tÜrkİye’dekİ yat lİmanlarinda tekne gÜvenlİĞİ Üzerİne … · eki olarak sözleúmelerde...

III Ulusal Deniz Turizmi Sempozyumu

Doi 1018872DEUbUDTS20160012

TUumlRKİYErsquoDEKİ YAT LİMANLARINDA TEKNE GUumlVENLİĞİ

UumlZERİNE BİR ARAŞTIRMA

1Oumlzguumlr ALTINKAYA

2Oğuz ATİK

OumlZET

Guumlvenlik turizm faaliyetlerinin gerccedilekleşebilmesi iccedilin gereken en

temel unsurlardan biri olduğu gibi deniz turizmi kapsamında da yat limanı işletmeleri iccedilin buumlyuumlk oumlnem arz etmektedir Yat limanı işletmelerinin teknelerin

emniyetli bağlanmasıyla birlikte asli goumlrevleri teknelerin guumlvenliğinin

sağlanmasıdır Yat limanlarında guumlvenlik hizmetleri kapsamında hazırlanması gereken guumlvenlik planlarının yat limanı youmlnetimince deniz turizminin oumlzellikleri

ve gerekleri doğrultusunda oumlzel hayatı ve mahremiyeti etkilemeyecek şekilde

oumlzenle tasarlanması ve hayata geccedilirilmesi gerekmektedir Bu ccedilalışmada

Tuumlrkiyersquode yat limanlarında guumlvenlik hizmetleri ve karşılaşılan guumlvenlik sorunları araştırılmıştır Araştırmanın amacı Tuumlrkiyersquode yat limanlarında

başta hırsızlık olmak uumlzere mevcut guumlvenlik accedilıklarını değerlendirmek neden ve

sonuccedillarına ulaşmak ve ccediloumlzuumlm oumlnerileri sunmaktır Araştırmada nitel araştırma youmlntemleri kullanılmıştır

Anahtar Soumlzcuumlkler Deniz Turizmi Yat Limanı Tekne Guumlvenliği

1 GİRİŞ

Yatccedilıların ve ziyaretccedililerin yat limanlarının hizmetlerinden

faydalanabilmesi iccedilin oumlncelikle kendilerini guumlvende hissetmeleri gerekmektedir

Yat limanlarının sundukları hizmetlerin temelini guumlvenlik oluşturmakta eğer tekne sahipleri ve ziyaretccedililerin yat limanı ile ilgili guumlvenlik algısı olumlu ise

yat limanındaki diğer deniz turizmi faaliyetleri gerccedilekleşebilmektedir (Goumlzlem)

Başarılı bir yat limanı tekne sahipleri ve ziyaretccedililer tarafından tercih

edilen hizmet duumlzeyi ve olanaklar olan emniyet guumlvenlik mahremiyet ile

ccedilekici bir atmosfere elverişliliği ve ulaşılabilirliği sağlar (American Society of

Civil Engineers Raporu 2012 285)

1 Dokuz Eyluumll Uumlniversitesi Denizcilik Fakuumlltesi İzmir

flamencodndgmailcom 2 Yrd Doccedil Dr Dokuz Eyluumll Uumlniversitesi Denizcilik Fakuumlltesi İzmir oguzatikdeuedutr

Guumlnuumlmuumlzde yatların bağlama imkacircnları sadece marinalarla sınırlı değildir Yatların bağlı oldukları işletmelerde en temel hizmetler emniyetli

barınma ve guumlvenlik olmakla birlikte guumlvenlik hizmetinin nasıl ne duumlzeyde ve

hangi teknolojik imkacircnlardan yararlanarak sağlandığı oumlnemlidir Tuumlrkiyede yatların bağlanabildikleri liman işletmelerinde guumlvenlik oumlnlemlerinin nasıl

olması gerektiği ilgili mevzuatlar incelenerek mevcut durum ele alınmıştır

Araştırmada yat limanlarının guumlvenlik sorunları ve ccediloumlzuumlm yollarının nasıl olabileceği uumlzerinde durularak iyileştirme yollarının neler olduğuna

değinilmiştir Tekne sahiplerinin yaşadığı sorunlara ccediloumlzuumlm oumlnerileri

geliştirilmeye ccedilalışılarak yat limanlarındaki guumlvenlik hizmeti ve kapsamı

detaylandırılarak incelenmiştir Guumlvenlik hizmetlerinin iccedileriği ve duumlzeyinin belirlenmesinde inisiyatifin kimde olduğu yetki ve sorumlulukları incelenmiş

olası guumlvenlik tehditlerini engellemek iccedilin ne gibi oumlnlemler alınabileceği

uumlzerinde durulmuştur

2 DENİZ TURİZMİ

Deniz turizmi kara temelli turizmden daha ccedilok geniş ccedilapta su temelli turizmi (yatccedilılık su sporları vb) kapsayan ancak ilgili karasal faaliyetler ve

ilgili turizm tipi iccedilin gerekli uumlruumln ve hizmetin uumlretilmesini de iccedilerir (ECMA

2015) Bir başka tanıma goumlre deniz turizmi bir kişinin daimi ikamet ettiği

yerden uzağa seyahat ederek deniz ccedilevresiyle buluşma aktivitelerini iccedilerir Deniz ccedilevresi tuzlu ve gelgit etkisinde olan suları tanımlar (Orams 19999)

İlk tanımda yer alan su temelli ifadesinden dolayı iccedil suları da

kapsamakta ve ikinci tanıma goumlre daha kapsayıcı bir tanım niteliğindedir

Nitekim tuumlm duumlnyada su sporları iccedil sularda da yapılabilmekte ya da yat limanları inşa edilerek yatccedilılık faaliyetleri suumlrduumlruumllebilmektedir Avalon

Waterways firmasının Fransanın Sen nehrinde ya da Usa River Cruises

firmasının ABDnin Mississippi nehrindeki kruvaziyer turizmi duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde kruvaziyer turizmi dacirchil aşağıda belirtilen deniz turizmi bileşenlerinin tamamı

hem deniz hem de iccedil sularda faaliyet goumlsterebilmektedir

Deniz turizmi bileşenleri ise aşağıdaki gibi belirtilmiştir (DTO

Sektoumlruuml Raporu 2009)

a) Yat Yatırım ve İşletmeciliği b) Mavi Tur İşletmeciliği (Guletler)

c) Bareboat (Ccedilıplak Tekne Kiralama) İşletmeciliği

d) Guumlnuumlbirlik Tur Tekneleri İşletmeciliği e) Turistik Amaccedillı Gezi Tekneleri

f) Kruvaziyer Turizm ve Feribot İşletmeciliği

g) Su Sporları ve Dalış Turizm İşletmeciliği h) Yat Limanı ve Marina İşletmeciliği

3 YAT LİMANI TANIMI

Yat limanı 24072009 tarih ve 27298 sayılı Resmi Gazetede

yayınlanan Deniz Turizmi Youmlnetmeliğirsquonin 91 maddesinde yat limanlarının 5

maddedeki niteliklere sahip yatların bağlanabilecekleri iskelelere dinlenme konaklama ve alışveriş gibi sosyal tesisler ile yatlara bakım onarım hizmeti

sunan ve benzeri birimlere sahip deniz turizmi tesisleri olarak tanımlanmıştır

Yine aynı tarih ve sayılı Deniz Turizmi Youmlnetmeliğirsquonde atıfta bulunulan 5 maddede belirtilen nitelikler ise deniz turizmi tesislerinin deniz araccedillarına seyir

manevra yanaşma bağlanma barınma karaya ccedilekilme hizmetleri sunan ve bu

hizmetleri ilgili mevzuat huumlkuumlmleri uyarınca yeterli emniyet duumlzeyini sağlayacak şekilde olması gerektiğine değinilmiştir

13121996 tarih ve 22846 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Balıkccedilı

Barınakları Youmlnetmeliğirsquonin 9H maddesinde ise barınağın muumlsait olması

halinde yatların da uumlcret karşılığı barınaktan geccedilici olarak yararlanmasına izin verilir denilmektedir Ancak bu izin suumlresi balıkccedilı gemilerinin barınaktan

yararlanmalarını engelleyecek suumlre ve koşullarda olamaz denilerek yatlarında

balıkccedilı barınaklarına bağlama yapabilecekleri belirtilmiştir Ancak balıkccedilı

barınaklarına yabancı bayraklı teknelerin bağlanması 6112001 tarih ve 24575 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan yatlara ilişkin 9 Sayılı Guumlmruumlk Genel Tebliği

ile yasaklanmıştır Bahsi geccedilen tebliğin 8 maddesinde yabancı bayraklı

yatların ancak Turizm Bakanlığırsquondan belgeli yat limanları ile yat ccedilekek yerlerine kışlama bakım ve onarım amacı ile bırakılabileceği belirtilerek

bunların Turizm Bakanlığırsquondan belgeli olmayan şahıs kurum veya kuruluşlara

ait yerlere bırakılamayacağından bahsedilmiştir Turizm Bakanlığırsquondan belgeli olmayan balıkccedilı barınakları yabancı bayraklı tekneler iccedilin bağlama hizmeti

sunması yasaklanmakta dolayısıyla balıkccedilı barınaklarından bağlama yeri olması

durumunda sadece Tuumlrk bayraklı tekneler yararlanabilmektedir Bu tanımlar

doğrultusunda Tuumlrkiyede faaliyet goumlsteren marinalar ve balıkccedilı barınakları youmlnetmeliği gereğince oumlzel yatlarında bulunduğu balıkccedilı barınakları araştırma

kapsamı iccediline dacirchil edilmiştir Araştırma kapsamında marina ve balıkccedilı barınağı

birlikte ifade edilmek istendiğinde yat limanı kavramı kullanılmış diğer hallerde marina ve balıkccedilı barınağı ifadeleri ayrı ayrı belirtilerek ifade

edilmiştir

4 GUumlVENLİK KAVRAMI Emniyet ve guumlvenlik kavramları ccediloğu zaman karıştırılmakta ve

birbirlerinin yerine kullanılabilmektedir Oumlyle ki oumlzel guumlvenlik şirketlerinin

tesisler iccedilin hazırladığı koruma ve guumlvenlik planı iccedilerisinde emniyet ve guumlvenlik oumlğeleri birbiriyle iccedil iccedile karışık halde maddelendirilmiştir Emniyet ve guumlvenlik

ayrımı ve guumlvenlik kavramının tanımı ise şoumlyledir

Emniyet insan hatası kazalar ve rastgele tehlikelerin oluşturduğu

tehditlerden uzak olma durumu olup Oumlnlem alınması gereken başlıca tehlikeler

doğal guumlccedillerin oluşturduğu potansiyel tehlikelerdir Guumlvenlik ise kaynağını

insanın bilinccedilli olarak zarar vermek iccedilin oluşturduğu tehlikelerden uzak olma durumunu anlatır ve muumlcadele konusu insanın oluşturduğu tehlikelerdir (Nas

2012 22)

5 İLGİLİ MEVZUAT KAPSAMINDA YAT LİMANLARINDA

GUumlVENLİK Yat limanlarında guumlvenlik kavramına ilgili mevzuatlarda guumlvenliğin

iccedileriği nasıl detaylandırıldığı ve guumlvenliğin sağlanmasından sorumlu kişilerin

goumlrev ve sorumlulukları ile işletme iccedili guumlvenlik talimatlarının nelerden oluştuğu

incelenmiştir

51 Deniz Turizmi Youmlnetmeliği Kapsamında Guumlvenlik

24072009 tarih ve 27298 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Deniz Turizmi Youmlnetmeliğinin 4F maddesinde deniz turizm tesisleri deniz turizmi araccedillarına guumlvenli bağlama karaya ccedilekme bakım onarım hizmetleri bu

araccedillarla gelen yolculara yeme iccedilme dinlenme eğlence konaklama gibi

hizmetlerden birkaccedilını veya tamamını sunan kruvaziyer gemi limanı yat limanı ccedilekek yeri rıhtım ve iskele gibi turizm tesisleri olarak tanımlanmıştır Bu

kapsamda guumlvenli bağlama hizmeti sunma yuumlkuumlmluumlluumlğuuml deniz turizmi

işletmesine verilmiştir Yine 24072009 tarih ve 27298 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Deniz Turizmi Youmlnetmeliğinin 201 maddesinde işletme

muumlduumlruumlnuumln yetki ve sorumlulukları başlığı altında deniz turizmi tesisi

işletmelerinde guumlvenlik duumlzen temizlik ve ccedilalışan personel arasındaki

koordinasyonun işletme muumlduumlruuml tarafından sağlanacağı belirtilerek guumlvenliğin sağlanması işletme muumlduumlruumlnuumln yetki ve sorumluluğu olarak tanımlanmıştır

Ayrıca yine işletme muumlduumlruumlnuumln yetki ve sorumlulukları başlığı altında 20Ccedil

maddesinde deniz turizmi tesislerinde huzur guumlven ve duumlzeni bozanları uyarmak ve herhangi bir sorun olması durumunda ilgili mercileri bilgilendirmek

yine deniz turizmi işletmesi muumlduumlruumlnuumln goumlrevidir

Marinalarda guumlvenliğin ne şekilde sağlanması gerektiği asgari

guumlvenlik şartları ya da ideal guumlvenlik oumlnlemlerinin nasıl olması gerektiği hususunda Deniz Turizmi Youmlnetmeliği kapsamında herhangi bir detay

bulunmamaktadır

52 Balıkccedilı Barınakları Youmlnetmeliği Kapsamında Guumlvenlik

13121996 tarih ve 22846 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Balıkccedilı Barınakları Youmlnetmeliğirsquonin 9 maddesinde barınak işletmecisi karadan

gelebilecek tehlikelere karşı sınırlarını tel ccedilit veya ihata duvarı ile belirlemek

gibi guumlvenlik oumlnlemleri almak giriş ccedilıkışları kontrol altında tutmakla ile sorumlu kılınmıştır Barınak işletmecisi bu amaccedilla aynı youmlnetmeliğin 9C

maddesine goumlre barınakta huzur guumlven ve emniyeti bozan gemiler ve kişileri

uyarmak ve gerekiyorsa muumllki idari amiri aracılığı ile barınağın dışına

ccedilıkarılmalarını sağlamakla ilgili gerekli muumldahalelerde bulunur denilmektedir

Yine aynı youmlnetmeliğin barınaktan yararlananların yuumlkuumlmluumlluumlkleri

başlığı altındaki madde 10B ifadesinde tekne muumlrettebatı sorumlu teknelerde

bulunan eşyaların kaybolmaması ccedilalınmaması veya hasara uğramaması konusunda gerekli tedbirleri almakla sorumlu tutulmuş ve gerekli hallerde

barınak işletmecisi tarafından oumlzel tedbirler alınması isteyebileceklerinden

bahsedilmiştir

Dolayısıyla guumlvenlik oumlnlemlerinin ne duumlzeyde olacağı ve alınacak

oumlnlemlerin detayları youmlnetmelik kapsamında bulunmamakla birlikte marinalara

goumlre ccedilok daha dezavantajlı bir durum da balıkccedilı barınaklarının oumlzel guumlvenlik şirketleri ile ccedilalışmamasıccedilalışamaması (ekonomik sebeplerden) ve buna binaen

gerekli guumlvenlik değerlendirmeleri fizibilite ve risk analizlerinin yapılmayarak

koruma ve guumlvenlik planı oluşturulmamasıdır

53 Oumlzel Guumlvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun Uygulanmasına

İlişkin Youmlnetmelik Kapsamında Guumlvenlik

07102004 tarih 25606 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan oumlzel

guumlvenlik hizmetlerine dair kanunun uygulanmasına ilişkin youmlnetmeliğin 7

maddesine goumlre bir tesisin guumlvenlik hizmeti valilik iznine tacircbi olmak kaydıyla

kendi iccedil buumlnyesinde kurabileceği guumlvenlik birimi ya da dış kaynak sağlayarak oumlzel guumlvenlik şirketlerince yapılabilmektedir Bu konuda seccedilim tesis işletmesine

bırakılmıştır


guumlvenlik hizmetlerine dair kanunun uygulanmasına ilişkin youmlnetmeliğin koruma ve guumlvenlik planları başlığı altındaki 12 maddede oumlzel guumlvenlik şirketlerinin

bu youmlnetmelik kapsamında hizmet verecekleri tesis ve alanlara ilişkin koruma

ve guumlvenlik planlarının bir oumlrneğini 30 guumln iccedilerisinde valiliğe vermeleri gerektiğinden bahsedilerek planda valiliğin gerekli goumlrmesi durumunda

değişikliğe gidilebileceği ya da tespit edilen yetersizliklerin giderilmesini

isteyebileceği belirtilmiştir

4072009 tarih ve 27298 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Deniz Turizmi Youmlnetmeliğirsquonde ya da 13121996 tarih ve 22846 sayılı Resmi Gazetede

yayınlanan Balıkccedilı Barınakları Youmlnetmeliğirsquonde detayı bulunmayan guumlvenlik

oumlnlemleri oumlzel guumlvenlik şirketinin guumlvenlik hizmeti sunacağı tesiste yaptığı koruma ve guumlvenlik planı dacirchilinde detaylandırılır

Bu plan iccedilerik bakımından 07102004 tarih 25606 sayılı Resmi

Gazetede yayınlanan oumlzel guumlvenlik hizmetlerine dair kanunun uygulanmasına

ilişkin youmlnetmeliğin koruma ve guumlvenlik planı fihristi başlığı altındaki 12 maddeye istinaden aşağıdaki oumlğeleri iccedilermektedir

a) Tesis veya alanların yerleşim planı (iccedil ve dış kroki guumlvenliğin devriye alanı

ve durduğu konum belirtilecektir)

b) Yangınlara karşı alınacak oumlnlemler ve yangın sonrası uygulanacak hareket

tarzı

c) Doğalgaz kaccedilağı ve yangınına karşı alınacak oumlnlemler ve hareket tarzı

ccedil) Elektrik kaccedilağı ve yangınına karşı alınacak oumlnlemler ve hareket tarzı

d) Hırsızlık eylemlerine karşı alınacak oumlnlemler ve hareket tarzı

e) Deprem ve doğal afetlerde alınacak oumlnlemler ve hareket tarzı

f) Sabotajlara karşı alınacak oumlnlemler sabotaj sonrası eylemcilerin kaccedilış

yollarında alınacak oumlnlemler ve ilgili mercilere verilecek bilgiler

g) Toplu eylemler karşısında uygulanacak hareket tarzı (bomba eylemine karşı

alınan oumlnlemler ve bombaya dokunulmayacak ibaresinin bulunması)

ğ) Hava ve deniz limanlarında meydana gelebilecek olaylara karşı alınacak

oumlnlemler ve olay sonrası uygulanacak hareket tarzı

h) Kurum kuruluş Tesis ve alanların cadde sokak ve diğer yollarla

bağlantılarının krokisi (dış kroki ve devriye alanı)

ı) İlgili kurum kuruluş ve genel kollukla irtibat kurma usulleri (ilgili karakol)

Yine koruma ve guumlvenlik planı fihristi dacirchilinde yukarıda belirtilen

hususlar haricinde plan hazırlanacak yerin uumlrettiği mal ya da hizmetin oumlnemi

boumllgenin coğrafi şartları guumlvenlik guumlccedillerine olan uzaklığı ve stratejik oumlnemine bağlı olarak değişiklik yapılabileceğini ifade ederek yukarıda belirtilen ana

başlıkların tesisin yapısına goumlre değişiklik goumlsterebileceğine işaret edilmiştir

Koruma ve guumlvenlik planında maddeleştirilmiş unsurlardan doğal gaz

elektrik deprem doğal afetler ve yangın ile ilgili maddeler emniyet kavramı iccedilerisinde değerlendirilebilecek kavramlardır Yat limanlarında guumlvenlik

kavramı iccedilerisinde değerlendirilebilecek hususlara yat limanlarında meydana

gelebilecek guumlvenlik sorunları başlığı altında değinilecektir

54 Marina İşletme Youmlnetmeliği Kapsamında Guumlvenlik

Marinalarda işletme youmlnetmelikleri Tuumlrkiyede marinaların kendine oumlzguuml birkaccedil oumlzelliğinin getirdiği farklılıklardan kaynaklanan farklar dışında

birbiri ile buumlyuumlk oranda aynı iccedileriğe sahiptirler Marina işletme youmlnetmelikleri

tekne sahibinin imzalamış olduğu bağlama ya da ccedilekme atma soumlzleşmesinin bir

eki olarak soumlzleşmelerde geccediler ve bahsi geccedilen soumlzleşmeleri imzalayan tekne sahibi aynı zamanda Marina İşletme Youmlnetmeliğirsquoni de kabul etmiş olur Marina

İşletme Youmlnetmeliği iccedileriği itibariyle muumlmkuumln olduğunca sorumluluk

almamaya ccedilalışan ve tekne sahibinin guumlvenlikle ilgili sorumluluklarına vurgu yapan niteliktedir

Marina İşletme Youmlnetmeliği 1C maddesine goumlre marina guumlvenlik

sahası olarak tanımlanan alan teknelerin bağlandığı ve kamuya accedilık alandan bir

guumlvenlik ccediliti veveya parmaklık peyzajla ayrılmış iskeleler rıhtımlar mendirekler dolgu alanları otoparklar yakıt istasyonu ve tekne ccedilekek yerlerini

ifade etmektedir 74 maddede ise guumlvenliğin denetlenmesi sorumluluğunu

marina muumlduumlruumlne vermiştir 118 maddesinde marina işletmesinin sağlamış olduğu guumlvenlik hizmetinin sadece caydırıcılık oumlzelliği taşıdığı bu nedenle

marinada teknenin veveya kayıtlı veya kayıtsız envanterindeki malzemenin

kısmen ya da tamamen ccedilalınması kaybolması hasar goumlrmesi ile tekne

sahibinin tekne muumlrettebatının ve tekne muumlşterilerinin yaralama oumllduumlrme ve

teroumlr olaylarından dolayı uğrayabileceği her tuumlrluuml maddi ve manevi zarar ziyan

ve hasar marina işletmesinin mali mesuliyet sigortası kapsamı dışında olduğu belirtilerek marina işletmesinin sorumluluğu altında olmadığı ifade edilmiştir

6 YAT LİMANINDA GUumlVENLİK HİZMETLERİ

Marinalar ve balıkccedilı barınaklarında meydana gelebilecek guumlvenlik

sorunları koruma ve guumlvenlik planı fihristi ve yaşanmış olaylar goumlz oumlnuumlnde

bulundurulduğunda aşağıdaki gibi sıralanmıştır (AEM Koruma ve Guumlvenlik Planı Fihristi 2015) hırsızlık sabotaj toplu eylemler teroumlr eylemleri yat

limanı guumlvenlik sahasına izinsiz girişler adam yaralama cinayet ve kaccedilakccedilılık

Bu tehditlere karşı alınabilecek guumlvenlik hizmetlerinin şekli kanun kapsamında

belirlenmiştir


guumlvenlik hizmetlerine dair kanunun uygulanmasına ilişkin youmlnetmeliğin

7maddesine goumlre tesis guumlvenliği kurum ve kuruluşlar buumlnyesinde oumlzel guumlvenlik birimi kurulmasına ya da bu hizmetin guumlvenlik şirketlerine goumlrduumlruumllmesi

suretiyle iki şekilde yapılabilir

61 Marinalarda Guumlvenlik Hizmetleri

Marinalar oumlzel guumlvenlik hizmeti iccedilin dış kaynak kullanımı yaparak

oumlzel guumlvenlik şirketlerinden yararlanmaktadır Oumlzel guumlvenlik hizmeti veren

şirket koruma ve guumlvenlik planı dacirchilinde marinanın guumlvenlik değerlendirmesini yapar Guumlvenlik değerlendirmesi yat limanı tesisine youmlnelik

iccedileriden veveya dışarıdan gelebilecek her ccedileşit eyleme karşı fizibilite ve

guumlvenlik risklerinin analizleri ile belirlenen bu risklerin değerlendirmesini iccedileren tespiti iccedilermektedir Fizibilite etuumlduuml proje hakkında keşif aşamasıdır

Guumlvenlik fizibilite ccedilalışması başarılı bir guumlvenlik hizmetine ulaşmanın

alternatiflerini ve metotlarını tespit ve analiz ederek en iyi guumlvenlik modelini

tespit edecek bakış accedilısının daraltılmasını sağlar Guumlvenlik fizibilite ccedilalışması sonucunda elde edilen ccedilerccedileve ccedilalışma ile nasıl ilerleneceği ve nelerin guumlvenlik

projesine dacirchil edileceği konularında yol goumlstererek kapsam ve duumlzeyi belirler

Guumlvenlik risk analizi ise guumlvenlik risklerinin ve bu risklerin oumllccedileklerinin ve tedbir alınması gereken alanların belirlenmesi suumlrecidir

(wwwispozelguvenlikcomtr)

Tuumlm bu ccedilalışmalardaki amaccedil marina işletmesinde uygulanacak

guumlvenlik uygulama doumlnguumlsuumlnuuml (bkz Şekil 1) belirlemek ve işlerlik kazandırmak iccedilindir

Şekil 1 Guumlvenlik Uygulaması Doumlnguumlsuuml

Kaynak wwwispozelguvenlikcomtr

Koruma ve sağlamlaştırma aşaması gerekli guumlvenlik oumlnlemlerin alınıp tedbirlerin arttırılarak sağlamlaştırmanın yapıldığı aşamadır Hazırlık

aşamasında alınan tedbirler dışında meydana gelebilecek olayların neler

olabileceği belirlenir ve alternatif guumlvenlik oumlnlemleri alınır Tespit aşaması mevcut işletme iccedili akışın izlenerek şuumlpheli goumlruumllen bir durumların tespitidir

Muumldahale aşaması guumlvenlik olayına muumldahale edilerek gerekli proseduumlruumln

yerine getirilmesi ifade eder İyileştirme aşaması ise meydana gelen olayın olası

etkisini azaltmak ya da muumlmkuumlnse bu tuumlr olayların oumlnlenmesi iccedilin gerekli oumlnlemlerin alınarak mevcut durumun iyileştirilmesidir


Bu kapsamda goumlrevli personelin başlıca goumlrev ve sorumlulukları

aşağıdaki gibidir (wwwispozelguvenlikcomtr)

a) Tekne Sahipleri muumlrettebat ve misafirlerin marina işletme youmlnetmeliğine uygun davranmasını temin etmek

b) Demirlemiş olan teknelerin guumlvenliğinin sağlanması

c) Marina giriş ccedilıkış kontrolleri ile birlikte giriş ccedilıkış yapanların kayıt altına

alınması işlemi d) Guumlmruumlğe tabi uumlruumlnlerin guumlmruumlk muhafaza memurları ile birlikte ccedilalışmak

uumlzere kontrolsuumlz giriş ve ccedilıkışının oumlnlenmesi

e) Halka accedilık alanlardan marina yapısındaki kontrolluuml noktalara izinsiz girişlerin engellenmesi

f) Marina tesisinin teroumlr sabotaj ve adi ve profesyonel hırsızlık ve diğer

succedillara karşı korunması

g) Tekne sahipleri ve diğer marina kullananları iccedilin her tuumlrluuml youmlnlendirme ve danışma hizmeti

Marinalarda guumlvenlik hizmetlerinin başlıca amacı caydırıcılıktır Guumlvenlik personeli marina youmlnetiminin duumlzenlediği aralıklarla yaya devriye

yaparak marina sahasındaki kritik noktaları kontrol ederek bu noktalara tur

kontrol sistemi kapsamında kullandıkları dijital kalem ile boumllgenin kontrol edildiğini goumlsteren işaretlemeleri yaparlar Guumlvenlik personeli marina işletme

youmlnetmeliğine aykırı herhangi bir durumda yat limanı youmlnetimi ve guumlvenlik

personeli ortak iletişimi sağlayan karasal telsizlerle olayı bildirir ve gerekli muumldahaleleri yapar Gerccedilekleşen olayın niteliğine goumlre guumlvenlik raporu

duumlzenlenerek tutanak halinde marina youmlnetimine iletilir Guumlvenlik raporunda

olayın tuumlruuml tarihi saati ve gelişimi detaylandırılarak imza altına alınır Bu rapor

hem olayların kayıt altına alınarak incelenmesi hem de ileride oluşabilecek guumlvenlik risklerinin oumlnlenmesi iccedilin bir kopyası guumlvenlik ofisi kayıtlarına

alınmak uumlzere marina youmlnetimince saklanır İlgili youmlnetmeliklerde herhangi bir

detayı ya da standardı bulunmadığından ve tesisin oumlzelliklerine goumlre değişiklik goumlsterdiğinden guumlvenlik oumlnlemleri ve guumlvenlik personelinin yapılanması buumlyuumlk

oranda marina işletmesinin inisiyatifindedir

Guumlvenlik personelinin sayısı ve bulundukları noktalar doumlnemsel olarak

değişiklik goumlsterebilir Marinanın mevcut giriş ccedilıkışlarının haricinde ccedilekek sezonu doumlneminde ekstra personele ihtiyaccedil olabilir Ccedilekek sezonu doumlneminde

teknelerin kayıtlı demirbaşlarının tamir ya da başka sebeplerden marina dışarına

ccedilıkarılması esnasında marina youmlnetimince duumlzenlenen malzeme teslim tutanağının bir nuumlshası yine guumlvenlik ofisindeki kayıtlara dacirchil edilir Oumlzellikle

yabancı bayraklı teknelerin demirbaşlarına kayıtlı malzemelerin dışarı

ccedilıkarılması ya da dışarıdan yabancı bayraklı teknelere gelen guumlmruumlkluuml

malzemelerin marina sahasına girişi esnasında guumlmruumlk işlemleri kontrol edilir Tuumlm bu işlemler sırasında marina youmlnetiminin de onayı ile guumlvenlik personeli

teslim alınan ya da teslim edilen malzeme ile ilgili yapılacak işlemin son

safhasına kadar takip eder ve gerekli goumlrduumlğuuml guumlvenlik oumlnlemlerini alır

Marina ortak kullanım alanı olarak tanımlanan ve sadece tekne sahiplerinin değil dışarıdan marina iccedilerisindeki restoran bar alışveriş merkezi

vb işletmelere gelen muumlşterilerinde kullanabildiği alanda guumlvenlik personeli

yaptığı yaya devriyelerle muumlşterilerin marina işletme youmlnetmeliğine aykırı davranışları olup olmadığını tespit eder Ortak kullanım alanında meydana

gelebilecek olaylar genellikle hırsızlık ve muumlşteriler arasında ccedilıkan

anlaşmazlıklar sonucu meydana gelebilecek darp ya da adam yaralama gibi

succedillardır Oumlnlenemeyen benzer bir olayda guumlvenlik personeli delilleri muhafaza ederek kurumun bağlı olduğu kolluk kuvvetine haber verir Marina guumlvenlik

sahası olarak tanımlanan teknelerin bağlı bulunduğu ve birccedilok marinada ortak

kullanım alanıyla arasında ccedilit ve kartlı geccediliş noktaları olan alanlara izinsiz geccediliş

olması durumunda ise guumlvenlik personeli gerekli muumldahaleyi yaparak marina

youmlnetimine rapor eder

62 Balıkccedilı Barınaklarında Guumlvenlik Hizmetleri

Balıkccedilı barınakları ise genelde buumltccedilelerinin kısıtlı olması sebebiyle oumlzel guumlvenlik şirketlerinden yararlanamamakta oumlzel guumlvenlik personeli

ccedilalıştıramamaktadır Barınaklarda goumlruumllen uygulama sadece barınak girişinde

bekccedililik edecek oumlzel guumlvenlik belgesi olmayan kişilerin barınaktaki teknelere goumlzcuumlluumlk ederek koruması şeklindedir Balıkccedilı barınaklarında guumlvenlik

hizmetleri ise marinalara goumlre ccedilok daha yetersiz duumlzeydedir Balıkccedilı

barınaklarının birccediloğunda herhangi bir guumlvenlik hizmeti yokken bazılarında bekccedili veya ccedilit bulunmakta ccedilok azında guumlvenlik kameraları bulunmaktadır

Birccedilok balıkccedilı barınağında guumlvenlik hizmeti ya da oumlnlemi şoumlyle

dursun alt ve uumlst yapı yeterli duumlzeyde değildir Bu konuya DTO 2013 yılı deniz sektoumlruuml raporunun Tuumlrkiye su uumlruumlnleri raporu başlığı altında balıkccedilı

barınaklarımızın bir kısmında istenilen alt ve uumlst yapıların bulunmadığına

değinilmiştir (DTO 2013)

7 YAT LİMANLARINDA GUumlVENLİK OumlNLEMLERİ

Yat limanlarında sadece guumlvenlik personeli ya da bekccedili

bulundurulması guumlvenliğin sağlanması accedilısından yeterli değildir Teknolojik imkacircnlardan yararlanarak guumlvenlik personelinin daha etkin ve verimli

ccedilalışmasını sağlanabilir Bu kapsamda yat limanlarında alınabilecek uumlst yapısal

ve teknolojik oumlnlemler ve bunların oumlzellikleri incelenecektir

71 Guumlvenlik Ccedilitleri

Guumlvenlik ccedilitleri marinalar ve bazı balıkccedilı barınaklarında marina guumlvenlik sahası tanımı iccedilerisine giren tekne bağlama alanını ortak kullanım

alnından ayırmak iccedilin kullanılırlar Yuumlkseklikleri ortalama bel hizasında ve

belirli noktalardan bağlama alanına girişe imkacircn verecek kartlı geccediliş noktaları

olabilir Guumlvenlik ccedilitleri uumlzerinden atlanarak bağlama sahasına giriş iccedilin kolay bir engel olmasına rağmen ortak kullanım alanı muumlşterileri iccedilin onlara ayrılmış

alanın bittiğini hatırlatan psikolojik bir engeldir

72 Araccedil Altı İzleme Sistemi

Şekil 2 Araccedil Altı İzleme Sistemi

Kaynak wwwaissecuritysolutionscom

Marina girişinde araccedilların altlarının kontroluumlnuumln yapılması (bkz Şekil

2) ciddi sonuccedilları olabilecek teroumlr eylemlerinin oumlnlenmesi iccedilin oldukccedila oumlnemlidir

73 Plaka Tanıma Sistemi

Şekil 3 Plaka Tanıma Sistemi

Kaynak wwwplatarcomtr

Plaka tanıma sistemi (bkz Şekil 3) konvansiyonel kamera

kullanılması durumunda 10 metre mesafeden yuumlksek ccediloumlzuumlnuumlrluumlkluuml kamera

kullanılması durumunda 25 metre mesafeden plaka tanıma yaparak sisteme

kaydedebilmektedir Bu sistem yat limanı girişinde tekne sahibi personel ya da ortak kullanım alanı muumlşterisi aracını ayırt ederek gerekli durumlarda araccedilların

marina iccedilerisindeki durumuna da muumldahale etmeyi sağlar Yat limanına girişi

youmlnetimce yasaklanmış ya da daha oumlnce şuumlpheli goumlruumllen araccedillar tekrar giriş yaptıklarında ise uyarı vererek guumlvenlik personelinin gerekli muumldahaleyi

yapmasını sağlar (wwwplatarcomtr)

74 Guumlvenlik Kameraları

Yat limanlarında guumlvenlik kameraları yat limanı youmlnetimi tarafından

belirlenen noktalara kurulmaktadır Guumlvenlik personeli kameraları izleyerek herhangi bir olay durumunda yaya devriyedeki arkadaşını olaya muumldahale iccedilin

youmlnlendirebilir Guumlvenlik kameraları tekne sahipleri ve ortak kullanım alanı

muumlşterilerinin oumlzel hayat ve mahremiyetine zarar vermeyecek noktalara kurulmalıdır Herhangi bir guumlvenlik olayı olmaması halinde kayıtlar tekne

sahipleri dacirchil herhangi uumlccediluumlncuuml şahıslarla paylaşılmamalı sadece kolluk

kuvvetlerinin olay incelemesi iccedilin kullanılmalıdır Ayrıca kameraların gece goumlruumlş yakınlaştırma yatay ve dikey hareket etme oumlzelliklerine sahip olması yat

limanı guumlvenliği iccedilin bir artı olma niteliğindedir

75 Ccedilit Titreşim Sensoru

Şekil 4 Ccedilit Titreşim Sensoru


Ccedilitlerde meydana gelebilecek titreşimin sensor vasıtası (bkz Şekil 4)

ile algılanarak ve titreşimin meydana geldiği tam nokta belirlenerek yaya

devriye ya da guumlvenlik kameraları sayesinde o nokta kontrol edilebilmektedir (wwwaissecuritysolutionscom)

76 Hareket Sensoru

Şekil 5 Hareket Sensoru

Kaynak wwwaissecuritysolutionscom Volumetrik (hacimsel) ve mikro dalga boylarının kullanarak

korunması planlanan alana girenin tam yerini belirleyen sistemlerdir (bkz Şekil

5) Ccedilit kullanılmasının uygun olmadığı ya da muumlşterinin kendisini daha oumlzguumlr hissetmesinin oumlngoumlruumllduumlğuuml alanlar iccedilin uygun guumlvenlik ccediloumlzuumlmlerinden biridir

77 Deniz Altı Radarı

Şekil 6Deniz Altı Radarı


Deniz altı radarı (bkz Şekil 6) su altından gelebilecek tehlikelere karşı

kullanılabilecek guumlvenlik oumlnlemlerinden biri olup deniz altındaki cismin tuumlruumlne goumlre ayrım yapabilen ve buna goumlre alarm verebilen sistemlerdir

78 Aydınlatma Yat limanı sahasında aydınlatma kullanıldığı alana goumlre guumlccedilluuml ya da

loş aydınlatma olabilir Ana girişler ve kritik noktalarda t kollu aydınlatma

direkleri ya da projektoumlrlerden yararlanılabilir İskele ve rıhtımlarda servis

kutularının aydınlatmaları kullanılabilir

79 Kartlı Giriş Kapıları Ccedilit kullanılan marinalarda iskelelerin girişinin tek bir noktadan

guumlvenlik accedilısından avantaj sağlamaktadır Ancak yat limanının yapısına goumlre bu

duruma uymayan yat limanları ccediloğunlukta olmakla birlikte bu durumda her

iskele ya da ara geccediliş noktasında kartlı geccediliş kapıları (bkz Şekil 7)

kullanılmalıdır Kartlı geccediliş ile bağlama alanına sadece tekne sahipleri tekne

sahiplerinin onay verdiği yakınları ve tekne yetki belgesi olan tekne muumlrettebatına geccediliş hakkı verilmektedir Dolayısıyla bağlama alanına yat

limanına dışarıdan gelen muumlşterilerin izinsiz girişleri engellenmiş ya da en aza

indirgenmiş olur

Şekil 7 Kartlı Giriş Kapıları

Kaynak wwwwestcountrygatescouk

710 Radyo Frekanslı (RFID) Tekne Tanıma ve Takip Sistemi Yat limanlarındaki teknelerin giriş ccedilıkışlarının takip edilmesi liman

personeli ve marina ofis koordinasyonu ya da guumlnluumlk tekne sayımları ile

yapılmaktadır Bu youmlntem yoğun doumlnemlerde aksaklıklara yol accedilabilmekte aynı zamanda guumlvenlik acısından olumsuz bir durum oluşturmaktadır Rfid

(RadioFrequencyIdentification) tekne takip sistemi (bkz Şekil 8) ile yat

limanındaki teknelerin goumlvdelerine yapıştırılan rfid etiketlerin sabit ya da mobil terminaller ile okunarak teknenin giriş ccedilıkışlarının anında kayıt altına

alınabilmesini ve guumlvenlik accedilısından bir sorun olduğunda hızlı muumldahaleyi

sağlar Sistem aynı zamanda kolluk kuvvetlerinin sorgusunda geriye doumlnuumlk ve

anlık rapor verilebilmektedir

Şekil 8 Rfid Tekne Tanıma ve Takip Sistemi

Kaynak wwwsensmarinecom

711 Yuumlz Tanıma Sistemleri Tekne sahipleri iccedilin ayrılmış alanlara kartlı geccedilişi zamanla kartın

kaybolması ya da sistemdeki aksaklıklardan dolayı tekne sahiplerinde

memnuniyetsizlik oluşturabilmektedir Yuumlz tanıma sistemleri tekne sahiplerinin

herhangi bariyer ya da kapıyı dokunmadan accedilmasını sağlamakta ve aynı

zamanda yuumlksek guumlvenlik sağlamaktadır Oumlzellikle turizm hizmeti kapsamında muumlşteriyi daha oumlzguumlr hissettirerek muumlşteri memnuniyetini sağlayacak teknolojik

oumlnlemlerden biridir (wwwhanvonyuztanimacom)

8 ARAŞTIRMANIN AMACI

Nitel araştırma youmlnteminin esnekliği ve akıcılığı bu youmlntemi

insanların tecruumlbelerini ve yorumlarını anlamaya uygun bir youmlntem haline getirmektedir Nitel veri toplama aracı yalnızca ldquonerdquo sorusunu sormaz Aynı

zamanda ve daha oumlnemlisi ldquoaccedilıklardquo ldquonedenrdquo ldquosuumlreccedil nedirrdquo ldquooumlnemi nedirrdquo gibi

sorular ve ifadeler kullanarak olayları durumları derinlemesine inceler (Hesse-

Biber ve Leavy 2005 28rsquoden aktaran Atik 201392)

Bu araştırma yat limanlarında meydana gelebilecek guumlvenlik

accedilıklarının tespiti mevcut guumlvenlik oumlnlemlerinin incelenmesi ve yat limanı

guumlvenliği uygulamalarının nasıl geliştirilebileceğine dair sorulara yanıt bulmak amacıyla yapılmıştır Tekne sahiplerinin teknelerinin bağlı bulunduğu yat

limanlarındaki guumlvenlik algısının ne youmlnde olduğu incelenmiş tekne

sahiplerinin goumlruumlş ve tecruumlbelerinden yararlanarak mevcut durum anlamlandırılmıştır

Yat limanlarındaki guumlvenlik hizmeti imkanlarının karşılaştırılarak

aralarındaki farklılıklar ya da benzerliklere goumlre yaşanan olayların değişiklik goumlstermesi guumlvenlik hizmetinin sağlayabildiği caydırıcılık roluuml uumlzerinde fikir

sağlanmasına sebep olduğu gibi tekne sahiplerinin goumlruumlşleri de asgari guumlvenlik

oumlnlemlerinin neler olması gerektiği istikametinde fikir vermiştir

9 ARAŞTIRMANIN YOumlNTEMİ

Araştırma kapsamında veri toplama youmlntemi olarak nitel araştırma

youmlntemlerinden yapılandırılmamış goumlruumlşme tekniği kullanılmış goumlruumlşmeler

03112015 ve 04112015 tarihlerinde yapılmıştır Goumlruumlşmeler sırasında notlar

tutulmuştur Ccedilalışmanın oumlrneklemini Ccedileşme yarımadasındaki yat limanlarının tamamı oluşturmaktadır Ccedilalışmanın oumlrnekleminin Ccedileşme yarımadasındaki yat

limanları olarak seccedililmesinin sebepleri arasında zincir marina işletmeleri uumlyesi

işletmelerin yanı sıra butik marinaların bulunması ve balıkccedilı barınaklarının guumlvenlik oumlnlemleri arasında farklılıkların bulunmasıdır Boumlylelikle

farklılıklardan elde edilecek verilerin ortak noktalarının izlenerek doğru

sonuccedillara ulaşılması hedeflenmiştir

Ccedilalışmanın oumlrneklemi olan Ccedileşme yarımadasındaki yat limanlarındaki

tekne sahipleri ve yat personeli ile goumlruumlşuumllmuumlş (bkz Tablo 1) yat

limanlarındaki guumlvenlik kavramı ile ilgili fikirleri alınmış yaşadıkları succedil teşkil eden olaylar uumlzerine konuşulmuştur Katılımcılar ile yapılan her bir goumlruumlşmenin

suumlresi 20 dakikadır Goumlruumlşmelerle ilgili sorular yapılandırılmamış olmasına

rağmen sektoumlr tecruumlbesine bağlı goumlzleme dayalı bilgilere goumlre şekillenmiş verilen cevaplara goumlre de yeni sorular şekillenmiştir

Tablo 1 Katılımcılar

Katılımcı Goumlrev Tecruumlbe Yaş Eğitim Koumlken Katılımcı 1 Balıkccedilı 15-20 35-40 İlkokul Balıkccedilılık Katılımcı 2 Balıkccedilı 15-20 35-40 İlkokul Balıkccedilılık Katılımcı 3 Kaptanı 10-15 35-40 Uumlniversite Denizcilik Katılımcı 4 Gemici 0-5 20-25 Lise Denizcilik Katılımcı 5 Tekne Sahibi 0-5 40-45 Lise Diğer Katılımcı 6 Tekne Sahibi 10-15 45-50 Lise Diğer Katılımcı 7 Kaptanı 15-20 45-50 İlkokul Denizcilik Katılımcı 8 Gemici 5-10 30-35 Lise Balıkccedilılık Katılımcı 9 Koop Bşk 25-30 50-55 İlkokul Balıkccedilılık

Katılımcı 10 Balıkccedilı 10-15 30-35 İlkokul Balıkccedilılık Katılımcı 11 Balıkccedilı 10-15 35-40 İlkokul Balıkccedilılık

Katılımcı 12 Tekne Sahibi 0-5 40-45 Uumlniversite Diğer

10 ARAŞTIRMANIN BULGULARI

Araştırma kapsamında goumlruumlşuumllen 12 yat limanı muumlşterisinden 5i

balıkccedilı teknesi sahibi olmakla bunlardan 1 tanesi aynı zamanda balıkccedilı kooperatifi başkanıdır 3 tanesi tekne sahibi 2si oumlzel yat kaptanı ve 1i

gemicidir Katılımcıların ortalama sektoumlr tecruumlbesi 15 senedir 3uuml diğer sektoumlr

koumlkenli 3uuml denizcilik sektoumlruuml 6sı balıkccedilılık sektoumlruuml koumlkenlidir 6sı ilkokul 4uuml lise 2si uumlniversite mezunudur

Araştırma kapsamında Ccedileşme yarımadasındaki 4 adet marina ve 4 adet balıkccedilı barınağı işletmesinde ne gibi guumlvenlik oumlnlemlerinin alındığının

tespitine youmlnelik sorular kapsamında marinaların oumlzel guumlvenlik personeli

ccedilalıştırdığı kamera ccedilit kartlı giriş kapıları gibi guumlvenlik oumlnlemleri aldıkları

tespit edilmiştir Bazı balıkccedilı barınaklarında guumlvenlik kamerası sisteminin yeni hayata geccedilirildiği ancak bazı balıkccedilı barınaklarında ise hiccedilbir guumlvenlik oumlnlemi

ve hizmetinin olmadığı tespit edilmiştir

Yaşanmış succedil teşkil eden herhangi bir olay olup olmadığına varsa oluş

biccediliminin ne olduğunu anlamaya youmlnelik soruya verilen cevaplarda marinalarda

olan olayların basit tekne malzemesinin ccedilalınmasıkaybolması ve bağlama alanına izinsiz girişler şeklinde olduğu goumlruumllmuumlştuumlr En azından guumlvenlik

kamerası ve ccedilit oumlnlemleri almış balıkccedilı barınaklarının ise bu oumlnlemlerin

olmadığı barınaklara goumlre daha guumlvenli olduğu algısı katılımcıların ortak

goumlruumlşuumlduumlr Genel olarak yat limanlarındaki guumlvenlik oumlnlemi seviyesine goumlre yaşanan olayların ters orantılı olduğu goumlzlemlenmiştir

Yaşanan guumlvenlik sorunlarının ccediloumlzuumlmuuml iccedilin tavsiyeleri sorulan katılımcılardan balıkccedilı barınağında bağlama yapan tekne sahipleri gelir

kalemlerinin yetersizliğinden dolayı devletin finansman desteği yapması

gerektiğine vurgu yapmışlar kaymakamlığın guumlvenlik ile ilgili toplantı yaparak

alınması gereken oumlnlemleri goumlruumlştuumlklerini ancak finansman desteği konusunda yardıma ihtiyaccedilları olduklarını ifade etmişlerdir Aynı sorunun marinada

teknelerini bağlayan muhatapları daha ccedilok ortak alanların bağlama sahasına

yakınlığından kaynaklanan izinsiz girişler olduğunu bildirmiş ve kartlı geccediliş sistemi yanı sıra yuumlz tanıma sistemlerinin faydalı olabileceğini belirtmişlerdir

Ayrıca ciddi teroumlr eylemlerinin oumlnlenmesi accedilısından marina işletmesinin

guumlvenlik hizmetlerinin yeterli olmadığı ifade edilmiş araccedil altı izleme sistemi gibi daha teknolojik oumlnlemlerden yararlanılması gerektiği ifade edilmiştir

11 SONUCcedil

Balıkccedilı barınaklarında guumlvenlik oumlnlemlerinin marinalara goumlre yetersiz

olduğu hatta bazılarında hiccedilbir guumlvenlik oumlnleminin olmadığı goumlruumllmuumlştuumlr

Bunun başlıca sebepleri barınakların ilgili su uumlruumlnleri kooperatifi tarafından kiralanmasının getirdiği maliyetin yanı sıra bazı balıkccedilı barınakları iccedilin ek gelir

kaynağı olan oumlzel tekne bağlama bedeli girdisinden yararlanamayacak durumda

olmasıdır Oumlzel tekne kabul edemeyecek kadar yoğun balıkccedilı teknesi bağlanmış

barınaklar iccedilin tek gelir kaynağı tutulan balığın bedeline kooperatif tarafından belirlenmiş komisyon oranı ve balıkccedilı teknelerinin oumldediği oumlzel teknelere goumlre

ccedilok daha az olan bağlama bedelleridir

Ekonomik kaynakları sınırlı olan barınak işletmesinin guumlvenlik

hizmeti iccedilin bekccedilioumlzel guumlvenlik goumlrevlisi istihdam etmesi ya da barınağı diğer

teknolojik guumlvenlik oumlnlemler ile donatması balıkccedilılara ekstra ekonomik yuumlk

getirmektedir

Ayrıca balıkccedilı barınaklarının yetersiz alt ve uumlst yapısının guumlvenliği

etkileyen aydınlatma giriş kapısı duvar ya da ccedilit ve benzeri oumlğelerinin

iyileştirilmesi iccedilin gereken onay 4 bakanlığın ayrı ayrı incelemesi ve onayından sonra gerccedilekleştiğinden bahsi geccedilen iyileştirme ve tamamlamaların yapılması

gibi buumlrokratik işlemler barınak işletmesi youmlnetiminin etkinliğini

engellemektedir Nitekim 20102005 tarih ve 25972 sayılı Resmicirc Gazetede

yayınlanan Maliye Bakanlığının 300 sıra numaralı Milli Emlak Genel Tebliğinin F8 maddesinde alt ve uumlst yapısı bulunmayan ya da eksik barınaklar

iccedilin barınak işletmecisinin talebi doğrultusunda yapılacak değişiklikler

bakanlığımız Tarım ve Koumly İşleri Bakanlığı ile Ulaştırma Bakanlığının uygun goumlruumlşuumlne istinaden Balıkccedilı Barınakları Youmlnetmeliğinin 7 maddesinde yer alan

esaslar doğrultusunda ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu uyarınca Bayındırlık ve İskacircn

Bakanlığınca değerlendirileceği ifade edilmektedir

Balıkccedilı barınaklarındaki guumlvenliğin yetersiz olmasından kaynaklanan

hırsızlıklar barınakların başlıca sorununu oluşturmaktadır Hırsızlık olaylarının

daha ccedilok kıccediltan takma deniz motorlarının balık bulucuların ve diğer elektronik

donanımların ccedilalınması olduğu anlaşılmaktadır Bunun yanı sıra kuumlccediluumlk bot ya da teknelerin ccedilalınması olaylarının da yaşandığı kaydedilmiştir

Oumlzel tekne bağlayarak gelir elde edebilen balıkccedilı barınakları bekccedili ya

da guumlvenlik kamerası gibi oumlnlemleri daha kolay alabilmektedir Asgari duumlzeyde sayılabilecek bu oumlnlemleri alan barınaklarda hırsızlık olaylarının olduğuna dair

bir veri elde edilmemiştir Buradan asgari duumlzeyde de olsa bekccedili ve guumlvenlik

kamerası hizmetini sunan balıkccedilı barınaklarının nispeten caydırıcılık sağladıkları duumlşuumlnuumllmektedir

Marinalarda guumlvenlik hizmetleri marina youmlnetiminin maddi olanakları

ccedilerccedilevesinde ve gerekli goumlruumllduumlğuuml duumlzeyde yapılmaktadır Balıkccedilı barınaklarına goumlre daha iyi guumlvenlik oumlnlemlerinin alındığı marinalarda yaşanan guumlvenlik

olayları genelde basit tekne malzemesi sayılabilecek hortum fırccedila ve benzeri

malzemenin ccedilalınmasıkaybolması şeklinde olduğu anlaşılmaktadır

Bazı tekne sahipleri tatillerini geccedilirmek iccedilin geldikleri yatlarında

oumlzguumlrluumlk alanlarını kısıtlayacak duumlzeyde guumlvenlik oumlnlemleri

istemeyebilmektedirler Bu nedenle marinaların daha ccedilok teknolojik guumlvenlik oumlnlemlerine ağırlık vermesi guumlvenlik seviyesini arttıracağı gibi tekne

sahiplerinin de oumlzel hayat ve mahremiyetleri konusunda daha az etkilenmiş

olduklarını hissettirebilir

Marinalardaki ticari alanların tekne bağlama alanı ile iccedil iccedile olması

bağlama alanına izinsiz girişlere teknelerin uumlzerine ccedilıkılmasına yol

accedilabilmektedir Marinanın uumlst yapı oumlzellikleri ve imar planının inşa oumlncesi guumlvenlik accedilısından analiz edilmesi genel marina guumlvenliği accedilısından faydalı

olabilir

Marinalardaki guumlvenlik hizmetlerinin balıkccedilı barınaklarına goumlre daha

iyi olmasına rağmen teknolojik accedilıdan yetersiz olması konuyla ilgili tekne

sahiplerinde olası teroumlr bombalı eylem gibi olayların meydana gelmesi

duumlşuumlncesini oluşturabilmektedir Araştırmaya konu olan hiccedilbir yat limanında

araccedil altı kontrol sistemi ya da plaka takip sisteminin olmaması karadan meydana gelebilecek saldırılara karşı accedilık olduklarını goumlstermektedir Aynı

şekilde araştırmaya konu olan yat limanlarında deniz altı radar sistemi de

olmadığından deniz altından gelebilecek her tuumlrluuml tehdide karşı korumasız durumdadırlar

Oumlte yandan marina işletme youmlnetmeliğinin marina işletmesinin tekne

ve tekne malzemesinin ccedilalınmasından tekne muumlrettebatının yaralanması oumllduumlruumllmesi ve teroumlr olaylarından sorumlu tutulamayacağını ifade eden 118

maddesi 28042010 tarih ve 27565 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Deniz

Turizmi Youmlnetmeliği Uygulama Tebliğinin 5Ccedil maddesince işletme iccedil talimatı

olarak tanımlanmakta ve bakanlık tarafından onaylanmaktadır

Ancak bu youmlnetmelik huumlkuumlmleri marinaların uumlst duumlzey teknolojik

guumlvenlik oumlnlemlerini alması iccedilin bir engel oluşturmamakta sadece yaşanabilecek bir olayın hukuki boyutunda marina youmlnetiminin sorumluluğunu

tanımlamaktadır

Genel olarak yat limanlarında yaşanan guumlvenlik olaylarının

oumlnlenebilmesi ya da en aza indirilebilmesi iccedilin deniz turizmi youmlnetmeliğinde ve

balıkccedilı barınakları youmlnetmeliğinde asgari guumlvenlik standartlarının tanımlanması

ve oumlzellikle balıkccedilı barınakları işletmelerinin yetkili devlet organları tarafından ekonomik ve uumlst yapısal anlamda desteklenmesi gerekmektedir Marinalarda

nispeten daha iyi olan guumlvenlik oumlnlemleri de daha teknolojik guumlvenlik oumlnlemleri

ile daha caydırıcı olabileceği gibi ciddi guumlvenlik olaylarının meydana getireceği

zararı en aza indirgeyebilir

KAYNAKCcedilA AEM (Ankara Emniyet Muumlduumlrluumlğuuml) (2015) ldquoKoruma ve Guumlvenlik Planı

Fihristirdquo wwwankarapoltrdosyalarornek_koruma_planidoc Erişim

17122015 Ais Security Solutions (2015) ldquoPort Harbor

Securityrdquohttpwwwaissecuritysolutionscomport-harbor-securitypdf

Erişim Tarihi 23122015

Ais Security Solutions (2015) ldquoAraccedil Altı İzleme Sistemirdquo httpwwwaissecuritysolutionscomport-harbor-securitypdf


American Society of Civil Engineers (2012) ldquoPlanning and Design Guidelines for Small Craft HarborsrdquoAmerican Society of Civil Engineers

Publications Virginia

Atik O (2013) ldquoTakım Liderliğinin Mesleki Kuumlltuumlr Youmlnuumlnden İncelenmesiGemi Kaptanları Uumlzerine Bir Araştırmardquo Dokuz Eyluumll

Uumlniversitesi Yayınları İzmir

ECMA (European Commission Maritime Affairs) (2015) ldquoBlue

GrowthStudyrdquohttpeceuropaeumaritimeaffairspolicycoastal_tourismindex_enhtm Erişim Tarihi 19122015

Havon Yuumlz Tanıma (2015) ldquoYuumlz Tanıma Sistemirdquo

wwwhanvonyuztanimacomindexhtml Erişim Tarihi 15122015 Hesse-Biber SN ve Leavy P (2006) ldquoThePractice of Qualitative

ResearchrdquoLondon Sage Publications

İMEAK Deniz Ticaret Odası (2009) ldquoDeniz Sektoumlruuml Raporurdquo httpwwwdenizticaretodasiorgtrSayfalarsektor-

raporuaspxErişim Tarihi 11012015

İMEAK Deniz Ticaret Odası (2013) ldquoDeniz Sektoumlruuml

RaporurdquohttpwwwdenizticaretodasiorgtrSayfalarsektor-raporuaspxErişim Tarihi 11122015

ISP Oumlzel Guumlvenlik AŞ (2013)ldquoMarina Guumlvenlik

Hizmetlerirdquohttpwwwispozelguvenlikcomtrmarina-guvenlik-hizmetleri Erişim Tarihi 26112015

ISP Oumlzel Guumlvenlik AŞ (2011) ldquoGuumlvenlik Fizibilite Ccedilalışmasırdquo

httpwwwispozelguvenlikcomtrguvenlik-fizibilite-calismasi Erişim

Tarihi 25112015 Kuumlltuumlr ve Turizm Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı (2009) ldquoDeniz Turizmi

YoumlnetmeliğirdquohttpteftiskulturturizmgovtrTR14610deniz-

turizmi-yonetmeligihtml Erişim Tarihi 16112015 Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Muumlduumlrluumlğuuml (2005)ldquoMilli Emlak Genel

TebliğirdquohttpwwwmilliemlakgovtrSayfalarmevzuatidari-

duzenlemelergenel-tebligleraspxErişim Tarihi 17122015 Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Muumlduumlrluumlğuuml Mevzuat Bilgi Sistemi(2004)

ldquoOumlzel Guumlvenlik Hizmetlere Dair Kanunun Uygulanmasına İlişkin

YoumlnetmelikhttpwwwmevzuatgovtrMetinAspxMevzuatKod=757190ampMevzuatIliski=0ampsourceXmlSearch= Erişim Tarihi 18122015

Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Muumlduumlrluumlğuuml Mevzuat Bilgi Sistemi (1996)

ldquoBalıkccedilı Barınakları YoumlnetmeliğirdquohttpmevzuatbasbakanlikgovtrMetinAspxMevzuatKod

=754997ampsourceXmlSearch=ampMevzuatIliski=0 Erişim Tarihi

15112015

Nas S (2012) ldquoEmniyet ve Guumlvenlik Soumlzcuumlkleri Uumlzerine Bir Ccedilalışmardquo Denizcilik Dergisi Sayı 2 ISSN 1308-8629 s22

Orams M Marine Tourism (1999) Historyand Development of Marine

Tourism Routledge Platar Plaka Tanıma Sistemi (2015) ldquoPlaka Tanıma

Sistemirdquohttpwwwplatarcomtrplaka-tanimaphp Erişim 23122015

SensMarine AŞ (2015) ldquoMarina Guumlvenlik Sistemirdquo

httpwwwsensmarinecommarinaguvenligiphp Erişim Tarihi

17122015

Setur Marinaları İşletme Muumlduumlrluumlğuuml (2015) ldquoİşletme Youmlnetmeliğirdquo

httpwwwseturmarinascomtrkurumsalisletme-yonetmeligi Erişim

Tarihi 05122015

TC Başbakanlık Resmi Gazete ldquoDeniz Turizmi Youmlnetmeliği Uygulama Tebliğirdquohttpwwwresmigazetegovtreskiler20100420100428-

24htm Erişim Tarihi 25122015

The West Country Group (2015) ldquoMetal Gatesrdquo httpwwwwestcountrygatescoukmetalgatesprettyPhoto[gallerythu

mbs]8 Erişim Tarihi 15122015

Guumlnuumlmuumlzde yatların bağlama imkacircnları sadece marinalarla sınırlı değildir Yatların bağlı oldukları işletmelerde en temel hizmetler emniyetli

barınma ve guumlvenlik olmakla birlikte guumlvenlik hizmetinin nasıl ne duumlzeyde ve

hangi teknolojik imkacircnlardan yararlanarak sağlandığı oumlnemlidir Tuumlrkiyede yatların bağlanabildikleri liman işletmelerinde guumlvenlik oumlnlemlerinin nasıl

olması gerektiği ilgili mevzuatlar incelenerek mevcut durum ele alınmıştır

Araştırmada yat limanlarının guumlvenlik sorunları ve ccediloumlzuumlm yollarının nasıl olabileceği uumlzerinde durularak iyileştirme yollarının neler olduğuna

değinilmiştir Tekne sahiplerinin yaşadığı sorunlara ccediloumlzuumlm oumlnerileri

geliştirilmeye ccedilalışılarak yat limanlarındaki guumlvenlik hizmeti ve kapsamı

detaylandırılarak incelenmiştir Guumlvenlik hizmetlerinin iccedileriği ve duumlzeyinin belirlenmesinde inisiyatifin kimde olduğu yetki ve sorumlulukları incelenmiş

olası guumlvenlik tehditlerini engellemek iccedilin ne gibi oumlnlemler alınabileceği

uumlzerinde durulmuştur

2 DENİZ TURİZMİ

Deniz turizmi kara temelli turizmden daha ccedilok geniş ccedilapta su temelli turizmi (yatccedilılık su sporları vb) kapsayan ancak ilgili karasal faaliyetler ve

ilgili turizm tipi iccedilin gerekli uumlruumln ve hizmetin uumlretilmesini de iccedilerir (ECMA

2015) Bir başka tanıma goumlre deniz turizmi bir kişinin daimi ikamet ettiği

yerden uzağa seyahat ederek deniz ccedilevresiyle buluşma aktivitelerini iccedilerir Deniz ccedilevresi tuzlu ve gelgit etkisinde olan suları tanımlar (Orams 19999)

İlk tanımda yer alan su temelli ifadesinden dolayı iccedil suları da

kapsamakta ve ikinci tanıma goumlre daha kapsayıcı bir tanım niteliğindedir

Nitekim tuumlm duumlnyada su sporları iccedil sularda da yapılabilmekte ya da yat limanları inşa edilerek yatccedilılık faaliyetleri suumlrduumlruumllebilmektedir Avalon

Waterways firmasının Fransanın Sen nehrinde ya da Usa River Cruises

firmasının ABDnin Mississippi nehrindeki kruvaziyer turizmi duumlşuumlnuumllduumlğuumlnde kruvaziyer turizmi dacirchil aşağıda belirtilen deniz turizmi bileşenlerinin tamamı

hem deniz hem de iccedil sularda faaliyet goumlsterebilmektedir

Deniz turizmi bileşenleri ise aşağıdaki gibi belirtilmiştir (DTO

Sektoumlruuml Raporu 2009)

a) Yat Yatırım ve İşletmeciliği b) Mavi Tur İşletmeciliği (Guletler)

c) Bareboat (Ccedilıplak Tekne Kiralama) İşletmeciliği

d) Guumlnuumlbirlik Tur Tekneleri İşletmeciliği e) Turistik Amaccedillı Gezi Tekneleri


























edilmiştir









2012 22)





incelenmiştir















bulunmamaktadır












bahsedilmiştir












bırakılmıştır
















tarzı













































belirlenmiştir























































































































76 Hareket Sensoru





















indirgenmiş olur












































































11 SONUCcedil











getirmektedir































olabilir















tanımlamaktadır










































15112015







17122015



Tarihi 05122015






























edilmiştir









2012 22)





incelenmiştir















bulunmamaktadır












bahsedilmiştir












bırakılmıştır
















tarzı













































belirlenmiştir























































































































76 Hareket Sensoru





















indirgenmiş olur












































































11 SONUCcedil











getirmektedir































olabilir















tanımlamaktadır










































15112015







17122015



Tarihi 05122015













2012 22)





incelenmiştir















bulunmamaktadır












bahsedilmiştir












bırakılmıştır
















tarzı













































belirlenmiştir























































































































76 Hareket Sensoru





















indirgenmiş olur












































































11 SONUCcedil











getirmektedir































olabilir















tanımlamaktadır










































15112015







17122015



Tarihi 05122015










bulunmamaktadır












bahsedilmiştir












bırakılmıştır
















tarzı













































belirlenmiştir























































































































76 Hareket Sensoru





















indirgenmiş olur












































































11 SONUCcedil











getirmektedir































olabilir















tanımlamaktadır










































15112015







17122015



Tarihi 05122015







bırakılmıştır
















tarzı













































belirlenmiştir























































































































76 Hareket Sensoru





















indirgenmiş olur












































































11 SONUCcedil











getirmektedir































olabilir















tanımlamaktadır










































15112015







17122015



Tarihi 05122015









































belirlenmiştir























































































































76 Hareket Sensoru





















indirgenmiş olur












































































11 SONUCcedil











getirmektedir































olabilir















tanımlamaktadır










































15112015







17122015



Tarihi 05122015









































































































76 Hareket Sensoru





















indirgenmiş olur












































































11 SONUCcedil











getirmektedir































olabilir















tanımlamaktadır










































15112015







17122015



Tarihi 05122015
























indirgenmiş olur












































































11 SONUCcedil











getirmektedir































olabilir















tanımlamaktadır










































15112015







17122015



Tarihi 05122015






































































11 SONUCcedil











getirmektedir































olabilir















tanımlamaktadır










































15112015







17122015



Tarihi 05122015



















olabilir















tanımlamaktadır










































15112015







17122015



Tarihi 05122015







tanımlamaktadır










































15112015







17122015



Tarihi 05122015







































15112015







17122015



Tarihi 05122015





tÜrkİye’dekİ yat lİmanlarinda tekne gÜvenlİĞİ Üzerİne … · eki olarak sözleúmelerde...

Documents