Medisch tuchtrecht in vogelvluchtMedisch tuchtrecht in vogelvlucht

Wie mogen klagen?Wie mogen klagen?

• Rechtstreeks belanghebbende. Een naaste Rechtstreeks belanghebbende. Een naaste betrekking of nabestaande (partner, ouders of betrekking of nabestaande (partner, ouders of andere familieleden van de patiënt) andere familieleden van de patiënt)

• Opdrachtgever voor het medisch onderzoekOpdrachtgever voor het medisch onderzoek• Werkgever/bestuur van instellingWerkgever/bestuur van instelling• Inspectie voor de gezondheidszorgInspectie voor de gezondheidszorg

Wie kunnen Wie kunnen niet niet klagenklagen

• Werkgever terzake beoordeling Werkgever terzake beoordeling arbeidsongeschiktheid van werknemer (UWV)arbeidsongeschiktheid van werknemer (UWV)

• Raadsman van patiënt over de bejegening van Raadsman van patiënt over de bejegening van de raadsmande raadsman

• ConsumentenbondConsumentenbond• De naasten van de patiënt terwijl de patiënt zelf De naasten van de patiënt terwijl de patiënt zelf

tevreden istevreden is

over wie kan geklaagd wordenover wie kan geklaagd worden

• Arts Arts • Tandarts Tandarts • Apotheker Apotheker • Gezondheidszorgpsycholoog  Gezondheidszorgpsycholoog  • Psychotherapeut  Psychotherapeut  • Fysiotherapeut Fysiotherapeut • Verloskundige  Verloskundige  • VerpleegkundigeVerpleegkundige

RechtsingangRechtsingang

• De klacht moet schriftelijk ingediend wordenDe klacht moet schriftelijk ingediend worden– Geen bijzondere voorwaardenGeen bijzondere voorwaarden– Geen voorportaal: bijvoorbeeld klachtencommissieGeen voorportaal: bijvoorbeeld klachtencommissie– Geen griffiegeld, geen financieel risico voor de klagerGeen griffiegeld, geen financieel risico voor de klager

Voorbeeld klaagbriefVoorbeeld klaagbrief

Aan de secretaris van het Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg Aan de secretaris van het Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg te te ………………

Naam : Naam : I.K. de KlagerI.K. de Klager    Geboortedatum :  Geboortedatum :  Straat : Straat : Telefoon : Telefoon :

dient een klacht in tegen de dient een klacht in tegen de artsarts Naam en voorletters : Naam en voorletters : dr. dr. Praktijkadres : Praktijkadres : Woonadres (indien bekend) : Woonadres (indien bekend) :

Aan de klacht liggen de volgende feiten ten grondslag: Op 4 oktober 2008 heb Aan de klacht liggen de volgende feiten ten grondslag: Op 4 oktober 2008 heb het spreekuur van dokter …………… bezocht. Ik heb hem verteld dat ik ernstig het spreekuur van dokter …………… bezocht. Ik heb hem verteld dat ik ernstig ziek ben en niet in staat ben om te werken en dat mijn specialist, de cardioloog ziek ben en niet in staat ben om te werken en dat mijn specialist, de cardioloog …… nog onderzoek verricht. De arts heeft mij zonder lichamelijk onderzoek …… nog onderzoek verricht. De arts heeft mij zonder lichamelijk onderzoek gezegd dat ik gewoon kon werken. Hij wilde geen contact opnemen met mijn gezegd dat ik gewoon kon werken. Hij wilde geen contact opnemen met mijn cardioloog toen ik hem dat vroeg. cardioloog toen ik hem dat vroeg.

  

Ik verwijt de aangeklaagde, kort samengevat, dat hij onzorgvuldig medisch Ik verwijt de aangeklaagde, kort samengevat, dat hij onzorgvuldig medisch gehandeld heeft en dat het vertrouwen in bedrijfsartsen in het algemeen, en in gehandeld heeft en dat het vertrouwen in bedrijfsartsen in het algemeen, en in hem in het bijzonder, hierdoor ernstig geschaad is.hem in het bijzonder, hierdoor ernstig geschaad is.

Datum : …. Datum : …. 20082008  Naam : Naam : I.K. de KlagerI.K. de Klager    Handtekening :Handtekening :

ProcedureProcedure

• Beoordeling of de klacht vatbaar is voor Beoordeling of de klacht vatbaar is voor behandelingbehandeling– Bevoegdheid tot klagen, voldoende specifiek, binnen Bevoegdheid tot klagen, voldoende specifiek, binnen

de termijn (10 jaar)?de termijn (10 jaar)?• Vooronderzoek; schriftelijke en mondelingVooronderzoek; schriftelijke en mondeling• Mogelijk: horen van getuigen en deskundigenMogelijk: horen van getuigen en deskundigen• Mogelijk: poging tot minnelijke schikkingMogelijk: poging tot minnelijke schikking• Openbare zitting: ongegrond, gegrond & Openbare zitting: ongegrond, gegrond &

maatregelmaatregel• Hoger beroepHoger beroep

De toetsnorm (abstract)De toetsnorm (abstract)

• Onvoldoende zorg jegens de patiënt of diens Onvoldoende zorg jegens de patiënt of diens naasten (de directe zorg)naasten (de directe zorg)

• Enig ander handelen dat in strijd is met het Enig ander handelen dat in strijd is met het belang van een goede uitoefening van de belang van een goede uitoefening van de individuele gezondheidszorg.individuele gezondheidszorg.

• Schade en causaal verband niet nodig voor Schade en causaal verband niet nodig voor verwijt.verwijt.

Toetsing van de norm Toetsing van de norm

• Verklaringen van partijenVerklaringen van partijen• Bewijs (dossier!!!)Bewijs (dossier!!!)• Wettelijke normenWettelijke normen• JurisprudentieJurisprudentie• Professionele standaardProfessionele standaard• Deskundigenbericht Deskundigenbericht

Voorbeeld:concretisering van een normVoorbeeld:concretisering van een norm

De door de beroepsgroep opgestelde richtlijnen De door de beroepsgroep opgestelde richtlijnen en standaarden, maken deel uit van de medisch en standaarden, maken deel uit van de medisch professionele standaard en lenen zich om die professionele standaard en lenen zich om die reden goed om de ‘open norm’ invulling te reden goed om de ‘open norm’ invulling te geven.geven.

Richtlijnen zijn niet-verbindend en het niet Richtlijnen zijn niet-verbindend en het niet volgen leidt niet zonder meer tot volgen leidt niet zonder meer tot aansprakelijkheid. De arts die op basis van aansprakelijkheid. De arts die op basis van goede argumenten afwijkt, handelt in principe goede argumenten afwijkt, handelt in principe redelijk.redelijk.

Normen in de praktijkNormen in de praktijkcasuscasus

• Klager: conflict met directie, ziekmeldingKlager: conflict met directie, ziekmelding– ‘‘hoort’ dat de ba met anderen over hem spreekt in hoort’ dat de ba met anderen over hem spreekt in

SMT (geheim)SMT (geheim)– onaangekondigd huisbezoek (onprofessioneel, niet de onaangekondigd huisbezoek (onprofessioneel, niet de

taak van BA)taak van BA)– niet onafhankelijk in conflictniet onafhankelijk in conflict

Beoordeling casusBeoordeling casus

• Beroepsgeheim: geen objectieve feiten, alleen Beroepsgeheim: geen objectieve feiten, alleen twee tegengestelde verklaringentwee tegengestelde verklaringen– Schending geheim kan niet vastgesteld wordenSchending geheim kan niet vastgesteld worden

• Spoedcontrole diende geen medisch doel Spoedcontrole diende geen medisch doel ((Standpunt NVAB:Standpunt NVAB: Het (op verzoek van derden) uitvoeren van een VMB, Het (op verzoek van derden) uitvoeren van een VMB, eventueel leidend tot een werkhervattingsadvies, dient te geschieden op eventueel leidend tot een werkhervattingsadvies, dient te geschieden op basis van een arbeidsgezondheidskundige indicatie ….)basis van een arbeidsgezondheidskundige indicatie ….)

• Het getuigde niet van een onafhankelijke Het getuigde niet van een onafhankelijke opstelling om onverwijld een huisbezoek af te opstelling om onverwijld een huisbezoek af te leggen nu er sprake was van een conflict (schijn leggen nu er sprake was van een conflict (schijn van partijdigheid)van partijdigheid)

Maatregelen Maatregelen (2003)(2003)

• WaarschuwingWaarschuwing (88)(88)• BerispingBerisping (26)(26)• GeldboeteGeldboete (2)(2)• Schorsing inschrijving register Schorsing inschrijving register (5)(5)

voor ten hoogste een jaarvoor ten hoogste een jaar• Gedeeltelijke ontzegging van de Gedeeltelijke ontzegging van de (1)(1)

bevoegdheidbevoegdheid• Voorwaardelijke schorsingVoorwaardelijke schorsing (3)(3)• Doorhaling van de inschrijvingDoorhaling van de inschrijving (2)(2)

(Geen) maatregel(Geen) maatregel

• Gegrondverklaring van de klacht, zonder Gegrondverklaring van de klacht, zonder oplegging van een maatregeloplegging van een maatregel

Hoger beroep klagerHoger beroep klager

• Als de klacht is afgewezen of niet in behandeling Als de klacht is afgewezen of niet in behandeling is genomenis genomen

• Niet als de klacht als gegrond is beoordeeld en Niet als de klacht als gegrond is beoordeeld en de opgelegde maatregel te licht gevonden wordt de opgelegde maatregel te licht gevonden wordt

TuchtklachtenTuchtklachten

Frans WesterbosFrans Westerbos

Hoe vaak wordt een klacht ingediend?Hoe vaak wordt een klacht ingediend?

• Alle artsen 2006: 132Alle artsen 2006: 1321818• Bedrijfsartsen 1998-2001: gemiddeld 15Bedrijfsartsen 1998-2001: gemiddeld 15• Bedrijfsartsen 2006: 21Bedrijfsartsen 2006: 21• Bedrijfsartsen 2007: 51!Bedrijfsartsen 2007: 51!

• De kans op een klachtDe kans op een klacht– ‘‘alle artsen’: 1,6 tot 2% per jaaralle artsen’: 1,6 tot 2% per jaar– bedrijfsartsen: van 0,7 bedrijfsartsen: van 0,7 2% (?) 2% (?)– chirurg: +/- 4,3%chirurg: +/- 4,3%

Waarom een klacht?Waarom een klacht?

• Volgens patiënten*:Volgens patiënten*:– Het mag niet nog een keer gebeuren (94%)Het mag niet nog een keer gebeuren (94%)– Uiten van onvrede (88%)Uiten van onvrede (88%)– Confronteren van arts met diens fouten (77%)Confronteren van arts met diens fouten (77%)– Vinden van een oplossing (51%)Vinden van een oplossing (51%)

• Volgens onderzoekers**:Volgens onderzoekers**:– Onvrede over de communicatie Onvrede over de communicatie

* Evaluatie wet BIG* Evaluatie wet BIG** Div. onderzoekers: recent Tamblyn, 2007** Div. onderzoekers: recent Tamblyn, 2007

Ter illustratieTer illustratie

• Communicatietoets bij Canadese artsen i.o.Communicatietoets bij Canadese artsen i.o.– Hoe sterker de communicatietoets in negatieve zin Hoe sterker de communicatietoets in negatieve zin

afwijkt, hoe groter de kans in de toekomst een klacht afwijkt, hoe groter de kans in de toekomst een klacht te krijgente krijgen

• Analyse individuele communicatiepatroonAnalyse individuele communicatiepatroon– Positief: vertel wat de patiënt kan verwachten, hoe het Positief: vertel wat de patiënt kan verwachten, hoe het

gesprek zal gaan verlopen, gebruik (enige) humor, gesprek zal gaan verlopen, gebruik (enige) humor, nodig patiënten uit hun mening te geven, controleer of nodig patiënten uit hun mening te geven, controleer of het begrepen is, gebruik hiervoor gemiddeld 3,3 min het begrepen is, gebruik hiervoor gemiddeld 3,3 min extra tijdextra tijd

– Negatief:dominante toon, minder expressie van zorgNegatief:dominante toon, minder expressie van zorg

Waarover wordt geklaagd (30 casus)Waarover wordt geklaagd (30 casus) Vaak niet duidelijk, alles door elkaar! Soms Vaak niet duidelijk, alles door elkaar! Soms

wel meer dan 10 klachten. wel meer dan 10 klachten. Op hoofdlijnen:Op hoofdlijnen:

• Onvoldoende onafhankelijkheidOnvoldoende onafhankelijkheid• voorbeeld: niet meedelen van gebruik van informatie voorbeeld: niet meedelen van gebruik van informatie

door de werkgeverdoor de werkgever• onaangekondigd huisbezoek bij arbeidsconflictonaangekondigd huisbezoek bij arbeidsconflict

• Schendig beroepsgeheimSchendig beroepsgeheim• Wel schending: adviseren achter de rug om van de Wel schending: adviseren achter de rug om van de

werknemerwerknemer• Geen schending: meedelen aan wg. van forse Geen schending: meedelen aan wg. van forse

aanvaring in spreekkamer met de werknemeraanvaring in spreekkamer met de werknemer

• Onvoldoende zorg en onzorgvuldig handelenOnvoldoende zorg en onzorgvuldig handelen– Niet: verantwoordelijk voor het opvolgen van zijn Niet: verantwoordelijk voor het opvolgen van zijn

reïntegratie-advies door wg. (o.a. conflicten)reïntegratie-advies door wg. (o.a. conflicten)– Wel: goed op de hoogte en deskundig zijn op het Wel: goed op de hoogte en deskundig zijn op het

gebied waarover geadviseerd wordt (bijvoorbeeld…)gebied waarover geadviseerd wordt (bijvoorbeeld…)– Wel: ‘achterover hangen’ als een casemanager een Wel: ‘achterover hangen’ als een casemanager een

foute regie voert (recent Zwolle)foute regie voert (recent Zwolle)• Onheuse bejegeningOnheuse bejegening

– Zelden gegrondverklaring: “het is wel aannemelijk dat Zelden gegrondverklaring: “het is wel aannemelijk dat er een communicatiestoornis was, niet dat de b.a. de er een communicatiestoornis was, niet dat de b.a. de belangen onvoldoende behartigd heeft, niet vast te belangen onvoldoende behartigd heeft, niet vast te stellen is aan wie de communicatiestoornis te wijten is stellen is aan wie de communicatiestoornis te wijten is geweest”geweest”

De beoordeling door het TCDe beoordeling door het TC

• Niet: óf het beter had gekund, maarNiet: óf het beter had gekund, maar• Wel: redelijk bekwame beroepsuitoefening, Wel: redelijk bekwame beroepsuitoefening,

rekening houdende met de stand der rekening houdende met de stand der wetenschap én met hetgeen de beroepsgroep wetenschap én met hetgeen de beroepsgroep als norm of standaard heeft aanvaardals norm of standaard heeft aanvaard– Voorbeelden: …………………..Voorbeelden: …………………..– De rechter zoekt naar aanknopingspunten en hecht De rechter zoekt naar aanknopingspunten en hecht

daarbij bijzonder veel belang aan een zorgvuldig daarbij bijzonder veel belang aan een zorgvuldig bijgehouden dossier ! (het kan niet genoeg gezegd bijgehouden dossier ! (het kan niet genoeg gezegd worden, de TR moet zich ergens aan vasthouden)worden, de TR moet zich ergens aan vasthouden)

De gevolgen van een klachtDe gevolgen van een klacht(voor de arts)(voor de arts)

• Amerika (bij aansprakelijkheidsclaim)Amerika (bij aansprakelijkheidsclaim)– Angst, terugtrekgedrag, depressieve gevoelens, Angst, terugtrekgedrag, depressieve gevoelens,

verstoring zelfvertrouwen, boosheid, schuldgevoel, verstoring zelfvertrouwen, boosheid, schuldgevoel, schaamte en negatieve toekomstverwachting komen schaamte en negatieve toekomstverwachting komen veel voor veel voor

na 2 jaar nog psychische stress. na 2 jaar nog psychische stress.

• Verschil tussen aansprakelijkheidsclaim VS en Verschil tussen aansprakelijkheidsclaim VS en tuchtklacht in Nederlandtuchtklacht in Nederland

Nieuw Zeeland*Nieuw Zeeland*(vergelijkbare situatie met Nederland)(vergelijkbare situatie met Nederland)

• Kans op klacht: 6 %. Gegrondverklaring: 16,5% Kans op klacht: 6 %. Gegrondverklaring: 16,5% ( relatief: idem Nederland, absoluut: 4x Nederland!)( relatief: idem Nederland, absoluut: 4x Nederland!)

• Psychische gevolgen eerste 6 weken:Psychische gevolgen eerste 6 weken:– boosheid (72%)boosheid (72%)– depressieve gevoelens (65%)depressieve gevoelens (65%)– schuld- en schaamtegevoel (30%)schuld- en schaamtegevoel (30%)– minder plezier in het werk (40%)minder plezier in het werk (40%)– minder vertrouwen in patiënten (38%)minder vertrouwen in patiënten (38%)– ““de klacht is geen goede zaak” (86%)de klacht is geen goede zaak” (86%) * [Cunningham 2000, 2001 en 2004]* [Cunningham 2000, 2001 en 2004]

gevolgen op lange termijngevolgen op lange termijn

– blijvende boosheid (36%)blijvende boosheid (36%)– depressieve gevoelens (10%)depressieve gevoelens (10%)– wil stoppen met praktijk (9%)wil stoppen met praktijk (9%)– de klacht was (ook achteraf gezien) geen goede zaak de klacht was (ook achteraf gezien) geen goede zaak

(73%)(73%)

De bedrijfsarts en de tuchtklachtDe bedrijfsarts en de tuchtklacht

Bescheiden eigen onderzoek jaar de gevolgen Bescheiden eigen onderzoek jaar de gevolgen van een tuchtklacht voor de individuele arts.van een tuchtklacht voor de individuele arts.

Semi-gestructureerd interview: 25 BA en 1 BVKSemi-gestructureerd interview: 25 BA en 1 BVK– emotionele gevolgen van de klacht, kort en langemotionele gevolgen van de klacht, kort en lang– gevolgen voor de relatie met cliënt(en)gevolgen voor de relatie met cliënt(en)– gevolgen voor de relatie met de eigen gevolgen voor de relatie met de eigen

werkgever/leidinggevendewerkgever/leidinggevende– gevolgen voor de relatie met de klantgevolgen voor de relatie met de klant– omgang met collega’s omgang met collega’s – praktische aanpakpraktische aanpak– praktische gevolgen voor het werkpraktische gevolgen voor het werk

Hoe en wanneer komt de klacht ‘binnen’ Hoe en wanneer komt de klacht ‘binnen’ N=26 ?N=26 ?

• In 16 van de gevallen volkomen onverwacht*In 16 van de gevallen volkomen onverwacht*• bij 3 expliciet aangekondigd,bij 3 expliciet aangekondigd,• In 7 gevallen had de arts een klacht verwacht, al In 7 gevallen had de arts een klacht verwacht, al

of niet impliciet aangekondigdof niet impliciet aangekondigd

• In 1 geval twee jaar na een (eenmalig) consultIn 1 geval twee jaar na een (eenmalig) consult• 7 keer langer dan een jaar ná het consult7 keer langer dan een jaar ná het consult• De rest(18): enkele maanden tot een half jaarDe rest(18): enkele maanden tot een half jaar

(‘alsof je een klap in je gezicht krijgt’ ‘Alsof de grond (‘alsof je een klap in je gezicht krijgt’ ‘Alsof de grond onder je voeten wegzakt, ik had me uitgesloofd en mijn onder je voeten wegzakt, ik had me uitgesloofd en mijn nek uitgestoken’)nek uitgestoken’)

De emotionele gevolgenDe emotionele gevolgen• 14: zwaar tot zeer zwaar*14: zwaar tot zeer zwaar*• 5: negatieve emotionele reactie, maar geen 5: negatieve emotionele reactie, maar geen

‘ontregeling’ ‘ontregeling’• 6: geen emotionele problemen6: geen emotionele problemen

‘‘Volgens de advocaat van de klager was ik de slechtste Volgens de advocaat van de klager was ik de slechtste dokter die er rond liep, het was beledigend en ik ging dokter die er rond liep, het was beledigend en ik ging twijfelen of ik wel kon rekenen op de loyaliteit van mijn twijfelen of ik wel kon rekenen op de loyaliteit van mijn collega’s.’ collega’s.’ ‘‘Ik ging zo erg aan mezelf twijfelen dat ik alles minutieus Ik ging zo erg aan mezelf twijfelen dat ik alles minutieus ging opschrijven om mijn angst in toom te houden.’ging opschrijven om mijn angst in toom te houden.’‘‘Het is zo zwaar omdat je er van overtuigd bent dat je Het is zo zwaar omdat je er van overtuigd bent dat je iemand door dik en dun gesteund hebt en dan verraden iemand door dik en dun gesteund hebt en dan verraden wordt.’wordt.’

‘‘het is nu 8 jaar geleden en ik kan mij nog boos maken, ik het is nu 8 jaar geleden en ik kan mij nog boos maken, ik voel me nog steeds aangetast in mijn integriteit’voel me nog steeds aangetast in mijn integriteit’

‘‘ik ben achterdochtiger en afstandelijker geworden’ik ben achterdochtiger en afstandelijker geworden’

‘‘het vervelende is dat je je kwetsbaar voelt, maar ik was er het vervelende is dat je je kwetsbaar voelt, maar ik was er van overtuigd dat mij niet verweten kon worden’van overtuigd dat mij niet verweten kon worden’

‘‘het houdt je wel bezig, maar ik kon gewoon mijn werk het houdt je wel bezig, maar ik kon gewoon mijn werk doen’doen’

““ik voel mij sterk, ik heb moreel niets fout gedaan, daar ik voel mij sterk, ik heb moreel niets fout gedaan, daar twijfel ik niet aan’twijfel ik niet aan’

De relatie met de eigen werkgeverDe relatie met de eigen werkgever

• De meeste artsen (17) die in dienstverband (24) De meeste artsen (17) die in dienstverband (24) werkzaam zijn, bespreken de klacht met hun werkzaam zijn, bespreken de klacht met hun werkgeverwerkgever– 14 hebben (veel en/of voldoende) steun van de eigen 14 hebben (veel en/of voldoende) steun van de eigen

wg. ervaren (morele steun, advocaat, interne wg. ervaren (morele steun, advocaat, interne begeleiding e.a.)begeleiding e.a.)

– 3 hebben een negatieve ervaring met de eigen wg.3 hebben een negatieve ervaring met de eigen wg.‘‘Nog voor er sprake was van een formele tuchtklacht werd ik Nog voor er sprake was van een formele tuchtklacht werd ik ‘schuldig’ bevonden. Pas na het nodige gedoe werden de ‘schuldig’ bevonden. Pas na het nodige gedoe werden de kosten van een advocaat vergoed op voorwaarde dat er kosten van een advocaat vergoed op voorwaarde dat er vrijspraak zou volgen’vrijspraak zou volgen’‘‘Ik heb mij door mijn manager in de steek gelaten gevoeld, Ik heb mij door mijn manager in de steek gelaten gevoeld, toe hij mij later ook niet steunde heb ik ontslag genomen’toe hij mij later ook niet steunde heb ik ontslag genomen’

De relatie met de klantDe relatie met de klant

• 19 bedrijfsartsen hebben de klant (wg. van de 19 bedrijfsartsen hebben de klant (wg. van de klager) geïnformeerd over de klachtklager) geïnformeerd over de klacht

• 9 van hen kregen morele en emotionele steun 9 van hen kregen morele en emotionele steun van de klantvan de klant

‘‘De werkgever schaamde zich dood voor wat zijn De werkgever schaamde zich dood voor wat zijn werknemer gedaan had.’werknemer gedaan had.’‘‘Er speelde veel meer en het was de druppel die de Er speelde veel meer en het was de druppel die de emmer deed overlopen, de werkgever heeft een emmer deed overlopen, de werkgever heeft een ontbinding gevraagd en ook gekregen.’ontbinding gevraagd en ook gekregen.’‘‘Ik kreeg alle steun, de klacht paste helemaal in het Ik kreeg alle steun, de klacht paste helemaal in het profiel dat ze van de wn. hadden.’profiel dat ze van de wn. hadden.’

• In 5 gevallen heeft de tuchtklacht negatieve In 5 gevallen heeft de tuchtklacht negatieve gevolgen gehad voor de relatie met de klantgevolgen gehad voor de relatie met de klant

‘‘Ik voelde mij niet meer veilig bij deze klant, ik werd Ik voelde mij niet meer veilig bij deze klant, ik werd meegezogen in een arbeidsconflict waar ik buiten meegezogen in een arbeidsconflict waar ik buiten wilde blijven.’wilde blijven.’‘‘Er was een conflict tussen wg. en wn., de vragen van Er was een conflict tussen wg. en wn., de vragen van de werkgever hierover waren onredelijk, ze hebben de werkgever hierover waren onredelijk, ze hebben daarna mijn advies verdraaid weergegeven.daarna mijn advies verdraaid weergegeven.‘‘Ze hebben het aangegrepen om het contract te Ze hebben het aangegrepen om het contract te beëindigen.’beëindigen.’

Relatie met collega’sRelatie met collega’s• De meeste artsen vertellen hun collega’s dat zij De meeste artsen vertellen hun collega’s dat zij

een klacht hebben gekregen een klacht hebben gekregen op 2 na steun op 2 na steun ervarenervaren

‘‘Ze namen het voor kennisgeving aan, er werd niet meer Ze namen het voor kennisgeving aan, er werd niet meer over gesproken, ik voelde mij er zo alleen voor staan.’over gesproken, ik voelde mij er zo alleen voor staan.’

• 12 keer besproken in ICT12 keer besproken in ICT‘‘Je moet er niet alleen mee blijven lopen, alle reacties Je moet er niet alleen mee blijven lopen, alle reacties waren positief.’waren positief.’‘‘Je probeert met z’n allen te achterhalen wat er fout is Je probeert met z’n allen te achterhalen wat er fout is gegaan. Het ordent je gedachten.’gegaan. Het ordent je gedachten.’‘‘Mijn collega’s waren behoorlijk kritisch, maar steunden Mijn collega’s waren behoorlijk kritisch, maar steunden mij wel’mij wel’Iedereen wilde er van leren.’Iedereen wilde er van leren.’

De aanpak en de procedure IDe aanpak en de procedure I

• 18 (n=25) tuchtprocedure: (zeer) tijdrovend18 (n=25) tuchtprocedure: (zeer) tijdrovend• 5 ‘Valt wel mee’5 ‘Valt wel mee’

Niet alleen de tijd die je er feitelijk aan kwijt bent, Niet alleen de tijd die je er feitelijk aan kwijt bent, maar vooral dat het allemaal zo lang duurt.’maar vooral dat het allemaal zo lang duurt.’‘‘Ik denk dat ik 25 uur heb zitten schrijven en overleg Ik denk dat ik 25 uur heb zitten schrijven en overleg heb gehad met Jan en alleman.’heb gehad met Jan en alleman.’

Maar ook: Maar ook: ‘Ik heb alleen maar mijn eigen ‘Ik heb alleen maar mijn eigen overwegingen op papier gezet en mijn gemachtigde overwegingen op papier gezet en mijn gemachtigde heeft daarna de rest verzorg.’heeft daarna de rest verzorg.’

Aanpak en procedure IIAanpak en procedure II

• 21 (n=24) hebben professionele ondersteuning 21 (n=24) hebben professionele ondersteuning gezocht of aangeboden gekregen !gezocht of aangeboden gekregen !– Verzamelen van feiten, kopiëren stukken en schrijven Verzamelen van feiten, kopiëren stukken en schrijven

van conceptverweer door artsvan conceptverweer door arts– Bespreken van concept met deskundigeBespreken van concept met deskundige– Tweede lezing en afronding van verweer door Tweede lezing en afronding van verweer door

deskundigedeskundige– Gezamenlijk naar de zittingGezamenlijk naar de zitting– Bij alle artsen waren tevreden over de ondersteuningBij alle artsen waren tevreden over de ondersteuning

• 3 geen ondersteuning gevraagd of gekregen3 geen ondersteuning gevraagd of gekregen

Aanpak en procedure IIIAanpak en procedure III

• De persoonlijke ervaringen van de zittingen zijn De persoonlijke ervaringen van de zittingen zijn zeer verschillend (opvallend vaak niet positief)zeer verschillend (opvallend vaak niet positief)

‘‘Ik ben boos op het RT. Vanaf het begin zat ik in het Ik ben boos op het RT. Vanaf het begin zat ik in het beklaagdenbankje en ik werd beoordeeld door beklaagdenbankje en ik werd beoordeeld door mensen die niets van mijn werk begrepen. Bij het mensen die niets van mijn werk begrepen. Bij het CTG was men wel vriendelijker en werd ik normaal CTG was men wel vriendelijker en werd ik normaal behandeld.’behandeld.’ ‘‘Vóór de zitting zag ik er erg tegen op, maar ik kon Vóór de zitting zag ik er erg tegen op, maar ik kon mijn eigen verklaring goed afleggen en achteraf viel mijn eigen verklaring goed afleggen en achteraf viel het mee.’het mee.’‘‘Al tijdens de zitting werden conclusies getrokken Al tijdens de zitting werden conclusies getrokken ….mijn gemachtigde moest zijn mond houden.’….mijn gemachtigde moest zijn mond houden.’

Bijzondere kenmerken van de klachtBijzondere kenmerken van de klacht(in de ogen van de aangeklaagde)(in de ogen van de aangeklaagde)

• 11 (n=26): conflict tussen werkgever en 11 (n=26): conflict tussen werkgever en werknemer heeft een belangrijke rol gespeeldwerknemer heeft een belangrijke rol gespeeld

• 4 : ‘psychische stoornis’ van de klager4 : ‘psychische stoornis’ van de klager• 4 : klager is een ‘beroepsquerulant’4 : klager is een ‘beroepsquerulant’

‘‘Er was sprake van een conflict. Ik adviseerde time-out (cf. Stecr), Er was sprake van een conflict. Ik adviseerde time-out (cf. Stecr), waar hij mee akkoord ging. Later werd mij verweten dat ik niet over waar hij mee akkoord ging. Later werd mij verweten dat ik niet over zijn medische klachten gesproken had, maar dat was gelogen’.zijn medische klachten gesproken had, maar dat was gelogen’.

‘‘Ik zag het geleidelijk gebeuren. Er was een escalerend conflict Ik zag het geleidelijk gebeuren. Er was een escalerend conflict tijdens de reïntegratie. De werkgever en de werknemer schroefden tijdens de reïntegratie. De werkgever en de werknemer schroefden allebei hun eisen over mijn adviezen en mijn loyaliteit steeds verder allebei hun eisen over mijn adviezen en mijn loyaliteit steeds verder op.’op.’

‘‘Er was een conflict. Toen ik betrokkene op verzoek van de Er was een conflict. Toen ik betrokkene op verzoek van de werkgever uitnodigde voor het spreekuur was hij daar verbolgen over. werkgever uitnodigde voor het spreekuur was hij daar verbolgen over. Later werd ik beschuldigd dat ik partijdig was en dat ik mijn medisch Later werd ik beschuldigd dat ik partijdig was en dat ik mijn medisch geheim geschonden had.’geheim geschonden had.’

‘‘Hij vertelde zelf dat hij niet ziek was, maar dat er een probleem was Hij vertelde zelf dat hij niet ziek was, maar dat er een probleem was tussen hem en de werkgever. Ik paste de Stecr-werkwijzer toe en tussen hem en de werkgever. Ik paste de Stecr-werkwijzer toe en adviseerde hem dat hij in gesprek met zijn werkgever moest gaan. adviseerde hem dat hij in gesprek met zijn werkgever moest gaan. Toen hij dat weigerde kon ik dat niet honoreren. Daarna heeft om zijn Toen hij dat weigerde kon ik dat niet honoreren. Daarna heeft om zijn zaak sterker te maken een second-opinion gevraagd en een klacht zaak sterker te maken een second-opinion gevraagd en een klacht ingediend.’ingediend.’

De gevolgen voor het werk en de kwaliteitDe gevolgen voor het werk en de kwaliteit• In 20 (n=24) heeft de klacht gevolgen gehad In 20 (n=24) heeft de klacht gevolgen gehad

voor het werkvoor het werk– In de meeste gevallen zorgvuldiger bijhouden dossierIn de meeste gevallen zorgvuldiger bijhouden dossier– Terughoudender met verstrekken van vertrouwelijke Terughoudender met verstrekken van vertrouwelijke

gegevens als er een arbeidsconflict isgegevens als er een arbeidsconflict is– Maar, géén medisch inhoudelijke verandering van Maar, géén medisch inhoudelijke verandering van

werkwijzewerkwijze

• De aanpassingen worden i.h.a. niet als De aanpassingen worden i.h.a. niet als negatief ervaren!negatief ervaren!

• 7 (n=16): procedure heeft positief effect 7 (n=16): procedure heeft positief effect op de kwaliteitop de kwaliteit

• 6: Geen, of negatief effect6: Geen, of negatief effect

‘‘Ik schrijf alleen nog maar feiten op en geen eigen Ik schrijf alleen nog maar feiten op en geen eigen gevoelens meer. Mijn conclusie motiveer ik op grond gevoelens meer. Mijn conclusie motiveer ik op grond van de opgeschreven feiten.van de opgeschreven feiten.

‘‘Ik leg nog beter uit wat mijn rol is en wat ze van me Ik leg nog beter uit wat mijn rol is en wat ze van me kunnen verwachten.’kunnen verwachten.’

‘‘Je krijgt een spiegel voorgehouden en dat vind ik Je krijgt een spiegel voorgehouden en dat vind ik toch positief’toch positief’

‘‘Door de procedure ben ik mij bewuster geworden Door de procedure ben ik mij bewuster geworden van mijn rol en positie.’van mijn rol en positie.’

‘‘Ja, ik ben zorgvuldiger gaan werken, je verslapt toch Ja, ik ben zorgvuldiger gaan werken, je verslapt toch in de loop van de jaren.’’in de loop van de jaren.’’

‘‘Nee, door de procedure ben ik achterdochtiger Nee, door de procedure ben ik achterdochtiger geworden en wie schiet daar nu mee op?’geworden en wie schiet daar nu mee op?’

Collegiale adviezenCollegiale adviezen• Hou je dossier goed bij en houdt het feitelijkHou je dossier goed bij en houdt het feitelijk• Bewaak het medisch geheimBewaak het medisch geheim• Bewaak je onafhankelijkheidBewaak je onafhankelijkheid• Zoek professionele hulpZoek professionele hulp• Blijf niet alleen met je problemen rondlopen, praat er Blijf niet alleen met je problemen rondlopen, praat er

over met je collega’s en breng het (zo mogelijk) in, in over met je collega’s en breng het (zo mogelijk) in, in een ICTeen ICT

• Schrijf niet impulsief een verweer, laat het concept liggen Schrijf niet impulsief een verweer, laat het concept liggen en kijk er later nog een keer naaren kijk er later nog een keer naar

• Geef fouten toeGeef fouten toe• Maak je niet te drukMaak je niet te druk• Strijk niet in tegen de haren van het TCStrijk niet in tegen de haren van het TC

““Zwolle”Zwolle”De klachtDe klacht

1.1. De BA is slecht bereikbaar (drie maanden)De BA is slecht bereikbaar (drie maanden)2.2. Documenten naar UWV verstuurd door Documenten naar UWV verstuurd door

casemanager, waar BA voor verantwoordelijk casemanager, waar BA voor verantwoordelijk was, maar die zij niet kendewas, maar die zij niet kende

3.3. Er heeft geen medisch onderzoek plaats Er heeft geen medisch onderzoek plaats gevondengevonden

4.4. Geen medisch informatie ingewonnen bij Geen medisch informatie ingewonnen bij specialistspecialist

5.5. Termijnen WVP niet nagekomenTermijnen WVP niet nagekomen

Welke norm(en)?Welke norm(en)?

De uitspraakDe uitspraak• Niet onafhankelijkNiet onafhankelijk: Uit de : Uit de stukken stukken (b.v. dossier, (b.v. dossier,

maar ook contract) en maar ook contract) en het verhandelde ter zittinghet verhandelde ter zitting (verklaringen) is gebleken: …. Dat verweerster (verklaringen) is gebleken: …. Dat verweerster in zekere mate afhankelijk was van de in zekere mate afhankelijk was van de casemanager en zich in een casemanager en zich in een afhankelijke positie afhankelijke positie heeft laten plaatsenheeft laten plaatsen. Dit ontslaat verweerster . Dit ontslaat verweerster niet van de verplichting verantwoorde zorg als niet van de verplichting verantwoorde zorg als bedrijfsarts ter betrachten.bedrijfsarts ter betrachten.

• OnzorgvuldigOnzorgvuldig: het betrof een complexe : het betrof een complexe zaak, na het deskundigenoordeel heeft zij zaak, na het deskundigenoordeel heeft zij de werkneemster niet opnieuw gezien, de werkneemster niet opnieuw gezien, omdat de zaak niet opnieuw aan haar was omdat de zaak niet opnieuw aan haar was voorgelegd. De bedrijfsarts was zèlf voorgelegd. De bedrijfsarts was zèlf verantwoordelijk voor een verantwoorde verantwoordelijk voor een verantwoorde zorg.zorg.

Klachten 3 & 4Klachten 3 & 4• Op basis van het dossier blijkt dat de medicatie Op basis van het dossier blijkt dat de medicatie

is aangepast en dat de cardioloog verder is aangepast en dat de cardioloog verder onderzoek doetonderzoek doet– Het college is van mening dat de BA op dat moment Het college is van mening dat de BA op dat moment

onvoldoende informatie had om tot een verantwoorde onvoldoende informatie had om tot een verantwoorde diagnose te komen en daarmee tot een goed diagnose te komen en daarmee tot een goed gemotiveerd advies. gemotiveerd advies. Het is in deze omstandighedenHet is in deze omstandigheden onzorgvuldigonzorgvuldig om geen lichamelijk onderzoek te om geen lichamelijk onderzoek te verrichten en om de cardioloog niet te consulteren.verrichten en om de cardioloog niet te consulteren.

– Het is niet aan de behandelend arts (cardioloog) om Het is niet aan de behandelend arts (cardioloog) om hierover contact op te nemen, maar andersom. (Zelf hierover contact op te nemen, maar andersom. (Zelf verantwoordelijk voor verantwoorde zorg)verantwoordelijk voor verantwoorde zorg)

Klacht 5Klacht 5

• De De wettelijke termijnenwettelijke termijnen van de Wvp zijn niet in van de Wvp zijn niet in acht genomen. Dit is tuchtrechtelijk verwijtbaar.acht genomen. Dit is tuchtrechtelijk verwijtbaar.

• Inhoudelijk is de BA ook Inhoudelijk is de BA ook niet zorgvuldigniet zorgvuldig geweest geweest bij het opstellen van de probleemanalysebij het opstellen van de probleemanalyse– De werkneemster werd op 12 juli voor het laatst De werkneemster werd op 12 juli voor het laatst

gezien, het plan van aanpak en de probleemanalyse gezien, het plan van aanpak en de probleemanalyse dateren van november. Mede gelet op de complexe dateren van november. Mede gelet op de complexe problematiek had verweerster de werkneemster problematiek had verweerster de werkneemster voorafgaand aan het opstellen van de voorafgaand aan het opstellen van de probleemanalyse opnieuw moeten uitnodigen.probleemanalyse opnieuw moeten uitnodigen.

ConclusieConclusie

• De bedrijfsarts is verantwoordelijk voor het De bedrijfsarts is verantwoordelijk voor het geheel van de verzuimbegeleiding.geheel van de verzuimbegeleiding.

• Dat geldt in ieder geval vanaf het moment dat de Dat geldt in ieder geval vanaf het moment dat de bedrijfsarts van het ziekteverzuim kennis draagt bedrijfsarts van het ziekteverzuim kennis draagt en bij de verzuimbegeleding is betrokken, ook en bij de verzuimbegeleding is betrokken, ook als dit indirect isals dit indirect is