tÀi chÍnh - tiỀn tỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_c1_daicuong_t… ·...

122
HC KI 2019 - 2020 1 1 TÀI CHÍNH - TIN T1

Upload: others

Post on 06-Oct-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

HỌC KỲ I 2019 - 2020

1

1

TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1

Page 2: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

Chương trình

Giới thiệu ✓ Giáo viên ✓ Kết cấu môn học ✓ Tài liệu tham khảo ✓ Kiểm tra đánh giá

2

Page 3: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

Giảng viên/Liên lạc chuyên môn1. HOÀNG VĂN LIÊM (GIẢNG VIÊN CHÍNH, TIẾN SỸ; Khoa Tài chính – Ngân hàng)

✓ Liên lạc: ⬥ Email: [email protected]; ⬥ ĐT: 097.199.1954

2. LÊ NGỌC QUỲNH ANH (GIẢNG VIÊN, THẠC SỸ; Khoa Tài chính - Ngân hàng)

- Email: [email protected]; - ĐT: 0905.768.257

3. NGUYỄN HỒ PHƯƠNG THẢO (GIẢNG VIÊN, THẠC SỸ; Khoa Tài chính - Ngân hàng) - Email: [email protected]; - ĐT: 0988.274.725

CHỦ ĐỀ THƯ: N01/N02/N03/N09/N010/N015; (HỌ VÀ TÊN SV)

3

Page 4: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

Yêu cầu đầu raKiến thức:

✓ Hiểu được bản chất của tài chính, tiền tệ. ✓ Hiểu rõ về cấu trúc và các công cụ chủ yếu của thị

trường tài chính. ✓ Nắm vững các loại lãi suất và các nhân tố ảnh hưởng đến lãi suất

✓ Nắm vững chức năng của ngân hàng thương mại. ✓ Nắm vững chức năng của ngân hàng trung ương, và

các công cụ chủ yếu mà ngân hàng trung ương sử dụng để thực thi chính sách tiền tệ.

4

Page 5: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

Yêu cầu đầu raKỹ năng:

✓ Trang bị cho sinh viên đầy đủ kiến thức để có khả năng phân tích và đánh giá các hiện tượng kinh tế như là: cơ chế can thiệp đến nền kinh tế bằng chính sách tiền tệ, cơ chế tác động đến lãi suất…; vận dụng để tính toán các loại lãi suất hiệu dụng của các công cụ tài chính trong thực tế.

✓ Nâng cao một số kỹ năng mềm: phương pháp tư duy, đặt vấn đề, kỹ năng thuyết trình, làm việc nhóm.

5

Page 6: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

Kết cấu môn họcChương 1: Đại cương về tài chính - tiền tệ Chương 2: Thị trường tài chính Chương 3: Những vấn đề cơ bản về lãi suất Chương 4: Các nhân tố ảnh hưởng đến lãi suất Chương 5: Ngân hàng thương mại Chương 6: Ngân hàng trung ương Chương 7: Tài chính quốc tế

6

Page 7: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

Tài liệu tham khảo1. Tài liệu bắt buộc • Nguyễn Văn Tiến & cộng sự, (2012), Giáo trìnhTiền

tệ - Ngân hàng, NXB Thống kê, Hà Nội. (có tái bản nhiều lần)

2. Tài liệu đọc thêm

• Nguyễn Hữu Tài & cộng sự, (2007), Giáo trình Lý thuyết Tài chính – Tiền tệ, NXB Thống kê, Hà Nội.

• F.Miskhin, Tiền tệ, ngân hàng, và thị trường tài chính, 2003

3. Tra cứu trên Google. 4. Bài giảng: hce.edu.vn/thongtingiangvien/hoangliem/TCTT1

7

Page 8: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

Mục tiêu môn họcVì sao nghiên cứu tiền tệ? Vì sao nghiên cứu hoạt động ngân hàng? Vì sao nghiên cứu thị trường tài chính?

8

Page 9: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

Kiểm tra, đánh giá

Điểm quá trình: 40% = 4,0 điểm

✓ Chuyên cần: 10% = 1,0 điểm.

+ Vắng 1 buổi: - 0,1 điểm/2tiết

+ Vắng 6 buổi: - 0,6 điểm (không đủ điều kiện dự thi)

(Đến chậm/về sớm phải báo cáo bằng giấy về giờ đến và về)

✓ Bài tập về nhà: 15% = 1,5 điểm (có dành TG 4 tiết thảo luận nhóm)

✓ Kiểm tra: 15% = 1,5 điểm

Bài thi cuối kỳ (90’):60% = 6,0 điểm

✓ Hình thức: Thi trắc nghiệm (40 câu chọn một trong 4 đáp án, mỗi câu chọn

đúng được 0,2 điểm. 4 câu trả lời đúng hoặc sai và giải thích, mỗi câu 0,5

điểm)

9

Page 10: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

Cấm:

10

Page 11: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

CHƯƠNG 1: ĐẠI CƯƠNG VỀ TÀI CHÍNH – TIỀN TỆ

NGƯỜI TRÌNH BÀY: HOÀNG VĂN LIÊM

11

Page 12: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

Đại cương về tài chính - tiền tệ1. Tổng quan về Tiền tệ

2. Tổng quan về Tài chính

12

Page 13: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

1. Tổng quan về Tiền tệ1. Khái niệm và bản chất của tiền tệ 2. Sự phát triển của các hình thái tiền tệ 3. Chức năng của tiền tệ 4. Vai trò của tiền tệ 5. Các khối tiền tệ 6. Cung cầu tiền tệ 7. Lạm phát

13

Page 14: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

Khái niệm và bản chất tiền tệSự ra đời và tồn tại của tiền tệ. Nghĩa của tiền được hiểu như thế nào? Khái niệm tiền tệ Bản chất của tiền tệ

14

Page 15: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

Nghĩa của tiền được hiểu như thế nào? Tiền (money) đồng nghĩa với đồng tiền (currency) (tiền giấy, tiền kim loại). Cách hiểu này quá hẹp.

Tiền (money) đồng nghĩa với của cải (wealth). VD: Họ là người giàu có, họ có cả núi tiền. Cách hiểu này quá rộng. Của cải là tập hợp các vật thể có chứa giá trị, không chỉ có tiền mà còn là nhà, chứng khoán, đất, tranh, đồ cổ... Tiền (money) đồng nghĩa với thu nhập (income). VD: Việc làm tốt có thể kiếm được nhiều tiền. Thu nhập là lượng tiền đang kiếm được trong một đơn vị thời gian. Cách hiểu này lệch về phân phối (tiền lương).

(Trích Frideric S.Mishkin : Tiền tệ, ngân hàng và thị trường tài chính, tr. 45-46)

15

Page 16: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

Khái niệm tiền tệTiền là bất cứ cái gì được chấp nhận chung trong thanh toán để đổi lấy hàng hóa và dịch vụ hoặc để hoàn trả các khoản nợ

✓ Tiêu chí nhận biết ✓ Bản chất?

16

16

Page 17: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

Bản chất của tiền tệ• Tiền tệ là một loại hàng hóa đặc biệt, đóng vai trò là

vật ngang giá chung để đo lường giá trị hàng hóa khác, là phương tiện giúp cho quá trình trao đổi được thực hiện dễ dàng hơn.

• Hai thuộc tính: – Giá trị sử dụng: khả năng thỏa mãn nhu cầu trao đổi của xã

hội, nhu cầu sử dụng làm vật trung gian – Giá trị của tiền: được thể hiện qua khái niệm “sức mua tiền

tệ”

• Số lượng hàng hóa và dịch vụ mà 1 đơn vị tiền tệ có thể mua được.

17

Page 18: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

Bản chất … (tiếp)• Giá trị sử dụng:

– Của tiền tệ: Do xã hội quy định, có tính lịch sử – Của hàng hóa thông thường: do đặc tính tự nhiên quy định,

tồn tại vĩnh viễn.

• Sức mua của tiền: – Sức mua đối nội: phản ánh số lượng hàng hóa, dịch vụ mua được ở trong nước bằng một đơn vị tiền tệ.

– Sức mua đối ngoại: phản ánh số lượng hàng hóa, dịch vụ mua được ở nước ngoài khi chuyển đồng tiền trong nước ra ngoại tệ.

18

Page 19: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

Sự phát triển các hình thái tiền tệHóa tệ Tín tệ Tiền tài khoản Tiền điện tử

19

Page 20: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

20

Hóa tệĐặc điểm chung: ✓ Hàng hóa dùng làm tiền tệ trong trao đổi phải có giá trị

bằng với giá trị của hàng hóa đem trao đổi.

Hình thức: ✓ Hóa tệ phi kim loại

⬥ Răng cá voi ở đảo Fiji, rượu Rum ở Úc, Gạo ở Philipines, chuỗi vỏ sò của thổ dân da đỏ Bắc Mỹ…

✓ Hóa tệ kim loại ⬥ Kim loại quý: Đồng, Bạc, VÀNG.

Page 21: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

21

Hóa tệ - tiền vàngLịch sử lâu dài: ✓ Người Ai Cập cổ 4000 năm TCN đến năm 1971

Ưu điểm: ✓ Nhiều người ưa thích ✓ Đặc tính lý hóa thuận lợi ✓ Giá trị ổn định trong thời gian tương đối dài

Page 22: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

22

Hóa tệ - tiền vàng• Tại sao vàng thôi thực hiện chức năng

tiền tệ? – Khối lượng vàng sản xuất không đủ đáp ứng nhu cầu về

phương tiện trao đổi của nền kinh tế – Giá trị của vàng lớn, không thể sử dụng trao đổi trong một

số lĩnh vực có lượng giá trị trao đổi nhỏ. – Cồng kềnh với giao dịch có giá trị lớn – Không an toàn – Sử dụng tiền vàng ~ lãng phí nguồn tài nguyên có hạn.

Page 23: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

23

Thị trường vàng thế giới 1 ounce (Oz) tương đương 31.103476 gram Thị trường vàng thế giới Đơn vị yết giá (thông thường): USD/ounce 1 ounce = 1 troy ounce = 0.83 lượng 1lượng = 1.20556 ounce

Giá vàng quy đổi (VND/lượng) = Giá vàng thế giới (USD/Oz) * 1.20556 * Tỷ giá USD/VND

Giá vàng thế giới 15h30 – 23/10/2014 (Giờ Việt Nam)

Mua: 1226,3 USD/Oz Bán: 1227,23 USD/Oz

Page 24: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

24

Tín tệKhái niệm: là loại tiền được Nhà nước đưa vào lưu thông (pháp luật bảo hộ) và nhờ sự tín nhiệm của công chúng, chứ bản thân nó không có giá trị hoặc giá trị không đáng kể.

Phân loại:

✓ Tín tệ kim loại

✓ Tiền giấy/Tiền in

Page 25: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

25

Tín tệ kim loạiKhái niệm: là loại tín tệ được đúc bằng kim loại rẻ tiền thay vì đúc bằng kim loại quý như bạc hay vàng.

Mục đích: ✓ Tiết kiệm vàng bạc quốc gia

✓ Giảm căng thẳng do thiếu vàng bạc làm phương tiện thanh toán khi nền kinh tế phát triển.

Page 26: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

26

Tiền giấyLịch sử:

✓ Tiền giấy có thể chuyển đổi thành vàng, bạc (chế độ bản vị vàng, bạc):

• Tên: tiền giấy khả hoán, giấy bạc NH, tiền pháp định • Giấy chứng nhận, có khả năng chuyển đổi ra vàng theo hàm

lượng quy định: VD: (Đầu TK 20) 1£ = 7,32238 gr vàng ✓ Tiền giấy không thể đổi được ra vàng - giấy nợ của NHTW với

người giữ tiền: • NHTW thanh toán các giấy nợ này bằng giấy nợ khác. • VD: 100.000 đồng ra NH ! Tiền mệnh giá nhỏ hơn • Khi phát hành ghi vào mục Tài sản nợ - B/S của NHTW

Page 27: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

27

Tiền giấy (tiếp)Lợi ích dùng tiền giấy:

✓ Dễ cất trữ và vận chuyển

✓ Đủ mệnh giá phù hợp với các quy mô giao dịch

✓ Ít tốn kém chi phí phát hành

Nhược điểm: (khi khối lượng lớn)

1) Cất giữ, bảo quản khó, kém an toàn;

2) Bất tiện (mang đi lại, đếm kiểm, an toàn);

3) Mất vệ sinh (là đường truyền bệnh tật)

4) Dễ làm giả…

Page 28: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

28

Tiền ngân hàng• Khái niệm: tiền nằm trên tài khoản mở ở ngân hàng

– Tên gọi: tiền TK, bút tệ, tiền ghi sổ, tiền tín dụng. – Bản chất: cam kết của ngân hàng cho phép người sử hữu

tài khoản tiền gửi được rút ra một lượng tiền giấy tối đa bằng số dư có trên tài khoản.

• Sử dụng tiền ngân hàng: – Ghi Nợ, ghi Có trên tài khoản. – Thanh toán trong phạm vi số dư và hạn mức thấu chi. – Công cụ: Séc,…

Page 29: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

29

SÉCKhái niệm: Là một tờ mệnh lệnh do người chủ tài khoản séc phát hành yêu cầu ngân hàng (Kho bạc…) thanh toán từ tài khoản của mình cho người hưởng lợi được chỉ định trong tờ séc. Hình thức: mẫu ngân hàng Thanh toán: ✓ Chủ TK ghi số tiền vào tờ séc, ký tên, đưa cho người nhận

thanh toán (NHTM, Kho bạc…) ✓ Người nhận thanh toán: chuyển tiền vào tài khoản người thụ

hưởng và báo cho họ biết.

Page 30: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

30

Tiền ngân hàng (tiếp)Lợi ích:

✓ Giảm chi phí lưu thông tiền mặt: in, bảo quản, phát hành, vận chuyển, giao nhận…

✓ Nhanh chóng, tiện lợi

✓ An toàn

✓ Hỗ trợ NHTW quản lý và điều tiết lượng tiền cung ứng.

Page 31: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

31

Tiền điện tửKhái niệm: tiền tệ tồn tại dưới hình thức điện tử (lưu trữ trong máy tính dưới hình thức số hóa) Hình thức giao dịch tiền điện tử: ✓ Thẻ thanh toán: thẻ thông thường, thẻ tín dụng, thẻ ghi

nợ…, Dùng thẻ tiếp xúc ATM, mpost…, qua mạng Internet… ✓ Tiền mặt điện tử: dạng tiền điện tử được sử dụng để mua

sắm hàng hóa, dịch vụ trên Internet. ⬥ Công ty Digi Cash – Hà Lan

✓ Séc điện tử (Tiền được nhớ trong séc)

Page 32: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

32

Tiền điện tử (tiếp)Ưu điểm: ✓ Tốc độ nhanh, chi phí giao dịch thấp ✓ Kiểm soát tốt

Hạn chế: ✓ Việc thiết lập hệ thống máy tính, máy đọc thẻ, máy truyền

thông là rất tốn kém ✓ Séc điện tử: người chủ TK séc bất lợi so với séc giấy. ✓ Vấn đề an ninh… ✓ Hạ tầng phải đồng bộ…

Page 33: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

32

Tiền ảo1. Được tạo ra như thế nào?

2. Được sử dụng như thế nào?

3. Tính pháp lý?

Page 34: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

33

Chức năng của tiền tệ

1. Thước đo giá trị 2. Phương tiện trao đổi 3. Phương tiện cất trữ giá trị

34

Page 35: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

37 37

Thước đo giá trị

Tiền được dùng để đo giá trị hàng hóa, dịch vụ trong nền kinh tế

✓ Đo giá trị hàng hoá bằng tiền; cũng như đo chiều dài bằng m, đo thể tích bằng m3...

✓ Biểu thị giá trị hàng hóa thành giá cả.

Nếu không có một thước đo chung là tiền?

✓ Mỗi hàng hóa sẽ được định giá bằng tất cả các hàng hóa còn lại

✓ Số lượng giá cả các mặt hàng? ✓ Phần lớn thời gian giành cho việc yết, đọc giá

Page 36: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

38 38

Thước đo giá trị (tiếp)

VD: 4 mặt hàng A, B, C, D. Có 6 số lượng đo giá trong kinh tế H-H: A-B, A-C, A-D, B-C, B-D, C-D

Nếu có n mặt hàng thi`có n(n-1)/2 cách tính số lượng đo giá.

Trong kinh tế tiền tệ, mỗi mặt hàng ở chợ có 1 giá (VD siêu thị), tiền định giá cho tất cả hàng hoá -> tiện lợi hơn.

Số mặt hàng SL giá trong H-H SL giá trong H-T-H

3 3 3 10 45 10 10.000 49.995.000 10.000

Page 37: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

39

Thước đo giá trị (tiếp)Ý nghĩa:

✓ Giảm thời gian niêm yết giá và đọc giá, thúc đẩy bán hàng và tiêu thụ.

✓ Giúp xác định được giá trị các hàng hóa, dịch vụ, tài sản, thu nhập… trong nền kinh tế một cách dễ dàng.

39

Page 38: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

35

Phương tiện trao đổi (tiếp)Tiền tệ: làm môi giới

✓ Đổi hàng có -> Tiền -> hàng hóa cần

Ý nghĩa:

✓ Nâng cao hiệu quả nền kinh tế: ↓ chi phí

✓ Thúc đẩy chuyên môn hóa, phân công lao động xã hội

35

Page 39: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

34

Phương tiện trao đổi Thực chất: Tiền tệ (tiền mặt, tiền gửi ngân hàng, tiền điện tử) được sử dụng như một vật môi giới trung gian trong trao đổi hàng hóa, dịch vụ. ✓ Hàng – Tiền – Hàng mới ✓ Trong trao đổi: tiền là phương tiện, không phải là mục đích -

> không nhất thiết tiền phải có đủ giá trị.

Tác dụng: Khắc phục hạn chế của trao đổi trực tiếp (Hàng – Hàng)

34

Page 40: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

40 40

Phương tiện dự trữ giá trịTiền là nơi CHỨA SỨC MUA HÀNG HÓA QUA THỜI GIAN: ✓ Khi chưa có nhu cầu sử dụng tiền tệ để trao đổi,

thanh toán, cất trữ lại cho giao dịch tương lai. Điều kiện thực hiện tốt chức năng: ✓ Sức mua của tiền phải ổn định. Nhiều tài sản có thể DTGT:

✓ Bất động sản, vàng, bạc, đá quý… ✓ Lựa chọn phương tiện nào??? ✓ Tiền có tính lỏng cao nhất

Page 41: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

36

Tiền điện tửTiêu chuẩn: ✓ Được chấp nhận rộng rãi ✓ Quy định của nhà nước ✓ Dễ nhận biết ✓ Có thể chia nhỏ được -> trao đổi thuận lợi ✓ Dễ vận chuyển: -> khoảng cách xa ✓ Không bị hư hỏng nhanh chóng ✓ Được tạo ra hàng loạt dễ dàng ✓ Đồng nhất: cùng mệnh giá -> sức mua

36

Page 42: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

41

Vai trò của tiền tệCông cụ thúc đẩy, mở rộng và phát triển kinh tế hàng hóa. ✓ Hạch toán, trao đổi, tích lũy để mở rộng sản xuất.

Phương tiện thực hiện và mở rộng quan hệ quốc tế ✓ Thanh toán và tín dụng quốc tế

Công cụ phục vụ mục đích người sở hữu

Page 43: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

Các khối tiền tệ

Lưu thông hàng hóa và dịch vụ phát triển ! Phương tiện thực hiện chức năng trao đổi tăng về số lượng và phong phú về chủng loại CHỦNG LOẠI KHÁC NHAU SẼ CÓ VAI TRÒ KHÁC NHAU (TÍNH LỎNG), TỪ ĐÓ NGƯỜI TA CHIA TIỀN THÀNH CÁC KHỐI KHÁC NHAU.

42

Page 44: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

43

Các khối tiền tệKhối lượng tiền trong lưu thông là chỉ tất cả các phương tiện được chấp nhận làm trung gian trao đổi với mọi hàng hoá và dịch vụ tại một thị trường nhất định trong một khoảng thời gian nhất định. ✓ Đo lường khối lượng tiền tệ, hay đo lường mức cung tiền

bằng các khối tiền M1, M2, M3…

✓ M1, M2, M3 khác nhau về số lượng phương tiện tiền tệ và tính lỏng.

Page 45: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

44 44

Các khối tiền tệ (tiếp)

M3=M2+ + Cổ phiếu và các loại trái khoán khác.

M2=M1+ + Tiền gửi có kì hạn, kỳ phiếu, trái phiếu ngân hàng.

M1=+ Tiền mặt lưu thông ngoài hệ thống

ngân hàng; + Tiền gửi không kì hạn ở các tổ

chức tín dụng.

Page 46: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

44 44

Các khối tiền tệ (tiếp)

M1: Tiền mặt lưu thông ngoài hệ thống ngân

hàng, Tiền gửi không kì hạn ở các tổ chức tín dụng.

M2 bao gồm: M1 + Tiền gửi có kì hạn, kỳ

phiếu, trái phiếu ngân hàng

M3 bao gồm: M2 + Cổ phiếu và các loại trái

khoán khác. (Mỗi nước có cách xác định khối tiền tệ khác

nhau, tuy nhiên hầu hết giống nhau ở M1)

Page 47: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

45

Cung - Cầu tiền tệCầu tiền tệ Cung tiền tệ

Page 48: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

46

Cầu tiền tệKhái niệm: Cầu tiền tệ là tổng số lượng tiền tệ mà dân chúng, các doanh nghiệp, các tổ chức xã hội, cơ quan nhà nước… cần để thỏa mãn nhu cầu chi dùng của mình. Cơ cấu cầu tiền: ✓ Cầu tiền cho đầu tư ✓ Cầu tiền cho tiêu dùng ✓ Cầu tiền cho dự phòng

48

Page 49: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

47

Cầu tiền cho đầu tưCác nhân tố ảnh hưởng: ✓ Lãi suất: Lãi suất tăng Cầu đầu tư giảm. ✓ Lợi nhuận dự tính: LNDT tăng Cầu đầu tư tăng. ✓ Thu nhập: Thu nhập tăng Cầu đầu tư tăng.

Page 50: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

48

Cầu tiền cho tiêu dùngCác nhân tố ảnh hưởng: ✓ Thu nhập: TN tăng thì Tiêu dùng Tăng. ✓ Giá cả hàng hóa: GCHH tăng thì Tiêu dùng Giảm. ✓ Lãi suất: LS tăng thì Tiêu dùng Giảm.

Page 51: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

49

Cung tiền tệKhái niệm: Là khối lượng tiền cung ứng cho nền kinh tế đảm bảo cho các nhu cầu sản xuất, lưu thông hàng hóa và các nhu cầu chi tiêu khác của nền kinh tế.

Page 52: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

50

Cung ứng tiền tệ - NHTWNHTW phát hành tiền thông qua các kênh:

✓ Tín dụng, thị trường mở, ngân sách, thị trường ngoại hối

Tiền phát hành của NHTW được coi là tiền mạnh hay tiền cơ sở (MB). MB gồm 2 bộ phận: C + R

✓ C: Tiền mặt trong lưu hành; ✓ R: Tiền dự trữ của hệ thống ngân hàng.

(R = RR + ER)

Page 53: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

51

Cung ứng tiền tệ - NHTMNHTM (và các TCTD khác) tạo tiền chuyển khoản (D) theo cơ chế tạo tiền trong toàn bộ hệ thống ngân hàng. NHTM (và các TCTD khác) tạo tiền trên cơ sở nào: ✓ Tiền từ NHTW ✓ Hoạt động nhận tiền gửi, cho vay và thanh toán không dùng

tiền mặt.

→Từ lượng tiền ban đầu tạo ra một lượng tiền gửi không kỳ hạn lớn hơn gấp nhiều lần.

53

Page 54: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

52

Lạm phát1. Khái niệm, đặc điểm 2. Đo lường lạm phát 3. Phân loại lạm phát 4. Nguyên nhân xảy ra lạm phát 5. Tác động của lạm phát 6. Biện pháp kiềm chế lạm phát

Page 55: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

53

Lạm phát là hiện tượng tiền trong lưu thông vượt quá nhu cầu cần thiết khiến cho chúng bị mất giá, do đó giá cả của hầu hết các hàng hóa tăng nhanh và liên tục trong thời gian dài.

Đặc điểm chung: ✓ Mức giá cả chung tăng lên – nhanh, kéo dài ✓ Tiền trong lưu thông gia tăng quá mức ! mất giá

53

Khái niệm lạm phát

Page 56: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

54

Chỉ số giá tiêu dùng Chỉ số giá cả sản xuất Chỉ số giảm phát tổng sản phẩm quốc nội

54

Đo lường lạm phát

Page 57: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

76

Cách tính chỉ số (CPI) của Việt Namthời kỳ 2009 - 2014 Tổng cục thống kê cập nhật mặt hàng đại diện 5 năm/lần. • Tổng số mặt hàng đại diện trong “rổ” hàng hoá thời kỳ 2009-2014 là 572

mặt hàng (tăng 78 mặt hàng so với “rổ” hàng hoá kỳ trước) lấy năm 2009 làm năm gốc so sánh

Tổng chi cho tiêu dùng cuối cùng: 100,00 (%) I. Hàng ăn và dịch vụ ăn uống: 39,93; (1.1. Lương thực: 8,18; 1.2. Thực phẩm: 24,35; 1.3. Ăn uống ngoài gia đình: 7,40) II. Đồ uống và thuốc lá: 4,03 III. May mặc, mũ nón, giày dép: 7,28 IV. Nhà ở, điện, nước, chất đốt và vật liệu xây dựng: 10,01 V. Thiết bị và đồ dùng gia đình: 8,65 VI. Thuốc và dịch vụ y tế: 5,61 VII. Giao thông: 8,87 VIII. Bưu chính viễn thông: 2,73 IX. Giáo dục: 5,72 X. Văn hoá, giải trí và du lịch: 3,83 XI. Hàng hoá và dịch vụ khác: 3,34

Page 58: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

55 55

Rổ HH tiêu dùng áp dụng thời kỳ 2015-2020MÃ CÁC NHÓM HÀNG VÀ DỊCH VỤ Q.SỐ (%)

C TỔNG CHI CHO TIÊU DÙNG CUỐI CÙNG 100,00

01 I- Hàng ăn và dịch vụ ăn uống 36,12

0I1 1. Lương thực 4,46

012 2. Thực phẩm 22,60

o13 3. Ăn uống ngoài gia đình 9,06

o2 II. Đồ uống và thuốc lá 3,59

o3 III- May mặc, mũ nón, giầy dép 6,37

o4 IV- Nhà ở, điện, nước, chất đốt và VLXD 15,73

o5 V- Thiết bị và đồ dùng gia đình 7,31

o6 VI- Thuốc và dịch vụ y tế 5,04

o63 Dịch vụ y tế 3,87

o7 VII- Giao thông 9,37

o8 VIII- Bưu chính viễn thông 2,89

o9 IX- Giáo dục 5,99

o92 Dịch vụ giáo dục 5,16

10 X- Văn hoá, giải trí và du lịch 4,29

11 XI- Hàng hoá và dịch vụ khác 3,30

Page 59: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

55 55

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI)

Trong đó: I t→0 Chỉ số giá tiêu dùng kỳ báo cáo t so với kỳ gốc cố định 0; Pt Giá tiêu dùng kỳ báo cáo t P0 Giá tiêu dùng kỳ gốc 0; n Số lượng mặt hàng:

Quyền số cố định kỳ gốc 0.

Page 60: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

56

Giỏ hàng hóa và dịch vụ được lựa chọn

Năm gốc Năm hiện tại

Số lượng Giá Chi phí Giá Chi phí

Cam 5kg 8 40 12 60Cắt tóc 6 lần 11 66 12,5 75

Xe buýt 20 vé 7 140 7,5 150Tổng cộng 246 285

56

Chỉ số giá tiêu dùng (tiếp)

Chỉ số giá năm gốc: 246/246 x 100 = 100 Chỉ số giá năm hiện tại: 285/246 x 100 = 115,8

Page 61: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

57

Trên cơ sở xác định chỉ số giá tiêu dùng, tỷ lệ lạm phát được tính theo công thức:

(CPI năm hiện tại – CPI năm trước).100

Tỷ lệ lạm phát (%)= CPI năm trước

57

Chỉ số giá tiêu dùng (tiếp)

Page 62: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

58

Hạn chế của phương phápCPI không phản ánh được độ lệch thay thế vì nó sử dụng giỏ hàng hoá cố định. ✓ Khi giá cả một mặt hàng này tăng nhanh hơn so với các mặt

hàng khác.

CPI không phản ánh được sự xuất hiện của những hàng hoá mới Không phản ánh được sự thay đổi của chất lượng hàng hoá

Page 63: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

63

Chỉ số giá cả sản xuất/chỉ số giá bán buôn (PPI)

- Cách tính giống chỉ số giá cả hàng tiêu dùng, nhưng chỉ áp dụng cho nhà sản xuất bán ra lần đầu tiên theo giá bán buôn. - việc lựa chọn cơ cấu mặt hàng là rất phức tạp cho các nền kinh tế, nên rất ít quốc gia sử dụng.

Page 64: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

59

Đo lường mức giá bình quân của tất cả các hàng hóa dịch vụ tạo nên tổng sản phẩm quốc nội

GDP danh nghĩa (100) Chỉ số GP GDP (%) = GDP thực tế

Trong đó: ✓ GDP danh nghĩa: Đo lường bằng sản lượng hiện tại theo giá năm

hiện tại; ✓ GDP thực tế: đo lường bằng sản lượng hiện tại theo giá năm được

chọn làm gốc. (Chỉ số này phản ánh chính xác, nhưng chỉ có quốc gia nào làm tốt công tác

thống kê như Mỹ mới sử dụng được) CÁC QUỐC GIA THƯỜNG SỬ DỤNG CHỈ SỐ LẠM PHÁT CƠ BẢN TRÊN

CƠ SỞ ĐIỀU CHỈNH CHỈ SỐ CPI.

59

Chỉ số giảm phát GDP (chỉ số điều chỉnh GDP)

Page 65: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

60

Hàng hóa Giai đoạn hiện tại Giai đoạn gốc

Số lượng Giá Chi phí Giá Chi phíCam 4.250 túi 1,05/túi 4.452 1/túi 4.240Máy tính 5 cái 2.100/cái 10.500 2.000/cái 10.000Bút mực 1.060 cái 1/cái 1.060 1/cái 1.060GDP danh nghĩa = 16.012GDP thực tế = 15.300Chỉ số giảm phát GDP = (16.012/15.300)x 100 = 104.7

60

Chỉ số giảm phát GDP

Từ chỉ số giảm phát GDP, có thể tính được tỷ lệ lạm phát. Cách tính tương tự như phương pháp CPI

Page 66: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

61

1. Theo định lượng

2. The định tính

61

Phân loại lạm phát

Page 67: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

62

1)Lạm phát 1 con số/vừa phải/

2)Lạm phát 2-3 con số/phi mã/

3)Lạm phát 4 con số trở lên/siêu lạm phát/

62

Phân loại lạm phát – định lượng

Page 68: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

63

• Giá cả hàng hóa tăng chậm ở mức dưới 10%/năm

• Giá cả tăng ở mức tăng tiền lương hoặc cao hơn chút ít ! giá trị tiền tệ tương đối ổn định

• Các nước thường mong muốn duy trì tỷ lệ lạm phát này, tuỳ điều kiện mỗi nước mà xác định mức hợp lý.

63

Lạm phát vừa phải

68

Page 69: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

64

CPI tăng 2 – 3 con số ✓ Mỹ La tinh 80s & 90s ✓ Việt Nam? 80s

Nguyên nhân cuối cùng thường là do sự tăng lên của khối tiền trong lưu thông Tác hại: ✓ Giá trị tiền tệ giảm, tiền giấy bắt đầu bị từ chối ✓ Đầu cơ tích trữ hàng hóa ✓ Sản xuất, hệ thống tài chính, tín dụng bị ảnh hưởng nghiêm

trọng.

64

Lạm phát phi mã

Page 70: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

65

Tốc độ tăng giá vượt xa mức tăng lạm phát phi mã

✓ Đức 1922 – 1924: 1923 tỷ lệ lạm phát ở mức 3.25 × 106 phần trăm/tháng (prices double every two days).

✓ Zimbabwe 2008: 231 triệu phần trăm

Đặc trưng: ✓ Đi kèm suy thoái kinh tế nghiêm trọng. ✓ Thường xảy ra do các biến cố lớn: chiến tranh, khủng hoảng

chính trị. ✓ Gắn với việc phát hành tiền không hạn chế để bù đắp

thiếu hụt NSNN.

65

Siêu lạm phát

Page 71: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

66

Phân loại lạm phát – định tính1)Lạm phát thuần tuý:

Giá cả tất cả hàng hoá tăng cùng một tỷ lệ 2)Lạm phát dự tính được và không dự tính được

Chuẩn bị được & bị Bất ngờ

3)Lạm phát cân bằng và không cân bằng

Tăng giá = tăng lương & Tăng lương < tăng giá

Page 72: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

67

1. Lạm phát do cầu kéo

2. Lạm phát do chi phí đẩy

3. Lạm phát do tăng cung tiền

67

Nguyên nhân lạm phát

Page 73: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

68

Chi tiêu chính phủ tăng lên ✓ Trực tiếp & gián tiếp thông qua chi phúc lợi, trợ cấp

Chi tiêu dùng của các hộ gia đình tăng lên ✓ Do thu nhập thực tế tăng hoặc lãi suất giảm xuống

Nhu cầu đầu tư của các doanh nghiệp tăng lên ✓ Triển vọng kinh tế, thị trường hoặc lãi suất giảm

Do chính sách tiền tệ mở rộng ✓ Mức cung tiền tăng: NH phát hành, NHTM tạo tiền

Các yếu tố liên quan đến cầu nước ngoài: ✓ Tỷ giá, giá cả hàng hóa, thu nhập của thị trường nước ngoài

68

Nguyên nhân tăng tổng cầu (AD)

Page 74: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

69

Chi phí sản xuất tăng ! Áp lực tăng giá và giảm mức cung ứng hàng hóa.

69

Lạm phát chi phí đẩy

AS’

AD

Mức giá

Sản lượng

P’P

AS

YnY’

Page 75: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

70

Mức tăng tiền lương > tăng NS lao động Giá nội địa của hàng nhập khẩu tăng ! chi phí đầu vào SX , giá hàng tiêu dùng tăng Thuế tăng ! giá tăng Khủng hoảng về nhiên liệu, lương thực…

70

Nguyên nhân:

Page 76: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

71

Lạm phát do tăng cung tiềnAD (cầu tiền) tăng do nhiều nhân tố: cung tiền, chi tiêu chính phủ, tăng xuất khẩu ròng, thuế giảm, lạc quan tiêu dùng và kinh doanh. Tuy nhiên: AD tăng liên tục chỉ có thể thông qua việc tăng liên tục cung tiền tệ (AS). ✓ Chi tiêu NSNN giới hạn ở ngưỡng 100% GDP, cộng với áp

lực chính trị. ✓ Giảm thuế có giới hạn đến mức thuế suất bằng không.

Page 77: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

72

Lạm phát do tăng cung tiền Sự tăng giá chỉ xảy ra từng đợt, khi đó tổng sản phẩm sẽ giảm và thất nghiệp gia tăng. Do sự tự điều chỉnh chậm ! chính phủ sẽ can thiệp để giảm thất nghiệp bằng cách tăng chi tiêu ! AD tăng, nền kinh tế đạt mức sản lượng tự nhiên ! Mức giá chung tăng lên. Mức giá tăng ! Chi phí sản xuất tăng ! AS dịch chuyển sang trái Chính phủ lại can thiệp để giảm thất nghiệp…

Page 78: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

73

Kết luận của các nhà nghiên cứu: Giá cả có thể bị đẩy lên do những đột biến về phía cầu hoặc các cú sốc phía cung nhưng sự tăng giá đó chỉ mang tính chất tạm thời nếu không có sự tác động của các chính sách làm tăng tổng cầu. Sự tăng lên liên tục của tổng cầu xuất phát từ lý do duy nhất là lượng tiền cung ứng tăng lên ! Nếu quan niệm lạm phát là sự tăng giá liên tục với mức độ cao thì nó “luôn luôn và mọi nơi là hiện tượng tiền tệ” – Milton Friedman

73

Lạm phát do tăng cung tiền

Page 79: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

74

Tác động của lạm phát dự tính được

Tác động của lạm phát không dự tính được

74

Tác động của lạm phát

– Dự tính được: hôm nay biết trước chính xác tỷ lệ lạm phát là bao nhiêu

– Không dự tính được: bất ngờ, ngoài dự tính, thường cao và biến động mạnh.

Page 80: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

75

Những biện pháp cấp bách

Những biện pháp chiến lược

75

Biện pháp kiềm chế lạm phát

Page 81: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

77

5 trường hợp siêu lạm phát tồi tệ nhất trong lịch sử

Trong khi bạn đang uống một cốc cà phê, giá của nó đã kịp tăng lên gấp đôi.

Hy Lạp Đức Yugoslavia Zimbabwe Hungary

Page 82: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

2. TỔNG QUAN VỀ TÀI CHÍNH

78

Page 83: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

79

Tổng quan về tài chínhTiền đề ra đời và phát triển của tài chính Quan niệm về tài chính Chức năng của tài chính Hệ thống tài chính

79

Page 84: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

80

Tiền đề ra đời và sự phát triển của tài chínhTiền đề sản xuất hàng hóa - tiền tệ/Quy Luật Giá trị Tiền đề nhà nước

80

Page 85: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

81

Sản xuất Hàng Hoá - Tiền tệ❖ XH nguyên thủy: chưa có phân công lao động ! chưa có

SX hàng hóa ! chưa có tiền tệ. ❖ Phân công LĐ ! SX HH ra đời ! xuất hiện tiền tệ ❖ Hiện tượng “phát minh tiền tệ”

- Làm thay đổi thước đo các hoạt động kinh tế

- Thay đổi về chất quá trình phân phối thu nhập – Từ phân phối phi tài chính → phân phối tài chính → tài chính xuất hiện

81

Page 86: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

82

Nhà nướcNhà nước ra đời, quyền lực chính trị

! Nắm lấy việc đúc tiền, in tiền và lưu thông đồng tiền tạo ra môi trường pháp lý cho việc tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ.

! Nhu cầu chi tiêu ! Buộc các chủ thể trong nền kinh tế đóng góp ! Quỹ ngân sách NN.

! Hoạt động phân phối tài chính giữa NN và các chủ thể khác: nộp thuế, trợ cấp… Tài chính công.

82

Page 87: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

83

2.2. Quan niệm về tài chính

2.2.1. Biểu hiện bên ngoài 2.2.2. Bản chất

83

Page 88: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

84

trị Thu - chi bằng tiền của các chủ thể→ Vận động của nguồn tài chính

Tiền tệ và sự vận động của các quỹ tiền tệ.

84

Page 89: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

85

Thu chi bằng tiền ở các chủ thể

Ngân hàng cho DN vay vốn;DN, người dân nộp thuế cho NN;Nhà máy Beer Huế huy động vốn thông qua việc phát hành 777.000 cổ phần ra công chúng;

… Biểu hiện sự vận động của các nguồn tài chính trong nền kinh tế.

85

Page 90: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

86

Nguồn tài chínhNguồn tài chính: khả năng tài chính mà các chủ thể trong xã hội có thể sử dụng nhằm thực hiện các mục đích của mình. ✓ Nguồn tài chính thực tế: vốn tiền tệ, vốn TD, vốn NS… ✓ Nguồn tài chính tiềm năng: BĐS, bằng phát minh, sáng

chế…

Sự vận động của các nguồn tài chính được thể hiện thông qua hoạt động thu chi bằng tiền, hoạt động tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ ở các chủ thể trong xã hội.

86

Page 91: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

87

Quỹ tiền tệ là một lượng nhất định các nguồn tài chính được sử dụng cho một mục đích nhất định

Ví dụ: ✓ Quỹ NSNN, Quỹ vốn kinh doanh của của các DN,

Quỹ tiền tệ của các tổ chức chính trị-xã hội…Đặc điểm:

✓ Biểu hiện quan hệ sở hữu;✓ Thể hiện tính mục đích: Tích luỹ, tiêu dùng…;✓ Vận động: Thu (Tạo lập) & Chi (Sử dụng).

87

Page 92: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

88

Như vậy: Quan hệ về tài chính trước hết được xác định ở những hiện tượng, biểu hiện bên ngoài của nó; Đó là các hiện tượng Thu - Chi bằng tiền, là sự

vận động của các nguồn tài chính, sự tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ ở các chủ thể trong xã hội.

Nhận xét:

88

Page 93: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

89

2.2.2. Bản chấtNguồn tài chính vận động liên tục trong mối quan hệ đa dạng giữa các chủ thể trong xã hội dẫn tới việc thay đổi lợi ích kinh tế của các chủ thể đó.Ví dụ: ✓ Thu NSNN;✓ DN vay vốn.

89

Page 94: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

90

BẢN CHẤT TÀI CHÍNHDo vậy có thể nói, các hiện tượng - Biểu hiện bên ngoài thể hiện và phản ánh các quan hệ kinh tế giữa các chủ thể trong quá trình phân phối các nguồn tài chính.

Quan hệ kinh tế biểu hiện mặt bản chất bên trong của tài chính.

90

Page 95: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

91

BẢN CHẤT TÀI CHÍNH

Hệ thống các quan hệ kinh tế nảy sinh trong phân phối các

nguồn tài chính, thông qua tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ,

nhằm đáp ứng mục tiêu của các chủ thể trong xã hội.

91

Page 96: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

92

BẢN CHẤT CỦA TÀI CHÍNHLà gì ? Quan hệ kinh tế

Ở đâu? Trong phân phối nguồn tài chính.

Phương pháp Phân phối? Tạo lập và sử dụng quỹ tiền tệ.

Đặc điểm quỹ tiền tệ? Có tính mục đích.

Hệ thống các quan hệ kinh tế nảy sinh trong phân phối các nguồn tài chính, thông qua tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ, nhằm đáp ứng mục tiêu của các chủ thể trong xã hội.

92

Page 97: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

93

Khái niệm “tài chính” Theo Giáo trình “The basic of finance” (Pamela P.

Drake, Frank J. Fabozzi, 2010) • Tài chính là việc vận dụng các nguyên lý kinh tế trong

việc ra quyết định phân bổ vốn tiền tệ trong điều kiện hữu hạn.

• Cụ thể, quyết định thu hút và sử dụng vốn

Page 98: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

94

Khái niệm “tài chính”Tài chính là …

▪Phân tích, sử dụng thống kê, xác suất, và toán để giải quyết vấn đề ▪Dựa trên các nguyên lý kinh tế ▪Sử dụng thông tin kế toán như là dữ liệu đầu vào cho việc ra quyết định ▪Tầm nhìn mang tính toàn cầu ▪Nghiên cứu việc làm thế nào để tạo lập nên vốn tiền tệ và đầu tư một cách có hiệu quả

Page 99: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

95

Tài chính và các lĩnh vực liên quan

TÀI CHÍNH

LÝ THUYẾT THỐNG KÊ

LÝ THUYẾT XÁC SUẤT

TÂM LÝ HỌC

TOÁN HỌC

KẾ TOÁN TÀI CHÍNH

KINH TẾ

Nguồn: “The basic of finance” (Pamela P. Drake, Frank J. Fabozzi, 2010)

Page 100: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

96

Là gì? ✓ Quan hệ kinh tế nảy sinh trong phân phối các nguồn tài

chính.

Có các hình thức quan hệ tài chính nào? ✓ Có hoàn trả ✓ Có hoàn trả, có điều kiện và không tương đương ✓ Không hoàn trả ✓ Nội bộ

Quan hệ tài chính?

96

Page 101: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

97

Các hình thức quan hệ tài chính1. Quan hệ tài chính hoàn trả: - Tín dụng 2. Quan hệ tài chính hoàn trả có điều kiện và không

tương đương: - Bảo hiểm 3. Quan hệ tài chính không hoàn trả: - NSNN 4. Quan hệ tài chính nội bộ:

➢ Doanh nghiệp: phân phối lợi nhuận, trả lương, trả lãi, phân phối vốn mua sắm tài sản

➢ Nhà nước: phân phối TC – các cấp chính quyền ➢ Gia đình: Tích lũy và tiêu dùng

97

Page 102: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

98

Quan niệm về tài chính – khác Tài chính là một lĩnh vực khoa học nghiên cứu về cách thức phân bổ các nguồn lực tài chính có hạn qua thời gian. ✓ Phục vụ ra quyết định làm tối ưu hóa việc sử dụng nguồn

lực có hạn

Đặc trưng lợi ích & chi phí của quyết định TC: ✓ Diễn ra trong một khoảng thời gian ✓ Luôn không thể biết trước được một cách chắc chắn

Quản lý tài chính: đánh giá chi phí, lợi ích của việc sử dụng nguồn lực TC và quản lý rủi ro.

98

102

Page 103: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

99

Các quyết định tài chính Các quyết định tài chính của hộ gia đình: ✓ Phân chia giữa tiêu dùng và tiết kiệm ✓ Lựa chọn danh mục đầu tư cho khoản tiết kiệm ✓ …

Các quyết định tài chính của doanh nghiệp: ✓ Xác định chiến lược đầu tư ✓ Lên kế hoạch chi tiêu cho dự án đầu tư ✓ Xác định cơ cấu vốn và phương thức huy động vốn ✓ …

99

Page 104: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

100

Chức năng của tài chínhChức năng phân phối Chức năng giám đốc

Page 105: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

101

Chức năng phân phốiNhững nội dung cơ bản của chức năng phân phối Quá trình phân phối Đặc trưng cơ bản của chức năng phân phối

Page 106: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

102

Chức năng phân phối

Là chức năng mà nhờ vào đó, các nguồn lực đại diện cho những bộ phận của cải xã hội được đưa vào các quỹ tiền tệ khác nhau để sử dụng cho những mục đích khác nhau, đảm bảo những nhu cầu, những lợi ích khác nhau của đời sống xã hội.

Page 107: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

103

Chức năng phân phối

Đối tượng phân phối: của cải xã hội dưới hình thức giá trị Chủ thể phân phối: là các chủ thể trong nền kinh tế (DN, NN,...) bị chi phối bởi quyền sở hữu, bởi quan hệ chính trị - xã hội của các chủ thể Hình thức phân phối: giá trị (tiền tệ hoá các quan hệ phân phối) Phạm vi phân phối: từ phân phối SXKD cho đến các nhu cầu tiêu dùng và đầu tư Cơ sở của quan hệ phân phối: các quan hệ kinh tế Mục đích của phân phối: mục đích của các chủ thể Kết quả của phân phối: tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ

Page 108: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

104

Chức năng phân phốiQuá trình phân phối:

- Phân phối lần đầu - Quá trình phân phối lại

Page 109: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

105

Phân phối lần đầuLà sự phân phối được tiến hành trong lĩnh vực sản xuất, cho những chủ thể tham gia vào quá trình sáng tạo ra của cải vật chất hoặc thực hiện các dịch vụ trong các đơn vị sản xuất và dịch vụ.

Page 110: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

106

Cái gì? Kết quả SXKD ở các doanh nghiệp, các hộ sản xuất (phân phối doanh thu) Ai? Các thành viên trực tiếp tham gia tạo ra của cải xã hội (các chủ thể trực tiếp SXKD) Ở đâu? Khâu cơ sở của hệ thống tài chính (tài chính doanh nghiệp)

Phân phối lần đầu

Page 111: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

107

Phân phối lần đầu - Nội dungBù đắp TLSX: quỹ khấu hao TSCĐ, quỹ bù đắp vốn lưu động. Bù đắp hao phí sức lao động: quỹ tiền lương Đóng các phí bảo hiểm Trả phí đóng góp cho các chủ hữu hay nguồn tài nguyên (lãi ngân hàng, thuế SXKD, lãi góp vốn) Thu nhập của doanh nghiệp

Page 112: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

108

Nhận xét

Quá trình phân phối lần đầu chỉ diễn ra và hình thành nên các phần thu nhập cơ bản trong xã hội. Nó chưa phải là nhu cầu tiêu dùng cuối cùng của xã hội.

Page 113: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

109

Quá trình phân phối lạiQuá trình phân phối lại là tiếp tục phân phối phần thu nhập cơ bản đã được hình thành trong phân phối lần đầu ra phạm vi toàn xã hội hoặc theo những mục đích cụ thể hơn của các quỹ tiền tệ. Bằng phân phối lần đầu và phân phối lại, sản phẩm xã hội sẽ vận động từ nơi SX đến tiêu dùng cuối cùng.

Page 114: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

110

Phân phối lại - Mục đích?

Đảm bảo nguồn thu cho lĩnh vực không sản xuất;

Điều hoà các nguồn tiền tệ, đảm bảo phát triển cân đối các Ngành, Vùng, Địa phương;

Điều tiết thu nhập của các tầng lớp dân cư.

Page 115: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

111

Đặc trưng của phân phối tài chính

Chỉ diễn ra dưới hình thức giá trị.✓ Ví dụ: Kết quả kinh doanh;✓ Mọi phân phối gắn liền với thay đổi hình thức giá trị đều

không phải là Phân Phối Tài Chính. Ví dụ: Thương mại/Trao đổi…Gắn liền với sự hình thành và sử dụng các quỹ tiền tệ.

✓ Vận động của nguồn tài chính từ quỹ tiền tệ này sang quỹ tiền tệ khác;

✓ Giá cả gắn liền với hoạt động trao đổi, với sự vận động ngược chiều của 2 hình thái giá trị;

✓ Tiền lương gắn liền với quá trình lao động.Thường xuyên, liên tục.

Page 116: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

112

Chức năng giám đốc

Chức năng giám đốc của tài chính là chức năng mà nhờ vào đó việc kiểm tra bằng đồng tiền được thực hiện đối với quá trình vận động của nguồn tài chính để tạo lập hay sử dụng các quỹ tiền tệ.

- Nội dung?- Tính chất, đặc điểm?

Page 117: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

113

Chức năng giám đốc

" C♒ủ ⧫♒ể ♑♓á❍ đố♍: ☹à ♍á♍ ♍♒ủ ⧫♒ể p♒â■ p♒ố♓.

" Đố♓ ⧫ượ■♑ ☝Đ: ☹à ❑◆á ⧫❒ì■♒ ⧫ạ□ ●ập ❖à ⬧ử ♎ụ■♑

♍á♍ ❑◆ỹ ⧫♓ề■ ⧫ệ, ❑◆á ⧫❒ì■♒ ❖ậ■ độ■♑ ♍ủ♋ ♍á♍ ■♑◆ồ■ ⧫à♓ ♍♒í■♒.

" ☟ì■♒ ⧫♒ứ♍ ☝Đ: ☝♓á❍ đố♍ ♌ằ■♑ đồ■♑ ⧫♓ề■ ☎☝♓á ⧫❒ị✆

" P♒ạ❍ ❖♓ ☝Đ: ❄ừ đầ◆ đế■ ♍◆ố♓ ❑◆á ⧫❒ì■♒ p♒â■

p♒ố♓." Kế⧫ ❑◆ả ♑♓á❍ đố♍: P♒á⧫ ♒♓ệ■, ♒♓ệ◆ ♍♒ỉ■♒." Mụ♍ đí♍♒ ☝Đ: Bả□ đả❍ ♒♓ệ◆ ❑◆ả, &ỷ ♍ươ■♑.

Page 118: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

114

Hệ thống tài chínhKhái niệm Cấu trúc

Page 119: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

115

Khái niệm- Các quan hệ tài chính có mối quan hệ tương tác qua lại

lẫn nhau hình thành nên những nhóm quan hệ tài chính. - Các nhóm quan hệ tài chính này gắn với những quỹ tiền

tệ nhất định, có liên hệ với nhau. Gọi là các khâu của tài chính.

- Mỗi khâu của tài chính đều hướng tới một mục đích nhất định và có những quỹ tiền tệ chung.

- Tập hợp các khâu tài chính cùng với những mối quan hệ tương tác đó được gọi là hệ thống tài chính.

Page 120: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

116

Cấu trúc của hệ thống tài chínhTrong nền kinh tế có 3 nhóm chủ thể cơ bản: Nhà nước, doanh nghiệp, hộ gia đình.

Các quan hệ tài chính phản ánh mối quan hệ kinh tế giữa 3 nhóm chủ thể này. Đó chính là 3 khâu tài chính cơ bản. Để kết nối 3 khâu tài chính này, cần có vai trò của Thị

trường tài chính và các trung gian tài chính

Page 121: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

117

Cấu trúc

Page 122: TÀI CHÍNH - TIỀN TỆ 1thongtingiangvien.hce.edu.vn/upload/hoangliem/file/_C1_DaiCuong_T… · Yêu cầu đầu ra Kiến thức: Hiểu được bản chất của tài chính,

118

Hết chương

1