toxicologÍa clÍnicadesomorfina, krokodil, droga zombi principi actiu: dihidrodesoximorfina (>10...

39
NOVES DROGUES TOXICOLOGÍA CLÍNICA Jornada de Residents SOCMIC Sandra Leal Servei de Medicina intensiva Consorci Sanitari del Garraf Barcelona , 9 d’abril de 2019

Upload: others

Post on 13-Jan-2020

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

NOVES DROGUESTOXICOLOGÍA CLÍNICA

Jornada de Residents SOCMIC

Sandra LealServei de Medicina intensiva Consorci Sanitari del Garraf

Barcelona , 9 d’abril de 2019

Page 2: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

- Concepte de noves drogues- Terminologia- Situació actual de consum- Simptomatologia general

- Noves presentacions del Cannabis / Opiodes *- Drogues de síntesis

- Catinones sintètiques- Cannabinoides sintètics- Estimulants tipus anfetamínics

- Al·lucinògens o psicodèlics- Recomanacions - Conclusions

Page 3: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,
Page 4: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

Qualsevol substància química capaç de modificar les funcions del SNC (activitat mental, percepcions, sensacions i conductes)

DROGA

DROGA RECREATIVASubstància utilitzada per obtenir sensacions de plaer (sense finalitat terapèutica). Efectes derivats: 1. Tipus de droga2. Susceptibilitat del individuo3. Freqüència del consum

PoliconsumOci cap de setmanaGrupalInici precoç

“TERMINOLOGIA”

Drogas recreativas actuales: ¿podemos hacer más para prevenir su consumo en adolescentes? Hoyos Lopez, Acta Pediatr Esp 2016; 74(5): e72-e81

Page 5: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

“NOVES DROGUES”

• Substàncies emergents sintetitzades “generalment” de forma clandestina (Àsia: Xina – Índia, Europa est, USA, Mèxic)

– Sistema de Alerta Temprana (Early Warning System-EWS)

• Efectes similars o més potents que les drogues clàssiques Modificacions en l’estructura química

• Sense garanties de qualitat ni d’investigació• Elevada dependència i tolerància

– Risc policonsum

Drogas recreativas actuales: ¿podemos hacer más para prevenir su consumo en adolescentes? Hoyos Lopez, Acta Pediatr Esp 2016; 74(5): e72-e81Clinicl toxicology of newer recreational drugs. Hill. Clin Toxicol 2011; 49(8):705

Page 6: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

World Drug Report 2018 (United Nations publication, Sales No. E.18.XI.9).

Page 7: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

RISC POLICONSUM

Page 8: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

“NOVES DROGUES”

Legal HighsSubstàncies legals encara no fiscalitzadesComercialització: GROW SHOPS - InternetEnvasat: “Not for human consumption” Consumidors esporàdics, “inexperts”

Researchs chemicals (RC)

“TERMINOLOGIA”

Emerging drugs of abuse. Nelson. Emerg Med Clin North Am 2014 Feb;32(1):1-28“Not for human consumption”: a review of emergint designes drugs. Musselman. Pharmacotherapy 2014 Jul;34(7):745-57

Page 9: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

Researchs chemicals (RC)

Substàncies il·legals i fiscalitzadesComercialització: Mercat negre (DEEP WEB)Envasat: “bossa zip” + Principi actiuConsumidors “experimentats”

Legal Highs

“NOVES DROGUES” “TERMINOLOGIA”

Emerging drugs of abuse. Nelson. Emerg Med Clin North Am 2014 Feb;32(1):1-28“Not for human consumption”: a review of emergint designes drugs. Musselman. Pharmacotherapy 2014 Jul;34(7):745-57

Page 10: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,
Page 11: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

World Drug Report 2018 (United Nations publication, Sales No. E.18.XI.9).

Page 12: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

Annual quantities of synthetic new psychoactive substances (excluding ketamine) seized globally and number of countries reporting seizures of synthetic cannabinoids or cathinones, 2012–2016

World Drug Report 2018 (United Nations publication, Sales No. E.18.XI.9).

Page 13: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

“CONSUM”

Page 14: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,
Page 15: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,
Page 16: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

Estat d’alerta, eufòria, desinhibició, intensificació de les emocions i empatia, hipertèrmia, sudoració intensa (deshidratació, hiponatremia), bruxisme, disminució de la sensació de cansament i gana, insomni, ansietat, agressivitat, psicosis paranoide, al·lucinacions, disestèsies, midriasis, hipertensió, hemorràgies cerebrals, taquiarrítmies, mort....

ESTIMULACIÓ SNC

“SIMPTOMATOLOGIA GENERAL”

Toxicology and management of novel psychoactive drugs. Kersten, Journal of pharmacy practice 2015; 28:50-56

Page 17: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,
Page 18: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,
Page 19: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,
Page 20: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,
Page 21: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

Cannabis 1era droga il·legal més consumida a nivell mundial

NOVES PRESENTACIONS CANNABIS

Oli de hachísBHO (butane hash oil)

Principi actiu: THC 20-70% (“porro” 5-20%)Resina líquida obtinguda per destil·lació mitjançant dissolvents (OH, petroli) i butà. Consum: S’afegeix en forma de gotes als cigars de marihuana

Drogas recreativas actuales: ¿podemos hacer más para prevenir su consumo en adolescentes? Hoyos Lopez, Acta Pediatr Esp 2016; 74(5): e72-e81

Page 22: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

NOVES PRESENTACIONS OPIODES

Desomorfina, Krokodil, droga zombi

Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina)Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode, cafeïna, tropicamida, etc... Consum: InjectadaSubstitut heroïna. Plaga adormidera (Afganistan 2010): +++ adulterada i tòxica>1 milió addictes a Rússia (2014). Mort en 2-3a (Dany hepàtic-renal)

Permonid ®

Drogas recreativas actuales: ¿podemos hacer más para prevenir su consumo en adolescentes? Hoyos Lopez, Acta Pediatr Esp 2016; 74(5): e72-e81

Page 23: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

Bath salts or plant food“Not for human consumption”

• Anàlegs d'una substància natural que es troba a les fulles de Catha edulis (Khat) / Anàlegs d’amfetamina (bk-amfetamines).

• Més freqüents : – Mefedrona, miau-miau (4-metilmetcatinona): “Balconing”– MDPV, droga caníbal, ivory wave (3,4-metilendioxipirovalerona): “Illes balears,

2015)– Alfa-PVP; la flakka, droga Hulk (alfa-pirrolidinovalerofenona): psicosis delirant

amb agressivitat extema– Altres: metedrona (4-metoximetcatinona), metilona (3,4-methelenodioxi-n-

metcatinona), flifrona (4-fluorometicina)

• Europa el 2009 Estats Units el 2010

CATINONES

Khat and synthetic cathinones: a review. Arch of toxicology 2014; 88(1):15-45The toxicology of bath salts: a review of synthetic cathinones. Prosser J Med Toxicol 2012: 8(1):33

Page 24: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

• FARMACOCINÉTICA– Compostos lipofílics

• Via iv, inhalada Ràpid inici • Via OR Pic 1h postingesta• Gran volum distribució. Vides mitges llargues (molt variable 3-30h)

– Metabolisme hepàtic, eliminació renal (- bilis)

Catinones

• MECANISME ACCIÓ – SIMPTOMATOLOGIA• estimulació dels receptors adrenèrgics alfa i beta

• síndrome tòxica simpaticomimètica: hiper-alerta, hipertensió, taquicàrdia, midriasi i diaforesi

• alliberament de neurotransmissors ( dopamina, serotonina i norepinefrina) + inhibició de la recaptació • símptomes psicòtics + al·lucinacions

• Hepatotoxicitat

Page 25: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

• DIAGNÓSTIC– DIAGNÓSTIC CLÍNIC. Excès simptomatologia simpàtica +

deliri hiperactiu / agitació. – La majoria no detectables per les proves rutinàries d'orina.

• Laboratoris altament especialitzats identificació d’alguns compostos. Cromatografia de gasos i espectrometria de masses (motius mèdic-legals)

• TRACTAMENT– Simptomàtic + suport– Benzodiazepines (2C)

Catinones

New and emerging illicit psychoactive substances. Graddy. Med Clin North Am 2018 Jul;102(4): 697-714

Page 26: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

• Anàlegs de cannabinoides naturals sintetitzats químicament (aminoalquilindoles)

• Noms més coneguts: "K2," “spice", "crazy monkey," "chill out," "spice diamond," "spice gold," "chill X”, “fuego del Yucatán”, “llamarada solar”…

• Europa des del 2004 Estats Units el 2008– United States Drug Enforcement Administration: Actualment

substàncies Classe I (il·legal la possessió, venda i consum)• Consum: cannabinoide + herbes o altres plantes

CANNABINOIDES

Encens o remeis d’herbes

An outbreak of exposure to a novel synthetic cannabinoid. Monte. N Eng J Med 2014 Jan; 370(4):389-90

Page 27: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

Cannabinoides

• MECANISME ACCIÓ – SIMPTOMATOLOGIA– Efectes fisiològics similars al cànnabis + efectes

derivats “herbes” utilitzades– Toxicitat: CANNABINOIDES >>>> Cannabis sobretot

clínica neuropsiquiàtrica greu, incloent al·lucinacions, deliri i psicosi. També AVC isquèmics, HSA, SCA (adults joves sense FRCV), IRA....

• FARMACOCINÉTICA– Metabolisme per oxidació i glucoronidació per enzims

del citocrom oxidasa hepàtic i excreció renal.

Page 28: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

• DIAGNÓSTIC– DIAGNÓSTIC CLÍNIC. – No detectables per les proves rutinàries d'orina. Principi actiu ni

metabòlits reaccionen amb test per la detecció del delta-9 tetrahidrocannabinol (THC) o els seus metabòlits

• Laboratoris altament especialitzats identificació d’alguns compostos. Cromatografia de gasos i espectrometria de masses (motius mèdic-legals)

• TRACTAMENT – Simptomàtic + suport– Benzodiazepines

Cannabinoides

New and emerging illicit psychoactive substances. Graddy. Med Clin North Am 2018 Jul;102(4): 697-714

Page 29: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

ESTIMULANTS ANFETAMÍNICS

• Consum mundial: 2º• Amines simpaticomimètiques• Anfetamines – tractament: TDAH, obesitat,

narcolèpsia (off label)

2014 Annual report of the american associations of poison control centers? National poison data System. Mowry. Clin Toxic 2015; 43:962

Page 30: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

NOM Ppi ACTIU OBSERVACIONS

Extasis, MDMA N-metil-3,4-metilendioxianfetamina Droga sintètica + consumida a ESP

Speed, Anfetas Sulfat d’anfetamina 2on droga sintètica + consumida a ESP

Metanfetamines, cristal, vidrio, hielo, chalk, shabú

Desoxiefredrina o d-N-metilanfetamina +++ adicció

EVA, MDEA N-etil-3,4-metilendioxianfetamina +intens i breu que l’extasis, altera menys la percepció

Superman rosa, PMMA Parametoximetanfetamina Perill: intox a dosis baixes. + Psicodèlica que extasis.

2CB, nexus 4-bromo-2,5-dimetoxifeniletilamina Efectes entre MDMA – LSD. Pic efecte VO 1-2 sobreconsum

Fenetilina, droga yihadista, Captagon®

Anfetamina de teofil·lina adulterada amb cafeina

Inhibeix por, dolor i empatía. Genera sensació d’invencibilitat

Píldora del miedo, DOB 2,5-dimetoxi-4-4brooanfetamina +++ adictiva, efectes 1-2d. 2GM: soldats suïcides, altes dosis: pànic + gangrena

Estimulants anfetamínics

Page 31: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

Estimulants anfetamínics

• MECANISME ACCIÓ – SIMPTOMATOLOGIA– Estimulant SNC

• R’s B i alfa adrenèrgics (hipertensió, taquicàrdia, hipertermia i vasospasme)

• R’s serotonina (alteracions de l'estat d'ànim, respostes pertorbades a la fam i la set)

• R’s dopaminèrgics (anhel i recerca de drogues, símptomes psiquiàtrics)

• FARMACOCINÈTICA– Compostos lipofílics

• Via iv, inhalada Ràpid inici 5’• Via OR Pic 20’ postingesta• Gran volum distribució. Vides mitges llargues

– Metabolisme hepàtic (cytochrome CYP2D6), eliminació renal

Page 32: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

Estimulants anfetamínics

• DIAGNÓSTIC– DIAGNÓSTIC CLÍNIC. – Proves rutinàries d'orina.

• Elevats nombre de compostos• Falsos positius

• TRACTAMENT – Simptomàtic + suport– Benzodiazepines (2B)

MDMA tto• BDZ (1C), no HLP• No Bbloq per HTA• Ingesta recent (<1h): Carbó activat

(2C)• Hiponatremia severa: SSH / Mitja:

Restricc de fluids

Page 33: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

• Efectes psicodèlics: alteració de la percepció sensorial, estat d'ànim i patrons de pensament.

• La majoria produeixen efectes simpaticomimètics lleus. Les nàusees i els vòmits són comuns i sovint precedeixen l’inici dels efectes al·lucinògens.

• Al·lucinògens naturals s'han utilitzat durant mil·lennis com a part d’activitats rituals i religioses.

• Dietilamida de l'àcid lisèrgic (LSD) primer al·lucinogen sintètic

AL·LUCINÒGENS

Here today, gone tomorrow..... Rosenbaum. J Med Toxicol 2012;8(1):15New psychoactive substances of natural origin: a brief review. Feng J Food drug anal 2017 Jul;25(3):461-471

Page 34: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

• Terminologia específica (+ LSD)– ”Viatge”: efectes experimentats per la intoxicació

aguda.– ”Mal viatge" : reacció d'intoxicació aguda

(disfòria, por, agitació .... o altres efectes no desitjats).

– ”Flashback”: recurrència dels símptomes associats amb la intoxicació al·lucinògena.

Al·lucinògens

Page 35: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

Al·lucinògensNom Ppi actiu Observacions

LSD, àcid, trippies Dietilamida del Àc lisèrgic: alcaloide del fong cornezuelodel centeno

Al·lucinògen semisintètic més potent

Ketamina, special K, doña keta, ketas

clorhidrat de ketamina Anestèsic mèdic i veterinari

Fenciclidina, PCP, pols d’àngel, pildora de la pau

Clorhidrat de fenciclidina Anestèsic 1GM, molt tòxic.

GHB, èxtasis líquid Àc gammahidroxibutíric Efectes 1-3h: anestèsic al·lucinògen, anabolitzant (culturisme), agressions sexuals (date rape drugs)

Psilocibina, fons del riure Fongs psilocibics No dependencia

Salvia Salvia divinorum Efecte 5’, al·lucinògen natural + potent. No adicció

Escopolamina, hioscina, burundanga

Alcaloide de plantes solanàcies (anticolinèrgic)

Ús mèdic. Anul·lació de la voluntat – “submissió química”

Page 36: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

Al·lucinògens

• MECANISME ACCIÓ – SIMPTOMATOLOGIA– La neurobiologia dels compostos al·lucinògens és complexa– Nombrosos neurotransmissors: serotonina (5-HT), dopamina i

glutamat. – No es coneix el mecanisme exacte de les al·lucinacions

subjacents propietat comuna• capacitat per unir els receptors 5-HT2A, especialment aquells

expressats en cèl·lules piramidals neocorticals

• FARMACOCINÈTICA– Molt variable segons la droga i la via d’administració. – La majoria es consumeixen oralment i s'absorbeixen ràpidament

Page 37: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

Al·lucinògens

• DIAGNÓSTIC– Hª clínica directa pacient– Proves rutinàries de laboratori no útils, no

detecció

• TRACTAMENT – Simptomàtic + suport.

• Signes i símptomes autolimitats, generalment no greus. • Ambient tranquil

– Benzodiazepines (2C), HLP (2C)

Page 38: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,

• Substàncies altament canviants– Problemàtica sòcio-legal important

• Reptes per als professionals– Actualització constant– “Primum non nocere” (Sentit comú)

• Tractament de suport

– Estratègies de informació – prevenció a grups en risc

Conclusions

Page 39: TOXICOLOGÍA CLÍNICADesomorfina, Krokodil, droga zombi Principi actiu: Dihidrodesoximorfina (>10 morfina) Fabricació casolana amb codeïna + fòsfor vermell, gasolina, petroli, iode,