trafik mühendisliğine giriş

Upload: goekhan-uysal

Post on 08-Jul-2018

229 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    1/29

    Trafik Mühendisliğine Giriş 

    Prof.Dr.MustafaKARAŞAHİN 

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    2/29

    Trafik Nedir?

    • İnsanların ve/veyaeşyaların bir yolboyunca hareketidir. ?

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    3/29

    Trafik Problemi

    • Trafik Problemi: Trafik

    miktarı ile yol kapasitesiarasındaki dengesizlik

    sonucu oluşan, trafiksıkışıklığıdır. Trafiksıkışıklığı, yeni birproblem değil. Roma

    İmparatorluğudöneminde dahiyaşanmıştır. 

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    4/29

    Trafik Mühendisliği 

    • İnsanların  ve eşyaların  emniyetli, ekonomik vekonforlu hareketi için,  trafik planlaması, karayollarının  tasarımı,  otopark planlaması  ve

    trafik düzenlemesi yapan mühendislik birimidir.

    • Disiplinlerarası  bir alandır: İnşaat  mühendisliği, 

    Şehir  Planlama, davranış  bilimleri, istatistik,kontrol mühendisliği, endüstri mühendisliğinin ilgialanına girmektedir.

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    5/29

    Trafik Mühendisliğinin Uğraş Alanı 

    • Genel olarak karayolu trafiği  olarak algılanır.(1970 li yılların  yaklaşımında  sadece otomobil,ticari taşıtlar,  tramway, otobüs  vb.).Karayollarında  araç  trafiğinin  hızlı  akması,  esas

    problem olarak algılanmakta ve bu amaçla yayalariçin  altgeçit  ve üstgeçit  yapılarak  yaya hareketisınırlandırılmıştır.

    • Ancak, son yıllarda planlamada yayalar, motorsuzaraçlar (bisiklet), iki tekerlekli motorlu araçlar dadikkate alınmaktadır.

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    6/29

    Trafik Mühendisliğinin Amacı 

    • Emniyetli,

    • Güvenli, 

    • Ekonomik,

    • Güvenli 

    • Hızlı 

    Olarak insanların ve eşyaların taşınmasınısağlamaktır. 

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    7/29

    Hangi sorulara cevap arar?

    • Yapılacak veya iyileştirilecek yol kaç şeritli olacaktır? 

    • Mevcut yapıların kapasitesi nedir? Kapasitesi nasılartırılabilir? 

    Talep tahminine göre ulaştırma ypılarının değerlendirilmesi. 

    • Proje hızı veya kesim hızı ne olmalıdır? 

    • Sıkışıklık nasıl azaltılabilir? 

    • İnsanlar ve/veya eşyalar bir noktadan diğer noktayanasıl hızlı,güvenli ve ekonomik bir şekilde taşınabilir?(Ağ tasarımı ve mod seçimi)

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    8/29

    Trafik Mühendisliği ProblemlerineÇözüm Yaklaşımı 

    • Mevcut durumun tespiti ve bu duruma çözümüretmenin yanında gelecek tahmini yaparak,geleceğe de hizmet verecek çözümler üretmek.

    Ancak, bugün için düşünülen gelecek çözümleri,çok daha erken demode olabilir. 

    • Önce arazide veriler toplanır ve daha sonra ofiste

    analiz edilerek, çözümler üretilir (Simülasyon,proje vb). Çözümlerin uygun olanı arazideuygulanır. 

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    9/29

    Trafiğin Oluşturduğu Olumsuzluklar 

    • Gürültü 

    • Kaza

    • Çevre kirliliği 

    • Yenilemeyen

    kaynakların kullanımı(benzin, LPG ve mazot)

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    10/29

    Kaza Sayıları 

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    11/29

    Yerleşim Yerine Göre Trafik Kazaları 

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    12/29

    Taşıt Cinslerine Göre Kaza Oranı 

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    13/29

    Gürültüyü Azaltmak İçin 

    • Daha düşük hızlarlaseyir,

    • Daha az gürültülü

    araçların kullanımı, • Gürültü perdeleri

    kullanımı gerekir 

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    14/29

    Zararlı Etkiler Nasıl Azaltılabilir? 

    • Park yerlerinin

    işletilmesi

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    15/29

    Zararlı Etkiler Nasıl Azaltılabilir? 

    • Bireysel motorlu araçtrafiği alanınınsınırlandırılması

    • Bisiklet teşviki (düzarazide 5 km ye kadar

    en hızlı ulaşım aracı) 

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    16/29

    Zararlı Etkiler Nasıl Azaltılabilir? 

    • Lokal sürüş yasakları 

    • (Bazı kesimlerdearaçların girişi

    yasaklanabilir)

    İtalya’ da küçük bir kasabada motosikletler içingece geçiş yasağı

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    17/29

    Zararlı Etkiler Nasıl Azaltılabilir? 

    • Yaya trafiğinin  teşvik edilmesi (Masrafsız, sağlıklı,  altyapıya  ihtiyaç duymaz)

    Yaya gitmenin süresi, şehirlerdeki otomobilseyahat hızı  ilekıyaslandığında  çoğu zaman çok  kısa 

    olmaktadır.• Yayalar ikinci sınıf   olarak

    görülmektedir.

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    18/29

    Zararlı Etkiler Nasıl Azaltılabilir? 

    • Fiyat politikası (sıkışıklıkfiyatlandırması, çevreyollarının

    ücretlendirilmesi) 

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    19/29

    Trafik Mühendisliğinin Elemanları 

    • Trafik çalışmaları ve özellikleri 

    • Performans değerlendirmesi 

    Tesis tasarımı • Trafik kontrolü 

    • Trafik işletmesi 

    • Ulaştırma sistem yönetimi • Akıllı ulaşım sistemleri (ITS)

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    20/29

    Trafik çalışmaları ve özellikleri 

    • Karayolu trafiğinin değişik özelliklerini ölçmeve değer atama ile ilgilenilir. Trafiği karakterizeeden veriler toplanır ve trafik hacmi, talep, hız,

    seyir süresi, gecikme, kazalar ve başlangıç/sonnoktaları, mod dağılımı belirlenir. 

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    21/29

    Performans değerlendirmesi 

    • Tesisleri bir bütün veya kesim olarak işletmeözelliklerini puanlar ve performans kalitesiveya «hizmet düzeyi» ni belirler.

    Mükemmel 

    İyi 

    Normal

    Kabul edilebilir

    Sıkışık 

    Çok sıkışık 

    Hizmet

    düzeyi 

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    22/29

    Tesis tasarımı 

    • Karayollarının geometrik ve fonksiyoneltasarımını yapar; yapısal projelendirme (köprü,tünel vb.) ile ilgi alanı dışındadır. 

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    23/29

    Trafik kontrolü 

    • Trafik mühendisinin  en önemli görevlerindendir. Sürücü  ve yayalarla,işaretler,  ışıklı  uyarılar  ve sinyalizasyon ile

    iletişim kurarak trafiği düzenler.

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    24/29

    Trafik işletmesi 

    • Ulaştırma sistemlerinin işletmesi üzerindekararlar verir.

    • Örneğin, bölünmemiş yolun, tek yöneçevrilmesi, banket (kaldırım kullanımı) vb. 

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    25/29

    Ulaştırma sistem yönetimi • Ağın optimum kullanımı için önlemler alır.

    Örneğin, yüksek doluluklu araçlara ayrı şerittahsis etme, bisiklet ve motorsiklet trafiğineöncelik verme, taşıt doluluğunu artırmak için

    yöntemler geliştirme, ücretlendirme vb. 

    Connecticut, ABD’ de Şehirlerarası

    Interstate 91 (I-91) karayolunda

    “high-occupancy vehicle lane(yüksek doluluklu taşıt şeritleri)

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    26/29

    Akıllı Ulaşım Sistemleri (ITS) 

    • Modern telekomünikasyon olanaklarınıkullanarak, trafik yönetimini sağlamaktır. 

    • Örneğin değişken mesaj sistemi, ücrettoplama, trafik kurallarına uyumu denetlemevb.

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    27/29

    Farklı Ulaştırma Sistemler için AlanGereksinimi

    Otomobil Otobüs  Bisiklet

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    28/29

    Kapasiteler

    • Bir otoyol şeridi: 2200 otomobil/şerit/saat 

    • Bir kentiçi ana arter: 800 otomobil/şerit/saat•

    • Otomobil doluluğu: 1.1 yolcu/ otomobil 

    • 3 şeritli otoyol: 7260 yolcu/saat e kadar• 1 otobüs şeridi 100 otobüs/hour

    • 3 otobüs şeridi 3(50)(100)=15,000 yolcu/st

    • Hafif raylı sistem= 20,000 yolcu/saat• Metro (2 dakika sefer arlığı ile) 30(2,000) = 60,000

    yolcu/saat

  • 8/19/2019 Trafik Mühendisliğine Giriş

    29/29

    Kaynaklar