tips voor ouders blok 3, week 7, les 1 groep 7-8€¦ · een tekst waar je een duidelijk beeld bij...

© MALMBERG | LEESLINK, NIVEAU 3 ❮ 1 / 1 ❯

TIPS VOOR OUDERS | BLOK 3, WEEK 7, LES 1 | GROEP 7-8

achtergrondinformatie

Uitleg

In deze les oefenen de kinderen met de leesstrategie Samenvatten. Het onderwerp van de tekst is Geld, aansluitend bij de Week van het geld (23 t/m 27 maart).

Benodigdheden

• de les zonder antwoorden, op papier: hiermee gaat je kind aan het werk• de les met antwoorden, op papier of digitaal: hiermee kun je de les nakijken

introductie 5 MIN

Foto Praat samen met je kind over deze foto. Wat zie je? (een hand die een pinpas bij een pinautomaat houdt) Wat doet de persoon? (contactloos betalen)

Vertel dat het van 23 t/m 27 maart de Week van het geld is. Praat samen kort over geld. Waar zou je kind voor kiezen: een jaar geen zakgeld of een jaar geen internet?

instructie 15 MIN

Bekijk de informatie in het kader bij Wat moet je weten? Lees dit samen door. Benadruk dat een samenvatting kort en duidelijk moet zijn.

TekstVerken samen kort de tekst Geld is belangrijk. Bekijk de moeilijke woorden. Lees de titel en de tussenkopjes en bekijk de afbeeldingen. Lees dan samen de tekst.

toelichting op vragen DIE MOGELIJK PROBLEMEN GEVEN 20 MIN

Vraag 1Als je kind er niet uitkomt, help het dan: ‘Ik kijk naar de titel: Geld is belangrijk. Dat ziet er niet uit als een fictietekst.’ (fictieteksten zijn teksten als verhalen, gedichten, moppen, strips, liedjes) ‘Ik kijk naar de rest van de tekst. Ik zie geen prijs of foto’s van iets dat ik kan kopen. Geen reclametekst, dus. De kopjes gaan ook niet over meningen. Ik zie wel veel informatie. Dat wijst op een informatieve tekst.’ Bij vraag 1b: ‘Het schrijfdoel van een informatieve tekst is: de schrijver wil mij iets leren.’

Vraag 2Bij vraag 2a: ‘In de eerste alinea staan vragen over hoe jij met geld omgaat. Ik denk dat de schrijver wil benadrukken dat iedereen op zijn eigen manier met geld omgaat. Dat schrijf ik op.’ Bij vraag 2b: ‘Iedereen heeft dus met geld te maken. Dat zegt de schrijver ook in de laatste zin van de alinea. Dat zou dus weleens de hoofdgedachte kunnen zijn, dus de zin waarin de schrijver het allerbelangrijkste uit zijn tekst vertelt.’

Vraag 4Het signaalwoord van een probleem is hier: lastig (regel 27). Daarmee kun je het probleem opsporen: ‘Wat is lastig? Dat veel nadenken over geld ongelukkig maakt.’

Vraag 5Een fiets, nieuwe kleren, speelgoed of eten zijn allemaal voorbeelden van dingen die ouders niet kunnen kopen als ze te weinig geld hebben. Het goede antwoord is dus: voorbeelden. Die neem je niet op in je samenvatting.

Vraag 8In de kernzin staat de allerbelangrijkste informatie uit de alinea. Vaak is het de eerste of de laatste zin van de alinea.

Vraag 10 Het betaalmiddel moet goed te maken zijn, maar niet makkelijk na te maken, het moet niet snel kapot gaan, het moet handig zijn om mee te nemen, het moet herkenbaar zijn en je moet het kunnen opdelen in kleinere waardes.

Vraag 11Laat je kind zo mogelijk telefonisch of online klasgenoten interviewen. Het kan de resultaten aan jou presenteren, of er een filmpje van maken en dat rondsturen.

2020 | BLOK 3, WEEK 7 LES 1 | GROEP 7-8

Samenvatten

Wat ga je leren?

Je kunt straks:• vertellen welke samenvatting bij welke soort tekst past• uitleggen waarom het nuttig is om een korte, duidelijke samenvatting te maken

Wat ga je doen?

Je gaat een tekst lezen over geld. Lees de uitleg hierna en lees de tekst. Maak dan de vragen.

Wat moet je weten?

Je weet dat je leesdoel, het schrijversdoel en de hoofdgedachte je helpen om een samenvatting te maken. Door hoofd- en bijzaken in een tekst te scheiden, weet je nog beter wat je wel en niet in je samenvatting moet opnemen.Een samenvatting moet kort en duidelijk zijn. Je wilt immers de tekst leren, onthouden of aan iemand uitleggen. Dat doe je door goed te kiezen: wat voor samenvatting maak je bij welke soort tekst?

Voorbeeld Soort samenvatting

een tekst met veel cijfers of gegevens een grafiek of tabel

een tekst waar je een duidelijk beeld bij hebt een tekening

een tekst met een duidelijke opbouw, zoals probleem - oplossing of doel - middel

een schema

een tekst waar de volgorde van tijd belangrijk is een tijdbalk

een tekst met veel verschillende gedachtegangen een woordweb

een tekst met stappen een stappenplan

een verhalende tekst een korte tekst

Soms staan er al samenvattingen in de tekst met illustraties, grafieken of tabellen. Daar kun je gebruik van maken. Het is ook belangrijk dat je een samenvatting kiest die je zelf prettig vindt om te maken en te lezen. Het is tenslotte jouw samenvatting!

Moeilijke woorden

de munteenheid = een eenheid waarin geldbedragen worden uitgedrukt, bijvoorbeeld de dollar, de euro, de yen, het pond de Voedselbank = een instelling die overgebleven eten gratis weggeeft aan mensen die te weinig geld hebben om van te leven


1

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

2020 | BLOK 3, WEEK 7, LES 1 | GROEP 7-8

Geld is belangrijk

Krijg jij wekelijks zakgeld, of helemaal nooit? En doe je weleens klusjes om geld te verdienen? Geef jij geld meteen uit als je het op zak hebt? Heb jij veel geld gespaard, of is je geld altijd op? Of je er nou veel van hebt of altijd te weinig: iedereen heeft te maken met geld.

RuilenIn de oudheid was dat anders: toen bestond er nog geen geld. Als je geen fruit had, maar wel veel kippen, ruilde je gewoon een kip voor een paar appels. Nou ja, gewoon ... je moest wel die kip mee naar de markt nemen. En dan flink onderhandelen over hoeveel appels je kreeg voor je kip. Dat was toch wat onhandig. Rond700 voor Christus lieten mensen munten maken van goud en zilver, met een stempel erop om de waarde aan te geven. Vanaf de zeventiende eeuw werd er ook papiergeld gebruikt in Europa. Elk land gebruikte zijn eigen munteenheid, tot in 2002 de euro werd ingevoerd. Vanaf dat moment kun je in bijna heel Europa terecht met euromunten en -biljetten.

GelukkigIn onze tijd speelt geld een grote rol. Geld maakt gelukkig,hoor je weleens. Is dat ook zo? Over het algemeen wel. Maar let op: meer is niet altijd beter. Een bloemist die weinig geld verdient, kan gelukkiger zijn dan een rijke bankier die elke dag met geld bezig is. Veel over geld nadenken maakt namelijk ongelukkig. Lastig hoor! Je kunt dus het beste zorgen dat je een grote prijs in een loterij wint. Dan hoef je nooit meer over geld na te denken. Maar wacht ... Je moet meestal wel heel vaak een lot kopen voordat je een keer wint. Ben je toch nog vaak met geld bezig. Hm. Dan kun je misschien beter tevreden zijn met wat je hebt.

Weinig geldTevreden zijn met wat je hebt is natuurlijk lastig als je echt weinig geld hebt. Er zijn ouders die niet genoeg geld hebben om een fiets voor hun kind te kopen. Geen nieuwe kleren, geen speelgoed, of zelfs geen eten. Als dat bij jou ook zo is, ben je niet de enige. In Nederland leven 1 miljoen mensen in armoede. Een deel van hen maakt gebruik van de Voedselbank. Vorig jaar hebben 150.000 mensen eten opgehaald bij een van de 170 voedselbanken. Dat zijn er meer dan voorgaande jaren: in 2018 waren het er 140.000; in 2017 132.500. Er zijn dus steeds meer mensen met geldzorgen.

KlusjesVoor kinderen is geld ook al belangrijk. Om snoep van te kopen, of om te sparen voor speelgoed. Twee derde van alle basisschoolleerlingen krijgt zakgeld. Lang niet iedereen, dus. Als je geen zakgeld krijgt, moet je creatief zijn. Je kunt klusjes doen voor de buren of familie. Lege flessen ophalen. Oude kleren of speelgoed verkopen op Marktplaats. Of je gaat gewoon spullen ruilen, zoals in de oudheid. Misschien toch best handig!




Maak de vragen

1 Bekijk de tekst Geld is belangrijk.a Wat voor tekstsoort is het? Markeer het goede antwoord.

Het is een fictietekst / informatieve tekst / meningtekst / reclametekst.

b Welk schrijversdoel past dus het best bij deze tekst? Kruis aan.

De schrijver wil mij iets ...■ leren. ■ moois laten lezen. ■ verkopen. ■ voordoen.

2 Lees de eerste, vetgedrukte alinea.a In deze alinea stelt de schrijver vragen over hoe jij met geld omgaat.

Waarom doet hij dat? Schrijf op in je eigen woorden.

De schrijver wil benadrukken dat iedereen

b Wat is dus de hoofdgedachte van de tekst? Markeer één zin in de vetgedrukte alinea.

3 Lees de alinea Ruilen. In deze alinea is de volgorde van tijd belangrijk. Je kunt de informatie

samenvatten met een tijdbalk. Vul de tijdbalk verder in.

er is nog __________ er komt __________ geen geld, papiergeld mensen ruilen __________ in Europa __________ | | | |

700 v. Chr.

4 Lees de alinea Gelukkig.a Welke zin gaat over een probleem? Markeer de zin in de tekst.

Tip: kijk of je een signaalwoord ziet.

b De schrijver geeft twee oplossingen voor het probleem. Wat is het probleem en wat zijn de twee oplossingen? Vul het schema in.

5 Lees de alinea Weinig geld.a Wat voor informatie staat er in regel 35 en 36? Kruis aan.

■ conclusies ■ hoofdzaken■ het schrijversdoel ■ voorbeelden

b Neem je die informatie dus wel of niet op in je samenvatting? Kruis aan.

■ ja ■ nee



6 Lees de alinea Weinig geld nog eens. In deze alinea staan veel getallen. Deze gegevens kun je samenvatten in

een tabel. Vul de tabel in.

Jaar Aantal mensen dat bij de Voedselbank eten haalde

7 Lees de alinea Klusjes. In deze alinea lees je op welke manieren je aan geld kunt komen. Je kunt de manieren samenvatten in een woordweb. Vul het woordweb in.

aan geld komen

8 Markeer de kernzinnen in de tekst.Markeer in elke alinea (behalve de vetgedrukte) één zin. Tip: in de alinea Weinig geld is het niet de eerste zin.

9 Maak nu je eigen samenvatting van de tekst op een los blaadje. a Gebruik de antwoorden op de vragen. Kies bij elke alinea het soort

samenvatting dat jij prettig vindt. Je mag dus een schema of tabel erin zetten, maar dat hoeft niet. Als je samenvatting maar kort en duidelijk is.

b Lees je samenvatting nog eens door. Staat alle belangrijke informatie erin? Kunnen er misschien nog woorden weg? Verbeter je samenvatting.

Schrijf je antwoorden op vraag 10, 11 en 12 op een apart blaadje.

10 Stel, jij verzint een nieuw betaalmiddel. Waar moet je dan op letten?Noem drie dingen. Schrijf erover in vijf zinnen of meer.

11 Waar geven kinderen hun geld aan uit? Interview je klasgenoten. Vat je gegevens samen in een tabel. Presenteer de tabel aan de klas.

12 Uit onderzoek blijkt dat mensen die een grote prijs winnen, de eerste drie jaar minder gelukkig zijn dan daarvoor. Daarna zijn ze gelukkiger. Bedenk waarom dit zo is. Verwerk je ideeën in een strip over iemand die de loterij wint. Teken drie plaatjes of meer.

Wat heb je geleerd?

Je hebt geleerd dat een samenvatting kort en duidelijk moet zijn. Je weet ook dat er verschillende soorten samenvattingen zijn. Je kiest de samenvatting die bij jou en de tekst past.

2020 | BLOK 3, WEEK 7 LES 1 | GROEP 7-8

Samenvatten

Wat ga je leren?

Je kunt straks:• vertellen welke samenvatting bij welke soort tekst past• uitleggen waarom het nuttig is om een korte, duidelijke samenvatting te maken

Wat ga je doen?

Je gaat een tekst lezen over geld. Lees de uitleg hierna en lees de tekst. Maak dan de vragen.

Wat moet je weten?

Je weet dat je leesdoel, het schrijversdoel en de hoofdgedachte je helpen om een samenvatting te maken. Door hoofd- en bijzaken in een tekst te scheiden, weet je nog beter wat je wel en niet in je samenvatting moet opnemen.Een samenvatting moet kort en duidelijk zijn. Je wilt immers de tekst leren, onthouden of aan iemand uitleggen. Dat doe je door goed te kiezen: wat voor samenvatting maak je bij welke soort tekst?

Voorbeeld Soort samenvatting

een tekst met veel cijfers of gegevens een grafiek of tabel

een tekst waar je een duidelijk beeld bij hebt een tekening

een tekst met een duidelijke opbouw, zoals probleem - oplossing of doel - middel

een schema

een tekst waar de volgorde van tijd belangrijk is een tijdbalk

een tekst met veel verschillende gedachtegangen een woordweb

een tekst met stappen een stappenplan

een verhalende tekst een korte tekst

Soms staan er al samenvattingen in de tekst met illustraties, grafieken of tabellen. Daar kun je gebruik van maken. Het is ook belangrijk dat je een samenvatting kiest die je zelf prettig vindt om te maken en te lezen. Het is tenslotte jouw samenvatting!

Moeilijke woorden

de munteenheid = een eenheid waarin geldbedragen worden uitgedrukt, bijvoorbeeld de dollar, de euro, de yen, het pond de Voedselbank = een instelling die overgebleven eten gratis weggeeft aan mensen die te weinig geld hebben om van te leven


vraag 2b

vraag 8

vraag 8

vraag 4a

vraag 8

vraag 8

1

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50


Geld is belangrijk

Krijg jij wekelijks zakgeld, of helemaal nooit? En doe je weleens klusjes om geld te verdienen? Geef jij geld meteen uit als je het op zak hebt? Heb jij veel geld gespaard, of is je geld altijd op? Of je er nou veel van hebt of altijd te weinig: iedereen heeft te maken met geld.

RuilenIn de oudheid was dat anders: toen bestond er nog geen geld. Als je geen fruit had, maar wel veel kippen, ruilde je gewoon een kip voor een paar appels. Nou ja, gewoon ... je moest wel die kip mee naar de markt nemen. En dan flink onderhandelen over hoeveel appels je kreeg voor je kip. Dat was toch wat onhandig. Rond700 voor Christus lieten mensen munten maken van goud en zilver, met een stempel erop om de waarde aan te geven. Vanaf de zeventiende eeuw werd er ook papiergeld gebruikt in Europa. Elk land gebruikte zijn eigen munteenheid, tot in 2002 de euro werd ingevoerd. Vanaf dat moment kun je in bijna heel Europa terecht met euromunten en -biljetten.

GelukkigIn onze tijd speelt geld een grote rol. Geld maakt gelukkig,hoor je weleens. Is dat ook zo? Over het algemeen wel. Maar let op: meer is niet altijd beter. Een bloemist die weinig geld verdient, kan gelukkiger zijn dan een rijke bankier die elke dag met geld bezig is. Veel over geld nadenken maakt namelijk ongelukkig. Lastig hoor! Je kunt dus het beste zorgen dat je een grote prijs in een loterij wint. Dan hoef je nooit meer over geld na te denken. Maar wacht ... Je moet meestal wel heel vaak een lot kopen voordat je een keer wint. Ben je toch nog vaak met geld bezig. Hm. Dan kun je misschien beter tevreden zijn met wat je hebt.

Weinig geldTevreden zijn met wat je hebt is natuurlijk lastig als je echt weinig geld hebt. Er zijn ouders die niet genoeg geld hebben om een fiets voor hun kind te kopen. Geen nieuwe kleren, geen speelgoed, of zelfs geen eten. Als dat bij jou ook zo is, ben je niet de enige. In Nederland leven 1 miljoen mensen in armoede. Een deel van hen maakt gebruik van de Voedselbank. Vorig jaar hebben 150.000 mensen eten opgehaald bij een van de 170 voedselbanken. Dat zijn er meer dan voorgaande jaren: in 2018 waren het er 140.000; in 2017 132.500. Er zijn dus steeds meer mensen met geldzorgen.

KlusjesVoor kinderen is geld ook al belangrijk. Om snoep van te kopen, of om te sparen voor speelgoed. Twee derde van alle basisschoolleerlingen krijgt zakgeld. Lang niet iedereen, dus. Als je geen zakgeld krijgt, moet je creatief zijn. Je kunt klusjes doen voor de buren of familie. Lege flessen ophalen. Oude kleren of speelgoed verkopen op Marktplaats. Of je gaat gewoon spullen ruilen, zoals in de oudheid. Misschien toch best handig!




Maak de vragen

1 Bekijk de tekst Geld is belangrijk.a Wat voor tekstsoort is het? Markeer het goede antwoord.

Het is een fictietekst / informatieve tekst / meningtekst / reclametekst.

b Welk schrijversdoel past dus het best bij deze tekst? Kruis aan.

De schrijver wil mij iets ...■■ leren. ■ moois laten lezen. ■ verkopen. ■ voordoen.

2 Lees de eerste, vetgedrukte alinea.a In deze alinea stelt de schrijver vragen over hoe jij met geld omgaat.

Waarom doet hij dat? Schrijf op in je eigen woorden.

De schrijver wil benadrukken dat iedereen met geld te maken heeft / op zijn eigen manier met geld omgaat.

b Wat is dus de hoofdgedachte van de tekst? Markeer één zin in de vetgedrukte alinea.

3 Lees de alinea Ruilen. In deze alinea is de volgorde van tijd belangrijk. Je kunt de informatie

samenvatten met een tijdbalk. Vul de tijdbalk verder in.

er is nog mensen er komt de eurogeen geld, laten munten papiergeld wordtmensen ruilen maken in Europa ingevoerd | | | |

de oudheid 700 v. Chr. 17e eeuw 2002

4 Lees de alinea Gelukkig.a Welke zin gaat over een probleem? Markeer de zin in de tekst.

Tip: kijk of je een signaalwoord ziet.

b De schrijver geeft twee oplossingen voor het probleem. Wat is het probleem en wat zijn de twee oplossingen? Vul het schema in.

een grote prijs in een loterij winnen veel over geld nadenken maakt ongelukkig tevreden zijn met wat je hebt

5 Lees de alinea Weinig geld.a Wat voor informatie staat er in regel 35 en 36? Kruis aan.

■ conclusies ■ hoofdzaken■ het schrijversdoel ■■ voorbeelden

b Neem je die informatie dus wel of niet op in je samenvatting? Kruis aan.

■ ja ■■ nee



6 Lees de alinea Weinig geld nog eens. In deze alinea staan veel getallen. Deze gegevens kun je samenvatten in

een tabel. Vul de tabel in.

Jaar Aantal mensen dat bij de Voedselbank eten haalde

2017 132.5002018 140.0002019 150.000

7 Lees de alinea Klusjes. In deze alinea lees je op welke manieren je aan geld kunt komen. Je kunt de manieren samenvatten in een woordweb. Vul het woordweb in.

klusjes doen oude kleren voor buren of of speelgoedfamilie aan geld komen verkopen

lege flessen spullen ruilenophalen

8 Markeer de kernzinnen in de tekst.Markeer in elke alinea (behalve de vetgedrukte) één zin. Tip: in de alinea Weinig geld is het niet de eerste zin.

9 Maak nu je eigen samenvatting van de tekst op een los blaadje. a Gebruik de antwoorden op de vragen. Kies bij elke alinea het soort

samenvatting dat jij prettig vindt. Je mag dus een schema of tabel erin zetten, maar dat hoeft niet. Als je samenvatting maar kort en duidelijk is.

b Lees je samenvatting nog eens door. Staat alle belangrijke informatie erin? Kunnen er misschien nog woorden weg? Verbeter je samenvatting.

Schrijf je antwoorden op vraag 10, 11 en 12 op een apart blaadje.

10 Stel, jij verzint een nieuw betaalmiddel. Waar moet je dan op letten?Noem drie dingen. Schrijf erover in vijf zinnen of meer.

11 Waar geven kinderen hun geld aan uit? Interview je klasgenoten. Vat je gegevens samen in een tabel. Presenteer de tabel aan de klas.

12 Uit onderzoek blijkt dat mensen die een grote prijs winnen, de eerste drie jaar minder gelukkig zijn dan daarvoor. Daarna zijn ze gelukkiger. Bedenk waarom dit zo is. Verwerk je ideeën in een strip over iemand die de loterij wint. Teken drie plaatjes of meer.

Wat heb je geleerd?

Je hebt geleerd dat een samenvatting kort en duidelijk moet zijn. Je weet ook dat er verschillende soorten samenvattingen zijn. Je kiest de samenvatting die bij jou en de tekst past.


Voorbeeldsamenvatting

Geld is belangrijk Of je er nou veel van hebt of altijd te weinig: iedereen heeft te maken met geld. In de oudheid bestond er nog geen geld.

er is nog mensen er komt de eurogeen geld, laten munten papiergeld wordtmensen ruilen maken in Europa ingevoerd | | | |

de oudheid 700 v. Chr. 17e eeuw 2002

In onze tijd speelt geld een grote rol.

een grote prijs in een loterij winnen veel over geld nadenken maakt ongelukkig tevreden zijn met wat je hebt

Er zijn steeds meer mensen met geldzorgen.

Jaar Aantal mensen dat bij de voedselbank eten haalde

2017 132.5002018 140.0002019 150.000

Voor kinderen is geld ook al belangrijk.

klusjes doen oude kleren voor buren of of speelgoedfamilie aan geld komen verkopen

lege flessen spullen ruilenophalen


tips voor ouders blok 3, week 7, les 1 groep 7-8€¦ · een tekst waar je een duidelijk beeld bij...

Documents