’N‹N KATKILARIYLA... 19

Kurflunkalem“TÜRK‹YE’N‹N E⁄‹T‹M PLATFORMU”

23 MAYIS 2010 PAZAR

HATIRINIZ OLSUNPayla�mak istediklerinizi

bize yaz�n. ‘Hat�rl� Tahta’da hat�r�n�z olsun.

kursunkalem@tg.com.tr

Sorular�n�z için: kursunkalem@tg.com.tr

HATI LI TAHTAMEHMET AL‹ DO⁄AN

R

Bilgi: “Araflt›ra-rak ve duyular›kullanarak eldeedilen gerçek.”

Ekşimsi sözlük:

∂ O gün derse geç kalm›flt›. ‹lk

ders matematikti. Hocay› ve arka-

dafllar›n› rahats›z etmemek için

kantinde oturmufl, dersin bitmesini

beklemiflti. Bir sonraki ders için

s›n›fa girdi€inde tahtada, sonunda

soru iflareti bulunan iki ifllem gördü.

Kalemini, defterini ç›kar›p hemen

not etti kimsecikler tahtay› silme-

den. Di€er dersler bitmifl, eve

dönmüfltü. Defterinde çözülecek

iki tane soru vard›. Defterini açt›;

ama sorular baya€› zor görünüyor-

du. S›n›fta durumu da fena say›l-

mazd› hani. U€raflt› durdu sorular›

çözmek için. Hoca bazen böyle ev

ödevi verir ve ödevin yap›l›p ya-

p›lmad›€›n› da kontrol etmezdi.

Ancak yapanlar mutlaka bunun

karfl›l›€›n› en az›ndan bir iltifatla

al›rlard›. Bazen nota da etki ederdi

bu durum. Ertesi gün uzun u€rafl-

lardan sonra çözdü€ü sorular› koy-

du hocan›n masas›n›n üzerine. Biraz

da zor olmufltu hani. Hocan›n yü-

zünde de€ifliklikler oluyordu ifllemi

kontrol ederken. “Nas›l buldun bu

sonucu?” dedi hoca heyecanla. “Bu

soru 150 y›ld›r çözülemiyordu. Ben

dün tahtaya matemati€in problem-

lerini anlat›rken yazm›flt›m bu so-

rular›. Kendim çözmeyi deneme-

di€im gibi bizim gibi normal (!) ‹n-

sanlar›n da denemeyece€ini dü-

flünüyordum. Enteresan!” fiafl›rarak

cevap verdi hocaya: “Dün derse

geç kalm›flt›m. Tahtada soruyu gö-

rünce di€er ödevler gibi zannettim

ve biraz da zorlanarak akflam evde

soruyu çözdüm.” Hoca s›n›fa döndü:

“‹flte arkadafllar, 150 y›ll›k soru de-

di€imiz, asl›nda 150 y›ll›k ön yarg›

imifl. Ah! Biz de ön yarg›lar›m›zdan

kurtulabilsek...”

BAKI� AÇISI:

E⁄‹T‹M ÖN YARGILARI B‹T‹R‹R

Ç o�umuz okula giden çocuklar�m�ziçin i�in sadece ö�retim boyutunudü�ünür, onun ba�ar�l� olmas�n�nk�stas�n� da lise ve üniversite s�-

navlar�nda gösterdi�i performans ile de-�erlendirmeye çal���r�z. Çocu�un ki�ili-�inin, karakterinin �ekillendi�i, insanî de-�erlerin temelinin at�ld��� bu kritik dö-nemde tek dü�üncemiz budur. Hâlbukibir kimseye “ba�ar�l�” diyebilmek içinonun hayat�n�n tamam�na bakmak ge-rekti�i akl�m�z�n ucundan bile geçmez.Bir ki�inin ömrünün, ortalama, 70-75sene oldu�unu varsayarsak bu süreninhayat�n tamam�nda çok küçük bir zamandilimine kar��l�k geldi�ini görürüz.

Bir futbol tak�m�na “�ampiyon” diyebilmekiçin tak�m�n final maç�n� oynamas�, bir sinemafilminin “Oscar Ödülü” alabilmesi için filminsonuna kadar çekilmesi, bir roman�n “BestSeller” olmas� için sonuna kadar yaz�lm��olmas� laz�m de�il mi? Yar�m kalm�� hangii�e “ba�ar�l�” denilebilir?

As�l yolculuk, okul hayat� bitip de hayatokuluna ad�m at�ld���nda ba�l�yor. �çindeya�ad���m�z cemiyette ki�ili�imizi k�ymetlik�lan, insanî ili�kilerimizin sa�l�kl� ve olumluyönde devam�n� sa�layacak de�erlereihtiyaç olacak. Hava ve su gibi elzemolan �efkat, tevazu, merhamet, cömertlik,güler yüz, kanaatkâr ve sab�rl� olma, yar-d�mseverlik, ba���lama ve burada tama-m�n� sayamayaca��m�z onlarca insanide�erler... Üstelik her ihtiyaç duydu�u-muzda marketten rahatça al�nabilecek�eyler de de�il bunlar?

Bir insan�n ömrünün sonbahar�nda hasatedebilecek �eylerinin olmas� ne kadargüzel olur de�il mi? Tabii zaman�nda ekil-mi� olmak kayd�yla. Tersini dü�ünürsek,onca e�i, dostu, çocuk ve torunu varkenzenginlikte fakirli�i, kalabal�kta yaln�zl���ya�amak, ya�l�lar yurdunda bir ba��na omutlak sonu beklemek ihtimali de var.

E�itim ve ö�retimi hedefe ula�mak içiniki kanat gibi dü�ünürsek; çocuklar�m�z�sadece ö�retime odakl� olarak de�erlen-dirme yoluna gitti�imiz sürece, bu kanad�nbir tanesi kartal kanad� gibi geli�ip güç-lenecek, di�eri sinek kanad� gibi güdükkalacakt�r. En yal�n örnekle; iyi ö�retimgörmü� iki bilgisayar mühendisinden iyiö�retimin yan� s�ra iyi e�itim de alm��olan� insanl��a faydal� program yazarkendi�eri ihtimaldir ki bu bilgisini “Ba�kalar�n�nbanka hesaplar�n� nas�l bo�alt�r�m?” �ek-linde kullanacakt�r.

Hazret-i Mevlânâ durumu bir cümleyleözetlemi�: “Nice insanlar gördüm üzerindeelbise yok; nice elbiseler gördüm içindeinsan yok!”

Sınav zehirlenmesi

AZM� AKSOY

Etkiliyorum

“Sar› Kalemler”∂ Amerika’da bir flirket kurflun

kalem üretir. Bir süre sonra müfl-

teri flikâyetleri gelmeye bafllar.

Yok, bunun ucu k›r›l›yor, yok bu

iyi yazm›yor gibi. Di€er kalemler-

le ayn› kalitede üretiliyor olmas›-

na ra€men sadece sar› renk ka-

lemlerden flikâyet gelmez. fiirket,

olay› araflt›r›r ve durumun psikolo-

jik oldu€unu fark eder. Ondan

sonra sadece sar› renkte kalem

üretmeye bafllarlar. ‹flte onun için

ABD’deki ve tabii ki filmlerdeki

kalemlerin hâkim rengi sar›d›r.

ÇOCU⁄ABÖYLE

YAPILMAZ

∂ Küçük bir çocuk, okuldan herdönüflünde a€lay›p duruyormufl:

Anneci€im, okulda alay edipduruyorlar benimle koca kafal›diye.

Annesi de:

Sen ald›rma onlara, onlar terbi-yesiz çocuklar; hiç de öyle kocakafal› falan de€ilsin, git bak ay-naya, sen de be€eneceksin ken-

dini. Gel okflayay›m o güzel bafl›-n› can›m yavrum. Bu arada, hadibakkala kadar gidiver de 4 kilopatates al bana; bafll›€›n›n içinekoyar hemen getirirsin eve.

Alan seçerken dikkat!

fiaban Y›lmaz

lan seçimi, lise ö€rencisinin en önemli du-

ra€›d›r. Bu dura€›n adresi, lise birinci s›n›f›n

sonudur. Lise hayat›na baflar›yla devam et-

mek isteyen her ö€renci, bu karar› isabetli

flekilde vermelidir. Peki, do€ru adresi arayan

liselinin yan›nda duranlar nelere dikkat et-

meli, nas›l bir tutum sergilemeli, çocuklar›na

nas›l yard›mc› olmal›d›r?

Baz› sorular sorarak bafllayabiliriz.

“Çocu€um alan seçerken ben ne yapabi-

lirim”, ““Çocu€umun ilgi ve yeteneklerini

nas›l belirlerim?”, “Çocu€uma uygun meslek

gruplar› nelerdir?”, ““Bu süreçte çocu€uma

nas›l destek olabilirim?”

ANNE-BABAYA MESAJLAR

∂ Çocu€unuzu bebekli€inden beri büyü-

ten siz oldu€unuza göre onun neye ilgi duy-

du€unu ve nelere yetene€i oldu€unu da

siz bilirsiniz. Çocuklu€unda hangi oyunlar›

oynamaktan hofllan›rd›? Bu soru bile fikir

vermek için yeterlidir. Çocu€unuzun ders

baflar›s›n›, ilgi ve yeteneklerini, serbest za-

manlarda ne tür etkinliklerde bulundu€unu

gözlemleyin. Bunlarla, seçmeyi düflündü€ü

alan ve meslekler aras›nda ba€lant› kurun.

∂ Gönlümüzde yatan mesle€i çocu€umuza

dikte etmeyelim. Soruldu€unda fikrimizi söy-

leyelim. Yapmak istedi€imiz fley, iyi niyetli

de olsa ergenlik döneminde geri tepebilir.

∂ Çocu€umuzun alanlara kaynakl›k eden

derslerdeki baflar›s› çok önemlidir. Çünkü

bu dersler, seçmeyi düflündü€ü alanda daha

genifl olarak okutulacakt›r. Sene boyunca

okudu€u derslere olan ilgisi, bu derslerden

ald›€› notlarla do€ru orant›l› de€il midir?

∂ Ö€retmenlerin görüfllerinden mutlaka

yararlanal›m. Akademik baflar›y› en objektif

flekilde de€erlendiren ders ö€retmenleridir.

Mutlaka onlar›n görüfllerini alal›m ve öneri-

lerini önemseyelim.

∂ Baz› durumlarda anne-baba olarak ger-

çeklefltiremedi€imiz ideallerimizi çocukla-

r›m›z›n gerçeklefltirmesini isteyebiliriz. “Ben

olamad›m, o olsun” anlay›fl› ile çocuklar›m›z

zorlan›r, bask› alt›nda tutulur. Çocu€umuzun

istek ve idealini bulup onu bu do€rultuda

yönlendirmeyi ilke edinmeliyiz.

∂ Çocu€umuzu kendinden daha baflar›l›

olanlarla (kardeflleri, arkadafllar›, akrabalar›

ve di€erleri) k›yaslamak onu üzer. Bu yak-

lafl›m›n ona hiçbir katk›s› yoktur. Unutmayal›m

ki insanlar yetenekleri yönünden eflit de€ildir.

Nas›l boylar›, kilolar›, saç ve göz renkleri

ayn› de€ilse baflar›lar› da ayn› olmayabilir.

Çocu€umuzun kapasitesini iyi bilip sadece

kendisiyle karfl›laflt›ral›m.

Lise birinci s�n�f sonunda yap�lan alan seçimi, hayati birönem ta��yor. Do�ru alan seçimi çocu�un ileride yapma-s� muhtemel mesle�ini de belirledi�i için; anne-babalar�n

bu konuda baz� noktalara dikkat etmesi gerekiyor.

ATurgut Evrankaya

∂ Çocuklu€umuzun ilk y›llar›ndan itibaren

“Büyünce ne olmak istiyorsun” sorusu devaml›

sorulan sorulardand›r. Genellikle istenen

cevap da bellidir: Doktor, mühendis veya hu-

kukçu. Çocuktan al›nan cevaplar›n pek de

önemsendi€i söylenemez. Aileler, hayat› bo-

yunca bir fleylerin peflinde koflmufl, bunlar›

elde etmifl veya elde edememifl olsun çocuk-

lar›n›n da bu mesleklere sahip olmas›n› arzu

etmektedir. Yap›lan seçimlerde tabii ki ço-

cuklar›n söyledikleri önemli; fakat yeterli de-

€ildir. Ailelere göre çocuklar›n gelecekte

rahat etmeleri veya iyi para kazanmalar› için

ailenin istedi€i meslek seçilmeli. Di€er taraftan

bireylerin kiflilikleri, mesleklerdeki ifl doyumu

ve memnuniyet derecesi önemli de€il. Hat›r-

l›yorum da mesle€imizi seçerken kimse bize:

“Bu mesle€i niçin istiyorsun” diye sormuyor

kendimizce meslekler belirliyorduk.

BAfiKALARININ TELK‹N‹YLE...

ÖSYM’nin k›lavuzuna bakarak ve o zaman

revaçta olan meslek ne ise onu seçiyorduk.

Dershane ve yurt ortam›nda tercih yaparken

arkadafllar›n söyledi€i hâlâ kula€›mda ç›nl›yor:

“fiunu da yazal›m, flunu flu s›raya yazal›m,

bence bu daha iyi olur” diyen bir ses ve en

sonunda da: “Ya sen bir de rehberlik ve psi-

kolojik dan›flmanl›k yazsana, sana en uygun

meslek bu!” diyerek biri içeri giriyor. Hadi

sizi k›rmayal›m diyerek 14. tercihime yaz›yor

ve kazan›yorum. Ne ifl yapaca€›m› ne ailem

ne de ben biliyorum. Üniversiteye bafllad›€›m

gün de s›n›f›n % 85-90’›n›n “baflkas›n›n telkiniyle

geldi€ini” anl›yorum. Tabii bu çok vahim bir

durum. Zorunlu olarak orada bulunan bir sürü

insan ve daha sonra mesle€ini b›rak›p gitmek

zorunda olan bireyler toplulu€u...

Evet, meslek seçmek önemli hem de çok

önemli. Çünkü yetiflkinlikten ölüme kadar

olan süreçte mesle€imizi icra edece€iz.

Bundan dolay› mesle€inizi seçerken bireyler

önce kendilerini iyi tan›yacaklar, aileler

de onlara yard›mc› olmaya çal›flacaklar.

Aileler; kendi yaflamad›klar›n› çocuklar›nda

yaflamak isterlerse o zaman iflini sevmeyen,

huzuru olmayan memnuniyetsiz, baflar›s›z

bireyler yetifltirmeye devam ederiz.

Aileler, çocuklar�n� kendi istediklerimesleklere yönlendiriyor. Oysa, bireyle-rin ki�ilikleri, mesleklerdeki i� doyumuve memnuniyet derecesi çok önemli.

MESLE⁄‹N‹Z‹ BAfiKASI

BEL‹RLEMES‹N

N�HAYET SONUNDA DERS ÇALI�AB�LECEK SESS�Z B�R YER

BULAB�LD�M...