tiªu chuÈn x©y dùng viÖt nam tcxdvn 285: 2002 - vncold.vn · tcxdvn 285 : 2002 4 + c«ng...

www.vnco

ld.vn

Tiªu chuÈn x©y dùng viÖt nam TCXDVN 285: 2002

Nhãm

1. ph¹m vi ¸p dông 1.1. Tiªu chuÈn nµy bao gåm çc quy ®Þnh chñ yÕu vÒ thiÕt kÕ cÇn ph¶i ¸p dông khi lËp,

thÈm ®Þnh, xÐt duyÖt çc Dù ¸n thñy lîi, bao gåm: Dù ¸n quy ho¹ch, Dù ¸n ®Çu t− (B¸o ço nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi, B¸o ço nghiªn cøu kh¶ thi hoÆc B¸o ço ®Çu t−), ThiÕt kÕ x©y dùng c«ng tr×nh (ThiÕt kÕ kü thuËt, ThiÕt kÕ b¶n vÏ thi c«ng hoÆc ThiÕt kÕ kü thuËt-thi c«ng). Tiªu chuÈn nµy thay thÕ TCVN 5060-90 - C«ng tr×nh thuû lîi - Çc quy ®Þnh chñ yÕu vÒ thiÕt kÕ.

1.2. ThiÕt kÕ ®ª, bê bao, c«ng tr×nh giao th«ng thuû, c«ng tr×nh biÓn kh«ng thuéc ph¹m vi ®iÒu chØnh cña tiªu chuÈn nµy.

1.3. Tiªu chuÈn nµy ¸p dông cho mäi Dù ¸n thñy lîi thùc hiÖn trªn l·nh thæ ViÖt Nam, thuéc mäi lo¹i h×nh: x©y dùng míi, söa ch÷a, phôc håi, n©ng cÊp hoÆc më réng; kh«ng ph©n biÖt nguån vèn. ChØ ®−îc phÐp ¸p dông nh÷ng tiªu chuÈn kh¸c víi tiªu chuÈn nµy khi cã sù chÊp thuËn cña C¬ quan qu¶n lý Nhµ n−íc cã thÈm quyÒn.

1.4. Khi nghiªn cøu, thiÕt kÕ çc c«ng tr×nh thñy lîi ngoµi viÖc tu©n thñ nh÷ng quy ®Þnh chñ yÕu nªu trong tiªu chuÈn nµy cßn ph¶i tu©n thñ çc quy ®Þnh trong çc LuËt, çc v¨n b¶n d−íi LuËt, çc tiªu chuÈn TCVN, TCXD, TCXDVN, TCN, çc ®iÒu −íc quèc tÕ vµ çc tháa thuËn mµ nhµ n−íc ViÖt Nam ®· tham gia hoÆc ký kÕt cã liªn quan ®Õn ®èi t−îng thñy lîi ®ang xem xÐt.

2. thuËt nghÜa, Ph©n lo¹i vμ ph©n cÊp thiÕt kÕ c«ng tr×nh thñy lîi

2.1. Gi¶i thÝch mét sè thuËt ng÷.

- TÊt c¶ çc c«ng viÖc "nghiªn cøu, thiÕt kÕ" nªu trong §iÒu 1.1 ®−îc viÕt gän lµ "thiÕt kÕ".

- TÊt c¶ çc ®èi t−îng nghiªn cøu, thiÕt kÕ thñy lîi nªu trong §iÒu 1.1 ®−îc gäi chung lµ "Dù ¸n thñy lîi".

- Nh÷ng h¹ng môc x©y dùng cô thÓ trong Dù ¸n thñy lîi nh− ®Ëp, cèng, nhµ m¸y thñy ®iÖn, kªnh dÉn n−íc v.v... ®−îc gäi chung lµ "C«ng tr×nh thñy".

- Côm tõ "C«ng tr×nh thñy lîi" trong tiªu chuÈn nµy lµ tËp hîp tÊt c¶ çc h¹ng môc c«ng tr×nh thñy cã trong Dù ¸n thuû lîi.

- Côm ®Çu mèi c«ng tr×nh thuû lîi lµ mét tæ hîp çc h¹ng môc c«ng tr×nh thuû tËp trung ë vÞ trÝ khëi ®Çu cña hÖ thèng dÉn, tho¸t n−íc; lµm chøc n¨ng cÊp hoÆc tho¸t n−íc, ®iÒu tiÕt, khèng chÕ, ph©n phèi n−íc.

- HÖ thèng dÉn, tho¸t n−íc lµ tæ hîp m¹ng l−íi ®−êng dÉn vµ c«ng tr×nh liªn quan cã mÆt trong dù ¸n.

- Theo thêi gian sö dông, c«ng tr×nh thñy trong çc Dù ¸n thñy lîi ®−îc chia thµnh c«ng tr×nh l©u dµi vµ c«ng tr×nh t¹m thêi:

www.vncold.vn Trang web Hội Đập lớn Việt Nam

www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

4

+ C«ng tr×nh l©u dµi lµ c«ng tr×nh ®−îc sö dông th−êng xuyªn hoÆc ®Þnh kú trong suèt qu¸ tr×nh khai th¸c.

+ C«ng tr×nh t¹m thêi lµ c«ng tr×nh chØ sö dông trong thêi kú x©y dùng hoÆc chØ dïng ®Ó söa ch÷a c«ng tr×nh l©u dµi trong thêi kú khai th¸c (®ª qu©y, c«ng tr×nh dÉn, x¶ l−u l−îng thi c«ng, cÇu t¹m v.v...).

2.2. Tïy thuéc vµo chøc n¨ng, c«ng tr×nh l©u dµi ®−îc chia thµnh c«ng tr×nh chñ yÕu vµ c«ng tr×nh thø yÕu:

a. C«ng tr×nh chñ yÕu lµ c«ng tr×nh mµ sù h− háng cña chóng sÏ ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn sù lµm viÖc b×nh th−êng cña c«ng tr×nh ®Çu mèi vµ hÖ thèng, lµm cho chóng kh«ng ®¶m nhËn ®−îc nhiÖm vô nh− thiÕt kÕ ®Æt ra.

b. C«ng tr×nh thø yÕu lµ c«ng tr×nh mµ sù h− háng cña chóng kh«ng ¶nh h−ëng ®Õn sù lµm viÖc b×nh th−êng cña c«ng tr×nh ®Çu mèi vµ hÖ thèng, cã thÓ phôc håi ®−îc trong mét thêi gian ng¾n.

Danh môc c«ng tr×nh chñ yÕu vµ c«ng tr×nh thø yÕu qui ®Þnh ë Phô lôc A.

2.3. C«ng tr×nh thñy lîi ®−îc ph©n thµnh 5 cÊp thiÕt kÕ tuú thuéc vµo quy m«, ®Þa ®iÓm x©y dùng c«ng tr×nh, møc ®é ¶nh h−ëng tÝch cùc cña chóng ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, an ninh, quèc phßng v.v... còng nh− t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn tµi nguyªn, m«i tr−êng, tæn thÊt vÒ ng−êi vµ tµi s¶n do sù cè rñi ro cã thÓ g©y ra. Sù kh¸c nhau cña mçi cÊp thiÕt kÕ ®−îc thÓ hiÖn b»ng hÖ sè an toµn chung cña c«ng tr×nh vµ çc qui ®Þnh vÒ kh¶o s¸t thiÕt kÕ. C«ng tr×nh cÊp I cã hÖ sè an toµn chung lín nhÊt vµ gi¶m dÇn ë nh÷ng cÊp thÊp h¬n.

2.4. CÊp thiÕt kÕ cña c«ng tr×nh ®Çu mèi, bao gåm c¶ c«ng tr×nh ®Çu mèi trong khai th¸c bËc thang lµ cÊp cao nhÊt ®−îc lùa chän tõ cÊp x¸c ®Þnh theo n¨ng lùc phôc vô cña chÝnh ®Çu mèi ®ã hoÆc tõ cÊp x¸c ®Þnh theo ®Æc tÝnh kü thuËt cña çc h¹ng môc c«ng tr×nh thñy cã mÆt trong c«ng tr×nh ®Çu mèi:

a. CÊp theo n¨ng lùc phôc vô ®−îc x¸c ®Þnh theo b¶ng 2.1.

b. CÊp theo ®Æc tÝnh kü thuËt cña çc h¹ng môc c«ng tr×nh thñy trong côm ®Çu mèi ®−îc x¸c ®Þnh theo b¶ng 2.2.

2.5. CÊp thiÕt kÕ cña hÖ thèng dÉn n−íc vµ c«ng tr×nh trªn hÖ thèng dÉn n−íc còng lµ cÊp cao nhÊt ®−îc lùa chän tõ cÊp x¸c ®Þnh theo n¨ng lùc phôc vô cña chÝnh ®o¹n dÉn n−íc ®ã hoÆc tõ cÊp x¸c ®Þnh theo ®Æc tÝnh kü thuËt cña çc h¹ng môc c«ng tr×nh thñy cã mÆt trong ®o¹n dÉn n−íc.

2.6. CÊp thiÕt kÕ cña c«ng tr×nh ®Çu mèi th−êng ®−îc xem lµ cÊp thiÕt kÕ cña c«ng tr×nh thñy lîi. CÊp thiÕt kÕ cña hÖ thèng dÉn n−íc vµ c«ng tr×nh liªn quan th−êng b»ng hoÆc nhá h¬n cÊp thiÕt kÕ cña c«ng tr×nh ®Çu mèi vµ gi¶m dÇn theo sù thu hÑp ph¹m vi phôc vô. VÒ nguyªn t¾c, cÊp thiÕt kÕ cña kªnh dÉn n−íc cÊp d−íi ph¶i lÊy nhá h¬n cÊp thiÕt kÕ cña kªnh dÉn n−íc cÊp trªn.


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

5

B¶ng 2.1. CÊp thiÕt kÕ cña c«ng tr×nh theo n¨ng lùc phôc vô

CÊp thiÕt kÕ Lo¹i c«ng tr×nh thñy lîi

I II III IV V

1. HÖ thèng thñy n«ng cã diÖn tÝch ®−îc t−íi hoÆc diÖn tÝch tù nhiªn khu tiªu, 103ha

≥ 50 <50÷10 <10÷ 2 <2÷ 0,2 <0,2

2. Nhµ m¸y thñy ®iÖn cã c«ng suÊt, 103KW ≥ 300 < 300÷50 <50÷ 5 <5÷ 0,2 <0,2

3. C«ng tr×nh cÊp nguån n−íc (ch−a xö lý) cho çc ngµnh s¶n xuÊt kh¸c cã l−u l−îng, m3/s

≥ 20 <20÷ 10 <10÷ 2 <2 -

B¶ng 2.2. CÊp thiÕt kÕ cña c«ng tr×nh theo ®Æc tÝnh kü thuËt cña çc h¹ng môc c«ng tr×nh thñy

CÊp thiÕt kÕ Lo¹i c«ng tr×nh thñy

Lo¹i ®Êt nÒn

I II III IV V

1. §Ëp vËt liÖu ®Êt, ®Êt - ®¸ cã chiÒu cao lín nhÊt, m

A >100 >70÷ 100 >25÷ 70 >10÷ 25 ≤10

B >75 >35÷ 75 >15÷ 35 >8÷ 15 ≤8

C >50 >25÷ 50 >15÷ 25 >8÷ 15 ≤8

2. §Ëp bª t«ng, bª t«ng cèt thÐp çc lo¹i vµ çc c«ng tr×nh thñy chÞu ¸p kh¸c cã chiÒu cao, m

A

B

>100

>50

>60÷ 100

>25÷ 50

>25÷ 60

>10÷ 25

>10÷ 25

>5÷ 10

≤10

≤5

C >25 >20÷ 25 >10÷ 20 >5÷ 10 ≤5

3. T−êng ch¾n cã chiÒu cao, m

A >40 >25÷ 40 >15÷ 25 >8÷ 15 ≤8

B >30 >20÷ 30 >12÷ 20 >5÷ 12 ≤5

C >25 >18÷ 25 >10÷ 18 >4÷ 8 ≤4

4. Hå chøa cã dung tÝch, 106 m3

>1000 >200÷1000 >20÷ 200 >1÷ 20 ≤1

Chó thÝch:

1. §Êt nÒn chia thµnh 3 nhãm ®iÓn h×nh: Nhãm A- NÒn lµ ®¸. Nhãm B - NÒn lµ ®Êt çt, ®Êt hßn th«, ®Êt sÐt ë tr¹ng th¸i cøng vµ nöa cøng. Nhãm C - NÒn lµ ®Êt sÐt b·o hoµ n−íc ë tr¹ng th¸i dÎo.

2. ChiÒu cao c«ng tr×nh ®−îc tÝnh nh− sau: - Víi ®Ëp vËt liÖu ®Êt, ®Êt-®¸: ChiÒu cao tÝnh tõ mÆt nÒn thÊp nhÊt sau khi dän mãng (kh«ng kÓ

phÇn chiÒu cao ch©n khay) ®Õn ®Ønh ®Ëp. - Víi ®Ëp bª t«ng çc lo¹i vµ çc c«ng tr×nh x©y ®óc chÞu ¸p kh¸c: ChiÒu cao tÝnh tõ ®¸y ch©n

khay thÊp nhÊt ®Õn ®Ønh c«ng tr×nh.


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

6

2.7. CÊp thiÕt kÕ cña c«ng tr×nh thñy lîi (trõ c«ng tr×nh cÊp V) cã thÓ gi¶m xuèng mét cÊp trong çc tr−êng hîp sau:

a. Çc c«ng tr×nh mµ thêi gian khai th¸c kh«ng qu¸ 10 n¨m.

b. Çc c«ng tr×nh thñy cÊp I vµ II kh«ng n»m trong tuyÕn chÞu ¸p (trõ nhµ m¸y thuû ®iÖn, ®−êng èng dÉn n−íc cã ¸p, èng dÉn n−íc vµo tuècbin, bÓ ¸p lùc vµ th¸p ®iÒu ¸p).

c. Çc c«ng tr×nh thñy trong côm n¨ng l−îng, hÖ thèng t−íi tiªu n«ng nghiÖp cã thÓ tiÕn hµnh tu bæ söa ch÷a c«ng tr×nh mµ kh«ng lµm ¶nh h−ëng ®¸ng kÓ ®Õn sù lµm viÖc b×nh th−êng cña ®Çu mèi thñy lîi.

2.8. CÊp thiÕt kÕ cña c«ng tr×nh thñy lîi cÇn n©ng lªn mét cÊp nÕu sù cè rñi ro cña c«ng tr×nh d©ng n−íc, tÝch n−íc cã thÓ g©y thiÖt h¹i to lín vÒ ng−êi- vËt chÊt- m«i tr−êng, dÉn ®Õn th¶m häa cho çc khu d©n c−, khu c«ng nghiÖp, çc hå chøa hiÖn cã, çc tuyÕn giao th«ng huyÕt m¹ch n»m ë h¹ l−u v.v...

Nh÷ng ®Ëp x©y dùng b»ng vËt liÖu t¹i chç trªn nÒn sÐt yÕu b·o hoµ n−íc ë tr¹ng th¸i dÎo ch¶y, ch¶y ®−îc phÐp n©ng lªn mét cÊp so víi quy ®Þnh trong b¶ng 2.2.

2.9. Çc c«ng tr×nh x©y dùng thuéc chuyªn ngµnh kh¸c cã mÆt trong thµnh phÇn cña Dù ¸n thuû lîi hoÆc çc c«ng tr×nh thñy thiÕt kÕ cã sù giao c¾t víi çc c«ng tr×nh kh¸c hiÖn cã (®−êng bé, ®−êng s¾t v.v...), khi x¸c ®Þnh cÊp thiÕt kÕ cÇn ph¶i ®èi chiÕu víi çc tiªu chuÈn liªn quan vµ cã sù ®ång thuËn víi c¬ quan chñ qu¶n çc c«ng tr×nh ®ã.

2.10. CÊp thiÕt kÕ cña c«ng tr×nh thuû giao c¾t ®ª b¶o vÖ phßng lò ®−îc x¸c ®Þnh nh− cÊp cña c«ng tr×nh chÞu ¸p (B¶ng 2.2) nh−ng kh«ng ®−îc phÐp thÊp h¬n cÊp thiÕt kÕ vµ tiªu chuÈn an toµn cña tuyÕn ®ª ®ã.

2.11. ViÖc x¸c ®Þnh cÊp thiÕt kÕ c«ng tr×nh thuû lîi theo b¶ng 2.1 vµ 2.2 còng nh− viÖc ®Ò xuÊt n©ng hoÆc h¹ cÊp ®Òu ph¶i gi¶i tr×nh dùa trªn nh÷ng luËn cø x¸c ®¸ng tr×nh lªn cÊp phª duyÖt Dù ¸n quyÕt ®Þnh.

2.12. Nh÷ng c«ng tr×nh thuû lîi cÊp I cã ®Æc ®iÓm nªu ë ®iÒu 2.8 hoÆc cã vai trß then chèt trong ph¸t triÓn kinh tÕ cña khu vùc, hoÆc ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn an toµn x· héi (lµ nguån cÊp n−íc chÝnh, nguån n¨ng l−îng chñ ®¹o, c«ng tr×nh gi¶m, phßng lò cho h¹ l−u v.v...), hoÆc x©y dùng ë vïng cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn kh«ng thuËn lîi (vïng cã b·o lôt lín, vïng cã ®iÒu kiÖn nÒn mãng phøc t¹p, vïng cã ®éng ®Êt lín v.v...) nÕu thÊy cÇn thiÕt, c¬ quan thiÕt kÕ ph¶i kiÕn nghÞ x©y dùng Tiªu chuÈn thiÕt kÕ riªng cho mét phÇn hoÆc toµn bé c«ng tr×nh nµy.

2.13. Quan hÖ cÊp thiÕt kÕ gi÷a c«ng tr×nh chñ yÕu - c«ng tr×nh thø yÕu - c«ng tr×nh t¹m thêi trong mét c«ng tr×nh ®Çu mèi hoÆc hÖ thèng dÉn ®−îc qui ®Þnh trong b¶ng 2.3.

B¶ng 2.3. Quan hÖ cÊp thiÕt kÕ gi÷a c«ng tr×nh chñ yÕu - c«ng tr×nh thø yÕu - c«ng tr×nh t¹m thêi trong mét c«ng tr×nh ®Çu mèi hoÆc hÖ thèng dÉn

CÊp thiÕt kÕ cña c«ng tr×nh ®Çu mèi hoÆc hÖ thèng dÉn

I II III IV V

CÊp thiÕt kÕ c«ng tr×nh chñ yÕu I II III IV V

CÊp thiÕt kÕ c«ng tr×nh thø yÕu III III IV V V

CÊp thiÕt kÕ c«ng tr×nh t¹m thêi IV IV V V V


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

7

2.14. CÊp thiÕt kÕ cña c«ng tr×nh t¹m thêi cã thÓ ®−îc n©ng lªn mét cÊp khi sù h− háng cña chóng dÉn ®Õn çc hËu qu¶ sau: a. Cã thÓ g©y ra th¶m häa cho çc khu d©n c−, khu c«ng nghiÖp tËp trung, çc tuyÕn

giao th«ng huyÕt m¹ch ë h¹ l−u. b. Lµm mÊt an toµn cho c«ng tr×nh l©u dµi ®ang x©y dùng. c. ThiÖt h¹i vÒ vËt chÊt g©y ra khi sù cè lín h¬n nhiÒu so víi vèn ®Çu t− thªm cho

c«ng tr×nh t¹m thêi. d. §Èy lïi thêi gian ®−a c«ng tr×nh vµo khai th¸c, lµm gi¶m ®¸ng kÓ hiÖu qu¶ ®Çu t−.

3. Nh÷ng yªu cÇu chñ yÕu vÒ thiÕt kÕ c«ng tr×nh thñy lîi 3.1. Khi lËp Dù ¸n thñy lîi ph¶i c¨n cø vµo môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña tõng thêi

kú (ng¾n h¹n, trung h¹n vµ dµi h¹n) ®· ®−îc ho¹ch ®Þnh trong kÕ ho¹ch ph¸t triÓn quèc gia - vïng l·nh thæ, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn cña çc ngµnh vµ quy ho¹ch khai th¸c l−u vùc nh»m ®Ò xuÊt ph−¬ng ¸n khai th¸c vµ sö dông tµi nguyªn n−íc mét çch hîp lý nhÊt.

3.2. ViÖc lùa chän tr×nh tù khai th¸c bËc thang, quy m« c«ng tr×nh, h×nh lo¹i c«ng tr×nh, bè trÝ tæng thÓ, çc th«ng sè chÝnh còng nh− çc mùc n−íc tÝnh to¸n ®iÓn h×nh cÇn ph¶i ®−îc quyÕt ®Þnh trªn c¬ së so s¸nh çc chØ tiªu kinh tÕ - kü thuËt gi÷a çc ph−¬ng ¸n vµ cã xÐt tíi: a. §Þa ®iÓm x©y dùng c«ng tr×nh, çc ®iÒu kiÖn tù nhiªn trong vïng chÞu ¶nh h−ëng

cña Dù ¸n (®iÒu kiÖn khÝ hËu, thñy v¨n, ®Þa h×nh, ®Þa chÊt c«ng tr×nh, ®Þa chÊt thñy v¨n, t©n kiÕn t¹o, m«i tr−êng sinh th¸i v.v...).

b. Nhu cÇu hiÖn t¹i vµ t−¬ng lai cho t−íi tiªu, cung cÊp n−íc, phßng chèng lò, n¨ng l−îng, vËn t¶i thñy, c«ng nghiÖp, du lÞch v.v... cã liªn quan ®Õn nguån n−íc cña l−u vùc ®ang xem xÐt.

c. Dù b¸o vÒ sù thay ®æi chÕ ®é thñy v¨n, chÕ ®é lò ë th−îng h¹ l−u sau khi x©y dùng c«ng tr×nh cã xÐt ®Õn kÕ ho¹ch më thªm çc c«ng tr×nh hoÆc hé dïng n−íc míi trªn l−u vùc trong t−¬ng lai; Dù b¸o diÔn biÕn lßng dÉn, bê s«ng, b·i s«ng, bê hå, vïng cöa s«ng, vïng ngËp vµ b¸n ngËp; Sù thay ®æi chÕ ®é l¾ng ®äng båi xãi bïn çt ë th−îng, h¹ l−u; §¸nh gi¸ vµ ®Ò xuÊt biÖn ph¸p h¹n chÕ çc t¸c ®éng bÊt lîi.

d. Khi x©y dùng çc hå chøa cÇn ph©n tÝch ®¸nh gi¸ nh÷ng t¸c ®éng bÊt lîi sau ®©y: - Nh÷ng thiÖt h¹i vËt chÊt do ngËp g©y ra: mÊt ®Êt ®Æc biÖt lµ ®Êt n«ng nghiÖp, çc

khu b¶o tån thiªn nhiªn, rõng ®Æc dông, tµi nguyªn kho¸ng s¶n, c¬ së vËt chÊt kinh tÕ- x· héi- v¨n ho¸ vµ sù mÊt ®i çc ®Þa danh lÞch sö, çc danh lam th¾ng c¶nh.

- Nguy c¬ dÉn ®Õn viÖc thu hÑp hoÆc lµm mÊt ®i nh÷ng vïng d©n c− sinh sèng l©u ®êi; nh÷ng bÊt lîi vÒ an ninh- x· héi- d©n téc- quèc phßng, hËu qu¶ do vì ®Ëp cã thÓ g©y ra.

- TÝnh kh¶ thi vµ ®iÒu kiÖn tin cËy cña c«ng t¸c di d©n t¸i ®Þnh c− ®¶m b¶o sù h¬n h¼n vÒ mäi mÆt cña n¬i ë míi.

- Vïng chÞu ¶nh h−ëng ë h¹ l−u hå chøa do sù thay ®æi dßng ch¶y, bïn çt v.v... dù b¸o t¸c ®éng cña chóng ®Õn lßng dÉn, ®ª kÌ, vïng cöa s«ng; ®¸nh gi¸ lîi Ých kinh tÕ x· héi sau khi x©y dùng c«ng tr×nh.

e. Sù biÕn ®éng môc tiªu, n¨ng lùc vµ ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng cña çc ngµnh h−ëng lîi hiÖn cã khi c«ng tr×nh thñy lîi míi ®i vµo ho¹t ®éng nh−: vËn t¶i thñy, nghÒ ç,


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

8

nghÒ rõng, çc c«ng tr×nh thñy n«ng, thñy ®iÖn, ®ª ®iÒu, çc c«ng tr×nh cÊp n−íc kh¸c v.v...

f. Çc biÖn ph¸p b¶o ®¶m chÊt l−îng n−íc: dän lßng hå, chÕ ®é vÖ sinh thÝch ®¸ng ë vïng quanh hå chøa, h¹n chÕ x©m nhËp çc chÊt ®éc h¹i th«ng qua viÖc kiÓm so¸t hµm l−îng ®éc h¹i kh«ng v−ît qu¸ tiªu chuÈn cho phÐp.

g. Nh÷ng ®iÒu kiÖn khai th¸c t¹m thêi vµ l©u dµi cña c«ng tr×nh. h. Nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ ph−¬ng ph¸p thi c«ng; kh¶ n¨ng cung øng lao ®éng, vËt t−,

thiÕt bÞ vµ nguån lùc tù nhiªn phôc vô x©y dùng. i. Sù hµi hßa vÒ kiÕn tróc, thÈm mü cña b¶n th©n c«ng tr×nh vµ sù hoµ nhËp cña chóng

víi m«i tr−êng khu vùc; Duy tr× çc ®iÒu kiÖn b¶o vÖ thiªn nhiªn, c¶nh quan, vÖ sinh m«i tr−êng sinh th¸i; Kh¶ n¨ng kÕt hîp t¹o thµnh ®iÓm du lÞch, an d−ìng.

3.3. Khi thiÕt kÕ c«ng tr×nh thñy lîi ph¶i ®¹t ®−îc çc yªu cÇu c¬ b¶n sau: a. §é bÒn v÷ng cña c«ng tr×nh vµ tho¶ m·n nh÷ng ®iÒu kiÖn khai th¸c ®ßi hái ph¶i

®¸p øng; Qu¶n lý vËn hµnh thuËn lîi, an toµn; Cã gi¶i ph¸p gi¶m nhÑ nh÷ng t¸c ®éng bÊt lîi g©y ra cho b¶n th©n c«ng tr×nh vµ çc ®èi t−îng bÞ ¶nh h−ëng kh¸c.

b. Gi¸m s¸t th−êng xuyªn t×nh tr¹ng c«ng tr×nh vµ trang thiÕt bÞ trong thêi gian thi c«ng còng nh− trong suèt qu¸ tr×nh khai th¸c sau nµy.

c. Bè côc kiÕn tróc çc côm c«ng tr×nh ®Çu mèi phï hîp víi c¶nh quan xung quanh vµ kiÕn tróc ®Æc tr−ng cña khu vùc.

d. Sö dông vËt liÖu t¹i chç ë møc tèi ®a cã thÓ. e. BiÖn ph¸p thi c«ng tèi −u, thêi gian x©y dùng hîp lý phï hîp víi lÞch khai th¸c sinh

lîi, kh¶ n¨ng cña trang thiÕt bÞ hiÖn cã vµ cung øng vËt liÖu x©y dùng; KÕt hîp gi÷a c¬ giíi vµ thñ c«ng mét çch hîp lý.

g. Tæ chøc dän lßng hå vµ vïng kÕ cËn; tæ chøc ®Òn bï di d©n t¸i ®Þnh c− vµ di dêi çc c¬ së vËt chÊt kinh tÕ; B¶o vÖ nh÷ng c«ng tr×nh kiÕn tróc v¨n hãa lÞch sö cã gi¸ trÞ trong vïng ngËp.

h. TËn dông khai th¸c hoÆc b¶o vÖ çc má cã Ých trong lßng hå; B¶o tån ®Êt n«ng nghiÖp cã gi¸ trÞ ë møc cao nhÊt cã thÓ; Tæ chøc b¶o vÖ nguån thñy s¶n.

i. Nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®¸p øng cho giao th«ng thñy. k. Cung cÊp ®ñ l−u l−îng cÇn thiÕt còng nh− ®¶m b¶o chÕ ®é vËn tèc, mùc n−íc thuËn

lîi cho çc hé dïng n−íc hiÖn cã vµ m«i tr−êng sinh th¸i ë h¹ l−u. l. Çc biÖn ph¸p vµ ph−¬ng tiÖn b¶o ®¶m an toµn khi thi c«ng vµ khai th¸c sau nµy.

3.4. Khi thiÕt kÕ c«ng tr×nh thñy lîi ph¶i xem xÐt kh¶ n¨ng vµ tÝnh hîp lý vÒ kinh tÕ kü thuËt trªn çc mÆt: a. Kh¶ n¨ng kÕt hîp mét sè chøc n¨ng trong mét h¹ng môc c«ng tr×nh. Cã kÕ ho¹ch

®−a c«ng tr×nh vµo khai th¸c tõng phÇn nh»m ph¸t huy hiÖu qu¶ kÞp thêi. b. C¬ cÊu l¹i çc c«ng tr×nh hiÖn cã vµ ®Ò xuÊt çc gi¶i ph¸p c¶i t¹o, kh¾c phôc ®Ó

chóng phï hîp khi Dù ¸n míi ®i vµo ho¹t ®éng. c. Quy chuÈn ho¸ bè trÝ thiÕt bÞ, kÕt cÊu, kÝch th−íc vµ ph−¬ng ph¸p thi c«ng x©y l¾p

nh»m ®Èy nhanh tiÕn ®é, h¹ gi¸ thµnh vµ t¹o thuËn lîi cho qu¶n lý sau nµy. d. TËn dông ®Çu n−íc ®−îc t¹o ra ë çc ®Çu mèi thñy lîi ®Ó ph¸t ®iÖn vµ cho çc môc

®Ých kh¸c.


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

9

3.5. CÇn ph¶i ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i tr−êng vµ thiÕt kÕ tæng thÓ biÖn ph¸p b¶o vÖ trªn c¬ së dù b¸o sù thay ®æi cña chóng sau khi h×nh thµnh hÖ thèng thñy lîi.

3.6. Khi thiÕt kÕ çc c«ng tr×nh thñy chñ yÕu cÊp I, II vµ III ph¶i bè trÝ thiÕt bÞ kiÓm tra- ®o l−êng ®Ó quan tr¾c sù lµm viÖc cña c«ng tr×nh vµ nÒn trong suèt qu¸ tr×nh x©y dùng vµ khai th¸c nh»m ®¸nh gi¸ ®é bÒn v÷ng cña c«ng tr×nh, ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng h− háng khuyÕt tËt ®Ó quyÕt ®Þnh biÖn ph¸p söa ch÷a, phßng ngõa sù cè vµ c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn khai th¸c.

Khi cã luËn chøng tháa ®¸ng, cã thÓ kh«ng ®Æt thiÕt bÞ kiÓm tra- ®o l−êng trong c«ng tr×nh cÊp III hoÆc ®Ò nghÞ bè trÝ thiÕt bÞ cho c«ng tr×nh cÊp IV.

3.7. Khi thiÕt kÕ c«ng tr×nh thñy cÊp I, II cÇn ph¶i tiÕn hµnh mét sè nghiªn cøu thùc nghiÖm ®Ó ®èi chøng, hiÖu chØnh, chÝnh x¸c ho¸ çc th«ng sè kü thuËt vµ t¨ng thªm ®é tin cËy cho ®å ¸n nh−: çc nghiªn cøu vÒ nÒn, vËt liÖu xËy dùng, chÕ ®é thñy lùc, chÕ ®é thÊm, t×nh tr¹ng lµm viÖc cña çc kÕt cÊu phøc t¹p, chÕ ®é nhiÖt trong bª t«ng, chÕ ®é lµm viÖc cña thiÕt bÞ, hiÖu qu¶ cña viÖc øng dông tiÕn bé khoa häc vµ c«ng nghÖ míi v.v... §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu tïy thuéc vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng c«ng tr×nh vµ ®−îc ®Ò xuÊt ngay trong giai ®o¹n lËp B¸o ço nghiªn cøu kh¶ thi. C«ng t¸c nµy còng ®−îc phÐp thùc hiÖn cho h¹ng môc c«ng tr×nh cÊp d−íi khi cã luËn chøng cÇn thiÕt.

3.8. Khi thiÕt kÕ çc c«ng tr×nh thñy d¹ng khèi lín ph¶i tÝnh ®Õn viÖc ph©n bæ hîp lý vËt liÖu trong th©n c«ng tr×nh, phï hîp víi tr¹ng th¸i øng suÊt, biÕn d¹ng, yªu cÇu chèng thÊm v.v... nh»m gi¶m gi¸ thµnh mµ vÉn ®¶m b¶o ®−îc çc yªu cÇu kü thuËt.

3.9. Çc c«ng tr×nh thñy ph¶i ®¶m b¶o çc tiªu chuÈn vÒ æn ®Þnh, ®é bÒn, kh«ng cho phÐp nøt hoÆc h¹n chÕ ®é më réng vÕt nøt, biÕn d¹ng cña c«ng tr×nh vµ nÒn trong mäi ®iÒu kiÖn lµm viÖc. §ång thêi ph¶i tháa m·n çc yªu cÇu giíi h¹n vÒ tÝnh thÊm n−íc, t¸c ®éng x©m thùc hãa häc, c¬ häc cña n−íc, bïn çt vµ çc vËt tr«i næi; t¸c ®éng xãi ngÇm trong th©n vµ nÒn c«ng tr×nh; t¸c ®éng cña sinh vËt vµ thùc vËt v.v...

3.10. Khi thiÕt kÕ söa ch÷a, phôc håi, n©ng cÊp vµ më réng c«ng tr×nh cÇn ®¸p øng thªm nh÷ng yªu cÇu sau:

a. X¸c ®Þnh râ môc tiªu söa ch÷a, phôc håi, n©ng cÊp, më réng c«ng tr×nh, cã thÓ lµ: - Söa ch÷a ®Ó c«ng tr×nh ho¹t ®éng b×nh th−êng hoÆc kÐo dµi thêi gian ho¹t ®éng

trªn c¬ së c«ng tr×nh hiÖn t¹i. - N©ng cÊp c«ng tr×nh, trang thiÕt bÞ nh»m c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn vËn hµnh, qu¶n lý, t¨ng

møc b¶o ®¶m, hoÆc c¶i thiÖn m«i tr−êng hoÆc më réng n¨ng lùc phôc vô v.v...

b. Trong thêi gian tiÕn hµnh c¶i t¹o, n©ng cÊp c«ng tr×nh vÒ nguyªn t¾c kh«ng ®−îc g©y ra nh÷ng ¶nh h−ëng qu¸ bÊt lîi cho çc hé ®ang dïng n−íc. CÇn nghiªn cøu sö dông l¹i c«ng tr×nh cò ë møc tèi ®a.

c. CÇn thu thËp ®Çy ®ñ çc tµi liÖu kh¶o s¸t, thiÕt kÕ, thi c«ng, qu¶n lý, quan tr¾c, sù cè ®· x¶y ra cña c«ng tr×nh cò, kÕt hîp víi çc nghiªn cøu kh¶o s¸t chuyªn ngµnh ®Ó ®¸nh gi¸ ®óng chÊt l−îng, t×nh tr¹ng kü thuËt, trang thiÕt bÞ, nÒn vµ c«ng tr×nh, lµm c¬ së cho viÖc lùa chän çc gi¶i ph¸p kü thuËt.

4. Çc chØ tiªu thiÕt kÕ chÝnh

4.1. Møc b¶o ®¶m cña c«ng tr×nh thñy lîi phôc vô cho çc ngµnh kinh tÕ quèc d©n ®−îc


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

10

x¸c ®Þnh theo b¶ng 4.1.

B¶ng 4.1. Møc b¶o ®¶m thiÕt kÕ cña c«ng tr×nh thñy lîi

Møc b¶o ®¶m (%) theo cÊp c«ng tr×nh

§èi t−îng phôc vô cña c«ng

tr×nh I II III IV V

Chó thÝch

1. T−íi ruéng 75 75 75 75 75 - Cã thÓ n©ng møc b¶o ®¶m t−íi lªn trªn 75% cho nh÷ng vïng cã l−îng n−íc nguån phong phó, vïng chuyªn canh mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao khi cã luËn chøng tin cËy nh−ng ph¶i ®−îc c¬ quan phª duyÖt Dù ¸n chÊp nhËn.

2. Tiªu cho n«ng nghiÖp

80 ÷ 90

- TÇn suÊt b¶o ®¶m cña hÖ thèng tiªu phô thuéc quy m« cña hÖ thèng, d¹ng c«ng tr×nh (tù ch¶y hay ®éng lùc), kh¶ n¨ng tiÕp nhËn n−íc cña s«ng bªn ngoµi, hiÖu qu¶ ®Çu t− cña hÖ thèng tiªu.v.v. do c¬ quan thiÕt kÕ luËn cø vµ ®Ò nghÞ.

3. Ph¸t ®iÖn a) Hé ®éc lËp

90

90

85

80

80

- Møc ®é gi¶m sót c«ng suÊt, ®iÖn l−îng, thêi gian bÞ ¶nh h−ëng trong n¨m (hoÆc mïa) khi x¶y ra thiÕu n−íc phô thuéc vµo vÞ trÝ ®¶m nhËn cña nhµ m¸y thñy ®iÖn trong hÖ thèng n¨ng l−îng do chñ ®Çu t− Ên ®Þnh vµ cÊp cho c¬ quan thiÕt kÕ

b) Hé sö dông n−íc t−íi ®Ó ph¸t ®iÖn

Theo chÕ ®é t−íi - Khi n−íc dïng cho ph¸t ®iÖn vµ t−íi trong ngµy cã sù chªnh lÖch, cÇn ph¶i lµm thªm hå ®iÒu tiÕt ngµy ®ªm ®Ó ®iÒu tiÕt l¹i.

4. CÊp n−íc a) Kh«ng cho phÐp gi¸n ®o¹n hoÆc gi¶m yªu cÇu cÊp n−íc

95

95

95

95

95

- L−u l−îng cÊp tÝnh to¸n cã thÓ lµ l−u l−îng lín nhÊt, l−u l−îng trung b×nh ngµy hoÆc trung b×nh th¸ng v.v... do chñ ®Çu t− Ên ®Þnh vµ cÊp cho c¬ quan thiÕt kÕ.

b) Kh«ng cho phÐp gi¸n ®o¹n nh−ng ®−îc phÐp gi¶m yªu cÇu cÊp n−íc

90

90

90

90

90

- Møc ®é thiÕu n−íc, thêi gian cho phÐp gi¸n ®o¹n cÊp n−íc cÇn c¨n cø vµo yªu cÇu cô thÓ cña hé dïng n−íc do chñ ®Çu t− Ên ®Þnh vµ cÊp cho c¬ quan thiÕt kÕ.

c) Cho phÐp gi¸n ®o¹n thêi gian ng¾n vµ gi¶m yªu cÇu cÊp n−íc

80

80

80

80

80

Chó thÝch: 1. Møc b¶o ®¶m phôc vô cña c«ng tr×nh lµ sè n¨m lµm viÖc ®¶m b¶o ®ñ c«ng suÊt thiÕt kÕ (riªng thuû ®iÖn

lµ c«ng suÊt b¶o ®¶m) trong chuçi 100 n¨m khai th¸c liªn tôc. 2. ViÖc t¨ng hoÆc h¹ møc b¶o ®¶m chØ ®−îc phÐp khi cã luËn chøng ch¾c ch¾n vµ do c¬ quan phª duyÖt Dù

¸n quyÕt ®Þnh. 3. Khi viÖc lÊy n−íc (hoÆc tiªu n−íc) g©y ¶nh h−ëng xÊu ®Õn nh÷ng hé dïng n−íc hoÆc d©n sinh, m«i tr−êng

hiÖn cã, c¬ quan lËp Dù ¸n cÇn cã luËn chøng vÒ çc ¶nh h−ëng nµy, nªu gi¶i ph¸p kh¾c phôc vµ lµm s¸ng tá tÝnh −u viÖt khi cã thªm Dù ¸n míi ®Ó tr×nh lªn c¬ quan phª duyÖt vµ çc ngµnh chñ qu¶n cã çc ®èi t−îng bÞ ¶nh h−ëng cïng xem xÐt vµ quyÕt ®Þnh.

4. C«ng tr×nh ®a môc tiªu ph¶i thiÕt kÕ sao cho møc b¶o ®¶m cña tõng môc tiªu phôc vô phï hîp víi tiªu chuÈn nªu trong b¶ng nµy.

4.2. Çc chØ tiªu thiÕt kÕ chÝnh vÒ dßng ch¶y


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

11

Khi x¸c ®Þnh çc chØ tiªu chÝnh vÒ dßng ch¶y b»ng sè liÖu thèng kª hoÆc tÝnh to¸n, cÇn dù b¸o kh¶ n¨ng diÔn biÕn cña çc chØ tiªu ®ã trong t−¬ng lai sau x©y dùng: do ®iÒu kiÖn tù nhiªn cña l−u vùc thay ®æi, do kÕ ho¹ch khai th¸c tiÕp theo dßng ch¶y trªn l−u vùc, do sù ph¸t triÓn d©n sinh kinh tÕ cña vïng v.v... ®Ó cã gi¶i ph¸p kü thuËt vµ quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n nh»m ®¶m b¶o an toµn cho c«ng tr×nh, kÐo dµi thêi gian phôc vô vµ tiÕt kiÖm vèn:

a. §èi víi c«ng tr×nh cÊp V ÷ III thêi gian cÇn dù b¸o kh«ng Ýt h¬n 20 n¨m.

b. §èi víi c«ng tr×nh cÊp II ÷ I thêi gian cÇn dù b¸o kh«ng Ýt h¬n 30 n¨m. 4.2.1. L−u l−îng, mùc n−íc lín nhÊt ®Ó tÝnh to¸n thiÕt kÕ vµ kiÓm tra æn ®Þnh, kÕt cÊu, nÒn

mãng, n¨ng lùc x¶ n−íc cña çc c«ng tr×nh thñy lîi trªn s«ng vµ ven bê, çc c«ng tr×nh trªn tuyÕn chÞu ¸p, çc c«ng tr×nh trong hÖ thèng t−íi tiªu khi ë phÝa th−îng nguån ch−a cã c«ng tr×nh ®iÒu tiÕt dßng ch¶y ®−îc x¸c ®Þnh theo b¶ng 4.2.

B¶ng 4.2. L−u l−îng, mùc n−íc lín nhÊt thiÕt kÕ vµ kiÓm tra c«ng tr×nh thñy

CÊp thiÕt kÕ Lo¹i c«ng tr×nh thñy

I II III IV V

1. Côm ®Çu mèi çc lo¹i (trõ c«ng tr×nh ®Çu mèi vïng triÒu); HÖ thèng dÉn - tho¸t n−íc vµ çc c«ng tr×nh liªn quan kh«ng thuéc hÖ thèng t−íi tiªu n«ng nghiÖp; C«ng tr×nh dÉn - th¸o n−íc qua s«ng suèi cña hÖ thèng t−íi tiªu n«ng nghiÖp

- TÇn suÊt thiÕt kÕ %

(T−¬ng øng víi chu kú lÆp l¹i, n¨m)

0,1÷0,2*

(1000÷500)

0,5

(200)

1

(100)

1,5

(67)

2

(50)

- TÇn suÊt kiÓm tra %


0,02÷0,04*

(5000÷2500)

0,1

(1000)

0,2

(500)

0,5

(200)

2. C«ng tr×nh ®Çu mèi vïng triÒu; C«ng tr×nh vµ hÖ thèng dÉn tho¸t liªn quan trong hÖ thèng t−íi tiªu n«ng nghiÖp (trõ c«ng tr×nh dÉn - th¸o n−íc qua s«ng suèi ®· nãi ë ®iÓm 1)

- TÇn suÊt thiÕt kÕ %


0,2

(500)

0,5

(200)

1

(100)

1,5

(67)

2

(50)

Chó thÝch: * TÇn suÊt nhá ¸p dông cho çc c«ng tr×nh cã d¹ng lò phøc t¹p th−êng xuÊt hiÖn ë miÒn nói, trung du. TÇn suÊt lín ¸p dông cho çc c«ng tr×nh cã d¹ng lò æn ®Þnh th−êng xuÊt hiÖn ë vïng ®ång b»ng.

1. L−u l−îng, mùc n−íc lín nhÊt trong tËp hîp thèng kª lµ l−u l−îng, mùc n−íc cã trÞ sè lín nhÊt xuÊt hiÖn trong tõng n¨m. ChÊt l−îng cña chuçi thèng kª (®é dµi, tÝnh ®¹i biÓu, thêi gian thèng kª v.v...) cÇn ph¶i tháa m·n çc yªu cÇu nªu trong çc tiªu chuÈn t−¬ng øng. Çc sè liÖu cÇn ®−îc xö lý vÒ cïng mét ®iÒu kiÖn tr−íc khi tiÕn hµnh tÝnh to¸n..

2. NÕu ë phÝa th−îng nguån cã nh÷ng t¸c ®éng lµm thay ®æi ®iÒu kiÖn h×nh thµnh dßng ch¶y hoÆc cã c«ng tr×nh ®iÒu tiÕt th× khi x¸c ®Þnh çc yÕu tè trong ®iÒu nµy, cÇn ph¶i kÓ ®Õn kh¶ n¨ng ®iÒu chØnh l¹i dßng ch¶y cña çc c«ng tr×nh ®ã.

3. NÕu ë phÝa h¹ du ®· cã c«ng tr×nh ®iÒu tiÕt, th× m« h×nh x¶ kh«ng ®−îc ph¸ ho¹i hoÆc v−ît qu¸ kh¶ n¨ng ®iÒu tiÕt cña c«ng tr×nh ®ã.

4. Nh÷ng c«ng tr×nh thuû lîi cÊp I cã Tiªu chuÈn thiÕt kÕ riªng nªu trong §iÒu 2.12 tÇn suÊt lò kiÓm tra cã thÓ tÝnh víi p=0,01% hoÆc lò cùc h¹n khi kÕt qu¶ tÝnh to¸n ®ñ ®é tin cËy ®−îc Ên ®Þnh cô thÓ trong "Tiªu chuÈn thiÕt kÕ".

4.2.2. L−u l−îng, mùc n−íc thÊp nhÊt ®Ó tÝnh to¸n æn ®Þnh kÕt cÊu c«ng tr×nh, nÒn mãng


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

12

®−îc quy ®Þnh theo b¶ng 4.3.

4.2.3. Mùc n−íc lín nhÊt ®Ó tÝnh to¸n chÕ ®é khai th¸c cña çc c«ng tr×nh cÊp n−íc tù ch¶y tõ hå, ®Ëp d©ng b×nh th−êng ®−îc x¸c ®Þnh theo b¶ng 4.2, trõ tr−êng hîp cã nh÷ng quy ®Þnh kh«ng cho phÐp khai th¸c ë çc mùc n−íc nµy ®Ó phßng ngõa rñi ro cã thÓ g©y ra cho h¹ l−u, hoÆc tr¸i víi nh÷ng quy ®Þnh vÒ b¶o vÖ ®ª ®iÒu. Trong tr−êng hîp ®ã, c¬ quan thiÕt kÕ ph¶i kiÕn nghÞ møc n−íc khai th¸c an toµn ®Ó cÊp cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh.

B¶ng 4.3. L−u l−îng, mùc n−íc thÊp nhÊt ®Ó tÝnh to¸n æn ®Þnh kÕt cÊu c«ng tr×nh, nÒn mãng

TÇn suÊt l−u l−îng, møc n−íc thÊp nhÊt (%)

Lo¹i c«ng tr×nh

CÊp c«ng tr×nhThiÕt kÕ KiÓm tra

1. Hå chøa I, II, III, IV vµ V Mùc n−íc chÕt Mùc n−íc th¸o c¹n thÊp nhÊt ®Ó söa ch÷a, n¹o vÐt v.v...

2. C«ng tr×nh trªn s«ng I 99%

II 97%

III 95% (kh«ng qui ®Þnh)

IV 95%

V 90%

3. HÖ thèng tho¸t n−íc vµ c«ng tr×nh liªn quan trong hÖ thèng t−íi tiªu

I, II, III, IV vµ V Mùc n−íc thÊp nhÊt qui ®Þnh trong khai th¸c

Mùc n−íc th¸o c¹n ®Ó söa ch÷a, n¹o vÐt v.v...

Chó thÝch:

1. L−u l−îng, mùc n−íc thÊp nhÊt dïng trong tËp hîp thèng kª lµ l−u l−îng, mùc n−íc cã trÞ sè bÐ nhÊt xuÊt hiÖn tõng n¨m.

2. Khi çc hé dïng n−íc ë h¹ l−u yªu cÇu ph¶i b¶o ®¶m l−u l−îng tèi thiÓu lín h¬n l−u l−îng theo quy ®Þnh ë b¶ng 4.3 th× l−u l−îng thÊp nhÊt ®−îc chän theo l−u l−îng tèi thiÓu ®ã. Mùc n−íc thÊp nhÊt tÝnh to¸n lóc nµy chÝnh lµ mùc n−íc øng víi l−u l−îng tèi thiÓu nãi ë trªn.

3. Khi thiÕt kÕ çc c«ng tr×nh cÊp I, II cÇn ph¶i xÐt ®Õn kh¶ n¨ng mùc n−íc nµy cã thÓ h¹ thÊp h¬n do lßng dÉn h¹ l−u bÞ xãi s©u hoÆc do ¶nh h−ëng ®iÒu tiÕt l¹i cña çc c«ng tr×nh kh¸c trong bËc thang sÏ ®−îc x©y dùng tiÕp theo.

4.2.4. Mùc n−íc lín nhÊt ë s«ng nhËn n−íc tiªu ®Ó tÝnh to¸n chÕ ®é khai th¸c cho çc c«ng tr×nh tiªu n«ng nghiÖp tù ch¶y hoÆc ®éng lùc ®−îc x¸c ®Þnh theo b¶ng 4.4.

4.2.5. Mùc n−íc thÊp nhÊt ë nguån (t¹i hå chøa hoÆc s«ng) ®Ó tÝnh to¸n chÕ ®é khai th¸c cho çc c«ng tr×nh cÊp n−íc, tiªu n−íc ®−îc quy ®Þnh theo b¶ng 4.5.

B¶ng 4.4. Mùc n−íc lín nhÊt ë s«ng nhËn n−íc tiªu ®Ó tÝnh to¸n chÕ ®é khai th¸c cho çc


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

13

c«ng tr×nh tiªu n«ng nghiÖp

TÇn suÊt mùc n−íc lín nhÊt ë s«ng nhËn n−íc tiªu ®Ó tÝnh to¸n chÕ ®é khai th¸c cho çc c«ng tr×nh tiªu n«ng nghiÖp (%)

CÊp c«ng tr×nh Tiªu tù ch¶y Tiªu ®éng lùc

I, II, III, IV vµ V Mùc n−íc ngoµi s«ng lín nhÊt cã thÓ tiªu tù ch¶y (1) 10% (2)

Chó thÝch: (1) Mùc n−íc ngoµi s«ng lín nhÊt cã thÓ tiªu tù ch¶y x¸c ®Þnh ®−îc b»ng çch kiÓm tra kh¶ n¨ng tho¸t n−íc cña ®Çu mèi theo chuçi mùc n−íc ngoµi s«ng ®−îc ®¸nh gi¸ lµ bÊt lîi nhÊt ®· x¶y ra trong 10 n¨m liªn tôc. L−îng m−a tÝnh to¸n chÝnh lµ l−îng m−a t−¬ng øng ®· x¶y ra ë cïng thêi gian, trong ®ã Ýt nhÊt cã mét n¨m ®· x¶y ra trËn m−a b»ng hoÆc lín h¬n trËn m−a tiªu thiÕt kÕ. Khi kiÓm tra ®iÒu kiÖn trªn, nÕu 9/10 n¨m (øng víi møc b¶o ®¶m p=90%), hoÆc 8/10 n¨m (øng víi møc b¶o ®¶m p=80%) hoµn toµn tiªu tù ch¶y ®−îc th× quy m« c«ng tr×nh lùa chän lµ phï hîp víi møc b¶o ®¶m thiÕt kÕ. NÕu kh«ng b¶o ®¶m ®−îc ®iÒu kiÖn nªu trªn cÇn tiÕp tôc t¨ng khÈu diÖn th¸o hoÆc kÕt hîp gi÷a tiªu tù ch¶y víi çc biÖn ph¸p kh¸c, hoÆc ph¶i tiªu hoµn toµn b»ng ®éng lùc ®Ó t×m ra ph−¬ng ¸n kh¶ thi vµ kinh tÕ - kü thuËt nhÊt. (2) ë nh÷ng tuyÕn chÞu ¸p quan träng, çc ®ª s«ng v.v... tiªu chuÈn nµy cã thÓ thay ®æi tuú thuéc vµo çc quy ®Þnh an toµn chèng b·o lôt cô thÓ cho çc ®o¹n s«ng nµy.

B¶ng 4.5. Mùc n−íc khai th¸c thÊp nhÊt

TÇn suÊt mùc n−íc khai th¸c thÊp nhÊt (%) ThiÕt kÕ KiÓm tra

Lo¹i c«ng tr×nh

CÊp c«ng tr×nh Tù ch¶y §éng lùc Tù ch¶y §éng lùc

1. Hå chøa

I, II, III, IV vµ V

Mùc n−íc chÕt

2.C«ng tr×nh trªn s«ng


a) T−íi n−íc, cÊp n−íc

Mùc n−íc cña s«ng cÊp nguån øng víi tÇn suÊt nªu trong møc b¶o ®¶m thiÕt kÕ ë b¶ng 4.1, ph¶i lÊy ®ñ l−u l−îng thiÕt kÕ

Mùc n−íc cña s«ng cÊp nguån øng víi tÇn suÊt nªu trong møc b¶o ®¶m thiÕt kÕ ë b¶ng 4.1, ph¶i lÊy ®ñ l−u l−îng thiÕt kÕ

Mùc n−íc cña s«ng cÊp nguån øng víi tÇn suÊt nªu trong møc b¶o ®¶m thiÕt kÕ ë b¶ng 4.1, céng thªm 5% vÉn ®¶m b¶o lÊy ®−îc 75% l−u l−îng thiÕt kÕ

Mùc n−íc cña s«ng cÊp nguån øng víi tÇn suÊt nªu trong møc b¶o ®¶m thiÕt kÕ ë b¶ng 4.1, céng thªm 5% vÉn ®¶m b¶o lÊy ®−îc 75% l−u l−îng thiÕt kÕ

b) Tiªu cho n«ng nghiÖp


Mùc n−íc tèi thiÓu cÇn gi÷ trong kªnh tiªu theo yªu cÇu s¶n xuÊt n«ng nghiÖp hoÆc m«i tr−êng

Mùc n−íc ë bÓ hót t−¬ng øng víi thêi gian tiªu ®Öm ®Çu vô hoÆc tiªu ®Çu vô

(Kh«ng qui ®Þnh)

(Kh«ng qui ®Þnh)

c) Ph¸t ®iÖn I, II, III, IV vµ V

Møc n−íc khai th¸c thÊp nhÊt

(Kh«ng qui ®Þnh) (Kh«ng qui ®Þnh)

(Kh«ng qui ®Þnh)

Chó thÝch: 1. Mùc n−íc khai th¸c thÊp nhÊt nªu trong môc (a) lµ mùc n−íc trung b×nh ngµy cã trÞ sè thÊp nhÊt xuÊt hiÖn trong thêi ®o¹n khai th¸c cña tõng n¨m thèng kª. 2. Mùc n−íc tèi thiÓu khai th¸c nªu trong môc (b) lµ mùc n−íc thÊp nhÊt cÇn gi÷ ë cuèi thêi ®o¹n tiªu n−íc ®Öm ®Çu vô hoÆc tiªu ®Çu vô nh»m t¨ng hiÖu qu¶ tiªu do quy tr×nh khai th¸c Ên ®Þnh.

4.2.6. L−u l−îng mùc n−íc lín nhÊt ®Ó thiÕt kÕ çc c«ng tr×nh t¹m thêi phôc vô c«ng t¸c dÉn


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

14

dßng ®ª quai, kªnh dÉn... ®−îc x¸c ®Þnh theo b¶ng 4.6.

B¶ng 4.6. L−u l−îng mùc n−íc lín nhÊt ®Ó thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh t¹m thêi phôc vô c«ng t¸c dÉn dßng

TÇn suÊt l−u l−îng, mùc n−íc lín nhÊt ®Ó thiÕt kÕ c«ng tr×nh t¹m thêi phôc vô c«ng t¸c dÉn dßng (%)

CÊp c«ng tr×nh

Trong 1 mïa kh« ≥ 2 mïa kh« I 10% 5% II 10% 5% III 10% 10% IV 10% 10% V 10% 10%

Chó thÝch:

1. L−u l−îng, mùc n−íc lín nhÊt trong tËp hîp thèng kª lµ l−u l−îng mùc n−íc cã trÞ sè lín nhÊt xuÊt hiÖn trong tõng mïa dÉn dßng. Mïa dÉn dßng lµ thêi gian trong n¨m yªu cÇu c«ng tr×nh phôc vô c«ng t¸c dÉn dßng cÇn ph¶i tån t¹i ch¾c ch¾n, khi xuÊt hiÖn tÇn suÊt thiÕt kÕ. TÇn suÊt thiÕt kÕ ®−îc lÊy theo b¶ng 4.6

2. Nh÷ng c«ng tr×nh ph¶i thi c«ng nhiÒu n¨m, khi cã luËn chøng ch¾c ch¾n nÕu thiÕt kÕ víi tÇn suÊt nªu trong b¶ng cã thÓ g©y thiÖt h¹i cho phÇn c«ng tr×nh chÝnh ®· x©y dùng vµ tæn thÊt vÒ ng−êi, tµi s¶n vËt chÊt h¹ l−u lín h¬n ®¸ng kÓ so víi phÇn ®Çu t− thªm cho c«ng tr×nh dÉn dßng th× c¬ quan thiÕt kÕ ph¶i kiÕn nghÞ t¨ng thªm møc b¶o ®¶m cho c«ng tr×nh nµy.

3. Nh÷ng c«ng tr×nh bª t«ng träng lùc cã ®iÒu kiÖn nÒn tèt cho phÐp trµn qua th× c¬ quan thiÕt kÕ cã thÓ kiÕn nghÞ h¹ møc b¶o ®¶m cña c«ng tr×nh t¹m thêi ®Ó gi¶m vèn x©y dùng.

TÊt c¶ kiÕn nghÞ n©ng vµ h¹ tÇn suÊt ®Òu ph¶i cã luËn chøng kinh tÕ kü thuËt ch¾c ch¾n vµ ph¶i ®−îc c¬ quan phª duyÖt chÊp nhËn.

4.2.7. L−u l−îng lín nhÊt ®Ó thiÕt kÕ chÆn dßng ®−îc x¸c ®Þnh theo b¶ng 4.7

B¶ng 4.7. L−u l−îng lín nhÊt ®Ó thiÕt kÕ chÆn dßng

CÊp c«ng tr×nh TÇn suÊt l−u l−îng lín nhÊt ®Ó thiÕt kÕ chÆn dßng (%)

I 5% II 5% III 10% IV 10% V 10%

Chó thÝch:

L−u l−îng trong tËp h¬p thèng kª tÝnh to¸n lµ l−u l−îng trung b×nh ngµy cã trÞ sè lín nhÊt ®èi víi dßng ch¶y kh«ng bÞ ¶nh h−ëng triÒu hoÆc l−u l−îng trung b×nh giê cã trÞ sè lín nhÊt ®èi víi dßng ch¶y chÞu ¶nh h−ëng cña triÒu xuÊt hiÖn trong thêi ®o¹n dù tÝnh chÆn dßng cña tõng n¨m thèng kª. Thêi ®o¹n dù tÝnh chÆn dßng ®−îc x¸c ®Þnh tïy thuéc vµo ®Æc ®iÓm thñy v¨n cô thÓ vµ khèi l−îng c«ng t¸c nh−ng kh«ng qu¸ 30 ngµy.

C¨n cø vµo sè liÖu ®o ®¹c thùc tÕ trong thêi gian tr−íc thêi ®iÓm Ên ®Þnh tiÕn hµnh chÆn dßng (th−êng tiÕn hµnh ®o ®¹c liªn tôc tõ thêi ®iÓm kÕt thóc mïa lò ®Õn thêi ®iÓm Ên ®Þnh chÆn dßng), c¬ quan thi c«ng hiÖu chØnh l¹i ph−¬ng ¸n chÆn dßng cho phï hîp thùc tÕ cña dßng ch¶y, thêi tiÕt, lÞch triÒu vµ tr×nh lªn chñ ®Çu t− th«ng qua.

4.2.8. H×nh thøc, mÆt c¾t, cao tr×nh phÇn x©y dùng dë dang (hoÆc ph©n ®ît thi c«ng) cña c¸c


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

15

h¹ng môc c«ng tr×nh thñy l©u dµi cÇn ®−îc quyÕt ®Þnh theo ®iÒu kiÖn cô thÓ cã xÐt ®Õn: TiÕn ®é x©y dùng, ®iÒu kiÖn khÝ t−îng thuû v¨n, kh¶ n¨ng cung øng vËt liÖu x©y dùng nhÊt lµ vËt liÖu t¹i chç, mÆt b»ng thi c«ng, n¨ng lùc vµ tèc ®é x©y dùng cña ®¬n vÞ thi c«ng, biÖn ph¸p xö lý khi gÆp lò lín h¬n tÇn suÊt thi c«ng ®Ó h¹n chÕ thiÖt h¹i c«ng tr×nh.

4.3. Çc chØ tiªu chÝnh vÒ khÝ hËu.

4.3.1. TÇn suÊt m−a tÝnh to¸n ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu n−íc cÇn cho hÖ thèng t−íi ®−îc quy ®Þnh tÝnh víi p = 75%; khi cã luËn chøng ch¾c ch¾n hiÖu qu¶ kinh tÕ do t−íi ®em l¹i cã thÓ ®Ò nghÞ n©ng tÇn suÊt m−a tÝnh to¸n lªn cao h¬n (xem cét chó thÝch b¶ng 4.1).

TÇn suÊt m−a tÝnh to¸n ®Ó x¸c ®Þnh n¨ng lùc th¸o dÉn cho hÖ thèng tiªu n«ng nghiÖp quy ®Þnh p = 10÷20% (xem cét chó thÝch b¶ng 4.1).

4.3.2. Khi kh«ng cã hoÆc kh«ng ®ñ sè liÖu ®o dßng ch¶y tin cËy ®Ó x¸c ®Þnh l−îng n−íc ®Õn cho çc hå chøa ®−îc phÐp dïng tµi liÖu m−a cã tÇn suÊt tÝnh to¸n t−¬ng ®−¬ng víi møc b¶o ®¶m nªu trong b¶ng 4.1 ®Ó suy ra l−îng n−íc ®Õn.

4.3.3. ChØ tiªu tÝnh to¸n cho çc yÕu tè khÝ hËu kh¸c ®−îc qui ®Þnh cô thÓ trong çc tiªu chuÈn thiÕt kÕ chuyªn ngµnh tuú thuéc vµo tõng ®èi t−îng vµ tr−êng hîp tÝnh to¸n.

5. T¶i träng, t¸c ®éng vμ tæ hîp cña chóng

5.1. Khi thiÕt kÕ c«ng tr×nh thñy cÇn tÝnh ®Õn çc t¶i träng t¸c ®éng sau:

5.1.1. Çc t¶i träng th−êng xuyªn vµ t¹m thêi (dµi h¹n vµ ng¾n h¹n): a. Träng l−îng cña c«ng tr×nh vµ çc thiÕt bÞ cè ®Þnh ®Æt trªn vµ trong c«ng tr×nh.

b. ¸p lùc n−íc t¸c ®éng trùc tiÕp lªn bÒ mÆt c«ng tr×nh vµ nÒn; ¸p lùc n−íc thÊm (bao gåm lùc thÊm vµ lùc ®Èy næi thÓ tÝch ë phÇn c«ng tr×nh vµ nÒn bÞ b·o hoµ n−íc; ¸p lùc ng−îc cña n−íc lªn mÆt kh«ng thÊm cña c«ng tr×nh) øng víi mùc n−íc lín nhÊt khi x¶y ra lò thiÕt kÕ trong ®iÒu kiÖn thiÕt bÞ läc vµ tiªu n−íc lµm viÖc b×nh th−êng. Riªng çc h¹ng môc n»m trong tuyÕn chÞu ¸p cña hå chøa, ®Ëp d©ng cßn cÇn ph¶i tÝnh thªm çc ¸p lùc nªu trong môc nµy øng víi mùc n−íc d©ng b×nh th−êng.

c. Träng l−îng ®Êt vµ ¸p lùc bªn cña nã; ¸p lùc cña nham th¹ch (g©y ra cho çc hÇm lß, tuynen).

d. T¶i träng g©y ra do kÕt cÊu chÞu øng suÊt tr−íc.

e. ¸p lùc ®Êt ph¸t sinh do biÕn d¹ng nÒn vµ kÕt cÊu c«ng tr×nh, do t¶i träng bªn ngoµi kh¸c.

g. ¸p lùc bïn çt. h. T¸c dông cña co ngãt vµ tõ biÕn. i. T¶i träng g©y ra do ¸p lùc d− cña kÏ rçng trong ®Êt b·o hoµ n−íc khi ch−a cè kÕt

hoµn toµn ë mùc n−íc d©ng b×nh th−êng, trong ®iÒu kiÖn thiÕt bÞ läc vµ tiªu n−íc lµm viÖc b×nh th−êng.

k. T¸c ®éng nhiÖt lªn c«ng tr×nh vµ nÒn trong thêi kú thi c«ng vµ khai th¸c cña n¨m cã biªn ®é dao ®éng nhiÖt ®é b×nh qu©n th¸ng cña kh«ng khÝ lµ trung b×nh.

l. T¶i träng do tµu, thuyÒn vµ vËt tr«i (neo buéc, va ®Ëp). m. T¶i träng do çc thiÕt bÞ n©ng, bèc dì, vËn chuyÓn vµ çc m¸y mãc, kÕt cÊu kh¸c (cÇn

trôc, cÈu treo, pal¨ng v.v...), chÊt hµng cã xÐt ®Õn kh¶ n¨ng chÊt v−ît t¶i thiÕt kÕ.

n. ¸p lùc do sãng ®−îc x¸c ®Þnh theo tèc ®é giã lín nhÊt trung b×nh nhiÒu n¨m.


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

16

o. T¶i träng giã.

p. ¸p lùc n−íc va trong thêi kú khai th¸c b×nh th−êng. q. T¶i träng ®éng sinh ra trong ®−êng dÉn cã ¸p vµ kh«ng ¸p khi dÉn ë mùc n−íc

d©ng b×nh th−êng.

5.1.2. Çc t¶i träng t¹m thêi ®Æc biÖt gåm: a. T¶i träng do ®éng ®Êt hoÆc næ.

b. ¸p lùc n−íc t−¬ng øng víi mùc n−íc khi x¶y ra lò kiÓm tra. c. T¶i träng g©y ra do ¸p lùc d− cña kÏ rçng trong ®Êt b·o hoµ n−íc khi ch−a cè kÕt

hoµn toµn øng víi mùc n−íc kiÓm tra lín nhÊt trong ®iÒu kiÖn thiÕt bÞ läc vµ tiªu n−íc lµm viÖc b×nh th−êng hoÆc ë mùc n−íc d©ng b×nh th−êng nh−ng thiÕt bÞ läc vµ tiªu n−íc bÞ háng.

d. ¸p lùc n−íc thÊm gia t¨ng khi thiÕt bÞ chèng thÊm vµ tiªu n−íc kh«ng lµm viÖc b×nh th−êng.

e. T¸c ®éng do nhiÖt trong thêi kú thi c«ng vµ khai th¸c cña n¨m cã biªn ®é dao ®éng nhiÖt ®é b×nh qu©n th¸ng cña kh«ng khÝ lµ lín nhÊt.

g. ¸p lùc sãng khi x¶y ra tèc ®é giã lín nhÊt thiÕt kÕ.

h. ¸p lùc n−íc va khi ®ét ngét c¾t toµn bé phô t¶i. i. T¶i träng ®éng sinh ra trong ®−êng dÉn cã ¸p vµ kh«ng ¸p khi dÉn ë mùc n−íc lín

nhÊt thiÕt kÕ.

k. ¸p lùc ph¸t sinh trong m¸i ®Êt do mùc n−íc s«ng, hå bÞ h¹ thÊp ®ét ngét (rót nhanh).

5.2. Khi thiÕt kÕ c«ng tr×nh thñy ph¶i tÝnh to¸n theo tæ hîp t¶i träng c¬ b¶n vµ kiÓm tra theo tæ hîp t¶i träng ®Æc biÖt: a. Tæ hîp t¶i träng c¬ b¶n bao gåm çc t¶i träng vµ t¸c ®éng: th−êng xuyªn, t¹m thêi

dµi h¹n, t¹m thêi ng¾n h¹n mµ ®èi t−îng ®ang thiÕt kÕ cã thÓ ph¶i tiÕp nhËn cïng mét lóc.

b. Tæ hîp t¶i träng ®Æc biÖt vÉn bao gåm çc t¶i träng vµ t¸c ®éng ®· xÐt trong tæ hîp t¶i träng c¬ b¶n nh−ng mét trong chóng ®−îc thay thÕ b»ng t¶i träng (hoÆc t¸c ®éng) t¹m thêi ®Æc biÖt. Tr−êng hîp t¶i träng c¬ b¶n cã xÐt thªm t¶i träng ®éng ®Êt hoÆc næ còng ®−îc xÕp vµo lo¹i tæ hîp ®Æc biÖt. Khi cã luËn chøng ch¾c ch¾n cã thÓ lÊy 2 trong çc t¶i träng hoÆc t¸c ®éng t¹m thêi ®Æc biÖt ®Ó kiÓm tra. ThiÕt kÕ ph¶i lùa chän ®Ó ®−a ra tæ hîp t¶i träng c¬ b¶n vµ tæ hîp t¶i träng ®Æc biÖt bÊt lîi nhÊt cã thÓ x¶y ra trong thêi kú thi c«ng vµ khai th¸c c«ng tr×nh.

6. Çc quy ®Þnh tÝnh to¸n chñ yÕu

6.1. Khi tÝnh to¸n æn ®Þnh, ®é bÒn, øng suÊt, biÕn d¹ng chung vµ côc bé cho çc c«ng tr×nh thñy vµ nÒn cña chóng, ph¶i tiÕn hµnh theo ph−¬ng ph¸p tr¹ng th¸i giíi h¹n. Çc tÝnh to¸n cÇn ph¶i tiÕn hµnh theo hai nhãm tr¹ng th¸i giíi h¹n: a. Tr¹ng th¸i giíi h¹n thø nhÊt - C«ng tr×nh, kÕt cÊu vµ nÒn cña chóng lµm viÖc trong

®iÒu kiÖn khai th¸c bÊt lîi nhÊt, gåm: çc tÝnh to¸n vÒ ®é bÒn vµ ®é æn ®Þnh chung cña hÖ c«ng tr×nh- nÒn; §é bÒn thÊm chung cña nÒn vµ cña c«ng tr×nh ®Êt; §é bÒn cña çc bé phËn mµ sù h− háng cña chóng sÏ lµm cho viÖc khai th¸c c«ng tr×nh bÞ ngõng trÖ; Çc tÝnh to¸n vÒ øng suÊt, chuyÓn vÞ cña kÕt cÊu bé phËn mµ ®é bÒn


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

17

hoÆc ®é æn ®Þnh c«ng tr×nh chung phô thuéc vµo chóng v.v... b. Tr¹ng th¸i giíi h¹n thø hai - C«ng tr×nh, kÕt cÊu vµ nÒn cña chóng lµm viÖc bÊt lîi

trong ®iÒu kiÖn khai th¸c b×nh th−êng, gåm: çc tÝnh to¸n ®é bÒn côc bé cña nÒn; Çc tÝnh to¸n vÒ h¹n chÕ chuyÓn vÞ vµ biÕn d¹ng, vÒ sù t¹o thµnh hoÆc më réng vÕt nøt vµ mèi nèi thi c«ng; VÒ sù ph¸ ho¹i ®é bÒn thÊm côc bé hoÆc ®é bÒn cña kÕt cÊu bé phËn mµ chóng ch−a ®−îc xem xÐt ë tr¹ng th¸i giíi h¹n thø nhÊt.

6.2. §Ó ®¶m b¶o kÕt cÊu vµ nÒn cña c«ng tr×nh thñy trong tÝnh to¸n cÇn ph¶i tu©n thñ ®iÒu kiÖn sau:

Rk

mN.n

n

ttc =

HoÆc m

k.n

N

RK nn

tt

≥=

Trong ®ã: nc - HÖ sè tæ hîp t¶i träng.

- Trong tÝnh to¸n theo tr¹ng th¸i giíi h¹n thø nhÊt: nc = 1,00 - ®èi víi tæ hîp t¶i träng c¬ b¶n;

= 0,90 - ®èi víi tæ hîp t¶i träng ®Æc biÖt; = 0,95 - ®èi víi tæ hîp t¶i träng trong thêi kú thi c«ng vµ söa ch÷a. - Trong tÝnh to¸n theo tr¹ng th¸i giíi h¹n thø hai: nc = 1,00

K - HÖ sè an toµn chung cña c«ng tr×nh; B×nh th−êng hÖ sè K kh«ng ®−îc v−ît qu¸ 15% gi¸ trÞ nc.kn /m trõ tr−êng hîp cã nh÷ng quy ®Þnh riªng. Ntt - T¶i träng tÝnh to¸n tæng qu¸t (lùc, m«men, øng suÊt), biÕn d¹ng hoÆc th«ng sè kh¸c mµ nã lµ c¨n cø ®Ó ®¸nh gi¸ tr¹ng th¸i giíi h¹n. R - Søc chÞu t¶i tÝnh to¸n tæng qu¸t, biÕn d¹ng hoÆc th«ng sè kh¸c ®−îc x¸c lËp theo tiªu chuÈn thiÕt kÕ (TCVN, TCXD, TCXDVN, TCN). m - HÖ sè ®iÒu kiÖn lµm viÖc: xÐt tíi h×nh lo¹i c«ng tr×nh, kÕt cÊu hoÆc nÒn, d¹ng vËt liÖu, tÝnh gÇn ®óng cña s¬ ®å tÝnh, nhãm tr¹ng th¸i giíi h¹n vµ çc yÕu tè kh¸c ®−îc qui ®Þnh trong çc tµi liÖu tiªu chuÈn thiÕt kÕ hiÖn hµnh cho mçi lo¹i c«ng tr×nh, kÕt cÊu vµ nÒn kh¸c nhau. HÖ sè ®iÒu kiÖn cña mét sè c«ng tr×nh thñy ®iÓn h×nh qui ®Þnh ë phô lôc B. kn - HÖ sè b¶o ®¶m ®−îc xÐt theo quy m«, nhiÖm vô cña c«ng tr×nh. - Khi tÝnh to¸n tr¹ng th¸i giíi h¹n theo nhãm thø nhÊt: kn ®−îc x¸c ®Þnh theo cÊp c«ng tr×nh:

C«ng tr×nh cÊp I lÊy kn = 1,25 C«ng tr×nh cÊp II lÊy kn = 1,20

C«ng tr×nh cÊp III, IV vµ V lÊy kn = 1,15 - Khi tÝnh to¸n theo tr¹ng th¸i giíi h¹n thø hai: lÊy kn = 1,00. - Khi tÝnh to¸n æn ®Þnh cho nh÷ng m¸i dèc tù nhiªn n»m kÒ s¸t c«ng tr×nh kh¸c cã hÖ sè b¶o ®¶m lín h¬n: ph¶i lÊy hÖ sè b¶o ®¶m cña m¸i b»ng hÖ sè b¶o ®¶m cña c«ng tr×nh ®ã.

6.3. TrÞ sè cña çc hÖ sè sai lÖch vÒ vËt liÖu nvl vµ ®Êt n® dïng ®Ó x¸c ®Þnh søc kh¸ng tÝnh to¸n cña vËt liÖu vµ çc ®Æc tr−ng cña ®Êt ®−îc nªu trong tiªu chuÈn thiÕt kÕ qui ®Þnh riªng biÖt cho mçi lo¹i c«ng tr×nh thñy, kÕt cÊu vµ nÒn cña chóng. Khi c«ng tr×nh sö dông khèi l−îng lín vËt liÖu t¹i chç bao gåm c¶ vËt liÖu ®Êt ®¾p, ®¸


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

18

®¾p v.v... søc kh¸ng tÝnh to¸n cña vËt liÖu ®−îc x¸c ®Þnh th«ng qua xö lý thèng kª çc kÕt qu¶ thÝ nghiÖm trong phßng vµ nghiªn cøu thùc nghiÖm t¹i hiÖn tr−êng.

6.4. TÝnh to¸n theo tr¹ng th¸i giíi h¹n thø nhÊt ®−îc thùc hiÖn víi t¶i träng tÝnh to¸n. T¶i träng tÝnh to¸n b»ng t¶i träng tiªu chuÈn nh©n víi hÖ sè lÖch t¶i n (b¶ng 6.1). T¶i träng tiªu chuÈn ®−îc nªu trong tiªu chuÈn kh¶o s¸t thiÕt kÕ qui ®Þnh riªng biÖt cho mçi lo¹i c«ng tr×nh, kÕt cÊu vµ nÒn cña chóng.

B¶ng 6.1. HÖ sè lÖch t¶i (n)

Tªn çc t¶i träng vµ t¸c ®éng HÖ sè lÖch t¶i (n) - Träng l−îng b¶n th©n c«ng tr×nh (kh«ng kÓ träng l−îng ®Êt, líp ¸o ®−êng hÇm)

1,05 (0,95)

- Träng l−îng b¶n th©n cña líp ¸o ®−êng hÇm 1,20 (0,80)

- ¸p lùc th¼ng do träng l−îng ®Êt g©y ra 1,10 (0,90)

- ¸p lùc bªn cña ®Êt 1,20 (0,80)

- ¸p lùc bïn çt 1,20

- ¸p lùc ®¸: + Träng l−îng cña ®¸ khi t¹o vßm

1,50

+ ¸p lùc ngang cña ®¸ 1,20 (0,80)

- Träng l−îng toµn bé líp ®Êt, ®¸ trªn ®−êng hÇm hoÆc träng l−îng vïng bÞ ph¸ huû v.v... (¸p lùc th¼ng ®øng do träng l−îng ®Êt g©y ra)

1,10 (0,90)

- ¸p lùc n−íc trùc tiÕp lªn bÒ mÆt c«ng tr×nh vµ nÒn, ¸p lùc sãng, ¸p lùc n−íc ®Èy ng−îc còng nh− ¸p lùc n−íc thÊm, ¸p lùc kÏ rçng

1,00

- ¸p lùc tÜnh cña n−íc ngÇm lªn líp ¸o ®−êng hÇm 1,10 (0,90)

- ¸p lùc n−íc bªn trong ®−êng hÇm (kÓ c¶ n−íc va) 1,00

- ¸p lùc m¹ch ®éng cña n−íc 1,20

- ¸p lùc cña v÷a khi phôt xi m¨ng 1,20 (1,00)

- T¶i th¼ng ®øng vµ n»m ngang cña m¸y n©ng, bèc dì, vËn chuyÓn còng nh− t¶i träng cña çc thiÕt bÞ c«ng nghÖ cè ®Þnh

1,20

- T¶i träng xÕp kho trong ph¹m vi bÕn xÕp dì, ho¹t ®éng cña cÇu l¨n 1,30 - T¶i träng do giã 1,30 - T¶i träng do tµu thuyÒn 1,20 - T¸c ®éng cña nhiÖt ®é vµ ®é Èm 1,10 - T¸c ®éng cña ®éng ®Êt 1,10 - T¶i träng bèc hµng khèi 1,30 (1,00) Chó thÝch:

1. HÖ sè lÖch t¶i do tµu ch¹y trªn ®−êng s¾t, xe ch¹y trªn ®−êng « t«, ph¶i lÊy theo tiªu chuÈn thiÕt kÕ cÇu; 2. Cho phÐp lÊy hÖ sè lÖch t¶i b»ng 1,00 ®èi víi träng l−îng cña b¶n th©n c«ng tr×nh, ¸p lùc th¼ng ®øng do

träng l−îng cña khèi ®Êt ®¾p, nÕu träng l−îng cña khèi ®ã ®−îc x¸c ®Þnh tõ çc gi¸ trÞ tÝnh to¸n ®Æc tr−ng cña ®Êt (träng l−îng riªng vµ ®Æc tr−ng ®é bÒn), cßn bª t«ng ®−îc x¸c ®Þnh tõ ®Æc tr−ng vËt liÖu (träng l−îng riªng cña bª t«ng vµ çc ®Æc tr−ng kh¸c) phï hîp víi çc tiªu chuÈn thÝ nghiÖm, vµ tiªu chuÈn thiÕt kÕ nÒn hiÖn hµnh;

3. ChØ sö dông çc hÖ sè lÖch t¶i ghi trong ngoÆc ®¬n khi kÕt qu¶ tÝnh to¸n thÓ hiÖn c«ng tr×nh ë trong t×nh tr¹ng bÊt lîi h¬n.

6.5. TÝnh to¸n theo tr¹ng th¸i giíi h¹n thø hai cho c«ng tr×nh, kÕt cÊu vµ nÒn ®−îc thùc hiÖn


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

19

víi hÖ sè lÖch t¶i (n), hÖ sè sai lÖch vÒ vËt liÖu nvl vµ ®Êt n® ®Òu lÊy b»ng 1,00 trõ çc tr−êng hîp ®−îc qui ®Þnh cô thÓ trong tiªu chuÈn kh¶o s¸t thiÕt kÕ chuyªn ngµnh.

6.6. Çc néi dung cÇn thiÕt ph¶i tÝnh to¸n, çc gi¶ ®Þnh tr−êng hîp tÝnh to¸n, s¬ ®å tÝnh cho c«ng tr×nh vµ nÒn ph¶i phï hîp víi kh¶ n¨ng cã thÓ x¶y ra, tu©n thñ ®Çy ®ñ çc tiªu chuÈn kh¶o s¸t thiÕt kÕ hiÖn hµnh vµ cuèi cïng ph¶i t×m ®−îc lêi gi¶i bÊt lîi nhÊt. Trong nh÷ng tr−êng hîp cÇn thiÕt cßn ph¶i xÐt thªm çc yÕu tè sau: a. Tr×nh tù thi c«ng vµ tr×nh tù chÊt t¶i cña çc bé phËn c«ng tr×nh.

b. ¶nh h−ëng cña çc t¸c ®éng cña nhiÖt ®é, co ngãt vµ t¸c ®éng cña ¸p lùc thÊm ®ét biÕn.

c. Çc biÕn d¹ng phi tuyÕn ®µn håi vµ dÎo còng nh− tÝnh tõ biÕn cña vËt liÖu cÊu thµnh c«ng tr×nh vµ nham th¹ch nÒn.

d. TÝnh rêi r¹c cña cÊu tróc th©n c«ng tr×nh vµ nÒn cña chóng (®é nøt nÎ v.v...). e. TÝnh kh«ng ®ång nhÊt cña vËt liÖu x©y dùng, nham th¹ch nÒn vµ tÝnh dÞ h−íng cña

chóng.

6.7. Khi tÝnh to¸n çc kÕt cÊu c«ng tr×nh trªn nÒn bÞ lón ph¶i xÐt tíi néi lùc ph¸t sinh trong chóng do biÕn d¹ng cña nÒn g©y ra. §é lón vµ chªnh lÖch lón ph¶i n»m trong giíi h¹n cho phÐp, kh«ng g©y bÊt lîi cho khai th¸c vµ ®é bÒn, biÕn d¹ng cña c«ng tr×nh, kÕt cÊu tõng bé phËn hoÆc gi÷a çc bé phËn víi nhau.

6.8. Nh÷ng c«ng tr×nh dÉn, th¸o, x¶ n−íc cÊp I, II ph¶i tiÕn hµnh thÝ nghiÖm m« h×nh thñy lùc ®Ó x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng dÉn th¸o n−íc, kiÓm tra chÕ ®é thñy lùc, vËn tèc, ¸p lùc n−íc lªn c«ng tr×nh, gi¶i ph¸p nèi tiÕp c«ng tr×nh víi th−îng h¹ l−u, biÖn ph¸p gia cè chèng mµi mßn, x©m thùc v.v... x¸c ®Þnh h×nh d¹ng kÝch th−íc çc bé phËn, lùa chän ph−¬ng ¸n bè trÝ tæng thÓ côm ®Çu mèi mét çch hîp lý vµ kinh tÕ nhÊt. §iÒu nµy còng ®−îc phÐp ¸p dông cho çc c«ng tr×nh cÊp III cã h×nh d¹ng ®−êng dÉn phøc t¹p mµ nh÷ng chØ dÉn tÝnh to¸n thñy lùc th«ng th−êng kh«ng ®¹t ®−îc ®é tin cËy cÇn thiÕt, ®ång thêi trong thùc tÕ ch−a cã h×nh mÉu x©y dùng t−¬ng tù khi cã luËn chøng tho¶ ®¸ng.

6.9. T−¬ng tù, khi ch−a cã çc chØ dÉn vµ ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n tin cËy ®Ó x¸c ®Þnh tr¹ng th¸i lµm viÖc vµ æn ®Þnh cña çc kÕt cÊu phøc t¹p, t×nh tr¹ng thÊm trong nÒn vµ c«ng tr×nh, ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng liªn kÕt gi÷a nÒn vµ c«ng tr×nh, x¸c ®Þnh mét sè chØ tiªu ®Æc tr−ng cña ®Þa khèi v.v... cho çc c«ng tr×nh cÊp I vµ II ph¶i tiÕn hµnh çc nghiªn cøu thùc nghiÖm t−¬ng øng.

7. Nh÷ng yªu cÇu chñ yÕu ®èi víi çc c«ng tr×nh thuû

7.1. §Ëp

7.1.1. KiÓu vµ kÕt cÊu ®Ëp cÇn lùa chän trªn c¬ së so s¸nh kinh tÕ - kü thuËt çc ph−¬ng ¸n, tuú thuéc vµo nhiÖm vô, th«ng sè cña c«ng tr×nh, ®iÒu kiÖn tù nhiªn t¹i chç (thñy v¨n vµ khÝ hËu, ®Þa h×nh, ®Þa chÊt c«ng tr×nh, kiÕn t¹o khu vùc vµ ®éng ®Êt, vËt liÖu x©y dùng t¹i chç v.v...), bè trÝ tæng thÓ cña côm ®Çu mèi, s¬ ®å tæ chøc thi c«ng, thêi h¹n thi c«ng, ®iÒu kiÖn khai th¸c ®Ëp, nguån nh©n lùc vËt liÖu vµ trang thiÕt bÞ thi c«ng.

7.1.2. KhuyÕn khÝch ¸p dông çc h×nh lo¹i, c«ng nghÖ x©y dùng ®Ëp míi nh»m kh¾c phôc nh÷ng nh−îc ®iÓm cña çc lo¹i ®Ëp truyÒn thèng nh− khèi l−îng x©y dùng lín, thêi gian thi c«ng kÐo dµi, tèc ®é thi c«ng bÞ h¹n chÕ trong mïa m−a, nhiÖt ®é trong khèi


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

20

x©y ®óc rÊt cao v.v...

7.2. C«ng tr×nh lÊy n−íc

7.2.1. C«ng tr×nh lÊy n−íc ph¶i ®¶m b¶o: a. CÊp n−íc liªn tôc cho ®−êng dÉn theo yªu cÇu; b. Cã kh¶ n¨ng ®iÒu chØnh vµ chñ ®éng ngõng cÊp n−íc vµo ®−êng dÉn khi cÇn tiÕn

hµnh kiÓm tra, söa ch÷a theo quy tr×nh vËn hµnh hoÆc tr−êng hîp gÆp sù cè; c. Ph¶i bè trÝ l−íi ch¾n r¸c, thiÕt bÞ hoÆc ph−¬ng tiÖn thu gom r¸c, bËc ë phÇn vµo, bÓ

l¾ng çt, hµnh lang th¸o röa v.v... ®Ó ng¨n ngõa vµ lo¹i bá bïn çt, vËt næi, cá r¸c x©m nhËp vµo ®−êng dÉn.

7.2.2. KiÓu kÕt cÊu vµ bè trÝ tæng thÓ cña c«ng tr×nh lÊy n−íc cÇn ph¶i lùa chän phï hîp víi nhiÖm vô cña c«ng tr×nh vµ tïy thuéc vµo kiÓu ®−êng dÉn (cã ¸p - kh«ng ¸p - hçn hîp; §iÒu tiÕt vµ kh«ng tù ®iÒu tiÕt); §Æc ®iÓm cña c«ng tr×nh thu n−íc (kiÓu cã ®Ëp - kiÓu kh«ng ®Ëp); §iÒu kiÖn tù nhiªn: chÕ ®é thñy v¨n, dßng ch¶y bïn çt, h×nh th¸i bê, sù hiÖn diÖn cña cá r¸c, vËt næi, chÕ ®é vËn hµnh vµ båi l¾ng ë th−îng l−u c«ng tr×nh.

CÇn ®¶m b¶o n−íc vµo ®−êng dÉn cã ¸p kh«ng hót theo kh«ng khÝ vµ cã tæn thÊt cét n−íc Ýt nhÊt.

Th«ng th−êng cöa lÊy n−íc ®−îc thiÕt kÕ gåm mét sè ®¬n nguyªn ®Ó khi cÇn thiÕt cã thÓ t¸ch rêi tõng ®¬n nguyªn tiÕn hµnh söa ch÷a hoÆc n¹o vÐt.

7.2.3. Khi bè trÝ c«ng tr×nh lÊy n−íc sinh ho¹t tõ hå chøa ph¶i xÐt ®Õn kh¶ n¨ng t¸i t¹o ®−êng bê, chÊt l−îng n−íc hiÖn t¹i vµ trong t−¬ng lai trªn çc ®o¹n ®Ó quyÕt ®Þnh vÞ trÝ ®Æt c«ng tr×nh; ®ång thêi ph¶i xem xÐt møc ®é hµm khÝ vµ sù ch¶y dån xiÕt còng nh− hµm l−îng sinh khèi ë dßng mÆt bao gåm c¶ rªu rong, t¶o ë vÞ trÝ nµy.

7.2.4. ViÖc chän kiÓu c«ng tr×nh lÊy n−íc ph¶i tuú thuéc vµo çc lo¹i mùc n−íc ®iÓn h×nh trªn s«ng vµ cao tr×nh mùc n−íc yªu cÇu ®¹t trong ®−êng dÉn chÝnh, cã xÐt ®Õn ®iÒu kiÖn thñy v¨n, ®Þa h×nh vµ ®Þa chÊt t¹i chç.

C«ng tr×nh lÊy n−íc kh«ng ®Ëp ®−îc sö dông trong tr−êng hîp mùc n−íc s«ng lu«n ®¶m b¶o cao h¬n cao tr×nh mùc n−íc yªu cÇu cña ®−êng dÉn chÝnh. Trong tr−êng hîp mùc n−íc s«ng t¹i tuyÕn c«ng tr×nh lÊy n−íc thÊp h¬n mùc n−íc yªu cÇu cña ®−êng dÉn chÝnh th× ph¶i dïng c«ng tr×nh lÊy n−íc cã ®Ëp.

Cho phÐp thay thÕ c«ng tr×nh lÊy n−íc cã ®Ëp b»ng tr¹m b¬m th«ng qua so s¸nh hiÖu qu¶ ®Çu t−.

7.2.5. Mùc n−íc tÝnh to¸n ë th−îng l−u c«ng tr×nh lÊy n−íc qui ®Þnh nh− sau: a. Víi c«ng tr×nh lÊy n−íc kh«ng ®Ëp - Mùc n−íc t−¬ng øng víi l−u l−îng tÝnh to¸n

lín nhÊt thiÕt kÕ vµ kiÓm tra t¹i tuyÕn c«ng tr×nh ®−îc x¸c ®Þnh phï hîp víi çc yªu cÇu §iÒu 4.2.1 cña Tiªu chuÈn nµy.

b. Víi c«ng tr×nh lÊy n−íc cã ®Ëp - Mùc n−íc t−¬ng øng ë th−îng l−u ®Ëp khi x¶ l−u l−îng tÝnh to¸n lín nhÊt thiÕt kÕ vµ kiÓm tra.

7.2.6. §Ó b¶o ®¶m ®iÒu kiÖn vËn hµnh khai th¸c vµ phßng ngõa sù cè cho b¶n th©n c«ng tr×nh, cho ®−êng dÉn - trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ cña çc c«ng tr×nh ë phÝa sau cÇn trang bÞ çc lo¹i cöa van thÝch hîp cho cöa nhËn n−íc. Lo¹i cöa van, sè l−îng, vÞ trÝ ®−îc x¸c ®Þnh theo nhiÖm vô cô thÓ cña c«ng tr×nh.


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

21

7.2.7. §Ó ®¶m b¶o n−íc ®−a vµo ®−êng dÉn cã ®é trong cÇn thiÕt ph¶i dù kiÕn c«ng tr×nh l¾ng çt cïng çc thiÕt bÞ thÝch hîp vµ ®−îc quyÕt ®Þnh trªn c¬ së tÝnh to¸n kinh tÕ - kü thuËt.

7.2.8. Khi thiÕt kÕ c«ng tr×nh lÊy n−íc ph¶i tu©n thñ çc yªu cÇu nªu ë §iÒu 4.11 phÇn 4 - “Çc c«ng tr×nh cho ç ®i vµ c«ng tr×nh b¶o vÖ ç”.

7.3. BÓ l¾ng çt

7.3.1. BÓ l¾ng çt vµ thiÕt bÞ cÇn ph¶i b¶o ®¶m: a. Gi÷ l¹i trong bÓ çc h¹t bïn çt cã ®é lín v−ît qu¸ trÞ sè cho phÐp ®Ó lÊy ®−îc n−íc

cã ®é trong phï hîp víi yªu cÇu chÊt l−îng. §é lín cña bïn çt cho phÐp ®−a vµo ®−êng dÉn ®−îc x¸c ®Þnh th«ng qua tÝnh to¸n kinh tÕ - kü thuËt (tËn dông l−îng phï sa cã Ých ë møc tèi ®a; H¹n chÕ hoÆc kh«ng g©y båi l¾ng hoÆc xãi lë kªnh dÉn; Kh«ng lµm gi¶m tuæi thä trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ d−íi møc qui ®Þnh v.v...);

b. §¶m b¶o cÊp ®ñ n−íc cã ®é trong phï hîp ®¸p øng biÓu ®å dïng n−íc; c. Chñ ®éng lo¹i bá bïn çt l¾ng ®äng trong buång l¾ng khi cÇn thiÕt. TËn dông biÖn

ph¸p xãi röa bïn çt l¾ng ®äng b»ng ph−¬ng ph¸p thñy lùc.

7.3.2. TÝnh to¸n bÓ l¾ng çt trªn kªnh cña hÖ thèng t−íi ph¶i c¨n cø vµo thµnh phÇn bïn çt cña n¨m cã ®é ®ôc trung b×nh vµ kiÓm tra kh¶ n¨ng lµm viÖc cña bÓ theo n¨m cã ®é ®ôc lín nhÊt cã xÐt ®Õn chÕ ®é lµm viÖc cña kªnh.

7.3.3. VÞ trÝ bÓ l¾ng çt cÇn ®Æt trong ph¹m vi côm ®Çu mèi hoÆc ë ®Çu ®−êng dÉn chÝnh cã xÐt ®Õn çc ®iÒu kiÖn sau: a. §iÒu kiÖn ®Þa h×nh vµ ®Þa chÊt t¹i chç cho phÐp bè trÝ ®−êng dÉn n−íc tíi bÓ l¾ng

çt cã kÝch th−íc vµ chÕ ®é ch¶y thÝch hîp ®Ó nh÷ng h¹t bïn çt cã h¹i l¾ng ®äng trong buång l¾ng;

b. Cã kh¶ n¨ng x¶ bá bïn çt l¾ng ®äng ra khái buång l¾ng hoÆc dån ®èng trong bÓ ®Ó n¹o vÐt ®Þnh kú b»ng c¬ giíi.

7.3.4. ViÖc chän kiÓu buång l¾ng thau röa liªn tôc hoÆc ®Þnh kú b»ng ph−¬ng ph¸p thñy lùc hay lµm s¹ch b»ng c¬ giíi ph¶i tiÕn hµnh trªn c¬ së so s¸nh kinh tÕ - kü thuËt, lùa chän kiÓu buång l¾ng dùa trªn c¬ së sau: a. Buång l¾ng thau röa b»ng thñy lùc ¸p dông cho nh÷ng n¬i cã l−îng n−íc thõa

phong phó, tuyÕn thau röa cã ®ñ ®é dèc thñy lùc; b. Khi kh«ng ®ñ ®é chªnh cét n−íc ®Ó xãi röa toµn bé líp l¾ng ®äng trong bÓ cÇn sö

dông buång l¾ng thau röa kiÓu hçn hîp: bïn çt h¹t nhá ®−îc lo¹i bá b»ng ph−¬ng ph¸p thñy lùc, bïn çt h¹t lín ®−îc dän s¹ch b»ng c¬ giíi;

c. Çc bÓ l¾ng çt kiÓu mét buång thau röa ®Þnh kú chØ ¸p dông khi ®−îc phÐp ngõng cÊp n−íc hoµn toµn hoÆc ®−îc phÐp cÊp n−íc ch−a xö lý (th«) trong thêi gian thau röa.

7.3.5. Khi thiÕt kÕ c«ng tr×nh thu n−íc vµ lÊy n−íc cho hÖ thèng cÊp n−íc sinh ho¹t vµ n−íc cho çc ngµnh s¶n xuÊt kh¸c ph¶i tu©n thñ yªu cÇu cña çc tiªu chuÈn thiÕt kÕ m¹ng l−íi bªn ngoµi vµ c«ng tr×nh cÊp n−íc t−¬ng øng.

7.4. C«ng tr×nh x¶ n−íc, th¸o n−íc

7.4.1. C«ng tr×nh x¶ n−íc, th¸o n−íc ph¶i ®¶m b¶o thùc hiÖn çc chøc n¨ng sau ®©y:

a. §èi víi c«ng tr×nh x¶:


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

22

- Çc c«ng tr×nh x¶ l©u dµi bao gåm çc cöa trµn, lç x¶, ®−êng dÉn tuècbin v.v... cã mÆt trong ®Çu mèi thñy lùc vµ c«ng tr×nh x¶ lò dù phßng ph¶i ®ñ n¨ng lùc ®¶m b¶o cho mùc n−íc ë th−îng h¹ l−u kh«ng v−ît qu¸ mùc n−íc qui ®Þnh khi x¶ lò thiÕt kÕ vµ lò kiÓm tra.

Th«ng th−êng çc c«ng tr×nh x¶ lò dù phßng chØ lµm viÖc khi mùc n−íc ë th−îng l−u b¾t ®Çu v−ît qóa mùc n−íc thiÕt kÕ lín nhÊt. Khi kh«ng cã ®iÒu kiÖn bè trÝ c«ng tr×nh x¶ lò dù phßng riªng biÖt th× ph¶i më réng c«ng tr×nh x¶ chÝnh hoÆc n©ng ®Ëp ®Ó t¨ng dung tÝch ®iÒu tiÕt cña hå chøa, hoÆc kÕt hîp c¶ hai ®Ó ®¶m b¶o x¶ lò kiÓm tra an toµn.

- Chñ ®éng x¶ n−íc theo quy tr×nh qu¶n lý khai th¸c.

b. §èi víi c«ng tr×nh th¸o:

- Th¸o c¹n hoµn toµn hoÆc mét phÇn hå chøa hoÆc ®−êng dÉn (kªnh) ®Ó xem xÐt vµ söa ch÷a c«ng tr×nh còng nh− ®Ó dän s¹ch theo yªu cÇu vÖ sinh m«i tr−êng hoÆc rót n−íc phßng sù cè cho c«ng tr×nh chÞu ¸p;

- Xãi röa bïn çt;

- Cã thÓ tham gia th¸o lò.

7.4.2. Khi thiÕt kÕ c«ng tr×nh x¶ n−íc, th¸o n−íc cÇn xem xÐt kh¶ n¨ng kÕt hîp chóng víi çc c«ng tr×nh kh¸c trong côm ®Çu mèi còng nh− tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng sö dông chóng ®Ó x¶ l−u l−îng thi c«ng.

7.4.3. L−u l−îng x¶ tÝnh to¸n trong qu¸ tr×nh khai th¸c qua çc c«ng tr×nh x¶ - th¸o - chuyÓn n−íc l©u dµi cña c«ng tr×nh ®Çu mèi cÇn x¸c ®Þnh xuÊt ph¸t tõ l−u l−îng lò thiÕt kÕ ®−îc qui ®Þnh ë kho¶n 4.2.1 §iÒu 4.2 vµ b¶ng 4.2 cã xÐt ®Õn sù biÕn ®æi cña nã do t¸c ®éng ®iÒu tiÕt l¹i cña çc hå chøa hiÖn cã hoÆc hå chøa ®ang thiÕt kÕ vµ sù thay ®æi ®iÒu kiÖn h×nh thµnh dßng ch¶y do nh÷ng ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi trong l−u vùc.

Khi x¸c ®Þnh l−u l−îng lín nhÊt thiÕt kÕ vµ kiÓm tra cña c«ng tr×nh ®Çu mèi trªn s«ng khai th¸c theo s¬ ®å bËc thang cÇn xÐt ®Õn cÊp cña b¶n th©n c«ng tr×nh, vÞ trÝ cña nã trong bËc thang, n¨ng lùc x¶ -th¸o - chuyÓn n−íc cña côm ®Çu mèi ë bËc trªn øng víi mùc n−íc d©ng b×nh th−êng vµ mùc n−íc gia c−êng (khi x¶ lò thiÕt kÕ vµ lò kiÓm tra), quy ®Þnh vËn hµnh khai th¸c c«ng tr×nh thuû vµ hå chøa cña çc bËc thang, dßng ch¶y nhËp l−u cña çc s«ng nh¸nh vµo ®o¹n s«ng th−îng l−u tiÕp cËn víi c«ng tr×nh ®Çu mèi ®ang thiÕt kÕ.

Kh«ng phô thuéc vµo cÊp cña c«ng tr×nh ®Çu mèi vµ vÞ trÝ cña chóng trong bËc thang, qu¸ tr×nh x¶ - th¸o - chuyÓn l−u l−îng vÒ h¹ l−u cña tr−êng hîp tÝnh to¸n c¬ b¶n kh«ng ®−îc ¶nh h−ëng ®Õn viÖc khai th¸c b×nh th−êng cña çc c«ng tr×nh thuû l©u dµi ë bËc thang d−íi.

Tr−êng hîp cÊp chñ yÕu cña c«ng tr×nh ®Çu mèi ®ang thiÕt kÕ thÊp h¬n cÊp cña c«ng tr×nh ®Çu mèi ë bËc trªn, cho phÐp t¨ng n¨ng lùc x¶ - th¸o - chuyÓn ®Ó dÉn ®−îc l−u l−îng kiÓm tra cña c«ng tr×nh ®Çu mèi ë bËc trªn mµ kh«ng n©ng cÊp thiÕt kÕ c«ng tr×nh.

a. Mùc n−íc thiÕt kÕ lín nhÊt ë th−îng l−u c«ng tr×nh ®Çu mèi: lµ mùc n−íc cao nhÊt xuÊt hiÖn trong qu¸ tr×nh x¶ lò thiÕt kÕ khi çc c«ng tr×nh x¶ n−íc më hoµn toµn, tÊt c¶ çc tuèc bin ®Òu lµm viÖc, çc c«ng tr×nh th¸o, chuyÓn n−íc kh¸c lµm viÖc ë chÕ ®é khai th¸c b×nh th−êng.


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

23

Khi khai th¸c ë tr−êng hîp nµy çc h¹ng môc trong c«ng tr×nh ®Çu mèi kÓ c¶ phÇn nèi tiÕp th−îng h¹ l−u cïng trang thiÕt bÞ ph¶i b¶o ®¶m lµm viÖc b×nh th−êng, kh«ng bÞ háng hãc.

T¶i träng vµ t¸c ®éng øng víi tr−êng hîp nµy ®−îc tÝnh theo tæ hîp t¶i träng c¬ b¶n.

b. Mùc n−íc kiÓm tra ë th−îng l−u c«ng tr×nh ®Çu mèi: lµ mùc n−íc cao nhÊt xuÊt hiÖn trong qu¸ tr×nh x¶ lò kiÓm tra khi tÊt c¶ çc c«ng tr×nh th¸o n−íc, x¶ n−íc, chuyÓn n−íc v.v... nãi ë môc (a) vµ c«ng tr×nh x¶ dù phßng ®Òu ho¹t ®éng.

Khi khai th¸c ë tr−êng hîp nµy cho phÐp:

- Gi¶m s¶n l−îng cña tr¹m thñy ®iÖn (nÕu ®iÒu ®ã cã lîi cho an toµn c«ng tr×nh).

- C«ng tr×nh lÊy n−íc lµm viÖc kh¸c ®iÒu kiÖn khai th¸c b×nh th−êng nh−ng kh«ng dÉn ®Õn t×nh huèng sù cè cho çc ®èi t−îng dïng n−íc.

- Th¸o n−íc qua ®−êng dÉn kÝn víi chÕ ®é thñy lùc thay ®æi (tõ kh«ng ¸p sang cã ¸p vµ ng−îc l¹i) nh−ng kh«ng dÉn ®Õn ph¸ háng ®−êng dÉn.

- Lßng dÉn vµ m¸i dèc ë h¹ l−u c«ng tr×nh ®Çu mèi bÞ xãi lë nh−ng sù h− háng nµy kh«ng ®e däa ph¸ hñy çc h¹ng môc chÝnh cña c«ng tr×nh ®Çu mèi, çc vïng d©n c−, c«ng nghiÖp ë h¹ l−u.

- Cã h− háng ë c«ng tr×nh x¶ dù phßng nh−ng sù h− háng nµy kh«ng ¶nh h−ëng ®Õn ®é an toµn cña c«ng tr×nh chÝnh.

- T¶i träng vµ t¸c ®éng øng víi tr−êng hîp nµy ®−îc tÝnh theo tæ hîp t¶i träng ®Æc biÖt.

7.4.4. §Ó thuËn lîi cho viÖc chuÈn ho¸ vµ t¨ng kh¶ n¨ng l¾p lÉn khi cÇn thiÕt, bÒ réng cña lç tho¸t ch÷ nhËt cã cöa van nªn lÊy theo çc kÝch th−íc sau: 0,40; 0,60; 0,80; 1; 1,25; 1,50; 1,75; 2; 2,50; 3; 3,50; 4; 4,50; 5; 6; 7; 8; 10; 12; 14; 16; 18; 20; 22; 24; 30m.

T−¬ng tù, chiÒu cao cña lç tho¸t lµ 0,6; 0,8; 1; 1,25;1,5; 1,75; 2; 2,5; 3; 3,5; 4; 4,5; 5; 5,5; 6; 7; 8; 9; 10; 12; 15; 16; 18; 20m.

Chó thÝch: ChiÒu réng cña lç lµ kÝch th−íc trong lßng nhá nhÊt gi÷a hai mÆt bªn th¼ng ®øng.

ChiÒu cao cña lç ®−îc x¸c ®Þnh nh− sau:

- Víi çc lç mÆt- lµ kÝch th−íc tõ mÆt ng−ìng ®Õn mùc n−íc d©ng b×nh th−êng.

- Víi çc lç d−íi s©u - lµ kÝch th−íc tõ mÆt ng−ìng ®Õn trÇn cña lç.

7.4.5. ViÖc quyÕt ®Þnh tû l−u cña c«ng tr×nh, vËn tèc ë lßng dÉn h¹ l−u, chÕ ®é nèi tiÕp th−îng h¹ l−u, kÕt cÊu c«ng tr×nh chÝnh, bÓ tiªu n¨ng, s©n sau, gia cè bê, t−êng chuyÓn tiÕp vµ ph©n çch cña c«ng tr×nh x¶ n−íc, th¸o n−íc ph¶i c¨n cø vµo kÕt qu¶ so s¸nh chØ tiªu kinh tÕ - kü thuËt çc ph−¬ng ¸n.

Bè trÝ tæng thÓ vµ kÕt cÊu cña c«ng tr×nh x¶ n−íc, th¸o n−íc, gi¶i ph¸p nèi tiÕp c«ng tr×nh víi h¹ l−u ph¶i b¶o ®¶m khi chóng ho¹t ®éng sÏ kh«ng g©y nguy hiÓm cho çc h¹ng môc c«ng tr×nh thñy trong c«ng tr×nh ®Çu mèi do xãi nÒn. Dßng n−íc x¶, th¸o kh«ng ®−îc ¶nh h−ëng ®Õn ho¹t ®éng b×nh th−êng cña nhµ m¸y thuû ®iÖn, kªnh giao th«ng thñy, kh«ng g©y ra nh÷ng biÕn d¹ng lßng dÉn bÊt lîi cho khai th¸c.

B¶n th©n c«ng tr×nh x¶ n−íc, th¸o n−íc khi thiÕt kÕ cßn ph¶i xÐt ®Õn nh÷ng t¸c ®éng bÊt lîi do lùc thñy ®éng, khÝ thùc vµ hiÖn t−îng mµi mßn do bïn çt g©y ra.

7.4.6. KÕt cÊu cña c«ng tr×nh x¶ n−íc, th¸o n−íc vµ çc bé phËn nèi tiÕp th−îng h¹ l−u cña


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

24

chóng ®−îc thiÕt kÕ víi çc tr−êng hîp khai th¸c c¬ b¶n vµ ph¶i kiÓm tra l¹i víi tr−êng hîp bÊt th−êng ®Ó ®¶m b¶o ®ñ ®é an toµn cho c«ng tr×nh vµ kh«ng ®−îc phÐp ®Ó n−íc trµn qua ®Ønh tuyÕn chÞu ¸p, gåm:

a. C«ng tr×nh x¶ n−íc, th¸o n−íc lµm viÖc khi gÆp lò thiÕt kÕ ®−îc më hoµn toµn. Khi cã luËn chøng tho¶ ®¸ng cho phÐp xÐt ®Õn kh¶ n¨ng mét sè cöa bÞ kÑt;

b. C«ng tr×nh x¶ n−íc, th¸o n−íc lµm viÖc khi gÆp lò kiÓm tra ®−îc më hoµn toµn. Kh«ng xÐt ®Õn kh¶ n¨ng cöa bÞ kÑt;

c. Do yªu cÇu vËn hµnh khai th¸c, ®iÒu tiÕt lò hoÆc sù cè cã thÓ ph¶i xÐt thªm çc tæ hîp më kh¸c ®Ó ®¸p øng môc tiªu thiÕt kÕ vµ an toµn cho c«ng tr×nh.

7.4.7. Khi thiÕt kÕ c«ng tr×nh x¶ n−íc, th¸o n−íc cÇn ph¶i lËp quy tr×nh vËn hµnh çc cöa. VÒ nguyªn t¾c th× quy tr×nh nµy kh«ng ®−îc g©y ra xãi lë ngoµi dù tÝnh thiÕt kÕ dÉn ®Õn ph¶i bæ sung nh÷ng biÖn ph¸p phßng xãi ë h¹ l−u.

7.4.8. Khi thiÕt kÕ c«ng tr×nh x¶ n−íc, th¸o n−íc ph¶i trang bÞ cöa van chÝnh vµ cöa van söa ch÷a.

Tr−íc cöa van chÝnh cña c«ng tr×nh x¶ mÆt lµ van ph¼ng còng nh− tr−íc cöa van chÝnh cña c«ng tr×nh x¶ s©u (kh«ng phô thuéc vµo d¹ng cöa van chÝnh) cÇn ph¶i bè trÝ cöa söa ch÷a - sù cè. Nh÷ng c«ng tr×nh x¶ mÆt cã nhiÒu khoang cïng lo¹i cho phÐp sö dông cöa van ph¼ng sù cè - söa ch÷a lo¹i di chuyÓn ®−îc ®Ó gi¶m bít sè l−îng. Khi cã luËn chøng tin cËy cho phÐp dïng phai tÊm lín thay cho van ph¼ng sù cè.

Khi kh«ng cã kh¶ n¨ng th¸o c¹n ®Ó lé phÇn vµo cña c«ng tr×nh x¶ s©u th× ngoµi cöa van chÝnh vµ van söa ch÷a - sù cè cÇn ph¶i bè trÝ thªm cöa van söa ch÷a (cã thÓ lµ phai söa ch÷a) ë phÝa tr−íc.

Khi ng−ìng c«ng tr×nh x¶ s©u thÊp h¬n mùc n−íc h¹ l−u th× ë phÇn sau mÆt c¾t ra cña cèng ph¶i bè trÝ thªm cöa van söa ch÷a lo¹i di chuyÓn ®−îc.

7.4.9. Khi lùa chän kiÓu cöa van vµ m¸y n©ng ph¶i c¨n cø vµo tèc ®é lªn cña lò, kh¶ n¨ng tÝch n−íc ë th−îng h¹ l−u, yªu cÇu b¶o ®¶m l−u l−îng tèi thiÓu cho h¹ l−u, trong ®ã bao gåm c¶ tr−êng hîp c¾t ®ét ngét mét phÇn hoÆc toµn bé phô t¶i cña nhµ m¸y thñy ®iÖn ®Ó quyÕt ®Þnh.

7.4.10. Khi cöa van cña c«ng tr×nh x¶ s©u lµ cöa ph¼ng cã diÖn tÝch trªn 60m2 song l¹i cã yªu cÇu th¸o l−u l−îng nhá h¬n ®¸ng kÓ so víi kh¶ n¨ng th¸o cña 1 lç cèng th× ph¶i thiÕt kÕ 1 lç th¸o riªng nhá h¬n ®Ó tháa m·n yªu cÇu nµy.

7.5. §−êng dÉn n−íc kÝn cña nhµ m¸y thuû ®iÖn vµ tr¹m b¬m

7.5.1. §−êng dÉn kÝn (cã mÆt c¾t ngang khÐp kÝn) cña nhµ m¸y thñy ®iÖn, tr¹m b¬m ph¶i ®¶m b¶o dÉn ®ñ n−íc víi mäi chÕ ®é khai th¸c dù kiÕn trong thiÕt kÕ.

7.5.2. ViÖc lùa chän tuyÕn vµ mÆt c¾t däc ®−êng dÉn n−íc cã ¸p vÒ nguyªn t¾c cÇn ph¶i lo¹i trõ kh¶ n¨ng sinh ch©n kh«ng trong ®−êng dÉn khi lµm viÖc.

7.5.3. Khi thiÕt kÕ ®−êng dÉn n−íc vµ c«ng tr×nh liªn quan cÇn ph¶i c¨n cø vµo kÕt qu¶ tÝnh to¸n thñy lùc. Nh÷ng c«ng tr×nh cÊp I, II cã h×nh d¹ng phøc t¹p ph¶i tiÕn hµnh nghiªn cøu thñy lùc ®Ó x¸c ®Þnh tæn thÊt cét n−íc, x¸c ®Þnh mùc n−íc cao nhÊt vµ thÊp nhÊt trong ®−êng dÉn kh«ng ¸p khi dßng ch¶y kh«ng ®Òu kh«ng æn ®Þnh, x¸c ®Þnh ¸p lùc


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

25

n−íc lín nhÊt vµ nhá nhÊt theo chiÒu dµi ®−êng dÉn cã ¸p khi sinh n−íc va.

7.5.4. ë cöa nhËn n−íc cña nh÷ng ®−êng dÉn cã ¸p b»ng èng thÐp ®Æt hë mét phÇn hoÆc hë trªn toµn tuyÕn cÊp n−íc cho nhµ m¸y thñy ®iÖn cÇn ph¶i bè trÝ cöa van söa ch÷a ë phÝa tr−íc vµ cöa van sù cè cho tõng ®−êng èng riªng biÖt nh»m ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn b¶o d−ìng vµ ng¾t nhanh khi tuyÕn èng bÞ vì. Sau cöa van sù cè ph¶i cã gi¶i ph¸p cÊp ®ñ kh«ng khÝ cho ®−êng èng. Ngoµi ra cÇn dù kiÕn biÖn ph¸p b¶o vÖ phßng tr¸nh cho nhµ tr¹m kh«ng bÞ h− h¹i hoÆc bÞ ngËp do vì èng.

7.5.5. Khi x¸c ®Þnh mùc n−íc lín nhÊt tÝnh to¸n trong ®−êng dÉn kh«ng ¸p ph¶i xÐt ®Õn sãng d−¬ng sinh ra khi c¾t nhanh lóc sù cè hoÆc c¾t ®ång thêi phô t¶i lín nhÊt khi khai th¸c.

7.5.6. TÝnh to¸n n−íc va ë ®−êng dÉn vµo tuècbin, èng ®Èy tr¹m b¬m cÇn xÐt çc tr−êng hîp sau:

a. C¾t ®ét ngét toµn bé phô t¶i cña nhµ m¸y;

b. §ãng phô t¶i theo quy tr×nh khai th¸c cho ®Õn khi nhµ m¸y ®¹t toµn bé c«ng suÊt.

7.5.7. Cöa van söa ch÷a - sù cè ®−îc vËn hµnh theo chÕ ®é hoµn toµn tù ®éng. Ngoµi ra, cöa cßn ®−îc thiÕt kÕ thªm chÕ ®é ®iÒu khiÓn tõ xa vµ ®iÒu khiÓn t¹i chç ®Ó ®iÒu hµnh trong nh÷ng tr−êng hîp cÇn thiÕt.

7.6. §−êng èng dÉn n−íc kh¸c

7.6.1. ViÖc lùa chän kiÓu vµ kÕt cÊu ®−êng èng dÉn cÇn ph¶i tiÕn hµnh trªn c¬ së so s¸nh kinh tÕ - kü thuËt çc ph−¬ng ¸n cã xÐt ®Õn nhiÖm vô cña ®−êng èng, trÞ sè cét n−íc, ®Êt nÒn, ®iÒu kiÖn l¾p r¸p vµ khai th¸c.

Khi thiÕt kÕ ®−êng èng ë vïng ®Êt lón −ít, ®Êt bÞ sòng n−íc, ®Êt bïn, vïng bÞ lÇy ho¸ vÒ nguyªn t¾c cÇn ph¶i ®Æt èng trªn mÆt ®Êt vµ khi cÇn thiÕt ph¶i cã biÖn ph¸p gia cè ®Êt nÒn.

7.6.2. Th«ng th−êng, khi thiÕt kÕ ®−êng èng ®Æt hë trªn nÒn ®Êt ph¶i cÊu t¹o çc khíp bï bè trÝ däc theo chiÒu dµi cña chóng (kÓ c¶ ë ®o¹n tiÕp nèi víi çc c«ng tr×nh x©y ®óc v.v...) ®Ó ®¶m b¶o lón vµ biÕn d¹ng nhiÖt cña çc ®o¹n lµ t¸ch biÖt (®éc lËp); hoÆc ®Æt trªn mãng bª t«ng cèt thÐp liÒn khèi ®Ó ®¶m b¶o cho ®−êng èng lón ®Òu. Cho phÐp thiÕt kÕ èng dÉn b»ng thÐp kh«ng cã khíp bï trong nh÷ng ®iÒu kiÖn thÝch hîp.

7.6.3. ViÖc lùa chän kÕt cÊu ®−êng èng dÉn (kÝch th−íc, hµm l−îng thÐp, vËt liÖu v.v...) ph¶i luËn chøng b»ng tÝnh to¸n.

7.6.4. Khi thiÕt kÕ çc ®−êng èng dÉn cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p b¶o vÖ chèng gØ, ¨n mßn theo çc tiªu chuÈn hiÖn hµnh.

7.6.5. ë hai ®Çu vµ ë däc tuyÕn ®−êng èng dÉn cÇn ph¶i bè trÝ çc cöa quan s¸t, thiÕt bÞ ®−a n−íc lµm ®Çy dÇn ®−êng èng, thiÕt bÞ cÊp hoÆc x¶ kh«ng khÝ.

7.6.6. Víi ®−êng èng dÉn b»ng bª t«ng cèt thÐp cÇn ph¶i ®Þnh râ tiªu chuÈn h¹n chÕ nøt nh»m ®¶m b¶o tuæi thä cña kÕt cÊu theo çc ®iÒu kiÖn ¨n mßn vµ chèng thÊm.

7.7. Tuynen thñy c«ng

7.7.1. Lùa chän tuyÕn, kiÓu (cã ¸p hoÆc kh«ng ¸p) còng nh− kÕt cÊu vµ h×nh d¹ng mÆt c¾t ngang cña tuynen cÇn ph¶i c¨n cø vµo nhiÖm vô cña chóng vµ tiÕn hµnh trªn c¬ së so s¸nh kinh tÕ - kü thuËt çc ph−¬ng ¸n, cã xÐt ®Õn: bè trÝ tæng thÓ côm ®Çu mèi; chiÒu s©u ®Æt d−íi mÆt ®Êt; trÞ sè cét n−íc; ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt c«ng tr×nh; chÕ ®é thñy lùc cña


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

26

tuynen; ®iÒu kiÖn thi c«ng; ¶nh h−ëng qua l¹i gi÷a tuynen víi çc c«ng tr×nh bè trÝ trªn mÆt ®Êt vµ c«ng tr×nh ngÇm liÒn kÒ.

7.7.2. VÒ nguyªn t¾c, tuyÕn tuynen thiÕt kÕ cÇn lùa chän lµ tuyÕn th¼ng víi chiÒu dµi ng¾n nhÊt. Trong ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt c«ng tr×nh vµ ®Þa chÊt thñy v¨n kh«ng thuËn, thi c«ng phøc t¹p hoÆc cÇn ®¸p øng theo yªu cÇu an toµn cho phÐp ¸p dông tuyÕn tuynen kh«ng th¼ng.

7.7.3. Khi tuynen cã nhiÖm vô th¸o l−u l−îng khai th¸c l©u dµi cÇn ph¶i tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng sö dông chóng ®Ó th¸o l−u l−îng thi c«ng.

7.8. Hå ®iÒu tiÕt ngµy ®ªm, bÓ ¸p lùc cña nhµ m¸y thñy ®iÖn, tr¹m b¬m, th¸p ®iÒu ¸p

7.8.1. Khi dung tÝch ®iÒu tiÕt ë th−îng l−u cña nhµ m¸y thñy ®iÖn kªnh dÉn kh«ng ®ñ ph¶i xÐt ®Õn viÖc t¹o hå ®iÒu tiÕt ngµy ®ªm. Sù thiÕu hôt dung tÝch ®iÒu tiÕt ph¶i chøng minh b»ng çc tÝnh to¸n kinh tÕ - kü thuËt.

7.8.2. Hå ®iÒu tiÕt ngµy ®ªm ph¶i bè trÝ trªn tuyÕn kªnh dÉn hoÆc trªn nh¸nh cña nã, ë cµng gÇn bÓ ¸p lùc cµng tèt. Tïy thuéc ®iÒu kiÖn t¹i chç cã thÓ sö dông çc lòng s«ng, vïng tròng tù nhiªn lµm hå ®iÒu tiÕt ngµy ®ªm nh−ng ph¶i xÐt ®Õn ®iÒu kiÖn thÊm mÊt n−íc vµ kh¶ n¨ng bÞ båi lÊp cña hå.

7.8.3. Khi thiÕt kÕ hå ®iÒu tiÕt ngµy ®ªm cho nhµ m¸y thñy ®iÖn lµm viÖc theo chÕ ®é phñ ®Ønh ph¶i ®Æc biÖt quan t©m ®Õn æn ®Þnh, ®é bÒn cña çc c«ng tr×nh ng¨n n−íc b»ng ®Êt vµ líp ¸o b¶o vÖ khi mùc n−íc trong hå bÞ giao ®éng lín.

7.8.4. Khi thiÕt kÕ bÓ ¸p lùc cÇn cã gi¶i ph¸p ®¶m b¶o:

a. N−íc ®i vµo ®−êng dÉn tuècbin kh«ng hót theo kh«ng khÝ vµ cã tæn thÊt cét n−íc lµ nhá nhÊt;

b. Ng¨n ngõa vËt næi vµ r¸c tr«i vµo ®−êng dÉn tuècbin;

c. Chñ ®éng ngõng cÊp n−íc vµo ®−êng dÉn tuècbin khi cÇn xem xÐt, söa ch÷a hoÆc sù cè;

d. Bè trÝ thiÕt bÞ thÝch hîp ®Ó n¹p ®ñ kh«ng khÝ vµo ®−êng dÉn tuècbin khi th¸o c¹n vµ dÉn kh«ng khÝ trong ®−êng dÉn ra ngoµi khi chóng ®−îc lµm ®Çy n−íc;

e. X¶ n−íc thõa còng nh− vËt tr«i næi vµ r¸c r−ëi;

g. Lo¹i bá bïn çt l¾ng ®äng trong bÓ.

CÇn trang bÞ cöa van, phai söa ch÷a, l−íi ch¾n r¸c, thiÕt bÞ dän r¸c cho bÓ.

7.8.5. Khi x¸c ®Þnh cao tr×nh ®Ønh t−êng bÓ ¸p lùc cÇn ph¶i xÐt ®Õn t¸c ®éng cña sãng d−¬ng ph¸t sinh do c¾t ®ét ngét toµn bé phô t¶i.

7.8.6. Khi x¸c ®Þnh mùc n−íc khai th¸c thÊp nhÊt trong bÓ ¸p lùc cÇn ph¶i xÐt ®Õn t¸c ®éng cña sãng ©m ph¸t sinh do ®ãng phô t¶i lín nhÊt.

7.8.7. Khi bÓ ¸p lùc ®−îc cÊp n−íc b»ng ®−êng dÉn kh«ng tù ®iÒu chØnh, cÇn bè trÝ c«ng tr×nh x¶ tù ®éng n»m kÒ bÓ ¸p lùc. Çc c«ng tr×nh x¶ nµy ph¶i ®¶m b¶o tho¸t ®−îc toµn bé l−u l−îng tÝnh to¸n lín nhÊt cña nhµ m¸y thñy ®iÖn hoÆc l−u l−îng cÇn cÊp cho çc hé dïng n−íc ë h¹ l−u khi nhµ m¸y thñy ®iÖn ngõng lµm viÖc cã xÐt ®Õn çc nguån dù tr÷ l©n cËn.


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

27

7.8.8. Khi bÓ ¸p lùc ®−îc cÊp n−íc b»ng ®−êng dÉn tù ®iÒu chØnh, trong tr−êng hîp cÇn thiÕt cÇn bè trÝ c«ng tr×nh x¶ ë kÒ bÓ ¸p lùc ®Ó cÊp n−íc cho nh÷ng hé phÝa h¹ l−u trong tr−êng hîp nhµ m¸y thñy ®iÖn ngõng lµm viÖc.

7.8.9. Khi bè trÝ bÓ ¸p lùc ë trªn nÒn ®Êt, ®Æc biÖt lµ trªn ®Êt yÕu, cÇn dù kiÕn biÖn ph¸p ®Ò phßng lón kh«ng ®Òu, hiÖn t−îng tr−ît cã thÓ xuÊt hiÖn do n−íc thÊm ra tõ bÓ ¸p lùc lµm suy gi¶m chÊt l−îng nÒn.

Khi thiÕt kÕ bÓ x¶ cña tr¹m b¬m cÇn ph¶i dù kiÕn çc biÖn ph¸p nh»m b¶o ®¶m:

a. Tiªu hao ®éng n¨ng cña n−íc ch¶y ra tõ èng ®Èy;

b. Lo¹i bá bïn çt l¾ng ®äng trong bÓ x¶;

c. Nèi tiÕp thuËn bÓ x¶ víi kªnh hoÆc víi ®−êng dÉn.

7.8.10. Nèi tiÕp èng ®Èy víi bÓ x¶ cña tr¹m b¬m cã thÓ thùc hiÖn theo çc h×nh thøc sau:

a. èng ®Èy b¬m n−íc trùc tiÕp vµo bÓ x¶. MiÖng ra cña èng ®Èy lu«n thÊp h¬n mùc n−íc thÊp nhÊt trong bÓ mét kho¶ng çch an toµn. Cuèi mçi èng ®Èy ®−îc ®Æt mét van clapª ®Ó ng¨n dßng ch¶y ng−îc khi dõng b¬m. Tr−êng hîp ç biÖt khi kh«ng ®−îc phÐp h¹ thÊp mùc n−íc trong bÓ x¶ xuèng thÊp h¬n cao tr×nh ®¸y cöa van clapª th× ph¶i trang bÞ thªm mét van trªn èng ®Èy ®Ó ng¨n dßng ch¶y ng−îc khi tiÕn hµnh söa ch÷a çc van clapª;

b. Khi dïng h×nh thøc xiph«ng ng−îc ®Ó chuyÓn n−íc tõ èng ®Èy vµo bÓ x¶ th× miÖng ra cña xi ph«ng ph¶i n»m thÊp h¬n mùc n−íc thÊp nhÊt trong bÓ x¶. Xiph«ng ®−îc trang bÞ van n¹p khÝ tù ®éng ®Ó ph¸ ch©n kh«ng ph¸t sinh trong xi ph«ng khi dõng b¬m, ng¨n ngõa dßng ch¶y ng−îc tõ bÓ x¶ vÒ m¸y b¬m.

ViÖc lùa chän ph−¬ng ¸n nèi tiÕp cÇn ph¶i th«ng qua so s¸nh kinh tÕ - kü thuËt.

7.8.11. Sù cÇn thiÕt ph¶i bè trÝ th¸p ®iÒu ¸p ®Ó b¶o ®¶m cho çc tæ m¸y ph¸t lµm viÖc an toµn cÇn ph¶i chøng minh b»ng sè liÖu tÝnh to¸n n−íc va.

7.8.12. TÝnh to¸n thñy lùc chÕ ®é chuyÓn ®æi trong th¸p ®iÒu ¸p ph¶i tiÕn hµnh ë chÕ ®é ng¾t vµ ®ãng phô t¶i. Mùc n−íc d©ng cao nhÊt trong th¸p ®iÒu ¸p ®−îc x¸c ®Þnh theo ®iÒu kiÖn c¾t ®ét ngét toµn bé phô t¶i. Khi ®ã mùc n−íc ë th−îng l−u ph¶i lÊy ë mùc n−íc lín nhÊt, cßn tæn thÊt cét n−íc lµ tæn thÊt bÐ nhÊt cã thÓ x¶y ra.

Mùc n−íc thÊp nhÊt trong th¸p ®iÒu ¸p ®−îc x¸c ®Þnh theo ®iÒu kiÖn t¨ng ®ét ngét phô t¶i tèi ®a khi khai th¸c. Khi ®ã mùc n−íc ë th−îng l−u ph¶i lÊy b»ng mùc n−íc thÊp nhÊt, cßn tæn thÊt cét n−íc lÊy theo tæn thÊt lín nhÊt cã thÓ x¶y ra.

7.9. Kªnh dÉn n−íc

7.9.1. ViÖc lùa chän tuyÕn, d¹ng kªnh, çc th«ng sè, tæn thÊt ®Çu n−íc ph¶i ®−îc luËn chøng b»ng çch so s¸nh ph−¬ng ¸n cã xÐt ®Õn: kh¶ n¨ng chuyÓn n−íc, kh¶ n¨ng ®¸p øng giao th«ng thñy (nÕu cã), khèi l−îng c«ng t¸c x©y dùng vµ trang thiÕt bÞ, ph−¬ng thøc vËn hµnh ®iÒu phèi n−íc, chi phÝ khai th¸c, yªu cÇu b¶o vÖ m«i tr−êng xung quanh v.v...

7.9.2. NÕu kh«ng cã yªu cÇu khèng chÕ cao ®é mÆt n−íc th× kªnh cÇn bè trÝ trong khèi ®µo hoÆc nöa ®µo nöa ®¾p. ChØ cho phÐp sö dông kªnh ®¾p ë nh÷ng ®o¹n ç biÖt khi cã luËn chøng riªng. Khi x¸c ®Þnh b¸n kÝnh cong cña tuyÕn kªnh cÇn ®¶m b¶o kh¶ n¨ng ®i l¹i cña thuyÒn bÌ vµ kh«ng g©y ra xãi lë lßng dÉn.


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

28

7.9.3. CÇn dù kiÕn biÖn ph¸p chèng ngËp vµ s×nh lÇy hãa vïng ®Êt ven tuyÕn kªnh còng nh− thùc vËt thñy sinh ph¸t triÓn trong kªnh.

7.9.4. Khi thiÕt kÕ kªnh trong nh÷ng ®iÒu kiÖn phøc t¹p (trong ®Êt lón −ít, tr−¬ng në, ®Êt chøa muèi dÔ hßa tan, trªn s−ên dèc tr−ît lë, nh÷ng n¬i tuyÕn kªnh cã thÓ giao c¾t víi dßng bïn ®¸ v.v...) cÇn xÐt ®Õn sù thay ®æi ®Æc tr−ng cña ®Êt nÒn vµ ®Êt ®¾p trong thêi gian khai th¸c sau nµy vµ trong tr−êng hîp cÇn thiÕt ph¶i ¸p dông çc gi¶i ph¸p kÕt cÊu vµ c«ng nghÖ thi c«ng thÝch hîp.

7.9.5. L−u tèc trong kªnh ®−îc quyÕt ®Þnh theo ®iÒu kiÖn kh«ng g©y xãi hoÆc båi trong lßng dÉn. Ngoµi ra, cÇn dù kiÕn biÖn ph¸p phßng ngõa t¾c nghÏn lßng dÉn do r¸c r−ëi, rong t¶o, c©y cá phñ mÆt.

7.9.6. §Ó kªnh kh«ng bÞ xãi lë vµ h− h¹i c¬ häc do m−a, do dßng ch¶y, do thÊm mÊt n−íc cÇn dù kiÕn kÕt cÊu b¶o vÖ thÝch hîp.

7.9.7. §é dèc m¸i kªnh ph¶i x¸c ®Þnh tõ ®iÒu kiÖn æn ®Þnh m¸i dèc.

7.9.8. §Ó ®¶m b¶o ®¹t tiªu chuÈn ®é trong cña n−íc dïng, cÇn ph¶i dù kiÕn c«ng tr×nh l¾ng çt hoÆc thay thÕ b»ng gi¶i ph¸p më réng kÝch th−íc ®o¹n ®Çu kªnh. H×nh thøc l¾ng çt sÏ ®−îc quyÕt ®Þnh th«ng qua luËn chøng kinh tÕ - kü thuËt.

7.9.9. Khi thiÕt kÕ kªnh cÇn tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng ph©n ®o¹n ®Ó thuËn lîi cho viÖc kiÓm tra b¶o d−ìng ®Þnh kú. ChiÒu dµi mçi ®o¹n ®−îc quyÕt ®Þnh theo ®iÒu kiÖn cô thÓ cã tÝnh ®Õn ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ çc yªu cÇu khai th¸c söa ch÷a.

7.9.10. Khi thiÕt kÕ kªnh cÇn xem xÐt kh¶ n¨ng sö dông nguån n−íc bæ sung tõ s«ng suèi giao c¾t. L−îng dßng ch¶y bæ sung lµ l−îng n−íc c¬ b¶n cña s«ng suèi sau khi ®· trõ phÇn l−u l−îng ph¶i cÊp vÒ h¹ l−u cho nhu cÇu vÖ sinh m«i tr−êng.

7.9.11. Th«ng th−êng, däc kªnh cÇn bè trÝ ®−êng qu¶n lý ®Ó kiÓm tra th−êng xuyªn t×nh tr¹ng cña kªnh. Nh÷ng n¬i kªnh ®i qua çc khu vùc nguy hiÓm, tô ®iÓm d©n c−, çc c«ng tr×nh d©n dông cã thÓ ph¶i xÐt ®Õn viÖc x©y dùng hµng rµo çch ly.

7.9.12. Khi sö dông nguån bæ sung tõ çc s«ng suèi cÇn ph¶i tu©n thñ çc ®iÒu kiÖn sau:

a. Çc chØ tiªu chÊt l−îng n−íc ë tuyÕn lÊy n−íc ph¶i phï hîp víi yªu cÇu cña tiªu chuÈn n−íc dïng;

b. L−îng dßng ch¶y r¾n vµ thµnh phÇn h¹t cña nã ph¶i phï hîp víi kh¶ n¨ng chuyÓn t¶i cña kªnh.

7.9.13. TÝnh to¸n thuû lùc kªnh cÇn ph¶i xÐt ®Õn chÕ ®é ch¶y kh«ng æn ®Þnh xuÊt hiÖn khi l−u l−îng vµ mùc n−íc thay ®æi, ¶nh h−ëng cña n−íc dÒnh do giã, sãng do giã vµ sãng t¹o thµnh khi vËn hµnh cöa van, vËn hµnh tæ m¸y, c«ng tr×nh ®iÒu tiÕt, tr¹m b¬m, ©u thuyÒn v.v...

7.9.14. Trªn çc ®o¹n tuyÕn kªnh cã ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh, ®Þa chÊt kh«ng thuËn lîi (®Þa h×nh bÞ chia c¾t côc bé, gÆp çc lo¹i ®Êt dÔ bÞ xãi, ®Êt yÕu v.v...) cÇn ph¶i xem xÐt ph−¬ng ¸n thay thÕ b»ng cÇu m¸ng.

7.9.15. ThiÕt kÕ kªnh ®a chøc n¨ng ph¶i tiÕn hµnh trªn c¬ së dù b¸o nhu cÇu n−íc vµ yªu cÇu chÊt l−îng thÝch øng cho çc hé dïng n−íc trong vïng Dù ¸n mµ kªnh cã nhiÖm vô cung cÊp.


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

29

7.9.16. Khi thiÕt kÕ kªnh kÕt hîp vËn t¶i thñy ph¶i c¨n cø vµo lo¹i tµu thuyÒn vµ c¬ cÊu ®oµn tµu ®Ó x¸c ®Þnh çc mùc n−íc tÝnh to¸n vµ kÝch th−íc cña kªnh ®ång thêi ph¶i xÐt ®Õn çc yªu cÇu cña c«ng tr×nh ©u thuyÒn. Kªnh vËn t¶i thñy th−êng ®−îc thiÕt kÕ cho tµu thuyÒn cã thÓ ®i l¹i theo hai chiÒu. Däc kªnh cÇn bè trÝ çc bÕn b·i ë nh÷ng vÞ trÝ thuËn lîi.

7.10. Nhµ m¸y thñy ®iÖn, tr¹m b¬m

7.10.1. ViÖc lùa chän kiÓu nhµ tr¹m cña nhµ m¸y thñy ®iÖn, tr¹m b¬m cÇn ph¶i thùc hiÖn trªn c¬ së so s¸nh chØ tiªu kinh tÕ - kü thuËt çc ph−¬ng ¸n, cã xÐt ®Õn çc ®iÒu kiÖn sau:

a. §¶m b¶o cho nhµ m¸y lµm viÖc ®¹t hiÖu qu¶ cao;

b. §¶m b¶o c«ng tr×nh vµ thiÕt bÞ lµm viÖc an toµn, tin cËy vµ thuËn lîi trong khai th¸c (th−êng xuyªn vµ t¹m thêi);

c. §¶m b¶o ®¹i l−îng cét n−íc t¸c ®éng lªn c«ng tr×nh vµ thiÕt bÞ c«ng nghÖ phï hîp víi tÝnh to¸n thiÕt kÕ;

d. VÞ trÝ nhµ tr¹m trong bè trÝ tæng thÓ côm ®Çu mèi vµ kiÓu cña c«ng tr×nh d©ng n−íc chÝnh lµ hîp lý;

e. Phï hîp víi d¹ng ®Êt nÒn;

g. T¹o thuËn lîi cho thi c«ng x©y l¾p vµ c«ng t¸c phôc håi - söa ch÷a sau nµy.

7.10.2. Gi¶i ph¸p bè côc phÇn d−íi n−íc cña nhµ m¸y thñy ®iÖn, tr¹m b¬m ph¶i tÝnh ®Õn biÖn ph¸p chia nhµ tr¹m thµnh çc ®¬n nguyªn. KÝch th−íc cña ®¬n nguyªn tuú thuéc vµo kÝch th−íc tæ m¸y, d¹ng ®Êt nÒn, gi¶i ph¸p kÕt cÊu cña phÇn x©y dùng, biÕn d¹ng cho phÐp.

Cho phÐp dïng kÕt cÊu liÒn khèi (kh«ng chia c¾t) cho toµn bé phÇn d−íi n−íc cña nhµ tr¹m khi cã luËn chøng tin cËy. KÝch th−íc sµn l¾p m¸y ph¶i ®ñ diÖn tÝch ®Ó s¾p ®Æt çc chi tiÕt th¸o (l¾p) tõ mét tæ m¸y lín nhÊt vµ mét m¸y biÕn ¸p chÝnh. CÇn tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng sö dông mét phÇn diÖn tÝch cña gian m¸y ®Ó gi¶m diÖn tÝch sµn l¾p m¸y. Trong nhµ m¸y ngÇm cÇn ph¶i triÖt ®Ó thu hÑp diÖn tÝch sµn l¾p m¸y b»ng çch tËn dông tèi ®a diÖn tÝch trªn mÆt ®Êt ®Ó th¸o l¾p.

7.10.3. Khi thiÕt kÕ phÇn nhµ tr¹m cña nhµ m¸y thñy ®iÖn kiÓu lßng s«ng, kiÓu kÒ ®Ëp, ph¶i xem xÐt çc ph−¬ng ¸n bè trÝ nhµ tr¹m t¸ch rêi hoÆc kÕt hîp víi c«ng tr×nh x¶ mÆt hoÆc x¶ s©u, bè trÝ tæ m¸y ®øng hoÆc tæ m¸y ngang. Víi nhµ m¸y thñy ®iÖn kiÓu ®−êng dÉn cÇn ph¶i thiÕt kÕ nhµ tr¹m ®øng riªng biÖt d¹ng hë hoÆc ngÇm, hoÆc bè trÝ gian m¸y kiÓu giÕng víi çch s¾p xÕp tæ m¸y thµnh mét hoÆc hai hµng.

Khi cã luËn chøng tháa ®¸ng, nh÷ng nhµ m¸y thñy ®iÖn ®Æt trong khe nói hÑp cã thÓ bè trÝ tæ m¸y thµnh hai hµng hoÆc theo mét çch s¾p xÕp thÝch hîp.

7.10.4. KÝch th−íc phÇn d−íi n−íc cña nhµ m¸y thñy ®iÖn, tr¹m b¬m cÇn ph¶i lÊy ë møc cÇn thiÕt tèi thiÓu xuÊt ph¸t tõ kÝch th−íc phÇn th«ng n−íc cña tæ m¸y vµ bè trÝ trang thiÕt bÞ theo yªu cÇu c«ng nghÖ. ViÖc bè trÝ çc phßng s¶n xuÊt, phôc vô vµ phô trî kh«ng ®−îc lµm t¨ng kÝch th−íc phÇn d−íi n−íc cña nhµ tr¹m. KÕt cÊu phÇn ngËp n−íc ph¶i ®−îc quy çch hãa trªn tÊt c¶ çc ®¬n nguyªn cña tæ m¸y.

7.10.5. §Ó quan s¸t t×nh tr¹ng phÇn d−íi n−íc cña nhµ m¸y cÇn ph¶i bè trÝ çc giÕng vµ hµnh lang quan s¸t. Trong hµnh lang nhµ m¸y thñy ®iÖn, tr¹m b¬m cÇn dù trï hai lèi ra. Çc lèi ®ã ph¶i cã cÇu thang riªng çch ly víi çc phßng bè trÝ ë bªn trong nhµ m¸y. §Ønh


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

30

giÕng hoÆc lèi vµo cña nhµ m¸y ngÇm cÇn bè trÝ cao h¬n mùc n−íc lín nhÊt ë h¹ l−u 0,5m; §ång thêi ph¶i cã n¾p kÝn n−íc (hoÆc cöa) ®Ó hµnh lang kh«ng bÞ ngËp.

7.10.6. §Ó kiÓm tra vµ söa ch÷a buång tuècbin, buång hót vµ èng x¶ cÇn ph¶i bè trÝ hµnh lang tiªu n−íc, cöa c«ng t¸c vµ lèi ®i riªng çch biÖt víi çc phßng cña nhµ m¸y; ph¶i dù kiÕn thiÕt bÞ b¬m n−íc ®Ó lo¹i trõ kh¶ n¨ng nhµ m¸y bÞ ngËp do sù cè.

7.10.7. Çc cöa nhËn n−íc ph¶i bè trÝ çc khe ®Ó l¾p ®Æt l−íi ch¾n r¸c, thiÕt bÞ dän r¸c, cöa van söa ch÷a, cöa van vËn hµnh chÝnh hoÆc cöa van söa ch÷a - sù cè v.v... Ph¶i bè trÝ cöa van söa ch÷a - sù cè ë cuèi ®−êng dÉn cÊp n−íc cho mét vµi tuècbin vµ ë tr−íc ®−êng dÉn vµo buång cña mçi tuècbin.

7.10.8. Khi thiÕt kÕ líp bäc (¸o) cña gian hÇm ngÇm, tuynen cÇn ph¶i tu©n thñ nh÷ng yªu cÇu cña çc tiªu chuÈn thiÕt kÕ ®−êng hÇm thñy c«ng t−¬ng øng.

7.10.9. Khi thiÕt kÕ nhµ tr¹m ngÇm, ph¶i dù kiÕn nh÷ng hµnh lang vµ giÕng giao th«ng liªn l¹c ®Ó cã thÓ c¬ giíi hãa viÖc vËn chuyÓn thiÕt bÞ, vËt liÖu vµ ®i l¹i cña nh©n viªn qu¶n lý. §ång thêi ph¶i dù kiÕn lèi ®i bé hoÆc cÇu thang ®Ó t¨ng lèi tho¸t ra bªn ngoµi cho çc nh©n viªn qu¶n lý khi cã sù cè.

NÕu cã thÓ nªn thiÕt kÕ hµnh lang vËn chuyÓn n»m ngang. Hµnh lang vµ giÕng vËn chuyÓn ph¶i nèi víi sµn l¾p m¸y. §−êng çp liªn l¹c cÇn kÕt hîp bè trÝ trong hµnh lang vµ giÕng vËn chuyÓn.

Trong nhµ tr¹m ngÇm ph¶i bè trÝ hÖ thèng th«ng giã ®Ó ®¶m b¶o cho nhµ m¸y ho¹t ®éng b×nh th−êng.

7.10.10. Çc phßng s¶n xuÊt phô (bao gåm c¶ hÖ thèng dÇu), khi kh«ng cã yªu cÇu ®Æc biÖt cÇn ph¶i bè trÝ chóng trªn mÆt ®Êt.

7.10.11. ThiÕt bÞ ph©n phèi ®iÖn ¸p cña m¸y ph¸t vµ nhu cÇu tù dïng, tr¹m ®iÒu khiÓn trung t©m trong tr−êng hîp ®Æt ngÇm cÇn bè trÝ kÕt hîp trong gian m¸y nh−ng kh«ng ®−îc lµm t¨ng kÝch th−íc mÆt b»ng chÝnh. Tr−êng hîp cÇn thiÕt cã thÓ lµm ng¸ch riªng ®Ó bè trÝ thiÕt bÞ vµ m¸y mãc.

7.10.12. ChÕ ®é thñy lùc trong tuynen th¸o víi mäi tr−êng hîp khai th¸c ph¶i duy tr× chÕ ®é ch¶y æn ®Þnh cã ¸p hoÆc kh«ng ¸p. ChÕ ®é chuyÓn ®æi tõ cã ¸p sang kh«ng ¸p hoÆc ng−îc l¹i trong tuynen th¸o chØ ®−îc phÐp x¶y ra trong mét thêi gian ng¾n khi cã luËn chøng tháa ®¸ng.

Ph¶i dù kiÕn ®−a kh«ng khÝ vµo tuynen th¸o trong mäi chÕ ®é lµm viÖc.

7.10.13. Khi thiÕt kÕ tr¹m b¬m ph¶i ®¶m b¶o cÊp ®ñ l−îng n−íc theo yªu cÇu cña biÓu ®å dïng n−íc.

L−îng n−íc cÇn vµ biÓu ®å dïng n−íc ®−îc x¸c ®Þnh th«ng qua tÝnh to¸n c©n b»ng thñy lîi toµn hÖ thèng cã xÐt ®Õn:

a. Çc th«ng sè thñy v¨n cña nguån cÊp n−íc;

b. Çc th«ng sè tÝnh to¸n cña hÖ thèng thiÕt kÕ: l−îng n−íc cÇn cÊp vµ chÕ ®é dïng n−íc, tæn thÊt l−îng n−íc trong hÖ thèng b¬m chuyÓn, kh¶ n¨ng dÉn vµ ®iÒu chØnh cña hÖ thèng, s¬ ®å khai th¸c ®−îc chÊp nhËn v.v...;

c. L−u l−îng cña nguån cßn l¹i x¶ vÒ h¹ l−u ph¶i ®¸p øng ®ñ yªu cÇu cho çc hé dïng n−íc vµ yªu cÇu b¶o vÖ m«i tr−êng.


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

31

7.10.14. Khi thiÕt kÕ chÕ ®é lµm viÖc cña çc tr¹m b¬m cã c«ng suÊt lín h¬n 10.000KW, cÇn xem xÐt kh¶ n¨ng sö dông mét phÇn hoÆc toµn bé c«ng suÊt tr¹m víi t− çch lµ mét hé tiªu thô ®iÒu chØnh c«ng suÊt bï cña hÖ thèng n¨ng l−îng.

7.10.15. Khi thiÕt kÕ kÕt cÊu bÓ x¶ cña tr¹m b¬m cÇn t¹o ra chÕ ®é ch¶y thuËn b»ng çch lµm t¶n dßng ch¶y, ph©n bè l¹i vµ gi¶m nhá l−u tèc.

7.11. Hå chøa n−íc

7.11.1. Khi thiÕt kÕ hå chøa cÇn ph¶i gi¶i quyÕt vÊn ®Ò di d©n t¸i ®Þnh c−, ®Òn bï thiÖt h¹i s¶n xuÊt n«ng nghiÖp; B¶o vÖ ®Êt n«ng nghiÖp khái bÞ óng ngËp; B¶o vÖ b»ng biÖn ph¸p c«ng tr×nh hoÆc di dêi çc ®iÓm d©n c−, c«ng nghiÖp, vËt kiÕn tróc, di tÝch lÞch sö kiÕn tróc, ®−êng x¸, ®−êng èng dÉn dÇu khÝ, ®−êng d©y t¶i ®iÖn, th«ng tin liªn l¹c v.v...; ChÆt dän rõng, vÖ sinh lßng hå; Khai th¸c tµi nguyªn kho¸ng s¶n; t¹o ®iÒu kiÖn khai th¸c vËn t¶i thñy, thñy s¶n; B¶o vÖ vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn n−íc, thñy sinh vËt, rõng vµ çc nguån tµi nguyªn kh¸c.

7.11.2. Khi thiÕt kÕ hå chøa cÇn ph¶i:

a. LËp çc B¸o ço nghiªn cøu ®¸nh gi¸ t¸c ®éng m«i tr−êng vµ dù b¸o vÒ sù thay ®æi m«i tr−êng sinh th¸i xung quanh vïng hå vµ l−u vùc do viÖc h×nh thµnh hå chøa cã xÐt ®Õn çc yÕu tè thñy v¨n, ®Þa chÊt, ®Þa chÊt thñy v¨n, ®éng thùc vËt trªn c¹n vµ d−íi n−íc, n«ng nghiÖp, sinh th¸i vµ çc yÕu tè kh¸c, trong ®ã cã viÖc lËp dù b¸o vÒ chÊt l−îng n−íc, t¸i t¹o bê, sù biÕn ®æi cña mùc n−íc ngÇm vµ çc tÝnh chÊt cña ®Êt theo tiªu chuÈn hiÖn hµnh;

b. TÝnh to¸n ph¹m vi mÆt tho¸ng cña hå chøa, vïng ngËp th−êng xuyªn vµ vïng b¸n ngËp cã thÓ khai th¸c;

c. Dù kiÕn çc biÖn ph¸p kh¾c phôc khèi than bïn vµ çc khèi vËt chÊt kh¸c bÞ ®Èy næi khi hå chøa tÝch n−íc.

7.11.3. Dung tÝch båi l¾ng tèi thiÓu cña hå chøa ®−îc x¸c ®Þnh tuú thuéc vµo cÊp cña hå chøa nªu trong b¶ng 2.2. Thêi gian dung tÝch båi l¾ng cña hå chøa bÞ lÊp ®Çy trong ®iÒu kiÖn b×nh th−êng kh«ng ®−îc Ýt h¬n quy ®Þnh nªu trong b¶ng 7.1.

B¶ng 7.1. Thêi gian tÝnh to¸n dung tÝch båi l¾ng cña hå chøa bÞ lÊp ®Çy

CÊp cña hå chøa Thêi gian tÝnh to¸n dung tÝch båi l¾ng bÞ lÊp ®Çy

CÊp V, IV 50 n¨m

CÊp III 75 n¨m

CÊp II vµ I 100 n¨m


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

32

Chó thÝch:

1. Dung tÝch båi l¾ng cña hå chøa xem nh− bÞ lÊp ®Çy khi cao tr×nh bÒ mÆt bïn çt l¾ng ®äng tr−íc tuyÕn chÞu ¸p ®¹t b»ng cao tr×nh ng−ìng cöa nhËn n−íc chÝnh.

2. Qu¸ tr×nh båi l¾ng cña hå chøa cÊp I, II cÇn x¸c ®Þnh th«ng qua tÝnh to¸n thñy lùc hoÆc thÝ nghiÖm m« h×nh.

3. Ç biÖt, khi cã luËn chøng kinh tÕ - kü thuËt tháa ®¸ng ®−îc phÐp chän thêi gian dung tÝch båi l¾ng nhá h¬n quy ®Þnh ë b¶ng 7.1. Trong tr−êng hîp nµy nhÊt thiÕt ph¶i cã biÖn ph¸p h¹n chÕ bïn çt lÊp tr−íc cöa nhËn n−íc b»ng gi¶i ph¸p c«ng tr×nh nh− x©y dùng thªm cèng x¶ çt hoÆc cã biÖn ph¸p n¹o vÐt ®Þnh kú. VÞ trÝ, qui m« cèng x¶ çt cña hå chøa cÊp I, II ®−îc quyÕt ®Þnh th«ng qua thÝ nghiÖm m« h×nh thñy lùc.

7.11.4. Trong tr−êng hîp dßng ch¶y mïa lò cã l−îng n−íc thõa phong phó cÇn ph¶i xem xÐt ph−¬ng ¸n bè trÝ cèng x¶ çt ®Ó gi¶m bít dung tÝch båi l¾ng, t¨ng dung tÝch h÷u Ých. Cèng nµy ®−îc kÕt hîp lµm nhiÖm vô dÉn dßng thi c«ng vµ rót n−íc hå khi cã nguy c¬ sù cè.

7.11.5. L−u l−îng, l−u tèc, chÕ ®é vËn hµnh cña cèng x¶ çt tïy thuéc vµo ®Æc tÝnh bïn çt cÇn x¶, tèc ®é rót n−íc cho phÐp cña hå chøa sao cho ®¶m b¶o ®Èy ®−îc bïn çt l¾ng ®äng tr−íc cèng vÒ h¹ l−u mµ kh«ng g©y ra t×nh tr¹ng s¹t m¸i c«ng tr×nh ®Êt vµ bê dèc.

7.11.6. Mùc n−íc thiÕt kÕ lín nhÊt vµ mùc n−íc kiÓm tra cña çc hå chøa lµm nhiÖm vô cÊp n−íc, ph¸t ®iÖn ®−îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së ®iÒu tiÕt lò ë phÇn dung tÝch tõ mùc n−íc d©ng b×nh th−êng trë lªn. Khi hå cã ®Æt dung tÝch phßng lò th× mùc n−íc nµy ®−îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së ®iÒu tiÕt lò ë phÇn dung tÝch tõ mùc n−íc phßng lò trë lªn. L−îng n−íc x¶ vµ th¸o qua çc c«ng tr×nh trong tuyÕn chÞu ¸p cña hå chøa ph¶i tÝnh to¸n theo m« h×nh lò bÊt lîi nhÊt vÒ ®Ønh lò hoÆc tæng l−îng lò cã xÐt ®Õn kh¶ n¨ng x¶y ra lò kÐp do ¶nh h−ëng cña m−a b·o (nÕu ®· tõng x¶y ra trong vïng Dù ¸n).

7.12. C«ng tr×nh b¶o vÖ ë hå chøa vµ h¹ l−u côm ®Çu mèi

7.12.1. Ph¶i dù kiÕn c«ng tr×nh b¶o vÖ ë hå chøa vµ h¹ l−u côm ®Çu mèi (®ª bao, c«ng tr×nh gia cè bê v.v...) nh»m b¶o vÖ tèi ®a çc vïng ®Êt cã gi¸ trÞ, çc ®èi t−îng kinh tÕ quèc d©n (thµnh phè, xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp, ®Êt n«ng nghiÖp, c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn vÖ sinh cña ao hå v.v...) khái bÞ óng ngËp vµ lë bê.

7.12.2. ViÖc thiÕt kÕ çc c«ng tr×nh b¶o vÖ ®−îc thùc hiÖn theo çc tiªu chuÈn thiÕt kÕ t−¬ng øng hiÖn hµnh.

7.12.3. Khi tiªu n−íc cho vïng ®−îc b¶o vÖ cÇn ph¶i tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng ®iÒu tiÕt t¹i chç mét phÇn dßng ch¶y ®Ó gi¶m bít quy m« cña tr¹m b¬m.

7.12.4. Khi thiÕt kÕ gia cè bê ph¶i dù b¸o sù chuyÓn dÞch vµ xãi s©u lßng dÉn (nÕu cã), sù t¸i t¹o bê vµ sù ®¶m b¶o æn ®Þnh chung cña c¶ ®o¹n tuyÕn ph¶i b¶o vÖ.

7.12.5. ë vïng ®Êt ®−îc b¶o vÖ khái bÞ ngËp óng, cÇn ph¶i dù kiÕn thiÕt lËp m¹ng l−íi hè khoan quan tr¾c diÔn biÕn cña n−íc ngÇm.


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

33

7.13. C«ng tr×nh cho ç ®i vµ c«ng tr×nh b¶o vÖ ç

7.13.1. Khi thiÕt kÕ ®Çu mèi thñy lîi trªn s«ng, hå chøa hoÆc ao ®Çm néi ®Þa ë vïng cã gi¸ trÞ thñy s¶n cÇn ph¶i dù kiÕn x©y dùng çc c«ng tr×nh cho ç ®i, c«ng tr×nh b¶o vÖ ç. §å ¸n thiÕt kÕ çc c«ng tr×nh nµy cÇn phï hîp víi yªu cÇu, tiªu chuÈn b¶o vÖ nguån lîi thñy s¶n.

7.13.2. §Ó b¶o tån nguån ç dù tr÷ trong khu vùc, çc c«ng tr×nh cho ç ®i ph¶i b¶o ®¶m ®−êng cho lo¹i ç qua l¹i th−êng xuyªn hoÆc qua l¹i theo mïa.

7.13.3. Khi thiÕt kÕ c«ng tr×nh lÊy n−íc ë ao hå nu«i ç cÇn ph¶i dù kiÕn ®Æt çc dông cô chuyªn ngµnh ®Ó ng¨n ngõa ç lät vµo c«ng tr×nh lÊy n−íc.

Phô lôc A

Danh môc çc c«ng tr×nh chñ yÕu vμ thø yÕu A1. Çc c«ng tr×nh thñy ®−îc xÕp vµo c«ng tr×nh chñ yÕu gåm:

a. §ª, §Ëp çc lo¹i.

b. T−êng biªn, t−êng ch¾n, c«ng tr×nh cho ç ®i trong tuyÕn chÞu ¸p.

c. C«ng tr×nh nhËn n−íc, lÊy n−íc vµ x¶ n−íc, tho¸t n−íc.

d. Kªnh dÉn çc lo¹i vµ c«ng tr×nh trªn kªnh.

e. Tr¹m b¬m; Tr¹m thñy ®iÖn; èng dÉn n−íc; Tuynen.

g. BÓ ¸p lùc vµ th¸p ®iÒu ¸p.

h. C«ng tr×nh gia cè bê vµ chØnh trÞ s«ng; C«ng tr×nh th«ng tÇu (©u thuyÒn, n©ng tÇu, ®Ëp ®iÒu tiÕt).

i. C«ng tr×nh thñy c«ng trong tæ hîp x©y dùng nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn.

A2. Çc c«ng tr×nh thñy ®−îc xÕp vµo C«ng tr×nh thø yÕu gåm:


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

34

a. T−êng ph©n çch.

b. T−êng biªn vµ t−êng ch¾n kh«ng n»m trong tuyÕn chÞu ¸p.

c. C«ng tr×nh x¶ dù phßng.

d. C«ng tr×nh gia cè bê n»m ngoµi côm ®Çu mèi; Çc c«ng tr×nh b¶o vÖ ç.

e. Çc ®−êng m¸ng cho bÌ m¶ng l©m nghiÖp, gç c©y xu«i vÒ h¹ l−u.

Chó thÝch: Tuú thuéc møc ®é tæn thÊt cã thÓ g©y ra khi bÞ h− háng hoÆc kh¶ n¨ng x©y dùng l¹i gÆp nhiÒu khã kh¨n, mét sè c«ng tr×nh thø yÕu khi cã luËn chøng thÝch ®¸ng cã thÓ chuyÓn thµnh c«ng tr×nh chñ yÕu.

Phô lôc B

HÖ sè ®iÒu kiÖn lμm viÖc cña mét sè c«ng tr×nh thñy

Çc lo¹i c«ng tr×nh vµ çc lo¹i nÒn HÖ sè ®iÒu kiÖn

lµm viÖc m

1. C«ng tr×nh bª t«ng vµ bª t«ng cèt thÐp trªn nÒn ®Êt vµ ®¸ nöa cøng. 1,00

2. C«ng tr×nh bª t«ng vµ bª t«ng cèt thÐp trªn nÒn ®¸.

a) Khi mÆt tr−ît ®i qua çc khe nøt trong ®¸ nÒn 1,00

b) Khi mÆt tr−ît ®i qua mÆt tiÕp xóc gi÷a bª t«ng vµ ®¸ hoÆc ®i trong ®¸ nÒn cã mét phÇn qua çc khe nøt, mét phÇn qua ®¸ nguyªn khèi.

0,95

3. §Ëp vßm vµ çc c«ng tr×nh ng¨n chèng kh¸c trªn nÒn ®¸ 0,75

4. Çc m¸i dèc tù nhiªn vµ nh©n t¹o 1,00

Chó thÝch: Trong çc tr−êng hîp cÇn thiÕt, khi cã luËn chøng thÝch ®¸ng, ngoµi çc hÖ sè nªu trong b¶ng, ®−îc phÐp lÊy çc hÖ sè ®iÒu kiÖn lµm viÖc bæ sung ®Ó xÐt tíi ®Æc ®iÓm riªng cña çc kÕt cÊu c«ng tr×nh vµ nÒn cña chóng.

Môc lôc

Trang

1. Ph¹m vi ¸p dông 2

2. ThuËt ng÷, Ph©n lo¹i vµ ph©n cÊp thiÕt kÕ c«ng tr×nh thñy lîi 2

3. Nh÷ng yªu cÇu chñ yÕu vÒ thiÕt kÕ c«ng tr×nh thñy lîi 6

4. Çc chØ tiªu thiÕt kÕ chÝnh 9

5. T¶i träng, t¸c ®éng vµ tæ hîp cña chóng 15

6. Çc quy ®Þnh tÝnh to¸n chñ yÕu 17

7. Nh÷ng yªu cÇu chñ yÕu ®èi víi c«ng tr×nh thuû 20


www.vnco

ld.vn

TCXDVN 285 : 2002

35

7.1. §Ëp 20

7.2. C«ng tr×nh lÊy n−íc 21

7.3. BÓ l¾ng çt 22

7.4. C«ng tr×nh x¶ n−íc, th¸o n−íc 23

7.5. §−êng dÉn n−íc kÝn cña nhµ m¸y thuû ®iÖn vµ tr¹m b¬m 26

7.6. §−êng èng dÉn n−íc kh¸c 27

7.7. Tuynen thñy c«ng 27

7.8. Hå ®iÒu tiÕt ngµy ®ªm, bÓ ¸p lùc cña nhµ m¸y thñy ®iÖn, tr¹m b¬m, th¸p ®iÒu ¸p

28

7.9. Kªnh dÉn n−íc 29

7.10. Nhµ m¸y thñy ®iÖn, tr¹m b¬m 31

7.11. Hå chøa n−íc 33

7.12. C«ng tr×nh b¶o vÖ hå chøa vµ h¹ l−u côm ®Çu mèi 34

7.13. C«ng tr×nh cho ç ®i vµ c«ng tr×nh b¶o vÖ ç 35

Phô lôc A- Danh môc çc c«ng tr×nh chñ yÕu vµ thø yÕu 36

Phô lôc B- HÖ sè ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña mét sè c«ng tr×nh thñy 36


tiªu chuÈn x©y dùng viÖt nam tcxdvn 285: 2002 - vncold.vn · tcxdvn 285 : 2002 4 + c«ng...

Documents