tregjet financiare
TRANSCRIPT
MSc. ALBAN ELSHANI 1
TREGJET DHE INSTRUMENTET FINANCIARE
Përmbajtja:1. EKONOMIKSI I TREGJEVE
FINANCIARE2. LETRAT ME VLERË3. INSTITUCIONET FINANCIARE4. TREGU FINANCIAR EVROPIAN
MSc. ALBAN ELSHANI 2
EKONOMIKSI I TREGJEVE FINANCIARE
1. Ekonomia politike e tregjeve financiare
2. Zhvillimi evolutiv dhe korniza rregullative e
tregjeve financiare
3. Segmentet e tregjeve financiare
MSc. ALBAN ELSHANI 3
Ekonomia politike e tregjeve financiare
Sistemi financiar (në perëndim)- kërkohet të jetë I hapur, fleksibil dhe i efektshëm, mbështetet në tre funksione kryesore: cilat janë ato?
1.mbledhja e kursimeve – dislokimi për përfitim
2. monitorimi i përdorimit të mjeteve te dislokuara
3. krijimi dhe menaxhimi i sistemit të pagesave, sistemit të likuiditetit dhe shlyerjes së borxheve
MSc. ALBAN ELSHANI 4
TREGU FINANCIAR
Tregu financiar definohet si: vend i organizuar në të cilën tregtohet me forma të diferencuara të aktivit financiar, respektivisht me një seri të të drejtave të kontraktuara
MSc. ALBAN ELSHANI 5
AKTIVI FINANCIAR
Aktivi financiar mund të jetë:
a) I prekshëm - (vlera e të cilit varet nga “brumi” fizik – toka, banesat, produktet e qëndrueshme etj)
b) jo i prekshëm – (vlera e të cilit paraqet të drejtat në të ardhurat, në të ardhmen – aksionet, depozitat, obligacionet, bonot e thesarit etj.)
MSc. ALBAN ELSHANI 6
INSTRUMENTET FINANCIARE
1. Me nocionin instrumente financiare përfshihen të gjitha kërkesat e tregtueshme pa vështirësi. Me tregtim pa vështirësi nënkuptojmë se pronari I kërkesës në fjalë, mund ta shes pa vonesë të paarsyeshme kërkesën.
2. Obligacionet – 3. Aksionet4. Fjuçersat dhe opcionet – instrumente
financiare të derivuara
MSc. ALBAN ELSHANI 7
SISTEMI FINANCIAR
Sistemi financiar është nënsistem i sistemit ekonomik dhe politik të çdo vendi.
Sistemin financiar e përbëjnë institucionet dhe pjesëmarrësit financiar (banka qendrore, bankat komerciale, asociacionet kreditore, kompanitë e sigurimeve, fondet e pensioneve etj.)
Elementet më të rëndësishme të sis.financiar:1. Tregjet financiare2. Pjesëmarrësit dhe ndërmjetësit financiar3. Instrumentet financiare
MSc. ALBAN ELSHANI 8
LLOGARITARIA KOMBËTARE
Agregatët kryesor të llogaritarisë kombëtare janë:
1. BRUTO PRODUKTI VENDOR2. TË HYRAT KOMBËTARE
MSc. ALBAN ELSHANI 9
BRUTO PRODUKTI VENDOR
BPV – paraqet vlerën e tregut të të gjitha produkteve dhe shërbimeve të prodhuara gjatë një periudhe të caktuar kohore. Ky është i ndarë në katër komponenta:
1. Shpenzimet private për konsum2. Bruto investimet private vendore3. Blerjet qeveritare të produkteve dhe
shërbimeve4. Eksportet neto
MSc. ALBAN ELSHANI 10
TË HYRAT KOMBËTARE
Të hyrat kombëtare – paraqesin shumën e të gjitha llojeve të pagesave, siç janë:
1. Pagat javore dhe mujore2. Dividentat3. Profitet nga ndërmarrjet jokorporative4. Interesat dhe 5. Rentat
MSc. ALBAN ELSHANI 11
RRJEDHA E LLOGARISË SË FONDEVE
Është e orientuar pjesërisht nga tregjet dhe institucionet financiare.
Na paraqiten dy kategori të veçuara:a) Bruto kursimet (neto kursimet + fondet e
amortizimit)b) Bruto investimet (format e kapitalit real)
MSc. ALBAN ELSHANI 12
RRJEDHA E LLOGARISË SË FONDEVE
Pjesa e mbetur shkon me neto fitimin. Neto fitimi nga aktivi financiar përfshinë:
a) Depozitat në instrumentet financiareb) Obligacionet qeveritarec) Fondet e aksioneve të thjeshtad) Fondet e pensioneve etj.
MSc. ALBAN ELSHANI 13
TRANSAKSIONET NDËRKOMBËTARE
Bilanci i llogarisë rrjedhëse = të hyrat nga jashtë janë të barabarta me pagesat e jashtme = bilanci i llogarisë kapitale.
Diferenca midis eksporteve të mallrave dhe importeve të mallrave quhet bilanc tregtar, ndërsa diferenca midis komponenteve tjera të bilancit të llogarisë rrjedhëse quhet si bilanc I gjësendeve të padukshme.
MSc. ALBAN ELSHANI 14
KURSET E KËMBIMIT TË VALUTAVE
Vlera e dollarit bazohet në tregtimin e SHBA-ve me secilën nga vendet (dhjetë vendet më të zhvilluara)
Ekzistojnë dy masa vlerash nga të cilat përcaktohet vlera ndërkombëtare e dollarit.
a) “nominale” – vlera e këmbimit ashtu siç është e kuotizuar në tregjet e parasë
b) “reale” – inkorporon përshtatjen që i bëhet shkallës së inflacionit në SHBA dhe në secilin vend tjetër respektiv
MSc. ALBAN ELSHANI 15
NORMA E INTERESIT
Norma e interesit në ekonominë BARTER (të thjeshtësuar)- do të kemi vetëm një instrument financiar – obligacion afatmesëm (përcaktimi i çmimit), nuk do të kemi aksione.
Firmat e tilla prodhojnë dy lloje të produkteve:
a) Produkte të konsumit (që blehen nga ekonomitë familjare)
b) Produkte kapitale (që blehen vetëm nga firmat)
MSc. ALBAN ELSHANI 16
Norma e interesit në ekonominë BARTER
Në këtë ekonomi, blerës të obligacioneve janë ekonomitë familjare, ndërsa shitës janë firmat të cilat përdorin emitimin e obligacioneve për të blerë produkte kapitale.
Kërkesa për obligacione është joelastike dhe norma e interesit është e determinuar ekskluzivisht nga produktiviteti marxhinal I kapitalit.
produktiviteti marxhinal I kapitalit I lartë – norma e interesit e lartë, dhe anasjelltas