tuig 40, numero 6 hiligaynon nga edisyon hunyo 2017 ... · pdf filetuig 40, numero 6...

Kaundan

Editoryal: Sukton si Duterte sa iya wala gintuman nga mga promisa . . . . . . . . . . . . . . p.1

Maasin Police Station, ginreyd sang NPA . . . . p.3

4 armas nakumpiska sa agalon mayduta sa Capiz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .p.5

Engkwentro sa CAFGU sa Leon, Kahimuan sang 61st IB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p.5

Pagpasibangud sa NPA nga protektor ni Prevendido, isa ka daku nga kabutigan . . . . .p.6

Masobra100 ka mangunguma, nagbenepisyo saBungkalan. . . . . . . . . . . . . . . . p.6

Duha ka adlaw nga transport strike sa Panay kag Guimaras, Madinalag-on . . . . . . . . . . . . . . .p.9

Problema sa serbisyo sa edukasyon . . . . . . . . .p.9

Protesta sa Adlaw sg Paltik nga kahilwayan . . .p.10

Alipalok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p.10 Medikal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p.11

Binalaybay, Caduy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . p.12

Tuig 40, Numero 6 Hiligaynon nga Edisyon Hunyo 2017

Editoryal

Sukton si Duterte sa iya wala gintuman

nga mga promisa

ini nga Hunyo 30, nagsukat na sa isa ka tuig ang

rehimeng Duterte. Sa isa ka tuig nga pagpungko

sa poder, padayon nga nagadominar sa sulod

sang iya gubyerno ang mga pwersa sang imperya-

lismong US kag dalagku nga kapitalista kag mga

asyendero. Makita nga ang mayor sini nga mga

polisiya sosyo-ekonomiko, pangsiguridad, kag

relasyon pangluwas pagpadayon gihapon sang daan

nga mga polisiya nga labi nga nagapalubha subong

sang krisis.

Napaslawan si Duterte nga patup-on ang iya

ginkalamayan nga mga pangako nga ipatuman ang

mga pagbag-o para sa mga pumuluyo. Sa tunga sang

nagalubha subong nga krisis, ginbunalan pa gid gani

sini sang kamot nga salsalon kag pasismo ang masa. Gindeklarar ang layi militar sa Mindanao nga

nagtarget indi lang sang grupong Maute kundi pati

sang NPA kag iban nga rebolusyonaryong pwersa.

Antes pa man, gindeklarar sang rehimeng Duterte ang

paglunsar sang “all-out war” sa bug-os nga pungsod

batuk sa rebolusyonaryong pwersa. May katalagman

pa nga ang layi militar ipatuman man sa bug-os nga

pungsod, ilabi na kon mag-igting ang armado kag indi

armado nga pagbato sang mga pumuluyo.

Ginahimo ini sang rehimen agud makapa-

dayon sa paghari kag serbihan ang interes sang mga

kapitalista kag asyendero kag dalagku nga dumu-

luong-kapitalista. Gani, dapat manabat gid si Duterte

sa nagapanukot nga pumuluyo sa iya pagpangindi sa

pagpatuman sang ila sandigan nga demanda para sa

basehan nga mga reporma pulitikal kag sosyo-

ekonomiko.

Sa pihak sang kuno maki-“wala” kag pagka-

“sosyalista” nga presidente, wala ini sang seryuso nga

polisiya sa pangpulitika kag sosyo-ekonomiko nga

mga reporma.

S

2 Daba-Daba, Hunyo 2017

Ini nga kahimtangan ginasalaming man sa

Panay. Maiwat ang palamugnan, wala gintapos ang

kontraktwalisasyon. Manubo ang suhol kag wala sang

kasiguruhan sa pagtrabaho ang mga mamumugon.

Ang mga drayber-opereytor ginapatay sa polisiya nga

jeepney phase-out pabor sa dalagku nga kapitalista.

Padayon ang pagpang-agaw sang kadutaan,

dislokasyon sang pumuluyo, kag padihut nga land-use

conversion bisan sa mga kadutaan nga nasakup sang

Certificate of Land Ownership Award (CLOA) agud

mapaboran ang mga kapitalista sa real estate kag mga

malls. Ginaduso naman ang pagmina kag ginbasura

ang nauna nga polisiya sa moratorium sa pagmina sa

Capiz.

Wala untat ang pagtaas sa presyo sang balak-

lon. Nagaluntad ang maanomalya nga pagdaku sang

balayran sa kuryente kag tubig. Kulang ang barato kag

may kalidad nga serbisyo sosyal sa ikaayong lawas

kag hospitalisasyon. Madamo sang mga istudyante

kag ginikanan nila ang ginapabug-atan sang mataas

nga balayran sa iskwelahan. Ang malain pa gid kay

ginapatuman ni Duterte ang pagpataas sang buhis nga

matam-an ang mga imol. Padayon sini nga ginalubong

sa dumuluong nga kautangan ang pungsod.

Ginpwesto ni Duterte sa yabi nga pusisyon sa

gubyerno ang halos 60 ka anay mga heneral kag

upisyal sang militar kag kapulisan. Ginasaligan niya

ang armado nga pwersa sang estado agud makapabilin

sa poder.

Ginlunsar niya ang kontra-druga nga kam-

panya sa Oplan Tokhang kag Oplan Double Barrel

Reloaded nga nagsakam sang linibo-libo ka mga imol.

Luwas sa pila ka pakitang-tao nga operasyon, wala

natandog ukon nadakup ang iban nga mga dalagku

nga druglord pareho kay Previndido sa Panay kag

iban nga kakunsabo niya nga ara sa militar kag

kapulisan mismo.

Ang kampanya kontra-druga, pagdeklarar sang

all-out war santu sa Oplan Kapayapaan, kag pagpa-

tuman sang layi militar sa Mindanao-- nagresulta

sang malaparan nga pagpangwasak kabuhian kag

propyedad kag pagkadula sang madamo nga kabuhi

sang inosente nga mga sibilyan. Malaparan ang pag-

lapas sa tawhanon nga kinamatarung kadungan sa

pagpasagsag sini sa manugpatay nga gawi sang mili-

tar, PNP kag pagtolerar sa mga armado nga goons sa

mga agalon nga mayduta.

Ang 3rd

ID kag tinawo sini sa 82nd

IB, kag

61stIB, kumpanya sang DRCs, mga paramilitar kag

PNP ang wala nag-untat sa pag-operasyon bisan pa

sadtong panahon sang ila ceasefire, asta nga gin-

mandu sang rehimeng Duterte ang all-out war.

Ginpatuman sang 61stIB ang indi deklarado nga layi

militar sa kabukiran kapin sa Brgy. Cabatangan, Lam-

bunao nga nagpa-ebakwet sa madamo nga mangu-

nguma kag Tumanduk.

Duhaka mangunguma ang pinatay sang 61stIB

sa Jebaca, Maayon, Capiz. May napatay man kag apat

ang pilason sa mga mangunguma nga nagakampuhan

sa Tan Estate sa Lutod-Lutod, Capiz nga ginpang-

luthang sang mga tinawo sang administrador samtang

ginalungay lang ini sang isa ka maniyuber platoon

sang PNP nga malapit sa lugar kag wala sang

ginhimo.

Wala untat ang pagpaniktik kag surbaylans sa

mga lideres kag aktibidad sang progresibo mga orga-

nisasyon. Patarasak nga ginpasakaan man sang kaso

ang inosente nga sibilyan nga ginasuspetsahan

nagreyd sa Maasin Police Station.

Lapnagon ang maitom nga propaganda sang

AFP kag PNP kontra sa NPA kag ginapahog ang

Panayanon sang terorismo kag kuno mga ISIS nga

nakaabot sa isla. Pero ini ginahimo para rasonan ang

ila pangpakugmat nga operasyon militar dala ang mga

armored personnel carrier (APC), pagpang-tsekpoynt

sa mga dalanon kag iban pa nga huol sa pumuluyo.

Masinulundon si Duterte sa kagustuhan sang

imperyalismong US kag nagapailu-ilu sa China kag

Russia. Ang all-out war sa Oplan Kapayapaan agud

“tapanon ang bukid” sa mga pagpangbomba kag

imposisyon sang layi militar sa Mindanao, nagasunod

sa polisiya sang US sa kontra-insurhensya. Gindekla-

rar ni Duterte ang kuno independyente nga polisiya

pangluwas paagi sa kontra-US nga pinamulong . Pero

pakita-kita lang niya ini agud makapalapit sa China

kag Russia sa pagpangutang kag pagpangayo sang

ayuda militar.

Tuso nga ginagamit sang rehimeng Duterte

ang peacetalks sa NDFP para pasurenderon ang rebo-

lusyonaryong pwersa. Ginapamilit sini ang pagpirma

sang NDFP sa walay-kutod nga bilatateral ceasefire

samtang nagapabugtoy sa pagsugot sa Comprehensive

Agreement on Socio-Economic Reforms (CASER).

Indi ini seryuso nga ugaton kag lubaron ang kaimulon

kag ang rason sang armado nga pagbato ang pumu-

luyo sa pungsod.

Sa tunga sining nagalubha pa gid nga krisis,

wala sang pilian ang mga pumuluyo kundi ang


paglunsar sang mas mabaskog nga paghimakas sa ila

indi armado nga kahublagang masa kag sa armado nga

pagbato. Wala sila sang masaligan pa kundi ang kau-

galingon nga kusog kag pagpaninguha sa pagpasulong

sang tunay nga interes sa pungsodnon nga demo-

krasya. Isulong nila ang ila kahublagan anti-imper-

yalista, antipyudal kag antipasista.

May naangkon na nga ganar ang mga pumu-

luyo sa nagligad nga isa ka tuig nila nga paghimakas.

Ini pareho sa pag-okupar sang mga mangunguma sa

kadutaan, pagpataas sang pension sa SSS, kag iban pa.

Pero ini sa kaugalingon nga pagpanikasog kag sa

suporta sang mga progresibo sa sulod kag gwa sang

gubyerno.

Padayon nga sukton nila ang rehimeng Duterte

sa mga ginpromisa sini nga wala gintuman kag iduso

nila ang gilayon nga mga demanda sa trabaho kag

pagtapos na sang kontraktwalisasyon, pagpataas sang

suhol, pagtapos sang pagpanglanggab sang kadutaan

kag pagbungkag na sang mga asyenda kag

pagpanagtag sini sa mga walay duta nga mga

mangunguma kag mamumugon sa uma.

Idemanda sang mga pumuluyo ang pagpadaku

sa subsidyo agud makapadugang sang mga pang-

publiko nga ospital, pangpubliko nga iskwelahan,

programa sa libre nga pabalay kag pagtapos na sang

komersyalisasyon sa edukasyon, serbisyo sa ikaayong

lawas kag iban nga mga serbisyo sosyal. Kadungan

sini, pamatukan nila ang kontra-imol nga padihut sang

pagpamuhis kag iban nga mga polisiya nga naga-

pabug-at sa mga imol.

Ang NPA sa Panay padayon nga magatubong

sa pagpasulong sang armadong paghimakas sa bug-os

nga pungsod. Atubangon sang NPA upod ang

malapad nga baseng masa ang all-out war kag

padayon nga paslawon ini. Padayunon sang NPA sa

isla ang pag-agaw sang inisyatiba kag maglunsar sang

taktikal nga opensiba sa bug-os nga masarangan. Ini

agud silutan ang mga masupog nga taglapas sa

tawhanon nga kinamatarung, pangapinan ang interes

sang mga pumuluyo kag ibanse ang inaway banwa sa

mas mataas nga halintang.

Ang wala gintuman nga promisa ni Duterte sa

tunga sang nagalala nga krisis subong sa katilingban

magaresulta sang malapnagon nga diskontento sa mga

pumuluyo nga magalupok sa indi magdugay. Indi

maka-eskapo ang rehimeng Duterte sa pagtaob sang

paghimakas sang pumuluyo para sa kahilwayan kag

demokrasya.#

Maasin Police Station, ginreyd sang NPA

agasalamo ang balatyagon sang mga

Pulang Hukbo nga nag-usoy sang

karsadahon padu-long sa ila target sa

taktikal opensiba sadtong nagapaudtong-adlaw sang

Hunyo 18, 2017.

Mala-bangkiling ang balhas indi pa bangud

sang kulba kundi sang tuman nga kagin-ot samtang

nagapatabon sa trapal sa tunga sang nagatagiti nga init

para surpresahon ang Maasin Municipal Police

Station. Makahalawat-hawat ang gina-imagine namon

nga mga eksena samtang 45 minutos nga ginabyahe

ang dalanon”. Ini ang panaysayon sang isa ka Pulang

hangaway.

Samtang nagalinggi-linggi ang Elf truck, gina-

pagkit sa tagsa namon ka pamensaron ang natalana

nga huray sa kabilugan nga misyon. Kag labaw sa

tanan ginpalig-on ang determinasyon sang mga

Pulang Kumander kag Pulang hangaway nga

mapasiguro ang sekreto, surpresa kag kadasig sa pag-

“N


atake agud gilayon makontrol ang wala gid nagalaum

nga kaaway.

Makakulunyag ang ginahandum nga kadalag-

an-- ang makontrol ang target nga wala sang lupok

kag maagaw ang tanan nga armas kag kagamitan

militar!

Alas 10:50 sang aga, nagpundo ang Elf truck

sa atubang sang Maasin Police Station. Madasig ang

alas sang mga hitabu. Daw nagakinirab lang nga mga

sintas sang pelikula.

Pagkita sang nagapadulong nga salakyan kag

pagkuha sang mandu sa kumand, nagdiretso sa police

station ang isa ka team sang NPA nga armado sang

malip-ot nga armas. Nagpakuno-kuno sila nga magpa-

blotter para gilayon makontrol ang front desk. Orga-

nisado, sunod-sunod nga naglinumpat ang nagapa-

tabon nga mga Pulang Hukbo kag madasig nga nag-

maniobra sa mansig-sektor.

Nagsinundanay nga nag-assault ang isa pa ka

yunit sang NPA nga armado sang nanari-sari nga high

powered firearms. Maabtik nga nasulod sa unang

minuto pa lang ang barracks sang pulis, radio room,

kusina, tower kag kwarter sang chief of police.

Sa tres asta singko (3-5) minutos nga kala-

wigon nakontrol nga wala sang lupok ang istasyon

sang Maasin-PNP. Matapos gindeklarar nga kontrol

na nagsugod ang search and cleaning operation.

Madinalag-on nga nakumpiska ang mga armas kag

iban pa nga kagamitan militar.

Sa gwa sang police station, nagtilindog ka-

angay sang nag-istatwa ang nakibot nga mga pumu-

luyo nga nakasaksi sang madasig nga paghumlad sang

mga blocking forces sang NPA sa nagkalain-lain nga

bahin sang banwa. Naurungan kag daw indi makapati.

Laum sang iban kaparte pa ato sang exercises nga

ginahimo sang pulis.

Apang matapos nahimas-himasan sang kakibot

nangin maisog nga mga ususiro. Indi pa maghalin

bisan ginahambalan na nga magpalayo. Sila pa ang

nagahambal nga mahapa lang sila enkaso may linu-

pok. Matawhay man nga nakontrol ang sitwasyon sa

tanan nga bahin sang blocking area.

Naglanog ang paghugyaw sang kadalag-an sa

taktikal nga opensiba sa mismo dughan sang pob-

lasyon sang Maasin.“Mabuhay ang NPA, Mabuhay

ang Partido Komunista, Mabuhay ang Rebolusyon!”

Nagasigabong nga singgitan sang mga Pulang

Hukbo. Ginkabit ang bandera sang NPA, palatandaan

nga sa bisan sa amo ka taktikal nga panahon

madinalag-on nga na-over run ang istasyon sang

kaaway sa banwa sang Maasin.

Sa nakapunsok nga pumuluyo sa mismo

udtong adlaw, nakit-an sang mga kaupod ang ila mga

yuhom, palatandaan sang kalipay. May ara nga

nagapangilay dungan patago nga pagkuom sang

kamot palatandaan nga may balatyagon nga patago

naga naga-upod sa pagsaulog sang kadalag-an.

Matapos ang byente (20) minutos nga pagtenir

sa sentrong banwa sang Maasin, hilway nga nagbiya

ang NPA bitbit ang 15 tanan ka armas nga nagalakip

sang 11 ka armalayt kag 4 sa short arms, ginatus-gatos

ka mga bala, handheld radio, kag iban pa nga gamit

militar. Ginsulod man anay nila sa lock-up cell ang

mga naka-duty nga kapulisan. Gindala sa pag-atras

bilang gate-away car ang back to back patrol sang

nasambit nga police station.

Balon ang kadalag-an nga nagdulot sang daku

nga tampa sa kaaway kag panibag-o nga inagihan,

liwat nga gin-usoy ang karsadahon. Kag sa ini nga

panahon wala na sang nakatabon nga trapal. Padayon

nga naglanog ang singgitan sa paghugyaw sang

kadalag-an tubtub sa ginsang-an sang dalan diin

ginlamon sang talon ang mga Pulang Hukbo.

Naalimunaw nga daw aso nga bisan ang ginatos ka

kaaway nga may balon nga tangke-de- gyera kag iban

pa nga sopistikado nga kagamitan napaslawan sa

pagbawi sang kadalag-an.

Pagkalipas sang panahon, gikan sa pag-inakop

sang matag-as nga kabukiran kag madamol nga

katalunan, nagbutwa ang NPA sa malapad kag

madalom nga baseng masa sang rebolusyon. Mainit

nga panginbulahan ang ginsumalang sang masa sa ila

hangaway kag upod nga naghugyaw sang kadalag-an.

Hugot nga ginsuportahan kag ginpangapinan batuk sa

kaaway bangud lubos ang ila pagpati nga ang NPA

amo tunay nga hangaway sang masa! #


Agalon mayduta,

gindis-armahan sang NPA,

4 armas nakumpiska

inreyd sang isa yunit sang NPA sa idalum

sang Nonito Aguirre Sr. Command sa

Nasidlangan Panay ang compound nanday

Aurelio Longno kag iya anak nga si Boyet sa Brgy.

Sibariwan, Dumarao, alas 5:30 sang masirom, Hunyo

6, 2017.

Nakumpiska sa mag-amay ang apat tanan ka

mga armas nga ginalakipan sang isa (1) ka 9mm, isa

(1) ka .22 caliber magnum, isa (1) ka .38 caliber

pistol, isa (1) ka homemade shotgun kag mga bala.

Suno sa pahayag ni Rojo Silangan, tagpamaba

sang Nonito Aguirre Sr., Command, tikang ini sang

NPA para tapnaon si Aurelio Longno sa iya mapi-

guson kag pamanghimulos

nga pagkontrol sa mga

mangunguma kag pag-

pang-agaw sang duta gamit

ang nasambit nga mga

armas.

Dugang pa sang

NPA, may impormasyon

sila nga ginahuptan ni

Longno ang mataas nga

kalibre sang armas sang isa

ka masupog nga katapo

sang sindikato nga

tumandok man sang Dumarao, Capiz.#

Engkwentro sa CAFGU

sa Lampaya, Leon, Iloilo

Kahimuan sang 61stIB/PA

abutigan sang 61st IB PA ang kuno eng-

kwentro sa tunga sang NPA kag mga CAFGU

sa Brgy Lampaya, Leon, Iloilo sadtong aga

sang Hunyo 20, 2017 duha ka adlaw lang matapos ang

madinalag-on nga reyd sang NPA sa Police Station

sang Maasin.

Sandig sa report sang mga yunit sang NPA nga

nagahulag sa erya sang Leon kag Alimodian, ang

bayluhanay sang luthang indi sa tunga sang NPA kag

CAFGU kundi sa tunga sang CAFGU kag tropa sang

61st IB PA nga kupog-kupog apang ginanerbyus man

nga naglagas sa yunit sang NPA nga nag-reyd sa

Maasin.

Klaro nga mis-encounter ini sa tunga sang

nagaoperasyon nga tropa sang 61st IB kag mga katapu

sang CAFGU sa Lampaya bangud sang kakulang sang

koordinasyon. Naghalin sa Brgy. Bucari, Leon ang 23

ka armi nga nagpanglaktod pakadto sa Lampaya antes

ang linupok. Ugaling bangud batasan na sang 61st IB

nga indi mag-ako sa publiko sang ila kapalpakan, gin-

paggwa na lang nga isa ini ka engkwentro sang

CAFGU kag NPA. Kag para lubos nga matago ang

pagkanerbyuso, gin-drama na gid sang maayo kag

linubid sang husto ang kamatuoran. Ginpagwa pa nga

modelo ang taga-Lampaya sa maisog nga pagbatu sa

NPA.

Sa pahayag ni Ka Julio Montana, tagpamaba

sang Coronacion Chiva “Waling-Waling”

Command sang NPA-Panay, nagasimpatiya sila

sa mga sibilyan nga tuman nga naapektuhan sang

kabuangan nga ini sang 61st IB. Madamo sang

mga residente ilabi na ang mga kababaihan kag

kabataan ang napilitan nga magbakwet bangud sa

sobra nga kahadlok. Wala sila naka-panyaga.

Napilitan nga untaton ang klase sa mga kabataan

sa mga katambi nga mga barangay kag bisan sa

bilog nga banwa sang Alimodian, Iloilo.

Gin-abisuhan man sang NPA ang mga

masa sa erya nga ginaatake sang 61st IB-3rd

ID

nga magbantay kag magpangapin sang kauga-

lingon. Masupog ang mga tropa nga ini sa pagpang-

luthang sa mga sibilyan. Ini pareho sa natabo kanday

Lorenzo Borres kag Ian Borres nga pinatay sang

61stIB sadtong Pebrero 24, 2017 sa Brgy Jebaca,

Maayon, Capiz.

Imbes silutan ang kriminal nga mga tropa,

ginpasibangdan pa ang mga biktima nga mga NPA sa

pihak sang panindugan ang mga kapamilya nila kag

mga upisyal sang barangay nga kabutigan ini. Ang

mas malain pa gid kay gin-promote pa sa mas mataas

nga pusisyon ang kumander sining berdugo nga

batalyon nga si Col. Leonardo Peña bilang pangaduha

nga kumander sang 301st Brigade, PA na nakabase sa

Dingle, Iloilo.

Ginapanawagan sang NPA-Panay sa malapad

nga pumuluyo nga pasabton ang 61st IB sa krimen nga

nahimo kag pabayron sang danyos sang natuga nga

kahalitan.#

G

K


Pagpasibangud sa NPA nga protektor ni Prevendido,

isa ka daku nga kabutigan!

sa ka maitom nga propaganda batuk sa NPA kag

pagtabon sang ila kainutil sa pagsumpo sa iligal

nga druga. Ini ang sentro nga katuyuan sang

82nd

IB/PA, PNP-PRO-6 kag PDEA sa ila pagpalapnag

sang wala sang basehan nga istorya nga ang masupog

nga druglord nga si Richard Prevendido ginatago

kuno sang NPA.

Wala ini sang kinatuhay sa iban pa nga mga

kabutigan nga ginalibod sang AFP kag PNP para

takpan ang ila palpak na kampanyang kontra-druga,

nagalala mga kaso sang paglapas sa tawhanon nga

kinamatarung, kag pilit nga pagpatuman sang layi

militar sa iban pa nga bahin sang pungsod gamit ang

histerya nga “anti-terror” kag anti-Moro.

Gani sa pahayag sang Coronacion Chiva

“Waling-Waling” Command sang NPA-Panay, hugot

kag mabaskog nga ginakondenar sang NPA-Panay

ang ginpaggwa sa masmidya ni Police Director Tuzon

sang Iloilo Police Provincial Office (Iloilo PPO) nga

NPA kuno ang nagaprotehir sa bantug nga druglord

nga si Richard Prevendido, rason nga wala nila ini

gihapon nadakpan.

Malisyuso man si Vener Murga, Commanding

Officer sang 82nd IB PA nga magdeklarar nga

mahimo ara sa 1st District sang probinsya sang Iloilo

ang nasambit nga druglord.

NPA ang pinakamahapos nga dalat-ulan kag

balibad sa pagka-inutil kag kapalpakan nila nga

dakpon ang nasambit nga druglord nga mismo mga

mataas nga opisyal sang PNP ang protektor, kahimbon

ang armado nga grupo nga RPA-RBB.

Wala nagainakop ang NPA sa sin-o man kag

ano man nga mga sindikato kag mga kriminal! Wala

sini ginatugtan nga mangin sanktwaryo ang iya

organisasyon kag teritoryo sa sin-o man nga mga

sindikato. Ini bangud kontra kag makahalalit ini sa

matuod nga interes sang pumuluyo.

Tigaylo, ginalunsar man sang NPA ang

kaugalingon nga kontra-druga kag kontra-sindikato

nga kampanya halin pa sang una, sa sakup nga

teritoryo nga ginahulagan sa Panay.

Ginpamatud-an ini sa mga gintigayon na nga

kampanya kontra-druga sa Nasidlangan kag

Nabagatnan nga Panay. Ini pareho sa pagdis-arma sa

guban ni Darwin Celiz sa Cuartero, Capiz, kag

pinakaulihi sang mga Longno sa Dumarao nga may

ginakaptan nga armas sang mga sindikato; subong

man ang pagkabuyagyag sang mga tinawo kag upisyal

sang 82nd

IB nga imbolbado sa pagbaligya kag

paggamit sang makahalalit nga druga. Sustenido man

nga ginasulong sang NPA ang kampanya edukasyon

sa masa kontra sa makahalalit nga druga.

Gani, sa simple nga pagkahambal, kon wala

sang mga kahimbon nga mataas nga opisyal sa AFP,

PNP, PDEA kag mga kurap nga pulitiko, madugay na

nga nadakpan ining si Prevendido bangud imposible

siya nga pahanugutan sang NPA nga makapanago sa

kon diin man nga bahin sang base sini.#

Kampanya sang Masang Mangunguma

Masobra 100 mangunguma, nagbenepisyo sa bungkalan

asobra 100 ka mga mangunguma kag mga

mamumugon sa uma ang nagbenepisyo sa

una nga bungkalan nga natabo sa Sanson

Estate sa Sara, Iloilo. Ini nga bungkalan ginapursiger

sang mga mangunguma kag mamumugon sa uma sa

pag-pusisyon kag pagbungkal sa pagtalauma sang

kadutaan nga dapat magkadto sa ila.

Nag-umpisa ang bungkalan sa Sanson Estate

sadtong Hunyo 23, 2017. Ini matapos ang madamo

nga mga pagsinapol sa kubay sang mga mangunguma,

I

M


mga dayalogo sa ila mga engkargado kag mga

kaathagan halin sa pagsulundan sa DAR.

Ang organisado nga kusog sang mga mangu-

nguma kag mga mamumugon sa uma sa Sanson Estate

ang kolektibo nga nagbungkal sang masobra pito kag

tunga ka ektaryas nga kabahin sang 700 ektaryas sang

kadutaan sang mga Sanson nga nagasakup sang halos

17 ka kabaranggayan sang Sara.

Naorganisa kag ginpangunahan sang Anak-

pawis kag organisasyon sang mga mangunguma nga

PAMANGGAS (Paghugpong sang mga Mangunguma

sa Panay kag Guimaras) ukon lokal nga tsapter sang

KMP (Kilusang Magbubukid ng Pilipinas), ang mga

mangunguma. Paagi sa ululupod nga kusog kag pag-

himakas madinalag-on nila nga natamnan sang kamo-

te, balinghoy, kag saging ang palibot nga lugar para

makapiyan-piyan sa gutom nga ila ginaantus subong.

Ginpahayag sang tagpamaba sang Anakpawis

Sara Chapter nga si Jerlyn Diane, nga halin pa sang

Septyembre sang nagligad nga tuig matapos ang pag-

instalar sang masobra 300 ka CLOA holders sa

Sanson Estate, sila bilang mga orihinal nga mga

mangunguma kag mamumugon sa uma ang gindis-og

sa duta nga ila ginatalauma sang masobra na 30 ka

tuig.

Ginpursiger sang mga orihinal nga mga

mangunguma kag mamumugon sa uma ang

pagbungkal sang duta bisan nga ginpahalin sila resulta

sang sala nga pagpatuman sang nagligad nga tinawo

sang DAR.

Masobra sa 300 ka CLOA holders ang gin-

instalar sa pihak sang pagpamatuk sang masobra 100

ka mga petisyuner. Ang sentral nga upisina sang DAR

ang magahimo pa sang tikang para sa paglakip sa ila

nga mga petisyuner nga makapanag-iya man sang

nasambit nga kadutaan.

Bangud sang korapsyon kag maniobra sang

lokal nga mga tinawo sang DAR kag agalon nga

mayduta, ginapasudlan sang iban nga mga mangu-

nguma ang Sanson Estate kag amo ang ginhatagan

sang CLOA. Ang mga orihinal nga mga mangunguma

kag mamumugon sa uma wala nakaagum sang CLOA.

Sadtong 1991 ang DAR nagsakup sang Sanson

Estate kag ginpaidalom sa programa sa reporma sa

duta. Ang mga tag-iya naman sang Sanson Estate

nagtumod sang ila kaugalingon nga ginakilala nga

mga benipisyaryo sa reporma sa duta. Apang matapos

ang duha ka tuig, ini sila nga mga mangunguma ang

wala nahatagan sang CLOA.

Suno pa sa tagpamaba sang Anakpawis Sara

Chapter, gusto nila kag ginapakigbatu ang hustisya.

Gani nga nagpursiger sila kag nagbungkalan agud

makita ang ila determinasyon, paghiliusa sa handum

nga magpauswag ang ila sitwasyon. Ginpanawagan

man nila sa DAR kag Secretary Mariano nga

padasigon ang pag-imbistiga sang kaso kag mabuligan

nga mapaalibyo man sila sa gutom.

Subong padayon nga nagadamo ang mga

mangunguma kag mamumugon sa uma ang

nagapasakup sa organisasyon kag nagalapad man ang

ila ginabungkal nga kadutaan.

100 mangunguma nagpiket

sa Barotac Nuevo, Iloilo

Sa kaangut nga balita, nagpiket ang

malapit 100 ka mga mangunguma-

petisyuner halin Hacienda Silay sa Brgy.

Igbong, kag Bardum Corporation sa Brgy.

Licuan -- tanan sa banwa sang Barotac

Nuevo, Iloilo agud ipaabot ang ila higut-

anon sa pagpatuman sang pagpanagtag sang

duta sa mga mangunguma sa nasambit nga

banwa.

Suno sa mga mangunguma-

petisyuner sa Hacienda Silay, ang ila lain-

buot amo kon ngaa wala sila mahatagan sang CLOA

nga sila mismo ang nagbakas nga mangin produktibo

ang nasambit nga asyenda? Ini matapos nila hawanan

ang mga katigbawanan kag kakahuyan para mapundar

ini bilang talamnan sa malapit 20 na katuig ang

nagligad.

Ginreklamo man ni Naida Britania, 62 anyos,

ang ila pagkapreso sang nagligad nga semana upod

ang isa pa nga si Roselyn Quiñones, isa man ka

mangunguma-petisyuner. Samtang na-gatrabaho sila


sa ila talamnan ginsaruso sila sang iban nga mga

CLOA holders upod ang mga kapulisan.

Samtang sa Bardum sa Brgy, Licuan naman,

gindemanda sang mga mangunguma nga orihinal nga

administrador kag trabahante sa hasyenda sang tubo

nga ilakip ang ila mga ngalan bilang benepisyaryo kag

i-revalidate ang mga CLOA holders sa diin pila sa

mga ini indi man trabahante sa asyenda kag indi

mismo residente sang Brgy Licuan.

Sa pagpiket sang mga mangunguma-petis-

yuner, gin-atubang nila ang upisyal sang PARO (Pro-

vincial Agrarian Office) nga wala man nakasabat sa

demanda sang mga mangunguma. Ginpangayo sang

mga mangunguma sang Hda. Silay ang interbensyon

sang DAR bangud sang pagduging sang malapit 20 ka

katapo sang pulis kag militar sa ila lugar nga

nagapuyo sa mga balay sang pumuluyo kag wala sang

kortesiya sa ila barangay kapitan.

Mga mangunguma nagpamatuk

sa land-use conversion

Masobra 80 ka mga mangunguma ang

nagtipon halin sa mga kabaranggayan sang Pavia, Sta.

Barbara kag San Miguel, sa probinsya sang Iloilo

sadtong Hunyo 12. Ini agud kolektibo nila nga matun-

an ang ila kahimtangan kag sang mga kaangay nila

nga mangunguma sa iban pa nga bahin sang pungsod.

Nagtambong sa sini nga pagtililipon ang mga

agrarian reform beneficiaries(ARB) kag mga

apektado sang land-use conversion ukon pagkambyo-

gamit sang agrikultural nga kadutaan pakadto sa

residensyal ukon real estate agud makalikaw sa

reporma sa duta. Ini ang ginahimo subong sang mga

dalagku kapitalista sa real estate sa nasambit nga mga

kabanwahanan kakunsabo ang mga tag-iya nga mga

agalon nga mayduta.

Sa sini nga pagtilipon, madinalag-on nga

naghiliusa ang mga mangunguma sa pagpamatuk sang

wala hawid kag iligal nga kumbersyon sang mga

primera klase nga agrikultural nga kadutaan pakadto

sa gamit sang real estate. Nagakatabu ini bisan sa mga

kadutaan nga nasakop sang programa sa repormang

agraryo sang gubyerno, sa diin ang ini nga mga

kadutaan naaward sa mga mangunguma may CLOA

(Certificate of Land Ownership Award), CLT

(Certificate of Land Transfer) kag EP (Emancipation

Patent) na.

Ginpanawagan man sang mga mangunguma

nga untatan na ang land-use conversion sang mga duta

nga agrikultural, paghatag sang gubyerno sang

nagakaigo nga subsidyo sa mga mangunguma,

nagakaigo nga suporta kag serbisyo kaangay sang

libre nga irigasyon, ayuda sa panahon sang kalamidad,

kag pagpatuman ang tunay nga reporma sa duta.

Alyansa para sa pagsuporta sa mga mangunguma

Samtang sa Roxas City sa Capiz, masobra 100

ang nagtambong pagtukod sang isa ka alyansa

sadtong, para sa kawsa sang mga mangunguma nga

nagahimakas para sa reporma sa duta sadtong Hunyo

10. Ginhingadlan ini nga Solidarity of People’s

Advocates for Agrarian Reform.

Ang kahiwatan ginpangunahan sang Kahub-

lagan sang Mangunguma sa Capiz ukon KAMACA,

MASIPAG Visayas, Unyon ng mga Manggagawa sa

Agrikultura (UMA), kag Pamalakaya. Ginbuylugan

ini sang mga representante sang mga mangunguma

halin sa kabanwahanan sang Tapaz, Mambusao,

Ivisan, Dumarao, Cuartero, Maayon, Pontevedra,

Pres. Roxas, Pilar kag Roxas City.

Sa ila napirmahan nga

nga manipesto, ila gindeklarar

ang paghiliusa para itibong

ang matuod nga repormang

agraryo agud maangkon sang

mga mangunguma ang duta

nga ila ginabungkal. Nagapa-

nindugan ang alyansa nga

paagi sa tunay nga reporma sa

duta kag pungsodnon nga

industriyalisasyon, maangkon

ang kauswagan kag kalinu-

ngan sa pungsod.#


Duha ka adlaw nga transport strike

sa Panay kag Guimaras, madinalag-on

adinalag-on ang ginlunsar nga duha ka

adlaw nga transport strike sadtong Hunyo 5

asta 6 sa isla sang Panay kag Guimaras. Ini

sa pagpanguna sang PISTON-Panay kag No to PUV

Phase-out Coalition.

Sa pagtasa sang alyansa nga No To PUV

Phaseout Coalition sa ginlunsar nga transport stike,

gamay ang mga pasahero ang makit-an sa mga ter-

minal sa duha ka adlaw bangud sang syento porsyento

(100%) nga pag-untat byahe sang public utility

jeepneys (PUJ) sa kaprobinsyahanan sang Guimaras,

Antique, kag Iloilo. Samtang nagaabot naman sa 96

porsyento (96%) nga nag-untat byahe ang mga

drayber-opereytor sa Capiz kag Aklan, kag 98

porsyento (98%) naman ang sa Iloilo City.

Suno sa Bayan-Panay, daku man ang nabulig

sang suporta sang publiko paagi sa indi na pagbyahe

kag pagkilala nila sa epekto sang programa nga

pagdula sang nahinambitan nga mga pangpubliko nga

salakyan.

Suno naman sa PISTON-Panay, mas malapad

ang nalab-ot nga paghiliusa sang mga drayber-

opereytor sa subong nga transport strike ikumpara

sadtong nagligad nga Pebrero. Ginasalaming ini sang

pag-upod sang iban pa gid nga mga asosasyon sang

mga drayber-opereytor.

Ang transport strike isa ka pagprotesta batuk

sa nagahana nga pagdula na sang mga pangpubliko

nga salakyan ilabi na ang jeepney nga nagalawig na

sang 15 anyos pataas. Ang pagdula sang nahinambitan

nga mga pangpubliko nga salakyan isa ka programa

nga magawasak kag magaagaw sang palangabuhian

sang mga drayber kag magagmay nga opereytor.

Sa pagdula sang daan nga dyipney, islan ini

sang mga Electric-Jeepney kag EURO4 Compliant

Jeepneys nga nagabalor P1.2milyon kada yunit.

Ipaidalom ang mga ini sa isa ka fleet management nga

pribado nga ginapanag-iyahan sang dalagku nga

kapitalista kag sila ang makabenipisyo diri.

Panawagan sang PISTON sa gilayon amo ang

ayuda sa rehabilitasyon sang mga daan na nga mga

dyipney nga dapat ipatuman sang gubyerno imbes nga

pagdula sini. Sa pangmalawigan, ang pungsudnon nga

industriyalisasyon, ang pagtukod sang mga industriya

sang salsalon ang makasabat sa pagdebelopar sang

sistema sang transportasyon sang Pilipinas. Ini

kadungan sa libre nga panagtag sang duta sa mga

mangunguma paagi bilang sabat sa malaparan nga

kaimulon.#

Problema sa serbisyo sa edukasyon

nga ginaabaga sang mga istudyante kag ginikanan

ang nagligad nga Hunyo 5, nagbukas na ang

klase. Ginaatubang gihapon sang mga kabataan

kag ginikanan ang problema sang kakulangon

sang mga hulot-klasehan, mga pulungkuan, mga libro

kag iban nga kagamitan sa pangpubliko nga mga

iskwelahan. Pati mga ginikanan ginahingalitan pa sa

mga brigada-iskwela.

Sa bug-os nga pungsod, ang Department of

Education (DepEd) nagpahayag nga 66,000 ka hulot-

klasehan ang kulang sadtong 2016. Halos katunga pa

lang ang ila nasabat sini nga 2017. Suno sa Alliance

of Concerned Teachers (ACT), kulang man ang

DepEd sang mga 235 ka milyon nga mga gamit pang-

instruksyon, masobra 2 ka million ka pulungkuan, kag

66, 492 ka lamesa.

Amo man ini nga mga problema ang nagsu-

gata sa masobra isa ka milyon ka mga istudyante sa

Western Visayas sa pagbukas sang klase sini nga

Hunyo. Bangud sa kakulangon sang hulot-klasehan,

may mga iskwelahan sa hayskol nga nagaumpisa sa

M

S


pagklase sa alas 6 sang aga kada adlaw para malagas

ang pagklase sa iban nga grado.

Sa pahayag sang Kabataan Partylist, resulta ini

sang pagpabaya sang gubyerno kag DepEd sini sa

pagsabat sang madugay na nga problema sa edu-

kasyon sa pungsod nga mas ginpalala sang pag-

patuman sang K-12 program.

Dugang pa sang Kabataan Partylist-Western

Visayas, naglab-ot sa halos 40 porsyento sang gina-

lauman nga numero sang makaiskwela ang wala pa

makapa-enrol bangud nangin rekisito sang tagsa ka

mga iskwelahan nga magpanukot sang mga alamutan

ukon kautangan sang mga istudyante antes sila

makapa-enrol. Baliskad ini sa direktiba sang DepEd

nga nagadumili sa mga iskwelahan nga mangulekta

sang balayran halin sa mga istudyante sa hayskol kag

elementarya. Ginpakamalaut ini sang KABATAAN

Partylist kag ANAKBAYAN.

Sang Setyembre 2, 2016, nagpaggwa ang

DepEd ang Memorandum No. 143, series of 2016 nga

boluntaryo ang bayran sang mga kabataan kag gini-

kanan ang mga alamutan sa Parents Teachers Associa-

tion (PTA), Red Cross, kag balayran sa publikasyon.

Ginapanawagan sang Kabataan Partylist ang

pagpadayon sang paglunsar sang mga dalagkuan nga

paghulag sa pagpresyur sa gubyerno nga lubaron ang

basehan nga problema sa edukasyon kaangay sang

pagtaas sang mga balayran kag para ibasura ang K-12

program nga nagresulta sa indi makapadayon sang

mga duha ka milyon kag tungan ka mga estudyante sa

bilog nga pungsod.#

Protesta saAdlaw sang paltik nga kahilwayan

inlunsar sang progresibo nga mga grupo sa

Iloilo City sa pagpanguna sang Panay

Alliance Karapatan ang protesta batuk sa layi

militar sa Mindanao, terorismo, kag pagpasilabot sang

imperyalismong US sa okasyon sang ika-119 nga

paltik nga Philippine Independence Day sadtong

Hunyo 12.

Suno sa Panay Alliance Karapatan, wala sang

tunay nga kahilwayan, wala sang tunay nga pagbag-o

sa idalum sang gubyernong Duterte. Ini bangud

padayon nga nagakagha ang pumuluyo sa kaimulon

kag malapnagon ang paglapas sang tawhanon nga

kinamatarung.

Ginpakamalaut man sang mga progresibo nga

grupo ang terorista nga pagpang-atake sa Marawi

City. Apang mabaskug nga ginapamatukan ang

pagpatuman sang Martial Law bangud napamatud-an

nga indi ini solusyon kundi labi lamang nga nagpalala

sang kahalitan kag pagpanglapas sang kinamatarung

ilabi na sa mga sibilyan.

Mabaskog man nga nagapaandam ang

progresibo nga mga grupo kay Pres. Duterte nga indi

magpaganoy sa mga utok-pulbura nga mga gabinete

sini pareho kay Sec. Delfin Lorenzana sang Depart-

ment of National Defense (DND) kag General Eduar-

do Año nga amo ang nagapangsulsol pabor sa interes

sang imperyalistang US.

Gindemanda naman sang Promotion of Church

People’s Response (PCPR) ang pagpauntat na sang

patarasak nga pagpangbomba sang AFP sa Marawi

kag pagpangdakup sang mga lider aktibista. Ginpana-

wagan man sang mga relihiyusong sektor ang paghil-

way kay Obispo Carlo Morales, kag iban pa nga mga

detenido pulitikal.Naghiwat sang prayer vigil kag

candle lighting ang grupo antes nagtakop ang

nasambit nga kahiwatan. #

Alipalok

inkakibot gid sang nagaharing sahi kag militar ang

pagka-over run sang Maasin Municipal Police

Station sang Hunyo 18. Indi na basta lang

mahinabunan sang ila tiko nga propaganda nga maluya kag

kontrolado na ang NPA sa Panay. Halin sa paghikay sobra

naman nga ginpahog ang ila kaugalingon. Kuno pila ka

banwa ang sunod nga salakayon. Nagkinaran-karan ang

PNP sa pagdepensa sang ila mga istasyon. Hantal-hantal

ang sandbags bilang trensera. Gani daw masal-an nga

NFA warehouse na ang PNP Stations ukon indi gani

nagabaligya na bugas ang pulis.

* * *

Ginlubid tudo sang 61st IB PA ang kamatuoran

sang natabu nga engkwentro sa Brgy. Lampaya, Leon,

Iloilo. Ginsustenir gid nila ang kabutigan nga NPA kag

Tanod sang Lampaya ang nag- engkwentro. Pati na ang

probinsyal gobernador gin-ulamid pa nila sa ila drama.

Naghatag ang Provincial Peace and Order Council sang

plaque sa mga Tanod nga maisog nagbatu.

G

G


Naham-ot naman ang masa sa kabukiran sang

Leon. Bistado nila nga halin pa sa Brgy. Bucari ang 23 ka

tropa sang 61st IB PA nagpanglaktod sa Brgy. Tunguan

antes naglinupok. Patay-patay man kadlaw ang NPA.

Imbes maglagas naggumon-gumon sila sa pagbalay drama

nga maghinabon sang ila kapalpakan.

* * *

Kilat kadasig magpasaka kaso ang PRO-6 sa kuno

identified gid nga upod sa nagreyd nga yunit sang NPA sa

PNP station sang Maasin. Sus ah! Daw sa piho gid si

MarlonTayaba. Makaluluoy ang mga inosente nga sibilyan

nga nadalasa sang ila poor intelligence kag pinulis nga

sistema.

Indi katingalahan nga damu ang agrabyado sa pulis

kag nangin intel network sang NPA indi lang sa Maasin.

Kag indi man makatilingala kon madamu na nga PNP

stations sa pungsod ang madinalag-on nga nasalakay sang

NPA kag magadamu pa sa palaabuton.#

Medikal Herbal nga bulong sa Lan-ag

a panahon sang tig-ululan, indi malikawan nga

magduging ang lan-ag kag iban pa nga fungal

nga impeksyon. Ini nagatubo sa tiil, kapin pa sa

tunga sang mga tudlo, nagakatol, nagapamanit kag

pwede magtuga sang pilas. May pila ka tanom sa aton

palibot nga pwede naton magamit para mabulong ini.

Ang palotsina isa ka tanom nga may kataason

sang 1-3 ka metro. Daw pareho sang bayabas ang

dahon, may dako nga dilaw ukon yellow nga bulak

kag bunga.

Ini mabulong sa mga impeksyon sa panit pareho sang

lan-ag, an-an, bun-i, alipunga kag kurikong.

Magkuha sang husto lang kadamuon nga

preska nga dahon sang palotsina. Pugaon asta nga

maggwa ang duga kag ipahid sa panit 1-2 ka beses sa

1 ka adlaw.

Pwede man ini himuon nga ointment. Kolek-

tahon ang dahon sang palotsina antes maluto ang

bunga. Hugasan ini sang maayo kag kuhaon ang mga

dunot nga parte.

Hiwa-hiwaon ang dahon kag pamalhon pama-

agi sa pagsab-it sini sa isa ka mahangin pero maharon

nga lugar (air-dry). Pwede nga natuhog ukon nasulod

sa isa ka suludlan nga madasig masudlan sang hangin

pareho sang screen bag. Pwede man ibutang sa iba-

baw sang screen. Indi pag-idirekta bulad sa init sang

adlaw ang dahon.

Para mag-obra nga ointment, initon ang dahon

sa lana para makahimo sang duga ukon oil extract (1-

2 ka bahin sang tanom sa 4 ka bahin sang lana).

Isimpon ang 2 ka bahin sini kag 1 ka bahin sang gin-

tunaw nga kandila nga puti ukon petroleum jelly.

Samuon, isaylo sa matinlo nga bulutangan kag

pabugnawon.

Ang ahos

pwede man mabu-

long sa an-an. Ki-

hadon ang liso pa-

balabag kag ipahid

sa apektado nga

bahin, 2-3 beses

kada adlaw.

Ang manunggal, isa ka balagon nga may

magaras nga lawas kag may dahon na korte kasing-

kasing. Ini mabulong sa kurikong kag iban pa nga

fungal nga impeksyon. Gamiton ang preska nga bala-

gon kag kuhaon ang duga. Ipahid sa apektado nga

lugar maluwas lang sa guya.

Antes ida-

pat ang mga na-

sambit nga tanom

sa apektado nga

parte, ipahid anay

sa normal kag

gamay nga bahin

sang panit kag

bantayan kon may

reaksyon pareho

sang pagpala-

mula, palangatol

kag pagkahapdi.

Indi pag-

segihon ang pagdapat sang bulong kon may negatibo

nga reaksyon. #

S


Binalaybay

Ang mga Hilikuton

Ang mga hilikuton nga aton ginatungdan

Obrahon naton sa kutob-masarangan

Ang tagsa-tagsa himuon naton nga inspirasyon

Gani indi gid magkataka sa mga pagtuon.

Ginasulong naton ang armadong paghimakas

Para sa pumuluyo, masang anakbalhas

Para sa inaway banwa kita magtodo-kamas

Agud ang lebel sang rebolusyon mapataas.

Pasangkaron naton ang pamensaron

Sa nagakatabo sa katilingban naton

Pwersa sang pumuluyo padayon organisahon

Sa labi nga pagsulong sang rebolusyon.

Mga pamatan-on aton gid buyukon

Paintindihon kag hatagan sang edukasyon

Kag sa kusog sang hukbo sila rekrutahon

Sa lubos-panahon nga pagpasakop sa rebolusyon.

Sa patag awayan magpabaskogkag magpadamo

Mga pigos tuburan nga kusogsang pumuluyo

Sainaway banwakahilwayan ang aton tuyo

Walay pang-alang-alang, pat-ud ang kadalag-an!

-- Rica Manlaw

Caduy

Sa sentrong banwa sang Maasin, Iloilo Hunyo 18, 2017:

Madinalag-on nga na-reyd ang istasyon sang pulis.

Naglanog ang singgitan sang NPA: sa punsok sang pumu-luyo may mga balatyagon nga sekreto nagahugyaw, nagakuom sang kamot, palatandaan sang pag-upod sa kadalag-an!

Mabuhay ang NPA!

tuig 40, numero 6 hiligaynon nga edisyon hunyo 2017 ... · pdf filetuig 40, numero 6...

Documents