the truth about blockchain
TRANSCRIPT
พนเอก มารวย สงทานนทร [email protected]
10 มกราคม 2560
Marco Iansiti and Karim R.
Lakhani
- IF THERE’S TO BE A REVOLUTION, MANY BARRIERS WILL HAVE TO FALL.
- IT WILL TAKE YEARS TO TRANSFORM BUSINESS, BUT THE JOURNEY
BEGINS NOW.
Harvard Business Review,
January-February 2017
บทสรปส าหรบผบรหาร
การท าสญญา การท าธรกรรม และการเกบประวต เปนโครงสรางท
ส าคญในระบบเศรษฐกจ แตยงไมทนกบโลกดจตอล ท าใหรสก
เสมอนตดในถนนชวงชวโมงเรงดวนดวยรถแขงสตร 1
แต Blockchain สญญาวาจะแกปญหานได
Blockchain เปนบญชแยกประเภทแบบเปด ทบนทกการท าธรกรรม
ไดอยางปลอดภย ถาวร และมประสทธภาพมาก ตวอยางเชน การ
โอนหนในขณะนใชเวลาถงสปดาห แตดวย Blockchain จะเกดขนใน
ไมกวนาท
Blockchain สามารถลดคาใชจายของการท าธรกรรมและก าจดคน
กลาง เชนทนายความและนายธนาคาร และอาจปรบเปลยนระบบ
เศรษฐกจ แตเชนเดยวกบเทคโนโลยอนเทอรเนต การยอมรบจะตอง
มการประสานงานในวงกวาง และใชเวลาหลายป
ค าร าลอ: ไดยนมาวา Blockchain จะปฏวตธรกจ แตคงจะตองใช
เวลามากเกนกวาทหลายคนเรยกรอง
สาเหต: เชนเดยวกบ TCP/IP (ทใชกบ Internet) Blockchain เปน
เทคโนโลยพนฐานทจะตองมการประสานงานในวงกวาง
เนองจากความซบซอนทางเทคโนโลย กฎระเบยบ และสงคม
ความจรง: การยอมรบของ TCP/IP แสดงใหเหนวา Blockchain ก
จะเปนไปตามเสนทางทคาดเดาไดวา จะใชเวลาหลายป แตกไม
เรวเกนไปส าหรบธรกจ ทจะเรมตนการวางแผนลวงหนา
เกรนน า
การท าสญญา การท าธรกรรม และการท าประวต เปนสวนหนง
ในการก าหนดโครงสรางในระบบเศรษฐกจ กฎหมาย และทาง
การเมองเปนการปกปองทรพยสนและก าหนดขอบเขตของ
องคกร สรางและตรวจสอบเหตการณทเกดขน และควบคม
ปฏสมพนธในหมประชาชาต องคกร ชมชน บคคล
แตเครองมอทส าคญเหลาน ยงไมทนกบการเปลยนแปลงของ
เศรษฐกจดจตอล ประหนงตดอยในถนนชวโมงเรงดวนดวย
รถแขงสตร 1
Blockchain สญญาวาจะแกปญหานได
เทคโนโลยทเปนหวใจของ Bitcoin และสกลเงนเสมอนอน ๆ
โดยพนฐานคอ Blockchain ซงเปนบญชแยกประเภทแบบเปด ท
บนทกการท าธรกรรมระหวางสองฝาย อยางมประสทธภาพ
ตรวจสอบได และมความถาวร
เปนบญชแยกประเภท ทสามารถตงโปรแกรมท าธรกรรมไดโดย
อตโนมต
Blockchain ท างานไดอยางไร?
1. ฐานขอมลแบบกระจาย (DISTRIBUTED DATABASE)
แตละบคคลใน Blockchain มการเขาถงฐานขอมลและประวต
ทงหมดได
ไมมใครคนใดคนหนงควบคมขอมลหรอสารสนเทศ
บคคลทกคนสามารถตรวจสอบ บนทกการท าธรกรรมของคคา
ของตนไดโดยตรง โดยไมตองมตวกลาง
Blockchain ท างานไดอยางไร? (ตอ)
2. สอสารแบบเพอนถงเพอน (PEER-TO-PEER TRANSMISSION)
การสอสารเกดขนโดยตรงระหวางเพอนถงเพอน แทนการผาน
Central node
โดยแตละ Node เกบและสงตอสารสนเทศไปยง Node อน ๆ
Blockchain ท างานไดอยางไร? (ตอ)
3. ความโปรงใสโดยใชนามแฝง (TRANSPARENCY WITH
PSEUDONYMITY)
การท าธรกรรมทกครงและคณคาทเกยวของ จะปรากฏแกทกคนท
สามารถเขาถงระบบ
แตละ Node หรอผใชใน Blockchain มทอยระบเปนตวอกษรและ
ตวเลข 30 ตว ทไมซ ากน
ผใชสามารถเลอกทจะไมระบชอ หรอแสดงหลกฐานประจ าตวของ
พวกเขากบคนอน ๆ
การท าธรกรรมเกดขนระหวางแตละทอย ของ Blockchain
Blockchain ท างานไดอยางไร? (ตอ)
4. การแกไขกลบไมไดของทะเบยน (IRREVERSIBILITY OF
RECORDS)
เมอมรายการดงกลาวเขามาในฐานขอมลและในบญชทมการ
ปรบปรง ทะเบยนจะไมสามารถเปลยนแปลงได เพราะมการ
เชอมโยงกบการบนทกของรายการกอนหนา (เพราะฉะนนจงใช
ค าวา "ลกโซ (chain)")
มขนตอนวธการค านวณตาง ๆ และวธการ ทน าไปใชเพอให
แนใจวา การบนทกในฐานขอมลเปนการถาวร ตามล าดบ และ
สามารถใชไดกบคนอน ๆ ทงหมดบนเครอขาย
Blockchain ท างานไดอยางไร? (ตอ)
5. การค านวณแบบมตรรกะ (COMPUTATIONAL LOGIC)
เปนธรรมชาตของบญชแยกประเภทดจตอล การท าธรกรรมบน
Blockchain มการเชอมโยงกบการค านวณแบบตรรกะและกบ
โปรแกรมส าคญ
เพอใหผใชสามารถตงคาขนตอนวธการและกฎระเบยบ ทจะ
กระตนใหเกดการท าธรกรรมระหวาง Node โดยอตโนมต
ศกยภาพของ Blockchain
ดวย Blockchain เราสามารถจนตนาการถงโลกซงการท าสญญา
จะฝงตวดวยรหสดจตอล เกบไวในทโปรงใส ฐานขอมลทใช
รวมกน ไดรบการคมครองจากการลบและการแกไขดดแปลง
ในโลกน ทกขอตกลง ทกกระบวนการ ทกงาน ทกคน และทกการ
ช าระเงน จะมการบนทกและมลายเซนดจตอล ทสามารถระบ
ตรวจสอบ จดเกบ และใชรวมกนได
ตวกลางเชน ทนายความ โบรกเกอร และนายธนาคาร อาจจะไม
เปนสงทจ าเปนอกตอไป บคคล องคกร เครองจกร วธการและ
ขนตอน ท าไดอยางอสระ และมปฏสมพนธกบคนอนทดขน
โครงสรางใหม
การเปลยนแปลงทแทจรงของ Blockchain ในดานธรกจและภาครฐ
ยงคงตองรอเปนเวลาหลายป นนเปนเพราะ Blockchain ไมไดเปน
เทคโนโลย "กอกวน (disruptive)" ซงสามารถโจมตรปแบบธรกจแบบ
ดงเดม โดยมวธการแกปญหาตนทนต า และแซงหนาไดอยางรวดเรว
Blockchain เปน เทคโนโลยพนฐาน (foundational) มศกยภาพในการ
สรางรากฐานใหมส าหรบระบบเศรษฐกจและสงคม แตผลกระทบ
มหาศาลน จะตองใชเวลาหลายทศวรรษส าหรบ Blockchain ทจะซม
เขาไปในโครงสรางพนฐานทางเศรษฐกจและสงคม
กระบวนการของการยอมรบจะคอยเปนคอยไปและมนคง ไมใชอยาง
ฉบพลน
สถาปตยกรรมใหม
Blockchain เปนเครอขายแบบ เพอนถงเพอน (peer-to-peer)
ตงอยบนพนฐานอนเทอรเนต ซงเปดตวในเดอนตลาคม ค.ศ.
2008 โดยเปนสวนหนงของขอเสนอส าหรบ Bitcoin ทเปนระบบ
สกลเงนเสมอนจรง มอ านาจจากสวนกลาง ส าหรบการออกสกล
เงน โอนกรรมสทธ และยนยนการท าธรกรรม
Bitcoin เปนโปรแกรมแรกของเทคโนโลย Blockchain
Blockchain และ TCP/IP
แนวขนานระหวาง Blockchain และ TCP/IP มความชดเจน
เชนเดยวกบอเมลทเปดใชงานเพอการสงขอความแบบทวภาค
Bitcoin ชวยการท าธรกรรมทางการเงนในระดบทวภาคเชนกน
การพฒนาและการบ ารงรกษา Blockchain เปนแบบเปด กระจาย
และใชรวมกน เชนเดยวกบ TCP/IP
โดยมทมงานอาสาสมครทวโลกชวยกนดแลรกษาซอฟตแวร
และเชนเดยวกบอเมล ในตอนแรก Bitcoin ไดมการใชกบชมชน
ทมความกระตอรอรน แตมขนาดคอนขางเลก
ระบบการบนทกทกธรกรรม
TCP/IP ปลดลอคคณคาทางเศรษฐกจใหมไดอยางมาก โดยการ
ลดตนทนของการเชอมตอ ในท านองเดยวกน Blockchain
สามารถลดคาใชจายของการท าธรกรรมไดอยางมากมาย และม
ศกยภาพ ทจะเปนระบบของการบนทกส าหรบการท าธรกรรม
ทงหมด
ถาเกดขนจรง เศรษฐกจจะไดรบการเปลยนแปลงทรนแรงอก
ครง เมอ Blockchain มอทธพลและใชในการควบคมมากขน
การเกบบนทกของการท าธรกรรมอยางตอเนอง
ในขณะน การเกบบนทกอยางตอเนองของการท าธรกรรม เปน
หนาทหลกของทกธรกจ
ทะเบยนเหลานน ใชตดตามการกระท าและผลการปฏบตงานท
ผานมา และใหค าแนะน าในการวางแผนส าหรบอนาคต
ซงไมเพยงใหมมมองวธการทองคกรท างานภายใน แตยงระบ
ความสมพนธภายนอกขององคกรอกดวย
ทกองคกรมการเกบบนทกของตวเอง และเกบไวเปนการสวนตว
ไมจ าเปนตองมตวกลาง
ในระบบ Blockchain ฐานขอมลทเหมอนกนจะถกจ าลองแบบ
จ านวนมาก แตละรายการมเจาภาพและมการดแล โดยภาคสวน
ทสนใจ
เมอมการเปลยนแปลง ส าเนาทกชดในทอน ๆ มการปรบปรงไป
พรอม ๆ กน
ดงนนในขณะทการท าธรกรรมทเกดขน การบนทกของมลคา
สนทรพยและการแลกเปลยน จะถกปอนในบญชแยกประเภท
ทงหมดอยางถาวร
จงไมจ าเปนตองมตวกลาง ในการตรวจสอบหรอโอนกรรมสทธ
การน า Blockchain มาใช
หาก Bitcoin เปนดงเชน e-mail การใชงานของ Blockchain อยาง
เตมศกยภาพตองใชเวลานบสบปหรอไม?
ในมมมองของเรา ค าตอบคอ ใช
เราไมสามารถคาดการณไดวา จะใชเวลาอกกปในการ
เปลยนแปลง แตเราสามารถคาดเดาวา การใชงานแรกและการ
ยอมรบในวงกวางของ Blockchain จะมาถงอยางแนนอน
สองมตทเกยวของ
จากการวเคราะหประวตศาสตรแสดงใหเหนวา มสองมตทมผล
ตอวธววฒนาการเทคโนโลยพนฐาน และการใชงานทางธรกจ
ประการแรกคอ ความแปลกใหม (Novelty) ทตองใชความ
พยายาม เพอใหผใชเขาใจในสงทมนแกปญหาได
มตทสองคอ ความซบซอน (Complexity) ทแสดงโดยระดบการ
ประสานงานของระบบนเวศทเกยวของ คอจ านวนและความ
หลากหลายของฝายทตองท างานรวมกน เพอสรางความคมคา
ดวยเทคโนโลย
การยอมรบของเทคโนโลยพนฐาน
มกจะเกดขน สขนตอน แตละขนตอนจะถกก าหนดโดยความแปลก
ใหมของการใชงานและความซบซอนของความพยายามในการ
ประสานงานทจ าเปน
ความแปลกใหมและความซบซอนในระดบต า จะไดรบการยอมรบ
เปนอยางแรก
ความแปลกใหมและความซบซอนในระดบสง ใชเวลาหลายทศวรรษ
ในการพฒนา และสามารถเปลยนเศรษฐกจได
เทคโนโลย TCP/IP ทใชกบ ARPAnet ในป ค.ศ. 1972 อยในขนตอน
การเปลยนแปลงแลว แตการใชงาน Blockchain (สแดง) เพงจะ
เรมตน (รปภาพในหนาถดไป)
1. ใชงานเชงเดยว (Single use)
ในมมลางซาย มความแปลกใหมต าและการประสานงานต า
(low-novelty and low-coordination) เปนการสรางแรกเรม
คาใชจายนอย เนนในการแกปญหา
E-mail เปนทางเลอกของราคาทถกกวาโทรศพทหรอแฟกซ เปน
โปรแกรมเชงเดยว ทใชงานบน TCP/IP (แมวาคณคาจะเพม
ขนอยกบจ านวนของผใช)
Bitcoin อยใน Quadrant น แมจะอยในชวงแรก Bitcoin กให
คณคาในทนท กบผทใชเปนทางเลอกในการช าระเงน
1. ใชงานเชงเดยว (ตอ)
ในชวงทายของป ค.ศ. 2016 มลคาธรกรรมของ Bitcoin คาดวา
จะอยท $9,200 ลานเหรยญ
เปนการประมาณการอยางคราว ๆ เมอเทยบกบ $
411,000,000 ลานเหรยญ ของการช าระเงนทงหมดทวโลก
แต Bitcoin มการเจรญเตบโตอยางรวดเรวและมความส าคญมาก
ขน เชนในบรบทการช าระเงนทนท สกลเงนตางประเทศ และ
การคาขายสนทรพย ทระบบการเงนในปจจบนมขอจ ากด
2. การใชงานของกลมยอย (Localization)
มมลางขวา มความแปลกใหมคอนขางสงแตมผใชจ านวนจ ากด
(high in novelty but need only a limited number of users) ทสราง
คณคาไดทนท ดงนนจงยงคงเปนเรองงายทจะสงเสรมการ
ยอมรบ
หาก Blockchain ด าเนนไปตามเสนทางเทคโนโลยเครอขาย
(network technologies) กคาดหวงไดวา นวตกรรม Blockchain
จะมการใชงานแบบเชงเดยวในการสรางเครอขายของเอกชน ท
หลายองคกรมการเชอมตอผานแบบกระจายตว
2. การใชงานของกลมยอย (ตอ)
Nasdaq ท างานรวมกบ Chain.com ซงเปนหนงในผใหบรการ
โครงสรางพนฐาน Blockchain ในการน าเสนอเทคโนโลยส าหรบ
การประมวลผล และการตรวจสอบการท าธรกรรมทางการเงน
Bank of America, JPMorgan, the New York Stock Exchange,
Fidelity Investments และ Standard Chartered ก าลงทดสอบ
เทคโนโลย Blockchain แทนการประมวลผลธรกรรมบนกระดาษ
(paper based) ในหลายพนทเชนการคาเงน การแลกเปลยน
เงนตราตางประเทศ การเจรจาขามแดน และการโอนหลกทรพย
3. การทดแทน (Substitution)
มมบนซาย มความแปลกใหมทคอนขางต า (low in novelty) เปน
การใชงานเดยวและเปนกลมยอย แตมการประสานงานสง (high
in coordination) เพราะเกยวของกบการใชงานทกวางขน และใช
กบประชาชนมากขน
นวตกรรมเหลาน มจดมงหมายทจะเปลยนวธการทงหมดของ
การท าธรกจ
จงตองเผชญกบปญหาและอปสรรคทสงในการน าไปใช เพราะ
จ าเปนตองมการประสานงานมากขน และกระบวนการทจะเขา
แทนทอาจจะฝงลกอยในองคกร
3. การทดแทน (ตอ)
ตวอยางของการทดแทน ไดแก Cryptocurrencies เปนของใหมท
เกดขนอยางเตมทแลว เปนระบบสกลเงนทมการเจรญเตบโต
ออกมาจากเทคโนโลยการช าระเงนของ Bitcoin
ความแตกตางทส าคญคอ การท Cryptocurrency ตองใหทกภาค
สวนทจะท าธรกรรมการเงนน าระบบนไปใช ซงเปนการทาทาย
ภาครฐและสถาบน ทเคยจดการและควบคมดแลการท าธรกรรม
มาอยางยาวนาน
ผบรโภคกตองเปลยนแปลงพฤตกรรม และเขาใจความสามารถ
ในการท างานของ Cryptocurrency
4. การเปลยนแปลง (Transformation)
มมบนขวา เปนการใชงานแบบแปลกใหมทสมบรณ (completely
novel applications) หากวาประสบความส าเรจ อาจเปนการ
เปลยนแปลงลกษณะของเศรษฐกจ สงคม และระบบการเมอง
เปนการเกยวของและประสานงานกบผคนจ านวนมาก และตอง
ไดรบการตกลงกบสถาบนตาง ๆ ของกระบวนการทไดมาตรฐาน
การยอมรบจะตองมการเปลยนแปลงทางสงคม กฎหมาย และ
ทางการเมอง
4. การเปลยนแปลง (ตอ)
"การท าสญญาอยางฉลาด (Smart contracts)" อาจจะเปนการ
เปลยนแปลงการใชงานของ Blockchain ทตองการมากทสดใน
ขณะน โดยในสญญามเงอนไขในการเจรจาตอรองทตองการการ
ช าระเงนอตโนมต การถายโอนสกลเงน หรอทรพยสนอน ๆ
ยกตวอยางเชน การท าสญญาอยางฉลาด อาจมการช าระเงนให
ผขายไดทนททไดรบสนคาจากการจดสง บรษทอาจสงสญญาณ
ผาน Blockchain วาไดรบสนคาแลว หรอสนคาอาจจะมฟงกชน
GPS ซงจะบนทกการปรบปรงสถานทอยตลอดเวลา และสามารถ
เปดการเรยกช าระเงนไดโดยอตโนมต
ผบรหารควรคดเกยวกบ Blockchain ส าหรบองคกรของตวเอง
อยางไร?
เปนการงายทสดในการเรมตนดวย การใชงานแบบเชงเดยว
(single-use applications) ซงลดความเสยงได เพราะจะไมใหม
มากนก และเกยวของกบบคคลทสามนอยมาก
กลยทธหนงคอการใช Bitcoin เปนกลไกในการช าระเงน เพราะ
โครงสรางพนฐานและการตลาด Bitcoin ไดรบการพฒนาแลว
เปนอยางด และการใชสกลเงนเสมอน จะบงคบผทเกยวของ
รวมทง IT การเงน การบญช การขาย และการตลาด ใหใช
ความสามารถของ Blockchain
ผบรหารควรคดเกยวกบ Blockchain ส าหรบองคกรของตวเอง
อยางไร? (ตอ)
วธการทมความเสยงต ากคอการใช Blockchain เปนฐานขอมล
ส าหรบการใชงานภายใน เชนการจดการสนทรพยทางกายภาพ
และดจตอล บนทกการท าธรกรรมภายใน และการระบตวตน
อาจจะเปนทางออกทมประโยชนอยางยงส าหรบบรษท ทจะท าให
ฐานขอมลหลากหลายภายในไปกนไดดวยด
การทดสอบออกการใชงานแบบเชงเดยว จะชวยใหองคกร
พฒนาทกษะทพวกเขาตองการ ส าหรบการใชงานขนสงตอไป
ผบรหารควรคดเกยวกบ Blockchain ส าหรบองคกรของตวเอง
อยางไร? (ตอ)
การใชงานแบบกลมยอย (Localized applications) เปนขนตอน
ตอไป
มการลงทนในเครอขาย Blockchain จ านวนมากในขณะน และ
โครงการทเกยวของ ดเหมอนมผลกระทบระยะสนจรง
บรษททใหบรการทางการเงนจะพบวาเครอขาย Blockchain
สวนตวทพวกเขาไดตงขน ทมจ านวนของคสญญาทเชอถอไดท
จ ากด สามารถลดคาใชจายในการท าธรกรรมอยางมนยส าคญ
ผบรหารควรคดเกยวกบ Blockchain ส าหรบองคกรของตวเอง
อยางไร? (ตอ)
การพฒนาโปรแกรมทดแทน (substitute applications) ตองม
การวางแผนอยางรอบคอบ เพราะการแกปญหาอาจจะยากมาก
วธการหนง คออาจจะมงเนนไปทการเปลยนแปลงทไมตองให
ผใชเปลยนพฤตกรรมของพวกเขามากนก แตเพอใชในการ
แกปญหาทมคาใชจายหรอปญหาทไมมใครอยากท า
การทดแทน จะตองสงมอบการท างานทดเทากบวธการแกปญหา
แบบดงเดม และตองเปนเรองงายส าหรบระบบนเวศในการรบ
และน าไปใช
ผบรหารควรคดเกยวกบ Blockchain ส าหรบองคกรของตวเอง
อยางไร? (ตอ)
การเปลยนแปลง (Transformative applications) ยงคงหางไกล
แตเปนการดทจะประเมนความเปนไปไดในขณะน และลงทนใน
การพฒนาเทคโนโลยทสามารถท าใหเกดขนจรง
การนจะมประสทธภาพมากทสด ถามการน ามาใชงานกบรปแบบ
ธรกจใหม ซงเปนตรรกะของการสรางคณคาและดกจบ
นอกเหนอจากแนวทางทมอย
รปแบบธรกจดงกลาวเปนเรองยากทจะน ามาใช แตกสามารถ
ปลดลอคการเตบโตในอนาคตใหกบบรษท
ผลกระทบทส าคญ
การเปลยนแปลง (Transformative scenarios) จะเปนชวงเวลา
เวลาทายสด แตจะสงมอบคณคามหาศาล
สองประการทมผลกระทบอยางมากคอ ระบบการระบตวตนของ
ประชาชน (large-scale public identity systems) เชนการควบคม
หนงสอเดนทาง และ ขนตอนการตดสนใจ (algorithm-driven
decision making) ในการปองกนและปราบปรามการฟอกเงน
และในการท าธรกรรมทางการเงนทซบซอนเกยวของกบหลาย
ฝาย
คาดกนวาโปรแกรมเหลาน จะยงไมเปนทยอมรบในวงกวางและ
มมวลทมากพอ อยางนอยอกกวาทศวรรษหรออาจจะนานกวานน
การลงทนโครงสราง Blockchain
จากกรอบทกลาวมา ผบรหารคงคดไดวา ในวนนควรจะเรมตน
การสรางขดความสามารถขององคกรส าหรบ Blockchain ได
อยางไร
พวกเขาตองมนใจวา พนกงานของพวกเขาไดเรยนรเกยวกบ
Blockchain พฒนาโปรแกรมเฉพาะของบรษท ตามแนวทางทได
ระบไว และการลงทนในโครงสรางพนฐานของ Blockchain
ตามกรอบเวลาทวางไว อปสรรคตอการยอมรบ และความ
ซบซอนทแทจรงของการเดนทางในการยอมรบของ TCP/IP
ผบรหารควรคดอยางรอบคอบ เกยวกบความเสยงทเกยวของใน
การทดลองกบ Blockchain
สรป
เหนไดชดวา การเรมตนจากสงเลก ๆ เปนวธทด ในการพฒนาส
ความรทใหญกวา แตระดบของการลงทน ควรจะขนอยกบบรบท
ของบรษทและอตสาหกรรม
บรการทางการเงนมการยอมรบ Blockchain แตสายการผลตยง
ไมไดเรมตน แตไมวาในบรบทใด มความเปนไปไดท Blockchain
จะมผลกระทบตอธรกจของคณ
ค าถามใหญมากคอ เมอใด
Eleanor Roosevelt
From Bitcoin Wiki
การบนทกทางธรกรรม (blocks)
ขอมลการท าธรกรรมจะถกบนทกไวอยางถาวรในเอกสารทเรยกวา
บลอก (blocks)
เปรยบไดกบแตละหนาของทะเบยน (เชน บนทกการเปลยนชอ
เจาของอสงหารมทรพย) หรอการบนทกทางธรกรรมของบญชแยก
ประเภท
บลอก ถกจดตอกนเปนล าดบเชงเสนตามชวงเวลา (ทรจกกนคอ หวง
โซบลอก - block chain)
เมอมการท าธรกรรมใหม จะมการเพมบลอกเขากบจดส นสดของ
บลอกเดม เปนหวงโซทไมสามารถเปลยนแปลงหรอลบออก ในทนท
ทไดรบการยอมรบโดยเครอขาย
หวงโซบลอก (block chain)
เปนฐานขอมลการท าธรกรรมรวมกนโดย nodes ทงหมด ทเขา
รวมในระบบพนฐานของ Bitcoin protocol
หวงโซบลอก บนทกการท าธรกรรม (transaction) ทเคย
ด าเนนการทกครง ดวยขอมลทถกบนทกน ท าใหสามารถหา
คณคาของแตละ ทอย (address) ณ จดใด ๆ กได
ทกบลอกม hash ของบลอกกอนหนาน ซงมผลในการสรางหวงโซ
ของบลอกทเรมจาก บลอกปฐมกาล (genesis block) ตามล าดบ
ไปถงบลอกในปจจบน แตละบลอกจะไมสามารถปรบเปลยนได
เพราะจะมการสรางบลอกใหมตามมา
บลอกในหวงโซหลก (สด า)
เปนแถวทยาวทสดของบลอก
ทไปจาก บลอกปฐมกาล
(genesis block สเขยว) จนถง
บลอกอนลาสด
สวนบลอกสมวงเปนบลอกท
ไมไดอยในหวงโซทยาวทสด
จงไมไดใช
บลอกปฐมกาล (genesis block )
เปนบลอกแรกของหวงโซบลอก (block chain)
Bitcoin รนททนสมยก าหนดใหเปนบลอกหมายเลข 0 แมวารน
เกาใหเปน 1
บลอกปฐมกาลจะถก hardcoded อยตลอดเวลาในซอฟตแวร
เปนบลอกกรณพเศษ ทจะไมอางองบลอกกอนหนาน และเปน
บลอกทใชช าระเงนไมได
Hash
hash เปนการเปลยนขอมลขนาดใหญใหมความยาวคงท
hash เดยวกนเปนผลมาจากขอมลทเหมอนกน แตการ
ปรบเปลยนขอมลโดยแมสกนดกจะเปลยน hash นน ๆ
เชนเดยวกบขอมลคอมพวเตอรทงหมด hashes มเปนจ านวนมาก
และจะเขยนเปนเลขฐานสบหก (hexadecimal)
การท าธรกรรม (Transaction)
คอการโอนคณคา Bitcoin ทสงกระจายไปยงเครอขาย (network)
และเกบเขาบลอก
ธรกรรมอนใหมจะอางองผลการท าธรกรรมกอนหนาน และถาย
โอนคณคาของ Bitcoin เปนผลของตวใหม
การท าธรกรรมไมไดเขารหส ดงนนจงเปนไปไดทจะเรยกดการ
ท าธรกรรมทเคยเกบรวบรวมในบลอก
ผลการท าธรกรรมจะเปนไปตามทอย (addresses) และการไถ
ถอนในอนาคตตองมลายเซนทเกยวของ (relevant signature)
ทอย (Bitcoin address หรอ address)
ทอย เปนตวบงชของ 26-35 ตวอกษรและตวเลข เรมตนดวย
หมายเลข 1 หรอ 3 ทแสดงถงความเปนไปไดส าหรบการช าระเงน
ดวย Bitcoin
ทอย สามารถสรางขนไมมคาใชจาย สามารถคลก "ทอยใหม" และ
ไดรบการก าหนดทอย
ขณะนมสองรปแบบทอย ในการใชงานทวไป:
P2PKH ทเรมตนดวยหมายเลข 1 เชน:
1BvBMSEYstWetqTFn5Au4m4GFg7xJaNVN2
P2SH (ใหมกวา) เรมตนดวยเลข 3 เชน:
3J98t1WpEZ73CNmQviecrnyiWrnqRhWNLy
การใชเงนซ า (Double-spending)
คอการจายเงนจ านวนเดมมากกวาหนงครงไดส าเรจ
Bitcoin ปองการการใชเงนซ าดวยการยนยนการท าธรกรรมท
บนทกไวในหวงโซบลอก (block chain) วาเงนจ านวนดงกลาว
เคยถกใชไปกอนหรอไม โดยใชวธการแบบกระจาย ททก nodes
จะตองมฉนทามต แทนการควบคมจากหนวยกลาง
ความเสยงนจะลดลง เมอมการยนยน (confirmations) วา
ธรกรรมนไดเคยเกดขนมาแลว