trajnim nË prokurimin publik pËr vendet...

TRAJNIM NË PROKURIMINPUBLIKPËR VENDET PËRFITUESEnga IPA

SIGMA është një nismë e përbashkët e OECD-së dhe e BE-së,

e financuar kryesisht nga BE-ja

www.sigmaweb.org

Në dhjetor 2007, një grup ekspertësh ngritën Shkollën Rajonale për Administrim Publik dhe SIGMA dorëzoi

një raport ku paraqitej situata aktuale e trajnimit mbi prokurimin publik në vendet e IPA-s dhe ndërmorën

një nismë të mundshme për të përmirësuar situatën. Sipas këtij raporti, hallka më e dobët në sistemin e

prokurimit publik në pjesën më të madhe të vendeve/autoriteteve të rajonit është kapaciteti kombëtar

për trajnime. Materialet ekzistuese mësimore janë shpesh minimale dhe më së shumti të fokusuara në

kërkesat ligjore duke lënë shumë pas dore aspektet ekonomike dhe funksionale të proceseve të prokurimit.

Për të zhvilluar një strategji që të nxisë sistemet e qëndrueshme të trajnimit mbi prokurimin publik, raporti

propozoi një plan veprimi 3-vjeçar për të:

n zhvilluar materiale trajnimi gjithëpërfshirëse,

n “lokalizuar” materialet për çdo vend përfitues,

n trajnuar dhe certifikuar një grup trajnuesish nga rajoni,

n monitoruar dhe mbështetur aktivitetet e trajnuesve fillestarë në vendet e tyre.

Komisioni Europian i kërkoi SIGMA-s të përpunonte materiale të përgjithshme trajnimi që do të përdoreshin

fillimisht për të trajnuar trajnuesit e ardhshëm dhe më pas për t’i përshtatur me situatën specifike të secilit

vend.

Rezultati i përftuar ishte një produkt gjysmë final, i bazuar në legjislacionin dhe praktikat e KE-së, i cili do

të duhet të përshtatet me legjislacionin lokal dhe me kontekstin e çdo vendi përfitues. Produkti është

ideuar për qëllime trajnimi dhe siguron instrumente të ndryshme (raste studimore, ushtrime, teste) për

t’u përdorur në orët e trajnimit. Ai ka për qëllim të mbulojë tërësinë e procesit të prokurimit publik, nga

planifikimi i prokurimit dhe përgatitja deri te menaxhimi i kontratës dhe vlerësimi i performancën së

kontratës, duke shkuar në këtë mënyrë përtej fokusit tradicional mbi legjislacionin e prokurimit publik.

Produkti ndjek kronologjinë e të gjithë procesit të prokurimit dhe është i organizuar rreth temave që

formojnë “realitetin” e zyrtarëve të prokurimit - trajton çështjet me të cilat ata përballen në praktikën e tyre

të përditshme. Ai përmban gjithashtu një modul për operatorët ekonomikë.

Paketa e trajnimit është e ndarë në dy pjesë: Paketa e studentit dhe paketa e trajnuesit. E para përmban

materialet kryesore për trajnimin e pjesëmarrësve, ndërsa e dyta ofron burime shtesë për trajnuesit

(përgjigje për ushtrimet dhe pyetjet, fletëpalosje, slajde, udhëzime pedagogjike).

Ky produkt u përgatit në periudhën ndërmjet janarit 2009 dhe shkurtit 2010.

Ekipi për hartimin e tij përbëhej nga Gian Luigi Albano (Itali), Mike Fogg (MB), Jacek Krolikowski (Poloni),

Despina Pachnou (Greqi), Elisabetta Piselli (Itali), Geoffrey Smith (Francë), Susie Smith (MB) dhe Peter Trepte

(MB).

U formua një ekip për rishikimin e përpilimeve i cili përbëhej nga Klodiana Cankja dhe Reida Kashta

(Shqipëri), Dzinita Fočo (Bosnje-Hercegovinë), Tamara Obradović-Mazal dhe Maja Kust (Kroaci), Peter Braun

(Danimarkë), Mare Bogeva-Micevska dhe Aleksandar Agrirovski (Ish-Republika Jugosllave e Maqedonisë),

Gabriella Fribiczer (Hungari), Ilaz Duli (Kosovë/UNSCR 1244), Sandra Škatarić-Krstović (Mali i Zi), Predrag

Jovanović, Branislav Cvetkovic dhe Dragana Radojicic (Serbi) si dhe Kadir Akin Gözel (Turqi).

Drejtoria e OECD-së për Qeverisjen Publike dhe Zhvillimin Territorial ka lejuar me mirëkuptim përfshirjen e

dy publikimeve në prokurimin publik që lidhen me integritetin.

I gjithë projekti u menaxhua nga ekipi i SIGMA-s që përbëhej nga Marian Lemke (menaxhere kryesore), Peter

Bennett, Peder Blomberg (gjithashtu anëtarë të ekipit për hartimin dhe të ekipit për rishikimin) dhe Valérie

Forges.

SIGMA

Programi SIGMA — Mbështetje për Përmirësim në Qeverisje dhe Menaxhim — është një nismë

e përbashkët e Organizatës për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim (OECD) dhe e Bashkimit Europian, e

financuar kryesisht nga BE-ja.

Duke bashkëpunuar në partneritet me vendet përfituese, SIGMA mbështet qeverisjen e mirë nëpërmjet:

n Vlerësimit të progresit në reformë dhe identifikimit të prioriteteve për reformën kundrejt niveleve bazë

të vendosura nga praktika e mirë europiane dhe nga legjislacioni ekzistues i BE-së

n Mbështetjes së ndërtimit të institucionit dhe ngritjes së kuadrove ligjore

n Lehtësimit të asistencës nga BE-ja dhe nga donatorë të tjerë duke ndihmuar në ideimin e projekteve

dhe në zbatimin e planeve të veprimit.

Në vitin 2010, SIGMA mbështeti përpjekjet e reformës në administrim publik në:

n Vendet kandidate të BE-së – Kroacia, Ish-Republika Jugosllave e Maqedonisë dhe Turqia

n Vendet e mundshme kandidate të BE-së – Shqipëria, Bosnje-Hercegovina, Mali i Zi, Serbia dhe

Kosova (nën UNSCR-në 1244/99)

n Shtetet fqinje të Europës dhe partnerët – Algjeria, Armenia, Azerbajxhani, Bjellorusia, Egjipti,

Gjeorgjia, Izraeli, Jordania, Libani, Libia, Moldavia, Maroku, Territori i pushtuar palestinez, Siria, Tunizia dhe

Ukraina, si dhe Rusia

SIGMA mbështet përpjekjet për reformë të partnerëve të saj në fushat e mëposhtme:

n Shërbimi civil dhe e drejta administrative

n Integriteti publik

n Auditi i jashtëm

n Kontrolli i brendshëm financiar publik

n Menaxhimi i shpenzimeve publike

n Prokurimi publik

n Politikëbërja dhe bashkëpunimi

n Politika rregullatore dhe kapacitetet

Për informacione të mëtejshme mbi SIGMA-n, vizitoni faqen tonë të internetit: http://www. sigmaweb.org

I pershtatur nga nje doracak mbi trajnimin e pergjithshem i publikuar ne gjuhen angleze nga OECD me titull:

Public Procurement Training for IPA Beneficiaries © 2010 OECD”

AModuli

Hyrje dhe parimetA1 KuAdri ligjor dhe

pAriMet bAzë 1

A2 KuAdri institucionAl 11

A3 KonteKsti historiK 17

A4 AspeKtet eKonoMiKe

të proKuriMit publiK 25

slidet e trAjnuesit vijojnë në fAqen 36

Trajnim në prokurimin publik për vendeT përfiTuese nga ipa

PAketA e trAjnuesit

Moduli

A

Hyrje dhe parimet

Kuadri ligjor dhe parimet bazë

pjesA

1programi mësimor 2

ushtrime – përgjigjet 4

pyetje vetë-testimi – përgjigjet 8

1 A-

PAketA e trAjnuesit

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

1Kuadri ligjor dhe parimet bazë

2 A-

Paketa e trajnuesit

OBjektiVAt

objektivat janë që të shqyrtohen, të shpjegohen dhe të kuptohen:

n Mënyra si rregullohet prokurimi publik brenda Bashkimit europian

n Cilat dispozita të Traktatit zbatohen

n Cilat rregulla të tjera të përgjithshme zbatohen

n Zbatimi i legjislacionit dytësor (direktivat)

n si përfshihet në proces Gjykata europiane e drejtësisë

n si ka evoluar ligji kombëtar për prokurimin

n si zbatohen disa ligje të tjera kombëtare për procesin e prokurimit

mOduli A1 PrOgrAmi mësimOr

moduli A1 - kuadri ligjor dhe parimet bazë

Temat për trajtim Afatet kohore Komentet për metodologjinë e trajnimit

prezantimi i modulit jo më shumë se 30 minuta

sigurohuni që të shpjegoni se kjo është një pjesë teorike - ajo përbën themelet për pjesën tjetër të kursit ku do të ofrohen udhëzime më praktike. Theksoni se ata duhet t'i kuptojnë konceptet që në fillim.

Traktati i Romës

parimet e përgjithshme të ligjit

për rreth 90 minuta merruni me slajdet 5-8 duke bërë një ndarje pak a shumë të barabartë të parimeve të Traktatit dhe parimeve të përgjithshme dhe 30 minuta me ushtrimin 2 (120 minuta gjithsej).

Këtu ka rëndësi që pjesëmarrësit të kuptojnë ndryshimin ndërmjet parimeve të Traktatit dhe parimeve të përgjithshme të ligjit. Trajtojeni secilin prej tyre ngadalë dhe veçmas dhe bëni një përmbledhje pasi të keni shpjeguar secilin: ata do të përdoren në ushtrimin 2.

Kaloni më tepër kohë (i) për të bërë dallimin ndërmjet parimeve të trajtimit të barabartë dhe mosdiskriminimit dhe (ii) transparencës, duke qenë se këto janë konceptet kritike. përdorni çështjen "danish Bridge" për pikën (i).

pastaj përdorni ushtrimin 2. përdorni flipçart/dërrasë të zezë ose diçka të ngjashme për të bërë lidhjet dhe kërkojuni pjesëmarrësve që të japin sugjerime. Mos harroni se kjo mund të shkaktojë disa debate (gjë e mirë) dhe se parimet mund të zbatohen për disa shkelje të mundshme.

Paketa e trajnuesit

3 A-

moduli A1 - kuadri ligjor dhe parimet bazë


direktivat e Be-së - lloji, objektivi, struktura, efekti ligjor

Kuadri ligjor kombëtar për prokurimin publik

legjislacioni parësor

legjislacioni dytësor

legjislacion tjetër që ka lidhje me prokurimin

40 minuta për ushtrimin 1.

slajdet 9-16. Këta duhet të marrin rreth 60 minuta.

slajdi 17 duhet të marr rreth 70 minuta.

Mbaroni me ushtrimin 3. Ky duhet të marrë 80 minuta.

Në total: 250 minuta.

përdorni ushtrimin 1. Metoda më e shpejtë do të jetë t'u kërkohet pjesëmarrësve që t'i bëjnë pyetje njëri-tjetrit dhe pastaj të diskutojnë në klasë, por mund të pranohen edhe përgjigjet me shkrim për diskutimet nëse koha e lejon. Në përgjithësi, ushtrimi 1 në të vërtetë është zbatimi në praktikë i ushtrimit 2. Kur të kaloni këto dy ushtrime, duhet të keni në dispozicion kopje të disa formularëve standardë ose të përkufizimeve nga Fpp-ja dhe t'u referoheni atyre. Një ide mund të jetë riprodhimi i disa prej tyre dhe shfaqja e tyre në një slajd.

pastaj përdorni slajdet 9-17. Këta duhet të shikohen njëri pas tjetrit dhe me ngadalë, duke i shpjeguar një nga një. Në slajdin e 16-të duhet të shfrytëzohet mundësia për të dhënë një përmbledhje të përgjithshme të kursit duke iu referuar strukturës së direktivave.

pas këtyre slajdeve, bëni pyetje që të siguroheni se pjesëmarrësit e kanë kuptuar konceptin e efektit të drejtpërdrejtë, kur mund të përdoret ai dhe cilat janë kushtet.

parimet bazë të prokurimit publik

120 minuta përdorni slajdet 18 - 20. Nëse është e mundur, mundohuni të theksoni këto parime që janë zbatuar në rang lokal.

Kjo duhet të bëhet me shumë gjallëri dhe duhet të prodhojë diskutime të nxehta. Grupet kanë nevojë për kohë për të përgatitur dhe për të prezantuar argumentet e tyre.

pastaj përdorni ushtrimin 3. Ndajini pjesëmarrësit në grupe prej jo më shumë se 6 personash, nëse është e mundur. ideja është që të kemi një numër tek grupesh. Gjysma e grupeve do të gjejnë argumente për pro dhe gjysma tjetër për kundër. Grupet duhet të caktojnë një folës, i cili mund të prezantojë argumentet e tyre për pjesën tjetër të klasës. pasi të kenë folur të gjithë me radhë, duhet të bëhet një votim.

përmbledhja e modulit 30 minuta Në bazë të angazhimit të pjesëmarrësve, përmblidhni pikat kryesore duke theksuar rëndësinë e koncepteve.

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

1

SEKSioNi

3

Kuadri institucional dhe parimet bazë

4 A-

Paketa e trajnuesit

ushtrimi 1

ju punoni në një spital lokal dhe shefi juaj, drejtoresha e re e prokurimit, ka disa pyetje.

Ajo i njeh dispozitat ligjore të zbatueshme dhe e kupton procesin e prokurimit, por ajo

po përpiqet të kuptojë sesi ndikojnë parimet bazë në funksionin e prokurimit brenda

spitalit.

1. Fakti që blerjet me vlera të vogla janë poshtë kufijve monetarë të vendosur me ligj

nënkupton se ajo

mund t'i bëjë blerjet si të dojë?

Jo. Parimet e përgjithshme të Traktatit dhe parimet e përgjithshme të ligjit vazhdojnë të

zbatohen, siç dihet, parimi i transparencës, ndaj edhe reklamimi mund të jetë i nevojshëm.

Çështja është se kur dhe si është i nevojshëm reklamimi - kjo është e hapur për debat.

2. Ajo pyet nëse parimi i transparencës nënkupton se ajo thjesht duhet të bëjë publikimin e

njoftimit sipas ligjit.

Jo, jo sipas ligjit meqë rregullat nuk janë të parashtruara në Direktiva. Ajo duhet ta vendosë

se çfarë është e përshtatshme - duhet t'i referohemi komunikatës së Komisionit për këtë

çështje.

3. Ajo pyet veten nëse ka diçka tek parimet e Traktatit që e detyron atë të punësojë personel

nga jashtë shtetit, pasi ajo nuk është e sigurt që ata janë po aq të kualifikuar sa personeli.

Nuk ka asnjë detyrim. Megjithatë, ajo nuk mund të refuzojë pranimin e stafit të kualifikuar

në vendet e tjera të BE-së aty ku kualifikimet e tyre janë ekuivalente me kualifikimet lokale.

Ky është parimi i njohjes së përbashkët.

4. Ka pasur pyetje për cilësinë e fijes së qepjes së plagëve, e cila që vjen nga disa vende të

europës – a duhet të blejë më të lirën, pavarësisht cilësisë?

Jo. Ajo mund të këmbëngulë për një nivel të caktuar cilësie dhe mund të zgjedhë, ndërmjet

atyre që e arrijnë këtë standard, produktet me çmimin më të ulët. Megjithatë, ajo duhet

të respektojë standardet ekuivalente të cilësisë. Ajo mund t'i refuzojë ato që nuk i arrijnë

standardet.

5. Është folur shumë për modelin e ri të mikro kamerave kirurgjikale. Ato janë më të shtrenjta

se modelet ekzistuese dhe ajo ju kërkon ta ndihmoni në përgatitjen e një studimi biznesi

për blerjen e kamerave të reja. Cilat janë çështjet që ju do të ngrinit?

Këtu shtrohet çështja e cilësisë kundrejt çmimit. Do të ishte e nevojshme të tregohej se rezultatet

janë më të mira se me metodat e tjera në mënyrë që të justifikohet një çmim më i lartë.

Çështja shumë mirë mund të jetë mungesa e standardeve moderne teknike të mjaftueshme,

gjë që mund ta bëjë të vështirë përjashtimin e produkteve që arrijnë standarde më të

ulëta. Ndaj duhet të tregohet kujdes në përshkrimin e karakteristikave ose të rezultateve

të pajisjes. Nëse mund të ngrihet një rast mjekësor për blerjen e pajisjeve specifike dhe nuk

ka opsion tjetër përveçse të emërtohet produkti, është gjithashtu e rëndësishme të lejohen

oferta të produkteve "ekuivalente" në mënyrë që të ruhet parimi i trajtimit të barabartë.

Ne gjithashtu do të parashikonim ndonjë referencë për nevojën e ruajtjes së konkurrencës.

seksiOni 3 ushtrime – Përgjigjet

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

1

SEKSioNi

3


Ushtrime

5 A-

Paketa e trajnuesit

6. Një kuzhiniere e njohur e një televizioni lokal është ankuar se spitali i merr ushqimet nga

jashtë dhe se pacientët janë ankuar se i detyrojnë të hanë ushqim të huaj.

A mund ta vendosë ajo si kusht që produktet ushqimore duhet të jenë gjithnjë me origjinë

vendase?

Jo. Ajo duhet të veprojë sipas parimeve të trajtimit të barabartë dhe të mosdiskriminimit.

Megjithatë, ka edhe probleme me magazinimin dhe mbetjet, gjë që mund të çojë në

parapëlqimin e ushqimeve vendase. Kjo do të jetë një çështje shpërndarjeje dhe ofertat e të

gjithë operatorëve ekonomikë duhet të shqyrtohen me kujdes.

7. Grupet ambientaliste të zonës ankohen për mbetjet plastike të spitalit që vijnë kryesisht nga

ambalazhet e pijeve. shishet plastike që janë baza e ankesës, prodhohen nga kompani të

huaja, dhe ajo ka zbuluar se shumica e kompanive vendase ofrojnë shishe qelqi që janë të

riciklueshme. Ajo mendon se mund ta zgjidhë problemin duke e vendosur një kërkesë, që

për arsye ambientaliste pijet të furnizohen vetëm me shishe qelqi.

Në pamje të parë ky duket si një vendim i bazuar mbi arsye mjedisore. Megjithatë, duket

qartë se vendimi do të ishte marrë me qëllimin e favorizimit të kompanive lokale. Kjo nuk

është e ligjshme dhe quhet “masë me përdorim të paqartë”, që do të thotë se duket si

masë që zbatohet në mënyrë të barabartë për të gjitha produktet, por që në fakt përmban

në vetvete diskriminimin.

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

1

SEKSioNi

3


Ushtrime

6 A-

Paketa e trajnuesit

ushtrimi 2 shkeljA e mundshme e PArimeVe BAzë

Lidhni shkeljen e mundshme në të djathtë me parimin(et) në të majtë

sqarim: mund të ketë më shumë se një lidhje për çdo parim

shkeljA e mundshme PArimi(et) e shkelurA

mosdisKriminimilejimi vetëm i ofertuesve të regjistruar në shtetin anëtar

të autoritetit kontraktues

LëvizjA e Lirë

njohjA e përbAshKëT

proporcionALiTeTi

përjashtimi i të gjitha produkteve që nuk përmbushin

standardet kombëtare për mjedisin

lejimi vetëm i ofertuesve me një kualifikim profesional

nga shteti anëtar i autoritetit kontraktues

mosdisKriminimi

njohjA e përbAshKëT

LëvizjA e Lirëlejimi vetëm i produkteve konform standardeve

teknike kombëtare

LëvizjA e Lirë

mosdisKriminimi

Kërkesa për përdorim të mallrave dhe forcës punëtore

lokale

TrAjTimi i bArAbArTë

TrAnspArencA

Ndryshimi i specifikimeve që të përputhen me një ofertë

të preferuar

TrAnspArencAMbajtja në heshtje e kritereve të përzgjedhjes që do të

aplikohen

LëvizjA e Lirëimponimi i një politike për "blerjen e produkteve

vendase"

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

1

SEKSioNi

3


Ushtrime

7 A-

Paketa e trajnuesit

ushtrimi 3 diskutim në gruP Për trAnsPArencën

Ndahuni në grupe me jo më shumë se 6 persona secili për një debat për zbatimin e parimit

të transparencës në prokurimet me vlerë nën kufirin e ulët monetar.

Gjysma e grupeve do të mbrojë qëndrimin që imponimi i këtij parimi është pozitiv.

Gjysma tjetër do të mbrojë qëndrimin që imponimi i këtij parimi është negativ.

Çështjet që duhen diskutuar përfshijnë (por nuk kufizohen me):

n nëse transparenca kërkohet në të gjitha nivelet për arsye të përgjegjësisë dhe ndershmërisë:

ky mund të jetë një motivim thelbësor nga këndvështrimi i sektorit publik, por duhet të

njihet edhe kostoja. Nëse transparenca zbatohet në të gjitha nivelet, atëherë mund të

kushtojë shumë më tepër t'i blesh mallrat/shërbimin sesa çmimi që paguan për to. Ky

është një absurditet ekonomik, ndaj duhet të pranohet ndikimi në kosto për vendosjen

e transparencës.

n nëse ekonomia dhe efikasiteti kërkojnë ose jo një vijë ndarëse poshtë së cilës parimi i

transparencës nuk zbatohet:

si më lart – nëse kushton më tepër të kryesh procedurën sesa shuma e paraqitur nga

kursimet që priten nga zbatimi i procedurave transparente, atëherë kjo nuk është

efektive në kosto ose efikase. Analizë bazë kosto/përfitime. Kjo vetëm sa e bën procesin

më burokratik, më të gjatë dhe më të kushtueshëm.

n vendin për një analizë kosto/përfitime në debat (kosto e transparencës që ndikon në

përfitimet e autoritetit kontraktues):

shumë vende të të drejtës civile nuk e marrin në konsideratë një analizë kosto/përfitime

- e gjitha ka të bëjë me kontrollin. Kjo çështje ngrihet vetëm për t'i bërë ata që të

mendohen rreth kësaj!

n nëse parimi i proporcionalitetit luan ndonjë rol:

kjo kombinon pikën më lart për sa i përket kostos kundrejt përfitimit. Megjithatë

"proporcionaliteti" është gjithashtu një parim i përgjithshëm ligjor, ndaj është

interesante të shikojmë se çfarë ndodh kur përplasen dy parime (parimi i

transparencës dhe i proporcionalitetit).

n si duhet të implementohet dhe të vihet në zbatim një parim i tillë:

interesante të dëgjoni pikëpamjet - a do të rekomandojnë procedurat "drakoniane"? A

do të bëhet rast pas rasti? A do të bëhet një analizë kosto/përfitim? Etj.

secili grup duhet t'i paraqesë argumentet dhe përfundimet e tij me radhë. Në fund duhet të

bëhet një votim.

Nuk ka vetëm një përgjigje, por shpresojmë se studentët do ta njohin implikimin e

analizës kosto/përfitim në zbatimin e parimit të transparencës në të gjitha nivelet. Ka një kosto

që mund ta tejkalojë përfitimin - të tjerat janë vendime politike. Pranimi i kompromisit do të jetë

një rezultat. Është akoma më mirë nëse ata nisin të vënë në dyshim këshillën për ta zbatuar këtë

parim, pa e vënë në diskutim.

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

1

SEKSioNi

5


8 A-

Paketa e trajnuesit

Pyetje Vetë-testimi – Përgjigjet

seksiOni 3 PërmBledhjA e kAPitullit

1. A e rregullon Traktati i Romës në vetvete, i ndryshuar, prokurimin në Be?

Jo - jo shprehimisht. Por parimet zbatohen.

2. përshkruani parimet e Traktatit që zbatohen për prokurimin.

Disa shpjegime të mosdiskriminimit (kombësia), lëvizjes së lirë të mallrave dhe

shërbimeve dhe të drejtës dhe lirisë së themelimit të një biznesi.

3. Cili është ndryshimi ndërmjet së drejtës dhe lirisë së themelimit të një biznesi dhe së drejtës

për të ofruar shërbime? si u vjen në ndihmë secila nga të drejtat ofertuesve nga shtete

anëtare të ndryshme?

E drejta e themelimit të një biznesi i lejon ofertuesit që të hapin një biznes në një

shtet tjetër – dhe mund të bëjnë oferta si vendas. E drejta për të ofruar shërbime lejon

paraqitjen e ofertave përtej kufijve. Të dyja hapin mundësinë për të paraqitur oferta në

shtete të tjera anëtare.

4. përmendni parimet themelore të ligjit që zbatohen për prokurimin.

Trajtimi i barabartë, transparenca, njohja e përbashkët, proporcionaliteti.

5. Nga burojnë këto parime ligjore të përgjithshme?

Janë hartuar nga Gjykata Europian e Drejtësisë bazuar në ligjet e shteteve anëtare.

6. Cili është ndryshimi ndërmjet parimit të trajtimit të barabartë dhe mosdiskriminimit?

Barazia nuk bazohet te kombësia.

7. përshkruani parimin e transparencës.

Me sa duket, një shkallë reklamimi që lejon konkurrencën dhe e cila bën të mundur që

veprimet të rishikohen. Kryesore është se është një mekanizëm që lejon që veprimet të

kontrollohen dhe të verifikohen dhe realisht është një shqyrtim që përdoret në shumë

mënyra p.sh. për kërkesat e raportimit.

8. Kur zbatohet parimi i transparencës?

Kryesisht atëherë kur nuk zbatohen Direktivat, por ai gjithashtu zbatohet edhe kur

direktivat zbatohen - por zakonisht nuk nevojitet në prani të kërkesave të qarta të

Direktivave.

9. Nëse direktivat europiane nuk janë bartur në ligjin kombëtar, a kanë rëndësi parimet e

Traktatit apo parimet e përgjithshme të ligjit? pse?

Po, sepse ato zbatohen në mënyrë të pavarur nga njëra-tjetra.

10. identifikoni direktivat kryesore procedurale.

2004/17 dhe 2004/18.

11. A ka direktiva të tjera që janë të rëndësishme?

Direktivat për mjetet/procedurat e ankimit, direktiva e re për prokurimet në fushën e

mbrojtjes (nëse jeni të përfshirë në fushën mbrojtje) dhe legjislacioni plotësues, si për

shembull, njoftimet, FPP-të, etj.

9 A-

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

1

SEKSioNi

5


Përmbledhja e kapitullit

Paketa e trajnuesit

12. A ofrojnë direktivat një kod të plotë prokurimi për shtetet anëtare?

Jo

13. po sikur diçka nga këto të mbetet në juridiksionin e shteteve anëtare?

Kryesisht, çështjet praktike si procedurat e dorëzimit të ofertës, hapja e ofertave

sigurimi i ofertës, etj.

14. A zbatohen direktivat për të gjitha kontratat? Cilat kontrata nuk mbulohen?

Ato zbatohen vetëm për kontratat me vlerë mbi kufirin e lartë monetar.

15. Çfarë e dallon mbulimin nga direktivat nga mbulimi nga

rregullat kombëtare?

Përshtatshmëria e kontratave me vlerë mbi kufirin e lartë monetar në konkurrencën

ndërkufitare.

16. parashtroni rregullat kryesore të direktivave.

Publiciteti dhe masat mbrojtëse procedurale; përdorimi i specifikimeve teknike objektive dhe

jo diskriminuese, kriteret e përzgjedhjes dhe të kualifikimit.

17. Çfarë ndodh nëse direktivat nuk transpozohen në legjislacionin kombëtar brenda afatit?

Dispozitat e tyre zbatohen me anë të “efektit të drejtpërdrejtë" dhe kanë përparësi në

gjykatat kombëtare. Ka disa kushte.

18. Çfarë ndodh nëse shtetet anëtare e transpozojnë direktivën në mënyrë jo të saktë?

Njëlloj si përgjigja më lart. Gjithsesi ajo ka përparësi.

19. Cili është objektivi kryesor i direktivave të Be-së?

Plotësimi i një tregu komunitar për prokurimin publik.

20. identifikoni katër barrierat në tregti që mund të krijohen nga aktorë të ndryshëm në

tregun e prokurimit.

Dispozitat “bli produkt vendas"; kuotimet; specifikimet teknike diskriminuese; kërkesat

për kombësinë e ofertuesve; preferenca për kualifikimet kombëtare; preferencat

kombëtare; ndihmat shtetërore, taksat dhe tarifat doganore për produktet e huaja;

kartelet e sektorit privat, etj.

21. Çfarë është konkurrenca dhe pse është e rëndësishme?

Mundësia për të kontestuar është një procedurë kërkimi për të përcaktuar çmimet në

treg. Aftësia për të gjetur sa më shumë ofertuese që të ofrojnë çmime në konkurrencë

me njëri-tjetrin do të ofrojë më shumë zgjedhje dhe çmime më të ulëta.

22. pse publikimi është i rëndësishëm për konkurrencën?

Për të pasur sa më shumë konkurrencë që të jetë e mundur.

23. shpjegoni konceptin e produkteve dhe shërbimeve johomogjene.

Kjo u referohet produkteve që nuk janë identike ose që furnizohen me kushte të ndryshme.

24. Çfarë efekti kanë këta mbi konkurrencën?

Kjo do të thotë se cilësia e secilit produkt është e ndryshme, kështu që çmimi më i ulët

do të thotë ndoshta cilësi më e ulët. Atëherë kjo nënkupton nevojën e përdorimit të

kriterit MEAT për shpalljen e fituesit.

10 A-

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

1

SEKSioNi

5



Paketa e trajnuesit

25. përdorni çështjen "danish Bridge" për të shpjeguar konceptin e trajtimit të barabartë.

Ajo që po përpiqemi të marrim nga pjesëmarrësit është një shpjegim i ndryshimit mes

trajtimit të barabartë dhe mosdiskriminimit. Në trajtimin e barabartë, çështja është që

të mos favorizohet asnjë ofertues i caktuar, pavarësisht nga kombësia.

26. shpjegoni konceptin “vlera për paratë”.

Çmimi më i ulët për cilësinë e duhur (jo cilësinë më të ulët), siç përcaktohet nga blerësi.

27. sipas mendimit tuaj, a duhet të jetë çmimi kriteri i vetëm për shpalljen e kontratës fituese?

pse?

Jo. Ai mund të përdoret për produktet homogjene, por për të tjerat ai do të çojë në

blerjen e produkteve/shërbimeve me cilësinë më të ulët.

Moduli

A

Hyrje dhe parimet

Kuadri institucional

pjesA




11 A-

Paketa e trajnuesit

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

2Kuadri institucional

12 A-

Paketa e trajnuesit

OBjektiVAt


n institucionet e përfshira në nivel europian

n institucionet e përfshira në nivel kombëtar

n Roli i autoriteteve kontraktuese

n Mënyra sesi këta aktorë lidhen me njëri-tjetrin


moduli A2 - kuadri institucional


prezantimi i modulit

Nuk duhet të marrë më tepër se 30 minuta.

përdorni slajdet 1-4.

organi ligjvënës i Komunitetit

Roli i shteteve anëtare

Roli i Komisionit europian

slajdet 5-8 do të kërkojnë 60 minuta.

Rreth 60 minuta për ushtrimin 1. Gjithsej 120 minuta.

përdorni slajdet 5 - 7. pastaj prezantoni ushtrimin 1.

pjesëmarrësve duhet t'u jepet pak kohë që të lexojnë materialet shtesë në seksionin 3. do t'u duhen të paktën 30 minuta për të rishikuar dhe përgatitur përgjigjet. Në varësi të numrit/aftësisë së personave në grup, ose bëni pyetjet nga pjesëmarrësit dhe vendosini përgjigjet e tyre në flipçart, ose ndajini në grupe të vogla (numër i njëjtë me atë të pyetjeve) dhe kërkojini secilit grup që të prezantojë përgjigjet e tij (pasi kanë caktuar një folës).

Ka dy mundësi për ta bërë këtë. Me anë të kompjuterave në dispozicion në mënyrë që studentët mund të bëjnë kërkimet e tyre në internet. Në këtë rast do të duheshin 90 minuta për të dhënë përgjigjet. Nëse nuk ka kompjutera në dispozicion, jepuni studentëve nga një kopje të printuar të çështjes "Beentjes" dhe le të nisen që aty. Në këtë rast do të duheshin vetëm 45 minuta.

Roli i Gjykatës europiane të drejtësisë - fushat e punës

seksioni 4 ka nevojë edhe për 60 minuta të tjera si kohë leximi.

Bëni një përmbledhje të shkurtër prej jo më shumë se 15 minutash. për ushtrimin 2 mund t'ju duhen rreth 45 minuta. Në total: 120 minuta.

Kërkojini pjesëmarrësve që të lexojnë seksionin 4. Gjetja dhe përdorimi i çështjeve të Gjykatës europiane të drejtësisë. përgjigjuni pyetjeve të mundshme. pas kohës së leximit përdorni ushtrimin 2.

Korniza institucionale kombëtare e prokurimit

sllajdet 9-13 do te kerkojn 30 minuta.

e lokalizuar


Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

2

SEKSioNi

3


13 A-

Paketa e trajnuesit

ushtrimi 1 kOmisiOni eurOPiAn si mBrOjtës i trAktAtit

Krahasoni dhe vini në kontrast nenin 226 të Traktatit dhe nenin 8 të direktivës 89/665, të ndryshuar

nga direktiva 2007/66.

Kini parasysh pyetjet e mëposhtme:

1. A janë këto të dyja e njëjta procedurë?

Në thelb të njëjta për sa i përket objektivave, por procedura qartësisht të ndara: zbatohen

në kushte të ndryshme. Të dyja procedura për shkelje me mekanizmat korrigjues si një

zbatim konkret i nenit 226

2. Nëse jo, cilat janë ndryshimet?

Ndryshimet në të vërtetë qëndrojnë në fushën e zbatimit. Neni 226 ka një aplikim të

përgjithshëm; mekanizmi korrigjues zbatohet vetëm në kontekstin e prokurimit dhe në

kushte të caktuara. Më tepër, ai tani zbatohet vetëm aty ku (i) mendohet se ka një shkelje

të rëndë të së drejtës komunitare (ii) është kryer gjatë procedurave të shpalljes së kontratës

fituese. Ai gjithashtu u nënshtrohet afateve të rrepta kohore.

3. A është njëra më e mirë se tjetra (më e shpejtë, më efikase, më efektive)? nm

Kjo varet nga kushtet. Në praktikë, mekanizmi korrigjues ka gjasa të jetë më i shpejtë

dhe më efektiv, sepse ai ka afate të rrepta kohore, veçanërisht i zbatueshëm për shtetet

anëtare që ato të mos shmangen.Nga ana tjetër, praktikat gjyqësore tregojnë se

Komisioni gjithashtu mund të përdorë me shpejtësi nenin 226 kur është e nevojshme.

Gjithashtu është e qartë se shumica e veprimeve bëhen në zbatim të nenit 226 ndaj kjo

mund të ngrejë pyetjen se pse Komisioni nuk përdor mekanizmin korrigjues – mund

të jetë kjo arsye politike/diplomatike? Studentët e mirë mund të kapin edhe çështjen se

direktiva e ndryshuar për mjetet/procedurat e ankimit përmirëson mekanizmin korrigjues

- kjo mund të jetë arsyeja se përse ai nuk ka funksionuar aq mirë deri më sot.

4. Çfarë kushtesh aplikohen për secilën?

Bazuar në përgjigjet e pikës 2 më lart: thjesht një pyetje për radhitjen e kushteve nga tekstet.

5. Çfarë përfitimesh ka Komisioni në përdorimin e njërës apo tjetrës?

Çështje pikëpamjesh që duhen përmendur: përfitimi në kohë i përdorimit të mekanizmit

korrigjues; mundësia për të përdorur nenin 226 në të gjitha etapat, qoftë edhe pas

ngjarjes (pra, aty ku mekanizmi korrigjues mund të mos jetë i disponueshëm); çështjet

politike; çështje praktike kur Komisioni zbulon diçka në kohën e duhur për të futur në lojë

mekanizmin korrigjues, etj.


Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

2

SEKSioNi

3


Ushtrime

14 A-

Paketa e trajnuesit

ushtrimi 2 kërkimi Për çështje

duke përdorur internetin, gjeni çështjen e njohur si "Beentjes” dhe jepni:

n referencën e saj të plotë, duke përfshirë detajet e raportimit

Çështja 31/87 Gebroeders Beentjes BV v State of the Netherlands [1988] eCR 4635

n emrin e Avokatit të përgjithshëm

Avokati i përgjithshëm M. darmon

n detajet e ndonjë çështjeje tjetër, së cilës i bëhet referencë në atë çështje

Çështjet e bashkuara, 27 to 29/86 CEI and Bellini [1987] eCR 3347

Çështja 14/83 Von Colson and Kamann v Land Nordrhein-Westfalen [1984] eCR 1891

Çështja 152/84 Marshall v Southampton and South-West Hampshire Health Authority

[1986] eCR 723

Case 76/81 Transporoute v Minister for Public Works [1982] eCR 417

n një përmbledhje të shkurtër të gjetjeve të Gjed-së...

Kjo është pjesa operative; një përmbledhje duhet t'i referohet secilës nga këtyre

pikave:

(1) direktiva 71/305 zbatohet për kontratat e punëve publike që jepen nga një organ

si komiteti lokal i konsolidimit të tokës.

(2) Kriteri i eksperiencës konkrete për punën që do të kryhet është një kriter i ligjshëm

i aftësisë dhe njohurisë teknike me qëllim sigurimin e përshtatshmërisë së

kontraktorëve. Aty ku një kriter i tillë parashtrohet nga një dispozitë e legjislacionit

kombëtar të cilit i referohet njoftimi i kontratës, ai nuk i nënshtrohet kërkesave

specifike të parashtruara në direktivë lidhur me botimin e tij në njoftimin e

kontratës ose në dokumentet e kontratës.

Kriteri i "ofertës më të pranueshme”, siç parashtrohet nga një dispozitë e

legjislacionit kombëtar, mund të jetë i pajtueshëm me direktivën nëse ai

pasqyron diskrecionin që kanë autoritetet që akordojnë kontrata, me qëllim që

të përcaktojnë tenderin ekonomikisht më të favorshëm mbi bazën e kritereve

objektive dhe në këtë mënyrë nuk përfshin një element të zgjedhjes arbitrare.

Ai vjen nga neni 29, pika (1) dhe (2) i direktivës, e cila parashikon se aty ku

autoritetet që japin kontratat nuk marrin çmimin më të ulët si kriter të vetëm për

përzgjedhjen e fituesit, por marrin në konsideratë kritere të ndryshme me qëllimin

që kontrata t'i jepet tenderit ekonomikisht më të favorshëm, atyre u kërkohet që t'i

deklarojnë këto kritere në njoftimin e kontratës ose në dokumentet e kontratës.

Kushti për punësimin e personave që kanë një kohë të gjatë pa punë është i

pajtueshëm me direktivën nëse ai nuk ka efekte të drejtpërdrejta ose të tërthorta mbi

ofertuesit nga shtete të tjera anëtare të Komunitetit. Një kusht specifik shtesë i këtij

lloji duhet të përmendet në njoftimin e kontratës.

(3) Një individ mund të përdorë dispozitat e nenit 20, 26 dhe 29 të direktivës 71/305 si

mbrojtje përpara gjykatave kombëtare.

n një shpjegim të rolit të luajtur nga Gjed-ja në këtë vendim (pra cili nga rolet e

diskutuara në seksionin 2.2.4 ishte i rëndësishëm)

interpretimi me anë të vendimeve gjyqësore paraprake në zbatim të nenit 226 (ish neni

177).

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

2

SEKSioNi

3


Ushtrime

15 A-

Paketa e trajnuesit

ushtrimi 3 shemBull kOmBëtAr

titulli i aktivitetit të prokurimit: “Furnizimi dhe liferimi i Njëhsorëve elektrik për konsumatorët

shtëpiak”

numri i prokurimit: Kek-11/072/111

Parashtruesi i ankesës: operatorët ekonomik “iskraemeco” d.o.o nga

shqyrtimi i ankeses eshte bërë nga: paneli shqyrtues i prokurimit

lënda: Ankesë kundër njoftimit për dhënien e kontratës operatorit ekonomik “Gaz Meter

Company” nga Hungaria

Pretendimet e përfshira në ankesë kanë të bejnë më shkeljen e neneve:

neni 10 Mjetet për promovimin e transparencës

neni 29 Variantet e specifikimeve teknike

neni 53 sigurimi i informatave shtesë për kandidatët dhe tenderuesit

neni 58 Hapja e Tenderëve

neni 59 ekzaminimi, vlerësimi dhe krahasimi i tenderëve

paneli shqyrtues i prokurimi pas shqyrtimit të shkresave të lëndës, raportit të vlerësimit të

komisionit vlerësues, konstatimeve te cekura ne ekspertizen e ekspertit shqyrtues, shqyrtimit

te pretendimeve te palës ankuese, sqarimet e dhëna nga eksperti shqyrtues, sqarimeve nga

perfaqsuesi i autoritetit kontraktues, sqarimeve te bëra nga pala ankuese, diskutimeve dhe

shoshitjes se materialeve vlerësoj dhe konstatoj se Autoriteti Kontraktues ka bërë shkeljen e nenit:

neni 10 Mjetet për promovimin e transparencës duke mos i dhene qasje operatorit ekonomik ne

Regjistrin e prokurimit publik, përkatesisht në dokumentet qe nuk cilsohen si sekrete.

neni 29 Variantet e specifikimeve teknike, në dosjen e tenderit, variantet nuk kanë qenë të

pranueshme, ndersa gjatë vlersimit janë pranuar variantet e specifikimeve teknike.

neni 53 sigurimi i informatave shtesë për kandidatët dhe tenderuesit, nuk u janë dhenë

informatat e kërkuara sqaruese ose plotësuese të gjithë operatorëve ekonomik, që kanë marrë

ose kanë pranuar nga autoriteti kontraktues dosjen e tenderit .

neni 59 ekzaminimi, vlerësimi dhe krahasimi i tenderëve, sepse nuk i ka respektuar të gjitha

kërkesat e parashtruara në njoftimin e kontratës dhe në dosjen e tenderit.

paneli shqyrtues i prokurimit ka anuluar vendimin e autoritetit kontraktues dhe e ka konsideruar

i me bazë ankesën e operatorit ekonomik.

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

2

SEKSioNi

5


16 A-

Paketa e trajnuesit


1. Cila është përgjegjësia e enteve kontraktore?

Të veprojnë në përputhje me direktivat e prokurimit dhe të respektojnë parimet e Traktatit.

2. Cili është organi ligjvënës i Komunitetit?

Këshilli i Ministrave

3. Cili është pushteti vendimtar i Komisionit europian kur vjen fjala te legjislacioni?

Ai ka autoritetin për ta nisur (propozuar) legjislacionin.

4. Çfarë rolesh të tjera ka Komisioni europian?

Mbrojtës i Traktatit. Roli i sigurimit të masave zbatuese.

5. Cili është roli i shteteve anëtare në procesin legjislativ?

Të marrin masa për zbatimin e legjislacionit europian dhe të ndalojnë marrjen e masave të

papajtueshme.

6. pse ndonjëherë ato mbajnë përgjegjësi për veprimet e enteve kontraktore?

Ndoshta mund të doni të merrni në konsideratë modulin A1.

Në terma proceduralë, Komisioni mund ta sfidojë një shtet anëtar vetëm në zbatim të

procedurës së nenit 226. Në terma ligjore, autoritetet publike janë pjesë e shtetit dhe për

këtë arsye qeveria është përgjegjëse deri në fund për veprimet e tyre (cf. doktrina e efektit të

drejtpërdrejtë).

7. përmendni dy gjykatat europiane kryesore për qëllimet tona.

Gjykata e Shkallës së Parë.

Gjykata Europiane e Drejtësisë.

8. Çfarë kuptoni ju me funksionin e vendimeve paraprake të Gjykatës?

Këto bazohen në pyetje që i drejtohen Gjykatës Europiane nga gjykatat kombëtare, të cilat

kërkojnë interpretim të së drejtës komunitare, gjë që është e nevojshme për zgjidhjen e

mosmarrëveshjeve në

gjykatën kombëtare.

9. shpjegoni frazën “parime të përgjithshme të ligjit".

Këto janë parime të përgjithshme të parashtruara nga Gjykata Europiane, të cilat

pasqyrohen dhe ngrihen nga parimet dhe vlerat ligjore të zbatuara nga sistemet ligjore të

gjykatave kombëtare.

10. Cilat janë kompetencat e KRpp-së?

Funksionet Themelore të KRPP-së janë:

n të kryej hetimet e aktiviteteve të prokurimit dhe menaxhimit të kontratave për qëllim të

monitorimit të zbatimit të këtij ligji;

n të lëshoj një urdhëresë që kërkon nga zyrtarët e zbatimit të ligjit të asistojnë KRPP-në që të


Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

2

SEKSioNi

5


17 A-

Paketa e trajnuesit

sigurojnë përputhshmërinë me një urdhëresë tjetër të KRPP-së;

n tu ofroj opinione autoriteteve kontraktuese në lidhje me vendimet e tyre, veprat apo

anashkalimet gjatë aktiviteteve të prokurimit dhe menaxhimit të kontratave;

n të ekzaminoj raportet nga autoritetet kontraktuese në lidhje me zbatimin e paragrafit 4

neni 32 dhe neni 35 të këtij ligji;

n të vendosë rregulla të hollësishme për të siguruar zbatimin adekuat të këtij ligji nga

autoritetet kontraktuese si dhe rregulla për përdorimin dhe ekzekutimin e secilën nga

procedurat e përcaktuara në nenet 33-37 të këtij ligji; me kusht që, këto rregulla të jenë

në përputhje me kërkesat dhe parimet e përcaktuara në këtë ligj si dhe çfarëdo kërkese të

detyrueshme të BE-se për prokurim;

n të përgatisë dhe shpërndajë doracakë të prokurimit, udhëzues, formularë dhe modele

standarde për dokumentet e tenderit dhe të kontratave sipas këtij ligji në dobi të

autoriteteve kontraktuese dhe operatorëve ekonomik;

n të përforcojë vetëdijen ne mesin e autoriteteve kontraktuese dhe operatorëve ekonomik

për legjislacionin e prokurimit publik si dhe objektivat, procedurat dhe metodat e tij;

n t’u japë ndihmë teknike dhe këshilla autoriteteve kontraktuese dhe operatorëve ekonomik

për zbatimin dhe interpretimin e dispozitave të këtij ligji si dhe për të çdo dokument që

nxirret nga KRPP;

n të nxjerrë dhe publikojë interpretime me shkrim te vendimeve administrative për të dyjat,

autoritetet kontraktuese dhe operatorët ekonomik për zbatimin dhe interpretimin e

dispozitave të këtij ligji dhe çdo dokumenti të nxjerrë nga KRPP-ja;

n të krijojë dhe të mirëmbajë një Regjistër elektronik të Prokurimit Publik që shërben si vend

për ruajtjen e kopjeve elektronike të të gjitha njoftimeve, ftesave, deklaratave, dosjeve të

tenderit, raporteve, ankesave dhe vendimeve të arkivuara ose të nxjerra në lidhje me çdo

aktivitet prokurimi të kryer ose të iniciuar nga një autoritet kontraktues;

n të krijojë sisteme manuale dhe elektronike për monitorimin e zbatimit të këtij ligji nga

ana e autoriteteve kontraktuese, duke përfshirë përgatitjen e formularëve të raportimit që

duhet të plotësohen nga të gjitha autoritetet kontraktuese subjekte të këtij ligji;

n të grumbullojë, analizojë dhe publikojë informacionet për procedurat e prokurimit publik

dhe kontratat publike të dhëna;

n për çdo vit kalendarik të përgatisë dhe dorëzojë në Qeveri dhe Kuvend një raport vjetor

që analizon aktivitetet e prokurimit publik në Kosovë për atë vit kalendarik, së bashku me

rekomandimet për përmirësimin e sistemit të prokurimit publik dhe/ose përmirësimin e

këtij ligji, raport ky që dorëzohet jo më vonë se në fund të Shkurtit të vitit vijues kalendarik;

n të krijojë dhe mirëmbajë një uebfaqe informative në internet që i ofron publikut qasje të

pa kufizuar në (i) këtë ligj dhe gjithë legjislacionin sekondar të nxjerrë sipas këtij ligji, (ii)

interpretimet dhe dokumentet e përcaktuara në këtë nen dhe (iii) të gjitha informacionet

që përmbahen në Regjistrin e Prokurimit Publik;

n të zhvillojë një uebfaqe dhe një sistem elektronik informativ në mbarë Kosovën për të

përmirësuar publikimin e njoftimeve të kërkuara nga ky ligj;

n të mbështesë IKAP dhe autoritetet tjera publike të trajnimit dhe arsimimit për të siguruar

arritjen dhe mbajtjen e një niveli të lartë kompetence në radhët e zyrtarëve të prokurimit

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

2

SEKSioNi

5


18 A-

Paketa e trajnuesit

dhe profesionistëve të tjerë të prokurimit për zbatimin e praktikave të shëndosha të prokurimit

dhe për respektimin e këtij ligji;

n të mbështesë zhvillimin e prokurimit elektronik, ankandit elektronik dhe komunikimit brenda

fushës së prokurimit publik;

n të përgatisë dhe mbajë një listë të autoriteteve kontraktuese që i identifikon të gjitha entitetet

që janë subjekt i këtij ligji, me kusht që nëse KRPP-ja nuk e përfshin një entitet në këtë listë,

kjo (mos-përfshirja) të mos vendosë çështjes se nëse entiteti është jo autoritet kontraktues në

kuptim të këtij ligji; dhe

n të ndër veprojë dhe të bashkëpunojë me organizata të tjera brenda dhe jashtë vendit për

çështjet që lidhen me prokurimin publik.

n të zhvilloj dhe implementoj rregullat e detajuara në lidhje me shitjen e aseteve të Autoriteteve

Kontraktuese.

11. Në cilat raste AQp-ja ka të drejtë të ushtrojë aktivitetin e prokurimit në emer të AK?

Agjencia Qendrore e Prokurimit AQP ka te drejtë te ushtrojë aktivitet të prokurimit në emër të

autoriteteve kontraktuese kur urdhërohet nga Ministri i Financave për shkaqe të ekspertizës

profesionale, efektivitetit të kostos, efiçencës ose çështjeve të tjera legjitime. Qeveria sipas

propozimit të Ministrisë për Financa vendos një listë të mallrave ose artikujve të përdorimit të

përbashkët, prokurimi i të cilëve i është caktuar AQP- së. Kjo listë miratohet në formën e një

Udhëzimi Administrativ.

Një autoritet kontraktues mund të caktojë AQP-në për kryerjen e një aktiviteti prokurimi në emër

të tij. Autoriteti kontraktues gjithashtu mund të kërkojë nga AQP të ndihmojë atë për kryerjen e

aktivitetit të prokurimit që kryhet nga ky autoritet kontraktues.

12. Cili autoritet ka të drejtë të shqyrtojë ankesat nga palët e interesuara?

OSHP është përgjegjëse për shqyrtimin e ankesave nga palët e interesuara.

13. Cila gjykatë mund t’i shqyrtojë vendimet apo urdhërat e osHp-së?

Nëse parashtruesi i ankesës mendon se vendimi përfundimtar ose konstatimi i një paneli

shqyrtues ose OSHP është në kundërshtim me faktet ose me këtë ligj, parashtruesi i ankesës

mund të kërkojë nga Gjykata Supreme shqyrtimin e vendimit.

Moduli

A

Kuadri ligjor dhe parimet bazë të prokurimit publik

Konteksti historik

pjesA




17 A-

Paketa e trajnuesit

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

3Konteksti historik

18 A-

OBjektiVAt


n Konteksti në të cilin është zhvilluar sistemi i prokurimit në Ke

n historiku i këtij zhvillimi

n objektivat në zemër të këtij sistemi rregulloresh dhe identifikimi i

drejtimeve në të cilat ka evoluar ai, dhe

n mënyra që sistemi i Be-së ndryshon nga "sistemet" e tjera të rregullave të prokurimit


moduli A3 - konteksti historik



Kjo duhet të marrë rreth 30 minuta

përdorni slajdet 1-4. Theksoni se referencat për sistemet e tjera të prokurimit supozohet të ndihmojnë vendosjen në kontekst të sistemit të Be-së. shpjegoni se ndryshimet mund të ndihmojnë të kuptohen objektivat, dhe kështu edhe mjetet që përdoren me qëllim zbatimin e direktivave dhe të vendimeve të Gjykatës europiane.

Zhvillimi i sistemit të prokurimit në Be

n Kuadri i Traktatit

n programet e përgjithshme

n direktivat e hershme

n direktivat në vijim të Aktit unik europian

n direktivat e reja të konsoliduara

n Zhvillimet më të fundit

slajdi 5 duhet të marrë 45 minuta.

slajdet 6-8 duhet të marrin rreth 45 minuta.

slajdet 9-11 duhet të marrin 45 minuta

slajdet 12-15 duhet të marrin 60 minuta

ushtrimi 3 për 45 minuta. Në total: 230 minuta.

përdorni slajdet 5-15. slajdi 5 mund të përdoret për të bërë një përmbledhje të Modulit A1, i cili mund të jetë i dobishëm nëse studentët nuk janë të përqendruar. Në rast të kundërt, mund të trajtohet shkurtimisht.

Këtu është me rëndësi të theksohet gjeneza e rregullave si ndalime, d.m.th. si mënyra për të zbaruar liritë themelore. Kjo mund të përdoret për të bërë një dallim ndërmjet direktivave të liberalizimit dhe atyre të koordinimit, të cilat ofrojnë detyrime më pozitive. sigurohuni që studentët të kuptojnë se direktivat nuk formojnë një kod të përbashkët rregullator – ato ofrojnë kërkesat minimale, të cilat nënkuptojnë se ligjet kombëtare nuk duhet të jenë jokonsistente.

Theksoni dështimin e direktivave ekzistuese, të cilat çojnë në nevojën për përmirësim dhe zgjerim.

Meqë pjesa tjetër e trajnimit do të bazohet në këto direktiva të reja të konsoliduara, mund të ishte ide e mirë që bashkë me studentët të kalonit në detaje disa nga ndryshimet më domethënëse. Kjo do të mbulohet në module të tjera, por mund të ishte me dobi që t'i fiksonit risitë në mendjet e studentëve në këtë fazë.

përdorni ushtrimin 3. studentëve do t'u duhet stilolaps dhe letër për këtë ushtrim, ose mund të përpiqeni ta zhvilloni në flipçart/dërrasë të bardhë, edhe pse mund të jetë pak e ndërlikuar. Nëse zgjidhni metodën e fundit, një ide do të ishte të përgatisnit një diagram që duhet plotësuar. Gjithashtu vendosni sesi e doni diagramin: sipas datës ose llojit të direktivës etj.

PAketA e trAjnuesit

19 A-

moduli A3 - konteksti historik


sistemet e tjera të prokurimit

n Mpp-ja

n ligji model i uNCiTRAl-it

n Rregullat e prokurimit të BZHsH-së

slajdet 17-20 mund të trajtohen brenda 60 minutave.

ushtrimi 1 duhet të marrë 90 minuta.

ushtrimi 2 duhet të marrë 60 minuta. Në total: 210 minuta.

përdorni slajdet 17-20. Mundohuni të nxirrni në pah ndryshimet në objektiva si një mënyrë për t'i bërë studentët që të vlerësojnë objektivat relativisht të ngushta të direktivave.

përdorni ushtrimin 1. Ky ushtrim duhet të bëhet pas slajdit 19. Koha që ai do të marrë varet nga fakti nëse do të ketë kompjutera në dispozicion në mënyrë që studentët të bëjnë kërkimet e tyre në internet. Në këtë rast do të duheshin 90 minuta për të dhënë përgjigjet. Nëse këto nuk janë të disponueshëm, jepuni studentëve nga një kopje të printuar të ekstrakteve përkatëse dhe le të nisen që aty. Në këtë rast do të duheshin vetëm 45 minuta.

përdorni ushtrimin 2. duhet t'i referoni studentët në tekstin shpjegues të Modulit A1 - veçanërisht seksionet 2.2.1-2.2.2. Kjo mund të përdoret si një lloj përsëritjeje. studentëve duhet t'u jepet kohë që ta rilexojnë materialin (le të themi, 30 minuta). Në varësi të numrit/aftësisë së personave në grup, ose bëni pyetjet nga pjesëmarrësit dhe vendosini përgjigjet e tyre në flipçart, ose ndajini në grupe të vogla (numër i njëjtë me atë të pyetjeve) dhe kërkojini secilit grup që të prezantojë përgjigjet e tij (pasi kanë caktuar një folës).

Historia e sistemit kombëtar të prokurimit

sllajdet nga 21 deri 23 duhet te marrin 90 minuta

e lokalizuar


PAketA e trAjnuesit

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

3

SEKSioNi

3

Konteksti historik

20 A-

Paketa e trajnuesit


ushtrimi 1 OBjektiVAt e rregullAVe të PrOkurimit

Kryeni një kërkim në internet për rregullat e prokurimit të institucioneve të mëposhtme:

ligji model i uNCiTRAl:

http://www.uncitral.org/uncitral/en/uncitral_texts/procurement_infrastructure.html

Marrëveshja e oBT-së për prokurimin publik (Mpp):

http://www.wto.org/english/tratop_e/gproc_e/gproc_e.htm

Banka Botërore:

http://web.worldbank.org/WbsiTe/eXTernAL/projecTs/procUremenT/0,,contentmdK:50002392~menupK:93977~pagepK:84269~pipK:60001558~thesitepK:84266,00.html

BeRZH: http://www.ebrd.com/about/policies/procure/index.htm

Renditni objektivat e deklaruara të secilit prej këtyre "sistemeve" dhe identifikoni tiparet e

përbashkëta. Krahasojini këto me ato të direktivave të Ke-së për prokurimet dhe renditni ato

objektiva që nuk shfaqen në këto të fundit.

Ky ushtrim ka gjasa të gjenerojë shumë rezultate interesante dhe studentët gjithashtu mund të identifikojnë

çështje të ndryshme.

Megjithatë, qëllimi është të identifikohen ato sisteme që kërkojnë të zbatojnë përfitime për anëtarët e një

klubi (BE/MPP) dhe ata që kërkojnë vetëm të zbatojnë rregullat e prokurimeve bazuar vetëm në ekonomi

dhe efikasitet. Kështu, për KE/MPP-në mund të pritet theksimi i objektivave të mosdiskriminimit dhe

lëvizjes së lirë duke garantuar që të gjithë anëtarët e klubit të marrin përfitime ekuivalente. Në sisteme të

tjera (Modeli i UNCITRAL-it/BZHSH-të) theksi do të jetë në trajtimin e barabartë, drejtësinë, objektivitetin,

etj. meqë ato nuk kanë të bëjnë me dhënien e aksesit të privilegjuar për anëtarët e tjerë të klubit.

Një pikë interesante që mund të ngrihet është përdorimi i parimit të “trajtimit të barabartë". Disa studentë

të mirë mund të përmendin se kjo është një shprehje relativisht e re në direktiva. Ajo është prezantuar në

konceptet e BE-së nga çështja "Danish Bridge" dhe tani shfaqet në direktiva - por motivimi i parë ishte

gjithnjë mosdiskriminimi, jo trajtimi i barabartë.

Parime të tjera që mund të priten të theksohen në sistemet "neutrale" (Modeli i UNCITRAL-it/BZHSH-ve)

janë efikasiteti, ekonomia, efektiviteti, integriteti, ndershmëria dhe përgjegjshmëria. Këto zënë një pjesë

më të vogël në BE, meqë objektivi ka qenë gjithmonë plotësimi i tregut të prokurimit në BE dhe jo

shprehimisht ekonomia dhe efikasiteti në prokurime, edhe pse këto janë nënprodukte (kritike).

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

3

SEKSioNi

3

Konteksti historik

Ushtrime

21 A-

Paketa e trajnuesit

ushtrimi 2 mOsdiskriminimi

duke përdorur materiale shtesë nga moduli A1, shikoni dhe shpjegoni sesi parimi i mosdiskriminimit

përdoret dhe zbatohet në Ke dhe sipas Mpp-së.

duke iu referuar sërish materialeve shtesë nga moduli A1, shikoni dhe shpjegoni sesi përdoret

dhe aplikohet parimi i trajtimit të barabartë në ligjin Model të uNCiTRAl-it dhe në procedurat e

Bankës Botërore dhe/ose të BeRZH-it.

shpjegoni sesi këto parime lidhen me objektivat e rregullave të prokurimit në diskutim.

Kjo, deri në një farë mase, pasqyron Ushtrimin 1. Çështja që po mundoheni të ngrini është se parimi

i mosdiskriminimit përdoret për t'i dhënë akses të privilegjuar anëtarëve të klubit. Nga ky parim nuk

përfitojnë "të jashtmit". Për shembull, ofertuesit nga jashtë BE-së nuk kanë të drejta sipas direktivave për

mjetet/procedurat e ankimit (shikoni modulin A1). Në të njëjtën mënyrë, në MPP, vetëm ofertuesit nga

shtetet nënshkruese do të përfitojnë nga aksesi në treg dhe në ankesat për procedurën e prokurimit. Ata

janë sisteme të mbyllura.

Trajtimi i barabartë, nga ana tjetër, aplikon të njëjtin trajtim për të gjithë ofertuesit pavarësisht nga

kombësia e tyre. Kështu për shembull, sipas rregullave të BZHSH-ve ofertuesit që kualifikohen nga të

gjitha shtetet (ose shumica e tyre) gëzojnë të njëjtat të drejta. UNITRAL gjithashtu nuk bën dallime

kombësie. BERZH-i është interesant, sepse mund të kufizojë përfitimet për ofertuesit nga shtetet

përfituese dhe nga BE-ja. Kjo mund të ngrejë çështjen e "ndihmës së lidhur", e cila mund të kapet nga

disa studentë të avancuar.

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

3

SEKSioNi

3

Konteksti historik

Ushtrime

22 A-

Paketa e trajnuesit

ushtrimi 3 diAgrAmi i legjislAciOnit të PrOkurimeVe

përgatitni një diagram të zhvillimit të direktivave të prokurimit nga programet e përgjithshme deri

më sot; duhet të përfshijë të gjitha direktivat përkatëse deri në ditët e sotme.

Nuk ka vetëm një mënyrë për krijimin e një diagrame. Ajo mund të bëhet duke iu referuar datave ose

duke iu referuar llojit të direktivës ose sektorit. Tabela me të dhëna përmban referencat për të gjitha

direktivat përkatëse. Përdorni logjikën tuaj.

direktiva e parlamentit dhe e Këshillit 2004/18 (FZ 2004 l134/114),

për koordinimin e procedurave për shpalljen e fituesit të

kontratave për punë publike, të kontratave të furnizimeve publike

dhe të kontratave të shërbimeve publike.

Që zëvendëson:

direktivën për punët publike: direktiva e Këshillit – 93/37/Kee

(GZ 1993 l199/54), që konsolidon direktivën 71/305/Kee (GZ 1971

l 185/1), të ndryshuar nga direktiva 89/380/Kee (GZ 1989 l 210/1),

Vendimi 90/380/Kee (GZ 1990 187/55) dhe direktiva 97/52 (GZ

1997 l328/1).

direktiva për furnizimin e mallrave: direktiva e Këshillit 93/36/

Kee (GZ 1993 l1/ 1), që konsolidon dhe ndryshon direktivën e

Këshillit 77/62/Kee (GZ 1977 l 13/1), të ndryshuar nga direktiva

80/767/Kee (GZ 1980 l 215/1), direktiva 88/295/Kee (GZ 1988 l

127/1) dhe direktiva 97/52 (GZ 1997 l328/1).

direktiva për shërbimet: direktiva 92/50/Kee (GZ 1992 l 209/1),

e ndryshuar nga direktiva 97/52 (GZ 1997 l328/1).

direktiva e parlamentit dhe Këshillit 2004/17 (GZ 2004 l134/1),

që bashkërendon procedurat e prokurimit të enteve që operojnë

në sektorët e shërbimit ujor, energjetik, transportit dhe të

shërbimeve postare.

Që zëvendëson:

direktivën 90/531/Kee (GZ 1990 l 297/1), të ndryshuar nga direktiva e Këshillit 93/38/Kee (GZ 1993 l199/84) dhe direktiva

98/4 (GZ 1998 l101/1).

sektori publik: direktiva 89/665/Kee (GZ 1989 l 395/33).

sektori i shërbimeve: direktiva 92/13/Kee (GZ 1992 l 76/14).

Të dyja të ndryshuara nga direktiva 2007/66/Ke.

direktiva 2009/81.

direktiva e sektorit publik

direktiva e shërbimeve publike

direktivat për mjetet/procedurat e ankimit

direktiva e sektorit të mbrojtjes

Paketa e trajnuesit

Hyrje dhe parimet

modULi

A

pjesA

3

seKsioni

4

Konteksti historik

23 A-



1. jepni një shpjegim të përgjithshëm të objektivave të Komunitetit europian.

Ngritja e një tregu të përbashkët për të promovuar përfitimet e pritura të mirëqenies

ekonomike dhe sociale.

2. shpjegoni si mund të arrihet kjo nëpërmjet direktivave të prokurimit.

Duke siguruar një treg të vetëm prokurimi në të gjithë BE-në. Kjo arrihet duke zbatuar

liritë bazë të Traktatit dhe parimin e mosdiskriminimit.

3. A kanë të njëjtat objektiva të gjitha sistemet e prokurimit?

Jo. Këto objektiva të përgjithshme janë të njëjta në një farë mase për sistemet rajonale

dhe ndërkombëtare, të cilat ofrojnë përfitime për anëtarët e klubit, por këto nuk

figurojnë në sisteme të tjera. Këto të fundit bazohen në ekonomi dhe efikasitet.

4. jepni shembuj të objektivave që nuk përmbahen ose nuk janë përfshirë shprehimisht në

direktivat e prokurimit dhe që ju mendoni se janë themelore.

Ekonomia, efikasiteti, kosto-efektiviteti, ndershmëria, integriteti. Trajtimi i barabartë tani

përmendet shprehimisht, por nuk është shprehur më parë.

5. shpjegoni ndryshimin ndërmjet direktivave të liberalizimit dhe direktivave të koordinimit.

Direktivat e liberalizimit janë kryesisht negative në kuptimin që ato vendosin ndalime

me ligj. Direktivat e koordinimit vendosin veprime pozitive që duhet të ndërmerren, për

shembull, në formën e procedurave dhe të respektimit të afateve kohore.

6. Cili ka qenë ndikimi i Aktit unik europian mbi zhvillimin e direktivave të prokurimit?

Ndikimet ishin fuqizimi i konsiderueshëm i dispozitave dhe prezantimi i direktivave të

reja. Studentët e avancuar mund të tregojnë se ajo përforcoi gjithashtu direktivën e

sigurimit të përfitimeve për anëtarët e privilegjuar.

7. A ka ndonjë arsye parimore se përse rregullat për punët, mallrat dhe shërbimet janë

përfshirë në direktiva të veçanta?

Jo. Ky ka qenë ndoshta një aksident i ndodhur për shkak të kohës. Këto mund t'i

atribuohen edhe bazave të ndryshme ligjore (të lirisë së lëvizjes së lirë ose të së drejtës

për të ofruar shërbime), por këto mund të ishin kombinuar.

8. përveç konsolidimit, çfarë ndryshimesh të tjera janë bërë në strukturën e rregullave në

direktivat e konsolidimit të vitit 2004?

Flisni për thjeshtësimin dhe dhënien më të madhe të logjikës në strukturë duke ndjekur

procesin nga fillimi deri në fund.

9. përmendni tre risi të tjera të direktivave të konsolidimit.

Mund të jenë modernizimi (mjetet elektronike, si ankandet e kundërta ose blerja

dinamike); metodat e reja si dialogu konkurrues; përdorimi i kontratës kornizë; heqja

e përdorimit detyrues të standardeve europiane; përdorimi i impakteve sociale dhe

mjedisore në prokurime; peshimi i kritereve të shpalljes së fituesit. Vetëm për shërbimet

publike: përjashtimi i telekomunikacioneve, përfshirja e shërbimeve postare, mekanizmi

PAketA e trAjnuesit

24 A-

Hyrje dhe parimet

modULi

A

pjesA

3

seKsioni

4

Konteksti historik


i ri i përjashtimit të përgjithshëm për tregjet konkurruese, rishikim i kufijve monetarë

për t'u përputhur me MPP-në; zgjerimi i përjashtimit të sipërmarrjeve të lidhura për të

përfshirë shërbimet.

10. Cilat janë qëllimet e Marrëveshjes së oBT-së për prokurimin publik (Mpp)?

Të ngjashme me ato të BE-së ndërmjet anëtarëve të MPP-së. Bëni të ditur se është

disapalëshe dhe jo shumëpalëshe.

11. Ku ndryshojnë ato nga qëllimet e Be-së?

Nuk është e shpërndarë në nivel rajonal, por gjeografik - kështu kanë të bëjnë më tepër

me aksesin në tregun e tregtisë ndërkombëtare sesa në plotësimin e një tregu unik

vetëm me objektiva ekonomikë dhe politikë. Jo homogjene në kuptimin që dispozitat

zbatohen sipas marrëveshjes së negociuar ndërmjet shteteve palë - të përfshira në

shtojca.

12. A është ligji Model i uNCiTRAl-it një sistem rregullash prokurimi?

Jo. Është thjesht një model që mund të përdoret për të krijuar një ligj. Ky i fundit do të

ishte një sistem kombëtar.

13. si duhet të përdoret ai?

Me zgjuarsi. Ai është një model që ofron zgjidhje dhe mundësi. Këto duhet të zgjidhen

kur janë të përshtatshme dhe të përshtaten sipas nevojave në kontekstin lokal.

14. Cilat janë qëllimet e modelit të uNCiTRAl-it?

Kryesisht asistenca për vendet në zhvillim për adaptimin e një sistemi prokurimi efikas

dhe efektiv. Por ai gjithashtu ka edhe qëllimin e promovimit të tregtisë ndërkombëtare,

prandaj dispozitat mbështesin tregtinë.

15. shpjegoni zbatueshmërinë e rregullave të prokurimit të bankave për zhvillim shumëpalësh

(BZHsH).

Ato zbatohen për fondet e përdorura nga përfituesit (huatë, grantet, etj.). Ato zbatohen,

sepse fondet jepen nga BZHSH-të, të cilat kanë detyrim mirëbesimi për përdorimin e

tyre

16. Cilat janë qëllimet e këtyre rregullave të prokurimit?

Qëllimet parësore janë mirëbesimi, por këto garantohen nga rregulla që shikojnë, si

ekonominë dhe efikasitetin, ashtu edhe integritetin.

17. A ofrojnë rregullat dhe procedurat e BZHsH-ve ndonjë asistencë shtesë për përfituesit për

sa i përket asistencës për prokurimet?

Ato ofrojnë gjithashtu paketa të dokumenteve standarde për dorëzimin e ofertave dhe

dokumente standarde të kontratave.

18. Kur është paraqitur për herë të parë prokurimi publik në Kosovë dhe mbi çka bazohej?

Prokurimi publik në Kosovë ka filluar të paraqitet menjëherë pas përfundimit të luftës së vitit

1999. Administrata e Kombeve të Bashkuara në Kosovë (UNMIK) përgatiti dhe zyrtarizoi më 15

dhjetor 1999 dokumentin e parë mbi prokurimin publik, i njohur si Instruksioni i Administrimit

Financiar Nr. 2/1999 mbi Prokurimin Publik.

IAF Nr. 2/1999 ka qenë i bazuar në rregullat e prokurimit të Bankës Botërore dhe në Ligjin mbi

Tregtinë Ndërkombëtare të Kombeve të Bashkuara ”UNCITRAL”.

Moduli

A

Hyrje dhe parimet

Aspektet ekonomike të prokurimit publik

pjesA




25 A-

Paketa e trajnuesit

Hyrje dhe parimet

modULi

A

pjesA

4Aspektet ekonomike të prokurimit publik

26 A-

OBjektiVAt

Çështjet më të rëndësishme në këtë modul kanë të bëjnë me nevojën për t'u siguruar që ju e

kuptoni ndikimin e çështjeve ekonomike në lidhje me:

n Mënyrën e zgjedhjes së metodës më të mirë për përqendrimin

n strategjitë e kontratave të prokurimeve

n përdorimin e ankandeve elektronike

n Faktin nëse nevojitet, dhe mënyrën e ndarjes së kontratave në lote

n Mundësinë për marrëveshje të fshehta ndërmjet operatorëve ekonomikë


moduli A4 - Aspektet ekonomike të prokurimit publik



20 minuta Filloni me një paraqitje të shpejtë të temave kyçe të modulit (shikoni më lart) dhe pyesni sesi lidhen ato me përgjegjësitë profesionale të pjesëmarrësve (moduli do të ketë rëndësi të veçantë për ata zyrtarë të prokurimit që janë përgjegjës për planifikimin e prokurimit dhe arritjen e qëllimit të kërkesave të autoriteteve kontraktuese).

paraqitni objektivat dhe axhendën e modulit. shpjegoni se ka një lidhje veçanërisht të fortë ndërmjet këtij kapitulli dhe moduleve që vijojnë: Moduli C: përgatitja e prokurimit, Moduli e: Realizimi i procesit të prokurimit.

Zgjedhja e kombinimit të duhur të proceseve të prokurimit të centralizuar dhe të decentralizuar:

30 minuta përdorni slajdet 2-13 për të dhënë informacione bazë.

shpjegoni konceptet bazë të procesit të prokurimit "të centralizuar" dhe "të decentralizuar".

shikoni forcat madhore që ndikojnë në nivelin e përqendrimit (slajdet 6 deri në 12)

45 minuta slajdi 13: ushtrimi 1 - Blerja e përqendruar dhe prokurimi i decentralizuar.

Ndajini pjesëmarrësit në grupe me nga 6 ose 8 persona dhe kërkojini që të diskutojnë mes njëri-tjetrit pyetjet e mëposhtme - jepuni 25 minuta kohë për diskutimin:

n A do të garantonte automatikisht një strategji prokurimi për lapsat plotësisht e përqendruar konkurrencë më të ashpër ndërmjet ofertuesve pjesëmarrës? pse?

n pse strategjitë e prokurimit të gjelbër do të kërkonin më shumë një qasje të përqendruar dhe jo të decentralizuar?

n A do të favorizonte strategjitë e prokurimit të decentralizuar përdorimi gjithnjë e më i përhapur i mjeteve elektronike?

Kërkoni përgjigjen nga secili grup. lërini anëtarët e grupit që të përzgjedhin një person përgjegjës për prezantimin e përgjigjeve. Kërkoni komente edhe nga pjesëmarrës të tjerë gjatë prezantimeve. 20 minuta

PAketA e trAjnuesit

27 A-



strategjitë e kontratave të prokurimeve:

40 minuta përdorni slajdet 14-28 për të prezantuar njohuritë bazë.

shpjegoni koncepte kyçe, përfshirë kontratat me rimbursim të kostos, kontratat me çmim të fiksuar, kontratat stimuluese për cilësinë.

Gjatë shpjegimit tuaj ftojini pjesëmarrësit të bëjnë pyetje për t'u siguruar se koncepti kyç është kuptuar.

60 minuta slajdi 29: ushtrimi 2 strategjitë e kontratave të prokurimeve:

Kontrata me çmim fiks, por jo të orientuara nga performanca për shërbimet e pastrimit.

Ndajini pjesëmarrësit në grupe të vogla dhe kërkojini që të diskutojnë çështjet e mëposhtme:

Kontratat e prokurimit për shërbimet e pastrimit zakonisht jepen mbi bazën e një çmimi fiks. A janë ato vërtet kontrata të bazuara në performancë? Nëse jo, si mund të bëhen ato kontrata më të bazuara në performancë?

Kërkojuni grupeve që të përgatisin një listë me të paktën 5 standarde cilësie që mund të përfshiheshin në specifikimet që janë standarde të bazuara mbi performancën. shpërndani flipçarte dhe kërkojuni pjesëmarrësve që të shkruajnë përgjigjet e tyre.

jepni afërsisht 10 minuta për secilin grup që të prezantojë rezultatet. pas çdo prezantimi organizoni një seancë të shkurtër me reagimet e tyre.

Hartimi i formatit të ofertimit konkurrues: ofertat me zarf të mbyllur kundrejt ankandit dinamik

30 minuta përdorni slajdet 30-39 për të mbuluar çështjet kryesore. shpjegoni konceptet kyçe

sigurohuni që ata të kuptojnë plotësisht konceptin e dimensionit privat dhe të përbashkët në funksionin e kostos

hartimi i formatit të ofertimit konkurrues: ofertat me zarf të mbyllur kundrejt ankandit dinamik

80 minuta slajdi 40 ushtrimi 3 - Hartimi i formatit të ofertimit konkurrues: “efekti i rikontraktimit të operatorëve të mëparshëm” në një kontratë prokurimi për ambulancat.

Kërkojuni pjesëmarrësve që të lexojnë çështjen e përshkruar dhe secili të përgatisë përgjigje për pyetjen e mëposhtme:

Çfarë këshille mund t'u jepni zyrtarëve të prokurimit për të ulur avantazhin e mundshëm konkurrues që një kontraktor i mëparshëm ka fituar gjatë katër viteve të kaluara? pastaj kërkojuni pjesëmarrësve që të punojnë në dyshe për të krahasuar përgjigjet.

Në përfundim, hapni diskutimin e plotë dhe jepni përgjigjen tuaj (p.sh. komente mbi ndryshimet dhe ngjashmëritë midis përgjigjeve/këshillave të propozuara).

slajdi 41: ushtrimi 4 - Konkurrimi me oferta në zarf të mbyllur dhe ankandet elektronike: “oferta e minutës së fundit" në ankandet elektronike. Ndajini pjesëmarrësit në grupe. Kërkojuni atyre që të diskutojnë idenë e përshkruar në ushtrim për ta bërë ankandin dinamik më të "gjallë" duke nxitur ofertuesit më të informuar që të paraqesin ofertat e tyre në mënyrë më agresive. Kërkojuni gjithashtu që të propozojnë ndonjë ide tjetër për të arritur të njëjtin qëllim.

PAketA e trAjnuesit

28 A-



Ndarja e kontratave në lote dhe parandalimi i marrëveshjeve të fshehta në prokurimin publik

50 minuta përdorni slajdet 42-53 për të prezantuar njohuritë dhe konceptet bazë.

nNdarja në lote dhe konsideratat për efikasitetin/të ardhurat

nNdarja në lote dhe pjesëmarrja – madhësia, ofertuesit e mëparshëm dhe ofertuesit e rinj

nNdarja në lote dhe marrëveshjet e fshehta

nNumri i loteve dhe pjesëmarrësit

nsimetria

nNatyra e formatit të ofertimit

30 minuta slajdi 54 ushtrimi 5 - Heterogjeniteti i firmave. Kontrata për shërbimet e makinave me qira.

Kërkojuni pjesëmarrësve që të punojnë në grupe dyshe dhe të përgatisin përgjigje për pyetjet e mëposhtme: Çfarë këshille do t'u jepnit autoriteteve lokale l1 dhe l2 për dhënien ose jo të dy kontratave të veçanta? organizoni seanca me përgjigje që përqendrohen në mënyrën sesi grupet dyshe të veçanta justifikojnë përgjigjet e tyre.

30 minuta Kërkojuni pjesëmarrësve të punojnë në të njëjtat grupe dyshe dhe të përgatisin përgjigje për pyetjen e lidhur me slajdin 55 ushtrimi 6 - lotet dhe pjesëmarrja:

Cilën ndarje të loteve do të mbështesnit nëse do t'ju kërkohej të minimizonit rrezikun e marrëveshjes së fshehtë ndërmjet pjesëmarrësve? Kërkojuni pjesëmarrësve që të formojnë grupe me nga katër vetë (dy grupe) dhe krahasoni përgjigjet. pas kësaj, organizoni seancën e plotë me përgjigje.

përmbledhja e modulit 30 minuta Kujtojuni pjesëmarrësve pikat kyçe të seancës. Ndajini në grupe të vogla dhe kërkojuni që të lexojnë pyetjet e vetë testimit dhe të diskutojnë përgjigjet.

pyetini pjesëmarrësit se cilat çështje i shikojnë si më të rëndësishme në përmbushjen e përgjegjësive të tyre të përditshme profesionale. Kërkojuni atyre që ta shpjegojnë këtë duke dhënë shembuj specifikë.

pyetini pjesëmarrësit se çfarë do të donin të dinin më tepër rreth çështjeve të mbuluara nga moduli. jepuni rekomandime për lexim të mëtejshëm.

PAketA e trAjnuesit

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

4

SEKSioNi

3


29 A-

Paketa e trajnuesit

ushtrimi 1 PrOkurimi i centrAlizuAr dhe i decentrAlizuAr

diskutim në grup. Ndahuni në grupe dhe diskutoni pyetjet e mëposhtme:

1. A do të garantonte automatikisht strategjia e prokurimit plotësisht të centralizuar për lapsat

një konkurrencë më të ashpër ndërmjet ofertuesve pjesëmarrës? pse?

Jo me çdo kusht. Autoriteti kontraktues duhet të marrë në konsideratë kombinimin e

sinergjive - veçanërisht faktin se ky është një produkt i standardizuar. Kjo i jep avantazh

mundësisë së agregimit të kërkesës, me heterogjenitet të kërkesës ku prokurimi i

përmbledhur mund të bëjë që operatorët më të vegjël ekonomikë të mos marrin pjesë.

2. pse strategjitë e prokurimit të gjelbër do të kërkonin më shumë një qasje të

përqendruar sesa një të decentralizuar?

Mund të ketë kërkesë për rregullore qendrore me qëllim që të vendosen standarde të

përbashkëta për të përmbushur politikën qendrore. Ky, në veçanti, është rasti kur kërkesat

e politikës qendrore mund të rezultojnë në kosto më të larta.

3. A do t'i favorizonte strategjitë e prokurimit të decentralizuar, përdorimi gjithnjë e në rritje i

mjeteve elektronike? shpjegoni.

Nga njëra anë, disponueshmëria e mjeteve elektronike nënkupton se kostoja lokale

e blerjes mund të ulet dhe në këtë mënyrë favorizohet blerja lokale (e decentralizuar).

Nga ana tjetër, nëse secili autoritet kontraktues zgjedh zgjidhjen e tij teknologjike për

prokurimin elektronik, kjo mund të rrisë kostot e tenderimit për firmën - prandaj është me

rëndësi që të ketë një standard të vetëm të përqendruar.


Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

4

SEKSioNi

3


Ushtrime

30 A-

Paketa e trajnuesit

ushtrimi 2 strAtegjitë e kOntrAtAVe të PrOkurimeVe – kOntrAtAt me çmim të fiksuAr, POr jO të OrientuArA ngA PerfOrmAncA Për shërBimet e PAstrimit

Kontratat e prokurimit për shërbimet e pastrimit zakonisht paguhen mbi bazën e një çmimi të

fiksuar (p.sh., XX euro për metër katror). A janë ato realisht kontrata të bazuara në performancë?

Nëse jo, si mund të bëhen ato kontrata (më) të bazuara në performancë?

përgatitni një listë me të paktën 5 standarde të cilësisë që mund të përfshini në specifikimet, të

cilat janë standarde të bazuara në performancë.

Nuk ka një listë gjithëpërfshirëse, por shembujt mund të përfshijnë: nivelet e pastërtisë në

pjesë të ndryshme të ndërtesës, shpejtësia me të cilën pastrohen derdhjet e papastërtisë,

shpeshtësia e pastrimit, koha e reagimit ndaj kërkesave për pastrim të veçantë, mirësia/

mirësjellja e stafit.

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

4

SEKSioNi

3


Ushtrime

31 A-

Paketa e trajnuesit

ushtrimi 3 hArtimi i fOrmAtit të Ofertimit kOnkurrues

kOnkurrimi me OfertA në zArf të mByllur dhe AnkAndet elektrOnike - "efekti i OPerAtOrëVe të mëPArshëm" në një kOntrAtë PrOkurimi Për AmBulAncA

Një organ qendror blerjesh po planifikon të akordojë një kontratë të re dyvjeçare për blerjen

e ambulancave për llogari të pesë spitaleve të ndryshme të shpërndara në një zonë të gjerë.

strategjia e prokurimit mbështetet në dy pika: ofertuesve do t'u kërkohet të dorëzojnë oferta

për "modelin bazë" të ambulancave dhe për një katalog aksesorësh të specializuar për t'iu

shtuar modelit bazë të ambulancës, të cilët mund të zgjidhen nga secili spital sipas nevojave

të tij specifike. për shembull, një spital në një resort skish mund të kërkojë një ambulancë me

pajisje të përshtatura për t'u përdorur në kushte dëbore.

dy kontratat e mëparshme (dyvjeçare) i janë dhënë së njëjtës firmë.

Çfarë këshille mund t'u jepni zyrtarëve të prokurimit për të ulur avantazhet e mundshme

konkurruese që një kontraktor i mëparshëm ka fituar gjatë katër viteve të kaluara?

Jepni sa më tepër informacione të sakta që të jetë e mundur për të gjitha aspektet e

kërkesave të kontratës për të gjithë operatorët ekonomikë që marrin pjesë në proces; dhe

Konsideroni të përdorni një ankand elektronik me disa raunde, meqë prodhimi i

informacionit gjatë procesit të ankandit elektronik mund t'i ndihmojë operatorët

ekonomikë që të rishikojnë vlerësimet e tyre për komponentin e përbashkët dhe gjithashtu

ul rrezikun e ofertave tepër të ulëta.

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

4

SEKSioNi

3


Ushtrime

32 A-

Paketa e trajnuesit

ushtrimi 4 hArtimi i fOrmAtit të Ofertimit kOnkurrues

kOnkurrimi me OfertA në zArf të mByllur dhe AnkAndet elektrOnike – "OfertA e minutës së fundit" në AnkAndet elektrOnike

pasi kanë përdorur për pak kohë ankandet elektronike (me afat kohor të përcaktuar), zyrtarët e

prokurimeve kanë vëzhguar një dinamikë të ngadaltë të çmimit – d.m.th. oferta që ulen me shuma

të vogla – së bashku me disa raste të "ofertave të minutës së fundit". për ta zgjidhur këtë problem, ata

po planifikojnë të prezantojnë një ndryshim të vogël: nëse ndonjë ofertë regjistrohet pesë minuta

përpara përfundimit të afatit, ky i fundit shtyhet për 30 minuta të tjera.

A do të mjaftonte kjo që një ankand dinamik të bëhej më "i gjallë"? – d.m.th., a do t'i shtynte kjo

ofertuesit më të informuar që të paraqisnin ofertat në mënyrë më agresive? shpjegoni.

Afati i caktuar mbylljeje do të thotë se zyrtarët e prokurimit deklarojnë publikisht një afat

kohor për procesin e paraqitjes së ofertave. Kjo mund të shprehet me anë të një numri të

paracaktuar raundesh ose një kohe të paracaktuar (p.sh. tre orë që nga koha e nisjes).

Nëse operatorëve ekonomikë u lejohet të rrisin uljet (ose të ulin çmimet) me sasi të vogla

("vlerat minimale"), ata mund të zgjedhin një strategji të "gjarprit në bar". Operatorët

ekonomikë me përvojë mund të kenë një interes të veçantë për të vepruar kështu me qëllim

që mos t'u bëjnë të ditur informacionin e tyre operatorëve ekonomikë me më pak përvojë

ose më pak të informuar. Në këtë mënyrë, aktiviteti i paraqitjes së ofertave mund të bëhet

më i gjallë vetëm në minutat e fundit (ose në raundin e fundit), duke lënë kështu shumë pak

kohë (ose aspak kohë) për operatorët ekonomikë pa përvojë që të mësojnë rreth përbërësit

të përbashkët.

Megjithatë, nëse mbyllja e ankandit elektronik mund të shtyhet, rezultati mund të

ndryshojë krejtësisht. Një modifikim kaq i thjeshtë i modelit mund të ndikojë ndjeshëm në

evoluimin e procesit të paraqitjes së ofertave dhe si pasojë në sasinë e informacionit që

qarkullon gjatë ankandit elektronik.

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

4

SEKSioNi

3


Ushtrime

33 A-

Paketa e trajnuesit

ushtrimi 5 ndArjA e kOntrAtAVe në lOte – heterOgjeniteti i firmAVe

dy autoritete lokale, l1 dhe l2, duan të organizojnë në të njëjtën kohë një tender për shërbimet

e makinave me qira. Vlera e kontratës së autoritetit l1 është 500 000 euro, ndërsa ajo e autoritetit

l2 është 1 milion euro. Në treg operojnë dy firma të mëdha: firma A që ka rreth 65% të tregut dhe

firma B që ka rreth 35% të tregut.

Çfarë këshille do t'i jepnit autoritetit l1 dhe l2 për dhënien ose jo të dy kontratave të veçanta?

Ky nuk është vendim i lehtë. Nga njëra anë, korporatat e mëdha dhe agjencitë e prokurimit

publik të centralizuar shpesh e shohin me përfitim t'i ndajnë kontratat në lote më të vogla,

shpesh gjeografike, kur operatorët ekonomikë janë të shpërndarë nëpër të gjithë territorin

përkatës. Nga ana tjetër, prania e kostove fikse në realizimin e kontratës së prokurimit nxit

ekonomitë e shkallës potencialisht të mëdha duke çuar në vendimin për të përdorur një

kontratë të vetme.

Në vendosjen e numrit dhe konfigurimit të njësive, autoriteti kontraktues duhet të marrë në

konsideratë çështjet e mëposhtme:

n rëndësinë e ekonomive të shkallës

n numrin e pjesëmarrësve të mundshëm dhe shkallën e specializimit të tyre

në prodhim

n negociatat pas publikimit të kontratës (nënkontraktimi)

Në përgjithësi:

n Preferohet grupimi kur priten sinergji të forta në prodhim (le të themi, për shkak të

kostove fikse të larta).

n Nëse qëllimi kryesor i autoritetit kontraktues është maksimizimi i kursimeve, atëherë

duhet të preferohet grupimi kur numri i operatorëve ekonomikë është i vogël ose kur

negociatat pas publikimit të kontratës (nënkontraktimi) kryhen pa probleme, ndërsa

lotet duhet të jepen veçmas kur numri i operatorëve ekonomikë që paraqesin ofertat

e tyre është i madh.

n Nëse qëllimi kryesor i autoritetit kontraktues është efikasiteti, atëherë kontratat e

prokurimit duhet të ndahen në shumë lote (për të nxitur pjesëmarrjen) nëse sinergjitë

e prodhimit luajnë një rol të papërfillshëm.

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

4

SEKSioNi

3


Ushtrime

34 A-

Paketa e trajnuesit

ushtrimi 6 ndArjA e kOntrAtAVe në lOte – lOtet dhe PjesëmArrjA

Një kontratë prokurimi për shërbime pastrimi mund të ndahet në disa lote gjeografike.

Vlera e kontratës është e tillë që nëse jepet vetëm një lot (kombëtar), atëherë vetëm një firmë e

madhe do të ishte në gjendje të merrte pjesë. Nëse kontrata do të ndahej në dy lote (me vlerë të

barabartë), atëherë do të kishin mundësi të konkurronin tre firma. Në fund, nëse kontrata do të

ndahej në tre lote (me vlerë të barabartë), atëherë kriteret ekonomike do të përmbusheshin nga

shtatë firma.

Cilën ndarje të loteve do të mbështetnit nëse do t'ju kërkonin të minimizonit rrezikun e

marrëveshjes së fshehtë ndërmjet pjesëmarrësve?

Për një numër të caktuar lotesh, sa më i lartë të jetë numri i pjesëmarrësve, aq më i ulët do

të jetë rreziku për marrëveshje të fshehtë, sepse kur përmasa e një karteli të mundshëm rritet,

bëhet shumë më e vështirë për të rënë dakord sesi duhen ndarë lotet. Prandaj, ndarja e

kontratës në tre lote do të minimizonte rrezikun e marrëveshjes së fshehtë.

Rreziku i marrëveshjes së fshehtë mund të ulej edhe më tej duke 1) e ndarë kontratë në tre

lote me vlerë të pabarabartë; dhe 2) duke u siguruar që lotet të shpallen në të njëjtën kohë.

Paketa e trajnuesit

Hyrje dhe parimet

modULi

A

pjesA

4

seKsioni

4


35 A-



Prokurimi i centralizuar dhe i decentralizuar

1. Cilat elemente kyçe të prokurimit të centralizuar ndihmojnë në uljen e kostove të blerjes?

Sinergjitë, ekonomitë e shkallës, specializimi dhe shkëmbimi i njohurive/informacioneve.

2. përqendrimi ndihmon në uljen apo në fakt në rritjen e rrezikut të favorizimit?

Ai e ul rrezikun.

3. Cilat fusha të prokurimit strategjik përqendrohen zakonisht dhe pse?

Mbrojtja: aktivitet strategjik që kërkon koordinim qendror

Shëndeti publik: aktivitet strategjik që kërkon koordinim qendror, në veçanti për sigurimin

e standardeve konsistente

Prokurimi mjedisor/i gjelbër: përgjegjësia dhe përgjegjshmëria e qeverisë qendrore për

ndikimin mjedisor

strategjitë e kontratave të prokurimeve

4. Çfarë lloj risku (prokurimi) mund të transferojë një institucion publik tek operatori ekonomik

duke miratuar një kontratë me çmim të fiksuar?

Luhatjet e mëdha dhe të papritura në çmimet e inputeve.

5. Çfarë faktorësh ekonomikë duhet të marrin në konsideratë zyrtarët e prokurimeve kur

projektojnë numrin e kufijve të përmirësimit të cilësisë në një kontratë stimuluese për

cilësinë?

Nëse u duhet kërkuar operatorëve ekonomikë që të dorëzojnë oferta edhe për pjesën e

fiksuar, edhe për pjesën e ndryshueshme të kontratës.

6. A mund të jepni disa shembuj të dimensioneve jo të verifikueshme të cilësisë?

Proaktiviteti i konsulentëve, shkalla e lehtësirave të softuerit, mirësia/mirësjellja (edhe pse

ka argumente se kjo mund të matet)

hartimi i formatit të ofertimit konkurrues – konkurrimi me oferta në zarf të mbyllur dhe ankandet elektronike

7. Çfarë është dimensioni privat në një komponent të kostos në kostot e prodhimit?

Efikasiteti i operatorit ekonomik në përmbushjen e secilës detyrë të specifikuar në

kontratën ku efikasiteti vjen si rezultat i faktorëve specifikë të firmës (shikoni pikën 2.1 te

Përshkrimi)

8. Çfarë është dimensioni i përbashkët në një komponent të kostos në kostot e prodhimit?

Aftësia e operatorit ekonomik për të vlerësuar saktë kombinimin e detyrave të ndryshme

në një kontratë, ku një pasiguri e tillë është e zakonshme për të gjithë operatorët

ekonomikë

9. Në një kontratë qirajeje dhe mirëmbajtjeje për makineritë e fotokopjimit, cilët do të ishin

komponentët e përbashkët më të rëndësishëm në kostot e ofertuesve?

Kostot kapitale dhe kostot e mirëmbajtjes

36 A-

Hyrje dhe parimet

Moduli

A

PJESA

4

SEKSioNi

4



Paketa e trajnuesit

10. Në cilat kushte është i mirë për konkurrencën qarkullimi i informacionit në një ankand

elektronik?

Aty ku ka një treg dinamik që nxjerr mësime dhe reagon siç duhet ndaj atij informacioni

ndarja e kontratave në lote

11. Cilat janë dy pasojat kryesore të ndarjes në lote për sa i përket niveleve të pjesëmarrjes

në një proces?

Së pari, madhësia e secilit lot përcakton se cilët operatorë ekonomikë zotërojnë kërkesat

ekonomike për të marrë pjesë në çdo ofertim të veçantë konkurrues. Duke ndikuar në

pjesëmarrje, ndarja në lote ka një ndikim të madh në sjelljen e operatorëve ekonomikë

dhe në rezultatin përfundimtar.

Së dyti, ndarja në lote përcakton si një kontratë prokurimi mund të "ndahet" ndërmjet

konkurruesve të mundshëm, dhe kështu përcakton edhe sa e lehtë është që ofertuesit të

arrijnë dhe të mbajnë marrëveshje të fshehta të heshtura ose të shprehura për të ndarë

furnizimin në çmime të fryra.

12. Cilët faktorë kyçë duhet të marrin në konsideratë autoritetet kontraktuese për të vendosur

mbi numrin dhe konfigurimin e loteve?

Rëndësinë e ekonomive të shkallës

Numrin e pjesëmarrësve të mundshëm dhe shkallën e specializimit të tyre në prodhim

Negociatat pas publikimit të kontratës (nënkontraktimi)

13. A është e vërtetë se akordimi i disa loteve njëri pas tjetrit dhe jo në të njëjtën kohë e bën më

të vështirë arritjen e marrëveshjeve të fshehta, sepse çdo firmë që bëhet pjesë e saj mund të

përfundojë "me një copë më të vogël torte"? pse?

Jo. Dhënia e njëpasnjëshme e loteve mund të lehtësojë arritjen e marrëveshjeve të fshehta,

sepse, së pari, një disavantazh intuitiv i fshehtë i një prokurimi konkurrues të njëpasnjëshëm

lidhet me aftësinë e anëtarëve të rrethit të identifikojnë defektet dhe të reagojnë më shpejt,

brenda së njëjtës sekuencë. Kjo kufizon fitimet afatshkurtra të dëmtuesit, duke lehtësuar

zbatimin e marrëveshjes së fshehtë në lidhje me një format në të njëjtën kohë

Efekti i dytë lidhet me asimetrinë e mundshme brenda një rrethi operatorësh ekonomikë

që bëjnë marrëveshje të fshehtë. Realizueshmëria e karteleve shpesh kufizohet nga prania

e të ashtuquajturve "rebelë", d.m.th, e firmave që janë të vështira për t'u disiplinuar, sepse

fitojnë më tepër me prishjen e një karteli (ose fitojnë më pak duke qenë pjesë e tij)

1

Hyrje dhe parimet


MODULI

A PJESA

1

PJESA

1

MODULI

A Hyrje dhe parimet


Objektivat

Si rregullohet prokurimi publik brenda Bashkimit Europian Cilat dispozita të Traktatit zbatohen Cilat rregulla të tjera të përgjithshme

zbatohen Zbatimi i legjislacionit dytësor (Direktivat) Si përfshihet Gjykata Europiane në këtë proces Si është zhvilluar ligji kombëtar për prokurimin Si zbatohen disa ligje të tjera kombëtare në

procesin e prokurimit

2

PJESA

1

MODULI

A Hyrje dhe parimet


Lidhjet

Moduli C, Pjesa 4 për procedurat dhe teknikat e prokurimit publik Moduli E, Pjesët 1-6 për kryerjen e procedurës

së prokurimit, e cila kërkon pajtueshmëri me parimet bazë

3

PJESA

1

MODULI

A Hyrje dhe parimet


Përmbledhja

Kuadri ligjor i BE-së — Traktati — Parimet e përgjithshme të ligjit — Direktivat e BE-së

Kuadri kombëtar — Ligji i Prokurimit Publik Parimet bazë

4

PJESA

1

MODULI

A Hyrje dhe parimet


Traktati i themelimit të Komunitetit

Nuk ka dispozita të shprehura qartë për prokurimin publik

Megjithatë, parimet themelore të Traktatit zbatohen për:

— Mosdiskriminimin me bazë kombësie

— Lëvizjen e lirë të mallrave, bazuar mbi origjinën

— Të drejtën dhe lirinë e themelimit të bizneseve të ofertuesve

— Lirinë e ofertuesve për të ofruar shërbime

5

PJESA

1

MODULI

A Hyrje dhe parimet


Parimet e përgjithshme të ligjit (1/3)

dalin nga praktika gjyqësore bazohen në ligjet e shteteve anëtare përdoren për të mbushur boshllëqet zbatohen në mënyrë të pavarur nga Direktivat janë gjithmonë në evoluim

6

PJESA

1

MODULI

A Hyrje dhe parimet


Parimet e përgjithshme të ligjit (2/3)

Trajtimi i barabartë — Bazohet në drejtësi dhe zbatohet për trajtim

jo të barabartë ndërmjet ofertuesve të çdo kombësie (edhe me kombësi të njëjtë);

— Nuk është i njëjtë me mosdiskriminimin, gjë që nënkupton se trajtimi jo i barabartë bazohet vetëm në kombësi, p.sh. preferencë për bashkëkombësit.

Merrni si shembull çështjen "Danish Bridge"

7

PJESA

1

MODULI

A Hyrje dhe parimet


Parimet e përgjithshme të ligjit (3/3) Transparenca

– Parim i ri – Kërkon një lloj publikimi në një lloj mënyre – Është kryesisht çështje e shkallës së

verifikimit

Njohja e përbashkët – p.sh. e diplomave, specifikimeve teknike

Proporcionaliteti

8

PJESA

1

MODULI

A Hyrje dhe parimet


Direktivat kryesore të BE-së

Konsolidimi në vitin 2004 i Direktivave procedurale — Direktiva 2004/18 e zbatueshme për

sektorin publik — Direktiva 2004/17 e zbatueshme për

sektorin e shërbimeve publike

Direktivat e zbatimit për të siguruar pajtueshmërinë — Direktiva 89/665 e zbatueshme për

sektorin publik — Direktiva 92/13 e zbatueshme për

sektorin publik — Të dyja të ndryshuara nga Direktiva 2007/66

Direktiva e re për sektorin e mbrojtjes — Direktiva 2009/81 9

PJESA

1

MODULI

A Hyrje dhe parimet


Legjislacioni mbështetës

Direktiva 2001/78 e Komisionit për përdorimin e formularëve standardë në botimin e njoftimeve të kontratave publike

Rregullorja 213/2008 e Komisionit për Rregulloren (e KE-së) për Fjalorin e Përbashkët të Prokurimit (FPP)

Rregullorja 1564/2005 e Komisionit e cila vendos formularë standardë për publikimin e njoftimeve në kuadër të procedurave të prokurimit publik sipas Direktivave 2004/17/KE dhe 2004/18/KE

10

PJESA

1

MODULI

A Hyrje dhe parimet


Objekti i Direktivave

Koordinimi i procedurave kombëtare që duhen përshtatur me regjimin e Komunitetit

Jo një kod i përbashkët rregullator

Shtetet anëtare mbeten të lira për të ruajtur ose për të zbatuar rregullat kombëtare, të cilat nuk krijojnë konflikt me rregullat e Komunitetit:

— Kryesisht çështje praktike në lidhje me dorëzimin, hapjen dhe sigurimin e ofertave, etj.

11

PJESA

1

MODULI

A Hyrje dhe parimet


Dispozitat themelore

Zbatojnë dispozita të përbashkëta të: — publicitetit të kontratave të propozuara të

prokurimit — hartimit të specifikimeve teknike — zgjedhjes së procedurave të prokurimit — kualifikimit dhe të përzgjedhjes së ofertuesve shpalljen e kontratave fituese

për kontratat me një vlerë mbi një kufi monetar të specifikuar, të cilat — kanë një vlerë të lartë të mjaftueshme për të

tërhequr ofertues nga shtete të tjera anëtare; dhe/ose

— që i përshtaten tregtisë ndërkufitare 12

PJESA

1

MODULI

A Hyrje dhe parimet


Struktura (1/2)

Kërkon të ndjekë procesin e prokurimit: – Përkufizime dhe parime të përgjithshme – Rregullat për kontratat publike – Dispozitat e përgjithshme – Objekti: kufijtë monetar dhe dispozitat

për situata specifike duke përfshirë përjashtimet dhe koncesionet

– Rregullimet për lloje të caktuara të kontratës për shërbime publike

– Rregullat specifike për specifikimet dhe dokumentet e kontratës

13

PJESA

1

MODULI

A Hyrje dhe parimet


Struktura (2/2)

— Procedurat — Rregullat për publikimin dhe transparencën — Kryerja e procedurës:

kualifikimi dhe shpallja e kontratës fituese — Rregullat për koncesionet e punëve publike:

dhënia e punëve publike me koncesion dhe shpallja e kontratave të dhëna nga koncesionarët

— Rregullat që rregullojnë konkurset e projektimit

— Detyrimet statistikore, kompetencat ekzekutive dhe dispozitat përfundimtare

14

PJESA

1

MODULI

A Hyrje dhe parimet


Efekti ligjor i Direktivave

Jo të zbatueshme drejtpërdrejt – Shtetet anëtare duhet t'i “transpozojnë” ato

në ligjet kombëtare – brenda një afati kohor të caktuar

Detyruese për sa i përket rezultateve që duhen arritur – por shtetet anëtare kanë të drejtë të

zgjedhin formën dhe metodën

15

PJESA

1

MODULI

A Hyrje dhe parimet


Efekti i drejtpërdrejtë i Direktivave

Pas afatit kohor për transpozim, qytetarët mund të mbështeten te Direktivat në gjykatat e tyre kombëtare sa herë që ka ndodhur: – një mospërmbushje për të implementuar

Direktivën ose – implementim i pasaktë i Direktivës

Ky do të jetë rasti kur: – detyrimi që u vihet shteteve anëtare është i

qartë dhe i saktë, – është i pakushtëzuar dhe – në rast të masave implementuese, shteteve

anëtare ose institucioneve të Komunitetit nuk u vihet kufi veprimi.

16

PJESA

1

MODULI

A Hyrje dhe parimet


Korniza e Legjislative e Prokurimit Publik në Republikën Kosovës Ligji Ligji për Prokurimin Publik Nr. 04/L-042

05 Tetor 2011

në përputhje me Direktivat e BE-së

Legjislacioni dytësor: – Pjesa A Rregullorja për prokurimin publik Udhëzuesi operativ për prokurimin publik – Pjesa B Dokumentet Standarde

Ligjet tjera: – Ligjit për Partneritet Publiko-Privat; – Ligji i Procedurave Administrative – Ligjit për Menaxhimin e Financave Publike dhe përgjegjësitë; – Ligjin për Qasjen në Dokumentet Publike; – Ligjit për Ndarjet Buxhetore; – Ligjin për Shërbimin Civil;

17

PJESA

1

MODULI

A Hyrje dhe parimet


Parimet bazë të prokurimit publik (2/2)

Të papërcaktuara në detaje Me origjinë nga Traktati, vendimet e gjykatave,

Direktivat dhe ligjet kombëtare Parime të dukshme të referuara në tekst:

– Konkurrenca – Trajtimi i barabartë – Mosdiskriminimi – Transparenca

18

PJESA

1

MODULI

A Hyrje dhe parimet


Parimet bazë të prokurimit publik (2/2)

Në nivel kombëtar, shpesh të shprehura ndryshe ose të plotësuara nga objektiva shtesë (të ligjshme), p.sh: – Ekonomia dhe efikasiteti – Llogaridhënia – Vlera për paratë (krahaso me tenderin

ekonomikisht më të favorshëm) – Ndershmëria dhe integriteti

19

PJESA

1

MODULI

A Hyrje dhe parimet


Parimet e prokurimit publik në Republiken e Kosovës

Sipas LPP-së në Republikën e Kosovës parimet e prokurimit publik janë: Ekonomia dhe efikasiteti Barazia në Trajtim/Jo-Diskriminimi Transparenca

20

1

Hyrje dhe parimet


MODULI

A PJESA

2

MODULI

A

PJESA

2



Objektivat

Objektivat e këtij kapitulli janë që të shqyrtohen, të shpjegohen dhe të kuptohen: Institucionet e përfshira në nivel europian Institucionet e përfshira në nivelin kombëtar Roli i autoriteteve kontraktuese Mënyra sesi këta aktorë lidhen me njëri-tjetrin

2

MODULI

A

PJESA

2



Lidhjet

Moduli A1 për parimet bazë të prokurimit publik dhe kuadrin ligjor Moduli B për realizimin e detyrave të

autoriteteve kontraktuese Moduli F për shqyrtimin dhe mjetet/procedurat

e ankimit Moduli G në menaxhimin e kontratës

3

MODULI

A

PJESA

2



Përmbledhja

Kuadri institucional europian — Organi ligjvënës i Komunitetit — Shtetet anëtare — Komisioni Europian — Gjykata Europiane e Drejtësisë Kuadri institucional kombëtar

— Agjencia Qendrore e Prokurimit — Komisioni Rregullativ i Prokurimit Publik — Organi Shqyrtues i Prokurimit — Organizimi në nivelin e autoriteteve

kontraktuese

4

MODULI

A

PJESA

2



Organi ligjvënës i Komunitetit

Këshilli i Komuniteteve Europiane — që vepron ose i vetëm, ose — në bashkëpunim me Parlamentin Europian

(procedura e “bashkëvendosjes”)

POR

Komisioni Europian ka të drejtën ekskluzive të nisë (propozojë) legjislacionin

5

MODULI

A

PJESA

2



Shtetet anëtare

marrin të gjitha masat e duhura për të siguruar përmbushjen e detyrimeve që dalin nga Traktati

— p.sh. transpozimin e direktivave heqin dorë nga çdo masë që mund të vërë në

rrezik arritjen e objektivave të Traktatit — p.sh. shfuqizimin e masave kombëtare të

papërshtatshme

6

MODULI

A

PJESA

2



Komisioni Europian

Propozuesi i legjislacionit të Komunitetit — Iniciativa e veprimit — Legjislacioni i propozuar për prokurimin zë

fill nga DG Markt — Komisioni e merr propozimin

nëpërmjet procesit legjislativ Mbrojtës i Traktatit

— Masat e implementimit — Procedurat e shkeljes

7

MODULI

A

PJESA

2



Gjykata Europiane e Drejtësisë

Dy gjykata: – Gjykata e Shkallës së Parë (GJSHP) dhe – Gjykata Europiane e Drejtësisë (GJED):

kjo është më e rëndësishmja për kontekstin aktual

Rol i dyfishtë: – Vënia në zbatim, kryesisht procedura

gjyqësore për shkeljet në zbatim të nenit 226

– Interpretimi, nëpërmjet vendimeve paraprake dhe artikulimit të parimeve të përgjithshme ligjore

8

MODULI

A

PJESA

2



Komisioni Rregullativ i Prokurimit Publik – KRPP (1)

KRPP - agjenci e pavarur

Disa nga funksionet themelore : të kryej hetimet e aktiviteteve të prokurimit; të ofroj opinione autoriteteve; të ekzaminoj zbatimin e dispozitës se revokimit te

nenit; të ekzaminoj zbatimin e procedurës se negociuar pa

publikim; të vendosë rregulla për të siguruar zbatimin e LPP-se;

9

MODULI

A

PJESA

2



Komisioni Rregullativ i Prokurimit Publik - KRPP (2)

të vendosë rregulla për përdorimin dhe ekzekutimin e procedurave;

të përgatisë doracakë të prokurimit, udhëzues, formularë dhe forma standarde;

t’u japë ndihmë teknike dhe këshilla autoriteteve kontraktuese dhe operatorëve ekonomik;

të grumbullojë, analizojë dhe publikojë informacionet për procedurat e prokurimit publik dhe kontratat publike të dhëna;

të mbështesë IKAP –in ne trajnime

10

MODULI

A

PJESA

2



Agjencia Qendrore e Prokurimit - AQP

AQP - nën Ministrinë e Financave

Funksionet kryesore te AQP-se:

Aktivitete te prokurimit ne emër te AK te tjera; Aktivitete te prokurimit për mallra ose artikuj të

përdorimit të përbashkët; kontratat kornize; kontratat obligative për AK

Qeveria - Udhëzimi Administrativ

11

MODULI

A

PJESA

2



OSHP-ja - organ i pavarur shqyrtues

Disa nga funksionet themelore :

të shqyrtojnë ankesat; të hetoj dhe të përcaktoj faktet që kanë shkaktuar

ankesat; nëse kontrata nuk është nënshkruar te pezulloj

dhënien e kontratës; të suspendojë ose përfundoj zbatimin e aktivitetit të

prokurimit;

Organi Shqyrtues i Prokurimit – OSHP (1)

12

MODULI

A

PJESA

2



Organi Shqyrtues i Prokurimit - OSHP (2)

të anuloj ose revokoj vendimin e AK lidhur kushtet e paligjshme dhe specifikat në dosjen e tenderit;

urdhëron AK që t’ia paguaj kompensimin parashtruesit të ankesës;

urdhëron AK që të korrigjojë shkeljen e pretenduar; urdhëron AK që të mënjanojë specifikimet

diskriminuese teknike, ekonomike, financiare ose të përzgjedhjes;

të shpall një kontrate te konkluduar dhe të nënshkruar infektive;

Te imponoj gjoba

13

1

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

MODULI

A PJESA

3

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Objektivat

Objektivat e këtij kapitulli janë që të shqyrtohen, të shpjegohen dhe të kuptohen: konteksti në të cilin është zhvilluar sistemi i

prokurimit në KE historiku i këtij zhvillimi objektivat në zemër të këtij sistemi

rregulloresh dhe identifikimi i drejtimeve në të cilat ka evoluar ai, si dhe mënyra që sistemi i BE-së ndryshon nga

"sistemet" e tjera të rregullave të prokurimit

2

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Lidhjet

Ka një lidhje veçanërisht të fortë ndërmjet këtij kapitulli dhe modulit A1 për parimet bazë të prokurimit publik

A3 T-S SPS E080110.ppt 3

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Përmbledhja

Zhvillimi i sistemit të prokurimit në BE — Kuadri i Traktatit — Programet e përgjithshme — Direktivat e hershme Direktivat e liberalizimit Direktivat e koordinimit

— Direktivat në vijim të Aktit Unik Europian Masat e përmirësimit Zgjerimi dhe racionalizimi

— Direktivat e reja të konsoliduara — Zhvillimet më të fundit

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Përmbledhje (2)

Sistemet e tjera të prokurimit — MPP-ja — Ligji model i UNCITRAL-it — Rregullat e prokurimit të BZHSH-ve

Historia e sistemit kombëtar të prokurimit

5

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Kuadri i Traktatit

Qëllimi i Traktatit dhe i BE-së zakonisht përcaktojnë objektivat e rregullave të prokurimit Heshtja e vetë Traktatit Zbatimi i parimeve thelbësore të Traktatit për

prokurimin Parimet e përgjithshme të zbatueshme të ligjit Por kanë nevojë për zbatime specifike në

fushën e prokurimit

6

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Iniciativa të hershme

Mbështetja në dispozitat themelore të Traktatit — Mosdiskriminimi — E drejta dhe liria e themelimit të një

biznesi — E drejta për të ofruar shërbime, dhe më

vonë: — Lëvizja e lirë

Programe të përgjithshme që trajtojnë abuzimet më të shumta — Direktivat e liberalizimit — Direktivat e koordinimit

7

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Direktivat e liberalizimit

Të hartuara për të hequr rastet e dukshme të diskriminimit Bazohen mbi parimet themelore të

Traktatit Në thelb detyrime negative,

d.m.th të hartuara për të parandaluar abuzimet

8

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Direktivat e koordinimit

Masa pozitive Koordinimi i procedurave të prokurimit

në BE Bazuar mbi masat e përafrimit Direktivat e para procedurale të pranueshme:

— Punët publike (71/305) — Furnizimet publike (77/62)

Asnjë krijim i kuadrit rregullator të përbashkët

9

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Plotësimi i Tregut të Vetëm

Rezultatet/përvojat zhgënjyese të dispozitave të mëparshme Objektiv i kufizuar

— Shërbimet publike nuk mbulohen — Shërbimet që nuk kanë të bëjnë me

ndërtimin nuk mbulohen Mungesa e mekanizmit të zbatimit Iniciativa të reja për të plotësuar tregun unik

10

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Masat e përmirësimit

Masa më të mëdha transparence — Njoftimet paraprake të kontratave (PIN) — Njoftimet për dhënien e kontratës — Pyetjet

Përdorimi i standardeve europiane Procedura më të rrepta Afate kohore të zgjeruar Procedurat e hapura dhe të kufizuara përbëjnë

metodat e parazgjedhura Kufij monetarë më të lartë

11

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Direktivat e reja

Direktivat për mjetet/procedurat e ankimit në — sektorin publik dhe — sektorin e shërbimeve

Direktiva për prokurimin e mallrave, punëve dhe shërbimeve në sektorin e shërbimeve publike Direktiva për prokurimin e shërbimeve jo të

lidhura me ndërtimin

12

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Ushtrim për konsolidimin

Konsolidimi i tre direktivave të sektorit publik (mallra, punë dhe shërbime) në një direktivë të vetme Thjeshtëzimi dhe riorganizimi i direktivave

për sektorin publik dhe atë të shërbimeve publike Modernizimi Prezantimi i teknikave të reja

13

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Ndryshimet kryesore në sektorin publik Përdorimi i kontratave kornizë Heqja e përdorimit të detyrueshëm të

standardeve europiane Procedurë e re konkurruese nëpërmjet dialogut Prezantimi i mjeteve të prokurimit elektronik Aprovimi i përdorimit të impakteve të caktuara

sociale dhe mjedisore në prokurim Peshimi i kritereve të shpalljes së kontratës

fituese

14

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Ndryshimet kryesore në sektorin e shërbimeve Pasqyrimi i përmirësimeve në sektorin publik Përjashtimi telekomunikacioneve nga

direktiva Përfshirja e shërbimeve postare Mekanizmi i përjashtimit të përgjithshëm për

tregjet konkurruese Ndryshimi në përkufizimin e të drejtave të

veçanta ose ekskluzive Rishikimi i kufirit monetar për përputhje me

MPP-në Zgjerimi i përjashtimit të sipërmarrjeve të

lidhura për të përfshirë shërbimet 15

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Zhvillimet më të fundit

Ndryshime në direktivat për mjetet/procedurat e ankimit — Dispozitë për afatin e pritjes së ankesave — Shpallja jo e ligjshme e drejtpërdrejtë e

kontratës fituese — Procedurat e pezullimit

Direktiva e re e prokurimit në fushën e mbrojtjes — Zbatimi i procedurave më elastike në

prokurimin e — Mallrat ushtarake dhe punët dhe

shërbimet që lidhen me to

16

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Sistemet e tjera të prokurimit

Për të dhënë kontekstin për sistemin e BE-së — Qëllim i ndryshëm — Objektiva të ndryshme

Merrni në konsideratë: — MPP: sistemi ndërkombëtar i anëtarësisë

së identifikuar — UNCITRAL: Ligj model që ofron një sërë

mundësish — Rregullat e donatorëve: bazohen në

integritetin e fondeve

17

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Marrëveshja e OBT-së për Prokurimin Publik (MPP)

Marrëveshja disapalëshe e OBT-së Bazohet në mosdiskriminimin ndërmjet

anëtarëve (cf. BE) Siguron procedurat dhe ankesat në procedurën

e prokurimit Kërkesa për konsistencë kombëtare me MPP-në Mbulim i negociuar (enti dhe kontratat) Direktivat u ndryshuan që pajtueshmëria me

direktivat të jetë e barabartë me pajtueshmërinë me MPP-në

18

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Ligji model i UNCITRAL Nuk është ligj - por një model ose shabllon

i hartuar për të informuar ligjvënësit kombëtarë

Asistenca nëpërmjet ofrimit të udhëzimeve për ligjin efikas të prokurimit bazuar në parimet e konkurrencës, trajtimit të barabartë, transparencës dhe objektivitetit

Nuk kufizohet vetëm tek anëtarësia

Por ka si qëllim nxitjen e tregtisë ndërkombëtare

19

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Rregullat e prokurimit të Bankave të Zhvillimit Shumëpalësh (BZHSH)

Zbatohen për prokurimet e financuara nga kreditë, grantet dhe ndihmat — Prokurimet bëhen kryesisht nga përfituesit — Objektivi për të garantuar detyrimin e

mirëbesimit të donatorit për të siguruar efikasitetin, efektivitetin dhe integritetin e shpenzimit të fondeve të tij

Udhëzimet për prokurimin — Rishikim dhe mbikëqyrje — Dokumentet model

20

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Historia e Sistemit te Prokurimit Publik ne Kosovë (1) INSTRUKSIONI ADMINISTRATIV FINANCIAR NR. 2/1999

- Dokumenti i parë mbi prokurimin publik - Organet qendrore të prokurimit ishin: - Organi Rregullativ i Prokurimit Publik; dhe - Njësia Qendrore e Prokurimit

• LIGJI I PARE PËR PROKURIM PUBLIK NË KOSOVË Nr. 2003/17

- 9 qershor 2004 - Ligji në pajtim me kërkesat e direktivave të BE - Parimet baze te prokurimit: - Ekonomiciteti dhe efikasiteti; - barazia ne trajtim/jo-diskriminimi; dhe – transparenca.

21

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Historia e Sistemit te Prokurimit Publik ne Kosovë (2)

• AMENDAMENTIMI I LPP Nr. 2003/17 – LPP Nr. 02/L-99 - 6 qershor 2007 si Rregullore e UNMIK-ut Nr. 2007/20 - Arsyet: - Krijimi i institucioneve të reja si: OSHP, IKAP etj; dhe - Aprovimi i ligjeve të tjera si ligji mbi konsecionet etj. - Institucionet kryesore: - Komisioni Rregullativ i Prokurimit Publik (KRPP) - Agjencia e Prokurimit Publik (APP) - Organi Shqyrtues i Prokurimit (OSHP)

• LIGJI PËR PROKURIM PUBLIK NË KOSOVË Nr.03/L-241 - 1 Dhjetor 2010 - Janë ngritur kufijtë e kontratave - nga 100.000 €, në 125.000 €, për mallra dhe shërbime; - për punë nga 250.000 € në 500.000 €. - Dy aktivitete te reja ne prokurim: - menaxhimin e kontratave; dhe - fleksibilitet për operatorë e shërbimeve publike, bazuar në Direktivën e

Prokurimit të KE Nr. 17/2004 22

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet

Konteksti historik

Historia e Sistemit te Prokurimit Publik ne Kosovë (3)

• LIGJI PER PROKURIM PUBLIK 04/L-042 - Hyri ne fuqi me 05 tetor 2011 - Ndryshimet kryesore: - Sistemi dinamik i blerjes; - Blerja elektronike; - Trajnimi i Zyrtarëve të Prokurimit – IKAP në bashkëpunim me KRPP; - Nënshkrimi i kontratave publike - me vlera të mëdha nga ZKA, dhe Ministri; - Themelimi i AQP-se organ qendror i blerjeve; - AK – përgjegjëse për përjashtime

23


MODULI

A PJESA

4

1

Hyrje dhe parimet

Përqendrimi në Prokurimin Publik

2

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Forcat që u japin formë shpenzimeve qeveritare

Qeveritë dhe organizatat private duhet të trajtojnë një problem shumë të ngjashëm

3

• Kontrolli i kostos

• Proceset e racionalizimit

Vlerë më e madhe për paratë

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Modelet e prokurimit publik

4

Centralisation • Kontrolli i kostos

• Proceset e racionalizimit

Decentralizimi

Centralizimi

Modelet hibride Centralizimi

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Një tendencë e qartë drejt proceseve më të centralizuara të prokurimit në Europë Shembujt (me një shkallë ndryshimi), ndër të

tjera, përfshijnë: – OGC Buying Solutions (Mbretëria e Bashkuar) – Consip (Itali) – SKI (Danimarkë) – Hansel (Finlandë) – Satskontoret (Suedi) – BBG (Austri)

5

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Forcat madhore që ndikojnë në nivelin e përqendrimit

Efikasiteti/Kursimet Standardizimi i produkteve Favorizimi Prokurimi strategjik Efekti i rrjetit dhe standardet Emergjencat Prokurimi elektronik

6

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Efikasiteti/Kursimet Tre kanalet kryesore:

– Volumet më të larta (nga ana e kërkesës)⇒ • Kosto më të ulëta për njësi (nga ana e ofertës) ⇒

+ kursime nëpërmjet proceseve konkurruese • Kosto më të ulëta organizative/të transaksioneve

të prokurimit ⇒ + kursime • Rreziqe më të mëdha "për të dalë jashtë tregut"

për firmat që varen nga kërkesa publike ⇒ + kursime nëpërmjet proceseve konkurruese

– Specializimi: Prokurimi i centralizuar kërkon ekspertizë më të specializuar

– Shkëmbimi i njohurive dhe informacionit: mbledhja, përditësimi dhe detajimi i informacioneve nga tregje në dukje pa lidhje (p.sh. printerat dhe PC-të; sigurimet dhe bankat) 7

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Standardizimi i produkteve Dy forca kryesore:

– Mbledhja dhe përpunimi më i mirë i informacionit • Produktet e standardizuara shkojnë krah për

krah me shkallën e ulët të heterogjenitetit të kërkesës

– Rrit ekonomitë e shkallës së furnizuesve • Kufizimet për përqendrimin mund të ngrihen

si pasojë e pengesave fizike (p.sh. energjia e blerë nga autoritetet lokale, të cilat janë të shpërndara në një zonë të gjerë gjeografike)

8

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Favorizimi Bashkëveprimi i përsëritur (shumica e blerjeve

nuk bëhen vetëm një herë në jetë) mund të favorizojë krijimin e një “njohjeje personale” ndërmjet blerësve dhe shitësve dhe për rrjedhojë ndonjë formë favorizimi (nëpërmjet lobimit, jo domosdo korrupsion)

Proceset konkurruese të prokurimit të centralizuar mund tëvuajnë më pak nga favorizimi, POR gjenerojnë presion më të lartë për sa i përket mbledhjes dhe përpunimit të informacionit

9

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Prokurimi strategjik Sektorët kryesorë të prokurimit

1. Mbrojtja (shikoni Dokumentin e Bardhë "Mbrojta Kombëtare e Kinës" të vitit 2004): në Shtetet e Bashkuara, Departamenti i Mbrojtjes pranon disa nga avantazhet e proceseve të prokurimit të decentralizuar (fleksibiliteti dhe novacioni)

2. Shëndetësia: shembujt, ndër të tjera, përfshijnë rastin e ilaçeve kundër malarias (përfitimet nga përqendrimi ilustrohen në një vëllim të kohëve të fundit nga Bordi për Shëndetin Global); UNICEF për vaksinat; dhe OBSH për tuberkulozin

3. Prokurimi i gjelbër: përqendrimi rrit eksternalitetet pozitive të vendosjes së standardeve "më të gjelbra" 10

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Rrjetet dhe standardet Industritë e rrjetit përbëjnë një pjesë të madhe

të ekonomive bashkëkohore: tregjet elektronike (platformat B2B, B2C dhe B2G), softuere (p.sh. sistemet operative), shërbimet bankare (p.sh. rrjetet e ATM-ve)

Efekti i rrjetit – Vlera për çdo anëtar të rrjetit rritet me zmadhimin e rrjetit. Koordinimi ndërmjet përdoruesve është me rëndësi parësore

11

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Emergjencat Nevoja urgjente për një mall ose shërbim. Shumë

pak kohë për të organizuar një ofertim konkurrues : mallrat e ndihmës së parë pas një katastrofe natyrore

Niveli i përqendrimit varet nga – fakti nëse emergjenca ndodh në nivel lokal ose

kombëtar – Natyra e mallrave/shërbimit që duhet

prokuruar Disa arsye për të favorizuar centralizimin:

– Nevoja për ndërhyrje të koordinuar – Ulja e rrezikut të cilësisë së ndryshueshme – Ulja e rrezikut për korrupsion

12

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Prokurimi elektronik Zhvillimi i prokurimit elektronik:

– ul kostot e mbledhjes së informacioneve – standardizon natyrën e informacionit

– Përqendrim më i lartë • Përveç kësaj, përqendrimi rrit

përfitimet e prokurimit elektronik. Vlera e një sistemi prokurimi të bazuar në ueb është më e lartë për organizatat, të cilat, me prezantimin e sistemeve të prokurimit elektronik, mund të ndërmarrin ato veprimtari të prokurimit të centralizuar që nuk i ndërmerrnin më parë

13

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Ushtrimi 1 – Diskutim në grup Diskutoni pesë pyetjet dhe përgatitni

përgjigjet në një flipçart që t'i diskutoni me pjesën tjetër të grupit

14

PJESA

4

Strategjitë e kontratave të prokurimeve

15

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Udhërrëfyesi Faktorët kryesorë që ndikojnë në zgjedhjen e

kontratës më të përshtatshme të prokurimit Lëvizja nga kontratat e bazuara tek inputet

në kontratat e bazuara te performanca Si të trajtojmë çështjen e cilësisë

16

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Problemi: Si të ngrohim shkollat?

Zgjidhja 1

– Përzgjidhni një kontraktor që të furnizojë karburant për ngrohje sipas nevojave të shkollës. Si pasojë, ka gjasa që modelet e konsumit të lartë do të vëreheshin nga dhjetori deri në shkurt, ndërkohë që kërkesa bie në tetor dhe mars. Kjo zakonisht njihet si një kontratë me rimbursim kostoje (CRC)

Zgjidhja 2

– Përdorni një qasje për “shërbimet e energjisë”. Ideja bazë është të zgjidhet një kontraktor, i cili do të merrte të gjitha masat e nevojshme për ta mbajtur temperaturën brenda ndërtesave të shkollave në një nivel për të cilin bihet dakord - le të themi 19°C - nga ora 8:00 deri në orën 17:00. Një marrëveshje e tillë kontraktuale njihet si kontratë me çmim të fiksuar (FPC)

Ndryshimi kryesor – Zgjidhja 1 blini inputet – Zgjidhja 2 blini rezultatin

17

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Dimensionet ekonomike kryesore

1. Risku i prokurimit

2. Padepërtueshmëria e stimujve të kontraktorit

3. Kostot e transaksionit

Risku i prokurimit – Risk për shkak të ngjarjeve - të paparashikueshme

saktësisht nga palët - që mund të shkaktojë mospërputhje ndërmjet kostove të planifikuara dhe atyre faktike ose që mund të ndikojnë në realizimin e plotë të kontratës së prokurimit

Stimujt – Interes i kontraktorit që të ndërmarrë veprime për ta

mbajtur koston e prodhimit sa më të ulët që të jetë e mundur

Kostot e transaksionit – Kryesisht kosto që lidhen me zbatimin e kontratës:

monitorimi, procedurat për vjeljen e gjobave, paditë ligjore, rinegociatat ex post, etj.

18

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Krahasimi i dy alternativave Zgjidhja 1 (blerja e inputeve përmes një CRC-je)

– Nga këndvështrimi i kontraktorit • risk i ulët prokurimi: jepet garancion i plotë

kundër, le të themi, "motit të çmendur" • stimuj të ulët: asnjë përfitim nga rregullimi i

dritareve të prishura Zgjidhja 2 (blerja e rezultatit përmes një FPC-je)

– Nga këndvështrimi i kontraktorit • risk i lartë prokurimi: asnjë garancion

kundër “ngjarjeve të këqija” • stimuj të lartë: përfitim pozitiv nga

investimi kundër "ngjarjeve të këqija"

19

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Udhëzimet e politikave: Kontratë me rimbursim kostoje

Autoritetet kontraktuese duhet të jenë në favor të

kontratave me rimbursim kostoje në shumicën e rrethanave të mëposhtme – kompleksitet i lartë i projektit – ngjarje të paparashikuara, d.m.th., ngjarje

jashtë kontrollit të palëve kontraktore, të cilat mund të çojnë në shpërbërje serioze të projektit

– kosto të larta të rinegocimit – nevoja për fleksibilitet të kontratës – rëndësia e dimensioneve të cilësisë e vështirë

për t'u matur (p.sh. proaktiviteti i konsulentit të menaxhimit, lehtësia e përdorimit të një programi kompjuterik)

20

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Paralajmërimet për Kontratat me rimbursim kostoje Kur mbështeten kontratat me rimbursim kostoje,

blerësit publikë duhet t'u kushtojnë shumë vëmendje aspekteve të mëposhtme: – Ekspertiza e menaxherëve/inxhinierëve të

kontratave publike duhet të jetë të paktën e njëjtë me atë të kontraktorit

– Menaxhimi i kontratës mund të jetë stresues dhe i kushtueshëm për sa i përket burimeve njerëzore

– Kontraktorët nuk duhet të përzgjidhen kurrë duke përdorur një mekanizëm konkurrues standard, meqë ky i fundit nuk mund të ndajë firmat e këqija nga firmat e mira

21

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Udhëzimet e politikave: Kontratat me çmim të fiksuar Autoritetet kontraktuese duhet t'i mbështetin

kontratat me çmim të fiksuar kur përmbushen rrethanat e mëposhtme – blerësi dëshiron të blejë një mall/shërbim që

përmbush vetëm një nivel minimal të specifikimeve teknike

– kontraktori ka kontroll të plotë mbi shumicën e ngjarjeve që ndikojnë në kostot e produktit

– nevojat e blerësit mbeten të pandryshuara gjatë ekzekutimit të kontratës

22

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Paralajmërimet për Kontratat me çmim të fiksuar Kur mbështeten kontratat me çmim të fiksuar,

blerësit publikë duhet t'u kushtojnë shumë vëmendje aspekteve të mëposhtme: – Përmbushja duhet të matet në mënyrë

objektive dhe relativisht të lehtë – Përmbushja duhet të varet shumë nga

përpjekjet e kontraktorit dhe jo nga ngjarjet ekzogjene (të jashtme)

– Standardet minimale të cilësisë duhet të bëhen sa më të qarta të jetë e mundur

– Rinegocimet duhet të shmangen nëse nuk ndodh diçka vërtet e paparashikueshme

23

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Kontratat stimuluese për cilësinë (QIC) Kontratat stimuluese për cilësinë zakonisht

caktojnë një nivel bazë për cilësinë dhe një plan përmirësimi, duke specifikuar sa është i gatshëm të paguajë blerësi për objektiva të cilësisë mbi nivelin bazë. – Për shembull, një QIC mund të specifikojë një

pagesë bazë P për cilësinë minimale të performancës qmin, në mënyrë tipike një masë cilësie dhe nivele objektivash më të larta shtesë q1, ....qn me bonuset përkatëse B1, ..., Bn

– Figura 1 ilustron një skemë të thjeshtë stimuluese për cilësinë me dy nivele cilësie më të lartë se performanca minimale

24

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Një kontratë e thjeshtë stimuluese për cilësinë

25

P

qmin q1

q2

euro

P + B1

P + B2

Nivelet e cilësisë

Figura 1: Një skemë stimuluese për cilësinë

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Dy kategoritë kryesore të dimensioneve të cilësisë Cilësia e verifikueshme kundrejt cilësisë së paverifikueshme

– Cilësia është e verifikueshme deri në masën kur palët kontraktore janë në gjendje të përkufizojnë masat objektive të performancës, që do të thotë, objektiva cilësie që nuk janë të verifikueshëm vetëm prej tyre, por që mund të kontrollohen edhe nga palë të treta (p.sh. gjykatat

• Shembuj të dimensioneve të verifikueshme të cilësisë

– koha e furnizimit të një produkti

– shpejtësia e zgjidhjes së një problemi nga shërbimi i ndihmës për klientin

– madhësia e rrjetit të restoranteve me vetëshërbim që janë të gatshme të pranojnë një kupon të caktuar restoranti si mënyrë pagese

– numri i pikave të karburantit që janë në pronësi të një kompanie karburantesh

26

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Shembull i një QIC-je Programi stimulues për cilësinë në mirëmbajtjen e

softuerit – Kur agjencitë publike planifikojnë të blejnë softuer

të sofistikuar, klauzolat për mirëmbajtjen janë ndër dimensionet më sensitive të kontratës së prokurimit

– Një kontratë standarde specifikon në parim vonesën maksimale (të themi, 3 orë) për riparimin e softuerit pas ndodhjes së një avarie. Në përputhje me këtë caktohet një pagesë bazë (1000 Euro)

– Zyrtarët e prokurimit mund të përcaktojnë edhe më shumë se një kufi monetar shtesë dhe bonuset përkatëse për vonesën - për shembull, një bonus 100 euro nëse riparimi bëhet brenda 2 orëve dhe 200 euro, nëse riparimi bëhet brenda 1 ore

27

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Paralajmërimet për Kontratat stimuluese për cilësinë Të gjitha aktivitetet që lidhen me menaxhimin e

një kontrate stimuluese përbëjnë në fakt kosto transaksionesh

Kostot e mëdha të transaksioneve mund të minojnë fizibilitetin e kontratave stimuluese

28

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Ushtrimi 2 - Kontrata për shërbimet e pastrimit Përgatisni një listë me të paktën pesë

standarde cilësie të bazuar në performancë që mund t'i përfshini në një specifikim

29

PJESA

4

Hartimi i procesit të ofertimit konkurrues: Konkurrimi

me oferta në zarf të mbyllur dhe ankandet elektronike

30

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Natyra e pasigurisë

Faktorët që ndikojnë në koston e përmbushjes së një kontrate ndahen në – Komponenti privat

• specifik për firmën – Komponenti i përbashkët

• prek të gjithë furnizuesit

31

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Po sikur të mbizotërojë komponenti privat?

Në shumicën e rasteve, janë të pranishëm edhe komponenti privat, edhe ai i përbashkët – Gjithsesi, ndikimi i këtij të fundit mund të

injorohet kur furnizuesit shkëmbejnë të njëjtin informacion për komponentin e përbashkët

– Prevalenca e komponentit privat nënkupton se vlerësimi i secilit furnizues për koston e përmbushjes së kontratës nuk do të ndryshonte nëse do të mësonte për komponentin privat të një firme tjetër

32

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Mësimet për projektimin e një procesi tenderimi

Kur mbizotëron komponenti privat, procesi konkurrues me zarfe të mbyllura është i përshtatshëm (ose ankandi me një raund) – Fitimi i çdo ofertuesi varet nga informacioni i tij

privat – Avantazhet e kësaj metode

• Kostot e ulëta të menaxhimit • Shpejtësia • Favorizon pjesëmarrjen e ofertuesve më të

vegjël • Ul rrezikun e marrëveshjeve të fshehta

33

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Si duhet trajtuar komponenti i vlerës së përbashkët: Rasti 1 Le të shqyrtojmë rastin e kontratës së thjeshtë

më poshtë për shërbimet e pastrimit – Kontrata përfshin dy kategori kryesore hapësirash:

A) zyrat dhe korridoret dhe B) laboratorët. Tabela 1 (slajdi në vijim) jep në mënyrë të përmbledhur një nga kostot e vlerësuara të ofertuesit për metër katror

– Çdo ofertues e di shumë mirë përmasën e saktë të sipërfaqeve që duhen pastruar në kategorinë A edhe B

– Oferta e secilit ofertues varet vetëm nga komponenti (privat) i efikasitetit të tij dhe, ndoshta, nga supozimet e tij për nivelet e efikasitetit të konkurruesve të tjerë

34

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Tabela 1

Meqë kosto për njësi = (40 Euro x 30 000 + 80 Euro x 10 000) / 40 000 = 50 Euro /m2, atëherë çdo ofertë ndërmjet 50 Euro dhe 70 Euro do të jepte përfitim jo negativ

35

A B

Çmimi rezervë (€/metër katror) 70

Komponenti i vlerës private Kostot e vlerësuara për pastrimin: (€/metër katror)

40 80

Komponenti i vlerës së përbashkët pa pasigurinë Sipërfaqja që duhet pastruar: (metra katror)

30000 10000

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Si duhet trajtuar komponenti i vlerës së përbashkët: Rasti 2 Le të shqyrtojmë një version më të ndërlikuar të

së njëjtës kontratë për shërbimet e pastrimit. – Kontrata përfshin sërish dy kategori kryesore

hapësirësash: A) zyrat dhe korridoret dhe B) laboratorët. Tabela 1 (slajdi në vijim) jep në mënyrë të përmbledhur një nga kostot e vlerësuara të ofertuesit për metër katror

– Çdo ofertues nuk e di madhësinë e saktë të sipërfaqeve që duhen pastruar për kategoritë A dhe B

– Oferta e çdo ofertuesi tashmë varet nga vlerësimi i tij për komponentin e vlerës së përbashkët (shikoni tabelën)

36

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Tabela 2

Kostoja e vlerësuar për njësi = (40 Euro x 32 000 + 80 Euro x 2 000) / 34 000 = 43,52 Euro /(metër katror) ofertuesi mbivlerëson detyrën që kërkon kosto më të ulët për njësi, por nënvlerëson detyrën me kosto më të lartë për njësi. Si rezultat, dorëzimi i çmimeve për njësi ndërmjet 43,52 Euro dhe 50 Euro do të bëjë që i njëjti ofertues të humbë para 37

A B

Çmimi rezervë (€/metër katror) 70

Komponenti i vlerës private Kostot e vlerësuara për pastrimin: (€/metër katror)

40 80

Kërkesa e vërtetë për shërbimet e pastrimit Sipërfaqja që duhet pastruar: (metra katror)

30000 10000

Komponenti i vlerës së përbashkët të vlerësuar Sipërfaqja që duhet pastruar: (metra katror)

32000 2000

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Mësimi nëpërmjet paraqitjes së ofertave Kur furnizuesit kanë informacione të ndryshme

për komponentin e përbashkët dhe këto informacione tregojnë një shkallë varësie (statistikore) (d.m.th, korrelacion)

Një procedurë dinamike ofertimi (ankand elektronik me një numër raundesh) bën të mundur të nxirren mësime

Ofertat ia paraqesin një pjesë të informacionit të furnizuesit konkurrentëve të tij, dhe kjo gjë i ndihmon nga ana tjetër që të bëjnë një vlerësim më të saktë të kostos faktike - duke ulur kështu rrezikun e vuajtjes nga mallkimi i fituesit (kostot faktike të prodhimit më të larta se kostot e vlerësuara) 38

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Udhëzimet e politikave për formatin e tenderimit

Kur zgjidhni një format dinamik, shmangni – fiksimin në mënyrë ekzogjene të numrit të

raundeve, po të mos ketë në dispozicion mekanizma detyrues për uljen e ofertave

– lënien e ofertuesit në pozicionin për të përcaktuar dinamikat e çmimit

39

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Ushtrimi 3 – Blerja e ambulancave

Çfarë këshille mund t'u jepni zyrtarëve të prokurimit me qëllim që të reduktojnë avantazhin e mundshëm konkurrues të kontraktorit të mëparshëm?

40

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Ushtrimi 4 Diskutoni çështjet e ngritura në lidhje me

kryerjen e një ankandi elektronik dhe përgatisni shënime për diskutim në grup

41

PJESA

4

Ndarja e kontratave të prokurimit në Lote dhe parandalimi i marrëveshjeve të fshehta

në prokurimin publik

42

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Përmbledhje - Ndarja e kontratave në lote dhe marrëveshjet e fshehta Shkëmbimi bazë ndërmjet efikasitetit dhe

kursimeve Pjesëmarrja dhe specializimi Marrëveshjet e fshehta (të nënkuptuara) në

tregun e prokurimit Si të minimizohet rreziku i marrëveshjes së

fshehtë në tregjet e prokurimit

43

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Ndarja e kontratave në lote: Një shembull (1/2) Supozoni se rreziku i marrëveshjes së fshehtë është i

papërfillshëm. Blerësit publikë zakonisht kërkojnë ose maksimizimin e kursimeve (çmimi më i ulët i mundshëm për blerje) ose efikasitetin (dhënia e kontratës së vetme ofertuesit me kosto më të ulët) ose një kombinim të të dyjave

Merrni në konsideratë një rast të thjeshtë me dy firma, A dhe B dhe dy lote, N dhe S, që duhen dhënë bashkë ose të ndara. Kostot për njësi jepen në tabelën më poshtë (duke supozuar se ofertuesit i dinë koston e njëri-tjetrit)

44

N S

A €7 €4

B €5 €8

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Ndarja e kontratave në lote (2/2) Nëse formati i tenderit është formati

me çmimin më të ulët, atëherë – dhënia bashkë e loteve jep një çmim blerjeje

prej 13 Euro (që do të thotë se ofertuesi A jep një ofertë më të ulët se kostoja e përgjithshme e ofertuesit B për të dyja kontratat) A-ja i fiton të dyja kontratat

– dhënia e ndarë e loteve jep 7 € për lotin N dhe 8 € për lotin S A-ja fiton lotin S, kurse B-ja fiton lotin N

Konflikti bazë ndërmjet kursimeve dhe efikasitetit – Grupimi është i mirë për maksimizimin e

kursimeve – Dhënia e ndarë e kontratave është e mirë për

efikasitetin

45

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Udhëzimet për projektimin e loteve: Kursimet dhe efikasiteti Grupimi rekomandohet aty ku

– Ka sinergji të forta në prodhim – Qëllimi kryesor është maksimizimi i kursimeve

aty ku numri i ofertuesve është i vogël ose ku mirëmbajtja pas shitjes kryhen pa probleme

Lotet e shumëfishta rekomandohen aty ku – Sinergjitë e prodhimit luajnë një rol të

parëndësishëm – Qëllimi kryesor është efikasiteti

46

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Ndarja në lote dhe pjesëmarrja Parimi i përgjithshëm

– Grupimi rrit kufizimet e pjesëmarrjes, sidomos për ndërmarrjet e vogla dhe të mesme pjesëmarrje më e ulët

– Grupimi favorizon firmat e mëparshme nëse mësimet e nxjerra nga puna lidhen pozitivisht me madhësinë e kontratës pjesëmarrje më e ulët e ofertuesve të rinj

47

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Marrëveshjet e fshehta të heshtura Pse të heshtura?

– Marrëveshje të vetë-zbatueshme, meqë marrëveshjet e shprehura hapur janë të paligjshme

Tiparet bazë – Firmat që bëjnë një marrëveshje të fshehtë kanë për

qëllim të zbusin konkurrencën e çmimeve – Përfitimet rriten për të gjithë nëse të gjithë sillen

sipas “marrëveshjes” – Zakonisht çdo anëtar i kartelit tundohet të tradhtojë

të tjerët me qëllim që të marrë përfitime më të mëdha

– Për të qenë i zbatueshëm, karteli ka nevojë për një periudhë kohore mjaft të gjatë që të vëzhgojë sjelljen e anëtarëve dhe, ndoshta, të ndëshkojë devijuesit

48

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Mësimi bazë nga Teoria standarde e oligopolit Një marrëveshje e fshehtë (e heshtur) e

suksesshme kërkon 3 elemente (Stigler, 1964) 1. Marrëveshjen për çmimin/sasinë 2. Monitorimin e veprimeve të rivalëve 3. Zbatimin (ndëshkimin)

49

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Ndarja në lote dhe rreziku i marrëveshjeve të fshehta Efekti i ndarjes në lote mbi rrezikun e

marrëveshjes së fshehtë ndërmjet ofertuesve mund të eksplorohet duke konsideruar dimensionet e mëposhtme – Numri i pjesëmarrësve – Simetria – Natyra e formatit të tenderit – Ankandi elektronik/prokurimi dinamik

50

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Numri i konkurruesve Sa më i lartë të jetë numri i konkurrentëve, aq

më i vështirë është koordinimi meqë fitimet nga devijimi rriten bashkë me fitimet e fshehta

Identifikimi i një “pike fokale” (një çmim i fshehtë) bëhet gjithnjë e më pak i dallueshëm veçanërisht kur firmat nuk janë simetrike (nivele të ndryshme efikasiteti, d.mth. kostot e prodhimit)

Numri i loteve duhet të jetë gjithnjë më i vogël se numri i pritshëm i ofertuesve pjesëmarrës

51

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Simetria Ofertuesit simetrikë (pra, me të njëjtin

kapacitet/dimension/pjesëmarrje në treg) e kanë më të lehtë t'i ndajnë lotet simetrike (me vlera të ngjashme ekonomike); në ndryshim nga kjo, ata e kanë më të vështirë t'i ndajnë lotet asimetrike

Në përgjithësi, pushteti i çdo konspiratori për marrëveshje brenda kartelit është në përpjesëtim të drejtë me pozicionin e tij relativ në treg

Ofertues të ngjashëm kërkojnë lote asimetrike,

ndërsa ofertuesit asimetrikë kërkojnë lote të ngjashme 52

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Natyra e formatit të ofertimit Lotet e shumëfishta duhet të jepen njëri pas

tjetrit apo në të njëjtën kohë?

Forma njëri pas tjetrit favorizon

marrëveshjet e fshehta • Aftësia e anëtarëve të rrethit për të

identifikuar tradhtitë dhe për të reaguar më shpejt brenda së njëjtës sekuencë

• Nëse ofertuesit janë asimetrikë, ofertimi konkurrues njëri pas tjetrit mund të lehtësojë marrëveshjet e fshehta

53

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Ushtrimi 5 – Kontrata për shërbimet e makinave me qira Çfarë këshille do t'i jepnit autoritetit L1 dhe L2

për dhënien ose jo të dy kontratave të veçanta?

54

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Ushtrimi 6 – Kontrata për shërbimet e pastrimit Cilën ndarje të loteve do të mbështetnit nëse

do t'ju kërkohej të minimizonit rrezikun e marrëveshjes së fshehtë ndërmjet operatorëve ekonomikë?

55

PJESA

4

MODULI

A

PJESA

3

Hyrje dhe parimet


Kriteret e kualifikimit dhe rregullat për vendosjen e pikëve

Çmimi më i ulët Ndikimi i standardeve minimale të cilësisë në

konkurrim Krahasimi i kursimeve Kur kanë rëndësi nivelet e ndryshme të cilësisë Kriteri i tenderit ekonomikisht më të favorshëm për përzgjedhjen e fituesitNjë

rregull i thjeshtë për vendosjen e pikëve: rregulli linear i vënies së pikëve

rregullat e ndërvarura të vënies së pikëve

56

PJESA

4

trajnim nË prokurimin publik pËr vendet...

Documents