TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠKHOA THỦY SẢN

BỘ MÔN KỸ THUẬT NUÔI THỦY SẢN NƯỚC NGỌT

BÁO CÁO HỌC PHẦNKỸ THUẬT NUÔI THỦY SẢN NƯỚC NGỌT

Chuyên đề : KỸ THUẬT NUÔI CÁ TRA TRONG AO ĐẤT

GVHD : SINH VIÊN MSSV

3087669

3083652

3097636

1. Hồ Lê Ý Nhi

2. Châu Long

3. Lư Đỗ Quyên

TS. Lam Mỹ Lan

NỘI DUNG

I.GIỚI THIỆU

II. ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC CỦA CÁ TRA

III. KỸ THUẬT NUÔI CÁ TRA THƯƠNG PHẨM TRONG AO

IV. HẠCH TOÁN KINH TẾ CÁ TRA NUÔI AO ĐẤT

GIỚI THIỆU

• Được nuôi phổ biến hầu hết ở các nước Ðông Nam Á.

• Ở Capuchia, tỷ lệ cá tra thả nuôi chiếm 98% trong 3 loài thuộc họ cá tra

• Thái Lan, Malaysia, Indonesia đã nuôi cá tra có hiệu quả từ những thập niên 70-80

GIỚI THIỆU

• Đầu thế kỷ 20, nuôi cá cá tra trong ao bắt đầu xuất hiện ở Nam bộ

• Năm 1985 có hơn 90% diện tích ao nuôi cá của tỉnh An giang là cá tra.

• Năng suất nuôi cá tra trong ao đạt tới 60-70 tấn/ha, trong bè có thể đạt tới 100-300 kg/m2 nước bè nuôi.

GIỚI THIỆU

I. ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC CỦA CÁ TRA

1. Phân loại

• Tên Khoa học: Pangasianodon hypophthalmus

• Theo hệ thống  phân loại, cá Tra được xếp như sau:

      - Bộ cá Nheo (Siluormes)

      - Họ cá tra (Pangasiidae)

I. ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC CỦA CÁ TRA

2. Phân bố

• Phân bố ở lưu vực sông Mê Kông, có  mặt ở cả 4 nước Lào, Việt Nam, Campuchia, Thái Lan.

• Trước đây, ở nước ta cá bột và cá giống vớt được chủ yếu trên sông Tiền, cá trưởng thành chỉ thấy trong các ao nuôi, rất ít thấy trong tự nhiên.

I. ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC CỦA CÁ TRA

3.  Đặc điểm hình thái và sinh thái

• Thân dài, không vẩy,

màu đen xám trên lưng

bụng hơi bạc, miệng rộng, có 2 đuôi râu dài.

• Sống trong nước ngọt, có thể sống vùng nước hơi lợ (10 - 14 % độ muối),

• Điều kiện thích hợp: pH>=4; nhiệt độ 15oC -39oC.

I. ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC CỦA CÁ TRA

4.  Đặc điểm dinh dưỡng• Tính ăn tạp thiên về động vật và dễ chuyển

đổi loại thức ăn, thích nghi với nhiều loại thức ăn

• Tăng, giảm nhiệt độ nước ảnh hưởng đến tính ăn mồi của cá tra.

5. Đặc điểm sinh trưởng• Cá trong tự nhiên, có thể sống trên 20 năm.• Cá tra sau 6 tháng nuôi, đạt k/lượng từ 1-1,2

kg/con.

I. ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC CỦA CÁ TRA

6. Đặc điểm sinh sản• Cá đực thành thục ở tuổi thứ 2 và cá cái

ở tuổi thứ 3 trở lên.• Không có cơ quan sinh dục phụ• Mùa vụ thành thục của cá trong tự nhiên

bắt đầu từ tháng 5 - 6 (dương lịch)• Trong sinh sản nhân tạo, có thể nuôi

thành thục sớm và cho đẻ sớm hơn trong tự nhiên (tháng 3).

III. KỸ THUẬT NUÔI CÁ TRA THƯƠNG PHẨM TRONG AO

1. Chuẩn bị ao nuôi

• Diện tích ao nuôi:

1000 – 3000m2

• Độ sâu ao nuôi :

1,8 – 2,4m

• Ao phải có cống cấp và thoát nước

• Sàn ăn có thể được làm bằng tre, tràm hay bằng các loại gỗ tạp khác

III. KỸ THUẬT NUÔI CÁ TRA THƯƠNG PHẨM TRONG AO

Các bước chuẩn bị trước khi thả cá:

• Tháo hoặc tát cạn ao, bắt hết cá trong ao

• Vét bùn (lớp bùn đáy dày 0,2-0,3m)

• Lấp hang hốc, lỗ mọi, tu sửa bờ

• Bón vôi 10-15kg/m2

• Phơi đáy ao 3-5 ngày

• Cho nước từ từ vào ao

(mức nước ban đầu 1,8-2,4m)

III. KỸ THUẬT NUÔI CÁ TRA THƯƠNG PHẨM TRONG AO

2. Thả cá giống

• Thời vụ thả nuôi thích hợp: tháng 6-7

• Kích cỡ cá thả:10-15cm, 50-100 g/con

• Mật độ thả nuôi: 8 – 10 con/m2

Điều kiện sống tốt: 20-40 con/m2

Ao nuôi trao đổi nước: 50-60 con/m2

III. KỸ THUẬT NUÔI CÁ TRA THƯƠNG PHẨM TRONG AO

• Chọn cá giống: - Khỏe mạnh, không dị tật,màu tươi sáng- Cá nhanh nhẹn, bơi lội khỏe và chạy thành đàn- Cá không bị xây xát, các vi không bị rách

• Vận chuyển và thả giống :- Vận chuyển gần: bằng các dụng cụ như xô, nhựa, chậu… - Vận chuyển xa: bằng cách đóng gói trong bao có oxygen

III. KỸ THUẬT NUÔI CÁ TRA THƯƠNG PHẨM TRONG AO

3. Thức ănBảng 1: Công thức thức ăn dùng cho 2 tháng đầu (tính cho 10kg thức ăn)

Nguyên liệu Công thức 1 Công thức 2 Công thức 3Cá tạp 3,0 kg 5,0 kg -Bột cá - - 3,8 kgBánh dầu 1,5 kg - -Cám 4,7 kg 4,2 kg 5,4 kgTấm 0,8 kg 0,8 kg 0,8 kg

Bảng 2: Công thức thức ăn cho các tháng tiếp theo (tính cho 10kg thức ăn)

Nguyên liệu Công thức 4 Công thức 5Cá tạp - 3,8 kgBột cá 2,5 kg -Cám 6,5 kg 5,4 kgTấm 1,0 kg 0,8 kg

Công thức 1 Công thức 2 Công thức 3

Nguyên liệu Tỉ lệ (%) Nguyên liệu Tỉ lệ (%) Nguyên liệu Tỉ lệ (%)

Cám gạo

Cá vụn, dầu cá, ruột cá

Rau xanh

60

30

 

10

Cám gạo

Bột bắp

Bột cá khô

Rau xanh

50

25

15

10

Cám gạo

Bột cá

Khô dầu

Rau xanh

60

20

10

10

Bảng 3: Một số công thức khác

III. KỸ THUẬT NUÔI CÁ TRA THƯƠNG PHẨM TRONG AO

III. KỸ THUẬT NUÔI CÁ TRA THƯƠNG PHẨM TRONG AO

Cách cho ăn :

• Rải thức ăn ít và chậm cho cá ăn hết thức ăn mới rải tiếp

• 2 tháng đầu chu kỳ nuôi:5-7kgTĂ/100kg cá

Các tháng sau: 3-5kgTĂ/100kg cá

• Cho ăn 2-4 lần trong ngày

III. KỸ THUẬT NUÔI CÁ TRA THƯƠNG PHẨM TRONG AO

4. Quản lý chăm sóc

• Theo dõi mức độ ăn để điều chỉnh tăng giảm cho phù hợp

• 10 ngày thay 1/2-1/3 nước cũ và cấp đủ nước sạch cho ao

* Một số bệnh trên cá tra và cách phòng trị

Gan thận mủ Trắng gan, trắng mang

Bệnh đốm đỏ• Tác nhân gây bệnh Pseudomonas fluorescens, P. anguilliseptica, P. chlororaphis • Dấu hiệu bệnh lý 

Xuất huyết từng đốm nhỏ trên da, xung quanh miệng và nắp mang, phía mặt bụng, bề mặt cơ thể có thể chảy máu, tuột nhớt nhưng không xuất huyết vây và hậu môn. Pseudomonas spp gây nhiễm khuẩn huyết thường xâm nhập vào cơ thể cá qua các thương tổn ở mang, da, vẩy.

• Phòng trị          Giảm mật độ nuôi, cung cấp nguồn nước tốt. Tắm KMnO4 3 – 5ppm 

III. KỸ THUẬT NUÔI CÁ TRA THƯƠNG PHẨM TRONG AO

Bệnh ký sinh trùng

a) Bệnh trùng bánh xe ( Trichodinosis)•  Dấu hiệu bệnh lý

Thân cá có lớp nhớt màu trắng hơi đục, mang cá đầy nhớt.

  Cá thường nổi đầu và tập trung nơi có nước chảy, đôi khi nhô đầu lên mặt nước lắc mạnh đầu. Cá bệnh nặng thường lờ đờ, đảo lộn vài vòng, chìm xuống đáy rồi chết.

Trùng bánh xe ký sinh chủ yếu trên da, mang, các gốc vây.•  Phòng và trị bệnh

Giữ môi trường luôn sạch.

  Dùng CuSO4 ngâm cá với nồng độ 0,5 – 0,7 g/m3 nước hay tắm cá bệnh với nồng độ 2 – 5g/m3 nước trong thời gian 5 15 phút.

  Dùng muối ăn (NaCl) 2 – 3% tắm cho cá trong thời gian 5 – 15 phút 

III. KỸ THUẬT NUÔI CÁ TRA THƯƠNG PHẨM TRONG AO

b) Bệnh nấm thủy mi ( Saprolegiosis) Do 2 giống nấm Saprolegnia và Achlya gây ra gồm có Saprolegnia parasitica, S. ferox. Achlya spp.Sợi nấm dài và trong, chiều dài bằng hoặc hơn 3 cm, đường kính 6 – 14 µm có hay không có phân nhánh, có cấu tạo đa bào.

• Dấu hiệu bệnh lý Trên da cá xuất hiện những vùng trắng xám, nhìn bằng mắt thường có thể thấy giống đám bông, mềm. Nhiệt độ nước 180 – 250 C thích hợp cho nấm phát triển. Da cá bị viêm loét, hoại tử.

•  Phòng trịGiữ cho nguồn nước sạch

  Dùng NaCl 2 – 3% tắm cá trong 10 – 30 phút.  CuSO4 0,5 ppm trong 30 phút  Dung dịch KMnO4 với nồng độ 10ppm trong 15 phút

III. KỸ THUẬT NUÔI CÁ TRA THƯƠNG PHẨM TRONG AO

III. KỸ THUẬT NUÔI CÁ TRA THƯƠNG PHẨM TRONG AO

5. Thu hoạch

• Thời gian nuôi trung bình 6 tháng, cá đạt cỡ 1-1,2 kg/con

• Có thể thu hoạch 1 lần và giữ lại cá nhỏ chưa đạt cỡ thương phẩm

• Sau vụ thu hoạch phải tát cạn ao và làm công tác chuẩn bị cho vụ nuôi kế tiếp

IV. HẠCH TOÁN KINH TẾ CÁ TRA NUÔI AO ĐẤT

Chỉ tiêu Đvt Số lượng Đơn giá Thành tiền

TỔNG CHI đồng     5,583,580,000

- Chi phí cải tạo ao đồng     10,000,000

- Con giống con 320,000 560 179,200,000

- Thức ăn kg 480,000 10,200 4,896,000,000

-chi phí vét bùn đáy lần 6 1,500,000 9,000,000

- Thuốc phòng trị bệnh đồng     100,000,000

- Nhiên liệu đồng     20,000

- Nhân công người 2 1,200,000 14,400,000

-lãi ngân hàng đồng     360,000,000

- Chi phí thu hoạch đồng     14,960,000

TỔNG THU đồng      

-Sản lượng tấn      

+ cá tra thịt trắng kg 299,200 24,000 7,180,800,000

+ cá tra thịt vàng kg 299,200 23,000 6,881,600,000

LỢI NHUẬN đồng      

+ cá tra thịt trắng đồng     1,597,220,000

+ cá tra thịt vàng đồng     1,298,020,000

Đvt: đồng/ha

Chỉ tiêu Đvt Số lượng Đơn giá Thành tiền

TỔNG CHI đồng     3,797,560,000

- Chi phí cải tạo ao đồng     10,000,000

- Con giống con 320,000 560 179,200,000

- Thức ăn đồng 735,000   3,332,000,000

+cám kg 380,000 4,000 1,520,000,000

+tấm kg 185,000 5,200 962,000,000

+cá biển kg 170,000 5,000 850,000,000

-chi phí vét bùn đáy lần 6 1,500,000 9,000,000

- Thuốc phòng trị bệnh đồng     100,000,000

- Nhiên liệu đồng     18,000,000

- Nhân công người 2 1,200,000 14,400,000

-lãi ngân hàng đồng     120,000,000

- Chi phí thu hoạch đồng     14,960,000

TỔNG THU đồng     0

-Sản lượng tấn     0

+ cá tra thịt trắng kg 299,200 13,800 4,128,960,000

+ cá tra thịt vàng kg 299,200 13,000 3,889,600,000

LỢI NHUẬN đồng      

+ cá tra thịt trắng đồng     331,400,000

+ cá tra thịt vàng đồng     92,040,000

TÀI LIỆU THAM KHẢO

• Dương Nhựt Long, 2003. Giáo trình kỹ thuật nuôi cá nước ngọt.

• Nguyễn Thanh Phương và Dương Nhựt Long. Bài giảng điện tử kỹ thuật nuôi cá tra.

• Nguyễn Chung, 2008. Kỹ thuật sinh sản&nuôi cá tra. Nhà xuất bản Nông nghiệp.

• http://agriviet.com/nd/420-mot-so-benh-thuong-gap-tren-ca-tra/

• http://agriviet.com/nd/571-gioi-thieu-ky-thuat-nuoi-ca-tra-basa/

• http://www.clfish.com/index.php?act=changepage&code=farming#T/