trafik mühendisliğine giriş
TRANSCRIPT
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
1/29
Trafik Mühendisliğine Giriş
Prof.Dr.MustafaKARAŞAHİN
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
2/29
Trafik Nedir?
• İnsanların ve/veyaeşyaların bir yolboyunca hareketidir. ?
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
3/29
Trafik Problemi
• Trafik Problemi: Trafik
miktarı ile yol kapasitesiarasındaki dengesizlik
sonucu oluşan, trafiksıkışıklığıdır. Trafiksıkışıklığı, yeni birproblem değil. Roma
İmparatorluğudöneminde dahiyaşanmıştır.
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
4/29
Trafik Mühendisliği
• İnsanların ve eşyaların emniyetli, ekonomik vekonforlu hareketi için, trafik planlaması, karayollarının tasarımı, otopark planlaması ve
trafik düzenlemesi yapan mühendislik birimidir.
• Disiplinlerarası bir alandır: İnşaat mühendisliği,
Şehir Planlama, davranış bilimleri, istatistik,kontrol mühendisliği, endüstri mühendisliğinin ilgialanına girmektedir.
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
5/29
Trafik Mühendisliğinin Uğraş Alanı
• Genel olarak karayolu trafiği olarak algılanır.(1970 li yılların yaklaşımında sadece otomobil,ticari taşıtlar, tramway, otobüs vb.).Karayollarında araç trafiğinin hızlı akması, esas
problem olarak algılanmakta ve bu amaçla yayalariçin altgeçit ve üstgeçit yapılarak yaya hareketisınırlandırılmıştır.
• Ancak, son yıllarda planlamada yayalar, motorsuzaraçlar (bisiklet), iki tekerlekli motorlu araçlar dadikkate alınmaktadır.
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
6/29
Trafik Mühendisliğinin Amacı
• Emniyetli,
• Güvenli,
• Ekonomik,
• Güvenli
• Hızlı
Olarak insanların ve eşyaların taşınmasınısağlamaktır.
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
7/29
Hangi sorulara cevap arar?
• Yapılacak veya iyileştirilecek yol kaç şeritli olacaktır?
• Mevcut yapıların kapasitesi nedir? Kapasitesi nasılartırılabilir?
•
Talep tahminine göre ulaştırma ypılarının değerlendirilmesi.
• Proje hızı veya kesim hızı ne olmalıdır?
• Sıkışıklık nasıl azaltılabilir?
• İnsanlar ve/veya eşyalar bir noktadan diğer noktayanasıl hızlı,güvenli ve ekonomik bir şekilde taşınabilir?(Ağ tasarımı ve mod seçimi)
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
8/29
Trafik Mühendisliği ProblemlerineÇözüm Yaklaşımı
• Mevcut durumun tespiti ve bu duruma çözümüretmenin yanında gelecek tahmini yaparak,geleceğe de hizmet verecek çözümler üretmek.
Ancak, bugün için düşünülen gelecek çözümleri,çok daha erken demode olabilir.
• Önce arazide veriler toplanır ve daha sonra ofiste
analiz edilerek, çözümler üretilir (Simülasyon,proje vb). Çözümlerin uygun olanı arazideuygulanır.
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
9/29
Trafiğin Oluşturduğu Olumsuzluklar
• Gürültü
• Kaza
• Çevre kirliliği
• Yenilemeyen
kaynakların kullanımı(benzin, LPG ve mazot)
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
10/29
Kaza Sayıları
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
11/29
Yerleşim Yerine Göre Trafik Kazaları
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
12/29
Taşıt Cinslerine Göre Kaza Oranı
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
13/29
Gürültüyü Azaltmak İçin
• Daha düşük hızlarlaseyir,
• Daha az gürültülü
araçların kullanımı, • Gürültü perdeleri
kullanımı gerekir
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
14/29
Zararlı Etkiler Nasıl Azaltılabilir?
• Park yerlerinin
işletilmesi
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
15/29
Zararlı Etkiler Nasıl Azaltılabilir?
• Bireysel motorlu araçtrafiği alanınınsınırlandırılması
• Bisiklet teşviki (düzarazide 5 km ye kadar
en hızlı ulaşım aracı)
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
16/29
Zararlı Etkiler Nasıl Azaltılabilir?
• Lokal sürüş yasakları
• (Bazı kesimlerdearaçların girişi
yasaklanabilir)
İtalya’ da küçük bir kasabada motosikletler içingece geçiş yasağı
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
17/29
Zararlı Etkiler Nasıl Azaltılabilir?
• Yaya trafiğinin teşvik edilmesi (Masrafsız, sağlıklı, altyapıya ihtiyaç duymaz)
•
Yaya gitmenin süresi, şehirlerdeki otomobilseyahat hızı ilekıyaslandığında çoğu zaman çok kısa
olmaktadır.• Yayalar ikinci sınıf olarak
görülmektedir.
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
18/29
Zararlı Etkiler Nasıl Azaltılabilir?
• Fiyat politikası (sıkışıklıkfiyatlandırması, çevreyollarının
ücretlendirilmesi)
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
19/29
Trafik Mühendisliğinin Elemanları
• Trafik çalışmaları ve özellikleri
• Performans değerlendirmesi
•
Tesis tasarımı • Trafik kontrolü
• Trafik işletmesi
• Ulaştırma sistem yönetimi • Akıllı ulaşım sistemleri (ITS)
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
20/29
Trafik çalışmaları ve özellikleri
• Karayolu trafiğinin değişik özelliklerini ölçmeve değer atama ile ilgilenilir. Trafiği karakterizeeden veriler toplanır ve trafik hacmi, talep, hız,
seyir süresi, gecikme, kazalar ve başlangıç/sonnoktaları, mod dağılımı belirlenir.
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
21/29
Performans değerlendirmesi
• Tesisleri bir bütün veya kesim olarak işletmeözelliklerini puanlar ve performans kalitesiveya «hizmet düzeyi» ni belirler.
Mükemmel
İyi
Normal
Kabul edilebilir
Sıkışık
Çok sıkışık
Hizmet
düzeyi
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
22/29
Tesis tasarımı
• Karayollarının geometrik ve fonksiyoneltasarımını yapar; yapısal projelendirme (köprü,tünel vb.) ile ilgi alanı dışındadır.
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
23/29
Trafik kontrolü
• Trafik mühendisinin en önemli görevlerindendir. Sürücü ve yayalarla,işaretler, ışıklı uyarılar ve sinyalizasyon ile
iletişim kurarak trafiği düzenler.
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
24/29
Trafik işletmesi
• Ulaştırma sistemlerinin işletmesi üzerindekararlar verir.
• Örneğin, bölünmemiş yolun, tek yöneçevrilmesi, banket (kaldırım kullanımı) vb.
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
25/29
Ulaştırma sistem yönetimi • Ağın optimum kullanımı için önlemler alır.
Örneğin, yüksek doluluklu araçlara ayrı şerittahsis etme, bisiklet ve motorsiklet trafiğineöncelik verme, taşıt doluluğunu artırmak için
yöntemler geliştirme, ücretlendirme vb.
Connecticut, ABD’ de Şehirlerarası
Interstate 91 (I-91) karayolunda
“high-occupancy vehicle lane(yüksek doluluklu taşıt şeritleri)
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
26/29
Akıllı Ulaşım Sistemleri (ITS)
• Modern telekomünikasyon olanaklarınıkullanarak, trafik yönetimini sağlamaktır.
• Örneğin değişken mesaj sistemi, ücrettoplama, trafik kurallarına uyumu denetlemevb.
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
27/29
Farklı Ulaştırma Sistemler için AlanGereksinimi
Otomobil Otobüs Bisiklet
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
28/29
Kapasiteler
• Bir otoyol şeridi: 2200 otomobil/şerit/saat
• Bir kentiçi ana arter: 800 otomobil/şerit/saat•
• Otomobil doluluğu: 1.1 yolcu/ otomobil
• 3 şeritli otoyol: 7260 yolcu/saat e kadar• 1 otobüs şeridi 100 otobüs/hour
• 3 otobüs şeridi 3(50)(100)=15,000 yolcu/st
• Hafif raylı sistem= 20,000 yolcu/saat• Metro (2 dakika sefer arlığı ile) 30(2,000) = 60,000
yolcu/saat
-
8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş
29/29
Kaynaklar