tuần 1: giới thiệu

Tuần 1: Giới thiệu

Nguyễn Ninh Bắc, M.A

Đề cương môn học

Đề cương môn học Điều kiên tiên quyết Yêu cầu đầu ra Đánh giá Cách tổ chức lớp học

Nội dung

Tại sao nên ứng dụng công nghệ vào dịch thuật?

Những khía cạnh mà công nghệ có thể hỗ trợ dịch thuật

Tại sao nên ứng dụng công nghệ vào dịch thuật?

Tiết kiệm thời gian, tăng năng suất Dịch ngay cả khi không biết ngôn ngữ Văn bản dịch có độ thống nhất cao về thuật

ngữ Tiết kiệm thời gian khi tra cứu (từ điển và

thông tin)

Những khía cạnh mà công nghệ có thể hỗ trợ dịch thuật

Dịch hoàn toàn bằng máy tính (machine translation)

Dịch có máy tính hỗ trợ (Computer-aided translation)

Tra cứu:– Tra cứu từ điển– Tra cứu thông tin


Công việc dịch được thực hiện hoàn toàn bằng máy tính

Bản dịch có thể hiểu được trong 1 số trường hợp

Ứng dụng: khi chỉ cần hiểu sơ về nghĩa (draft translation


1 số ứng dụng/phần mềm dịch tự động:– EVtrans *– Google Translate (http://translate.google.com)* – WorldLingo (http://www.worldlingo.com) – Yahoo Babel Fish (http://babelfish.yahoo.com) – SDL FreeTranslation

(http://www.freetranslation.com)

Tổng quan các phần mềm hỗ trợ dịch thuật

Phần mềm hỗ trợ dịch thuật (Computer-assisted translation, computer-aided translation, viết tắt là CAT) là loại hình biên dịch trong đó người biên dịch xử lý văn bản bằng cách dùng 1 phần mềm máy tính được thiết kế để hỗ trợ quá trình dịch.


Đôi khi còn được gọi bằng các tên tiếng Anh khác: machine-assisted/machine-aided translation.


Phân biệt Dịch hoàn toàn bằng máy tính (machine translation – MT) và Dịch có máy tính hỗ trợ (Computer-aided translation - CAT)– Bản chất: Máy tính v.s Biên dịch viên– Độ chính xác và tự nhiên– Lĩnh vực ứng dụng


Hiệu quả CAT mang lại– Tăng năng suất dịch từ 30% trở lên– Độ thống nhất thuật ngữ cao– Tạo từ điển thuật ngữ cá nhân– Hỗ trợ làm việc theo nhóm


Nguyên lý làm việc của CAT– Translation memory– Matching function

*Tham khảo thêm:

http://www.axistranslations.com/translation-article/computer-assisted-translation.html

Một số phần mềm CAT tiêu biểu

Wordfast: Classic version và Professional version

SDL Trados Các phần mềm nguồn mở: OmegaT

* Tham khảo thêm: Comparison of different CAT tools (http://en.wikipedia.org/wiki/Computer-assisted_translation)

Một số phần mềm CAT tiêu biểu - SDL Trados

Phần mềm CAT được sử dụng phổ biến nhất trên thế giới.


Chức năng chính:– Dịch có sự hỗ trợ của máy tính– Lưu trữ và quản lý ngân hàng thuật ngữ

(terminology bank)– Tạo Translation memory từ các văn bản đã được

dịch (alignment)– Tạo từ điển thuật ngữ cá nhân


Điểm mạnh:– Có nhiều chức năng– Hỗ trợ trực tiếp gần như tất cả các định dạng, kể

cả pdf, html, excel– Được hỗ trợ dịch vụ sau mua chu đáo


Điểm yếu:– Giá cao– Tốn nhiều tài nguyên máy tính, cài đặt tốn nhiều

thời gian– Giao diện không thân thiện

Một số phần mềm CAT tiêu biểu – OmegaT

Phần mềm nguồn mở Hoàn toàn miễn phí Hỗ trợ nhiều định dạng

* Tham khảo: OmegaT - Công cụ trợ giúp biên dịch (http://www.muitenviet.net/tintuc/OmegaT---Cong-cu-tro-giup-bien-dich-%28CAT%29.html)

Một số phần mềm CAT tiêu biểu - Wordfast

Một trong 2 phần mềm CAT thương mại nổi tiếng nhất

Hiện được hơn 20,000 biên dịch chuyên nghiệp sử dụng

Trang chủ: www.wordfast.com


Chức năng chính:– Dịch có sự hỗ trợ của máy tính– Lưu trữ và quản lý ngân hàng thuật ngữ

(terminology bank)– Tạo Translation memory từ các văn bản đã được

dịch (alignment)– Tạo từ điển thuật ngữ cá nhân


Điểm mạnh:– Nhiều chức năng– Hỗ trợ đa định dạng– Dễ sử dụng– Giá cả hợp lý– Tốn ít tài nguyên máy tính, cài đặt nhanh– Đặc biệt: bản demo cho phép sử dụng tương

đối thoải mái với các dự án biên dịch vừa và nhỏ


Điểm yếu– Chưa hỗ trợ trực tiếp định dạng pdf

Các ứng dụng khác: Từ điển

Từ điển dùng trực tuyến:– Từ điển chuyên ngành www.tratu.vn (các chuyên

ngành kỹ thuật, y sinh, kinh tế, cơ khí, chứng khoán…)

– Từ điển thuật ngữ đường sắt Anh - Việt - Anh trực tuyến http://www.vr.com.vn/VRDictionary/resulting.asp?textfield1=&RadioGroup2=&RadioGroup1=

Các ứng dụng khác: tra cứu thông tin

Công cụ tìm kiếm Google: www.google.com Từ điển bách khoa mở wikipedia:

www.wikipedia.org

Câu hỏi ôn tập

Công nghệ thông tin có thể mang lại lợi ích như thế nào cho công tác biên dịch?

Phần mềm hỗ trợ dịch thuật (CAT softwares) khác như thế nào với phần mềm dịch thuật tự động (MT softwares)?

Kể tên và đặc điểm cơ bản của 1 số phần mềm CAT phổ biến?

Kể tên 1 số công cụ tra cứu thông tin và từ điển phổ biến nhất?

Thank you

tuần 1: giới thiệu

Documents