www.yankiyazgan.com 1

Gereken yetmez

Dr Yankı Yazgan TTB Hekmlik ve Felsefe toplantısı, 2011

(Bazı slaytları sonraki sunumlarımda da görebilirsiniz)

www.yankiyazgan.com 2

Hızlı değişim dönemi 1983 Ekim,

Oğuzeli

1985 Mart Biga

192 Mart

www.yankiyazgan.com 1

www.yankiyazgan.com 3

“riskli durum tercihi”

www.yankiyazgan.com 4

zeka X olgunluk

Yöntem: Mortalite ve morbidite

toplantısı

•  İşimizi ölümden öğreniriz – Otopsi işlevin gerçekleşebilmesi için neyin

gerekli olduğunu öğretti (örneğin, dil için Broca alanı).

– Yeterli olan? İletişim için Broca yetmez…

www.yankiyazgan.com 5

Tıp doktoru

•  Mantık: matematiksel ilişkiler kurmak; rasyonel olmak; duygusal olmamak; mesafeli olmak; aklın sesini dinlemek;

•  Doğruyu bulmak, ama güzel ve iyi olacak şekilde

www.yankiyazgan.com www.facebook.com/yankiyazgancom

6

Kategorik düşünme eğilimi

– Ölü mü, diri mi? – Hasta mı, değil mi? – Tedavi edecek miyiz, etmeyecek miyiz?

– Biraz ölü?

www.yankiyazgan.com www.facebook.com/yankiyazgancom

7

Tıbbi gereklilik değişkendir

•  Tedavi –  edilmeli/edilmesi zorunlu (edilmemesi mümkün

değil) – Edilse iyi olur – Edilse daha iyi olur

www.yankiyazgan.com www.facebook.com/yankiyazgancom

8

doktorlardan şikayetler (Harvard MS)

•  Dinlemiyorlar (zaten belli, anladık) •  Zaman ayırmıyorlar (ne gerek var, işlem

tamam) •  Açıklamıyorlar (anlamanıza gerek yok)

www.yankiyazgan.com www.facebook.com/yankiyazgancom

9

Hasta-hekim ilişkisi

•  İlişki neye dayanır? •  Birbirimizi nasıl gördüğümüze. •  Hastanın gözünde hekim bir ‘bakımveren’

sayılıyor ise…

www.yankiyazgan.com 10

www.yankiyazgan.com www.facebook.com/yankiyazgancom

11

En kuvvetli duygunun düşüncesi:

ya kaybedersem? ya eksik bir şey yaparsam? Ya eksik

bırakırsam?

Bizim için kaygı duyana güveniriz

•  Kaygı duyan kaygılarımızı giderir.

•  Kaygılıya pek güvenemeyiz…(kendi derdindedir)

www.yankiyazgan.com 12

www.yankiyazgan.com www.facebook.com/yankiyazgancom

13

Kaygı kaynağı

•  Geleceğe, olacak biteceklere ilişkin belirsizlik –  bilgi eksikliği (uncertainty) X bilgi – Muğlaklık (ambiguity) X iletişim

Gerekli ve yeterli

•  Gerekli olan: zaten yapılan

•  + Yeterli: yapılabilecek olan

www.yankiyazgan.com www.facebook.com/yankiyazgancom

14

Sadece güven…

•  ‘Doktorun nesine’ güvenecek? – Bilgisine mi ? –  İyiliğini düşündüğüne mi ?

www.yankiyazgan.com www.facebook.com/yankiyazgancom

15

Güven ile beraber gelen

•  Güven ve boşa çıkan güven: –  korku, kaygı +, - – Hayal kırıklığı ve öfke

www.yankiyazgan.com www.facebook.com/yankiyazgancom

16

Güven, ama nasıl?

•  İhtiyaç yapılması gerekenlerden ibaret olmayabilir

•  Gerekli olanın, doğrunun yapılması yetmez

•  Yapılması gerekenin bir fazlasını yapmak…

www.yankiyazgan.com www.facebook.com/yankiyazgancom

17

www.yankiyazgan.com 18

Ah, bunları o zaman düşünebilseydim.

Sabah mesaisi

www.yankiyazgan.com 19

Doktorluk ilham kaynaklarımızın ve bizi yetiştirenlerin anısına

“Ey teşrih bittin ama beni de bitirdin..”. M. Seyfettin, 1934