ts en 5817-kusurlar için kalite seviyeleri

8/17/2019 TS en 5817-Kusurlar Için Kalite Seviyeleri

1/30

aaaaaaaaaaa

TÜRK STANDARDITURKISH STANDARD

Bu standard metni 20 Şubat 2007 tarihli TSE Teknik Kurul toplantısındakabul edilerek yürürlüğe girmiş olup metin üzerindeki redaksiyoneldüzeltmeler devam etmektedir.

TS EN ISO 5817Revizyon

ICS 25.160.40

KAYNAK – ÇELİK, NİKEL, TİTANYUM VE BUNLARINALAŞIMLARINDA ERGİTME KAYNAKLI (DEMETKAYNAĞI HARİÇ) BİRLEŞTİRMELER - KUSURLAR İÇİNKALİTE SEVİ YELERİ

Welding – Fusion-welded joints in steel, nickel, titanium andtheir alloys (beam welding excluded) - Quality levels forimperfections

TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜNecatibey Caddesi No.112 Bakanlıklar/ANKARA


2/30

ICS 25.160.40 TÜRK STANDARDI TS EN ISO 5817/Revizyon

Ön söz

− Bu tasar ı, CEN taraf ından kabul edilen EN ISO 5817 (2003) standardı esas alınarak, TSE Metalürjiİhtisas Grubu'na bağlı Tahribatsız Muayene ve Kaynak Özel Daimî Komitesi taraf ından TS 7830 EN25817 (1996) standardının revizyonu olarak hazırlanmıştır.


3/30


İçindekiler

0 Giriş ........................................................................................................................................................1 1 Kapsam...................................................................................................................................................1 2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar .........................................................................................2 3 Terimler ve tarifler.................................................................................................................................2

3.1 Kalite seviyesi.......................................................................................................................................2 3.2 Amaca uygunluk...................................................................................................................................2 3.3 Kısa kusurlar.........................................................................................................................................3 3.4 Sistematik kusurlar ...............................................................................................................................3 3.5 İzdüşüm alanı .......................................................................................................................................3 3.6 Enine kesit alanı ..................................................................................................................................3

4 Semboller ...............................................................................................................................................4 5 Kusurlar ın değerlendirilmesi................................................................................................................4 Ek A (Bilgi için) - Kusurlar yüzdesinin tayini için örnekler.....................................................................22 Ek B (Bilgi için) - Bu standardın kullanılması için ilâve bilgi ve kılavuz ...............................................25 Kaynaklar.....................................................................................................................................................26


4/30


5/30


1

Kaynak - Çelik, nikel, titanyum ve bunlar ın alaşımlar ında ergitmekaynaklı (Demet kaynağı hariç) birleştirmeler - Kusurlar için kalite

seviyeleri

0 Giriş Bu standard, uygulama kodlar ı ve/veya diğer uygulama standardlar ının taslağının yazılmasında referansolarak kullanılmalıdır. Bu standard ISO 6520-1’de verilen kısa gösterilişleri esas alan ergitme kaynakkusurlar ının basitleştirilmiş bir ayr ımını kapsar. ISO 6520-1’de izah edilen kusurlar ın bazılar ı, doğrudankullanılmış ve bazılar ı beraber gruplandır ılmıştır. ISO 6520-1’den temel sayısal atıf sistemi kullanılmıştır.

Bu standardın amacı normal imalâtta beklenebilecek tipik kusurlar ın boyutlar ını belirlemektir. Bu standard,fabrikada yapılan kaynaklı imalât için gerekli bir kalite sistemi içerisinde kullanılabilir. Bu standard, özel biruygulama için bir seçimin yapılabileceği üç ayr ı boyutsal değerler seti sağlar. Her bir durum için gerekli kaliteseviyesi uygulama standardıyla veya ilgili imalâtçı ve/veya diğer taraflarla bağlantılı sorumlu tasar ımcı taraf ından tanımlanmalıdır. İmalât başlamadan önce tercihen teklif veya sipariş aşamasında seviyeöngörülmüş olmalıdır. Özel amaçlar için ilâve ayr ıntılar öngörülebilir.

Bu standardda verilen kalite seviyeleri, temel referans veriyi oluşturur ve herhangi bir özel uygulamayla özelolarak ilgili değildir. Kalite seviyeleri imal edilmiş bir yapıdaki kaynaklı birleştirme tiplerine atıfta bulunur vekomple mamul veya bileşenin kendisine atıfta bulunmaz. Bu sebeple aynı mamul veya bileşendeki bireyselkaynaklı birleştirmelere farklı kalite seviyelerinin uygulanması mümkündür.

Normal olarak özel bir kaynaklı birleştirme için kusurlara ilişkin boyutsal sınırlar ın bir kalite seviyesi ilebelirlenerek tamamen kapsanması beklenir. Bazı durumlarda aynı kaynaklı birleştirmede farklı kusurlar içinfarklı kalite seviyelerinin belirlenmesi gerekli olabilir.

Herhangi bir uygulama için kalite seviyesinin seçimi tasar ım kabullerini, müteakip işlemleri (örneğin, yüzeyhazırlama), gerilim tiplerini (örneğin statik, dinamik), hizmet şartlar ını (örneğin, sıcaklık, çevre) ve hatasonuçlar ını dikkate almalıdır. Ekonomik faktörler de önemlidir. Bu sebeple yalnızca kaynak maliyetini değil

aynı

zamanda muayene deney ve onar ı

mı

da kapsamalı

dı

r.

Bu standard, Madde 1’de sıralanan ergitme kaynak işlemlerine ilişkin kusur tiplerini kapsamasına rağmendikkate alınması gereken konularda işlem ve uygulamaya da tatbik edilir.

Kusurlar gerçek boyutlar ına göre adlandır ılır ve tespitleri ve değerlendirilmeleri bir veya daha fazla tahribatsızmuayene metodunun kullanılmasını gerektirebilir. Kusurlar ın tespiti ve boyutlandır ılması muayenemetotlar ına ve uygulama standardı veya sözleşmede belirtilen muayene kapsamına bağlıdır.

Tespit edilen kusurlar için gerekli hususlar bu standardın konusunu teşkil etmez Ancak ISO 17635 farklı tahribatsız muayene metotlar ı için kabul seviyeleri ile kalite seviyeleri arasındaki ilişkiyi kapsar.

Bu satandard, doğrudan kaynaklar ın gözle muayenesine uygulanabilir. Standard tahribatsız muayene ile

yapılan tespit veya boyutlandırmanın tavsiye edilen metotlar ının ayr ıntısını kapsamaz. Ultrasonik,radyografik, eddy akımlar ı, penetrant, manyetik parçacık muayenesi gibi tahribatsız muayene metotlar ınauygulanabilecek uygun kriterleri tespit etmek için bu sınırlar ın kullanımında güçlükler olduğu dikkatealınmalıdır ve muayene, inceleme ve deneyler için şartlar vasıtasıyla desteklenmesi gerekebilir.

Kusurlar için kullanılan değerler normal kaynak uygulamasında dikkate alınmalıdır. Daha üst özel şartlar,özel kaynak işlemleri veya sıkı laboratuvar şartlar ı altında taşlama veya kaynak gibi ek imalât işlemlerinigerektirir.

Bu standardla ilgili herhangi bir konunun resmî yorumu için talepler, TSE kanalıyla ISO/TC 44/SC 10sekreterliğine yönlendirilmelidir. Komple bir liste için www.iso.org.’ a başvurulmalıdır.

1 KapsamBu standard, çelik, nikel, titanyum, ve bunlar ın alaşımlar ının bütün tiplerinde ergitme kaynaklı (demetkaynağı için hariç) birleştirmelerdeki kusurlar ın kalite seviyelerini kapsar. Bu standard, 0,5 mm’ninüzerindeki malzeme kalınlıklar ına uygulanır.


6/30


2

Çeliklerde demet kaynaklı birleştirmeler için kalite seviyeleri, ISO 13919-1’de mevcuttur.

Kaynaklı imalâtın geniş bir aralığı için uygulamaya müsaade edecek üç kalite seviyesi verilmiştir.Bunlar B, C ve D sembolleri ile gösterilmiştir.B kalite seviyesi, bitirilmiş kaynak üzerindeki en yüksekşartlara kar şılık gelir. Kalite seviyeleri, imalât kalitesine atıfta bulunur ve imal edilen mamulün amacauygunluğuyla ilgili değildir (Madde 3.2).

Bu standard;- Alaşımsız ve alaşımlı çeliklere,- Nikel ve nikel alaşımlar ına,- Titanyum ve titanyum alaşımlar ına,- Elle, mekanize ve otomatik kaynaklara,- Bütün kaynak konumlar ına,- Alın kaynaklar ı, iç köşe kaynaklar ı ve branşman bağlantılar ı gibi bütün kaynak tiplerine,- ISO 4063'e göre aşağıdaki kaynak işlemlerine ve bunlar ın tarif ettiği alt işlemlerine:

-11 Gaz korumasız metal ark kaynağına,-12 Tozaltı ark kaynağına,-13 Koruyucu gaz metal ark kaynağına,-14 Sarf edilmeyen elektrotla koruyucu gaz kaynağına,

-15 Plâzma ark kaynağına,- 31 Oksi-yakıt gaz kaynağına (sadece çelik için)uygulanır.

Bu standard, tane büyüklüğü, sertlik gibi metalurjik konular ı kapsamaz.

2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlarBu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin diğer standard ve/veya dokümanlara atıf yapılmaktadır.Bu atıflar metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmiş ve aşağıda liste halinde verilmiştir. Tarih belirtilenatıflarda daha sonra yapılan tadil veya revizyonlar, atıf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yapılması şartı ile uygulanır. Atıf yapılan standard ve/veya dokümanın tarihinin belirtilmemesi halinde en son baskısı kullanılır.

EN, ISO, IEC Adı TS No1) Adı vb. No (İngilizce) (Türkçe)

ISO 2553 : 1992 Welded, brazed and soldered joints -Symbolic representation on drawings

TS 3004: Teknik resim - Kaynaklar ınsembolik olarak gösterilmesikurallar ı

ISO 4063 :1998 Welding and allied processes -Nomenclature of processes andreference numbers

TS 7307EN 24063

Teknik resim - Metallerin kaynak,sert lehim, yumuşak lehim ve sertlehim kaynakla birleştirilmeleri-İşlemlerin adlandır ılmalar ı veteknik resimlerde sembolikgösteriliş için referans numaralar ı

ISO 6520-1 :

1998

Welding and allied processes -

Classification of geometricimperfections in metallic materials –Part 1: Fusion welding

TS 7536

EN ISO 6520-1

Kaynak ve ilgili işlemler-Metalik

malzemelerde geometrikkusurlar ın sınıflandır ılması-Bölüm1: Ergitme kaynağı

3 Terimler ve tarifleriBu standardın amacı bakımından aşağıda verilen terimler ve tarifleri uygulanır.

3.1 Kalite seviyesiSeçilen kusurlar ın tip ve boyutunu esas alan, bir kaynak kalitesi tanımı.

3.2 Amaca uygunlukBir mamul, işlem veya hizmetin tarif edilen bir amaca özel şartlar altında hizmet etme kabiliyeti.

1) TSE Notu: Atıf yapılan standardlar ın TS numarası ve Türkçe adı 3. ve 4. kolonda verilmiştir. * işaretliolanlar bu standardın basıldığı tarihte İngilizce metin olarak yayınlanmış olan Türk Standardlar ıdır.


7/30


8/30


4

4 SembollerÇizelge 1'de aşağıdaki semboller kullanılmıştır :

a İç köşe kaynağı anma kalınlığı (ISO 2553’e de bakınız),

b Kaynak yükseltisinin genişliği,

d Gözenek çapı,

h Kusurun yükseklik veya genişliği,

l Kaynağın boyuna yönde kusur boyu,

lp İzdüşüm veya enine kesit bölgesi uzunluğu,

s Alın kaynağı anma kalınlığı (ISO 2553’e de bakınız),

t Levha veya et kalınlığı (anma ölçüsü),

wp Kaynak genişliği veya kır ılma bölgesi durumunda yükseklik ,

z İç köşe kaynaklar ının kenar uzunluğu (ISO 2553’e de bakınız. ),

α Kaynak kenar açısı,

β Açısal kaçıklık açısı.

5 Kusurlar ın değerlendirilmesiKusurlar ın sınırlar ı Çizelge 1'de verilmiştir. Bu sınırlar tamamlanmış kaynağa uygulandığı gibi imalâtın birara kademesine de uygulanabilir.

Şayet kusurlar ın tespiti için makro muayeneden farklı bir metot kullanılırsa, yalnızca 10 büyütmeye eşit veyadaha küçük büyütme kullanılarak tespit edilebilen kusurlar dikkate alınmalıdır.

Buradaki istisna soğuk katlanmalar (Çizelge 1’de, No:1.5) ve mikro çatlaklardır (Çizelge 1’de, No:2.2).

Sistematik kusurlara, yalnızca, Çizelge 1’deki diğer şartlar ın sağlanması koşuluyla D kalite seviyesinde izinverilir.

Bir kaynaklı birleştirme, normal olarak her bir bağımsız kusur tipi için ayr ı ayr ı değerlendirilmelidir.

Birleştirmenin herhangi bir enine kesitinde meydana gelen farklı kusur tipleri, özel bir dikkat gerektirebilir(çoklu kusurlara bakın).

Çoklu kusurlar için sınırlar (Çizelge 1’e bakın) sadece tek bir kusur için şartlar aşılmadığında uygulanabilir.

En küçük kusurun en büyük boyutundan daha küçük bir mesafeyle birbirinden ayr ılmış iki bitişik herhangi birkusur tek bir kusur olarak dikkate alınmalıdır..


9/30

ICS 25.160.40 TÜRK STANDARDI

Çizelge 1 – Kusurlar için sınırlar

Kalite seNo ISO 6520-1’egöre

referans no

Kusur tanıtımı Notlar tmm

D

1 Yüzey kusurlar ı

1.1 100 Çatlak - ≥ 0,5 Müsaade edilmez M1.2 104 Krater çatlağı - ≥ 0,5 Müsaade edilmez M

Tek bir deliğin en büyük çapı -Alın kaynaklar ı için,-İç köşe kaynaklar ı için.

0,5 - 3d≤ 0,3sd≤ 0,3a

M1.3 2017 Yüzey deliği

Tek bir deliğin en büyük çapı -Alın kaynaklar ı için,

-İç köşe kaynaklar ı için

> 3 d≤ 0,3s, ancak ençok 3mmd≤ 0,3a, ancak ençok 3 mm

dçdç

0,5 - 3 h≤ 0,2t M1.4 2025 Uç krater borusu

> 3 h≤ 0,2t, ancak ençok 2 mm

hç

Ergime noksanlığı (yetersiz ergime)

- Müsaade edilmez M1.5 401

Mikro ergimenoksanlığı

Sadece mikro inceleme vasıtasıyla tesbitedilebilir.

≥ 0,5Müsaade edilir M

1.6 4021 Tamamlanmamış kök nüfuziyeti

Sadece tek taraftan alın kaynaklar ı için ≥ 0,5 Kısa kusurlar:h≤ 0,2t, ancak ençok 2 mm

M


10/30


6

Çizelge 1 ‘in devamı

Kalite sNo ISO 6520-1’egöre referans

no


D

0,5-3 Kı

sa kusurlar:h≤ 0,2t1.7 50115012 Sürekli yanma oluğuKesintili yanmaoluğu

Düzgün geçiş gerektirirBu simetrik bir kusur olarak görülmez.

>3 h≤ 0,2t, ancak ençok 1 mm

0,5-3 h≤ 0,2 mm + 0,1t 1.8 5013 Çekme oluğu Düzgün geçiş gerektirir

>3 Kısa kusurlar:h≤ 0,2t ,ancak ençok 2 mm

1.9 502 Aşır ı kaynak metali(alın kaynağı)

Düzgün geçiş gerektirir ≥ 0,5 h≤ 1 mm+0,25b,ancak en çok 10mm


11/30



Kalite seNo ISO 6520-1’egöre referans

no


D

1.10 503 Aşı

r ı

dı

ş bükeylik(dış bükeylik) ≥ 0,5 h≤ 1 mm+0,25b,ancak en çok5mm

ha4

0,5 - 3 h≤ 1 mm+0,6b h1.11 504 Aşır ı nüfuziyet> 3 h≤ 1 mm+0,1b,

ancak en çok 5mm

h

am


12/30


8



no


D

1.12 503 Yanlı

ş kaynakkenar ı - Alı

n kaynağı

≥ 0,5 α ≥ 90º α

- İç köşe kaynağı

a1≥ aa2≥ a

≥ 0,5 α ≥ 90º α

1.13 506 Binme ≥ 0,5 h≤0,2b M

0,5-3 Kısa kusurlar :h≤0,25t

Kh

1.14 509511

ÇökmeYetersizdoldurulmuş kaynakağzı

Düzgün geçiş gerekir.

>3 Kısa kusurlar :

h≤0,25t ancak ençok 2 mm

K

hç

1.15 510 İçe yanma - ≥ 0,5 Müsaade edilmez M


13/30




no


D

1.16 512 İç köşe kaynağı

nı

naşır ı asimetrikliği[aşır ı kenar (bacak)eşitsizliği]

Simetrik bir iç köşe kaynağı

nı

nöngörülmediği durum ≥ 0,5 h≤2 mm+0,2a h

0,5-3 h≤0,2 mm+0,1t Kh

1.17 515 Kök içbükeyliği Düzenli geçiş gerekir

>3 Kısa kusurlar :h≤ 0,2t, ancak ençok 2 mm

Khç

1.18 516 Kök gözeneği Katılaşma anında (yetersiz altlık gazı gibi)kaynak metalinin kaynaması sebebiyle birkaynağın kökünde süngerimsi oluşum

≥ 0,5 Mevzii olarakmüsaade edilir

M


14/30


10


Kalite sevNo ISO 6520-1’egöre referans

no


D

1.19 517 Kötü başlama - ≥ 0,5 Müsaade edilir.Sınır başlamasebebiyle oluşankusurun tipinebağlıdır.

M

0,5-3 Kısa kusurlar :h≤0,2 mm+0,1a

Kh

1. 20 5213 Yetersiz (boğaz)kalınlık

Daha derin nüfuziyet dayanıklılığına sahipişlemlere uygulanmaz

> 3 Kısa kusurlar :h≤0,3 mm+0,1a,ancak en çok 2mm

Kham

1. 21 5214 Aşır ı (boğaz) kalınlık İç köşe kaynağının kalınlığı çok büyük ≥ 0,5 Sınırsız ham

1. 22 601 Rastgele ark - ≥ 0,5 Esas metalözelliklerietkilenmediğindemüsaade edilir

M

1. 23 602 Sıçrantı - ≥ 0,5 Malzeme, korzyondan


15/30




no


D

2 İç kusurlar

2.1 100 Çatlaklar Mikro çatlaklar ve krater çatlaklar ı haricideki bütün çatlakalar

≥ 0,5 Müsaade edilmez M

2. 2 1001 Mikro çatlaklar Genellikle mikroskop (50x) altındagörülebilen bir çatlak

≥ 0,5 Müsaade edilir Çbk

Kusurlar için aşağıdaki şartlar ve sınırlar ifaedilmelidir. Bilgi için Ek A’ya da bakın.

≥ 0,5

a1) İz düşüm alana ait kusurlar ın(sistematik kusurlar dahil) alanının enbüyük boyutuNot: İz düşüm alandaki gözenek katsayısına (kaynak hacmına) bağlıdır.

≥ 0,5 Tek kat için:≤ % 2,5Çok kat için: ≤% 5

T≤Ç

a2) Kır ılmış bölgeye (sadece imalât içinkaynakçı ve prosedür deneyineuygulanabilir) ait kusurlar ın (sistematikkusurlar dahil) enine kesit alanının enbüyük boyutu

≥ 0,5 % 2,5 %

2. 3 20112012

Gaz deliğiDüzenli dağılmış gözenek

b) Tek bir delik için en büyük boyut :- Alın kaynaklar ı

- İçköşe kaynaklar ı

≥ 0,5 d≤ 0,4s ancak ençok 5 mmd≤ 0,4a ancak ençok 5 mm

dçdç


16/30


17/30



Kalite seNo ISO 6520-1’egöre referansno


D

Kusurlar için aşağı

daki boyut koşullar ı

vesınırlar ı kar şılanmalıdır. Bilgi için Ek A’yada bakınız.

a) Kusurun (sistematik kusurlar dâhil) izdüşüm alanı toplamının en büyük boyutu

≥ 0,5 ≤ % 16 ≤

2.4 2013 Toplu (mevzii)gözenek

b) Tek bir delik için en büyük boyut- Alın kaynaklar ı

- İç köşe kaynaklar ı

≥ 0,5d ≤ 0,4 s, ancak ençok 4 mmd ≤ 0,4 a, ancak ençok 4 mm

d

çd

ç

2.5 2014 Doğrusal gözenek Durum 1 (D>d2 )

Durum 2 (D


18/30


19/30


20/30


16



no


D

- Alı

n kaynaklar ı

≥ 0,5h

≤ 0,4 s

, ancak en çok4 mm 2.10 304 Bakı

r haricinde kidiğer metalikkalıntılar - İç köşe kaynaklar ı ≥ 0,5 h ≤ 0,4 a, ancak en çok

4 mm

2.11 3042 Bakır kalıntılar ı - ≥ 0,5 Müsaade edilmez

2.12 401

4011

4012

4013

Ergime noksanlığı (yetersiz ergime)Yan duvar ergimenoksanlığı

Pasolar arası ergime noksanlığı

Kök ergimenoksanlığı

≥ 0,5 Yüzeye çıkmayankısa kusurlaramüsaade edilir.- Alın kaynaklar ı:

h ≤ 0,4 s, ancak ençok 4 mm- İç köşe kaynaklar ı:

h ≤ 0,4 a, ancak ençok 4 mm


21/30




no


D

T- birleştirme (iç köşe kaynağı)

> 0,5 Kı

sa kusurlar:h ≤ 0,2 a, ancak en çok2 mm

T- birleştirme (kısmi nüfuziyet)

Alın birleştirme (kısmi nüfuziyet)

≥ 0,5 Kısa kusurlar:- Alın birleştirme:h ≤ 0,2 s, ancak ençok 2 mm- T-birleştirme:

h ≤ 0,2 a, ancak ençok 2 mm

2.13 402 Nüfuziyetnoksanlığı

Alın birleştirme (tam nüfuziyet)

≥ 0,5 Kısa kusurlar:h ≤ 0,2 t , ancak ençok 2 mm


22/30


18


Kalite seviyeleri için kusursınırlar ı

No ISO 6520-1’e görereferans

no

Kusurtanıtımı

Notlar tmm

D C B

3. Birleştirme geometrisindeki kusurlar

Doğru konumdan sapma ile ilgilisınırlar. Aksi belirtilmedikçe doğrukonum, orta eksenlerinçakışmasıdır (Madde 1’e de bakın).t daha küçük kalınlığı kapsar.Verilen sınırlar içindeki doğrusalkaçıklık, bir sistematik kusur olarakele alınmaz (Şekil A ve Şekil B’yeuygulanabilir).

0,5 -3

h ≤ 0,2mm +0,25 t

h ≤ 0,2mm +0,15 t

h ≤ 0,2mm + 0,1t

Şekil A: levhalar ve boyunakaynaklar

> 3 h ≤ 0,25t, ancaken çok 5mm

h ≤ 0,15t, ancaken çok 4mm

h ≤ 0,1 t,

ancak ençok 3mm

3.1 507 Doğrusalkaçıklık

Şekil B: Çepe çevre kaynaklar

≥ 0,5 h ≤ 0,5 t,ancak ençok 4 mm

h ≤ 0,5 t,ancak ençok 3

mm

h ≤ 0,5 t,ancak ençok 2

mm


23/30


19



No ISO6520-1’e

görereferans

no

Kusurtanıtımı

Notlar tmm

D C B

3.2 508 Açısal kaçıklık ≥ 0,5

β ≤ 4° β ≤ 2° β ≤ 1°

0,5- 3

h ≤ 0,5mm + 0,1a

h ≤ 0,3mm + 0,1a

h ≤ 0,2mm + 0,1a

3.3 617 İç köşekaynaklar ı içindoğruolmayan kökaralığı > 3 h ≤ 1 mm

+ 0,3 a,ancak en

çok 4 mm

h ≤ 0,5mm + 0,2a,

ancak ençok 3 mm

h ≤ 0,5mm +0,1a,

ancak ençok 2 mm

4. Çoklu kusurlar

0,5- 3

Müsaadeedilmez

Müsaadeedilmez

Müsaadeedilmez

4.1 Hiçbiri Her birkesitteki çoklukusurlar a).En olumsuzbirleştirme

aralığındakienine kesit(macrograph). h1+h2 +h3+h4+h5 = Σ h

> 3 Kusurlar ınen çoktoplam

yüksekliğiΣ h ≤ 0,4 tveya ≤ 0,25 a

Kusurlar ınen çoktoplam

yüksekliğiΣ h ≤ 0,3 tveya ≤ 0,2a

Kusurlar ınen çoktoplam

yüksekliğiΣ h ≤ 0,2tveya ≤ 0,15 a


24/30


20




no

Kusurtanıtımı

Notlar tmm

D C B

4.1

h1+h2 +h3+h4+h5 = Σ h 4.2 Hiç biri Boyuna

yöndeizdüşümveya eninekesit alanı

Durum 1 ( D > l 3 )

h1 x l 1+h2 x l 2 +h3 x l 3 = Σ hx l


25/30


21




no

Kusurtanıtımı

Notlar tmm

D C B

4.2 Durum 2 ( D < l 3 )

Σ hxl alanlar ının toplamı l p x wpdeğerlendirme alanının yüzdesiolarak hesaplanmalıdır (Durum1).

Şayet D birbirine komşu olankusurlar ın daha kısa uzunluktaolanından daha küçük ise, ikikusurun tam birleştirilmiş alanı kusurlar ın toplamı olarak kabuledilmelidir.(Durum 2).

Not: Bilgi için Ek A’ya da bakın.

≥0,5 Σ hxl ≤ %16

Σ hxl ≤ %8

Σ hxl ≤ %4

a) Ek B’ye bakın.


26/30


22

Ek A(Bilgi için)

Kusurlar ın yüzde tayini için örnekler

Aşağıdaki şekiller farklı kusur yüzdelerinin tanıtımını verir. Bu şekiller radyograflar ve kır ık yüzeylerüzerindeki kusurlar ın değerlendirilmesini desteklemelidir.

Şekil A.1 - % 1 yüzey,15 gözenek, d=1mm

Şekil A.2 - % 1,5 yüzey, 23 gözenek, d=1mm

Şekil A.3 - % 2 yüzey, 30 gözenek, d=1mm


27/30


23

Şekil A.4 - % 2,5 yüzey, 38 gözenek, d=1mm

Şekil A. 5 - % 3 yüzey, 45 gözenek, d=1mm



28/30


24


Şekil A.8 - % 8 yüzey,122 gözenek, d=1mm



29/30


25

Ek B(Bilgi için)

Bu standardın kullanılması için ilâve bilgi ve kılavuz

Bu standard, çelik, nikel, titanyum ve alaşımlar ının kaynaklı birleştirmelerinde, ergitme kaynak işlemleriyle(demet kaynağı hariç) 0,5 mm’ye eşit veya daha fazla kaynak kalınlıklar ında üç kabul seviyesi için şartlar ı belirler. Uygulanabildiğinde, diğer ergitme kaynak işlemleri veya kaynak kalınlıklar ı için kullanılabilir.

Farklı bileşenler, çok sık olarak farklı uygulamalar ancak benzer şartlar için imal edilir. Bununla beraber,işin aynı kriterlere göre yapılmasını garanti altına almak için farklı atölyelerde imal edilen aynı bileşenlereaynı şartlar uygulanmalıdır. Bu standardın sürekli uygulamalar ı, kaynaklı yapılar ın imalâtında kullanılan birkalite güvencesi sisteminin ana esaslar ından biridir.

Çoklu kusurlar ın bileşimi, verilen şekiller, üst üste konulan bağımsız kusurlar ın bir teorik olasıllığını gösterir. Böyle bir durumda, bütün müsaade edilebilen sapmalar ın toplamı, farklı kusurlar için öngörülendeğerlerle sınırlanmış olmalıdır. Yani tek bir kusurun sınır değeri, örneğin tek bir delik için u h’yiaşmamalıdır.

Bu standard, kaynağın kesitini gösteren fotografik büyütmeler ve/veya yeniden üretilmiş radyograflar ve köktaraf ı ve yüzeyi gösteren fotoğraflar vasıtasıyla çeşitli kalite seviyeleri için kabul edilebilir kusurlar ınboyutlar ını gösteren gerçek resimli bir katalogla birlikte kullan ılabilir. International Institute of Welding(IIW) ve Deutscher Verlag für Schweißen und verwandte Verfahren, Düsseldorf.taraf ından yayınlanan "ISO5817’ye göre kaynak kusurlar ının değerlendirilmesi için referans radyograflar" böyle bir katoloğa örnekverilebilir. Bu katalog çeşitli kusurlar ın değerlendirilmesi için referans kartlarla ve müsaade edilebilir kusurboyutlar ı yönünden görüş farklılıklar ı olduğunda kullanılabilir.


30/30


Kaynaklar

1) ISO 13919-1:1996, Welding – Electron and laser – beam welded joints – Guidance on quality levels forimperfections – Part 1: Steel

2) ISO 17635, Non – destructive examination of welds – General rules for fusion wells in metallic materials

ts en 5817-kusurlar için kalite seviyeleri

Documents