tower 6

Tower 6Upute za rad sa programomU ovim uputama su objanjene samo nove mogunosti programa, odnosno naredbe kojih nije bilo u programu Tower 5, tako da su one prvenstveno namijenjene korisnicima koji su radili u programu Tower 5.

Copyright (c) Radimpex * http://www.radimpex.co.yu * e-mail: [email protected] * Tel. 011 3809-158

SadrajTower 6 ..........................................................................................................1 Sadraj ...........................................................................................................2 1. UVOD ..........................................................................................................6 1.1 1.2 1.3 Mrena instalacija programa sa automatskom konfiguracijom parametara za komunikaciju sa HASP kljuem...........................................................6 Instalacija HASP License Manager-a .....................................................7 Klijentska instalacija .............................................................................9

2. GRAFIKO SUELJE ..................................................................................12 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11 2.12 Ortogonalni i polarni izbor toaka ......................................................... 12 Relativan unos toke zadavanjem jedne koordinate................................. 15 Unos slobodne toke kada je ukljuen OSNAP kriterij .............................. 15 Crtanje poligonalne linije..................................................................... 16 Odabir elemenata crtea ..................................................................... 16 Kopiranje .......................................................................................... 17 Podeavanje vidljivosti po tipovima elemenata (Vidljivost) ....................... 18 Sakrivanje ........................................................................................ 21 Ureivanje nivoa (Edit) ....................................................................... 23 Promjena imena okvira (Preimenuj)...................................................... 23 Sloeni pogledi .................................................................................. 25 Izvoz sklopova u ravninski model (Izvoz) .............................................. 28

3. UNOS PODATAKA ......................................................................................29 3.13.1.1 3.1.2

Konstrukcija ...................................................................................... 29Granini uvjeti ........................................................................................ 29 Greda .................................................................................................... 38

Ofset greda ....................................................................................................... 38 Fiktivna ekscentrinost........................................................................................ 38 Mogunost zadavanja tekstualnog opisa seta greda................................................. 39 Promjenljiv presjek............................................................................................. 39 3.1.3 3.1.4 3.1.5 Oslobaanje utjecaja ............................................................................... 40 Povrinski leaj ....................................................................................... 42 Linijski leaj ........................................................................................... 42


3.1.6 3.1.7 3.1.8

Tokasti leaj.......................................................................................... 43 Baza masivnih i tankozidnih presjeka ......................................................... 45 Generiranje nosaa tankozidnog presjeka ................................................... 50

3.23.2.1 3.2.2 3.2.3 3.2.4 3.2.5 3.2.6 3.2.7

Optereenje ...................................................................................... 53Promjena sluaja optereenja ................................................................... 53 Povrinsko optereenje ............................................................................ 54 Pokretno optereenje............................................................................... 54 Utjecajna linija........................................................................................ 54 Prednaprezanje....................................................................................... 57 Centrino naprezanje ............................................................................... 57 Konvertor optereenja ............................................................................. 59

3.33.3.1 3.3.2 3.3.3

Promjena i kontrola ranije unesenih podataka ........................................ 59Promjena dijagonale povrinskih entiteta .................................................... 59 Promjena lokalnog koordinatnog sustava tokastih leajeva .......................... 60 Kontrola setova....................................................................................... 62

3.43.4.1

Komande za unos elemenata crtea koji nisu dio konstrukcije .................. 66Pomone osi ........................................................................................... 66 Automatsko generiranje osi .................................................................. 67 Promjena naziva osi ............................................................................ 67 Izbor layer-a za crtanje ......................................................................... 68 Kotiranje crtea ...................................................................................... 68 3.4.1.1 3.4.1.2

3.4.2 3.4.3

3.53.5.1 3.5.2

Oznaka pozicije.................................................................................. 68Plan pozicija ........................................................................................... 69 Generiranje plana pozicija ........................................................................ 72

3.63.6.1 3.6.2

Podeavanje parametara koje program koristi u svom radu (meni Setup) 76Parametri............................................................................................... 76 Prilagodba .............................................................................................. 78

Osvjetljenje 3D scene ......................................................................................... 78 Automatsko snimanje ......................................................................................... 78 Rezultati ........................................................................................................... 81 Proraun ........................................................................................................... 82 Ponitavanje automatskih odgovora ...................................................................... 82 3.6.3 Ikone .................................................................................................... 83

3.7

Izvoz geometrije u DXF format (DXF Izvoz) ........................................... 87

4. MODALNA ANALIZA ..................................................................................88 4.1 4.2 Proraun ........................................................................................... 88 Kontrola postavljenih masa (Mase) ....................................................... 92


5. PRORAUN MODELA..................................................................................95 5.1 5.2 5.3 5.4 5.55.5.1 5.5.2 5.5.3

Proraun modela sa velikim brojem vorova........................................... 95 Labilan model i otkrivanje uzroka labilnosti ............................................ 96 Iskljuivanje torzije greda pri proraunu................................................ 98 Proraun modela sa nelinearnim elementima.......................................... 98 Seizmiki proraun ............................................................................. 99Multimodalna analiza ............................................................................... 99 Napredne opcije seizmikog prorauna ..................................................... 100 Eurocode 8 (EN 1998)............................................................................ 102

6. OBRADA REZULTATA PRORAUNA ..........................................................103 6.16.1.1 6.1.2 6.1.3

Prikazivanje utjecaja ........................................................................ 103Prikaz rezultata u prozoru 3D pogled ..................................................... 103 Crtanje dijagrama linijskih entiteta bez rafure .......................................... 103 Prikaz rezultata sa dvije boje .................................................................. 104

6.2 6.3 6.4 6.5 6.66.6.1 6.6.2

Anvelope utjecaja ............................................................................ 104 Brzi izbor utjecaja ............................................................................ 107 Utjecaji u ploi u zadanom LKS .......................................................... 108 Utjecaji u gredama pojedinani dijagrami.......................................... 111 Reduktor......................................................................................... 113Kreiranje reduktora ............................................................................... 113 Utjecaji u reduktoru............................................................................... 115

6.7 6.8 6.9 6.10 6.11

Reakcije leajeva ............................................................................. 117 Utjecaji u indirektnim elementima ...................................................... 120 Utjecajna linija ................................................................................ 121 Kontrola setova ............................................................................... 128 Dimenzioniranje betonskih presjeka.................................................... 131Grede odabir armature ....................................................................... 131 Grede kreiranje tekstualnog izvjetaja ................................................... 134

6.11.1 6.11.2

Obiljeavanje toaka za kreiranje izvjetaja ......................................................... 136 Sadraj izvjetaja............................................................................................. 137 6.11.3 Ploe kreiranje tekstualnog izvjetaja .................................................... 138 Obiljeavanje toaka za kreiranje izvjetaja ......................................................... 138 Sadraj izvjetaja............................................................................................. 139 6.11.4 Dimenzioniranje seizmikih zidova ........................................................... 140

6.12

Dimenzioniranje elinih presjeka ....................................................... 142Mjerodavno optereenje ......................................................................... 142

6.12.1


6.12.2 6.12.3 6.12.4 6.12.5 6.12.6 6.12.7

Ulazni podaci (HRN)............................................................................... 143 Prikaz rezultata (HRN) ........................................................................... 144 Ulazni podaci (EUROCODE i SIA 263) ....................................................... 145 Prikaz rezultata (EUROCODE i SIA 263) .................................................... 146 Izvjetaj za jedan presjek....................................................................... 147 Kontrola stabilnosti pojedinanog tapa .................................................... 148

6.13

Dimenzioniranje drvenih konstrukcija.................................................. 149Mjerodavno optereenje ......................................................................... 149 Ulazni podaci (HRN)............................................................................... 150 Prikaz rezultata (HRN) ........................................................................... 151 Kontrola stabilnosti pojedinanog tapa .................................................... 152

6.13.1 6.13.2 6.13.3 6.13.4

6.14 6.15 6.16 6.17

Prikaz rezultata dimenzioniranja ploa................................................. 153 Koliine .......................................................................................... 159 Tekstualni prikaz rezultata statikog prorauna .................................... 162 Izvoz grafikih blokova ..................................................................... 166Izvoz vidljivog dijela bloka...................................................................... 166 Izvoz bloka u clipboard .......................................................................... 168 Izvoz vidljivog dijela bloka u clipboard...................................................... 169 Izvoz bloka u Bitmap ili AutoCAD .DXF ..................................................... 169 Prikaz grafikih blokova.......................................................................... 171

Legenda za armaturu........................................................................................ 153

6.17.1 6.17.2 6.17.3 6.17.4 6.17.5

6.18 6.19 6.20

Generiranja izvjetaja za grupe entiteta .............................................. 171 Izvoz tekstualnih rezultata u datoteku sa nastavkom *.txt................... 180 Kreiranje projektne dokumentacije ..................................................... 181Definiranje formata papira (Format papira)............................................. 181 Komande za rad sa blokovima u stablu..................................................... 184 Generiranje izvjetaja ............................................................................ 188 Uvoz grafikih blokova i tekstualnih izvjetaja iz drugih projekata ................ 191 Dodavanje poglavlja .............................................................................. 192 Prikaz tekstualnih izvjetaja u jednoj koloni .............................................. 195 Oporavak oteenih dokumenata ............................................................. 196

6.20.1 6.20.2 6.20.3 6.20.4 6.20.5 6.20.6 6.20.7


6

1. UVOD1.1 Mrena instalacija programa sa automatskom konfiguracijom parametara za komunikaciju sa HASP kljuem

U okviru mrene instalacije omoguena je optimizacija komunikacije sa HASP kljuem. Optimizacija se ogleda u omoguavanju breg pronalaenja odgovarajueg HASP kljua i omoguavanju nesmetanog rada vie mrenih HASP kljueva u okviru jedne mree.

Da bi se ova optimizacija izvela, potrebno je da raunalo na kome se izvodi mrena instalacija ima fiksnu IP adresu te da se ta adresa upie u polje predvieno za to. Da bi saznali IP adresu raunala postoji vie naina, jedan je iz dijaloga za status mrene konekcije:

Ukoliko niste sigurni, ostavite polja za unos IP adrese prazna, jer u sluaju unoenja pogrene adrese klijentska raunala vjerojatno nee biti u mogunosti pronai odgovarajui HASP klju pa e rad sa programom biti onemoguen.


7

1.2

Instalacija HASP License Manager-a

Nakon zavrene serverske instalacije programa, potrebno je na serveru instalirati program HASP License Manager. Sa instalacionog CD-a pokrenite program \Hasp\LMSETUP.EXE.

Aktiviranjem komandnog polja Next, otvara se slijedei dijalog box:

Ponuena su dva naina instalacije Application (nhsrvw32.exe) koja e instalirati HASP License Manager kao Windows aplikaciju i Service (nhsrvice.exe) koja e instalirati HASP License Manager kao Windows servis. Instalacija HASP License Manager-a kao Windows aplikacije Ukoliko se izabere nain instalacije Application (nhsrvw32.exe) i aktivira komandno polje Next, pojavie se dijalog box u kome se moe podesiti (ili prihvatiti predloeni) instalacioni direktorijum HASP License Manager-a .


8

Izborom komandnog polja Next, otvorie se djalog box u kome se moe izabrati da se program stavi u Startup Folder i automatski starta pri svakom pokretanju Windowsa (a nakon Login-a). Ukoliko se to ne izabere, onda se HASP License Manager mora svaki put startati preko: Start Programs HASP License Manager HASP License Manager.

Izborom komandnog polja Next, u ovom ali i u nekoliko narednih dijalog box-ova, doi e se do kraja instalacije HASP License Manager-a. Instalacija HASP License Manager-a kao Windows servisa Ovaj nain instalacije omoguava automatsko startanje HASP License Manager-a pri svakom podizanju (restartu) raunala i to prije Login procedure. Ovaj nain je naroito pogodan za prave servere jer eliminira potrebu za bilo kakvom administracijom. Rad sa HASP License Manager-om Znak da je HASP License Manager aktivan je postojanje ikone u Taskbar-u:


9

Crvena ikona oznaava da je HASP License Manager aktivan Duplim klikom mia preko ove ikone, pojavie se makismizirani prozor HASP License Manager-a.

Izborom naredbe Exit, prozor HASP License Manager-a, moete opet minimizirati. U sluaju da ovaj program nije stratan na serveru, neete moi da pristupite mrenom hardlocku ni sa jednog od povezanih raunala u mrei, ime e biti onemoguen i sam rad izvrnog programa. Napomenuemo da ukoliko elite da program izvravate i na serveru, morate i na njemu izvriti klijentsku instalaciju programa, na potpuno isti nain kao i na ostalim raunalima na mrei.

1.3

Klijentska instalacija

Sa raunala na kome elite da radite sa programom potrebno je da se pozicionirate na disk servera, i iz direktorijuma gde je prethodno izvrena serverska instalacija pokrenete instalacioni program Setup.exe. Znai klijentska instalacija se ne vri sa instalacionog CDa, ve sa diska servera, i to iz direktorijuma gde je izvrena serverska instalacija. Ako niste mijenjali default putanju koju je instalacioni program ponudio pri serverskoj instalaciji, onda se ona nalazi na disku servera u direktorijumu C:\Tower 6 Server\.


10 Za nastavak klijentske instalacije, aktivirajte komandno polje Next.

U ovom dijalog box-u se vri izbor vrste klijentske instalacije. U sluaju da se izabere Klijentska instalacija bez kopiranja izvrnih datoteka sa servera na radnu stanicu, na klijentu se nee kopirati ni jedan izvrni fajl. Umjesto toga program e se startati pozivanjem izvrnih fajlova direktno sa servera. Ova varijanta je pogodna za male, brze i slabo optereene mree i prednost joj je u tome to je mogue neuporedivo lake auriranje i instalacija novih verzija programa. Naime, instalacijom nove verzije programa na serveru, svi klijenti automatski dobijaju novu verziju. U sluaju da se izabere Klijentska instalacija sa kopiranjem izvrnih datoteka sa servera na radnu stanicu, tada e se svi izvrni fajlovi iskopirati na klijent. Ova varijanta je pogodna za mree sa veim brojem korisnika, mree koje su optereenije ili mree koje imaju manju propusnu mo. Prednost joj je to ne izaziva poveanje mrenog prometa i zaguenje servera pri startanju, a samim tim se program bre starta. Da bi se instalirala novija verzija, potrebno je posle serverske instalacije ponovo izvriti klijentsku instalaciju na svakom raunalu. Nakon izbora vrste klijentske instalacije, aktivirajte komandno polje Next.


11 U ovom dijalog box-u potrebno je zadati mjesto na disku, gde e biti instalirana klijentska instalacija, i aktivirati komandno polje Next.

Program sada prikazuje sve parametre koje ste u toku klijentske instalacije postavili, i ako ste zadovoljni njima, potrebno je da miem kliknete na komandno polje Next, nakon ega e otpoeti sam proces instalacije programa. Ubrzo, na ekranu e se pojaviti informacija o uspjeno provedenoj klijentskoj instalaciji.

Prethodno opisani postupak klijentske instalacije proveditie i na ostalim raunalima u mrei, na kojima elite da koristite program.


12

2. GRAFIKO SUELJE2.1 Ortogonalni i polarni izbor toakaOrtogonalni i polarni izbor toaka se mogu primijeniti samo pri iscrtavanju segmenata poligonalne linije u prozorima 2D pogled i Dispozicija, kada izabrana toka sa prethodno zadanom tokom odreuje geometriju danog segmenta. Kada je ukljueno ortogonalno crtanje mogu se crtati samo horizontalni i vertikalni segmenti polilinije Polarni izbor toaka se razlikuje od ortogonalnog po tome to se mogu definirati segmenti polilinije pod bilo kojim zadanim kutom. Naime oko svakog zadanog kuta postoje uske zone u kojima se mogu izabrati samo toke sa pravca danog kuta, a van tih zona program se ponaa kao pri slobodnom izboru toke. Desnim klikom mia preko ikone, otvara se dijalog box u kojem se definiraju svi potrebni parametri:

Nain izbora toaka, a samim tim i izgled ikone, odreuje se pomou radio button-a Ortogonalni nain i Polarni nain. Kada se izabere Polarni nain za promjenu postaju dostupni i parametri u dijelu dijalog box-a Kutevi polarnog crtanja.


13

Dio dijalog box-a u kome se definiraju kutovi polarnog crtanja Iz zatvorene liste se za inkrement moe izabrati bilo koji od ponuenih kutova. Ako se npr. izabere kut od 45 mogu se crtati segmenti polilinije pod slijedeim kutovima: 0, 45, 90, 135, 180, 225, 270 i 315. Takoer je omogueno i zadavanje potpuno proizvoljnih kutova, tako to se aktiviranjem Dodaj u listu ubaci novi red u kome se zatim unosi eljeni kut. komandnog polja

Zadani su dodatni kutovi od 33 i 50 Pored ovog naina kutove je mogue preuzeti i direktno sa crtea. Pomou komandnog polja Unos iz 2D pogleda se izlazi na crte i izborom dvije toke definira pravac, iji nagib sa horizontalom odreuje eljeni kut. Ovako preuzeta vrijednost se automatski ubacuje u listu.


14

Kut preuzet sa crtea Brii se odabrani red uklanja iz liste, dok se pomou Aktiviranjem komandnog polja check box-a Dodatni kutovi odreuje da li e se ovi kutovi koristiti pri polarnom izboru toaka. Check box Aktivan slui za ukljuivanje, odnosno iskljuivanje izabranog nain crtanja. Indikator da je izabrani nain crtanja postavljen na ukljueno stanje je uvuena ikona, a da je iskljuen, izboena ikona. Izabrani nain crtanja se moe aktivirati i lijevim klikom mia preko ikone, kao i pritiskom na funkcijsku tipku F8 .

Zadavanje segmenta polilinije sa koritenjem polarnog naina crtanja


15

2.2

Relativan unos toke zadavanjem jedne koordinate

Relativan unos toke zadavanjem jedne koordinate se moe primijeniti pri iscrtavanju segmenata poligonalne linije u prozorima 2D pogled i Dispozicija. Naime nakon unosa prve toke potrebno je postaviti mia u eljenom pravcu i sa tastature zadati duinu segmenta, ime je njegova geometrija u potpunosti odreena. Ovaj nain izbora toke se najee koristi u kombinaciji sa ortogonalnim ili polarnim nainom crtanja, kada je vrlo jednostavno nacrtati segment polilinije eljene duine pod bilo kojim nagibom.

Crtanje segmenta polilinije u pravcu trenutanog poloaja mia, zadavanjem njegove duine

2.3

Unos slobodne toke kada je ukljuen OSNAP kriterij

U Tower-u 6 je omoguen unos slobodne toke i kada je ukljuen OSNAP kriterij. Ova opcija postaje aktivna kada se u dijalogu za definiranje OSNAP kriterija prekida Slobodna toka postavi na ukljueno stanje.

Prekida Slobodna toka


16 Pri kretanju mia po crteu program stalno analizira da li toke koje se nalaze unutar kvadrata kursora mogu biti odabrane za neki od trenutano aktivnih OSNAP kriterija. Ako to nije sluaj, a ovaj prekida je ukljuen, toka iznad koje se nalazi kursor moe biti izabrana kao slobodna toka.

2.4

Crtanje poligonalne linije

Pri crtanju poligonalne linije na komandnoj liniji su u zagradi ispisane podopcije koje slue za lake crtanje. Ako npr. pokrenemo naredbu Greda komandna linija e dobiti slijedei oblik: Prva toka grede (Kontura / Prav. / kRu. / Offset / / Set): Podopcija Kraj se nalazi izmeu simbola < >, to znai da je ona naredba koja se podrazumijeva i da e se aktivirati kada se pritisne desno dugme mia ili tipku Enter na tastaturi. Da bi se olakalo pozivanje podopcija sa komandne linije, program Tower 6 pamti koja je podopcija posljednja pokrenuta, i pri novom aktiviranju naredbe nju prikazuje kao podrazumijevanu. Ako naprimjer pokrenemo podopciju za crtanje pravokutnika, pri svakom slijedeem aktiviranju naredbe ona e biti podrazumijevana, sve dok se ne izabere neka druga podopcija. Prva toka grede (Kontura / / kRu. / Offset / krAj / Set):

2.5

Odabir elemenata crtea

Podopcija eXtras se sada nalazi u svim naredbama u kojima je potrebno odabrati elemente sa crtea. U meniju, koji se otvara nakon njenog aktiviranja, nalazi se i opcija Entitet. Da bi ova opcija bila dostupna, neophodno je da bar jedan element crtea bude odabran. Nakon njenog izbora program odabire sve elemente sa crtea koji su istog tipa kao i prethodno odabrani element. Ako je recimo bila odabrana greda, nakon aktiviranja ove opcije bit e odabrane sve grede koje su prikazane u trenutano aktivnom prozoru.

Opcija Entitet u meniju naredbe eXtras Omoguen je takoer i rad opcije Set sa optereenjima. Ako se nakon odabira nekog optereenja sa crtea izabere ova opcija program e odabrati sva optereenja koja su istog tipa i intenziteta kao prethodno odabrano optereenje, a nalaze se u trenutano aktivnom prozoru.


17

Opcija Set u meniju naredbe eXtras

2.6

Kopiranje

Ova komanda slui za preslikavanje odabranih objekata na bilo koje drugo mjesto na crteu, pri emu original ostaje nepromijenjen. Nakon zavrene selekcije, program e sa komandne linije traiti da izborom dvije toke zadate vektor koji odreuje pravac, smjer i rastojanje iskopiranih entiteta od originala. Prva toka vektora kopiranja: Druga toka vektora kopiranja: Nakon odreivanja vektora kopiranja, program e sa komandne linije zatraiti da zadate broj kopija ili da izaberete podopciju Viestruko: Broj kopija (Viestruko) : Klik na desni gumb mia e oznaiti prihvaanje ponuene vrijednosti broja kopija 1, koja se nalazi u uglastoj zagradi. Svakako da sa tastature moete zadati proizvoljan broj kopija, pri emu e se svaka od njih nalaziti na razmaku koji je odreen zadanim vektorom kopiranja. Pomou podopcije Viestruko imate mogunost da kreirate proizvoljan broj kopija odabranih objekata zadavanjem razliitih vektora kopiranja. Nakon aktiviranja ove podopcije program na zadatom mjestu crta prvu kopiju i sa komandne linije trai da izborom druge toke zadate novi vektor kopiranja. Druga toka vektora kopiranja (): Ova poruka e stajati na komandnoj liniji sve dok izborom podopcije krAj ne zavrite naredbu.


18

2.7

Podeavanje vidljivosti po tipovima elemenata (Vidljivost)

U dijalogu ove naredbe dodani su novi parametri za definiranje stanja vidljivosti elemenata na crteu: Ploa ~ Dijagonala Prikazuje se dijagonala ploe. Njen poloaj program automatski odreuje, tako to od dvije dijagonale gabarita ploe izabere onu koja veom duinom prelazi preko povrine ploe. Poloaj dijagonale moe se naknadno mijenjati pomou naredbe Promjena dijagonale povrinskih entiteta. Ozn. pozicije Ovaj check box je dostupan samo kada je ukljueno prikazivanje dijagonale. Njegovo stanje odreuje da li e na sredini dijagonale biti prikazana oznaka pozicije ploe. Svakako da e ovaj prekida imati smisla jedino ako na modelu postoje ploe kojima je dodijeljena oznaka pozicije. Opis Ovaj check box je dostupan samo kada je ukljueno prikazivanje dijagonale. Njegovo stanje odreuje da li e na sredini dijagonale biti prikazan opis ploe. Set Ovaj check box je dostupan samo kada je ukljueno prikazivanje dijagonale. Njegovo stanje odreuje da li e na sredini dijagonale biti prikazan redni broj seta numerikih podataka koji su pridrueni danoj ploi. Zbog preglednosti broj se ispisuje u zadanoj boji izmeu simbola .

Greda Ozn. pozicije Stanje ovog check box-a odreuje da li e na sredini svake od greda biti prikazana njena oznaka pozicije. Svakako da e ovaj prekida imati smisla jedino ako na modelu postoje grede kojima je dodijeljena oznaka pozicije.

Povrinski leaj ~ Dijagonala Prikazuje se dijagonala povrinskog leaja. Njen poloaj program automatski odreuje, tako to od dvije dijagonale gabarita povrinskog leaja izabere onu koja veom duinom prelazi preko povrine leaja. Poloaj dijagonale moe se naknadno mijenjati pomou naredbe Promjena dijagonale povrinskih entiteta. Ozn. pozicije Ovaj check box je dostupan samo kada je ukljueno prikazivanje dijagonale. Njegovo stanje odreuje da li e na sredini dijagonale biti prikazana oznaka pozicije povrinskog leaja. Svakako da e ovaj prekida imati smisla jedino ako na modelu postoje povrinski leajevi kojima je dodijeljena oznaka pozicije. Set Ovaj check box je dostupan samo kada je ukljueno prikazivanje dijagonale. Njegovo stanje odreuje da li e na sredini dijagonale biti prikazan redni broj seta numerikih podataka koji su pridrueni danom povrinskom leaju. Zbog preglednosti broj se ispisuje u zadanoj boji izmeu simbola l i l .


19 Linijski leaj Ozn. pozicije Stanje ovog check box-a odreuje da li e na sredini svakog linijskog leaja biti prikazana njegova oznaka pozicije. Svakako da e ovaj prekida imati smisla jedino ako na modelu postoje linijski leajevi kojima je dodijeljena oznaka pozicije.

Tokasti leaj Ozn. pozicije Stanje ovog check box-a odreuje da li e pored svakog tokastog leaja biti prikazana njegova oznaka pozicije. Svakako da e ovaj prekida imati smisla jedino ako na modelu postoje tokasti leajevi kojima je dodijeljena oznaka pozicije.

Centrino naprezanje ~ Kontura Iscrtava se samo polilinija u odgovarajuoj boji. Intenzitet Na sredini svakog segmenta polilinije ispisuje se zadani intenzitet centrinog naprezanja. Za intenzitet centrinog naprezanja je usvojena oznaka P=.

~

Reduktor Reduktor - Stanje ovog check box-a odreuje da li e reduktor biti vidljiv ili ne. Lokalne osi - Stanje ovog check box-a odreuje da li e na sredini svakog reduktora biti prikazane i strelice koje odreuju poloaj njegovog lokalnog koordinatnog sustava. Ovaj check box e biti dostupan za promjenu samo ako je ukljuena vidljivost reduktora.

Indeks pozicija Indeks pozicija - Stanje ovog check box-a odreuje da li e pored oznaka pozicija kolinearnih entiteta biti prikazani i indeksi koji jednoznano odreuju svaki entitet. Indeks se od oznake pozicije odvaja crticom: *-n. Svakako da e ovaj prekida imati smisla jedino ako na modelu postoje kolinearni entiteti kojima je dodijeljena oznaka pozicije sa indeksom.

Simbol u presjeku Reduktor - Stanje ovog check box-a odreuje da li e u prozoru 2D pogled biti prikazani simboli koji ukazuju na mjesta na kojima reduktori prodiru ili dodiruju trenutanu ravninu pogleda. Presjek ispred - Stanje ovog check box-a odreuje da li e u prozoru 2D pogled biti prikazani simboli na mjestima na kojima konstruktivni elementi koji se nalaze ispred trenutne ravni pogleda dodiruju ili prodiru danu ravninu. Ozn. pozicije Stanje ovog check box-a odreuje da li e u prozoru 2D pogled biti prikazane oznake pozicija konstruktivnih elemenata koji se nalaze ispred trenutne ravnine pogleda, a dodiruju ili prodiru danu ravninu. Ovaj check box e biti dostupan za promjenu samo ako je check box Presjek ispred postavljen na ukljueno stanje. Presjek iza - Stanje ovog check box-a odreuje da li e u prozoru 2D pogled biti prikazani simboli na mjestima na kojima konstruktivni elementi koji se nalaze iza trenutne ravnine pogleda dodiruju ili prodiru danu ravninu.


20 Ozn. pozicije Stanje ovog check box-a odreuje da li e u prozoru 2D pogled biti prikazane oznake pozicija konstruktivnih elemenata koji se nalaze iza trenutne ravnine pogleda, a dodiruju ili prodiru danu ravninu. Ovaj check box e biti dostupan za promjenu samo ako je check box Presjek iza postavljen na ukljueno stanje.

Pomoni nivo Ispis razmaka osi - Stanje ovog check box-a odreuje da li e na zaslonu biti prikazano rastojanje izmeu susjednih osi. Horizontalna rastojanja izmeu postavljenih vertikalnih osi se prikazuju u vrhu oblasti crtea, a vertikalna rastojanja izmeu horizontalnih osi uz desnu ivicu podruja crtea. Mrea 3D povrina - Stanje ovog check box-a odreuje da li e u prozoru 2D pogled biti prikazana pomona mrea, koja ukazuje na oblik i domenu pruanja zadane 3D povrine.

Gran. uvjeti i oslobaanja ~ Statiki Prikazuju se simboli samo statikih graninih uvjeta i statikih oslobaanja utjecaja u odgovarajuim bojama. Seizmiki Prikazuju se simboli samo seizmikih graninih uvjeta i seizmikih oslobaanja utjecaja u odgovarajuim bojama. Statiki i seizmiki Prikazuju se simboli svih graninih uvjeta i svih oslobaanja utjecaja u odgovarajuim bojama.

~

~

Napominjemo i da se podeavanja vidljivosti koja su u upotrebi pamte za sva tri modula (Unos podataka, Formiranje mree i Obrada rezultata) i postavljaju za tekua pri ponovnom pokretanju programa.


21

2.8

Sakrivanje

U Tower-u 6 je omogueno kombiniranje vie grupa vidljivosti za istovremeni prikaz. Ovu mogunost programa emo objasniti na primjeru hale:

Desnim klikom mia preko ikone Sakrivanje, otvara se dijalog box sa listom svih grupa vidljivosti koje su do tada snimljene u bazu programa.

Dijalog box za rad sa grupama vidljivosti Da bi se istovremeno prikazao sadraj vie grupa vidljivosti potrebno je izvriti njihov odabir u listi.


22

Odabrane su grupe Stupovi i Krov Nakon aktiviranja komandnog polja OK program zatvara dijalog box i na crteu prikazuje sve entitete koji se nalaze u odabranim grupama.

Entiteti koji pripadaju grupi Krov

Entiteti koji pripadaju grupi Stupovi

Istovremeni prikaz obje grupe


23

2.9

Ureivanje nivoa (Edit)

Postavljanje nivoa Nivoi se mogu postavljati i izborom toke sa crtea, pri emu e Z koordinata izabrane toke predstavljati i Z koordinatu dodanog nivoa. Za ovu namjenu je predvieno komandno polje Preuzmi.

Komandno polje za postavljanje nivoa izborom toaka sa crtea Nakon aktiviranja ovog komandnog polja program zatvara dijalog box i sa komandne linije trai da sa crtea izaberete toke u kojima elite postaviti nivoe. Unos toaka (Deselektiranje / ): Ova poruka e stajati na komandnoj liniji sve dok izborom podopcije Kraj, ili desnim klikom mia ne zavrite proceduru unosa toaka, nakon ega e se dijalog box ponovo otvoriti. U listu e biti dodano onoliko nivoa koliko je odabrano toaka sa razliitim Z koordinatama.

2.10

Promjena imena okvira (Preimenuj)

Pomou naredbe Preimenuj, imate mogunost da programski zadane nazive kreiranih okvira naknadno promijenite prema svojoj elji. Nakon njenog izbora komandna linija dobiva slijedei oblik: Promjena imena okvira - Odabir (Sve / Prozor / pOligon / pResjek / eXtras / Deselektiranje / / stiL / osvjeavanje Indeksa): Kako se u ovoj proceduri oekuje odabir simbola okvira, to e za rad biti dostupan samo prozor Dispozicija. Pored pojedinanog, omoguen je i grupni odabir, pri emu e zadano ime biti pridrueno svim odabranim okvirima. Po zavretku odabira, program e sa komandne linije traiti da zadate novo ime odabranom okviru. Novi naziv: H_1


24 Prikazana oznaka H_1 predstavlja stari naziv odabranog okvira, odnosno okvira ukoliko su svi oni imali isti naziv. Ako je odabrano vie okvira koji imaju razliita imena na komandnoj liniji se nee ispisivati nikakva oznaka. Potreba za ispisivanjem starog imena okvira proizlazi iz injenice da je esto potrebno ve postojeem nazivu pridruiti neku oznaku, to je na ovaj nain znatno ubrzano. Ova naredba je cirkularna, tako da se odabir okvira i promjena njihovih imena moe vriti sve dok se ne izae iz naredbe, izborom podopcije krAj sa komandne linije. Pomou podopcije stiL imate mogunost da definirate stil oznaavanja okvira. Izborom ove podopcije sa komandne linije otvara se dijalog box slijedeeg izgleda:

Izgled dijalog box-a za definiranje stila oznaavanja okvira Ukoliko je check box Korisniki definirani prefiksi iskljuen, okvirima e biti dodijeljeni default nazivi (H_n, V_n, K_n, C_n). Postavljanjem istog check box-a na ukljueno stanje, edit box-ovi postaju dostupni za unos i u njima korisnik moe sam definirati prefikse za nazive okvira. Pored svakog edit box-a je ispisan tip okvira na koje se prefiks odnosi (Horizontalni, Vertikalni, Kosi i Cilindrini). Check box Brisanje runo zadanih imena okvira slui za uklanjanje svih runo promijenjenih imena okvira i njihovu zamjenu sa default nazivima, ili nazivima koji su zadani u ovom dijalogu. Naime, kada je ovaj check box postavljen na ukljueno stanje, a check box Korisniki definirani prefiksi iskljuen, runo zadana imena e biti zamijenjena sa default nazivima. Kada je ovaj check box postavljen na ukljueno stanje, a check box Korisniki definirani prefiksi ukljuen, runo zadana imena bit e zamijenjena imenima koja su zadana u ovom dijalogu. Ukoliko je check box Brisanje runo zadanih imena okvira iskljuen, promjene stila oznaavanja u ovom dijalogu nee utjecati na runo zadane oznake okvira. Poslije promjena koje naruavaju redoslijed indeksa u imenima okvira (brisanje simbola, dodavanje okvira, promjena imena okvira,...) program ne vri njihovu automatsku preindeksaciju. Ukoliko elite izvriti auriranje indeksa potrebno je da sa komandne linije izaberete podopciju osvjeavanje Indeksa, i tada e svim okvirima biti pridrueni odgovarajui indeksi u zavisnosti od njihovog poloaja na crteu.


25

Oznake okvira prije auriranja indeksa

Oznake okvira poslije auriranja indeksa

2.11

Sloeni pogledi

U Tower-u 6 je omogueno kreiranje sloenih pogleda. Sloeni pogled je unija vie ploa i/ili pomonih pogleda koji se istovremeno prikazuju u prozoru 2D pogled, sa smjerom gledanja odozgo nadolje. Zbog toga se entiteti koji pripadaju pomonim pogledima, u sloenom pogledu ne prikazuju sa svojom pravom geometrijom, ve se vide njihove projekcije na horizontalnu ravninu. Sloeni pogledi se najee koriste pri pregledu rezultata, kada je potrebno da se istovremeno prikau utjecaji u nekoliko uzajamno povezanih sklopova konstrukcije. Naprimjer, sloeni pogled se moe sastojati od nekoliko kosih pogleda koji ine stranice krova, ili recimo od sklopova koji ine stepenice sa podestima. Sloeni pogledi se kreiraju pomou naredbe Ureivanje liste pogleda. Izborom ove naredbe, otvara se dijalog box slijedeeg izgleda:

Izgled dijalog box-a za ureivanje liste pogleda U listi se prikazuju svi pogledi koji su snimljeni u bazu, kao i privremeni pogled Noname, ako je prethodno definiran. Promjena imena nekog pogleda se vri direktno u listi, unoenjem novog imena u koloni Naziv. Ako se preimenuje pogled Noname, on e biti snimljen u bazu pod novim imenom i postat e ravnopravan ostalim pogledima. Brisanje odabranog pogleda iz baze vri se izborom komandnog polja Brii .


26

Gore i Dolje imate mogunost da promijenite Pomou komandnih polja redoslijed u listi definiranih pogleda. Naime, izbor jednog od ovih komandnih polja pomie trenutano odabrani pogled u listi za jedno mjesto na gore, odnosno na dolje. Aktiviranjem komandnog polja Novi sloeni, otvara se dijalog box u kome se kreiraju sloeni pogledi.

Dijalog box za kreiranje sloenih pogleda U listi se sada pored pomonih pogleda koji su snimljeni u bazu prikazuju i svi postavljeni nivoi. Klikom mia preko check box-ova, koji se nalaze u koloni Odabir, vri se izbor pogleda i nivoa koji e ui u sastav sloenog pogleda.

Postavljeni simboli u koloni Odabir, jasno ukazuju koji e pomoni pogledi i nivoi ui u sastav sloenog pogleda. U edit box-u Ime pogleda program automatski ispisuje nazive svih odabranih pogleda i nivoa i razdvaja ih pomou simbola +. Ovako kreirano ime sloenog pogleda moete promijeniti unoenjem eljenog teksta u dati edit box. Izborom komandnog polja OK vri se povratak u glavni dijalog box naredbe, u kome se sada prikazuje i naziv kreiranog sloenog pogleda.Copyright (c) Radimpex * http://www.radimpex.co.yu * e-mail: [email protected] * Tel. 011 3809-158

27

U listi je prikazan kreirani sloeni pogled U listi je ispred sloenih pogleda postavljena sliica cijelog krova , tako da se oni jasno . razlikuju od pomonih pogleda, ispred kojih je postavljena sliica jedne strane krova Kada je u listi odabran sloeni pogled, dostupno je i komandno polje Edit pomou koga se mogu mijenjati parametri danog sloenog pogleda. Njegovim aktiviranjem se otvara potpuno isti dijalog box kao i pri kreiranju novog sloenog pogleda, tako da ga neemo ponovo objanjavati. Nakon izbora komandnog polja OK dijalog box se zatvara, a u prozoru 2D pogled se prikazuje pogled koji je odabran u listi

U prozoru 2D pogled prikazan je sloeni pogled krova Napominjemo da u sloenim pogledima nije mogue unijeti toku, tako da se oni ne mogu koristiti za definiranje geometrije konstruktivnih elemenata. Jedini izuzetak predstavlja naredba Presjek, koja se nalazi u modulu za obradu rezultata, i za koju je doputen unos toaka u sloenim pogledima.


28

2.12

Izvoz sklopova u ravninski model (Izvoz)

Naredba Izvoz se nalazi u padajuem meniju, koji se otvara desnim klikom mia preko naziva prozora 2D pogled, i koristi se za snimanje trenutanog sadraja ovog prozora u posebnu datoteku. Nakon izbora ove naredbe otvara se dijalog box u kome se definira nain snimanja greda i ploa koje presijeca trenutano prikazana ravnina (indirektni elementi).

Kada je check box Pretvoriti u leajeve one indirektne elemente koji se nalaze ispred/iznad postavljen na ukljueno stanje, na mjestima presjeka trenutano prikazane ravnine sa ploama i stupovima koji se nalaze ispred nje, u novo kreiranoj datoteci e biti postavljeni linijski, odnosno tokasti leajevi. Kada je check box Pretvoriti u leajeve one indirektne elemente koji se nalaze ispod/iza postavljen na ukljueno stanje, na mjestima presjeka trenutano prikazane ravnine sa ploama i stupovima koji se nalaze iza date ravnine, u novo kreiranoj datoteci e biti postavljeni linijski, odnosno tokasti leajevi. Nakon aktiviranja komandnog polja OK otvara se dijalog box potpuno istog izgleda kao i kod naredbe Snimi kao.

Sada je potrebno unijeti ime datoteke, a zatim i izborom komandnog polja Snimi izvriti njegovo snimanje. U novu datoteku e biti snimljeni svi entiteti koji pripadaju trenutanom pogledu, ukljuujui optereenja i pomone osi. Ova naredba se koristi kada je potrebno da se dijelovi prostorne konstrukcije detaljnije analiziraju kao ravninski model.Copyright (c) Radimpex * http://www.radimpex.co.yu * e-mail: [email protected] * Tel. 011 3809-158

29

3. UNOS PODATAKA3.13.1.1

KonstrukcijaGranini uvjeti

esto se u praksi javlja potreba za postavljanjem graninih uvjeta koji djeluju u ploama i zidovima, du zadane linije. Na ovaj nain se mogu lako modelirati zglobne veze ploe i zida, pukotine u ploi, dilatacije, itd. Izborom naredbe Granini uvjeti, koja se nalazi u padajuem meniju Konstrukcija, komandna linija dobiva svoj standardni oblik za iscrtavanje polilinije. Prva toka graninih uvjeta (Kontura / Prav. / kRu. / Offset / / ploa-Zid / Ortotropne ploe): Po zavretku definiranja geometrije polilinije, klik na desni gumb mia e oznaiti izbor podopcije krAj, i na zaslonu e se pojaviti dijalog box za definiranje graninih uvjeta.

Izgled dijaloga za definiranje graninih uvjeta U gornjem lijevom dijelu dijalog box-a je prikazana geometrija nacrtane polilinije, a sa desne strane su u dvije kolone organizirani podaci o utjecajima koje je mogue osloboditi, odnosno postaviti na nulu. Svaka od ovih kolona odgovara izboru utjecaja za ponitavanje sa lijeve, odnosno desne strane nacrtane polilinije. Kako je teko naslutiti to je lijeva a to desna strana polilinije, to je iznad lijeve kolone postavljena zelena, a iznad desne crvena boja. Jednostavnim izborom nekog od utjecaja iz jedne od kolona, na slici e sa odgovarajue strane biti postavljenCopyright (c) Radimpex * http://www.radimpex.co.yu * e-mail: [email protected] * Tel. 011 3809-158

30 simbol crtica odgovarajue boje. Na ovaj nain, lako se moe odrediti to je lijevo a to desno, odnosno sa koje strane e biti osloboen odabrani utjecaj.

Postavljene crtice jasno ukazuju na stranu, sa koje e odabrani utjecaj biti osloboen. Pri postavljanju graninih uvjeta, moete odabrati proizvoljnu kombinaciju oslobaanja jednog ili vie utjecaja, i to ili samo sa jedne, ili pak sa obje strane nacrtane polilinije. Svaki segment nacrtane polilinije ima svoj jasno definiran lokalni koordinatni sustav a ponueni utjecaji za ponitavanje nose oznake lokalnih osi.

Lokalni koordinatni sustav graninih uvjeta Lokalna os 1 je uvijek u pravcu zadanog segmenta polilinije, lokalna os 3 je okomita na os 1 i lei u ravnini ploe kojoj pripada dati segment graninih uvjeta, dok je os 2 u pravcu normale na ravninu ploe kojoj nacrtani segment polilinije pripada. Prema tome, ponueni utjecaji za oslobaanje imaju slijedee znaenje: M1 - Moment savijanja oko lokalne osi 1Copyright (c) Radimpex * http://www.radimpex.co.yu * e-mail: [email protected] * Tel. 011 3809-158

31 M2 M3 N1 T2 T3 Moment savijanja oko lokalne osi 2 Moment savijanja oko lokalne osi 3 Normalna sila u pravcu lokalne osi 1 Transverzalna sila u pravcu lokalne osi 2 Transverzalna sila u pravcu lokalne osi 3

Nain izbora vrste utjecaja i sa koje strane ih treba osloboditi, najbolje emo objasniti na primjeru modeliranja zglobne veze ploe i zida.

Zglob sa lijeve strane zida

Zglob sa desne strane zida

Zglob sa obje strane zida

Zglobna veza sa obodnim zidovima

Na svim prethodno prikazanim slikama osloboen je samo utjecaj M1 i to na strani prema kojoj su usmjerene kratke crtice. Programom je predviena i mogunost postavljanja linije fiktivnog zgloba u ploi/zidu, tako to se izae iz dijaloga bez i jednog osloboenog utjecaja. Utjecaji u ploi/zidu koji se nalaze sa razliitih strana linije fiktivnog zgloba se ne uprosjeuju, to u obradi rezultata omoguava dobivanje skoka u utjecajima na tom mjestu. Linija fiktivnog zgloba se na crteu prikazuje pomou dvije paralelne isprekidane linije. Pomou check box-a Mimoilazan zadaje se mimoilaenje zidova iz razliitih pravaca. Mimoilaenje se na crteu obiljeava trokutiima koji su rasporeeni du zadane linije.


32

Prikazani trokutii ukazuju da je zadano mimoilaenje Na geometrijskom mjestu spoja zidova ne formira se veza izmeu zidova razliitih pravaca ali prua se mogunost zadravanja veze zida ispred sa zidom iza mjesta geometrijskog spoja. Mogue je podesiti oslobaanja utjecaja na mjestu veze zida ispred sa zidom iza. Na primjer, u sluaju da ni jedan utjecaj nije osloboen dobit e se pun kontinuitet zida ispred i iza ili ako su svi utjecaji osloboeni potpuno razdvajanje zida na dio ispred i na dio iza.

Mimoilaenje zidova Radio button-i i zatvorena lista, koji se nalaze u centralnom dijelu dijalog box-a, slue za definiranje prirode zadanih graninih uvjeta. Kada je ukljuen radio button Jedinstven granini uvjet za statiki i seizmiki model, kao to se iz samog naziva vidi, zadaniCopyright (c) Radimpex * http://www.radimpex.co.yu * e-mail: [email protected] * Tel. 011 3809-158

33 granini uvjeti se koriste i pri statikoj i pri dinamikoj analizi. Razliiti parametri za svaku vrstu prorauna se mogu definirati kada se ukljui radio button Granini uvjet sa razliitim karakteristikama za statiki i seizmiki model. Tada se iz zatvorene liste prvo izabere opcija Karakteristike za statiki model i zadaju se parametri koji e se primjenjivati pri statikoj analizi, a zatim se iz liste izabere opcija Karakteristike za seizmiki model i zadaju parametri koji e se primjenjivati pri dinamikoj analizi.

Sadraj liste pomou koje se definira dvojna priroda graninih uvjeta Uvjeti u poetnoj i krajnjoj toki svake zadane linije definiraju se u dijelu dijalog box-a Uvjeti u tjemenima. Mogu se zadati tri naina ponaanja: - Odrediti automatski - program na osnovu geometrije modela odreuje da li e se zadani granini uvjeti primjenjivati na dano tjeme - Primijeniti - zadani granini uvjeti se primjenjuju na dano teme - Ne primijeniti - zadani granini uvjeti se ne primjenjuju na dano tjeme linije Svaki od tri naina ponaanja na crteu se prikazuje sa posebnim simbolom:


34

Aktiviranjem komandnog polja OK, program e zatvoriti dijalog box, a du nacrtane polilinije bit e postavljene kratke crtice koje odreuju odabranu stranu za oslobaanje utjecaja. Na sredini svakog segmenta polilinije, bit e ispisana i vrsta utjecaja koja je osloboena.

Du zadane linije graninih uvjeta, ispisuje se naziv osloboenog utjecaja Dovoenjem mia u poloaj da pokazuje na kratke crtice du linije po kojoj su postavljeni granini uvjeti, dok je naredba aktivna, otvorit e sa mali prozor u kome e biti ispisani nazivi svih utjecaja koji su na toj strani linije graninih uvjeta osloboeni. Ako su osloboeni statiki utjecaji ispred naziva utjecaja ispisivat e se tekst ST, ako su osloboeni seizmiki utjecaji ispisivat e se tekst SE, dok e se u sluaju oslobaanja istih utjecaja za obje vrste prorauna ispisivati samo nazivi utjecaja.


35

Osloboeni su samo statiki utjecaji

Osloboeni su samo seizmiki utjecaji

Osloboeni su i statiki i seizmiki utjecaji

Osloboeni su isti utjecaji za obje vrste prorauna

Napominjemo da e ova opcija biti dostupna samo za kretanje mia u oblasti prozora 2D pogled, bez obzira na to koji je dio konstrukcije prikazan u njemu. Da bi se olakalo modeliranje veze izmeu ploa i zidova, pri aktiviranju naredbe Granini uvjeti na komandnoj liniji je prisutna i podopcija za automatsko modeliranje veze na cijelom modelu. Naime, izborom podopcije ploa-Zid otvara se dijalog box slijedeeg izgleda.

Izgled dijalog box-a za automatsko postavljanje veze izmeu ploa i zidova Postavljanjem jednog od ponuenih prekidaa na ukljueno stanje, vri se izbor veze izmeu ploa i zidova. Na ploama: Zglobna veza samo po obodnim zidovima - program e na spoju ploa i obodnih (vanjskih) zidova automatski postaviti linije graninih uvjeta sa osloboenim momentom oko lokalne osi 1 (M1).


36 Zglobna veza sa svim zidovima - program e na spoju ploa i svih zidova automatski postaviti linije graninih uvjeta sa osloboenim momentom oko lokalne osi 1 (M1). Fiktivan, na spoju sa zidom - program e na spoju ploa i svih zidova automatski postaviti linije fiktivnog zgloba Na zidovima: Fiktivan, na spoju sa ploom - program e na spoju zidova i svih ploa automatski postaviti linije fiktivnog zgloba

Zglobna veza samo po obodnim zidovima

Zglobna veza sa svim zidovima

Fiktivan, na spoju sa zidom

Fiktivan, na spoju sa ploom

Kod velikih modela ovakva mogunost automatskog modeliranja moe utedjeti dosta vremena. Izborom podopcije Ortotropne ploe komandna linija dobiva novi izgled: Granini uvjeti za ortotropne ploe - Odabir (Sve / Prozor / pOligon / pResjek / eXtras / Deselektiranje / ): Sada se oekuje da odaberete sve ortotropne ploe za koje elite da program automatski postavi potrebne granine uvjete. Klik na desni gumb mia e oznaiti kraj procedure odabira, nakon ega program na svim prethodno odabranim ploama postavlja potrebne granine uvjete i vraa se na osnovni izgled komandne linije u okviru ove naredbe.


37

Automatski postavljeni granini uvjeti na svim ortotropnim ploama Kako zadani pravac ortotropije odreuje pravac noenja dane ploe, tada se granini uvjeti postavljaju prema slijedeem pravilu. Strane ploe koje zadani pravac ortotropije moe presjei prenose sve utjecaje osim momenata savijanja, dok se strane paralelne sa pravcem noenja oslobaaju od prenoenja svih utjecaja.

Nain postavljanja graninih uvjeta za ortotropne ploe


38

3.1.2

Greda

U Toweru 6 je izvreno nekoliko izmjena vezanih za definiranje parametara grede.

Ofset gredaZa svaki set se posebno definira da li e se grede proraunavati sa ofsetom. Ovaj podatak se primjenjuje i u statikoj i u modalnoj analizi.

Check box-ovi za definiranje ofseta za svaki set greda

Fiktivna ekscentrinostNain prorauna ekscentrino postavljenih greda definira se za svaki set greda posebno. Omogueno je ukljuivanje fiktivne ekscentrinosti i za grede promjenljivog poprenog presjeka.

Check box-ovi Fiktivna ekscentrinost, pomou kojih se odreuje nain prorauna ekscentrino postavljenih greda


39

Mogunost zadavanja tekstualnog opisa seta gredaSvakom setu greda program na osnovu geometrije zadanog poprenog presjeka generira opis i prikazuje ga u koloni Presjek. Ovaj opis u svakom trenutku moete promijeniti, tako to klikom mia obiljeite dano polje i sa tastature unesete eljeni tekst.

Setu greda pod rednim brojem 2 je zadan novi opis presjeka Opis seta greda se ispisuje u veini tekstualnih izvjetaja, a moe se zadati i njegovo prikazivanje na crteu, odnosno u grafikim blokovima koji se izvoze u projektnu dokumentaciju. Na ovaj nain se u svakom trenutku moe vidjeti kojoj grupi neka greda pripada.

Promjenljiv presjekU dijalogu za kreiranje promjenljivog poprenog presjeka je dodano komandno polje Promjena orijentacije tapa.

Komandno polje za mijenjanje orijentacije tapa Aktiviranjem ovog komandnog polja obre se funkcija promjene tapa, tako da ono to je bilo na poetku ide na kraj i obrnuto. Na ovaj nain se postie isti efekt kao da je svaka greda


40 danog seta zarotirana za 180 oko svoje srednje toke, u ravni u kojoj se nalaze lokalne osi 1 i 3.

Promijenjena orijentacija tapa

3.1.3

Oslobaanje utjecaja

U Tower-u 6 je omogueno definiranje dvojne prirode oslobaanja utjecaja na kraju grede - jedne za statiku a druge za dinamiku analizu. U dijalog box-u ove naredbe se nalaze dva check box-a pomou kojih se odreuje priroda oslobaanja utjecaja.

Ako je ukljuen samo check box Statiki, zadano oslobaanje utjecaja e se primijeniti samo pri statikom proraunu, a ako je ukljuen samo check box Seizmiki primijenit e se pri dinamikoj analizi. Kada su ukljuena oba check box-a, zadano oslobaanje utjecaja e se primijeniti i za statiku i za dinamiku analizu. Simboli kojima se obiljeavaju zadana oslobaanja mogu se iscrtavati razliitom bojom i debljinom za dvojno (osloboeni su razliiti utjecaji za statiku i dinamiku analizu) i obino oslobaanje utjecaja (osloboeni su isti utjecaji). Ova podeavanja se definiraju pomou naredbe Parametri.


41

Simboli dvojnog oslobaanja utjecaja su prikazani crvenom bojom, a simboli obinog oslobaanja crnom bojom Dovoenjem mia u poloaj da pokazuje na osloboeni kraj neke grede, pojavit e se mali prozor u kome su ispisani nazivi svih osloboenih utjecaja:

Osloboeni su samo statiki utjecaji

Osloboeni su samo seizmiki utjecaji

Osloboeni su i statiki i seizmiki utjecaji


42

3.1.4

Povrinski leaj

U Tower-u 6 je omogueno da se u setu povrinskog leaja zada nelinearno ponaanje, odnosno da se sprijei pomak samo jednog znaka u pravcu bilo koje lokalne osi leaja.

Lista iz koje se vri izbor ponaanja leaja u pravcu date lokalne osi +/NL+ NLU pravcu date lokalne osi sprijeeni su pomaci u oba smjera. Ovo je default ponaanje Sprijeen je pomak u smjeru koji je suprotan smjeru date lokalne osi - moe se dobiti samo pozitivna reakcija Sprijeen je pomak u smjeru date lokalne osi - moe se dobiti samo negativna reakcija

3.1.5

Linijski leaj

U Tower-u 6 je omogueno da se u setu linijskog leaja zada nelinearno ponaanje, odnosno da se sprijei pomak samo jednog znaka u pravcu bilo koje lokalne osi leaja.

Lista iz koje se vri izbor ponaanja leaja u pravcu date lokalne osi


43 +/NL+ NLU pravcu date lokalne osi sprijeen je pomak u oba smjera. Ovo je default ponaanje Sprijeen je pomak u smjeru koji je suprotan smjeru date lokalne osi - moe se dobiti samo pozitivna reakcija Sprijeen je pomak u smjeru date lokalne osi - moe se dobiti samo negativna reakcija

3.1.6

Tokasti leaj

U Tower-u 6 je omogueno da se u setu tokastog leaja zada nelinearno ponaanje, odnosno da se sprijei pomak samo jednog znaka u pravcu bilo koje lokalne osi leaja. Klikom mia preko jedne od ikona, koje se nalaze pored edit box-ova za definiranje krutosti, otvara se lista iz koje se vri izbor ponaanja leaja u pravcu date lokalne osi.

Lista iz koje se vri izbor ponaanja leaja u pravcu date lokalne osi +/NL+ NLU pravcu date lokalne osi sprijeen je pomak u oba smjera. Ovo je default ponaanje Sprijeen je pomak u smjeru koji je suprotan smjeru date lokalne osi - moe se dobiti samo pozitivna reakcija Sprijeen je pomak u smjeru date lokalne osi - moe se dobiti samo negativna reakcija

Razliku izmeu nelinearnog i default ponaanja pokazat emo na primjeru kontinuirane grede koja je optereena jednom koncentriranom silom.


44

Deformirani model grede sa standardnim tokastim leajevima

Deformirani model grede. U pravcu lokalne osi 3 leaja sprijeen je samo pomak suprotnog smjera od smjera osi (NL+) U Tower-u 6 lokalni koordinatni sustav tokastog leaja ne pripada setu, ve svakom pojedinanom leaju koji je postavljen u modelu. Po default-u, program lokalni koordinatni sustav leaja postavlja u pravcu globalnog koordinatnog sustava cijelog modela, a njegov poloaj se moe promijeniti pomou naredbe Promjena L.K.S..


45

3.1.7

Baza masivnih i tankozidnih presjeka

U Tower-u 6 je omogueno definiranje poprenih presjeka proizvoljne geometrije. Predviene su dvije vrste presjeka - masivni i tankozidni. Obje vrste se mogu koristiti u grednim elementima, ali glavna namjena tankozidnih presjeka je za generiranje nosaa pomou naredbe Generiranje nosaa tankozidnog presjeka, koja e biti posebno objanjena. Geometrija masivnih i tankozidnih presjeka se definira crtanjem. Masivni presjeci se crtaju pomou neke od naredbi za kreiranje povrinskih entiteta (Ploa ili Povrinski leaj), dok se tankozidni presjeci crtaju pomou neke od naredbi za kreiranje linijskih entiteta (Greda ili Linijski leaj).

Geometrija masivnog presjeka je zadana pomou naredbe Ploa, dok je geometrija tankozidnog zadana pomou naredbe Greda Da bi se kreirani popreni presjek mogao koristiti neophodno je da bude ubaen u bazu masivnih i tankozidnih presjeka. Aktiviranjem naredbe Baza masivnih i tankozidnih presjeka, koja se nalazi u padajuem meniju Konstrukcija, otvara se dijalog box slijedeeg izgleda:


46

Izgled dijalog box-a Baza masivnih i tankozidnih presjeka U centralnom dijelu dijalog boxa prikazani su svi masivni popreni presjeci koji se trenutano nalaze u bazi, dok se u desnom dijelu nalaze naredbe za rad sa njima. Lijevo i Desno se odabranom poprenom presjeku vri Pomou komandnih polja promjena poloaja u bazi, pomakom u lijevo, odnosno u desno. Dodaj , tako to Ubacivanje novog presjeka u bazu se vri pomou komandnog polja nakon njegovog aktiviranja program izlazi na crte i sa komandne linije zahtijeva odabir poprenog presjeka. Povrinski entitet Odabir (): Odabrani popreni presjek se ubacuje u bazu na prvo slobodno mjesto.

U bazu je ubaen novi presjek pomou komandnog polja

Dodaj

Kopiraj program u bazu presjeka ubacuje novi presjek Izborom komandnog polja kopiranjem geometrije trenutano odabranog presjeka.


47 Dvostrukim klikom mia preko nekog poprenog presjeka, ili aktiviranjem komandnog polja Edit, program otvara dijalog box za definiranje dodatnih parametara odabranog presjeka.

Izgled dijalog box-a za definiranje parametara masivnog poprenog presjeka U lijevom dijelu dijalog box-a se prikazuje geometrija odabranog presjeka. U svim prijelomnim tokama poprenog presjeka program postavlja mreu horizontalnih i vertikalnih linija i kotira njihova meusobna rastojanja. Klikom mia preko bilo koje od ovih duina ona postaje odabrana (obiljeena crvenom bojom), a njena vrijednost se prikazuje u edit box-u Duina polja. Zadavanjem nove vrijednosti u edit box-u moete promijeniti bilo koju odabranu duinu.

Edit box za promjenu odabrane duine polja U edit box-u Naziv, imate mogunost da odabranom poprenom presjeku zadate proizvoljan naziv. Pri kreiranju seta greda od danog poprenog presjeka kao njegov opis e se ispisivati zadani naziv, a ako nije zadan ispisivat e se tekst Masivni. Programom je omogueno i dimenzioniranje betonskih greda koje su kreirane od masivnog poprenog presjeka. Obzirom da geometrija presjeka moe biti potpuno proizvoljna, neophodno je da se definira armatura koja se postavlja uz svaki segment konture presjeka. Odabrani segment konture je obiljeen crvenom bojom, a njegovi parametri se prikazuju u dijelu dijalog box-a Armatura po segmentima konture. Radi lakeg zadavanja parametara program svakom segmentu konture dodjeljuje broj koji se za tekui segment ispisuje zajedno sa ukupnim brojem segmenata.


48

Redni broj tekueg segmenta konture Izborom iz zatvorene liste tekuem segmentu se moe dodijeliti armatura Aa1, Aa2, Aa3 ili Aa4, dok se pomou opcije Bez armature definira da se uz tekui segment armatura ne postavlja. Pomou check box-ova Pripada ipka na poetku i Pripada ipka na kraju se odreuje da li granine ipke pripadaju tekuem ili njemu susjednim segmentima. Napominjemo da je za pravac segmenata usvojen pravac suprotan kretanju kazaljke na satu. Aktiviranjem komandnog polja OK zadane promjene se prihvaaju, a program se vraa u glavni dijalog box ove naredbe. Brii se trenutano odabrani popreni presjek uklanja iz Aktiviranjem komandnog polja baze, dok se pomou komandnih polja i vri promjena tekue strane, odnosno listanje gore i dolje, u sluaju da se svi popreni presjeci ne mogu istovremeno prikazati. Pomou radio button-a Masivni presjeci i Tankozidni presjeci se odreuje vrsta presjeka koja se trenutano prikazuje.

Radio buttoni za izbor grupe presjeka koja se trenutano prikazuje Sve naredbe u ovom dijalog box-u funkcioniraju na isti nain i za tankozidne presjeke. Jedino se pri ureivanju tankozidnih presjeka otvara neto drugaiji dijalog box:


49

Izgled dijalog box-a za definiranje parametara tankozidnog poprenog presjeka U edit box-u Debljina se zadaje debljina tekueg segmenta, a debljina svih segmenata se moe zadati u edit box-u Debljina svih segmenata. Ostali parametri imaju isto znaenje kao kod masivnog presjeka. Napominjemo da dimenzioniranje greda koje su kreirane od tankozidnih presjeka nije mogue, ali to i nije njihova glavna namjena. Svi masivni i tankozidni presjeci koji se nalaze u bazi bit e dostupni za izbor u dijalogu za definiranje poprenog presjeka grede.

Izbor masivnih i tankozidnih presjeka iz liste Edit se i iz ovog dijaloga mogu mijenjati parametri odabranog Pomou komandnog polja masivnog, odnosno tankozidnog presjeka.


50

3.1.8

Generiranje nosaa tankozidnog presjeka

Pomou ove naredbe se od izabranog tankozidnog presjeka moe generirati cijeli nosa, pravolinijske ili lune putanje, tako to program od svakog segmenta danog presjeka kreira plou odgovarajue geometrije. Nakon aktiviranja naredbe, program sa komandne linije zahtijeva unoenje prve toke osi nosaa: Prva toka osi: Nakon izbora prve toke osi, komandna linija dobiva slijedei izgled: Druga toka (Luk): Sada se od korisnika oekuje da zada drugu toku osi nosaa ili da izabere podopciju Luk, ime se ulazi u proceduru definiranja lune putanje. Bez obzira da li je zadana pravolinijska ili luna putanja otvorit e se dijalog box istog izgleda:

Izgled dijalog box-a u kome se definiraju parametri za generiranje nosaa tankozidnog presjeka U gornjem dijelu dijalog box-a su prikazani tankozidni presjeci koji se nalaze u bazi. Istovremeno su prikazana etiri presjeka, a prelazak na slijedeu grupu, odnosno povratak na i , koja se nalaze u gornjem desnom kutu prethodnu vri se pomou komandnih polja dijalog box-a. Odabrani presjek je uokviren crvenom bojom i prikazuje se u centralnom dijelu dijalog box-a.


51

Dio dijaloga u kome je prikazan odabrani presjek Edit otvara se dijalog box u kome se mogu promijeniti Aktiviranjem komandnog polja karakteristike odabranog tankozidnog presjeka.

Izgled dijalog box-a za definiranje parametara tankozidnog poprenog presjeka Rad sa ovim dijalog box-om je isti kao i kod naredbe Baza masivnih i tankozidnih presjeka, tako da ga neemo ponovo objanjavati. Nakon aktiviranja komandnog polja Ravnanje otvara se dijalog box u kojem se moe definirati toan poloaja presjeka u odnosu na lokalni koordinatni sustav nosaa.


52

Izgled dijalog box-a za ravnanje presjeka Ovaj dijalog box radi na isti nain kao da je pozvan u okviru naredbe za definiranje poprenog presjeka grede. U edit box-ovima, koji su postavljeni uz desnu ivicu dijalog box-a, prikazane su karakteristike materijala od koga se kreira nosa. Ove karakteristike se mogu promijeniti unoenjem novih vrijednosti, dok se pomou komandnog polja Materijal moe izabrati neki drugi materijal. Kada je check box Automatski generirati i reduktor postavljen na ukljueno stanje, program e du osi nosaa postaviti reduktor za sve generirane ploe. Lokalni koordinatni sustav nosaa se moe promijeniti pomou komandnog polja Promjena LKS. Nakon njegovog aktiviranja program izlazi na crte i sa komandne linije zahtijeva da zadate toku, koja e odrediti kako ravnina u kojoj lee lokalne osi 1 i 2, tako i usmjerenje lokalne osi 2. Promjena L.K.S. (Toka koja odreuje os 2 / ): Kako je u nekim sluajevima lake odrediti ravnina u kojoj lee osi 1 i 3, klik mia preko podopcije Toka koja odreuje os 2, dovest e do promjene sadraja komandne linije. Promjena L.K.S. (Toka koja odreuje os 3 / ): Sad e odabrana toka odrediti ravnina u kojoj lee lokalne osi 1 i 3. Ponovni klik preko ove podopcije, vratit e nas na prvobitni oblik komandne linije. Nakon izbora eljene toke, program se vraa u dijalog box naredbe. U prozoru, koji se nalazi uz lijevu ivicu dijalog box-a, je prikazano kako e nosa izgledati na crteu sa trenutanim stanjem parametara. Komandna polja, koja se nalaze ispod ovog prozora, slue za promjenu trenutanog prikaza. Ona rade kao prekidai i imaju potpuno istu ulogu kao i istoimene naredbe u padajuem meniju prozora 3D pogled. Kada se aktivira komandno polje OK program zatvara dijalog box i generira nosa od izabranog tankozidnog presjeka, a u skladu sa zadanim parametrima.


53

Nosa koji je generiran pomou naredbe Generiranje nosaa tankozidnog presjeka

3.23.2.1

OptereenjePromjena sluaja optereenja

Promjena sluaja optereenja se moe vriti i pomou ikona, koje su u toolbaru postavljene sa desne strane liste za izbor sluaja optereenja.

Ikone za promjenu sluaja optereenja Klikom mia preko ove ikone se bira slijedei sluaj optereenja sluaj optereenja koji se u listi nalazi iza tekueg sluaja


54 Klikom mia preko ove ikone se bira prethodni sluaj optereenja sluaj optereenja koji se u listi nalazi ispred tekueg sluaja Ova opcija se najee koristi kada se u modulu za obradu rezultata vri kontrola utjecaja po sluajevima optereenja.

3.2.2

Povrinsko optereenje

U okviru ove naredbe omogueno je automatsko definiranje optereenja pomou opcije Wizard i na ravnim povrinama. Procedura zadavanja optereenja je ista kao i na evaluiranim povrinama. Tipovi optereenja koji se mogu definirati su teina konstrukcije, optereenje od snijega, pritisak plina, pritisak vode i pritisak zemlje.

3.2.3

Pokretno optereenje

Omogueno je zadati da pokretno optereenje djeluje van konstrukcije. Ovo je jako korisna opcija, obzirom da se jedino tako mogu analizirati sluajevi u kojima optereenje tek nailazi na konstrukciju.

3.2.4

Utjecajna linija

Izborom naredbe Utjecajna linija, ulazi se u proceduru definiranja poloaja i vrste utjecaja, za koji je potrebno konstruirati utjecajnu liniju.

Izgled dijalog box-a za izbor utjecaja za koji je potrebno konstruirati utjecajnu liniju U prikazanom dijalog box-u, postavljanjem odgovarajueg prekidaa na ukljueno stanje, odabire se utjecaj za koji se eli konstruiranje utjecajne linije. Iz samog naziva prekidaa, jasno se vidi da se moe odabrati, kako bilo koji od utjecaja na gredi, tako i bilo koja reakcija tokastog leaja. Odabrani utjecaj e se svakako odnositi na lokalni koordinatni sustav grede, odnosno leaja. Kada ste odabrali eljeni utjecaj i aktivirali komandno polje OK, program e zatvoriti dijalog box, i sa komandne linije zahtijevati da odredite mjesto za koje se trai utjecajna linija. Ako je odabran utjecaj koji se odnosi na rezne sile i pomake na gredi, na komandnoj liniji e se javiti poruka: Greda na kojoj se trai utjecajna linija - Odabir ():


55 Sada se od korisnika oekuje da prvo odabere gredu, a potom i samo mjesto utjecajne linije na odabranoj gredi. Mjesto utjecajne linije: Pri izboru mjesta utjecajne linije, obavezno koristite OSNAP kriterije za precizno pogaanje toaka, s obzirom da e program prihvatiti samo toku koja pripada prethodno odabranoj gredi. Na odabranom mjestu, program e postaviti odgovarajui simbol, i ispisati naziv odabranog utjecaja.

Zadano je konstruiranje utjecajne linije za moment savijanja M3, u sredini cijelog nosaa Ako ste za konstruiranje utjecajne linije odabrali neku od reakcija, tada e program na komandnoj liniji izdati poruku, na koju treba odgovoriti izborom tokastog leaja, za iju reakciju se trai konstruiranje utjecajne linije. Tokasti leaj na kome se trai utjecajna linija Odabir (): Na odabranom osloncu, program e postaviti simbol za utjecajnu liniju i ispisat e naziv odabrane reakcije.


56

Zadano je konstruiranje utjecajne linije za vertikalnu reakciju R3, krajnjeg lijevog leaja Program u ovoj proceduri ne provodi kontrolu da li je na odabranom osloncu sprijeeno pomicanje, odnosno rotacija koja odgovara odabranoj reakciji za konstruiranje utjecajne linije, ali e ovakve greke svakako otkriti neposredno prije zahtjeva za proraunom, u okviru naredbe Kontrola unesenih podataka. Bez obzira da li ste zahtijevali konstruiranje utjecajne linije za neki od utjecaja na gredi, ili za neku od reakcija tokastog leaja, program e po zavretku naredbe automatski otvoriti novi sluaj optereenja, koji je rezerviran samo za konstruiranje utjecajne linije. U okviru ovog sluaja optereenja je onemogueno zadavanje bilo kakvog drugog optereenja, i ono e imati poseban tretman u naredbama za definiranje osnovnih sluajeva optereenja i kombinacija njihovog istovremenog djelovanja. Brisanje postavljene utjecajne linije nije mogue pomou naredbe Brisanje, ve se pomou naredbe Sluajevi optereenja mora zahtijevati brisanje sluaja optereenja koji je rezerviran za konstruiranje utjecajne linije.


57

3.2.5

Prednaprezanje

U dijalogu ove naredbe omogueno je definiranje promjenljivog ekscentriciteta u pravcu lokalne osi 3, zadavanjem vrijednosti na poetku i na kraju trase kablova.

Edit box-ovi za definiranje ekscentriciteta U edit box-u e3,p = zadaje se ekscentricitet kablova u pravcu lokalne osi 3 na poetku, dok se u edit box-u e3,k = zadaje ekscentricitet u pravcu lokalne osi 3 na kraju tapa.

3.2.6

Centrino naprezanje

Naredba Centrino naprezanje se nalazi u okviru padajueg menija Optereenje i pomou nje se odabranim gredama moe zadati centrina sila tlaka ili vlaka. Analogija za ovu vrstu optereivanja je zadavanje temperaturne promjene u osi tapa. Intenzitet sile koji se zadaje, odnosi se na nedeformirani tap. Uslijed deformacije modela (razmicanja ili udaljavanja vorova u kojima je tap vezan za konstrukciju) kao rezultirajua vrijednost centrine sile u tom tapu e se dobiti neka druga vrijednost. Aktiviranjem naredbe ulazi se u proceduru odabira greda: Centrino naprezanje - Odabir (Sve / Prozor / pOligon / pResjek / eXtras / Deselektiranje / ): Ako su odabrane grede koje imaju razliit broj presjeka, program e neke od njih izbaciti iz selekcije (ostat e odabrane grede sa najmanjim brojem presjeka) uz odgovarajuu obavijest:

Kada su sve odabrane grede istog poprenog presjeka otvara se dijalog box slijedeeg izgleda:


58

Dijalog box u kome se zadaje aksijalno naprezanje U desnom dijelu dijaloga je prikazan izgled poprenog presjeka odabranih greda, dok se u lijevom nalazi lista koja ima onoliko redova koliko ima samostalnih dijelova u okviru danog poprenog presjeka. Za svaki od njih se ispisuju opis i materijal, dok se u koloni Sila zadaje eljeno centrino naprezanje. Ako odabrane grede nemaju isti popreni presjek desni dio dijalog box-a bit e prazan, a umjesto opisa presjeka pisat e Razliiti presjeci.

Izgled dijalog box-a kad su odabrane grede sa razliitim poprenim presjekom


59

3.2.7

Konvertor optereenja

U Tower-u 6 je omogueno konvertiranje povrinskog optereenja, koje je zadano na nekoj krivoj povrini, u niz koncentriranih sila du odabranih grednih elemenata konstrukcije. Sama procedura konvertiranja je ista kao i na ravnim povrinama. Jedino je u dijalog box-u, koji se otvara nakon zavrene selekcije greda, opcija Ravnomjerna optereenja nedostupna, s obzirom da se zbog sloenosti problema povrinsko optereenje u opem sluaju ne moe prikazati pomou linijskih.

Izgled dijalog box-a

3.33.3.1

Promjena i kontrola ranije unesenih podatakaPromjena dijagonale povrinskih entiteta

Pomou naredbe Vidljivost moe se ukljuiti prikazivanje dijagonale u svakom povrinskom konstruktivnom elementu (ploe i povrinski leajevi) modela. Njen poloaj program automatski odreuje, tako to od dvije dijagonale gabarita elementa izabere onu koja veom duinom prelazi preko povrine tog konstruktivnog elementa.

Ukljueno je prikazivanje dijagonale ploe Automatski odreeni poloaj moe se promijeniti pomou naredbe Promjena dijagonale povrinskih entiteta. Izborom ove naredbe iz padajueg menija Pomoni nivo, ili klikom mia preko prikazane ikone, program e sa komandne linije zahtijevati da odaberete dijagonalu kojoj elite da promijenite poloaj.Copyright (c) Radimpex * http://www.radimpex.co.yu * e-mail: [email protected] * Tel. 011 3809-158

60

Promjena dijagonale povrinskih entiteta Odabir (Prozor / ): Nakon odabira, potrebno je da izborom dvije toke sa crtea zadate novi poloaj dijagonale. Prva toka: Druga toka: Program e ostati u proceduri odabira sve dok izborom podopcije Kraj ne zavrite naredbu.

Izborom dvije toke sa crtea promijenjen je poloaj dijagonale ploe

3.3.2

Promjena lokalnog koordinatnog sustava tokastih leajeva

Pored promjene lokalnog koordinatnog sustava linijskih elemenata, pomou naredbe Promjena L.K.S. moe se mijenjati i orijentacija lokalnog koordinatnog sustava tokastih leajeva. Njenim izborom iz padajueg menija Korekcija, ulazi se u standardnu proceduru odabira. Promjena L.K.S - Odabir (Sve / Prozor / pOligon / pResjek / eXtras / Deselektiranje / ): U ovoj proceduri ne mogu se istovremeno odabrati i tokasti leajevi i linijski entiteti. Kada se koriste opcije grupnog odabira program nasumino odreuje koji e entiteti ui u selekciju, tako da je najbolje da se u prvom koraku odabere jedan entitet, tokasti leaj ili neki linijski element, ime se odreuje koji e entiteti ui u grupnu selekciju. Ako su odabrani tokasti leajevi, program e sa komandne linije zahtijevati da zadate toku sa crtea koja e odrediti pravac i smjer lokalne osi 3: Promjena L.K.S (Toka koja odreuje os 3 / Radijalno / ):


61 Izbor podopcije Toka koja odreuje os 3 dovest e do promjene osi ije e usmjerenje odrediti toka koja se zadaje. Jedan klik mia mijenja na lokalnu os 2, drugi na lokalnu os 1 dok trei klik mia vraa prvobitno stanje komandne linije. Pravac i smjer izabrane lokalne osi (pretpostaviti emo da je izabrana osi 3) moe se odrediti na dva naina radijalno i paralelno. Kod radijalnog odreivanja, lokalne osi 3 svih odabranih entiteta bit e usmjerene prema zadanoj toki.

Radijalno odreivanje usmjerenja lokalnih osi Kod paralelnog odreivanja zadana toka odreuje usmjerenje lokalne osi 3 jednog (referentnog) tokastog leaja, dok su lokalne osi ostalih odabranih oslonaca paralelne sa njom i imaju isti smjer. Za referentni tokasti leaj program usvaja onaj koji je prvi odabran.

Paralelno odreivanje usmjerenja lokalnih osi Izabrani nain odreivanja ispisuje se na komandnoj liniji kao ime podopcije. Znai ako se na komandnoj liniji nalazi podopcija Radijalno to znai i da se usmjerenje lokalne osi 3 odreuje radijalno. Promjena na paralelno odreivanje vri se aktiviranjem ove podopcije.Copyright (c) Radimpex * http://www.radimpex.co.yu * e-mail: [email protected] * Tel. 011 3809-158

62 Nakon izbora toke koja odreuje usmjerenje lokalne osi 3, program e sa komandne linije zahtijevati da zadate toku koja odreuje ravninu u kojoj se os 3 nalazi. Promjena L.K.S (Toka koja odreuje ravninu 2-3 / ): Naziv podopcije Toka koja odreuje ravninu 2-3 ukazuje da e izabrana toka odrediti ravninu u kojoj se nalaze lokalne osi 2 i 3. Izborom ove podopcije komandna linija e dobiti novi izgled, odnosno toka koja se zadaje odredit e ravninu u kojoj se nalaze lokalne osi 1 i 3. Promjena L.K.S (Toka koja odreuje ravninu 1-3 / ): Naravno, da je na poetku ove procedure izabrana neka druga os, pomou ove podopcije bi se vrio izbor ravni koje njoj odgovaraju. Nakon izbora traene toke naredba se zavrava, a lokalni koordinatni sustavi svih odabranih leajeva dobivaju zadanu orijentaciju.

L.K.S. svih tokastih leajeva je promijenjen tako to su lokalne osi 2 usmjerene prema centru kruga, a lokalne osi 3 su normalne na prikazanu ravninu

3.3.3

Kontrola setova

U programu Tower 6, u naredbi Kontrola setova uvedeno je nekoliko znaajnih novina: omogueno je prikazivanje elemenata u prozoru 2D pogled sa bojama iz kontrole setova, kao i rad naredbe sa optereenjima. Nakon izbora ove naredbe komandna linija dobiva slijedei oblik: Kontrola setova - Ploa/Zid (Promjena setova / Izbor / ): Ime trenutano aktivnog konstruktivnog elementa ili optereenja je ispisano na komandnoj liniji (Ploa/Zid), a program u prozorima 3D pogled i 2D pogled sve entitete sa istim numerikim podacima prikazuje istom bojom.


63

Program je istom bojom obojio sve ploe i zidove kojima je pridruen isti set numerikih podataka Aktiviranjem podopcije Izbor, otvara se dijalog box slijedeeg izgleda:

Izgled dijalog box-a za definiranje parametara kontrole setova Korisniku je sada omogueno da, osim za razliite tipove konstruktivnih elemenata, vri kontrolu unesenih podataka i za tri vrste optereenja - povrinsko, linijsko i tokasto. U lijevom dijelu dijalog box-a nalazi se lista svih entiteta (konstruktivnih elemenata i optereenja) za koje se moe uraditi kontrola unesenih podataka. Svakako da e za izbor biti dostupni samo oni entiteti koji se nalaze u modelu. Za odabrani entitet, u desnom dijelu dijalog box-a, prikazuje se lista sa svim setovima podataka koji su do tada kreirani.


64

Odabrana je kontrola setova za grede U koloni Naziv je prikazan opis svakog seta, dok je u koloni Boja za svaki od setova postavljena boja kojom e elementi tog seta biti obojani u modelu. Boje program sam generira po kriteriju da one za svaki od setova budu to razliitije, ali je omogueno i da za svaki od setova sami odaberete boju po elji.

Klik mia preko strelice sa desne strane color box-a, otvorio je dijalog za izbor proizvoljne boje Ako se za kontrolu unesenih podataka izabere optereenje, obzirom da se optereenja grupiraju prema intenzitetu, u koloni Naziv e se umjesto opisa prikazivati intenzitet optereenja za svaki set.


65

Odabrana je kontrola unesenih podataka za povrinsko optereenje Generiranje palete boja Aktiviranjem komandnog polja Generiraj boje, otvara se novi dijalog box u kome imate mogunost da izborom poetne boje zadate programu iz koje e palete boje biti generirane.

Dijalog box za generiranje palete boja Nakon aktiviranja komandnog polja OK, program e se vratiti na osnovni izgled dijaloga, a u listi e za sve setove biti izgenerirane nove boje iz zadane palete. U dijalogu se nalazi i check box Nijansiraj boje. Ukoliko je ovaj check box postavljen na ukljueno stanje, svim setovima e biti pridruene razliite nijanse boje koja je izabrana za poetnu.

Svim setovima su pridruene razliite nijanse boje koja je izabrana za poetnuCopyright (c) Radimpex * http://www.radimpex.co.yu * e-mail: [email protected] * Tel. 011 3809-158

66 Opcije 2D prikaza Pomou check box-a Prikai indirektne elemente se definira nain prikazivanja indirektnih elemenata u prozoru 2D pogled. Ako je ovaj check box postavljen na ukljueno stanje, simboli indirektnih elemenata e se iscrtavati s bojama koje su zadane u ovom dijalog box-u, a ako je postavljen na iskljueno stanje iscrtavat e se s bojom koja je predviena za neaktivne elemente.

Simboli ploa u presjeku su prikazani sa bojama iz kontrole setova

3.4

Komande za unos elemenata crtea koji nisu dio konstrukcijePomone osi

3.4.1

U Tower-u 6 je omogueno definiranje stila obiljeavanja osi, kao i automatsko generiranje osi na osnovu geometrije modela. Takoer je promijenjen i izgled komandne linije da bi se to jasnije vidjelo sa kojim se pomonim osama trenutano radi. Izborom naredbe Osi, na oblasti crtea se pojavljuju po jedna horizontalna i vertikalna os koje prolaze kroz koordinatni poetak (toka 0,0), a komandna linija dobiva slijedei oblik: Vertikalne osi (Oznake / Pomjeri / Brisanje / proMjena / Ref.os / Gen / / Drugi pravac): Kako se u jednom trenutku moe raditi samo sa horizontalnim ili vertikalnim osama, na poetku komandne linije se ispisuje koje su osi trenutano aktivne, odnosno na koje e se osi odnositi sve dalje operacije. Promjena aktivnih osi se vri klikom mia preko posljednje prikazane podopcije na komandnoj liniji Drugi pravac. Naime, svaki klik mia preko ove podopcije e naizmjenino postavljati za aktivne Horizontalne osi ili Vertikalne osi.


67

3.4.1.1 Automatsko generiranje osiPored poznatih naina postavljanja pomonih osi, omogueno je i automatsko generiranje osi na osnovu geometrije modela. Automatsko generiranje osi vri se izborom podopcije Gen sa komandne linije, i tada program u svim prijelomnim tokama kontura konstruktivnih elemenata modela postavlja pomone osi za trenutano aktivni pravac. Promjenom aktivnih osi, a zatim ponovnim izborom podopcije Gen, automatski e biti generirane osi u drugom pravcu. Automatsko generiranje se moe vriti u prozorima 2D pogled i Dispozicija.

3.4.1.2 Promjena naziva osiIzborom podopcije Oznake sa komandne linije, moete promijeniti zadani naziv bilo koje od postavljenih osi na crteu: Oznaka vertikalne osi (Stil / ): Sada se oekuje da odaberete os kojoj elite promijeniti ime, ili da izaberete podopciju Stil. Nakon izbora osi na komandnoj liniji e se pojaviti nova poruka: Oznaka vertikalne osi n: 1 Prikazana oznaka n oznaava redni broj odabrane osi, a 1 njezin stari naziv. Zadavanjem novog naziva za odabranu os i pritiskom na tipku Enter, novo ime e biti prihvaeno, a program e se vratiti na prethodni oblik komandne linije. Odabir osi i promjena njihovih naziva se moe vriti sve dok se izborom podopcije krAj sa komandne linije ne izae iz naredbe. Izborom podopcije Stil sa komandne linije otvara se dijalog box slijedeeg izgleda:

Dijalog box u kome se definira stil obiljeavanja osi U dijalog box-u se nalaze dvije zatvorene liste, od kojih se jedna odnosi na horizontalne, a druga na vertikalne osi. Izborom jednog od ponuenih stilova iz ovih listi moete promijeniti tekui stil obiljeavanja osi.

Sadraj liste za izbor stila oznaavanja osi


68 Izbor stila obiljeavanja za horizontalne osi je potpuno neovisan od stila oznaavan

tower 6

Documents