wo

koacuteł katalo

gu

centraln

ego

nu

kat

ISSN 2084-543X

kwartalnik [nr 122014]

Idzie nowe Idzie nowe str 16

Fantastyczny kącik literacki Sapkowski Gaiman str 26

temat numeru Katalogowanie Żaden problem ndash o social catalogingu str 12

Warsztat katalogera Transliteracja na miarę czasoacutew str 20 Infografika ndash Dozwolony użytek edukacyjny str 24

2

4 RDA nad Sekwaną Leszek Śnieżko

6 Biblioteka Muzeum i Instytutu Zoologii PAN Katarzyna Lis Monika Machler

12 Katalogowanie Żaden problemAgnieszka Kasprzyk

16 Idzie nowe Idzie noweIwona Wiśniewska Leszek Śnieżko

20 Transliteracja na miarę czasoacutewIwona Wiśniewska

24 Infografika

26 Ocean na końcu drogi

27 Zamknij oczy i spoacutejrz w siebiehellipAnna Ciesielska

27 KONKURS

28 Wiedźmin Sezon burz

29 Wiedźminie wroacutećMarta Badowska

30 Prześwietlenie Michał Mirowski

31 felietonAgata Szczotka-Sarna

Na dobry początek

spis treści

W pierwszym numerze naszego pisma w 2014 roku powieje nowościami Niektoacutere z nich już dawno zapowiadane mają status bdquozmiany oczekiwanerdquo ale czy z niecierpliwością czy też z niepokojem zostawię to Państwa decyzji Tak tak chodzi mi o temat często poruszany na łamach kwartalnika przez Leszka Śnieżko ndash nowy standard katalogowania RDA ktoacutery ma objąć zmiany zachodzące w przestrzeni informacyjnej i na rynku wydawniczym w ostatnich latach Obecne zasady opisu bibliograficznego nie nadążają za nowymi formami dokumentoacutew i za nieograniczoną inwencją ich twoacutercoacutew Potrzebne są elastyczne zasady opisu formy i zawartości roacuteżnego rodzaju dokumentoacutew ktoacutere będą jednocześnie spoacutejne jednolite i zgodne z międzynarodowymi standardami Ważnym aspektem katalogowania w obecnej dobie jest też moż-liwość adaptacji zasad dla środowisk pozabibliotecznych Czyż życie nie byłoby prostsze gdyby takimi samymi regułami przy opisach zbioroacutew posługiwali się muzealnicy archiwiści i bibliotekarze

Po miesiącach przymiarek zapoznawania się z tematem przełamywania wrodzonego oporu przed zmianami nad-szedł czas na zaproponowanie konkretnych rozwiązań ktoacutere już niebawem będziemy mogli wdrożyć do naszego kata-logu 12 grudnia ubiegłego roku w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie odbyło się spotkanie bibliotekarzy systemo-wych z bibliotek wspoacutełtworzących katalog NUKAT na ktoacuterym przedstawiono i poddano dyskusji propozycje nowych rozwiązań w duchu RDA dla katalogu centralnego Kroacutetką relację z tego spotkania zamieszczamy w tym numerze bdquoTytułu Ujednoliconegordquo Polecam roacutewnież uwadze tekst Iwony Wiśniewskiej zamieszczony w rubryce bdquoWarsztat katalogerardquo ktoacutery wskazuje na niewykorzystane przez nas możliwości systemu Virtua w temacie zapisu danych w alfabetach niełaciń-skich Może warto się temu zagadnieniu bliżej przyjrzeć

Pozostając w kręgu rozmyślań o katalogowaniu z rozrzewnieniem wspominam katalog kartkowy domowego księgo-zbioru ktoacutery zrobiłam na studiach Choć moja biblioteczka nie była zbyt obszerna i raczej panowałam nad pożyczaniem woluminoacutew znajomym tworzenie opisoacutew według zasad ktoacutere poznawałam na zajęciach z opracowania formalnego i przedmiotowego sprawiało mi wiele przyjemności Szufladki katalogowe zastępowały mi kartonowe pudełka po herba-cie Teraz mam wirtualne poacutełki i mogę powiedzieć że uczestniczę w katalogowaniu kolaboratywnym Wszystko oczywi-ście w trybie online Więcej szczegoacutełoacutew zdradzi tekst Agnieszki Kasprzyk ktoacutery z przyjemnością polecam

Ponadto w numerze ciekawy felieton infografika dotycząca dozwolonego użytku edukacyjnego stałe rubryki ndash Biblio-teki NUKAT-u Prześwietlenie i Kącik literacki w ktoacuterym blogerzy biorą pod lupę nowości wydawnicze z dziedziny fantastyki

Życzę przyjemnej lektury i wielu inspiracji w 2014 rokuKamila Grzędzińska

27 Zamknij oczy i spoacutejrz w siebiehellipAnna Ciesielska

27 KONKURS

28 Wiedźmin Sezon burz

29 Wiedźminie wroacutećMarta Badowska

30 Prześwietlenie Michał Mirowski

31 felietonAgata Szczotka-Sarna

Daj się znaleźć i przeczytać Udostępnij swoje książki w sieci

open accessCo by było gdyby Maria Skłodowska-Curie pisała do szuflady

Internet otworzył nowe możliwości dostępu do wiedzy Dzięki otwartym czasopismom repozytoriom i bibliotekom cyfrowym publikacje i dane naukowe mogą być dostępne dla każdego bezpłatnie i online Można z nich swobodnie korzystać przeszukiwać czytać kopiować i drukować Tak działa Open Access

Niestety większość publikacji naukowych jakie powstają w tradycyjnym modelu wydawniczym jest dostępna wyłącznie w druku lub w zamkniętych płatnych bazach danych Niewielkie grono osoacuteb wie że w ogoacutele istniejąhellip

Kliknij

2

4 RDA nad Sekwaną Leszek Śnieżko

6 Biblioteka Muzeum i Instytutu Zoologii PAN Katarzyna Lis Monika Machler

12 Katalogowanie Żaden problemAgnieszka Kasprzyk

16 Idzie nowe Idzie noweIwona Wiśniewska Leszek Śnieżko

20 Transliteracja na miarę czasoacutewIwona Wiśniewska

24 Infografika

26 Ocean na końcu drogi

27 Zamknij oczy i spoacutejrz w siebiehellipAnna Ciesielska

27 KONKURS

28 Wiedźmin Sezon burz

29 Wiedźminie wroacutećMarta Badowska

30 Prześwietlenie Michał Mirowski

31 felietonAgata Szczotka-Sarna

Na dobry początek

spis treści

W pierwszym numerze naszego pisma w 2014 roku powieje nowościami Niektoacutere z nich już dawno zapowiadane mają status bdquozmiany oczekiwanerdquo ale czy z niecierpliwością czy też z niepokojem zostawię to Państwa decyzji Tak tak chodzi mi o temat często poruszany na łamach kwartalnika przez Leszka Śnieżko ndash nowy standard katalogowania RDA ktoacutery ma objąć zmiany zachodzące w przestrzeni informacyjnej i na rynku wydawniczym w ostatnich latach Obecne zasady opisu bibliograficznego nie nadążają za nowymi formami dokumentoacutew i za nieograniczoną inwencją ich twoacutercoacutew Potrzebne są elastyczne zasady opisu formy i zawartości roacuteżnego rodzaju dokumentoacutew ktoacutere będą jednocześnie spoacutejne jednolite i zgodne z międzynarodowymi standardami Ważnym aspektem katalogowania w obecnej dobie jest też moż-liwość adaptacji zasad dla środowisk pozabibliotecznych Czyż życie nie byłoby prostsze gdyby takimi samymi regułami przy opisach zbioroacutew posługiwali się muzealnicy archiwiści i bibliotekarze

Po miesiącach przymiarek zapoznawania się z tematem przełamywania wrodzonego oporu przed zmianami nad-szedł czas na zaproponowanie konkretnych rozwiązań ktoacutere już niebawem będziemy mogli wdrożyć do naszego kata-logu 12 grudnia ubiegłego roku w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie odbyło się spotkanie bibliotekarzy systemo-wych z bibliotek wspoacutełtworzących katalog NUKAT na ktoacuterym przedstawiono i poddano dyskusji propozycje nowych rozwiązań w duchu RDA dla katalogu centralnego Kroacutetką relację z tego spotkania zamieszczamy w tym numerze bdquoTytułu Ujednoliconegordquo Polecam roacutewnież uwadze tekst Iwony Wiśniewskiej zamieszczony w rubryce bdquoWarsztat katalogerardquo ktoacutery wskazuje na niewykorzystane przez nas możliwości systemu Virtua w temacie zapisu danych w alfabetach niełaciń-skich Może warto się temu zagadnieniu bliżej przyjrzeć

Pozostając w kręgu rozmyślań o katalogowaniu z rozrzewnieniem wspominam katalog kartkowy domowego księgo-zbioru ktoacutery zrobiłam na studiach Choć moja biblioteczka nie była zbyt obszerna i raczej panowałam nad pożyczaniem woluminoacutew znajomym tworzenie opisoacutew według zasad ktoacutere poznawałam na zajęciach z opracowania formalnego i przedmiotowego sprawiało mi wiele przyjemności Szufladki katalogowe zastępowały mi kartonowe pudełka po herba-cie Teraz mam wirtualne poacutełki i mogę powiedzieć że uczestniczę w katalogowaniu kolaboratywnym Wszystko oczywi-ście w trybie online Więcej szczegoacutełoacutew zdradzi tekst Agnieszki Kasprzyk ktoacutery z przyjemnością polecam

Ponadto w numerze ciekawy felieton infografika dotycząca dozwolonego użytku edukacyjnego stałe rubryki ndash Biblio-teki NUKAT-u Prześwietlenie i Kącik literacki w ktoacuterym blogerzy biorą pod lupę nowości wydawnicze z dziedziny fantastyki

Życzę przyjemnej lektury i wielu inspiracji w 2014 rokuKamila Grzędzińska

27 Zamknij oczy i spoacutejrz w siebiehellipAnna Ciesielska

27 KONKURS

28 Wiedźmin Sezon burz

29 Wiedźminie wroacutećMarta Badowska

30 Prześwietlenie Michał Mirowski

31 felietonAgata Szczotka-Sarna

Daj się znaleźć i przeczytać Udostępnij swoje książki w sieci

open accessCo by było gdyby Maria Skłodowska-Curie pisała do szuflady

Internet otworzył nowe możliwości dostępu do wiedzy Dzięki otwartym czasopismom repozytoriom i bibliotekom cyfrowym publikacje i dane naukowe mogą być dostępne dla każdego bezpłatnie i online Można z nich swobodnie korzystać przeszukiwać czytać kopiować i drukować Tak działa Open Access

Niestety większość publikacji naukowych jakie powstają w tradycyjnym modelu wydawniczym jest dostępna wyłącznie w druku lub w zamkniętych płatnych bazach danych Niewielkie grono osoacuteb wie że w ogoacutele istniejąhellip

Kliknij

27 Zamknij oczy i spoacutejrz w siebiehellipAnna Ciesielska

27 KONKURS

28 Wiedźmin Sezon burz

29 Wiedźminie wroacutećMarta Badowska

30 Prześwietlenie Michał Mirowski

31 felietonAgata Szczotka-Sarna

Daj się znaleźć i przeczytać Udostępnij swoje książki w sieci

open accessCo by było gdyby Maria Skłodowska-Curie pisała do szuflady

Internet otworzył nowe możliwości dostępu do wiedzy Dzięki otwartym czasopismom repozytoriom i bibliotekom cyfrowym publikacje i dane naukowe mogą być dostępne dla każdego bezpłatnie i online Można z nich swobodnie korzystać przeszukiwać czytać kopiować i drukować Tak działa Open Access

Niestety większość publikacji naukowych jakie powstają w tradycyjnym modelu wydawniczym jest dostępna wyłącznie w druku lub w zamkniętych płatnych bazach danych Niewielkie grono osoacuteb wie że w ogoacutele istniejąhellip

Kliknij

4

myśli (nie)ujednolicone

Dlaczego akurat Francja Powodoacutew było kilka Przede wszystkim należy wskazać na fakt że Francuzi od początku byli aktywnymi

obserwatorami rozwoju prac nad RDA Starali się nie tylko na bieżą-co śledzić rozwoacutej wydarzeń lecz roacutewnież zgłaszali swoje własne pro-pozycje lub krytyczne uwagi dotyczące rozwiązań przyjmowanych przez twoacutercoacutew nowych zasad Drugim powodem jest fakt występo-wania istotnych podobieństw w strukturze organizacyjnej polskiego i francuskiego bibliotekarstwa W obu krajach obok bibliotek narodo-wych funkcjonują roacutewnież tworzone kooperatywnie katalogi biblio-tek naukowych NUKAT w Polsce oraz Sudoc we Francji Katalogi te administrowane są przez centralne jednostki Centrum NUKAT oraz Agence bibliographique de lenseignement supeacuterieur (ABES) do za-dań ktoacuterych oproacutecz prac bezpośrednio związanych z zarządzaniem katalogami należą prace nad rozwojem standardoacutew bibliograficz-

nych wykorzystywanych przez wspoacutełpracujące biblioteki Dzięki życzliwości Francuzoacutew miałem możliwość odwiedzenia zaroacutew-no biblioteki narodowej (BNF) jak i ABES-u i zapoznania się z re-lacjami zachodzącymi między tymi instytucjami i formami ich wspoacutełpracy w zakresie ustalania standardoacutew bibliograficznych

RDA nad SekwanąW tym roku po kilkuletniej przerwie zdecydowałem się ponownie skorzystać z dobrodziejstwa jakim jest program Erasmus pozwalający pracownikom uniwersytetoacutew odwiedzać zagraniczne instytucje Postanowiłem że celem mojego wyjazdu będzie zapoznanie się ze stanem prac nad wdrażaniem nowych zasad katalogowania Resource Description and Access (RDA) w jednym z krajoacutew europejskich Po kroacutetkim namyśle wyboacuter padł na Francję

Zacznijmy jednak od ogoacutelnego spojrzenia na stosunek francu-skich bibliotekarzy do RDA Jak już wspomniałem zainteresowanie tym standardem jest bardzo duże na początku jednak nie wszyscy byli przekonani co do potrzeby angażowania się w prace nad zasada-mi katalogowania rozwijanymi w środowisku anglo-amerykańskim Wskazywano na fakt że RDA ma zastąpić Anglo-American Catalo-ging Rules czyli zasady ktoacutere nigdy nie były stosowane we Francji Ostatecznie jednak zwyciężyło stanowisko że nie należy lekceważyć działań ktoacutere mogą doprowadzić do powstania standardu o napraw-dę światowym zasięgu i podjęto działania mające na celu sprawdzenie możliwości wdrożenia RDA we Francji Prace te kierowane są przez Francuskie Stowarzyszenie Normalizacyjne (AFNOR) w ramach ktoacute-rego powołane zostały dwie grupy robocze techniczna kierowana przez BNF i strategiczna kierowana przez ABES Pierwsza z nich miała przede wszystkim za zadanie przeprowadzenie szczegoacutełowej analizy zasad katalogowania wprowadzanych przez RDA i zaproponowanie profilu aplikacyjnego odpowiedniego dla bibliotek francuskich Poza tym w jej gestii pozostawały takie problemy jak przekład opracowań na temat RDA ocena wpływu RDA na systemy biblioteczne szko-lenia itp Podstawowym zadaniem drugiej grupy miało być podjęcie ostatecznej decyzji o wdrażaniu RDA i przygotowanie harmonogra-mu implementacji nowych zasad

Jakie są dotychczasowe efekty tych działań Bardzo niejedno-znaczne Z jednej strony Francuzi doceniają znaczenie RDA jako

tekst Leszek Śnieżko

5

myśli (nie)ujednoliconetytuł ujednolicony [122014]

nowoczesnego standardu katalogowania opartego na modelach FRBR i FRAD z dru-giej strony negatywnie odnoszą się do wielu zagadnień Ich zdaniem RDA mimo deklaro-wanej pełnej internacjonalizacji nadal pozo-staje związane z tradycją anglo-amerykańską w zbyt małym stopniu uwzględnia między-narodowe standardy takie jak ISBD oraz nor-my ISO Zgłaszane są roacutewnież szczegoacutełowe zastrzeżenia do niektoacuterych zasad np do-tyczących stosowania tytułoacutew formalnych opisywania materiałoacutew towarzyszących za-sobowi takich jak ilustracje lub wstępy bądź też uwzględniania w rekordach dla tytułoacutew dzieł i realizacji takich elementoacutew jak język lub data powstania dzieła Ostateczna kon-kluzja jest taka że wdrożenie RDA w obecnej postaci i na obecnym etapie rozwoju syste-moacutew bibliotecznych będzie dla francuskich bibliotek raczej roacutewnoznaczne z wykona-niem kroku wstecz w stosunku do obecnego stanu katalogoacutew Nie oznacza to całkowitego zarzucenia zamiaru wdrażania RDA nie jest to jednak priorytetowy cel francuskiego bi-

bliotekarstwa W obecnej chwili takim celem jest eferberyzacja katalogoacutew i przystosowa-nie ich do funkcjonowania w sieci seman-tycznej Zaroacutewno BNF jak i ABES intensywnie pracują w tym kierunku i jednym z efektoacutew tych prac na ktoacutery chciałbym zwroacutecić uwa-gę jest projekt databnffr Jego celem jest pre-zentowanie zasoboacutew BNF w postaci zgodnej ze standardami sieci semantycznej Udostęp-niane są strony www poświęcone autorom oraz dziełom gromadzące dane z roacuteżnych kolekcji biblioteki narodowej i łączące je ze źroacutedłami zewnętrznymi Dane gromadzone przez francuskie biblioteki mają stać się częś-cią semantycznego webu a to czy RDA bę-dzie jednym ze środkoacutew prowadzących do tego celu ma drugorzędne znaczenie

Podsumowując można stwierdzić że Francuzi są za a nawet przeciw wdrażaniu RDA Doceniając korzyści jakie może przy-nieść stosowanie jednolitego standardu w skali globalnej krytycznie oceniają dotych-czasowy kształt tych zasad i nie są skłonni ak-ceptować reguł katalogowania ktoacutere w ich

odczuciu będą oznaczały regres francuskiego bibliotekarstwa Jest to bez wątpienia stano-wisko dyskusyjne problem przerasta jednak ramy tego artykułu Zamiast więc wdawać się w polemikę na zakończenie chciałbym zwroacutecić uwagę na bardzo istotny aspekt związany z francuską organizacją prac nad RDA Prace te mają bardzo sformalizowany charakter Jak już wspomniałem wcześniej koordynowane są przez Francuskie Sto-warzyszenie Normalizacyjne i uczestniczą w nich przedstawiciele roacuteżnych instytucji lista ktoacuterych oproacutecz przedstawicieli śro-dowisk bibliotekarskich obejmuje roacutewnież sfery rządowe W Polsce niestety mamy do czynienia z zupełnie inną sytuacją Z pozo-ru oczywista wspoacutełpraca między Biblioteką Narodową i Centrum NUKAT zupełnie nie funkcjonuje Obie instytucje pracują w tym zakresie zupełnie niezależnie od siebie Jest to bez wątpienia sytuacja kuriozalna ale skoro mamy już dwie kartoteki haseł wzorcowych to czemu nie mamy dublować się we wdra-żaniu nowych zasad katalogowania

5

myśli (nie)ujednoliconetytuł ujednolicony [122014]

nowoczesnego standardu katalogowania opartego na modelach FRBR i FRAD z dru-giej strony negatywnie odnoszą się do wielu zagadnień Ich zdaniem RDA mimo deklaro-wanej pełnej internacjonalizacji nadal pozo-staje związane z tradycją anglo-amerykańską w zbyt małym stopniu uwzględnia między-narodowe standardy takie jak ISBD oraz nor-my ISO Zgłaszane są roacutewnież szczegoacutełowe zastrzeżenia do niektoacuterych zasad np do-tyczących stosowania tytułoacutew formalnych opisywania materiałoacutew towarzyszących za-sobowi takich jak ilustracje lub wstępy bądź też uwzględniania w rekordach dla tytułoacutew dzieł i realizacji takich elementoacutew jak język lub data powstania dzieła Ostateczna kon-kluzja jest taka że wdrożenie RDA w obecnej postaci i na obecnym etapie rozwoju syste-moacutew bibliotecznych będzie dla francuskich bibliotek raczej roacutewnoznaczne z wykona-niem kroku wstecz w stosunku do obecnego stanu katalogoacutew Nie oznacza to całkowitego zarzucenia zamiaru wdrażania RDA nie jest to jednak priorytetowy cel francuskiego bi-

bliotekarstwa W obecnej chwili takim celem jest eferberyzacja katalogoacutew i przystosowa-nie ich do funkcjonowania w sieci seman-tycznej Zaroacutewno BNF jak i ABES intensywnie pracują w tym kierunku i jednym z efektoacutew tych prac na ktoacutery chciałbym zwroacutecić uwa-gę jest projekt databnffr Jego celem jest pre-zentowanie zasoboacutew BNF w postaci zgodnej ze standardami sieci semantycznej Udostęp-niane są strony www poświęcone autorom oraz dziełom gromadzące dane z roacuteżnych kolekcji biblioteki narodowej i łączące je ze źroacutedłami zewnętrznymi Dane gromadzone przez francuskie biblioteki mają stać się częś-cią semantycznego webu a to czy RDA bę-dzie jednym ze środkoacutew prowadzących do tego celu ma drugorzędne znaczenie

Podsumowując można stwierdzić że Francuzi są za a nawet przeciw wdrażaniu RDA Doceniając korzyści jakie może przy-nieść stosowanie jednolitego standardu w skali globalnej krytycznie oceniają dotych-czasowy kształt tych zasad i nie są skłonni ak-ceptować reguł katalogowania ktoacutere w ich

odczuciu będą oznaczały regres francuskiego bibliotekarstwa Jest to bez wątpienia stano-wisko dyskusyjne problem przerasta jednak ramy tego artykułu Zamiast więc wdawać się w polemikę na zakończenie chciałbym zwroacutecić uwagę na bardzo istotny aspekt związany z francuską organizacją prac nad RDA Prace te mają bardzo sformalizowany charakter Jak już wspomniałem wcześniej koordynowane są przez Francuskie Sto-warzyszenie Normalizacyjne i uczestniczą w nich przedstawiciele roacuteżnych instytucji lista ktoacuterych oproacutecz przedstawicieli śro-dowisk bibliotekarskich obejmuje roacutewnież sfery rządowe W Polsce niestety mamy do czynienia z zupełnie inną sytuacją Z pozo-ru oczywista wspoacutełpraca między Biblioteką Narodową i Centrum NUKAT zupełnie nie funkcjonuje Obie instytucje pracują w tym zakresie zupełnie niezależnie od siebie Jest to bez wątpienia sytuacja kuriozalna ale skoro mamy już dwie kartoteki haseł wzorcowych to czemu nie mamy dublować się we wdra-żaniu nowych zasad katalogowania

6

biblioteki nukat-u

Biblioteka Muzeum i Instytutu Zoologii PAN

Biblioteka Muzeum i Instytutu Zoologii PAN należy do największych bibliotek zoologicznych w Europie Na jej unikatowy księgozbioacuter o ogromnej wartości naukowej i poznawczej składają się gromadzone nieprzerwanie od 194 lat dzieła z zakresu zoologii ogoacutelnej systematyki mammologii ornitologii malakologii entomologii a także zoogeografii genetyki paleobiologii oraz ekologii

tekst Katarzyna Lis Monika Machlerzdjęcia Piotr Bułhak

D zieje Biblioteki wiążą się ściśle z utworzeniem w 1819 r Gabinetu Zoologicznego przy Katedrze Zoologii Kroacutelew-

skiego Uniwersytetu Warszawskiego ponieważ opracowanie oraz uporządkowanie zgromadzonych w nim okazoacutew wymagało pozy-skania fachowej literatury

W 1826 r dzięki staraniom oacutewczesnego kustosza Gabinetu Feliksa Pawła Jarockiego udało się pozyskać środki finansowe od Rady Uniwersytetu przeznaczone na zakup dzieł ktoacutere stały się za-lążkiem księgozbioru Spośroacuted nich warto wymienić min Beytraumlge zur Geschichte der Insekten (1802) Faunae Insectorum Americae Borealis Prodromus (1794) Faunae Insectorum Germanicae Ini-tia (1793ndash1809) Systematische Nomenclatur uumlber weiland Herrn Dr Jacob Christian Schaumlffer natuumlrlich ausgemahlte Abbildungen regensburgischer Insekten (1804) G W F Panzera Zoologia Dani-ca (1788ndash1806) O F Muumlllera Systematische Beschreibung der be-kannten Europaumlischen zweifluumlgeligen Insekten (1818ndash1830) J W Meigena Histoire naturelle geacuteneacuterale et particuliegravere des crustaceacutes et insectes (1802ndash1805) P A Latreillersquoa Do czasu przejścia na emeryturę w 1862 r udało się Jarockiemu zgromadzić 291 woluminoacutew dzieł na-ukowych Jego następcą został Władysław Taczanowski pod ktoacuterego kierownictwem Gabinet z jednostki w głoacutewnej mierze dydaktycz-nej przekształcił się w naukową placoacutewkę zoologiczną Pozyskanie

mecenatu Konstantego i Aleksandra Branickich oraz Władysława i Jana Tadeusza Lubomirskich umożliwiło prowadzenie szerokich badań naukowych w dziedzinie systematyki zoologicznej oraz zoo-geografii krajowej skupiając tym samym wokoacuteł Gabinetu większość warszawskich i zamiejscowych zoologoacutew systematykoacutew

Z inicjatywy Taczanowskiego zaczęto roacutewnież wydawać czasopismo Wiadomości z Nauk Przyrodzonych ukazały się jednak tylko 2 zeszyty tego tytułu w latach 1880 oraz 1882 W 1882 r księgozbioacuter Gabinetu liczył już 716 woluminoacutew Po śmierci Taczanowskiego w 1890 r zarząd nad nim przejęły wła-dze carskie a kierownikami Gabinetu zostawali profesorowie rosyjscy Wtedy roacutewnież rozpoczęto wpisywanie książek do in-wentarza oraz wprowadzono katalog systematyczny zbioroacutew bi-bliotecznych W 1915 r po wycofaniu się wojsk rosyjskich z War-szawy opiekunem zbioroacutew został Janusz Domaniewski ndash asystent Zakładu Zoologii Uniwersytetu Warszawskiego Z jego inicjaty-wy w 1919 r połączono zbiory oacutewczesnego Gabinetu Zoologicz-nego z Muzeum Zoologicznym Branickich tworząc Narodowe Muzeum Przyrodnicze Większość zbioroacutew gromadzonych przez prawie 100 lat w Gabinecie Zoologicznym pozostało na Uniwersytecie Warszawskim i tylko nieliczna ich cześć powroacuteciła w latach 1949ndash1950 do Państwowego Muzeum Zoologicznego

Jako datę utworzenia Biblioteki przyjmuje się 1 października 1919 r kiedy rozpoczęto prace nad porządkowaniem i prowi-zorycznym inwentaryzowaniem ofiarowanych dzieł Głoacutewnym źroacutedłem pozyskiwania zbioroacutew do Biblioteki były dary ktoacute-rych w latach 1919ndash1939 wpłynęło ponad 5700 woluminoacutew Sam księgozbioacuter Branickich liczył 3402 woluminoacutew Zbiory bi-blioteki pomnażały się roacutewnież przez wymianę wydawnictw możliwą dzięki założeniu przez Muzeum własnego wydawni-ctwa naukowego ktoacutere wydawało czasopisma Annales Zoologi-ci Musei Zoologici Polonici (1921ndash) Fragmenta Faunistica Mu-sei Polonici Historiae Naturalis (1930ndash) oraz Acta Ornithologica Musei Zoologici Polonici (1933ndash) Począwszy od 1921 na drodze wymiany pozyskiwano także wiele czasopism zagranicznych Były to min następujące tytuły Zoologischer Anzeiger Journal of Zoology Canadian Entomologist czy Bulletin of the Ameri-can Museum of Natural History Bulletin de la Socieacuteteacute ento-mologique de France i Entomologicheskoe obozrenie W 1919 r Biblioteka posiadała 613 bibliograficznie opracowanych wolumi-noacutew a w 1938 r już 36768 z czego 9999 woluminoacutew pochodziło z wymiany wydawnictw

W latach 1939ndash1945 wskutek działań wojennych uległo zniszczeniu ok 500 woluminoacutew 400 wypożyczonych książek zaginęło a 800 spłonęło w 1944 r w podpalonych przez Niem-coacutew pracowniach w pożarze uległy zniszczeniu roacutewnież niektoacute-re inwentarze zbioroacutew bibliotecznych Jednak w poroacutewnaniu z ogoacutelnymi stratami Muzeum ubytki w zbiorach bibliotecznych nie były tak dotkliwe cześć zbioroacutew ktoacutere w 1939 r zostały za-garnięte z pracowni malakologicznej ornitologicznej i herpeto-logicznej a następnie wywiezione do Niemiec rewindykowało w 1946 r Muzeum Narodowe w Salzburgu (Haus der Natur) Z czasem okazało się że zwroacutecony dobytek nie stanowi całości i dopiero w 2000 roku oacutewczesny dyrektor Muzeum w Salzburgu w geście dobrej woli zwroacutecił się do MiIZ z propozycją oddania woluminoacutew opatrzonych pieczęciami Państwowego Muzeum Przyrodniczego Uroczyste przekazanie odbyło się na terenie Polskiej Ambasady w Wiedniu

W połowie 1945 r po przeprowadzeniu niezbędnych prac porządkowych Biblioteka wznowiła swoją działalność Po wojnie księgozbioacuter uzupełniano przez przyjmowanie tzw zbioroacutew zabezpieczonych co było możliwe dzięki specjalnym

biblioteki nukat-utytuł ujednolicony [122014]

7

Czytelnia

biblioteki nukat-u

8

Pracownia skanowania

upoważnieniom wydanym przez Minister-stwo Oświaty Ministerstwo Administracji oraz Naczelne Dowoacutedztwo Wojska Polskie-go Do zbioroacutew włączono min księgozbioacuter najstarszego entomologicznego towarzy-stwa niemieckiego Stettiner Entomologis-cher Verein Napływały także książki z za-bezpieczonych księgozbioroacutew w Bytomiu Katowicach Krakowie Gdańsku Wałczu i Bielniku oraz ze zbioroacutew prywatnych min F Kessela w Jeleniej Goacuterze i W Boumllschego w Szklarskiej Porębie Dodatkowo w latach 1949ndash1951 do Biblioteki powroacuteciła część księgozbioru byłego Gabinetu Zoologicz-nego przekazanego przez Zakład Zoologii Uniwersytetu Warszawskiego

Zgromadzenie tak wartościowej i specjalistycznej kolekcji przyczyniło się do podjęcia decyzji o powstaniu central-nej biblioteki zoologicznej W 1953 r na mocy Uchwały Rady Ministroacutew Państwo-we Muzeum Zoologiczne weszło w skład nowo utworzonego Instytutu Zoologicz-nego Polskiej Akademii Nauk wraz z to-warzyszącymi mu Oddziałami Muzeum Przyrodniczym w Poznaniu Łodzi i Kra-kowie W kolejnych latach dołączono do Instytutu roacutewnież Zakład Badania Ssakoacutew w Białowieży oraz Ornitologiczną Stację Terenową w Goacuterkach Wschodnich Ob-jęcie opieką metodyczną tak dużego księ-gozbioru miało wpływ na status Biblioteki

ktoacutera otrzymała nazwę Biblioteki Głoacutewnej i weszła do sieci Bibliotek Polskiej Aka-demii Nauk stając się centralną biblio-teką zoologiczną o zadaniach ogoacutelno-krajowych W związku ze zmianą statutu Biblioteki głoacutewny nacisk położono na gromadzenie publikacji niezbędnych do prowadzenia aktualnych prac naukowych sporządzania specjalistycznych bibliogra-fii wydawnictw abstraktowych encyklo-pedii słownikoacutew z dziedziny zoologii

Dzięki przyznaniu Bibliotece dotacji w latach 1947ndash1952 uzupełniono księ-gozbioacuter poprzez zakup wielu komple-toacutew podstawowych czasopism kupo-wano zaroacutewno polskie jak i zagraniczne

9

biblioteki nukat-utytuł ujednolicony [122014]

pojedyncze roczniki oraz zeszyty z lat ubiegłych Liczba na-bywanych publikacji na przestrzeni lat ulegała wielokrotnym zmianom w zależności od posiadanych środkoacutew finansowych W 1948 r Biblioteka prenumerowała 31 tytułoacutew zagranicznych i 5 krajowych w 1964 już 152 tytuły zagraniczne i 79 krajowych zaś w 1988 r z prenumeraty wpłynęło tylko 56 tytułoacutew zagra-nicznych i 38 krajowych W związku z trudnościami finansowymi z ktoacuterymi Biblioteka borykała się przez cały okres swojej działal-ności głoacutewne źroacutedło pozyskiwania specjalistycznych publikacji stanowiła wspomniana już wymiana wydawnictw ndash wciąż pozo-stająca głoacutewnym sposobem powiększania i uzupełniania księgo-zbioru Dziś zakupy i dary mają mniejszy wpływ na budowanie naszej kolekcji

Obecnie Biblioteka wspoacutełpracuje z 475 instytucjami nauko-wymi na całym świecie (11 z Afryki 36 z Ameryki Południowej 50 z Ameryki Poacutełnocnej 8 z Australii i 370 z Europy i Azji) Wśroacuted

odbiorcoacutew wydawnictw MiIZ można wymienić min American Museum of Natural History Library of Congress Museum of Comparative Zoology Smithsonian Institution Libraries University of California Chinese Academy of Sciences National Library of China Natural History Museum Londyn Museacuteum Na-tional drsquoHistoire Naturelle w Paryżu Naturhistorisches Museum Wien Russian Academy of Sciences Library Russian State Library w Moskwie Museo Nacional de Ciencias Naturales w Madry-cie Real Academia de Ciencias y Artes w Barcelonie National Museum of Natural History w Leiden

W 1996 r Biblioteka dołączyła do konsorcjum bibliotek na-ukowych Polskiej Akademii Nauk ktoacuterego zadaniem była kom-puteryzacja bibliotek PAN-u przez wspoacutelny zakup i użytkowanie zintegrowanego systemu komputerowego Horizon w ktoacuterym od tego czasu opracowywany jest księgozbioacuter biblioteczny Do tej pory do katalogu komputerowego wprowadzono ponad 11900 rekordoacutew bibliograficznych dla książek i czasopism oraz związane z nimi rekordy haseł wzorcowych Pomimo kompute-ryzacji nie zrezygnowano z prowadzenia tradycyjnych katalogoacutew kartkowych a zatem Biblioteka prowadzi roacutewnocześnie dwie ewidencje jedną w systemie kartkowym drugą w systemie kom-puterowym Dodatkowo w 2011 r zdigitalizowano wszystkie katalogi kartkowe dostępne w czytelni (alfabetyczny czasopism oraz rzeczowy) Ponad poacuteł miliona kart katalogowych zeskano-wano i poddano OCR-owaniu Udostępniono je czytelnikom na specjalnie przygotowanej do tego celu stronie internetowej Biblioteki pod nazwą Komputerowy Katalog Kartkowy Bi-blioteki MiIZ Układ kart w katalogu komputerowym jest ana-logiczny do jego tradycyjnej tzw bdquoszufladkowejrdquo wersji Dzięki temu rozwiązaniu czytelnicy mają zdalny dostęp do wszystkich naszych zbioroacutew zaroacutewno tych skatalogowanych w systemie Horizon jak i starszych o ktoacuterych informacje można znaleźć tylko w tradycyjnym katalogu kartkowym W latach 1998ndash2012 w związku z Rozporządzeniem Ministra Kultury i Sztuki część zbioroacutew Biblioteki została zaliczona do Narodowego Zasobu Bi-bliotecznego co tylko potwierdza wyjątkową wartość naszego księgozbioru dla nauki

Kolejny przełom w funkcjonowaniu Biblioteki nastąpił w 2010 r a przyczynił się do niego projekt Repozytorium Cy-frowe Instytutoacutew Naukowych (RCIN) w ktoacuterym Biblioteka uczestniczy wraz z 15 innymi instytucjami naukowymi Jego celem jest budowa repozytorium cyfrowego złożonego ze zdi-gitalizowanych materiałoacutew wyselekcjonowanych ze zbioroacutew Bi-blioteki i Archiwum Instytutu oraz umieszczenie ich na stronie internetowej Repozytorium pod adresem rcinorgpl Projekt całkowicie odmienił działalność Biblioteki przeorganizowano

Jako datę utworzenia Biblioteki przyjmuje się 1 października 1919 r kiedy rozpoczęto prace nad porządkowaniem i prowi-zorycznym inwentaryzowaniem ofiarowanych dzieł Głoacutewnym źroacutedłem pozyskiwania zbioroacutew do Biblioteki były dary ktoacute-rych w latach 1919ndash1939 wpłynęło ponad 5700 woluminoacutew Sam księgozbioacuter Branickich liczył 3402 woluminoacutew Zbiory bi-blioteki pomnażały się roacutewnież przez wymianę wydawnictw możliwą dzięki założeniu przez Muzeum własnego wydawni-ctwa naukowego ktoacutere wydawało czasopisma Annales Zoologi-ci Musei Zoologici Polonici (1921ndash) Fragmenta Faunistica Mu-sei Polonici Historiae Naturalis (1930ndash) oraz Acta Ornithologica Musei Zoologici Polonici (1933ndash) Począwszy od 1921 na drodze wymiany pozyskiwano także wiele czasopism zagranicznych Były to min następujące tytuły Zoologischer Anzeiger Journal of Zoology Canadian Entomologist czy Bulletin of the Ameri-can Museum of Natural History Bulletin de la Socieacuteteacute ento-mologique de France i Entomologicheskoe obozrenie W 1919 r Biblioteka posiadała 613 bibliograficznie opracowanych wolumi-noacutew a w 1938 r już 36768 z czego 9999 woluminoacutew pochodziło z wymiany wydawnictw

W latach 1939ndash1945 wskutek działań wojennych uległo zniszczeniu ok 500 woluminoacutew 400 wypożyczonych książek zaginęło a 800 spłonęło w 1944 r w podpalonych przez Niem-coacutew pracowniach w pożarze uległy zniszczeniu roacutewnież niektoacute-re inwentarze zbioroacutew bibliotecznych Jednak w poroacutewnaniu z ogoacutelnymi stratami Muzeum ubytki w zbiorach bibliotecznych nie były tak dotkliwe cześć zbioroacutew ktoacutere w 1939 r zostały za-garnięte z pracowni malakologicznej ornitologicznej i herpeto-logicznej a następnie wywiezione do Niemiec rewindykowało w 1946 r Muzeum Narodowe w Salzburgu (Haus der Natur) Z czasem okazało się że zwroacutecony dobytek nie stanowi całości i dopiero w 2000 roku oacutewczesny dyrektor Muzeum w Salzburgu w geście dobrej woli zwroacutecił się do MiIZ z propozycją oddania woluminoacutew opatrzonych pieczęciami Państwowego Muzeum Przyrodniczego Uroczyste przekazanie odbyło się na terenie Polskiej Ambasady w Wiedniu

W połowie 1945 r po przeprowadzeniu niezbędnych prac porządkowych Biblioteka wznowiła swoją działalność Po wojnie księgozbioacuter uzupełniano przez przyjmowanie tzw zbioroacutew zabezpieczonych co było możliwe dzięki specjalnym

biblioteki nukat-utytuł ujednolicony [122014]

7

Czytelnia

biblioteki nukat-u

8

Pracownia skanowania

upoważnieniom wydanym przez Minister-stwo Oświaty Ministerstwo Administracji oraz Naczelne Dowoacutedztwo Wojska Polskie-go Do zbioroacutew włączono min księgozbioacuter najstarszego entomologicznego towarzy-stwa niemieckiego Stettiner Entomologis-cher Verein Napływały także książki z za-bezpieczonych księgozbioroacutew w Bytomiu Katowicach Krakowie Gdańsku Wałczu i Bielniku oraz ze zbioroacutew prywatnych min F Kessela w Jeleniej Goacuterze i W Boumllschego w Szklarskiej Porębie Dodatkowo w latach 1949ndash1951 do Biblioteki powroacuteciła część księgozbioru byłego Gabinetu Zoologicz-nego przekazanego przez Zakład Zoologii Uniwersytetu Warszawskiego

Zgromadzenie tak wartościowej i specjalistycznej kolekcji przyczyniło się do podjęcia decyzji o powstaniu central-nej biblioteki zoologicznej W 1953 r na mocy Uchwały Rady Ministroacutew Państwo-we Muzeum Zoologiczne weszło w skład nowo utworzonego Instytutu Zoologicz-nego Polskiej Akademii Nauk wraz z to-warzyszącymi mu Oddziałami Muzeum Przyrodniczym w Poznaniu Łodzi i Kra-kowie W kolejnych latach dołączono do Instytutu roacutewnież Zakład Badania Ssakoacutew w Białowieży oraz Ornitologiczną Stację Terenową w Goacuterkach Wschodnich Ob-jęcie opieką metodyczną tak dużego księ-gozbioru miało wpływ na status Biblioteki

ktoacutera otrzymała nazwę Biblioteki Głoacutewnej i weszła do sieci Bibliotek Polskiej Aka-demii Nauk stając się centralną biblio-teką zoologiczną o zadaniach ogoacutelno-krajowych W związku ze zmianą statutu Biblioteki głoacutewny nacisk położono na gromadzenie publikacji niezbędnych do prowadzenia aktualnych prac naukowych sporządzania specjalistycznych bibliogra-fii wydawnictw abstraktowych encyklo-pedii słownikoacutew z dziedziny zoologii

Dzięki przyznaniu Bibliotece dotacji w latach 1947ndash1952 uzupełniono księ-gozbioacuter poprzez zakup wielu komple-toacutew podstawowych czasopism kupo-wano zaroacutewno polskie jak i zagraniczne

9

biblioteki nukat-utytuł ujednolicony [122014]

pojedyncze roczniki oraz zeszyty z lat ubiegłych Liczba na-bywanych publikacji na przestrzeni lat ulegała wielokrotnym zmianom w zależności od posiadanych środkoacutew finansowych W 1948 r Biblioteka prenumerowała 31 tytułoacutew zagranicznych i 5 krajowych w 1964 już 152 tytuły zagraniczne i 79 krajowych zaś w 1988 r z prenumeraty wpłynęło tylko 56 tytułoacutew zagra-nicznych i 38 krajowych W związku z trudnościami finansowymi z ktoacuterymi Biblioteka borykała się przez cały okres swojej działal-ności głoacutewne źroacutedło pozyskiwania specjalistycznych publikacji stanowiła wspomniana już wymiana wydawnictw ndash wciąż pozo-stająca głoacutewnym sposobem powiększania i uzupełniania księgo-zbioru Dziś zakupy i dary mają mniejszy wpływ na budowanie naszej kolekcji

Obecnie Biblioteka wspoacutełpracuje z 475 instytucjami nauko-wymi na całym świecie (11 z Afryki 36 z Ameryki Południowej 50 z Ameryki Poacutełnocnej 8 z Australii i 370 z Europy i Azji) Wśroacuted

odbiorcoacutew wydawnictw MiIZ można wymienić min American Museum of Natural History Library of Congress Museum of Comparative Zoology Smithsonian Institution Libraries University of California Chinese Academy of Sciences National Library of China Natural History Museum Londyn Museacuteum Na-tional drsquoHistoire Naturelle w Paryżu Naturhistorisches Museum Wien Russian Academy of Sciences Library Russian State Library w Moskwie Museo Nacional de Ciencias Naturales w Madry-cie Real Academia de Ciencias y Artes w Barcelonie National Museum of Natural History w Leiden

W 1996 r Biblioteka dołączyła do konsorcjum bibliotek na-ukowych Polskiej Akademii Nauk ktoacuterego zadaniem była kom-puteryzacja bibliotek PAN-u przez wspoacutelny zakup i użytkowanie zintegrowanego systemu komputerowego Horizon w ktoacuterym od tego czasu opracowywany jest księgozbioacuter biblioteczny Do tej pory do katalogu komputerowego wprowadzono ponad 11900 rekordoacutew bibliograficznych dla książek i czasopism oraz związane z nimi rekordy haseł wzorcowych Pomimo kompute-ryzacji nie zrezygnowano z prowadzenia tradycyjnych katalogoacutew kartkowych a zatem Biblioteka prowadzi roacutewnocześnie dwie ewidencje jedną w systemie kartkowym drugą w systemie kom-puterowym Dodatkowo w 2011 r zdigitalizowano wszystkie katalogi kartkowe dostępne w czytelni (alfabetyczny czasopism oraz rzeczowy) Ponad poacuteł miliona kart katalogowych zeskano-wano i poddano OCR-owaniu Udostępniono je czytelnikom na specjalnie przygotowanej do tego celu stronie internetowej Biblioteki pod nazwą Komputerowy Katalog Kartkowy Bi-blioteki MiIZ Układ kart w katalogu komputerowym jest ana-logiczny do jego tradycyjnej tzw bdquoszufladkowejrdquo wersji Dzięki temu rozwiązaniu czytelnicy mają zdalny dostęp do wszystkich naszych zbioroacutew zaroacutewno tych skatalogowanych w systemie Horizon jak i starszych o ktoacuterych informacje można znaleźć tylko w tradycyjnym katalogu kartkowym W latach 1998ndash2012 w związku z Rozporządzeniem Ministra Kultury i Sztuki część zbioroacutew Biblioteki została zaliczona do Narodowego Zasobu Bi-bliotecznego co tylko potwierdza wyjątkową wartość naszego księgozbioru dla nauki

Kolejny przełom w funkcjonowaniu Biblioteki nastąpił w 2010 r a przyczynił się do niego projekt Repozytorium Cy-frowe Instytutoacutew Naukowych (RCIN) w ktoacuterym Biblioteka uczestniczy wraz z 15 innymi instytucjami naukowymi Jego celem jest budowa repozytorium cyfrowego złożonego ze zdi-gitalizowanych materiałoacutew wyselekcjonowanych ze zbioroacutew Bi-blioteki i Archiwum Instytutu oraz umieszczenie ich na stronie internetowej Repozytorium pod adresem rcinorgpl Projekt całkowicie odmienił działalność Biblioteki przeorganizowano

biblioteki nukat-u

8

Pracownia skanowania

upoważnieniom wydanym przez Minister-stwo Oświaty Ministerstwo Administracji oraz Naczelne Dowoacutedztwo Wojska Polskie-go Do zbioroacutew włączono min księgozbioacuter najstarszego entomologicznego towarzy-stwa niemieckiego Stettiner Entomologis-cher Verein Napływały także książki z za-bezpieczonych księgozbioroacutew w Bytomiu Katowicach Krakowie Gdańsku Wałczu i Bielniku oraz ze zbioroacutew prywatnych min F Kessela w Jeleniej Goacuterze i W Boumllschego w Szklarskiej Porębie Dodatkowo w latach 1949ndash1951 do Biblioteki powroacuteciła część księgozbioru byłego Gabinetu Zoologicz-nego przekazanego przez Zakład Zoologii Uniwersytetu Warszawskiego

Zgromadzenie tak wartościowej i specjalistycznej kolekcji przyczyniło się do podjęcia decyzji o powstaniu central-nej biblioteki zoologicznej W 1953 r na mocy Uchwały Rady Ministroacutew Państwo-we Muzeum Zoologiczne weszło w skład nowo utworzonego Instytutu Zoologicz-nego Polskiej Akademii Nauk wraz z to-warzyszącymi mu Oddziałami Muzeum Przyrodniczym w Poznaniu Łodzi i Kra-kowie W kolejnych latach dołączono do Instytutu roacutewnież Zakład Badania Ssakoacutew w Białowieży oraz Ornitologiczną Stację Terenową w Goacuterkach Wschodnich Ob-jęcie opieką metodyczną tak dużego księ-gozbioru miało wpływ na status Biblioteki

ktoacutera otrzymała nazwę Biblioteki Głoacutewnej i weszła do sieci Bibliotek Polskiej Aka-demii Nauk stając się centralną biblio-teką zoologiczną o zadaniach ogoacutelno-krajowych W związku ze zmianą statutu Biblioteki głoacutewny nacisk położono na gromadzenie publikacji niezbędnych do prowadzenia aktualnych prac naukowych sporządzania specjalistycznych bibliogra-fii wydawnictw abstraktowych encyklo-pedii słownikoacutew z dziedziny zoologii

Dzięki przyznaniu Bibliotece dotacji w latach 1947ndash1952 uzupełniono księ-gozbioacuter poprzez zakup wielu komple-toacutew podstawowych czasopism kupo-wano zaroacutewno polskie jak i zagraniczne

9

biblioteki nukat-utytuł ujednolicony [122014]

pojedyncze roczniki oraz zeszyty z lat ubiegłych Liczba na-bywanych publikacji na przestrzeni lat ulegała wielokrotnym zmianom w zależności od posiadanych środkoacutew finansowych W 1948 r Biblioteka prenumerowała 31 tytułoacutew zagranicznych i 5 krajowych w 1964 już 152 tytuły zagraniczne i 79 krajowych zaś w 1988 r z prenumeraty wpłynęło tylko 56 tytułoacutew zagra-nicznych i 38 krajowych W związku z trudnościami finansowymi z ktoacuterymi Biblioteka borykała się przez cały okres swojej działal-ności głoacutewne źroacutedło pozyskiwania specjalistycznych publikacji stanowiła wspomniana już wymiana wydawnictw ndash wciąż pozo-stająca głoacutewnym sposobem powiększania i uzupełniania księgo-zbioru Dziś zakupy i dary mają mniejszy wpływ na budowanie naszej kolekcji

Obecnie Biblioteka wspoacutełpracuje z 475 instytucjami nauko-wymi na całym świecie (11 z Afryki 36 z Ameryki Południowej 50 z Ameryki Poacutełnocnej 8 z Australii i 370 z Europy i Azji) Wśroacuted

odbiorcoacutew wydawnictw MiIZ można wymienić min American Museum of Natural History Library of Congress Museum of Comparative Zoology Smithsonian Institution Libraries University of California Chinese Academy of Sciences National Library of China Natural History Museum Londyn Museacuteum Na-tional drsquoHistoire Naturelle w Paryżu Naturhistorisches Museum Wien Russian Academy of Sciences Library Russian State Library w Moskwie Museo Nacional de Ciencias Naturales w Madry-cie Real Academia de Ciencias y Artes w Barcelonie National Museum of Natural History w Leiden

W 1996 r Biblioteka dołączyła do konsorcjum bibliotek na-ukowych Polskiej Akademii Nauk ktoacuterego zadaniem była kom-puteryzacja bibliotek PAN-u przez wspoacutelny zakup i użytkowanie zintegrowanego systemu komputerowego Horizon w ktoacuterym od tego czasu opracowywany jest księgozbioacuter biblioteczny Do tej pory do katalogu komputerowego wprowadzono ponad 11900 rekordoacutew bibliograficznych dla książek i czasopism oraz związane z nimi rekordy haseł wzorcowych Pomimo kompute-ryzacji nie zrezygnowano z prowadzenia tradycyjnych katalogoacutew kartkowych a zatem Biblioteka prowadzi roacutewnocześnie dwie ewidencje jedną w systemie kartkowym drugą w systemie kom-puterowym Dodatkowo w 2011 r zdigitalizowano wszystkie katalogi kartkowe dostępne w czytelni (alfabetyczny czasopism oraz rzeczowy) Ponad poacuteł miliona kart katalogowych zeskano-wano i poddano OCR-owaniu Udostępniono je czytelnikom na specjalnie przygotowanej do tego celu stronie internetowej Biblioteki pod nazwą Komputerowy Katalog Kartkowy Bi-blioteki MiIZ Układ kart w katalogu komputerowym jest ana-logiczny do jego tradycyjnej tzw bdquoszufladkowejrdquo wersji Dzięki temu rozwiązaniu czytelnicy mają zdalny dostęp do wszystkich naszych zbioroacutew zaroacutewno tych skatalogowanych w systemie Horizon jak i starszych o ktoacuterych informacje można znaleźć tylko w tradycyjnym katalogu kartkowym W latach 1998ndash2012 w związku z Rozporządzeniem Ministra Kultury i Sztuki część zbioroacutew Biblioteki została zaliczona do Narodowego Zasobu Bi-bliotecznego co tylko potwierdza wyjątkową wartość naszego księgozbioru dla nauki

Kolejny przełom w funkcjonowaniu Biblioteki nastąpił w 2010 r a przyczynił się do niego projekt Repozytorium Cy-frowe Instytutoacutew Naukowych (RCIN) w ktoacuterym Biblioteka uczestniczy wraz z 15 innymi instytucjami naukowymi Jego celem jest budowa repozytorium cyfrowego złożonego ze zdi-gitalizowanych materiałoacutew wyselekcjonowanych ze zbioroacutew Bi-blioteki i Archiwum Instytutu oraz umieszczenie ich na stronie internetowej Repozytorium pod adresem rcinorgpl Projekt całkowicie odmienił działalność Biblioteki przeorganizowano

9

biblioteki nukat-utytuł ujednolicony [122014]

pojedyncze roczniki oraz zeszyty z lat ubiegłych Liczba na-bywanych publikacji na przestrzeni lat ulegała wielokrotnym zmianom w zależności od posiadanych środkoacutew finansowych W 1948 r Biblioteka prenumerowała 31 tytułoacutew zagranicznych i 5 krajowych w 1964 już 152 tytuły zagraniczne i 79 krajowych zaś w 1988 r z prenumeraty wpłynęło tylko 56 tytułoacutew zagra-nicznych i 38 krajowych W związku z trudnościami finansowymi z ktoacuterymi Biblioteka borykała się przez cały okres swojej działal-ności głoacutewne źroacutedło pozyskiwania specjalistycznych publikacji stanowiła wspomniana już wymiana wydawnictw ndash wciąż pozo-stająca głoacutewnym sposobem powiększania i uzupełniania księgo-zbioru Dziś zakupy i dary mają mniejszy wpływ na budowanie naszej kolekcji

Obecnie Biblioteka wspoacutełpracuje z 475 instytucjami nauko-wymi na całym świecie (11 z Afryki 36 z Ameryki Południowej 50 z Ameryki Poacutełnocnej 8 z Australii i 370 z Europy i Azji) Wśroacuted

odbiorcoacutew wydawnictw MiIZ można wymienić min American Museum of Natural History Library of Congress Museum of Comparative Zoology Smithsonian Institution Libraries University of California Chinese Academy of Sciences National Library of China Natural History Museum Londyn Museacuteum Na-tional drsquoHistoire Naturelle w Paryżu Naturhistorisches Museum Wien Russian Academy of Sciences Library Russian State Library w Moskwie Museo Nacional de Ciencias Naturales w Madry-cie Real Academia de Ciencias y Artes w Barcelonie National Museum of Natural History w Leiden

W 1996 r Biblioteka dołączyła do konsorcjum bibliotek na-ukowych Polskiej Akademii Nauk ktoacuterego zadaniem była kom-puteryzacja bibliotek PAN-u przez wspoacutelny zakup i użytkowanie zintegrowanego systemu komputerowego Horizon w ktoacuterym od tego czasu opracowywany jest księgozbioacuter biblioteczny Do tej pory do katalogu komputerowego wprowadzono ponad 11900 rekordoacutew bibliograficznych dla książek i czasopism oraz związane z nimi rekordy haseł wzorcowych Pomimo kompute-ryzacji nie zrezygnowano z prowadzenia tradycyjnych katalogoacutew kartkowych a zatem Biblioteka prowadzi roacutewnocześnie dwie ewidencje jedną w systemie kartkowym drugą w systemie kom-puterowym Dodatkowo w 2011 r zdigitalizowano wszystkie katalogi kartkowe dostępne w czytelni (alfabetyczny czasopism oraz rzeczowy) Ponad poacuteł miliona kart katalogowych zeskano-wano i poddano OCR-owaniu Udostępniono je czytelnikom na specjalnie przygotowanej do tego celu stronie internetowej Biblioteki pod nazwą Komputerowy Katalog Kartkowy Bi-blioteki MiIZ Układ kart w katalogu komputerowym jest ana-logiczny do jego tradycyjnej tzw bdquoszufladkowejrdquo wersji Dzięki temu rozwiązaniu czytelnicy mają zdalny dostęp do wszystkich naszych zbioroacutew zaroacutewno tych skatalogowanych w systemie Horizon jak i starszych o ktoacuterych informacje można znaleźć tylko w tradycyjnym katalogu kartkowym W latach 1998ndash2012 w związku z Rozporządzeniem Ministra Kultury i Sztuki część zbioroacutew Biblioteki została zaliczona do Narodowego Zasobu Bi-bliotecznego co tylko potwierdza wyjątkową wartość naszego księgozbioru dla nauki

Kolejny przełom w funkcjonowaniu Biblioteki nastąpił w 2010 r a przyczynił się do niego projekt Repozytorium Cy-frowe Instytutoacutew Naukowych (RCIN) w ktoacuterym Biblioteka uczestniczy wraz z 15 innymi instytucjami naukowymi Jego celem jest budowa repozytorium cyfrowego złożonego ze zdi-gitalizowanych materiałoacutew wyselekcjonowanych ze zbioroacutew Bi-blioteki i Archiwum Instytutu oraz umieszczenie ich na stronie internetowej Repozytorium pod adresem rcinorgpl Projekt całkowicie odmienił działalność Biblioteki przeorganizowano

biblioteki nukat-u

10

ją i dostosowano do jego wymagań zatrudniono bibliotekarzy odnowiono pracownie biblioteczne oraz zakupiono wyposa-żenie stanowisk pracy min zestawy komputerowe oraz meble Niewątpliwie wartością dodaną wynikającą z realizacji projektu są roacutewnież szkolenia i warsztaty ktoacutere umożliwiają podniesie-nie kwalifikacji osoacuteb w nim zatrudnionych W ramach Repozy-torium Biblioteka digitalizuje głoacutewnie wydawnictwa własne In-stytutu Specyfiką prezentacji naszych czasopism jest rozpisanie ich na poszczegoacutelne artykuły ktoacutere prezentowane są roacutewnież w całości jako publikacje grupowe opatrzone własnymi hasłami przedmiotowymi oraz słowami kluczowymi w języku polskim angielskim i łacińskim Wśroacuted udostępnianych tytułoacutew znajdu-ją się min Wiadomości z Nauk Przyrodzonych (1880ndash1882) Prace Zoologiczne Polskiego Państwowego Muzeum Przyrod-niczego (1921ndash1927) ktoacuterych kontynuację stanowią kolejno Prace Państwowego Muzeum Zoologicznego (1928ndash30) Anna-les Musei Zoologici Polonici (1930-1954) oraz Annales Zoologici (1954ndash) Fragmenta Faunistica Musei Polonici Historiae Natu-ralis (1930-1953) kontynuowane przez Fragmenta Faunistica (1954ndash) Acta Ornithologica Musei Zoologici Polonici (1933ndash53) i poacuteźniejsze Acta Ornithologica (1954) Memorabilia Zoologica (1958ndash1998) a ponadto dwie serie wydawnicze Katalog Fauny Polski (1960ndash2007) oraz Fauna Polski (1972ndash2004) Metadane i pliki prezentacyjne zeskanowanych publikacji umieszczane są na stronach Repozytorium dzięki oprogramowaniu dLibra obu-dowanemu systemem dArceo oraz dLab ktoacutery zarządza etapami digitalizacji w ramach projektu oraz kontroluje stopień zaawan-sowania prac nad poszczegoacutelnymi publikacjami Jest to pierwsza instalacja programu dLab w Polsce

Digitalizacja tak dużej ilości materiałoacutew była możliwa dzię-ki utworzeniu w strukturze Biblioteki Pracowni skanowania W ramach projektu RCIN zaopatrzono ją w specjalistyczny sprzęt do bezpiecznej digitalizacji zbioroacutew min dwa ScanRo-boty automatyczne wysokowydajne skanery dziełowe umożli-wiające bezpieczne skanowanie w kolorze do formatu A4 skaner Bookeye 3 do formatu A2 skaner do mikrofilmoacutew oraz stanowi-sko z aparatem fotograficznym do digitalizacji starodrukoacutew oraz zbioroacutew archiwalnych Do tej pory zeskanowano i opublikowa-no ponad 1384 publikacji ze zbioroacutew Instytutu Wszystkie ma-teriały ktoacutere podlegają digitalizacji umieszczane są na stronach RCIN-u i wprowadzane roacutewnież do katalogu NUKAT (z wyjąt-kiem archiwalioacutew) To właśnie uczestnictwo w projekcie RCIN przyczyniło się w znacznej mierze do nawiązania wspoacutełpracy z katalogiem NUKAT Początkowo była to wspoacutełpraca bierna (od grudnia 2010) a dopiero od maja 2011 r przystąpiono do wspoacutełpracy czynnej Dostępność naszych zbioroacutew na stronach

katalogu NUKAT pozwala nam dotrzeć do szerokiego grona odbioroacutew a tym samym ułatwić czytelnikom przejście od opisu bibliograficznego pozycji w katalogu do cyfrowej postaci obiek-tu na stronach Repozytorium W ramach wspoacutełpracy z NUKAT od 2011 r utworzonych zostało ponad 4 tys rekordoacutew bibliogra-ficznych a do kartoteki haseł wzorcowych wprowadzono ponad 10 tys rekordoacutew khw

Zgodnie ze specyfiką zbioroacutew bibliotecznych aktywnie opra-cowujemy dokumenty w jhp KABA z dziedziny nauk przyrodni-czych głoacutewnie z zakresu zoologii systematyki i ekologii Zespoacuteł zajmujący się hasłami przedmiotowymi składa się z 5 bibliote-karzy oraz 3 konsultantoacutew merytorycznych ndash specjalistoacutew z za-kresu zoologii Modyfikowanie i opracowywanie nowych haseł przedmiotowych jhp KABA należy do jednych z najtrudniejszych elementoacutew pracy ponieważ wymaga pogodzenia zasad jhp KABA z dynamiką nauk biologicznych Problemy przy tworze-niu i modyfikowaniu haseł KABA szczegoacutelnie tych dotyczących systematyki zwierząt wynikają z często zmieniającej się pozycji filogenetycznej organizmoacutew System taksonomiczny opracowa-ny na podstawie cech morfologicznych jest obecnie uzupełniany i weryfikowany w oparciu o analizy genetyczne Aktualne na-ukowe ustalenia są uwzględniane w hasłach jhp KABA tak aby były czytelne dla osoacuteb opracowujących dokumenty oraz zgodne z ugruntowaną techniką wyszukiwania i wiedzą użytkownikoacutew

Poza projektem RCIN Biblioteka realizuje wiele innych po-mniejszych projektoacutew np tworzy Bazę Dorobku Naukowego MiIZ PAN ktoacutera zawiera informacje bibliograficzne o wszystkich publikacjach pracownikoacutew naukowych Instytutu Baza ta jest na bieżąco uzupełniana i umożliwia wyszukiwanie według roacuteżnych kryterioacutew min tytuł autor tytuł czasopisma W 2012 r Bibliote-ka uczestniczyła roacutewnież w projekcie Konserwacja starodrukoacutew z Narodowego Zasobu Bibliotecznego realizowanego ze środ-koacutew Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach ktoacuterego konserwacji i digitalizacji poddano 27 starodrukoacutew ze zbioroacutew MiIZ PAN Cyfrowe wersje tych obiektoacutew w formacie DjVu i PDF oraz szczegoacuteły ich konserwacji są dostępnie na stro-nie projektu pod adresem starodrukimiizwawpl

Obecnie Biblioteka zatrudnia 10 bibliotekarzy oraz 4 osoby do obsługi Pracowni Skanowania Z naszych zasoboacutew korzysta rocznie ok tysiąca czytelnikoacutew Znajdują się wśroacuted nich pracow-nicy naukowi wyższych uczelni i placoacutewek naukowych z całego kraju i z zagranicy studenci wszystkich typoacutew szkoacuteł wyższych doktoranci oraz uczniowie Rocznie udostępnianych jest ponad 5 tys woluminoacutew W Bibliotece znajduje się Czytelnia ze stano-wiskami dla 10 osoacuteb w tym dwa stanowiska komputerowe z do-stępem do Internetu W najbliższym czasie udostępnione będzie

Bibliografia

bull W Laszczkowska Zarys rozwoju Biblioteki Instytutu Zoologicznego

Polskiej Akademii Nauk Memorabilia Zoologica 13 1965

bull W Laszczkowska Z dziejoacutew księgozbioru Warszawskiego Gabinetu

zoologicznego (1819ndash1915) Memorabilia Zoologica 26 1974

bull J Nita B Zendak Wystawa zbioroacutew zgromadzonych w Bibliotece

i Archiwum Muzeum i Instytutu Zoologii PAN Nauka nr 3 1995

roacutewnież stanowisko dla osoacuteb z dysfunkcją wzroku zaopatrzone w urządzenie lektorskie oraz zestaw komputerowy z programem do rozpoznawania i czytania publikacji Biblioteka przygotowuje się także do zakupu czytnikoacutew e-bookoacutew Oproacutecz wyposaże-nia Biblioteki w sprzęt komputerowy w ciągu dwoacutech ostatnich lat udało się przeprowadzić remont dwoacutech magazynoacutew biblio-tecznych zainstalowane zostały min regały przesuwne oraz kli-matyzacja W trzech magazynach wymieniono stare regały na nowoczesne metalowe Spakowanie przeniesienie i odkurzenie tak dużej ilości zbioroacutew zajęło prawie dwa lata Wszystkie prace remontowo-modernizacyjne miały na celu stworzenie lepszych warunkoacutew do przechowywania zbioroacutew jak roacutewnież pozyskanie powierzchni magazynowej dla nowych nabytkoacutew

Mimo poniesionych wysiłkoacutew organizacyjnych i nakładoacutew finansowych część księgozbioru (odbitki i rzadziej używane cza-sopisma) została wywieziona do Stacji Badawczej Łomna-Las takie rozwiązanie znacznie utrudnia dostęp do tych publikacji Przez wszystkie lata swojej działalności Biblioteka zdołała zgro-madzić wiele unikatowych czasopism naukowych i wydawnictw książkowych obecnie wielkość księgozbioru Biblioteki wynosi 255537 woluminoacutew z czego 126061 to czasopisma 47707 to książki a pozostałe zbiory to min starodruki nadbitki mikrofil-my fotokopie oraz dokumenty kartograficzne i fonograficzne W czytelni Biblioteki zapewniony jest dostęp do najnowszych i najważniejszych publikacji naukowych na świecie Biblioteka MiIZ to jedna z kilku w Polsce instytucji prenumerująca Zoolo-gical Record ndash najstarszy na świecie indeks literatury zoologicz-nej uważany za nieoficjalny rejestr naukowych nazw zwierząt W zbiorach znajduje się komplet rocznikoacutew w wersji papierowej czyli od 1864 do 2007 r poacuteźniejsze lata dostępne są w wersji elektronicznej dodatkowo baza umożliwia roacutewnież przeszuki-wanie rocznikoacutew archiwalnych Czytelnicy mają roacutewnież dostęp do BioOne ndash globalnej bazy 176 recenzowanych czasopism na-ukowych z dziedziny biologii ekologii i nauk o środowisku

Podobnie jak w innych bibliotekach możliwy jest także do-stęp do naukowych baz danych w tym kolekcji czasopism elek-tronicznych z zasoboacutew Wirtualnej Biblioteki Nauki skupiającej największych wydawcoacutew publikacji naukowych na świecie Else-vier Wiley-Blackwell Springer Web of Knowledge EBSCO Pub-lishing SCOPUS AGRO

Magazyn czasopism

biblioteki nukat-utytuł ujednolicony [122014]

11

12

temat numeru

Katalogowanie Żaden problem

O ile wcześniej samodzielne katalogowanie np książek zgroma-dzonych w domowej biblioteczce było teoretycznie możliwe

mało kto porywał się na sporządzanie własnego domowego katalo-gu kartkowego spisu tytułoacutew czy prostej komputerowej bazy danych ndash czynili to na ogoacuteł pasjonaci posiadający bogate zbiory zwłaszcza jeśli udostępniali je rodzinie bądź znajomym Dziś każdy z nas może niezwykle łatwo katalogować dowolne obiekty na własne potrzeby choć zakres i jakość sporządzanych w ten sposoacuteb opisoacutew bywają bar-dzo roacuteżne Katalogowanie społecznościowe bądź kolaboratywne to jednak nie tylko identyfikowanie i rejestrowanie tego co posiadamy

Sieciowość aplikacji wspomagających katalogowanie społecz-nościowe powoduje iż oproacutecz zwykłej rejestracji obiektoacutew możemy także wymieniać informacje z innymi użytkownikami sieci dzielić się recenzjami wiedzą jak dotrzeć do trudno dostępnych materiałoacutew czy indywidualnie nadawanymi słowami kluczowymi (tagami) ktoacutere ze względu na tryb nadawania bardzo często znacznie wspomaga-ją proces wyszukiwania pod kątem treści gatunku czy formy ktoacutery jest umożliwiany za pomocą opisoacutew przedmiotowych budowanych przez bibliotekarzy W aplikacjach katalogowania kolaboratywnego gotowe opisy można na ogoacuteł pobierać z dużych baz katalogowych w większości aplikacji znajduje się też opcja samodzielnego przygo-towania prostego opisu przez użytkownika

Do najbardziej znanych zagranicznych aplikacji katalogowania kolaboratywnego należą

bull GoodReadsbull LibraryThingbull Shelfari

tekst Agnieszka Kasprzyk

Katalogowanie zaroacutewno formalne jak i przedmiotowe było jeszcze do niedawna wyłącznie domeną specjalistoacutew ndash pracownikoacutew oddziałoacutew bibliotek lub innych instytucji zajmujących się opisem gromadzonych przez te instytucje obiektoacutew Dynamiczny rozwoacutej bogatej palety narzędzi internetowych służących pracy i rozrywce spowodował zasadniczą zmianę w tej dziedzinie

oraz bazująca na największym centralnym katalogu bibliotecznym świata ndash aplikacja WorldCatorg

Z polskich aplikacji warto wymienić BiblioNETkę oraz serwisy Lubimyczytacpl i Na kanapie a także BookLikes

Aplikacje GoodReads oraz Shelfari zostały przejęte przez sklep internetowy Amazon odpowiednio w roku 2013 i 2008 jako znako-mite uzupełnienie i wzbogacenie oferty Amazon dotyczącej książek i innych publikacji Amazon posiada także część udziałoacutew w Libra-ryThing Dzięki danym z GoodReads i Shelfari Amazon może min ła-two sugerować nabywcom inne tytuły z interesujących ich dziedzin Z kolei serwis Lubimyczytacpl został wykupiony przez polską grupę wydawniczą Znak

GoodReads istnieje od 2007 roku i liczy ponad 18 milionoacutew użyt-kownikoacutew ktoacuterzy zamieścili już ponad 500 milionoacutew opisoacutew książek i 23 miliony recenzji Po założeniu konta w serwisie można dodawać na wirtualne poacutełki opisy przeczytanych właśnie czytanych bądź pla-nowanych do przeczytania książek W GoodReads częściowo realizo-wane są założenia FRBR (Functional Requirements for Bibliographic Records) ndash roacuteżne wydania i przekłady tych samych dzieł łączone są w jeden podzbioacuter Dzięki temu książki mogą recenzować i oceniać czytelnicy z całego świata niezależnie od tego w jakim języku ją czy-tali Użytkownicy GoodReads mogą dzielić się swoją aktywnością czytelniczą między sobą oraz z użytkownikami serwisoacutew Facebook i Twitter Baza GoodReads powstała z połączenia kilku źroacutedeł a obec-nie jest rozwijana przez wspoacutełpracujących w niej użytkownikoacutew Jeśli chce się dodawać brakujące opisy książek należy wystąpić o przyzna-nie specjalnego statusu bibliotekarzlibrarian Niektoacutere opcje są dość

temat numerutytuł ujednolicony [122014]

zaskakujące np możliwość zaznaczania ile stronprocent książki już się przeczytało

Shelfari powstało w roku 2006 i zaledwie 2 lata poacuteźniej zostało przejęte przez Ama-zon ndash obecnie stanowi część grupy Amazon choć nadal pozostaje niezależną od niego stroną internetową Aplikacja pozwala użyt-kownikom na dowolne ustawianie i sorto-wanie książek (symbolizowanych przez ich okładki) na wirtualnych poacutełkach O swoich zbiorach można dyskutować z innymi użyt-kownikami recenzować je i tagować uzu-pełniać informacje o autorach oraz wysyłać zachęty do przeczytania wybranych tytułoacutew swoim znajomym Większość opisoacutew po-chodzi z olbrzymiej bazy Amazon istnieje jednak możliwość dodania własnoręcznie sporządzonego opisu

LibraryThing funkcjonuje od 2005 roku ma obecnie ponad 16 miliona użytkowni-koacutew i zawiera ponad 80 milionoacutew opisoacutew książek Gotowe opisy można pobierać do serwisu na bdquopoacutełki własnej biblioteczkirdquo z ka-talogoacutew bibliotek na całym świecie a także stron internetowych sieci Amazon W przy-padku braku opisu można oczywiście utwo-rzyć własny Opisy można uzupełniać o wi-zerunki okładek słowa kluczowe (tagi) oraz napisane przez siebie recenzje Użytkownicy mają też możliwość łączenia się w grupy pod kątem zainteresowań i prowadzenia dyskusji na forum Architektura LibraryThing roacutewnież do pewnego stopnia odzwierciedla koncep-cje FRBR Aplikacja będąca w większości własnością jej twoacutercy ndash Tima Spaldinga jest utrzymywana z wpływoacutew z reklam Google AdSense oraz opłat (10 dolaroacutew rocznie) od użytkownikoacutew ktoacuterzy chcą gromadzić w swojej wirtualnej biblioteczce opisy ponad 200 książek

Aplikacja WorldCatorg ma nieco inny charakter ponieważ jej podstawę stano-wi światowy centralny katalog bibliotecz-ny WorldCat zawierający obecnie ponad 300 milionoacutew opisoacutew dokumentoacutew Na-leży ją zatem zaliczyć do tzw SOPAC-oacutew

czyli bibliotecznych katalogoacutew społecz-nościowych lub katalogoacutew 20 tj katalo-goacutew budowanych kolaboratywnie przez bibliotekarzy i użytkownikoacutew bibliotek Jej zawartość czyli opisy rozmaitych publika-cji budują bibliotekarze z wielu krajoacutew na-tomiast odbiorcy końcowi czyli czytelnicy mogą podobnie jak w przypadku GoodRe-ads Shelfari czy LibraryThing po założeniu

konta tworzyć z gotowych opisoacutew własne wirtualne biblioteczki uzupełniać je o tagi recenzje polecać wybrane tytuły innym użytkownikom Dodawane przez czytelni-koacutew informacje wzbogacają ofertę propo-nowaną przez bibliotekarzy

Polski serwis społecznościowy służą-cy rekomendowaniu książek działający od 2003 roku pod nazwą BiblioNETka zawiera opisy wprowadzane przez użytkownikoacutew ktoacutere dostępne są poprzez katalog tytułowy

i katalog autoroacutew Użytkownicy oceniają książki a po utworzeniu przynajmniej 20 ocen zyskują dostęp do systemu polecają-cego potencjalnie interesujące ich lektury Zbiorcze wyniki ocen są dostępne w postaci rankingoacutew W BiblioNETce można roacutewnież zapoznać się z wprowadzanymi przez użyt-kownikoacutew recenzjami i podyskutować na forum czytelniczym Jest troacutewnież opcja ta-

gowania oraz możliwość deklarowania chęci wymiany posiadanej książki na inną Sam in-terfejs BiblioNETki jest może nieco siermięż-ny ale przejrzysty

Baza BiblioNETki zawiera już ponad 140 000 zarejestrowanych użytkownikoacutew 6 100 000 ocen 300 000 książek oraz 77 000 autoroacutew Warto wiedzieć że początki Bi-blioNETki sięgają 2001 roku kiedy powstała jako element pracy magisterskiej na wydzia-le Informatyki i Zarządzania Politechniki

12

temat numeru

Katalogowanie Żaden problem

O ile wcześniej samodzielne katalogowanie np książek zgroma-dzonych w domowej biblioteczce było teoretycznie możliwe

mało kto porywał się na sporządzanie własnego domowego katalo-gu kartkowego spisu tytułoacutew czy prostej komputerowej bazy danych ndash czynili to na ogoacuteł pasjonaci posiadający bogate zbiory zwłaszcza jeśli udostępniali je rodzinie bądź znajomym Dziś każdy z nas może niezwykle łatwo katalogować dowolne obiekty na własne potrzeby choć zakres i jakość sporządzanych w ten sposoacuteb opisoacutew bywają bar-dzo roacuteżne Katalogowanie społecznościowe bądź kolaboratywne to jednak nie tylko identyfikowanie i rejestrowanie tego co posiadamy

Sieciowość aplikacji wspomagających katalogowanie społecz-nościowe powoduje iż oproacutecz zwykłej rejestracji obiektoacutew możemy także wymieniać informacje z innymi użytkownikami sieci dzielić się recenzjami wiedzą jak dotrzeć do trudno dostępnych materiałoacutew czy indywidualnie nadawanymi słowami kluczowymi (tagami) ktoacutere ze względu na tryb nadawania bardzo często znacznie wspomaga-ją proces wyszukiwania pod kątem treści gatunku czy formy ktoacutery jest umożliwiany za pomocą opisoacutew przedmiotowych budowanych przez bibliotekarzy W aplikacjach katalogowania kolaboratywnego gotowe opisy można na ogoacuteł pobierać z dużych baz katalogowych w większości aplikacji znajduje się też opcja samodzielnego przygo-towania prostego opisu przez użytkownika

Do najbardziej znanych zagranicznych aplikacji katalogowania kolaboratywnego należą

bull GoodReadsbull LibraryThingbull Shelfari

tekst Agnieszka Kasprzyk

Katalogowanie zaroacutewno formalne jak i przedmiotowe było jeszcze do niedawna wyłącznie domeną specjalistoacutew ndash pracownikoacutew oddziałoacutew bibliotek lub innych instytucji zajmujących się opisem gromadzonych przez te instytucje obiektoacutew Dynamiczny rozwoacutej bogatej palety narzędzi internetowych służących pracy i rozrywce spowodował zasadniczą zmianę w tej dziedzinie

oraz bazująca na największym centralnym katalogu bibliotecznym świata ndash aplikacja WorldCatorg

Z polskich aplikacji warto wymienić BiblioNETkę oraz serwisy Lubimyczytacpl i Na kanapie a także BookLikes

Aplikacje GoodReads oraz Shelfari zostały przejęte przez sklep internetowy Amazon odpowiednio w roku 2013 i 2008 jako znako-mite uzupełnienie i wzbogacenie oferty Amazon dotyczącej książek i innych publikacji Amazon posiada także część udziałoacutew w Libra-ryThing Dzięki danym z GoodReads i Shelfari Amazon może min ła-two sugerować nabywcom inne tytuły z interesujących ich dziedzin Z kolei serwis Lubimyczytacpl został wykupiony przez polską grupę wydawniczą Znak

GoodReads istnieje od 2007 roku i liczy ponad 18 milionoacutew użyt-kownikoacutew ktoacuterzy zamieścili już ponad 500 milionoacutew opisoacutew książek i 23 miliony recenzji Po założeniu konta w serwisie można dodawać na wirtualne poacutełki opisy przeczytanych właśnie czytanych bądź pla-nowanych do przeczytania książek W GoodReads częściowo realizo-wane są założenia FRBR (Functional Requirements for Bibliographic Records) ndash roacuteżne wydania i przekłady tych samych dzieł łączone są w jeden podzbioacuter Dzięki temu książki mogą recenzować i oceniać czytelnicy z całego świata niezależnie od tego w jakim języku ją czy-tali Użytkownicy GoodReads mogą dzielić się swoją aktywnością czytelniczą między sobą oraz z użytkownikami serwisoacutew Facebook i Twitter Baza GoodReads powstała z połączenia kilku źroacutedeł a obec-nie jest rozwijana przez wspoacutełpracujących w niej użytkownikoacutew Jeśli chce się dodawać brakujące opisy książek należy wystąpić o przyzna-nie specjalnego statusu bibliotekarzlibrarian Niektoacutere opcje są dość

temat numerutytuł ujednolicony [122014]

zaskakujące np możliwość zaznaczania ile stronprocent książki już się przeczytało

Shelfari powstało w roku 2006 i zaledwie 2 lata poacuteźniej zostało przejęte przez Ama-zon ndash obecnie stanowi część grupy Amazon choć nadal pozostaje niezależną od niego stroną internetową Aplikacja pozwala użyt-kownikom na dowolne ustawianie i sorto-wanie książek (symbolizowanych przez ich okładki) na wirtualnych poacutełkach O swoich zbiorach można dyskutować z innymi użyt-kownikami recenzować je i tagować uzu-pełniać informacje o autorach oraz wysyłać zachęty do przeczytania wybranych tytułoacutew swoim znajomym Większość opisoacutew po-chodzi z olbrzymiej bazy Amazon istnieje jednak możliwość dodania własnoręcznie sporządzonego opisu

LibraryThing funkcjonuje od 2005 roku ma obecnie ponad 16 miliona użytkowni-koacutew i zawiera ponad 80 milionoacutew opisoacutew książek Gotowe opisy można pobierać do serwisu na bdquopoacutełki własnej biblioteczkirdquo z ka-talogoacutew bibliotek na całym świecie a także stron internetowych sieci Amazon W przy-padku braku opisu można oczywiście utwo-rzyć własny Opisy można uzupełniać o wi-zerunki okładek słowa kluczowe (tagi) oraz napisane przez siebie recenzje Użytkownicy mają też możliwość łączenia się w grupy pod kątem zainteresowań i prowadzenia dyskusji na forum Architektura LibraryThing roacutewnież do pewnego stopnia odzwierciedla koncep-cje FRBR Aplikacja będąca w większości własnością jej twoacutercy ndash Tima Spaldinga jest utrzymywana z wpływoacutew z reklam Google AdSense oraz opłat (10 dolaroacutew rocznie) od użytkownikoacutew ktoacuterzy chcą gromadzić w swojej wirtualnej biblioteczce opisy ponad 200 książek

Aplikacja WorldCatorg ma nieco inny charakter ponieważ jej podstawę stano-wi światowy centralny katalog bibliotecz-ny WorldCat zawierający obecnie ponad 300 milionoacutew opisoacutew dokumentoacutew Na-leży ją zatem zaliczyć do tzw SOPAC-oacutew

czyli bibliotecznych katalogoacutew społecz-nościowych lub katalogoacutew 20 tj katalo-goacutew budowanych kolaboratywnie przez bibliotekarzy i użytkownikoacutew bibliotek Jej zawartość czyli opisy rozmaitych publika-cji budują bibliotekarze z wielu krajoacutew na-tomiast odbiorcy końcowi czyli czytelnicy mogą podobnie jak w przypadku GoodRe-ads Shelfari czy LibraryThing po założeniu

konta tworzyć z gotowych opisoacutew własne wirtualne biblioteczki uzupełniać je o tagi recenzje polecać wybrane tytuły innym użytkownikom Dodawane przez czytelni-koacutew informacje wzbogacają ofertę propo-nowaną przez bibliotekarzy

Polski serwis społecznościowy służą-cy rekomendowaniu książek działający od 2003 roku pod nazwą BiblioNETka zawiera opisy wprowadzane przez użytkownikoacutew ktoacutere dostępne są poprzez katalog tytułowy

i katalog autoroacutew Użytkownicy oceniają książki a po utworzeniu przynajmniej 20 ocen zyskują dostęp do systemu polecają-cego potencjalnie interesujące ich lektury Zbiorcze wyniki ocen są dostępne w postaci rankingoacutew W BiblioNETce można roacutewnież zapoznać się z wprowadzanymi przez użyt-kownikoacutew recenzjami i podyskutować na forum czytelniczym Jest troacutewnież opcja ta-

gowania oraz możliwość deklarowania chęci wymiany posiadanej książki na inną Sam in-terfejs BiblioNETki jest może nieco siermięż-ny ale przejrzysty

Baza BiblioNETki zawiera już ponad 140 000 zarejestrowanych użytkownikoacutew 6 100 000 ocen 300 000 książek oraz 77 000 autoroacutew Warto wiedzieć że początki Bi-blioNETki sięgają 2001 roku kiedy powstała jako element pracy magisterskiej na wydzia-le Informatyki i Zarządzania Politechniki

temat numerutytuł ujednolicony [122014]

zaskakujące np możliwość zaznaczania ile stronprocent książki już się przeczytało

Shelfari powstało w roku 2006 i zaledwie 2 lata poacuteźniej zostało przejęte przez Ama-zon ndash obecnie stanowi część grupy Amazon choć nadal pozostaje niezależną od niego stroną internetową Aplikacja pozwala użyt-kownikom na dowolne ustawianie i sorto-wanie książek (symbolizowanych przez ich okładki) na wirtualnych poacutełkach O swoich zbiorach można dyskutować z innymi użyt-kownikami recenzować je i tagować uzu-pełniać informacje o autorach oraz wysyłać zachęty do przeczytania wybranych tytułoacutew swoim znajomym Większość opisoacutew po-chodzi z olbrzymiej bazy Amazon istnieje jednak możliwość dodania własnoręcznie sporządzonego opisu

LibraryThing funkcjonuje od 2005 roku ma obecnie ponad 16 miliona użytkowni-koacutew i zawiera ponad 80 milionoacutew opisoacutew książek Gotowe opisy można pobierać do serwisu na bdquopoacutełki własnej biblioteczkirdquo z ka-talogoacutew bibliotek na całym świecie a także stron internetowych sieci Amazon W przy-padku braku opisu można oczywiście utwo-rzyć własny Opisy można uzupełniać o wi-zerunki okładek słowa kluczowe (tagi) oraz napisane przez siebie recenzje Użytkownicy mają też możliwość łączenia się w grupy pod kątem zainteresowań i prowadzenia dyskusji na forum Architektura LibraryThing roacutewnież do pewnego stopnia odzwierciedla koncep-cje FRBR Aplikacja będąca w większości własnością jej twoacutercy ndash Tima Spaldinga jest utrzymywana z wpływoacutew z reklam Google AdSense oraz opłat (10 dolaroacutew rocznie) od użytkownikoacutew ktoacuterzy chcą gromadzić w swojej wirtualnej biblioteczce opisy ponad 200 książek

Aplikacja WorldCatorg ma nieco inny charakter ponieważ jej podstawę stano-wi światowy centralny katalog bibliotecz-ny WorldCat zawierający obecnie ponad 300 milionoacutew opisoacutew dokumentoacutew Na-leży ją zatem zaliczyć do tzw SOPAC-oacutew

czyli bibliotecznych katalogoacutew społecz-nościowych lub katalogoacutew 20 tj katalo-goacutew budowanych kolaboratywnie przez bibliotekarzy i użytkownikoacutew bibliotek Jej zawartość czyli opisy rozmaitych publika-cji budują bibliotekarze z wielu krajoacutew na-tomiast odbiorcy końcowi czyli czytelnicy mogą podobnie jak w przypadku GoodRe-ads Shelfari czy LibraryThing po założeniu

konta tworzyć z gotowych opisoacutew własne wirtualne biblioteczki uzupełniać je o tagi recenzje polecać wybrane tytuły innym użytkownikom Dodawane przez czytelni-koacutew informacje wzbogacają ofertę propo-nowaną przez bibliotekarzy

Polski serwis społecznościowy służą-cy rekomendowaniu książek działający od 2003 roku pod nazwą BiblioNETka zawiera opisy wprowadzane przez użytkownikoacutew ktoacutere dostępne są poprzez katalog tytułowy

i katalog autoroacutew Użytkownicy oceniają książki a po utworzeniu przynajmniej 20 ocen zyskują dostęp do systemu polecają-cego potencjalnie interesujące ich lektury Zbiorcze wyniki ocen są dostępne w postaci rankingoacutew W BiblioNETce można roacutewnież zapoznać się z wprowadzanymi przez użyt-kownikoacutew recenzjami i podyskutować na forum czytelniczym Jest troacutewnież opcja ta-

gowania oraz możliwość deklarowania chęci wymiany posiadanej książki na inną Sam in-terfejs BiblioNETki jest może nieco siermięż-ny ale przejrzysty

Baza BiblioNETki zawiera już ponad 140 000 zarejestrowanych użytkownikoacutew 6 100 000 ocen 300 000 książek oraz 77 000 autoroacutew Warto wiedzieć że początki Bi-blioNETki sięgają 2001 roku kiedy powstała jako element pracy magisterskiej na wydzia-le Informatyki i Zarządzania Politechniki

14

temat numeru

Wrocławskiej Początkowo system ten był przewidziany jako mechanizm wspomagają-cy decyzje klienta księgarni internetowej ale wzrastające zainteresowanie pozwoliło na przekształcenie go w niezależny serwis

W stosunku do mocno bdquodojrzałej rynko-wordquo BiblioNETki serwis Lubimyczytacpl jest oseskiem ponieważ powstał w roku 2010 skorzystał jednak z renty poacuteźnego przy-bysza i przebił się na rynku dzięki opcjom niedostępnym jeszcze kilka lat wcześniej stąd zapewne zainteresowanie nim grupy wydawniczej Znak Lubimyczytacpl dyspo-nuje znacznie atrakcyjniejszym i nowocześ-niejszym interfejsem jest dostępny także jako aplikacja mobilna a u jego podstaw leżą dobrze znane z innych serwisoacutew funkcje wirtualnych poacutełek tagowania recenzowania i rekomendacji Obecnie Lubimyczytacpl deklaruje że jest największym w Polsce opi-niotwoacuterczym serwisem książkowym ndash w ba-zie ma ponad 300 000 zarejestrowanych użytkownikoacutew ponad 200 000 opisoacutew ksią-żek i ponad 560 000 recenzji

Z serwisu Lubimyczytacpl bdquoNaszą misją jest tworzenie silnej społeczności opartej na literackiej pasji oraz promocja czy-telnictwa a przede wszystkim popularyzacja e-książek i nowych technologii ktoacutere wkra-czają do świata książkowych moli Wspoacuteł-pracujemy z wydawnictwami i instytucjami kultury obejmujemy patronatem medialnym książki festiwale oraz najważniejsze w Polsce imprezy targowe poświęcone książkomrdquo

Serwis Na kanapie powstał w 2007 roku a w obecnym kształcie działa od roku 2009 Oferuje wszystkie funkcje znane z innych serwisoacutew przyznaje się do bazy obejmującej ponad 05 miliona tytułoacutew oraz ponad milio-na tagoacutew liczba zarejestrowanych użytkow-nikoacutew ani zgromadzonych recenzji nie jest jednak podana do publicznej wiadomości Serwis kładzie nieco większy nacisk na opcje wskazywania dostępu do wydań nieelek-tronicznych oferując poroacutewnywarkę cen w księgarniach internetowych oraz namiary

na biblioteki w najbliższym otoczeniu użyt-kownika Wydaje się jednak że konkurencja w postaci dobrze okopanej na rynku Biblio-NETki oraz atrakcyjnego Lubimyczytacpl powoduje że Na kanapie nie ma zbyt dużej siły przebicia

Ostatnią najnowszą zresztą polską proacute-bą wykreowania serwisu społecznościowego działającego wokoacuteł książek jest przedsięwzię-cie startupowe z Poznania o nazwie BookLi-kes ktoacutere od chwili bdquopoczęciardquo czyli roku 2011 już samą nazwą wskazuje na chęć zagarnięcia nie tylko polskiego ale i zagranicznego seg-mentu rynku obsługującego czytelnikoacutew ich zainteresowania i wiedzę Potwierdzają to statystyki ndash po dwoacutech latach działania serwi-su prawie połowa odwiedzających go osoacuteb pochodzi z USA Obecny interfejs BookLikes bazuje na Tumblro-podobnym interakcyj-nym formacie blogowym udostępniając min funkcję reblogowania BookLikes ofe-ruje dostęp do serwisu na dwoacutech pozio-mach Jeden zawiera wpisy publikowane przez obsługę serwisu oraz najświeższe posty użytkownikoacutew ktoacuterych chcemy śledzić Tu znajduje się także system rekomendacji wi-dżety prezentacje czołowych recenzentoacutew serwisu opcja zapraszania znajomych gru-py dyskusyjne oraz strony przeznaczone dla samych autoroacutew Roacutewnolegle do tego po-ziomu BookLikes umożliwia użytkownikom tworzenie ich własnych blogoacutew lub podpi-nanie w serwisie blogoacutew już istniejących ze-wnętrznie We wpisach można zamieszczać zaroacutewno teksty jak i zdjęcia filmy oraz adresy URL ndash każdy wpis może być oznaczony jako recenzja Dostępna jest także funkcja oce-niania za pomocą dobrze znanych z innych serwisoacutew gwiazdek Serwis stara się ułatwiać kontakty czytelnikoacutew z autorami oferując gratisowe egzemplarze dostęp do blogoacutew autorskich oraz informacji profilowych o au-torach Siłą BookLikes jest nowoczesność całej koncepcji oraz samego interfejsu serwis bardzo dużo zyskał też dzięki masowemu odpływowi niezadowolonych użytkowni-

koacutew z GoodReads po przejęciu go przez Amazon ndash w poszukiwaniu nowych bardziej niezależnych platform wielu z nich trafiło na BookLikes i doceniło jego zalety

Oproacutecz powyżej wymienionych obec-nie działa też cały wachlarz pomniejszych serwisoacutew i aplikacji o podobnych założe-niach ktoacutere nie zyskały jednak aż tak licznego grona wspoacutełtwoacutercoacutew i odbiorcoacutew

Każdy moacutel książkowy dysponujący sprawnym komputerem z dostępem do sie-ci może zatem bez przeszkoacuted oddawać się katalogowaniu tagowaniu recenzowaniu i budowaniu wirtualnych poacutełek z tym co

15

temat numerutytuł ujednolicony [122014]

już pochłonął właśnie pożera lub pragnął-by skonsumować (ta ostatnia opcja może stanowić także świetną podpowiedź dla krewnych i znajomych co moacutel chciałby do-stać w prezencie) Im liczniejsza społeczność w ramach ktoacuterej działa moacutel tym większy ciężar gatunkowy produkowanych przez nią informacji i wiedzy Korzystają z tego wszyscy ndash sami użytkownicy bibliotekarze księgarze i wydawcy Rekomendacje z serwi-soacutew społecznościowych nakręcają zaroacutewno pierwotny jak i wtoacuterny rynek książki a także zachęcają czytelnikoacutew do buszowania po bibliotekach zwłaszcza gdy tytuł nie był

dawno wznawiany wyszedł w niewielkim na-kładzie lub czytelnik woli po prostu najpierw się przekonać czy chce stać się posiadaczem określonej publikacji Serwisy społecznościo-we zorientowane na książki i czytelnictwo dostarczają także dwoacutech nowych sposoboacutew poszukiwania książek o określonej tematyce niedostępnych dotąd w tradycyjnych kata-logach bibliotecznych operujących wyłącz-nie sztywnymi dość sztucznie brzmiącymi hasłami przedmiotowymi nadawanymi przez specjalistoacutew z działoacutew opracowania zbioroacutew Pierwszy z nich związany jest z sy-stemem rekomendacji i frazą bdquoUżytkownik ktoacutery czytał tę książkę czytał także lubi takżerdquo drugi ma swoacutej rodowoacuted w bardzo popularnej w sieci funkcji tagowania czyli nadawania przez użytkownika swobodnych dowolnie kojarzonych z opisywanym obiek-tem słoacutew kluczowych Kto bowiem zna treść książki lepiej od jej czytelnika Wprawdzie na temat tagowania sformułowano wiele kry-tycznych wypowiedzi piętnujących głoacutewnie zupełny brak zasad ktoacutere nim rządzą nie zapominajmy jednak że przy odpowiedniej bdquomasie krytycznejrdquo każdy chaos prędzej czy poacuteźniej zaczyna się wewnętrznie struktury-zować i porządkować natomiast bogactwo słownictwa tagoacutew zdecydowanie wygrywa w pojedynku z systemami formalnymi Użyt-kownicy dostrzegają wartość posługiwania się tagami w bardziej ujednoliconej formie tymi najczęściej występującymi (stosuje je więcej ludzi są więc lepiej zauważalne) i au-tomatycznie zaczynają ich używać zamiast zupełnie dowolnych słoacutew i fraz Niewątpli-wie ciekawym eksperymentem byłoby z jed-nej strony wzbogacenie wariantoacutew haseł przedmiotowych o tagi a z drugiej strony uporządkowanie zaawansowanego systemu tagoacutew według zasad rządzących językami opracowania przedmiotowego

Tym czego z pewnością dotąd nie proacute-bowano a co mogłoby przynieść jeszcze ciekawsze efekty byłoby zaangażowanie społeczności serwisoacutew katalogowania

kolaboratywnego do procesu rekatalogowa-nia czyli przenoszenia opisoacutew z katalogoacutew kartkowych do baz komputerowych Kata-logi te zawierają wciąż olbrzymi ładunek in-formacji ktoacutere tylko częściowo można prze-tworzyć w sposoacuteb automatyczny a i efekty owego przetworzenia (skanowania i OCR-u) wymagają uważnej kontroli ludzkim okiem Z pewnością dla wielu teoretykoacutew i prak-tykoacutew rejestracji bibliograficznej zabrzmi to jak herezja ale czy przy założeniu że dla większości użytkownikoacutew liczy się produkt nie idealny a po prostu dostatecznie dobry (good enough) nie można by zlecić zadania bdquoprzepisaniardquo informacji z katalogoacutew kartko-wych do baz komputerowych końcowym odbiorcom tejże informacji Przepisania w sensie dosłownym gdy chodzi o karty zapisywane odręcznie lub zweryfikowania rezultatoacutew OCR-u wykonanego na kartach zapisanych pismem maszynowym Otrzy-mana w wyniku takiej pracy informacja nie mogłaby oczywiście roacutewnać się z opisami bibliograficznymi sporządzanymi według obecnych reguł i kontrolowanymi karto-teką haseł wzorcowych lecz użytkownicy uzyskaliby przynajmniej to czego obecnie nie zapewniają niekompletne bazy kompu-terowe ani skanowane katalogi kartkowe ndash możliwość zbiorczego przeszukiwania opi-soacutew wszystkich publikacji udostępnianych przez biblioteki Bibliotekarze mogliby wtedy spokojnie i systematycznie pracować nad porządkowaniem oraz ulepszaniem takiej bardzo uproszczonej informacji Oczywi-ście pozostaje wyzwaniem jak to zrobić by użytkownicy zechcieli wspoacutełpracować przy takim projekcie widząc w nim dla siebie korzyści i pracując w trybie pozbawionym zbędnych utrudnień

16

Z życia NUKAT-u

Idzie nowe Idzie nowe

tekst Iwona Wiśniewska Leszek Śnieżkozdjęcia Mirosław Dankowski

12 grudnia w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie odbyło się spotkanie bibliotekarzy systemowych z bibliotek wspoacutełtworzących katalog NUKAT Jak zawsze przy okazji spotkań w tak szerokim gronie chcieliśmy przedstawić najważniejsze problemy wspoacutelnej pracy nad katalogiem nasze plany i propozycje oraz wysłuchać uwag i opinii bibliotekarzy

Jednak tym razem spotkanie miało szczegoacutelny charakter Głoacutewnym celem spotkania było omoacutewienie stanu prac nad zastosowaniem

zasad RDA (Resource Description and Access) w katalogu NUKAT oraz zaprezentowanie konkretnych zmian w zapisie danych w re-kordach kartoteki haseł wzorcowych i rekordach bibliograficznych Uczestnikoacutew przywitała i otworzyła spotkanie Maria Burchard a na-stępnie oddała głos Leszkowi Śnieżko ktoacutery jest odpowiedzialny za prace nad RDA oraz Iwonie Wiśniewskiej bibliotekarzowi systemo-wemu Oto ich relacje

Leszek ŚnieżkoW mojej prezentacji chciałem przedstawić efekty prac nad

dostosowaniem zasad katalogowania ktoacutere są stosowane przez biblioteki wspoacutełpracujące z katalogiem NUKAT do nowego stan-dardu katalogowania znanego pod nazwą Resource Description and Access (RDA) Prezentację podzieliłem na trzy części W pierw-szej z nich na podstawie kilku przykładoacutew dotychczasowych implementacji tego standardu przedstawiłem ogoacutelne problemy związane z wdrażaniem RDA Nowe zasady przy katalogowaniu zbioroacutew stosują już min British Library Library of Congress Natio-nal Library of Australia Omoacutewiłem też korzyści oraz potencjalne zagrożenia jakie mogą wiązać się z podjęciem decyzji o przejściu na nowe zasady katalogowania

17

Z życia NUKAT-utytuł ujednolicony [122014]

Druga część prezentacji poświęcona była propozycjom zmian w rekordach khw Dzięki tym zmianom informacje zawarte w re-kordach będą lepiej przetwarzane przez komputery co znacznie usprawni przeszukiwanie katalogu przez czytelnikoacutew

W części trzeciej podałem informacje o planowanych zmia-nach w rekordach bibliograficznych Uwzględniliśmy większość istotnych innowacji proponowanych przez twoacutercoacutew RDA takich jak likwidacja podpola $h w polu 245 zastąpienie niezrozumiałych dla użytkownikoacutew skroacutetoacutew pełnymi wyrazami zniesienie bdquozasady trzechrdquo ograniczającej liczbę wprowadzanych do opisu autoroacutew oraz wprowadzenie zasady bdquobierz co widziszrdquo zgodnie z ktoacuterą opis bibliograficzny ma wiernie odzwierciedlać informacje występują-ce na dokumencie bez korygowania błędoacutew lub nieścisłości Nie określiliśmy terminu wdrożenia powyższych propozycji do zasad katalogowania obowiązujących w katalogu NUKAT W roku 2014 podejmiemy prace nad przekształceniem tych propozycji w zbioacuter gotowych do zastosowania zasad

Iwona WiśniewskaMoje wystąpienie poświęcone było uwagom wynikającym z co-

dziennej obserwacji bazy i planom ktoacuterych realizacja powinna na-stąpić w nadchodzącym roku

Jako głoacutewną rolę bibliotekarza systemowego katalogu NUKAT postrzegam min dbałość o jakość danych dlatego swoją prezenta-cję poświęciłam w dużej części problemowi korekty rekordoacutew KHW i bibliograficznych Korektę wymuszają przygotowywane przez Ośrodek Obsługi Informatycznej Centrum NUKAT narzędzia in-formatyczne dzięki ktoacuterym mogą być realizowane automatyczne

melioracje bazy Działa automatyczne zatwierdzanie rekordoacutew bi-bliograficznych dzięki ktoacuteremu do bazy trafia około 30 nowych rekordoacutew Na szeroką skalę prowadzimy roacutewnież uzupełnianie re-kordoacutew bazowych ujednoliconymi nazwami wydawcoacutew W roku 2013 uruchomiliśmy też uzupełnianie rekordoacutew bibliograficznych numerem ISSN w polu 830 o ile taki numer znajduje się w rekordzie KHW Niewielkimi partiami prowadzimy roacutewnież rozpisywanie (wg obecnie obowiązujących zasad) zawartości nieużywanego w rekor-dach bibliograficznych pola 440

18

Najważniejszą z nowości ktoacutere chcemy wprowadzić będzie możliwość katalogo-wania rekordoacutew analitycznych Właściwe ustalenie zostanie przygotowane na pod-stawie materiałoacutew nadesłanych z krakow-skich bibliotek Jagiellońskiej i Akademii Goacuterniczo-Hutniczej Dyskusyjna z roacuteżnych powodoacutew wydaje się bibliotekarzom możliwość dodawania w rekordach zwięk-szonej liczby punktoacutew dostępu Źroacutedła tego pomysłu można dopatrywać się we wdrażanych w wielu bibliotekach na świe-cie zasadach RDA ale także w globaliza-cji informacji ktoacutera obecnie spełnia inne funkcje niż w dobie katalogoacutew kartkowych Wydaje mi się że propozycja umożliwienia podwoacutejnego opracowywania roacuteżnych edy-cji dokumentoacutew oraz kwestia zapisywania

w katalogach komputerowych opisoacutew do-kumentoacutew publikowanych w alfabetach niełacińskich nie wywołały wielkiego po-ruszenia wśroacuted słuchaczy A może to tylko moje wrażenie

Przedstawiłam zgromadzonym tak-że propozycję portalu ibuk-LIBRA ktoacutera prowadzić ma do zacieśnienia wspoacutełpra-cy wydawcoacutew Grupy Wydawniczej PWN z bibliotekami Jej efektem może być przy-spieszenie procesu katalogowania z jednej strony i udostępnianie w katalogu NUKAT i katalogach lokalnych bibliotek partner-skich wielu dodatkowych informacji o do-kumentach ndash skanoacutew okładek streszczeń tekstoacutew informacji księgarskich

Wartość informacyjną katalogoacutew lo-kalnych podnieść może roacutewnież oferowana

bibliotekom bdquomała Autostradardquo ndash scalanie danych z katalogoacutew lokalnych bibliotek ktoacutere nie uczestniczyły w projekcie bdquoNUKAT ndash Autostrada Informacji Cyfrowejrdquo Niestety udział w tym przedsięwzięciu możemy za-proponować tylko bibliotekom pracującym w systemach VIRTUA ALEPH HORIZONSYMPHONY Pozostałe biblioteki dopoacuteki nie poradzą sobie z problemami ładowania plikoacutew do bazy nie będą mogły uczestni-czyć w tym projekcie

Czy spotkanie było potrzebne Czy jest zapotrzebowanie na kolej-ne Zachęcamy do dzielenia się Pań-stwa opiniami na ten temat mailowo tunukatuwedupl Najciekawsze wypo-wiedzi z przyjemnością zamieścimy w na-stępnym numerze bdquoTytułu Ujednoliconegordquo

Z życia NUKAT-u

15

temat numerutytuł ujednolicony [122014]

już pochłonął właśnie pożera lub pragnął-by skonsumować (ta ostatnia opcja może stanowić także świetną podpowiedź dla krewnych i znajomych co moacutel chciałby do-stać w prezencie) Im liczniejsza społeczność w ramach ktoacuterej działa moacutel tym większy ciężar gatunkowy produkowanych przez nią informacji i wiedzy Korzystają z tego wszyscy ndash sami użytkownicy bibliotekarze księgarze i wydawcy Rekomendacje z serwi-soacutew społecznościowych nakręcają zaroacutewno pierwotny jak i wtoacuterny rynek książki a także zachęcają czytelnikoacutew do buszowania po bibliotekach zwłaszcza gdy tytuł nie był

dawno wznawiany wyszedł w niewielkim na-kładzie lub czytelnik woli po prostu najpierw się przekonać czy chce stać się posiadaczem określonej publikacji Serwisy społecznościo-we zorientowane na książki i czytelnictwo dostarczają także dwoacutech nowych sposoboacutew poszukiwania książek o określonej tematyce niedostępnych dotąd w tradycyjnych kata-logach bibliotecznych operujących wyłącz-nie sztywnymi dość sztucznie brzmiącymi hasłami przedmiotowymi nadawanymi przez specjalistoacutew z działoacutew opracowania zbioroacutew Pierwszy z nich związany jest z sy-stemem rekomendacji i frazą bdquoUżytkownik ktoacutery czytał tę książkę czytał także lubi takżerdquo drugi ma swoacutej rodowoacuted w bardzo popularnej w sieci funkcji tagowania czyli nadawania przez użytkownika swobodnych dowolnie kojarzonych z opisywanym obiek-tem słoacutew kluczowych Kto bowiem zna treść książki lepiej od jej czytelnika Wprawdzie na temat tagowania sformułowano wiele kry-tycznych wypowiedzi piętnujących głoacutewnie zupełny brak zasad ktoacutere nim rządzą nie zapominajmy jednak że przy odpowiedniej bdquomasie krytycznejrdquo każdy chaos prędzej czy poacuteźniej zaczyna się wewnętrznie struktury-zować i porządkować natomiast bogactwo słownictwa tagoacutew zdecydowanie wygrywa w pojedynku z systemami formalnymi Użyt-kownicy dostrzegają wartość posługiwania się tagami w bardziej ujednoliconej formie tymi najczęściej występującymi (stosuje je więcej ludzi są więc lepiej zauważalne) i au-tomatycznie zaczynają ich używać zamiast zupełnie dowolnych słoacutew i fraz Niewątpli-wie ciekawym eksperymentem byłoby z jed-nej strony wzbogacenie wariantoacutew haseł przedmiotowych o tagi a z drugiej strony uporządkowanie zaawansowanego systemu tagoacutew według zasad rządzących językami opracowania przedmiotowego

Tym czego z pewnością dotąd nie proacute-bowano a co mogłoby przynieść jeszcze ciekawsze efekty byłoby zaangażowanie społeczności serwisoacutew katalogowania

kolaboratywnego do procesu rekatalogowa-nia czyli przenoszenia opisoacutew z katalogoacutew kartkowych do baz komputerowych Kata-logi te zawierają wciąż olbrzymi ładunek in-formacji ktoacutere tylko częściowo można prze-tworzyć w sposoacuteb automatyczny a i efekty owego przetworzenia (skanowania i OCR-u) wymagają uważnej kontroli ludzkim okiem Z pewnością dla wielu teoretykoacutew i prak-tykoacutew rejestracji bibliograficznej zabrzmi to jak herezja ale czy przy założeniu że dla większości użytkownikoacutew liczy się produkt nie idealny a po prostu dostatecznie dobry (good enough) nie można by zlecić zadania bdquoprzepisaniardquo informacji z katalogoacutew kartko-wych do baz komputerowych końcowym odbiorcom tejże informacji Przepisania w sensie dosłownym gdy chodzi o karty zapisywane odręcznie lub zweryfikowania rezultatoacutew OCR-u wykonanego na kartach zapisanych pismem maszynowym Otrzy-mana w wyniku takiej pracy informacja nie mogłaby oczywiście roacutewnać się z opisami bibliograficznymi sporządzanymi według obecnych reguł i kontrolowanymi karto-teką haseł wzorcowych lecz użytkownicy uzyskaliby przynajmniej to czego obecnie nie zapewniają niekompletne bazy kompu-terowe ani skanowane katalogi kartkowe ndash możliwość zbiorczego przeszukiwania opi-soacutew wszystkich publikacji udostępnianych przez biblioteki Bibliotekarze mogliby wtedy spokojnie i systematycznie pracować nad porządkowaniem oraz ulepszaniem takiej bardzo uproszczonej informacji Oczywi-ście pozostaje wyzwaniem jak to zrobić by użytkownicy zechcieli wspoacutełpracować przy takim projekcie widząc w nim dla siebie korzyści i pracując w trybie pozbawionym zbędnych utrudnień

16

Z życia NUKAT-u

Idzie nowe Idzie nowe

tekst Iwona Wiśniewska Leszek Śnieżkozdjęcia Mirosław Dankowski

12 grudnia w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie odbyło się spotkanie bibliotekarzy systemowych z bibliotek wspoacutełtworzących katalog NUKAT Jak zawsze przy okazji spotkań w tak szerokim gronie chcieliśmy przedstawić najważniejsze problemy wspoacutelnej pracy nad katalogiem nasze plany i propozycje oraz wysłuchać uwag i opinii bibliotekarzy

Jednak tym razem spotkanie miało szczegoacutelny charakter Głoacutewnym celem spotkania było omoacutewienie stanu prac nad zastosowaniem

zasad RDA (Resource Description and Access) w katalogu NUKAT oraz zaprezentowanie konkretnych zmian w zapisie danych w re-kordach kartoteki haseł wzorcowych i rekordach bibliograficznych Uczestnikoacutew przywitała i otworzyła spotkanie Maria Burchard a na-stępnie oddała głos Leszkowi Śnieżko ktoacutery jest odpowiedzialny za prace nad RDA oraz Iwonie Wiśniewskiej bibliotekarzowi systemo-wemu Oto ich relacje

Leszek ŚnieżkoW mojej prezentacji chciałem przedstawić efekty prac nad

dostosowaniem zasad katalogowania ktoacutere są stosowane przez biblioteki wspoacutełpracujące z katalogiem NUKAT do nowego stan-dardu katalogowania znanego pod nazwą Resource Description and Access (RDA) Prezentację podzieliłem na trzy części W pierw-szej z nich na podstawie kilku przykładoacutew dotychczasowych implementacji tego standardu przedstawiłem ogoacutelne problemy związane z wdrażaniem RDA Nowe zasady przy katalogowaniu zbioroacutew stosują już min British Library Library of Congress Natio-nal Library of Australia Omoacutewiłem też korzyści oraz potencjalne zagrożenia jakie mogą wiązać się z podjęciem decyzji o przejściu na nowe zasady katalogowania

17

Z życia NUKAT-utytuł ujednolicony [122014]

Druga część prezentacji poświęcona była propozycjom zmian w rekordach khw Dzięki tym zmianom informacje zawarte w re-kordach będą lepiej przetwarzane przez komputery co znacznie usprawni przeszukiwanie katalogu przez czytelnikoacutew

W części trzeciej podałem informacje o planowanych zmia-nach w rekordach bibliograficznych Uwzględniliśmy większość istotnych innowacji proponowanych przez twoacutercoacutew RDA takich jak likwidacja podpola $h w polu 245 zastąpienie niezrozumiałych dla użytkownikoacutew skroacutetoacutew pełnymi wyrazami zniesienie bdquozasady trzechrdquo ograniczającej liczbę wprowadzanych do opisu autoroacutew oraz wprowadzenie zasady bdquobierz co widziszrdquo zgodnie z ktoacuterą opis bibliograficzny ma wiernie odzwierciedlać informacje występują-ce na dokumencie bez korygowania błędoacutew lub nieścisłości Nie określiliśmy terminu wdrożenia powyższych propozycji do zasad katalogowania obowiązujących w katalogu NUKAT W roku 2014 podejmiemy prace nad przekształceniem tych propozycji w zbioacuter gotowych do zastosowania zasad

Iwona WiśniewskaMoje wystąpienie poświęcone było uwagom wynikającym z co-

dziennej obserwacji bazy i planom ktoacuterych realizacja powinna na-stąpić w nadchodzącym roku

Jako głoacutewną rolę bibliotekarza systemowego katalogu NUKAT postrzegam min dbałość o jakość danych dlatego swoją prezenta-cję poświęciłam w dużej części problemowi korekty rekordoacutew KHW i bibliograficznych Korektę wymuszają przygotowywane przez Ośrodek Obsługi Informatycznej Centrum NUKAT narzędzia in-formatyczne dzięki ktoacuterym mogą być realizowane automatyczne

melioracje bazy Działa automatyczne zatwierdzanie rekordoacutew bi-bliograficznych dzięki ktoacuteremu do bazy trafia około 30 nowych rekordoacutew Na szeroką skalę prowadzimy roacutewnież uzupełnianie re-kordoacutew bazowych ujednoliconymi nazwami wydawcoacutew W roku 2013 uruchomiliśmy też uzupełnianie rekordoacutew bibliograficznych numerem ISSN w polu 830 o ile taki numer znajduje się w rekordzie KHW Niewielkimi partiami prowadzimy roacutewnież rozpisywanie (wg obecnie obowiązujących zasad) zawartości nieużywanego w rekor-dach bibliograficznych pola 440

18

Najważniejszą z nowości ktoacutere chcemy wprowadzić będzie możliwość katalogo-wania rekordoacutew analitycznych Właściwe ustalenie zostanie przygotowane na pod-stawie materiałoacutew nadesłanych z krakow-skich bibliotek Jagiellońskiej i Akademii Goacuterniczo-Hutniczej Dyskusyjna z roacuteżnych powodoacutew wydaje się bibliotekarzom możliwość dodawania w rekordach zwięk-szonej liczby punktoacutew dostępu Źroacutedła tego pomysłu można dopatrywać się we wdrażanych w wielu bibliotekach na świe-cie zasadach RDA ale także w globaliza-cji informacji ktoacutera obecnie spełnia inne funkcje niż w dobie katalogoacutew kartkowych Wydaje mi się że propozycja umożliwienia podwoacutejnego opracowywania roacuteżnych edy-cji dokumentoacutew oraz kwestia zapisywania

w katalogach komputerowych opisoacutew do-kumentoacutew publikowanych w alfabetach niełacińskich nie wywołały wielkiego po-ruszenia wśroacuted słuchaczy A może to tylko moje wrażenie

Przedstawiłam zgromadzonym tak-że propozycję portalu ibuk-LIBRA ktoacutera prowadzić ma do zacieśnienia wspoacutełpra-cy wydawcoacutew Grupy Wydawniczej PWN z bibliotekami Jej efektem może być przy-spieszenie procesu katalogowania z jednej strony i udostępnianie w katalogu NUKAT i katalogach lokalnych bibliotek partner-skich wielu dodatkowych informacji o do-kumentach ndash skanoacutew okładek streszczeń tekstoacutew informacji księgarskich

Wartość informacyjną katalogoacutew lo-kalnych podnieść może roacutewnież oferowana

bibliotekom bdquomała Autostradardquo ndash scalanie danych z katalogoacutew lokalnych bibliotek ktoacutere nie uczestniczyły w projekcie bdquoNUKAT ndash Autostrada Informacji Cyfrowejrdquo Niestety udział w tym przedsięwzięciu możemy za-proponować tylko bibliotekom pracującym w systemach VIRTUA ALEPH HORIZONSYMPHONY Pozostałe biblioteki dopoacuteki nie poradzą sobie z problemami ładowania plikoacutew do bazy nie będą mogły uczestni-czyć w tym projekcie

Czy spotkanie było potrzebne Czy jest zapotrzebowanie na kolej-ne Zachęcamy do dzielenia się Pań-stwa opiniami na ten temat mailowo tunukatuwedupl Najciekawsze wypo-wiedzi z przyjemnością zamieścimy w na-stępnym numerze bdquoTytułu Ujednoliconegordquo

Z życia NUKAT-u

16

Z życia NUKAT-u

Idzie nowe Idzie nowe

tekst Iwona Wiśniewska Leszek Śnieżkozdjęcia Mirosław Dankowski

12 grudnia w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie odbyło się spotkanie bibliotekarzy systemowych z bibliotek wspoacutełtworzących katalog NUKAT Jak zawsze przy okazji spotkań w tak szerokim gronie chcieliśmy przedstawić najważniejsze problemy wspoacutelnej pracy nad katalogiem nasze plany i propozycje oraz wysłuchać uwag i opinii bibliotekarzy

Jednak tym razem spotkanie miało szczegoacutelny charakter Głoacutewnym celem spotkania było omoacutewienie stanu prac nad zastosowaniem

zasad RDA (Resource Description and Access) w katalogu NUKAT oraz zaprezentowanie konkretnych zmian w zapisie danych w re-kordach kartoteki haseł wzorcowych i rekordach bibliograficznych Uczestnikoacutew przywitała i otworzyła spotkanie Maria Burchard a na-stępnie oddała głos Leszkowi Śnieżko ktoacutery jest odpowiedzialny za prace nad RDA oraz Iwonie Wiśniewskiej bibliotekarzowi systemo-wemu Oto ich relacje

Leszek ŚnieżkoW mojej prezentacji chciałem przedstawić efekty prac nad

dostosowaniem zasad katalogowania ktoacutere są stosowane przez biblioteki wspoacutełpracujące z katalogiem NUKAT do nowego stan-dardu katalogowania znanego pod nazwą Resource Description and Access (RDA) Prezentację podzieliłem na trzy części W pierw-szej z nich na podstawie kilku przykładoacutew dotychczasowych implementacji tego standardu przedstawiłem ogoacutelne problemy związane z wdrażaniem RDA Nowe zasady przy katalogowaniu zbioroacutew stosują już min British Library Library of Congress Natio-nal Library of Australia Omoacutewiłem też korzyści oraz potencjalne zagrożenia jakie mogą wiązać się z podjęciem decyzji o przejściu na nowe zasady katalogowania

17

Z życia NUKAT-utytuł ujednolicony [122014]

Druga część prezentacji poświęcona była propozycjom zmian w rekordach khw Dzięki tym zmianom informacje zawarte w re-kordach będą lepiej przetwarzane przez komputery co znacznie usprawni przeszukiwanie katalogu przez czytelnikoacutew

W części trzeciej podałem informacje o planowanych zmia-nach w rekordach bibliograficznych Uwzględniliśmy większość istotnych innowacji proponowanych przez twoacutercoacutew RDA takich jak likwidacja podpola $h w polu 245 zastąpienie niezrozumiałych dla użytkownikoacutew skroacutetoacutew pełnymi wyrazami zniesienie bdquozasady trzechrdquo ograniczającej liczbę wprowadzanych do opisu autoroacutew oraz wprowadzenie zasady bdquobierz co widziszrdquo zgodnie z ktoacuterą opis bibliograficzny ma wiernie odzwierciedlać informacje występują-ce na dokumencie bez korygowania błędoacutew lub nieścisłości Nie określiliśmy terminu wdrożenia powyższych propozycji do zasad katalogowania obowiązujących w katalogu NUKAT W roku 2014 podejmiemy prace nad przekształceniem tych propozycji w zbioacuter gotowych do zastosowania zasad

Iwona WiśniewskaMoje wystąpienie poświęcone było uwagom wynikającym z co-

dziennej obserwacji bazy i planom ktoacuterych realizacja powinna na-stąpić w nadchodzącym roku

Jako głoacutewną rolę bibliotekarza systemowego katalogu NUKAT postrzegam min dbałość o jakość danych dlatego swoją prezenta-cję poświęciłam w dużej części problemowi korekty rekordoacutew KHW i bibliograficznych Korektę wymuszają przygotowywane przez Ośrodek Obsługi Informatycznej Centrum NUKAT narzędzia in-formatyczne dzięki ktoacuterym mogą być realizowane automatyczne

melioracje bazy Działa automatyczne zatwierdzanie rekordoacutew bi-bliograficznych dzięki ktoacuteremu do bazy trafia około 30 nowych rekordoacutew Na szeroką skalę prowadzimy roacutewnież uzupełnianie re-kordoacutew bazowych ujednoliconymi nazwami wydawcoacutew W roku 2013 uruchomiliśmy też uzupełnianie rekordoacutew bibliograficznych numerem ISSN w polu 830 o ile taki numer znajduje się w rekordzie KHW Niewielkimi partiami prowadzimy roacutewnież rozpisywanie (wg obecnie obowiązujących zasad) zawartości nieużywanego w rekor-dach bibliograficznych pola 440

18

Najważniejszą z nowości ktoacutere chcemy wprowadzić będzie możliwość katalogo-wania rekordoacutew analitycznych Właściwe ustalenie zostanie przygotowane na pod-stawie materiałoacutew nadesłanych z krakow-skich bibliotek Jagiellońskiej i Akademii Goacuterniczo-Hutniczej Dyskusyjna z roacuteżnych powodoacutew wydaje się bibliotekarzom możliwość dodawania w rekordach zwięk-szonej liczby punktoacutew dostępu Źroacutedła tego pomysłu można dopatrywać się we wdrażanych w wielu bibliotekach na świe-cie zasadach RDA ale także w globaliza-cji informacji ktoacutera obecnie spełnia inne funkcje niż w dobie katalogoacutew kartkowych Wydaje mi się że propozycja umożliwienia podwoacutejnego opracowywania roacuteżnych edy-cji dokumentoacutew oraz kwestia zapisywania

w katalogach komputerowych opisoacutew do-kumentoacutew publikowanych w alfabetach niełacińskich nie wywołały wielkiego po-ruszenia wśroacuted słuchaczy A może to tylko moje wrażenie

Przedstawiłam zgromadzonym tak-że propozycję portalu ibuk-LIBRA ktoacutera prowadzić ma do zacieśnienia wspoacutełpra-cy wydawcoacutew Grupy Wydawniczej PWN z bibliotekami Jej efektem może być przy-spieszenie procesu katalogowania z jednej strony i udostępnianie w katalogu NUKAT i katalogach lokalnych bibliotek partner-skich wielu dodatkowych informacji o do-kumentach ndash skanoacutew okładek streszczeń tekstoacutew informacji księgarskich

Wartość informacyjną katalogoacutew lo-kalnych podnieść może roacutewnież oferowana

bibliotekom bdquomała Autostradardquo ndash scalanie danych z katalogoacutew lokalnych bibliotek ktoacutere nie uczestniczyły w projekcie bdquoNUKAT ndash Autostrada Informacji Cyfrowejrdquo Niestety udział w tym przedsięwzięciu możemy za-proponować tylko bibliotekom pracującym w systemach VIRTUA ALEPH HORIZONSYMPHONY Pozostałe biblioteki dopoacuteki nie poradzą sobie z problemami ładowania plikoacutew do bazy nie będą mogły uczestni-czyć w tym projekcie

Czy spotkanie było potrzebne Czy jest zapotrzebowanie na kolej-ne Zachęcamy do dzielenia się Pań-stwa opiniami na ten temat mailowo tunukatuwedupl Najciekawsze wypo-wiedzi z przyjemnością zamieścimy w na-stępnym numerze bdquoTytułu Ujednoliconegordquo

Z życia NUKAT-u

17

Z życia NUKAT-utytuł ujednolicony [122014]

Druga część prezentacji poświęcona była propozycjom zmian w rekordach khw Dzięki tym zmianom informacje zawarte w re-kordach będą lepiej przetwarzane przez komputery co znacznie usprawni przeszukiwanie katalogu przez czytelnikoacutew

W części trzeciej podałem informacje o planowanych zmia-nach w rekordach bibliograficznych Uwzględniliśmy większość istotnych innowacji proponowanych przez twoacutercoacutew RDA takich jak likwidacja podpola $h w polu 245 zastąpienie niezrozumiałych dla użytkownikoacutew skroacutetoacutew pełnymi wyrazami zniesienie bdquozasady trzechrdquo ograniczającej liczbę wprowadzanych do opisu autoroacutew oraz wprowadzenie zasady bdquobierz co widziszrdquo zgodnie z ktoacuterą opis bibliograficzny ma wiernie odzwierciedlać informacje występują-ce na dokumencie bez korygowania błędoacutew lub nieścisłości Nie określiliśmy terminu wdrożenia powyższych propozycji do zasad katalogowania obowiązujących w katalogu NUKAT W roku 2014 podejmiemy prace nad przekształceniem tych propozycji w zbioacuter gotowych do zastosowania zasad

Iwona WiśniewskaMoje wystąpienie poświęcone było uwagom wynikającym z co-

dziennej obserwacji bazy i planom ktoacuterych realizacja powinna na-stąpić w nadchodzącym roku

Jako głoacutewną rolę bibliotekarza systemowego katalogu NUKAT postrzegam min dbałość o jakość danych dlatego swoją prezenta-cję poświęciłam w dużej części problemowi korekty rekordoacutew KHW i bibliograficznych Korektę wymuszają przygotowywane przez Ośrodek Obsługi Informatycznej Centrum NUKAT narzędzia in-formatyczne dzięki ktoacuterym mogą być realizowane automatyczne

melioracje bazy Działa automatyczne zatwierdzanie rekordoacutew bi-bliograficznych dzięki ktoacuteremu do bazy trafia około 30 nowych rekordoacutew Na szeroką skalę prowadzimy roacutewnież uzupełnianie re-kordoacutew bazowych ujednoliconymi nazwami wydawcoacutew W roku 2013 uruchomiliśmy też uzupełnianie rekordoacutew bibliograficznych numerem ISSN w polu 830 o ile taki numer znajduje się w rekordzie KHW Niewielkimi partiami prowadzimy roacutewnież rozpisywanie (wg obecnie obowiązujących zasad) zawartości nieużywanego w rekor-dach bibliograficznych pola 440

18

Najważniejszą z nowości ktoacutere chcemy wprowadzić będzie możliwość katalogo-wania rekordoacutew analitycznych Właściwe ustalenie zostanie przygotowane na pod-stawie materiałoacutew nadesłanych z krakow-skich bibliotek Jagiellońskiej i Akademii Goacuterniczo-Hutniczej Dyskusyjna z roacuteżnych powodoacutew wydaje się bibliotekarzom możliwość dodawania w rekordach zwięk-szonej liczby punktoacutew dostępu Źroacutedła tego pomysłu można dopatrywać się we wdrażanych w wielu bibliotekach na świe-cie zasadach RDA ale także w globaliza-cji informacji ktoacutera obecnie spełnia inne funkcje niż w dobie katalogoacutew kartkowych Wydaje mi się że propozycja umożliwienia podwoacutejnego opracowywania roacuteżnych edy-cji dokumentoacutew oraz kwestia zapisywania

w katalogach komputerowych opisoacutew do-kumentoacutew publikowanych w alfabetach niełacińskich nie wywołały wielkiego po-ruszenia wśroacuted słuchaczy A może to tylko moje wrażenie

Przedstawiłam zgromadzonym tak-że propozycję portalu ibuk-LIBRA ktoacutera prowadzić ma do zacieśnienia wspoacutełpra-cy wydawcoacutew Grupy Wydawniczej PWN z bibliotekami Jej efektem może być przy-spieszenie procesu katalogowania z jednej strony i udostępnianie w katalogu NUKAT i katalogach lokalnych bibliotek partner-skich wielu dodatkowych informacji o do-kumentach ndash skanoacutew okładek streszczeń tekstoacutew informacji księgarskich

Wartość informacyjną katalogoacutew lo-kalnych podnieść może roacutewnież oferowana

bibliotekom bdquomała Autostradardquo ndash scalanie danych z katalogoacutew lokalnych bibliotek ktoacutere nie uczestniczyły w projekcie bdquoNUKAT ndash Autostrada Informacji Cyfrowejrdquo Niestety udział w tym przedsięwzięciu możemy za-proponować tylko bibliotekom pracującym w systemach VIRTUA ALEPH HORIZONSYMPHONY Pozostałe biblioteki dopoacuteki nie poradzą sobie z problemami ładowania plikoacutew do bazy nie będą mogły uczestni-czyć w tym projekcie

Czy spotkanie było potrzebne Czy jest zapotrzebowanie na kolej-ne Zachęcamy do dzielenia się Pań-stwa opiniami na ten temat mailowo tunukatuwedupl Najciekawsze wypo-wiedzi z przyjemnością zamieścimy w na-stępnym numerze bdquoTytułu Ujednoliconegordquo

Z życia NUKAT-u

18

Najważniejszą z nowości ktoacutere chcemy wprowadzić będzie możliwość katalogo-wania rekordoacutew analitycznych Właściwe ustalenie zostanie przygotowane na pod-stawie materiałoacutew nadesłanych z krakow-skich bibliotek Jagiellońskiej i Akademii Goacuterniczo-Hutniczej Dyskusyjna z roacuteżnych powodoacutew wydaje się bibliotekarzom możliwość dodawania w rekordach zwięk-szonej liczby punktoacutew dostępu Źroacutedła tego pomysłu można dopatrywać się we wdrażanych w wielu bibliotekach na świe-cie zasadach RDA ale także w globaliza-cji informacji ktoacutera obecnie spełnia inne funkcje niż w dobie katalogoacutew kartkowych Wydaje mi się że propozycja umożliwienia podwoacutejnego opracowywania roacuteżnych edy-cji dokumentoacutew oraz kwestia zapisywania

w katalogach komputerowych opisoacutew do-kumentoacutew publikowanych w alfabetach niełacińskich nie wywołały wielkiego po-ruszenia wśroacuted słuchaczy A może to tylko moje wrażenie

Przedstawiłam zgromadzonym tak-że propozycję portalu ibuk-LIBRA ktoacutera prowadzić ma do zacieśnienia wspoacutełpra-cy wydawcoacutew Grupy Wydawniczej PWN z bibliotekami Jej efektem może być przy-spieszenie procesu katalogowania z jednej strony i udostępnianie w katalogu NUKAT i katalogach lokalnych bibliotek partner-skich wielu dodatkowych informacji o do-kumentach ndash skanoacutew okładek streszczeń tekstoacutew informacji księgarskich

Wartość informacyjną katalogoacutew lo-kalnych podnieść może roacutewnież oferowana

bibliotekom bdquomała Autostradardquo ndash scalanie danych z katalogoacutew lokalnych bibliotek ktoacutere nie uczestniczyły w projekcie bdquoNUKAT ndash Autostrada Informacji Cyfrowejrdquo Niestety udział w tym przedsięwzięciu możemy za-proponować tylko bibliotekom pracującym w systemach VIRTUA ALEPH HORIZONSYMPHONY Pozostałe biblioteki dopoacuteki nie poradzą sobie z problemami ładowania plikoacutew do bazy nie będą mogły uczestni-czyć w tym projekcie

Czy spotkanie było potrzebne Czy jest zapotrzebowanie na kolej-ne Zachęcamy do dzielenia się Pań-stwa opiniami na ten temat mailowo tunukatuwedupl Najciekawsze wypo-wiedzi z przyjemnością zamieścimy w na-stępnym numerze bdquoTytułu Ujednoliconegordquo

Z życia NUKAT-u

Piąta część podręcznika Katalogowanie w języku haseł KABAOpis przedmiotowy dokumentoacutew na temat wojen i wojskowościautor Przemysław Ćwikowski ndash pracownik Zakładu Narodowego im Ossolińskich i członek Zespołu Konsultacyjnego jhp KABA

Książka do nabycia w księgarni internetowej Wydawnictwa SBP

Nowość Wydawnictwa SBP z serii FoKa trafia do rąk bibliotekarzy

Nie ma w istocie żadnej dziedziny ludzkiej działalności ktoacutera nie byłaby w mniejszym lub większym stopniu z wojną związana

Michael Howard

Podręcznik przeznaczony jest głoacutewnie dla początkujących użytkownikoacutew języka KABA ale roacutewnież doświadczeni bibliotekarze znajdą w nim odpowiedzi na nurtujące ich pytania oraz proacuteby rozstrzygnięcia problemoacutew z opracowaniem piśmiennictwa o wojnach i wojskowości

20

warsztat katalogera

Transliteracja na miarę czasoacutewtekst Iwona Wiśniewska

We wrześniu 2013 r środowisko bibliotekarskie poruszyła in-formacja opublikowana na Facebooku i przesłana do dyrek-

toroacutew akademickich szkoacuteł wyższych o tym że w Bibliotece Uczelni Łazarskiego czytelnicy mogą wyszukiwać w katalogu zapis cyrylicz-nego hasła autorskiego i cyrylicznego tytułu w zapisie bibliograficz-nym publikacji ktoacuterej językiem jest rosyjski białoruski ukraiński bułgarski itp (hellip) Naturalnie utrzymujemy roacutewnież transliterację tych danych Pomysł wydaje się świetny i był szeroko propagowany chociażby informacją na fanpagersquou Czy jednak to wszystko co może-my dać użytkownikom Co z innymi alfabetami już nie tak łatwymi w zapisie jak cyrylica O samym projekcie Biblioteki Uczelni Łazar-skiego i jego wdrożeniu usłyszałam nieco wcześniej i przyznam że lepszy jest zapis danych w alfabecie oryginalnym niż błędna translite-racja znakoacutew cyrylickich ktoacutera przecież w wielu rekordach się zdarza

Ktoś zapyta co to ma wspoacutelnego z bdquokształceniem przez podroacuteżo-wanierdquo Otoacuteż roacutewnież we wrześniu w trakcie stażu szkoleniowego re-alizowanego w ramach programu ERASMUS dowiedziałam się jak ra-dzą sobie z tym problemem w bibliotekach szkockich ndash w Bibliotece Uniwersytetu w St Andrews i w Bibliotece Uniwersytetu w Edynburgu

Każda z tych bibliotek wykorzystuje inne oprogramowanie w St Andrews jest to system Millenium ILS firmy Innovative Interfaces Inc1 natomiast w Edynburgu ndash Voyager Integrated Library System jeden z produktoacutew firmy Exlibris2 Pomimo roacuteżnego oprogramowa-nia obie biblioteki efektywnie wykorzystują to co oferuje w zakresie transliteracji format MARC 21 czyli pola 066 (Character Sets Present) i 880 (Alternate Graphic Representation) Pola formatu są uniwer-salne i mogą być wykorzystywane i w rekordach bibliograficznych i w rekordach kartoteki haseł wzorcowych Jest to zatem doskonałe

Znane jest powiedzenie że podroacuteże kształcą i chyba rzeczywiście tak jest w moim przypadku Zresztą nie tylko kształcą ale i otwierają oczy na wiele spraw ktoacutere codzienne obserwowane ale bez dodatkowego kontekstu wydają się niepotrzebne lub niewykorzystane

rozwiązanie na przyszłość aby poszerzyć dostęp do naszej kartoteki także dla osoacuteb spoza europejskiego kręgu cywilizacyjnego

W zależności od kodu z listy bdquoMARC 21 Specifications for Record Structure Character Sets and Exchange Mediardquo podanego w polu 066 bibliotekarz może się spodziewać że informacje w rekordzie po-jawią roacutewnież w innym niż łaciński alfabecie

066 Character Sets Present (NR)

$a - Primary G0 character set (NR)Code is the Intermediate and Final characters of the escape se-quence that designates and invokes the default G0 character set

$a (N the Basic Cyrillic set$a 1the Chinese Japanese Korean character set

$b - Primary G1 character set (NR)Code is composed of the Intermediate and Final characters of the escape sequence that designates and invokes the default G1 character set

$b $)1 the East Asian character code for bibliographic use (ANSINISO Z3964)$b )Q the Extended Cyrillic character set

21

tytuł ujednolicony [122014] warsztat katalogera

Opis z katalogu Biblioteki Uniwersytetu w St Andrews widok standardowy

Opis z katalogu Biblioteki Uniwersytetu w St Andrews widok w formacie MARC21

22

warsztat katalogera

Opis z katalogu Biblioteki Uniwersytetu w Edynburgu widok standardowy

Opis z katalogu Biblioteki Uniwersytetu w Edynburgu widok w formacie MARC21

23

$c - Alternate G0 or G1 character set (R)Code is the Intermediate and Final characters of each escape se-quence that will be used to designate an alternate graphic cha-racter set used in the record

$c )2 the Hebrew character set3

Oba te systemy radzą sobie jednak z realizacją zapisu danych w alfabecie oryginalnym całkiem dobrze W każdym z nich inaczej obsługiwana jest ta funkcjonalność (skrypt informatyczny zamie-niający zapis łaciński na właściwy alfabet lub specjalista filolog ktoacutery korzystając z odpowiedniej klawiatury wypełnia właściwe pola) jed-nak rezultaty wyszukiwawcze wydają się potwierdzać nakład pracy wkładany w sporządzenie tak poszerzonego rekordu bibliograficz-nego Pole 880 jest bdquowizualizacjąrdquo zapisu tych poacutel ktoacutere mają ułatwić użytkownikowi korzystanie z katalogoacutew internetowych Mogą to być wszystkie pola zmiennej długości rekordu bibliograficznego lub tylko pola indeksowane (1XX 24X 7XX 8XX)

A co w tym zakresie oferuje nam VIRTUA W Opcjach katalo-gowania w zakładce Opcje wyświetlania mamy funkcję Wyświetlaj 880 pod właściwym polem rekordu Oznacza to że twoacutercy systemu

tytuł ujednolicony [122014] warsztat katalogera

uwzględnili nowe podejście do zapisu danych w alfabetach innych niż łaciński tylko do tej pory my nie wykorzystujemy tego rozwią-zania Następną wersję systemu będziemy sprawdzać i pod tym ką-tem aby udostępnić użytkownikom szerszą dostępność do literatury w alfabetach niełacińskich

Czy szeroko stosowane rozwiązanie nie jest lepsze niż przyjęte lokalnie w Bibliotece Uczelni Łazarskiego Nie trzeba wprowadzać ograniczeń przy wgrywaniu aktualizacji bo jak mniemam pola wpro-wadzane lokalnie są chronione przed usuwaniem zagrywaniem O wadze wszelkich zmian i modyfikacji już nawet nie wspominam

Przed nami wspoacutełtworzącymi katalog centralny w Polsce stoją teraz ważne decyzje Ktoacuterą wersję rekordu wybierzemy ndash czy wszyst-kie pola rekordu będziemy zapisywać w oryginale czy tylko wybra-ne Jak poradzą sobie z tym rozwiązaniem nasze rodzime systemy biblioteczne bo o te światowe jestem dziwnie spokojna Czy biblio-tekarze jeśli nie zadziała narzędzie informatyczne nie będą bdquoodpusz-czać sobierdquo wypełniania dodatkowych poacutel bo to dodatkowa praca I wreszcie ndash kto miałby weryfikować zapis w alfabetach np blisko- i dalekowschodnich Temat do rozważań jest wskazoacutewki są i czasu do podjęcia decyzji też jeszcze trochę pozostało

blognukatedupl

NUKAT-owy skok na informacjeCiekawostki treści linki i zdjęcia warte uwagiTo i więcej na naszym blogu blognukatedupl

Klikajcie zaglądajcie komentujcie piszcie własne posty

Skaczcie z nami

1Strona producenta dostęp 81220136 httpwwwiiicomproductsmillennium_ilsshtml2Strona producenta dostęp 8122013 httpwwwexlibrisgroupcomcategoryVoyager3httpwwwlocgovmarcbibliographicbd066html

21

tytuł ujednolicony [122014] warsztat katalogera

Opis z katalogu Biblioteki Uniwersytetu w St Andrews widok standardowy

Opis z katalogu Biblioteki Uniwersytetu w St Andrews widok w formacie MARC21

22

warsztat katalogera

Opis z katalogu Biblioteki Uniwersytetu w Edynburgu widok standardowy

Opis z katalogu Biblioteki Uniwersytetu w Edynburgu widok w formacie MARC21

23

$c - Alternate G0 or G1 character set (R)Code is the Intermediate and Final characters of each escape se-quence that will be used to designate an alternate graphic cha-racter set used in the record

$c )2 the Hebrew character set3

Oba te systemy radzą sobie jednak z realizacją zapisu danych w alfabecie oryginalnym całkiem dobrze W każdym z nich inaczej obsługiwana jest ta funkcjonalność (skrypt informatyczny zamie-niający zapis łaciński na właściwy alfabet lub specjalista filolog ktoacutery korzystając z odpowiedniej klawiatury wypełnia właściwe pola) jed-nak rezultaty wyszukiwawcze wydają się potwierdzać nakład pracy wkładany w sporządzenie tak poszerzonego rekordu bibliograficz-nego Pole 880 jest bdquowizualizacjąrdquo zapisu tych poacutel ktoacutere mają ułatwić użytkownikowi korzystanie z katalogoacutew internetowych Mogą to być wszystkie pola zmiennej długości rekordu bibliograficznego lub tylko pola indeksowane (1XX 24X 7XX 8XX)

A co w tym zakresie oferuje nam VIRTUA W Opcjach katalo-gowania w zakładce Opcje wyświetlania mamy funkcję Wyświetlaj 880 pod właściwym polem rekordu Oznacza to że twoacutercy systemu

tytuł ujednolicony [122014] warsztat katalogera

uwzględnili nowe podejście do zapisu danych w alfabetach innych niż łaciński tylko do tej pory my nie wykorzystujemy tego rozwią-zania Następną wersję systemu będziemy sprawdzać i pod tym ką-tem aby udostępnić użytkownikom szerszą dostępność do literatury w alfabetach niełacińskich

Czy szeroko stosowane rozwiązanie nie jest lepsze niż przyjęte lokalnie w Bibliotece Uczelni Łazarskiego Nie trzeba wprowadzać ograniczeń przy wgrywaniu aktualizacji bo jak mniemam pola wpro-wadzane lokalnie są chronione przed usuwaniem zagrywaniem O wadze wszelkich zmian i modyfikacji już nawet nie wspominam

Przed nami wspoacutełtworzącymi katalog centralny w Polsce stoją teraz ważne decyzje Ktoacuterą wersję rekordu wybierzemy ndash czy wszyst-kie pola rekordu będziemy zapisywać w oryginale czy tylko wybra-ne Jak poradzą sobie z tym rozwiązaniem nasze rodzime systemy biblioteczne bo o te światowe jestem dziwnie spokojna Czy biblio-tekarze jeśli nie zadziała narzędzie informatyczne nie będą bdquoodpusz-czać sobierdquo wypełniania dodatkowych poacutel bo to dodatkowa praca I wreszcie ndash kto miałby weryfikować zapis w alfabetach np blisko- i dalekowschodnich Temat do rozważań jest wskazoacutewki są i czasu do podjęcia decyzji też jeszcze trochę pozostało

blognukatedupl

NUKAT-owy skok na informacjeCiekawostki treści linki i zdjęcia warte uwagiTo i więcej na naszym blogu blognukatedupl

Klikajcie zaglądajcie komentujcie piszcie własne posty

Skaczcie z nami

1Strona producenta dostęp 81220136 httpwwwiiicomproductsmillennium_ilsshtml2Strona producenta dostęp 8122013 httpwwwexlibrisgroupcomcategoryVoyager3httpwwwlocgovmarcbibliographicbd066html

22

warsztat katalogera

Opis z katalogu Biblioteki Uniwersytetu w Edynburgu widok standardowy

Opis z katalogu Biblioteki Uniwersytetu w Edynburgu widok w formacie MARC21

23

$c - Alternate G0 or G1 character set (R)Code is the Intermediate and Final characters of each escape se-quence that will be used to designate an alternate graphic cha-racter set used in the record

$c )2 the Hebrew character set3

Oba te systemy radzą sobie jednak z realizacją zapisu danych w alfabecie oryginalnym całkiem dobrze W każdym z nich inaczej obsługiwana jest ta funkcjonalność (skrypt informatyczny zamie-niający zapis łaciński na właściwy alfabet lub specjalista filolog ktoacutery korzystając z odpowiedniej klawiatury wypełnia właściwe pola) jed-nak rezultaty wyszukiwawcze wydają się potwierdzać nakład pracy wkładany w sporządzenie tak poszerzonego rekordu bibliograficz-nego Pole 880 jest bdquowizualizacjąrdquo zapisu tych poacutel ktoacutere mają ułatwić użytkownikowi korzystanie z katalogoacutew internetowych Mogą to być wszystkie pola zmiennej długości rekordu bibliograficznego lub tylko pola indeksowane (1XX 24X 7XX 8XX)

A co w tym zakresie oferuje nam VIRTUA W Opcjach katalo-gowania w zakładce Opcje wyświetlania mamy funkcję Wyświetlaj 880 pod właściwym polem rekordu Oznacza to że twoacutercy systemu

tytuł ujednolicony [122014] warsztat katalogera

uwzględnili nowe podejście do zapisu danych w alfabetach innych niż łaciński tylko do tej pory my nie wykorzystujemy tego rozwią-zania Następną wersję systemu będziemy sprawdzać i pod tym ką-tem aby udostępnić użytkownikom szerszą dostępność do literatury w alfabetach niełacińskich

Czy szeroko stosowane rozwiązanie nie jest lepsze niż przyjęte lokalnie w Bibliotece Uczelni Łazarskiego Nie trzeba wprowadzać ograniczeń przy wgrywaniu aktualizacji bo jak mniemam pola wpro-wadzane lokalnie są chronione przed usuwaniem zagrywaniem O wadze wszelkich zmian i modyfikacji już nawet nie wspominam

Przed nami wspoacutełtworzącymi katalog centralny w Polsce stoją teraz ważne decyzje Ktoacuterą wersję rekordu wybierzemy ndash czy wszyst-kie pola rekordu będziemy zapisywać w oryginale czy tylko wybra-ne Jak poradzą sobie z tym rozwiązaniem nasze rodzime systemy biblioteczne bo o te światowe jestem dziwnie spokojna Czy biblio-tekarze jeśli nie zadziała narzędzie informatyczne nie będą bdquoodpusz-czać sobierdquo wypełniania dodatkowych poacutel bo to dodatkowa praca I wreszcie ndash kto miałby weryfikować zapis w alfabetach np blisko- i dalekowschodnich Temat do rozważań jest wskazoacutewki są i czasu do podjęcia decyzji też jeszcze trochę pozostało

blognukatedupl

NUKAT-owy skok na informacjeCiekawostki treści linki i zdjęcia warte uwagiTo i więcej na naszym blogu blognukatedupl

Klikajcie zaglądajcie komentujcie piszcie własne posty

Skaczcie z nami

1Strona producenta dostęp 81220136 httpwwwiiicomproductsmillennium_ilsshtml2Strona producenta dostęp 8122013 httpwwwexlibrisgroupcomcategoryVoyager3httpwwwlocgovmarcbibliographicbd066html

23

$c - Alternate G0 or G1 character set (R)Code is the Intermediate and Final characters of each escape se-quence that will be used to designate an alternate graphic cha-racter set used in the record

$c )2 the Hebrew character set3

Oba te systemy radzą sobie jednak z realizacją zapisu danych w alfabecie oryginalnym całkiem dobrze W każdym z nich inaczej obsługiwana jest ta funkcjonalność (skrypt informatyczny zamie-niający zapis łaciński na właściwy alfabet lub specjalista filolog ktoacutery korzystając z odpowiedniej klawiatury wypełnia właściwe pola) jed-nak rezultaty wyszukiwawcze wydają się potwierdzać nakład pracy wkładany w sporządzenie tak poszerzonego rekordu bibliograficz-nego Pole 880 jest bdquowizualizacjąrdquo zapisu tych poacutel ktoacutere mają ułatwić użytkownikowi korzystanie z katalogoacutew internetowych Mogą to być wszystkie pola zmiennej długości rekordu bibliograficznego lub tylko pola indeksowane (1XX 24X 7XX 8XX)

A co w tym zakresie oferuje nam VIRTUA W Opcjach katalo-gowania w zakładce Opcje wyświetlania mamy funkcję Wyświetlaj 880 pod właściwym polem rekordu Oznacza to że twoacutercy systemu

tytuł ujednolicony [122014] warsztat katalogera

uwzględnili nowe podejście do zapisu danych w alfabetach innych niż łaciński tylko do tej pory my nie wykorzystujemy tego rozwią-zania Następną wersję systemu będziemy sprawdzać i pod tym ką-tem aby udostępnić użytkownikom szerszą dostępność do literatury w alfabetach niełacińskich

Czy szeroko stosowane rozwiązanie nie jest lepsze niż przyjęte lokalnie w Bibliotece Uczelni Łazarskiego Nie trzeba wprowadzać ograniczeń przy wgrywaniu aktualizacji bo jak mniemam pola wpro-wadzane lokalnie są chronione przed usuwaniem zagrywaniem O wadze wszelkich zmian i modyfikacji już nawet nie wspominam

Przed nami wspoacutełtworzącymi katalog centralny w Polsce stoją teraz ważne decyzje Ktoacuterą wersję rekordu wybierzemy ndash czy wszyst-kie pola rekordu będziemy zapisywać w oryginale czy tylko wybra-ne Jak poradzą sobie z tym rozwiązaniem nasze rodzime systemy biblioteczne bo o te światowe jestem dziwnie spokojna Czy biblio-tekarze jeśli nie zadziała narzędzie informatyczne nie będą bdquoodpusz-czać sobierdquo wypełniania dodatkowych poacutel bo to dodatkowa praca I wreszcie ndash kto miałby weryfikować zapis w alfabetach np blisko- i dalekowschodnich Temat do rozważań jest wskazoacutewki są i czasu do podjęcia decyzji też jeszcze trochę pozostało

blognukatedupl

NUKAT-owy skok na informacjeCiekawostki treści linki i zdjęcia warte uwagiTo i więcej na naszym blogu blognukatedupl

Klikajcie zaglądajcie komentujcie piszcie własne posty

Skaczcie z nami

1Strona producenta dostęp 81220136 httpwwwiiicomproductsmillennium_ilsshtml2Strona producenta dostęp 8122013 httpwwwexlibrisgroupcomcategoryVoyager3httpwwwlocgovmarcbibliographicbd066html

MOŻNA

odtwarzać i prezentować wybrane UTWORY w ramach działań edukacyjnych szkoły np podczas lekcji w grupie swoich ucznioacutew

kserować skanować wysyłać mailem fragmenty UTWOROacuteW uczniom i studentom w celach edukacyjnych

modyfikować UTWORY nie pytając posiadacza praw o zgodę

wykonywać podczas imprez (akademie przedstawienia dyskoteki) o ile pozostają one bezpłatne i dla zamkniętego grona uczestnikoacutew

DOZWOLONY UŻYTEK PRYWATNY

DOZWOLONY UŻYTEK EDUKACYJNY

dla NAUCZYCIELI UCZNIOacuteW PRACOWNIKOacuteW BIBLIOTEK

na terenie SZKOacuteŁ UCZELNI WYŻSZYCH BIBLIOTEK w ramach działań statutowych

Czy wiesz że W ramach dozwolonego użytku możesz skserować fragmenty lub całą książkę na potrzeby własne lub Twoich znajomych i rodziny Zgodnie z art23 dozwolone jest nieodpłatne korzystanie z dowolnych utworoacutew bez pytania o zgodę posiadacza praw o ile nie dojdzie do ich rozpowszechnienia poza grono znajomych i rodziny

1 2

Dozwolony Użytek Publiczny dla bibliotek uczelni i szkoacuteł regulują art 27 28 31 i 33 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994

UTWORY filmy oraz muzyka z roacuteżnych źroacutedeł i nośnikoacutew książki gazety czasopisma artykuły prezentacje grafiki itp

wykorzystywać w informacjach o wydarzeniach i imprezach podczas ktoacuterych zostały użyte dane utwory

cytować ndash wykorzystywać fragmenty cudzych utworoacutew podczas tworzenia własnych cytat należy każdorazowo oznaczyć wymieniając autora i źroacutedło

dopasowywać utwory do potrzeb osoacuteb niepełnosprawnych np tworzyć audiobooki do użytku niewidomych

NIE MOŻNA

w celach edukacyjnych korzystać bezpłatnie z oprogramowania i baz danych

nieodpłatny ndash zakładający brak korzyści finansowych

CEL ndash nauczanie

3 4

26

kącik literacki

bdquoOcean na końcu drogirdquo to książka o pa-mięci magii i przetrwaniu o potędze opowieści i mroku skrytym w każdym z nas dzieło niezroacutewnanej wyobraźni Neila Gaimana bdquoOcean na końcu drogirdquo to baśń nadająca nowe ramy wspoacuteł-czesnej fantasy poruszająca przerażają-ca i poetycka ndash czysta jak sen delikatna jak skrzydełko motyla niebezpieczna jak klinga w ciemności ndash owoc geniuszu narracyjnego Gaimana

Neil Gaiman to światowej sławy pisarz scenarzysta reżyser autor tekstoacutew pio-senek scenarzysta komiksowy Uzna-ny przez krytykoacutew i kochany przez czytelnikoacutew jest laureatem kilkudzie-sięciu międzynarodowych nagroacuted Jego powieści bdquoKoralinardquo bdquoGwiezdny pyłrdquo i bdquoAmerykańscy bogowierdquo zostały sfilmowane Innymi powieściami do ktoacuterych prawa filmowe zostały zaku-pione są bdquoDeath ndash High cost of livingrdquo oraz bdquoKsięga cmentarnardquo

Ocean na końcu drogi Neil Gaiman

Wydawnictwo MAG

Dla naszego narratora wszystko zaczęło się czterdzieści lat temu kiedy lokator wynajmujący pokoacutej u jego rodzicoacutew ukradł im samochoacuted i popełnił w nim samoboacutejstwo budząc tym czy-nem pradawne moce ktoacutere lepiej byłoby zostawić w spokoju Pojawiają się mroczne stwory spoza naszego świata i narrator potrzebuje wszystkich sił i sprytu by nie stracić życia w obliczu pierwotnej grozy zaroacutewno tej przyczajonej w rodzinnym domu jak i sił ktoacutere gromadzą się by ją zniszczyć Pomocy może szukać wyłącznie u trzech kobiet z farmy na końcu drogi Najmłodsza z nich twierdzi że jej staw to ocean Najstarsza pamięta Wielki Wybuch

27

tytuł ujednolicony [122014] kącik literacki

Okładka bdquoOceanuhelliprdquo przyciąga wzrok i wprowadza w mroczny klimat książki Cien-ka i niepozorna książeczka ktoacutera początko-wo miała być opowiadaniem niesie w sobie niesamowity ładunek wrażeń i emocji Opo-wiada ona historię mężczyzny ktoacutery przyjeż-dża w rodzinne strony i wspomina pewne zdarzenie ze swojego życia Dociera do far-my Hempstockoacutew przypomina sobie swo-je sioacutedme urodziny i wydarzenia ktoacutere po nich nastąpiły Jego rodzice wynajęli pokoacutej goacuternikowi mężczyzna ukradł im samochoacuted i popełnił samoboacutejstwo Ta śmierć niesie za sobą ciąg tajemniczych incydentoacutew po-wstrzymać je mogą tylko trzy kobiety miesz-kające niedaleko ndash panie Hempstock Są to kobiety niezwykłe one bdquowidząrdquo Najstarsza z nich pamięta Wielki Wybuch a najmłod-

Zamknij oczy i spoacutejrz w siebiehellip

sza była świadkiem przemiany stawu w jej własny ocean W pozornie zwyczajne życie mieszkańcoacutew zaczyna wkraczać magiahellip Zaciera się granica pomiędzy teraźniejszoś-cią a przeszłością

Zamknij oczy i spoacutejrz w siebiehellip Co wi-dzisz Czy masz swoacutej własny Ocean

bdquoOcean na końcu drogirdquo to niesamowi-ta wręcz bajkowa opowieść pomagająca wejrzeć głęboko w siebie Pokazuje nam jak cudownym czasem dla człowieka jest dzie-ciństwo jak wiele dzieci widzą i jak wyraźnie dostrzegają to co z czasem się zaciera Neil Gaiman przypomina w jaki sposoacuteb uchwy-cić to co ulotne Pozwala cofnąć się w czasie i powroacutecić do naszego dzieciństwa przemy-śleć pewne rzeczy i zagłębić się w nie Poma-ga dostrzec świat widziany oczyma dziecka

Neil Gaiman to czarodziej pioacutera ktoacutery uwodzi swoich czytelnikoacutew Chyba nikomu nie trzeba go przedstawiać tytuły jego książek moacutewią same za siebie ndash bdquoAmerykańscy bogowierdquo bdquoKoralinardquo bdquoChłopaki Anansiegordquo czy słynne bdquoNigdziebądźrdquo

Anna Ciesielska markietanka-mojeksiazkiblogspotcom

pełen niezwykłych stworzeń tych prawdzi-wych i tych wymyślonych

Neil Gaiman potrafi z pozoru prostymi słowami odmalować niezwykły obraz obraz widziany oczyma wyobraźni Jego powieści poruszają głęboko ukryte struny w duszy czytelnika i pozostają w niej na zawsze Po-wieści Gaimana nie da się odłożyć i zapo-mnieć jakaś ich część pozostawia niezatarty ślad w umyśle Lubię do nich wracać czytać jeszcze raz zawsze odnajduję w nich coś no-wego To niezwykłe

Tym razem Gaimanowi wystarczyło niewiele ponad 200 stron aby mnie porwać i oczarować Jak wiele można zawrzeć na tak niewielkiej przestrzeni przekonajcie się sięgając po bdquoOcean na końcu drogirdquo

KON

KURS

Dla naszych czytelnikoacutew mamy egzemplarz bdquoOceanu na końcu drogirdquo Śledźcie regularnie NUKAT-owy fanpejdż wwwfacebookcomKatalogNUKAT już wkroacutetce pojawi się na nim pytanie konkursowe

UTWORY filmy oraz muzyka z roacuteżnych źroacutedeł i nośnikoacutew książki gazety czasopisma artykuły prezentacje grafiki itp

wykorzystywać w informacjach o wydarzeniach i imprezach podczas ktoacuterych zostały użyte dane utwory

cytować ndash wykorzystywać fragmenty cudzych utworoacutew podczas tworzenia własnych cytat należy każdorazowo oznaczyć wymieniając autora i źroacutedło

dopasowywać utwory do potrzeb osoacuteb niepełnosprawnych np tworzyć audiobooki do użytku niewidomych

NIE MOŻNA

w celach edukacyjnych korzystać bezpłatnie z oprogramowania i baz danych

nieodpłatny ndash zakładający brak korzyści finansowych

CEL ndash nauczanie

3 4

26

kącik literacki

bdquoOcean na końcu drogirdquo to książka o pa-mięci magii i przetrwaniu o potędze opowieści i mroku skrytym w każdym z nas dzieło niezroacutewnanej wyobraźni Neila Gaimana bdquoOcean na końcu drogirdquo to baśń nadająca nowe ramy wspoacuteł-czesnej fantasy poruszająca przerażają-ca i poetycka ndash czysta jak sen delikatna jak skrzydełko motyla niebezpieczna jak klinga w ciemności ndash owoc geniuszu narracyjnego Gaimana

Neil Gaiman to światowej sławy pisarz scenarzysta reżyser autor tekstoacutew pio-senek scenarzysta komiksowy Uzna-ny przez krytykoacutew i kochany przez czytelnikoacutew jest laureatem kilkudzie-sięciu międzynarodowych nagroacuted Jego powieści bdquoKoralinardquo bdquoGwiezdny pyłrdquo i bdquoAmerykańscy bogowierdquo zostały sfilmowane Innymi powieściami do ktoacuterych prawa filmowe zostały zaku-pione są bdquoDeath ndash High cost of livingrdquo oraz bdquoKsięga cmentarnardquo

Ocean na końcu drogi Neil Gaiman

Wydawnictwo MAG

Dla naszego narratora wszystko zaczęło się czterdzieści lat temu kiedy lokator wynajmujący pokoacutej u jego rodzicoacutew ukradł im samochoacuted i popełnił w nim samoboacutejstwo budząc tym czy-nem pradawne moce ktoacutere lepiej byłoby zostawić w spokoju Pojawiają się mroczne stwory spoza naszego świata i narrator potrzebuje wszystkich sił i sprytu by nie stracić życia w obliczu pierwotnej grozy zaroacutewno tej przyczajonej w rodzinnym domu jak i sił ktoacutere gromadzą się by ją zniszczyć Pomocy może szukać wyłącznie u trzech kobiet z farmy na końcu drogi Najmłodsza z nich twierdzi że jej staw to ocean Najstarsza pamięta Wielki Wybuch

27

tytuł ujednolicony [122014] kącik literacki

Okładka bdquoOceanuhelliprdquo przyciąga wzrok i wprowadza w mroczny klimat książki Cien-ka i niepozorna książeczka ktoacutera początko-wo miała być opowiadaniem niesie w sobie niesamowity ładunek wrażeń i emocji Opo-wiada ona historię mężczyzny ktoacutery przyjeż-dża w rodzinne strony i wspomina pewne zdarzenie ze swojego życia Dociera do far-my Hempstockoacutew przypomina sobie swo-je sioacutedme urodziny i wydarzenia ktoacutere po nich nastąpiły Jego rodzice wynajęli pokoacutej goacuternikowi mężczyzna ukradł im samochoacuted i popełnił samoboacutejstwo Ta śmierć niesie za sobą ciąg tajemniczych incydentoacutew po-wstrzymać je mogą tylko trzy kobiety miesz-kające niedaleko ndash panie Hempstock Są to kobiety niezwykłe one bdquowidząrdquo Najstarsza z nich pamięta Wielki Wybuch a najmłod-

Zamknij oczy i spoacutejrz w siebiehellip

sza była świadkiem przemiany stawu w jej własny ocean W pozornie zwyczajne życie mieszkańcoacutew zaczyna wkraczać magiahellip Zaciera się granica pomiędzy teraźniejszoś-cią a przeszłością

Zamknij oczy i spoacutejrz w siebiehellip Co wi-dzisz Czy masz swoacutej własny Ocean

bdquoOcean na końcu drogirdquo to niesamowi-ta wręcz bajkowa opowieść pomagająca wejrzeć głęboko w siebie Pokazuje nam jak cudownym czasem dla człowieka jest dzie-ciństwo jak wiele dzieci widzą i jak wyraźnie dostrzegają to co z czasem się zaciera Neil Gaiman przypomina w jaki sposoacuteb uchwy-cić to co ulotne Pozwala cofnąć się w czasie i powroacutecić do naszego dzieciństwa przemy-śleć pewne rzeczy i zagłębić się w nie Poma-ga dostrzec świat widziany oczyma dziecka

Neil Gaiman to czarodziej pioacutera ktoacutery uwodzi swoich czytelnikoacutew Chyba nikomu nie trzeba go przedstawiać tytuły jego książek moacutewią same za siebie ndash bdquoAmerykańscy bogowierdquo bdquoKoralinardquo bdquoChłopaki Anansiegordquo czy słynne bdquoNigdziebądźrdquo

Anna Ciesielska markietanka-mojeksiazkiblogspotcom

pełen niezwykłych stworzeń tych prawdzi-wych i tych wymyślonych

Neil Gaiman potrafi z pozoru prostymi słowami odmalować niezwykły obraz obraz widziany oczyma wyobraźni Jego powieści poruszają głęboko ukryte struny w duszy czytelnika i pozostają w niej na zawsze Po-wieści Gaimana nie da się odłożyć i zapo-mnieć jakaś ich część pozostawia niezatarty ślad w umyśle Lubię do nich wracać czytać jeszcze raz zawsze odnajduję w nich coś no-wego To niezwykłe

Tym razem Gaimanowi wystarczyło niewiele ponad 200 stron aby mnie porwać i oczarować Jak wiele można zawrzeć na tak niewielkiej przestrzeni przekonajcie się sięgając po bdquoOcean na końcu drogirdquo

KON

KURS

Dla naszych czytelnikoacutew mamy egzemplarz bdquoOceanu na końcu drogirdquo Śledźcie regularnie NUKAT-owy fanpejdż wwwfacebookcomKatalogNUKAT już wkroacutetce pojawi się na nim pytanie konkursowe

26

kącik literacki

bdquoOcean na końcu drogirdquo to książka o pa-mięci magii i przetrwaniu o potędze opowieści i mroku skrytym w każdym z nas dzieło niezroacutewnanej wyobraźni Neila Gaimana bdquoOcean na końcu drogirdquo to baśń nadająca nowe ramy wspoacuteł-czesnej fantasy poruszająca przerażają-ca i poetycka ndash czysta jak sen delikatna jak skrzydełko motyla niebezpieczna jak klinga w ciemności ndash owoc geniuszu narracyjnego Gaimana

Neil Gaiman to światowej sławy pisarz scenarzysta reżyser autor tekstoacutew pio-senek scenarzysta komiksowy Uzna-ny przez krytykoacutew i kochany przez czytelnikoacutew jest laureatem kilkudzie-sięciu międzynarodowych nagroacuted Jego powieści bdquoKoralinardquo bdquoGwiezdny pyłrdquo i bdquoAmerykańscy bogowierdquo zostały sfilmowane Innymi powieściami do ktoacuterych prawa filmowe zostały zaku-pione są bdquoDeath ndash High cost of livingrdquo oraz bdquoKsięga cmentarnardquo

Ocean na końcu drogi Neil Gaiman

Wydawnictwo MAG

Dla naszego narratora wszystko zaczęło się czterdzieści lat temu kiedy lokator wynajmujący pokoacutej u jego rodzicoacutew ukradł im samochoacuted i popełnił w nim samoboacutejstwo budząc tym czy-nem pradawne moce ktoacutere lepiej byłoby zostawić w spokoju Pojawiają się mroczne stwory spoza naszego świata i narrator potrzebuje wszystkich sił i sprytu by nie stracić życia w obliczu pierwotnej grozy zaroacutewno tej przyczajonej w rodzinnym domu jak i sił ktoacutere gromadzą się by ją zniszczyć Pomocy może szukać wyłącznie u trzech kobiet z farmy na końcu drogi Najmłodsza z nich twierdzi że jej staw to ocean Najstarsza pamięta Wielki Wybuch

27

tytuł ujednolicony [122014] kącik literacki

Okładka bdquoOceanuhelliprdquo przyciąga wzrok i wprowadza w mroczny klimat książki Cien-ka i niepozorna książeczka ktoacutera początko-wo miała być opowiadaniem niesie w sobie niesamowity ładunek wrażeń i emocji Opo-wiada ona historię mężczyzny ktoacutery przyjeż-dża w rodzinne strony i wspomina pewne zdarzenie ze swojego życia Dociera do far-my Hempstockoacutew przypomina sobie swo-je sioacutedme urodziny i wydarzenia ktoacutere po nich nastąpiły Jego rodzice wynajęli pokoacutej goacuternikowi mężczyzna ukradł im samochoacuted i popełnił samoboacutejstwo Ta śmierć niesie za sobą ciąg tajemniczych incydentoacutew po-wstrzymać je mogą tylko trzy kobiety miesz-kające niedaleko ndash panie Hempstock Są to kobiety niezwykłe one bdquowidząrdquo Najstarsza z nich pamięta Wielki Wybuch a najmłod-

Zamknij oczy i spoacutejrz w siebiehellip

sza była świadkiem przemiany stawu w jej własny ocean W pozornie zwyczajne życie mieszkańcoacutew zaczyna wkraczać magiahellip Zaciera się granica pomiędzy teraźniejszoś-cią a przeszłością

Zamknij oczy i spoacutejrz w siebiehellip Co wi-dzisz Czy masz swoacutej własny Ocean

bdquoOcean na końcu drogirdquo to niesamowi-ta wręcz bajkowa opowieść pomagająca wejrzeć głęboko w siebie Pokazuje nam jak cudownym czasem dla człowieka jest dzie-ciństwo jak wiele dzieci widzą i jak wyraźnie dostrzegają to co z czasem się zaciera Neil Gaiman przypomina w jaki sposoacuteb uchwy-cić to co ulotne Pozwala cofnąć się w czasie i powroacutecić do naszego dzieciństwa przemy-śleć pewne rzeczy i zagłębić się w nie Poma-ga dostrzec świat widziany oczyma dziecka

Neil Gaiman to czarodziej pioacutera ktoacutery uwodzi swoich czytelnikoacutew Chyba nikomu nie trzeba go przedstawiać tytuły jego książek moacutewią same za siebie ndash bdquoAmerykańscy bogowierdquo bdquoKoralinardquo bdquoChłopaki Anansiegordquo czy słynne bdquoNigdziebądźrdquo

Anna Ciesielska markietanka-mojeksiazkiblogspotcom

pełen niezwykłych stworzeń tych prawdzi-wych i tych wymyślonych

Neil Gaiman potrafi z pozoru prostymi słowami odmalować niezwykły obraz obraz widziany oczyma wyobraźni Jego powieści poruszają głęboko ukryte struny w duszy czytelnika i pozostają w niej na zawsze Po-wieści Gaimana nie da się odłożyć i zapo-mnieć jakaś ich część pozostawia niezatarty ślad w umyśle Lubię do nich wracać czytać jeszcze raz zawsze odnajduję w nich coś no-wego To niezwykłe

Tym razem Gaimanowi wystarczyło niewiele ponad 200 stron aby mnie porwać i oczarować Jak wiele można zawrzeć na tak niewielkiej przestrzeni przekonajcie się sięgając po bdquoOcean na końcu drogirdquo

KON

KURS

Dla naszych czytelnikoacutew mamy egzemplarz bdquoOceanu na końcu drogirdquo Śledźcie regularnie NUKAT-owy fanpejdż wwwfacebookcomKatalogNUKAT już wkroacutetce pojawi się na nim pytanie konkursowe

27

tytuł ujednolicony [122014] kącik literacki

Okładka bdquoOceanuhelliprdquo przyciąga wzrok i wprowadza w mroczny klimat książki Cien-ka i niepozorna książeczka ktoacutera początko-wo miała być opowiadaniem niesie w sobie niesamowity ładunek wrażeń i emocji Opo-wiada ona historię mężczyzny ktoacutery przyjeż-dża w rodzinne strony i wspomina pewne zdarzenie ze swojego życia Dociera do far-my Hempstockoacutew przypomina sobie swo-je sioacutedme urodziny i wydarzenia ktoacutere po nich nastąpiły Jego rodzice wynajęli pokoacutej goacuternikowi mężczyzna ukradł im samochoacuted i popełnił samoboacutejstwo Ta śmierć niesie za sobą ciąg tajemniczych incydentoacutew po-wstrzymać je mogą tylko trzy kobiety miesz-kające niedaleko ndash panie Hempstock Są to kobiety niezwykłe one bdquowidząrdquo Najstarsza z nich pamięta Wielki Wybuch a najmłod-

Zamknij oczy i spoacutejrz w siebiehellip

sza była świadkiem przemiany stawu w jej własny ocean W pozornie zwyczajne życie mieszkańcoacutew zaczyna wkraczać magiahellip Zaciera się granica pomiędzy teraźniejszoś-cią a przeszłością

Zamknij oczy i spoacutejrz w siebiehellip Co wi-dzisz Czy masz swoacutej własny Ocean

bdquoOcean na końcu drogirdquo to niesamowi-ta wręcz bajkowa opowieść pomagająca wejrzeć głęboko w siebie Pokazuje nam jak cudownym czasem dla człowieka jest dzie-ciństwo jak wiele dzieci widzą i jak wyraźnie dostrzegają to co z czasem się zaciera Neil Gaiman przypomina w jaki sposoacuteb uchwy-cić to co ulotne Pozwala cofnąć się w czasie i powroacutecić do naszego dzieciństwa przemy-śleć pewne rzeczy i zagłębić się w nie Poma-ga dostrzec świat widziany oczyma dziecka

Neil Gaiman to czarodziej pioacutera ktoacutery uwodzi swoich czytelnikoacutew Chyba nikomu nie trzeba go przedstawiać tytuły jego książek moacutewią same za siebie ndash bdquoAmerykańscy bogowierdquo bdquoKoralinardquo bdquoChłopaki Anansiegordquo czy słynne bdquoNigdziebądźrdquo

Anna Ciesielska markietanka-mojeksiazkiblogspotcom

pełen niezwykłych stworzeń tych prawdzi-wych i tych wymyślonych

Neil Gaiman potrafi z pozoru prostymi słowami odmalować niezwykły obraz obraz widziany oczyma wyobraźni Jego powieści poruszają głęboko ukryte struny w duszy czytelnika i pozostają w niej na zawsze Po-wieści Gaimana nie da się odłożyć i zapo-mnieć jakaś ich część pozostawia niezatarty ślad w umyśle Lubię do nich wracać czytać jeszcze raz zawsze odnajduję w nich coś no-wego To niezwykłe

Tym razem Gaimanowi wystarczyło niewiele ponad 200 stron aby mnie porwać i oczarować Jak wiele można zawrzeć na tak niewielkiej przestrzeni przekonajcie się sięgając po bdquoOcean na końcu drogirdquo

KON

KURS

Dla naszych czytelnikoacutew mamy egzemplarz bdquoOceanu na końcu drogirdquo Śledźcie regularnie NUKAT-owy fanpejdż wwwfacebookcomKatalogNUKAT już wkroacutetce pojawi się na nim pytanie konkursowe

28

kącik literacki

Wydawnictwo SuperNOWA

Oto nowy Sapkowski i nowy wiedźmin Mistrz polskiej fantastyki znowu zaskakuje bdquoSezon burzrdquo nie opowiada bowiem o młodzieńczych latach bia-łowłosego zaboacutejcy potworoacutew ani o jego losach po śmiercinieśmierci kończącej ostatni tom sagi

bdquoNigdy nie moacutew nigdyrdquo W powieści pojawiają się osoby doskonale czytelnikom znane jak wierny druh Geralta ndash bard i poeta Jaskier ndash oraz jego uko-chana zwodnicza czarodziejka Yennefer ale na sce-nę wkraczają też dosłownie i w przenośni postaci z zupełnie innych bajek Ludzie nieludzie i magiczną sztuką wyhodowane bestie Opowieść zaczyna się wedle reguł gatunku od trzęsienia ziemi a potem napięcie rośnie Wiedźmin stacza morderczą walkę z drapieżnikiem ktoacutery żyje tylko po to żeby zabijać wdaje się w boacutejkę z rosłymi niezbyt sympatyczny-mi strażniczkami miejskimi staje przed sądem tra-ci swe słynne miecze i przeżywa burzliwy romans z rudowłosą pięknością zwaną Koral A w tle toczą się kroacutelewskie i czarodziejskie intrygi Pobrzmiewają pioruny i szaleją burze I tak przez 404 strony pory-wającej lektury

WIEDŹMIN SEZON BURZ to w wiedźmińskiej historii rzecz osobna nie prapoczątek i nie konty-nuacja Jak pisze Autor Opowieść trwa Historia nie kończy się nigdyhellip

Wiedźmin Sezon burzAndrzej Sapkowski

29

tytuł ujednolicony [122014] kącik literacki

Takiej niespodzianki nikt nie przewidział Po latach wyczekiwania plotkach dementowanych przez samego autora z dnia na dzień pojawia się książka ktoacuterej pragną tysiące (albo i miliony)

Wiedźminie wroacuteć

Książka nie byle jaka ndash bdquoWiedźminrdquo Nowe przygody Geralta z Rivii to jak gwiazdka z nieba zwłaszcza gdy porzuciło się już wszel-kie nadzieje bdquoSezon burzrdquo zaczął znikać z księgarni w zatrważającym tempie I nie ma się czemu dziwić Ale chyba każdy fan Sagi o Wiedź-minie miał wielkie obawy Czy nowa książka to kontynuacja czy też początki działalności Geralta A może będą to opisy wydarzeń z Sagi podane ze szczegoacutełami Na pewno pojawił się strach ndash co jeśli bdquoSezon burzrdquo będzie totalną katastrofą ktoacutera rzuci cień na po-przednie części

Ja te obawy miałam od samego początku Nie wiedziałam też czy się cieszyć z nowego bdquoWiedźminardquo czy też nie Pierwsze wraże-nia Rozczarowanie wydaniem Ale spokojnie ndash nie odbiega ono od standardoacutew SupeNOWEJ Przywodzi na myśl właśnie te wczesne wydania ndash skromne nijak mające się do zawartości Wygląd bdquoSezo-nu burzrdquo jest doskonałym nawiązaniem do treści Oto przyjdzie nam wspomnieć godziny spędzone z bdquoWiedźminemrdquo wszystkie zarwane noce i towarzyszące czytaniu emocje Nowa książka Andrzeja Sap-kowskiego to swoisty wehikuł czasu

bdquoSezon burzrdquo nie jest kontynuacją Sagi To całkowicie odrębna historia ktoacutera właściwie nie zahacza o swoje poprzedniczki Mamy tu tylko jedno wspomnienie Mimo to nie zachęcam tych ktoacute-rzy bdquoWiedźminardquo jeszcze nie znają do sięgania po bdquoSezon burzrdquo Owo wspomnienie zniszczy wam całą przyjemność Jaką więc historię przedstawił nam Andrzej Sapkowski No coacuteż jak na wiedźmina przy-stało Geralt przemieszcza się z miejsca na miejsce szukając błąkają-cych się po świecie potworoacutew Dziwnym trafem jak to przecież się Wiedźminowi zdarza wplątuje się on w politykę Podpada też kilku czarodziejom I jednej pięknej czarodziejce Jak się okazuje magiczne eksperymenty nie zawsze są bezpieczne i też nie zawsze dają się kon-trolować Nie trudno też spotkać osobę ktoacutera swojej władzy i swoich umiejętności nadużywa A sam Geralt pakuje się w nie lada kłopo-ty ndash trafia do więzienia i traci swoje bezcenne wiedźmińskie miecze

o ktoacuterych krążą legendy Jedynym jego sprzymierzeńcem będzie od-dany przyjaciel ndash Jaskier A jak wiadomo połączenie magii polityki wiedźmina i barda jest mieszanką wybuchową

Przyjdzie nam zobaczyć nowe oblicze Geralta Ja zapamiętałam go jako silnego odważnego a przy tym niezwykle ludzkiego Teraz w bdquoSezonie burzrdquo jest on jakby niecohellip słabszy mniej wyrazisty I to odbierało mi trochę radość czytania Reszta jest podobna do Sagi Mamy humor cięty język trochę walki bluzgoacutew zbiegoacutew okolicz-ności ciekawych bohateroacutew szybką akcjęhellip Jest też i wątek miłosny ktoacutery roacutewnież mocno zmienił charakterystykę Geralta Brakuje tylko Yennefer Oczywiście i ona pojawia się w bdquoSezonie burzrdquo ale jej obec-ność zawiera się dosłownie w kilku zdaniach

Ale alehellip Najważniejsze pytanie czy bdquoSezon burzrdquo rozczarowuje Zdecydowanie nie Czy wpasował się w Sagę Zdecydowanie nie Mam wrażenie że akcja nowej powieści to właściwie początki dzia-łalności Geralta Jest on więc tu nieco inny niż w Sadze Nie ma tu też tego klimatu co w poprzednich częściach ale czy naprawdę można mieć o to pretensje Minął kawał czasu Zmienił się autor zmienili się czytelnicy Nic dwa razy się nie zdarza oczekiwania rosną zwłaszcza w przypadku takiego arcydzieła jakie stworzył Sapkowski bdquoSezon burzrdquo to całkiem inna historia przyznam że nieco słabsza niż po-przedniczki Słabsza nieznacznie Oproacutecz samej treści ważne są też emocje ktoacuterych książka nam dostarcza A tych w bdquoSezonie burzrdquo do-staniemy całą masę o czym wspominałam na początku

Dla mnie cudownym był powroacutet do bdquoWiedźminardquo Aż zachciało mi się sięgnąć po całą sagę kolejny raz To naprawdę fantastyczne że po tylu latach możemy na nowo podążać z Geraltem przez świat Wspaniałe że Andrzej Sapkowski zaryzykował wiedząc że spaść może na niego ogrom krytyki Ja mogę mu tylko podziękować Dzię-kuję Panie Andrzeju za wspaniałe emocje doskonały świat cudow-nych bohateroacutew I proszę o więcej

Marta Badowskanenya89blogspotcom

29

tytuł ujednolicony [122014] kącik literacki

Takiej niespodzianki nikt nie przewidział Po latach wyczekiwania plotkach dementowanych przez samego autora z dnia na dzień pojawia się książka ktoacuterej pragną tysiące (albo i miliony)

Wiedźminie wroacuteć

Książka nie byle jaka ndash bdquoWiedźminrdquo Nowe przygody Geralta z Rivii to jak gwiazdka z nieba zwłaszcza gdy porzuciło się już wszel-kie nadzieje bdquoSezon burzrdquo zaczął znikać z księgarni w zatrważającym tempie I nie ma się czemu dziwić Ale chyba każdy fan Sagi o Wiedź-minie miał wielkie obawy Czy nowa książka to kontynuacja czy też początki działalności Geralta A może będą to opisy wydarzeń z Sagi podane ze szczegoacutełami Na pewno pojawił się strach ndash co jeśli bdquoSezon burzrdquo będzie totalną katastrofą ktoacutera rzuci cień na po-przednie części

Ja te obawy miałam od samego początku Nie wiedziałam też czy się cieszyć z nowego bdquoWiedźminardquo czy też nie Pierwsze wraże-nia Rozczarowanie wydaniem Ale spokojnie ndash nie odbiega ono od standardoacutew SupeNOWEJ Przywodzi na myśl właśnie te wczesne wydania ndash skromne nijak mające się do zawartości Wygląd bdquoSezo-nu burzrdquo jest doskonałym nawiązaniem do treści Oto przyjdzie nam wspomnieć godziny spędzone z bdquoWiedźminemrdquo wszystkie zarwane noce i towarzyszące czytaniu emocje Nowa książka Andrzeja Sap-kowskiego to swoisty wehikuł czasu

bdquoSezon burzrdquo nie jest kontynuacją Sagi To całkowicie odrębna historia ktoacutera właściwie nie zahacza o swoje poprzedniczki Mamy tu tylko jedno wspomnienie Mimo to nie zachęcam tych ktoacute-rzy bdquoWiedźminardquo jeszcze nie znają do sięgania po bdquoSezon burzrdquo Owo wspomnienie zniszczy wam całą przyjemność Jaką więc historię przedstawił nam Andrzej Sapkowski No coacuteż jak na wiedźmina przy-stało Geralt przemieszcza się z miejsca na miejsce szukając błąkają-cych się po świecie potworoacutew Dziwnym trafem jak to przecież się Wiedźminowi zdarza wplątuje się on w politykę Podpada też kilku czarodziejom I jednej pięknej czarodziejce Jak się okazuje magiczne eksperymenty nie zawsze są bezpieczne i też nie zawsze dają się kon-trolować Nie trudno też spotkać osobę ktoacutera swojej władzy i swoich umiejętności nadużywa A sam Geralt pakuje się w nie lada kłopo-ty ndash trafia do więzienia i traci swoje bezcenne wiedźmińskie miecze

o ktoacuterych krążą legendy Jedynym jego sprzymierzeńcem będzie od-dany przyjaciel ndash Jaskier A jak wiadomo połączenie magii polityki wiedźmina i barda jest mieszanką wybuchową

Przyjdzie nam zobaczyć nowe oblicze Geralta Ja zapamiętałam go jako silnego odważnego a przy tym niezwykle ludzkiego Teraz w bdquoSezonie burzrdquo jest on jakby niecohellip słabszy mniej wyrazisty I to odbierało mi trochę radość czytania Reszta jest podobna do Sagi Mamy humor cięty język trochę walki bluzgoacutew zbiegoacutew okolicz-ności ciekawych bohateroacutew szybką akcjęhellip Jest też i wątek miłosny ktoacutery roacutewnież mocno zmienił charakterystykę Geralta Brakuje tylko Yennefer Oczywiście i ona pojawia się w bdquoSezonie burzrdquo ale jej obec-ność zawiera się dosłownie w kilku zdaniach

Ale alehellip Najważniejsze pytanie czy bdquoSezon burzrdquo rozczarowuje Zdecydowanie nie Czy wpasował się w Sagę Zdecydowanie nie Mam wrażenie że akcja nowej powieści to właściwie początki dzia-łalności Geralta Jest on więc tu nieco inny niż w Sadze Nie ma tu też tego klimatu co w poprzednich częściach ale czy naprawdę można mieć o to pretensje Minął kawał czasu Zmienił się autor zmienili się czytelnicy Nic dwa razy się nie zdarza oczekiwania rosną zwłaszcza w przypadku takiego arcydzieła jakie stworzył Sapkowski bdquoSezon burzrdquo to całkiem inna historia przyznam że nieco słabsza niż po-przedniczki Słabsza nieznacznie Oproacutecz samej treści ważne są też emocje ktoacuterych książka nam dostarcza A tych w bdquoSezonie burzrdquo do-staniemy całą masę o czym wspominałam na początku

Dla mnie cudownym był powroacutet do bdquoWiedźminardquo Aż zachciało mi się sięgnąć po całą sagę kolejny raz To naprawdę fantastyczne że po tylu latach możemy na nowo podążać z Geraltem przez świat Wspaniałe że Andrzej Sapkowski zaryzykował wiedząc że spaść może na niego ogrom krytyki Ja mogę mu tylko podziękować Dzię-kuję Panie Andrzeju za wspaniałe emocje doskonały świat cudow-nych bohateroacutew I proszę o więcej

Marta Badowskanenya89blogspotcom

30

prześwietlenie

W Centrum NUKAT zajmuję się przede wszystkim hasłami formalnymi

W NUKAT chciałbym samych poprawnych rekordoacutew

W swojej pracy najbardziej lubię zgrany zespoacuteł i miłą atmosferę

Za 10 lat NUKAT wspoacutełtworzony z Biblioteką Narodową będzie szeroko znany i wysoko ceniony zaroacutewno w kraju jak i zagranicą

W wolnym czasie najchętniej czytam

Lubię swoją pracę

Nie lubię bezczynności

Słowa ktoacuterych nadużywam to bdquodlaczego uważasz żehelliprdquo

Ulubiona książkapłytafilm to bdquoPani Bovaryrdquo Gustawa Flauberta

MICHAŁ MIROWSKI

Absolwent studioacutew bibliotekoznawczych na Uniwersytecie Warszawskim O tym że wcześnie postanowił związać swoje życie zawodowe z książką świadczy drugi wyuczony zawoacuted ndash księgarz Od sześciu lat pracuje jako administrator w Ośrodku Kontroli Rekordoacutew Kartoteki Haseł Formalnych kontrolując nowe i modyfikowane hasła osobowe dla serii i hasła typu autor-tytuł Sumienny i pracowity angażuje się w prace dodatkowe chęt-nie zastępuje kolegoacutew Służy zespołowi znajomością języka serbskiego Oczytany inteligentny sympatyczny nie sposoacuteb go nie lubić

SBP

32

felieton

felieton

Polska Wikipedia nie zna słowa bdquohashtagrdquo Może dlatego że wśroacuted serwisoacutew społecznościowych te zdominowane przez hashtagi czyli Twitter i Instagram nie cieszą się w Polsce (jeszcze) taką popularnością jak Facebook ktoacutery z hashtagami zaprzyjaźnił się niedawno A może dlatego że nie przyswoiliśmy dotychczas ndash w skali znanej za Oceanem ndash umiejętności wykorzystywania hashtagoacutew w programach telewizyjnych albo promocji

Bez względu na powoacuted hashtag nie został w polskiej Wikipedii opisany Odwie-

dzam więc moacutej ulubiony Dictionarycom i dowiaduję się że hashtag to wyraz po-przedzony znakiem w celu identyfikacji słowa kluczowego lub tematu i ułatwienia wyszukiwania ich O historii tego narzędzia więcej moacutewi angielska Wikipedia odsyłając mnie do zamierzchłej sieciowej przeszłości rządzonej przez IRC-ownikoacutew Oznaczali oni grupy i kanały właśnie przy użyciu hashta-goacutew Wśroacuted przodkoacutew hashtaga znajdziemy także skromny klasyczny już tag czyli etykie-tę w formie słowa kluczowego albo kroacutetkiej frazy ułatwiającą organizowanie cyfrowych treści Tyle historii choć użytkownicy hash-

tekst Agata Szczotka-Sarna

tagoacutew i tak wiedzą swoje ndash dla rzeszy cyfro-wych tubylcoacutew pierwszym hashtagowym kroacutelem pozostanie Twitter

Twitter żyje hashtagami podlinkowuje poszczegoacutelne hashtagi ułatwiając wyszuki-wanie oznaczonych nimi treści wyroacuteżnia te najbardziej popularne w danej chwili przy-znając im status trendoacutew (Trending Topics) a nawet umożliwia zarchiwizowanie swo-ich zasoboacutew Nie miejmy jednak złudzeń że korzystając z hashtagoacutew mamy szansę przejrzeć wszystkie pożądane treści W 2010 roku Biblioteka Kongresu ogłosiła rozpo-częcie prac nad archiwizacją zasoboacutew Twit-tera ihellip do dziś nie pozwala na eksplorację ogromnej bazy 170 miliardoacutew tweetoacutew z lat 2006ndash2010 Samo bowiem przeszukanie archiwum za pomocą tylko jednego słowa

kluczowego zajmuje 24 godziny A moacutewi-my o zaledwie kilku latach z życia jednego serwisu społecznościowego Gdzie miliony zdjęć publikowanych i katalogowanych na Instagramie z użyciem hastagoacutew Gdzie po-sty ktoacutere od niedawna można na Facebooku oznaczyć hastagami Czy faktycznie mogą zostać odnalezione

Urok a zarazem przekleństwo hashta-goacutew tkwi w tym że ich wykorzystanie jest całkowicie uzależnione od inwencji ozna-czających Urok bo dzięki temu hashtagi nie tylko katalogują treści ale ndash odpowiednio dobrane ndash nadają im sens kontekst i charak-ter Ciekawie pisze o tym Paweł Nowak opo-wiadając o powstaniu hashtagu omgkrk dla krakowskiej społeczności startupowej Hash-tag dla takiej społeczności jest tym samym

SBP

32

felieton

felieton

Polska Wikipedia nie zna słowa bdquohashtagrdquo Może dlatego że wśroacuted serwisoacutew społecznościowych te zdominowane przez hashtagi czyli Twitter i Instagram nie cieszą się w Polsce (jeszcze) taką popularnością jak Facebook ktoacutery z hashtagami zaprzyjaźnił się niedawno A może dlatego że nie przyswoiliśmy dotychczas ndash w skali znanej za Oceanem ndash umiejętności wykorzystywania hashtagoacutew w programach telewizyjnych albo promocji

Bez względu na powoacuted hashtag nie został w polskiej Wikipedii opisany Odwie-

dzam więc moacutej ulubiony Dictionarycom i dowiaduję się że hashtag to wyraz po-przedzony znakiem w celu identyfikacji słowa kluczowego lub tematu i ułatwienia wyszukiwania ich O historii tego narzędzia więcej moacutewi angielska Wikipedia odsyłając mnie do zamierzchłej sieciowej przeszłości rządzonej przez IRC-ownikoacutew Oznaczali oni grupy i kanały właśnie przy użyciu hashta-goacutew Wśroacuted przodkoacutew hashtaga znajdziemy także skromny klasyczny już tag czyli etykie-tę w formie słowa kluczowego albo kroacutetkiej frazy ułatwiającą organizowanie cyfrowych treści Tyle historii choć użytkownicy hash-

tekst Agata Szczotka-Sarna

tagoacutew i tak wiedzą swoje ndash dla rzeszy cyfro-wych tubylcoacutew pierwszym hashtagowym kroacutelem pozostanie Twitter

Twitter żyje hashtagami podlinkowuje poszczegoacutelne hashtagi ułatwiając wyszuki-wanie oznaczonych nimi treści wyroacuteżnia te najbardziej popularne w danej chwili przy-znając im status trendoacutew (Trending Topics) a nawet umożliwia zarchiwizowanie swo-ich zasoboacutew Nie miejmy jednak złudzeń że korzystając z hashtagoacutew mamy szansę przejrzeć wszystkie pożądane treści W 2010 roku Biblioteka Kongresu ogłosiła rozpo-częcie prac nad archiwizacją zasoboacutew Twit-tera ihellip do dziś nie pozwala na eksplorację ogromnej bazy 170 miliardoacutew tweetoacutew z lat 2006ndash2010 Samo bowiem przeszukanie archiwum za pomocą tylko jednego słowa

kluczowego zajmuje 24 godziny A moacutewi-my o zaledwie kilku latach z życia jednego serwisu społecznościowego Gdzie miliony zdjęć publikowanych i katalogowanych na Instagramie z użyciem hastagoacutew Gdzie po-sty ktoacutere od niedawna można na Facebooku oznaczyć hastagami Czy faktycznie mogą zostać odnalezione

Urok a zarazem przekleństwo hashta-goacutew tkwi w tym że ich wykorzystanie jest całkowicie uzależnione od inwencji ozna-czających Urok bo dzięki temu hashtagi nie tylko katalogują treści ale ndash odpowiednio dobrane ndash nadają im sens kontekst i charak-ter Ciekawie pisze o tym Paweł Nowak opo-wiadając o powstaniu hashtagu omgkrk dla krakowskiej społeczności startupowej Hash-tag dla takiej społeczności jest tym samym

32

felieton

felieton

Polska Wikipedia nie zna słowa bdquohashtagrdquo Może dlatego że wśroacuted serwisoacutew społecznościowych te zdominowane przez hashtagi czyli Twitter i Instagram nie cieszą się w Polsce (jeszcze) taką popularnością jak Facebook ktoacutery z hashtagami zaprzyjaźnił się niedawno A może dlatego że nie przyswoiliśmy dotychczas ndash w skali znanej za Oceanem ndash umiejętności wykorzystywania hashtagoacutew w programach telewizyjnych albo promocji

Bez względu na powoacuted hashtag nie został w polskiej Wikipedii opisany Odwie-

dzam więc moacutej ulubiony Dictionarycom i dowiaduję się że hashtag to wyraz po-przedzony znakiem w celu identyfikacji słowa kluczowego lub tematu i ułatwienia wyszukiwania ich O historii tego narzędzia więcej moacutewi angielska Wikipedia odsyłając mnie do zamierzchłej sieciowej przeszłości rządzonej przez IRC-ownikoacutew Oznaczali oni grupy i kanały właśnie przy użyciu hashta-goacutew Wśroacuted przodkoacutew hashtaga znajdziemy także skromny klasyczny już tag czyli etykie-tę w formie słowa kluczowego albo kroacutetkiej frazy ułatwiającą organizowanie cyfrowych treści Tyle historii choć użytkownicy hash-

tekst Agata Szczotka-Sarna

tagoacutew i tak wiedzą swoje ndash dla rzeszy cyfro-wych tubylcoacutew pierwszym hashtagowym kroacutelem pozostanie Twitter

Twitter żyje hashtagami podlinkowuje poszczegoacutelne hashtagi ułatwiając wyszuki-wanie oznaczonych nimi treści wyroacuteżnia te najbardziej popularne w danej chwili przy-znając im status trendoacutew (Trending Topics) a nawet umożliwia zarchiwizowanie swo-ich zasoboacutew Nie miejmy jednak złudzeń że korzystając z hashtagoacutew mamy szansę przejrzeć wszystkie pożądane treści W 2010 roku Biblioteka Kongresu ogłosiła rozpo-częcie prac nad archiwizacją zasoboacutew Twit-tera ihellip do dziś nie pozwala na eksplorację ogromnej bazy 170 miliardoacutew tweetoacutew z lat 2006ndash2010 Samo bowiem przeszukanie archiwum za pomocą tylko jednego słowa

kluczowego zajmuje 24 godziny A moacutewi-my o zaledwie kilku latach z życia jednego serwisu społecznościowego Gdzie miliony zdjęć publikowanych i katalogowanych na Instagramie z użyciem hastagoacutew Gdzie po-sty ktoacutere od niedawna można na Facebooku oznaczyć hastagami Czy faktycznie mogą zostać odnalezione

Urok a zarazem przekleństwo hashta-goacutew tkwi w tym że ich wykorzystanie jest całkowicie uzależnione od inwencji ozna-czających Urok bo dzięki temu hashtagi nie tylko katalogują treści ale ndash odpowiednio dobrane ndash nadają im sens kontekst i charak-ter Ciekawie pisze o tym Paweł Nowak opo-wiadając o powstaniu hashtagu omgkrk dla krakowskiej społeczności startupowej Hash-tag dla takiej społeczności jest tym samym

33

felietontytuł ujednolicony [122014]

czym flaga dla państwa Powiewamy nim dumnie i stoimy za nim wszyscy razem (hellip) To jedno głupie słowo nas bardziej zjednoczyło niż tysiące słoacutew ktoacutere moacutewiliśmy wcześniej (hellip) omgkrk jest jak krakowska społeczność startupowa zaskakuje z dystansem do sie-bie i patrzy wyłącznie w przoacuted

Czemu więc obok uroku pojawia się przekleństwo New York Magazine przybliża siedem typoacutew nadużyć związanych z zastosowa-niem hastagoacutew między innymi dodawanie niezliczonych hashtagoacutew do jednej informacji zamieszczanie symbolu przed przypadko-wymi słowami a nawet łączenie wielu słoacutew w jeden długi hashtag co zdaniem autora jest zabawnetylkowpierwszych157przypad-kach i zupełnie wypacza pierwotną funkcję narzędzia jaką jest porządkowanie treści

Od czasu do czasu w świecie hashtagoacutew pojawia się hit Nie ża-den twitterowy trend czy chwilowa moda Hit przenikający poza internet uznany mocą autorytetoacutew W USA słowo roku typuje Ame-rican Dialect Society W zeszłym roku wybrano właśnie bdquohashtagrdquo W tym roku Zespoacuteł Oxford Dictionaries ktoacutery wybiera słowo roku

od dziesięciu lat i swoim wyborem przyciąga uwagę medioacutew posta-wił na bdquoselfierdquo Słowo będące jednocześnie popularnym hashtagiem służy do oznaczania fotograficznych autoportretoacutew Na samym Insta-gramie hashtag selfie został użyty 57 milionoacutew razy a popularność słowa w języku angielskim wzrosła o 17 tysięcy procent To jest skala z jaką przychodzi się mierzyć poszukiwaczom wykorzystującym kon-kretne hashtagi Nie podoła temu jeden człowiek nie podała nawet Biblioteka Kongresu I może wcale nie musi JWT Intelligence w swojej prezentacji bdquo100 Things to Watch in 2014rdquo przewiduje że rok 2014 bę-dzie czasem zmęczenia hashtagami Jako przyczyny tego stanu wska-zuje zaś zawłaszczenie hashtagoacutew przez marki (branded hashtags) oraz wszechobecne wykorzystanie tego narzędzia wyłącznie w celu gimnastyki intelektualnej

Nie ma jednak co załamywać rąk Najlepiej korzystać z hashtagoacutew według własnego uznania a do trudności podejść z dystansem ozna-czając je ironicznym tagiem problemypierwszegoswiata lub najzwy-czajniej obśmiać jak zrobili to Jimmy Fallon amp Justin Timberlake

wwwnukatedupl

WydawcaRedaktor naczelnaSekretarz redakcji

Zespoacuteł

KoordynacjaProjekt graficzny i skład

Okładka

Centrum NUKATKamila Grzędzińska kgrzedzinskauweduplAleksandra Świerk aleksandraswierkgmailcomAgnieszka Kasprzyk aekasprzykuweduplAgata Szczotka agataszczotkagmailcomAleksandra Świerk aleksandraswierkgmailcomMagdalena Rowińska mrowinskauweduplPR Partner VIVID STUDIOVIVID STUDIO magdavividstudioplrysunek Joacutezefa Ryszkiewicza z 1882 roku

Patron

wwwtytulujednoliconypltunukatuwedupl