tuİÇ dünya bülteni (15-22 haziran 2014)

15-22 Haziran 2014

tarihlerinde Dünyadaki önemli gelişmeler…

@tuicakademi #TUİÇ

.. ..

.. .

Yakındoğu

15-22 Haziran tarihlerinde

Yakındoğu’daki

önemli gelişmeler…


Mısır’da Değişmeyen İdam Kararları

Müslüman Kardeşler teşkilatının lideri Bedii‟nin de aralarında yer aldığı 683 kişi hakkında nisan ayında idam

kararı verilmişti. Mahkeme idam kararlarını istişare etmesi amacıyla ülkedeki en yüksek dini otorite olan müftüye

göndermişti. Mısır mahkemesi Müslüman Kardeşler lideri Bedii dâhil 183 kişi hakkında çevrilmişti. iki ay önce verdiği

idam kararını müftüden de onay alarak kesinleştirdi. Öte yandan aynı davada yargılanan ve daha önce idama

mahkûm edilen 529 kişiden 492'sinin cezası ise müebbet hapis cezasına çevrildi.


Hedef: Hamas’ı Yok Etmek

İsrail geçen hafta Batı Şeria'daki Gush Etzion yerleşim biriminde kaçırıldığını iddia ettiği üç Yahudi yerleşimci için yürüttüğü operasyon kapsamında ek tedbir kararı aldı. İsrail

Maliye Bakanı ise operasyonun hedefinin sadece yerleşimcileri bulmak olmadığını söyledi. İsrail Kanal 2

televizyonuna konuşan Yair Lapid, operasyonun üç hedefi olduğunu söyledi. Lapid hedefleri "Kaçırılan üç yerleşimci gencin bulunması, Hamas'ın yok edilmesi ve Filistin ulusal

birlik hükümetinin kurulmasını engellemek" olarak sıraladı. Ramazan ayının yaklaştığına dikkat çeken Lapid, Batı Şeria ve El Halil kentlerine yönelik iyi planlanmış, kapsamlı bir

askerî operasyon yapılması gerektiğini söyledi. Bu operasyon sonucunda yeni bir ayaklanma beklemediğini vurguladı.


Irak’ta Yürüyen Şii Gruplar

Irak‟ın önde gelen Şii liderlerinden Mukteda Sadr‟ın çağrısı üzerine, ülkenin farklı kentlerinde Irak Şam İslam

Devleti‟nin ilerleyişine karşı askeri geçit törenleri yapıldı. Ülke çapındaki yürüyüşler, Başbakan Nuri Maliki‟ye yönelik

sert muhalif tavrıyla da bilinen Şii lider Mukteda Sadr‟ın geçtiğimiz hafta yaptığı çağrı üzerine başladı. Sadr‟ın resmi internet sitesinde yayımlanan mesajda yürüyüşün, “teröre

başvurarak Irak‟ı harabeye çevirmeye çalışan düşmanlara ve tehlikeye karşı düzenleneceği” kaydedildi. Sadr, 30 Nisan‟da yapılan genel seçimler öncesinde Maliki‟nin otoriter tavrına

tepki amacıyla siyasetten çekildiğini açıklamıştı.


Irak Ordusu’nun Geri Aldığı Rafineri

18 Haziran Çarşamba günü yüzde 75 oranında IŞİD‟in eline geçen Irak‟ın en büyük petrol rafinerisi çatışmaların ardından yeniden Irak ordusunun kontrolüne geçti.

Rafineri salı günü kapatılmış ve binlerce çalışanı tahliye edilmişti. IŞİD‟in eline geçmesinin ardından rafinerideki son çalışan grubu da 19 Haziran Perşembe günü Irak ordusu ile

IŞİD arasındaki kısa süreli ateşkes süresince bölgeden uzaklaştırılmıştı.


İran`dan IŞİD`e Uyarı

İran Cumhurbaşkanı Ruhani, Irak'ta ilerleyişini sürdüren IŞİD‟e uyarıda bulundu ve “Irak'ta Şiiler için kutsal olan

Kerbela, Necef, Kâzimiyye ve Samarra'daki türbeleri katillerden ve teröristlerden korumakta tereddüt

etmeyeceğiz” dedi. Ruhani ayrıca Irak‟ın Kürt, Şii ve Sünni halklarından gönüllü savaşçıların da militan

güçlere karşı "kendilerini feda etmeye" hazır olduklarını söyledi. Bunun yanında Ruhani IŞİD‟i destekleyen

ülkeleri sert şekilde eleştirdi.


Afganistan’daki El Kaide Tehdidi

Afganistan Cumhurbaşkanı Karzai Temmuz ayındaki seçimlerden sonra cumhurbaşkanlığı görevini devretmeden

önce yaptığı açıklamada, Afganistan‟da El Kaide‟nin varlığının devam etmediğini ve Irak‟taki duruma benzer

olayların ülkesinde yaşanma ihtimalinin olmadığını söyledi. Karzai konuşmasında ayrıca, Taliban ile iletişim

halinde olduklarını ve barış istekleri içinde bulunduklarını, fakat barışın kendi başına gerçekleşmeyeceğini ve ülkesinin

uluslararası desteğe ihtiyaç duyduğunu belirtti.


ABD’den Irak’a Asker

ABD Başkanı Obama, Bağdat Büyükelçiliği'nin güvenliği için Irak'a 275 askeri personel gönderdi. Obama, konuyla

ilgili Temsilciler Meclisi Başkanı John Boehner ile Senato'ya mektup gönderdi ve mektubunda Kongre

üyelerini, askeri personelin, ABD'nin Bağdat Büyükelçiliği'nin ve personelinin korunmasına destek olacağını belirtti. Mektuba göre, Amerikan askerleri,

güvenlik noktasında herhangi bir ihtiyaç kalmayana kadar Irak'ta kalacak. Beyaz Saray'dan yapılan yazılı açıklamada da Amerikan askerlerinin Irak hükümetinin rızasıyla bu

ülkeye gireceği kaydedildi


Kürt Petrolünün İlk Satışı Israil’e

Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi, Bağdat‟tan bağımsız olarak ilk petrol satışını yaptı. ABD ve Bağdat‟ın tüm

itirazlarına rağmen Türkiye üzerinden satılmaya başlanan Kürt petrolünün ilk satışı İsrail‟e gerçekleştirildi. Geçen

hafta başında Ceyhan Limanı‟nda Kürt petrolüyle doldurulan United Emblem isimli tanker, izini

kaybettirmek için Malta‟da yükünü Altai isimli bir başka gemiye nakletti. O gemi de geçtiğimiz günlerde İsrail‟in

Aşkelon Limanı‟nda görüldü.


IŞİD’e yönelik hava saldırısından etkilenen

Türkmenler

IŞİD saldırıları sonrası karşı taarruza geçen Irak ordusuna ait savaş uçakları IŞİD militanlarının yoğun olarak

bulunduğu Telefar ilçesine bağlı Ayaza kasabasına bomba yağdırdı. Bombardımandan sonra Irak ordusu 40 IŞİD

militanının öldürüldüğünü açıkladı. Daha sonradan yapılan açıklamada ise saldırıda Ayaza kasabasında 6 ev ve

bir caminin de vurulduğu söylendi. Irak ordusu, bu bombardımanda IŞİD militanından çok Türkmenleri

öldürdü. Devlet, saldırıdan sonra 11 Türkmen‟in öldüğü ve 20 Türkmen‟in ağır şekilde yaralandığı açıklamasını yaptı.


15-22 Haziran 2014’de

Avrupa’daki önemli

gelişmeler…


Afrika’dan Türkiye’ye kalıcı istihdam çağrısı

Güney Afrika‟da platin madeni sektöründe ocak ayında başlayan grev halen devam ediyor. Maden çalışanları ile Maden İşçileri ve İnşaat Birliği Sendikası‟nın (AMCU)

platin firmalarına karşı olan yeni istekleri grevi sonlandırma çalışmalarını çıkmaza soktu. 70 bin işçiyi temsil eden AMCU, %150‟lik bir ücret artışı isterken,

firmalar en son %20‟lik bir ücret artışı teklifi sundu. Bu grev firmalara 2 milyar dolardan fazla zarar ettirirken,

maden çalışanları da 1 milyar dolara yakın ücret kaybetti. Geçtiğimiz yılbaşında başlamış olan bu grev, Güney

Afrika‟da maden sektörünün en uzun grevi olarak tarihe geçti.


Afrika Birliğinden Mısır kararı

Afrika Birliği Barış ve Güvenlik Konseyi, Mısır‟ın üyeliğinin askıya alınması kararını oy birliğiyle iptal etti. Akiller Komitesinin, Anayasa değişikliği ve cumhurbaşkanlığı

seçimi yapıldığı için Mısır‟ın, birliğin toplantılarına katılmasını engelleyen bir durumun olmadığını belirtmesi

üzerine oylama yapıldı. Temmuz 2013‟te yapılan askeri darbenin ardından Mısır‟ın üyeliğinin askıya alınması

kararının iptali ve Mısır‟ın, birliğin toplantılarına katılması önerisi, daimi büyükelçilerin oy birliğiyle kabul edildi.

Mısır Dışişleri Bakanlığı ise kararın iptalini memnuniyetle karşıladı.


Afrika, Türkiye’den kalıcı enerji yardımı bekliyor

Afrika ülkelerinden enerji temsilcileri İstanbul‟da düzenlenen Afrika Enerji Formu‟nda bir araya geldi. Enerji

ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner yıldız, yaptığı konuşmada, Afrika‟nın enerji kaynaklarının Afrikalılara

yarar sağlayacak şekilde geliştirilmesinin önemini vurguladı. Öte yandan Taner Yıldız, Türkiye‟nin bölgeyle

olan ihracatının 9 milyar dolardan 24 milyar dolara ulaştığını belirtti. Fritz Ngaje ise, kıtada bulunan yer altı kaynaklarının dış güçlerin işine yaradığını, Afrikalı siyasi

liderlerin rant mantığıyla hareket ettiğini söyledi. Washington öğretim üyesi Davin Shinn ise Afrika‟ya coğrafi

olarak yakın olan Türkiye‟nin çoktan yatırım yapmış olmasını beklediğini belirtti.


Mülteci sayısında rekor artış

BM‟nin raporuna göre, dünyadaki mülteci sayısı 51,2 milyona yükseldi. Bu sayı 2.Dünya Savaşı‟ndan bu yana en yüksek seviye olarak kabul ediliyor. Bu artışa sebep olarak

iç savaşlar, çatışmalar ve şiddet olayları gösteriliyor. Bu mültecilerin %86‟sına gelişmekte olan ülkeler ev sahipliği yaparken, sadece %14‟lük bir kısmını sanayileşmiş ülkeler kabul ediyor. BMMYK raporuna göre 2,5 milyondan fazla Afgan mülteci bulunuyor. Afgan mültecileri, 2,4 milyon

Suriyeli ve 1,1 milyon Somalili mülteciler izliyor. Bu sıralamayı Sudan, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Irak

takip ediyor.



Avrupa’daki önemli

gelişmeler…


BM Komiserleri Ukraynalı Mülteciler İçin Rostov Bölgesinde

Rostov Bölgesi‟nde yapılan toplantıda mültecilerin durumuyla ilgili bir görüşme düzenlendi. Toplantıya

katılanlar arasında Rusya Resmi temsilcisi Bais Wack Voia, komiserliğin hukuk danışmanı Ivan Saleyev ve yardımcısı Medine Çecemova da vardı. Bölge yönetimiyle toplantının

ardından Rostov Bölgesi İnsan Hakları Ombudsmanı Anatoliy Harkovskiy ve Federal Göçmen Servisi‟nin de

bölge yöneticileriyle de görüşmeyi planladıkları açıklanmıştı. Toplantı sonrasında ise BM heyetinin, mültecilerinin bulunduğu bir kenti ziyaret ettikleri

öğrenildi.


Ukrayna Lideri’den Tek Taraflı Ateşkes

Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko, aylardır devam eden iç karışıklığı sonlandırmak için, Rusya yanlısı ayrılıkçılara karşı tek taraflı ateşkes ilan etti. Yaptığı açıklamada, silah bırakmayan ayrılıkçıların

ölümle yüzleşeceğini söyledi. Ateşkesin 20-27 Haziran tarihleri arasında uygulanacağı ve Ukrayna güçleri

saldırıya uğramadığı sürece operasyon yapılmayacağı açıklandı. Rusya ateşkes ilanını ültimatom olarak

nitelendirirken, ayrılıkçılar ise ateşkes ilanını reddetti. Ukrayna'nın doğusunda ise Rusya yanlısı ayrılıkçılar işgallerini sürdürdüğü, Rus birliklerinin tekrar Rusya

Ukrayna sınırına ilerlemekte olduğu öne sürüldü.


Juncker'ın AB Komisyon Başkanlığı'na İtirazlar

AP seçimlerinden sonra muhafazakar partilerin seçimleri kazanarak, muhafazakâr partilerin en güçlü grubu

oluşturmalarından sonra Eski Avro Birliği başkanı ve eski Lüksemburg başbakanı olan Jean-Claude Juncker'ı AB

Komisyon başkanlığına aday gösterdiler. Ancak İngiltere, Hollanda, İsveç ve şimdi de Macaristan, Juncker'in başkan seçilmesine karşı çıkıyor. Alman Başbakan Angela Merkel, önceleri Juncker'e tam destek vermezken, daha sonra onun

seçilmesi için gereken tüm gayreti göstereceğini ve bir uzlaşma sağlanması için çalışacağını bildirdi.


Almanya'da Yabancılara Yönelik Saldırılarda Artış

Almanya'da İçişleri Bakanı Thomas de Maziere ülkede aşırı sağcıların yabancılara yönelik saldırılarının yüzde 20.4 oranında artarken, saldırı sayılarının 2012'de 393 iken 2013'te 473‟e yükseldiğini bildirdi. Maziere, "Aşırı

sağcıların yabancılara yönelik atmosferi sürekli zehirlemeye çalışmasının kendisini son derece

kaygılandırdığını" söyledi. Almanya'da yetkililer ise Nazi geçmişindeki sembolleri yasaklayan yasalarla aşırı

sağı bastırmaya çalışıyor.


İspanya'nın Yeni Kralı Felipe VI

Eski İspanya kralı Juan Carlos'un tahttan çekilmesinin ardından prens Felipe VI, geçtiğimiz perşembe günü

mecliste yemin ederek İspanya'nın yeni kralı oldu. Yeni kral yapmış olduğu konuşmasında; "İspanyol halkının

birliği, bölgeler arası dayanışma ve hukuka saygı çerçevesinde farklılıkları ile birleşik bu ülkede hepimizin

oynaması gereken rol var" dedi. Yeni Kral Felipe konuşmasının bitiminde ise İspanya'da konuşulan

Katalanca, Galisya ve Bask dillerinde teşekkür etti. Bask Katalan ve Galiçya özerk bölge liderlerinin Kral'ın

konuşmasının ardından onu alkışlamaması dikkat çekti.


Rusya’dan Ukrayna'ya doğalgaz kesintisi

Avrupa Birliği‟nin aracılık ettiği ve gece geç saatlerde düzenlenen toplantının ardından, Rusya‟nın gaz şirketi

Gazprom OAO, Pazartesi günü Ukrayna‟ya yapılacak olan nakliyatı durdurdu. Şirket, Pazartesi‟nden itibaren

Ukrayna‟ya sadece peşin ödeme yaptıkları takdirde gaz tedarik edeceğini açıkladıktan sonra “Gazprom

Ukrayna‟ya sadece ödenen miktar kadar gaz tedariği yapacak. Şu anda ödenen miktar sıfır,” dedi. Gazprom

Avrupa Birliği‟nin toplam enerji ihtiyacının yaklaşık üçte birini karşılarken, bazı AB ülkeleri enerjide yüzde 100

Gazprom‟a bağımlı.



Kuzey Amerika’daki



John Kerry’nin Gündemi Irak

Amerikan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jen Psaki yaptığı yazılı açıklamada, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin, Amman, Brüksel ve Paris'teki görüşmelerinde Irak'ın güvenliğini ve

istikrarını nasıl destekleyebileceklerini, bunun yanı sıra ülkede kapsayıcı bir hükümet kurulması konusunu masaya yatıracağı bildirildi. 22-27 Haziran tarihleri arasındaki gezi

kapsamında Kerry, Amman'da, Ürdün Dışişleri Bakanı Nasser Judeh ile bir araya gelecek. Daha sonra Brüksel'e geçecek Kerry, NATO'nun dışişleri bakanları toplantısına katılarak, eylülde yapılacak NATO zirvesi hazırlıklarını ve

Ukrayna'daki krizi görüşecek.Kerry, Paris'te Irak ve Suriye'nin de aralarında bulunduğu Ortadoğu'daki güvenlik sorunlarıyla ilgili bölgenin önde gelen ülkelerin temsilcileri

ve Körfez'deki müttefikleriyle görüşecek.


Kanada’da Bir Çin Ajanı

Kanada vatandaşı Qing Quentin Huang, Kanada‟nın savaş gemisi yapımına ilişkin gizli askeri ve stratejik bilgileri

Çin‟e satmaya çalışmakla suçlanıyor. Polis, 53 yaşındaki Huang‟ın, Kanada‟nın en büyük gemi üretim firması

„Irving Gemi Yapımı‟na bağlı Lloyd‟s Register adlı taşeron gemi tasarım şirketinde çalıştığını söyledi. Irving adlı şirket, Kanada‟nın Kuzey Kutbu açıklarındaki devriye

dolaşan gemilerine askeri gemi teminatı ihalesini kazanmıştı. Fakat Lyod‟s Register adlı taşeron firma, bu

görevle ilgili hiçbir gizli belgeye erişimleri olmadığını duyurdu. Emniyet Müdürü Jennifer Strachan, Huand‟ın

„yabancı bir birimle iletişime geçmeye teşebbüsle‟ suçlandığını söyledi.


Obama’dan Maliki’ye Çekil İma’sı

Irak'ta IŞİD'in ilerleyişi sonrası gözlerin çevrildiği ABD Başkanı Obama, Irak Başbakanı Maliki'yi eleştirerek "Ancak iyi bir ajandası olan liderler bu krizde Irak'a

önderlik yapabilir" dedi. Obama, ABD askerinin Irak'a dönmeyeceğini ancak nokta atışı yapmaya hazır

olduklarını söyledi. Irak'ta askeri imkânlarını artırdıklarını söyleyen Obama, bazı ortak askeri noktalar

oluşturduklarını belirtti. Bu noktalarda Irak ile istihbarat paylaşımında bulunulacağını ifade etti. ABD ayrıca Irak'a

300 askeri danışman da gönderecek.


Kaçak Çocuk Sistemi

Amerikalı yetkililer, geçen yıldan bu yana ülkeye kaçak yollardan refakatçisiz bir şekilde sokulan, çoğu Orta Amerika ülkelerinden gönderilmiş onbinlerce çocukla ne yapacaklarını

şaşırmış durumda. Amerika‟ya Eylül 2013 ve Mayıs 2014 ayları arasında kaçak giriş yapan bu çocukların sayısının 47 bin olduğu tahmin ediliyor. Uzmanlar, özellikle El Salvador,

Guatemala ve Honduras‟ta yoksulluk, fırsat eşitsizliği ve şiddet gibi etkenlerin anne-babaları, çocuklarını Meksika

üzerinden bu uzun ve zorlu yolculuğa tek başlarına göndermeye ittiğini söylüyor.



Kuzey Amerika’daki



Kolombiya'da Santos yeniden cumhurbaşkanı

Kolombiya‟da geçtiğimiz günlerde (Dün-Bugün gibi zamanlar haberin ömrü açısından pek iyi değil.) yapılan

devlet başkanlığı seçiminin ikinci turunu, Cumhurbaşkanı Juan Manuel Santos kazandı. Rakibi Demokratik Merkez

Partisi adayı Oscar İvan Zuluaga‟yı yüzde 6‟lık bir oy farkıyla geride bırakan Sosyal Birlik Ulusal Partisi‟nin adayı Santos, 7 Ağustos‟ta düzenlenecek yemin töreninin ardından ülkeyi 4

yıllık bir süre için daha yönetecek.


Meksika’da yeni toplu mezar bulundu

Meksikalı yetkililer rakip uyuşturucu çetelerinin birbiriyle çatışma içinde olduğu Veracruz Eyaleti'nde 30'dan fazla kişinin cesedinin yer aldığı bir mezarlık buldu. Yetkililer ceset sayısının artabileceği uyarısında bulundu. Güvenlik güçlerinin korumaya aldığı bölgede müfettişler daha fazla

ceset bulmaya ve çıkarılan cesetlerin kimliklerini belirlemeye çalışıyor. Bazı toplu mezarlıklardaki

cesetlerin uyuşturucu çetelerine katılmayı reddeden göçmenlere ait olduğu iddia ediliyor.


www. tuicakademi.org

www.tuic.org.tr

@tuicakademi

/tuicplatform

Editör:

Melek Likoğlu

Tasarım:

Büşra Avşar

Haberler:

Ayça Pak, Nur Üstündağ, Nuran Helvalı,

Mehmet İlhanlı Zeynep Çakas

tuİÇ dünya bülteni (15-22 haziran 2014)

Documents