trashëgimia kulturore natyrore

15
TRASHËGIMIA KULTURORE NATYRORE. TRASHËGIMIA KOMBËTARE. TRASHËGIMIA BOTËRORE.

Upload: alban-shabani

Post on 14-Jan-2017

151 views

Category:

Education


8 download

TRANSCRIPT

Trashgimia Kulturore Natyrore. Trashgimia Kombtare. Trashgimia Botrore.

Trashgimia Kulturore Natyrore.Trashgimia Kombtare.Trashgimia Botrore.

This template is in wide-screen format and demonstrates how transitions, animations, and multimedia choreography can be used to enrich a presentation.

1

Trashegimi natyore do te quajme teresine e vlerave te mjedisit fizik dhe jetesor te trasheguat brez pas brezi.

This slide can be used as a background before the presentation begins. 2

Monumentet:

3

Monumente HistorikeN territorin e Shqipris gjenden nj varg kshtjellash t cilat datojn q prej periudhave antike e deri n mesjete.E veanta sht se disa prej tyre vazhojn t banohen edhe n ditet tona. Disa nga kalate me te njohura jane: Kalaja e Krujs Kalaja e Elbasanit Kalaja e Beratit Kalaja e Shkodrs Kalaja e Tepelens Kalaja e Tirans Monumentit t Ali Pash Tepelens sht prej bronxi, me pesh 4 ton. Ai sht vendosur n qytetin e Tepelens. Ceremonia e inaugurimit u zhvillua me veprimtarit e shumta pr dy dit resht, m 21 dhe 22 shtator t vitit 2002. Monumente Arkitekturore -Tempulli Ngjallja e Krishtit -Amfieatri I Butrintit, I Bylisit,I Durresit, I Apollonis etj. -Pazari I Krujes -Varri i Kapllan Pashs -Banesa e Shijakasve -Ura e Tabakeve, e Beratit, Mesjetare (Elbasan) etj. Monumente Arkeologjike Territori i Shqiperise njihet si nje nga vendet me nr te larte zonash arkeologjike qe deshmojne qytereimin e lashte ilir. Te tilla jane qyteti I: -Durresit -Vlores -Sarandes -Elbasanit -Beratit -Gjirokastes -Tiranes -Tepelenes -Shkodres

4

Monumente Fetare:Manastiri i Mesopotamit (Sarande)Xhamia Mbret (Berat)Tyrbja e Kapllan Pashs (Tirane)Kisha e Shn Sotirit (Permet) etj.

5

Po ashtu dhe Monumente Mjedisore:

Monumentet mjedisore perbejne vlera te trashegimise kombetare, duke u radhitur nw kategorine e trete te zonave te mbrojtura.Ato gezojne mbrojtjen e kategorise se pare. Te tilla monumente jane: -Kanioni i osumit -Liqeni I Luleve -Shpella e pirateve -Burimi i syrit te kalter -Shkembi I Kavajes -Liqeni I Deges -Liqeni I Ohrit -Hinka e Kosoves -Shpella e Kabashit

6

Kultura Shqiptare:N kulturn e shqiptarve ka ln gjurmn e saj t thell historia e tyre e brendshme dhe e jashtme. Gjate sundimit osman jeta kulturore u fashit, monumentet e kulturs materiale e shpirtrore u zhdukn nn rrnojat e shkatrrimit t luftrave; gjysmhna e uli kryqin dhe gati dy t tretat e popullats n fund t shek. XVII ishin konvertuar n fen islame. Qndresa n fushn e kulturs u shpreh n radh t par prmes lvrimit t shqipes nepermjet botimeve t teksteve fetare. Reforma protestante gjallroi shpresat e zhvillimit t gjuhs e t tradits letrare vendse kur prifti Gj. Buzuku ne 1555 shkroi vepren e pare ne shqip Meshari.

7

Veshjet Popullore

Veshjet popullore, jan pa dyshim nj nga manifestimet m t fuqishme t kulturs tradicionale. Ato jan trashguese e transmetuese t shum elementve, q vijn nga lashtsia dhe nga koha e mesme, por jan njkohsisht edhe shprehje e marrdhnieve kulturore me popuj t tjer gjat shekujve. Veshja me fustanelle Kjo veshje burrash kete emertim e merr nga njefund i bardhe, i bere me pelhure pambuku dhe me shume rrudha. Nen kete fund vishen te mbathura te gjata, mbi te cilat nga nyje e kembes e deri tek gjuri visheshin kallei prej shajaku. Ne pjesen e siperme vishej nje kemishe e shkurtw me menge te gjera, jeleku dhe mengorja. Ne bel vinin nje brez te gjere leshi, mbi te dhe nje tjeter prej lekure te zbukuruar mbi te cilin futeshin e vareshin armet e brezit.Ne koke vihet nje feste e bardhe me nje thumb ne mes. Deri ne fillim te shek. XX kjo veshje eshte mbajtur ne te gjitha trevat shqiptare, qe nga Kosova e deri ne cameri. Me pas ajo u kufizua vetem ne Shqiperine e Jugut.

Kriteret e przgjedhjesDeri n fund t vitit 2004, ka pasur gjasht kritere pr trashgimin kulturore dhe katr kritere pr trashgimin natyrore. N vitin 2005, sht ndryshuar kshtu q tani ka vetm nj grup prej dhjet kritereve. Vendet e nominuara duhet t jen me "vler t jashtzakonshme universale" dhe t plotsojn t paktn nj nga dhjet kriteret.Kriteret KulturoreKriteret Natyrore

9

Vende t trashgimis botrore:Vend i Trashgimis Botroresht nj vend (si sht nj ndrtes, qytet, kompleks, shkrettir, pyll, ishull, liqeni, monument, ose mal) i cili sht listuar ngaOrganizata pr Edukim, Shkenc dhe Kultur e Kombeve t Bashkuara(UNESCO) si i nj rndsie t veant kulturore ose fizike.[1]Listamirmbahet nga Programi i Trashgimis Botrore ndrkombtar i dministruar ngaKomisioni i Trashgimis Botrorei UNESCO, i prbr nga 21 shtete antare t UNESCO-s t cilat jan zgjedhur nga Asambleja e Prgjithshme.

Ndarja territorialeLista prmbledhse n vijim i liston vetm ato shtete me dhjet ose m shum Vende t Trashgimis Botrore.

11

Vlerat unike shqiptare q i bashkohen trashgimis botrore

Butrinti, Gjirokastra dhe Berati jan ndr pasurit kulturore mijravjeare t Shqipris q mbajn pasaportn e UNESCO-s, Organizats pr Edukim, Shkenc dhe Kultur t Kombeve t Bashkuara, ku vendi yn aderon q prej vitit 1958.Pranimi n listn e trashgimis botrore kulturore t mbrojtur dhe promovuar nga UNESCO, pr kto destinacione prkthehet n angazhim por edhe n fonde t veanta pr ruajtjen t paprekur t pasuris q ato mbartin dhe pr ta shndrruar at n nj produkt pr turizmin kulturor.Butrinti sht shpallur Monument Kulture n vitin 1948, ndrsa sht vlersuar si pasuri e trashgimis s njerzimit dhe mbrohet nga UNESCO q nga viti 1992.

12

Shtat mrekullit e bots

Shtat mrekullit e bots (apo "Shtat mrekullit e bots s lasht) jan shtat ndrtimet m t bukura t lashtsis. N vitin 200 p.e.s Filoni i Bizantit parashtroi listn e prmendoreve t kohs, q m von u bn t njohura si shtat mrekullit e bots. Lista t mvonshme prfshijn mrekullit e bots mesjetare dhe bots moderne.Ato renditen sipas kohs t ndrtimit t tyre:Piramida e Keopsit - 2250 p.e.sKopshtet e varura t Babilonis - 600 p.e.sTempulli i Artemids n Efes - 550 p.e.sShtatorja e Zeusit n Olimpia - 435 p.e.sMaozeleumi i Mauzolit n Halikarnas - 351 p.e.sKolosi i Rodosit - 292-282 p.e.sFari i Aleksandris - qv. 3t p.e.s.

Shtat mrekullit e Bots:

14

Faleminderit!

Punoi :Argida Shabani