ฮล อนเตอรเนชนเนล เอนเตอรไพรส, องค. บญใจ ศรสถตนรากร. (2551). ภาวะผน าและกลยทธการจดการองคการพยาบาล. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. เบญจวรรณ พทธองกร. (2557). องคประกอบสมรรถนะพยาบาลหวหนาหอผปวย โรงพยาบาลระดบ ตตยภมแหงหนง ในจงหวดราชบร ในยคเออซ. รายงานประกอบการประชมวชาการ ระดบชาต เรอง วทยาศาสตรและนวตกรรมเพอการพฒนาทยงยน. 2557(5): 999-1006. ปรางทพย อจะรตน. (2541). การบรหารทางการพยาบาล. กรงเทพมหานคร: บญศรการพมพ. ปราณ รวทอง. (2557). สมรรถนะของหวหนาหอผ ปวย ในโรงพยาบาลแหงหนง สงกดกรงเทพ - มหานคร. วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการพยาบาล บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยครสเตยน.

104

ปนฤทย ประดษฐศลป. (2551). ความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคล ภาวะผน าเชงกลยทธของ หวหนาหอผ ปวยบรรยากาศองคกร กบความตงใจทจะอยในงานของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลมหาวทยาลยของรฐ . วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ปญญภณ เทพประสทธ. ภาวะผน าเชงกลยทธกบความส าเรจในการบรหารจดการองคกร. วารสาร วชาการและวจย มทรพระนคร ฉบบพเศษ. พระมหาไกรวรรณ ปณขนธ. ผน าเชงกลยทธของผบรหารส านกเรยนพระปรยตธรรม. ดษฎนพนธ ภาควชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร. พวงรตน บญญรกษ. (2550) การบรหารการพยาบาลนนส าคญไฉน. วารสารคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยบรพา, 9 (พฤษภาคม-สงหาคม): 14-16 พะยอม วงศสารศร. (2548). องคการการจดการและ Organization & Management (พมพครงท 8). กรงเทพมหานคร: สภา. พรพศ โหถนอม. (2555). อนาคตภาพขององคการบรหารสวนต าบลในประเทศไทยใน พ.ศ.2561. วทยานพนธดษฎบณฑต สาขาวชาการจดการ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยครสเตยน. เมธ จนทโร. (2557). ภาวะผน าเชงกลยทธทสงผลตอความเปนองคการแหงการเรยนรขององคการ บรหารสวนจงหวดสงขลา. วารสารวทยบรการ มหาวทยาลยสงขลานครนทร, 25(2): 111-118. รสรน วรรณจรวไล. (2555). องคประกอบของสมรรถนะภาวะผน าของหวหนาพยาบาลโรงพยาบาล ระดบตตยภม ในจงหวดสพรรณบร. วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาการจดการการพยาบาล บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยครสเตยน รงสรรค ประเสรฐศร. (2544). ภาวะผน า. กรงเทพมหานคร: บรษทธนธชการพมพ จ ากด. รงทวา ปญญานาม. (2555). การวเคราะหตวประกอบสมรรถนะหวหนาหอผปวยโรงพยาบาลเอกชน ในชวงพทธศกราช 2550-2554. วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขา การบรหารการพยาบาล บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. รงนรนด พทธเสน. (2557). องคประกอบภาวะผน าเชงกลยทธของผบรหารสถานศกษาทสงผลตอ ประสทธผลของโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษามหาสารคาม เขต 3. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน. เรมวล นนทศภวฒน. (2542). ภาวะผน าทางการพยาบาลในองคกร. เชยงใหม: นพบรการพมพ. ลดาวลย รวมเมฆ. (2557). การพฒนาผ นเทศการพยาบาล. สบคนจาก http://www.hpc4.go.th/km/ training/downloads/2/nursing%20supervision.pdf. สบคนเมอ 16 เมษายน 2559.

http://www.hpc4.go.th/km/

http://www.hpc4.go.th/km/

http://www.hpc4.go.th/km/training/downloads/2/nursing%20supervision.pdf.%20สบคน

105

ศศธร เตชะมวลไววทย. (2549). การวเคราะหตวประกอบสมรรถนะพยาบาลหวหนาหองผาตด โรงพยาบาลรฐ. วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต คณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ศศธร อนทอดม. (2555). การพฒนากรอบสมรรถนะของผตรวจการพยาบาลนอกเวลาราชการโรงพยาบาล แพร. การคนควาแบบอสระหลกสตรพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหาร การพยาบาล มหาวทยาลยเชยงใหม. ศกดชย บาลศร. (2543). การเปรยบเทยบผลการใหขอมลกลบคนในเทคนคเดลฟายระหวางการให ขอมลกลบคนดวยคาสถตตางกน. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวจย การศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สถาบนพฒนาและรบรองคณภาพมาตรฐานโรงพยาบาลฉบบภาษาไทย. (2558). มาตรฐานโรงพยาบาล และบรการสขภาพ ฉบบเฉลมพระเกยรตฉลองสรราชสมบตครบ 60 ป. นนทบร: สถาบน พฒนาและรบรองคณภาพมาตรฐานโรงพยาบาล สถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล (องคกรมหาชน). มาตรฐานการรบรอง JCI ส าหรบโรงพยาบาล ฉบบท 4. กรงเทพมหานคร: สถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล. สภาการพยาบาล (2555). แผนพฒนาการพยาบาลและการผดงครรภแหงชาตฉบบท 3 (พ.ศ. 2555- 2559). นนทบร: สภาการพยาบาล- นนทบร. สมยศ นาวการ. (2548). การบรหารเชงกลยทธ. กรงเทพมหานคร: บรรณกจ. สกรนทร อยผอง. (2556). การศกษารปแบบการบรหารเชงกลยทธส าหรบสถานประกอบการขนาด เลก. วารสารวชาการ คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร, 8(2), 28-46. สมพนธ สกใส. (2553), คณลกษณะอนพงประสงคของก าลงคนในกลมอตสาหกรรมปโตรเคมใน อก 5 ปขางหนา พ.ศ.2554-2558. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา พฒนาการศกษาภาควชาพนฐานทางการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศลปากร. ส านกงานขาราชการพลเรอน. (2548). “คมอสมรรถนะราชการพลเรอนไทย”. Retrieved April 4, 2013. สบคนจาก http//www.ocsc.go.th สบคนเมอ 13 มถนาย 2558 ส านกงานสถตแหงชาต. (2556). รายงานการส ารวจโรงพยาบาลและสถานพยาบาลเอกชน พ.ศ. 2555. กรงเทพมหานคร: ส านกสถตเศรษฐกจและสงคม ส านกงานสถต. ส านกวจยธรกจ สายงานบรหารความเสยง ธนาคารแลนด แอนด เฮาวส จ ากด (มหาชน). (2556). ธรกจโรงพยาบาลเอกชน. สบคนจาก www.lhbank.co.th/.../-8588184995420837808 ธรกจ โรงพยาบาลเอกชน. สบคนเมอ 13 มถนายน 2558

http://www.lhbank.co.th/.../-8588184995420837808ธรกจ%20%20โรงพยาบาลเอกชน.%20สบคน

http://www.lhbank.co.th/.../-8588184995420837808ธรกจ%20%20โรงพยาบาลเอกชน.%20สบคน

106

สกญญา รศมธรรมโชต. (2548). แนวทางการพฒนาศกยภาพมนษยดวย Competency. กรงเทพมหานคร: บรษทศรวฒนา อนเตอรพรนท จ ากด (มหาชน). สเทพ พงศศรวฒน. (2545). ภาวะผน า: ทฤษฎและปฏบต. (ม.ป.ท.: ม.ป.พ). สนยพร แคลวปลอดทกข. (2551). ความสมพนธระหวางภาวะผน าเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย การบรหารผลการปฏบตงานของกลมงานการพยาบาลกบประสทธผลของหวหนาหอ ผ ปวยตามการรบรของพยาบาลประจ าการโรงพยาบาลทวไป . วทยานพนธปรญญา พยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สปราณ ยมพก. (2554). สมรรถนะของผบรหารโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลสงกดส านกงาน ปลดกระทรวงสาธารณสข. วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการจดการ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยครสเตยน. สพาณ สกฤษฎวานช. (2553). การจดการเชงกลยทธ: แนวคดและทฤษฎ (พมพครงท 2). กรงเทพมหานคร: โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร. สรยมาศ สขกส. (2554). การศกษาความตองการในการพฒนาภาวะผน าเชงกลยทธของผบรหาร สถานศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาระยอง จนทบร และตราด. สถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยราชภฎร าไพพรรณ. สวมล วองวาณช. (2548). การวจยประเมนความตองการจาเปน. กรงเทพมหานคร: สานกพมพแหง จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ไสว พลพทธา. (2557). การพฒนาตวบงชภาวะผน าเชงกลยทธของผบรหารสถานศกษาสงกดส านกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษา. ครศาสตรดษฎบณฑต สาขาภาวะผน าทางการบรหาร การศกษา มหาวทยาลยราชภฎสกลนคร. องคณา อศวสกลไกร. (2549). การพฒนาผมศกยภาพสงเชงกลยทธ (Strategic Talent Development). สบคนจาก http://www.ocsc.go.th/ocsc/th/index.php?option=com_content&view=article&id= 2811:-strategic-talent-development-&catid=461:2011-07-25-08-32-12&Itemid=307. สบคนเมอ 20 เมษายน 2559 อจฉรา จนทรฉาย. (2551). สความเปนเลศทางธรกจ คมอการวางแผนกลยทธและจดท า BSC Balanced Scorecard). พมพครงท 11. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย อไรวรรณ พรหมศร. (2550). สมรรถนะทพงประสงคของหวหนาหอผปวย โรงพยาบาลศนย สงกด กระทรวงสาธารณสขปพทธศกราช 2550-2559. วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตร- มหาบณฑต สาขาบรหารการพยาบาล มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

http://www.ocsc.go.th/ocsc/th/index.php?option=com_content&view=article&id

107

อาภาภรณ ภวทยพนธ. (2548). Competency dictionary (พมพครงท 2). กรงเทพมหานคร: เอช อาร เซนเตอร ภาษาองกฤษ Adair, J. (2009). Leadership for Innovation: How to organize team creativity and harvest ideas. London: Kogan Page. Adair, J. (2010). Strategic leadership: How to think and plan strategically and provide direction. London: Kogan Page. Bass, B. M. (2007). Executive and strategic leadership. International journal of business, 12(1): 33-51. Burns, J. M. (1978). Leadership. New York: Harper and Row. Hsu, Chia-Chien. & Sandford Brian A. (2007). The Delphi technique: Making sense of consensus. Practical assessment, research & evaluation, 12(10). From http://pareonline.net/getvn. asp?v=12&n=10. Retrieved June 13, 2015 Daft, R. L. (2005). Organization theory and design (8th ed.) Mason, Ohio: Thomson/South– Western. Davies, B. J. & Davies, B. (2004). Strategic leadership. School leadership & Management, 24(1): 29-38. Delbeca, A. L., Van De Ven, A. H., & Gustafson, D. H. (1975). Group Techniques for Program Planning: A Guide to Nominal Group and Delphi Processes. Glenview, IL: Scott, Foresman, and Co. Draganidis, F. & Mentzas, G. (2006). Competency based management: a review of systems and approaches. International management & Computer security, 14(1), 51-64. Dubrin, A. J. (1998). Leadership research finding, practice, and skill (4thed.). New York: Houghton miffin company Fischer, B. (2007). The relationship between leadership, Strategic planning and the capital structure of Cardinal Stritch University. A dissertation presented in partial fulfillment of the requirements for the doctor of education/Philosophy degree in leadership for the advancement of learning and service. College of education & Leadership. Cardinal Stritch University.

http://pareonline.net/getvn.asp?v=12&n=10

108

Gillies D.A. (1994). Nursing management. (A Systems Approach) (3rded.). Philadelphia, PA: W.B. Saun-ders; 1994. Guzman, P.M. (2007). Strategic leadership: Qualitative study of contextual factors and Transfomational leadership behaviors of chief executive officers. A dissertation presented in partial fulfillment of the requirements for the degree doctor of management in organizational leadership. University of Phoenix. Hitt, M.A., Ireland, R.D. & Hoskisson, R.E. (2007). Strategic Management: Competitiveness and Globalization (7thed.). Ohio: Thomson South Western. Ireland, R. D. & Hitt, M. A. (2005). Achieving and maintaining strategic competitiveness in the 21st Century: The role of strategic leadership. Academiy of management executive, 19(4): 63-77. Kerlinger, F.N. (1973). Foundations of behavioral research. New York: Holt, Rinehart, and Winston, Inc. Malcom, H. (2003). How can we make sense of leadership in the 21st century? Leadership & Organization development journal, 24(5): 273-284. McClelland, D. C. (1999). Identifying competencies with behavioral–event interviews. Psychological science, 9(5). From www.eiconsourtium.org/research/business_case_ for_ eihim. Retrieved June 13, 2015 Mcmillan, T. T. (1971). The Delphi Technique. In Paper Resented at the Annual Meeting of the Califormia Junior Colleges Associations Committee on Research and Development, Monterey, California. May 3-5. Murry, J. W., & Hammons, J. O. (1995). Assessing the managerial and leadership ability of community college administrative. Journal of Research and Practice, 19(3): 209-218. Nahavandi, A. (2000). The art and science of leadership (2nded.). Upper saddle river, New Jerry Hall:

Prentice. Powell, W.R. Jr. (2005). The impact of managerial leadership in strategic direction on organizational effectiveness. Dissertation submitted in partial fulfillment of the requirement for the degree of doctor of philosophy applied management and decision sciences. Walden University.

http://www.eiconsourtium.org/research/business

109

Prahalad, C.K., and Hamel, G. (1994). Competing for the future. Massachusetts; Harvard Business School Press. Rovinelli, R. J., & Hambleton, R. K. (1977). On the use of content specialists in the assessment of Criterion referenced test item validity. Dutch Journal of Educational Research, 2: 49- 60. Smith, S.C. & Piele, P.K. (2006). School Leadership: Handbook for Excellence in Student Learning (4thed.). California: CA. Corwin Press. Spencer, L.M. and Spencer, S.M. (1993). Competence at work: Models for superior performance. New York: John Wiley and Sons. Stogdil, R.M. (1974). Handbook of leadership: A Survey of the literature. New York: John Wiley & Son. Sullivan EJ, Decker P.J. (2005). Effective leadership and management in nursing (6thed.). Menlo Park: California Addison Wesley. Tendai D. Ndoro. (2009). Strategy & Organizational sustainability in intramedullary nonprofit

Organizations: Understanding the diversification strategic action of managerial leadership in the small business development centers (SBDCs). A dissertation submitted to the graduate School-Newark. Rutgers-The State University of New Jersey.

Yukl, G. (2002). Leadership in organization (5thed.). New gersy: Prentice- Hall.

ภาคผนวก

111

ภาคผนวก ก แบบส ารวจความคดเหน

112

แบบส ารวจความคดเหนของผเชยวชาญเกยวกบสมรรถนะ ภาวะผน าเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาคร

(ส าหรบโรงพยาบาลเอกชย)

แบบส ำรวจฉบบนเปนเครองมอทสรำงขนจำกกำรทบทวนวรรณกรรมทงในและตำงประเทศทเกยวกบแนวคดทฤษฎ สมรรถนะภำวะผน ำเชงกลยทธของหวหนำหอผปวย

แบบส ำรวจฉบบนมวตถประสงคเพอใหผเชยวชำญไดแสดงควำมคดเหนเกยวกบสมรรถนะภำวะผน ำเชงกลยทธของหวหนำหอผปวยในโรงพยำบำลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสำคร และผลลพธทไดจะน ำไปสรำงแบบสอบถำมโดยใชเทคนคเดลฟำยเพอสรปตำมฉนทำมตตอไป

แบบส ำรวจชดนแบงออกเปน 2 ตอน ไดแก ตอนท 1 ขอมลสวนบคคล ตอนท 2 แบบส ำรวจเกยวกบกำรพฒนำสมรรถนะภำวะผน ำเชงกลยทธของหวหนำหอผปวยในโรงพยำบำลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสำคร ตอนท 1 ขอมลสวนบคคล

ค ำชแจง กรณำเตมขอควำมลงในชองวำงซงตรงกบควำมเปนจรงของทำนมำกทสด

1. ชอ...............................................................นำมสกล.......................................................................

2. อำย....................................................ป

3. วฒกำรศกษำสงสด...........................................................................................................................

4. ต ำแหนงปจจบน...............................................................................................................................

5. ประสบกำรณด ำรงต ำแหนง.....................................ป

6. สถำนทปฏบตงำน............................................................................................................................

113

ตอนท 2 แบบสอบถำมภำวะผน ำเชงกลยทธ ค ำชแจง โปรดท ำเครองหมำย √ ลงในชองทตรงกบสมรรถนะภำวะผน ำเชงกลยทธของหวหนำหอผปวยททำนเหนดวยมำกทสด

สมรรถนะภำวะผน ำเชงกลยทธของ หวหนำหอผปวย

ควำมคดเหน ขอเสนอแนะ เหนดวย ไมเหนดวย ไมแนใจ

ดานความสามารถในการก าหนดทศทางเชงกลยทธ 1. สำมำรถก ำหนดนโยบำยกำรท ำงำนในหนวยงำน

(หอผปวย)ไดสอดคลองกบเปำหมำย………….

2. สำมำรถวเครำะหปจจยภำยใน ภำยนอก และน ำมำก ำหนด…………………………………

3. สำมำรถปรบแผนกลยทธในกำรท ำงำนตำมสถำนกำรณท…………………………………

4. สำมำรถเชอมโยงและถำยทอดวสยทศนไปสกำรปฏบต…………………………………….

5. สำมำรถวำงแผนกำรด ำเนนงำนไดสอดคลองกบทรพยำกร……………………………………..

6. มควำมคดรเรมสรำงสรรค คดนอกกรอบในกำรด ำเนนงำน…………………………………….

ขอเสนอแนะอนๆ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................................

ดานความสามารถในการน ากลยทธไปปฏบต 1. สำมำรถวำงแผนปฏบตกำรเพอพฒนำคณภำพ

กำรพยำบำล………………………………..…

2. สำมำรถปรบเปลยนแผนกลยทธใหเปนแนวทำงด ำเนนงำน……………………………..……...

3. สำมำรถสอสำรและถำยทอดแผนกลยทธของหนวยงำน…………………………………….

114



4. สำมำรถก ำหนดขนตอน วธกำรด ำเนนงำน และกจกรรมท………………………………………

5. สำมำรถปรบเปลยนกลยทธกำรบรกำรเพอ…… 6. สำมำรถวำงแผนปฏบตกำรเพอพฒนำคณภำพ

กำรพยำบำล…….…………………………….

7. สำมำรถก ำหนดตวชวดผลกำรด ำเนนงำนหลกดำนกำรพยำบำล….…………………………..

8. สำมำรถสนบสนนบคลำกรในหนวยงำนใหด ำเนนงำน….…………………………………

9. สำมำรถมอบหมำยงำนใหกบบคลำกรไดตรงตำมควำมร….…………………………………

ดานการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงาน

1. สำมำรถสนบสนนสงเสรมกำรเรยนรของ………… 2. สำมำรถจงใจและกระตนใหบคลำกรใน………… 3. สำมำรถมอบหมำยงำน และก ำหนดบทบำท

หนำท….……………………………………

4. สำมำรถใหบคลำกรในหนวยงำนมสวนรวมในกำรพฒนำ….……………………………….…

5. สำมำรถสนบสนนใหบคลำกรในหนวยงำนทกคนมโอกำสได….…………………………………

6. สำมำรถบรหำรจดกำรทรพยำกรตำงๆ……..… 7. สำมำรถยกยอง และเชดชเกยรต…….………

ขอเสนอแนะอนๆ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................................

115



ดานความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรในหนวยงานทมประสทธผล

1. สำมำรถก ำหนดคำนยม เพอ…………………... 2. สำมำรถเปนแบบอยำง………………………... 3. สำมำรถสรำงคำนยมใหบคลำกร……………... 4. สำมำรถเปนพลงผลกดน ท ำให………………. 5. สำมำรถน ำแบบแผนกำร……………………….. 6. สำมำรถปรบเปลยนคำนยมใน………………... 7. สำมำรถกระตนใหบคลำกรใน…………………... 8. สำมำรถกระตนใหบคลำกรใน…………………... 9. มบคลกภำพกำรวำงตว…………………………

ขอเสนอแนะอนๆ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................................

ดานความสามารถในการรกษาจรยธรรมทางธรกจ (ในการท างาน)

1. ปฏบตตอผใตบงคบบญชำ………..…………... 2. มควำมซอสตยสจรต………………………..... 3. สำมำรถปฏบตงำนโดย………………….......... 4. มควำมรกและเอออำทร…………………..…... 5. ยกยอง ชมเชย ประเมนผล………………..…... 6. เปนแบบอยำง………………………………….

ขอเสนอแนะอนๆ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................................

116



ดานความสามารถในการควบคมองคกร (หนวยงาน)ใหสมดล

1. มควำมเขำใจและตอบสนอง…………………... 2. มควำมยดหยน…………………....................... 3. สำมำรถจดอตรำก ำลง

บคลำกร………………….................................

4. สำมำรถบรหำรงำนโดยยด………………….... 5. สำมำรถจดกจกรรมเพอ…………………......... 6. สำมำรถวเครำะหสำเหตของ………………….... 7. สำมำรถแกไขปญหำใน……………………..... 8. สำมำรถก ำจดควำมขดแยง……………………... 9. สำมำรถประเมนผลกำรปฏบตงำนจรงเปรยบ

เทยบกบ…………………...…………………...

ขอเสนอแนะอนๆ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ขอเสนอแนะททำนเหนวำควรเพมเตม ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

ขอขอบพระคณทกทำนทใหควำมกรณำในกำรรวมมอแสดงควำมคดเหน

ภาคผนวก ข แบบสอบถามรอบท 1

118

ชดท ⃞⃞

แบบส ารวจความคดเหนของผเชยวชาญเกยวกบสมรรถนะ ภาวะผน าเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาคร


แบบสอบถำมฉบบนเปนเครองมอทสรำงขนจำกกำรทบทวนวรรณกรรมทงในและตำงประเทศทเกยวกบแนวคดทฤษฎ สมรรถนะภำวะผน ำเชงกลยทธของหวหนำหอผปวย และผลกำรส ำรวจควำมคดเหนผเชยวชำญ

แบบสอบถำมฉบบนมวตถประสงคเพอใหผเชยวชำญไดแสดงควำมคดเหนเกยวกบสมรรถนะภำวะผน ำเชงกลยทธของหวหนำหอผปวยในโรงพยำบำลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสำคร และผลลพธทไดจะน ำไปสรำงแบบสอบถำมฉบบท 2 โดยใชเทคนคเดลฟำยเพอสรปตำมฉนทำมตเปนผลกำรวจยตอไป

แบบส ำรวจชดนแบงออกเปน 2 ตอน ไดแก ตอนท 1 ขอมลสวนบคคล ตอนท 2 แบบสอบถำมเกยวกบกำรพฒนำสมรรถนะภำวะผน ำเชงกลยทธของหวหนำหอผปวยในโรงพยำบำลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสำคร ตอนท 1 ขอมลสวนบคคล


1. ชอ...............................................................นำมสกล.......................................................................

2. อำย....................................................ป

3. วฒกำรศกษำสงสด...........................................................................................................................

4. ต ำแหนงปจจบน...............................................................................................................................

5. ประสบกำรณกำรบรหำร (เรมตงแตต ำแหนงผบรหำรระดบตน (หวหนำหอผปวย) จนถงต ำแหนงปจจบน)...................................ป

6. สถำนทปฏบตงำน............................................................................................................................

119

ตอนท 2 แบบสอบถามภาวะผน าเชงกลยทธ ค ำชแจง โปรดท ำเครองหมำย √ ลงในชอง “ระดบควำมคดเหน” ทตรงกบสมรรถนะภำวะผน ำเชงกลยทธของหวหนำหอผปวยททำนเหนดวยมำกทสด เพยงขอเดยว โดยมเกณฑในกำรเลอกตอบดงน คะแนน 5 หมำยถง สมรรถนะทจ ำเปนมำกทสด คะแนน 4 หมำยถง สมรรถนะทจ ำเปนมำก คะแนน 3 หมำยถง สมรรถนะทจ ำเปนปำนกลำง คะแนน 2 หมำยถง สมรรถนะทจ ำเปนนอย คะแนน 1 หมำยถง สมรรถนะทจ ำเปนนอยทสด

สมรรถนะภาวะผน าเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ระดบความคดเหน ขอเสนอแนะ 5 4 3 2 1

1. ดานความสามารถในการก าหนดทศทางเชงกลยทธ 1.1 สำมำรถก ำหนดนโยบำยกำรท ำงำนในหนวยงำน

(หอผปวย)ไดสอดคลองกบเปำหมำย……..……….

1.2 สำมำรถวเครำะหปจจยภำยใน ภำยนอก และน ำมำก ำหนด…………………………………………..

1.3 สำมำรถปรบแผนกลยทธในกำรท ำงำนตำมสถำนกำรณท………………………………………

1.4 สำมำรถเชอมโยงและถำยทอดวสยทศนไปสกำรปฏบต…………………..………………………….

1.5 สำมำรถวำงแผนกำรด ำเนนงำนไดสอดคลองกบทรพยำกร…………………………………………..

1.6 มควำมคดรเรมสรำงสรรค คดนอกกรอบในกำรด ำเนนงำน………………………………………….

2. ดานความสามารถในการน ากลยทธไปปฏบต 2.1 สำมำรถวำงแผนปฏบตกำรเพอพฒนำคณภำพกำร

พยำบำล…………………………………..……..…

2.2 สำมำรถปรบเปลยนแผนกลยทธใหเปนแนวทำง ด ำเนนงำน……………………………..…………...

2.3 สำมำรถสอสำรและถำยทอด…….………………….

120

สมรรถนะภาวะผน าเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย ระดบความคดเหน ขอเสนอแนะ 5 4 3 2 1

2.4 สำมำรถก ำหนดขนตอน วธกำรด ำเนนงำน และกจกรรมท…………………………………………

2.5 สำมำรถปรบเปลยนกลยทธกำรบรกำรเพอ…..…… 2.6 สำมำรถวำงแผนปฏบตกำรเพอพฒนำคณภำพกำร

พยำบำล…….…………………………..………….

2.7 สำมำรถก ำหนดตวชวดผลกำรด ำเนนงำนหลกดำนกำรพยำบำล….……………………………………..

2.8 สำมำรถสนบสนนบคลำกรในหนวยงำนใหด ำเนนงำน….………………………………………

2.9 สำมำรถมอบหมำยงำนใหกบบคลำกรไดตรงตำมควำมร….………………………………..…………

3. ดานการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากร ในหนวยงาน

3.1 สำมำรถสนบสนนสงเสรมกำรเรยนรของ………..…… 3.2 สำมำรถจงใจและกระตนใหบคลำกรใน…………...… 3.3 สำมำรถมอบหมำยงำน และก ำหนดบทบำท

หนำท….…………………..………………………

3.4 สำมำรถใหบคลำกรในหนวยงำนมสวนรวมในกำรพฒนำ….………………………………….…….…

3.5 สำมำรถสนบสนนใหบคลำกรในหนวยงำนทกคนมโอกำสได….……………………….………………

3.6 สำมำรถบรหำรจดกำรทรพยำกรตำงๆ…………..… 3.7 สำมำรถยกยอง และเชดชเกยรต…….……….……

4. ดานความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรใน หนวยงานทมประสทธผล

4.1 สำมำรถก ำหนดคำนยม เพอ………………..……... 4.2 สำมำรถเปนแบบอยำง……………..……………... 4.3 สำมำรถสรำงคำนยมใหบคลำกร………..………... 4.4 สำมำรถเปนพลงผลกดน ท ำให………..………….

121

สมรรถนะภาวะผน าเชงกลยทธของหวหนาหอผปวย

ระดบความคดเหน ขอเสนอแนะ

5 4 3 2 1 4.5 สำมำรถน ำแบบแผนกำร………………..………….. 4.6 สำมำรถปรบเปลยนคำนยมใน……….…………... 4.7 สำมำรถกระตนใหบคลำกรใน……….……………... 4.8 สำมำรถกระตนใหบคลำกรใน……….……………... 4.9 มบคลกภำพกำรวำงตว…………..…………………

5. ดานความสามารถในการรกษาจรยธรรมทางธรกจ (ในการท างาน)

5.1 ปฏบตตอผใตบงคบบญชำ………..………………... 5.2 มควำมซอสตยสจรต………………………............. 5.3 สำมำรถปฏบตงำนโดย………………….................. 5.4 มควำมรกและเอออำทร…………………..…........... 5.5 ยกยอง ชมเชย ประเมนผล………………..…........... 5.6 เปนแบบอยำง……………………………………….

6. ดานความสามารถในการควบคมองคกร (หนวยงาน) ใหสมดล

6.1 มควำมเขำใจและตอบสนอง…………………... 6.2 มควำมยดหยน…………………....................... 6.3 สำมำรถจดอตรำก ำลง

บคลำกร………………….................................

6.4 สำมำรถบรหำรงำนโดยยด………………….... 6.5 สำมำรถจดกจกรรมเพอ…………………......... 6.6 สำมำรถวเครำะหสำเหตของ………………….... 6.7 สำมำรถแกไขปญหำใน……………………..... 6.8 สำมำรถก ำจดควำมขดแยง……………………... 6.9 สำมำรถประเมนผลกำรปฏบตงำนจรงเปรยบ

เทยบกบ…………………...…………………...

ขอขอบพระคณทกทำนทใหควำมกรณำในกำรรวมมอแสดงควำมคดเหน

122

ภาคผนวก ค แบบสอบถามรอบท 2

123

ชดท ⃞⃞

แบบสอบถามความคดเหนของผเชยวชาญเกยวกบสมรรถนะภาวะผน าเชงกลยทธ ของหวหนาหอผปวย ในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสาคร


แบบสอบถำมฉบบนเปนเครองมอทสรำงขนจำกกำรทบทวนวรรณกรรมทงในและตำงประเทศทเกยวกบแนวคดทฤษฎ สมรรถนะภำวะผน ำเชงกลยทธของหวหนำหอผปวย และผลกำรส ำรวจควำมคดเหนผเชยวชำญ

แบบสอบถำมฉบบนมวตถประสงคเพอใหผเชยวชำญไดแสดงควำมคดเหนเกยวกบสมรรถนะภำวะผน ำเชงกลยทธของหวหนำหอผปวยในโรงพยำบำลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสำคร และผลลพธทไดถอเปนฉนทำมตของผเชยวชำญตำมเทคนคเดลฟำย สรปเปนผลกำรวจยในครงน

แบบสอบถำมชดนแบงออกเปน 2 ตอน ไดแก ตอนท 1 ขอมลสวนบคคล ตอนท 2 แบบสอบถำมเกยวกบกำรพฒนำสมรรถนะภำวะผน ำเชงกลยทธของหวหนำหอผปวยในโรงพยำบำลเอกชนแหงหนงในจงหวดสมทรสำคร ตอนท 1 ขอมลสวนบคคล


1. ชอ...............................................................นำมสกล.......................................................................

2. อำย....................................................ป

3. วฒกำรศกษำสงสด...........................................................................................................................

4. ต ำแหนงปจจบน...............................................................................................................................

5. ประสบกำรณกำรบรหำร (เรมตงแตต ำแหนงผบรหำรระดบตน (หวหนำหอผปวย) จนถงต ำแหนงปจจบน)...................................ป

6. สถำนทปฏบตงำน............................................................................................................................

124

ตอนท 2 แบบสอบถามภาวะผน าเชงกลยทธ

แบบสอบถำมชดท 2 ผเชยวชำญแตละทำนกรณำพจำรณำทบทวนขอควำมในแบบสอบถำมใหมอกครงวำ มควำมคดเหนตรงกบต ำแหนงค ำตอบของกลมผเชยวชำญหรอไม โดยพจำรณำจำกคำมธยฐำนและคำพสยระหวำงควอไทล กบคำค ำตอบเดมของผเชยวชำญในแตละขอ ถำผเชยวชำญเหนดวยกบกลมผเชยวชำญ ใหใสเครองหมำย ลงในชองเหนดวย พรอมทงใหเลอกค ำตอบใหมอกครงโดยใสเครองหมำย ลงในชองมำตรำสวนประมำณคำตำมทผเชยวชำญตองกำรพรอมทงแสดงเหตผลในชองหมำยเหต แตถำผเชยวชำญไมตองกำรเปลยนแปลงค ำตอบเดมในรอบท 2 ใหใสเครองหมำย ลงในชองไมเหนดวยเพยงอยำงเดยวและแสดงเหตผลลงในชองหมำยเหต คะแนน 5 หมำยถง สมรรถนะทจ ำเปนมำกทสด คะแนน 4 หมำยถง สมรรถนะทจ ำเปนมำก คะแนน 3 หมำยถง สมรรถนะทจ ำเปนปำนกลำง คะแนน 2 หมำยถง สมรรถนะทจ ำเปนนอย คะแนน 1 หมำยถง สมรรถนะทจ ำเปนนอยทสด M แทน คำกลำงหรอคำมธยฐำนควำมคดเหนของกลมผเชยวชำญ

แทน คำพสยระหวำงควอไทลท 1 กบท 3 แทน คำค ำตอบเดมของผเชยวชำญ

สมรรถนะภาวะผน าเชงกลยทธ ของหวหนาหอผปวย

ระดบความคดเหน เหนดวย

ไมเหนดวย

หมายเหต 5 4 3 2 1

1. ดานความสามารถในการก าหนดทศทางเชงกลยทธ

1.1 สำมำรถก ำหนดนโยบำยกำรท ำงำนในหนวยงำน (หอผปวย) ไดสอดคลองกบเปำหมำย…….…..……….

M

1.2 สำมำรถวเครำะหปจจยภำยใน ภำยนอก และน ำมำก ำหนด……………………

M

125





1.3 สำมำรถปรบแผนกลยทธในกำรท ำงำนตำมสถำนกำรณท…………………………

M

1.4 สำมำรถเชอมโยงและถำยทอดวสยทศนไปสกำรปฏบต…

M

1.5 ส ำม ำ ร ถ ว ำ ง แ ผ น ก ำ รด ำเนนงำนไดสอดคลองกบทรพยำกร…………………

M

1.6 มควำมคดรเรมสรำงสรรค คดนอกกรอบในกำรด ำเนนงำน…………………

M

2. ดานความสามารถในการน า กลยทธไปปฏบต

2.1 สำมำรถวำงแผนปฏบตกำรเพอพฒนำคณภำพกำรพยำบำล…………………

M

2.2 สำมำรถปรบเปลยนแผน กลยทธใหเปนแนวทำง ด ำเนนงำน………………

M

2.3 สำมำรถสอสำร และ ถำยทอด………………….

M

2.4 สำมำรถก ำหนดขนตอน วธกำรด ำเนนงำน และกจกรรมท…………………

M

2.5 สำมำรถปรบเปลยนกลยทธกำรบรกำรเพอ…..…..……

M

126





2.6 สำมำรถวำงแผนปฏบตกำรเพอพฒนำคณภำพกำรพยำบำล…………..………

M

2.7 สำมำรถก ำหนดตวชวดผลกำรด ำเนนงำนหลกดำนกำรพยำบำล….…………

M

2.8 สำมำรถสนบสนนบคลำกรในหนวยงำนใหด ำเนนงำน..

M

2.9 สำมำรถมอบหมำยงำนให กบบคลำกรไดตรงตำมควำมร….………………

M

3. ดานการพฒนาความสามารถ เชงกลยทธของบคลากรใน หนวยงาน

3.1 สำมำรถสนบสนนสงเสรมกำรเรยนรของ………..……

M

3.2 สำมำรถจงใจและกระตนใหบคลำกรใน…………...…

M

3.3 สำมำรถมอบหมำยงำน และก ำหนดบทบำทหนำท….…………………

M

3.4 สำมำรถใหบคลำกรในหนวยงำนมสวนรวมในกำรพฒนำ….…………

M

3.5 สำมำรถสนบสนนใหบคลำกรในหนวยงำนทกคนมโอกำสได….…………

M

127





3.6 สำมำรถบรหำรจดกำรทรพยำกรตำงๆ……

M

3.7 สำมำรถยกยอง และเชดชเกยรต…….……….……

M

4. ดานความสามารถในการสราง วฒนธรรมองคกรในหนวยงาน ทมประสทธผล

4.1 สำมำรถก ำหนดคำนยม เพอ………………..……...

M

4.2 สำมำรถเปนแบบอยำง……

M

4.3 สำมำรถสรำงคำนยมใหบคลำกร………..………...

M

4.4 สำมำรถเปนพลงผลกดน ท ำให………..………….

M

4.5 สำมำรถน ำแบบแผนกำร…

M

4.6 สำมำรถปรบเปลยนคำนยมใน……….…………...

M

4.7 สำมำรถกระตนใหบคลำกรใน……….……………...

M

128





4.8 สำมำรถกระตนใหบคลำกรใน……….……………...

M

4.9 มบคลกภำพกำรวำงตว……

M

5. ดานความสามารถในการรกษา จรยธรรมทางธรกจ (ในการ ท างาน)

5.1 ปฏบตตอผใตบงคบบญชำ..

M

5.2 มควำมซอสตยสจรต…….. M

5.3 สำมำรถปฏบตงำนโดย…..

M

5.4 มควำมรกและเอออำทร…

M

5.5 ยกยองชมเชยประเมนผล…

M

5.6 เปนแบบอยำง…………….

M

6. ดานความสามารถในการควบคม องคกร (หนวยงาน) ใหสมดล

6.1 มควำมเขำใจและตอบสนอง….. M

129





6.2 มควำมยดหยน……………

M

6.3 สำมำรถจดอตรำก ำลงบคลำกร…………………..

M

6.4 สำมำรถบรหำรงำนโดยยด………………..……....

M

6.5 สำมำรถจดกจกรรมเพอ………………….........

M

6.6 สำมำรถวเครำะหสำเหตของ……………….……....

M

6.7 สำมำรถแกไขปญหำใน…

M

6.8 สำมำรถก ำจดควำมขดแยง..

M

6.9 สำมำรถประเมนผลกำรปฏบตงำนจรงเปรยบเทยบ กบ…………………..……

M

ขอขอบพระคณทกทำนทใหควำมกรณำแสดงควำมคดเหน

130

ภาคผนวก ง รายนามผเชยวชาญ

131

รายนามผเชยวชาญ (ผใหขอมล)

ล ำดบท ชอ นำมสกล ต ำแหนง/สถำนทตดตอ 1 นำยอ ำนำจ เอออำรมตร ผอ ำนวยกำรโรงพยำบำลเอกชย

โรงพยำบำลเอกชย 99/9 หม 4 ต.โคกขำม อ.เมอง จ.สมทรสำคร 74000

2 นำงจนตนำ กตตธรรมโกศล ผจดกำรฝำยกำรพยำบำลผปวยใน โรงพยำบำลเอกชย 99/9 หม 4 ต.โคกขำม อ.เมอง จ.สมทรสำคร 74000

3 นำงสงกรำนต พทธขจร ผจดกำรฝำยกำรพยำบำล โรงพยำบำลมหำชย 927/43ค. ถนนเศรษฐกจ 1 ต ำบลมหำชย อ ำเภอเมอง จงหวดสมทรสำคร 74000

4 นำงสำวสดำรตน ทบทม รองผจดกำรฝำยกำรพยำบำล โรงพยำบำลมหำชย 927/43ค. ถนนเศรษฐกจ 1 ต ำบลมหำชย อ ำเภอเมอง จงหวดสมทรสำคร 74000

5 นำงเชำวรตน ศรวสธำ ผอ ำนวยกำรสำยกำรพยำบำล โรงพยำบำลบำงปะกอก 8 1055 ถนนเอกชย แขวงบำงบอน เขตบำงบอน กรงเทพมหำนคร 10150

6 นำงสำวอรอนงค ธำรำไพศำลสข ผจดกำรฝำยกำรพยำบำลผปวยใน โรงพยำบำลบำงปะกอก 8 1055 ถนนเอกชย แขวงบำงบอน เขตบำงบอน กรงเทพมหำนคร 10150

7 นำวสำววรรณภำ ซนเอำ ผชวยผจดกำรพยำบำลแผนกผปวยใน โรงพยำบำลนวมนทร 9 599 หม 13 ถนนสหบรำนกจ แขวงมนบร เขตมนบร กทม. 10510

132


ล ำดบท ชอ นำมสกล ต ำแหนง/สถำนทตดตอ 8 นำงสำวกฤษฎำภรณ นำคผว ผชวยผจดกำรพยำบำลแผนกเฉพำะทำง

โรงพยำบำลนวมนทร 9 599 หม 13 ถนนสหบรำนกจ แขวงมนบร เขตมนบร กทม. 10510

9 นำงรชดำพร สวรรณรตน ผอ ำนวยกำรฝำยกำรพยำบำล โรงพยำบำลสมตเวช ชลบร 888/88 หม3 ถนนสขมวท ต ำบลบำนสวน อ ำเภอเมอง จงหวดชลบร 20000

10 นำงมำลยวรรณ กลดประพนธ ผชวยผจดกำรฝำย IPD & Clitical Nurse development โรงพยำบำลสมตเวช ชลบร 8 ซอยแหลมเกต ถนนเจมจอมพล ต ำบลศรรำชำ อ ำเภอศรรำชำ จงหวดชลบร 20110

11 นำงสมสข ก ำจดภย ผอ ำนวยกำรฝำยกำรพยำบำล โรงพยำบำลสมตเวช ศรรำชำ 8 ซอยแหลมเกต ถนนเจมจอมพล ต ำบลศรรำชำ อ ำเภอศรรำชำ จงหวดชลบร 20110

12 นำงสำวฐตกำญจน ตอหยกสกลชย ผจดกำรฝำยบรกำรผปวยนอก โรงพยำบำลสมตเวช ศรรำชำ 8 ซอยแหลมเกต ถนนเจมจอมพล ต ำบลศรรำชำ อ ำเภอศรรำชำ จ งหวดชลบร 20110

13 นำงวรรณ วรยะกงสำนท ผอ ำนวยกำรสำยงำนพยำบำล โรงพยำบำลบำงปะกอก 9 อนเตอรเนชนแนล 362 ถนนพระรำมท 2 แขวงบำงมด เขตจอมทอง กรงเทพมหำนคร 10150

133


ล ำดบท ชอ นำมสกล ต ำแหนง/สถำนทตดตอ 14 นำงสำวหฤทย แซตง ผจดกำรฝำยวชำกำร

โรงพยำบำลบำงปะกอก 9 อนเตอรเนชนแนล 362 ถนนพระรำมท 2 แขวงบำงมด เขตจอมทอง กรงเทพมหำนคร 10150

15 นำงสภทธำ มช ำนำญ ผจดกำรฝำยกำรพยำบำล โรงพยำบำลกำรญเวชอยธยำ ต ำบลคลองจก อ ำเภอบำงปะอน จงหวดพระนครศรอยธยำ 13160

16 นำงวไลลกษณ กศล ผอ ำนวยกำรฝำยกำรพยำบำล โรงพยำบำลเกษมรำษฎร บำงแค 586,588 ถนนเพชรเกษม แขวงบำงแคเหนอ เขตบำงแค กทม. 10160

17 นำงสำวสพชสนนท วงคร ผจดกำร IPD Cash โรงพยำบำลเกษมรำษฎร บำงแค 586,588 ถนนเพชรเกษม แขวงบำงแคเหนอ เขตบำงแค กทม. 10160

18 นำงศวกำนต ตนตวงศพศำล รองผอ ำนวยกำรฝำยกำรพยำบำล โรงพยำบำลวชยเวชอนเตอรเนชชนแนล สมทรสำคร 93/256 หม 7 ถนนเศรษฐกจ 1 ต ำบลทำทรำย อ ำเภอเมอง จงหวดสมทรสำคร 74000

19 นำงศภจรำ ศรเศรษฐ Manager medical service โรงพยำบำลบเอนเอช 9/1 ถนนคอนแวนต แขวงสลม เขตบำงรก กทม 10500

134


ล ำดบท ชอ นำมสกล ต ำแหนง/สถำนทตดตอ 20 นำงดวงเดอน บญญศำสตรพนธ ผอ ำนวยกำรฝำยกำรพยำบำล

โรงพยำบำลบเอนเอช 9/1 ถนนคอนแวนต แขวงสลม เขตบำงรก กทม 10500

21 นำงดำรำรตน เอยมอำกำศ ผจดกำรฝำยกำรพยำบำล โรงพยำบำลนครธน 1 ซอย 56 ถนนพระรำม 2 แขวงแสมด ำ เขตบำงขนเทยน กทม 10150

ภาคผนวก จ ผลการวเคราะหหาคา IOC

137

วเคราะหคา IOC

ผเชยวชำญ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 IOC สมรรถนะดำนท 1 1 สำมำรถก ำหนดนโยบำยกำร

ท ำงำนในหนวยงำน (หอผปวย) ไดสอดคลองกบเปำหมำย…….…..……….

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1.00

2 สำมำรถวเครำะหปจจยภำยใน ภำยนอก และน ำมำก ำหนด……………………

1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 0.82

3 สำมำรถปรบแผนกลยทธในกำรท ำงำนตำมสถำนกำรณท…………………………

1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0.95

4 สำมำรถเชอมโยงและถำยทอดวสยทศนไปสกำรปฏบต…

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0.95

5 สำมำรถวำงแผนกำรด ำเนนงำนไดสอดคลองกบทรพยำกร…

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0.95

6 มควำมคดรเรมสรำงสรรค คดนอกกรอบในกำรด ำเนนงำน…………………..

1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0.91

136

138

ผเชยวชำญ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 IOC ดำนท 2 1 สำมำรถวำงแผนปฏบตกำรเพอ

พฒนำคณภำพกำรพยำบำล…

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0.95

2 สำมำรถปรบเปลยนแผนกลยทธใหเปนแนวทำงด ำเนนงำน…….

1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0.91

3 สำมำรถสอสำรและถำยทอด… 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0.86

4 สำมำรถก ำหนดขนตอน วธกำรด ำเนนงำนและกจกรรมท……

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1.00

5 สำมำรถปรบเปลยนกลยทธกำรบรกำรเพอ…..…..……

1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 -1 1 1 1 1 1 1 1 1 0.86

6 สำมำรถวำงแผนปฏบตกำรเพอพฒนำคณภำพกำรยำบำล……

1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0.91

7 สำมำรถก ำหนดตวชวดผล กำรด ำเนนงำนหลกดำนกำรพยำบำล….…………………..

1 1 1 0 -1 1 1 1 1 1 1 1 1 -1 1 1 1 1 1 1 0 1 0.73

8 สำมำรถสนบสนนบคลำกรในหนวยงำนใหด ำเนนงำน..

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1.00

9 สำมำรถมอบหมำยงำนใหกบบคลำกรไดตรงตำมควำมร….

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1.00

137

139

ผเชยวชำญ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 IOC

ดำนท 3 1 สำมำรถสนบสนนสงเสรมกำร

เรยนรของ………………… 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 0.91

2 สำมำรถจงใจและกระตนใหบคลำกรใน…………...…

1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 0.86

3 สำมำรถมอบหมำยงำน และ

ก ำหนดบทบำทหนำท….……

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1.00

4 สำมำรถใหบคลำกรในหนวยงำน

มสวนรวมในกำรพฒนำ….…

1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0.91

5 สำมำรถสนบสนนใหบคลำกร

ในหนวยงำนทกคนมโอกำส

ได….…………………………

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 0.86

6 สำมำรถบรหำรจดกำรทรพยำกร ตำงๆ…………………………

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0.91

7 สำมำรถยกยอง และเชดชเกยรต…….……….……

1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0.86

138

140

ผเชยวชำญ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 IOC ดำนท 4 1 สำมำรถก ำหนดคำนยม เพอ… 1 1 0 1 -1 1 1 1 -1 1 -1 0 0 1 0 1 1 1 1 1 0 1 0.50 2 สำมำรถเปนแบบอยำง…….… 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0.95 3 สำมำรถสรำงคำนยมให

บคลำกร………..………..…... 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 -1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0.86

4 สำมำรถเปนพลงผลกดน…….. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0.95 5 สำมำรถน ำแบบแผนกำร………. 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0.91 6 สำมำรถปรบเปลยนคำนยม….. 0 1 0 0 -1 1 1 1 0 1 -1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 0.50 7 สำมำรถกระตนใหบคลำกร…….. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 0 1 0.91 8 สำมำรถกระตนใหบคลำกร…….. 1 1 1 1 -1 1 1 1 0 -1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 1 0 1 0.64 9 มบคลกภำพกำรวำงตว……..… 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0.95 ดำนท 5 1 ปฏบตตอผใตบงคบบญชำ…... 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1.00 2 มควำมซอสตยสจรต……..….. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0.95 3 สำมำรถปฏบตงำนโดย…….... 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0.95 4 มควำมรกและเอออำทร……… 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 -1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0.82 5 ยกยองชมเชยประเมนผล….… 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1.00 6 เปนแบบอยำง…………..……. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 0 1 0.86

139

141

ผเชยวชำญ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 IOC ดำนท 6 1 มควำมเขำใจและตอบสนอง… 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0.95 2 มควำมยดหยน……….……… 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0.95 3 สำมำรถจดอตรำก ำลง

บคลำกร………….………….. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1.00

4 สำมำรถบรหำรงำนโดยยด….. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0.86 5 สำมำรถจดกจกรรมเพอ…….. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0.95 6 สำมำรถวเครำะหสำเหตของ… 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1.00 7 สำมำรถแกไขปญหำใน……… 0 1 1 0 -1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0.73 8 สำมำรถก ำจดควำมขดแยง……. 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 0.86 9 สำมำรถประเมนผลกำรปฏบต

งำนจรงเปรยบเทยบกบ……… 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 0.91

0.89

140

ภาคผนวก ฉ

วเคราะหผลรอบท 2

142

วเคราะหหาคาเฉลย คามธยฐาน คาฐานนยม คาเบยงเบนมาตรฐาน คาเปอรเซนตไทลท 25 และ 75 รอบท 2 สมรรถนะดานท 1 ดานความสามารถในการก าหนดทศทางเชงกลยทธ Frequencies

Statistics VAR

00001 VAR 00002

VAR 00003

VAR 00004

VAR 00005

VAR 00006

N Valid 21 21 21 21 21 21

Missing 0 0 0 0 0 0 Mean 5.0000 4.0952 4.8571 4.9048 4.9524 4.0952 Median 5.0000 4.0000 5.0000 5.0000 5.0000 4.0000 Mode 5.00 4.00 5.00 5.00 5.00 4.00 Std. Deviation .00000 .43644 .47809 .30079 .21822 .30079

Percentiles 25 5.0000 4.0000 5.0000 5.0000 5.0000 4.0000

75 5.0000 4.0000 5.0000 5.0000 5.0000 4.0000

สมรรถนะดานท 2 ดานความสามารถในการน ากลยทธไปปฏบต Frequencies

Statistics VAR

00001 VAR 00002

VAR 00003

VAR 00004

VAR 00005

VAR 00006

VAR 00007

VAR 00008

VAR 00009

N Valid 21 21 21 21 21 21 21 21 21

Missing 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Mean 4.9048 4.8571 5.0000 4.9524 4.8571 4.8095 4.7619 4.9048 4.9524 Median 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 Mode 5.00 5.00 5.00 5.00 5.00 5.00 5.00 5.00 5.00 Std. Deviation .30079 .47809 .00000 .21822 .47809 .67964 .62488 .30079 .21822

Percentiles 25 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000

75 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000

143

สมรรถนะท 3 ดานการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงาน Frequencies Statistics VAR

00001 VAR 00002

VAR 00003

VAR 00004

VAR 00005

VAR 00006

VAR 00007

N Valid 21 21 21 21 21 21 21

Missing 0 0 0 0 0 0 0 Mean 4.2857 4.9048 4.9048 4.9524 4.1905 4.9048 4.0952 Median 4.0000 5.0000 5.0000 5.0000 4.0000 5.0000 4.0000 Mode 4.00 5.00 5.00 5.00 4.00 5.00 4.00 Std. Deviation .46291 .30079 .30079 .21822 .40237 .30079 .43644

Percentiles 25 4.0000 5.0000 5.0000 5.0000 4.0000 5.0000 4.0000

75 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 4.0000 5.0000 4.0000

สมรรถนะดานท 4 ดานความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรในหนวยงานทมประสทธผล Frequencies

Statistics VAR

00001 VAR 00002

VAR 00003

VAR 00004

VAR 00005

VAR 00006

VAR 00007

VAR 00008

VAR 00009

N Valid 21 21 21 21 21 21 21 21 21


Percentiles 25 4.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 4.0000 5.0000 5.0000 5.0000

75 4.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 4.0000 5.0000 5.0000 5.0000

144

สมรรถนะดานท 5 ดานความสามารถในการรกษาจรยธรรมทางธรกจ (ในการท างาน) Frequencies

Statistics VAR

00001 VAR 00002

VAR 00003

VAR 00004

VAR 00005

VAR 00006

N Valid 21 21 21 21 21 21


Percentiles 25 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000

75 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000

สมรรถนะดานท 6 ดานความสามารถในการควบคมองคกร (หนวยงาน) ใหสมดล Frequencies

Statistics VAR

00001 VAR 00002

VAR 00003

VAR 00004

VAR 00005

VAR 00006

VAR 00007

VAR 00008

VAR 00009

N Valid 21 21 21 21 21 21 21 21 21


Percentiles 25 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 4.0000 5.0000 5.0000

75 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 4.5000 5.0000 5.0000

145

ภาคผนวก ช วเคราะหผลรอบท 3

146

วเคราะหหาคาเฉลย คามธยฐาน คาฐานนยม คาเบยงเบนมาตรฐาน คาเปอรเซนตไทลท 25 และ 75 รอบท 3 สมรรถนะดานท 1 ดานความสามารถในการก าหนดทศทางเชงกลยทธ Frequencies

Statistics VAR

00001 VAR 00002

VAR 00003

VAR 00004

VAR 00005

VAR 00006

N Valid 21 21 21 21 21 21


Percentiles 25 5.0000 4.0000 5.0000 5.0000 5.0000 4.0000

75 5.0000 4.0000 5.0000 5.0000 5.0000 4.0000

สมรรถนะดานท 2 ดานความสามารถในการน ากลยทธไปปฏบต Frequencies

Statistics VAR

00001 VAR 00002

VAR 00003

VAR 00004

VAR 00005

VAR 00006

VAR 00007

VAR 00008

VAR 00009

N Valid 21 21 21 21 21 21 21 21 21


Percentiles 25 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000

75 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000

147

สมรรถนะท 3 ดานการพฒนาความสามารถเชงกลยทธของบคลากรในหนวยงาน Frequencies Statistics VAR

00001 VAR 00002

VAR 00003

VAR 00004

VAR 00005

VAR 00006

VAR 00007

N Valid 21 21 21 21 21 21 21

Missing 0 0 0 0 0 0 0 Mean 4.2857 4.9048 4.9048 4.9524 4.1905 4.9048 4.0952 Median 4.0000 5.0000 5.0000 5.0000 4.0000 5.0000 4.0000 Mode 4.00 5.00 5.00 5.00 4.00 5.00 4.00 Std. Deviation .46291 .30079 .30079 .21822 .40237 .30079 .43644

Percentiles 25 4.0000 5.0000 5.0000 5.0000 4.0000 5.0000 4.0000

75 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 4.0000 5.0000 4.0000

สมรรถนะดานท 4 ดานความสามารถในการสรางวฒนธรรมองคกรในหนวยงานทมประสทธผล Frequencies

Statistics VAR

00001 VAR 00002

VAR 00003

VAR 00004

VAR 00005

VAR 00006

VAR 00007

VAR 00008

VAR 00009

N Valid 21 21 21 21 21 21 21 21 21


Percentiles 25 4.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 4.0000 5.0000 5.0000 5.0000

75 4.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 4.0000 5.0000 5.0000 5.0000

148

สมรรถนะดานท 5 ดานความสามารถในการรกษาจรยธรรมทางธรกจ (ในการท างาน) Frequencies

Statistics VAR

00001 VAR 00002

VAR 00003

VAR 00004

VAR 00005

VAR 00006

N Valid 21 21 21 21 21 21


Percentiles 25 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000

75 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000

สมรรถนะดานท 6 ดานความสามารถในการควบคมองคกร (หนวยงาน) ใหสมดล Frequencies

Statistics VAR

00001 VAR 00002

VAR 00003

VAR 00004

VAR 00005

VAR 00006

VAR 00007

VAR 00008

VAR 00009

N Valid 21 21 21 21 21 21 21 21 21


Percentiles 25 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 4.0000 5.0000 5.0000

75 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 5.0000 4.5000 5.0000 5.0000

149

ภาคผนวก ซ เอกสารรบรองจรยธรรม

ภาคผนวก ฌ เอกสารเชญผเชยวชาญ

ภาคผนวก ญ เอกสารเชญผทรงคณวฒ

ภาคผนวก ฎ เอกสารขอความอนเคราะหเกบขอมล

ภาคผนวก ฏ ค าชแจงผพทกษสทธ

159

ประวตผวจย

ชอ-สกล นำงสำววำรณ กงหมง

วน เดอน ป เกด 13 พฤศจกำยน พ.ศ. 2516

สถำนทเกด จงหวดสรำษฎรธำน

วฒกำรศกษำ พยำบำลศำสตรบณฑต พ.ศ. 2539 มหำวทยำลยสงขลำนครนทร

นตศำสตรบณฑต พ.ศ. 2556 มหำวทยำลยรำมค ำแหง

พยำบำลศำสตรมหำบณฑต พ.ศ. 2559 มหำวทยำลยครสเตยน

ต ำแหนงสถำนท ผจดกำรฝำยกำรพยำบำลผปวยนอกและเฉพำะทำง

ท ำงำนปจจบน โรงพยำบำลเอกชย

เลขท 99/9 หม 4 ต ำบลโคกขำม

อ ำเภอเมอง จงหวดสมทรสำคร 74000

the strategic leadership competencies of head nurses at a...

Documents