ANADOLU ÜNİVERSİTESİ MİMARLIK VE TASARIM FAKÜLTESİ ENDÜSTRİYELTASARIM BÖLÜMÜ TEZLİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI

Tasarımda Marka ve Pazarlama Stratejileri Oluşumu

Türkiye’de Yayınlanan Erkek Dergilerinden Dört Tanesinin Analizi

Öğretim ElemanıProf. Dr. FERRUH UZTUĞ

HazırlayanOğuzhan GÜNGÖR

14.01.2013

GİRİŞ

Bu çalışmada Türkiye’de yayınlanan dört erkek dergisi ele alınmıştır. Bu dergilerin içerik,

web site, görsel tasarımları, reklam bilgilerinden yola çıkarak pazarlama ve tüketim açısından

hangi erkek tiplerine hitap ettikleri, dergilerin kendilerini tanımladıkları sloganlarla ne kadar

örtüşen bir içeriğe sahip oldukları tartışılarak açıklanmaya çalışmıştır. Bu analizden önce

dergi kavramının ne olduğu üzerine akademik bilgiler sunulmaktadır.

DERGİ

Dergi; siyaset, aktüalite, dil, edebiyat, teknoloji, bilim, endüstri, sosyolojik/toplumsal,

kültürel ve sanat olayları gibi konuları inceleyen ve belirli aralıklarla yayınlanan süreli

yayındır [1].

Türk kamuoyu tarihsel süreç içinde çeşitli dönemlerde pek çok dergi ile tanışmıştır. Bu

dergilerin izledikleri yayın politikası okur tarafından değerlendirilmiş ve sahip çıkılmıştır [1].

Türkiye’nin siyasal ve ekonomik tarihi ile paralel bir gelişme gösteren dergi yayıncılığı

mercek altına alınıp incelendiğinde, dergi yayıncılığının ne denli önemli olduğu kendiliğinden

gözler önüne serilmektedir [1].

İyi bir derginin iyi bir kadroyla beslenmesi gerekmektedir. Bunun yanı sıra kâğıt, baskı,

biçim, konuların okura yansıtılış biçimi, okur üzerinde yaratılan imaj ve güvenirlik unsurları

ile homojen bir biçimde gerçekleştirilmesi gereken dağıtım ve abonelere verilecek olan

hizmetler önemli faktörlerdir [1].

Dergi türlerinden bahsetmek gerekirse; genel diye nitelenebilecek dergilerde her

okuyucunun ilgisini çekecek çeşitli konulara ilişkin yazılar bulunur. Bunun dışında ise belli

bir konuya ağırlık veren ve bu konuya özel ilgisi olanlarca izlenen dergiler vardır. Bu tür

dergiler model uçak yapımı, pul koleksiyonculuğu, el işleri, ilk yardım, yemek pişirme, spor,

moda, satranç, sağlık gibi insanların ilgi duyduğu pek çok konuya eğilir. Çeşitli konularda

çizgi roman ve serüven dergileri de vazgeçilmez bir eğlenme ve oyalanma aracıdır. Edebiyat

dergileri çoğunlukla yeni yazarların öykü ve şiirlerine yer verir. Kulüp, dernek ve okulların

yayımladığı dergilerden başka, çocuklar için yayımlanan özel dergiler de vardır [2]. Bu

çalışmada ise önceden de belirtildiği gibi erkek dergilerinden bahsedilmektedir.

BOXER

Kasım 2012 sayılı derginin ilk olarak kapak sayfasına baktığımızda ünlü bir kadın

televizyon yıldızının fotoğrafı olduğu görülmektedir. Nispeten erotik olarak sayılabilecek bu

fotoğraf birçok erkek dergisinde olduğu gibi kadınlardan hoşlanan erkeklere hitap ettiği

varsayımında bulunulabilir. İlgili kapak Şekil 1’de gösterilmektedir.

Şekil 1: Boxer Dergisi Kasım 2012 sayısı kapak sayfası

Kapakta her dergide olduğu gibi içeriğinin genel başlıkları verilmektedir. Konu başlıkları

ise aşağıda listelenmektedir;

• Ağır röportaj, Melih Aşık, Yazarlığa paraşütle indim

• Sonbahar centilmeni olmanın püf noktaları

• Hollywood yıldızlarının fitness hocası Murat Tavman’dan fit program

• Milyonerlerden zengin olma dersleri, Gates, Trump ve Jobs’un sırlarıyla zirveye çıkın

• Son diktatörler, 21’inci yüzyılın baskıcı ve kanlı rejimlerinin mimarları

• Usta aktör Ragıp Savaş Boxer için modellik yaptı

• Kelly Brook, Hala en güzel İngiliz O!

• Boxer test, Fifa 13, Mercedes A serisi, Yeni Clio, Peugeot 208

Bu listeden de anlaşılacağı gibi, ilk olarak okuyucu kitlesinin politika, iş hayatı, spor,

teknoloji, araba, kadın, edebiyat ile ilgilenen erkeklerin olabileceği üzerine bir çıkarım

yapılabilmektedir.

Kapak tasarımına baktığımızda ise beyaz fon üzerine siyah ve kırmızı renklerin

kullanıldığı görülmektedir. Bu seçim genellikle birçok dergide bir standart olduğu

düşünülebilir.

Derginin bu sayısı toplam 144 sayfadan oluşmaktadır. Toplamda 15 sayfa direk reklam

sayfası olarak kullanılmaktadır. Bu reklam sayfalarının yanında birçok bölümde teknoloji, stil

öğütleri altında marka ve ürünlerinin fotoğraflarıyla beraber fiyatları da yer almaktadır.

Reklam veren firmaların derginin hitap eden kitlesini de yansıtacağı düşünülerek bir listesi

Tablo 1’de verilmektedir.

Tablo 1: Boxer Dergisinde tam sayfa reklam veren firmaların listesi.

Yapı Kredi Bankası Lacoste Opel Efes PilsenVodafone Hendric’s Gin Diesel HTCSony Gratis TNT Express Karnaval.comHead&Soulders Xpro Nutrition Renault

Reklamlar ise; birer tane banka, web sitesi, kargo, ikişer tane giyim, araba, alkol, üçer tane

teknoloji, bakım ürünleri reklamı olduğu görülmektedir. Buradan da anlaşılabileceği gibi bu

dergiyi okuyan erkek kitlesi teknolojiyi, alkolü, kişisel bakımı, giyim kuşamı, iş hayatını

seven kişiler olduğu düşünülebilir.

Derginin içeriğini okumaya başladığımızda “öğüt verici” bir hitap ile karşı karşıya

kalıyoruz. Bu tipik dergi hitabı olarak nitelendirilebilecek yazım ve anlatım şekli, okuyana

samimi bir his uyandırdığı düşülmektedir. Sanat, edebiyat, sinema, politikaya da yer yer yer

veren dergi erkek okuyuculara stil ve kariyer öğütleri vermektedir. Kadınlara karşı nasıl

centilmen olunabileceği hakkında öğütler veren bir bölüm bulunmaktadır. Öğütler arasında

arabada bir şemsiye bulundurulması, koltukta polar battaniye, evde fındık ezmesi ve abur

cubur bulundurulması, arşivlere romantik komedi filmi eklenmesi, yağmurda dinlenebilecek

müzik listesi oluşturma, barda kış içkilerine yer verilmesi, deri eldiven kullanım önerisi, kış

tatil aktiviteleri, son trend rakı masaları yer almaktadır. Bu alanda ulaşmaya çalıştıkları

okuyucu kitlesi çalışan, kendi evi olan, bekar, nispeten iyi kazanan, alkol kullanan bir erkek

modeli çizmektedir.

Stil rehberi bölümünde ise markaların ürünlerinin fotoğrafları ile beraber fiyat listeleri yer

verilmektedir. Çanta önerilerinden yola çıkılarak bir değerlendirme yapılacak olunursa;

önerilen markalar; Burberry, Fred Perry, Jasper Conran, Zara, H&M, LC Waikiki gibi

markalar görmekteyiz. Fiyat aralığı değişen bu markalar göz önüne alınarak okuyucu kitlesine

her alım gücüne uygun çeşitli alternatifler sunduğu görülmektedir.

Derginin birçok bölümünde kadın fotoğraflarına yer verilmektedir. Hatta teknoloji

bölümünde ise ürünleri erotik fotoğraflarla tanıtan kadın fotoğrafları bulunmaktadır. Bu

yaklaşımdan derginin kadına ilgi duyan bu alanda beklentileri karşılamaya çalışan bir dergi

olduğu düşünülebilir.

Derginin web sitesine baktığımızda ise basılı dergi ile benzer konular ve görseller göze

çarpmaktadır. Ayrıca Türkiye ve dünya gündeminden haberler de yer verilmektedir. Tasarım

olarak siyah ve beyaz tonlar kullanılmaktadır. Tasarım görsel olarak karışık ve kullanışsız

görülmektedir. Özenilmemiş bir yapıya sahip olduğu düşünülebilir. Derginin basılı hali ile

tasarım açısından çok fazla bir benzerlik göstermemektedir. Bu bakımdan dergi, web sitesini

ikinci planda tuttuğu düşünülebilir. Dergi ne basılı olarak ne web sitesinde kendisini

tanımlayıcı bir söz ya da bir slogan kullanmamıştır.

Şekil 2: Boxer Dergisinin web sitesi görünümü (http://www.boxerdergisi.tv/)

Derginin Facebook sayfasına bakıldığında ise erotik kadın fotoğrafları ve güncel haberlerle

alakalı iletiler görünmektedir (ilgili adres: https://www.facebook.com/BoxerDergi ). Sayfanın

toplam 10543 takipçisi bulunmaktadır (10/01/2013). Üyelerin fotoğraflar ve paylaşımların

altına yazdıkları yoruma bakılarak kendi “erkeklik”lerini ön plana çıkartan ve kadınlara karşı

net bir bakış sergileyen yorumlar olduğu görülmektedir. Bu etki derginin genel anlamda

yansıtmaya çalıştığı “şehirli” ve kültürlü erkekten daha farklı bir erkek tipi sergilediği fark

edilmektedir. Sayfanın istatiklerine bakıldığında ise takip edenlerin 18 - 24 yaş arasında

yoğunlukta olduğu ve daha çok İstanbul şehrine kayıtlı kullanıcıların bulunduğu

görülmektedir. Böyle bir sonuç çıkmasının bir sebebi de sosyal medyayı kullananların daha

çok 18-24 yaş arasında olduğu düşünülebilir ve bilindiği gibi Türkiye’deki en fazla nüfusa

sahip ilde İstanbul’dur, bu da neden daha çok İstanbul’dan kullanıcıların daha fazla olduğunu

açıklamaktadır.

Genel olarak Boxer Dergisi; web sitesinde ve basılı dergide, şehirde yaşayan, çalışan,

kendi evine sahip, bekar, genç ve orta yaş, bakımlı erkeklere hitap ettiği söylenebilir fakat

sosyal medyada ise çok daha farklı bir kitlenin derginin sayfasını takip ettiği görülmektedir.

Özel olarak belirli bir ilgi alanına yönelmeden genel hatlarıyla birçok kişinin ilgisini çekecek

konulara yer verdiği görülmektedir. Bu durum da derginin pazar kitlesini bir bakıma geniş

tutmak istediği düşünülebilir.

ESQUIRE

Ocak 2013 sayılı derginin ilk olarak kapak sayfasına baktığımızda kadın bir yıldızın

fotoğrafı görülmektedir. Koyu renklerin bu sayıda hakim olduğu görülmektedir. Koyu renk

tonlarının kullanım amacı daha “ağır” bir tarz katmak için olabileceği düşünülebilir. Bunun

dışında dikkat çeken bir diğer husus ise, dergi isminin sağ altında “Adamakıllı dergi” ifadesi

bulunmaktadır. Bu ifadeden derginin “maskülen” bir his yaratmaya çalıştığı düşünülebilir.

Dergi okumanın “kadınsal” bir öğe olduğunu düşünen erkekleri kendilerini bu dergiyi

okuduklarında bu hissiyattan kurtulabilecekleri düşüncesi uyandırmaktır. Bir diğer yandan ise

diğer erkek dergilerine karşı bir gönderme de yapılmış olabileceği düşünülebilir. Asıl “erkek”

dergisi “bizim dergimiz” demenin farklı bir dil kullanarak ifade edilmiş şekli olabilir.

Kapakta her dergide olduğu gibi içerik hakkında genel başlıklar bulunmaktadır fakat bu

başlıklar tasarım açısından biraz daha geri planda görünmenin yanı sıra karışık durmaktadır.

Geri planda durmasının asıl sebebi “kapak kızı”nı olabildiğince ön plana çıkartmak için

olabileceği düşünülebilir. Kapaktaki başlıklar şöyledir;

• Kış modasının her detayı

• Yaşayan en seksi kadın, Mila Kunis

• İlişki, 3. Dünya savaşı, Ofiste kadın erkek kapışması, Ne yapılır, nasıl sağ çıkılır

• Futbol, Karısıyla futbol arasında kaldı, Tabii ki aşkını tercih etti

• Sağlık, Kışın nasıl beslenmeli?

• Dövmeyle ilgili 1125 kelime

• İş yaşamı, İş görüşmesi öncesi bilmeniz gerekenler, Sıra dışı başarıların CEO’ları, Kendi

net-work’ünüzü nasıl yaratırsınız?, Ofiste şık olma tüyoları

• Pragma, Tarihin en büyük seri katilleri aynı hücrede

Bu başlıklardan anlaşılabileceği bu derginin genel erkek kitlesinin ilgi alanları; kadın,

kadın erkek ilişkileri, sağlık, iş yaşamı, otomobil, futbol olarak sıralanabilir.

Şekil 3: Esquire Dergisi Ocak 2013 kapak sayfası.

Dergi toplamda 146 sayfadan oluşmaktadır. Toplamda 15 tam sayfa reklam bulunmaktadır.

Bu reklamların yanı sıra farklı bölümlerde ürünlerin fotoğrafları ve fiyatları verilmektedir.

Reklam veren firmalar Tablo 2.’de gösterilmektedir.

Tablo 2: Esquire Dersinde tam sayfa reklam veren firmaların listesi.

Yapı Kredi Bankası Cacharel Belvedere Vodka SamsungSırma Deniz Bank Apitera İstanblue VodkaGlenfiddich ATV Aktüel TurkcellBirkenstock Powe FM Timberland

Bu reklamların; iki tanesi banka, üç tanesi alkol, bir tanesi su, iki tanesi teknoloji, üç tanesi

yazılı ve görsel basın, üç tanesi kıyafet ve ayakkabı, bir tanesi ise alternatif sağlık takviyesi

reklamıdır. Reklam verenlerin bu dergiyi tercih etmesinin sebepleri arasında dergiyi

okuyanların ilgi alanları arasında alkol, teknoloji, moda, basın ve ekonominin girdiğini

düşünmeleri söylenebilir. Bu bilgi de bize derginin hitap ettiği kitleye karşı bir bilgi

sunabilmektedir.

Derginin genel sayfa tasarımlarına baktığımızda değişkenlik gösterdiği görülmektedir.

İçerik ile alakalı, konuyu yansıtan görseller ve tasarım kullanıldığı fark edilmektedir. Bu da

tekdüzelikten ziyade dergiye hareketli bir hava katmaktadır.

Dergide içerik olarak stil, iş yaşamı, sağlık, beslenme, ekonomi, sanat, teknoloji gibi

konulara yer verilmesinin yanı sıra özel olarak farklı ilgi alanlarına hitap eden konulara da yer

verilmektedir. Kültürel ve entelektüel açıdan farklı kitlelere hitap ettiği görülmektedir. Genel

olarak tipik öğüt verme ve yönergeler sunma üzerine konular mevcuttur. Kadın erkek ilişkileri

üzerine öğütler verilmektedir. Erkek ve erkek yaşamı odaklı olan dergide stil bölümünde ise

önerilen markalar arasında daha çok klasik ürünler sunan markalara yer verildiği

görülmektedir. Bu markaların fiyat listeleri ise alım gücü yüksek kesime daha çok hitap

etmektedir. Örnek olarak koruyucu mont önerilerinde 1299 TL den 1890 TL’ye kadar fiyat

aralığı olan farklı markalar önerilmektedir. Türkiye’deki asgari ücretin brüt 978 TL olduğu

göz önüne alınarak bu fiyatlar doğrultusunda okuyucu kitlenin yüksek ücretle çalışan erkek

kesim olabileceği düşünülmektedir.

Derginin web sayfası incelendiğinde ise basılı dergi ile paralel konular ve başlıklara yer

verildiği görülmektedir.

Şekil 4: Esquire Dergisinin web sitesi görünümü (http://www.esquire.com.tr/)

Tasarım olarak beyaz, siyah ve tonlarının kullanıldığı göze çarpan web site sade bir

görünüme sahiptir. Konular, başlıklar ve linkler kolay bulunabilir bir düzen içerisinde

tasarlanmıştır. Derginin basılı hali ile bir nebze örtüşen bir tasarıma sahip olduğu söylenebilir.

Derginin Facebook sayfasını ise toplamda 11294 kişi takip etmektedir (13/01/2013) (ilgili

adres: https://www.facebook.com/esquireturkiye) Derginin istatiklerine bakıldığında sayfayı

takip eden kullanıcıların yaş olarak en çok bulunduğu aralık ise 25 - 34 yaş arasında olduğu

görülmektedir. Takip edenlerin en çok bulunduğu il ise İstanbul’dur. Sayfadaki paylaşımlara

cevap veren kullanıcılara bakıldığında çok fazla aktivitelerde bulunmadığı görülmektedir.

Cevap verilen paylaşımlarda ise daha “seviyeli” bir dil kullanıldığı göze çarpmaktadır. Bu

durumun asıl sebebi sayfayı takip eden yaş ortalamasının yüksek olduğu yüzünden olabileceği

düşünülebilir.

Genel olarak dergiyi basılı ve sanal ortamdaki yayınlarına bakarak ele aldığımızda

aralarında bir tutarlılık olduğu görülmektedir. Bir varsayımda bulunulacak olunursa bu

derginin okuyucu kitlesi; eğitim seviyesi yüksek, iyi bir iş ve gelir sahibi nispeten olgun

erkeklerden oluştuğu düşünülebilir.

GQ

Ocak 2013 sayılı derginin kapak sayfasında kadın bir yıldızın erotik bir fotoğrafı

bulunmaktadır. Bunun yanında dergi genel olarak turuncu, kırmızı, siyah ve beyaz tonlarını

kapak sayfasında kullanmayı tercih etmiştir. Kapakta önemli bir diğer nokta ise sağ üst

köşede “Bildiğin okuyan erkeklerin dergisi” yazmasıdır. Bu ifade ile entelektüel açıdan belirli

bir altyapıya sahip, eğitimli erkekleri hedef kitlesi aldığı düşünülebilir. Ayrıca GQ’nun

açılımının Gentlemen’s Quarterly olduğu düşünülürse centilmen erkeklere yönelik bir dergi

olduğu varsayımında bulunulabilir. Kapakta bahsedilen konuların listesi ise;

• Karaoğlan ve Bayırgülü yeniden aramızda, Volkan Keskin & Müge Boz

• Tony Parsons yazdı, Erkek öfkesi nedir nasıl alt edilir?

• Kariyerinde 50 yılı deviren seks bilgesi Haydar Dümen

• Takdir etmeye buradan başlayın, Erin Wasson, Giysileri sevmiyorum vücudumun en

güzel yerlerini kapatıyorlar

• Çok paranız, hatırlı tanıdıklarınız, bitmek bilmeyen enerjiniz olsa da dünyada asla

göremeyeceğiniz yerler listesi

• Sıcacık yün ve farklı desen, doku, tarzlarla kara kışa karşı moda, Kalın ve yalın giyinme

rehberi

• GQ Bar, Yeme içme dünyası stille buluşuyor

Genel başlıklara bakıldığında en başta yine erkek yaşamına yönelik bilgiler ve öğütlerin

verilen bölümlerin olduğu görülmektedir.

Şekil 5: GQ Dergisi Ocak 2013 kapak sayfası.

Dergi toplamda 162 sayfadan oluşmaktadır. 27 sayfa ise tam sayfa reklamlardan

oluşmaktadır. Diğer dergilerde olduğu gibi bu reklamların yanı sıra farklı markaların

ürünlerinin fotoğrafları ve fiyatları verilen bölümler bulunmaktadır. Reklam verenlerin listesi

Tablo 3’de gösterilmektedir.

Tablo 3: GQ Dergisinde tam sayfa reklam veren firmaların listesi.

Emaar Square Yapı Kredi Bankası Wolkswagen Johnnie WalkerDeniz Bank Doors Akademi Vatan Computer EforVestel Wainer Avantgarde XBOX 360Çevre Koleji Efes Pilsen Cipso UrlaGillette Turkcell D-Marin ApiteraBrass TVYO Pozitif Live (Konser) VogueStar TV KIA Pozitif Live (Gösteri)

Bu reklamların; iki tanesi banka, üç tanesi mekân, iki tanesi gösteri ve konser, üç tanesi

alkol, iki tanesi araba, 4 tanesi teknoloji, iki tanesi web sitesi, iki tanesi eğitim, bir tanesi

kişisel bakım, bir tanesi marina, bir tanesi alternatif sağlık takviyesi, bir tanesi cips, bir tanesi

saat, bir tanesi televizyon kanalı, bir tanesi de dergi reklamıdır. Bu reklamların arasında en

ilginç olanı ise Çevre Koleji reklamıdır. Bir erkek dergisine neden bir okul reklam verir diye

düşünüldüğünde akıllara, bu dergiyi okuyan kitlenin muhtemelen liseye gidecek yaşlarda

çocuğu, kardeşi vs. olabileceği düşünülmüş olabileceği varsayımı yapılabilir. Bunun yanında

diğer sosyal ve kültürel aktivitelerin reklamları dergide fazlasıyla bulunmaktadır. Dergiyi

okuyan erkek kitlesi sosyal alanda aktif bireyler olabileceği düşünülebilir. Derginin içerisinde

stil tüyoları adı altında gösterilen markaların fiyat aralığına bakıldığında ise yüksek gelir

grubuna hitap edebilecek öneriler sunulmaktadır. Bu durumda derginin okuyucu kitlesinin iyi

gelire sahip erkeklerden oluşabileceği ya da iyi gelire sahip olmak isteyen erkeklerden

oluşabileceği varsayımında bulunulabilir.

Derginin sayfa tasarımlarına bakıldığında okunaklı, sade, konuyla alakalı görsel öğelere

sahip net bir çizgiye sahip olduğunu görülmektedir. Bunun yanında dergi, içerik olarak çok

geniş yelpazede konular içermektedir. Spordan yeme içmeye, çeşitli araştırma konularından

sanata her konudan ayrıntılı bölümler bulunmaktadır. Bu anlamda gerçekten “Bildiğin okuyan

erkeklerin dergisi” ifadesini yansıttığı düşünülebilir.

Derginin bu sayısındaki bir habere göre İstanbul’da GQ Bar adlı bir mekanın açılacağı

bilgisi verilmektedir. Bu da hizmet anlayışı olarak diğer dergilerden çok daha farklı konuma

ulaşıldığının bir göstergesidir. Üstelik mekanın sadece erkeklere özel olmadığını her şık

erkeğin yanında şık bir kadının olduğu ifade verilmektedir. Bu anlamda derginin okuyucu

kitlesi sadece erkek-erkek arkadaş ilişkilerine ya da sohbetlerine önem veren bir kitle

olmadığı varsayımında da bulunulabilir.

İnternet sitesine bakıldığında ise basılı dergi ile paralel konular içerdiği görülmektedir.

Bunun yanında tasarım olarak şık, sadece ve açık tonların kullanıldığı fark edilmektedir. Bu

yaklaşım derginin basılı hali ile de bir paralellik göstermektedir. Facebook sayfası

incelendiğinde ise sayfayı takip edenlerin sayısı 18692 olduğu görülmektedir (13/01/2013)

(ilgili adres: https://www.facebook.com/gqturkiye) . Takip edenlerin yaş aralığı ise daha çok

18 - 24 dür. İstanbul ise takipçilerin en çok bulunduğu il olarak görülmektedir. Derginin

sayfada yaptığı paylaşımlara bakıldığında daha çok stil tüyoları verme amaçlı moda

fotoğraflarının konulduğu görülmektedir.

Şekil 6: GQ Dergisinin web sitesi görünümü (http://www.gq.com.tr/)

Genel olarak dergiyi değerlendirdiğimizde ise, daha çok üst gelir grubuna hitap eden

zevkleri öneri olarak sunan, yenilikçi ve açık fikirli erkeklere hitap ettiği görülmektedir. Bilgi

ve görsel olarak sanal ve basılı ortamlarda bir tutarlılık olduğu fark edilmektedir.

MEN’S HEALTH

Derginin Eylül 2012 kapak sayfasına bakıldığında ünlü bir futbolcunun fotoğrafı

görülmektedir. Dergi genel olarak erkek sağlığı ve spor önerileri konuları içeren bir içeriğe

sahip olduğu için kapak fotoğraflarında erkek model kullanmıştır. Tasarım olarak okunaklı

büyük siyah yazıların dikkat edildiği kapakta genel olarak hakim renkler siyah, beyaz ve

kırmızı olarak görülmektedir. Bunun yanında dergi isminin hemen üzerinde “erkek olmanın

keyfi” yazmaktadır. Bu da derginin sadece erkeklere özel, haberlere, konulara ve bilgilere

sahip olduğunu göstermektedir. Kapakta yer alan konu başlıkları ise;

• Daha fazla kas, Doğru beslen ve hızla forma gir

• Ofiste seks, Kurallar yıkılmak içindir

• 28 günde metabolizmanı hızlandır, Deltafit felsefesiyle sınırlarını zorla

• Para stresine son ver

• Futbolun bilge adamı: Alex De Souza

• 80 tarif, Mutfağın ustası sen ol

• Her yerde kardiyo, Hiç yapmadığınız üç antrenman

Şekil 7: Men’s Health Dergisi Eylül 2012 kapak sayfası.

Genel başlıklara bakıldığında daha çok erkek bedenini iyileştirme, spor ve kişisel yaşam

öğütlerinin var olduğunu görülmektedir. Bu derginin hitap ettiği kitle sporla ilgilenen, kendi

başının çaresine bakabilen, bakımlı erkeklerin olduğu varsayımında bulunulabilir.

Dergi toplamda 154 sayfadan oluşmaktadır. Ayrıca 28 tam sayfa reklam bulunmaktadır.

Bu reklamlar Tablo 4’de listelenmiştir.

Tablo 4: Dergide tam sayfa reklam veren firmaların listesi.

Tommy Hilfiger Cacharel Inter Sport Yapı KrediDockers BMW Levi’s VolvoSaat&Saat Efes Pilsen Arçelik ErsaMariachi Bellona Pharmaton TuborgETİ Titanic Hotels Bilyoner Hard Line NutritionBesin Marke Finspor Natural Spor Sinema FilmiNew Balance Pedigree Müzik Festivali Signal

Reklamlardan; dört tanesi kıyafet, bir tanesi banka, dört tanesi spor ile alakalı ürün ve

mekan, iki tanesi araba, iki tanesi saat, üç tanesi alkol, bir tanesi teknoloji, dört tanesi takviye

besin ve ilaç, bir tanesi otel, bir tanesi yatak, iki tanesi sosyal aktivite, bir tanesi internet sitesi,

bir tanesi kişisel bakım ürünü ve bir tanesi evcil hayvan ürünü reklamlarıdır. Bu reklam

listesinden de görülebileceği gibi daha çok spor ve sağlıklı yaşam ile alakalı reklamlara yer

verilmiştir. Bu da derginin okuyucu kitlesinin ve içeriğinin bu alanda yoğunlaştığını

göstermektedir.

Derginin iç sayfa tasarımları konu ile alakalı görsellerle doludur. Yazıdan daha çok görsel

anlatıma odaklanılmıştır. İçerik olarak ise büyük bir yoğunluğunu sağlık ve vücut geliştirme

önerilerinden oluştuğu görülmektedir. Toplamda beş temel ana başlık altında konular

sıralanmıştır. Bunlar; beslenme, sağlık, fitness, cinsellik & ilişkiler ve erkek dünyası. Buradan

da anlaşılabileceği gibi okuyucu kitlesi daha çok spora ve kişisel bakıma yönelik bir kitleden

oluşmaktadır. Derginin anlatım dili öğüt vericidir.

İnternet sitesine bakıldığında ise beyaz ağırlıklı bir tasarım göze çarpmaktadır. Nispeten

karışık bir görünüme sahip olmasına rağmen bilgi kolayca ulaşılabilir vaziyettedir. İçerik

olarak basılı olan dergiyle benzer konular bulunmaktadır.

Şekil 8: Men’s Health Dergisinin web sitesi görünümü (http://www.menshealth.com.tr/)

Derginin Facebook sayfasına bakıldığında ise paylaşımların daha çok vücut geliştirme ve

kişisel erkek yaşamına dair önerilerden olduğunu görülmektedir. Sayfayı 13183 kişi takip

etmektedir (13/01/2013). Takip edenlerin en fazla bulunduğu yaş aralığı ise 18 - 24 dür. En

çok bulundukları il ise İstanbul’dur (ilgili adres: https://www.facebook.com/MensHealthTurkiye).

Paylaşımların altına neredeyse hiç yorum yapılmadığı görülmektedir. Bunun sebebi olarak

kadının erotik fotoğraflarına yer verilmemesi olduğu düşünülebilir.

Genel olarak bakıldığında derginin hedef kitlesi spora yatkın ve kendini geliştirmeye

yönelik çalışmalarda bulunan erkek kitlesi olduğu söylenebilmektedir.

GENEL DEĞERLENDİRME

Genel olarak bu dört dergiye bakıldığında hepsi birbirinden ayrı bir şekilde farklı erkek

tiplerine hitap ettiği görülmektedir. Bu erkek tiplerinin farklılıkları genellikle yaşam

standartları, eğitim, gelir seviyesi ve kişisel zevklere göre değişmektedir. Örnek olarak GQ da

viski reklamı varken Esquiere’de votka Men’s Health’de bira reklamı ağırlıklı olarak verildiği

görülmektedir. Reklam verenler dergiyi alan kitleyi göz önünde bulundurarak reklam verirler,

bu da bu erkek dergilerinin bir şekilde farklı kesimlere hitap ettiğinin de bir göstergesidir.

İçerik olarak da birbirine yapı olarak bezeseler de uzmanlaştıkları ya da yoğunlaştıkları

alanlar da farklılıklar vardır. Men’s Health daha çok sağlıklı alan alanına yönelirken GQ biraz

daha stil, sanat ve güncel konulara yönelmiştir. Esquire dergisinde daha fazla iş yaşamı ile

ilgili bilgiler yer alırken Boxer dergisi daha çok kadın figürünü kullanmayı tercih etmiştir. Bu

farklılıklar da dergilerin okuyucu kitlelerini belirlemektedir.

Tasarım açısından bir değerlendirme yapılacak olunursa klasik dergi tasarımından çok

farklı bir yapı görülmemektedir. Sadece içerik ve bilgilere göre değişen görseller

farklılaşmaktadır. Genellikle beyaz tonları hem sanal ortamda hem de basılı dergide

kullanılması rahat ve yorucu olmayan bir okuma olanağı sağlamaktadır.

Dergilerin fiyatları karşılaştırıldığında ise GQ dergisi 9 TL iken diğer dergiler 8 TL olduğu

görülmektedir. Dergilerin fiyat farklılıkları okuyucu kitlesi hakkında anlamlı bir bilgi

sunmamaktadır.

KAYNAKLAR

[1] http://www.belgeler.com/blg/28bg/dergi-analiz (S.E.T. 13.01.2013)

[2] http://www.delinetciler.net/forum/bilgi-merkezi/59593-dergi-sureli-yayin-dergi-

nedir.html (S.E.T. 13.01.2013)