thuyết trình ptct cao hoc. chinh sach quan ly moi truong

Phân tích quy trình xây dựng chính sách quản lý chất thải rắn tại Trung Quốc

Giới thiệu đề tài

1. Mục tiêu nghiên cứuHiểu rõ quy trình xây dựng chính sách tại TQĐánh giá quy trình xây dựng và thực thi chính sách quản lý CTR tại TQRút ra bài học kinh nghiệm tại Việt Nam2. Nội dung nghiên cứu:Tìm hiểu về thể chế chính trị và bộ máy nhà nước của Trung QuốcTìm hiểu hiện trạng ô nhiễm môi trường tại TQTìm hiểu, phân tích, đánh giá chính sách quản lý CTR tại TQRút ra bài học kinh nghiệm cho Việt Nam

3. Phương pháp nghiên cứu Tìm kiếm, dịch và đọc tài liệu nghiên cứu về chính sách quản lý chất thải rắn tại Trung QuốcPhân tích đánh giá các chính sách quản lý chất thải rắn; So sánh với Agenda và thuyết EM để đánh giá sự thành công và thất bại của chính sách

4. Đối tượng nghiên cứu:Luật ngăn ngừa và kiểm soát ô nhiễm do chất thải rắn tại TQ

Giới thiệu đề tài

Nội dung báo cáoGiới thiệu bối cảnh Trung QuốcGiới thiệu bối cảnh Trung Quốc1

Hiện trạng môi trường tại TQHiện trạng môi trường tại TQ22

Giới thiệu hính sách quản lý CTRGiới thiệu hính sách quản lý CTR3

Thực hiện chính sáchThực hiện chính sách44

Đánh giá chính sáchĐánh giá chính sách55

Kết luận – Bài học kinh nghiệm cho VNKết luận – Bài học kinh nghiệm cho VN66

1. Giới thiệu bối cảnh TQDiện tích 9,6 km2

Dân số 1,35 tỷ người

GDP /người (2013) 9.142,67 USD

HDI (2013) 0,719

Theo IMF (10/2015), Trung Quốc đang là nước có GDP (PPP) cao nhất thế giới 19.510 tỷ USD?

1. Giới thiệu bối cảnh TQ

Tiêu chí

Tiếng nói và trách nhiệm giải trình

Ổn định chính trị, không xung đột

Mức độ hữu hiệu của chính phủ

Chất lượng điều tiết của nhà nước

Thượng tôn pháp luật

Kiểm soát tham nhũng

Năm Phần trăm đáp ứng tiêu chí

Chất lượng quản trị quốc gia của Trung QuốcNguồn: Worldwide Governance Indicators (2015)

1. Giới thiệu bối cảnh TQ

2. Hiện trạng môi trường

Ô nhiễm không khí tăng 498.6% từ

1980 - 2012Sources: US Energy Information

Administration, World Bank, NASA, BP Statistical Review of Worla Energy


Hồ Sào tại Hợp Phì, tỉnh An Huy

Hồng Kông


Bắc Kinh

Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc

2. Hiện trạng môi trườngBãi biển Dameisha ở

thành phố Thâm Quyến, tỉnh Quảng Đông


Một vụ nổ lớn xảy ra đã khiến cho khoảng 1,8 tỷ lít dầu bị tràn ra tại cảng Đại Liên,tỉnh Liêu Ninh, Trung Quốc. (2010)

2. Hiện trạng môi trườngMột hồ nước có màu hồng do bị ô nhiễm từ một nhà máy nhựa phế thải ở tỉnh Hà Bắc,

Trung Quốc, ngày 22/10/2014.

Phế liệu và chất thải nhựa nhập khẩu chất thành đống ở gần một cảng tại Thiên Tân,

Trung Quốc.


Vụ nổ kho hàng tại Thiên Tân, Trung Quốc

12/08/2015: vụ nổ kho hàng Thiên Tân, trong đó có hơn 100 tấn hóa chất kịch độc Cyanua Natri (NaCN).104 người chết, 71 người bị thương nặng, 722 người phải nhập viện, khoảng 6.300 đã được di dời.Thiệt hại về tài sản lên tới hàng chục tỷ Nhân dân tệ.

3. Giới thiệu chính sách CTR

2000- nay

1993-1999

1985-1992

1979-1984

Đẩy mạnh công nghiệp nặngĐẩy mạnh công nghiệp nặng(điện, luyện kim, xe hơi, hoá chất)(điện, luyện kim, xe hơi, hoá chất)

Đẩy mạnh công nghiệp hoá và Đẩy mạnh công nghiệp hoá và đô thị hoáđô thị hoá

Phát triển công nghiệp nhẹPhát triển công nghiệp nhẹ(dệt nhuộm, thực phẩm)(dệt nhuộm, thực phẩm)

Cải cách nông nghiệpCải cách nông nghiệp

1949-1978 ƯƯu tiên phát triển công nghiệp nặng u tiên phát triển công nghiệp nặng định hướng XHCNđịnh hướng XHCN

3. Giới thiệu chính sách

Giai đoạn 1949 – 1978 (Mao Trạch Đông)Trải qua thời kỳ “Bước đại nhảy vọt” (1958-1960) và “Cải cách văn hoá” (1966-1976)Tập trung cho phát triển công nghiệp nặng (thép)Thuyên chuyển nông nghiệp sang sản xuất thépXung đột chính trị gay gắtCác vấn đề môi trường bị bỏ ngõ


Giai đoạn 1979 – 1984 (Đặng Tiểu Bình)Tập trung cải cách nông nghiệpGiá trị sản xuất công nghiệp và nông nghiệp tăng gấp đôi năm 1978Công nghiệp còn lạc hậu, tiêu tốn năng lượng và hiệu quả kém1973: Tổ chức Đại hội quốc gia về Bảo vệ môi trường lần thứ nhất 1979: Ban hành Luật Bảo vệ môi trườngQuản lý môi trường còn nhiều bất cập, quan liêu1984: Thành lập Uỷ ban Quốc gia Bảo vệ môi trường, ban hành Luật ngăn ngừa và kiểm soát ô nhiễm nước


Giai đoạn 1985 – 1992 (Đặng Tiểu Bình)Cải cách kinh tế, thời kỳ mở cửaPhát triển công nghiệp nhẹ (thực phẩm, dệt nhuộm, tiêu dùng)Đầu tư các dự án tiêu thụ năng lượng lớn (giấy, mạ điện, luyện kinh quy mô nhỏ)1987: Luật ngăn ngừa và kiểm soát ô nhiễm không khí (sửa đổi 1995)


Giai đoạn 1993 – 1999 (Giang Trạch Dân)Phát triển công nghiệp hoá và đô thị hoáĐẩy mạnh công nghiệp nặng (hoá chất, dầu mỏ, cơ sở hạ tầng…)1995: Luật ngăn ngừa và kiểm soát ô nhiễm do CTR (sửa đổi năm 2004)1999: Luật ngăn ngừa và kiểm soát ô nhiễm tiếng ồn


Giai đoạn 2000 – nayTập trung phát triển công nghiệp nặng tối đa song song với bảo vệ môi trường2002: Luật đánh giá tác động môi trường (hiệu lực 01/09/2003), Luật thúc đẩy sản xuất sạch hơnKế hoạch 5 năm lần XII: Kêu gọi đầu tư nước ngoài vào nông nghiệp hiện đại, công nghệ cao và các ngành công nghiệp bảo vệ môi trường2014: Sửa đổi Luật bảo vệ môi trường (1/1/2015)Hiện nay đang dự thảo Luật Thuế bảo vệ môi trường (tháng 06/2015)


Sửa đổi chính thức có hiệu lực

ngày 01/04/2005

19951995

19961996

20042004

20052005

Chính thức có hiệu lực ngày 01/04/1996

Sửa đổi ngày 29/12/2004

Thông qua tại kỳ họp 16 của Ủy ban

Thường trực Quốc hội Dân quốc, ban hành theo Sắc lệnh

số 58 của CTN Giang Trạch Dân ngày 30/10/1995

3. Giới thiệu chính sách CTRMột số điểm khác biệt trong Luật sửa đổi so với ban đầu

1995 2004Điều khoản

quy định 6 chương 76 điều 6 chương 91 điều

Mục tiêu Thúc đẩy phát triển hiện đại hóa theo định hướng xã hội chủ nghĩa

Thúc đẩy phát triển bền vững kinh tế và xã hội

Nguyên tắc Quản lý và xử lý chất thải an toàn Xử lý CTR thành không nguy hại

Nội dung Mức phí phạt thấp hơnVD: Nếu gây ô nhiễm CTR nặng phạt 500.000 NDT

• Định nghĩa lại CTR• Thêm định nghĩa về “lưu trữ chất

thải”• Nâng mức phí phạt khi vi phạmVD: Nếu gây ô nhiễm CTR nặng phạt

từ 1 triệu NDT trở lên

4. Thực hiện chính sách


Hệ thống Luật quốc gia

Luật chungLuật Bảo vệ môi trường (điều 24)Luật ngăn ngừa và kiểm soát ô nhiễm do CTRLuật Thúc đẩy sản xuất sạch hơn

Giảm thiểu tại nguồn

Phân loại Luật ngăn ngừa và kiểm soát ô nhiễm do CTR (Điều 42, chương 3)Thu gom, lưu

trữLuật ngăn ngừa và kiểm soát ô nhiễm do CTR (Điều 40, 41, chương 3)

Vận chuyển và quản lý

Luật Bảo vệ môi trường (Điều 33)Luật ngăn ngừa và kiểm soát ô nhiễm do CTR (Điều 23, chương 3)Quy định Kiểm soát độ an toàn của hoá chất nguy hiểm (Điều 4)

Hệ thống Luật quốc gia

Chôn lấp Quản lý giấy phép chất thải nguy hại (Điều 5, chương 2)Công ước Basel, Phụ lục IV.A

Đốt

Tái chế Công ước Basel, Phụ lục IV.B

Chất thải nguy hại Quản lý giấy phép chất thải nguy hại


Hệ thống Luật địa phương

Luật chungTiêu chuẩn vệ sinh đối với thiết kế của cơ sở công nghiệpTiêu chuẩn chất lượng vệ sinh môi trường đô thị. Số 21Tiêu chuẩn thải bỏ CTR tích hợp. GB8978/1996

Thu gom và lưu trữ Tiêu chuẩn về vị trí của các cơ sở vệ sinh môi trường

Xử lý và chôn lấp

Tiêu chuẩn kiểm soát ô nhiễm do bãi chôn lấp rác thải hộ gia đìnhTiếu chuẩn đối với Dự án Kỹ thuật xử lý cho bãi chôn lấp rác thải đô thị

Đốt Tiêu chuẩn kiểm soát ô nhiễm do lò đốt rác thải đô thịCTR nguy hại (công

nghiệp)Tiêu chuẩn kiểm soát ô nhiễm do lò đốt rác thải nguy hạiXác định tiêu chuẩn cho rác thải nguy hại



Được thu gom bởi

vệ sinh MT

Vận chuyển bởi

đơn vị thu gom

Bởi cá nhân

Rác thải đô thị

Một phần gom lại

Bởi đơn vị

trung chuyển

Bãi chôn lấp Đốt

Trạm trung

chuyển

Tái chế

Được thu gom bởi

doanh nghiệp

Vận chuyển bởi

đơn vị thu gom

Thu gom

Rác thải công

nghiệp

Bởi đơn vị

trung chuyển

Bãi chôn lấp Đốt

Cơ sở

xử lý

Tái chế

Quản lý bởi cơ quan nhà nước về môi trường

Không nguy hại

Không tái chế

Nguy hại



• Các đơn vị, cá nhân sản xuất chất thải rắn phải có biện pháp để ngăn chặn hoặc giảm thiểu ô nhiễm môi trường do chất thải rắn

• Việc tồn trữ, vận chuyển và xử lý rác, với mục đích ngăn ngừa hoặc giảm thiểu ô nhiễm môi trường

• Những đơn vị sản xuất chất thải nguy hại phải báo cáo và đăng ký với cơ quan nhà nước

• Những đơn vị tham gia vào các hoạt động liên quan đến việc thu thập, lưu trữ và xử lý chất thải nguy hiểm nộp đơn xin cấp phép hoạt động cho cơ quan nhà nước, phải lập các biện pháp khẩn cấp và các biện pháp phòng ngừa trong trường hợp tai nạn, và phải báo cáo cho bộ phận hành chính về bảo vệ môi trường theo các chính phủ

• Cơ sở vật chất, trang thiết bị, thùng chứa, bao bì,….. được sử dụng để thu thập, lưu trữ, vận chuyển, hoặc xử lý chất thải nguy hiểm phải đảm bảo không để phát sinh chất thải ra môi trường


• Dự thảo Thuế môi trường (tháng 6/2015): Do cơ quan thuế quản lý

Mặt hàng chịu thuế Đơn vị thuế Số tiền tính thuế (NDT)

Chất thải rắn

Xỉ luyện kim 1 tấn 25

Tro than 1 tấn 30

Xỉ lò cao 1 tấn 25Chất thải sau khai thác

than 1 tấn 5

Phế phẩm (trấu) 1 tấn 15Chất thải rắn khác (kể cả phế liệu bán rắn và chất

lỏng)1 tấn 25


• Phí môi trường dành cho công tác phòng chống và cải

thiện ô nhiễm môi trường do chất thải nguy hiểm gây ra.

• Phí môi trường ở Trung Quốc được sử dụng để tài trợ

cho các ngành công nghiệp làm giảm ô nhiễm (khoảng

70 – 80% tổng số lệ phí) và phần còn lại dành cho chi phí

quản lý


Bất cứ ai gây ra tai nạn ô nhiễm môi trường bởi chất thải rắn bị phạt

không ít hơn 20.000 NDT nhưng không quá 200.000 NDT

Trong trường hợp gây ô nhiễm nặng, mức phạt sẽ là 30% tổn thất

trực tiếp nhưng không quá 1.000.000 NDT

Không báo cáo đăng ký chủ nguồn chất thải nguy hại cho cơ quan

nhà nước bị phạt 5.000.000 NDT nhưng không quá 50.000 NDT


Bất cứ ai nhập khẩu chất thải bị cấm nhập khẩu vào bị phạt không ít

hơn 100.000 NDT nhưng không quá 1.000.000 NDT

Thu nhận, lưu trữ và vận chuyển và xử lý chất thải nguy hại không

theo quy định (không có nhãn hiệu,) bị phạt từ 100.000 NDT không

quá 100.000 NDT


• Trung tâm giáo dục môi trường và Truyền thông trung tâm thông tin dành riêng cho môi trường và phát triển bền vững

• Nhiệm vụ: cung cấp nguồn tài liệu, kiến thức về môi trường (nghiên cứu, hàng tháng xuất bản các tài liệu giáo dục về môi trường và tiêu dùng bền vững) – website: www.greenchoice.cn

http://www.chinacsrmap.org/Org_List_EN.asp?LstFlt_D1=15


• China Environment Daily: một tờ báo chuyên nghiệp phân phối quốc tế về lĩnh vực bảo vệ môi trường, là tờ báo duy nhất trong thế giới của loại hình này phương tiện truyền thông Trung Quốc trở nên quen thuộc hơn với bảo vệ môi trường


• Thành lập "Giải thưởng Hội Đồng Thường Niên cho quản lý doanh nghiệp xanh", "Giải thưởng Hội đồng nhân dân thường niên về bảo vệ môi trường", "Giải thưởng Hội Đồng Thường Niên cho đóng góp nổi bật cho bảo vệ môi trường", "Giải thưởng Hội Đồng Thường Niên cho người tham gia hoạt động bảo vệ môi trường của doanh nghiệp"


• Fuji Xerox High-Tech (Shenzhen) Co., Ltd: đã tổ chức "Fuji Xerox Cup" - Tôi Bảo vệ Môi trường - Cuộc thi viết quốc gia về thực hành xã hội bảo vệ môi trường trong học sinh trung học và tiểu học .

5. Đánh giá chính sách

So sánh về phân cấp ưu tiên quản lý CTR

của Trung Quốc (2005)


Đồ thị thể hiện lượng CTR đô thị phát sinh và thải bỏ


Đồ thị thể hiện lượng CTR công nghiệp phát sinh, tái sử dụng và thải bỏ


• Gia tăng nhanh về công bố thông tin về môi trường• Được hỗ trợ đắc lực bởi hệ thống công nghệ thông tin• Thường được gắn nhãn: quy định / quản trị của thông

tin• Có 2 triển vọng: Sự tham gia của công dân / công ty tốt hơn Cải thiện hiệu suất môi trường


Nghị định công bố thông tin môi trường• Là một phần trong Quy định công khai thông tin của chính

phủ năm 2008 (ban hành 2007, hiệu lực ngày 01/05/2008)• Quy định Phòng Bảo vệ môi trường và các công ty phải

công khai các thông tin về: Luật môi trường Chất lượng môi trường Quản lý môi trường Các sự cố môi trường

Biên bản vi phạm doanh nghiệp

(28 điểm)

Kết quả thực hiện chiến dịch chống DN ô nhiễm (8 điểm)

Thông tin kiểm toán sản xuất sạch (8 điểm)

Xếp hạng hiệu quả

môi trường doanh

nghiệp (8 điểm)

Kiến nghị và khiếu nại được xác minh (8 điểm)

Báo cáo ĐTM phê

duyệt hoàn

thành dự án (8 điểm)

Dữ liệu phí xả thải (4 điểm)

Yêu cầu thông tin công khai (18 điểm)

Tổng PITI năm 2012

( 100 điểm)

Chỉ số minh bạch thông tin môi trường tại TQPollution information transparency Index



Agenda 21(chương 20&21) Thuyết EM

Hệ thống luật pháp đáp ứng được các yêu cầu của Agenda21 về quản lý CTR

Đã có sự xây dựng luật kiểu ‘cùng tham dự’

Xây dựng hệ thống Luật về xuất nhập khẩu rác thải rõ ràng

Đã có sự phân cấp trong quản lý CTR

Khuyến khích các chuyên gia và doanh nghiên cứu về CTR nguy hại

Tăng lượng rác thải được thu gom và xử lý an toàn

Dịch vụ liên quan đến quản lý CTR được cung cấp trên toàn quốc


Agenda 21(chương 20&21) Thuyết EM

Chưa thấy các chương trình hay chính sách dài hạn nhằm giảm thiểu CTR nguy hại

Luật pháp còn mang tính đối phó

Các thông tin về ô nhiễm môi trường chưa được cập nhật và quản lý đầy đủ bởi Chính phủ

Chưa có sự hợp tác hay đồng cảm giữa nhà nước với doanh nghiệp

CTR vẫn chủ yếu được xử lý qua chôn lấp hoặc đốt, ít tái chế

Chưa thấy sự chuyển dịch xử lý cuối nguồn sang ngăn ngừa, sản xuất sạch hơn

Lượng rác bị thải bỏ trực tiếp ra môi trường vẫn tăng lên hàng năm

Nhận thức của người dân về bảo vệ môi trường chưa cao

Người dân chưa thực sự có quyền tham gia vào quá trình lập pháp

6. Bài học kinh nghiệm cho VNNhững vấn đề còn tồn tạiChưa có Luật riêng dành cho quản lý CTRCông nghệ xử lý rác thải còn lạc hậu, không minh bạch trong quá trình xử lýPhí thu gom rác thải chưa có khung quy định rõ ràng, do đơn vị thu gom tự quyết địnhKhung pháp lý chưa quy định về thuế và phí cho từng loại rác thải (vì chưa phân loại rác tại nguồn) công cụ kinh tế chưa mạnh mẽÝ thức bảo vệ môi trường của người dân và doanh nghiệp chưa cao tính hiệu quả của công cụ truyền thông chưa được phát huyChưa áp dụng được chương trình phân loại rác tại nguồn

6. Bài học kinh nghiệm cho VN

Cần xây dựng Luật riêng cho quản lý CTR trong đó quy định rõ ràng các mức thuế và phí cho từng phân đoạn quản lý (thu gom, vận chuyển, mức phạt…).

Cải thiện hệ thống thu gom và xử lý, nâng cấp công nghệ xử lý không gây các ô nhiễm thứ cấp cho môi trường.

Tăng cường vai trò và trách nhiệm của truyền thông môi trường giúp nâng cao nhận thức của cộng đồng và doanh nghiệp.

6. Kết luận

Luật ngăn ngừa và kiểm soát ô nhiễm do CTR tại Trung Quốc phần nào cho thấy hiệu quả trong quá trình quản lý CTR của nước này, đồng thời thể hiện sự quan tâm của Chính phủ đối với các vấn đề môi trường.

Tuy nhiên, do tốc độ phát triển kinh tế và dân số quá nhanh, việc kiểm soát thực thi tại Trung Quốc gặp nhiều khó khăn và chưa đáp ứng được một số mục tiêu đặt ra.

Trung Quốc đang là cường quốc đứng thứ 2 sau Mỹ, cần kiện toàn luật pháp và đưa ra các chính sách dài hạn để góp phần tích cực hơn vào việc bảo vệ môi trường toàn cầu.

Cám ơn sự lắng nghe của thầy và các bạn!

thuyết trình ptct cao hoc. chinh sach quan ly moi truong

Education