tài liệu dành cho: học sinh chuyên hóa. sinh viên các...

Download Tài liệu dành cho: Học sinh chuyên Hóa. Sinh viên các ... · PDF fileL ời nói đầu Hóa học hữu cơ là một trong những bộ môn rất quan trọng trong lĩnh

If you can't read please download the document

Upload: duongthien

Post on 06-Feb-2018

232 views

Category:

Documents


5 download

TRANSCRIPT

  • [email protected] copyright 2009

    Ti liu dnh cho:

    Hc sinh chuyn Ha. Sinh vin cc trng i hc. Gio vin Ha hc.

    08 2009

    mailto:[email protected]

  • Li ni u Ha hc hu c l mt trong nhng b mn rt quan trng trong lnh

    vc Ha hc ni ring v phm tr Khoa hc t nhin ni chung. Tuy nhin

    hin nay, cc ti liu tham kho v bi tp ha hc hu c l khng nhiu. V

    vy vic tng hp cc t liu c mt ti liu tham kho b ch v d tip

    thu hn l vic rt cn thit.

    Bi tp Ha hc hu c l mt ti liu c bin son da trn vic

    tng hp li t nhiu ngun t liu khc nhau theo tng chuyn hc

    sinh, sinh vin d nm bt. Ti liu gm hai phn: Phn bi tp theo tng

    chuyn v phn hng dn gii. Cc bi tp trong tng chuyn c

    tuyn chn k lng nhm mc ch m bo cho cc dng bi tp khng

    trng lp v hc sinh, sinh vin c th tip cn nhiu hng ra khc nhau

    t cng mt d liu kin thc.

    Bi tp Ha hc hu c bao gm hai tp:

    - Tp 1: Gm by chuyn tng ng vi ni dung thuc phn i cng

    ha hc hu c v phn kin thc ha hu c t bi alkane n cetone

    (theo chng trnh ha hc ph thng).

    - Tp 2: Gm cc phn t acid carboxylic n cc hp cht d vng. Ngoi

    ra cn minh ha thm mt s bi tp nng cao tng hp cc chuyn .

    V l ti liu tng hp li cc bi tp nm trong cc gio trnh, sch tham kho bi tp

    hu c, cc thi hc sinh gii nn p n cho tng bi khng thay i theo p n ca

    tng ti liu tham kho. V vy Bi tp Ha hc hu c khng phi l mt ti liu do mt

    nhm tc gi bin son m ch l ti liu tng hp c chn la t cc ngun t liu sn

    c. (Tng hp t ngun Internet copyright [email protected]).

  • Bi tp Ha Hu C Ti liu dnh cho sinh vin cc trng i hc

    Copyright 2009 [email protected] 1

    Part: 1 HIU NG HA HC

    -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

    Bi 1: Sp xp cc nhm nguyn t sau theo chiu tng dn hiu ng tng ng, bit trong cu a th R

    ni trc tip vi S.

    a. Hiu ng I ca: (1) SR (2) SO2R (3) SOR

    b. Hiu ng C ca: (1) R2NCO (2) R2NC(=NR) (3) (R)2NC(=+NR2)

    c. Hiu ng +C ca: (1) RCON(R) (2) RC(=NR) N(R) (3) RCH2N(R)

    Bi 2: Da vo hin tng cng hng, vit cng thc gii hn (nu c) ca cc cht sau y:

    a. CH2=CHCH2Cl.

    b. p-NO2C6H4NH2.

    c. C6H5CN.

    d. C6H5CH3.

    Bi 3: Gii thch ti sao nhng v tr o- hay p- ca hp cht C6H5CH2Cl tng i giu in t trong khi

    ti cc v tr o- hay p- ca C6H5CCl3 th thiu in t.

    Bi 4: Da vo hiu ng in t, hy so snh tnh acid ca cc cht sau y:

    a. C6H5OH (1), p-CH3OC6H4OH (2), p-NO2C6H4OH (3), p-CH3COC6H4OH (4), p-CH3C6H4OH (5).

    b. CH3CH2COOH (1), ClCH2COOH (2), ClC2H4COOH (3), IC2H4COOH (4), ICH2COOH (5).

    Bi 5: Sp xp cc cht sau theo th t gim dn tnh base:

    (1) (2) (3) (4) (5)

    Bi 6: So snh tnh acid ca cc hp cht sau: (1) (CH3)3CCOOH ; (2) CH3CH=CHCH2COOH ;

    (3) CH3CH2CH=CHCOOH ; (4) (CH3)2CHCOOH ; (5) CH2=CHCH2CH2COOH.

    Bi 7: So snh tnh base ca cc hp cht sau:

    (1) (2) (3) (4) (5)

  • Bi tp Ha Hu C Ti liu dnh cho sinh vin cc trng i hc

    Copyright 2009 [email protected] 2

    Bi 8: Ngi ta nhn thy rng alcohol tertbutylic tc dng ngay lp tc vi acid HCl m c to

    thnh tertbutylchloride bn vng trong khi alcohol nbutylic trong cng iu kin phn ng rt chm.

    Bi 9: Xc nh hiu ng ca cc nhm th sau khi lin kt vi gc phenyl: Cl, C(CH3)3, CHO, NO2,

    CN, CH2CH3, N+(CH3)3.

    Bi 10: Da vo hin tng cng hng, vit cng thc gii hn (nu c) ca cc cht sau y:

    a. Aniline.

    b. Buta1,3diene.

    c. Vinyl Bromide.

    d. Acrolein.

    Bi 11: So snh bn ca cc ion sau:

    a. (1) CH2CH3, (2) CH(CH3)2, (3) C(CH3)3.

    b. (1) CH2CH3, (2) CH2OCH3, (3) CH2NHCH3.

    c. (1) C(CH3)3, (2) CH2C6H5, (3) CH(C6H5)2.

    Bi 12: Xc nh base lin hp ca cc acid sau theo quan im ca Brnsted: H2O, C6H5NH3(+),

    C2H5OH, H3O(+).

    Bi 13: So snh di lin kt CCl trong CH3CH2Cl v CH2=CHCl. Gii thch.

    Bi 14: Gii thch s tng dn nhit si ca cc alcohol sau:

    Alcohol CH3OH C2H5OH C3H7OH C4H9OH

    Nhit si (oC) 65 78,5 97,2 138

    Bi 15: Cho ba gi tr nhit si: 240oC, 273oC, 285oC. Gn ba gi tr trn vo ba ng phn o-, m-, p-

    ca benzenediol cho ph hp. Gii thch ngn gn.

    Bi 16: Gii thch s khc nhau v nhit si trong dy cc cht sau:

    (1) (2) (3) (4)

    115oC 117oC 256oC 187oC

    Bi 17: So snh kh nng tan trong nc ca cc cht sau

    a. (1) HO(CH2)4OH, (2) HO(CH2)3CHO, (3) C3H7CHO.

    b. (1) C6H5NH3Cl, (2) C6H5NH2, (3) C2H5NH2.

    Bi 18: Acid fumaric v acid maleic c cc hng s phn li nc 1 (k1), nc 2 (k2). Hy so snh cc cp

    hng s phn li tng ng ca hai acid ny v gii thch.

    Bi 19: So snh nhit nng chy v tr s pKa ca 2 acid sau:

    (1) acid iso-Crotonic (2) acid Crotonic

  • Bi tp Ha Hu C Ti liu dnh cho sinh vin cc trng i hc

    Copyright 2009 [email protected] 3

    Bi 20: Xc nh tm base mnh nht trong cc alkaloid sau:

    Nicotine Vindoline

    ************************************************

    Part: 1 HNG DN GII Bi 1: Sp xp theo chiu tng dn hiu ng in t:

    a. (1) < (3) < (2).

    b. (2) < (3) < (1).

    c. (1) < (2) < (3).

    Bi 2: Vit cng thc gii hn:

    a. Cht (a) khng c cng thc gii hn.

    b. Cng thc gii hn ca (b)

    c. Cng thc gii hn ca (c)

    d. Cng thc gii hn ca (d)

  • Bi tp Ha Hu C Ti liu dnh cho sinh vin cc trng i hc

    Copyright 2009 [email protected] 4

    Bi 3: Gii thch:

    - hp cht C6H5CH2Cl c hiu ng siu lin hp dng +H ca nhm CH2Cl vi vng

    benzene lm cho nhng v tr o- hay p- ca vng tr nn giu in t.

    - Trong khi nhm CCl3 ht in t mnh (hiu ng siu lin hp m H) nn nhng v tr o-

    hay p- ca C6H5CCl3 th thiu in t.

    Bi 4: So snh:

    a. (3) > (4) > (1) > (5) > (2). b. (2) > (5) > (3) > (4) > (1).

    Bi 5: Chiu gim dn tnh base: (3) > (1) > (4) > (5) > (2).

    Bi 6: Chiu tng dn tnh acid: (1) < (4) < (3) < (5) < (2).

    Bi 7: Chiu gim dn tnh base: (3) > (4) > (5) > (1) > (2).

    Bi 8: Xt 2 phn ng sau:

    (1) (CH3)3COH + HCl +H (CH3)3CCl + H2O c vn tc phn ng l v1

    (2) CH3CH2CH2CH2OH + HCl +H CH3CH2CH2CH2Cl + H2O c vn tc phn ng l v2

    C ch phn ng d l SN1 hay SN2 u tri qua giai on to carbocation. Carbocation cng bn th phn

    ng xy ra cng u tin. S d v1 >> v2 l do carbocation (CH3)3C bn hn CH3CH2CH2CH2 nhiu.

    iu ny gii thch da vo +I ca (CH3)3C ln hn nhiu so vi +I ca CH3CH2CH2CH2.

    Bi 9: Khi lin kt vi gc phenyl th:

    - CHO, NO2, CN gy hiu ng I, C

    - Cl gy hiu ng I, +C

    - N+(CH3)3 gy hiu ng I

    - C(CH3)3 gy hiu ng +I

    - CH2CH3 gy hiu ng +I, +H

    Bi 10: Cng thc gii hn:

    a. Aniline

    b. Buta1,3diene: +CH2CH=CHCH2

    c. Vinyl Bromide: CH2CH=Br+

    d. Acrolein: +CH2CH=CHO

    Bi 11: So snh bn:

    a. (3) > (2) > (1).

    b. (3) > (2) > (1).

    c. (3) > (2) > (1).

  • Bi tp Ha Hu C Ti liu dnh cho sinh vin cc trng i hc

    Copyright 2009 [email protected] 5

    Bi 12: Xt bng:

    acid H2O C6H5NH3(+) C2H5OH H3O(+)

    base lin hp OH C6H5NH2 C2H5O H2O

    Bi 13: di lin kt CCl trong CH2=CHCl ngn hn trong CH3CH2Cl v:

    - CH3CH2Cl c hiu ng I.

    - Ngoi hiu ng I cn c thm hiu ng +C lm gim di lin kt CCl

    (lm di lin kt CCl ngn hn lin kt CCl bnh thng ng thi lm lin kt C=C di

    hn di lin kt C=C bnh thng).

    Bi 14: Do c 4 alcohol u to c th to c lin kt hydro lin phn t nhng do khi lng phn t

    ca cc alcohol tng dn nn nhit si cng tng dn.

    Bi 15: Ta c ba ng phn o-, m-, p- ca benzenediol

    (1) 240oC (2) 273oC (3) 285oC

    (1) c lin kt hydro ni phn t nn nhit si l b nht.

    (2), (3) u c lin kt hydro lin phn t nhng lin kt hydro ca (3) bn hn ca (2) do t b cn tr v

    mt khng gian.

    Bi 16:

    - Ta c nhit si ca (1) < (2) l do hai cht ny khng to c lin kt hydro nn nhit si

    ph thuc vo khi lng phn t.

    - Li c, nhit si ca (4) < (3) l do mc d c hai cht u c lin kt hydro lin phn t

    nhng lin kt hydro ca (3) dng polymer cn ca (4) dng dimer.

    Bi 17: Kh nng tan trong nc ca:

    a. (1) > (2) > (3). b. (1) > (3) > (2).

    Bi 18: Xt cc chuyn ha:

    H

    HHOOC

    COOH - H+ H

    HHOOC

    COO- - H+

    F F, F,,Axit fumaric

    H

    H-OOC

    COO-

    H H

    O OHOH O

    - H+ - H+ H

    COO--OOC

    H

    ...

    H H

    O OOOH .... ....

    ...

    M Axit maleic