TULATULA

KATUTURAN NG TULAKATUTURAN NG TULA

Ang tula ay isang kaisipang Ang tula ay isang kaisipang naglalarawan ng kagandahan, naglalarawan ng kagandahan, ng kariktan, ng kadakilaan at ng kariktan, ng kadakilaan at mga karapatan. Ito ay isang mga karapatan. Ito ay isang katas, larawan at kabuuan ng katas, larawan at kabuuan ng tanang kariktang nakikita sa tanang kariktang nakikita sa silong ng alinmang langit.silong ng alinmang langit.

Ang tula ay panggagagad ng mga Ang tula ay panggagagad ng mga tinig at kamalayang tinig at kamalayang nagpapasigasig. Ang diwa o tema nagpapasigasig. Ang diwa o tema nito ay batay sa mga karanasan sa nito ay batay sa mga karanasan sa buhay, sa mga pambansang isyu buhay, sa mga pambansang isyu at mga pangyayari sa lipunang at mga pangyayari sa lipunang kinagagalawan ng tao, atbp.kinagagalawan ng tao, atbp.

MGA SANGKAP MGA SANGKAP O O

SALIK NG TULASALIK NG TULA

SUKATSUKAT – – ito ay tumutukoy sa ito ay tumutukoy sa bilang ng pantig sa bawat bilang ng pantig sa bawat taludtod ng tula. taludtod ng tula.

Hal. Wawaluhing pantigHal. Wawaluhing pantig

“ “ noong mga unang araw,noong mga unang araw, na ayon sa kasaysayan,na ayon sa kasaysayan, ang Berbanyang kaharian,ang Berbanyang kaharian, ay may Haring hinangaan.”ay may Haring hinangaan.”

TUGMA-TUGMA- ito ay tumutukoy sa ito ay tumutukoy sa pagkakasintunugan na huling pagkakasintunugan na huling salita ng mga taludtod.salita ng mga taludtod.

Hal.Hal.““kung siya mong ibig na ako’y kung siya mong ibig na ako’y

magdusa,magdusa,Langit na mataas, aking mababata.Langit na mataas, aking mababata.Ako’y minsan-minsang mapag-alaalaAko’y minsan-minsang mapag-alaalaIsagi mo lang sa puso ni Laura.”Isagi mo lang sa puso ni Laura.”

MAKABULUHANG DIWAMAKABULUHANG DIWA-- tinutukoy nito ang tinutukoy nito ang

pangkalahatang diwa o kaisipan ng tula pangkalahatang diwa o kaisipan ng tula na nais iparating sa mga mambabasa. na nais iparating sa mga mambabasa. Sa pamamagitan ng diwa ng tula, Sa pamamagitan ng diwa ng tula, pinupukaw ng makata ang damdamin pinupukaw ng makata ang damdamin ng mga mambabasa, pinapaganda niya ng mga mambabasa, pinapaganda niya ang mga pangit na bagay sa paningin ang mga pangit na bagay sa paningin ng mga tao; binibigyan niya ng ng mga tao; binibigyan niya ng kabuluhan ang mga karanasang sa kabuluhan ang mga karanasang sa palagay natin ay walang halaga.palagay natin ay walang halaga.

ANG KAGANDAHAN o KARIKTANANG KAGANDAHAN o KARIKTAN-- tinutukoy ng sangkap na ito tinutukoy ng sangkap na ito

ang paggamit ng mga piling salita ang paggamit ng mga piling salita sa tula upang ito’y maging sa tula upang ito’y maging maganda. Ang mga salitang maganda. Ang mga salitang ginagamit ng makata ay ginagamit ng makata ay tumutulong sa pagpapatingkad ng tumutulong sa pagpapatingkad ng diwa ng tula, pumupukaw sa diwa ng tula, pumupukaw sa mayamang guni-guni ng mayamang guni-guni ng mambabasa, at bumubuo ng mga mambabasa, at bumubuo ng mga buhay na larawang-diwa sa tula.buhay na larawang-diwa sa tula.

TULA AYON TULA AYON SA KAYARIANSA KAYARIAN

MATANDANG TULA o MATANDANG TULA o MAKALUMANG TULAMAKALUMANG TULA

yaong binubuo ng mga yaong binubuo ng mga taludtod na may sukat at taludtod na may sukat at

tugma.tugma.

MALAYANG MALAYANG TALUDTURAN O FREE TALUDTURAN O FREE VERSEVERSE

yaong tulang walang yaong tulang walang sukat at tugma.sukat at tugma.

MGA URI NG MGA URI NG TULATULA

1. TULANG PANDULAAN1. TULANG PANDULAAN-- naglalarawan ng mga pangyayaring naglalarawan ng mga pangyayaring

naihahalintulad sa tunay na buhay. naihahalintulad sa tunay na buhay. Ito’y isinusulat upang itanghal.Ito’y isinusulat upang itanghal.

2. TULANG PANDAMDAM2. TULANG PANDAMDAM-- nagsasaad ng masisidhing nagsasaad ng masisidhing

damdamin ng makata, gaya ng damdamin ng makata, gaya ng kaligayahan, kasawian, kaligayahan, kasawian, kalungkutan, kabiguan, poot, kalungkutan, kabiguan, poot, tagumpay, galak, atbp.tagumpay, galak, atbp.

3. TULANG PASALAYSAY o BUHAY3. TULANG PASALAYSAY o BUHAY-- naglalahad ng isang naglalahad ng isang

kasaysayan o mga tagpo o kasaysayan o mga tagpo o pangyayari. Kabilang sa pangyayari. Kabilang sa ganitong uri ng tula ang epiko, ganitong uri ng tula ang epiko, awit, kurido, atbp.awit, kurido, atbp.

4. TULANG SAGUTAN4. TULANG SAGUTAN-- naglalarawan ng pagtatagisan naglalarawan ng pagtatagisan

ng talino at pangangatwiran ng ng talino at pangangatwiran ng dalawang mambibigkas.dalawang mambibigkas.