türkİye - tki.gov.tr · pdf fileiv 2016 yılı faaliyet raporu türkiye...

TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU

Hipodrom Cad. No:1206330 Yenimahalle/ANKARA

Tel:(+90) 312 540 10 00Fax:(+90) 312 384 16 35

http://www.tki.gov.tr

FAALİYETRAPORU2016

TÜRKİYE KÖ

MÜ

R İŞLETMELERİ KU

RUM

UFAALİYET RAPO

RU 2016

2016FAALİYET RAPORU

Mayıs 2017


T.C.ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI

Kömür bütün Türkiye’yi ihya edecek bir servettir.

iv Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu2016 Yılı FaaliYet RapoRu

Bir Kürek Kömür, Bir Avuç Alın Teri İle Elde Edilebilir.

v2016 Yılı FaaliYet RapoRuTürkiye Kömür İşletmeleri Kurumu

vi Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu2016 Yılı FaaliYet RapoRu

YERLİ KÖMÜR ÜRETİMİNDE 60.YIL

vii2016 Yılı FaaliYet RapoRuTürkiye Kömür İşletmeleri Kurumu

SAYIN BAKANIMIZDR. BERAT ALBAYRAK

YERALTI KÖMÜR OCAĞINDA

viii Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu2016 Yılı FaaliYet RapoRu

Mustafa AKTAŞYönetim Kurulu Başkanı

Genel Müdür

Artan nüfus ve endüstrileşmeyle birlikte, enerji tüketimlerinin de hızla artması, dünya genelinde enerji kaynaklarına olan ilgiyi her geçen gün daha da artırmaktadır. Gelişen poli-tik ve sosyo ekonomik dengeler hep enerji kaynakları etrafında şekillenmektedir.

2016 yılı verilerine göre dünya genelinde tüketilen enerji kaynaklarında ikinci sırayı en eski ve vazgeçilmez enerji kaynağımız olan kömür almıştır. 2030 yılı ve sonrası projeksiyon-larda da kömürün yerini koruyacağı tüm otoritelerce ifade edilmektedir.

Bilindiği gibi ülkemiz enerji kaynakları yönünden son verilere göre %70’in üzerinde dışa bağımlıdır. Arz güvenliği sorunumuzun aşılması için öncelikle yerli kaynakların tümünün değerlendirilmesi, daha sonra hem ithal enerji kaynaklarının hem de ithal edilen kaynağın getirildiği ülkelerin çeşitlendirilmesi gerekmektedir.

Ülkemiz petrol ve doğalgaz açısından zengin bir potansiyele sahip olmamasına rağmen elektrik üretiminde değerlendirilebilecek yeter miktarda linyit rezervlerine sahiptir. Temiz kömür teknolojilerinden de faydalanarak çevreye rağmen değil, tam aksine çevreyle barışık, doğaya duyarlı akışkan yataklı termik santraller inşa etmeli ve bir an önce enerjide dışa bağımlılığımızı en asgari seviyeye indirmeliyiz.

Bu noktadan hareketle, Bakanlığımızın çalışmaları ve Hükümetimizin planlamaları çer-çevesinde 2023 yılına kadar, tüm yerli kömür potansiyelimizin ekonomimize kazandırılması planlanmış ve elektrik enerjisi üretim kapasitemizin 110.000 MW’a, yerli kömürden elektrik

GENEL MÜDÜR SUNUŞU

ix2016 Yılı FaaliYet RapoRuTürkiye Kömür İşletmeleri Kurumu

üretimi kapasitesinin de en az 30.000 MW’a çıkarılması hedeflenmiştir. Hali hazırda ülke-mizdeki yerli kömür bazlı termik santral kurulu gücü 9869,9 MW civarında olup, toplam kurulu kapasitesinin yaklaşık %12,5’ine tekabül etmektedir. 2023 hedeflerine ulaşabilmek için, mevcut kapasiteye ek olarak, yaklaşık 20.000 MW’ın da üzerinde ek kapasiteye ihtiyaç duyulmaktadır.

Bu ek kapasitenin 7.000-7.500 MW’lık kısmının Kurumumuz kanalıyla sağlanması söz konusudur. Bu doğrultuda, biz de mevcut rezervlerimizden santral kurulum şartıyla değer-lendirilebilecek olan sahalarımızı rödövans usulüyle ihaleye çıkardık ve neredeyse tümünü gerçekleştirdik. Yakın bir zamanda da bazılarının hayata geçtiğine hep birlikte şahit olaca-ğız. Yeni linyit sahalarımızdan olan Alpu ve Trakya Vize’nin de saha etüt çalışmaları bitiril-miş olup, uluslararası standartlardaki QP onaylı Kaynak ve Kapsam Raporu çalışmaları da tamamlanmak üzeredir. 2018’den önce her iki saha da termik santral kurulum şartlı olarak yatırımcılara açılacaktır.

1957 yılında kurulmuş olan Kurumumuz, ülkemizin daha refah ve daha gelişmiş bir seviyeye ulaşması için, 60 yıldır faaliyetlerini sürdürmekte ve hizmetlerini büyük bir ka-rarlılıkla yerine getirmektedir. Arz güvenliği sorununun aşılması, ısınma ve sanayi amaçlı kömürlerin tedariği, yurt içi kömür piyasasının regüle edilmesi ve yerli kömüre dayalı san-tral projelerinin hayata geçirilmesi için, Bakanlığımızın destekleriyle, TKİ olarak üzerimize düşen çalışmaları yaptığımıza inanıyor ve aynı kararlılıkla da yapmaya devam edeceğimizi belirtmek istiyorum.

Bilindiği gibi, kömür ve türevlerinden petrokimya ürünleri, sentetik gaz, etanol, metanol gibi kimyasal ürünlerin yanısıra hümik asit kökenli kozmetik ürünleri elde etmek mümkün-dür. TKİ olarak biz de bu konular ile ilgili birçok AR-GE çalışmaları yapmaktayız. Mevcut kö-mür rezervlerimizin özelliklerine uygun ülke ekonomisine büyük katkı sağlayacak projeler üzerinde çalışmaya aynı özveriyle devam ediyoruz. Hümik asit kökenli kozmetik ürünleri-mizin yerli akreditasyonu tamamlanmış olup, uluslararası kuruluşlarca da akreditasyonu ve Sağlık Bakanlığı onayı tamamlanmak üzeredir.

Kömür sektöründe Türkiye’de lider ve öncü bir Kurum olarak, ülkemizin milli serveti olan kömürü ekonomimize kazandırıp, enerjide dışa bağımlılığı azaltmak ana hedefimizdir.

Tüm bu çalışmaları, yaklaşık 5 bin kişilik doğrudan personelimizle birlikte, özel sek-törden hizmet alım modeliyle de 15 bin kişi olmak üzere toplamda yaklaşık 20.000 kişiye istihdam sağlayarak yapmaktayız.

Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu ailesi olarak, anılan hedeflere ulaşmak konusundaki çalışmalarımızı kararlılık ve büyük bir azimle sürdürmeye devam edeceğiz.

2016 yılında yaptığımız çalışmaların genel bir değerlendirmesi niteliğindeki Faaliyet Ra-porunda, emeği geçen tüm personelimize teşekkürü borç bilir, 2016 yılı Faaliyet Raporunun tüm mesai arkadaşlarıma ve kaynak olarak yararlanmayı düşünen herkese katkı sağlama-sını dilerim.

Mayıs 2017

x Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu2016 Yılı FaaliYet RapoRu

KONU BAŞLIK SAYFA

Kurumsal Kimliği ................................................................................................................1-11

a. GeNel BilGileR .................................................................................................................... 12

A.1. Rapor Dönemi ..........................................................................................................................12

A.2. Ticaret Ünvanı ..........................................................................................................................12

A.3. Sermaye ve Ortaklık Yapısı ...................................................................................................... 12

A.4. İdari Yapı ve Organizasyon ...................................................................................................... 12

A.5. Yönetim Kurulu, Üst Düzey Yöneticiler ve Personel Durumu ............................................... 16

A.6. Yönetim Kurulu Üyelerinin Şirketle Kendisi Veya Başkası Adına Yaptığı İşlemler İle

Rekabet Yasağı Kapsamındaki Faaliyetleri .................................................................................. 21

B. YÖNetiM KuRulu ÜYeleRi Ve ÜSt DÜZeY YÖNetiCileRe SaĞlaNaN Mali HaKlaR ....... 21

C. aRaŞtıRMa Ve GeliŞtiRMe ÇalıŞMalaRı ......................................................................... 23

C.1. Biyokütle ve Kömür Karışımlarından Sıvı Yakıt Üretimi Projesi (TRIJEN) ........................... 23

C.2. Tunçbilek Sentez Gazının Temizlenmesi ve Metanol Üretimi ............................................. 24

C.3. Biyoteknolojik Yöntemlerle Kömür Gazlaştırılması ve Hümik Ürünler Eldesi ...................... 25

C.4. Isıl Değeri Düşük Kömürlerin Ekstraksiyon Yöntemi İle Külsüzleştirilmesi ve Alternatif Ürünlerin Geliştirilmesi Projesi ....................................................................................................... 25

C.5. Bolu-Göynük-Hasanlar Sahası Bitümlü Şeyl Değerlendirme Projesi .................................... 25

C.6. Türkiye Linyitlerinden Gazlaştırma ile Elektrik Üretilmesi İçin Gereken Teknolojilerin Geliştirilmesi ....................................................................................................................................26

C.7. Pülverize Kömür Yakıcılarının Geliştirilmesi ve Optimizasyonu ........................................... 26

C.8. OPTİMASH Projesi ................................................................................................................... 27

C.9. Plazma Kömür Gazlaştırma Pilot Tesis Projesi .....................................................................27

C.10. Lavvar Şlam Atıklarının Çimento Tuğla gibi Yapı Malzemelerinin Üretiminde Hammadde olarak Değerlendirilmesi ................................................................................................................ 28

C.11. Lavvar Şlam Atıklarının Zenginleştirilmesi ..........................................................................28

C.12. Soma Kömür Gazlaştırma Projesi ........................................................................................ 28

C.13.Türkiye Linyit Kömürleri İçin Uygun Briketleme Koşullarının Belirlenmesi, Briketleme ve Ambalajlama Malzemesinin Geliştirilmesi ...................................................................................29

C.14. Solvent Ekstraksiyonu İle Bitümlü Şeyllerden Sıvı Yakıt Üretimi Projesi ........................... 29

C.15. Hümik Asit ..............................................................................................................................29

C.16. Organik Toprak Düzenleyiciler İçin Sera ve Tarla Denemeleri ............................................ 31

C.17.Hümik Asit Esaslı Maddelerin Sanayi Ölçeğinde (Çimento, Sondaj, Seramik, Su arıtımı vb.) Denenmesi …………………………………………………………………………………………………………. .............................. 31

C.18. Süt İneklerinin Kuru Dönem Boyunca Hümik Asit İlavesi Yapılmasının Ana ve Buzağı Bağışıklığı Üzerine Etkileri ……………………………………………………………………………………………………… .......... .31

İÇİNDEKİLER

xi2016 Yılı FaaliYet RapoRuTürkiye Kömür İşletmeleri Kurumu

Ç. FaaliYetleR Ve FaaliYetleRe iliŞKiN ÖNeMli GeliŞMeleR ........................................... 34

Ç.1. Yatırım Faaliyetleri ................................................................................................................... 34

Ç.2. Rezerv, Kömür Arama ve Üretim Faaliyetleri ..........................................................................34

Ç.2.1. Rezerv Durumu ..................................................................................................................... 34

Ç.2.2. Kömür Arama Faaliyetleri ..................................................................................................... 37

Ç.2.3. Dekapaj Faaliyetleri .............................................................................................................. 38

Ç.2.4. Üretim Faaliyetleri ................................................................................................................. 43

Ç.2.5. Kömür Satış Faaliyetleri ....................................................................................................... 48

Ç.2.6. Kömür Yıkama ve Zenginleştirme Faaliyetleri.....................................................................54

Ç.2.7. Çevre Düzenleme ve Ağaçlandırma Çalışmaları .................................................................58

Ç.2.8. Makine ve Ekipman Parkı ..................................................................................................... 61

Ç.2.9. Eğitim Faaliyetleri ................................................................................................................. 63

Ç.3. İç Kontrol Sistemi ve İç Denetim Faaliyetleri..........................................................................66

Ç.4. İştirakler ....................................................................................................................................66

Ç.5. Kurumun İktisap Ettiği Kendi Paylarına İlişkin Bilgiler ...........................................................67

Ç.6. Denetim ....................................................................................................................................67

Ç.7. Hukuki Konular .........................................................................................................................67

Ç.8. Bağış ve Yardımlar ile Sosyal Sorumluluk Projeleri ...............................................................68

D- FiNaNSal DuRuM ................................................................................................................ 72

D.1. Özet Mali Tablolar ....................................................................................................................72

D.2. Mali Bünye Analizi .................................................................................................................... 75

D.3. Mali Güce İlişkin Değerlendirme ............................................................................................. 79

D.4. Kar Payı Dağıtımı ......................................................................................................................79

e- RiSKleR ve YÖNetiM KuRuluNuN DeĞeRleNDiRMeSi ...................................................... 80

F- DiĞeR HuSuSlaR ................................................................................................................. 80

xii Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu2016 Yılı FaaliYet RapoRu

YERLİ KAYNAKLARIMIZENERJİYE DÖNÜŞÜYOR

12016 Yılı FaaliYet RapoRuTürkiye Kömür İşletmeleri Kurumu

Misyonumuz:Ülkemizin enerji ihtiyacını nitelikli, güvenilir ve düşük maliyetli karşılamak üzere; linyit,

asfaltit, bitümlü şeyl, turba gibi enerji hammaddelerini, bilimsel ve teknolojik yöntemler kul-lanarak ve çevresel faktörleri de dikkate almak suretiyle etkin, verimli ve sürdürülebilir bir şekilde aramak, üretmek, kullanımlarını sağlamak ve temiz kömür teknolojileri ile stratejik öneme sahip ikincil ürünleri elde etmektir.

Vizyonumuz:Kömür ve enerji endüstrisinde yurt içinde düzenleyici ve uluslararası rekabet edebilir-

liği olan bir kuruluş olmaktır. TKİ Kurumu, enerji arz güvenliği ve enerji kaynaklarında yerli üretime ağırlık verilmesi ilkeleri çerçevesinde linyit üretiminin ekonomik ve verimlilik esa-sına bağlı olarak azami şekilde artırılması görüşünü benimseyen, bu amaç doğrultusunda çalışmalarını sürdüren bir kamu kuruluşudur. Kurum tarafından ortaya konulmuş bulunan vizyon ve misyon gayelerini gerçekleştirebilmek için, stratejik amaçlar dört ayrı ayak üze-rinde oluşturulmuştur.

Stratejik amaçlar:Kurumumuzun öncelikli Stratejik amaçları güçlü bir kurumsal yapının kurulması ile bir-

likte bu sayede verimlilik ve etkinliğin arttırılması bunun yanında özellikle Ar-Ge faaliyetleri-ne ağırlık verilerek üretim ve satışların artırılması şeklinde özetlenebilir.

TEMEL DEĞERLERİMİZ

Şeffaf

İşbirliği

Güvenilir

Yeniliklere Açık

İnsan ve Çevreye Duyarlı

Etkinlik ve Verimlilik

Tarafsızlık

Ulusal Stratejilere

Odaklı

2 Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu2016 Yılı FaaliYet RapoRu

2023 HEDEFLERİ İÇİN YERLİ KAYNAKLARI ÜLKEMİZE KAZANDIRIYORUZ


Kurulduğu 1957 yılından günümüze kadar geçen süreçte, madencilik birikimi, üretim ve satış miktarı itibariyle Ülkemizin enerji sektöründe ağırlıklı bir yere sahip olan Türkiye Kö-mür İşletmeleri Kurumu, Ülkenin kalkınması, hızlı nüfus artışı, sanayileşme ve sosyal yerle-şimin doğal sonucu olarak enerjiye karşı olan hızlı talep artışını göz önüne almak suretiyle, bu talebi karşılamada, kaynakları verimli kullanarak, ihtiyaç duyulan enerjinin zamanında, ucuz ve kaliteli olarak sağlanmasını amaçlamaktadır.

Ülkemizin linyit üretiminin büyük bir kısmı ve kömüre dayalı elektrik enerjisi kurulu gü-cünün de %50’lik kısmı, TKİ’nin hayata geçirdiği ve halen bir kısmı TKİ dışında faaliyetlerini sürdüren projelerden sağlanan kömürlerle beslenen termik santrallerden karşılanmaktadır. Halkımızın ısınma ihtiyacı ile sanayi kuruluşlarının ihtiyacı olan kömürün önemli bir kısmı da Kurumumuz üretimi kömürlerden karşılanmaktadır.

KURUMUN ÜLKE MADENCİLİĞİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ


Ekonomik büyüme ve nüfus artışıyla birlikte Türkiye’de enerjiye olan talep her yıl art-makta olup, artan talebin yerli kaynaklarla karşılanması ekonomimiz açısından büyük önem taşımaktadır.

Bu bilinçten hareketle, Ülkemizin artan elektrik ihtiyacının karşılanması amacıyla, sahip olduğumuz rezervin işletilmesinde, Kurum imkânları yanında, özel sektör imkânlarından da yararlanılması yoluna gidilerek, yeni bir yaklaşımla, “kömürden üretilen birim elektrik üze-rinden pay almak (Rödovans) “ şeklinde özetlenebilecek bir yöntemle, termik santral kurma şartlı projeler imzalanmıştır.

Bu kapsamda, Kurumumuza ait:

➢ Adana-Tufanbeyli’de bulunan; 323 milyon ton kömür rezervli sahada 600 MW mini-mum kapasiteli termik santral kurulumu şartı ile 2012 yılı Haziran ayında,

KURUMUN ELEKTRİK ARZ GÜVENLİĞİ AÇISINDAN ÖNEMİ


➢ Manisa-Soma’da bulunan; 153 milyon ton kömür rezervli sahada, 450 MW kapasiteli termik santral kurulumu şartı ile 2012 yılı Ekim ayında,

➢ Bursa-Keles’te bulunan; 69 milyon ton kömür rezervli sahada 270 MW minimum ka-pasiteli termik santral kurulumu şartı ile 2012 yılı Kasım ayında,

➢ Kütahya-Domaniç’te bulunan; 128 milyon ton kömür rezervli sahada 300 MW mini-mum kapasiteli termik santral kurulumu şartı ile 2013 yılı Mayıs ayında,

➢ Bingöl-Karlıova’da bulunan; 80 milyon ton kömür rezervli sahada 150 MW minimum kapasiteli termik santral kurulumu şartı ile 2013 yılı Ağustos ayında, ihaleleri kazanan fir-malarla sözleşmeler imzalanarak sahaların yer teslimleri yapılmıştır. Çalışmalar planlandı-ğı şekilde devam etmektedir.

➢ Bolu-Göynük’te bulunan; 38 milyon ton kömür rezervli sahada 270 MW kapasiteli termik santralin 1. Ünitesi 15.07.2015 ,2.ünitesi 29.01.2016 itibariyle hizmete açılmış olup 2016 yılı sonu itibariyle 2.086.468.000 kWh enerji üretilmiştir.

➢ Hukuku EÜAŞ Genel Müdürlüğü’ne ait olup rödövans karşılığı Kurumumuza verilen 41 milyon ton rezervli sahada 290 MW kapasiteli termik santralin 1.ünitesi 26.02.2016 ta-rihinde işletmeye alınmış olup 2.ünitede çalışmalar devam etmektedir. Santralde 2016 yılı Temmuz ayı itibariyle %99,19 ilerleme sağlanmıştır.

Diğer taraftan;

Kurumumuza ait olan kömür sahalarında, emisyon değerleri itibariyle çevreye duyarlı akışkan yataklı termik santrallerin İnşası ile ilgili çalışmalar da devam etmektedir.

Bunlar sırasıyla:

➢ Şırnak–Silopi’de çalışmaları süren 28 milyon ton asfaltit rezervli, 405 MW kapasiteli,

➢ Şırnak-Silopi-Sereder Sırtı Mevkii’nde çalışmaları süren 25 milyon ton asfaltit rezervli, 270 MW kapasiteli, santrallerdir.

5-6 yıllık süreçte tamamlanarak devreye alınması hedeflenen bu projeler sayesinde, yaklaşık 843 milyon tona yakın kömür rezervi değerlendirilerek, toplamda 3.500 MW’lık bir ilave kapasiteyle Ülkemizin elektrik üretim kapasitesinde önemli bir artış sağlanmış olacak-tır.


Yapılan ve yapılacak ihalelerde uygulanan ve yukarıda kısaca “Kömürden üretilen birim elektrik enerjisi üzerinden pay almak (Rödovans)” şeklinde belirtilen bu yeni yöntemde; ya-tırımcının kullanımına verilen kömür sahaları için herhangi bir ücret alınmadan, yatırımcıya santral kurmak şartıyla 6 yıllık bir süre verilerek, bu sürenin sonunda işletmeye alınacak termik santralde üretilecek birim elektrik enerjisi karşılığında (kWh) pay alınacaktır.


Bir Avuç Kömür İçin, Bir Ömür Verenlere..

DUALARIMIZ SİZİNLE!


Ülkemiz 2016 sonu itibariyle 77.563 MW Lisanslı, 1.044 MW Lisanssız olmak üzere toplamda 78.607 MW elektrik kurulu gücüne sahiptir. Toplam kurulu gücümüzde kömüre dayalı santral kurulu gücü 17.316 MW olup toplam kurulu gücün %22’sine karşılık gelmek-tedir. Yerli kömüre dayalı kurulu güç 9.842 MW (%12,5) ve ithal kömüre dayalı kurulu güç ise 7.474 MW (%9,5) şeklindedir.

ÜLKEMİZİN ELEKTRİK ENERJİSİ KURULU GÜCÜ

34,0%

28,2%

22%

7,3%

5,1% 1,0%

1,0%

1,4%

Türkiye Elektrik Kurulu Gücünün Dağılımı

HİDROELEKTRİK BARAJ + AKARSU

DOĞALGAZ - LNG

TERMİK (Yerli + İthal kömür)

RÜZGAR

ÇOK YAKITLILAR(Katı+Sıvı)

GÜNEŞ

JEOTERMAL

Diğer

0 20000 40000 60000 80000

Toplam

Yerli Kömür

İthal Kömür

17316

9842

7474

78607

Kömüre Dayalı Kurulu Güç (MW)

Toplam Kurulu Güç

Kömüre Dayalı Kurulu Güç


türkiye toplam Kurulu Gücünün Yıllar itibariyle Sektörlere Göre Dağılımı

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

70000

80000

90000

1970 1990 1995 2000 2005 2010 2015 Özel Sektör (MW) Kamu Santralleri (MW) TOPLAM GÜÇ (MW)

2014 1885 MW

2015 1675 MW

2016 1675 MW

2017 1675 MW

SANTRAL PROJELERİ

3500 MW

TKİ’NİN HEDEFLEDİĞİ

TOPLAM KAPASİTE

5175 MW


Enerji Daha Güçlü Yatırımlar İçin Birikimdir.


a.1.Rapor Dönemi01.01.2016 - 31.12.2016

a.2. ticaret unvanıTürkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel MüdürlüğüTicaret Sicil No : 7567Mersis No : 5118399321343518Vergi Sicil No : 8790030904 Kızılbey V.D.Merkez : Hipodrom Caddesi No : 12 Yenimahalle / AnkaraTel : (+90) 312-540 10 00 (50 Hat) - Faks : (+90) 312-384 16 35Web adresi : www.tki.gov.tr

a.3. Sermaye ve ortaklık Yapısı

a.3.1.Ödenmiş SermayeTürkiye Kömür İşletmeleri Kurumunun ödenmiş sermayesi 1.000.000.000 TL‘ dir.

a.3.2. ortaklarBulunmamaktadır.

a.4. idari Yapı ve organizasyon

a.4.1.idari Yapı ve organizasyon

Kurumumuz, linyit, turb, bitümlü şist, asfaltit gibi enerji hammaddelerini değerlendir-mek, ülkenin ihtiyaçlarını karşılamak, yurt ekonomisine azami katkıda bulunmak plan ve programlar tanzim etmek, uygulama stratejilerini tespit etmek ve gerçekleştirilmesini sağ-lamak amacı ile 22.05.1957 tarihinde 6974 sayılı yasa ile kurulmuş bir iktisadi devlet teşek-külü olup, faaliyetlerini 08.06.1984 tarihli ve 233 sayılı KHK ile 27.11.1984 tarihli ve 18588 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanmış olan, (Değişik 31.12.1987 tarihli ve 19681 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanan 304 sayılı KHK., 27.11.1994 tarihli ve 22124 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan 4046 s.Y.m.4, 03.02.2010 tarihli ve 7493 sayılı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde yayımlanan 29.12.2009 tarihli ve 2009/T- 29 sayılı YPK kararı) Ana Statüsü hükümlerine göre yürütmektedir.

Kurumumuz, merkez teşkilatı ile tüzel kişiliğe sahip bağlı Müessese Müdürlükleri, Müesseseye bağlı İş-letme Müdürlüğü ve merkeze bağlı olup, rödovans karşılığı özel kuru-luşlara işlettirilen sahalardaki çalış-maların kontrolü için kurulmuş olan kontrol müdürlükleri olarak faaliyet göstermektedir.

A- GENEL BİLGİLER


TKİ ORGANİZASYON ŞEMASI


a.4.2. Müesseseler ve Müesseselere Bağlı işletme Müdürlükleri

GaRp liNYitleRi iŞletMeSi MÜeSeSeSi MÜDÜRlÜĞÜ• Adres : 43100 Tavşanlı / KÜTAHYA

• Web adresi : http://www.gli.gov.tr

• Tel : (0274) 614 10 07

• Faks : (0274) 614 59 94

eGe liNYitleRi iŞletMeSi MÜeSeSeSi MÜDÜRlÜĞÜ• Adres : 45500 Soma / MANİSA

• Web adresi : http://www.eli.gov.tr

• Tel : (0236) 613 23 26

• Faks : (0236) 613 23 86

ÇaN liNYitleRi iŞletMeSi MÜDÜRlÜĞÜ• Adres : 17400 Çan / ÇANAKKALE

• Web adresi : http://www.cli.gov.tr

• Tel : (0286) 416 20 01

• Faks : (0286) 416 37 00

Kontrol Müdürlükleri

İşletme Müdürlüğü

Müessese Müdürlükleri


a.4.3. Kontrol Müdürlükleri

Kontrol Müdürlükleri doğrudan Genel Müdürlüğe bağlı olup, rödovans karşılığı özel ku-ruluşlara işlettirilen sahalardaki çalışmaların kontrolünü yürütmektedirler.

Silopi Kontrol Müdürlüğü

• Adres : 73400 Silopi / ŞIRNAK

• Tel : (0286) 518 1168

Dodurga Kontrol Müdürlüğü

• Adres : 19060 Dodurga / ÇORUM

• Tel : (0364) 711 65 00

Göynük Kontrol Müdürlüğü

• Adres : 14780 Göynük / BOLU

• Tel : (0374) 454 40 36

Saray Kontrol Müdürlüğü

• Adres : 59600 Saray / TEKİRDAĞ

• Tel : (0282) 791 42 00

ılgın Kontrol Müdürlüğü

• Adres : 42625 Ilgın / KONYA

• Tel : (0332) 893 42 18

Keles Kontrol Müdürlüğü

• Adres : 16740 Keles / BURSA

• Tel : (0224) 861 31 44

alpu Kontrol Müdürlüğü

• Adres : 06560 Yenimahalle / ANKARA

• Tel : (0312) 540 10 00


1963 Çorum-Osmancık doğumlu olan Mustafa AKTAŞ, İTÜ Maden Fakültesi Maden Mühen-disliği bölümünden mezun olmuştur.

1986-1988 yılları arasında özel maden işletme-lerinde mühendis olarak çalışmış, 1988-1989 yılları arası TKİ Afşin-Elbistan’da ve 1989-2002 yılları arasında TKİ Alpagut- Dodurga’da Mü-hendis, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Başmü-hendisi, İstihsal Şube Müdürü, İşletme Müdür Vekili, Bölge Müdür Vekili, 2002-2004 yılları arasında TKİ Genel Müdürlüğünde Başuzman,

2004-2008 arasında TKİ Genel Müdürlüğü Pazarlama ve Satış Dairesi Başkanı ve 2006-2010 arası Yeni Çeltek Kömür İşletmeleri A.Ş.’ de Yönetim Kurulu Üyeliği de yapmıştır.

06.12.2008 tarihinde TKİ Genel Müdür Yardımcılığına, 04.03.2010 tarihinde de TKİ Genel Mü-dürlüğü Yönetim Kurulu Üyeliğine atanan AKTAŞ, 28.12.2011 tarihinde ise TKİ Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı olarak atanmıştır. Ayrıca, Fakir ailelere yapılan kömür yardımla-rının Türkiye Geneli Koordinatörlüğü ile Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerini de sürdürmektedir.

1956 yılında Trabzon-Of’ta doğdu. İTÜ Maden Fakültesi Maden Mühendisliği bölümünden mezun oldu.

1979-1986 yılları arası Zonguldak EKİ Müessesesinde mühendis, 1986-2005 yılları arasına TKİ Genel Müdürlüğünde Başmühen-dis, Şube Müdürü ve Daire Başkanı Olarak görev yaptıktan sonra, 01.07.2005 tarihinden itibaren TKİ Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. 19.12.2016 tarihinde yeniden Yönetim Kurulu Üyeliğine atanmıştır. Halen TKİ Yönetim Kurulu Üyeliği ve Genel Müdür Yardımcılığı görevini sürdürmektedir.

Mustafa aKtaŞ Genel Müdür / Yönetim Kurulu Başkanı

Muammer Bulut Yönetim Kurulu Üyesi/Genel Müdür Yardımcısı

a.5. Yönetim Kurulu, Üst Düzey Yöneticiler ve personel Durumua.5.1. Yönetim Kurulu Üyeleri ve Genel Müdür Yardımcıları


1959 yılında Ereğli-Konya’da doğdu. 1982 yılında Dokuz Eylül Üniversitesi Maden Mühendisliği Bölümünden mezun oldu.

1983-1988 yılları arası GAL Müessesesi Müdürlüğünde Mühendis, 1988-1989 yılları arası ELİ Müessese Müdürlüğünde ve 1989-1994 yılları arasında Ilgın Linyitleri İşletme Müdürlüğünde İşletme Müdür Vekili olarak görev yaptıktan sonra 1994 yılında TKİ Genel Müdür-lüğü İşletme Dairesi Başkanlığında Teknik Uzman olarak görev al-mıştır.2002-2003 yılları arası Göynük Kontrol Müdürü olarak görev yapan ÖZDİNGİŞ, 2003-2012 yılları arası TKİ Genel Müdürlüğü Pa-zarlama ve Satış Dairesi Başkanlığında Satış Müdürü ve Etüt, Proje

ve Tesis Dairesi Başkanı görevlerinde bulunmuştur. 3 Temmuz 2012 tarihinde TKİ Genel Mü-dür Yardımcısı olarak atanmıştır. 19.12.2016 tarihinde Yönetim Kurulu Üyeliğine atanmıştır. Halen TKİ Yönetim Kurulu Üyeliği ve Genel Müdür Yardımcılığı görevini sürdürmektedir.

1962 yılında Kırşehir’de doğdu. ODTÜ Mühendislik Fakültesi Maden Mühendisliği Bölümünden mezun oldu.

1986 yılında özel sektörde Mühendis olarak işe başladı. 1988-1996 yılları arsında Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğüne bağlı Çin-kur A.Ş.’de Mühendis, 1996-2007 Maden İşleri Genel Müdürlüğünde Mühendis, Şube Müdür Vekili, Daire Başkanı olarak görev yapmıştır.

02.02.2010 tarihinden itibaren TKİ Genel Müdür Yardımcısı ve Yö-netim Kurulu Üyeliğine atanmıştır. TKİ Yönetim Kurulu Üyeliği 28.01.2016 tarihinde sona ermiş olup, Genel Müdür Yardımcılığı görevini sürdürmektedir.

1956 yılında Gaziantep-Belikanlı’da doğdu. Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Jeomorfolog Bölümünden mezun oldu.

1977 yıllında T.C Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Gaziantep Sanayi ve Tekn. Böl. Müdürlüğünde memur olarak göreve başlamıştır. 1985 yılında T.C Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Gaziantep San. ve Tek. Böl. Müdürlüğünde şef olarak görev yaptıktan sonra, 1985-2014 yılla-rı arasında MTA Genel Müdürlüğünde Daire Başkanı, Genel Müdür Yardımcısı Vekili ve Genel Müdür yardımcısı olarak görev yapmıştır. 05.08.2014 tarihinde atandığı TKİ Yönetim Kurulu Üyeliği görevini sürdürmektedir.

Mustafa ÖZDiNGiŞ Yönetim Kurulu Üyesi/ Genel Müdür Yardımcısı

abdullah toMBul Yönetim Kurulu Üyesi

Ömer SeZGiN Yönetim Kurulu Üyesi / Genel Müdür Yardımcısı


1970 yılında Kayseri-Yahyalı’da doğdu. 1991 yılında İTÜ Mimarlık Fakültesinden mezun oldu.

1989-1990 yılları arası özel sektörde göreve başladı, 1991-2000 yıl-larında Adıyaman Bayındırlık ve İskan Bakanlığında ve 2000-2001 yılları arası İller Bankası Genel Müdürlüğünde mimar, 2001-2003 yılları arası İller Bankası Genel Müdürlüğünde Müfettiş Yardımcısı, 2003-2011 yılları arası Kamu İhale Kurumunda Kamu İhale Uzmanı olarak görev yaptıktan sonra 2011 yıllında EÜAŞ Genel Müdürlüğü-ne Genel Müdür Yardımcısı ve Yönetim Kurulu Üyeliğine atanmıştır. 15.05.2015 tarihinde TKİ Yönetim Kurulu üyeliğine atanmış olup, görev süresi 05.05.2017 tarihinde sona ermiştir.

1970 yılında Osmaniye-Kadirli’de doğdu. Akdeniz Üniversitesi İnşaat Mühendisliğini 1991 yılında bitirdi.

1997-2001 yıllarında T. Emlak Bankası A.Ş.de müfettiş yardımcı-sı, 2002-2007 yıllarında Başbakanlık Konut Müsteşarlığı müfettişi, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Müfettişi, 2007-2012 yıllarında Ba-yındırlık ve İskan Bakanlığı İç Denetçi, Sağlık Bakanlığı Kamu Özel Ortaklığı Daire Başkanı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İç Denetçi gö-revlerini yapmıştır. 26.06.2012 tarihinden itibaren TKİ Genel Müdür Yardımcısı ve Yönetim Kurulu Üyeliğine atanmıştır. TKİ Yönetim Kurulu Üyeliği 17.04.2016 tarihinde sona ermiş olup, Genel Müdür Yardımcılığı görevini sürdürmektedir.

1965 yılında Yozgat-Şefaatli ‘de doğdu. 1988 yılında ODTÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümünden mezun olan Dr. Abdurrahman MURAT, MTA Genel Müdürlüğü’ne bağlı Orta Anadolu II. Bölge Müdürlüğün-de Mühendis olarak göreve başlamıştır.2003-2004 yıllarında MTA Genel Müdürlüğü Maden Etüt ve Arama Dairesi Başkanlığı, 2004-2010 yılları arasında MTA Orta Anadolu Endüstriyel Hammadde Aramaları projesi Başkanlığı ve 2 Eylül 2010 tarihinden sonra da MTA Enerji Hammadde Etüt ve Arama Dairesi Başkanlığı görevini yapan Dr. Abdurrahman MURAT, 5 Eylül 2012 tarihinde TKİ Genel Müdür Yardımcılığı görevine atanmıştır. Halen TKİ Genel Müdür Yardımcılığı görevini sürdürmektedir.

tuğrul alpeR Yönetim Kurulu Üyesi / Genel Müdür Yardımcısı

irfan YılMaZ Yönetim Kurulu Üyesi

Dr. abdurrahman MuRat Genel Müdür Yardımcısı


İNSAN KAYNAKLARI


a.5.2. peRSoNel DuRuMu

TKİ 0

10.000

20.000

30.000

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

TKİ HİZMET ALIMI TOPLAM İSTİHDAM

YILLARA GÖRE PERSONEL DURUMU İstihdam

Memur İşçi TOPLAM

Genel Müdürlük 643 85 728

Müesseseler/İşletmeler

Ege Linyitleri İşletmesi Müessesesi 331 1310 1641

Çan Linyitleri İşletmesi 90 241 331

Garp Linyitleri İşletmesi Müessesesi 339 1510 1849


Silopi Kontrol Müdürlüğü 40 18 58

Dodurga Kontrol Müdürlüğü 9 2 11

Keles Kontrol Müdürlüğü 5 2 7

Göynük Kontrol Müdürlüğü 10 5 15

Ilgın Kontrol Müdürlüğü 12 14 26

Saray Kontrol Müdürlüğü 11 1 12

Diğer (Dinlenme Tesisleri, Misafirhane vb.) 11 9 20

TKİ TOPLAMI 1.501 3.197 4.698

YILLARA GÖRE PERSONEL HAREKETİ

YILLAR 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

TKİ 12.986 12.643 11.974 11.233 10.557 9.068 8.832 8.226 7.963 6.539 5.159 5.006 5.075 4.698

HİZMET ALIMI 6.500 9.000 13.000 16.000 17.000 18.000 17.500 21.000 22.000 17.200 17.234 10.885 11.939 14.033

TOPLAM İSTİHDAM

19.486 21.634 27.974 27.233 27.557 27.068 26.332 29.226 29.963 23.739 22.393 15.891 17.014 18.731


a.6. Yönetim Kurulu Üyelerinin Şirketle Kendisi Veya Başkası adına Yaptığı işlemler ile Rekabet Yasağı Kapsamındaki Faaliyetleri

Yönetim Kurulu üyelerinin şirketle kendisi veya başkası adına yaptığı işlemler ile reka-bet yasağı kapsamındaki faaliyetleri bulunmamaktadır.

Kurumumuz Yönetim Kurulu Üyelerine 399 sayılı KHK’nin 34. Maddesi gereği Yüksek Planlama Kurulu’nca her yıl belirlenen miktarda ödemeler yapılmaktadır.

B- YÖNETİM KURULU ve ÜST DÜZEY YÖNETİCİLERE SAĞLANAN MALİ HAKLAR

PERSONELİN ÖĞRENİM DURUMUNA GÖRE DAĞILIMI

2016 YILI Memur İşçi TOPLAM

OKUR-YAZAR - 3 3

İLKÖĞRETİM 45 545 590

LİSE 189 1.937 2.126

MESLEK LİSESİ 41 252 293

YÜKSEK OKUL 247 362 609

LİSANS 897 98 995

YÜKSEK LİSANS 75 - 75

DOKTORA 7 - 7

TOPLAM 1.501 3.197 4.698


ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME


Kurumumuz, günümüzün değişen ve gelişen şartları açısından linyit üretimi ve sonraki aşamalarında çevre mevzuatlarına ve AB’ne uyum politikalarına uygun olarak ekonomiklik, verimlilik ve yenilikçilik esaslarına bağlı olmak kaydıyla, kömür kalitesinin yükseltilebilmesi ve çevre dostu olarak kullanılabilmesi yönünde gelişmiş kömür hazırlama, zenginleştirme ve diğer temiz kömür teknolojilerine büyük önem vermektedir.

Araştırma-Geliştirme(Ar-Ge),Ürün-Geliştirme(Ür-Ge),Proses-Geliştirme çalışmalarının belirlenip aktif hale getirilmesi için çeşitli ulusal ve uluslararası araştırma kurumları ve üni-versiteler ile sürekli işbirliği içinde bulunan Kurum, dünyada gelişen temiz kömür teknoloji-lerinden yararlanmak için bir dizi Ar-Ge faaliyetlerini ve projelerini yürütmektedir.

Buna yönelik olarak; muhtelif üniversite ve araştırmacı kuruluşlarla aşağıda yer verilen Ar-Ge projeleri başlatılmış ve programlanmıştır.

C.1. Biyokütle ve Kömür Karışımlarından Sıvı Yakıt Üretimi (tRıJeN) projesi

Müşteri Kuruluşlar : TKİ, EIE

Destekleyen Kuruluşlar : TÜBİTAK, İTÜ, MÜ, UMDE, HABAŞ

TÜBİTAK 1007 programı kapsamında TÜBİTAK tarafından finanse edilmektedir.

Amaç: Ülkenin sürdürülebilir kalkınması ve enerji gü-venliği açısından yaygın ve ulusal kaynağı olan kömür ve biyokütle karışımlarından daha ekonomik, verimli, te-miz ve çevre dostu sıvı yakıt üretimi, yüksek verimlilikte ayrıklaştırılmış ve merkezi santraller için uygulanabilir teknolojilerin geliştirilmesi, sonuçların pilot ölçekte de-mostrasyonu amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda öncelikle 250 kg/saat kapasiteli linyit ve biyokütle karışı-mı kullanılarak sentez gazı üretilmesi, gazın temizlenme-si, FT (Fischer Tropsch) teknolojisi ile sıvı yakıt üretimi

ve karbondioksitin tutulması aşamalarının uygulandığı bir pilot tesis kurulması çalışmaları başlatılarak ELİ Soma’da kurulmuş ve devreye alma çalışmaları tamamlanmıştır. Projenin sonuç raporu Kurumumuza iletilmiş olup Kurumumuzca hazırlanan değerlendirilme formu

C- ARAŞTIRMA ve GELİŞTİRME ÇALIŞMALARI


TÜBİTAK’ın ilgili birimine gönderilmiştir. Önümüzdeki dönemde tesisin sürekli çalışması sağlanarak 6-7 varil/gün kapasiteye ulaşılacak ve üretilen dizele yakın sıvı yakıtın rafinas-yonu sağlanacaktır. Daha sonra bunlara ait gerekli karakterizasyon, verimlilik ve iyileştirme şeklinde Ar-Ge çalışmaları yürütülecektir. Bu çalışmalarda ELİ dışında TKİ’ye ait diğer saha-lardan alınacak linyitler de kullanılacaktır.

C.2. tunçbilek Sentez Gazının temizlenmesi ve Metanol Üretimi

Proje Yürütücüsü : TKİ, TÜBİTAK-MAM Enerji Enstitüsü

Proje Başlangıç Tarihi : 04.08.2011

Kömürün gazlaştırılması konusunda TKİ Garp Linyitleri İşletmesi’nde (GLİ) 250 kg/saat kapasiteli sürüklemeli ve 20 kg/saat kapasiteli akışkan yataklı olmak üzere 2 farklı tip ve özel-likte pilot tesis kurularak, TÜBİTAK MAM Enerji Enstitüsü ile 04.08.2011 tarihinde 24 ay süreli olarak imzalanan “tunçbilek Gazlaştırma Sis-temleri optimizasyonu’’ adlı sözleşme çerçeve-sinde 2012 yılında devreye alınmıştır.

Bu çalışmaların paralelinde pilot sis-temlerde üretilen gazların temizlenmesi ve devamında da ülkemiz ihtiyacının it-halatla karşılanabildiği metanolün yerli olarak üretilebilmesi konularını kapsayan bir sözleşme 13 Eylül 2013 tarihinde TÜ-BİTAK MAM Enerji Enstitüsü ile imzalan-mıştır. Proje ile Tunçbilek’te kurulan 250 kg/saat kapasiteli sürüklemeli yatak gaz-laştırma pilot tesislerinden elde edilen gaz öncelikle temizlenecek sonra da bu

gazdan metanol üretilmesi sağlanacaktır. Gaz temizleme ile ilgili olarak tasarım, imalat, mon-taj ve devreye alma çalışmaları tamamlanmış olup muhtelif sahalara ait kömürlerin gazlaş-tırılması ve elde edilen gazın temizlenmesi yö-nünde çalışmalar devam etmektedir. Metanol üretimi ile ilgili olarak ise buna ait ünitelerin tasarım, detay projelendirme ve teknik şartna-me çalışmaları tamamlanmış olup ihale süreci başlatılmıştır.


C.3. Biyoteknolojik Yöntemlerle Kömür Gazlaştırılması ve Hümik Ürünler eldesi

Proje Yürütücüsü : TKİ, ARCTECH


Temiz kömür teknolojileri konusunda, kömür-den, hümik asit ve benzeri kimyasallar üretilmesi amacıyla, Kurumumuz tarafından yürütülen Ar-Ge projelerinin devamı olarak; Hümik Gübre, Metan Gazı, Su Filtre Malzemesi, Biyo-atıklarda Koku Gi-derimi ve Hümik Asitçe Zenginleştirilmiş Gübre, As-keri Atıkların Bertaraf Edilerek Gübre Olarak Kullanılmasına imkan sağlayacak olan Hümik Asit kaynaklı Kimyasalların üretilmesi hedeflenmiştir. Eylül 2011 itibari ile gaz üretimi ta-mamlanmıştır. Proje kapsamında oluşturulan Biyoteknoloji Laboratuvarı tamamlanmış ve analiz yapılabilir durumdadır. İşbirliği Sözleşmesinin amacı olarak JVC(ortak girişim şirke-ti) oluşturulmasına yönelik çalışmalar taraflarca yürütülmektedir.

C.4. ısıl Değeri Düşük Kömürlerin ekstraksiyon Yöntemi ile Külsüzleştirilmesi ve alternatif Ürünlerin Geliştirilmesi projesi

Proje Yürütücüsü : TKİ, TÜBİTAK MAM Kimya Enstitüsü

Proje Başlangıç Tarihi : 28.08. 2013

Bu proje ile; solventlerle ekstraksiyon yöntemi kullanılarak laboratuvar koşullarında gerçekleştirilecek çalışmalar sonrası kurulacak pilot ölçekte külsüz kömür üretilmesi he-deflenmektedir. Projede laboratuvar çalışmaları bitirildikten sonra pilot tesisin kurulumu da tamamlanarak bu tesiste gerekli test ve analizler tamamlanmıştır. Sonuç raporunun hazırlanması devam etmektedir.

C.5. Bolu-Göynük-Hasanlar Sahası Bitümlü Şeyl Değerlendirme projesi

Proje Yürütücüsü : TKİ, TPAO


TPAO ile 07.04.2014 tarihinde 30 ay süreli ve %50 ortaklı proje tutarı 6 milyon TL olan ortak yatırıma yönelik sözleşme imzalanmıştır. Bu kapsamda yapılacak sondajlar için Bo-lu-Göynük Himmetoğlu, Hatıldağ, Mengen ve Ankara-Nallıhan Beydili çevresinde bulunan 7 adet Bitümlü şeyl ruhsat sahalarında detaylı jeolojik harita çalışmaların ve sondajların ya-pılması amacıyla MTA Genel Müdürlüğü ile Hizmet Alım sözleşmesini 09.07.2014 tarihinde imzalamıştır. Bu sözleşme kapsamında MTA tarafından Bolu-Göynük-Hatıldağ sahasında 4265,70 m, Ankara – Nallıhan- Beydili sahalarında 3497,70 m olmak üzere toplam 7763,40 m sondaj yapılmıştır.

Bolu-Göynük sahasında yapılan sondajlardan alınan numuneler üzerinde TPAO tarafın-dan yapılan Piroliz ve Fischer Assay analizleri bitirilmiş veri değerlendirme süreci devam etmektedir. Nallıhan-Beydilli sahalarından alınan numunelerin analiz süreci devam etmek-tedir. MTA tarafından sözleşme gereği verilecek saha çalışmalarını içeren raporun yazımı tamamlanmak üzeredir.


C.6. türkiye linyitlerinden Gazlaştırma Yoluyla elektrik Üretilmesi için Gereken teknolojilerin Geliştirilmesi

Proje Yürütücüsü : IGDEAS Enerji ve Savunma Teknolojileri A.Ş.


TÜBİTAK TEYDEB Programı kapsamında 2013 yılında kazanılan proje ile yüksek nem-li ve yüksek küllü Türkiye Linyitlerine özgün gazlaştırma teknolojilerinin irdelenmesi, bu özelliklere en uygun teknolojilerden dolayı gazlaştırmalı dolaşımlı akışkan yatak tek-nolojisi kullanılarak, 9 MWt güce en yakın olacak şekilde gazlaştırma tesisinin detaylı boyutlandırılması, imalatı ve montajı yapılıp ruhsatı Kurumumuza ait Saray-Edirköy Havza-sında devreye alınması amaçlanmıştır. Proje kapsamında kurulacak tesisin detay tasarım ve imalat planları tamamlanmasına rağmen Gayri Sıhhi Müessese (GSM) izni alınamaması sonucunda proje durdurulmuştur.

2016 yılı içinde aynı konuda yine TÜBİTAK TEYDEB Programı kapsamında açılan çağ-rıya IGDEAS Firması tarafından yeniden başvurulmuş halen sonuç beklenmektedir. Yeni başvurular kazanıldığı durumda; proje kapsamındaki tesisin Soma A Santrali yanına kurul-ması ve test çalışmalarında kullanılacak kömürün TKİ tarafından ayni olarak verilmesi ve kömür karakterizasyon çalışmalarına katkı koyması öngörülmektedir.

C.7. pülverize Kömür Yakıcılarının Geliştirilmesi ve optimizasyonu

Proje Yürütücüsü : IGDEAS Enerji ve Savunma Teknolojileri A.Ş.

TÜBİTAK TEYDEB Programı kapsamında 2013 yılında kazanılan proje ile pülverize (toz) edilmiş kömürün termik santrallerde ve diğer ısıl sistemlerde verimli bir şekilde yakılması amacıyla Türkiye linyitlerine uygun çevre dostu pülverize kömür yakıcılarının tasarlanması, geliştirilmesi ve üretilmesi amaçlanmıştır. Tasarlanacak tesisin, Saray – Edirköy havzasın-da kurulması ve test edilmesi öngörülmüştür. Projesi kapsamında detay tasarım ve imalat planları tamamlanmış, ilk prototip yakıcı geliştirilmiştir. Ancak çalışmalar belli bir aşamaya gelmesine rağmen kurulacak tesis için Gayri Sıhhi Müessese (GSM) izni alınamaması so-nucunda proje durdurulmuştur.

2016 yılı içinde aynı konuda yine TÜBİTAK TEYDEB Programı kapsamında açılan çağ-rıya IGDEAS Firması tarafından yeniden başvurulmuş halen sonuç beklenmektedir. Yeni başvurular kazanıldığı durumda; proje kapsamındaki tesisin Soma A Santrali yanına kurul-ması ve test çalışmalarında kullanılacak kömürün TKİ tarafından ayni olarak verilmesi ve kömür karakterizasyon çalışmalarına katkı koyması öngörülmektedir.


C.8. aB Yedinci Çerçeve programı Kapsamında Kazanılan Yüksek Küllü Kömürlerin elektrik Üretimi amaçlı Gazlaştırılmasının optimizasyonu – optiMaSH projesi

Proje Yürütücüsü : Fransa Ulusal Araştırma Merkezi Enerji ve Çevre Enstitüsü CNRS-ICARE

Projenin Diğer Ortakları : TKİ, Hollanda Enerji Merkezi (ECN), Hindistan enerji kuruluşu (THERMAX) ve (IITM) Enstitüsü (Hindistan)

Proje ile elektrik üretimine yönelik olarak yüksek küllü kömürlerin gazlaştırılmasının optimizasyonu amaçlanmıştır. Proje kapsamında yüksek küllü Hindistan kömürleri ile birlik-te Türkiye’den Saray ve Tunçbilek kömürleri üzerinde çalışıl-mıştır. Projede TKİ, Hacettepe Üniversitesi ile beraber yüksek küllü kömürlerin hazırlanması ve karakterizasyonu çalışması ile pilot çapta bir yıkama tesisi tasarlama görevini yerine getir-miştir. Teknoloji olarak 10 atmosfer basınçlı dolaşımlı akışkan yatak teknolojisi seçilmiştir. 1 MWh kapasiteli sentez gazına dayalı pilot ölçekli gazlaştırma tesisi projenin Hindistanlı or-taklarından THERMAX’da kurulmuş, tesis devreye alınmıştır.

optiMaS pilot Gazlaştırma tesisi

C.9. plazma Kömür Gazlaştırma pilot tesis projesi

Proje Yürütücüsü : TKİ, APTM


Düşük kaliteli kömürlerin gaz-laştırılması amacıyla 10 KW gücün-de mikrodalga plazma gazlaştırma tesisi için Manisa Soma’da alanı belirlenmiş, tesis projelendirme ça-lışmaları bitmiştir. Tesisin devreye alınması, çalıştırılması ve ekono-mik açıdan ihtiyaç duyulan raporla-rın hazırlanması çalışmaları devam etmektedir. Tesis içerisinde kullanı-lacak makine teçhizat ve ekipmanların tesis planlamasındaki konumları ve teknik bilgi içe-riklerine dair çalışmalar sürdürülmekte olup, tesis kapalı alan inşaatına başlanmıştır.

Gazlaştırma sonrasında alınan plazma gazının daha farklı amaçlarla değerlendirilmesi metanol, sıvı yakıt, elektrik vb. gibi ürünler eldesi yönünde çalışmalar devam etmektedir.


C.10. lavvar Şlam atıklarının Çimento tuğla gibi Yapı Malzemelerinin Üretiminde Hammadde olarak Değerlendirilmesi

Proje Yürütücüsü : TKİ, TÜBİTAK- MAM


Kurumumuz ile tÜBitaK MaM Malzeme enstitüsü arasında 30.12.2014 tarihinde “Lav-var Şlam Atıklarının Çimento, Tuğla gibi Yapı Malzemelerinin Üretiminde Hammadde Olarak Değerlendirilmesi” adlı bir sözleşme imzalanmıştır. Bu proje kapsamında Tunçbilek lavvar tesisinde bulunan şlam atıklarının (lavvar çıkışı) tuğla, çimento vb. yapı malzemelerinin üretiminde hammadde olarak değerlendirilmesi imkanının araştırılması amaçlanmıştır.

Projede tuğla üretimiyle ilgili literatür, deneysel çalışmalar bitirilerek fabrikasyon dene-meleri de tamamlanmıştır. Burada üretilen tuğlalara ait test ve kalite kontrol çalışmaları so-nucunda tuğla harçlarına %20 ve %30 şlam karıştırılması denemelerinde başarılı sonuçlar alınmıştır.

Aynı çalışmanın çimento fabrikalarında yapılabilmesi için şlam atıklarının çimento for-mülasyonuna uygun hale getirilmesi sağlanmış ve doğrudan Eskişehir çimento fabrikasın-da muhtelif oranlarda deneme üretimi yapılmıştır. Bununla ilgili sonuç raporu beklenmek-tedir.

C.11. lavvar Şlam atıklarının Zenginleştirilmesi

Proje Yürütücüsü : TKİ,TÜBİTAK- MAM


Garp Linyitleri İşletmesi Müessesine (GLİ) ait Ömerler lavvarına 2010 yılında multisiklon grubu ve susuzlandırma eleğinden oluşan ince kömür geri kazanım ünitesi kurulmuş devamında bu üni-tenin bir benzerinin Tunçbilek lavvarına kurulma-sı da sağlanmıştır. Benzer şekilde Ege Linyitleri İşletmesi Müessesesinde (ELİ) bulunan Dereköy lavvarına da HI-G dryer adlı yurtdışı menşeili bir ünitenin kurulması sağlanarak devreye alın-mıştır. GLİ ve ELİ’ye kurulan ince malzeme geri kazanım sağlayan ünitelerin tamamından 2010 yılından 2016 yılı sonuna kadar toplam 880.000 ton kömür geri kazanılarak 70 milyon TL kazanç elde edilmiştir.

C.12. Soma Kömür Gazlaştırma projesi

Manisa Soma’da yılda 5,5 milyon ton kömür besleme kapasiteli ticari ölçekte kömür gazlaştırma tesisi kurula-caktır. Bu tesiste, Yüksek oranda (70-80%) ithalata bağlı olan Amonyak / Üre ve Metanol ve Türevleri, yerli kömür-den elde edilecek sentezgazı (syngas) ile üretilecektir.


C.13. türkiye linyit Kömürleri için uygun Briketleme Koşullarının Belirlenmesi, Briketleme ve ambalajlama Malzemesinin Geliştirilmesi


Proje Başlangıç Tarihi : 19.03. 2015

Proje sonucunda Türkiye Linyit kömürü rezervleri ve/veya lavvar atıklarından(şlam) ka-zanılan kömürler kullanılarak elde edilecek optimum boyut ve uygun şekillerde istenilen özelliklerde (yani TS 12055 kalitesini sağlayan) briketlerin evlerde soba ve kalorifer yakıtı olarak kullanılabilmesi mümkün olabilecektir. Ayrıca briket veya belirli boyutlardaki kömür-lerin ambalajlanmasında kullanılacak malzemenin geliştirilmesi konusunda da kapsamlı

çalışmalar gerçekleştirilecektir. Proje kap-samında laboratuvar çalışmaları tamam-lanarak pilot sistemin temini gerçekleşti-rilmiş olup çalışmalar devam etmektedir. Ambalajların ise daha kullanışlı, cazip ve emisyon yönünden kullanılabilir olması sağlanacaktır. Bu amaçla muhtelif amba-laj malzemeleri için araştırmalar devam et-mektedir.

Muhtelif Briket Örnekleri

C.14. Solvent ekstraksiyonu ile Bitümlü Şeyllerden Sıvı Yakıt Üretim projesi



Bu projede Otaklav kullanılarak Türkiye ‟deki bitümlü şeyl sahalarından alınan örnekler üzerinde yapılacak çalışmalar ile en uygun solvent türü, ekstraksiyon sıcaklığı, süre ve ba-sınç, solvent bitümlü şeyl oranı, tane boyutu, ilave katkı maddesi türü gibi faktörlerin etkile-rinin belirlenmesi hedeflenmiştir.

Ekstraksiyon çalışmaları sonucunda olumlu olduğu tespit edilen birkaç bitümlü şeyl sahasından alınan numunelerde pilot ölçekli basınçlı reaktör çalışmaları yapılarak kesikli pilot ölçek denemesinin yapılması da hedeflenmektedir. Ayrıca bitümlü şeyllerin içinde bu-lunan inorganik yapıda bulunan değerli elementlerin kazanılabilirliği konusunda da çeşitli çalışmalar yapılacaktır.

C.15. Hümik asit

Yıllar içerisinde bilinçsiz kimyasal gübre kullanımıyla topraklarımızdaki humus miktarı hızla tükenmiş ve topraklarımız gün geçtikçe verimsiz hale gelmiştir.

Türkiye Kömür İşletmeleri; sahip olduğu leonardit rezervlerini kullanarak hümik ve fülvik asit içeriği yüksek TKİ Hümas adı altında bir toprak düzenleyicisi üretmiş bulunmaktadır.


TKİ Hümas tarla bitkileri, sebzeler, sera bit-kileri, süs bitkileri, çim, fide, bağ ve meyve ağaç-ları olmak üzere bütün bitki türlerinde kullanıla-bilen bir üründür. Kullanımı basit, etkileri ise son derece olumludur.

S.Ü. Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü tarafından yapılan bilimsel ça-lışmalarda TKİ Hümas’ın topraktaki birçok soru-nu çözerek bitkilerde gelişimi, kaliteyi ve verimi arttırdığı ispatlanmıştır.

tKi HÜMaS ;

•Toprakta bitki besin elementlerinin çözünmesini sağlaya-rak elverişli besin elementi miktarını artırır.

•Topraktaki organik ve amino asitleri parçalayarak tohu-mun çimlenmesini ve kök gelişimini artırır.

•Toprakta bulunan besin elementleri ile kompleks bileşik-ler oluşturarak köklere taşınmasını ve bitkilerce alımını ar-tırır.

• Topraktaki mikroorganizma faaliyetini arttırır.

TKİ Genel Müdürlüğümüze bağlı Ilgın Kontrol Müdürlüğünde bulunan 100.000 litre/ay kapasiteli Hümik Asit Tesisimizde kaliteli bir ürün için üretimin tüm aşamaları hassasiyetle gerçekleşmektedir.

Hümik asitin; Seramik, boya sanayi, çevre-su teknolojileri, tutkal, endüstriyel proses besleme suyu şartlandırıcıları gibi sektörlerde kullanımı için çalışmalarımız ve AR-GE faali-yetlerimiz devam etmektedir. Organik tarımın yaygınlaşması nedeniyle, hümik asit tarımda daha da önem kazanacaktır.


C.16. organik toprak Düzenleyiciler için Sera ve tarla Denemeleri

Proje Yürütücüsü : TKİ, Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi


TKİ’nin üretmekte olduğu TKİ-Hümas uygulamasında, TKİ Hümas’ın etkileri ve doz mik-tarlarının araştırılarak kullanıcılar için doğru ve gerekli bilgilerin sağlanması; deneme sonuç raporlarına göre ürün çeşitliliği ve kalitesinin artırılması gibi amaçlarla sera ve tarla dene-melerinin yapılması veya yaptırılması amaçlanmaktadır.

Proje kapsamında yapılan denemeler çerçevesinde ürün kalitesini yükseltmek ve çeşit-lendirme yönünde tesisle ilgili yeni düzenlemeler gerçekleştirilmiş olup yeni üretilen ürün-lerin satışına başlanmıştır. Adı geçen sözleşme 30.07.2016 tarihinde sona ermiştir.

C.17. Hümik asit esaslı Maddelerin Sanayi Ölçeğinde (Çimento, Sondaj, Seramik, Su arıtımı vb.) Denenmesi

TÜBİTAK MAM ve Kurumumuz arasında “Çeşitli alanlarda (Boya, Seramik, Kauçuk ve atıksu ve/veya içme Suyu arıtımı) Kullanılmak Üzere pilot Ölçekte Hümik asit esaslı Maddeleri Üretme” ve “pilot Ölçekte Kömürden organomineral Gübre Üretimi” adı altında 01.07.2011 tarihinde imzalanan proje kapsamında boya ve kauçuk sanayinde uygulamala-ra yönelik olumlu sonuçlar elde edilemezken seramik, sondaj ve çimento sanayinde olumlu sonuçlar alınmıştır. Öte yandan hümatların, değerli metallerin geri kazanımı ile atık su arıtı-mında da kullanılabilir olduğu ortaya konmuştur. Alınan olumlu sonuçların ticarileştirilebil-mesi amacıyla çalışmalar devam etmektedir.

Hümik asitin çeşitli tuzlarından sodyum, potasyum ve sülfonlu hümatların; seramik, sondaj ve çimento sanayinde kullanımı ile ilgili çalışmalar sürdürülmektedir. Bu kapsamda Anadolu Üniversitesi Seramik Araştırma Merkezi ile Kurumumuz arasında “Hümatların Se-ramik Sağlık Gereçleri (SSG) ve Seramik Kaplama Malzemeleri (SKM) Üretiminde Dağıtıcı (Dispersant) olarak Kullanımının araştırılması” konulu sözleşme 3 Mart 2016 tarihinde im-zalanmıştır.

Proje kapsamında hümatların seramik sağlık gereçleri ve seramik kaplama malzemele-ri üretiminde dağıtıcı olarak kullanımının araştırılması ile ilgili çalışmalar yürütülmüş olup önümüzdeki günlerde seramik fabrikalarında deneme çalışmaları gerçekleştirilecektir.

Ayrıca Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği ile sodyum hümatın priz geciktirici bir katkı olarak değerlendirilebilmesine yönelik kullanımı araştırılacaktır.

C.18. Süt ineklerinin Kuru Dönem Boyunca Hümik asit ilavesi Yapılmasının ana ve Buzağı Bağışıklığı Üzerine etkileri

Proje Yürütücüsü : TKİ, Afyon Kocatepe Üniversitesi Veteriner Fakültesi



Bu projenin amacı; hümik asitin süt ineklerinde yeme ilave olarak kullanımının, doğu-mun gerçekleştiği gün hem inek hem de yavruda bağışıklık sistemi üzerine etkisini incele-mektir. Çalışmalar tamamlanmış olup sonuç raporu Kurumumuza gönderilmiştir. Konuyla ilgili olarak yapılan değerlendirmede sonuçların olumlu ve uygulanabilir olduğu tespit edil-miştir. Konu muhtelif kongre, sempozyum ve yayınlar ile duyurularak piyasada uygulanabil-mesi yönünde çalışmalar devam etmektedir.

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

HARCAMA KAZANIM

AR-GE ÇALIŞMALARINA YAPILAN CARİ HARCAMALAR Bin TL

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 (P) 2018 (P) 2019 (P)

HARCAMA 7.206 9.771 5.662 13.257 10.900 15.870 9.612 15.085 16.050 16.997

KAZANIM 2.350 5.380 7.820 10.270 19.400 10.000 15.061 17.000 19.000 50.000

(Bin TL)


FAALİYETLER


Ç.1. Yatırım Faaliyetleri

Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu 2016 Yılı Yatırım Programı 31.03.2016 tarih ve 29670 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanmış ve detayları Enerji ve Tabii Kaynaklar Ba-kanlığının 07.04.2016 tarih ve 916 sayılı Makam Oluru ile onaylanarak uygulamaya geçil-miştir.

Bakanlar Kurulunun 25.01.2016 tarih ve 2016/8433 sayılı genelgesi ile 2016 Yılı Mer-kezi Yönetim Bütçe Kanunu döneminde Kamu İktisadi Teşebbüslerinin yatırımlarında uyul-ması gereken hükümlere uygun olarak yatırım faaliyetlerinde bulunulmuştur.

Yıl içinde, Kalkınma Bakanlığının 08.11.2016 tarih ve 4567 sayılı yazısı ile “Eskişehir-Alpu Kömür Havzası Sondajlı Arama ve Etütleri Projesi” ve “Trakya Kö-mür Sahaları Sondajlı Arama ve Etütleri Projesi” Kurumumuzun 2016 Yılı Yatırım Programına ilave edilmiştir.

Kurumumuzun 2016 Yılı Yatırım Programı 188.552.000 TL toplam tahsi-sat ile Madencilik sektörü ile Diğer Kamu Hizmetleri / Sosyal-Teknolojik araştırma sektörü altında toplanmıştır.

Madencilik sektöründe “Ruhsatlı Sahalar Sondajlı Arama ve Etütleri”, “Madencilik Eği-tim ve Araştırma Merkezi Etüdü”, “TPAO-TKİ Bitümlü Şeyl Sahalarında Ortak Yatırıma Yö-nelik Etüt ve Araştırma Projesi”, “Ömerler Yeraltı Mekanizasyon Tevziii Projesi”, “Muhtelif İşler”, “İnşaat İşleri”, “Eşkişehir-Alpu Kömür Havzası Sondajlı Arama ve Etütleri”, “Trakya Kömür Sahaları Sondajlı arama ve Etütleri” başlıkları altında sekiz ayrı proje yer almak-ta olup bu projelerin 2016 yılı toplam tahsisatı 174.480.000 TL’dir. DKH/sosyal-Teknolojik Araştırma sektöründe “Temiz Kömür Teknolojileri” başlığı altında bir proje yer almakta olup tahsisatı 14.072.000 TL’dir.

2016 yılı 12 aylık nakdi yatırım harcamaları toplamı 102.865.588 TL olarak gerçekleş-miştir. Yatırım gerçekleşme oranı %54,56’dır.

Ç.2. Rezerv, Kömür arama ve Üretim Faaliyetleri

Ç.2.1. Rezerv Durumu

Dünya Enerji Konseyi’nin araştırmalarına göre; dünya kanıtlanmış işletilebilir kömür re-zervi toplam 892 milyar ton büyüklüğündedir. Söz konusu rezervin; 403 milyar tonu antrasit

Ç- FAALİYETLER ve FAALİYETLERE İLİŞKİN ÖNEMLİGELİŞMELER


ve bitümlü kömür, 287 milyar tonu alt bitümlü kömür ve 201 milyar tonu ise linyit katego-risindedir. Tahmini rakamlara göre ise dünya toplam rezervinin yaklaşık 1,1 trilyon olduğu bilinmektedir.

Ç.2.1.1. Dünya Kömür Rezervlerinin Dağılımı

Ç.2.1.2. türkiye Kömür Rezervlerinin Dağılımı

Ülkemiz rezerv ve üretim miktarları açısından linyitte dünya ölçeğinde orta düzeyde, taşkömüründe(antrasit) ise alt düzeyde değerlendirilebilir. Toplam dünya linyit rezervle-rinin %7,8’i, linyit ve alt bitümlü kömür rezervinin yaklaşık %3,2’si ve Antrasit dahil toplam dünya kömür rezervinin yaklaşık % 1,9’u ülkemizde bulunmaktadır. Bununla birlikte linyitle-rimizin büyük kısmının ısıl değeri düşük olduğundan termik santrallerde kullanımı ön plana çıkmıştır. Ülkemiz linyit rezervinin yaklaşık %46’sı Afşin-Elbistan havzasında bulunmakta-dır. Ülkemizin en önemli taşkömürü rezervleri ise Zonguldak ve civarındadır.

Linyit/alt bitümlü kömür sahaları ülkemizde bütün bölgelere yayılmış olup bu sahalar-daki linyit/alt bitümlü kömürün ısıl değerleri 1000-5000 kcal/kg arasında değişmektedir. Ülkemizdeki toplam linyit/alt bitümlü kömür rezervinin yaklaşık %68’i düşük kalorili olup %23,5’i 2000-3000 kcal/kg arasında, %5,1’i 3000-4000 kcal/kg arasında, %3,4’ü 4000 kcal/kg üzerinde ısıl değerdedir.

Linyit - Alt Bitümlü

15,6 %92

Taşkömürü 1,3 %8

16,9 Milyar Ton

Antrasit- Bitümlü 403 45%

Alt Bitümlü 287 32%

Linyit 201 23%

Antrasit- Bitümlü

Alt Bitümlü

Linyit

891 Milyar Ton


Ç.2.1.3. Kurumumuzun Kömür Rezervleri

1453

655

415

323

243 130 104 69

68 36 22

TKİ Rezervlerinin Sahalara Göre Dağılımı Eskişehir - Alpu

ELİ Soma

Tekirdağ-Saray

Adana-Turfanbeyli

GLİ Kütahya

Konya-Ilgın

Bingöl-Karlıova

Bursa-Keles

Çanakkale-Çan

Bolu-Göynük

Çorum-Dodurga

(Milyon Ton)

MÜMKÜN MUHTEMEL GÖRÜNÜR HAZIR TOPLAM

ELİ

SOMA - - 490.940 5.666 496.606

ÇAN - - 67.344 1.000 68.344

TOPLAM - - 558.284 6.666 564.950

GLİ - - 1.575.431 3.703 1.579.134

KONTROL MÜDÜRLÜKLERİ 6.579 142.702 492.988 36 642.305

TERMİK SANTRAL İHALELİ RÖDOVANSLI SAHALAR

1.560 45.945 751.513 - 799.018

DİĞER - 11.999 26.264 - 38.263

TOPLAM Bin ton 8.139 200.646 3.404.480 10.405 3.623.670

3,62 MİLYAR TON


İşletme Müdürlüğü

Müessese Müdürlükleri


Ç.2.2. Kömür arama Faaliyetleri

Ülkemizin kömür potansiyelini belirleyebilmek için, 2004 yılı sonlarında Enerji ve Tabii kaynaklar Bakanımızın talimatı ile 2005-2010 yıllarını kapsayacak şekilde öncesinde kuru-mumuzun sonrasında ise MTA genel Müdürlüğünün koordinatörlüğünde; TPAO, DSİ, MTA, EİE ve TTK ile ortak bir çalışma (Linyit Arama Projesi) başlatılmıştır. Bu çalışmalar sonu-cunda, Ülkemizin linyit rezervleri % 85 oranında artarak 8,3 milyar tondan yaklaşık 15,6 milyar tona yükselmiştir.

Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı Yüksek Planlama Kurulunun 2009/11 Karar nosu ile ‘’ Elektrik Enerjisi Piyasası ve Arz Güvenliği Stratejisi Belgesi’’ kabu-lü ile Kaynak Kullanım Hedefleri doğrultusunda yerli linyit ve taşkömürü kaynak payının art-tırılması ve 2023 yılına kadar elektrik enerjisi üretimi amacıyla değerlendirmesi konusunda çalışmalar yapılmaktadır.

Bu doğrultuda, Eskişehir-Alpu ve Kırklareli-Vize sahalarımızda, enerjiye yönelik olarak uluslararası yatırımcılar tarafından da değerlendirilmesi için; Uluslararası standartlarla kömür etüdü ve uluslararası standartlara (JORC veya NI-43-101) uyumlu “Kaynak Raporu ve Kapsam Raporları”nın hazırlanarak, uluslararası bir meslek örgütü tarafından akredite edilmiş uzman meslek erbabı Qualified Person (QP) imzası ile raporlanması işi için özel bir firma ile protokol imzalanmış olup, Eskişehir-Alpu sahası A Sektörü için Kaynak ve Kapsam Raporları kurumumuza teslim edilmiştir. Diğer çalışmalar devam etmektedir.

Genel Müdürlüğümüzce yürütülen linyit arama faaliyetleri kapsamında Üniversitelerle de danışmanlık sözleşmeleri imzalanarak, gerek Üniversitelerin önerdiği alanlarda ve ge-rekse Genel Müdürlüğümüzde yapılan değerlendirmeler sonucu, Maden İşleri Genel Müdür-lüğüne başvurarak arama ruhsatlı sahalar alınmıştır.


Ç.2.3. Dekapaj FaaliyetleriÇ.2.3.1. Genel Dekapaj Faaliyetleri

Dekapaj; açık işletme olarak çalışılan sahalarda iş hacminin en yoğun olduğu ve mali-yetlerin de en önemli kısmını oluşturan faaliyetlerden olup, yarısından fazlası ihale ile yap-tırılmaktadır. 2016 yılında yapılan dekapajın yaklaşık % 56’sı ihale yolu ile yaptırılmıştır.

DEKAPAJ MİKTARI (m3) DEKAPAJ MALİYETİ(TL/m3)

ELİ

Emanet İhale Toplam Emanet İhale OrtalamaShovel Dragline Toplam

SOMA 15.453.000 - 15.453.000 2.788.718 18.241.718 10,88 3,21 9,70

ÇAN 5.207.007 - 5.207.007 16.625.341 21.832.348 6,17 3,61 4,22

MÜESSESE TOPLAMI

20.660.007 - 20.660.007 19.414.059 40.074.066 9,69 3,55 6,71

GLİTAVŞANLI 9.154.500 1.898.500 11.053.000 20.346.001 31.399.001 7,30 3,52 4,85

MÜESSESE TOPLAMI

9.154.500 1.898.500 11.053.000 20.346.001 31.399.001 7,30 3,52 4,85

TKİ GENEL TOPLAM 29.814.507 1.898.500 31.713.007 39.760.060 71.473.067 8,86 3,53 5,90

eli

Gli


0 20000000 40000000 60000000 80000000

31.713.007

39.760.060

71.473.067

Toplam

İhale

Emanet

2016 Yılı Toplam Dekapaj Miktarı ( m3

)

ılGıN

Çli


0

20

40

60

80

100

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

33,8

40,6

36,9

32,6

32,5

37,2

39,1

41,8

47,3

44,4

66,2

59,4

63,1

67,4

67,5

62,8

60,9

58,2

52,7

55,6

YILLAR İTİBARİYLE TKİ DEKAPAJI ORANLARI (%)

Emanet İhale

Gli

ŞıRNaK


Çli


eli


Ç.2.4. Üretim Faaliyetleri

Ç.2.4. 1. Genel Kömür Üretimi

Kurumumuzca 2013 yılına kadar her yıl ortalama 40-45 milyon ton tüvenan kömür üre-tilmekte iken; Özelleştirmeler nedeniyle 2013 yılından itibaren yıllık bazda 20-30 milyon ton civarında üretim gerçekleştirilmektedir. 2016 yılında yaklaşık 20 milyon ton üretim ger-çekleştirilmiştir. Üretilen tüvenan kömürlerin tamamı eleme-ayıklama /lavvar tesislerinden geçirildikten sonra, kalitesi iyileştirilmiş satılabilir nitelikte kömürler olarak tüketime sunul-maktadır.

0

10

20

30

40

50

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

7 8,1

8,3 10

,7

11,2

11,1

13

9,8

8,4 11

,8

31,9

37,9

34,5

29,3

32,5

31,7

17,6

11,8

10,2

8,1

38,9

46,0

42,8

40,0

43,7

42,8

30,6

21,6

18,6

19,9

Yeraltı Açık İşletme Toplam

TKİ TÜVENAN ÜRETİM MİKTARLARI (Milyon Ton)

2016 YILI ÜRETİM YÖNTEMİ TÜVENAN SATILABİLİR

EGE LİNYİTLERİ İŞLETMESİ MÜESSESESİ

SOMAAçık İşletme 2.870.504 2.449.854Yeraltı İşletmesi 10.605.017 6.283.236

ÇAN Açık İşletme 1.567.768 1.537.040

MÜESESE TOPLAMI 15.043.289 10.270.130

GARP LİNYİTLERİ İŞLETMESİ MÜESSESESİAçık İşletme 3.627.436 2.052.068Yeraltı İşletmesi 1.226.966 464.002TOPLAM 4.854.402 2.516.070

TKİ TOPLAMAçık İşletme 8.065.708 6.038.962Yeraltı İşletmesi 11.831.983 6.747.238TOPLAM 19.897.691 12.786.200

Birim (Ton)


Ç.2.4.2. Yeraltı işletmeciliği ile Yapılan Kömür Üretimi

Kurumumuzca; yeraltı işletmeciliğiyle yapılan üretimi artırmaya yönelik, rödovans kar-şılığı ve hizmet alımı şeklinde yüklenici firmalara yaptırılan tüvenan kömür üretim miktar-larında önemli artışlar olmuştur. Nitekim 2004 yılında 1 milyon ton civarında olan yeraltı tüvenan kömür üretimi, yıllar bazında artmak suretiyle % 70’i rödovans karşılığı, % 27‘si hiz-met alımı ve % 3 ‘ü de kendi imkanlarımız ile olmak üzere 2016 yılında toplam 11,8 milyon ton seviyelerine yükselmiştir.

0

2

4

6

8

10

12

14

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

0,6

0,4

0,2 0,3 0,3

0,4

0,3

0,4

0,3

0,3 1,

0 1,2 1,5

3,6

3,6 4,

5

4,5

2,1

1,4

3,2 5,

3

6,5

6,5 6,7 7,

4

6,2

8,2

7,3

6,7

8,3

7,0

8,1 8,3

10,7

11,2

11,1

13,0

9,8

8,4

11,8

Kurum İmkanlarıyla Hizmet Alımı (İhale) Rödovans Karşılığı Toplam

TKİ YERALTI İŞLETMECİLİĞİ İLE YAPILAN TÜVENAN KÖMÜR MİKTARLARI (Milyon Ton)

2016 YILI TÜVENAN SATILABİLİR

EGE LİNYİTLERİ İŞLETMESİ MÜESSESESİ

Rödovans Karşılığı 8.328.100 4.960.600

Dış İmkanlarla 2.276.917 1.322.636

TOPLAM 10.605.017 6.283.236

GARP LİNYİTLERİ İŞLETMESİ MÜESSESESİ

Dış İmkanlarla 919.062 308.395

Öz İmkanlarla 307.904 155.607

TOPLAM 1.226.966 464.002

TKİ TOPLAM

Rödovans Karşılığı 8.328.100 4.960.600

Dış İmkanlarla 3.195.979 1.631.031

Öz İmkanlarla 307.904 155.607

TOPLAM 11.831.983 6.747.238

Birim (Ton)


Yeraltı işletmesi olarak çalışılmaya uygun sahalarda üretimi artırmaya dönük rezerv belirleme ve projelendirme çalışmaları, yurtiçinden ve yurtdışından üniversiteler ve çeşitli firmalarla işbirliği yapılarak gerçekleştirilmektedir. Bu kapsamda; önemli miktarlarda kö-mür rezervinin yeraltı işletmeciliğiyle üretilerek değerlendirilmesi hedeflenmektedir.

İhalesi PlanlananRezerv Miktarı

İhale EdilenRezerv Miktarı

Ege Linyitleri İşletmesi Müessesesi

Soma-Eynez Derin Sahalar 370 -

Soma-Evciler (Termik santral kurma şartlı ) - 150

Garp Linyitleri İşletmesi Müessesesi

Ömerler B (Mevcut santral için, ihale edildi) 28 -

Derin Sahalar (Termik santral kurma şartlı) - 114

İğdekuzu (İhale ile verilmiştir) 6

Pano 42 6 -

Birim (Milyon Ton)


Ömerler yeraltı-Gli


Demir export/Fernas-eli


Ç.2.5. Kömür Satış Faaliyetleri

Ç.2.5.1. Satışların Sektörel Dağılımı

Kurumumuz tarafından yılda ortalama 20-25 milyon ton tüvenan kömür üretilmekte-dir. Üretilen tüvenan kömürlerin tamamı eleme-ayıklama / lavvar tesislerinden geçirildikten sonra, kalitesi iyileştirilmiş satılabilir nitelikte kömürler olarak tüketime sunulmaktadır.

2016 Yılı Termik Santraller % Isı.+San.

Sektörü %Toplam

Satış Miktarı

Müesseseler/İşletmeler

Ege Linyitleri Müessesesi 6.066.039

67,0 2.992.335

33,0 9.058.374

Çan Linyitleri İşletmesi 1.672.002 96,8 55.696 3,2 1.727.698

Garp Linyitleri Müessesesi 1.239.031 50,2 1.230.426 49,8 2.469.457

G.Müdürlük (Sos. Yardım+Sanayi) - 0 1.287.728 100 1.287.728

Kompanse (-) - - - - -

TKİ Toplam 8.977.072 61,7 5.566.185 38,3 14.543.257

Birim (Ton)

0

5

10

15

20

25

30

35

40

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

25,1

29,4

26,6

23,4

27,7

25,9

14,4

11,3

9,2

9,0

6,5 7 6,5

6,4 7,

6

7,7

6,7

5,9

5,3

5,6

31,6

36,4

33,1

29,8

35,3

33,6

21,1

17,2

14,5

14,5

Termik Santraller Isınma+Sanayi Toplam

TKİ SATIŞLARININ SEKTÖREL DAĞILIMI (Milyon Ton)


Ç.2.5.2. termik Santral Kömür Satışları

Termik santrallere verilen kömür miktarları, santrallerin taleplerine göre yıllık program-lanarak tamamı karşılanmaktadır.

Santralin Adı Bulunduğu İl Kurulu Gücü (MW)

2016 YılındaVerilen Kömür Miktarı (TON)

Soma A+B MANİSA 990 6.066.039

Tunçbilek KÜTAHYA 365 1.239.031

18 Mart Çan ÇANAKKALE 320 1.672.002

TKİ TOPLAM 1675 8.977.072

SoMa

Silopi


Ç.2.5.3. ısınma ve Sanayi Sektörüne Satışlar

2016 YILI ISINMA SANAYİ TOPLAM

Müesseseler/işletmeler

Ege Linyitleri İşletmesi Müessesesi 1.446.984 1.545.351 2.992.335

Çan Linyitleri İşletmesi 2.954 52.742 55.696

Garp Linyitleri İşletmesi Müessesesi 525.233 705.193 1.230.426

Genel Müdürlük 1.233.756 53.972 1.287.728

Kompanse (-) - - -

TKİ Toplam 3.208.927 2.357.258 5.566.185

Birim (Ton)

0

1

2

3

4

5

6

7

8

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

2,9 3,

4

2,8 3,

5 3,8 3,7

3,4

3,1

2,4

2,4

3,6

3,6 3,

7

2,9

3,8

4,0

3,3

2,9

2,9

3,2

6,5 7,

0

6,5

6,4

7,6 7,

7

6,7

6,0

5,3 5,

6

Sanayi Isınma Toplam

TKİ'NİN ISINMA VE SANAYİ SATIŞ MİKTARLARI (Milyon Ton)

eli


Ç.2.5.4. Satış ve Ciro ilişkisi

SATIŞ VE CİRO DAĞILIMI

TERMİKISINMA VE SYDV

SANAYİ GENEL TOPLAMISINMA SYDV TOPLAM

SATIŞ (MİLYON TON) 8,9 0,8 2,4 3,2 2,4 14,5

CİRO (MİLYON TL) 809,2 281,0 857,7 1.138,7 458,5 2.406,4

%61 %22

%17

SATIŞ Termik Isınma ve SYDV Sanayi

%34

%47

%19

CİRO Termik

Isınma ve SYDV

Sanayi


Ç.2.5.5. Dekapaj, Üretim ve Satış Faaliyetleri

2014 20152016

PRG REVİZE PRG FİİLİ GERÇEKLEŞME

(%)

DEKAPAJ (milyon m3) 84,0 69,1 102,0 102,0 71,5 70,1

ÜRETİM (SATILABİLİR)(milyon ton)

14,9 12,7 14,8 14,8 12,8 86,5

SATI

Ş(m

ilyon

ton)

TERMİK 11,3 9,2 8,9 8,9 8,9 100,0

ISINMA VE SANAYİ 3,9 3,3 4,5 4,5 3,2 71,1

SYDV 2,0 2,0 2,0 2,0 2,4 120,0

TOPLAM 17,2 14,5 15,4 15,4 14,5 94,2

CİRO (milyar TL) 2,3 2,1 2,6 2,6 2,4 92,3

BRÜT KAR (milyon TL) -8,8 81,3 160,8 160,8 2,0 1,2

eli


Ç.2.5.6. Dekapaj – Satılabilir Üretim ve Satış ilişkisi

0

50

100

150

200

250

300

0

20

40

60

80

100

2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014 2016

SATIŞ (MİLYON TON) SATILABİLİR ÜRETİM (MİLYON TON) DEKAPAJ (MİLYON M3)

(Milyon Metreküp) (Milyon Ton)

eli


Ç.2.6. Kömür Yıkama ve Zenginleştirme Faaliyetleri

Ç.2.6.1. lavvar, Kriblaj ve torbalama tesisleri

Düşük kalorili kömür, Müessese ve işletmelerimizde mevcut lavvar tesislerinden geçi-rilmek suretiyle kalitesi yükseltilerek çevreyle daha uyumlu hale getirildikten sonra termik santraller ile ısınma ve sanayi sektörüne satışı gerçekleştirilmektedir. Tüvenan kömür ayrı-ca mevcut kriblaj tesislerinde eleme ve ayıklama işlemlerine tabi tutulmaktadır.

Ç.2.6.2. lavvar ve Kriblaj tesisleri Kapasitesi

MÜESSESELER/İŞLETMELER LAVVAR KRİBLAJ

Ege Linyitleri İşletmesi Müessesesi 14,1 7,8

Çan Linyitleri İşletmesi - 1,5

Garp Linyitleri İşletmesi Müessesesi 7,8 -

Keles Kontrol Müdürlüğü - 0,9

TKİ TOPLAM 21,9 10,2

(Milyon Ton / Yıl)

Dereköy lavvar tesisi -eli


Ömerler lavvar tesisi - Gli


Kısrakdere lavvar tesisi - eli


ÇEVRE DÜZENLEME


Ç.2.7. Çevre Düzenleme ve ağaçlandırma Çalışmaları

Kurumumuz; üretim faaliyeti tamamlanmış kömür sahalarının yeniden düzenlenip çev-reye kazandırılması çalışmalarını uzun yıllardan beri faaliyetlerinin bir parçası olarak sür-dürmektedir.

Kurumumuza ait Müesseselerdeki faaliyeti tamamlanmış maden sahalarının; ağırlıklı olarak 1991 yılından başlamak üzere 2016 yılı sonu itibariyle, 4.952 hektarlık alanına, de-ğişik türde 7.548.545 adet ağaç dikimi gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmaların; 2007 yılında yürürlüğe giren “Madencilik Faaliyetleri İle Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırıl-ması’’ Yönetmeliğinin çok öncesinde başlamış olması ve madencilik faaliyeti öncesinde ormanlık veya ağaçlı bölge olmayan Kuruma ait maden sahalarında da yapılıyor olması, TKİ’nin çevreye olan duyarlılığının bir göstergesidir.


Ege Linyitleri İşletmesi (Soma ve Çan) Ağaçlandırma Çalışmaları


Garp Linyitleri İşletmesi Ağaçlandırma Çalışmaları


Ç.2.8. Makina ve ekipman parkı

Kurum bünyesinde faaliyet gösteren ağır iş makinaları, yardımcı iş makinaları ve bu iş makinalarının üniteleri (motor, şanzıman vs.) ile yine iş makinalarının lastik durumları; İş-letmelere göre adetleri, çalışma saatleri, ekonomik ömürleri, performansları, yedek parça ve tamir bakım durumları, revizyon ve periyodik bakımı, hurda durumu, faal-arızalı durumları, yağ sarfiyatları, vb. gibi bilgilerin takip edilebilmesi ve bu bilgiler ışığında makinaların daha ekonomik ve uzun ömürlü çalıştırılmasını sağlamak, maliyetleri düşürmek ve verimliliklerini artırmak amacıyla, yazılmış ve kurumsal intranet sitesinde bulunan “Makine Performans Takip Sistemi “ programının tüm fonksiyonlarından faydalanılması amacıyla çalışmalar başlatılmıştır. Bu suretle makinaların ve ünitelerin yukarıda belirtilen durumlarının kapsam-lı bir şekilde takip edilmesi sağlanacaktır.


TKİ MAKİNA PARKI

MAKİNANIN CİNSİ ELİ ÇLİ GLİ GN.MD TOPLAMDRAGLINE - - 2 - 2ELEKTRİKLİ EKSKAVATÖR 15 5 12 - 32HİDROLİK EKSKAVATÖR 12 7 10 - 29AĞIR KAMYON 104 44 69 - 217DELİK DELME MAKİNASI 20 4 12 - 36SONDAJ MAKİNASI - - 3 - 3BULLDOZER 44 11 27 - 82PAYDOZER 5 2 5 - 12GRAYDER 14 4 10 - 28YÜKLEYİCİ 13 11 10 - 34İSTİF MAKİNASI ( forklift) 18 4 7 - 29VİNÇ/MOBİL VİNÇ 15 2 14 - 31TRAYLER 6 3 18 - 27TRAKTÖR 8 1 5 - 14YOL SİLİNDİRİ 4 1 3 - 8DAMPERLİ KAMYON 23 12 27 - 62TAHTA KASALI KAMYON 1 2 5 1 9TAMİR-ÇÖP -FİLTRE-ANFO KAMYONU 4 - 3 - 7YAĞLAMA KAMYONU 6 1 - - 7AKARYAKIT TANKERİ 10 2 6 - 18SULAMA TANKERİ/KAMYONU 12 5 2 - 19İTFAİYE - ARAZÖZ 3 2 4 - 9VİDANJÖR 2 - - - 2OTOBÜS - MİDİBÜS - - 2 5 7MİNÜBÜS 2 2 3 5 12KAMYONET-PIKAP 11 2 17 9 39OTOMOBİL-STATION WAGON 4 2 6 21 33JEEP 2 1 1 - 4AMBULANS 6 - 4 2 12GALERİ AÇMA MAKİNASI - - 2 - 2YER ALTI YÜKLEYİCİ - - 5 - 5TROLEY LOKOMOTİF - - 5 - 5DİZEL LOKOMOTİF - - 13 - 13KOMPRESÖR (Seyyar-Dizel) 17 12 15 - 44JENERATÖR 14 6 13 - 33TOPLAM 395 148 340 43 926

Adet


Ç.2.9. eğitim Faaliyetleri

Kurumumuzda 2016 yılında Genel Müdürlük ve Müesseselerimizde, Kurum imkanları ile düzenlenen; İş Sağlığı ve Güvenliği eğitimlerine 4 140, İlk Yardım eğitimlerine 186, Yangın Söndürme eğitimlerine 608, Tahlisiyeci eğitimlerine 53, Yetiştirme eğitimlerine 1 436 ve Ge-liştirme eğitimlerine 195 olmak üzere toplam 6 442 personelimizin katılımları sağlanmıştır.

2016 yılında Kurum dışından hizmet alınarak düzenlenen Kurs, Seminer, Kongre, Sempozyum vb. eğitimlere de 990 elemanımızın katı-lımı sağlanmıştır. Fakülte ve Yüksek Okullarda öğrenim gören 297 Üniver-site öğrencisine Kurumumuz Genel Müdürlük ve Müesseselerinde staj yaptırılmıştır.

3308 sayılı Yasa kapsamında 2016 yılında Meslek Liselerinde öğrenim gören 140 lise öğrencisine Kurumumuz Genel Müdürlük ve Müesseselerinde Beceri eğitimi yaptırılmıştır.

İş Sağlığı ve Güvenliği Seminerleri


Oryantasyon Seminerleri

Öğrenci Stajları


iŞ SaĞlıĞı Ve GÜVeNliĞi eĞitiMleRiNDeN MuHteliF GÖRÜNtÜleR

Temel İlkyardım Eğitimleri

Tahlisiyeci Eğitimleri


Ç.3. iç Kontrol Sistemi ve iç Denetim Faaliyetleri Kurumumuzca iç kontrol sisteminin oluşturulması, yürütülmesi ve geliştirilmesi faali-

yetleri sürdürülmektedir. Tüm birimlerimizde yürütülen işlerin analizleri; bilgisayar yazılımı ile süreç anlatım formu, süreç bilgileri formu, süreç envanter formu, görev tanımı formları, iş akış şemaları, risk kontrol matrislerinin hazırlanması ve kontrol bilgi formlarının doldu-rulması tamamlanmıştır.

Bu iş süreçlerinin riskleri her birim tarafından, işlemler yürütülürken, kontrol edilmiştir. 6331 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili yönetmelikler uyarınca belirlenmesi gereken riskler de bilgisayar yazılımı kullanılarak belirlenip kontrol edilmiş ve edilmektedir.

İç Kontrol sisteminin işlemesiyle, süreç analizi ve iş yükü dağılımı analiz edilip, insan, bilgisayar, makine vb. kaynağın doğru kullanılmasıyla, etkin ve verimli yönetim hedeflen-miştir.

Kurumumuz Yönetim Kurulunun 15.08.2014 tarihli ve 7/123 sayılı kararıyla 1 Başkan,14 İç Denetçi, 1 Şef ve 2 Memur personelden oluşan İç denetim Dairesi Başkanlığı kurulmuş olup, Bakanlar Kurulunun 01.01.2015 tarihli ve 2014/7143 sayılı kararıyla 12 İç Denetçi kad-rosu ihdas edilmiştir. Başkanlığın personel ihtiyacının karşılanması çalışmalarına devam edilmektedir.

Ç.4. iştirakler

Ç.4.1. Doğrudan iştirakler

iŞtiRaK ÜNVaNı KÖMÜR iŞletMeleRi a.Ş

Beştepe Mah. Mertler Sok.No:17Yenimahalle/aNKaRaTelefon : 0312 216 01 00Faks : 0312 425 82 28Web : www.kiaskomur.com.tr Sermayesi (TL) : 1.600.000,00 TLSermaye Oranı (%) : 48

iŞtiRaK ÜNVaNıYeNiÇelteK KÖMÜR Ve MaDeNCiliK a.Ş.

Kızılırmak Sok. No:45 Kocatepe-Çankaya / ankara Telefon : 0 312 418 96 97 Faks : 0 312 417 76 41 Sermayesi (TL) : 55.000,00 TL Sermaye Oranı (%) : 16


Ç.4.2. Dolaylı iştirakler

Bulunmamaktadır.

Ç.5. Kurumun iktisap ettiği Kendi paylarına ilişkin Bilgiler

Kurumumuz, sermayesi paylara bölünmüş şirket statüsünde değildir.

Ç.6. Denetim

Kurumumuzun tüm iş ve işlemleri 6085 sayılı yasa kapsamında T.C. Sayıştay Başkanlı-ğı ile Kurumumuz Teftiş Kurulu Başkanlığınca denetlenmektedir.

Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumunun 2016 yılı hesap ve işlemlerinin T.C. Sayıştay Baş-kanlığı tarafından yapılan denetimi, bu raporun hazırlandığı sırada henüz tamamlanmamış-tır.

Ç.7. Hukuki Konular

Ç.7.1. Davalar

Kurumumuz Hukuk Müşavirliği bünyesinde 2016 yılı itibariyle toplam; 3989 adli ve idari dava ve 407 İcra dosyasının takibi yapılmakta olup, bu davaların büyük kısmı 4857 Sayılı İş Kanunundan kaynaklı asıl işveren- alt işveren ilişkisine dayalı işçilik alacakları ve maddi- manevi tazminat istemlerinden oluşmaktadır. Bunun dışında; 4734 sayılı kanun çerçevesin-de ihale yoluyla Kurumumuzdan iş alan yüklenicilerle aramızdaki sözleşmesel ilişkilerden kaynaklanan ve gerek Kurumumuzca, gerekse de Kurumumuza karşı açılan ticari davalar, yine idari işlemin iptali yahut tazminat talepli açılan idari davalar, Kurumumuzca çeşitli böl-gelerde yapılan kamulaştırma işlemleri nedeniyle tarafımızca açılan kamulaştırma davaları ile muhtelif ceza ve hukuk davaları Hukuk Müşavirliğince takip edilmektedir.

Ç.7.2. idari-adli Yaptırımlar

Mevzuat hükümlerine aykırı uygulamalar nedeniyle Kurumumuz ve Yönetim Kurulu üyeleri hakkında uygulanan idari veya adli yaptırımlar bulunmamaktadır.


Ç.8. Bağış ve Yardımlar ile Sosyal Sorumluluk projeleri

Ç.8.1. Bağış ve Yardımlar

2016 yılında Kurumumuzca bağış ve yardım yapılmamıştır.

Ç.8.2. Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı (SYDV) Kömür Yardımları

Bakanlar Kurulu kararları gereği, 2003 yılından bu yana, Sosyal Yardımlar Genel Müdür-lüğü ile birlikte yürütülen ve Kurumumuzun da özel önem verdiği uygulama ile bedeli Hazi-nece karşılanmak üzere, her yıl ortalama 1 milyon 900 bin ihtiyaç sahibi aileye, günümüze kadar yaklaşık 7 milyar 125 milyon TL tutarında 23 milyon 583 bin ton kömürün dağıtımı gerçekleşmiştir.


YILLAR YARARLANAN AİLE SAYISI

TESLİM EDİLEN KÖMÜR MİKTARI

(TON)

TESLİM EDİLEN KÖMÜR TUTARI

(TL)

2003 1.085.511 662.720 89.439.498

2004 1.490.301 1.046.931 163.959.946

2005 1.861.057 1.318.590 229.312.152

2006 1.754.509 1.262.391 241.175.916

2007 1.859.687 1.472.415 316.845.609

2008 2.057.146 1.627.619 433.283.296

2009 2.227.066 1.935.689 557.798.698

2010 2.076.112 1.521.219 431.826.862

2011 2.028.259 2.207.400 654.306.781

2012 2.018.485 2.159.702 745.011.854

2013 2.068.591 2.045.958 731.550.478

2014 2.096.446 1.961.763 733.951.946

2015 2.077.390 1.968.974 784.626.766

2016 2.096.110 2.391.802 1.012.031.610

ORTALAMA

1.914.048

TOPLAM

23.583.173

TOPLAM

7.125.121.412


(SYDV) Kömür Yardımları


FİNANSAL DURUM


D.1. Özet Mali tablolar

D.1.1. Özet Bilanço

D- FİNANSAL DURUM

VARLIKLAR (AKTİF) 2015 2016

DÖNEN VARLIKLAR

A-Hazır Değerler 7.167.025 4.687.327

B-Menkul kıymetler 44.870.000 105.359.500

C-Ticari Alacaklar 1.694.086.389 1.494.016.462

D-Diğer Alacaklar 26.520.401 60.617.318

E-Stoklar 146.047.176 272.329.964

F-Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri 24.000.000 1.146.539

G-Gelecek Aylara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları 39.231.449 144.912.947

H-Diğer Dönen Varlıklar 23.731.299 27.857.363

DÖNEN VARLIKLAR TOPLAMI 2.005.653.739 2.110.927.420

DURAN VARLIKLAR

A-Ticari Alacaklar 7.854.703 9.519.832

B-Diğer Alacaklar - -

C-Mali Duran Varlıklar 7.510.326 7.510.326

D-Maddi Duran Varlıklar 289.384.364 273.258.481

E-Maddi Olmayan Duran Varlıklar 309.075.174 321.484.604

F-Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar 162.618.287 258.988.855

G-Gelecek Yıllara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları 12.000 8.000

H-Diğer Duran Varlıklar - -

DURAN VARLIKLAR TOPLAMI 776.454.854 870.770.098

VARLIKLAR (AKTİF) TOPLAMI 2.782.108.593 2.981.697.518

NAZIM HESAPLAR 675.719.274 752.507.763

TL


D.1.1. Özet Bilanço

VARLIKLAR (PASİF) 2015 2016

KAYNAKLAR (PASİF)

I-KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR

A-Mali borçlar -

B-Ticari Borçlar 318.486.660 552.206.013

C-Diğer Borçlar 9.101.225 24.604.193

D-Alınan Avanslar 10.547.977 19.263.480

E-Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri - -

F-Ödenecek Vergi ve Yükümlülükler 24.231.720 16.670.926

G-Borç ve Gider Karşılıkları 48.659.653 43.412.662

H-Gelecek Yıllara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları 61.096.353 60.410.266

I-Diğer Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar - -

KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR TOPLAMI 472.123.588 716.567.540

II-UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR

A-Mali Borçlar -

B-Ticari Borçlar 244.300.000 209.400.000

C-Diğer Borçlar -

D- Alınan Avanslar -

E- Borç ve Gider Karşılıkları 131.098.861 127.584.498

F- Gelecek Yıllara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları -

G- Diğer Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar -

UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR TOPLAMI 375.398.861 336.984.498

III-ÖZ KAYNAKLAR

A-Ödenmiş Sermaye

Sermaye Olumlu Farkları1.000.000.000 1.000.000.000

B-Sermaye Yedekleri -

C-Kar Yedekleri 979.193.867 1.012.317.896

D-Geçmiş Yıllar Karları 51.386.129

E-Geçmiş Yıllar Zararları (-) 108.740.746 128.787.949

F-Dönem Karı Zararı (+/-) 64.133.023 -6.770.596

ÖZ KAYNAKLAR TOPLAMI 1.934.586.144 1.928.145.480

KAYNAKLAR (PASİF) TOPLAMI 2.782.108.593 2.981.697.518

NAZIM HESAPLAR 675.719.274 752.507.763

TL


D.1.2. Özet Gelir tablosu

2015 2016

A- BRÜT SATIŞLAR 2.118.778.986 2.409.440.723

B- SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) , SATIŞ İADELERİ (-) 226.973 2.459.785

C- NET SATIŞLAR 2.118.552.013 2.406.980.938

D- SATIŞLARIN MALİYETİ (-) 1.769.425.491 2.305.708.855

BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI 349.126.522 101.272.083

E- FAALİYET GİDERLERİ (-) 382.236.229 420.852.679

FAALİYET KARI VEYA ZARARI -33.109.707 -319.580.596

F- DİĞ.FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KARLAR 193.332.294 352.147.300

G- DİĞ.FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARAR. 3.877.858 1.874.148

H- FİNANSMAN GİDERLERİ (-) 1.890 602.499

OLAĞAN KAR VEYA ZARARLAR 156.342.838 30.090.057

I- OLAĞAN DIŞI GELİR VE KARLAR 15.944.316 38.279.104

J- OLAĞAN DIŞI GİDER VE ZARARLAR (-) 90.946.873 66.349.770

DÖNEM KARI VEYA ZARARI 81.340.281 2.019.391

K- DÖNEM KARI VER. VE DİĞ. YASAL YÜK. KARŞ. (-) 17.207.258 8.789.986

DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI 64.133.023 -6.770.595

TL


D.2. Mali Bünye analizi:

D.2.1. Karşılaştırmalı Bilanço

Bilançonun sadeleştirme çalışmalarında, Kurumun satış sözleşmeleri uyarınca gele-cekte yapacağı kömür teslimlerine ilişkin peşin tahsil ettiği 19.263 Bin TL tutarla pasifte kayıtlı, alınan sipariş avansları, aktifte kayıtlı mamul stoklarından; karşılıklı olarak düşüle-rek sadeleştirme yapılmıştır.

Kuruluşun gerekli sadeleştirme işlemlerinden sonra düzenlenen 2016 yılı bilançosu ge-çen yıl verileri ile karşılaştırmalı olarak aşağıda verilmiştir.

MALİ DURUM Önceki Dönem Cari Dönem Fark

(Bin TL) % (Bin TL) % (Bin TL)

VARLIKLAR (AKTİF)

1.Dönen Varlıklar

a. Hazır Değerler 7.167 0,3 4.687 0,2 -2.480

b. Kısa Sürede Paraya Çevrilebilir Değer 1.987.939 71,7 2.086.978 70,4 99.039

TOPLAM (1) 1.995.106 72,0 2.091.665 70,6 96.559

2.Duran Varlıklar

a.Uzun Sürede Paraya Çevrilebilir Değer 7.855 0,3 95.520 3,2 87.665

b.Bağlı Değerler 768.600 27,7 775.250 26,2 6.650

TOPLAM (2) 776.455 28,0 870.770 29,4 94.315

VARLIKLAR TOPLAMI 2.771.561 100,0 2.962.435 100,0 190.874

VARLIKLAR(PASİF)

1.Yabancı Kaynaklar

a.Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar 461.576 16,7 697.305 23,5 235.729

b.Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar 375.399 13,5 336.985 11,4 -38.414

TOPLAM (1) 836.975 30,2 1.034.290 34,9 197.315

2.Öz Kaynaklar 1.934.586 69,8 1.928.145 65,1 -6.441

KAYNAKLAR TOPLAMI 2.771.561 100,0 2.962.435 100,0 190.874


D.2.2. Finansal oranlar

D.2.2.1. likidite oranları 2016% 2015%

Dönen varlıklar x 100 2.091.665 x 100

Cari oran = = = 299,9 432,2

Kısa vadeli yabancı kaynaklar 697.305

İşletmenin 1 TL’lik kısa vadeli yabancı kaynağına karşılık kaç TL’lik dönen varlığa sahip oldu-ğunu gösterir. Cari oran hesaplanmasında amaç, işletmenin kısa vadeli borçlarını ödeme gücünü ölçmek ve net işletme sermayesinin (dönen varlıklar – kısa vadeli yabancı kaynaklar) yeterli olup olmadığını ortaya koymaktır.

(Dönen varlıklar-stoklar) x100 (2.091.665-272.330)x100

Likidite oranı = = = 260,9 400,6


Dönen varlıkların bir bölümünün paraya dönüşmesi, çok kısa sürede mümkün olduğu halde, dönen varlıklar arasında yer alan mamul stoklarının paraya dönüşmesi, niteliklerine ve ekonomik koşullara göre değişmektedir. Bu oran, paraya çevrilmesi oldukça zaman alabilecek stokların dö-nen varlıklardan düşülmesiyle hesaplanır.

(Hazır değerler+menkul değerler)x100 (4.687+105.360)x100

Nakit oranı = = = 15,8 11,3


Bu oran işletmenin satışlarının durması ve alacaklarını tahsil edememesi ve stoklarını paraya çevirmede güçlük çekmesi durumunda, kısa vadeli borçlarını ödeyebilme gücünü ortaya koyar.

D.2.2.2. Net işletme sermayesi devir hızı 2016% 2015%

Net Satışlar =

2.406.981 =

1,6 1,4

Dönen Varlıklar – Kısa Vad. Yab. Kayn. (1.394.360+1.533.530)

(Ortalama) 2

Bu oran 1 TL’lik net işletme sermayesinin sağladığı satış hacmini gösterir ve net işletme serma-yesinin hangi ölçüde etkin kullanıldığını ve devir hızını gösterir.


D.2.2.3. Borçlanma oranı (Finansal kaldıraç oranı) 2016% 2015%

Yabancı kaynaklar x 100=

1.034.290 x 100= 34,9 30,2

Varlıklar toplamı 2.962.435

Bu oran işletmenin varlıklarının hangi oranda yabancı kaynaklarla finanse edildiğini gösterir.

D.2.2.4. Borçlanma katsayısı oranı 2016% 2015%

Yabancı kaynaklar x 100=

1.034.290 x 100= 53,6 43,3

Öz kaynaklar 1.928.145

Bu oran, öz kaynakların kaç katı oranında, borçlanıldığını gösterir. Oranın 1 olması öz kaynak, yabancı kaynak dengesi açısından genellikle yeterli olarak görülür.

D.2.2.5. Duran varlıkların öz kaynaklara oranı 2016% 2015%

Duran varlıklar x 100=

870.770 x 100= 45,2 40,1

Öz kaynaklar 1.928.145

D.2.2.6. Duran varlıkların aktif toplamına oranı 2016% 2015%

Duran varlıklar x 100=

870.770 x 100= 29,4 28,0

Varlıklar toplamı 2.962.435

Bu oran duran varlıkların aktif toplamına bölünmesiyle elde edilir. Varlık toplamının hangi oran-da duran varlıklardan oluştuğunu gösterir. Duran varlık oranı, işletmenin yapısına ve faaliyet konu-suna göre değişiklik gösterir. Maden işletmelerinde oranın yüksek olması yürütülen faaliyetin doğal sonucudur.


D.2.2.7.Stok devir hızları 2016% 2015%

Satılan mamul maliyeti=

2.305.709 = 16,9 19,3

Mamul stoku (ortalama) 136.557

Satılan ticari mallar maliyeti=

1.441.891 = 32,7 85,9

Ticari mallar stoku (ort.) 44.079

Ortalama stok = dönem başı stok + dönem sonu stok / 2

Stok devir hızı işletmedeki stokların bir yıl içinde kaç defa devir olduğunu gösterir. Stok yö-netimindeki etkinliğin göstergesidir. Devir hızı ne kadar yüksek ise, stokların hızla satış hasılatına dönüştüğü anlaşılır.

D.2.2.8. Karlılık oranları 2016% 2015%

- Öz kaynak karlılık oranları

Dönem kârı x100 =

2.019 x 100= 0,1 4,3

Öz kaynaklar (ortalama) 1.931.366

Bu oran kullanılan ortalama öz kaynak birim başına, sağlanan kâr oranını gösterir ve mali ran-tabilite olarak adlandırılır.

- Satış karlılığı

Dönem kârı x100 =

2.019 x 100= 0,1 3,8

Net satışlar 2.406.981

- Faaliyet kârlılığı

Faaliyet kârı x100 =

- 319.580 x 100= -13,2 -1,6

Net satışlar 2.406.981

Bu oran sağlanan 1 TL tutarındaki net satışların ne kadarının faaliyet kârına dönüştüğünü gös-terir.


D.2.2.9. Ödenen faizleri karşılama oranı 2016% 2015%

(Vergi öncesi kâr + faiz giderleri)x100 (2.019+602) x 100 Faiz karşılama oranı = ________________________________ = ____________________ = 435,4 4.067,1

Faiz giderleri 602

Faizleri karşılama oranı, işletmenin kullandığı kaynak nedeniyle katlandığı faizleri geri ödeme yeteneğinin olup olmadığının belirlenmesinde kullanılan orandır.

2016 yılı Gelir Tablosunun finansman giderleri kaleminde yer alan 602.499,57 TL’nin 597.800 TL’si yıl içerisinde bankalardan nakit kredi kullanımı sonucu ödenen faizler, 4.699,57 TL’si ise ban-kalardan Kurumumuz lehine alınan teminat mektupları için ödenen komisyonlara ilişkindir.

D.3. Mali Güce ilişkin DeğerlendirmeTTK 376. madde içeriğinde belirtilen oranlar dikkate alınarak yapılan hesaplama çerçevesinde

sermayesinin karşılıksız kalma durumu bulunmamaktadır.

Kurum bankalardan yaptığı borçlanmaları kendi faaliyetlerinden yarattığı nakit ile ödeyebil-mektedir.

D.4. Kar payı Dağıtımı2016 yılı sonu itibariyle 6.770.595,82 TL dönem net zararı oluşmuştur.


Risk yönetimi politikası:

Kurumumuzca, kontrol edilebilir nitelikteki riskleri önlemek ve azaltma, kontrol edile-mez nitelikteki risklere anında müdahale etme esasına dayalı risk yönetimi politikası uygu-lanmaktadır.

Faaliyet yılının sona ermesinden sonra şirkette meydana gelen ve alacaklılar ile diğer ilgili kişi ve kuruluşların haklarını etkileyebilecek nitelikte özel önem taşıyan hususlar bu-lunmamaktadır.

E- RİSKLER ve YÖNETİM KURULUNUN DEĞERLENDİRMESİ

F- DİĞER HUSUSLAR


Hipodrom Cad. No:1206330 Yenimahalle/ANKARA

Tel:(+90) 312 540 10 00Fax:(+90) 312 384 16 35

http://www.tki.gov.tr

FAALİYETRAPORU2016

TÜRKİYE KÖ

MÜ

R İŞLETMELERİ KU

RUM

UFAALİYET RAPO

RU 2016

türkİye - tki.gov.tr · pdf fileiv 2016 yılı faaliyet raporu türkiye...

Documents