tibbİ laboratuvar alani ÇerÇeve ÖĞretİm programi‡erçeve Öğretim programı/tibbİ... · 1...

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

TIBBİ LABORATUVAR ALANI ÇERÇEVE ÖĞRETİM PROGRAMI

Ankara 2012

ÖN SÖZ

Bir ülkenin ekonomik, sosyal ve kültürel alanlardaki gelişimi, o ülkedeki nitelikli ve eğitimli iş gücüne sahip bireylerin varlığı ile ilişkilidir. Günümüzde tıbbi laboratuvar alanında hizmetin gereğine uygun yetiştirilmiş ara kademe meslek elemanlarına ihtiyaç duyulmaktadır.

Tıbbi Laboratuvar Alanı Çerçeve Öğretim Programı, modüler yapıda

hazırlanmıştır. Söz konusu modüler öğretim programı ile öğrencilerimizin tıbbi laboratuvar alanında uluslararası standartlarda gerekli mesleki yeterliklere sahip bireyler olarak yetiştirilmesi hedeflenmektedir.

Tıbbi Laboratuvar Alanı Çerçeve Öğretim Programı, Millî Eğitim Bakanlığı

bünyesinde çalışan uzman ve alan öğretmenleri, sektör ve meslek kuruluşları temsilcileri, çeşitli meslek elemanları ile iş birliği yapılarak hazırlanmıştır.

Söz konusu modüler programın ülkemizde uygulanması ile bilimsel ve teknolojik

gelişmelere uyumlu, beceri düzeyi yüksek, üretken, nitelikli sağlık personelinin yetiştirilmesine katkıda bulunulacaktır. Böylece gençlerimizin; Atatürk ilke ve inkılâplarına bağlı, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti’ne karşı görev ve sorumluluklarının bilincinde, çağdaş uygarlığa katkıda bulunabilecek, sağlık sektöründe ülkemizin ihtiyacı olan meslek elemanı olarak yetiştirilmesi sağlanacaktır.

İÇİNDEKİLER

ÖN SÖZ ............................................................................................................................ 1 GİRİŞ ................................................................................................................................ 1 SEKTÖR ........................................................................................................................... 2

ÖĞRETİM PROGRAMI İLE İLGİLİ GENEL AÇIKLAMALAR ................................. 3 ÇERÇEVE ÖĞRETİM PROGRAMI HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ ......................... 6 PROGRAMIN UYGULANMASINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR ................................ 7 PROGRAMDA YER ALAN DERSLER ......................................................................... 8

1. ORTAK DERSLER .................................................................................................. 8

2. ALAN / DAL DERSLERİ ........................................................................................ 8 ALAN ORTAK DERSLERİ ........................................................................................ 9

ANATOMİ VE FİZYOLOJİ .................................................................................... 9 TIBBİ LABORATUVAR GÜVENLİĞİ ................................................................ 10 SAĞLIK HİZMETLERİNDE İLETİŞİM .............................................................. 10 İLK YARDIM......................................................................................................... 10

BULAŞICI VE SİSTEMİK HASTALIKLAR ....................................................... 11 DAL DERSLERİ ........................................................................................................ 12

TIBBİ MİKROBİYOLOJİ I ................................................................................... 12 TIBBİ MİKROBİYOLOJİ II .................................................................................. 12 TIBBİ BİYOKİMYA I ........................................................................................... 13

TIBBİ BİYOKİMYA II .......................................................................................... 13 HEMATOLOJİ I ..................................................................................................... 14

HEMATOLOJİ II ................................................................................................... 14 PATOLOJİ .............................................................................................................. 14

TIBBİ PARAZİTOLOJİ ......................................................................................... 15 SEROLOJİ .............................................................................................................. 15

KAN MERKEZİ UYGULAMALARI ................................................................... 15 İŞLETMELERDE BECERİ EĞİTİMİ ................................................................... 16 İŞLETMELERDE TIBBİ MİKROBİYOLOJİ I BECERİ EĞİTİMİ ..................... 16

İŞLETMELERDE TIBBİ BİYOKİMYA I BECERİ EĞİTİMİ ............................. 17 İŞLETMELERDE HEMATOLOJİ I BECERİ EĞİTİMİ ...................................... 17 İŞLETMELERDE PATOLOJİ BECERİ EĞİTİMİ ............................................... 17

İŞLETMELERDE TIBBİ MİKROBİYOLOJİ II BECERİ EĞİTİMİ .................... 18 İŞLETMELERDE TIBBİ BİYOKİMYA II BECERİ EĞİTİMİ ............................ 18

İŞLETMELERDE HEMATOLOJİ II BECERİ EĞİTİMİ ..................................... 18 İŞLETMELERDE TIBBİ PARAZİTOLOJİ BECERİ EĞİTİMİ ........................... 18 İŞLETMELERDE SEROLOJİ BECERİ EĞİTİMİ ................................................ 19

İŞLETMELERDE KAN MERKEZİ UYGULAMALARI BECERİ EĞİTİMİ ..... 19 YAZ UYGULAMASI ............................................................................................ 19

3. SEÇMELİ DERSLER ............................................................................................. 19

1

GİRİŞ Anadolu sağlık meslek liseleri, sağlık sektörünün ihtiyacı olan ara meslek

elemanı yetiştiren kurumlar olmaları açısından toplumun sağlık gelişiminde önemli bir rol oynar. Ülkemizde sağlık sektöründe teknolojik gelişmeler ve yenilikler hızla artarken eğitimde de farklı yaklaşımlar ortaya çıkmıştır. Sağlık meslek liselerinin Millî Eğitim Bakanlığına devrinden sonra, sektörün beklentilerine cevap verecek standartlarda eleman yetiştirmek, mesleki ve teknik eğitim kurumları ile program formatında birliktelik sağlamak amacıyla modüler öğretim programı geliştirme çalışmaları başlatılmıştır.

Tıbbi Laboratuvar Alanı Çerçeve Öğretim Programı’nın sektör analizine dayalı

olarak modüler esaslı hazırlanması, ülkemiz ekonomisi açısından çok önemli olan bu sektöre kalifiye eleman yetiştiren mesleki ve teknik eğitim sistemine yeni bir anlayış getirmektedir.

Modüler programla, tıbbi laboratuvar alanında ulusal ve uluslararası düzeyde,

standartlara uygun bir program hazırlanmıştır. Program sürecinde yapılan çalışmalarla, ilgili kurum ve kuruluşların görüşü

alınmış ve program çalışmalarına doğrudan katkıları sağlanmıştır. Tıbbi Laboratuvar Alanı Çerçeve Öğretim Programı, teknolojik gelişmelere ve

sektörün beklentilerindeki değişim ve yeniliklere paralel olarak güncellenebilecek bir yapıda tasarlanmıştır. Böylece tüm gelişme ve yenilikleri kısa sürede programa yansıtmak mümkün olabilecek ve mezunlar, kazandıkları yeni mesleki yeterlikler doğrultusunda istihdam edilebilecektir. Programın, bu esnek yapısıyla, sektörün ve mesleki eğitim sisteminin gelişmesine önemli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir.

2

SEKTÖR

Dünya Sağlık Örgütünün (WHO) tanımına göre sağlık, sadece hastalık ve sakatlığın olmayışı değil, kişinin bedensel, ruhsal ve sosyal olarak da tam bir iyilik hâlinde olmasıdır. Bu amaçla hizmet veren tüm kurum ve kuruluşlar sağlık sektörünü oluşturur.

Sağlık sektörünün yapısı; ülke nüfusu, kültürel gelişim, doğal kaynak, politik ve

ekonomik sisteme bağlı olarak değişim göstermektedir. Sağlığa verilen önemin her geçen gün artması ve sağlık hizmetlerinde kalite çıtasının yükselmesi, sağlık kuruluşları arasındaki rekabeti artırmakta bu da sektörün gelişimine önemli katkılar sağlamaktadır.

Sağlık hizmetleri sunumunda fiziki yapı, araç gereç, insan gücü ve finans gibi

kaynak özelliklerinin yanı sıra hizmetin sunum şekli ve hizmet alanların memnuniyeti de kuruluşlar arası rekabette belirleyici özellikler olarak gösterilmektedir. Yapılan araştırmalar; farklılaşan nüfus yapısı, ortaya çıkan yeni hastalıklar, gelişen teknoloji, sağlık masraflarındaki büyük artış gibi faktörler nedeniyle, Sağlık sektöründe faaliyet gösteren kurumların iş stratejilerinde ciddi değişim yapmaları gerekliliğini ortaya koymaktadır.

Tıbbi laboratuvar alanı ile ilişkili sektörel beklenti, bu çalışmalar için gereken

altyapı organizasyonu ve eğitim-öğrenim kurumlarının oluşturulması, bu amaca dönük toplumsal yapılanmanın hayata geçirilmesidir. Sektör, tıbbi laboratuvar alanında; uzmanlık gerektirmeyen tıbbi laboratuvar analizlerini yapan, analiz sonuçlarını raporlayan ve mesleki gelişmeleri takip ederek kendini geliştiren bireylere ihtiyaç duymaktadır.

3

ÖĞRETİM PROGRAMI İLE İLGİLİ GENEL AÇIKLAMALAR

SEKTÖR SAĞLIK

ALAN TIBBİ LABORATUVAR

ALANIN TANIMI Tıbbi Laboratuvar alanı ve altında yer alan dalların yeterliklerini kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen alandır.

ALANIN AMACI

Bilimsel ve teknolojik gelişmeler ile sektörün ihtiyaçları, doğrultusunda gerekli olan mesleki yeterlikleri kazanmış nitelikli meslek elemanlarının yetiştirilmesi amaçlanmaktadır.

DAL PROGRAMININ TANIMI VE AMACI

TIBBİ LABORATUVAR TEKNİSYENLİĞİ

Tanımı: Analizler öncesi hazırlık yapma, laboratuvar ekipman, cihaz ve araç gereçlerini kullanma, klinik örneklerin biyokimyasal, mikrobiyolojik, hematolojik, parazitolojik, serolojik, patolojik analizlerini ve kan merkezi çalışmalarını ilgili alan uzmanlarının sorumluluğunda yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişiler yetiştiren daldır.

Amacı: Sağlık sektöründe tıbbi laboratuvar teknisyenliği mesleğinin yeterliklerine sahip meslek elemanlarını yetiştirmek amaçlanmaktadır.

GİRİŞ KOŞULLARI Yürürlükteki mevzuat hükümleri uygulanır.

İSTİHDAM ALANLARI

Tıbbi laboratuvar alanından mezun olan öğrenciler, kazandıkları yeterlikler doğrultusunda;

1- Türkiye Halk Sağlığı Kurumu,

2- Hastane laboratuvarları (üniversite, eğitim ve araştırma, devlet ve özel),

3- Polikliniklere ait laboratuvarlar (devlet, özel),

4- Toplum sağlığı merkezlerinin laboratuvarları,

5- Halk sağlığı laboratuvarları,

6- Verem Savaş Dispanseri,

7- Diğer tıbbi laboratuvarlar gibi özel hastalık kontrol programları yürüten kurum laboratuvarlarında çalışabilirler.

4

EĞİTİM-ÖĞRETİM ORTAMLARI VE DONANIMLARI

1. Mesleki ve teknik eğitim alanında öğrenci yetiştiren programların uygulandığı sağlık meslek liselerinde uygulanmaktadır.

2. Programın uygulanabilmesi için tıbbi laboratuvar alanının standart donanımları ve mesleğin gerektirdiği ekipmanlar sağlanmalıdır.

3. İşletmelerde beceri eğitimi dersi; tıbbi laboratuvar araç gereç ve ekipmanlarının olduğu, tıbbi laboratuvar teknisyenliği mesleğinin icra edildiği çalışma ortamlarında, iş başında; alan uzmanlarının ve/veya meslek dersi öğretmenlerinin gözetiminde verilmelidir.

EĞİTİMCİLER Yürürlükteki mevzuat hükümleri uygulanır.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Sınıf Geçme ve Sınav Yönetmeliği’ne göre çeşitli ölçme araçları kullanılarak öğrencilerin değerlendirilmesi esastır. Buna göre; Okulda, işletmede ve kendi kendilerine yaptıkları tüm öğrenim faaliyetleri değerlendirilerek öğrencilerin dersteki başarısı belirlenir.

BELGELENDİRME 1. Mezun olan öğrenciye alan/dalda diploma verilir. 2. Öğrencinin alan/dal ile ilgili aldığı tüm dersler ve

modüller diploma ekinde belirtilir.

EĞİTİM SÜRESİ

1. Dal programının toplam eğitim süresi, 4 eğitim öğretim yılıdır.

2. Eğitim süresinin okul, işletme ve bireysel öğrenme için ayrılmış dağılımı, tıbbi laboratuvar teknisyenliği dalı haftalık d ers ç izelgesi, dersler ve modüller ile ilgili açıklamalarda belirtildiği gibi uygulanır.

ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ

Modüler öğretime yönelik ağırlıklı olarak bireysel öğrenmeyi destekleyici yöntem ve teknikler uygulanır. Bu yöntem ve tekniklerle;

1. Öğrencilere, yeterlik kazandırmaya yönelik çalışmalar yapılır.

2. Öğrenciler bireysel öğrenmeye teşvik edilir.

3. Öğretmenler öğrencilere rehberlik eder.

4. Öğrencilerin aktif olması sağlanır.

5. Öğrenciler araştırmaya yönlendirilir.

6. Öğrenciler kendi kendilerini değerlendirebilir.

5

İŞ BİRLİĞİ YAPILACAK KURUM VE KURULUŞLAR

Öğrencilerin yetiştirilmesinde; programın gerektirdiği öğretim faaliyetleri, istihdam olanakları ve planlama konularında; İl sağlık müdürlükleri, hastaneler (üniversite, eğitim ve araştırma, devlet ve özel), Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, poliklinikler (devlet, özel), diğer tıbbi laboratuvarlar, aile hekimliği merkezleri, halk sağlığı laboratuvarları, verem savaş dispanserleri, gibi özel hastalık kontrol programları yürüten kurumlar, sivil toplum örgütleri ve meslek odaları ile iş birliği yapılır.

ÖĞRENCİ KAZANIMLARI

Programın sonunda dala/mesleğe yönelik olarak öğrenci; 1. Genel kültüre yönelik bilgi ve becerilere sahip

olacaktır. 2. Ulusal ve uluslararası iş gücünden beklenen

temel yeterlikleri kazanacaktır. 3. Alanla ilgili temel bilgi ve becerilere sahip

olacaktır. 4. Dal/meslek ile ilgili bilgi ve becerilere sahip

olacaktır. 5. Dalın/mesleğin gerektirdiği mesleki yeterlikleri

kazanacaktır.

EĞİTİM - ÖĞRETİM FAALİYETLERİ

1. Haftalık ders çizelgesinde yer alan dersler ve bu derslerin altındaki modüllerin içeriğindeki eğitim-öğretim uygulamaları yapılır.

2. Kazandırılacak yeterliklerin özelliklerine göre sektör ile iş birliği yapılarak iş başında eğitim faaliyetleri gerçekleştirilir.

3. Sektörde oluşan değişim ve gelişimlerin incelenebilmesi amacıyla gezi, gözlem ve inceleme çalışmaları yapılabilir.

6

ANADOLU SAĞLIK MESLEK LİSESİ TIBBİ LABORATUVAR ALANI

(TIBBİ LABORATUVAR TEKNİSYENLİĞİ DALI)

HAFTALIK DERS ÇİZELGESİ DERS

KATEGORİLERİ DERSLER

9. SINIF

10. SINIF

11. SINIF

12. SINIF

ORTAK DERSLER

(*) DİL VE ANLATIM 2 2 2 2

TÜRK EDEBİYATI 3 3 3 3

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ 1 1 1 1

TARİH 2 2 - -

T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK - - 2 -

COĞRAFYA 2 2 - -

MATEMATİK 6 6 - -

FİZİK 2 2 - -

KİMYA 2 2 - -

BİYOLOJİ 3 3 - -

YABANCI DİL 6 2 3 3

FELSEFE - - 2 -

BEDEN EĞİTİMİ/GÖRSEL SANATLAR/MÜZİK 2 - 1 -

TRAFİK VE İLK YARDIM - - 1

TOPLAM 31 25 14 10

AL

AN

/ D

AL

DE

RS

LE

Rİ

ALAN ORTAK

DERSLERİ

(*) ANATOMİ VE FİZYOLOJİ 4 - - -

TIBBİ LABORATUVAR GÜVENLİĞİ 2 - - -

SAĞLIK HİZMETLERİNDE İLETİŞİM 2 - - -

BULAŞICI VE SİSTEMİK HASTALIKLAR - - 3 -

İLK YARDIM - 2 - -

DAL DERSLERİ

TIBBİ MİKROBİYOLOJİ I - 4 - -

(*)TIBBİ BİYOKİMYA I - 4 - -

HEMATOLOJİ I - 4 - -

PATOLOJİ - 2 - -

TIBBİ PARAZİTOLOJİ - 2 - -

(*)TIBBİ MİKROBİYOLOJİ II - - 2 -

TIBBİ BİYOKİMYA II - - 2 -

HEMATOLOJİ II - - 2 -

SEROLOJİ - - - 2

(*) KAN MERKEZİ UYGULAMALARI - - - 2

(*)(**)İŞLETMELERDE TIBBİ MİKROBİYOLOJİ I

BECERİ EĞİTİMİ - - 4 -

(*)(**)İŞLETMELERDE TIBBİ BİYOKİMYA I BECERİ

EĞİTİMİ - - 4 -

(*)(**)İŞLETMELERDE HEMATOLOJİ I BECERİ

EĞİTİMİ - - 4 -

(*)(**)ŞLETMELERDE PATOLOJİ BECERİ EĞİTİMİ - - 4 -

(*)(**)İŞLETMELERDE TIBBİ MİKROBİYOLOJİ II

BECERİ EĞİTİMİ - - - 4

(*)(**)İŞLETMELERDE TIBBİ BİYOKİMYA II BECERİ

EĞİTİMİ - - - 4

(*)(**)İŞLETMELERDE HEMATOLOJİ II BECERİ

EĞİTİMİ - - - 4

(*)(**)İŞLETMELERDE SEROLOJİ BECERİ EĞİTİMİ - - - 4

(*)(**)İŞLETMELERDE KAN MERKEZİ UYGULAMALARI BECERİ EĞİTİMİ

- - - 4

(*)(**)İŞLETMELERDE TIBBİ PARAZİTOLOJİ BECERİ EĞİTİMİİ

- - - 4

ALAN/DAL DERSLERİ TOPLAMI 8 18 25 28

SEÇMELİ DERSLER TOPLAMI 1 - 3 3

REHBERLİK VE YÖNLENDİRME 1 1 1 1

GENEL TOPLAM 41 44 43 42

(*) Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği uyarınca yılsonu başarı puanı ile

başarılı sayılmayacak derslerdir.

(**) Öğrencilerin bu derslerin eğitimlerini işletmelerde görmeleri esastır.

7

PROGRAMIN UYGULANMASINA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR

Tıbbi Laboratuvar Alanı Tıbbi Laboratuvar Teknisyenliği Dalı Çerçeve Öğretim Programı, programın genel amaçlarına ulaşılmasını sağlayacak alan ortak dersleri ve dal dersleri ile bu derslerin altında yer alan modüllerden oluşmaktadır.

Program 4 yıl olarak tasarlanmıştır. 9, 10, 11 ve 12. sınıflarda ortak, alan ortak ve

dal dersleri yer almaktadır. Derslerin içerikleri belirlenirken ulusal ve uluslararası iş gücünden beklenen temel yeterlikler, sektör araştırmaları ve mesleki yeterlikler dikkate alınmıştır.

Haftalık ders dağıtım çizelgesinde yer alan işletmelerde beceri eğitimi dersleri

dışındaki alan/dal dersleri, okulda atölye/laboratuvar ortamında işlenir. Programın verimliliğini artırmak amacıyla derslerde yapılandırılmış ortamların yanı sıra gerçek uygulama ortamlarında da eğitim ve öğretim yapılmalıdır.

Programın gerektirdiği öğretim faaliyetleri, istihdam olanakları ve planlama

konularında Sağlık Bakanlığı ve ilgili birimleri ile eğitim araştırma hastaneleri, üniversite hastaneleri, üniversitelerin ilgili bölümleri, sivil toplum örgütleri, sektörde yer alan kurum, kuruluş, firmalar ve meslek elemanları ile iş birliği yapılmalıdır.

Öğrenme-öğretme sürecinde bilgi, beceri, tutum ve iş alışkanlıklarının bir bütün

olarak verilmesi gerektiğinden alan/dal dersleri uygulamalı ders kapsamında değerlendirilmelidir.

Haftalık ders çizelgelerinde; ortak dersler ve alan/dal dersleri belirtilmiştir.

Alan/dal dersleri modüllerden oluşmaktadır. Bu derslerdeki her modülün içeriğini öğrencilere kazandırmak için tasarlanan toplam öğrenme süresi, 40 saat olarak planlanmıştır. Bu süre; öğretmen rehberliğinde ve öğrencinin kendi kendine çalışacağı süreleri kapsamaktadır. Örneğin, 40/32 olarak belirlenmiş bir modülün; 32 saati öğretmen rehberliğinde çalışılacak süreyi, kalan 8 saat ise öğrencinin kendi kendine bağımsız olarak çalışacağı süreyi göstermektedir.

8

PROGRAMDA YER ALAN DERSLER

1. ORTAK DERSLER Talim ve Terbiye Kurulunun belirlemiş olduğu dersler, ders saatleri ve programlar

uygulanır. 2. ALAN / DAL DERSLERİ Tıbbi laboratuvar alanında yer alan temel bilgi ve becerileri kapsayan ders

grubunu oluşturur. Tıbbi laboratuvar alanında yer alan meslekler için yıl sonu başarı ortalaması ile

başarılması zorunlu olan dersler tabloda verilmiştir.

ALAN / DAL YIL SONU BAŞARI ORTALAMASI İLE BAŞARILI

SAYILMAYACAK DERSLER

TIBBİ LABORATUVAR

ALANI

TIBBİ LABORATUVAR TEKNİSYENLİĞİ DALI

Anatomi ve Fizyoloji

Tıbbi Biyokimya I

Tıbbi Mikrobiyoloji II

İşletmelerde Tıbbi Mikrobiyoloji I Beceri Eğitimi

İşletmelerde Tıbbi Mikrobiyoloji II Beceri Eğitimi

İşletmelerde Tıbbi Biyokimya I Beceri Eğitimi

İşletmelerde Tıbbi Biyokimya II Beceri Eğitimi

İşletmelerde Hematoloji I Beceri Eğitimi

İşletmelerde Hematoloji II Beceri Eğitimi

İşletmelerde Seroloji Beceri Eğitimi

İşletmelerde Kan Merkezi Uygulamaları Beceri Eğitimi

İşletmelerde Patoloji Beceri Eğitimi

İşletmelerde Tıbbi Parazitoloji Beceri Eğitimi

9

ALAN ORTAK DERSLERİ Tıbbi laboratuvar alanı ile ilgili ortak yeterlikleri ve mesleki yeterlikleri

kazandırmayı amaçlayan derslerdir. ANATOMİ VE FİZYOLOJİ Vücudun temel yapısı ile vücudu oluşturan organ ve sistemlerin yapı ve işlevleri

ile ilgili bilgi ve becerilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, vücudun temel yapısı, hareket, sinir, endokrin, dolaşım,

solunum, sindirim, boşaltım ve üreme sistemleri, vücut sıvıları, elektrolitleri ve kan ile duyu organlarının yapı ve işlevlerini ayırt etme ile ilgili yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır.

Dersin Modülleri Süre Kazandırılan Yeterlikler

Vücudun Temel Yapısı 40/16

Vücudun temel yapısını ayırt etmek

Hareket Sistemi 40/24 Hareket sisteminin yapı ve işlevlerini ayırt

etmek

Sinir Sistemi 40/16

Sinir sisteminin yapı ve işlevlerini ayırt etmek

Endokrin Sistem 40/8 Endokrin sistemin yapı ve işlevlerini ayırt

etmek

Vücut Sıvıları, Elektrolitleri ve Kan

40/8 Vücut sıvıları, elektrolitleri ve kanın yapı ve işlevlerini ayırt etmek

Dolaşım Sistemi 40/24 Dolaşım sisteminin yapı ve işlevlerini ayırt

etmek

Solunum Sistemi 40/16 Solunum sisteminin yapı ve işlevlerini ayırt

etmek

Sindirim Sistemi 40/16 Sindirim sisteminin yapı ve işlevlerini ayırt

etmek

Boşaltım Sistemi 40/8 Boşaltım sisteminin yapı ve işlevlerini ayırt

etmek

Üreme Sistemi 40/16 Üreme sisteminin yapı ve işlevlerini ayırt

etmek

Duyu Organları 40/16 Duyu organlarının yapı ve işlevlerini ayırt

etmek

10

TIBBİ LABORATUVAR GÜVENLİĞİ Tıbbi laboratuvarda güvenlik önlemleri laboratuvar iş organizasyonu ve çözelti

hazırlama ile ilgili bilgi ve becerilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, tıbbi laboratuvarda güvenlik önlemleri alma, laboratuvarda

iş organizasyonu yapma ve çözelti hazırlama ile ilgili yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır.


Tıbbi Laboratuvarda Güvenlik Önlemleri

40/24 Tıbbi laboratuvarda güvenlik önlemleri almak

Laboratuvarda İş Organizasyonu

40/16 Laboratuvarda iş organizasyonu yapmak

Çözelti Hazırlama 40/32

Çözelti hazırlamak

SAĞLIK HİZMETLERİNDE İLETİŞİM İletişim süreci, kişiler arası iletişim, toplumsal gruplarla iletişim ve sağlık

hizmetlerinde etkili iletişim kurma ile ilgili bilgi ve becerilerin verildiği derstir.

Bu derste öğrenciye, iletişim sürecini ayırt etme, kişiler arası iletişim kurma,

toplumsal gruplarla iletişim kurma ve sağlık hizmetlerinde etkili iletişim kurma ile ilgili yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır.


İletişim Süreci 40/24 İletişimin sürecini ayırt etmek

Kişiler Arası İletişim 40/16 Kişiler arası iletişim kurmak

Toplumsal İletişim 40/24 Toplumsal gruplarla iletişim kurmak

Sağlıkta İletişim 40/24 Sağlık hizmetlerinde etkili iletişim kurmak

İLK YARDIM İlk yardımın temel ilkeleri, temel yaşam desteği ve temel ilk yardım uygulamaları

ile ilgili bilgi ve becerilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, ilk yardımın temel ilkelerini uygulama, temel yaşam desteği

sağlama, yaralanmalarda, kırık, çıkık ve burkulmalarda, diğer acil durumlarda ilk yardım uygulama ve hasta veya yaralıları taşıma ile ilgili yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır.

11


İlk Yardımın Temel İlkeleri 40/16

İlk yardımın temel ilkelerini uygulamak

Temel Yaşam Desteği 40/16 Temel yaşam desteği uygulamak

Yaralanmalarda İlk Yardım 40/16 Yaralanmalarda ilk yardım uygulamak

Kırık Çıkık ve Burkulmalarda İlk Yardım

40/16 Kırık, çıkık ve burkulmalarda ilk yardım uygulamak

Diğer Acil Durumlarda İlk Yardım

40/16 Diğer acil durumlarda ilk yardım uygulamak

Hasta veya Yaralıların Taşınması

40/16 Hasta veya yaralıları taşımak

BULAŞICI VE SİSTEMİK HASTALIKLAR Solunum, dolaşım, sindirim, endokrin, sinir, ürogenital sistem, kan, eklem, duyu

organları hastalıkları ve bulaşıcı hastalıklarla ilgili bilgi ve becerilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, solunum, dolaşım, sindirim, endokrin, sinir, ürogenital

sistem, kan, eklem, duyu organları hastalıkları ve bulaşıcı hastalıkları ayırt etme ile ilgili yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır.


Solunum Sistemi Hastalıkları 40/8 Solunum sistemi hastalıklarını ayırt etmek

Dolaşım Sistemi ve Kan Hastalıkları

40/16 Dolaşım sistemi ve kan hastalıklarını ayırt etmek

Sindirim Sistemi Hastalıkları 40/16 Sindirim sistemi hastalıklarını ayırt etmek

Endokrin Sistem Hastalıkları 40/8 Endokrin sistem hastalıklarını ayırt etmek

Sinir Sistemi Hastalıkları 40/16 Sinir sistemi hastalıklarını ayırt etmek

Üro-Genital Sistem Hastalıkları

40/8 Üro-genital sistem hastalıklarını ayırt etmek

Eklem ve Duyu Organları Hastalıkları

40/8 Eklem ve duyu organları hastalıklarını ayırt etmek

Bulaşıcı Hastalıklar 40/32 Bulaşıcı hastalıkları ayırt etmek

12

DAL DERSLERİ Tıbbi laboratuvar alanı tıbbi laboratuvar teknisyenliği dalına özgü ve mesleği

destekleyici yeterlikleri kazandıracak okul laboratuvarı ve işletmelerde uygulanması öngörülen derslerdir. Dal dersleri 4 yıla yayılarak programa yerleştirilmiştir.

TIBBİ MİKROBİYOLOJİ I Mikrobiyolojik analizler öncesi hazırlık, besiyeri hazırlama, mikrobiyolojik örnek

alma, sıvı ve katı besiyerine ekim, inkübasyon ve preparat hazırlama yöntemleri ile ilgili bilgi ve becerilerin verildiği derstir.

Bu derste öğrenciye, mikrobiyolojik analizler öncesi hazırlık yapma, besiyeri

hazırlama, mikrobiyolojik örnek alma, sıvı ve katı besiyerine ekim yapma, inkübasyon yapma ve mikrobiyolojik preparat hazırlama ile ilgili yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır.


Mikrobiyolojik Analizler Öncesi Hazırlık

40/32 Mikrobiyolojik analizler öncesi hazırlık yapmak

Besiyeri Hazırlama 40/16 Sıvı ve katı besiyeri hazırlamak

Mikrobiyolojik Örnek Alma 40/16 Mikrobiyolojik örnekleri almak, taşımak ve kabul etmek

Sıvı Besiyerine Ekim 40/16 Mikrobiyolojik örneklerin sıvı besiyerine ekimini yapmak

Katı Besiyerine Ekim 40/24 Mikrobiyolojik örneklerin katı besiyerine ekimini yapmak

İnkübasyon 40/16 Ekimi yapılmış besiyerini inkübe etmek

Mikrobiyolojik Preparat Hazırlama

40/24 Mikrobiyolojik örneklerden preparat hazırlamak

TIBBİ MİKROBİYOLOJİ II Mikroorganizmaların kültür ve doğrulama testleri, antibiyotik duyarlılık testi,

mikolojik ve virolojik testlerle ilgili bilgi ve becerilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, mikroorganizmaların kültür ve doğrulama testleri, antibiyotik

duyarlılık testi, mikolojik ve virolojik testleri yapma ile ilgili yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır.


Mikroorganizmaların Kültür ve Doğrulama Testleri -1

40/24 Mikroorganizmaların kültür ve doğrulama testlerini yapmak


40/24 Mikroorganizmaların kültür ve doğrulama testlerini yapmak

Antibiyotik Duyarlılık Testi 40/16 Antibiyotik duyarlılık testi yapmak

Mikolojik ve Virolojik Testler 40/16 Mikolojik ve virolojik testler yapmak

13

TIBBİ BİYOKİMYA I Biyokimyasal kan analizleri öncesi hazırlık, kanda glikoz, lipit, protein analizleri,

kanda böbrek fonksiyon testleri, kanda bilirubin ve enzim analizleri, otoanalizörde biyokimyasal kan analizleri ve kanda düşük konsantrasyonlu maddelerin ölçümü ile ilgili bilgi ve becerilerin verildiği derstir.

Bu derste öğrenciye, biyokimyasal kan analizleri öncesi hazırlık, kanda glikoz,

lipit, protein analizleri, kanda böbrek fonksiyon testleri, kanda bilirubin ve enzim analizleri, otoanalizörde biyokimyasal kan analizleri ve kanda düşük konsantrasyonlu maddelerin ölçümlerini yapma ile ilgili yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır.


Biyokimyasal Kan Analizleri Öncesi Hazırlık

40/32 Biyokimyasal kan analizleri öncesi hazırlık yapmak

Kan Glikoz Analizi 40/24 Kan glikoz analizi yapmak

Kan Lipitleri Analizi 40/16 Kan lipitleri analizi yapmak

Kan Proteinleri Analizi 40/16 Kan proteinleri analizi yapmak

Kanda Böbrek Fonksiyon Testleri

40/16 Kanda böbrek fonksiyon testleri yapmak

Kanda Bilirubin ve Enzim Analizleri

40/24 Kanda bilirubin ve enzim analizleri yapmak

Otoanalizörde Biyokimyasal Kan Analizleri

40/8 Otoanalizörde biyokimyasal kan analizleri yapmak

Düşük Konsantrasyonlu Maddelerin Ölçümü

40/8 Düşük konsantrasyonlu maddelerin ölçümünü yapmak

TIBBİ BİYOKİMYA II İdrarın fiziksel ve kimyasal analizi, idrarın mikroskobik analizi, diğer vücut

sıvılarının analizi ve gaita analizi ile ilgili bilgi ve becerilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, idrarın fiziksel ve kimyasal analizi, idrarın mikroskobik

analizi, diğer vücut sıvılarının analizi ve gaita analizi yapma ile ilgili yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır.


İdrarın Fiziksel ve Kimyasal Analizi

40/24 İdrarın fiziksel ve kimyasal analizini yapmak

İdrarın Mikroskobik Analizi 40/16 İdrarın mikroskobik analizini yapmak

Diğer Vücut Sıvılarının Analizi 40/16 Diğer vücut sıvılarının analizini yapmak

Gaita Analizi 40/16 Gaitanın fiziksel, kimyasal ve mikroskobik analizini yapmak

14

HEMATOLOJİ I Hematolojik analizler öncesi hazırlık, tam kan sayımı ve hematolojik preparat

hazırlama ile ilgili bilgi ve becerilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, hematolojik analizler öncesi hazırlık, tam kan sayımı,

sedimantasyon tayini yapma ve hematolojik preparat hazırlama ile ilgili yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır.


Hematolojik Analizler Öncesi Hazırlık

40/32 Hematolojik analizler öncesi hazırlık yapmak

Tam Kan Sayımı-I 40/32

Tam kan sayımı yapmak

Tam Kan Sayımı-II 40/32

Sedimantasyon Tayini 40/16 Sedimantasyon tayini yapmak

Hematolojik Preparat Hazırlama 40/32 Hematolojik preparat hazırlamak

HEMATOLOJİ II Anemi ve lösemi tanısında kullanılan testler ve koagülasyon testleri ile ilgili bilgi

ve becerilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, anemi ve lösemi tanısında kullanılan testleri ve koagülasyon

testlerini yapma ile ilgili yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır.


Anemi Tanısında Kullanılan Testler

40/32 Anemi tanısında kullanılan testleri yapmak

Lösemi Tanısında Kullanılan Testler

40/16 Lösemi tanısında kullanılan testleri yapmak

Koagülasyon Testleri 40/24 Koagülasyon testleri yapmak

PATOLOJİ Doku örneklerini histolojik analize hazırlama, histolojik preparat hazırlama ve

sitolojik preparat hazırlama ile ilgili bilgi ve becerilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, doku örneklerini histolojik analize hazırlama, histolojik

preparat hazırlama ve sitolojik preparat hazırlama ile ilgili yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır.

15


Doku Örneklerini Histolojik Analize Hazırlama

40/24 Doku örneklerini histolojik analize hazırlamak

Histolojik Preparat Hazırlama 40/32 Histolojik preparat hazırlamak

Sitolojik Preparat Hazırlama 40/16 Sitolojik preparat hazırlamak

TIBBİ PARAZİTOLOJİ Gaita preparatı hazırlama, kan ve diğer vücut materyallerinden preparat

hazırlama ile ilgili bilgi ve becerilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, gaita preparatı hazırlama, kan ve diğer vücut

materyallerinden preparat hazırlama ile ilgili yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır.


Gaita Preparatı Hazırlama 40/32 Parazitolojik incelemeler için gaita preparatı hazırlamak

Kan ve Diğer Vücut Materyallerinden Preparat Hazırlama

40/32 Parazitolojik incelemeler için kan ve diğer vücut materyallerinden preparat hazırlamak

SEROLOJİ Bağışıklık sistemi ve enfeksiyon hastalıklarının teşhisinde kullanılan serolojik

testlerle ilgili bilgi ve becerilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, bağışıklık sisteminin yapısını açıklama ve enfeksiyon

hastalıklarının teşhisinde kullanılan serolojik testleri yapma ile ilgili yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır.


Bağışıklık (İmmünite) 40/32 Bağışıklık sisteminin yapısını açıklamak

Enfeksiyon Hastalıklarının Teşhisinde Kullanılan Serolojik Testler

40/32 Enfeksiyon hastalıklarının teşhisinde kullanılan serolojik testleri yapmak

KAN MERKEZİ UYGULAMALARI Kan merkezi analizleri öncesi hazırlık, uygunluk testleri, kan ve kan ürünleri ile

ilgili bilgi ve becerilerin verildiği derstir. Bu derste öğrenciye, kan merkezi analizleri öncesi hazırlık, uygunluk testleri

yapma, kan ve kan ürünlerini hazırlama ile ilgili yeterlikleri kazandırmak amaçlanmaktadır.

16


Kan Merkezi Analizleri Öncesi Hazırlık

40/24 Kan merkezi analizleri öncesi hazırlık yapmak

Uygunluk Testleri 40/24 Uygunluk testleri yapmak

Kan ve Kan Ürünleri 40/24 Kan ve kan ürünleri hazırlamak

İŞLETMELERDE BECERİ EĞİTİMİ Tıbbi laboratuvar teknisyenliği dalında, işletmelerde beceri eğitimi dersinin içeriği;

mevzuata uygun olarak dal derslerini kapsayacak şekilde tıbbi mikrobiyoloji I, tıbbi mikrobiyoloji II, tıbbi biyokimya I, tıbbi biyokimya II, hematoloji I, hematoloji II patoloji, tıbbi parazitoloji, kan merkezi uygulamaları ve seroloji, derslerine ait modüllerden oluşturulur.

İşletmelerde beceri eğitimi dersi; 11. sınıfta haftada 16 saat, 12. sınıfta 24 saat

olarak düzenlenir. 11. sınıfta işletmelerde beceri eğitimi dersinin içeriği; tıbbi biyokimya I, tıbbi mikrobiyoloji I, hematoloji I ve patoloji derslerinin modüllerinden, 12. sınıfta işletmelerde beceri eğitiminin içeriği ise; tıbbi biyokimya II, tıbbi mikrobiyoloji II, hematoloji II, tıbbi parazitoloji, seroloji ve kan merkezi uygulamaları derslerinin modüllerinden oluşturulur ve planlanarak uygulanır.

İşletmelerde beceri eğitimi dersi, haftalık ders çizelgesinde yer alan bir derstir ve

bu dersin notu, o yılın teorik derslerinden bağımsız olarak beceri eğitimi ders notu olarak verilir.

Derslerin temel özellikleri gereği öğrencilerin teorik bilgilerinin davranışa

dönüştürebilmesi için sağlık kuruluşlarında laboratuvar çalışmaları sürecine birebir katılmaları gerekmektedir. Bu amaçla İşletmelerde beceri eğitimi dersi 11. sınıfta haftada 16 saat, 12. sınıfta 24 saat olarak uygulanır.

İŞLETMELERDE TIBBİ MİKROBİYOLOJİ I BECERİ EĞİTİMİ

Dersin Modülleri Kazandırılan Yeterlikler

Mikrobiyolojik Analizler Öncesi Hazırlık

Mikrobiyolojik analizler öncesi hazırlık yapmak

Besiyeri Hazırlama Sıvı ve katı besiyeri hazırlamak

Mikrobiyolojik Örnek Alma Mikrobiyolojik örnekleri almak, taşımak ve kabul etmek

Sıvı Besiyerine Ekim Mikrobiyolojik örneklerin sıvı besiyerine ekimini yapmak

Katı Besiyerine Ekim Mikrobiyolojik örneklerin katı besiyerine ekimini yapmak

İnkübasyon Ekimi yapılmış besiyerini inkübe etmek

Mikrobiyolojik Preparat Hazırlama Mikrobiyolojik örneklerden preparat hazırlamak

17

İŞLETMELERDE TIBBİ BİYOKİMYA I BECERİ EĞİTİMİ


Biyokimyasal Kan Analizleri Öncesi Hazırlık

Biyokimyasal kan analizleri öncesi hazırlık yapmak

Kan Glikoz Analizi Kan glikozu analizi yapmak

Kan Lipitleri Analizi Kan lipitleri analizi yapmak

Kan Proteinleri Analizi Kan proteinleri analizi yapmak

Kanda Böbrek Fonksiyon Testleri Kanda böbrek fonksiyon testleri yapmak

Kanda Bilirubin ve Enzim Analizleri

Kanda bilirubin ve enzim analizi yapmak

Otoanalizörde Biyokimyasal Kan Analizleri

Otoanalizörde biyokimyasal kan analizi yapmak

Düşük Konsantrasyonlu Maddelerin Analizi

Düşük konsantrasyonlu maddelerin ölçümünü yapmak

İŞLETMELERDE HEMATOLOJİ I BECERİ EĞİTİMİ


Hematolojik Analizler Öncesi Hazırlık

Hematolojik analizler öncesi hazırlık yapmak

Tam Kan Sayımı -1

Tam kan sayımı yapmak

Tam Kan Sayımı -2

Sedimantasyon Tayini Sedimantasyon tayini yapmak

Hematolojik Preparat Hazırlama Hematolojik preparat hazırlamak

İŞLETMELERDE PATOLOJİ BECERİ EĞİTİMİ


Histolojik Analizler Öncesi Hazırlık Doku örneklerini histolojik analize hazırlamak

Histolojik Preparat Hazırlama Histolojik preparat hazırlamak

Sitolojik Preparat Hazırlama Sitolojik preparat hazırlamak

18

İŞLETMELERDE TIBBİ MİKROBİYOLOJİ II BECERİ EĞİTİMİ



Mikroorganizmaların kültür ve doğrulama testlerini yapmak


Mikroorganizmaların kültür ve doğrulama testlerini yapmak

Antibiyotik Duyarlılık Testi Antibiyotik duyarlılık testi yapmak

Mikolojik ve Virolojik Testler Mikolojik ve virolojik testler yapmak

İŞLETMELERDE TIBBİ BİYOKİMYA II BECERİ EĞİTİMİ


İdrarın Fiziksel ve Kimyasal Analizi

İdrarın fiziksel ve kimyasal analizini yapmak

İdrarın Mikroskobik Analizi İdrarın mikroskobik analizini yapmak

Diğer Vücut Sıvılarının Analizi Diğer vücut sıvılarının analizini yapmak

Gaita Analizi Gaitanın fiziksel, kimyasal ve mikroskobik analizini yapmak

İŞLETMELERDE HEMATOLOJİ II BECERİ EĞİTİMİ


Anemi Tanısında Kullanılan Testler

Anemi tanısında kullanılan testleri yapmak

Lösemi Tanısında Kullanılan Testler

Lösemi tanısında kullanılan testleri yapmak

Koagülasyon Testleri Koagülasyon testleri yapmak

İŞLETMELERDE TIBBİ PARAZİTOLOJİ BECERİ EĞİTİMİ


Gaita Preparatı Hazırlama Parazitolojik incelemeler için gaita preparatı hazırlamak

Kan ve Diğer Vücut Materyallerinden Preparat Hazırlama

Parazitolojik incelemeler için kan ve diğer vücut materyallerinden preparat hazırlamak

19

İŞLETMELERDE SEROLOJİ BECERİ EĞİTİMİ


Bağışıklık (İmmünite) Bağışıklık sisteminin yapısını açıklamak

Enfeksiyon Hastalıklarının Teşhisinde Kullanılan Serolojik Testler

Enfeksiyon hastalıklarının teşhisinde kullanılan serolojik testleri yapmak

İŞLETMELERDE KAN MERKEZİ UYGULAMALARI BECERİ EĞİTİMİ


Kan Merkezi Analizleri Öncesi Hazırlık

Kan merkezi analizleri öncesi hazırlık yapmak

Uygunluk Testleri Uygunluk testleri yapmak

Kan ve Kan Ürünleri Hazırlama Kan ve kan ürünleri hazırlamak

YAZ UYGULAMASI

Mesleki ve Teknik Eğitim Yönetmeliği’nin 58. maddesi gereği alan/dal öğrencileri

11. sınıf ders kesiminden sonra yapılan ortalama yükseltme ve sorumluluk sınavlarından sonra 20 iş günü yaz uygulaması yaparlar. Yaz uygulaması programı 9,10 ve 11. sınıf alan/dal dersleri modüllerinden oluşur.

3. SEÇMELİ DERSLER Seçmeli derslerin çizelgede belirtilen haftalık ders saati kadar alınması

zorunludur. Seçmeli dersler, Talim ve Terbiye Kurulunun 20.07.2010 tarih ve 76 sayılı Kararı ile kabul edilen “Ortaöğretim Kurumları Haftalık Ders Çizelgeleri” ekinde belirtilen Anadolu sağlık ve sağlık meslek liseleri “Seçmeli Dersler” tablosundan seçilir.

Seçmeli dersler, okulda zümre öğretmenleri tarafından, program

koordinatörlerinin iş birliğinde, alanın ve mesleklerin özellikleri doğrultusunda belirlenir. Derslerin seçiminde varsa o derse ait diğer programlar sıra takip edilerek önceden alınması gereken dersler göz önünde bulundurulur.

tibbİ laboratuvar alani ÇerÇeve ÖĞretİm programi‡erçeve Öğretim programı/tibbİ... · 1...

Documents