trod radyofizik kursu - stereotaktik radyocerrahi - y. anacak

88
RADYOCERRAHİ RADYOCERRAHİ Yavuz Anacak Yavuz Anacak Radyasyon Onkolojisi Radyasyon Onkolojisi

Upload: yavuz-anacak

Post on 26-Jun-2015

2.178 views

Category:

Health & Medicine


26 download

DESCRIPTION

Türk radyasyon Onkolojisi Derneği 3, Radyofizik Kursu - Haziran 2011 İzmir

TRANSCRIPT

Page 1: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

RADYOCERRAHİRADYOCERRAHİ

Yavuz AnacakYavuz Anacak

Radyasyon OnkolojisiRadyasyon Onkolojisi

Page 2: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

RadyocerrahiRadyocerrahi

Yüksek dozda radyasyonun bir Yüksek dozda radyasyonun bir seansta verilerek seansta verilerek lezyonlezyonun nekroz un nekroz veya apoptoz yoluyla yokedilmesinin veya apoptoz yoluyla yokedilmesinin amaçlandığı amaçlandığı radyoterapi radyoterapi yöntemiyöntemi

Page 3: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Klasik RadyoterapiKlasik Radyoterapi

Klasik radyoterapi:Klasik radyoterapi: Küratif tedavi:Küratif tedavi:

5-7 haftada 25-35 fraksiyon 5-7 haftada 25-35 fraksiyon Palyatif tedavi Palyatif tedavi

1-2 haftada 5-10 fraksiyon 1-2 haftada 5-10 fraksiyon

RadyocerrahiRadyocerrahi 1 fraksiyon 1 fraksiyon

Neden hastaları 5-7 hafta tedavi ediyoruz ?Neden hastaları 5-7 hafta tedavi ediyoruz ?

Page 4: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Radyasyon Radyasyon TümörleriTümörleri Nasıl Nasıl Yokediyor ?Yokediyor ?

DNA HasarıDNA Hasarı

Page 5: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

DNA HasarıDNA Hasarı

Radyasyon Radyasyon Sağlam DokularıSağlam Dokuları Nasıl Yokediyor ?Nasıl Yokediyor ?

Page 6: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Radyobiyolojinin 4R siRadyobiyolojinin 4R si

Neden fraksiyone tedavi uyguluyoruz?Neden fraksiyone tedavi uyguluyoruz? Sağlam dokuları korumakSağlam dokuları korumak Tümör biyolojisini yenmekTümör biyolojisini yenmek

İki fraksiyon arasında ne oluyor?İki fraksiyon arasında ne oluyor? RepairRepair RepopulationRepopulation RedistributionRedistribution ReoxygenationReoxygenation

Page 7: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

RepairRepair

Hücre ve Doku hasarı bir miktar onarılıyorHücre ve Doku hasarı bir miktar onarılıyor

Sağlam dokuSağlam doku TümörTümör

Page 8: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

RepopulationRepopulation

Sağlam dokuSağlam doku TümörTümör

Hücre çoğalması devam ediyorHücre çoğalması devam ediyor

Page 9: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

RedistributionRedistribution

Sağlam dokuSağlam doku

TümörTümör

24-36 saat

Hücreler hücre siklusunda duyarlı / duyarsız Hücreler hücre siklusunda duyarlı / duyarsız fazlara doğru dönmeye devam ediyorfazlara doğru dönmeye devam ediyor

Page 10: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

ReoxygenationReoxygenation

Sağlam dokuSağlam doku TümörTümör

Oksijenlenme artıyorOksijenlenme artıyor

Page 11: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Tek fraksiyonTek fraksiyon

Radyobiyoloji bilgisi geçerli değil !!!Radyobiyoloji bilgisi geçerli değil !!! Şimdiye dek anlattıklarımı unutun…Şimdiye dek anlattıklarımı unutun…

Yeterli doz verilirse hücre ölümü Yeterli doz verilirse hücre ölümü kaçınılmaz…kaçınılmaz… Hem tümör içinHem tümör için Hem de sağlam dokular için !!!Hem de sağlam dokular için !!!

Page 12: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

24 Gy (12x2 Gy)24 Gy (12x2 Gy)

#1 #2 #3#1 #2 #3#1 #2 #4#1 #2 #3#1 #2 #4#3#1 #2

#8#7#5 #6

#12#11#9 #10

2 Gy

Page 13: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

24 Gy (1x24 Gy)24 Gy (1x24 Gy)

24 Gy

Page 14: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Tümör – Sağlam DokuTümör – Sağlam Doku

Hedef

Sağlam dokular

Page 15: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Radyoterapinin hedefiRadyoterapinin hedefi

tümörSağlam doku

Radyocerrahi bunu sağlayabiliyor…Radyocerrahi bunu sağlayabiliyor…

Page 16: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Topları vur, bardakları kırma…Topları vur, bardakları kırma…

Radyoterapinin hedefiRadyoterapinin hedefi

Page 17: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Radyocerrahi YöntemleriRadyocerrahi Yöntemleri

GammaknifeGammaknife Cyberknife – robotik radyocerrahiCyberknife – robotik radyocerrahi TomoterapiTomoterapi Linak radyocerrahiLinak radyocerrahi

X-knifeX-knife MMLCMMLC NovalisNovalis

Page 18: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

GammaknifeGammaknife

Page 19: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Lars LeksellLars Leksell(1907–1986)(1907–1986)

19491949 Leksell stereotaktik frameLeksell stereotaktik frame

19511951 Stereotaktik radyoterapiStereotaktik radyoterapi

1968 1968 Gamma KnifeGamma Knife

19721972 ElektaElekta

Page 20: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

19511951Proton ışınları ile radyocerrahiProton ışınları ile radyocerrahi

Page 21: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

19681968Gamma KnifeGamma Knife

Page 22: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Gamma Knife Gamma Knife 4. nesil - Perfexion4. nesil - Perfexion

Page 23: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Gamma KnifeGamma Knife

201 adet radyoaktif 201 adet radyoaktif Kobalt (CoKobalt (Co6060) ) kaynağıkaynağı

Yarım küre şeklinde Yarım küre şeklinde dizilimdizilim

Gamma ışınlarıGamma ışınları

Radyoaktivite 30 Radyoaktivite 30 CurieCurie

Page 24: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Gamma KnifeGamma KnifeCoCo6060 kaynakları kaynakları

Page 25: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Gamma KnifeGamma KnifeKaskKask

4mm, 8mm, 12mm, 16mm çaplı kolimatörler4mm, 8mm, 12mm, 16mm çaplı kolimatörler

Page 26: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Gamma KnifeGamma KnifeUygulamaUygulama

Page 27: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Gamma KnifeGamma KnifeDoz dağılımıDoz dağılımı

Page 28: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Gamma KnifeGamma Knife

Page 29: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Gamma KnifeGamma Knife

Page 30: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Gamma KnifeGamma Knife

Page 31: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak
Page 32: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

CyberknifeCyberknifeRobotik RadyocerrahiRobotik Radyocerrahi

Page 33: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

John R. Adler, Jr.John R. Adler, Jr.

İlk uygulama - 1994İlk uygulama - 1994

Page 34: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

John R. Adler, Jr.John R. Adler, Jr.

Page 35: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

CyberknifeCyberknife

Page 36: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

CyberknifeCyberknifeÇalışma PrensibiÇalışma Prensibi

Page 37: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Soliter MetastazSoliter Metastaz

(Courtesy Naples Community Hospital, Naples, FL) (Courtesy Naples Community Hospital, Naples, FL)

•Renal cell ca. metastazıRenal cell ca. metastazı•90 pozisyon90 pozisyon•Süre: 35 dakikaSüre: 35 dakika

Page 38: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Soliter MetastazSoliter Metastaz

(Courtesy Naples Community Hospital, Naples, FL) (Courtesy Naples Community Hospital, Naples, FL)

Tanı 10.hafta 16.haftaTanı 10.hafta 16.hafta

Page 39: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Optik MenenjiomOptik Menenjiom

•208 pozisyon208 pozisyon•5 fraksiyon5 fraksiyon•Süre: 40 dakikaSüre: 40 dakika

St. Joseph's Hospital and Medical Center, Phoenix, AZ

Page 40: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

St. Joseph's Hospital and Medical Center, Phoenix, AZ

Optik MenenjiomOptik Menenjiom

Tanı 2.ayTanı 2.ay

Page 41: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

CyberknifeCyberknifeBeyin Dışı UygulamalarBeyin Dışı Uygulamalar

Page 42: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

CyberknifeCyberknifeBeyin Dışı UygulamalarBeyin Dışı Uygulamalar

The distribution of patients treated by the CyberKnife The distribution of patients treated by the CyberKnife in the USA from 1994 through July 2001in the USA from 1994 through July 2001

Page 43: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

CyberknifeCyberknife

Page 44: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

CyberknifeCyberknife

Page 45: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Victorinox Cybertool 36Swiss Army Knife

Page 46: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

TomotherapyTomotherapy

Page 47: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Thomas Rock Mackie, PhD Thomas Rock Mackie, PhD

Page 48: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

TomotherapyTomotherapy

Page 49: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

TomotherapyTomotherapy

Page 50: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

TomotherapyTomotherapyDoz DağılımıDoz Dağılımı

Page 51: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

TomomobileTomomobileTomomobileTomomobile

Page 52: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Linak ile RadyocerrahiLinak ile Radyocerrahi

Page 53: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Linak ile RadyocerrahiSilindirik kolimatörler

Page 54: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Linak ile RadyocerrahiSilindirik kolimatörler

Linak ile RadyocerrahiSilindirik kolimatörler

Linak ile RadyocerrahiSilindirik kolimatörler

Page 55: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Linak ile RadyocerrahiSilindirik kolimatörler

Linak ile RadyocerrahiSilindirik kolimatörler

Linak ile RadyocerrahiSilindirik kolimatörler

Page 56: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Linak ile RadyocerrahiLinak ile RadyocerrahiLinak ile RadyocerrahiMultileaf (çokyapraklı) kolimatörler

Page 57: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Linak ile RadyocerrahiLinak ile RadyocerrahiLinak ile RadyocerrahiMultileaf (çokyapraklı) kolimatörler

Page 58: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Linak ile RadyocerrahiNovalis

Page 59: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

NOVALIS RADIOSURGERY PLATFORMS WORLDWIDE

Novalis

Page 60: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak
Page 61: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak
Page 62: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Linak ile RadyocerrahiSilindirik vs. Multileaf Kolimatör

Page 63: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Linak ile RadyocerrahiSilindirik vs. Multileaf Kolimatör

Page 64: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Ege Radyasyon OnkolojisiEge Radyasyon OnkolojisiStereotaktik Radyocerrahi Stereotaktik Radyocerrahi

SistemiSistemi

LinakLinak Elekta, Precise 6MVElekta, Precise 6MV

ÇerçeveÇerçeve F.L.Fisher-LeibingerF.L.Fisher-Leibinger

KolimatörKolimatör Siemens, Moduleaf mMLCSiemens, Moduleaf mMLC

PlanlamaPlanlama Stryker-Leibinger, Stryker-Leibinger,

VirtuosoVirtuoso

Page 65: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Elekta PreciseElekta Precise

Page 66: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

F.L.Fischer - LeibingerF.L.Fischer - Leibinger

Page 67: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

F.L.Fischer - LeibingerF.L.Fischer - Leibinger

Page 68: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

F.L.Fischer - LeibingerF.L.Fischer - Leibinger

Page 69: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

VirtuosoVirtuosoGörüntü EşleştirmeGörüntü Eşleştirme

Page 70: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

VirtuosoVirtuosoGörüntü EşleştirmeGörüntü Eşleştirme

Page 71: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

VirtuosoVirtuosoGörüntü EşleştirmeGörüntü Eşleştirme

Page 72: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

VirtuosoVirtuosoGörüntü EşleştirmeGörüntü Eşleştirme

Page 73: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

VirtuosoVirtuosoPlanlamaPlanlama

Page 74: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

VirtuosoVirtuosoDoz DağılımıDoz Dağılımı

Page 75: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

VirtuosoVirtuosoDoz DağılımıDoz Dağılımı

Page 76: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Siemens Moduleaf mMLC

80 yaprak (2x40)80 yaprak (2x40) Eşmerkezde 2.5 mm kalınlıkEşmerkezde 2.5 mm kalınlık Maks. Saha boyutu 10x12 cmMaks. Saha boyutu 10x12 cm Pozisyon hassasiyeti <0.5 mmPozisyon hassasiyeti <0.5 mm

Page 77: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Siemens Moduleaf mMLC

Page 78: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Eşmerkezin yerleştirilmesi

Page 79: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Siemens Moduleaf mMLC

Page 80: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

EndikasyonlarEndikasyonlar

Soliter veya oligometastazlar (2-4)Soliter veya oligometastazlar (2-4) Primer tümör veya diğer metastazlar Primer tümör veya diğer metastazlar

kontrol altında olmalıdırkontrol altında olmalıdır Rekürren malign tümörlerRekürren malign tümörler

Daha önce yüksek doz radyoterapi almışDaha önce yüksek doz radyoterapi almış 4 cm den daha küçük4 cm den daha küçük

Benign tümörlerBenign tümörler AVMAVM

Page 81: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

İlk Uygulamalarımızİlk Uygulamalarımız

6 hasta6 hasta Mevcut durum Mevcut durum 1 hasta/hafta1 hasta/hafta KapasiteKapasite 2 hasta/hafta2 hasta/hafta

Soliter beyin metastazıSoliter beyin metastazı Tüm kranyum ışınlaması yapılmışTüm kranyum ışınlaması yapılmış 4 cm den küçük4 cm den küçük

Tek seansta 10-24 GyTek seansta 10-24 Gy

Page 82: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Pilot SonuçlarPilot Sonuçlar

KomplikasyonKomplikasyon Bulantı-kusmaBulantı-kusma 1/61/6

Akut yan etkiAkut yan etki Cilt ödemiCilt ödemi 1/61/6 BulantıBulantı 1/61/6

Erken yanıtErken yanıt Kısmi regresyonKısmi regresyon 3/43/4 StabilStabil 1/41/4

Page 83: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Kalite Kontrolu

Lineer HızlandırıcıLineer Hızlandırıcı RotasyonRotasyon 0.3 mm0.3 mm GantriGantri 0.6 mm0.6 mm Maks. Aks sapmasıMaks. Aks sapması 0.4 mm0.4 mm Lazer-eşmerkez farkıLazer-eşmerkez farkı <0.5 mm<0.5 mm

ModuleafModuleaf PozisyonlamaPozisyonlama 0.5 mm0.5 mm

VirtuosoVirtuoso MR-BT eşleştirmeMR-BT eşleştirme <1 mm<1 mm

Page 84: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

Gammaknife Tomotherapy XknifeGammaknife Tomotherapy Xknife

Kaile, 2009 ASTRO Annual Meeting, Chicago

RadyocerrahiRadyocerrahiHangi yöntem daha üstün?Hangi yöntem daha üstün?

Page 85: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

GammaknifeGammaknife CyberknifeCyberknife TomotherapyTomotherapy LinakLinak

EnerjiEnerji GammaGamma 6 MV-X6 MV-X 6 MV-X6 MV-X 6 MV-X6 MV-X

DeneyimDeneyim ++++++ ++++ ++ ++++++

FramelessFrameless -- ++ ++ ++

-- ++ ++ ++

MaliyetMaliyet ++++++ ++++++++ ++++++++ ++

Hasta Hasta kapasitesikapasitesi

++++++ ++++ ++++ ++

RadyocerrahiRadyocerrahiHangi yöntem daha üstün?Hangi yöntem daha üstün?

Page 86: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

MesajımMesajım

Radyocerrahi yöntemleri birbirine Radyocerrahi yöntemleri birbirine benzemektedirbenzemektedir Doz dağılımları arasında klinik önem yaratacak Doz dağılımları arasında klinik önem yaratacak

farklılık yokfarklılık yok İyi bir ekip ve kalite güvenilirliği son derece İyi bir ekip ve kalite güvenilirliği son derece

önemlidirönemlidir Hassasiyet 2 mm’nin altında olmalıdırHassasiyet 2 mm’nin altında olmalıdır

Hastanemizde stereotaktik radyocerrahi rutin Hastanemizde stereotaktik radyocerrahi rutin olarak uygulanmaktadırolarak uygulanmaktadır ““Learning curve” çerçevesinde endikasyonlar Learning curve” çerçevesinde endikasyonlar

genişleyecektirgenişleyecektir

Page 87: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak

““Fool with a tool is still a fool…”Fool with a tool is still a fool…”Lars LeksellLars Leksell

Page 88: TROD Radyofizik Kursu - Stereotaktik radyocerrahi - Y. Anacak