The Thai-Israeli Tomato Conference: The current status and the way forward

เมอวนพธท 1 พฤศจกายน 2560 สถาบนการจดการเทคโนโลยและนวตกรรมเกษตร (สท.) โปรแกรมเมลดพนธ ฝายบรหารคลสเตอรและโปรแกรมวจย และศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) รวมกบ สถาน-เอกอครราชทตอสราเอลประจ าประเทศไทย จดงานสมมนาวชาการ “The Thai-Israeli Tomato Conference: The current status and the way forward” ณ หองออดทอเรยม อาคารบานวทยาศาสตรสรนธร อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย มผสนใจลงทะเบยนเขารวมงานทงสน 104 คน

ในงานสมมนานมวทยากรผเชยวชาญทงจากอสราเอลและไทยรวมใหความรในหลายหวขอ อาท การวางแผนและออกแบบโรงเรอนเพาะช าและโรงเรอนเพอผลตมะเขอเทศ: เทคโนโลยจากอสราเอลยงประเทศอาเซยน โดย Dr.Nir Atzmonจากบรษท New Grow Plant โครงการปรบปรงพนธของ Noga Agro Tech Desert Agriculture.ทเพาะปลกในระบบโรงเรอนกลางทะเลทราย โดย Dr. Avner Levy จาก Noga AgroTech Desert Agriculture โครงการปรบปรงพนธมะเขอเทศและเทคโนโลยตรวจวนจฉยโรคของไบโอเทค โดย ดร.อรวรรณ ชชวาลการพาณชย นกวจยไบโอเทค สวทช. โครงการปรบปรงพนธมะเขอเทศของมหาวทยาลยขอนแกน โดย ศ.ดร.สชลา เตชะวงคเสถยร มหาวทยาลยขอนแกน เปนตน

วทยากรไทยไดน าเสนองานดานการปรบปรงพนธทมงเพมคณภาพของผลผลต พนธเพอการบรโภคผลสดและพนธเพอการแปรรปส าหรบอตสาหกรรมอาหาร พนธตานทานโรคแมลง รวมทงการพฒนาชดตรวจโรคในพชวงศแตง ซงวทยากรอสราเอลน าเสนอมมมองและประสบการณการปรบปรงพนธและปลกมะเขอเทศของเกษตรกรในอสราเอลทใหความส าคญกบปรมาณผลผลตมากกวาการหาพนธตานทานมาปลก เพราะการปลกของอสราเอลเปนระบบโรงเรอนทงหมดจงสามารถควบคมและบรหารจดการปจจยเรองโรคและแมลงรบกวนไดสะดวก ซงเกษตรกรไมไดใชเทคโนโลยขนสงในการปลกมากนก เพราะตนทนสงและเกนความจ าเปน ปจจยทส าคญเปนอนดบแรกไมใชระบบอจฉรยะ (smart farm)แตเปนเกษตรกรอจฉรยะ (smart farmer) ทตองมความรความเขาใจความตองการของพชและความสามารถบรหารจดการระบบปลก รวมทงการใชปจจยการผลตอยางคมคาทสด แมจะเปนพชชนดและสายพนธเดยวกน ในแตละพนทอาจมระบบปลก การเลอกใชวสดอปกรณ และการดแลแตกตางกน ดงนนผปลกตองเขาใจเงอนไขสภาพแวดลอมของพชในพนทตนเองดวย เพอปรบใชใหเหมาะสม

ฯพณฯ ดร. เมเอยร ชโลโม (H.E. Dr. Meir Shlomo) เอกอครราชทตอสราเอลประจ าประเทศไทย

ศ.ดร.มรกต ตนตเจรญ ประธานคลสเตอรเกษตรและอาหาร และทปรกษาอาวโสผอ านวยการ สวทช.

14พฤศจกายน 2560

1

2

(จากซายไปขวา) คณะวทยากรชาวอสราเอล และ ไทย (1) ดร.นล อทซมอน (2) ดร.อรวรรณ ชชวาลการพาณชย (3) ดร. อฟเนอร เลว (4) คณกาย ดอน (5) ศ.ดร.สชลา เตชะวงคเสถยร

จากงานสมมนาดงกลาว สรปใหเหนวา “มะเขอเทศ” เปนพชเศรษฐกจทส าคญชนดหนงทนยมปลกและบรโภคแพรหลายทวโลก และสรางผลกระทบทางเศรษฐกจของไทยทงการผลตเพอบรโภคผลสด แปรรป รวมไปถงการผลตเมลดพนธ อยางไรกตามการผลตมะเขอเทศยงมความทาทายจากปจจยทหลากหลาย อาท สภาพอากาศทไมเอออ านวย การรบกวนของโรคและศตรพช ในขณะทผบรโภคมความตองการมากขน คณภาพดขน รวมทงรสชาตและโภชนาการทสงขนดวย ขอมลเหลานชใหเหนวาเทคโนโลยการปรบปรงพนธและการผลตทมประสทธภาพในโรงเรอน อาจเปนกญแจส าคญทจะน าไปสคณภาพและลกษณะผลผลตทสม าเสมอ การผลตทแนนอนขน ผลผลตตอพนทปลกทเพมขน และความสามารถของเกษตรกรทจะควบคมปรมาณผลผลตตลอดทงปได โดยใชทรพยากรและปจจยการผลตทสงผลกระทบตอสงแวดลอมลดลง

แมประเทศอสราเอลจะมขอจ ากดดานทรพยากรธรรมชาตอยางรนแรง แตกลบมชอเสยงเปนทยอมรบในฐานะผน าดานเทคโนโลยการปรบปรงพนธมะเขอเทศและการปลกพชในระบบโรงเรอนในล าดบตนๆ ของโลก ซงความสามารถดงกลาวของอสราเอลเกดจากการวจยและพฒนาทมแนวคด "การปลกเพอใหได (ผลผลต) มาก ดวยปจจยการผลตทนอย” และสามารถเปนประเทศหนงทประสบความส าเรจครองสวนแบงการตลาดมะเขอเทศในตลาดโลก โดยเฉพาะในภมภาคอเมรกาและยโรป ในขณะทประเทศไทยตองการเพมขดความสามารถดานการเกษตร โดยมงเนนเทคโนโลยดานการปรบปรงพนธ การปลกพชในระบบปด และการควบคมคณภาพผลผลต เพอยกระดบมาตรฐานและขดความสามารถของการปรบปรงพนธ การผลตผลสด เมลดพนธ และการตรวจโรคทส าคญของมะเขอเทศของประเทศไทย รวมถงการแลกเปลยนความคดเหนและประสบการณตลอดจนการแสวงหาโอกาสความรวมมอทงในดานการวจยและการคาระหวางกนตอไป

คณะผบรหารและบคลากรจากองคการตลาดเพอเกษตรกร (อ.ต.ก.) เยยมชม สวทช.

3

สถาบนการจดการเทคโนโลยและนวตกรรมเกษตร (สท.) ใหการตอนรบคณะผบรหารและบคลากรจากองคการตลาดเพอเกษตรกร (อ.ต.ก.) จ านวน 90 คน เมอวนศกรท 17 พฤศจกายน 2560 ณ หองแลคเชอร 2 อาคารบานวทยาศาสตรสรนธร อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย จ.ปทมธาน และวนเสารท 18 พฤศจกายน 2560 ณ ศนยเทคโนโลยไมโครอเลกทรอนกส ต.วงตะเคยน อ.เมอง จ.ฉะเชงเทรา

คณะผบรหารและบคลากรจาก อ.ต.ก. ไดศกษาดงานการวจยและพฒนาทเกยวของกบเทคโนโลยการเกษตรของ สวทช. และหนวยงานพนธมตรของ สวทช. ทมความพรอมถายทอดเทคโนโลย สามารถน าไปตอยอดเปนผลตภณฑ หรอมความพรอมผลตเพอจดจ าหนายในชองทางการตลาดของ อ.ต.ก. ตามภารกจดานธรกจตลาดขององคกร

คณะผบรหารและบคลากรจากองคการตลาดเพอเกษตรกร (อ.ต.ก.) ผอ านวยการ สท. (นางสาววราภรณ มงคลไชยสทธ) และผอ านวยการ อ.ต.ก. (นายกมลวศว แกวแฝก)

ทงน อ.ต.ก. ไดเสนอให สวทช. พจารณาใชพนทของ อ.ต.ก. ทดสอบและสาธตเทคโนโลย และ/หรอ ผลตภณฑของ สวทช. และหนวยงานพนธมตร เพอแนะน าเทคโนโลย และ/หรอ ผลตภณฑของ สวทช. และหนวยงานพนธมตรใหเปนทรจก และเกดการน าไปใชและการสงซอผลตภณฑโดยผคาใน อ.ต.ก. และ/หรอ ลกคาไทยและตางประเทศของ อ.ต.ก.

ตวอยางผลตภณฑจากการปรบปรงพนธพรก

ตอยอดสอตสาหกรรมปลายน าโดย มหาวทยาลยขอนแกน

การเพาะเล ยงเน อเยอพชโดย หนวยวจยเทคโนโลยชวภาพพช

ไบโอเทค

ชดตรวจวนจฉยโรคส าคญในพชวงศแตง โดย หนวยวจยไวรสวทยาและเทคโนโลย

แอนตบอด ไบโอเทค

3

4

การใชสารชวภณฑเพอปองกน ควบคม และก าจดแมลงศตรพช โดย โรงงานตนแบบผลต

ไวรสเอนพว และหนวยวจยเทคโนโลยชวภาพจลนทรยและชวเคมภณฑ ไบโอเทค

สตกเกอรแสดงระดบความสกของผลไม โดยนาโนเทค

เทคโนโลยบรรจภณฑ ActivePAK(ถงหายใจได)

โดย หนวยวจยหนวยวจยโพลเมอร เอมเทค

ผลตภณฑเพอเสรมการเจรญเตบโตของพช โดย บ. กรน อนโนเวทฟ

ไบโอเทคโนโลย จ ากด

บรรจภณฑและผลตภณฑเพออตสาหกรรมการเกษตรโดย SCG Innovation Center

บรษท ปนซเมนตไทย จ ากด (มหาชน)

งานวจยและพฒนาเพอการเกษตร โดย ศนยเทคโนโลยไมโครอเลกทรอนกส (TMEC)

ตนแบบโรงเรอนอจฉรยะของ TMEC สาธตการปลกมะเขอเทศเชอรร โดย ฟารมลานนาเจานาย

4

เมอป 2558.สวทช. ไดสนบสนน “เทคโนโลยเครองสขาวชมชนขนาดเลก” ใหชมชนบานสามขา ต.หวเสอ อ.แมทะ จ.ล าปาง ซงเกดจากการรวมตวของสมาชกในชมชนจดท ากจกรรมตางๆ ตงแตการเพาะปลกขาว การส การบรรจ และการตลาดในชองทางตางๆ สรางรายไดใหแกสมาชกฯ ปจจบนชมชนตองการรบรองคณภาพและมาตรฐานของสนคา ฝายพฒนาพนทเพอเกษตรและชมชน สท. จงไดจดอบรมพฒนาความรใหแกตวแทนสมาชกกลมฯ นกเรยนและสามเณร เมอวนท 25-26.พฤศจกายน 2560.ณ ชมชนบานสามขา โดยเรมจากการสรางแรงบนดาลใจโดยนอมน าหลกเศรษฐกจพอเพยง เปนแนวทางการเรยนรทถกตองและเหมาะสม อธบายถงความส าคญของการมระบบมาตรฐานในการท างาน ซงจะสามารถยกระดบมาตรฐานผลตภณฑทดใหกลมฯ ได จากนนจงไดใหความรพนฐานเรอง 5ส. ประกอบดวย สะสาง สะอาด สะดวก สขลกษณะ และสรางนสย ซงระบบ 5ส. เปนพนฐานการสรางระบบมาตรฐานทสงขนไป รวมถงอธบายลกษณะอนตรายในอาหาร ทงดานกายภาพ ดานเคม และดานชวภาพ กอใหเกดอนตรายตอผบรโภค ซงสามารถจดการไดดวยหลกหวใจ 3 ประการ ไดแก "ลด ฆา คม” เพอใหสนคามความปลอดภยมากขน และคณภาพของสนคา ไดแก รสชาตด สะอาด ปลอดภย ถกสขลกษณะ สม าเสมอ และเปนไปตามกฎหมายทก าหนด

นอกจากนยงไดใหความรเรองหลกสขลกษณะทดในการผลตอาหาร (GHP : Good..Hygiene..Practice) โดยยกตวอยางกระบวนการผลตน าตะไครบรรจขวด ซงในแตละขนตอนการผลตจะมผลตอคณภาพของสนคา ซงปจจย 7 ประการทมผลตอคณภาพของสนคา ไดแก วตถดบ สถานทการผลต อปกรณเครองมอ การขนสงขนยาย บคคล กระบวนการผลต และบรรจภณฑ ซงควรจดการอยางถกตองเพอใหสนคามคณภาพและมความปลอดภย

นายชายกร สนธสย เปนวทยากรการอบรม

ตรวจเยยมสถานทบรรจข าวหลงการขดสแลว และผลตภณฑสนคาขาวกลองบรรจถง

“เครองสขาวชมชนเพอความสขของคนบานสามขา”

กจกรรมระดมความคดเพอเขยนแผนปรบปรงพฒนาในพ นทปฏบตงานของตนเอง โดยการมสวนรวมคดวเคราะหตามปจจยทมผลตอคณภาพของสนคา

5

14พฤศจกายน 2560

บานนาเยย อ าเภอนาเยย จงหวดอบลราชธาน มลกษณะภมประเทศเปนทราบลาดเอยง ดนสวนใหญเปนดนรวนปนทราย มแมน าโดมไหลผาน ประชากรสวนใหญมอาชพท านาเปนหลก และท าไรมนส าปะหลงเปนอาชพรอง มการรวมกลมอนรกษพนธขาวพนบานนาเยย และผลตขาวพนบานแบบปลอดสาร เมอป 2559..สวทช. ไดเขามาท างานในพนทบานนาเยย โดยน าวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม เปนสวนหนงในวถชวตการท าเกษตรผานกระบวนการเครอขาย โดยมหมบานวทยาศาสตรและเทคโนโลยบานหนองมง จ.อบลราชธาน เปนพเลยง

ฝายถายทอดเทคโนโลยเพอเกษตรและชมชน รวมกบมหาวทยาลยแมโจ และมหาวทยาลยอบลราชธาน จดอบรมเชงปฏบตการหลกสตร “การท าปยอนทรยเพอเปนปจจยผลตผกอนทรย” เมอวนท 17..พฤศจกายน 2560..ณ บานนาเยย ต.นาเยย อ.นาเยย จ.อบลราชธาน เพอเผยแพรองคความรการผลตปยหมกไมพลกกลบกองใหเกษตรกร น าไปเพมผลผลตทางการเกษตรและลดตนทนการผลต ซงการจดอบรมในครงนมผเขารวมอบรมทงหมด 41 คน เปนเกษตรกรในพนทบานนาเยย 29 คน นกเรยน 9 คน และครโรงเรยนวดนาเยยวทยา 3 คน ความพงพอใจรวมของการอบรมฯ คดเปนรอยละ 95

“บานนาเยย” : เรยนรผลตปยอนทรยและเพาะกลาอยางมออาชพ

อ.แสนวสนต ยอดค า วทยากรจากมหาวทยาลยแมโจ ไดใหความรและน าเกษตรกรฝกปฏบต “การผลตปยแบบไมพลกกลบกองดวยวสดเหลอใชทางการเกษตร” ทงแบบวงตาขายขนาด 1 เมตร และการขนกองปยขนาด 2x4x1.5 เมตร เมอปยยอยสมบรณแลวจะไดปยประมาณ 1 ตน/กอง ซงวตถดบทใชประกอบดวย ฟางขาว 4 สวน มลสตว 1 สวน และน า โดย อ.แสนวสนตฯ อธบายวา หวใจของการท าปยหมกแบบไมพลกกลบกองคอ 1) ในกองปยตองมสดสวนคารบอน (ในพช) และไนโตรเจน (ในมลสตว) ทเหมาะสมส าหรบการเจรญเตบโตของจลนทรย 2) จลนทรย 3) ความชน และ 4) ออกซเจน

14พฤศจกายน 2560

6

รศ.ดร.บญสง เอกพงษ วทยากรจากมหาวทยาลยอบลราชธาน ไดใหความรเรองการเพาะกลา และน าเกษตรกรท าดนปลกและวสดเพาะกลา โดยใชวตถดบในทองถน และไดน าเกษตรกรเพาะกลาผกเขยวกวางตงและคะนายอดในถาดหลม โดยใชปยหมกแบบไมพลกกลบกองทยอยสมบรณแลวของ อ.แสนวสนตฯ มาเปนวสดปลก และใหเกษตรกรเกบขอมลการเจรญเตบโตของกลาทเพาะไว การอบรมครงน เจาหนาท สท. ยงไดแนะน าวธการใชเชอราบวเวอเรยส าหรบก าจดเพลยดวย

รศ.ดร.บญสง เอกพงษ ไดใหความรเรองการเพาะกลา น าเกษตรกรท าดนปลกและวสดเพาะกลา

หลงจากการอบรมฯ ทผานมา ชมชนยงคงด าเนนกจกรรมตอเนอง โดยผน าชมชนไดสรปรายงานผลการเพาะกลา การขนกองปยเพม และผลจากการใชเชอราบวเวอเรยของชมชนกลบมายง สวทช. ดวย

นายหนนตย พณทอง ไดใชราบวเวอเรยกบถวฝกยาว ไมพบการระบาดของเพลย และไดผลผลตทสมบรณ

ชาวบานรวมกนผลตปยหมกแบบไมพลกกลบกองเมอวนท 2 ธนวาคม 2560

ผลการเพาะกลาโดยใชปยหมกแบบไมพลกกลบกอง เปนวสดเพาะตนกลา ตนกลางอกประมาณรอยละ 70-80

7

“มนส าปะหลง” นบเปนพชเศรษฐกจทส าคญของประเทศไทย มปรมาณการผลตมากกวา 20 ลานตนในแตละป โดยในป 2558xประเทศไทยเปนผผลตมนส าปะหลงมากเปนอนดบท 2 ของโลก รองจากประเทศไนจเรย แตผลตเพอบรโภคภายในประเทศเพยงรอยละ 30 สวนทเหลอรอยละ 70 สงออกไปตลาดตางประเทศ โดยในป 2559 ไทยสงออกผลตภณฑมนส าปะหลงสรางรายไดเขาประเทศมลคารวมกวา 7.7 หมนลานบาท โดยไทยเปนประเทศผสงออกมนส าปะหลงและผลตภณฑมนส าปะหลงตดอบดบ 1-5 ของโลกมาตลอดในชวง 5 ปทผานมา

อยางไรกตามผลตภณฑจากมนส าปะหลงสวนใหญอยในรป “มนเสนและมนอดเมด” ซงราคาถกควบคมโดยกลไกลทางการตลาด ท าใหรายไดของเกษตรกรมความไมแนนอน สท. ไดเลงเหนถงปญหาน จงไดสนนสนนใหเกดการสรางมลคาเพมใหมนส าปะหลงโดยการแปรรปเปนผลตภณฑอาหาร เพอใหเกดการสรางรายไดอยางยงยนและสงเสรมใหเกดการรวมกลมผลตสนคา

แปรรปผลตภณฑจากมนส าปะหลง

14พฤศจกายน 2560

8

ฝายถายทอดเทคโนโลย เพอเกษตรและชมชน รวมกบสถาบนคนควาและพฒนาผลตภณฑอาหาร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร จงไดจดอบรมเชงปฏบตการ “การแปรรปผลตภณฑจากมนส าปะหลง” เมอวนท 7-8 พฤศจกายน 2560 มผเขารวมอบรมจ านวน 30 คน เปนเกษตรกรในเครอขายของสภาเกษตรกรแหงชาตและธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร โดยไดฝกแปรรปผลตภณฑ 4 อยาง ไดแก ไอศกรมมนส าปะหลง มนส าปะหลงอบกรอบ ไสขนมจากมนปะหลง (ไสลกชบ เมดขนน มนบอล) และบราวนแผนอบกรอบมนส าปะหลง ซงผเขารวมอบรมใหความสนใจอยางมาก โดยจะน าความรทไดรบกลบไปสงเสรมชมชนใหเกดการตอยอดและพฒนาผลตภณฑทางการเกษตรและเพมรายไดใหกบชมชน

ผเขารวมอบรมฝกการแปรรปผลตภณฑจากมนส าปะหลง

การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (กฟผ.) มกรอบงานวจยเพอพฒนาเศรษฐกจ สงคมและชมชนของประเทศ พนทบานโนนส าราญ ต าบลนคมสรางตนเองล าโดมนอย อ าเภอสรนธร จงหวดอบลราชธาน เปนชมชนทอยตดกบเขอนสรนธร มปญหาขาดแคลนน าในการอปโภคบรโภคในหนาแลง เนองจากทตงหมบานอยบรเวณทายเขอน และไมใชพนทสงน า ท าใหฤดแลงขาดแคลนน าในการอปโภคบรโภค “การบรหารจดการน าใตดน” จงเปนแนวทางทจะชวยใหชมชนมปรมาณน าเพยงพอตอการอปโภคบรโภค

สถาบนการจดการเทคโนโลยและนวตกรรมเกษตร (สท.) จงรวมกบ กฟผ. จดท าโครงการการศกษาวจยการบรหารจดการน าใตดนอยางยงยน กรณศกษาชมชนบานโนนส าราญ ต าบลนคมสรางตนเองล าโดมนอย อ าเภอสรนธร จงหวดอบลราชธาน และเรมตนโครงการเมอวนท 9-10 พฤศจกายน 2560 ณ เขอน-สรนธร โดย สท. รบหนาทบรหารจดการโครงการฯ ไดเชญนกวจยผเชยวชาญดานการบรหารจดการน าใตดน ไดแก ดร.โพยม สราภรมย สถาบนวจยทรพยากรน าใตดน มหาวทยาลยขอนแกน ผศ .ดเซลล สวนบร ภาควชาวทยาศาสตรพนพภพ ณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ดร.เรงรด สทธสน สถาบนน านเทศศาสนคณ รวมด าเนนงานศกษาวจยการบรหารจดการน าใตดนในพนทบานโนนส าราญ ระยะเวลาโครงการ 1 ป โครงการฯ มเปาหมายหาแหลงน าอปโภคบรโภคใหเพยงพอกบชมชนบานโนนส าราญ จ านวน 158 ครวเรอน ประชากร 547 คน ครอบคลมพนท 1,400 ไร และเปนตนแบบการบรหารจดการน าใตดน เพอขยายผลสชมชนอน และในระยะถดไปหลงจากมน าเพยงพอ จะมโครงการน าวทยาศาสตรและเทคโนโลย สงเสรมพฒนาอาชพใหกบชมชนตอไป

Kickoff โครงการการศกษาวจย “การบรหารจดการน าใตดนอยางยงยน”

9

14พฤศจกายน 2560

ลงพนทจดท าโครงการการศกษาวจยการบรหารจดการน าใตดนอยางยงยน

14พฤศจกายน 2560

10

ณ วนน คงไมมใครทไมรจกไสเดอนดน ปยหมกมลไสเดอนดน ฉไสเดอนดน ซงเปนผลตภณฑทไดจากการเลยงไสเดอนพนเมองพนธ “ขตาแร” ผลงานวจยของ รองศาสตราจารย ดร.อานฐ ตนโช คณะผลตกรรมการเกษตร มหาวทยาลยแมโจ ทไดรบการสนบสนนทนวจยจาก สวทช.ภาคเหนอ

คณลงสวสด การะหงษ คณลงวย 64.ป ชาวอ าเภอเชยงดาว จงหวดเชยงใหม เปนผประกอบการเกษตรรนเกาทผลต “ปยไสเดอนดนรมปง” จ าหนายมาเปนเวลากวา..4 ปแลว โดยเมอป 2556 คณลงสวสดไดเขารบการอบรมการผลตปยหมกมลไสเดอน จดโดยมหาวทยาลยแมโจ รวมกบ สวทช.ภาคเหนอ หลงจากไดฝกอบรมในครงนน คณลงสวสด ไดกลบมาทดลองเลยงไสเดอน “ขตาแร” ทอ าเภอเชยงดาว โดยจ าลองโรงเรอนการเลยงไสเดอนจากมหาวทยาลยแมโจ และประยกตรปแบบบอเลยงใหเหมาะสมกบพนทของบานคณลง เบองตนมบอเลยงไสเดอนขนาด 1.2 x 3 เมตร จ านวน 4xบอ และไดทดลองเลยงในบอวงซเมนตอก 4xบอ ดวยความทเปนคนกระตอรอลนและชางสงเกต ท าใหคณลงสวสดประสบความส าเรจในการเลยงไสเดอน มผลผลตจ าหนายทงในรปแบบพอแมพนธไสเดอน และผลผลตปยหมกมลไสเดอนและฉไสเดอน สามารถสงขายใหกบมหาวทยาลยแมโจ และผลตขายในชอ “ลงสวสด”

“ลงสวสด การะหงษ” ผประกอบการเกษตรรนเกา กบธรกจจากสตวตวจว

คณลงสวสด เปนเกษตรกรรนเกาแตหวใจใหม คณลงใหความส าคญกบคณภาพของผลตภณฑและบรรจภณฑทจะชวยเสรมภาพลกษณ ผลตภณฑของคณลงสวสดไดรบความชวยเหลอดแล วเคราะหทดสอบเพอใหมคณภาพตามมาตรฐานของมหาวทยาลยแมโจ ท าใหเปนท ยอมรบในทองตลาด และไดน าสนคารวมจดแสดงนทรรศการและจ าหนายในกจกรรมของหนวยงานตางๆ แมวาผลตภณฑปยหมกมลไสเดอนจะไปไดดแลว แตคณลงกยงไมหยดนง เมอเดอนมถนายน 2560..ทผานมา คณลงยงไดเขารวมการอบรมการผลตหนอนแมโจ (Black Soldier Fly) ซงเปนแมลงเศรษฐกจชนดใหมทนาสนใจ และไดกลบมาทดลองเลยงหนอนแมโจจนประสบความส าเรจ สามารถผลตไดถง 20..กโลกรมตอวน ซงเปนเกษตรกรรายแรกททดลองเลยงและประยกตหาวธการเลยงทเหมาะสม เปนผลส าเรจทนาภาคภมใจของมหาวทยาลยแมโจและ สวทช.ภาคเหนอ

“ฟารมไสเดอนรมปง” ของคณลงสวสด ตงอยบานเลขท 174 หมท 3xต.ทงขาวพวง อ.เชยงดาว จ.เชยงใหม เปนศนยเรยนรและศกษาดงานเรอง การผลตปยมลไสเดอนและการผลตหนอนแมโจ โดยคณลงสวสดเปนวทยากรบรรยายและแนะน ากระบวนการผลตปยมลไสเดอนและหนอนแมโจอยางละเอยดใหแกผสนใจ หากใครสนใจเทคโนโลย ทงสองเทคโนโลยนกสามารถแวะไปทกทายและขอขอมลเพมเตมกบคณลงได

11

ปยหมกมลไสเดอนดน (Vermicompost) หมายถง เศษซากอนทรยวตถตางๆ รวมทงดนและจลนทรยทไสเดอนดนกนเขาไปแลวผานกระบวนการยอยสลายอนทรยวตถเหลานนภายในล าไสของไสเดอนดน แลวจงขบถายเปนมลออกมาทางรทวาร ซงมลทไดจะมลกษณะเปนเมดสด า มธาตอาหารพชอยในรปทพชสามารถน าไปใชไดในปรมาณทสง และมจลนทรยจ านวนมาก ในกระบวนการผลตปยหมกโดยใชไสเดอนดนนน ขยะอนทรยทไสเดอนดนกนเขาไปและผานการยอยสลายในล าไสแลวขบถายออกมา มลไสเดอนดนทไดเรยกวา “ปยหมกมลไสเดอนดน”

คณสมบตของปยหมกมลไสเดอนดนลกษณะโครงสรางทางกายภาพของปยหมกไสเดอนดน

มลกษณะเปนเมดรวนละเอยด มสด าออกน าตาล โปรงเบา มความพรน ระบายน าและอากาศไดดมาก มความจความชนสงและมประมาณอนทรยวตถสงมาก ซงผลจากการยอยสลายขยะอนทรยทไสเดอนดนดดกนเขาไปภายในล าไส และดวยกจกรรมของจลนทรยทอยในล าไสและน ายอยของไสเดอนดนจะชวยใหธาตอาหารหลายๆ ชนดทอยในเศษอนทรยวตถเหลานนถกเปลยนใหอยในรปทพชสามารถน าไปใชได เชน เปลยนไนโตรเจนใหอยในรปไนเตรท หรอแอมโมเนย ฟอสฟอรสในรปทเปนประโยชน โพแทสเซยมในรปทแลกเปลยนได และนอกจากนยงมสวนประกอบของธาตอาหารพชชนดอนและจลนทรยหลายชนดทเปนประโยชนตอดน รวมทงสารควบคมการเจรญเตบโตของพชหลายชนดทเกดจากกจกรรมของจลนทรยในล าไสของไสเดอนดนอกดวย

การใชปยหมกมลไสเดอนดนและน าหมกมลไสเดอนดนปลกพชจะสงผลใหดนมโครงสรางดขน คอ ท าใหดนกกเกบความชนไดมากขน มความโปรงรวนซย รากพชสามารถชอนไชและแพรกระจายไดกวาง ดนระบายน าและอากาศไดด ท าใหจลนทรยดนทเปนประโยชนบรเวณรากพชสามารถสรางเอนโซมทเปนประโยชนตอพชไดเพมชน นอกจากนจลนทรยดนทปนออกมากบมลของไสเดอนดนยงสามารถสรางเอนไซมฟอสฟาเตสไดอกดวย ซงมสวนชวยเพมปรมาณฟอสฟอรสในดนใหสงขนได

12

14พฤศจกายน 2560

วนท กจกรรม สถานท ผด าเนนงาน

1 ธ.ค. 60 อบรมเชงปฏบตการ“การสรางเตาและเผาถานไบโอชาร และการปนเตาชวมวลเชอเพลงซงชาวโพดส าหรบใชในครวเรอน”

อบต.มอนปน อ.ฝาง จ.เชยงใหม

สวทช. ภาคเหนอ

5 – 7ธ.ค. 60

อบรมเชงปฏบตการ “วนฉยโรคพช: การตรวจโรคและแมลงในแปลง” โครงการพฒนาทกษะผผลตเมลดพนธรนใหม

จ.ล าพน จ.เชยงใหม ฝายถายทอดเทคโนโลยเพอ

เกษตรและชมชน

7 ธ.ค. 60 รวมสมมนา เรอง การยกระดบโอทอปดวย วทน. (STI for OTOP Upgrade)

โรงแรมคลาสสค คามโอต.หวรอ จ.พระนครศร-อยธยา

ฝายยทธศาสตรและสรางพนธมตร

7-8 ธ.ค. 60

รวมจดกจกรรมนทรรศการงาน 40 ป มหาวทยาลยแมโจ: มหกรรมแตงกวา แตงราน

มหาวทยาลยแมโจ จ.เชยงใหม

สท.

8-10ธ.ค. 60

รวมกจกรรมนทรรศการงานมหกรรมสนคาเกษตรอนทรยและสมนไพรเพอคนรกสขภาพ

ณ ศนยการคาเซนทรล พลาซา จ.เชยงใหม

สวทช. ภาคเหนอฝายจดการความรเพอ

เกษตรและชมชน

8 ธ.ค. 60 อบรมเชงปฏบตการ "การผลตอาหารหมกตนทนต าจากเศษวสดเหลอทงทางการเกษตรเพอเปนอาหารโค"

จ.ตาก สวทช. ภาคเหนอ

12 ธ.ค. 60 ประชมหารอและลงส ารวจพนท (ครงท 3) การพฒนาเขตนวตกรรมระเบยงเศรษฐกจพเศษ ภาคตะวนออก (EECi) รวมกบสถาบนการศกษาภาคตะวนออก

สถาบน VISTEC อ.วงจนทรจ.ระยอง

สท.

14 ธ.ค. 60 รวมจดนทรรศการงานแถลงขาว “NSTDA Beyond Limits”

โรงแรมเดอะสโกศลกรงเทพฯ

สท.

15 ธ.ค. 60 อบรมเชงปฏบตการ “การใชเชอจลนทรยชวยยอยสลายเศษวสดทางการเกษตร”

สวทช. ภาคเหนอ

19 ธ.ค. 60 อบรมเชงปฏบตการ “การใหความรพนฐานเกยวกบการเพาะเลยงกงฝอย”

มหาวทยาลยมหาสารคามเขตพนทนาสนวน อ.กนทรวชย จ.มหาสารคาม

ฝายถายทอดเทคโนโลยเพอ

เกษตรและชมชน

20 ธ.ค. 60 อบรมเชงปฏบตการ “การผลตอาหารสตวจากเศษวสดเหลอทงทางการเกษตร”

สวทช. ภาคเหนอ

กจกรรมเดอนธนวาคม 2560