thuỐc cẦm máu - trunghocduoc10 · pdf filetác dụng phụ tăng huyết...
TRANSCRIPT
![Page 1: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/1.jpg)
LOGO
THUỐC CẦM MÁU
![Page 2: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/2.jpg)
Sau khi học xong, học sinh phải
1. Trình bày đƣợc khái niệm về thuốc cầm máu, sự đông máu, cơ
chế đông máu, các loại thuốc cầm máu.
2. Kể đƣợc tác dụng, chỉ định, chống chỉ định, cách dùng các
thuốc cầm máu.
MỤC TIÊU BÀI HỌC
![Page 3: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/3.jpg)
1. ĐẠI CƢƠNG
2. CÁC THUỐC CẦM MÁU
NỘI DUNG BÀI HỌC
![Page 4: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/4.jpg)
THUỐC CẦM MÁU
Là những chất có tác dụng ngăn cản hoặc hạn chế sự chảy máu ra
khỏi thành mạch khi thành mạch bị tổn thương
ĐẠI CƢƠNG 1
![Page 5: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/5.jpg)
KHÁI NIỆM VỀ SỰ CẦM MÁU, ĐÔNG MÁU
Bình thường máu chảy trong lòng mạch không đông là do:
+ Trong máu có những chất chống đông
+ Thành mạch nhẵn
+ Tim co bóp đẩy máu chảy đồng đều
Khi máu chảy ra khỏi cơ thể hoặc chạm vào vật thô ráp sẽ đông lại
sau 2- 4 phút
ĐẠI CƢƠNG 1
![Page 6: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/6.jpg)
KHÁI NIỆM VỀ SỰ CẦM MÁU, ĐÔNG MÁU
CẦM MÁU: là một quá trình, gồm nhiều phản ứng sinh học có ý
nghĩa tự vệ, giúp máu ngừng chảy sau khi thành mạch bị tổn thương
ĐÔNG MÁU: là một hiện tượng chuyển từ trạng thái lỏng sang trạng
thái “gel”, biểu hiện bằng sự tạo thành cục máu
Khi cơ chế cầm máu, đông máu bị rối loạn thì xảy ra hội chứng
chảy máu nhẹ hoặc nặng
ĐẠI CƢƠNG 1
![Page 7: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/7.jpg)
Các giai đoạn cầm máu
Cầm máu sơ khởi tạo cục máu không bền vững
Đông máu huyết tƣơng tạo cục máu đông dạng “gel”
Tiêu sợi huyết tan cục máu
ĐẠI CƢƠNG 1
![Page 8: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/8.jpg)
Cầm máu sơ khởi
Thành mạch
Tiểu cầu: vai trò then chốt
Các yếu tố đông máu
• Willebrand: cầu nối tiểu cầu - lớp collagen
• Fibrinogen (dạng hòa tan): cầu nối tiểu cầu – tiểu cầu
ĐẠI CƢƠNG 1
![Page 9: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/9.jpg)
CẦM MÁU SƠ KHỞI
Willebrand
Tiểu cầu
thành mạch
Nút tiểu cầu
lỏng lẻo
![Page 10: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/10.jpg)
Đông máu huyết tƣơng
Gồm ba giai đoạn liên tiếp nhau:
Giai đoạn 1: thành lập prothrombinase
Giai đoạn 2: thành lập thrombin
Prothrombinase, Ca++
Prothrombin Thrombin
Hoạt hóa yếu tố XIII
Giai đoạn 3: thành lập fibrin
Thrombin, Ca++, XIII hoạt hóa Fibrinogen Fibrin
ĐẠI CƢƠNG 1
![Page 11: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/11.jpg)
Tiêu sợi huyết
Sự co cục máu: sau khi máu đông một thời gian, cục máu co lại,
huyết thanh thoát ra
Sự tan cục máu đông:
Plasmin
Sau khi cục máu tiêu hoàn toàn thì thành mạch trở lại bình thường và
máu lưu thông dễ dàng
Fibrin
P.D.F
ĐẠI CƢƠNG 1
![Page 12: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/12.jpg)
QUÁ TRÌNH CẦM MÁU
Tổn thƣơng thành mạch
Cục máu đông
Tan cục máu
Co mạch
Dòng máu
chậm lại
Tiểu cầu bám vào collagen
serotonin
ADP, TX A2
Tiểu cầu kết tập Đông máu
Fibrin
Plasmin
![Page 13: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/13.jpg)
CƠ CHẾ ĐÔNG MÁU
ĐẠI CƢƠNG 1
![Page 14: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/14.jpg)
THUỐC 1
TRỰC TIẾP
GIÁN TIẾP
CO MẠCH
Calci clorid, Calci gluconat
Vitamin K
Ergometrin maleat, Ergotamin tartrat,
Oxytocin
PHÂN LOẠI THUỐC ĐÔNG MÁU
![Page 15: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/15.jpg)
1. THUỐC THAM GIA TRỰC TIẾP VÀO QUÁ TRÌNH ĐÔNG MÁU:
THUỐC 2
Thuốc CALCI CLORID
Tác dụng - Giúp hình thành và bền vững cục
máu đông
- Cung cấp calci cho cơ thể
Chỉ định - Cầm máu: chảy máu cam, chảy máu
dạ dày, xuất huyết dưới da
- Chống co giật do hạ calci huyết
- Trẻ chậm mọc răng, PNCT và cho
con bú
Chống CĐ Tiêm dưới da, tiêm bắp (hoại tử)
Sỏi mật, sỏi thận, đang dùng digitan
Tác dụng phụ Tăng calci huyết, tăng calci niệu
![Page 16: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/16.jpg)
2. THUỐC THAM GIA GIÁN TIẾP VÀO QUÁ TRÌNH ĐÔNG MÁU
THUỐC 2
Thuốc Vitamin K1 (Phytomenadiol, -
phyloquinon)
Tác dụng - Tham gia TH prothrombin ở gan, là yếu
tố tham gia vào quá trình đông máu; làm
bền vững thành mạch.
- Thiếu vitamin K: gây chảy máu
Chỉ định - Điều trị chảy máu do thiếu vitamin K
- Chuẩn bị phẫu thuật
- Điều trị các TH thiếu vitamin K (do thức
ăn đưa vào thiếu, thiếu mật, vi khuẩn
ruột bị tiêu diệt)
- Giải độc khi dùng quá liều các thuốc
chống đông máu như Dicumarin,
Warfarin, Heparin …
![Page 17: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/17.jpg)
2. THUỐC THAM GIA GIÁN TIẾP VÀO QUÁ TRÌNH
ĐÔNG MÁU
Vitamin K2 (Menaquinon)
- Có nhiều trong thịt, cá, lòng đỏ trứng …,
- Vi khuẩn ruột có khả năng tổng hợp vitamin K2
đủ dùng cho cơ thể;
- Tác dụng kém hơn vitamin K1
THUỐC 2
![Page 18: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/18.jpg)
2. THUỐC THAM GIA GIÁN TIẾP VÀO QUÁ TRÌNH
ĐÔNG MÁU
Vitamin K3 (Menadion, Vikasol)
- Tổng hợp hóa học, dễ tan trong nước
- Vào cơ thể, vitamin K3 vitamin K2 có hoạt
tính, nên vitamin K3 có tác dụng chậm
- Vitamin K3 gây thiếu máu tan máu và chết do
vàng da chảy máu ở trẻ em < 30 tháng tuổi
- Tác dụng phụ: kích ứng niêm mạc, gây nôn,
niêm mạc thận có thể bị tổn thương gây albumin niệu
THUỐC 2
![Page 19: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/19.jpg)
3. THUỐC GÂY CO MẠCH CẦM MÁU
THUỐC 2
Thuốc ERGOMETRIN MALEAT (Ergonovin, Ergobazin)
Tác dụng Có tác dụng trực tiếp lên cơ trơn tử cung, làm co bóp
tử cung, co mạch
Chỉ định Phòng và điều trị chảy máu sau đẻ do đờ tử cung.
Phòng băng huyết trong và sau nạo thai
Chống CĐ Cao huyết áp, suy gan, suy thận nặng
Tác dụng phụ Tăng huyết áp, hoại tử cơ tử cung nếu tiêm nhiều lần
và liên tiếp
Methylergometrin : tác dụng mạnh hơn ergometrin
![Page 20: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/20.jpg)
3. THUỐC GÂY CO MẠCH CẦM MÁU
THUỐC 2
Thuốc ERGOTAMIN TARTRAT (Ergotartrat, Rigertamin)
Tác dụng Co cơ tử cung như Ergometrin nhưng kéo dài
hơn, co thắt mạch máu não
Chỉ định - Cầm máu trong sản khoa như Ergometrin
- Điều trị đau nửa đầu (do sự giãn các mạch máu
não gây ra)
Chống CĐ - Cao huyết áp, suy gan, suy thận nặng
- Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ
vữa mạch, có thai
Tác dụng phụ - Buồn nôn, đau cơ
- Tăng huyết áp, co mạch vành tim
Dihydroergotamin: - tác dụng cầm máu kém hơn ergotamin
- tác dụng trên TK tốt hơn ergotamin trị đau nửa đầu
![Page 21: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/21.jpg)
3. THUỐC GÂY CO MẠCH CẦM MÁU
THUỐC 2
Thuốc OXYTOCIN (Pitocin, Syntocinon)
Tác dụng Gây co bóp tử cung giúp thai ra nhanh, tử cung co hồi
lại nhanh và cầm máu
Chỉ định - Gây chuyển dạ (vỡ ối, thai chết lưu, phá thai)
- Hỗ trợ chuyển dạ (khi cơn co tử cung yếu và thưa)
- Phòng và điều trị chảy máu sau đẻ do đờ tử cung
Chống CĐ Tử cung dọa vỡ, thai ngang, bất thường khung chậu
Tác dụng phụ Vỡ tử cung, thai thiếu oxy, ngộ độc thuốc
![Page 22: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/22.jpg)
4. THUỐC KHÁC
THUỐC 2
Thuốc CARBAZOCHROM ( Adrenoxyl)
ETHAMSYLAT (Dicynon)
Tác dụng - Tăng sức kháng thành mạch
- Giảm tính thấm thành mạch
Chỉ định - Chữa chảy máu do giòn mao mạch
- Phòng chảy máu sau phẫu thuật tạo hình, tai
mũi họng, cắt bỏ tuyến tiền liệt
![Page 23: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/23.jpg)
XIN CHÂN THÀNH CÁM ƠN
SỰ THEO DÕI CỦA CÁC BẠN
![Page 24: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/24.jpg)
CÂU HỎI ÔN TẬP
Câu 1. Chỉ định của Vitamin K1:
a. Điều trị ngộ độc INH
b. Điều trị thiếu máu hồng cầu to
c. Cầm máu sau đẻ do đờ tử cung
d. Điều trị viêm đau dây thần kinh
e. Giải độc khi dùng nhiều thuốc chống đông máu
![Page 25: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/25.jpg)
CÂU HỎI ÔN TẬP
Câu 2. Thuốc dùng trƣớc và sau khi đẻ
a. Oxytocin
b. Ergometrin
c. Ergotamin
d. Cả A,B đúng
e. Cả A, B, C đều đúng
![Page 26: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/26.jpg)
CÂU HỎI ÔN TẬP
Câu 3. Điều nào sau đây không phải là chống chỉ định của calci
clorid
A. Tăng calci huyết
B. Tăng calci niệu
C. Sỏi mật, sỏi thận
D. Hạ calci huyết
E. Bệnh nhân đang dùng Digoxin
![Page 27: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/27.jpg)
CÂU HỎI ÔN TẬP
Câu 4. Ergometrin đƣợc dùng trong trƣờng hợp:
a. Xuất huyết do suy gan
b. Xuất huyết do loét dạ dày
c. Chảy máu sau đẻ do đờ tử cung
d. Chảy máu cam
d. Dọa sảy thai
![Page 28: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/28.jpg)
CÂU HỎI ÔN TẬP
PHÂN BIỆT ĐÚNG, SAI
1. Oxytocin gây giảm oxy huyết ở thai nhi
2. Vi khuẩn đường ruột có khả năng tổng hợp vitamin K2 đủ dùng cho
cơ thể
3. Trong máu không có sẵn các yếu tố gây đông máu
4. Ergometrin dùng chữa băng huyết và chữa cơn đau nữa đầu
5. Vitamin K3 có thể gây tan máu và chết do vàng da chảy máu ở trẻ
em < 30 tháng tuổi
![Page 29: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/29.jpg)
THÀNH MẠCH
Lớp dưới nội mô
(Willebrand,
collagen)
Lớp nội mô
(heparan sulfat)
Khi có tổn thương thành mạch:
• Mạch máu co giảm lưu lượng máu
• Bộc lộ lớp collagen nội mạc gây đông máu
![Page 30: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/30.jpg)
TIỂU CẦU
Khi tiểu cầu tiếp xúc collagen
của lớp dưới nội mô thì tiểu cầu bị kích hoạt
Thay đổi hình thái: hình cầu có giả túc
Phóng xuất → ADP (adenosine diphosphate): kết dính tiểu cầu
→ serotonin: co mạch
→ TXA2 (thromboxan A2): co mạch và kết dính tiểu cầu
![Page 31: THUỐC CẦM MÁU - trunghocduoc10 · PDF fileTác dụng phụ Tăng huyết áp, ... - Suy tuần hoàn ngoại vi, bệnh mạch vành, xơ vữa mạch, có thai Tác dụng phụ](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022052515/5a7880387f8b9ab8768bf06c/html5/thumbnails/31.jpg)
CÁC YẾU TỐ ĐÔNG MÁU
ĐẠI CƢƠNG 1