Tp.HCM, ngày 27 tháng 5 năm 2016

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGUYỄN TẤT THÀNH

KHOA KẾ TOÁN-KIỂM TOÁN

BỘ MÔN KIỂM TOÁN

BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ

Báo cáo viên: ThS. Đinh Thị Thu Thảo

1. Tính cấp thiết nghiên cứu

2. Mục tiêu, đối tượng và phạm vi nghiên cứu

3. Phương pháp nghiên cứu

4. Đong gop cua nghiên cứu

TÓM TẮT

2

- Khả năng hoạt động liên tục cho biết doanh nghiệp có còn đu

nguồn lực để tồn tại trong tương lai.

- Điều chỉnh lợi nhuận gần đây thông qua các công ty niêm yết

đã được phát hiện trong thời gian vừa qua: CTCP Bông Bạch

Tuyết, CTCP Dược phẩm Viễn Đông >> hậu quả tổn thất về

tài chính và làm giảm niềm tin cua công chúng.

Việc xem xet ảnh hưởng của điều chỉnh lợi nhuận đến khả

năng hoạt động liên tục của các công ty niêm yết là hữu ích

1. Tính cấp thiết của nghiên cứu

3

2. Mục tiêu, đôi tương va pham vi nghiên cứu

4

Mục tiêu nghiên cứu: cung cấp bằng chứng thực nghiệm về mối

quan hệ giữa hành vi ĐCLN và KN HĐLT cua các CTNY trên

TTCK Việt Nam.

Đôi tương nghiên cứu: Các công ty niêm yết trên sàn chứng

khoán Việt Nam.

Pham vi nghiên cứu:

Mâu nghiên cứu là 80 công ty bị huy niêm yết từ năm 2012-

30/06/2015 trên sàn chứng khoán VN (HNX và HSX)

Phương pháp

định lượng

Hồi quy

tuyến tính

Thống kê

mô tả

Phân tích

tương quan

3. Phương pháp nghiên cứu

4. Những đóng góp của đề tài6

Về mặt lý luận:

- Phân tích va tổng hợp các kết quả nghiên cứu trước đây, cơ sơ

đưa ra mô hinh nghiên cứu phu hợp cho VN, tham khảo cho

các nghiên cứu về chu đề nay trong tương lai.

- Mô hinh nghiên cứu ảnh hương cua điều chỉnh lợi nhuận đến

khả năng hoạt động liên tục chưa được thực hiện trước đây tại

Việt Nam nên kết quả có tính mới.

Về mặt thực tiễn:

Tác giả đưa ra bằng chứng thực nghiệm ảnh hương cua điều

chỉnh lợi nhuận đến khả năng hoạt động liên tục để từ đo

co những ý kiến đong góp cho những đối tượng liên quan.

KÊT LUÂN

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CƯU

CƠ SƠ LY THUYÊT VA TÔNG QUAN

CÁC NGHIÊN CƯU TRƯƠC ĐÂYI

II

III

NỘI DUNG

7

KÊT QUA NGHIÊN CƯU

IV

I. CƠ SƠ LY THUYÊT VA TÔNG QUAN CAC

NGHIÊN CƯU TRƯƠC ĐÂY8

1. Khả năng hoạt động liên tục (Going Concern)

2. Điều chỉnh lợi nhuận (Earnings Management)

3. Ly thuyết cơ sơ (Lý thuyết đại diện, lý thuyết

thông tin bất cân xứng)

4. Tổng quan nghiên cứu trước đây

5. Mô hinh nghiên cứu tổng quát

Khả năng hoat động liên tục

9

Theo VAS 01: “ BCTC phải được lập trên cơ sở giả định là doanh

nghiệp đang HĐLT và sẽ tiếp tục hoạt động kinh doanh bình thường

trong tương lai gần, nghĩa là doanh nghiệp không có ý định cũng

như không buộc phải ngừng hoạt động hoặc phải thu hẹp đáng kể

quy mô hoạt động của mình. Trường hợp thực tế khác với giả định

HĐLT thì BCTC phải lập trên một cơ sở khác và phải giải thích cơ

sở đã sử dụng để lập BCTC”- (Bộ Tài chính, 2002).

Khả năng hoat động liên tục

10

Như vậy, về kế toán giả định hoạt động liên tục

được hiểu là:

- Cơ sơ cho việc lập BCTC.

- Doanh nghiệp sẽ không có ý định hoặc bắt

buộc phải ngừng, thu hẹp kinh doanh.

Đo lường khả năng hoat động liên tục

11

Có nhiều cách đo lường KNHĐLT, trong đo đo lường theo mô hình

dự báo KNHĐLT chỉ số Atman Z, chỉ số Fulmer H được các nhà

nghiên cứu sử dụng phổ biến.

Z = 1,21 X1 + 1,4 X2 + 3,3 X3 + 0,6 X4 + 0,999X5

H = 5.528 V1 + 0.212 V2 + 0.073 V3 + 1.270 V4 – 0.120 V5 +

2.335 V6 + 0.575 V7 + 1.083 V8 + 0.894 V9 – 6.075

Điều chỉnh lơi nhuận

12

Theo Ronen và Yaari, 2008:

Điều chỉnh lợi nhuận là hành vi cua nhà quản lý sử dụng

việc ghi nhận trên cơ sơ dồn tích thông qua một số tài

khoản để làm thay đổi lợi nhuận sau thuế theo các mục

tiêu công bố thông tin cua họ

Điều chỉnh lơi nhuận

13

Như vậy, điều chỉnh lợi nhuận được hiểu:

Là hành vi phụ thuộc vào quyết định có chủ

ý của nhà quản lý.

Là sự can thiệp của nhà quản lý làm thay

đổi các thông tin trên báo cáo tài chính.

Là sự công bố thông tin liên quan đến các

thời điểm trình bày báo cáo.

Đo lường điều chỉnh lơi nhuận

14

Mô hình Jones (1991)

NDAt / At-1= α1/At-1+α2▲REVt/At-1 +α3 PPEt/At-1+ ε

Mô hình Jones điều chỉnh (1995)

NDAt / At-1= α1/At-1+α2▲(REVt-RECt)/At-1 +α3 PPEt/At-

1+ ε

Tổng quan các nghiên cứu trước đây

15

Yasuda, Okuda, và Konishi (2004) cho rằng có sự liên

quan giữa chỉ số Z thấp với sự cần thiết cua việc quản lý

trong tổ chức để chấp nhận một mức rui ro cao hơn, do đo

có thể dân đến sự tác động trong các hành động điều chỉnh

thu nhập.

Nghiên cứu cua Zang, 2012, cho rằng có mối liên hệ giữa

chỉ số Z ơ mức thấp và HVĐCTN.

Mô hinh nghiên cứu tổng quat

16

Hành vi

ĐCLNKhả năng

hoat động

liên tụcCác nhân tô

khác

II. PHƯƠNG PHAP NGHIÊN CƯU

17

1. Mô tả tổng thê , mâu nghiên cứu

2. Mô hinh nghiên cứu

3. Quy trinh thu thập và xử ly số liệu

1. Mô tả tổng thê , mâu nghiên cứu

18

Mô tả tông thê :

Tính từ năm 2012 đến 30/06/2015, số lượng công ty bị huy niêm

yết la 120 trong đo co 78 công ty bị huy niêm yết trên san HNX

và 42 công ty trên HOSE vi nhiều ly do khác nhau (theo tổng hợp

trên website www.hnx.vn, www.hsx.vn).

Mâu nghiên cưu:

- Nguồn: Mâu khảo sát la các báo tai chính trong giai đoạn từ

năm 2010 đến 2014 được thu thập từ website

www.finance.vietstock.vn và www.s.cafef.vn).

- Số lượng quan sát: 80 công ty bị huy niêm trên TTCK Việt

Nam trong giai đoạn từ 2012 đến 30/06/2015 công bố đầy đu

báo cáo tai chính hợp nhất trên các trang web liên quan.

2. Mô hinh nghiên cứu

19

Mô hình 1: Mô hình tương quan giữa Z-score và các

biến độc lập

Zi,t = α + β1 |DA|i,+ β2ROAi,t + β3SIZEi,t + β4DEBTi,t +

β5GROWTHi,t + β6DRi,t + β7TOBINQi,t + εi,t

Mô hình 2: Mô hình tương quan giữa H-score và các

biến độc lập

Hi,t = α + β1 |DA|i,+ β2ROAi,t + β3SIZEi,t + β4DEBTi,t +

β5GROWTHi,t + β6DRi,t + β7TOBINQi,t + εi,t

Tổng hơp cac biến nghiên cứu

20

3. Quy trinh thu thập và xử lý sô liêu

21

Bước 1: Thu thập và tính toán các dữ liệu cho các biến

Bước 2: Thống kê mô tả

Bước 3: Ma trận hệ số tương quan

Bước 4: Ước lượng hàm hồi quy tuyến tính, hồi quy hỗn

hợp (Pooled OLS)

III. KÊT QUA NGHIÊN CƯU

22

1. Thống kê mô tả các biến

2. Hê sô tương quan

3. Kết quả hồi quy

1. Thông kê mô tả cac biến

23

2. Hê sô tương quan

Ma trận hê sô tương quan giữa cac biến thuộc mô hinh Z-score

24

2. Hê sô tương quan

Ma trận hê sô tương quan giữa cac biến thuộc mô hinh H-score

25

4.Kết quả hôi quy

Kết quả hôi quy hôn hơp với biến phụ thuộc đươc đo lường

theo chỉ sô Z-score

26

4. Kết quả hôi quy

Kết quả hôi quy hôn hơp với biến phụ thuộc đươc đo lường

theo chỉ sô H-score

27

4. Kết quả hôi quy

28

Trong các kết quả phân tích hồi quy tuyến tính, mô hinh đo

lường biến kế toán dồn tích co thể điều chỉnh theo mô hinh

Modified Jones (1995) va Z-score có R2 cao nhất la 57,16%.

Ham hồi quy với mô hinh tác động ngâu nhiên:

Zi,t = 1,55*10-12*DAi,t + 0,36*SIZEi,t – 4,32*DEBTi,t –

4,63*10-16*GROWTHi,t + 1*TOBINQi,t –5,84

IV. KÊT LUÂN

29

I III

Đôi với

công ty

niêm

yết

I III IVII

Đôi với

nha

đâu tư

Đôi với

cơ

quan

quản ly

Đôi với

kiêm

toan

viên

IV. KIÊN NGHI

1 2 3 4

Han chê va hướng nghiên cứu tương lai

31

Han chế :

Mâu nghiên cứu, gồm 192 quan sát cua 80 công ty bị huy niêm yết

trong giai đoạn từ 01/01/2012 đến 30/06/2015 trong ba năm (hai

năm trước liền kề và năm huy niêm yết). So với tổng thể thì mâu

quan sát chưa đại diện được cho tổng thể nghiên cứu.

Với kết quả các mô hình nghiên cứu trên, hệ số xác định R2 < 60%

điều này cũng đồng nghĩa với 1- R2 > 40% được ảnh hương bơi các

yếu tố khác mà không được đưa vào trong mô hình nghiên cứu và

đây cũng được xem như hạn chế cua đề tài.

Hướng nghiên cứu tương lai: Xây dựng mô hinh dự báo cho từng

ngành nghề cụ thể.