trÍ thÔng minh, trÍ tuỆ cẢm xÚc vÀ nĂng lỰc lÃnh...

Chương 5

TRÍ THÔNG MINH, TRÍ TUỆ CẢM XÚC

VÀ NĂNG LỰC LÃNH ĐẠO

4/24/2013 4:05 PM1PGS.TS Nguyễn Trường Sơn

Câu hỏi nghiên cứu

Trí thông minh là gì? Trí thông minh ảnh hưởng đến năng lực

lãnh đạo thế nào?

Trí thông minh có rèn luyện được hay không?

Trí tuệ cảm xúc là gì?

Tại sao càng ngày người ta càng nhấn mạnh trí tuệ cảm xúc

trong lãnh đạo?

Phát triển trí tuệ cảm xúc thế nào?

4/24/2013 4:05 PM2 Chương 4 – Trí thông minh , trí tuệ cảm xúc và lãnh đạo

Trí thông minh và năng lực lãnh đạo

4/24/2013 4:05 PMChương 4 – Trí thông minh , trí tuệ cảm xúc và lãnh đạo3

Trí thông minh là gì?

Thuyết ba nhân tố về trí thông minh.

Trí thông minh và năng lực lãnh đạo.

Trí thông minh


Khái niệm

Trí thông minh phản ánh tính hiệu quả toàn diện của một người trong các hoạtđộng được điều khiển bởi những suy nghĩ.

Những người thông minh

Học hỏi nhanh hơn.

Đưa ra các giả định, suy luận và kết luận tốt hơn.

Có lối giải thích thuyết phục hơn và có những chiến lược để cách giải thích của họ trởnên thực tế hơn.

Có thể đưa ra những giải pháp cho các vấn đề tốt hơn.

Có thể nhìn thấy mối tương quan giữa những thứ chính yếu và thứ yếu trong các quyếtđịnh của họ.

Nhanh chân hơn.

…

Một số biểu hiện quan hệ giữa trí thông minh

và năng lực lãnh đạo


Một nhà lãnh đạo thông minh hơn thường sẽ thành công hơn

trong việc ảnh hưởng tới nhóm để hoàn thành mục tiêu hơn

những nhà lãnh đạo kém thông minh.

Có rất nhiều người thông minh nhưng lại là những nhà lãnh

đạo kém.

Có nhiều người kém thông minh hơn những người khác nhưng

lại là những nhà lãnh đạo tuyệt vời!

Thuyết ba nhân tố về trí thông minh


TRÍ THÔNG MINH

Trí thôngminh phân

tích

Trí thôngminh thực

tiễn

Trí thôngminh sáng

tạo

Trí thông minh phân tích


Khái niệm

Là khả năng giải quyết các vấn đề nói chung và có thể được đánh giá bằng cách sử

dụng những bài kiểm tra chuẩn về khả năng trí óc. (IQ)

Một số biểu hiện của người lãnh đạo có trí thông minh phân tích

cao

Học tập rất nhanh,

Học tốt ở trường,

Có thể nhìn thấy những mối liên kết giữa các vấn đề,

Có khả năng đưa ra những suy luận, giả thiết và kết luận chính xác dù chỉ dựa vào

những thông tin mới, lạ.

…

Trí thông minh phân tích quan trọng thế nào đối với nhà lãnh đạo?

Olivia Manning – 12 tuổi - ở Liverpool


Chỉ số IQ là 162 trong khi mức IQ

trung bình trên thế giới chỉ là 100.

Không những thế, chỉ số IQ của

Olivia còn cao hơn cả Einstein và

Stephen Hawking đến hai điểm,

đưa Olivia lọt vào nhóm 1% những

người thông minh nhất thế giới.

Kim Ung-Yong,


IQ 210, được Kỷ lục

Guinness công nhận là

người có IQ cao nhất

thế giới. Năm lên 4

ông đã có thể nói được

4 thứ tiếng. Và cũng

năm 4 tuổi ông đã

được học dự thính đại

học.

http://bee.net.vn/dataimages/201208/original/images972609_3.jpg

Sir Andrew Wiles


IQ 170, người chứng minh được vấn đề toán nan

giải nhất thế giới, “định lý cuối cùng của

Fermat”.



Trí thông minh phân tích cao luôn là một tài sản quý của người lãnh đạo.

Khi khoảng cách về trí thông minh phân tích giữa người lãnh đạo và người phục

tùng quá lớn thì giao tiếp giữa họ giảm đi, có thể trở thành vật cản khiến khó hiểu

nhau.

Mối tương quan giữa trí thông minh phân tích và sự thành công trong lãnh đạo

không nhiều như chúng ta vẫn nghĩ.

Những tình huống quen thuộc hoặc ít thay đổi, hoặc những tình huống cần có kiến

thức chuyên sâu thì trí thông minh thực tiễn đóng vai trò quan trọng hơn trí thông

minh phân tích.

Những tình huống căng thẳng người lãnh đạo có trí thông minh phân tích cao

nhưng ít kinh nghiệm thường hiệu quả lãnh đạo thấp hơn những người lãnh đạo

kém thông minh hơn nhưng có kinh nghiệm.

Trí thông minh thực tiễn


Khái niệm

Trí thông minh thực tiễn chỉ khả năng biết cách thích ứng, định hướng hoặc

chọn lựa những tình huống mới để đáp ứng nhanh nhu cầu. Chỉ khả năng biết

một việc nào đó nên được làm như thế nào và cách để thực hiện chúng.

Đối với nhà lãnh đạo

Trí thông minh thực tiễn là rất quan trọng, giải thích cho khả năng của nhà

lãnh đạo biết làm gì và làm thế nào khi đối mặt với những tình huống lãnh đạo

cụ thể.

Một số điểm lưu ý trí thông minh thực tiễn


Trí thông minh thực tiễn có liên quan nhiều đến kiến thức và

kinh nghiệm hơn trí thông minh phân tích.

Trí thông minh thực tiễn dường như mang tính khoanh vùng.

Nhà lãnh đạo có trí thông minh thực tiễn cao có khả năng bù

đắp cho trí thông minh phân tích thấp của họ.

Trong những tình huống mới, lạ trí thông minh phân tích hữu

ích và quan trọng hơn nhiều so với trí thông minh thực tiễn.

Trí thông minh sáng tạo


Khái niệm

Trí thông minh sáng tạo là khả năng tạo ra những sản phẩm vừa mới

lại vừa lạ. Sáng tạo những sản phẩm và quy trình mới và hữu ích.

Các thành tố cấu thành trí thông minh sáng tạo


Khả năng tổng

hợp

Giúp người lãnh đạo nhìn nhận sự việc theo cách mới, hoặc nhận ra

được mối liên hệ mới giữa những khái niệm hoặc những vấn đề có

vẻ không liên quan gì với nhau.

Trí thông minh

phân tích

Giúp người lãnh đạo đánh giá được tính hiệu quả của những giải

pháp có thể có để giải quyết vấn đề

Trí thông minh

thực tiễn

Những giải pháp mới thường dựa trên những kiến thức, kinh nghiệm

có liên quan.

Cách tư duy Con người thích điều chỉnh, bổ sung vào những gì vốn đã tồn tại

hoặc bắt đầu lại hoàn toàn mới với những giải pháp mới.

Các đặc điểm tính

cách

Tính thận trọng thấp, tính sẵn sàng trải nghiệm cao và tính tiên

phong đều có liên quan đến khả năng sáng tạo

Động lực bên

trong

Thường có xu hướng đưa ra nhiều giải pháp sáng tạo hơn khi vấn đề

cần giải quyết tỏ ra thú vị đối với họ.

Yếu tố bên ngoài Áp lực về thời gian, nhóm ổn định, mối quan hệ trong nhóm lỏng

lẻo… có thể dẫn đến khả năng sáng tạo cao.

Một số nhận định từ các kết quả nghiên cứu về

trí thông minh


Trí thông minh phân tích Hầu hết những nhà lãnh đạo đều sở hữu trí thông minh phân tích cao hơn những

người khác.

Những nhà lãnh đạo thông minh thường là những nhà lãnh đạo giỏi hơn.

Những nhà lành đạo thông minh hơn thường học hỏi tốt hơn từ những kinhnghiệm của mình.

Trí thông minh thực tiễn Cực kỳ quan trọng đối với lãnh đạo.

Nhà lãnh đạo có trí thông minh thực tiễn cao thường giải quyết vấn đề hiệu quảhơn trong những tình huống căng thẳng.

Thành phần dễ thay đổi nhất

Trí thông minh sáng tạo Đặc biệt quan trọng đối với doanh nghiệp.

Giúp có những ý tưởng mới để cải thiện tình hình.

Điều quan trọng của người lãnh đạo là phải biết làm thế nào để kích thích và điềukhiển năng lực sáng tạo của người khác.

Trí thông minh – Kinh nghiệm – Sự căng thẳng


Hiệu quả

Của lãnh

đạo

Trí thông minh

Sự căng

thẳng

Kinh

nghiệm

Là tính hiệu quả toàn diện

của một người trong các

hoạt động được điều khiển

bởi những suy nghĩ.

Những mẫu hành vi quen thuộc,

những kiến thức đã học và tích

lũy được, những kỹ năng cần có

trong việc giải quyết vấn đề một

cách hiệu quả

Kết quả của những xung đột, sự

lo lắng về kết quả công việc và

đánh giá thành tích, làm xáo trộn

cảm xúc, làm giảm mức độ tập

trung khi giải quyết vấn đề

Các tình huống


TT KINH NGHIỆM TRÍ THÔNG MINH SỰ CĂNG THẲNG DỰ DOÁN

HIỆU QUẢ

1 Nhiều Thấp Cao Cao

2 Nhiều Thấp Không cao Thấp

3 Thấp Cao Cao Thấp

4 Thấp Cao Không cao Cao

Một số dự đoán


Dự đoán thứ nhất

Những nhà lãnh đạo dày dạn kinh nghiệm nhưng trí thông minh thấp thì vẫn có

khả năng tác động đến nhóm với hiệu quả cao trong những tình huống căng thẳng

cao.

Kinh nghiệm của nhà lãnh đạo có thể trở thành rào cản đối với thành tích của

nhóm trong những tình huống căng thẳng thấp.

Dự đoán thứ hai

Nhà lãnh đạo có kinh nghiệm cao, có xu hướng cố chấp, áp dụng sai những giải

pháp cũ cho các vấn đề mới mặc dù những vấn đề mới này cần các giải pháp mới

sáng tạo hơn.

Kinh nghiệm rất có ích trong những tình huống căng thẳng nhưng

lại trở thành vật cản của nhóm trong tình huống không căng thẳng.

Phát triển trí tuê của một nha lãnh đạo


Tư duy đôc lập

Tư tương cơi mơƱ

Tư duy hê Ʋ thống

Ưu thê ca nhân

Tư duy độc lập


Tư duy độc lập

Nghi vấn các gia định va cách giải thích,

Làm sáng tỏ các dư liệu, sư kiện theo niềm tin, ý tưởng, tư duy của

người đo,

Không theo quy tắc, thu tục, cách phân hạng… đa được người khác

xác định trước.

Rèn luyện tư duy độc lập


Hoài nghi khoa học, hoài nghi chân ly, tìm ra cách nhìn nhận,

đánh giá mới về một sự vật, hiện tượng cũ hay quyết tâm đẩy

lùi thêm giới hạn của sự chưa hiểu biết.

Thường xuyên đặt ra các câu hỏi nghi vấn các vấn đê mặc dù

nó đa trơ nên quen thuộc.

Không bao giơ mặc nhiên công nhận!

Tư tưởng cởi mơ


Tư tưởng cởi mơ

Pha vơ các giới hạn tinh thần,

Thoát khỏi sư phu thuộc những khuôn khô tư duy đa được chấp nhận.

Tư tưởng cởi mơ va người lãnh đạo

Vượt ra khỏi những giới hạn đa được hình thành tư kinh nghiệm đê tiếp nhận cái mới,

Thích nghi nhanh với sư thay đổi.

Phát triển tư tưởng cởi mơ

Khuyến khích tính hiếu ky,

Hành động như những người bắt đầu,

Thơ ca, học tập …

Tư duy hê thống


Hê thống

Hệ thống là một nhóm các cấu phần độc lập, có quan hệ, có tương tác

với nhau, tạo nên một toàn thể phức tạp và thống nhất.

Tư duy hê thống

Phương pháp tư duy hướng đến mơ rộng tầm nhìn đê nhận ra sư cộng

hưởng của hê thống như một khối thống nhất va đê tăng cường hoặc

thay đổi toàn bô khuôn khô hê thống, nhận thức được nguyên nhân sâu

xa ẩn dưới bê nổi của những hiện tượng riêng re.

Ưu thê cá nhân


Ưu thê cá nhân

Những gia trị đặc thu của cá nhân được hình thành nhăm tạo ra sư

thuận lợi cho việc lãnh đạo.

Các yếu tô của ưu thê cá nhân trong lãnh đạo

Tầm nhìn cá nhân,

Kha năng đối mặt với sư thật,

Kha năng sáng tạo đê giảm khoảng cách giữa sư thật va tầm nhìn.

TRÍ TUỆ CẢM XÚC


• IQ (Intelligence Quotient) giúp cho bạn làm việc tốt – Tuyên cho n!

• EQ (Emotional Quotient) giúp bạn có thể thăng tiến nhanh – Đê ba t!

http://4.bp.blogspot.com/_pbcwU4x8sv0/TKhsjLHd5FI/AAAAAAAAAb0/Srj81qT5vmo/s1600/N115.76.82.392782010141055627.jpg

Cảm xúc


Hãy nêu các trạng thái cảm xúc của mình?

Cảm xúc là gì?

Cảm xúc là thứ mà tất cả mọi người đều biết nhưng không thể định

nghĩa được.

Về ngữ nghĩa, cảm xúc có thể được coi là sự trải nghiệm băng cảm giác.

Bạn chỉ cảm nhận được cảm xúc chứ không nghĩ ra nó.

Các loại cảm xúc


CẢM

XÚC

TÍCH CỰC

• Sự thich thu

• Sự ngạc nhiên

• Tinh yêu thương

• Sự thư thái

• …

TIÊU CỰC

• Nôi sọ hãi

• Buồn bực

• Hô then

• Chán ghet

• Sư giận dư

•…

Cảm xúc tiêu cực

o Cảm xúc có thể đánh lạc hướng chú ý của

bạn khỏi những vấn đề chính yếu.

o Cảm xúc có thể làm hỏng một mối quan

hệ.

o Cảm xúc có thể khiến bạn bị lợi dụng.

o …

Cảm xúc tích cực

o Có thê chuyển tư quan hê đối đầu sang

hợp tác,

o Có tác động tích cực trong cải thiện quan

hê

o Cảm xúc tích cực hạn chế nguy cơ bị kẻ

khác lợi dụng

o …

Trí tuệ cảm xúc ?


Trí tuệ cảm xúc là một tập hợp các năng lực trí tuệ mà giúp con người nhận

ra cảm giác của riêng mình và của người khác.

Trí tuệ cảm xúc là khả năng nhận dạng cảm xúc, hiểu được ý nghĩa của

chúng và nhận ra tác động của chúng đối với những người xung quanh. Trí

tuệ cảm xúc bao hàm cả việc nhận thức người khác.

Khả năng giám sát cảm giác và xúc cảm của một người nào đó và những

người khác, phân biệt giữa họ và sử dụng thông tin này để dẫn dắt suy nghĩ

và hành động của người đó.

Trí tuê cảm xúc là kha năng quản trị hiệu quả chính bản thân va các mối

quan hê của con người.


MÔ HÌNH KHẢ NĂNG

Mayer, Solovey và

Caruso

MÔ HÌNH KẾT HỢP

Goleman Bar- On

Cảm nhận xúc cảm Tự nhận biết

Nhận biết cảm xúc

Tự đánh giá chính xác cảm xúc

Tự tin

Nội tâm

Tự trọng

Tự nhận biết cảm xúc

Quyết đoán

Độc lập

Phát triển toàn diện

Điều khiển cảm xúc Tự điều chỉnh

Tự kiểm soát

Đáng tin cậy

Có lương tâm

Khả năng thích ứng

Đổi mới

Khả năng thích ứng

Kiểm tra thực tế

Linh hoạt

Giải quyết vấn đề

Sử dụng cảm xúc Động lực

Muốn đạt thành tích

Trách nhiệm

Sáng kiến

Lạc quan

Kiểm soát căng thẳng

Chịu đựng căng thẳng

Kiểm soát xung đột

Các mô hình về trí tuệ cảm xúc

Các mô hình về trí tuệ cảm xúc


MÔ HÌNH KHẢ NĂNG

Mayer, Solovey và

Caruso

MÔ HÌNH KẾT HỢP

Goleman Bar- On

Hiểu cảm xúc Thông cảm

Hiểu người khác

Phát triển người khác

Không kiểm tra quá gắt gao

Đa dạng

Với người khác

Thông cảm

Trách nhiệm xã hội

Mối quan hệ giữa các cá

nhân với nhau

Các kỹ năng xã hội

Ảnh hưởng

Giao tiếp

Kiểm soát xung đột

Lãnh đạo

Xúc tiến sự thay đổi

Xây dựng mối ràng buộc

Cộng tác/Hợp tác

Năng lực nhóm

Tâm trạng chung

Lạc quan

Hạnh phúc

Hàm ý từ nghiên cứu EQ


Người có EQ cao có khả năng

Liên kết suy nghĩ và cảm giác của bản thân và người khác,

Liên kết suy nghĩ và cảm giác với hành động,

Làm chủ được các trạng thái cảm xúc của bản thân,

…

Đây được xem là những yếu tố quan trọng quyết định sự

thành công của người lãnh đạo.

Có thể rèn luyện để nâng cao EQ!


Terence Tao, 37 tuổi, IQ 230, có thể làm

phép tính đơn giản năm 2 tuổi, giáo sư trẻ

nhất của Đại học Los Angeles, năm 24 tuổi.

Christopher Hirata, 30 tuổi, IQ 225, làm việc với

NASA về các dự án đổ bộ sao Hỏa năm 16 tuổi.


Judit Polgar, 36 tuổi, IQ 170, được cha dùng làm

“thử nghiệm” nhằm chứng minh trẻ em có thể đạt

được kết quả vượt bậc nếu được đào tạo chuyên từ

nhỏ. Cô đã trở thành đại kiện tướng cờ trẻ nhất thế

giới, năm 15 tuổi, đánh bại Bobby Fischer.



Định nghĩa Các nét đặc trưng

Tự ý thức

Khả năng nhận diện và hiểu ra các thứ tâm

trạng, cảm xúc, và động cơ hành động của

bạn, cũng như các tác động chúng có đối với

những người khác

Tự tin

Tự đánh giá đúng đắn về bản thân

Biết dùng óc hài hước mà tự phê bình bản thân

Tự chủKhả năng kiểm soát hoặc tái định hướng tính

khí và các xung động tiêu cực, có hại

Giữ được tính cách trọn vẹn nơi bản thân; đáng tin

cậy

Thoải mái trước những gì nhập nhằng, mơ hồ.

Cởi mở đón nhận sự thay đổi

Động lực

thúc đẩy

Lòng say mê dành cho công việc vì những lý

do vượt trên tiền tài hay danh vọng

Khả năng theo đuổi mục tiêu với nhiệt huyết

và lòng kiên trì

Động lực mạnh mẽ nhắm đến thành tựu

Lạc quan, cả khi gặp thất bại

Tận tụy với tổ chức

Thấu cảm

Khả năng nắm bắt rõ tâm tư tình cảm của

những người khác

Kỹ năng trong việc đối xử với những người

khác theo các phản ứng cảm xúc của họ

Tinh thông việc huấn luyện và giữ chân người tài

Có cảm thức nhạy bén về sự khác biệt giữa các

nền văn hóa

Có khả năng làm việc tốt với khách hàng cả cũ lẫn

mới

Kỹ năng

xã hội

Sự thành thục về khả năng làm chủ và xây

dựng hệ thống các mối quan hệ

Khả năng tìm được tiếng nói chung và tạo ra

tình trạng đồng thuận

Đi đầu cách có hiệu quả trong các bước thay đổi

Có khả năng thuyết phục

Tinh thông việc xây dựng và dẫn dắt đội ngũ

trÍ thÔng minh, trÍ tuỆ cẢm xÚc vÀ nĂng lỰc lÃnh...

Documents