tuyỂn dỤng nhÂn lỰc tẠi cÔng ty cỔ phẦn...
TRANSCRIPT
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------
NGUYỄN THỊ THÙY TRANG
TUYỂN DỤNG NHÂN LỰC
TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN VIGLACERA HẠ LONG
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH
Hà Nội – 2015
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------
NGUYỄN THỊ THÙY TRANG
TUYỂN DỤNG NHÂN LỰC
TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN VIGLACERA HẠ LONG
Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
Mã số: 60 34 01 02
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. MAI THANH LAN
XÁC NHẬN CỦA
CÁN BỘ HƯỚNG DẪN
XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ
CHẤM LUẬN VĂN
Hà Nội – 2015
LỜI CẢM ƠN
Em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới tập thể Thầy cô giáo đã giảng dạy, Khoa
Quản trị kinh doanh Trường đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội đã tạo điều
kiện cho em trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu tại Trường. Đặc biệt em xin
gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất tới Cô giáo TS. Mai Thanh Lan đã trực tiếp hướng dẫn
em trong suốt quá trình thực hiện luận văn tốt nghiệp đề tài: “TUYỂN DỤNG
NHÂN LỰC TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN VIGLACERA HẠ LONG”
Xin trân trọng cảm ơn!
Hà Nội, tháng 10 năm 2015
Người thực hiện
Nguyễn Thị Thùy Trang
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi.
Các số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực, có nguồn
trích dẫn rõ ràng và không trùng lặp với các đề tài khác.
Hà Nội, tháng 10 năm 2015
Người thực hiện
Nguyễn Thị Thùy Trang
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT .............................................................. i
DANH MỤC CÁC BẢNG ....................................................................................... ii
DANH MỤC CÁC HÌNH ....................................................................................... iii
MỞ ĐẦU ................................................................................................................... 1
CHƢƠNG 1 ............................................................................................................... 4
TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ
TUYỂN DỤNG NHÂN LỰC CỦA DOANH NGHIỆP ........................................ 4
1.1. Tổng quan nghiên cứu đề tài ............................................................................ 4
1.2. Cơ sở lý luận về tuyển dụng nhân lực của doanh nghiệp .............................. 6
1.2.1. Một số khái niệm cơ bản ............................................................................. 6
1.2.2. Nội dung của tuyển dụng nhân lực ............................................................ 9
1.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến tuyển dụng nhân lựcError! Bookmark not defined.
1.2.4. Bài học kinh nghiệm trong tuyển dụng nhân lực của một số Công
ty ............................................................................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 2 ................................................................. Error! Bookmark not defined.
PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................. Error! Bookmark not defined.
2.1. Tiến trình nghiên cứu ......................................... Error! Bookmark not defined.
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu .................................... Error! Bookmark not defined.
2.2.1. Các tài liệu cần thu thập ............................... Error! Bookmark not defined.
2.2.2. Các phương pháp thu thập số liệu ............... Error! Bookmark not defined.
2.3. Cách thức tiến hành ............................................ Error! Bookmark not defined.
2.3.1. Mục tiêu khảo sát .......................................... Error! Bookmark not defined.
2.3.2. Nội dung câu hỏi điều tra khảo sát .............. Error! Bookmark not defined.
2.3.3. Đối tượng được điều tra khảo sát ............... Error! Bookmark not defined.
2.3.4. Pham vi và phương pháp khảo sát ............. Error! Bookmark not defined.
2.3.5. Phân tích số liệu ........................................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 3 ................................................................. Error! Bookmark not defined.
THỰC TRẠNG TUYỂN DỤNG NHÂN LỰC TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN
VIGLACERA HẠ LONG.......................................... Error! Bookmark not defined.
3.1 Giới thiệu về Công ty CP Viglacera Hạ Long ... Error! Bookmark not defined.
3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Công ty CP Viglacera Ha
Long ......................................................................... Error! Bookmark not defined.
3.1.2. Chức năng nhiệm vụ sản xuất kinh doanh của Công ty CP
Viglacera Ha Long .................................................. Error! Bookmark not defined.
3.1.3. Thị trường kinh doanh của Công ty ............. Error! Bookmark not defined.
3.1.4. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Công ty Error! Bookmark not defined.
3.1.5. Đặc điểm tổ chức sản xuất của Công ty CP Viglacera Ha LongError! Bookmark not defined.
3.1.6. Tình hình nhân lực chung của Công ty CP Viglacera Ha LongError! Bookmark not defined.
3.1.7. Kết quả kinh doanh của Công ty CP Viglacera Ha LongError! Bookmark not defined.
3.2. Thực trạng tuyển dụng nhân lực của Công ty CP Viglacera Hạ Long
thời gian qua ............................................................... Error! Bookmark not defined.
3.2.1. Thực trang quy trình tuyển dụng Công ty đang áp dụngError! Bookmark not defined.
3.2.2. Thực trang xây dựng kế hoach tuyển dụng nhân lựcError! Bookmark not defined.
3.2.2. Thực trang tuyển mộ nhân lực ..................... Error! Bookmark not defined.
3.2.3. Thực trang tuyển chọn nhân lực .................. Error! Bookmark not defined.
3.2.4. Thực trang đánh giá kết quả tuyển dụng nhân lựcError! Bookmark not defined.
3.3. Thực trạng các nhân tố ảnh hƣởng đến hoạt động tuyển dụng của
Công ty ........................................................................ Error! Bookmark not defined.
3.3.1. Nhân tố bên trong ......................................... Error! Bookmark not defined.
3.3.2. Nhân tố bên ngoài ......................................... Error! Bookmark not defined.
3.4. Đánh giá chung .................................................... Error! Bookmark not defined.
3.4.1. Ưu điểm.......................................................... Error! Bookmark not defined.
3.4.2. Nhược điểm ................................................... Error! Bookmark not defined.
3.4.3. Nguyên nhân những tồn tại ............................. Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 4 ................................................................. Error! Bookmark not defined.
CÁC GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG TUYỂN DỤNG
TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN VIGLACERA HẠ LONGError! Bookmark not defined.
4.1. Cơ sở đề xuất giải pháp ...................................... Error! Bookmark not defined.
4.1.1. Định hướng phát triển của Công ty ............. Error! Bookmark not defined.
4.1.2. Kế hoach tuyển dụng của Công ty CP Viglacera Ha Long trong 3
năm tới ..................................................................... Error! Bookmark not defined.
4.1.3. Các yêu cầu đặt ra đối với tuyển dụng lao động ở Công tyError! Bookmark not defined.
4.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động tuyển dụng tại Công ty
CP Viglacera Hạ Long ............................................... Error! Bookmark not defined.
4.2.1. Nhóm giải pháp về hoàn thiện xây dựng kế hoach tuyển dụng
nhân lực ................................................................... Error! Bookmark not defined.
4.2.2. Nhóm giải pháp về hoàn thiện tuyển mộ ..... Error! Bookmark not defined.
4.2.3. Nhóm giải pháp về hoàn thiện tuyển chọn .. Error! Bookmark not defined.
4.2.4. Nhóm giải pháp hoàn thiện đánh giá kết quả tuyển dụng nhân lựcError! Bookmark not defined.
4.2.5. Nhóm giải pháp đối với các hoat động quản trị nhân lực khácError! Bookmark not defined.
4.2.6. Nhóm giải pháp bổ sung ............................... Error! Bookmark not defined.
4.3. Một số kiến nghị đối với Công ty CP Viglacera Hạ LongError! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN ................................................................. Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................................... 11
PHỤ LỤC ....................................................................................................................
i
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT
STT Từ viết tắt Nguyên nghĩa
1 BKS Ban kiểm soát
2 CP Cổ phần
3 ĐHĐCĐ Đại hội đồng cổ đông
4 HĐCĐ Hội đồng cổ đông
5 SXKD Sản xuất kinh doanh
ii
DANH MỤC CÁC BẢNG
Danh mục bảng
STT Số bảng Tên bảng Số trang
1 Bảng 3.1 Cơ cấu lao động phân theo trình độ của người lao động 42
2 Bảng 3.2 Cơ cấu lao động phân theo bậc thợ 43
3 Bảng 3.3 Các chỉ tiêu hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty giai
đoạn 2012 – 2014
47
4 Bảng 3.4 Một số chỉ tiêu tài chính của Công ty giai đoạn 2012 -2014 48
5 Bảng 3.5 Kết quả tuyển dụng của Công ty thông qua nguồn tuyển dụng
giai đoạn 2012 – 2014
58
6 Bảng 3.6 Danh mục giấy tờ trong bộ hồ sơ xin việc ứng viên cần chuẩn
bị
66
7 Bảng 3.7 Số lượng ứng viên vượt qua vòng sàng lọc hồ sơ tuyển dụng
trong quy trình tuyển chọn nhân lực của Công ty
67
8 Bảng 3.8 Số lượng ứng viên không tham gia phỏng vấn khi được thông
báo
68
9 Bảng 3.9 Mẫu phiếu cho điểm phỏng vấn ứng viên 70
10 Bảng 3.10 Tổng hợp số lượng người lao động được thử việc và được kí
kết hợp đồng giai đoạn 2012 - 2014
73
11 Bảng 3.11 Tỷ lệ sàng lọc ứng viên tại Công ty CP Viglacera Hạ Long
giai đoạn 2012 – 2014
74
12 Bảng 3.12 Một số chỉ tiêu phản ánh khả năng tài chính của Công ty giai
đoạn 2012 - 2014
75
13 Bảng 3.13 Kết quả điều tra yếu tố thu hút người lao động 77
14 Bảng 4.1 Mức độ phức tạp của thông tin 93
iii
DANH MỤC CÁC HÌNH
Danh mục hình
STT Số bảng Tên bảng Số trang
1 Hình 2.1 Tiến trình nghiên cứu 32
2 Hình 3.1 Bộ máy tổ chức của Công ty 40
3 Hình 3.2 Quy trình công nghệ sản xuất gạch, ngói đỏ 42
4 Hình 3.3 Quy trình tuyển dụng của Công ty 50
5 Hình 3.4 Tỷ lệ phần trăm nhận xét về quy trình tuyển
dụng của Công ty
51
6 Hình 3.5 Kết quả điều tra về tỷ lệ các phương pháp tuyển
mộ của Công ty giai đoạn 2012 – 2014
63
7 Hình 3.6 Kết quả điều tra về lý do ứng viên quyết định
nộp hồ sơ ứng tuyển vào Công ty
76
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Trong bối cảnh nền kinh tế thị trường cạnh tranh khốc liệt và xu thế toàn cầu
hóa đang diễn ra mạnh mẽ, các doanh nghiệp đang đặt trước rất nhiều khó khăn thử
thách. Muốn tồn tại và phát triển, các doanh nghiệp cần biết khai thác sử dụng tối đa
và hiệu quả mọi nguồn lực của mình, trong đó nguồn nhân lực là yếu tố cơ bản số
một ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Bất kể hoạt động nào của doanh nghiệp cũng phải có sự quản lý, tham gia của yếu
tố con người, bởi vậy sự thành công hay thất bại của tổ chức phụ thuộc rất lớn vào
năng lực, hiệu suất lao động của tất cả thành viên trong tổ chức ấy. Để có được đội
ngũ nhân lực chất lượng tốt thì hoạt động tuyển dụng đóng một vai trò hết sức quan
trọng. Khâu tuyển dụng chính là nền tảng để có được một đội ngũ nhân lực chất
lượng cao. Tuyển dụng cũng có ảnh hưởng rất lớn đến các hoạt động khác quản trị
nhân lực như bố trí lao động, đào tạo,… qua đó ảnh hưởng tới kết quả sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp. Vì thế những người làm hoạt động quản trị nhân lực trong
doanh nghiệp cần dành một sự quan tâm đúng mực đến hoạt động tuyển dụng. Nếu
như hoạt động tuyển dụng nhân lực không được thực hiện tốt thì các hoạt động khác
cũng không thể hiệu quả.
Trong giai đoạn vừa qua, chất lượng nguồn nhân lực được tuyển dụng của
Công ty CP Viglacera đã có những chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, sau khi được
tuyển dụng vào làm việc chính thức tại Công ty, đã có tình trạng nhân viên bỏ việc
do không thực sự phù hợp với công việc được tuyển dụng. Vậy câu hỏi đặt ra ở đây,
liệu hoạt động tuyển dụng nhân lực tại Công ty có tồn tại vấn đề gì? Nhận thức
được vai trò quan trọng của hoạt động tuyển dụng đối với doanh nghiệp, đồng thời
đây cũng là đề tài chưa được nghiên cứu tại Công ty nên tác giả đã chọn đề tài
“Tuyển dụng nhân lực tai Công ty CP Viglacera Ha Long” làm đề tài nghiên cứu
cho luận văn thạc sỹ của mình.
Trong luận văn này tác giả đưa ra một số câu hỏi nghiên cứu như sau:
2
- Điều gì ảnh hưởng đến chất lượng của hoạt động tuyển dụng nhân lực?
- Những ưu điểm và nhược điểm của hoạt động tuyển dụng nhân lực tại Công
ty CP Viglacera Hạ Long trong thời gian gần đây là gì và nguyên nhân?
- Giải pháp nào để nâng cao chất lượng hoạt động tuyển dụng nhân lực tại
Công ty CP Viglacera Hạ Long?
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu:
2.1 Mục đích nghiên cứu:
Mục đích nghiên cứu của đề tài là đưa ra những ưu điểm và nhược điểm trong
công tác tuyển dụng nhân lực tại Công ty CP Viglacera Hạ Long giai đoạn 2012 –
2014, trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động
tuyển dụng nhân lực tại Công ty CP Viglacera Hạ Long trong thời gian tới.
2.2 Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Hệ thống các vấn đề lý luận chung về tuyển dụng nhân lực của doanh
nghiệp
- Phân tích thực trạng về tuyển dụng nhân lực tại Công ty CP Viglacera Hạ
Long trong thời gian qua
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: tuyển dụng nhân lực tại Công ty CP Viglacera Hạ
Long.
Phạm vi nghiên cứu:
- Thời gian: đề tài chỉ nghiên cứu những vấn đề liên quan đến tuyển dụng
nhân lực tại Công ty CP Viglacera Hạ Long trong 3 năm 2012 – 2013 – 2014.
- Không gian: đề tài tập trung nghiên cứu và đề xuất các giải pháp nâng cao
chất lượng tuyển dụng nhân lực tại Công ty CP Viglacera Hạ Long
4. Đóng góp của luận văn
Luận văn góp phần chỉ ra các vấn đề còn tồn đọng cần khắc phục cũng như
các ưu điểm cần phát huy trong tuyển dụng nhân lực tại Công ty CP Viglacera Hạ
3
Long để tạo cơ sở hoạch định và thực hiện cho các nhà quản trị của doanh nghiệp;
đồng thời đóng góp một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng tuyển dụng nhân
lực tại Công ty CP Viglacera Hạ Long.
5. Kết cấu luận văn
Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn gồm có 4 chương như sau:
Chương 1: Tổng quan nghiên cứu đề tài và cơ sở lý luận về tuyển dụng nhân
lực của doanh nghiệp
Chương 2: Phương pháp nghiên cứu
Chương 3: Thực trạng tuyển dụng nhân lực tại Công ty CP Viglacera Hạ
Long
Chương 4: Các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng tuyển dụng tại Công ty
CP Viglacera Hạ Long
4
CHƢƠNG 1
TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TUYỂN
DỤNG NHÂN LỰC CỦA DOANH NGHIỆP
1.1. Tổng quan nghiên cứu đề tài
Tuyển dụng nhân lực là một trong những khâu quan trọng nhất của cả hoạt
động quản trị nhân lực. Chất lượng tuyển dụng có ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả
hoạt động kinh doanh của Công ty. Chính vì vậy đây là vấn đề rất cần được nghiên
cứu. Đã có một số công trình nghiên cứu ở Việt Nam đề cập đến vấn đề tuyển dụng
nhân lực như:
1. Phạm Đức Chính (2005), Thị trường lao động – cơ sở lý luận và thực
tiễn ở Việt Nam.
Tác phẩm này đã phần nào mở ra cho các doanh nghiệp Việt Nam cái nhìn rõ
ràng hơn về tình hình thực sự của thị trường lao động, đặc biệt là thực trạng nguồn
nhân lực chất lượng cao mà các doanh nghiệp hiện nay đều đang mong muốn được
sở hữu. Chính từ tác phẩm này, tác giả nhận thấy sự cạnh tranh khốc liệt trong việc
thu hút nguồn nhân lực tài năng góp phần phát triển các doanh nghiệp.
2. Dự án phát triển Mê Kông (2001), Thu hút, tìm kiếm và lựa chọn nguồn
nhân lực.
Nhóm tác giả đã bước đầu mô tả mục tiêu và các nội dung của tuyển dụng như
một bộ phận của quản lý nguồn nhân lực, xác định các quá trình liên quan đến tuyển
dụng, sử dụng các nguồn tuyển dụng khác nhau, các kỹ năng cơ bản, cần thiết trong
việc phỏng vấn ứng viên, chỉ ra tầm quan trọng của các tiêu chuẩn tuyển chọn và
làm thế nào để thiết lập các tiêu chuẩn đó cho doanh nghiệp. Đề tài đã phân tích và
cho thấy rằng một trong những nhân tố quan trọng để doanh nghiệp thu hút nguồn
nhân lực là thương hiệu doanh nghiệp.
3. Tạ Như Quỳnh (2010), Thu hút và lựa chọn nguồn nhân lực tại ngân
hàng Công thương Hà Nội, Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh, Trường ĐH
Kinh tế quốc dân, Hà Nội.
5
Trong bài nghiên cứu tác giả đã làm rõ những khái niệm về tuyển dụng và vai
trò của tuyển dụng, nội dung tuyển dụng, sự cần thiết nâng cao chất lượng tuyển
dụng. Tác giả nêu được thực trạng thu hút và lựa chọn nguồn nhân lực tại ngân hàng
Công thương Hà Nội để từ đó đưa ra những kiến nghị, giải pháp phù hợp cho tuyển
dụng nhân lực của ngân hàng Công thương Hà Nội.
4. Đinh Thị Mai Phương (2012), Nâng cao chất lượng tuyển dụng nguồn
nhân lực tại Công ty Thủy lợi Liễn Sơn - tỉnh Vĩnh Phúc, Luận văn thạc sĩ Quản trị
kinh doanh, Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội.
Đề tài đã nghiên cứu hoạt động tuyển dụng nguồn nhân lực tại Công ty Thủy
lợi Liễn Sơn, thời gian nghiên cứu từ 2007 - 2011 dựa trên cơ sở lý luận về tuyển
dụng nguồn nhân lực để từ đó đưa ra các giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao chất
lượng tuyển dụng nguồn nhân lực tại Công ty Thủy lợi Liễn Sơn. Những đóng góp
mới của luận văn: Làm rõ được thực trạng tuyển dụng nguồn nhân lực tại Công ty
Thủy lợi Liễn Sơn, đề xuất được một số giải pháp có trị tham khảo đối với hoạt
động tuyển dụng nhân lực của Công ty.
5. Trân Thị Thu (2008), Hoàn thiện công tác tuyển mộ, tuyển chọn tại Công
ty TNHH Công nghiệp chính xác Việt Nam 1, luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh,
Trường Đại học Kinh tế Quốc dân Hà Nội.
Tác giả đã nêu ra một số vấn đề ly luận về công tác tuyển mộ , tuyển chon và
tâm quan trong của công tác này trong một tổ chức . Trên cơ sở đó tập trung chủ yếu
vào tìm hiểu về thực tiễn công tác tuyển mộ , tuyển chon tai Công ty TNHH Công
nghiệp chính xác Việt Nam 1, trình bày được những ưu điểm và khuyết điểm đang
còn tồn tại trong Công ty . Từ đó đưa ra các giải pháp nhằm giúp công ty nâng cao
chất lượng công tác tuyển mộ , tuyển chon để có thể tuyển được đúng người, đúng
việc, đủ số lượng theo kế hoach , nhằm mang lai hiệu quả cao nhất trong hoat động
của tổ chức.
6. Trần Đức Phong (2012), Tuyển dụng nhân lực tại bệnh viện Bạch Mai,
Luận văn Thạc sĩ Quản lý Nguồn nhân lực, Đại học Kinh tế Quốc dân.
6
Trong đề tài, tác giả đã nghiên cứu về đặc thù quy trình tuyển dụng các y tá,
bác sĩ trong bệnh viện Bạch Mai. Hoạt động này mang đặc thù của ngành y, do vậy,
các giải pháp tác giả đưa ra gắn liền đối với hoạt động đào tạo nhân lực ngay tại các
trường chuyên ngành, vì vậy, các giải pháp tác giả đưa ra còn thiếu tính tổng thể.
Qua khảo sát một số đề tài, tác giả nhận thấy chưa có công trình nào nghiên
cứu về đề tài “Tuyển dụng nhân lực tại Công ty CP Viglacera Hạ Long”. Một số đề
tài khác cũng nghiên cứu về tuyển dụng nhân lực nhưng có các hướng tiếp cận khác
nhau như nguồn tuyển dụng, quá trình phỏng vấn hoặc tầm quan trọng của tuyển
dụng và có những giải pháp khác với hướng tiếp cận của tác giả. Vì vậy tác giả tin
rằng đề tài này sẽ đóng góp nhiều cho hoạt động tuyển dụng nhân lực tại Công ty
CP Viglacera Hạ Long và các đề tài liên quan đến hoạt động tuyển dụng nhân lực.
1.2. Cơ sở lý luận về tuyển dụng nhân lực của doanh nghiệp
1.2.1. Một số khái niệm cơ bản
1.2.1.1. Nhân lực
“ Nhân lực là nguồn lực của mỗi con người mà nguồn lực này bao gồm thể lực
và trí lực.
Thể lực chỉ sức khoẻ của thân thể nó phụ thuộc vào sức vóc, tình trạng sức
khoẻ của từng con người, mức sống, thu nhập, chế độ ăn uống, chế độ làm việc và
nghỉ ngơi, chế độ y tế. Thể lực con người còn phụ thuộc vào tuổi tác, thời gian hoạt
động, giới tính...
Trí lực chỉ sức suy nghĩ, sự hiểu biết, sự tiếp thu kiến thức, tài năng, năng
khiếu cũng như quan điểm, lòng tin, nhân cách...của từng con người. Sự khai thác
các tiềm năng về trí lực của con người còn ở mức mới mẻ, chưa bao giờ cạn kiệt, vì
đây là một kho tàng còn nhiều bí ẩn của mỗi con người.” – trích Giáo trình quản trị
nhân lực, Nguyễn Vân Điềm – Nguyễn Ngọc Quân, NXB Kinh tế quốc dân, năm
2012.
Theo một khía cạnh khác: Xét tại bất cứ một tổ chức, doanh nghiệp nào thì
Nhân lực là toàn bộ nguồn nhân lực của tổ chức, doanh nghiệp đó. Do đó, có thể nói
7
Nhân lực của một tổ chức bao gồm tất cả những người lao động làm việc trong tổ
chức đó. Nguồn nhân lực còn được hiểu như là một yếu tố tham gia trực tiếp vào
quá trình phát triển kinh tế - xã hội, là tổng thể những con người cụ thể tham gia
vào quá trình lao động. Thuật ngữ “nhân lực” hay "nguồn nhân lực" đã không còn
xa lạ ở Việt Nam trong những năm gần đây. Đó cũng chính là bởi vai trò của nó đối
với tất cả các ngành.
1.2.1.2. Quản trị nhân lực
Có nhiều cách hiểu về Quản trị nhân lực (QTNL). Khái niệm Quản trị nhân
lực có thể được trình bày ở nhiều góc độ khác nhau.
“Với tư cách là một trong những chức năng cơ bản của quản trị tổ chức thì
QTNL bao gồm việc hoạch định (kế hoạch hoá), tổ chức, chỉ huy và kiểm soát các
hoạt động nhằm thu hút, sử dụng, và phát triển con người để có thể đạt được các
mục tiêu của tổ chức.
Đi sâu vào việc làm của QTNL, người ta còn có thể hiểu QTNL là việc tuyển
mộ, tuyển chọn, duy trì, phát triển, sử dụng, động viên và cung cấp tiện nghi cho
nhân lực thông qua tổ chức của nó.
Song dù ở góc độ nào thì QTNL vẫn là tất cả các hoạt động của một tổ chức
để thu hút, xây dựng, phát triển, sử dụng, đánh giá, bảo toàn và giữ gìn một lực
lượng lao động phù hợp với yêu cầu công việc của tổ chức cả về mặt số lượng và
chất lượng.” – trích Giáo trình quản trị nhân lực, Nguyễn Vân Điềm – Nguyễn Ngọc
Quân, NXB Kinh tế quốc dân, năm 2012.
Tóm lại, quản trị nhân lực là quản lý tổng thể các hoạt động của con người
trong quá trình tham gia sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp bao gồm: Cống
hiến, hưởng thụ thành quả lao động (thù lao) nhằm thu hút, xây dựng, sử dụng, duy
trì và phát huy vai trò của nguồn nhân lực một cách hiệu quả, giúp doanh nghiệp
đảm bảo thực hiện các mục tiêu đề ra , từ đó góp phần tăng năng suất lao động .
Đồng thời, tăng tính hiệu quả và thoả mãn về mặt vật chất cũng như tinh thần cho
8
người lao động. Đây la môt công viêc vưa mang tinh khoa hoc , vưa mang tinh nghê
thuât – nghê thuât quan ly con người.
1.2.1.3. Tuyển dụng nhân lực
Một doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển thì phải biết tận dụng và phát huy
toàn bộ nguồn lực của doanh nghiệp từ nguồn lực bên trong lẫn nguồn lực bên
ngoài trong đó nguồn nhân lực là một trong những nguồn lực đóng vai trò hết sức
quan trọng bởi vì con người là chủ thể của mọi hoạt động của doanh nghiệp.
Con người hay nhân viên là tiềm lực, nguồn tài nguyên vô hạn của doanh
nghiệp. Chất lượng nguồn nhân lực sẽ quyết định năng lực cạnh tranh bền vững của
mọi doanh nghiệp nhưng để có được đội ngũ nhân viên có chất lượng đáp ứng được
những yêu cầu của các mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp thì doanh nghiệp phải
làm tốt hoạt động tuyển dụng nhân lực.
Tuyển dụng nhân lực là quá trình tìm kiếm và lựa chọn đúng người để thoả
mãn các nhu cầu lao động và bổ sung cho lực lượng lao động hiện có. Mục đích của
tuyển dụng là tuyển được nhân viên mới có kiến thức, kỹ năng, năng lực và động cơ
phù hợp với các đòi hỏi của công việc và các mục tiêu dài hạn của doanh nghiệp.
Là quy trình sàng lọc và tuyển chọn những người có đủ năng lực đáp ứng một
công việc trong một tổ chức, Công ty, một công trình tự nguyện hay một nhóm
cộng đồng.
“Tuyển dụng nhân lực là quá trình gồm hai giai đoạn là tuyển mộ và tuyển
chọn người lao động. Tuyển mộ là quá trình tìm hiểu những nhu cầu phân tích công
việc, đưa ra tiêu chuẩn lựa chọn và xác định nguồn cung cấp nhân lực có hiệu quả
nhất. Nó được thực hiện nhằm tìm kiếm, thu hút và tập trung những người có
nguyện vọng xin việc. Giai đoạn tuyển chọn là quá trình sàng lọc ra trong số những
người có năng lực và phẩm chất phù hợp nhất với công việc” – trích “Quản trị nhân
lực” của Vũ Việt Hằng – Nxb Thống Kê, Hà Nội 1994
Ở khái niệm này hoạt động tuyển dụng được chia làm hai giai đoạn, giai đoạn
tuyển mộ và tuyển chọn. Hoạt động tuyển mộ giúp tìm kiếm, thu hút những người
9
có mong muốn, nguyện vọng làm việc, còn hoạt động tuyển chọn lại là việc lựa
chọn ra ứng viên phù hợp nhất với vị trí cần tuyển. Vì thế hai hoạt động này không
tách rời mà là tiền đề, bổ sung cho nhau để đạt được mục tiêu chính là tìm ra ứng
viên phù hợp.
Tuyển dụng nhân lực có rất nhiều vai trò quan trọng đối mọi thành phần kinh
tế:
Đối với doanh nghiệp hoạt động tuyển dụng ngoài việc giúp bổ sung nguồn
nhân lực phù hợp với yêu cầu của hoạt động sản xuất kinh doanh còn giúp doanh
nghiệp thực hiện một số mục tiêu kinh doanh hiệu quả nâng cao hiệu quả kinh
doanh, phát triển đội ngũ đáp ứng nhu cầu trong điều kiện toàn cầu hóa.
Đối với người lao động tuyển dụng nhân lực tạo cơ hội có việc làm, thăng tiến,
tăng thu nhập, phát triển năng lực cá nhân. Đối với xã hội hoạt động tuyển dụng tốt
làm tăng số lượng lao động có việc làm, có thu nhập, giảm tỷ lệ thất nghiệp, giảm
các tệ nạn xã hội và giúp sử dụng nguồn lực xã hội một cách hữu ích.
1.2.2. Nội dung của tuyển dụng nhân lực
Trong luận văn, tác giả nghiên cứu về tuyển dụng nhân lực của Công ty CP
Viiglacera Hạ Long bao gồm 4 nội dung: xây dựng kế hoạch tuyển dụng nhân lực,
tuyển mộ nhân lực, tuyển chọn nhân lực, đánh giá hoạt động tuyển chọn nhân lực
nhằm có cái nhìn tổng quát nhất đối với hoạt động tuyển dụng nhân lực.
1.2.2.1. Xây dựng kế hoạch tuyển dụng nhân lực
Trước khi tiến hành các hoạt động tuyển dụng, nhà quản trị cần xác định rõ tổ
chức cần tuyển bao nhiêu lao động, ở những vị trí công việc nào, yêu cầu về trình
độ, chuyên môn, nghiệp vụ… của lao động cần tuyển như thế nào. Xác định nhu
cầu tuyển dụng nhằm tuyển dụng được nhân lực đáp ứng nhu cầu trước mắt và lâu
dài cho tổ chức. Để xác định nhu cầu tuyển dụng, tổ chức cần căn cứ vào kết quả kế
hoạch hóa nhân lực. Khi đã có kết quả của quá trình kế hoạch hóa nguồn nhân lực,
doanh nghiệp cần chú ý đến vấn đề tìm kiếm các giải pháp thay thế tuyển dụng
trước, nếu không thực hiện được các giải pháp này thì mới tiến hành hoạt động
10
tuyển dụng nguồn nhân lực mới.
Xác định nhu cầu và mục tiêu tuyển dụng.
Xác định nhu cầu tuyển dụng là việc xác định số lượng, chất lượng, cơ cấu
nhân lực cần tuyển và thời điểm cần có nhân lực tại doanh nghiệp. Nếu có nhu cầu
tuyển dụng thì tuyển dụng bao nhiêu người, tuyển dụng ở vị trí nào và yêu cầu
người cần tuyển có những tiêu chuẩn ra sao.
Xác định mục tiêu tuyển dụng nhân lực là việc xác định điểm kết thúc, điểm
hướng tới của tuyển dụng nhân lực trong từng giai đoạn xác định. Mục tiêu chính
của tuyển dụng nhân lực là bù đắp sự thiếu hụt nhân lực, ngoài ra, còn có các mục
tiêu khác như: xây dựng hình ảnh, thương hiệu; củng cố/ thay đổi văn hóa,…
Dựa vào tính chất, yêu cầu công việc, Công ty có thể xác định các nhu cầu đó
dựa trên các mức độ cần thiết như sau:
+ Tuyển dụng thay thế: Đây là hình thức tuyển dụng bằng cách thay thế nhân
viên xin thôi việc, bị sa thải, thay thế tạm thời nhân viên đi vắng, bị bệnh, thay thế
nhân viên được thăng chức, thuyên chuyển hoặc nghỉ hưu … Hoạt động tuyển dụng
phải được thực hiện nhanh chóng để đảm bảo tính liên tục của công việc.
+ Tuyển dụng ứng phó: hoạt động này thường diễn ra khi doanh nghiệp nhận
được khối lượng công việc lớn trong một khoảng thời gian nhất định…
+ Tuyển dụng ngẫu nhiên: xuất phát từ một yêu cầu xin việc của một ứng
viên có tiềm năng lớn, của một nhân viên đang làm việc cho đối thủ cạnh tranh, cho
khách hàng, cho nhà cung cấp… Đôi khi nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp lại
ngẫu nhiên trùng hợp với yêu cầu xin việc.
+ Tuyển dụng dự án: hoạt động này đi đôi với một dự án hay một chương
trình của doanh nghiệp tạo ra nhu cầu lao động. Ví dụ một kế hoạch tiếp thị sang thị
trường nước ngoài hay một dự án công nghệ cao.
+ Tuyển dụng thường niên: hoạt động này phụ thuộc vào ngân sách và kế
hoạch quản lý dự trù nguồn nhân lực. Kế hoạch này được thiết lập trên cơ sở các
hoạt động trong năm tiếp theo, ước tính lượng nhân viên sẽ thôi việc, số vắng mặt…
Xây dựng chính sách tuyển dụng nhân lực
11
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tài liệu Tiếng Việt
1. Phạm Đức Chính (2005), Thị trường lao động – cơ sở lý luận và thực
tiễn ở Việt Nam, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia.
2. Dự án phát triển Mê Kông (2001), Thu hút,tìm kiếm và lựa chọn nguồn
nhân lực, Nxb Trẻ, TP Hồ Chí Minh.
3. Nguyễn Vân Điềm- Nguyễn Ngọc Quân (2012), Giáo trình Quản trị nhân
lực, NXB Kinh tế quốc dân.
4. Vũ Việt Hằng (1994), Quản trị nhân lực, NXB Thống Kê.
5. Mai Thanh Lan (2010), Giáo trình Tuyển dụng nhân lực, NXB Thống kê.
6. Đinh Thị Mai Phương (2012), Nâng cao chất lượng tuyển dụng nguồn
nhân lực tại Công ty Thủy lợi Liễn Sơn - tỉnh Vĩnh Phúc , luận văn Thạc sĩ, Đại học
Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội.
7. Trần Đức Phong (2012), Tuyển dụng nhân lực tại bệnh viện Bạch Mai,
Luận văn Thạc sĩ Quản lý Nguồn nhân lực, Đại học Kinh tế Quốc dân.
8. Tạ Như Quỳnh (2010), Thu hút và lựa chọn nguồn nhân lực tại Ngân
hàng Công thương Hà Nội, luận văn Thạc sĩ, Đại học Kinh tế Quốc dân.
9. Nguyễn Hữu Thân (2003),Quản trị nhân lực, NXB Thống Kê.
10. Trân Thị Thu (2008), Hoàn thiện công tác tuyển mộ, tuyển chọn tại Công
ty TNHH Công nghiệp chính xác Việt Nam 1, luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh,
Trường Đại học Kinh tế Quốc dân Hà Nội.
