Trina procjena trenutno dostupnih i potencijalnih, inovativnih, lokalno

proizvedenih , energetski efikasnih materijala i proizvoda u BiH

Doc. dr. Sanela Klari, International Burch University

Energetska efikasnost u BiHEnergetska efikasnost u BiHEnergetska efikasnost u BiHEnergetska efikasnost u BiHJe li vie kota postavka skele i ugradnja 10 cm EPS, od oekivanih uteda energije?

Energetska efikasnost u BiHEnergetska efikasnost u BiHEnergetska efikasnost u BiHEnergetska efikasnost u BiHOdakle nabavljamo stiropor? Koliko traje stiropor?Je li stiropor tetan za zdravlje?

Energetska efikasnost u BiHEnergetska efikasnost u BiHEnergetska efikasnost u BiHEnergetska efikasnost u BiHOdakle nabavljamo plastine prozore? Je li plastika tetna za zdravlje?

Koliko stvarno zagaujemo i troimoGraevinaski

sektor troi:

50% svih

materijalnih

resursa,

45% ukupne

utroene energije,

40 % vode,

60% plodne

zemlje,

70% drveta

na planeti Zemlji.

Odrivost je stara filozofija brige i logike koja je

odravala sklad sa prirodom.

Potrebno je da utoplimo svoje objekte?ime i kako a da pri tome podrimo lokalnu ekonomiju, smanjimo trokove i ouvamo okoli?

EU je od 01. januara 2012. godine. u proces

certificiranja uvela dvije nove kategorije

crtificiranja.

Ukupna potronja primarne energije koja je

potrebna za svaki zasebni materijal ili

element koji je ugraen u objekat od

momenta vaenja istog iz prirode, transporta,

prerade, ugradnje do momenta koritenja i

recikliranja.

Emisija CO2 u toku prerade, ugradnje i

koritenja te recikliranja materijala.

Potrebno je da utoplimo svoje objekte?ime i kako a da pri tome podrimo lokalnu ekonomiju, smanjimo trokove i ouvamo okoli?

Zemlje EU veliku panju poklanjaju kvaliteti ivota u utopljenim objektima.

90% svog ivota ovjek provede u zatvorenom prostoru

Unutranji prostor: topao zimi, svje ljeti- uz minimalno koritenje energije!

Relativna vlanost: 40 - 60%

Temperatura: 18 - 26 C.

Brzina vjetra

Tradicija u BiH

Tradicija u BiH

- razigrane fasade,

- kubine forme, izbaeni doksati,

- pune plohe bez ukrasa,

- otvorene divanhane oplemenjene

drvetom,

-iroke strehe

-povezanost sa prirodom

- prirodni materijali

Tradicionalna bosanska kua

predstavlja vrijednost.

Tradicionalna bosanka kua

Tradicionalni, lokalni, obnovljivi, biorazgradivi, vjeni materijali

Odrivim koritenjem drveta pozitivno se utie

na rast uma i njihovu obnovu i odravanje.

Svake godine evropske

ume, bez Rusije, porastu za

346 miliona m = svake

sekunde poraste dovoljno

drvene materije potrebne

za izgradnju jedne kue, bez

da se sijeku postojee ume.

Drvo predstavlja 29,6 % svih prirodnih resursa na zemlji.Izvor: Guy-Quint C. (2006); Tackle Climate Change: Use wood, European Parlament Brussels

Tradicionalni, lokalni, obnovljivi, biorazgradivi, vjeni materijali

Drvo je dobar izolator koji apsorbuje CO2

Potrebno je poznavati osobine drveta i zatititi ga

Drvo je zdrav materijal

Drvo je materijal koji gori ali koji ostaje stabilan

Drvo ima irok spektar primjene

Preraevine od drveta

Montane drvene konstrukcije

63% ukupne povrine BiH je pod umomBiH je bogata visokokvalitetnim sirovinama, BiH posjeduje dugu tradiciju u preradi drveta,Drvni sektor BiH ima veliki potencijal za globalnu konkurentnost.BiH se geografski naslanja na trite Evrope Pravni i regulatorni sistemi trebaju biti prilagoeni EU zahtjevima

Tradicionalni, lokalni, obnovljivi, biorazgradivi, vjeni materijali

Svake jeseni ovjek je na svojim poljima posijanim itaricama,

pored ita koje je koristio za hranu, dobijao i nusproizvod

slamu.

Gradnja slamom krajnje jednostavna, a radnicima na gradilitu

ne trebaju specijalne vjetine i znanje.

faktor 10 - kue od slame troe deset puta manje

energije u odnosu na konvencionalnu izgradnju.

Tradicionalni, lokalni, obnovljivi, biorazgradivi, vjeni materijali

BiH raspolae sa oko 200,000 tona slame

godinje koja se moe koristiti u graevinskoj

istoj industriji.

BiH se moe napraviti 10,000 pasivnih kua od

slame povrine 150 m

objekti od slame lako dostiu osobine pasivnih

kua radi termikih vrijednosti ovog materijala.

IZAZOVI i PRILIKE:

Edukacija i udruivanje poljoprivrednika

Prilagoavanje standarda

Inovacije i transfer znanja

Podizanje svijesti

Udruivanje aktera

IPARD fondovi

Podrka drave

Tradicionalni, lokalni, obnovljivi, biorazgradivi, vjeni materijali

Vuna je prirodni materijal koji

je vijekovima okruivao

ovjeka i pomagao ouvanju

njegovog zdravlja.

Primarna energija za proizvodnju izolacije od ovje vune je

za 7,5 puta manja od primarne energije potrebne za

proizvodnju staklene vune.

----Smanjuje opasnost od klimatskih promjenaSmanjuje opasnost od klimatskih promjenaSmanjuje opasnost od klimatskih promjenaSmanjuje opasnost od klimatskih promjena

----Posjeduje termika svojstva koja su u istom Posjeduje termika svojstva koja su u istom Posjeduje termika svojstva koja su u istom Posjeduje termika svojstva koja su u istom

rangu sa konvencionalnim izolacijskim materijalimarangu sa konvencionalnim izolacijskim materijalimarangu sa konvencionalnim izolacijskim materijalimarangu sa konvencionalnim izolacijskim materijalima----Posjeduje akustina svojsta, te titi od buke;Posjeduje akustina svojsta, te titi od buke;Posjeduje akustina svojsta, te titi od buke;Posjeduje akustina svojsta, te titi od buke;

----Emitovanje COEmitovanje COEmitovanje COEmitovanje CO2222 prilikom obrade, ugradnje i reciklranja prilikom obrade, ugradnje i reciklranja prilikom obrade, ugradnje i reciklranja prilikom obrade, ugradnje i reciklranja na najniem nivou u usporedbi sa drugim izlacionim materijalimana najniem nivou u usporedbi sa drugim izlacionim materijalimana najniem nivou u usporedbi sa drugim izlacionim materijalimana najniem nivou u usporedbi sa drugim izlacionim materijalima

----Moe upiti do 40% vlage, a da pri tome ne mijenja Moe upiti do 40% vlage, a da pri tome ne mijenja Moe upiti do 40% vlage, a da pri tome ne mijenja Moe upiti do 40% vlage, a da pri tome ne mijenja svoja termika svojstvasvoja termika svojstvasvoja termika svojstvasvoja termika svojstva

Tradicionalni, lokalni, obnovljivi, biorazgradivi, vjeni materijali

FAO 2012.god. ukupan broj grla u BiH 1,515 000

80% pripada domaoj pasmini pramenke

Prosjeno po jednom grlu se dobije 1-1,7 kg vune, to ukupno iznosi oko

2,500 tona godinje

Nekada postojalo pet pogona za preradu i proizvodnju vune u BiH danas

postoji jedna praonica u Visokom

Trenutno u BiH postoji jedna mala fabrika izolacionih panela od ovje vune

Moemo li i mi?

Moemo li i mi?

Moemo li i mi?

Koliko je plastika tetna

5 PP PolipropilenBezbjednost aditiva i omekivaa koji se koriste u ovoj plastici nikada nisu testirani.

Nalazimo je u plastici za pakiranje, tekstilu, itisonima, opremi za urede, laboratorijskoj i

medicinskoj opremi, pelenama.

6 PS PolistirenOva plastika isputa jako toksine bromirane retardante tokom itavog vijeka postojanja

Nalazimo je u plastici za pakovanje, plastinoj pjeni, u aama za vodu, izolaciji, vrstoj

plastici kao to su kasete za dvd i okvirovi.

Sanela Klari

Predsjednik udruenja

Branska 17

71000 Sarajevo

+38761382336

sanela.klaric@green-council.org

www.green-council.org

Sanela Klari

Docent dr.

Francuske revolucije

71000 Sarajevo

+38761382336

sanela.klaric@ibu.edu.ba

www.ibu.edu.ba