u‘vh ufosq (t[efs fpbk;) -...

34
u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) 1> tkfjr[o{ ih eh csfj. ;qh GrT[sh ih ;jkfJ. nE u‘vh ufosq T[efs fpbk; fby/:sL. gkfs;kjh 10. 1 ;P?:k nkfd ngko nbLy nBzs nekb nGLy nby nBk;k. e? f;t ;es dJL ;q[fs uko oi’ sw ;s 2 fsj{‘ g[o pk;k. fdT[; fB;k ;f; ;{o eL dhge f;q;fN ouh gzu ss gqek;k. p?o pYkfJ bokfJ ;[ok;[o nkgfj dLys p?m swk;k. 1. d’jok feqgk f;zX[ s[woh feqgk i’ eS 3 w’ gfo j’JL. ou’ u‘fvek eh eEk pkDh ;[G ;G j’fJ. 2. i’fs irwrL irs w? uzv uw[zv gquzv. G[i dzvB dzvfB n;[o wzvB G[fJ Bt yzv. 3. ;P?:k skoB b’e T[XkoB G{wfj d?s ;zxkoB u‘fv s[jh j?. ekoB Jh; ebk ewbk jfo ndq;[sk ij dLy’ T[jh j?. skw;sk wwsk Bwsk eftsk eft eL wB wfX r[jh j?. ehB’ j? ezuB b’j irsq w? gko; w{ofs ikfj S[jh j?. 4. d’jok gqw[d eoB ;G G? joB Bkw[ u‘fvek ik;[. ou’ ufosq pfusq s[n eo’ ;p[fX gqek;. 5. uzvh ufosq (T[efs-fpbk;) 1> tkfjr[o{ ih eh csfj ;qh GrT[sh ih ;jkfJ j[D uzvh ufosq (T[efs-fpbk;) fbydL jK gkfsFkjh 10 ;P?:k (i’ ;kfonK dk) w[ZY, gko-ofjs, fbyL ikD s’I goL, pLnzs, ekb-ofjs, GLy-ofjs, B tLyL ik ;eD tkbk nsL BkF-ofjs j?l (fi; BL) fFt-Fesh, uko tLd, oi’-sw’-;s’ fszB r[D fdZsL jB nsL fszB b’eK ftu tk; ehsk j’fJnk j?l (fi; BL) fdB, oks, ;{oi, uzdqwk torL dhge (pDkJL jB) nsL gzi sZsPK dk gqekF eo eL ;koh f;qFNh dh ouBk ehsh j?l (i’) dLtfsnK nsL d?IsK ftu t?o tXk eL (T[BQK ~ nkg; ftu) bVkT[Idk j? nsL nkg (fJBQK s’I nbr Ebr) p?mk swkFk tLy fojk j?.1. d’jok jL feqgk dL ;kro! iL sLoh e[M feqgk wLoL T[sL j’JL, (sK) d[ork dh eEk dh ouBk eoK (nsL) ;koh eftsk (@pkDh#) ;qLFm j’ ikJL.2. (fi; dh) i’fs irs ftu irwrk ojh j?, (i’) uzv nsL w[zv (~ wkoB tkbh pj[s) gquzv j?, (fi; dhnK) G[iktK dL vzvL d?IsK ~ dzv dLD tkbL jB nsL (i’) Xosh dL B"I yzvK ~ ;[;Zfis eoB tkbh j?.3. ;P?:k b’eK ~ skoB tkbh, fgqEth dk T[ZXko eoB tkbh, d?IsK ~ ;zxkoB tkbh nsL gquzv (;o{g tkbh) s{z jh j?I. (irs dL) ekoB o{g ftFD{ dh Fesh bZSwh nsL fFt dh Fesh o{g gkopsh fiEL tLy’ T[jh j?. (s{z jh) sw’, oi’ nsL ;s’ fszBK r[DK (dL ;ko o{g) eftsk eth dL wB ftu r[zdh j?. (s{z) gko;-w{osh (fi; ~) irs ftu S’j rJh, T[j b’jL s’I ;’Bk pD frnk.4. d’jok (i’) ;G ~ gq;zB eoB tkbh nsL ;G dL G? ~ d{o eoB tkbh j? nsL fi; dk BK uzfvek j?, (T[; dL) nb"fee ufosq dh ouBk eoK iL s{z (w?~) T[Zsw p[ZXh dk gqekF eoLI.5. 1H fJBQK T[eshnK ftu ty ty phVK ftu nzso j?, go nfXeso fJ; gkm tkbhnK T[eshnK jh fbyhnK fwbdhnK jB. 2H @;sL# 3H @e[M#

Upload: others

Post on 24-Sep-2019

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

u`vh ufosq (T[efs fpbk;)1> tkfjr[o{ ih eh csfj.;qh GrT[sh ih ;jkfJ.

nE u`vh ufosq T[efs fpbk; fby¤:sè.gkfs;kjh 10. 1

; P ? : k

nkfd ngko nbèy nBzs nekb nGèy nby nBk;k.e? f;t ;es dJè ;q[fs uko oi' sw ;s2 fsj{` g[o pk;k.fdT[; fB;k ;f; ;{o eè dhge f;q;fN ouh gzu ss gqek;k.p?o pYkfJ bokfJ ;[ok;[o nkgfj dèys p?m swk;k. 1.

d ' jo k

feqgk f;zX[ s[woh feqgk i' eS3 w' gfo j'Jè.ou' u`fvek eh eEk pkDh ;[G ;G j'fJ. 2.i'fs irwrè irs w? uzv uw[zv gquzv.G[i dzvB dzvfB n;[o wzvB G[fJ Bt yzv. 3.

; P ? : k

skoB b'e T[XkoB G{wfj d?s ;zxkoB u`fv s[jh j?.ekoB Jh; ebk ewbk jfo ndq;[sk ij dèy' T[jh j?.skw;sk wwsk Bwsk eftsk eft eè wB wfX r[jh j?.ehB' j? ezuB b'j irsq w? gko; w{ofs ikfj S[jh j?. 4.

d ' jo k

gqw[d eoB ;G G? joB Bkw[ u`fvek ik;[.ou' ufosq pfusq s[n eo' ;p[fX gqek;. 5.

uzvh ufosq (T[efs-fpbk;)1> tkfjr[o{ ih eh csfj

;qh GrT[sh ih ;jkfJj[D uzvh ufosq (T[efs-fpbk;) fbydè jK

gkfsFkjh 10

; P ? : k

(i' ;kfonK dk) w[ZY, gko-ofjs, fbyè ikD s'I goè, pènzs, ekb-ofjs,Gèy-ofjs, B tèyè ik ;eD tkbk nsè BkF-ofjs j?l (fi; Bè) fFt-Fesh,uko tèd, oi'-sw'-;s' fszB r[D fdZsè jB nsè fszB b'eK ftu tk; ehskj'fJnk j?l (fi; Bè) fdB, oks, ;{oi, uzdqwk torè dhge (pDkJè jB) nsègzi sZsPK dk gqekF eo eè ;koh f;qFNh dh ouBk ehsh j?l (i') dètfsnKnsè d?IsK ftu t?o tXk eè (T[BQK ~ nkg; ftu) bVkT[Idk j? nsè nkg (fJBQKs'I nbr Ebr) p?mk swkFk tèy fojk j?.1.

d ' jo k

jè feqgk dè ;kro! iè sèoh e[M feqgk wèoè T[sè j'Jè, (sK) d[ork dheEk dh ouBk eoK (nsè) ;koh eftsk (@pkDh#) ;qèFm j' ikJè.2. (fi; dh)i'fs irs ftu irwrk ojh j?, (i') uzv nsè w[zv (~ wkoB tkbh pj[s)gquzv j?, (fi; dhnK) G[iktK dè vzvè d?IsK ~ dzv dèD tkbè jB nsè (i')Xosh dè B"I yzvK ~ ;[;Zfis eoB tkbh j?.3.

; P ? : k

b'eK ~ skoB tkbh, fgqEth dk T[ZXko eoB tkbh, d?IsK ~ ;zxkoBtkbh nsè gquzv (;o{g tkbh) s{z jh j?I. (irs dè) ekoB o{g ftFD{ dhFesh bZSwh nsè fFt dh Fesh o{g gkopsh fiEè tèy' T[jh j?. (s{z jh)sw', oi' nsè ;s' fszBK r[DK (dè ;ko o{g) eftsk eth dè wB ftu r[zdhj?. (s{z) gko;-w{osh (fi; ~) irs ftu S'j rJh, T[j b'jè s'I ;'Bk pDf r n k . 4 .

d ' jo k

(i') ;G ~ gq;zB eoB tkbh nsè ;G dè G? ~ d{o eoB tkbh j?nsè fi; dk BK uzfvek j?, (T[; dè) nb"fee ufosq dh ouBk eoK iè s{z(w?~) T[Zsw p[ZXh dk gqekF eoèI.5.

1H fJBQK T[eshnK ftu ty ty phVK ftu nzso j?, go nfXeso fJ; gkm tkbhnKT[eshnK jh fbyhnK fwbdhnK jB. 2H @;sè# 3H @e[M#

Page 2: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

g [ Bj k

j[D iè (sèoh) nkfrnk j'Jè, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB eoBtkbè osBK dè s[b puBK ~ u[D eè T[; ftu iVQK. ;G F[G Gkyk eo eè(fJ;) ouBk ftu XoK. (nsè) ngko sè nB'yh eEk ~ fus ftu ;wM eè(T[; dh ouBk eoK).6.

; P ? : k

gfotko dè vo s'I T[dk; j' eè okiè Bè xo Sv fdZsk nsè pB ftuik tf;nk. @;[oE# BK nsè w[BhFto Gèy tkbè (T[; okiè Bè ;wkB r[DK ~XkoB eoB tkbè) @;wkfX# (t?F) Bkb ftuko ehsk fe uzvh (BK tkbh) Byzvè ik ;eD tkbè d?IsK dk eq'X eoeè yzvB eoB tkbh dètfsnK dh ofynkbJh (fetèI) ;kjwDè gqrN j'Jh. T[j (d'tèI @wèX;# foFh gk;) ik eè g[SdèjB, fe jè ;kX{ g[oF! (uzvh dh) nrkX eEk fe; gqeko dh j?< (;k~); [ D k U . 7 .

s'Ne Szd. w[Bh Bè fejk --

fiEè ;èik (;?B) ~ ;ik eè jfo (ftFD{) ;"I fojk ;h nsè fiEè ibdk c?bkT[ pj[s fGnkBe nsè ftFkb ;h, (T[Eè ftFD{ dh) BkGh s'I ewb-c[b g?dk j'fJnk nsè (T[; ftu'I) ftFt dk eosk (pqjwk) T[sgzB j'fJnk.(T[; dè) ezBK dh w?b s'I d' d?IsK dh ouBk j'Jh.8.

T[BQK (d'jK d?IsK) dè BK wX[ nsè e?NG oyè rJè fiBQK dè Foho pj[stvè j' rJè. T[BQK ~ tèy eè pqjwk (b[eè;) wB ftu pj[s vfonk. (T[; Bès[os) wB ftu ir-wksk (d[ork) dk fXnkB Xfonk.9.

d ' jo k

(T[; tèbè) :'r-fBzdqk (uzv) y[bQh, ftFD{ ikrè nsè :[ZX dh fsnkohehsh. fi; soQK d?Is xN ikD nsè dètfsnK dk oki tZXè (fJ; gqeko dè:sB eoB br è).10.

; P ? : k

ftFD{ Bè T[BQK Bkb :[ZX ehsk, (go) wko B ;eè (feT[Ife) d?Is nfspbtkB ;B. T[BQK d'jK (ftFD{ nsè d?IsK) ~ bVfdnK gzi j}ko ;kb phsrJè, (go fe;è dh th) pKj B Eeh (noEks brksko :[ZX eodè ojè). d?IsKBè (ftFD{ dè gokeqw s'I) gq;zB j' eè fejk fe (s{z e'Jh) to wzr. (T[Zsoftu) jfo Bè fejk fe f;o dè fdU. (d?IsK Bè fejk fe) uzrh rZb j?. (ftFD{Bè T[BQK dè f;oK ~) gZNK T[sè oy eè ;[doFB-uZeo Bkb eN fdZsk nsè (T[BQKdh) i'fs ~ b? eè (ftFD{ Bè nkgDè jh) Foho ftu fwbk bJh.11.

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 9 89 8 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

g [ Bj k

nkfJ; np i' j'fJ rqzE sT[ w? ou".osB gqw[d eo puB uhfB sk w? ru".Gkyk ;[G ;G eoj' Xfoj' feqs w?.ndG[fs eEk ngko ;wM efo fus w?. 6.

; P ? : k

sqk; e[N`p eè j[fJ e? T[dk; ntk; e' fsnkfr pf;U pfB okJh.Bkw ;[oE w[Bh;o pèy ;wès ;wkfX ;wkfX brkJh.uzv nyzv yzvè eo e'g GJh ;[o oSB e' ;w[jkJh.p{Mj[ ikfJ fsB? s[w ;kX nrkfX eEk fej Gkfs ;[BkJh. 7.

s'Ne Szd. w[Bh;[o'tku

jfo ;'fJ oj? ;fi ;?B sjk. ib ikb eokb fp;kb ijk.G:' BkfG ;o'i sè fp;[ eosk. ;q[s w?b sè d?s ouè i[rsk. 8.

wX[ e?NG Bkw Xoè fsB eè. nfs dhox dèj GJè fiB eè.fsB dèfy b[eè; vfoU jhn w?. irwks e' fXnkB[ Xfo:' ihn w?.9.

d ' jo k

S[Nh u`fv ikr? pqjw efoU i[X e' ;ki[.d?s ;G? xfN ikfj fiT[ pY? dètsB oki.10.

; P ? : k

i[X efoU fsB ;' Grt`fs B wko ;e? nfs d?s pbh j?.;kb GJè fsB gzu jiko d[j{` bosè Bfj pkj Nbh j?.d?sB ohM efjU po wKr efjU jfo ;h;B dèj[ Gbh j?.Xkfo T[o{ gfo ueq ;' ekN e? i's b? nkgB? nzfr wbh j?. 11.

Page 3: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

; 'om k

wX[ nsè e?NG ~ wko eè dètfsnK dè oki dh ;EkgBk ehsh. oki-Gkr dh ;koh ;kwrqh dè eè ftFD{ p?e[zm ubè rJè.12.

fJEè ;qh wkoezvè g[okB dè ;qh uzvh ufosq T[efs fpbk; dè @wX[ e?NGdè wkoè ikD tkbè# gfjbè nfXnkfJ dh ;wkgsh j?, ;G F[G j?.1.

g [ Bj k

fco wfjyk;[o (M'Nè dh Feb tkbk d?Is) j'fJnk. T[; Bè eh ehsk<(T[; dk toDB fJ; gqeko j?). T[; Bè G[iktK dè pb Bkb :[ZX eo eè ;koè;z;ko ~ fis fbnk. (T[; Bè) oD-G{wh ftu tzrko eè dètfsnK dk ;w{fje;zxko ehsk. jfEnko XkoB eo eè (;kfonK ~) N'Nè N'Nè eo ;[fNnk.13.

; P ? : k

wfjyk;[o d?Is Bè :[ZX ehsk nsè ;koh dèt-;?Bk ~ wko ;[fNnk. tvètvè t?ohnK ~ d' d' N'Nè eo eè :[ZX-G{wh ftu fvrk fdZsk nsè (T[;) wjkpbhBè xw;kB :[ZX ehsk. bj{ dè ozr ftu bE-gE j'fJnk (T[j :[ZX-G{wh s'I)pkjo fBefbnk. (T[; dh fJ; ;[zdosk ~ tèy eè) eth dè wB ftu fJjnkJh wkB' Ssqh okfinK ~ wko eè e[o{eFèsq dè (bj{ dè) e[zv ftu'I goF[okwfJFBkB eo eè fBefbnk j'tè.14.

wfjyk;[o Bè n;sq nsè F;sq b? eè ;koè (t?ohnK) ~ ebtso tKruho eè ;[N fdZsk. b'EK T[sè b'EK r[ZSk-w[ZSk j'JhnK gJhnK jB nsè gopsKfizBè tvè oE nsè x'Vè fvrè gJè jB. fuZNh fwM nsè bkb bj{ Bkb fbpVèekbè fGnkBe jkEh :[ZX-G{wh ftu fvrè gJè jB. (T[j) :w dè wkoè j'Jè fJzibrdè jB fitèI ;odh dh o[s ftu do}h nBèe egVè eN eè ;[Ndk j?.15.

fJzdo ;kfonK dètfsnK ~ (nkgDè) Bkb b? eè eq'XtkB j'fJnk t?ohdh ;?Bk T[sè ik fgnk. w{zj nrè Ykb dè eè nsè (jZE ftu) sbtko b? eèbbeko nsè tzrko eè (nfijè) tko ehsè fe bj{ Bkb d?Is bkb j' rJè.T[BQK dh ;[zdosk ~ tèy eè eth dè wB ftu fJj Gkt nkfJnk wkB' okwuzdqBè izr fis eè ;kfonK foZSK ~ f;o'gkT[ gtkJè j'D.16.

(eJh :'Xè) oD-G{wh ftu xkfJb x[zwdè jB nsè eJh Xosh T[sè gJèeokj ojè jB. (oD-G{wh) ftu XV (@epzX#) d"Vdè fcodè jB fiBQK ~ tèyeèvog'e vo ojè jB. id'I wfjyk;[o Bè fJ; gqeko dk :[ZX ehsk sd'I frdV(izp[e) nsè froMK (nfXe ykX-gdkoE fwbD ekoB) y[F j' rJhnK. ;{owèbj{ dè jVQ ftu (gJè fJzi gqshs j[zdè jB) wkB' Fokp gh eè wstkbè g?og;ko eè ;[Zsè gJè j'D.17.

; 'om k

dètB EkfgU oki wX[ e?NG e' wko e?.dhB' ;eb ;wki p?e[zmrkwh jfo GJè. 12.

fJfs ;qh wkoezvè g[okBè uzvh ufosq T[efs fpbk; wX[ e?NG pXfjgqEw X:kfJ ;wkgsw ;s[ ;[Gw ;s[. 1.1

g [ Bj k

pj[fo GfJU wjyk;[o fsB s' fenk ehnk.G[ik i'fo efo i[X[ ihs ;G ir[ bhnk.;{o ;w{j ;zxkoè oDfj guko e?.N{fe N{fe efo vkoè nk:[X Xko e?. 13.

; P ? : k

i[X efo:' wfjyk;[o dkBt wkfo ;G? ;[o ;?B frokfJU.e? e? d[ N{e dJè nfo yèfs wjk popzv wjk oB gkfJU.;qT[Ds ozr ;fBU fB;foU i;[ fJnk Sfp e' wB w? fJfj nkfJU.wkfo e? SsqfB e[`v e? Sèsq w? wkBj[ g?fm e? okwi{ BkfJU. 14.

b? wjyk;[o n;sq ;[ ;;sq ;p? ebtsq fiT[ uho e? vko?.b[E g? b[E ojh r[fE i[fE froè fro ;è oE ;èIXt Gkoè.r{d ;Bè f;s b'j{ w? bkb eokb goè oB w? ri ekoè.fiT[ doih iw fwqs eè ;hs w? pkrè nBèe esk efo vkoè. 15.

b? ;[o ;zr ;p? ;[ogkb ;[ e'g eè ;sq[ eh ;?B g? XkJè.d? w[y Yko bhJè eotko jeko guko gqjko brkJè.;qT[B w? d?s ;[ozr GJè efp Bè wB GkT[ fJj? Sfp gkJè.okw wB' oB ihs e? Gkbe d? f;ogkT[ ;p? gjokJè. 16.

xkfJb x{ws j? oB w? fJe b'Ns j? XoBh fpbbksè.dT[os phu epzX fco? fij dèys ekfJo j? vo gksè.fJ:' wfjyk;[o i[X[ eh:' sp izp[e froM GJè ozr oksè.;q"B gqtkj w? gkfJ g;ko e? ;'Jè j? ;{o wB' wd wksè. 17.

9 9 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

1H eJhnK phVK ftu fJj g[Ffgek BjhI fbyh j'Jh

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 9 9

Page 4: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

wfjyk;[o d?Is dè ehsè :[ZX ~ tèy eè ;{oi th nkgDk o;sk G[bfrnk. bj{ dè gqtkj ~ ubdk tèy eè pqjwk ;koè tèd (@rqzE#) G[b frnk.wk; ~ tèyeè froMK (fJ; soQK) p'bdhnK jB fitèI pkbe gkmFkbk ftugVQ ojè jB. frdV ;{ofwnK dhnK b'EK fJzi b? ik ojè jB fitèI ;o;tshdè ezYè f;ZX ezEk pDkT[D bJh (fpqSK dhnK fSbK b? ik ojè jB).18.

d ' jo k

nDfrDs (dètsè) wkoè rJè, (T[BQK ~) e"D frDè< fijVè dètsè voeè Giè ;B (T[BQK Bè) wB ftu d[ork (@f;tk#) dk fXnkB Xo eè e?bkF-g[ohik seh.19. dètfsnK dè ;koè XB nsè Xkw ~ d?IsK Bè y'j fbnk. (T[BQK~) ;[nor ftu'I eY fdZsk nsè T[j e?bkF (@f;tg[oh#) ftu ofjD brè.20.(d?IsK d[nkok GikJè j'Jè) dètfsnK ~ (fFt g[oh ftu fNfenK) id'I e[M fdBphs rJè, (sd'I fJe fdB) fJFBkB eoB bJh dèth (Bdh T[go) nk fBebh.;G dètfsnK Bè fwb eè ftXh g{ote dèth dh ;ètk ehsh.21.

o èys k

(dètfsnK Bè) y[d dèth ~ ;koh n;bhns d;h fe wfjyk;[o Bè ;kvkxo y'j fbnk j?. jè wksk! Ujh rZb eo' i' s[jk~ uzrh brdh j?. (n;hI);koè (s[jkvè) w[ZY edhw dè ;ète s[jkvh FoB se eè nkJè jK. ;k~ (;kvk)dèF nsè xo-pko tkg; eok fdT[ nsè ebèF fwNk fdT[ nsè T[BQK (d?IsK~) pèjkb (nGè;) eo fdT[, fJjh (;kvk) pj[s tZvk ezw j?. e[Zsè ~ wkofdnKe'Jh T[; dk BK BjhI b?Idk ;r'I T[; ~ wkofdnK (T[; dè) wkbe dk BK fbnkiKdk j ?.22.

d ' jo k

fJj puB ;[D eè uzvh wB ftu eq'fXs j' T[mh (nsè efjD brh);kfonK d?IsK ~ BkF eoeè jh fFt-g[oh ftu t;Krh.23. d?IsK ~ wkoB dhid'I uzvh Bè (gqfsfrnk) gqrN ehsh (sd'I) f;zx, ;zy nsè j'o ;koè n;sqnsè F;sq (T[;) e'b nk rJè.24. d?IsK ~ BFN eoB bJh ekb jh Bè fJjiBw fbnk j'tè. t?ohnK ~ d[y dèD bJh f;zx uzvh dk tkjB pfDnk.25.

; P ? : k

(dèth dk tkjB) Fèo fdri (fdFktK dè jkEh) fizBk fGnkBe nsè tvènkeko tkbk j? nsè pZpo Fèo fisBk T[; ftu pb j?. (T[; dè) tkb wkB'ekb dè sho j'D nEtk ghbè gjkV T[sè fpqS yV'sè j'D. (fgm T[sè ekbètkbK dh beho fJzi gqshs j[zdh j?) wkB' ;[wèo gops ftu'I :wBk dh Xko(fBebdh j'tè) nsè (Foho T[Zsè ekbè dkra) wkB' ghbh uwèbh dè c[ZbK dèr[fSnK T[sè G"oè fbgNè j'Jè j'D. (Fèo dè ;[v"b nzr fJzi gqshs j[zdè jB)wkB' wjkoki fgqE{ Bè ewkB b? eè Xosh T[sè gops tyoè eo eè oyèj ' D . 2 6 .

i[X[ ehU wjyk;[o dkBt dèys GkB[ ubè Bjh gzEk.;q"B ;w{j ufbU bfy e? us[okBB G{fb rJè ;G rqzEk.wk; fBjko e? frqM oV? uN;ko gV? fiw[ pkoe ;zEk.;ko;[sh sfN b? GN b'E f;zqrkb fe f;X pBkt ezEk. 18.

d ' jo k

nrBs wkoè rB? e' Gi? i[ ;[o efo sqk;.Xkfo fXnkB wB f;tk e' seh g[oh e?bk;. 19.dètB e' XB[ Xkw ;G d?sB bhU fSBkfJ.dJè ekfY ;[o Xkw sè p;è f;t g[oh ikfJ. 20.fesfe fdt; phsè sjk BQktB fBe;h dèft.fpfX g{op ;G dètsB eoh dèft eh ;èt. 21.

o èys k

eoh j? jehefs wkb{w y[d dèth ;èsh bhnk wjyk;[o jwkok ShB Xkw j?.ehi? ;'Jh pks wks s[w eT[ ;[jks ;G ;ètfe edhw sfe nkJè sèoh ;kw j?.dhi? pkfi dè; jw? wèNhn? ebè; bè; ehihJè nGè; T[B? pv' :j ekw j?.e{eo e' wkos B e'T{ Bkw b? eè skfj wkos j? ske' b? eè yktzd e' Bkw j?. 22.

d ' jo k

;[Bs puB Jè u`fvek wB w? T[mh fo;kfJ.;G d?sB e' S? eoT[ p;T[ f;tg[oh ikfJ. 23.d?sB eè pX e' ip? uzvh ehU gqek;.f;zx ;zy nT[ n;sq ;G ;;sq nkfJrè gkf;. 24.d?s ;zxkoB eè Bfws ekb iBw[ fJj bhB.f;zx u`fv pkjB GfJU ;sqB eT[ d[y[ dhB. 25.

; P ? : k

dko[B dhox[ fdri ;è pfb f;zxfj eè pb f;zx Xoè j?.o'w wB' ;o ekbfj eè iB gkjB ghs g? fpqS joè j?.wèo eè wfX wB' iwBk bfo eèseh g[zi g? fGqzr Yoè j?.wkB' wjk fgqE b?eè ewkB ;[ G{Xo G{w sè fBnkoè1 eoè j?. 26.

1H @fBnkfJ#

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 0 01 0 0 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 5: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

d ' jo k

(uzvh Bè) xzNk, rdk, fsqF{b, sbtko, ;zy, ewkB, pkD nsè fGnkBeuZeo (nkfd F;sq nsè n;sq) nkgDè jZEK ftu cV bJè jB nsè (T[; dk;o{g fJsBk gquzv gqshs j'D bfrnk j?) wkB' rowh dh o[s dk ;{oij'tè.27. gquzv eq'X eoeè uzvh Bè fJBQK jfEnkoK ~ nkgDè jZE ftu fbnknsè fGnkBe d?Is dè Bro dè BèVè ik eè xzNè dh nktk} ehsh.28.

xzNè nsè Fèo dè (djkVB dè) Fpd ;[D eè d?IsK Bè oD ftu sbtkoKfyu bJhnK. eq'XtkB j' eè (;koè d?Is) fJeZmè j' rJè nsè :[ZX dh ftt;Ekehsh.29. wfjyk;[o Bè d?IsK dh 45 gdw us[ozrDh ;?Bk fJeZmh ehsh.e[M ypè, e[M ;iè nsè e[M wfjyk;[o (:'fXnK dè okiè) dè Bkb (uVQè jB).30.fJj fszB'I db d;, gzdqj nsè thj gdwK dè jB (fiBQK ftu'I) gzdqj ;iè tb,d; ypè gk;è nsè thj (d?IsK dè okiè Bè nkgDè Bkb oyè).31.; P ? : k

T[j ;koè ekbè d?Is fJe' tko jh Gi eè uzvh dè ;kjwDè nk rJè.pj[fsnK Bè jZE ftu ewkBK nsè sho e; eè eq'X Bkb Fèo ~ wkoè. uzvhBè sd'I sbtko b? eè nsè bbekok wko eè ;kfonK t?ohnK ~ d{o eo fdZskwkB' yKvt pB dh nrBh (~ p[MkT[D bJh nkJè) pdbK ~ noiB (gkoE)Bè fyzvk fdZsk j'tè.32.d ' jo k

fJe d?Is eq'XtkB j' eè x'Vk d"VkT[IfdnK (dèth dè) ;kjwDè frnk fitèIdhge dè ;kjwDè gszrk iKdk j?.33.; P ? : k

d?IsK dè pbtkB ;odko ;{otho Bè e'qfXs j' eè fwnkB ftu'I sbtkoeZYh. (T[; Bè) fJe tko gquzv uzvh dè Foho T[sè ehsk nsè d{ik Fèo dèf;o T[sè. uzvh Bè ;zGb eè nsè pb Xko eè (d?Is ~) X"D'I geV eè XoshT[sè gNek wkfonk, fitèI X'ph Bdh dè ezYè ik eè p;sq ~ b? eè gNVè BkbgS kVd k j ? .34.d ' jo k

i' d?Is dèth dè ;Bw[y nk eè bfVnk ;h (T[; ~) dèth Bè fJ; soQKwko fdZsk nsè fco ;zy tik eè t?ohnK dh ;?Bk ftu ik tVh.35.; P ? : k

sd uzvh Bè jZE ftu gquzv nsè gqpb ewkB (e[tzv) b? eè fJj ehskfe fJe' jh tko tèy eè nsè bbekok wko eè (t?oh dè) ;koè db ~ yXèVfdZsk. pj[sè d?Is oD-G{wh ftu jh wko fdZsè, fiBQK ~ bj{ ftu fbpVè tèyeè eth Bè wB ftu fJT[I ftukfonk fitèI ro[V (yr oki) Bè ;ZgK dè ;w{j(;wki) ~ eN eè N'Nè N'Nè eo fdZsk j?.36.

d ' jo k

xzNk rdk fsq;{b nf; ;zy ;ok;B pkB.ueq peq eo w? bhJè iB[ rqhyw fos[ GkB[. 27.uzv e'g efo u`fvek Jè nk:[X efo bhB.fBefN fpefN g[o d?s eè xzNk eh X[fB ehB. 28.

;[fB xzNk eèjfo ;pfd n;[oB nf; oB bhB.uVè e'g e? i{E j[fJ isB i[X e' ehB. 29.g?skbh; gdw n;[o ;i¤:' eNe us[o`fr.eS[ pkJè eS[ dkjB? eS[ GN fBqg eè ;`fr. 30.GJè fJemè db gdw d; gzdqj no[ ph;.gzdqj ehBè dkjBè d; pkJè ;`fr ph;. 31.

; P ? : k

dT[o ;p? fJe pko jh d?s ;[ nkJè j? uzv eè ;kw[jè ekoè.b? efo pkB ewkBB skfB xBè no[ e'g ;' f;zx gqjkoè.uzv ;zGkfo sp? eotko jeko e? ;sq ;w{j fBtkoè.yKvt ikoB e' nrBh fsj gkoE B? iB[ wèx fpvkoè. 32.

d ' jo k

d?s e'g fJe ;kw[jè rfJU s[ozrw vkfo.;Bw[y dèth eè GfJU ;bG dhg nB[jko. 33.

; P ? : k

pho pbh f;odko d?Jhs ;[ eq'X e? fw:kB sè yr[ fBekfoU.Jèe dfJU sfB uzv gquzv e? d{;o eèjfo eè f;o MkfoU.uzv ;zGkfo sp? pb[ Xkfo bfJU rfj Bkfo Xok go wkfoU.fiT[ X[phnk ;osk sfN ikfJ eè b? gN e' gN ;kE gSkfoU. 34.

d ' jo k

dèth wkfoU d?s fJT[ bfoU i[ ;Bw[y nkfJ.g[fB ;sqfB eh ;?B w? X;h ;[ ;zy pikfJ. 35.

; P ? : k

b?efo u`fv e[tzv gquzv wjk popzv sp? fJj ehB'.Jèe jh pko fBjkfo jekfo ;[Xkfo fpdko ;G? db dhB'.d?s xBè oB wkfj jBè bfy ;q'B ;Bè eft fJT[ wB[ uhB'.fiT[ yroki pv' nfjoki ;wki eè ekfN esk efo bhB'. 36.

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 0 11 0 1 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 6: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

d ' jo k

dèth Bè pj[s ;koè d?Is wko fdZsè nsè gqpb (d?IsK) ~ fBopb eofdZsk sè jZEK ftu F;sq Xko eè ;?Bk ftu GkiV gk fdZsh.37. wfjyk;[odh c"i Gi rJh nsè (nkgDè) ;[nkwh dh FoB ik seh. Gi eè rfJnKBè fJzi fejk fe (dèth Bè ;kvè) thj gdw ;{owè wko fdZsè jB.38. (fJj);[D eè w{VQ ws tkbk wfjyk;[o wB ftu e'qX eo eè T[fmnk. (T[; Bè) ;?Bk~ j[ew fdZsk fe ik eè dèth ~ xèo bt'.39.

; P ? : k

;koh ;?Bk Bè nkgDè ;[nkwh (wfjyk;[o) dh rZb ;[Dh nsè ;koè;{ofwnK Bè fwb eè fJe ;bkj ehsh. (T[BQK) wB ftu fJj fdqVQ fBoDkehsk fe u"jK gkf;nK s'I Xk eè (dèth T[sè) ik gJhJè. (p; fco) jZE ftusbtkoK b? eè @wko b", wko b"# g[ekodh j'Jh (d?Is) ;?Bk fJT[I ftuoB brhnsè u"jK gkf;nK s'I uzvh ~ xèo fbnk wkB' uzdqwk ~ gotko fgnk j'tè.40.

wfjyk;[o dh ;?Bk ~ tèy eè uzvh Bè jZE ftu w}p{s XB[F XkoB eofbnk. (uzvh Bè) ;iè nsè ypè jZE Bkb pj[s sho ubk eè eq'X Bkb fGnkBe:[ZX ehsk. t?ohnK dè FohoK dè ftzBQè ikD sè (T[BQK ftu'I fBefbnk) bj{ ;kohXosh T[sè nkD fgnk wkB' ftXksk Bè i' nZmtK ;w[zdo (nkgDè nzdo)gukfJnk j'fJnk ;h, T[j fJ; :[ZX ftu T[rb fdZsk j'tè.41.

d ' jo k

t?ohnK dè db ftu eq'fXs j'Jh uzvh Bè uZeo ~ XkoB ehsk nsè fJes'I d' nsè d' s'I uko (t?ohnK dè) N'Nè eo fdZsè.42.

; P ? : k

fJ; gqeko dè ehsè :[ZX (dh rZb) ;[D eè e?bkF ftu fFt dk fXnkBS[N frnk. fco uzvh Bè rdk ;zGkb eè T[Gkfonk nsè ;zy dh X[B tik eèroiB ehsh. t?ohnK dè f;o T[sè jZE dè }'o Bkb ubkfJnk uZeo fJ;soQK S[N eè fgnk wkB' Bdh dè ezYè yèvD bJh pkbe mheoh ubkT[Idkj ' t è . 4 3 .

d ' jo k

wfjyk;[o dh c"i ~ tèy eè dèth Bè (nkgDè) pb ~ ;zGkfbnk nsèe[M Fèo okjhI nsè e[M uZeo Bkb ;G ~ wko fdZsk.44. e[M (;?fBe) Gieè okiè (wfjyk;[o) e'b rJè nsè fejk fe ;koh ;?Bk wkoh rJh j?. fJj;[D eè d?Is eq'XtkB j'fJnk nsè oD-G{wh ftu uVQ eè nk frnk.45.

d ' jo kdèth wkoè d?s pj[ gqpb fBpb ;è ehB.;;sq Xkfo efo eoB w? uw{z ukb efo dhB. 37.Gih uw{` wjyk;[oh seh ;ofB fBi Jh;.XkfJ ikfJ fsB fJT[ efjU jfBU gdw GN ph;. 38.;[fB wjyk;[o w{V wfs wB w? T[fmU fo;kfJ.nkfrnk dhBh ;?B e' xèo' dèth ikfJ. 39.

; P ? : k

pks ;[Bh gqG eh ;G ;?Bfj ;{o fwbè fJe[ wzsq efoU j?.ikfJ goè uj{` Uo sè XkfJe? mkN fJj? wB wfX efoU j?.wko jh wko g[eko goè nf; b? efo w? db[ fJT[ fpjfoU j?.xèfo bJh uj{` Uo sè u`fv ;[ u`d wB' gotèy gfoU j?. 40.

dèfy uw{z wjyk;[o eh efo uzv e[tzv gquzv XfoU j?.dSB pkw ubkfJ xBè ;o e'g G:kBe i[X[ efoU j?.GziB Gè nfo eè sB sè S[N ;qT[B ;w{j XokfB gfoU j?.nkmt' f;zX[ guk:' j[s' wB' :k oB w? fpfX Bè T[rfoU j?. 41.

d ' jo k

e'g GJh nfo db fpy? u`vh ueq ;`Gkfo.Jèe wkfo e? dP? ehJè dP? sè ehBè uko. 42.

; P ? : k

fJj Gkfs e' i[X[ efoU ;[fB e? etbk; w? fXnkB S[fNU jfoek.g[fB uzv ;zGko T[Gko rdk X[fB ;zy pikfJ efoU yoek.f;o ;sqfB eè go ueq gfoU S[fN n?;è pfjU efo eè poek.iB[ yèb e' ;osk sfN ikfJ ubkts j? fSSbh boek. 43.

d ' jo k

dèy uw{z wfjyk;[oh dèth pbfj ;zGkfo.eS[ f;zxfj eS[ ueq ;' vkoè ;G? ;`xkfo. 44.fJe Gki? fBqg g? rJè efjU jsh ;G ;?B.fJT[ ;[fB e? e'fgU n;[o ufV nkfJU oB n?B. 45.

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 0 21 0 2 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 7: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

; P ? : k

id wfjyk;[o Bè (nkgDh) ;koh ;?Bk ~ i{M wfonk tèfynk sK T[;Bèyzvk cV fbnk nsè gquzv uzvh dè ;kjwDè ik eè fGnkBe foS tKr GpewkoB bfrnk. uzvh Bè jZE ftu w[rdo b? eè pb-g{ote T[; dè FohoT[sè (fJT[I) ;[fNnk fiT[I jB{wkB Bè gjkV ~ T[ykV eè oktD dh Sksh ftuwkfonk ;h.46.

fco (uzvh Bè) XB[F jZE ftu cV eè (fiBQK) ;{othoK ~ sho wkoè T[BQKBè gkDh th B wzfrnk. }ywh (:'Xè) x[wèoh yKdè j'Jè :[ZX-G{wh ftu fvr ojè;B nsè gopsK fizBè tZvè jkEh bzrVè j' eè eokj ojè ;B. etuK BkbYeè ;{ofwnK dè Foho Xosh T[sè gJè (tèy eè eth dè wB ftu) uzrè Gktg?dk j'Jè, wkB' pB ftu nZr br ikD Bkb T[Eè ehfVnK ~ ykD bJh ;ZgGiè fcodè j'D.47.

r[Z;è Bkb Goh gquzv uzvh Fèo ~ gqèo eè :[ZX ftu ik tVh nsè sbtkob? eè t?ohnK (dè }ywK s'I fBebè bj{ Bkb) G{wh ~ bkb eo fdZsk fitèIpB ftu nZr brh j'tè. sd'I (dèth ~) d?IsK Bè u"jK gkf;nK s'I xèo fbnk.(T[; fdqF ~ tèy eè eth dè) wB ftu fJ; soQK T[gwk g?dk j'Jh fe dèthwksk dk sB wB (dh rfs) Bkb'I th sè} ub fojk j? iK fJzi ;wM' feekbè pdbK ftu fpibh ubdh j'tè.48.

id'I gquzv uzvh Bè jZE ftu sbtko XkoB ehsh sK (wfjyk;[o dh);koh \"i yèo{z yèo{z j' rJh. d?Is (n;b'I) wo BjhI ojè ;B (;r'I) pj[s o{gXko eè (:[ZX gokeqw ftu o[fus ;B), sd'I pbtkB (uzvh) Bè nfs nfXepb ~ ;zi'fJnk nsè (nkgDè) jZE Bkb uZeo ubk fdZsk fi; Bè t?oh ~wko eè T[; dk f;o (XV s'I) tyok eo fdZsk. (T[; dè) bj{ dh Xko nkekFtb (fJT[I) ubh wkB' goF[okw Bè ;{oi ~ ibKibh fdZsh j'tè.49.

wjk gquzv (uzvh) Bè gokeqw eo eè :[ZX ftu ;kfonK :'fXnK ~ wkofdZsk. T[Eè Xosh T[sè bj{ dk ;w[zdo pD frnk nsè sbtko dh Xwe Bkbjh (d?IsK dè) ;w{j fvr gJè. irs wksk (uzvh) dè gqskg Bkb dètfsnKdk ;zeN (skg) BFN j' frnk nsè d?IsK dh ;?Bk iw-b'e ~ ubh rJh.fco d[ork dèth t?ohnK dè db o{gh pdb ftu fpibh tKr dweDb r h . 5 0 .

d ' jo k

id'I ;kfonK d?IsK dk okik wfjyk;[o wkfonk frnk sd'I ;koè ekfJo(d?Is) ;G e[M Sv Svk eè Gi rJè.51.

; P ? : k

i{M goh ;G ;?B byh ip s" wjyk;[o yr ;zGkfoU.u`fv gquzv eè ;kw[fj ikfJ GfJnkBe Gkbe fiT[ GGekfoU.w[rdo[ b? ngBè efo u`fv ;[ e? pfo sk sB T{gfo vkfoU.fiT[ jB{wkB T[ykfo gjko e' oktB eè T[o Ghso wkfoU. 46.

cèo ;ok;B e' rfj e? efo pho jBè fsB gkfB B wzrè.xkfJb x{w goè oB wkfj eokjs j? fro ;è ri b`rè.;{oB eè sB eT[uB ;kfE goè Xfo GkT[ T[mè sj u`rè.ikB' dtk pB wkM brè sj ehNB GS e" dT[oè G[i`rè. 47.

e'g Goh ofB u`fv gquzv ;[ gqèo eè f;zx X;h oB w?.eotko b? bkb ehJè nfo yèfs brh pVtkBb fiT[ pB w?.sp xèfo bJh uj{` Uo sè d?sB fJT[ T[gwk T[gih wB w?.wB[ sè sB[ sèi[ ufbU irwks e' dkwfB ikB ubè xB w?. 48.

c{N rJh X[iBh ;roh nf; uzv gquzv ip? efo bhB'.d?s wo? Bfj pèy eo? pj[sT[ popzv wjkpb ehB'.ueq ubkfJ dfJU efo sè f;o ;sq e' wko i[dk eo dhB'.;qT[Bs Xko ubh BG e' iB[ ;{o e' okw ibkib dhB'. 49.

;p ;{o ;zxko dJè fsj yèfs wjk popzv gokeqw e?.sj ;qT[Bs f;zX[ GfJU XoBh gfo g[zi froè nf; e? Xw e?.irwks gqskg jBè ;[o skg ;[ dkBt ;?B rJh iw e?.pj[o' nfo f;zX[o eè db g?m e? dkfwfB fiT[ d[ork dwe?. 50.

d ' jo k

ip wjyk;[o wkfoU ;p d?sB e' oki.sp ekfJo Gkiè ;p? SkfvU ;eb ;wki. 51.

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 0 31 0 3 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 8: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

efp Zs

d [gfjo d è ; {oi tKr e ' qXtkB w zB è ikD tkb è wjkpbh d ? Is(wfjyk;[o) ~ dèth Bè dètfsnK dè fjs (ekoi) bJh wko fdZsk. j'o (pkehofjzdh d?Is) ;?Bk (fJzi) Gi rJh fitèI gtB Bkb pdb Gi iKdè jB (fyzviKdè jB) nsè (dèth Bè) nkgDè pb Bkb fJzdo ~ oki fdZsk. dèF-dèFKsoKdè okfinK ~ fJzdo dè uoBh gk fdZsk nsè ;kfonK dètfsnK Bkb ;bkjeo eè fJzdo ~ oki-fsbe fdZsk. fJE'I (dèth) r[gs j' rJh nsè T[Eè ikeè gqrN j'Jh fiEè fFt Fèo dh ybQ (jfo-nzpo) ~ ftSk eè p?mk ;h.52.

fJEè ;qh wkoezvè g[okD dè ;qh uzvh ufosq T[efs fpbk; (gq;zr) dè @wfjyk;[otX# BK tkbè d{iè nfXnkfJ dh ;wkgsh ;G F[G j?.2.

d ' jo k

fJzdo ~ oki dè eè uzvh b'g j' rJh. (uzvh Bè) d?IsK ~ wko eè pèjkbehsk nsè ;zsK (dh ofynk dk) ekoi ehsk.53.

; P ? : k

(d?IsK dè BFN j' ikD Bkb) tvè tvè w[Bh gq;zB j' rJè jB nsèdètfsnK dè sèi-gqskg ftu ;[y gqkgs eoB brè jB. (eJh) :Zr eodèjB, eJh tèd gkm eodè jB, (eJh) ;z;ko dk d[y d{o eoB bJh fwb eè(jfo ftu) fXnkB brkT[Idè jB. (dètsè) xzNè, S?Dè, fwqdzr, T[gzr (fJegqeko dk tkik), opkp nkfd fis dè ;k}K ~ b? eè fJe-;[o eodè jB.(fesè) fezBo nsè rzXop rk ojè jB nsè (fesè) :eF nsè ngZSoktK Bkueoeè ftyk ojhnK jB.54.

;zyK nsè xzfNnK dh r[ziko eo eè c[bK dh poyk eo ojè jB. (fesBèjh) ;[zdo dètsè nkosh eo ojè jB nsè fJzdo ~ tèy eè pfbjkoè iKdèjB. (T[d'I) dkB nsè dZSDk dè eè gqdyDk eodè j'Jè fJzdo dè wZEè T[sè eè;onsè uktbK (dk fsbe) brkT[Idè jB. (fJ; soQK) dètfsnK dh Broh ftuX[zw g? ojh j? nsè dètfsnK dhnK e[bK fwb eè wzrbwJh rhs rk ojhnKj B . 5 5 .

d ' jo k

fJ; soQK uzvh dè gqskg Bkb dètfsnK dk gqskg tZX frnk nsè fszBèb'e dèth dh i?-i?-eko eodè j'Jè (@wkoezvè: g[okD# dh) ;Zs;Jh (ftubè)BKtK (dè ;s'sq dk) ikg eoB brè.56. fJ; soQK dètfsnK Bè oki ehsknsè ;[y wkfDnk. fco ;[zG-fB;[zG (BK tkbè) d' tvè pbtkB d?Is (g?dk j'r J è ) . 5 7 .

fJzdo-b'e dk oki gqkgs eoB bJh okik ;[zG g?db, oE nsè jkEhnKtkbh us[ozrDh ;?Bk ;ik eè uVQ nkfJnk.58.

efps [wjkpho ejoh d[gjoh e' GkB[ wkB'dètB eè eki dèth vkfoU d?s wkfo e?.nT[o db[ GkfiU i?;è gkj[B j{` sè Gkiè wèxfJzdq dhB' oki pb[ nkgB' ;' Xkfo e?.dè; dè; eè Boè; vko? j? ;[oè; gkfJehB' nGyèe ;[o wzvb fpukfo e?.Jhjk GJh r[gfs gqrfN ikfJ sjk GJhijk p?mè jfo jfonzpfo e' vkfo e?. 52.

fJfs ;qh wkoezvè g[okBè ;qh uzvh ufosq T[efs fpbk; wjyk;[o pXfjBkw d[shnk fXnkfJ ;wkgsw ;s[ ;[Gw ;s[. 2.

d ' jo k

b'g uzvek j'fJ rJh ;[ogfs e" dè oki.dkBt wkfo nGèy efo ehBè ;zsB eki. 53.

; P ? : k

:ksè gq;zB GJè j? wjk w[B dètB eè sg w? ;[y gkt?.ir¤: eo? fJe pèd oo? Gt skg jo? fwfb fXnkBfj bkt?.Mkbo skb fwqdzr T[gzr opkp bhJè ;[o ;ki fwbkt?.fezBo rzXqp rkB eo? rfB iS ngSo fBos fdykt?. 54.

;zyB eh X[B xzNfB eh efo c{bB eh poyk poykt?.nkosh e'fN eo? ;[o ;[zdfo gèy g[ozdo eè pfb ikt?.dkBs dSB1 d? e? gqdSB Gkb w? e[zew nSs bkt?.j's e[bkjb dètg[oh fwb dètB eè e[fb wzrb rkt?. 55.

d ' jo k

n?;è uzv gqskg sè dètB pfYU gqskg.shB b'e i? i? eo? oo? Bkw[ ;fs ikg. 56.fJ;h Gkfs ;' dètsB oki eh:' ;[y wkfB.pj[o ;[zG B?;[zG d[fJ d?s pvè pfbtkB. 57.

fJzdq b'e eè oki fjs ufV XkJè fBqg ;[zG.;?Bk us[ozrfB ouh gkfJe oE j? e[zG. 58.

1H @dkB sSB#, @dkB ssSB#

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 0 41 0 4 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 9: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

; P ? : k

pkis vze g[oh X[B ekfB ;[ ;`fe g[ozdo w{zds gT[o?.;{o w? Bkfj ojh d[fs dèfy eè i[X e' d?s GJè fJe mT[o?.eKg ;w[zdq T[mè f;roè pj[ Gko GJh XoBh rfs nT[o?.wèo[ jfbU djfbU ;[o b'e ip? db ;[zG fB;[zG eè dT[o?. 59.

d ' jo k

dèt ;G? fwfb eè sp? rJè ;eq gfj XkfJ.efjU d?s nkJè gqpb ehi? ejk T[gkfJ. 60.;[fB e'fgU ;[ogkb sp ehB' i[X T[gkfJ.;èy dèt rB iè j[sè sè ;G bhJè p[bkfJ. 61.

; P ? : k

G{fw e' Gko T[skoB e' irdh; fpuko e? i[X[ mNk.roi? wdws eoh pdok pr gzfs b;? iB dzs rNk.gjo? sBsqkB fco? sj pho bhJè poSh efo fpi[ SNk.db d?sB e' nfo dètB g? T[wfvU wkB' x'o xwzv xNk. 62.

d ' jo k

;rb d?s fJemè GJè efo:' i[X e' ;ki.nwog[oh wfj ikfJe? xèfo bhU ;[o oki. 63.

; P ? : k

y'fb e? d[nkok fetko ;G? fBe;h n;[okfo eh ;?B ubh.oB w? sp nkfB fJesq GJè bfy ;sq[ eh gfsq fiT[ ;?B jbh.dq[w dhox fiT[ ri pki jbè oE gkfJe fiT[ cb c{b ebh.db ;[zG e' wèx fpvkoB e' fBef;T[ wxtk wkB' gT[B pbh. 64.

fJj e'g g[ozdo dèt uVè T[s i[X e' ;[zG uVè oB w?.eo pkB ewkB feqgkB rdk gfjoè sB sqkB sp? sB w?.

; P ? : k

(d?IsK dh \"i dè) vzeè dè tiD dh nktk} id fJzdo dè ezB ftugJh sK T[; Bè FzektkB j' eè (fJzdog[oh) dè dotk}è pzd eo bJè. d?IsK~ :[ZX bJh fJe EK fJeZmè j'fJnK tèy eè ;{oi ftubh i'fs th ShD j'rJh (noEks d?IsK dè fJeZmè j'D Bkb T[mh X{V Bè ;{oi dh o"FBh ~ YefdZsk.) ;koè ;w[zdo ezpD br rJè nsè pj[sè Gko ekoB Xosh dh jkbsth j'o fijh j' rJh. ;[wèo gops fjb frnk, fJzdo b'e ;fjw frnk id'I;[zG-fB;[zG dh ;koh \"i Bè uVQkJh eo fdZsh.59.

d ' jo k

sd ;koè dètsè fwb eè fJzdo (;eq) e'b rJè nsè fejk fe gqpbd?Is uVQ nkJè jB, (T[BQK s'I puD dk) e'Jh T[gk eo'.60. (fJj rZb) ;[Deè fJzdo eq'XtkB j'fJnk nsè sd'I jh :[ZX dk T[gk ehsk. (fisBè j'o) pkehdèt-;w{j ;B, T[BQK ;kfonK ~ p[bk fbnk.61.

; P ? : k

G{wh dk Gko T[skoB bJh irs dè JhFto Bè ftuko-g{ote :[ZXdk ;Kr pDkfJnk. wd (Fokp) dh w;sh ftu jkEh pdbK tKr ridè jBnsè T[BQK dè dzd (fJzi brdè ;B) wkB' prfbnK dhnK eskoK uwe ojhnKj'D. T[Eè etu-Xkoh ;{otho jZE ftu poSè XkoB ehsè j'fJnK (fJzi) fcodèjB (wkB') fpibh dh fbFe g? ojh j'tè. d?IsK dk db nkgDè t?oh dètfsnKT[sè (fJzi) T[wv fgnk wkB' x'o ekbh xNk (Sk rJh) j'tè.62.

d ' jo k

;koè d?IsK Bè fJeZmè j' eè :[ZX dk ftXkB ehsk nsè nwog[oh(fJzdog[oh) ftu ik eè fJzdo ~ xèo fbnk.63.

; P ? : k

;kfonK dotkf}nK dè p{jè y'bQ eè dètfsnK dh ;?Bk fBeb eè ubgJh. sd (T[j ;koè) :[ZX-G{wh ftu nk eè fJeZmè j' rJè. (T[BQK ~ nkfJnK)tèy eè t?ohnK (d?IsK) dh ;?Bk (fgZgb dè) gZso tKr v[bkfJwkB j' rJh.jkEh tfvnK doysK tKr, x'Vè cbK tKr, oE c[bK tKr nsè g?db f;gkjhebhnK tKr fjbD br rJè. (fJzi gqshs j[zdk j?) wkB' ;[zG dè ;?Bk o{ghpdb ~ fyzvkT[D bJh fJzdo o{gh sè} jtk ubh j'tè.64.

fJXo'I eq'XtkB j' eè fJzdo nsè j'o dètsè uVQè nsè T[Xo'I :[ZX bJh;[zG oD-G{wh ftu nk izfwnk. T[d'I (;kfonK Bè) jZE ftu sho-ewkB, feqgkB,rdk (cVè j'Jè ;B) nsè Foho T[sè etu (@sB-sqkB#) XkoB ehsè j'Jè ;B.sd d'jK gkf;nK s'I wko' wko wZu rJh nsè ;{ofwnK dè wB ftu fe;è gqeko

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 0 51 0 5 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 10: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

dk e'Jh Gow B fojk. (:[ZX fSVB dh rZb) ;[D eè pj[s ;koè frdV nsèfroMK (wk; G¦SD bJh) s[o gJhnK nsè fFt-rDK dè wB ftu th gq;zBskdh bfjo d"V rJh.65.

fJXo'I okik fJzdo Bè eq'X ehsk nsè T[Xo'I :[ZX bJh d?Is fetèI i[Vè<fitèI xBx'o ekbhnK xNktK Bè x[wèoh gk eè fJzdo o{gh ;{oi (dè oE) ~xèo fbnk j'tè. fJzdo dè XB[F s'I fBebè j'Jè shoK dè pkrVè (fgSbè fjZ;è)t?ohnK dhnK SkshnK ftu fJzi uwe ojè jB wkB' gjkV dh dokV ftu'Iw?Bk (;koe) dè pZuè fitèI u[ziK g;ko ojè j'D.66.

;[zG ~ sho brè tèy eè d?Is sbtkoK fyu eè :[ZX-G{wh ftu X; rJè.oD-G{wh ftu t?ohnK ~ fvrk fdZsk nsè dètfsnK dk pj[s y{B tfrnk.:[ZX-yèso ftu rD, frdV, froMK sè fg;ku F'o gkD bJh fJ; soQK gqrNj' rJè wkB' ;{owè (fgSfbnK iBwK dè) gkgK ~ T[skoB bJh ;o;tsh (Bdh)dè ezYè T[sè fJFBkB eo ojè j'D.67.

(;[zG nsè) fB;[zG GoktK Bè nfijk fGnkBe :[ZX F[o{ ehsk fe fJ;soQK dk gfjbK fe;è d?Is Bè BjhI ehsk ;h. b'EK T[sè b'EK uVQ rJhnK ;Bnsè T[Eè (T[BQK dk) wk; froMK nsè frdV yk ojè ;B. (eJhnK dè) f;oKdè tkbK ftu'I ;\?d fwM tr eè Xosh T[sè g? ojh j?, wkB' fFt (@iNkXo#)dhnK iNktK s'I r[Z;è Bkb rzrk-ib fvr fojk j'tè.68.

T[; EK (;{ofwnK dè tkb) ekJh (@f;tko#) tKr nsè (;{ofwnK dè) SsqMr tKr sodè fcodè ;B. jZEK dhnK T[IrbK wZShnK dè o{g ftu sVgdhnKjB nsè eNhnK j'JhnK pKjtK ~ eosk Bè ;ZgK dk o{g fdZsk j?. (T[;) bj{dh Bdh ftu (woè j'Jè) x'Vè wro wZSK tKr jB, Mzvè fpqSK torè jB, (oEdè gjhfJnK dè) uZeo gkDh ftu g?D tkbè x[zwo-xèo jB. sd ;[zG nsèfB;[zG d'jK d?IsK Bè fwb eè fJsBh x'o wko wukJh wkB' :[ZX-G{wh (y{B dh)Bdh pDk fdZsh j'tè.69.

d ' jo k

(T[; :[ZX ftu) dètsè jko rJè nsè d?Is fis rJè nsè (T[BQK BèdètfsnK dk) ;kok ;kwkB jfEnk fbnk. (d?IsK Bè) wjkB FeshFkbh db;ki eè fJzdo ~ Gik fdZsk.70.

; P ? : k

(d?IsK Bè) e[pèo s'I ]}kBk b[N fbnk nsè FèF-Bkr s'I wDhnK dh wkbky'j bJh. pqjwk (@b[eè;#), ;{oi, uzdqwk (@fB;è;#), rDèF nsè to[D ~ fiseè Gik fdZsk. (T[BQK Bè) fszB'I b'e (fis eè) nkgDè t; ftu eo bJè nsè(T[Eè) je{ws eoB bJh d?Is-;odko Gèi fdZsè. T[j ;koè dètfsnK dèfmekfDnK ftu ik t;è nsè T[BQK Bè ;[zG fB;[zG dh d[jkJh fcok fdZsh.71.

sp wko wuh d[j[` UoB sè B ofjU Gqw ;{oB eè wB w?.pj[ izp[e frqM ub? ;[fB e? nfs w'd pfYU f;t eè rB w?. 65.

oki g[ozdo e'g ehU fJfs i[X e' d?s i[oè T[s e?;è.f;nkw xNk x[woh xB x'o e? xèfo bhU jfo e' oft s?;è.;eq ewkB eè pkB brè ;o c'e b;? nfo eè T[fo n?;è.wkB' gjko eoko w? u'Iu g;kfo ojè f;;[ ;koe i?;è. 66.

pkB brè by ;[zG dJhs X;è oB b? eotkoB e'.ozrG{fw w? ;sq[ frokfJ dJè pj[ ;qT[B pfjU n;[okB e'.gqrNè rB izp[e frqM fg;ku ;[ :" oB Gkfs g[ekoB e'.;[ wB' GN ;ko;[sh sfN Bks j? g{op gkg T[skoB e'. 67.

i[X fB;[zG GfJnkB ofuU n; nkrè B dkBt ekj{ efoU j?.b'EB T{gfo b'E goh sj rhX f;zqrkbfB wk;[ ufoU j?.r{d pj? f;o eè;B sè f;s g[zi gqtkj XokfB gfoU j?.wkBj[ iNkXo eh iN sè iB[ o'; e? rzr e' Bho YfoU j?. 68.

pko f;tko GJè fsj mT[o ;[ cèB fiT[ Ssq fcoè sosk.eo nzr[bek ;coh sbc? G[i ekfN G[izr eoè eosk.j: Beq X[ik dq[w ;qT[Ds Bho w? ueq fiT[ ueq fco? rosk.sp ;[zG fB;[zG d[j[` fwfb dkBt wko eoh oB w? ;osk. 69.

d ' jo k

;[o jko? ihs? n;[o bhB' ;eb ;wki.dhB' fJzdq GikfJ e? wjk gqpb db ;kfi. 70.

; P ? : k

ShB Gzvko bfJU j? e[pèo sè ;è;j[` sè wfB wkb S[vkJh.ihs b[eè; fdBè; fB;è; rBè;1 ibè; dhU j? GikJh.b'e ehJè fsB shBj[ nkgBè d?s gmè sj d? me[okJh.ikfJ p;è ;[o Xkw sèT{ fsB ;[zG fB;[zG eh cèoh d[jkJh. 71.

1H @froè;#

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 0 61 0 6 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 11: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

d ' jo k

d?IsK Bè :[ZX-G{wh ftu fis gqkgs eo bJh nsè dètsè Gi rJè.(dètfsnK Bè) wB ftu fJj ftuko ehsk fe uzvh (@f;tk#) okjhI (fco s'I)oki gqkgs eo fbnk ikJè.72.

; P ? : k

fJzdo (@;[oè;#), ;{oi, uzdqwk, nkfd (;koè) dètsè fFtg[oh ftu ik t;èjB. :[ZX dè vo'I (dètsè) p[oè jkb T[Eè ik eè b[eè (d[oè) jB nsè (B tkjDekoB T[BQK dè) tkb i[V rJè jB. jkb'I fpjkb j' eè pj[s e[o{g j' rJèjB, (T[BQK ~ Foho dh) ;[X jh BjhI ojh. (fJzi gqshs j[zdk j?) wkB' w"sdè rq;è j'Jè j'D. pko pko (ofynk bJh) g[ekodè j'Jè ghVs nt;Ek ftu(e?bkF gops dhnK) ezdoktK ftu tVè j'Jè jB.73.

(id uzvh Bè) dètfsnK dh e[obkjN ezBK Bkb ;[Dh (sd) ;kfonKd?IsK ~ wkoB dh gqfsfrnk ehsh. wjk pbtkB uzvh gqsy j'Jh nsè eq'XtkBj' eè :[ZX tb wB ~ w'fVnk. (d[ork dk) wZEk c'V eè ekbh gqrN j'Jhfi; dh Sth ~ tèy eè eth dk wB (fJj T[gwk dèD bJh) bbukfJnklwkB' d?IsK dè ;w{j dk ftBkF eoB bJh :w-oki s'I fwqs{ Bè iBw fbnkj ' t è . 7 4 .

pbtkB (ekbh) jZE ftu sbtko cV eè eq'X Bkb fpibh tKrroih j?. (T[; dh roiBk Bkb) ;[wèo gops ;wès tvè tvè (@ro{Jè#) gjkVfjb rJè jB nsè FèF-Bkr dè f;o T[sè fNeh Xosh th ezp rJh j?. (T[;roi ~) ;[D eè pqjwk, e[pèo, ;{oi nkfd vo rJè jB nsè ftFD{ (jfo)dh Sksh th XVeD br rJh j?. gquzv fsyh nyzv (sbtko) jZE ftub? eè ekbek ekb tKr gqrN j'Jh j?.75.

d ' jo k

uzfvek Bè T[; (ekbek) ~ tèy eè sd'I fJj puB ehsk fe jè g[Zsohekbek! s{z wèoè ftu bhB j' ik.76. uzvh dè fJj puB ;[D eè (ekbek)T[; ftu ;wk rJh fitèI rzrk dè tfjD ftu iwBk ik fwbdh j?.77.

; P ? : k

sd d[ork nsè dètfsnK Bè p?m eè wB ftu ftuko ehsk fe :[ZXehsè fpBk fco (T[j) ;koh G{wh BjhI gosdh (fi; T[sè) nkgDk nfXeko;h. fJzdo Bè fejk fe jè wksk! wèoh fJj rZb ;[D', j[D fYb ehfsnK BjhIpDdh. (cb;o{g) ekbh ;ZgDh tKr gquzv uzvh d?Is dè ;zxko bJh :[ZX-G{wh ~ ub gJh.78.

d ' jo k

yès ihs d?sB bhU rJè dètsè Gki.fJj? fpukfoU wB fpy? bèj[ f;tk sè oki. 72.

; P ? : k

dèt ;[oè; fdBè; fB;è; wjè; g[oh wfj ikfJ p;è j?.Gè; p[oè sjk ikfJ d[oè f;o eè; i[oè oB sè i[ sq;è j?.jkb fpjkb wjk fpeokb ;zGkb Bjh iB[ ekb rq;è j?.pko jh pko g[eko eoh nfs nkostzs dohfB X;è j?. 73.

ekB ;[Bh X[fB dètB eh ;G dkBt wkoB e' gqB ehB'.j[fJ e? gqsS wjk po u`fv ;[ eq[X jP? i[X fpy? wB dhB'.Gkb e' c'o e? ekbh GJh bfy sk Sfp e' efp e' wB GhB'.d?s ;w{fj fpBk;B e' iw oki sè fwqs wB' Gt bhB'. 74.

gkB feqgkB Xoè pbtkB ;[ e'g e? fpi[b fiT[ roih j?.wèo[ ;wès jbè ro{Jè fro ;è; eè ;h; Xok boih j?.pqjw XBè; fdBè; vfoU ;[B e? jfo eh Sshnk soih j?.uzv gquzv nyzv bhJè efo ekfbek ekb jh fiT[ noih j?. 75.

d ' jo kfBoy uzvek1 sk; e' sp? puB fJj ehB.jè g[sqh s{` ekfbek j'j[ i[ w[M w? bhB. 76.;[Bs puB :j u`fv e' sk wfj rJh ;wkfJ.fiT[ rzrk eh Xko w? iw[Bk g?mh XkfJ. 77.

; P ? : k

p?m sp? frfoik no[ dètB p[fX fJj? wB wfX fpukoh.i[X ehJè fpB[ cèo fco? Bfj G{fw ;G? ngBh ntXkoh.fJzdq efjU np Yhb pBè Bfj wks ;[B' :j pks jwkoh.d?sB eè pX eki ubh ofD uzv gquzv G[izrfB ekoh. 78.

1H @nzfpek#

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 0 71 0 7 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 12: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

(dèth dk) ;'Bè tork (uwedko) Foho, ww'bè (gzSh) torhnK (;[zdo)nZyK jB nsè (T[; dh) ;[zdosk ~ tèy eè ewb dh e'wbsk Fowk ojh j?.(fJzi gqshs j[zdk j? fe) eosko Bè nzfwqs (@;[Xk#) ~ jZE ftu b? eè T[;dh g[sbh pDk eè nzr-nzr dh ouBk ehsh j'tè. (T[; dè) w[y dè pokpouzdqwk BjhI j? nsè (fJ; s'I S[N) j'o e'Jh T[gwk (pkeh) puh BjhI j?.(nfijh) uzvh ;[wèo gops dh u'Nh T[sè p?mh j? wkB' f;zxk;B T[sè ;uh(fJzdo dh gsBh) p?mh j'tè.79.

d ' jo k

;[wèo gops T[sè gquzv uzvh jZE ftu ;[zdo sbtko XkoB ehsèj'fJnK fJzi ;[F'fGs j? wkB' :woki Bè jZE ftu vzvk fbnk j'fJnk j'tè.80.T[; tèbè e'Jh d?Is fe;è ezw T[Eè nk frnk nsè uzvh dè ;[zdo ;o{g ~ tèyeè pè;[X j' eè fvr fgnk.81.

(T[j nkgDè nkg ~) ;zGkb eè T[fmnk nsè jZE i'V eè uzvh ~ pèBshehsh fe w?I okiè ;[zG dk Gok jK. fco Medè j'fJnK p'fbnk.82. fe fi;Bè nkgDhnK fdqVQ G[iktK dè pb Bkb fszB b'eK ~ t; ftu eo fbnk j?,nfijè okiè ;[zG ~ jè ;[zdo dèth! s{z to b?.83.

(T[;) d?Is dh rZb ;[D eè dèth Bè T[so fdZsk fe jè p[ZXh-jhB d?Is!;[D, w?I :[ZX ehsè fpBk (T[; ~) BjhI toKrh (Gkt :[ZX ftu fis eè jh w?~tfonk ik ;edk j?).84. fJj (rZb) ;[D eè d?Is fpibh dh rsh Bkb;[zG e'b frnk. g?ohI g? eè nsè jZE i'V eè (T[; Bè) fJe no} ehsh.85.

jè okiB! sèoè xo ftu j'o ;koè osB jB, go (sèok xo) fJ;sohosB s'I ;yDk j?. fJe fJ;soh pB ftu t;dh j?, jè gqphB (okiè)! s[;hIT[; ~ to bt'.86.

; 'om k

okiè ;[zG Bè fJj wBw'je rZb ;[Dh (sK T[; Bè) fco g[fSnk fe jèGok! s{z w?~ T[; dè Foho (dh ;[zdosk dk) fpqZsKs ;[Dk.87.

; P ? : k

(T[; fJ;soh dk) w[y uzdqwk tork j?, d[y ~ d{o eoB tkbh j?nsè (T[; dhnK bzphnK) }[b\K fFt dè (rb ftu gJè j'Jè ;ZgK dè) jko dh;[zdosk ~ wks gkT[IdhnK jB. (T[; dhnK) nZyK fyVè j'Jè ewb dè c[btorhnK jB, GotNè ewkB torè jB nsè fdqFNh sho torh j?. be Fèotork (gsbk) j?, ukb jkEh torh j? nsè ekwdèt dh gsBh ofs dh F'Gk~ d{o eoB tkbh j? (Gkt T[; s'I nfXe ;[zdo j?). (T[; dè) jZE ftusbtko j?, Fèo T[sè (;tko) j?, ;{oi torè sèi;th o{g tkbh j? nsè fFtdh gsBh j?.88.

ezuB ;è sB yziB ;è fdqr eziB eh ;[ywk ;e[uh j?.b? eosko ;[Xk eo w? wX w{ofs ;h nzr nzr ouh j?.nkBB eh ;o e' ;f; BkfjB nT[o eS{ T[gwk B puh j?.f;qzr ;[wèo eè u`fv fpokis wkB' f;zxk;B p?mh ;uh j?. 79.

d ' jo k

n?;è f;qzr ;[wèo eè ;'Gs u`fv gquzv.uzdqjk; efo po Xoè iB iw bhBè dzv. 80.fe;h eki e' d?s fJe nkfJU j? fsj mkfJ.fBoy o{g po[ u`fv e' frfoU w{oSk ykfj. 81.

T[fm ;zGkfo eo i'o e? ejh uzv ;' pks.fBqgfs ;[zG e' Gks j" ej¤:' puB ;[euks. 82.shB b'e fifB pf; ehJè nfs pb G[ik nyzv.n?;' G{gfs ;[zG j? skfj poè pfo uzv. 83.

;[fB oke; eh pks e' dèth T[&&so dhB.i[X eo? fpB[ Bfj po' ;[Bj[ d?s wsjhB. 84.fJj ;[fB dkBt ugb rfs rfJU ;[zG eè gk;.gfo gkfJB eo i'o e? eoh Jèe nodk;. 85.nT[o osB fBqg Xkw s[n sqhnk osB sè jhB.pX{ Jèe pB w? p;? fsj s[w po' gqphB. 86.

; 'om k

;[Bh wB'jfo pks fBqg p{fMU g[fB skfj e'.w';' efj:? Gqks poBB skfj ;oho e'. 87.

; P ? : k

jfo ;' w[y j? jfosh d[y j? nfbe? jo jko gqGk jfoBh j?.b'uB j? jfo ;è ;o;è jfo ;è Go[Nè jfo;h po[Bh j?.eèjfo ;' efojk ubp' jfo g? jfo eh jfoBh soBh j?.j? eo w? jfo g? jfo ;' jfo o{g ehJè joeh XoBh j?. 88.

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 0 81 0 8 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 13: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

efp Z s

(jè okiB! T[; dhnK uzub) nZyK ~ (tèy eè) wZSh FowkT[Idh j?, ewbsè yziB bikT[Idè jB nsè G"oè fdtkBè j'Jè pB ftu fJXo T[Xo fcodè jB.(Be ~ tèy eè) s'sè, (rodB ~ tèy eè) ep{so, (j'mK ~ tèy eè) e[zdo[ cb,(p'bK ~ ;[D eè) e'fJb, nsè w'o (ebkgh) nkgDè wB dk u?B y'j eè pBftu b[Nè g[Nè fcodè jB. (T[; dè) dzdK dh gzesh ~ tèy eè nBko cN frnkj? nsè o{g dh F'Gk (eqKs) irs ftu gqekF o{g ftu g;oh j'Jh j?. T[j;[zdoh (Bkro) nfijè r[DK dk ;w[zdo gqrNkT[Idh j?. (T[; Bè) nZyK dh eNkSBkb wèoè wB ~ w'j fbnk j?.89.

d ' jo k

(T[;) d?Is dh rZb ;[D eè okik ;[zG e[M w[;eok eè efjD brk fefe;è f;nkDè d{s ~ Gèfink iktè i' T[; ~ ekp{ eoB dk dkT[ tèy nktè.90.fco T[; d?Is Bè fejk fe j[D fJe ftuko eo' fe \"i ftu i' ;{owk fJ;(ezw bJh) :'r j'tè (T[; ~) nfXeko ;fjs Gèfink iktè.91.

; P ? : k

(T[; tèbè) okiè dh ;Gk ftu p?mè (X{wqb'uB Bè) Bè T[m eè jZE pzBQeè fejk -- @w?I iktKrk#. rZbK Bkb (uzvh ~) c[;bk eè (s[jk~) fwbk fdnKrk,BjhI sK tkbK s'I geV eè b? nktKrk. (iè T[j) eq'X eoèrh sK :[ZX eoKrknsè oD-G{wh ftu bj{ dhnK BdhnK tjk fdnKrk. X{wqb'uB (;[zG dh ;Gkftu) nkgDk pb d;D brk fe (w?I) c{eK Bkb jh (;[wèo) gops T[vkf d n K r k . 9 2 .

d ' jo k

(fJ; soQK) yV'sè j'Jè :[ZXtho (X{wqb'uB) ~ tèy eè ;[zG Bè fejk �s{z ik, iè y[Fh Bkb nktè sK b? nkJhI, nsè iè fyMè sK :[ZX eohI.93. T[d'IX{wqb'uB uko gqeko dh ;?Bk ~ fsnko eo eè ub fgnk sè (;[wèo) gops~ ekbh xNk tKr xèo fbnk nsè rioki dè ;wkB rZiD brk.94.

X{wqb'uB Bè ;[wèo (fro oki) e'b ik eè T[Zuh nktk} ftu fejk �(jè dèth!) iK sK okiè ;[zG ~ to b? iK fco :[ZX eoB bJh fsnko j' ik.95.t?oh dè p'b ;[DfdnK jh (uzvh dèth) Fèo T[sè ;tko j' rJh nsè ;koè F;sq-n;sq jZEK ftu XkoB eo eè Sèsh Bkb gjkV'I jèmK T[so nkJh.96.

; P ? : k

fJXo'I eq'XtkB j' eè gquzv uzvh uVQh nsè T[Xo'I X{wqb'uB r[Z;è Bkb;?Bk b? eè uVQ nkfJnk. shoK nsè sbtkoK dh y{p wko wuh, sd dèthBè shyD poSh jZE ftu cV bJh. Gi eè t?oh dè w[y ftu (X;k) fdZsh.

efps [whB w[oMkBè ezi yziB fy;kBè nfbfcos fdtkBè pfB v'b? fis fssjh.eho nT[ eg's fpzp e'febk ebkgh pfBb{Nè c{Nè fco? wfB u?B j{` B fesjh.dkfow doe rfJU gèfy d;BfB gkfso{g jh eh eqKfs ifr c?b ojh f;sjh.n?;h r[B ;kro T[ikro ;[ Bkrfo j?bhB' wB wèo' jfo B?B e'fo fusjh. 89.

d ' jo k

pks d?s eh ;[zG ;[fB p'fbU eS[ w[;eks.us[o d{s e'T{ GèihJè bfy nkt? fsj xks. 90.pj[fo ejh T[B d?s np ehi? Jèe fpuko.i' bkfJe GN ;?B w? Gèij[ d? nfXeko. 91.

; P ? : k

p?m' j[s' fBqg wfX ;Gk T[fm e? efo i'fo efjU ww ikT{.pksB sè foMtkfJ fwbkfJ j' Bksfo eè;B sè rfj fbnkT{.eq[Xq eoè sp i[X[ eo ofD ;qT[Ds eh ;oskB pjkT{.b'uB X{w ej? pb nkgB' ;Pk;B ;kE gjko T[vkT{. 92.

d ' jo k

T[mè pho e' dèy e? ;[zG ejh s[w ikj[.ohM? nkt? nkBhU yhMè i[X eokj[. 93.sjk X{wq b'uB ubè us[ozrB db[ ;kfi.fro xèfoU xB xNk fiT[ roi roi rioki. 94.X{wq B?B fro oki sfN T{uè ejh g[ekfo.e? po[ ;[zG fBqgkb e' e? bo u`fv ;zGkfo. 95.fog[ eè puB ;[zBs jh f;zx GJh n;tko.fro sè T[soh pèr d? efo nk:[X ;G Xkfo. 96.

; P ? : k

e'g e? uzv gquzv uVh fJs eq[X[ e? X{wq uV? T[s ;?Bh.pkB feqgkBB wko wuh sp dèth bJh poSh efo g?Bh.

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 0 91 0 9 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 14: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

(T[; Bè t?oh dè) j'mK ~ (fJ; soQK) eN fdZsk fitèI b'jè ~ S?Dh (eN fdzdhj?.) (T[;) d?Is dè dzd rzrk torè ;\?d, Foho iwBk tKr ekbk nsè T[BQKftu bj{ fsqpèDh tKr tr fojk ;h.97.

}]w brfdnK jh X{wqb'uB Bè eq'XtkB j' eè g{oh Fesh Bkb sbtko~ fyu fbnk. T[; Bè (uzvh T[sè) thj gzMh tko ehsè go Fèo dk g?o }okB fEVfenk. (T[Xo'I) uzvh Bè rdk XkoB eo eè nsè c"i (dh ;\) ~ s'Veè d?Is dè f;o ftu wkfonk, wkB' fJzdo Bè e'qXtkB j' eè gjkV dh u'NhT[sè piq dh ;ZN wkoh j'tè.98.

(rdk dh ;N tifdnK jh) X{wqb'uB uh] T[fmnk nsè d?IsK dk db(e[owk) Bkb b? eè nsè jZE ftu sbtko XkoB eoeè nukBe }'o BkbFèo dh Sksh ftu wko fdZsh. uzvh Bè th jZE ftu sbtko cV bJh nsè}'o Bkb (wkoh fi; eoeè) t?oh dk f;o eN frnk nsè d?Is-g[oh ftu (ikfvfrnk) wkB' jBèoh dè ubD Bkb yi{o dè fpqS s'I yi{oK N[N eè XoshT[s è fvrhnK j'D.99.

d ' jo k

id'I dèth Bè X{wqb'uB ~ fJ; soQK wko fdZsk (T[d'I) d?IsK dh ;?Bk p?u?Bj' eè jkjkeko eoB br gJh.100.

fJEè ;qh wkoezvè g[okB dè ;qh uzvh ufosq T[efs fpbk; dè @X{wqB?B pX#BK dk shik nfXnkfJ ;wkgs j'fJnk ;G F[G j?.3.

;P?:k

(dèth Bè) id d?IsK dk F'o ;[fDnk sd gquzv uzvh Bè eq'X Goh fdqFNhBkb x{fonk. T[; dh (roiBk dh) X[B ;[D eè fFt dk fXnkB S[N frnknsè gzShnK dè okiè (ro[V) dhnK yzGVhnK N[N rJhnK. (uzvh dhnK) nZyKdh itkbk pVtkBb (;w[zdoh nZr) tKr tX rJh, eth Bè T[; dh T[gwk(fJ; soQK) wfj;{; ehsh fe d?IsK dk ;kok db (fJzi ;V eè) ;[nkj j' frnkfitèI }fjo (jbkjb) T[go x[ zwD tkbhnK wZyhnK (BFN j' iKdhnKj B ) . 1 0 1 .

d ' jo k

j'o ;koh ;?Bk ;V rJh, (eètb) fJe d?Is jh pfunk. (T[; ~) j'oBK~ wkoB bJh uzvh Bè ikD p[M eè pukfJnk.102. (T[j) w{oy d?Is Gieè ;[zG e'b frnk nsè efjD brk fe ;?Bk ;fjs X{wqb'uB ~ uzvh Bè BFNeo fdZsk j?.103. c"i dè ;koè ;{owè-g?db, oEK, x'fVnK nsè jkEhnK sè;tko--wkoè rJè jB. fJj puB ;[D eè j?okB j'Jè okiè ;[zG Bè eq'Xe h s k . 1 0 4 .

dT_o dJh nfo eè w[fy w? efN Um dJè fiw[ b'j e" S?Bh.dks rzrk iw[Bk sB f;nkw ;' b'j{ pfjU fsB wkfj fsqp?Bh. 97.

xkT[ br? fo;e? fdqr X{wq ;[ e? pfb nkgB' yr[ ;zGkfoU.ph; guh;e[ tko eoè fsB eèjfo e' gr[ B?e[ B jkfoU.XkfJ rdk rfj c'fo e? cT[i e' xkT[ f;tk f;fo d?s eè wkfoU.f;qzr XokXo T{go e' iB[ e'g g[ozdq B? piq gqjkfoU. 98.

b'uB X{w T[m? febeko bJè ;zr d?sB eè e[owk.rfj gkfB feqgkB nukBe skfB brkJh j? eèjfo eè T[o wk.jfo u`fv bfJU pfo e? eo sè no[ w{zv efNU n;[oz g[o wk.wkB' nkXh pjè XoBh go S{Nh yi{o sè N{N gfoU y[owk. 99.

d ' jo kX{wq B?B ip wkfoU dèth fJj goeko.n;[o ;?B fpB[ u?B j[fJ ehB' jkjkeko. 100.

fJfs ;qh wkoezvè g[okDè uzvh ufosq T[efs fpbk; X{wq B?B pXfjBkw fsqshnk fXnkfJ ;wkgsw ;s[ ;[Gw ;s[. 3.1

; P ? : k

;'o[ ;[fBU ip d?sB e' sp u`fv gquzv suh nyhnK.jo fXnkB S[fNU w[fB e' ;[fB e? X[fB N{fN yrè; rJh gyhnK.fdqr i[nkb pYh pVtkBb fiT[ eft Bè T[gwk fsj eh byhnK.;G[ Sko GfJU db[ dkBt e' fiw[ x{fw jbkjb eh wyhnK. 101.

d ' jo k

nT[o ;eb ;?Bk ioh pfuU ;[ Jèe? gqès[.u`fv pukfJU ikfB e? nT[oB wkoB jès[. 102.Gkfi fB;kuo wzd wfs ejh ;[zGfj ikfJ.X{wq B?B ;?Bk ;fjs vkfoU u`fv ygkfJ. 103.;eb eNè GN eNe eè gkfJe oE j? e[zG.:" ;[fB puB nuoi jP? e'g ehU fBqg ;[zG. 104.

1H eJh g[oksB phVK ftu fJj g[Ffgek Szdke 102 s'I pkd fbyh j? nsè eJhnK ftu fbyhjh BjhI j?

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 1 01 1 0 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 15: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

;[zG Bè sd uzv nsè w[zv BK dè d'jK d?IsK ~ p[bk fbnk, (i') okiè dh;Gk ftu jZEK ftu sbtkoK nsè YkbK b? eè nk rJè.105. d'jK Bè (okiè~) gqBkw (@nGpzdB#) ehsk, okiè Bè (T[BQK ~) nkgDè e'b fpmk fbnk nsègkB (dk phVk) fdzfdnK j'fJnK w[y s'I fejk fe s[;hI d'tèI wèoè pbtkB :'Xkj ' . 1 0 6 .

(okiè Bè) nkgDk ewo-eZ;k nsè eNko sè sbtko (T[BQK ~) fdZshnK(nsè fejk fe) uzvh ~ pzBQ fbnkU, BjhI sK wko fdU.107.

; P ? : k

uzv nsè w[zv eq'XtkB j' eè ;qèFm us[ozrBh ;?Bk b? eè (uzvh Bkb):[ZX eoB bJh (uVQQ ubè). sd FèFBkr dè f;o T[gobh Xosh v'b rJhwkB' Bdh (@sozrfB#) ftu pèVh v'bdh j'tè. x'fVnK dè y[oK Bkb nkekF tbT[vh X{V (~ tèy eè) eth dè wB ftu'I T[gwk dèD dk ftuko d{o B j'fJnklwkB' ;z;ko dè ngko Gko ~ T[skoB bJh Xosh pqjw-b'e ~ ubhj ' t è . 1 0 8 .

d ' jo k

uzv nsè w[zv d'jK d?IsK Bè (nkgDè Bkb) pbtkB nsè gqpb ;{ofwnKdk db b? fbnk. gops dè BèVè ik eè xèok gk fbnk nsè y{p jZbk-r[Zbkwu k fd Zs k .109.

; P ? : k

id d?IsK dk o"bk ezBK Bkb ;[fDnk sK d[ork Bè nkgDè wB ftueq'X ehsk. sd'I Foho T[sè ;koè n;sq-F;sq ;ik eè, ;zy tikT[Idh j'Jh FèoT[sè uVQ eè (:[ZX bJh tX) ubh. gops s'I T[so eè t?ohnK dè db T[sè(fJzi) gJh fi; dh T[gwk (wèoè) wB ftu fJj g?dk j'Jh wkB' e{ziK dh vko~ tèy eè nkekF s'I pk} Bè MgNk wkfonk j'tè.110.

uzvh dh ewkB s'I S[ZNè sho fJe s'I d; nsè ;" s'I j}ko (dh frDshftu) tXh ik ojè ;B. nsè fco bZyK j' eè d?IsK dè sB ftu tidè ;Bnsè geè s"o sè (T[Eè) rvè iKdè ;B. fejVk eth T[BQK dh f;\s eo ;edkj?< T[BQK ~ fpBk efYnK (dh ;fEsh dh) tvh T[gwk fJT[I pDdh j? wkB'cZrD dh jtk dè ubD Bkb gsoK s'I tKMè fpqS yV'sè j'D.111.

w[zv (BK dè d?Is Bè) sbtko cV eè nsè bbekok wko eè Fèo dè nzrgqfs nzr T[sè tko ehsk. fco Gi eè d[ork (@rT[fo#) dè Foho ftu(sbtko) wkoh (fi; Bkb T[; dè) nzr ftu'I (bj{ dh) Xko fBebh. bj{Bkb fbpVh (sbtko) d?Is dè jZE ftu EoEok ojh ;h. (fJ; dh T[gwk)e'Jh j'o eth fgnk ftukoè (go ;k~ sK fJzi brdh j?) wkB' gèN GoBfgS'I iwoki gkB yk eè r[wkB Bkb nkgDh ihG tèy fojk j'tè.112.

uzv w[zv dP? d?s sp bhBè ;[`fG jekfo.ufb nkJè fBqg ;Gk wfj efo bhBè nf; Yko. 105.nGpzdB d'B' ehU p?mkJè fBqg shfo.gkB dJè w[y sè efjU s[w d'B' ww pho. 106.

fBi eN e' c?INk dfJU no[ iwXo eotko.fbnktj[ uzvh pkX e? Bkso vko' wko. 107.

; P ? : k

e'g uVè ofB uzv nT[ w[zv ;[ b? us[ozrB ;?B Gbh.sp ;è; eè ;h; Xok boih iB[ wfX sozrfB Bkt jbh.y[o pkiB X{o T[vh BfG e' eft eè wB sè T[gwk B Nbh.Gt Gko ngko fBtkoB e' XoBh wB' pqjw eè b'e ubh. 108.

d ' jo k

uzv w[zv d?sB d[j{` ;pB gqpb db[ bhB.fBefN ikfJ fro xèfoe? wjk e[bkjb ehB. 109.

; P ? : k

ip ekB ;[Bh X[fB d?sB eh sp e'g[ ehU froik wB w?.ufV f;zx ;[ ;zy pikfJ ubh ;fG nk:[X Xko sp? sB w?.fro sè T[soh db p?oB e? go :" T[gwk T[gih wB w?.BG sè pjoh bfy S{N goh iB[ e{e e[bzrB eè rB w?. 110.

uzv e[tzv sè pkB S[Nè fJe sè d; ;T[ sè ;jz; sj pkYè.bSe[ j[fJ efo ikfJ brè sB d?sB wkM ojè rfv rkYè.e' eft skfj ;okj eo? nfs;? T[gwk i[ GJh fpB[ ekYè.ckr[fB gT[B eè rT[B GJè iB[ gks[ fpjhB ojè so[ mkYè. 111.

w[zv bJh eotko jeko e? eèjfo eè nzr nzr gqjkoè.fco dJh sB dT[o eè rT[fo e' xkfJb e? fBe;h nzr Xkoè.;qT[B Goh Ejo? efo d?s e/ e' T[gwk eft nT[o fpukoè.gkB r[wkB ;' ykfJ nxkfJ wB' iw[ nkg[Bh ihG fBjkoè. 112.

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 1 11 1 1 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 16: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

id'I d?Is (dèth ~) }]wh eoeè (tkg;) ufbnk sd'I dèth Bè GZEè ftu'Isho eZY fbnk. ewkB ~ ezB se fyu eè fJe sho ubkfJnk i' tX eènBèe j' rJè. w[zv (d?Is) Bè Ykb b? eè w{zj ~ UN fdZsh, (go T[j shoYkb) ftu X; eè T[Eè jh rvè rJè wkB' eZS{ dh fgm T[sè p?mè FèFBkr dècB yV 's è j 'D.113.

Fèo ~ gqèo eè uzvh nkgDè jZE ftu w}p{s (po) sbtko ;{s eè nrèj'Jh. T[; Bè t?ohnK dè ;w{j (g{o) ~ ueBku{o eo eè X{V ftu o'b fdZsknsè xw;kB :[ZX wukfJnk. (fco) x[zw eè w[zv d?Is ~ oD-G{wh ftu xèofbnk nsè T[; dk f;o (XV Bkb'I) tZy eo fdZsk. (T[j) Xosh T[go fJziik eè fvfrnk fitèI tèb Bkb'I ed{ eN eè ;[fNnk iKdk j?.114.

Fèo T[sè ;tko nsè w{zj Bkb ;zy tikT[Idh j'Jh (dèth fJzi br ojh;h) fitèI pdbK ftu fpibh dh uwe cp ojh j?. ueq ubk eè (T[; Bè)t?oh ~ fvrk fdZsk nsè tvè tvè pbtkB d?Is Gi rJè. G{s nsè fgFkuwk; yk ojè ;B nsè f;o dè tkb fybko eè febekohnK wkodè ;B. (uzvhBè) w[zv d?Is dk f;o T[sko fdZsk, j[D uzv (d?Is) ~ jZE bkT[Idh j? (noEks:[ ZX eodh j?).115.

w[zv ~ oD ftu wko eè gquzv uzvh Bè sd fJj ehsk fe uzv (d?Is) Bkb:[ZX eo eè (T[; dh) ;koh ;?Bk ~ wko eè BFN eo fdZsk. jZE ftu poSh b? eèt?oh dè f;o ftu }'o Bkb wko eè (T[; ~ XV Bkb'I) ty eo fdZsk, wkB' fFt Bèsq?F{b b? eè rDèF dè XV ~ f;o s'I fpBk eo fdZsk j'tè.116.

fJEè pfusq BkNe dè ;qh uzvh ufosq gq;zr dè @uzv w[zv pX#BK dk u"Ek nfXnkfJ ;wkgs j'fJnk ;G F[G j?.4.

; 'om k

sVgdè j'Jè eo'VK xkfJbK (d?IsK) Bè ik eè ;[zG (d?Is okiè) nrè g[ekoehsh fe dèth Bè (;kvè) pbtkB :'Xè nsè fGnkBe ;?Bk db wko fdZsèj B . 1 1 7 .

d ' jo k

d?Is okiè Bè T[;è ;EkB sè w{zj (@rks#) s'I fJj rZb ejh fe (w?I T[;~) wkoKrk, ihT[Idk BjhI SvKrk. ;u efjzdk jK, B fe e[M j'o efjzdk jK(M {m BjhI p 'bdk).118.

fJ; Gkt Bkb uzvh ;[zG dè w{zj ftu ;fEs j' eè p'bh, wkB' d?Is BènkgDh w"s ~ (][d) p[bkfJnk j'tè.119.

xkT[ e? d?s ufbU ip jh sp dèth fByzr sè pkB ;[ ekYè.ekB gqwkB bT[ y?u ewkB ubkts Jèe nBèe j[fJ pkYè.w[zv b? Ykb dJh w[y UfN X;è fsj wfX ojè rfv rkYè.wkBj[ e{ow ghm g? Bhm GJè ;j; cfB eè cB mkYè. 113.

f;zxfj gqèo e? nkr? GJh efo w? nf; b? po uzv ;zGkfoU.wkfo eè X{fo ehJè ueu{o froè nfo g{o wjk oB gkfoU.cèfo eè xèfo bfJU oB wkfj ;[ w[zv e' w[zv i[dk efo wkfoU.n?;è gfoU Xfo T{go ikfJ fiT[ pèbfj sè ed{nk efN vkfoU. 114.

f;zx uVh w[y ;zy pikts fiT[ xB w? sVsk d[fs wzvh.ueq ubkfJ frokfJ dfJU nfo Gkis d?s pvè popzvh.G{s fg;kufB wk; njko eo? febeko fybko eè Mzvh.w[zv e' w[zv T[sko dfJU np uzv e' jkE brkts uzvh. 115.

w[zv wjk oB wfX jfBU fco e? po u`fv sp? fJj ehB'.wkfo fpdko dJh ;G ;?D ;[ u`fvek uzv ;' nkjt ehB'.b? poSh eo w? nfo e' f;o e? po[ wkfo i[dk efo dhB'.b? eè wjè; fsq;{b rBè; e' o[zv ehU iB[ w[zv fpjhB'. 116.

fJfs ;qh pfusq BkNeè ;qh uzvh ufosqè1 uzv w[zv pXfjusqE X:kfJ ;wkgsw ;s[ ;[Gw ;s[. 4.

; 'om k

xkfJb x{ws e'fN ikfJ g[ekoè ;[zG g?.wkoè dèth x'fN ;[GN eNe eè fpeN nfs. 117.

d ' jo k

oki rks eè pkfs fJj ejh i[ skjh mT[o.wfo j' ihnfs B Skfv j' efjU ;fs Bfj nT[o. 118.

s[zv ;[zG eè u`fvek ufY p'bh fJj GkfJ.wkB' nkgBh fwqs e' bhB' n;[o p[bkfJ. 119.

1H eJhnK phVK ftu fJE'I se fJ; g[Ffgek dk gkm fJ; soQK j?- @fJfs ;qh wkoezvè g[okBè;qh u`vh ufosq T[efs fpbk;#

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 1 21 1 2 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 17: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

sd ;[zG nsè fB;[zG d'jK Bè p?m eè ;bkj ehsh nsè ;koh ;?Bk ~ p[bkeè (T[; ftu'I) ;qèFm :'Xè u[D bJè.120.

wzsqhnK Bè ftukog{ote fejk fe (fJ; ezw bJh) oesphi ~ GèfinkikJè (feT[Ife T[j) uzvh ~ bbeko eè gZEo tKr gops s'I jèmK ;[N eèw ko d èt èr k . 121 .

; 'om k

(okiè ;[zG Bè fejk fe) fe;è d{s (;zdèF tkje) ~ Gèi' (i') T[; ~xo'I (;d) fbnktè, fi; Bè fJzdo (@g[oj{s#) ~ fis fbnk, T[; dhnK G[iktKftu nfws Fesh j?.122.

d ' jo k

oes-phi e'b ik eè fJe d?Is Bè pèBsh ehsh fe okik (;[zG) ;Gkftu p[bkT[Idk j?, (s[;hI) ibdh jh T[; e'b ub'.123. oes-phi Bè okiè;[zG ~ nk eè gqBkw ehsk. d?Isk dh ;Gk ftu (;Ziè p?mè okiè Bè) gqèw g{otefejk fe wèok fJe ezw eo'.124.

; P ? : k

oes-phi ~ p[bk eè ;[zG-fB;[zG Bè nkdo ;fjs fpmkfJnk nsè (f;oT[sè XkoB eoB bJh) w[eN, tvè jkEh nsè x'Vè fdZsè (fiBQK ~ d?Is Bè)gq;zBsk g{ote rqfjD eo fbnk. (okiè e'b'I) gkB (dk phVk) b? eè d?Is(oes-phi) Bè fejk fe uzvh dè XV Bkb'I j[Dè f;o tyok eo fdzdk jK.(id'I) T[; Bè fJ; soQK ;Gk ftu fejk (sK) okiè Bè gq;zB j' eè Ssoh tkbhnzpkoh (@wèx-nvzpo#) p]F fdZsh.125.

;[zG nsè fB;[zG Bè oes-phi ~ fejk fe s[;hI pj[s ;koh \"i b? eèikT[ nsè fi; tvè gops T[sè uzvh p?mh j?, (T[; ~) fwZNh eo fdT[ nsèpb g{ote uzvh ~ bbeko eè wko fdT[. ezBK Bkb okiè (;[zG) dh rZb;[D eè (oes-phi) r[Z;è Bkb Gfonk jkEh T[sè uVQ eè s[o fgnk wkB'iwoki (@nzse#) o{g jkEh gqrN j' eè d?Is (oes-phi) ~ BFN eoB bJhoD-G{wh ~ ufbnk j't è.126.

oes-phi Bè Brkok tik eè jkEhnK, x'fVnK nsè oEK ~ nrè ehsk.(T[j) d?Is fJe s'I fJe tZX eè pbtkB ;B (i') g?oK Bkb ;[wèo gops ~fwX ;edè ;B. T[BQK dè ;'jDè nsè tvè FohoK ~ tèy' (fiBQK T[sè) etu gkJèj'Jè jB nsè be Bkb GZEè pzBQè j'Jè jB (nsè fiBQK Bè) ewkBK, pkD nsèfeqgkBK nkfd (izrh) ;kwkB fbnk j'fJnk j?. (nfijè pbtkB) ;kEhnK ~(T[j) Bkb b? eè ik fojk j?.127.

;[zG fB;[zG ;[ d[j[` fwb p?fm wzsq sp ehB.;?Bk ;eb p[bkfJ e? ;[GN pho u[B bhB. 120.

oesphi e' GèihJè wzsqB ejh fpuko.gkEo fiT[ frfo vko eè uzvfj jB? jekfo. 121.

; 'om k

Gèi' e'T{ d{s rqj sè fbnkt? skfj e'.ihfsU fifB g[oj{s G[ipfb ik eè nfws j?. 122.

d ' jo k

;q'Ds fpzd g? d?s fJe[ rfJU eoh nodkf;.oki p[bkts ;Gk w? pèr ub' fsj gkf;. 123.oes phi fBqg ;[zG e' ehB' nkfB gqBkw.n;[o ;Gk wfX GkT[ efo efjU eoj[ ww ekw. 124.

; P ? : k

;qT[Ds fpzd e' ;[zG fB;[zG p[bkfJ p?mkfJ e? nkdo[ ehB'.d? f;oski pvè rioki ;[ pki dJè foMtkfJ e? bhB'.gkB b? d?s ejh fJj uzv e' o[zv eo' np w[zv fpjhB'.n?;è efjU fsB wfX ;Gk fBqg ohM e? wèx nvzpo dhB'. 125.

;q'Ds fpzd e' ;[zG fB;[zG efjU s[w ikj[ wjk db[ b? e?.Sko eo' ro{Jè fro okifj u`fv gukfo jB' pb[ e? e?.ekBB w? fBqg eh ;[Bh pks fo;ks ufbU ufV T[go r? e?.wkB' gqsS j'fJ nzfse d`fs e' b? e? ufbU ofB jès i[ S? e?. 126.

phi oesq ;[ pzp pikfJ e? nkr? ehJè ri pki oEJhnk.Jèe sè Jèe wjk pfb dkBt wèo e' gkfJB ;kE wEJhnk.dèfy fsBè ;[G nzr ;[ dhox eT[u ;iè efN pkfX GEJhnk.bhBè ewkBB pkB feqgkB ;wkB e? ;kE bJè i' ;EJhnk. 127.

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 1 31 1 3 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 18: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

d ' jo k

oes-phi Bè \"i ~ (jo gy'I) fsnko eo eè ;[wèo gops e'b ikeè vèok ehsk. (d{iè gk;è) uzvh Bè (d?IsK dh nkwd dk) o"bk ;[D eè :[ZX bJhfsn ko h e hs h .128.

; 'om k

fpibh tKr eVedh j'Jh uzvh Fèo T[sè ;tko j' eè nsè sbtkoXkoB eo eè oes-phi ~ wkoB bJh ub gJh.129.

; P ? : k

gquzv uzvh ~ nkT[Idk tèy eè oes-phi pj[s gq;zB j'fJnk nsè nrèj' eè t?oh-db ftu X; frnk. (fco) eq'X eo eè izr bJh (j'o) nrètfXnk. T[j pdbK torè ;?Bk-dbK ~ b? eè ufbnk. (T[; dh) Sp ~ tèyeè eth Bè fJzi gSkfDnk j? fe ;{ofwnK dè sho fJzi ubdè jB wkB' pdbpj[s }'o bk eè toQ ojè j'D.130.

:'fXnK dè jZEK ftu'I S[N eè sho (t?ohnK dè) FohoK ftu'I gko j' iKdèjB. ewkBK ~ s'V eè, etuK ~ c'V eè wZShnK dè t?oh (dXho/ gzSh tKrsho f;oK T[sè) w[zvok ojè jB. uzvh dè Foho T[sè brè eJh }]wK ftu'Ibj{ BdhnK tKr tr fojk j? wkB' gops ~ ckV eè ;Zg (;[s-sZSe) o{gtNk eè fBebè j'D.131.

(id'I) tho-:'fXnK dè jZE'I sho S[Nè sK uzvh Bè FèoBh tKr Gpe wkohnsè jZEK ftu XB[F, pkD, sbtko, rdk, ueo nsè S[oh-eNkoh (nkfd F;sq)XkoB eo bJè. (t?oh db dè nzpkoh ~ e;D tkbè) oZ;è eN fdZsè, szr s'VfdZsk nsè jkEh dh nzpkoh T[; s'I tZyoh eo fdZsh, wkB' jB{wkB Bè bzekdè febQè ~ nZr bk eè wjZb dh nNkoh jèmK ;[N fdZsh j'tè.132.

uzvh Bè (jZE ftu) sbtko XkoB eo eè d?IsK dè fGnkBe w[yK ~s'V wo'V fdZsk. (fijVè) d?Is eskoK pzBQ eè nrè fmbQ eè nkJè ;B, T[BQK~ (dèth Bè) wko fdZsk. (gfjbK dèth Bè) d?IsK ~ G?Ghs eoeè (vo ftu)v'p eè T[s;kj-jhB eo fdZsk nsè fco T[BQK dhnK jZvhnK dk uphBk pDkfdZsk nsè (T[BQK dè) bj{ ~ gh fbnk fitèI izrb dh nZr ~ ;qh feqFB Bènsè nr;s foFh Bè ;w[zdo dè ib ~ gh fbnk ;h.133.

gquzv uzvh Bè jZE ftu XB[F geV eè (T[Eè) nkJè j'Jè nDfrDs:'fXnK Bkb :[ZX ehsk. (d?IsK dh) ;koh \"i wko fdZsh. T[BQK dè bj{ BkbfrdV nsè froMK oi rJhnK. uzvh dè fGnkBe wZEè (nEtk w[y) ~ tèyeè d?Is oD-G{wh ~ fJ; soQK Sv eè Gi rJè fi; soQK sè} jtk dè }'oBkb ubD sè fgZgb sè gZso T[v iKdè jB.134.

d ' jo k

oes phi db ;ki e? T[soè sfN frfo oki.;qtfD e[bkjb ;[fB f;tk efoU i[X e' ;ki. 128.

; 'om k

j[fJ f;zxfj n;tko rki rki e? u`fvek.ubh gqpb nf; Xkfo oefs phi eè pX Bfws. 129.

; P ? : k

nkts d/y e/ uzfv gquzv e' ;q'Dsfpzd wjk jofyU j?.nkr/ jP? ;sq[ X;? oB wfX ;[ eq[X e/ i[Xfj e' ;ofyU j?.b? T[wfvU db[ pkdb[ ;' eft B? i;[ fJnk Sfp e' gofyU j?.sho ub? fJw phoB e/ pj[ w/x wB' pb[ e? pofyU j?.130.

phoB eè eo sè S[fN sho ;ohoB uho eè gkfo gokBè.s'o ;ok;B c'o e? eT[uB whBB eè fog[ fiT[ EjokBè.xkT[ brè sB u`fv nBèe ;[ ;qT[D ufbU pfj e? ;oskBè.wkBj[ ckfo gjko j{` e' ;[s sSe eè fBe;è eo pkBè. 131.

phoB eè eo sè S[fN sho ;[ u`fvek f;zxB fiT[ GGekoh.b? efo pkB ewkB feqgkB rdk rfj ueq S[oh nT[ eNkoh.ekN e? dkwB Sèd e? Gèd e? f;zX[o eh eoh fGzB nzpkoh.wkBj[ nkr brkfJ jB{ rV bze ntk; eh vkoh nNkoh. 132.

s'o e? w'o e? d?sB eè w[y x'o eè u`fv wjk nf; bhB'.i'o e? e'o e? m'o e? pho ;[ okS; e' jfs e? fsj dhB'.y'o e? s'o e? p'o e? dkBt b? fsB eè eoè jkv uphB'.;qT[D e' gkB efoU fiT[ dtk jfo ;kro e' ib fiT[ fofy ghB'. 133.

u`fv gquzv e[tzv eo` rfj i[X efoU B rBè GN nkBè.wkfo dJh ;G d?s uw{z fsj ;qT[Ds izp[e frqM nxkBè.Gkb GfJnkBe dèfy GtkBh e' dkBt fJT[ oB Skfv gokBè.gT[B eè rT[B eè sèi gqskg sè ghgo eè fiT[ gks T[vkBè. 134.

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 1 41 1 4 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 19: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

:[ZX ftu fyM eè uzvh Bè jZE ftu sbtko cV eè t?oh wko fdZsè.eJhnK ~ shoK Bkb, uZeo nsè rdk Bkb wko fdZsk nsè eJhnK dè Foho~ Fèo Bè gkV fdZsk. x'fVnK nsè jkEhnK T[sè ;tko ;?Bk nsè g?db (\"i)~ wko fdZsk nsè oEK tkfbnK ~ oEK s'I tKfMnk eo fdZsk. T[Eè jkEh fJ;soQK fvrè gJè ;B fi; soQK Xosh dè fjbD Bkb tvè tvè gops fvrèj 'J è jB.135.d ' jo k

oes-phi dh ;koh \"i T[; (uzvh dè) vo ekoB Gi rJh. d?Is Bèfco (\"i ~) fJZemk eo eè fejk fe uzvh ~ BFN eo fdU.136.

; P ? : k

ezBK Bkb fJj rZb ;[D eè jZEK ftu sbtkoK bJh tho (d?Is) w[VgJè nsè pj[s eq'XtkB j' eè gquzv uzvh Bkb }'odko :[ZX ehsk. T[BQK dèFoho sè brè }]wK ftu'I bj{ u' u' eè Xosh T[sè fJ; soQK fvrdk j? (fi;soQK MofBnK ftu'I ib fvrdk j?), fitèI izrb ftu nZr brD Bkb (fsVfsV dh nktk} nkT[Idh j?) fstèI Foho T[sè sho tiD dh X[Bh j' ojhj ? . 1 3 7 .

(oes-phi dh) nkfrnk gqkgs eo eè d?IsK dh \"i uzvh dè ;kjwDènk eè vN rJh. jZEK ftu YkbK, poShnK nsè sbtkoK b? eè pbtkB :'fXnKBè :[ZX eoBk F[o{ eo fdZsk. T[j (d?Is) Xhoi ~ uzrh soQK wB ftu fdqVQeoeè izr s'I jNkfJnK th BjhI jNdè jB. (T[BQK Bè) uzvh ~ u"jK gkf;nKs'I fJ; soQK xèfonk j'fJnk j? wkB' ;{oi ~ gfotèy (ukBD dk xèok) fgnkj 'fJnk j 't è.138.

eq'XtkB j' eè gquzv uzvh Bè g{oh Fesh Bkb fdqVQ XB[F ~ XkoB ehsknsè (t?oh) ;?Bk ftu dkyb j' eè (T[; ~) g[o}è g[o}è eo fdZsk fitèI pdbKdè ;w{j ftu fpibh (uwedh j?). t?ohnK ~ shoK Bkb BFN eo fdZsk,T[; B}koè bJh eth dè wB ftu fJj nkfJnk fitèI ;{oi dhnK feoBK Bkbe'joè dè ib-eD T[v iKdè jB (fstèI shoK Bè t?ohnK dè FohoK dè s{zpè nEtkuhEVè) T[vk fdZsè jB.139.

uzvh Bè d?IsK dh pj[s ;koh ;?Bk wko eè fco gquzv XB[F ~ XkoBehsk. pkDK Bkb (t?oh dh) ;?Bk gkV fdZsh nsè pbtkB Fèo th }'o BkbdjkfVQnk. tvè tvè (;?fBe) ;odko wko fdZsè nsè Xosh T[sè bj{ tjk eèseVk :[ZX ehsk. fJe (d?Is) dè f;o T[sè fJ; soQK XB[F wkfonk wkB' fpibhBè eq'X eo eè wjZb Ykj fdZsk j'tè.140.

d ' jo k

d?Is dh ;koh \"i ~ uzvh Bè fJ; soQK BFN eo fdZsk fi; soQK jB{wkB(@gT[B-g{s#) Bè bzek dk pkr g[N ;[fNnk ;h.141.

nkjt w? fyM e? po uzv eo` Xo e? jfo g? nfo wkoè.JèeB shoB ueq rdk jfs JèeB eè sB eèjfo ckoè.j? db r? db g?db xkfJ e? wko oEh fpoEh eo vkoè.f;zX[o n?;è goè fsj mT[o fiT[ G{w w? M{fw froè fro Gkoè. 135.

d ' jo k

oes phi eh uw{z ;G Gkrh efo fsj sqk;.efjU d?s g[fB xèo e? eo' u`fv e' Bk;. 136.

; P ? : k

ekBB w? ;[fB e? fJj pks ;[ pho fcoè eo w? nf; b? b?.u`fv gquzv ;' i[X[ efoU pfb e? ns jh wB eq[Xs1 jP? e?.xkT[ br? fsB eè sB w? fJw ;qT[D frfoU XoBh go[ u[n? e?.nkr brè fiw[ ekBB w? sB fsT[ ojh pkBB eh X[fB jP? e?. 137.

nkfJ; gkfJ e? dkBt e' db u`fv eè ;kw[jè nkfJ nfoU j?.Yko nT[ ;Kr feqgkBfB b? eo w? po phoB i[X efoU j?.cèo fcoè Bfj nkjt sè wB wfj fsj Xhoi rkY' XfoU j?.o'e bJh uj{` Uo sè u`fv ;[ GkB wB' gopèy gfoU j?. 138.

e'g e? u`fv gquzv e[tzv wjk pb e? pbtzv ;zGkfoU.dkfwfB fiT[ xB ;è db g?fme? e? g[oiè g[oiè db[ wkfoU.pkBfB ;kE fpdko dJè nfo sk Sfp e' eft GkT[ fpukfoU.;{oi eh feoBè ;owk;fj oèB nBèe sjk efo vkfoU. 139.

u`fv uw{z pj[ d?sB eh jfs cèfo gquzv e[tzv ;zGkfoU.pkBB ;' db c'o dfJU pb e? po f;zx wjk GGekfoU.wko dJè f;odko pvè Xfo ;qT[D pjkfJ pv' oB gkfoU.Jèe eè ;h; dfJU XB[ :" iB[ e'g e? rki Bè wzvg wkfoU. 140.

d ' jo k

u`fv uw{z ;G d?s eh n?;è dJh ;zxkfo.gT[B g{s fiT[ bze e' vkfoU pkr T[ykfo. 141.

1H @eq'fXs#, @eq'Xs#

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 1 51 1 5 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 20: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

; P ? : k

pbtkB uzvh Bè pdb tKr rZi eè shoK ~ pz{dK tKr t?oh T[sè;[fNnk. fpibh torh sbtko jZE ftu b? eè pj[s ;{ofwnK dè nZXè nZXèN[eVè eo eè Xosh T[sè ;[N fdZsè. i]wh G[nkNVh yk eè T[Eè fJ; soQK fvrèj'Jè jB, (T[BQK T[sè) eth wB ftu fJzi T[gwk Y[ekT[Idk j?, wkB' bj{ dkgqtkj Bdh j'tè nsè T[; ftu X;hnK b'EK ezYè j'D.142.

fJ; soQK uzvh d[nkok d' d' N[eVè ehsè ;{otho Xosh T[sè gJè jB.b'EK T[sè b'E fvrh j'Jh j?, bj{ fJ; soQK tr fojk j? wkB' eo'VK goBkbètr ojè j'D. (G{s¥rD) jZE ftu jkEh ~ b? eè (d{iè) jkEh Bkb NeokT[IdèjB, T[; fdqF dh T[gwk eth dè wB ftu fJ; gqeko nkJh j?, wkB' wjkgob' tèbè jtk dè ubD Bkb tvè tvè gjkV nkg; ftu Neok ojèj ' D . 1 4 3 .

jZE ftu t?oh dh t?oB sbtko ~ bJè ikD sè (T[j) :[ZX-G{wh ftufGnkBe ezw eodh j?. pbtkB ;{ofwnK ~ pb-g{ote wko fdZsk frnknsè bj{ t?soBh Bdh j' e/ trD bfrnk. ;[zv torh pKj nZX ftukfbUIeNh j'Jh gJh j?, T[; dh T[gwk eth ~ fJzi ;[Mh j?, wkB' gops T[s'I FèFBkr dhnK d' gsBhnK bV eè fvr gJhnK j'D.144.

d ' jo k

d?Is dè ;koè gqpb db ~ uzvh Bè (wko eè fJ; soQK) Gik fdZsk, fi;soQK jfo-ikg Bkb gkg nsè skg d{o j' iKdè jB.145.

; P ? : k

fitèI ;{oi s'I jBèok, fitèI jtk s'I pdb, fitèI w'o s'I cBhno voiKdè jB (;[zrV iKdè jB), fstèI ;{owè s'I ekfJo, M{m s'I f;nkDg nsè Fèos'I fjoB (@JèfD#) s[os (@;ks[o#) G?Ghs j' iKdè jB. fitèI ezi{; s'I :F, fitèIft:'r s'I nkBzd nsè fitèI e[g[Zso s'I ]kBdkB dk B[e;kB j[zdk j? nsè eq'Xs'I Xow dk, ;[p[ZX s'I Gow (Gi iKdk j?, T[tèI) uzvh dè :[ZX s'I d?Is B; iKdèj B . 1 4 6 .

:[ZX bJh fco ;G w[V gJè nsè eq'XtkB j' eè (jZE ftu) sbtkoKXkoB eodè j'fJnK jwbkto j'Jè. eJh jZEK ftu sho b? eè nsè ewkBKftu e; eè Sèsh Bkb x'fVnK ~ s'odè jB. (x'fVnK dè) ;[zwK Bkb T[vhX{V Bè T[gobè o;sè (nkekF) ftu g;o eè ;{oi dè wzvb ~ b[ek fdZskj?, wkB' pqjwk Bè fco b'eK dh ouBk ehsh j? (fiBQK ftu) Sè XoshnK nsènZm nkekF pDkJè jB.147.

; P ? : k

rki e? u`fv wjkpfb wèx ;h p{zdB fiT[ nfo g? ;o vkoè.dkfwfB ;' yr b? efo w? pj[ pho nXz Xo e? Xfo wkoè.xkfJb x{w goè fsj fJT[ T[gwk wB w? eft :" nB[;koè.;qT[B gqtkj wB' ;osk fsj wfX X;h efo b'E eokoè. 142.

n?;è goè XoBh go pho ;[ e? e? d[yzv i[ u`fvfj vkoè.b'EB T[go b'E froh pfj ;qT[D ufbU iB[ e'N gBkoè.b? efo fp:kb ;' fp:kb pikts ;' T[gwk eft :" wfB Xkoè.wkB' wjk gqbJè pjè gT[B ;' nkgf; w? fGo j? frfo Gkoè. 143.

b? eo w? nf; dko[B ekw eoè oB w? nfo ;' nfoDh j?.;{o jBè pfb e? pb[tkB ;[ ;qT[B ufbU pfj p?soBh j?.pkj eNh nX phu sè ;[zv ;h ;' T[gwk eft Bè poBh j?.nkgf; w? bo e? ;[ wB' frfo sè froh ;og eh d[fJ xoBh j?. 144.

d ' jo k

;eb gqps db d?s e' uzvh dfJU GikfJ.gkg skg jfo ikg sè i?;è iks gokfJ. 145.

; P ? : k

GkB[ sè fiT[ sw gT[B sè fiT[ xB[ w'o sè fiT[ cfB fsT[ ;[eukBè.;{o sè eks[o[ e{o sè uks[o[ f;zx sè ;ks[o JèfD vokBè.;{w sè fiT[ i;[ fpUr sè fiT[ o;[ g{s eg{s sè fiT[ pz;[ jkBè.Xow fiT[ eq[X sè Gow ;[p[X sè uzv eè i[X sè d?s gokBè. 146.

cèo fco? ;G i[X eè ekoB b? eotkB e[qX j[fJ XkJè.Jèe b? pkB ewkBB skB e? s{oB sèi s[ozr s[okJè.X{fo T[vh y[o g{oB sè gE T{oX j[fJ oft wzvb SkJè.wkBj[ cèo ouè fpfX b'e Xok yN nkm nek; pBkJè. 147.

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 1 61 1 6 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 21: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

gquzv uzvh Bè XB[F b? eè pkDK Bkb d?IsK dè FohoK ~ o{z tKr s{zpès{zpè eo fdZsk j?. (uzvh Bè) sbtko Bkb (d?Is-db dè) jkEhnK ~ wko fdZskj?. (cb;o{g) d?IsK dk jzeko nZe dhnK p[ZYhnK tKr T[v-g[v frnk j?.;{ofwnK dè f;oK dhnK ;\?d grVhnK bj{ T[sè y[zpK tKr tfj ojhnK jB.(fJj fdqF fJzi gqshs j[zdk j?) wkB' ;o;tsh Bdh dè gqtkj ftu ;{ofwnKdè :F dè p[bp[bè (p{zpè) T[m ojè j'D.148.

(fco uzvh Bè) jZE ftu rdk XkoB eo eè eq'X Bkb fB;zr j' eè d?IsKBkb :[ZX F[o{ eo fdZsk. jZE ftu w}p{s sbtko b? eè (d?IsK dè) db ~wko eè fwZNh ftu fwbk fdZsk. fJe d?Is dk grVh ;wès f;o fvfrnkj'fJnk j?, (T[; dk) Gkt eftsk ftu (eth Bè) fJzi fpnkB ehsk j?, wkB'g[zBK dè g{oè j'D sè nkekF s'I skok (BSZsq) N[N eè Xosh T[sè fvfrnkj ' t è . 1 4 9 .

sd (uzvh Bè) pj[s nfXe pb fJeZmk eo eè pdbK torè jkEhnK~ fyzvkT[D dk ezw ehsk. jZE ftu sho b? eè, ewkB ~ fyu eè wkfonkj? nsè ;Bèj g{ote bj{ ghsk. (fJj tèy eè) fJe sK xpok eè B; rJèjB nsè fJeBK dè sB ftu fdb XVeB br frnk. uzvh dè sho jB nEtk;{oi dhnK feoBK jB (fiBQK ~) tèy eè d?IsK dè dhftnK dh o"FBh ubh rJhj ? . 1 5 0 .

(uzvh Bè) jZE ftu sbtko b? eè nsè eq'XtkB j' eè nfs nfXe pb;fjs x'o :[ZX wukfJnk. nkgDh EK s'I nrè tZX eè pj[sè d?IsK nsè fJetZvè jkEh ~ oD ftu wkfonk. oD ftu T[; e"se dè B}koè ~ tèy eè sdeth Bè wB ftu fJzi ftukfonk wkB' ;w[zdo ~ pzBQ wkoB tèbè Bb Bè gopsg[N eè ;[N fdZsk j'tè.151.

d ' jo k

id'I (uzvh Bè d?IsK dh) \"i wko bJh, sd'I (oes-phi) Bè fJj ezwehsk fe F;sq XkoB eo eè uzvh ~ wkoB dk (fynkb) wB ftuf bn k T [ I d k . 1 5 2 .

; P ? : k

Fèo dh ;tko (uzvh) dk fGnkBe o{g tèy eè ;koè d?IsK Bè pj[s vowzfBnk j?. (dèth Bè) jZE ftu ;zy nsè uZeo fbnk j'fJnk j? nsè NèYhXB[F T[sè yzGK tkbk sho (gsq) pj[s ftfusq Yzr Bkb ;ikfJnk j'fJnkj?. oes-phi eq'XtkB j' eè nrè tfXnk nsè (uzvh ~) fJzi efjD bfrnkfe iè sèohnK G[iktK ftu pb j? sK oD ftu wèoè Bkb :[ZX wuk. (nr'Iuzvh Bè T[so fdZsk fe) fJ;è eo eè sK (w?I nkgDk BK) uzfvek nytkfJnkj ? . 1 5 3 .

uzv gquzv e[tzv b? pkBfB d?sB eè sB s{fb fiT[ s{`pè.wko rfJzd dJè eotko b? dkBt wkB rfJU T[v g{zpè.phoB eè f;o eh f;s gkr ubh pfj ;q'Bs T{go y{zpè.wkBj[ ;ko;[sh eè gqtkj w? ;{oB eè i; e? T[mè p{`pè. 148.

dèsB ;kE rdk rfj jkfE ;[ eq[X jP? i[X[ fB;zr efoU j?.gkfB feqgkB bJè pbtkB ;[ wko sp? db Sko efoU j?.gkr ;wès frfoU f;o Jèe e' GkT[ fJjè efp sk e' XfoU j?.g{ofB g[zB gJè BG sè ;[ wB' G[n N{N BSsq gfoU j?. 149.

pkfod pkoB fiT[ fBotkfo wjk pb Xkfo spè fJj ehnk.gkfB b? pkB ewkB e' skfB ;zxko ;Bèj sè ;qT[Bs ghnk.Jèe rJè e[wbkfJ gokfJ e? JèeB e' XofeU sfB jhnk.uzv eè pkB feX' eo GkBfj dèfy e? d?s rJh d[fs dhnk. 150.

b? eo w? nf; e'g GJh nfs Xko wjk pb e' oB gkfoU.dT[o e? mT[o jsè pj[ dkBt Jèe rfJzdq pv' ofB wkfoU.eT[sfe sk Sfp e' oB gèfy sp? efp fJT[ wB wfX fpukfoU.;kro pKXB eè ;wJè Bb wkB' gjko T[yko eè vkfoU. 151.

d ' jo k

wko ip? ;?Bk bJh sp? d?s fJj ehB.;;sq Xko efo u`fv eè pfXpè e' wB dhB. 152.

; P ? : k

pkjfB f;zx GfJnkBe o{g bfyU ;G d?s wjk vo gkfJU.;zy bhJè efo ueq nT[ peq ;ok;B gsq pfusq pBkfJU.XkfJ G[ik pb nkgB jP? jw ;' fsB:" nfs i[X[ wukfJU.eq'X e? ;qT[Ds fpzd ej? ofB fJnkjh sè u`fvek Bkw ejkfJU. 153.

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 1 71 1 7 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 22: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

(id'I oes-phi dk) db wkfonk frnk nsè (pkeh dk) Gi frnksd'I nkg jh eq'XtkB j' eè (uzvh Bkb) :[ZX eoB bfrnk. (T[; Bè) gquzvuzvh Bkb :[ZX ehsk (nsè T[; dè jZE'I) sbtko S[ZN rJh, go T[; dk wB'pbB fvfrnk. jZE ftu XB[F XkoB eo eè nsè g{oh Fesh fJeZmh eo eè bj{dè ;kro ftu fJzi sfonk j? wkB' dètfsnK nsè d?IsK Bè ;w[zdo foVfenkj'tè nsè T[; ftu ;[wèo gops dè ;wkB (wXkDè tKr oes-phi) fcfonkj ' t è . 1 5 4 .

pbtkB d?Is Bè eqfXs j' eè :[ZX bJh bj{ (@;q'B#) dh Bdh ~ so eègko ehsk. sbtko nsè Ykb ~ ;zGkb eè d"Vdè j'fJnK Fèo ~ ikbbekfonk. (T[; ~) nkT[IfdnK tèy eè uzvh Bè XB[F Bkb sho (;kX eèwkfonk fi; dè) brfdnK jh (d?Is dè) Foho ~ w{ofSs eo fdZsk, fitèIokw dè S'Nè Gok (Gos) Bè (;zihtBh p{Nh tkbè) gops ;fjs jB{wkB ~Xosh T[sè fvrk fdZsk ;h.155.

jZE ftu sbtko b? eè fco T[fmnk nsè gquzv uzvh Bkb :[ZX eoBkF[o{ eo fdZsk. (T[; Bè) Fèo ~ xkfJb eo fdZsk j? nsè (T[; dè }]w s'I)pj[s ;kok bj{ Xosh T[sè v[bQ frnk. (T[; dh) T[gwk eth Bè tofDsehsh j?, T[; dk BK @wB ~ joB tkbh# (wB w'je) oy fdZsk j?, wkB' rèo{dè gops (Br) T[sè toFk (j'D eo eè) Xosh T[sè (T[; dk) ozr v[bQ frnkj ' t è . 1 5 6 .

eq'XtkB j' eè gquzv uzvh Bè :[ZX-G{wh ftu oes-phi Bkb x'o bVkJhbVh. (t?oh dè) db ftu tV eè gb ftu jh fwX fdZsk j? fitèI fsbK s'Isèbh sèb eZYdk j?. Xosh T[sè bj{ fJ; soQK u'fJnk fgnk ;h fitèI fbbkoh(@ozroè}#) dh ozr dh wNeh (@o/Bh#) N[N eè c?b rJh j?. d?Is (oes-phi)dè Foho T[sè }]w fJzi fbFe ojè jB wkB' \kB{; (MkV) dh E?bh ftu dhtèir oj è j 'D.157.

oes-phi dk bj{ Xosh T[sè fgnk j? (sK T[; s'I) nBèe oes-phig?dk j' rJè jB. gquzv uzvh Bè XB[F ~ ;zGkb eè pkDK Bkb (;koè) wko fdZsèjB. (id'I) ;koè oes-phi ;wèN fdZsè rJè, (sd'I) fco (j'o) j' rJè jB(nsè T[BQK ~ th fco uzvh Bè) wko fdZsk. wkB' whIj g?D Bkb Xosh s'Ip[bp[bè g?dk j[zdè j'D, fwNdè j'J/ ub/ iKdè j'D.158.

fisBhnK bj{ dhnK p{zdK oD-G{wh ftu fvrdhnK jB T[sBè jh oes-phi g?dk j' iKdè jB. (d?Is) wko'-wko' g[ekodè j'Jè bbekoè wkodè gquzvuzvh dè ;kjwDè Y[edè jB. T[; fSD dè e"se ~ tèy eè eth dè wB ftuT[gwk ;[Mdh j? wkB' FhF wjZb ftu fJe' w{os nBèe dk MkT[bk fdzdhj ' t è . 1 5 9 .

wkfo bfJU dfb nT[o GfiU sp e'g eè nkgB jh ;[ fGfoU j?.u`fv gqu`fv ;' i[X[ efoU nf; jkfE S[fNU wB Bkfj frfoU j?.b? eè e[tzv eo` pb Xko e? ;q'B ;w{j w? n?;è sfoU j?.dèt ndèt ;w[zdq wfEU wkB' wèo e' wfX XfoU ;[ fcfoU j?. 154.

eq[X e? i[X eè d?s pbh Bd ;q'B e' s?o eè gko gXkfoU.b? eotko nT[ Yko ;zGko e? f;zx e' dT[o e? ikfJ jekfoU.nkts gèy e? u`fv e[tzv sè pkB bfrU sB w{oS gkfoU.okw eè GqksB fiT[ jB{wkB e' ;?b ;wès Xok go vkfoU. 155.

cèo T[fmU efo b? eotko e' uzv gquzv f;T[ i[X efoU j?.xkfJb e? sB eèjo sè pfj ;qT[B ;w{j XokfB gfoU j?.;' T[gwk efp Bè poBh wB eh joBh fsj BkT[ XfoU j?.rèo{ Br` go e? poyk XoBh gfo wkBj[ ozr YfoU j?. 156.

;q'Ds fpzd{ ;' u`fv gquzv ;[ i[X efoU oB wX o[jèbh.g? db w? db whi dfJU fsb sè fiw[ sèb fBekos sèbh.;q'T[D gfoU XoBh go uP? ozroèi eh oèBh fiT[ c{N e? c?bh.xkT[ b;? sB d?s eè :" iB[ dhge wfX cB{; eh E?bh. 157.

;qT[Ds fpzd e' ;qT[D gfoU Xfo ;qT[Bs fpzd nBèe GJè j?.u`fv gquzv e[t`fv ;zGkfo eè pkBB ;kfE ;zxko dJè j?.;qT[B ;w{j ;wkfJ rJè pj[o' ;[ GJè jfs cèfo bJè j?.pkfod Xko go? XoBh wkB' fppzo jP? fwN e? i[ rJè j?. 158.

ièse ;qT[B eh p{zd fro? ofB sèse ;qT[Bs fpzd jP? nkJh.wko jh wko g[ekfo jeko e? u`fv gqu`fv eè ;kw[fj XkJh.gèfy e? e"s[e sk fSB w? eft Bè wB w? T[gwk mjokJh.wkBj[ ;h; wjb eè phu ;[ w{ofs Jèe nBèe eh MkJh. 159.

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 1 81 1 8 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 23: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

nBèeK oes-phi :[ZX-G{wh ftu T[m eè eq'X Bkb fco izr ftu i[ZNrJè jB. gquzv uzvh dh ewkB s'I ;{oi dhnK feoBK (nz;) tKr sho S[NdèjB. (uzvh Bè T[BQK ~) wko eè BFN eo fdZsk j?, (go) T[j fco j'o j' rJèjB. (dèth T[BQK ~ fJzi e[Ndh j?) fitèI w'jbè Bkb XkB e[NhIdè jB. uzvhBè yzvè Bkb (T[BQK dè) f;o fJzi tyoè eo fdZsè jB wkB' fpb-fpqS Bkb'I fpb-cb N[N è j 'D.160.

oes-phi nBèe g?dk j' eè, sbtkoK cV eè uzvh tb fJ; soQK T[meè (tXdè jB). bj{ dhnK p{zdK s'I (d?Is) g?dk j' ojè jB (nsè T[j fJzi)sho (ubkT[Idè jB) wkB' pdbK Bè MVh bkJh j'tè. gquzv (uzvh) Bè fco XB[F;zGkb eè shoK dh wko Bkb ;koè ;zxko fdZsè jB. (go) fco bj{ s'I d?IsfJzi T[m ojè jB wkB' mzv Bkb o'w yVè j' rJè j'D.161.

;koè oes-phi fJeZmè j' rJè jB nsè }'o Bkb gquzv uzvh ~ xèofbnk j?. uzvh nsè Fèo Bè fwb eè d?IsK dh ;koh ;?Bk ~ wko fdZsk j?. (T[BQKBè) fco T[m eè nfijh X[B ehsh (fi; ~) ;[D eè w[BhnK dk fXnkB S[Nfrnk j?. dètfsnK dh j'F r[zw j' rJh j?, go oes-phi dk r[wkB BjhIfwfNnk j ?.162.

d ' jo k

oes-phi Bkb uzvh Bè fJ; soQK dk ;qèFm :[ZX ehsk, go sd jhnDfrDs d?Is g?dk j' rJè (nsè T[BQK T[sè dèth dè) eq'X dk e'Jh t; Bu f b n k . 1 6 3 .

; P ? : k

d;K fdFktK s'I pj[s ;koè d?IsK ~ tèy eè gquzv uzvh Bè nZyK sDbJhnK. sd'I sbtko b? eè r[bkp dhnK gzyVhnK tKr t?ohnK ~ eN fdZsk.uzvh dè Foho T[sè bj{ dh (fJe) fSN nk gJh, T[; (fdqF dh) T[gwk eth~ fJj ;[Mh wkB' ;'Bè dè xo (@wzfdo#) ftu iVhJè Bè ;'Bè (@ifo#) ftu bkbwDh cpk eè oyh j'tè.164.

uzvh Bè pj[s eq'X eo eè :[ZX ehsk nsè fJ; soQK ehsk (fitèI) wX{(d?Is) Bkb ftFD{ (nfpBkFh Bè ehsk ;h). d?IsK dè wkoB bJh (uzvh Bè)nkgDè wZEè s'I nZr dh (fJe) bkN eY bJh. T[; (bkN) s'I ekbh gqrNj'Jh (i') :[ZX-G{wh ftu vog'eK bJh G? dh uwe pD eè g;o rJh j?.(nEtk ekbh fJzi gqrN j'Jh) wkB' ;[wèo gops dh u'Nh ~ GzB eè XoshT[sè iwBk dh Xko gJh j'tè.165.

(T[; tèbè) ;[wèo gops fjb frnk, dèt-Broh ;fjw rJh nsè d;KfdFktK ftu tvè-tvè gops GiD br gJè. u"dK b'eK ftu jb-ub wurJh nsè pqjwk dè wB ftu th Gkoh Gow g?dk j' frnk. fFt (@iNh#) dk

;qT[Bs fpzd nBèe T[mè ofB eq[X e? i[X e' cèo i[N? j?.u`fv gqu`fv ewkB sè pkB ;[ GkB[ eh nz; ;wkB S[N? j?.wkfo fpdko dJè ;[ GJè fcfo b? wz[rok fiw[ XkB e[N? j?.u`v dJè f;o y`v i[dè efo fpbB sè iB fpb s[N? j?. 160.

;qT[Bs fpzd nBèe GJè nf; b? efo u`fv ;[ n?;è T[mè j?.p{zdB sè T[fm e? pj[ dkBt pkBB pkfod ikB[ t[mè j?.cèfo e[t`fv gqu`fv ;zGko e? pkB gqjko ;zxko ;[Nè j?.n?;è T[mè fcfo ;qT[B sè d?s ;[ wkBj[ ;hs sè o'w T[mè j?. 161.

;qT[Bs fpzd GJè fJemè po u`fv gquzv eè xèfo bfJU j?.u`fv nT[ f;zx d[j{` fwb e? ;p d?sB e' db wko dfJU j?.cèfo T[mè X[fB eè efo e? ;[fB e? w[fB e' S[fN fXnkB[ rfJU j?.G{b rJè ;[o eè n;tkB r[wkB B ;qT[Bs fpzd rfJU j?. 162.

d ' jo k

oesphi ;' u`fvek fJT[ ehB' po i[X[.nrBs GJè dkBt sp? eS[ B p;kfJU e[qX. 163.

; P ? : k

gèfy d;' fd; sè pj[ dkBt u`fv gquzv suh nyhnk.sp b? eè feqgkB i[ ekN dJè nfo c{b r[bkp eh fiT[ gyhnk.;qT[B eh ShN goh sB u`fv eè ;' T[gwk eft Bè byhnk.iB[ ezuB wz&fdo w? iohnk ifo bkb wBh i[ pBk oyhnk. 164.

eq[X e? i[X efoU pj[ u`fv B Jès' efoU wX[ ;' nfpBk;h.d?sB eè pX ekoB e' fBi Gkb sè i[nkb eh bkN fBek;h.ekbh gqsS GJh fsj sè ofB c?b ojh G: Gho[ gqGk ;h.wkBj[ f;qzr ;[wèo e' c'fo e? Xko goh Xfo g? iw[Bk ;h. 165.

wèo[ jfbU djfbU ;[ob'e[ d;' fd; G{Xo Gkis Gkoh.ukfb gfoU fsj uT[dfj b'e w? pqjw GfJU wB w? Gqw Gkoh.

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 1 91 1 9 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 24: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

fXnkB th bfrnk B ofj ;fenk, nsè Xosh th cN rJh (id'I) pb g{ote(uzvh Bè) febekoh wkoh. d?IsK dè wkoB bJh ekbh Bè jZE ftu ekb-;wkBfeqgkB ~ XkoB eo fbnk.166.

d ' jo k

uzvh nsè ekbh Bè fwb eè fJj ftuko pDkfJnk fe w?I (uzvh) wkodhjK nsè s{z (ekbh) bj{ ghIdh ik. (fJ; soQK n;hI) t?oh db wko fdnKrè.167.

; P ? : k

ekbh nsè Fèo ~ Bkb b? eè uzvh Bè ;koè (oes-phiK ~) xèo fbnkfitèI (pB ~) dktk nrBh g? iKdh j?. uzvh dè pkDK dè sèi dè gqGkt ekoBd?Is (fJ; soQK) ;V rJè fi; soQK fJNK nktè ftu (;VdhnK jB). ekbek BèT[BQK dk bj{ gh fbnk, eth dè wB ftu (fJ; fdqF ~ tèy eè) GtkBh (Gtk)gqfs fJj Gkt g?dk j'fJnk wkB' ;w[zdo dk ;kok ib fwb eè (row) stèT[sè ik fgnk j'tè (feT[Ife ib row stè T[sè g?IfdnK jh ]sw j' iKdkj ? ) . 1 6 8 .

uzvh Bè wkfonk nsè ekbek Bè eq'XtkB j' eè oes-phiK Bkb fJ; soQKehsk sd'I sbtko ;zGkb eè nsè tzrko eè febe wko eè ;koè (d?Is) dbBFN eo fdZsè. ekbek Bè pj[s wk; ykfJnk nsè bj{ ghsk, fJ; (fdqF) dhSph eth dè wB ftu fJzi gJh wkB' G[y Bkb nks[o j'Jè wB[Zy Bè pj[s ;kokF'opk ghsk j'tè nsè ;b{Dk ykfJnk j'tè.169.

oes-phi Bè Xosh T[sè i' :[ZX ehsk, T[; ~ ;koè dètsè tèydè ;B.bj{ dhnK fisBhnK th p{zdK fvrdhnK ;B, (T[BQK s'I) nBèe o{g Xko eè (d?Is)T[m yV'Idè ;B. i'rDhnK u"jK gkf;nK tb g;o rJhnK ;B (fiBQK dè) f;oT[sè iNktK jB nsè jZEK ftu tZvè tZvè yZgo jB. (fijVhnK) bj{ dh p{zd(yZgoK ftu) g?IdhnK jB (T[j) ;kohnK gh iKdhnK jB nsè gquzv uzvhsbtko Bkb (;G ~) wkodh iKdh j?.170.

ekbh nsè uzvh Bè XB[F XkoB eo eè d?Is Bkb fB;zr :[ZX wukfJnk.:[ZX ftu pj[s wko' wko j'Jh, fJe gfjo se b'jè Bkb b'jk yVfenk.oes-phi Xosh T[s è fvr fgnk nsè sbtko Bkb t?oh (d?Is) dk f;oefNnk frnk, wkB' XBtkB Bè fuZs ~ t?okrh eo eè ;kok wkb-XB fsnkrfd Zs k j 't è.171.

; 'om k

uzvh Bè (oes-phi ~) gkV fdZsk j? nsè ekbh Bè bj{ ghsk j?. (fJ;soQK d'jK Bè fwb eè) tZvè d?Is oes-phi ~ fSD Go ftu wko ;[fNnkj ? . 1 7 2 .

fJEè ;qh wkoezvè g[okD dè uzvh ufosq T[esh fpbk; gq;zr dè @oes-phi pX#BK tkbk gzitK nfXnkfJ ;wkgs j'fJnk ;G F[G j?.5.

fXnkB ofjU B iNh ;[ cNh Xfo :" pfb e? oB w? febekoh.d?sB eè pfX ekoB e' efo ekb ;h ekbh feqgkB ;zGkoh. 166.

d ' jo k

uzvh ekbh d[j{` fwfb ehB' fJj? fpuko.jT[ jfB j' s{ ;qT[B gh nfo dfb vkofj wkfo. 167.

; P ? : k

ekbh nT[ eèjfo ;`fr b? u`fv ;[ xèoè ;p? pB i?;è dtk g?.u`fv eè pkBB sèi gqGkt sè d?s io? i?;è JhN ntk g?.ekfbek ;qT[B ghU fsB e' eft Bè wB w? bh:' GkT[ Gtk g?.wkBj[ f;zX[ eè Bho ;p? fwfb XkfJ e? ikfJ go' j? stk g?. 168.

u`fv jBè no[ ekfbek e'g e? ;qT[Bs fpzdB ;' fJj ehB'.yr ;zGko jeko sp? febeko fpdko ;G? db[ dhB'.nkfwy ;q'B nfuU pj[ ekfbek sk Sfp w? eft fJT[ wfB uhB'.wkB' S[Xkso[ j[fJ e? wB[S ;[ ;kbB bk;fj ;' pj[ ghB'. 169.

i[X oesq phi efo:' XoBh go ;' ;[o dèys ;koè.ièse ;"qB eh p{`d fro? T[fm sèse o{g nBèefj Xkoè.i[rfB nkfB fcoh uj{` Uo sè ;h; iNk efo ygo Gkoè.;q'Bs p{zd go? nut? ;G yr b? uzv gquzv ;zGkoè. 170.

ekbh nT[ u`fv e[tzv ;zGko eè d?s ;' i[X fB;zr ;fiU j?.wko wjk oB wX GJh gjoèe bT[ ;ko ;' ;ko pfiU j?.;qT[Bs fpzd frfoU XoBh go fJT[ nf; ;' nfo ;h; GfiU j?.wkB' nshs efo:' fus eè XBtzs ;G? fBi wkb sfiU j?. 171.

; 'om k

uzvh dfJU fpdko ;qT[B gkB ekbh efoU.fSB w? vkfoU wko ;qT[Bs fpzd dkBt wjk. 172.

fJfs ;qh wkoe`vè g[okBè ;qh uzvh ufosq T[efs fpbk; oes phi pXfjBkw gzuw' fXnkfJ ;wkgsw ;s[ ;[Gw ;s[. 5.

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 2 01 2 0 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 25: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

; P ? : k

E'Vè puè-y[uè (d?Is) oD-G{wh ~ Sv eè Gidè j'Jè ;[zG nsè fB;[zG e'bik eè g[ekoB brè (fe uzvh nsè ekbh) d'jK Bè fwb eè oes-phi ~ wkofdZsk j? nsè j'o th Bkwh ;{owè wko eè BFN eo fdZsè jB. T[BQK dè w{zjs'I fJ; soQK ;[D eè sd'I (okik ;[zG) jZE ftu yVr ~ ;zGkbfdnK j'fJnKp'b T[fmnk (w?I) gquzv uzvh ~ pb-g{ote fJ; soQK wkoKrk fitèI pB ftuFèo peoh ~ gNekT[Idk j?.173.

d ' jo k

;koh ;?Bk dè ;?fBeK ~ :[ZX dk ;kwkB (Fk;sq-n;sq nkfd) dè fdZsk.(;[zG Bè) F;sq XkoB eo eè fJzi fejk fe (w?I) uzvh ~ ni jh wkoKrk.174.

; P ? : k

eq'XtkB j' eè ;[zG nsè fB;[zG (d'jK GoktK) Bè uVQkJh eo fdZsh nsèBrkfonK dh X[B d;K fdFktK ftu g;o rJh. ;G s'I nrè g?db (;?fBe)j'Jè, wZX ftu x'V-uVQè (nsè fco) oEK tkfbnK Bè uzrh soQK eskoK pDkbJhnK. w;s jkEhnK dè M[zvK T[sè ;[zdo T[ZuhnK X[iK M[b ojhnK jB. (fJzigqshs j[zdk j?) wkB' fJzdo (;eq) Bkb :[ZX eoB bJh yzGK tkbè (;gZS) tvètvè gops Xosh ~ Sv eè T[vè (ik ojè j'D).175.

d ' jo k

;[zG nsè fB;[zG Bè dbK dh ftT[Is eoeè ;[wèo gops (@fro oki#)~ xèo fbnk j? nsè FohoK T[sè etuK ~ e; eè nsè eq'fXs j' eè Fèo tKrri T [m è jB.176.

; P ? : k

nfs pbtkB ;{owè ;[zG nsè fB;[zG eq'fXs j' eè oD-G{wh ftu nkJèjB. dèyD ftu (fiBQK dè) Foho F[G jB (T[j) T[Zuè x'fVnK (T[sè ;tko) sè}hBkb Xosh T[sè Giè ik ojè jB. sd'I X{V T[vh j? nsè T[;è fSD ftu T[; dè}Zoè T[BQK dè y[oK ~ ik brè jB (noEks y[oK Bkb X{V uzpV rJh j?). (fJzigqshs j[zdk j?) wkB' nDfd;dh EK (;[nor) ~ fisD bJh (y[oK s'I) shposkf;yD tk;sè }ZfonK dè o{g ftu wB[Zyh wB f;fynk b?D nkJè j'D.177.

d ' jo k

(d{iè gk;è) uzvh nsè ekbh Bè th ezBK Bkb E'Vh fpVe ;[D bJh.(fJ; bJh T[BQK Bè) ;[wèo gops dh u'Nh s'I T[so eè y{p jbk-r[bk wukfd Zs k j ?.178.

; P ? : k

s[S puè Gi e? oB fsnkr e? ;[zG fB;[zG g? ikfJ g[ekoè.;qT[Bs phi jfBU d[j Bè fwfb nT[o wjk GN wko fpdkoè.fJT[ ;[fB e? T[fB eè w[y sè sp p'fb T[fmU efo yr ;zGkoè.fJT[ jfB j' po u`fv gqu`fv nik pB w? fiw f;zx gSkoè. 173.

d ' jo k

;eb eNe eè GNB e' dfJU i[X e' ;ki.;;sq gjo e? fJT[ efjU jfBj' u`vfj nki. 174.

; P ? : k

e'g e? ;[zG fB;[zG uYè X[fB d[zdfG eh d;j{` fd; XkJh.gkfJe nrq GJè wfX pki oEh oE ;ki e? gkfs pBkJh.wksè wszr eè g[ziB T{gfo ;[zdo s[zr X[ik cjokJh.;eq ;' i[X eè jès wB' Xfo Skfv ;gS T[vè frookJh. 175.

d ' jo k

;[zG fB;[zG pBkfJ db[ xèfo bfJU frooki.etu nzr ef; e'g efo T[mè f;zx fiT[ rki. 176.

; P ? : k

;[zG fB;z[G ;[ pho pbh wfB e'g Goè oB G{wfj nkJè.dèyB w? ;[G nzr T[szr s[ok efo sèi Xok go XkJè.X{o T[vh sp sk fSB w? fsj eè eBek1 gr ;' bgNkJè.mT[o nvhm eè i? eopè efj sèfi wB' wB ;hyB nkJè. 177.

d ' jo k

u`fv ekfbek ;qtB w? sfBe GBe ;[fB bhB.T[sfo f;qzr fro oki sè wjk e[bkjfb2 ehB. 178.

1H @eB sk# 2H @gqpb pb#

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 2 11 2 1 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 26: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

; P ? : k

gquzv uzvh ~ nkT[IfdnK tèy eè (F[zG) d?Is Bè wB ftu pj[s eq'X ehsk.fJ; (dèth) ~ fSD ftu BFN eo dètKrk. (fJj Gkt wB ftu Xko eè)pkD ~ ;zGkb eè tvè XB[F ftu fyfunk. ekbh dè w[y (peq) ~ tèyD Bkb(T[; dè) wB ftu Gow g?dk j'fJnk fe (fJj) iw tork j?. (fco th T[;Bè) ;koè pkD ubk fdZsè nsè (fJ; soQK) uh] T[fmnk wkB' gob' tèbè dè pdb(rid è j 'D ).179.

t?ohnK dè pdb torè db ftu tV eè (uzvh Bè) jZE ftu XB[F-pkD cV fbnk. ekbè gops torè d?Is (fJ; soQK) wko fdZsè fi; soQK;{oi dhnK feoBK Bkb jBèok ]sw j' iKdk j?. (uzvh dè) vo Bkb (d?Is);?Bk Gi rJh, T[; dh Sph ~ e'Jh eth fetèI efj ;edk j?, fitèI Ghw dèbj{ Goè w{zj ~ tèy eè e"ot oD-G{wh ~ Sv ubè jB.180.

efp Z s

;z[G dh nkfrnk gqkgs eo eè wjkpbh nsè XhoitkB :'Xè eq'X-g{ote;i-Xi eè uzvh T[go uVQ nkJè. uzvh Bè XB[F nsè pkD nsè ekbh Bè feqgkBXkoB eo eè pb-g{ote fSD ftu jh F[zG dh ;?Bk (nBh) ~ wko fdZsk. vodè wkoè :[ZX-G{wh Sv rJè, (T[BQK ~) pkDK (dh wko) Bkb G{sBè pDk fdZsk nsèftufbs (d?Is) ;?Bk fJ; soQK fyzv-g[zv rJh fi; soQK oès dè Eb ftu jtkdè M"Ieè (@;p{j#) Bkb X{V dè eo'VK }Zoè T[vD br iKdè jB.181.

; P ? : k

ekbh Bè yVr nsè uzvh Bè XB[F b? eè d?Is ~ tèy eè fJT[I dpekfJnkj?. eJhnK ~ ekbh w{zj Bkb uZp rJh j? nsè eJhnK dè f;o uzvh Bè eNfdZsè jB. Xosh T[sè bj{ dk ;w[zdo pD frnk j?. (eJh d?Is) oD-G{whSv rJè jB (nsè eJh) d?Is }]wh j'Jè gJè jB. (i' :[ZX ftu'I Gi eè rJèjB) T[BQK Bè ;[zG e'b ik eè fJT[I (rZb) ejh (fe) pj[s ;koè wjkB :'XèoD-G{wh ftu bèNè gJè jB (noEks wkoè rJè jB).182.

d ' jo k

(fJ; soQK dè) fGnkBe :[ZX ~ tèy eè ftFD{ Bè ftuko ehsk nsè (uzvhdh) ;jkfJsk bJh (;kohnK) dèt-FeshnK oD-G{wh ftu Gèi fdZshnK.183.

; P ? : k

(ftFD{ dh) nkfrnk gqkgs eo eè (dètfsnK dh) ;koh Fesh ubeè T[Eè gquzv uzvh e'b nk rJh. T[BQK dk nkdo eo eè dèth Bè @ihT{ nkfJnK#fejk wkB' p[bktk Gèi eè (wzrtkJhnK j'D). T[; (;wèI dh) Sph dh T[gwketh Bè nkgDè wB ftu (uzrh soQK) ikD bJh, wkB' ;ktD dè wjhBè ftuBdh ub eè ;w[zdo ftu nk ;wkJh j'tè.184.

; P ? : k

nkts dèfy e? uzv gqu`fv e' e'g efoU wB w? nfs dkB'.Bk; eo' fJj e' fSB w? efo pkB ;zGko pv' XB[ skB'.ekbh eè peq fpb'eB sè ;[ T[fmU wB w? Gqw fiT[ iw ikB'.pkB ;w{j ubkfJ dJè febeko T[fmU i[ gqb? xB wkB'. 179.

p?oB eè xB ;è db g?fm bfJU efo w? XB[ ;kfJe[ n?;è.f;nkw gjko ;è d?s jBè sw i?;è joè oft eh feoB? ;è.Gki rJh X[iBh vfo e? efp e'T{ ej? fsj eh Sfp e?;è.Ghw e' ;qT[B GfoU w[y dèfy e? Skfv ubè oB eT[oT[ i?;è. 180.

efps [

nkfrnk gkfJ ;[zG eh ;[ wjkpho Xho i'Xè nkJè u`fv T[go ;[ eq'X e? pBh mBh.u`fvek b? pkB nT[ ewkB ekbh feogkB fSB wfX e? e? pb ;[zG eh jBh nBh.vos fi yès wjk gqès ehBè pkBB ;' fpub fpEo n?;è Gkirh nBh feBh.i?;è pko{Eb w? ;p{j pjè gT[B j{` eè X{o T[fv ubè j[fJ eè e'fNe eBh eBh. 181.

; P ? : k

yr b? ekbh nT[ uzvh e[t`fv fpb'e e? dkBt fJT[ dpNè j?.eèse ukp rJh w[fy ekfbek eèfsB eè f;o u`fv eNè j?.;qT[Bs f;zX[ GfJU Xo w? oB Skv rJè fJe d?s cNè j?.;[zG g? ikfJ ejh fsB fJT[ pj[ pho wjk fsj mT[o bNè j?.182.

d ' jo k

dèfy GfJnkBe i[X e' ehB' fp;B[ fpuko.;efs ;jkfJs eè Bfws Gèih oBfj wzMko. 183.

; P ? : k

nkfJ; gkfJ ;G? ;esh ufb e? sjk u`fv gquzv g? nkJh.dèth efjU fsB e' eo nkdo[ nkJh Gbè iB[ p'fb gmkJh.sk Sfp eh T[gwk nfs jh eft Bè ngBè wB w? bfy gkJh.wkBj[ ;ktB wk; Bdh ufb e? ib okf; w? nkfB ;wkJh. 184.

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 2 21 2 2 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 27: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

dètfsnK dè tvè db ~ tèy eè FeshFkbh tho (d?Is) :[ZX eoB bJh;kjwDè nk rJè. (T[BQK d?Is) thoK ~ nkT[Idè j'fJnK (tèy eè uzvh Bè) pb-g{ote shoK Bkb oD ftu wko fdZsk. (T[BQK ftu'I eJhnK ~) ekbh dkVQKBkb up rJh nsè (eJh) j'oK ~ cV-cV eè u"jK gkf;nK ftu ;[N fdZsk,fitèI oktD Bkb r[Z;è j' eè ikwtzs (Gkbe-gfs) Bè :[ZX ftu tvè tvè gops; [N è j 'D.185.

fco (ekbh Bè) jZE ftu feqgkB ;zGkb eè d?IsK Bkb pj[s :[ZX ehskj?. (sbtko Bkb) pj[s (;{owè) eN tY ;[Nè jB nsè G{wh T[sè fvrè gJè(;{ofwnK dè FohoK ftu'I) bj{ tr fojk j?. t?ohnK dè FohoK ftu'I trdhfwM (~ tèy eè) eth Bè fJj Gkt efYnk j? wkB' gops dh u'Nh s'I XoshT[sè po\ (@s[;ko#) fvr gJh j'tè.186.

d ' jo k

id'I e'Jh T[gk B fojk (sK d?IsK dh) ;koh ;?Bk Gi rJh. (T[; tèbè)F[zG Bè fBFz[G ~ fejk fe s{z jh db b? eè (bVB bJh) ik.187.

; P ? : k

F[zG dè p'b (j[ew) wzB eè wjkpbh fBF[zG nkgDk db ;ik eè fJ;soQK s[o fgnk fi; soQK wjkGkos (dh izr tèbè) noiB (@gkofE#) Bè eq'Xg{ote eoB Bkb :[ZX ehsk ;h. uzvh dè pj[s ;koè pkD d?Is ~ brè, T[jsB ~ uho eè fe; soQK gko j' rJè, wkB' ;ktD dè wjhBè ftu fe;kB dèyès ftu XkB dè nze[o fBebè j'D.188.

(gfjbK) pkDK Bkb fvrk fdZsk nsè fco jZE ftu sbtko b? eè fJ;soQK :[ZX ehsk fe ;koh (d?Is) ;?Bk ~ wko eè BFN eo fdZsk, (cb;o{g)t?oh dh Fesh wZmh g? rJh. T[; ;EkB T[sè pj[s nfXe bj{ fgnk j'fJnkj?. (T[; dk) :F eth Bè wB ftu fJ; soQK ikfDnk j? wkB' ;ZsK ;w[zdoK~ pDk eè pqjwk Bè (bj{ dk) nZmtK BtK ;w[zdo pDkfJnk j'tè.189.

gquzv uzvh jZE ftu sbtko XkoB eo eè eq'fXs j'Jh oD ftu bVojh j? nsè us[ozrDh ;?Bk ~ pb-g{ote BFN eo fdZsk j?. ekbh Bè thpj[s (\"i) wko ;[Nh j?. fJ; soQK fGnkBe o{g ftyk eè fB;[zG (n;[o gshGqks) dh uwe ~ BFN eo fdZsk j?. bj{ Bkb Xosh bkb j' rJh j?, wkB'(Xosh Bè) ;{jè ozr dh ;kVQh gkJh j'Jh j'tè.190.

;koè d?Is nkgDk pb (;zGkb eè) uzvh Bkb :[ZX eoB bJh fco vNèj'Jè jB. F;sq Xko eè :[ZX-G{wh ftu fJzi bV ojè jB wkB' dhtè ftu gszrèg? ojè j'D. gquzv uzvh Bè XB[F ;zGkb eè ;G dè oD ftu d' d' N'Nè eofdZsè jB, wkB' wjk pB ftu fsqykD Bè tvè tvè fpqS eN eè tyoè oyèj ' D . 1 9 1 .

dèfy wjk db dètB e' po pho ;[ ;kw[jè i[X e' XkJè.pkBfB ;kfE jBè pb[ e? oB w? pj[ nkts pho frokJè.dkVB ;kfE upkfJ rJh efb nT[o rj? uj{` Ufo prkJè.oktB ;' fo; e? oB w? gfs Gkbe fiT[ frooki ubkJè. 185.

cèo b? gkfB feqgkB ;zGko e? d?sB ;' pj[ i[X efoU j?.wko fpdko ;zxko dJè pj[ G{fw goè GN ;qT[B MfoU j?.r{d pfjU nfo ;h;B sè eft Bè fsj e' fJj GkT[ XfoU j?.wkB' gjko eè f;qzrj[ sè XoBh go nkfB s[;ko gfoU j?. 186.

d ' jo k

Gkr rJh X[iBh ;G? ofjU B eS{ T[gkT[.;[zG fB;[zGfj ;' efjU db b? s[w j{` ikT[. 187.

; P ? : k

wkB e? ;[zG e' p'b fB;[zG[ ufbU db ;kfi wjk pfb n?;è.GkoE fiT[ oB w? fof; gkofE eq[X e? i[X efoU eoB? ;è.u`fv eè pkB brè pj[ d?s eT[ c'fo e? gko GJè sB e?;è.;ktB wk; feq;kB eè yèfs T[rè wB' XkB eè nze[o i?;è. 188.

pkBB ;kE frokfJ dJè pj[o' nf; b? efo fJT[ oB ehB'.wkfo fpdkfo dJh X[iBh ;G dkBt e' pb[ j[fJ rfJU ShB'.;qT[B ;w{fj gfoU fsj mT[o sjk eft Bè i;[ fJT[ wB uhB'.;ks j{` ;kro e' ofu e? fpfX nkmt' f;zX[ efoU j? BthB'. 189.

b? eo w? nf; u`fv gquzv ;[ eq[X GJh oB wX boh j?.c'o dJh us[ozr uw{z pb[ e? pj[ ekfbek wkfo Xoh j?.o{g fdykfJ GfJnkBe fJT[ n;[o`gfs Gqks eh eqKfs joh j?.;qT[B ;' bkb GJh XoBh ;[ wB' nzr ;{jh eh ;koh eoh j?. 190.

d?s ;zGkfo ;G? ngB' pfb u`fv ;' i[X e' cèfo noè j?.nk:[X Xkfo bo? oB fJT[ iB[ dhge wfX gszr goè j?.uzv gquzv e[tzv ;zGkfo ;G? oB wfX d[ N{e eoè j?.wkB' wjk pB w? po fpqSB ekfN e? pkYh i[dè e? Xoè j?. 191.

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 2 31 2 3 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 28: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

(id'I e[M) db wko fbnk frnk nsè j'o Gi frnk sd'I fBF[zG BèwB ftu eq'X ehsk nsè uzvh dè ;kjwDè nk eè vN frnk. (T[; Bè) ]{p:[ZX ehsk nsè fJe edw th fgSè B jNkfJnk. uzvh dè pkD d?Is dè w[yftu brè sK pj[s ;kok bj{ Xosh T[sè nk fgnk wkB' nkekF ftu okj{Bè ;{oi ~ rq; fbnk j'tè nsè (;{oi Bè) bj{ dh tvh T[bNh ehshj ' t è . 1 9 2 .

(dèth Bè) jZE ftu ;Kr ~ XkoB eo eè nsè ;kok pb nofis eoeè t?oh (d?Is) dè w;se ftu fJ; soQK y'Gh, (i') }'o Bkb f;o dè b'jè dèN'g ~ c'V rJh nsè (;Kr dh) u[zi gNeè ~ gkV eè gko j' rJh. (d?Isdè wZEè s'I) bj{ dh Xko (fBeb eè) T[go tb ubh, T[; dh T[gwk fe;soQK dh j'Jh, wkB' fFt dè shiè B?B dè y[bQD Bkb (T[; dh) i'fs gqrN j'Jhj ' t è . 1 9 3 .

T[jh ;Kr (nkgDè Foho s'I) eY eè d?Is Bè }'o Bkb gquzv uzvh ~wkoh. (T[j ;Kr) T[; (d[ork) dè w{zj ftu ik brh, (cb;o{g) pj[s ;kokbj{ tfrnk nsè T[; Bè pj[s F'Gk tXkJh j?. eth dè wB ftu fJ; soQKdh T[gwk g?dk j'Jh, T[j fJ; soQK efj fdZsh wkB' gdfwBh (f;zrbkdhg dhfJ;soh) dè rbè ftu gkB dh sk}k E[e fd; ojh j'tè.194.

fBF[zG Bè pj[s :[ZX ehsk j?, fJ; Sph dk :F fejVk eth toDBeo ;edk j?< GhFw, dq'Dkukohnk nsè feqgkukohnk Bè (th nfijk :[ZX) BjhI(ehsk) nsè B jh Ghw, noiB nsè eoB (Bè ehsk j?) (fJj ;koè wjkGkosdè gqw[y :'Xè jB). pj[s ;koè d?IsK dè sB ftu'I bj{ dhnK sZshohnK c[NojhnK jB (feT[Ife T[BQK ~) shoK dhnK w[yhnK (cb) brhnK j'JhnK jB,(fJzi gqshs j[zdk j?) wkB' oks ~ d{o eoB bJh gqGks tèbè ;{oi dhnKfeoBK d;K fdFktK ftu g;o ubhnK j'D.195.

uzvh uZeo b? eè oD-G{wh ftu X; rJh nsè eq'XtkB j' eè pj[sd?Is wko fdZsè. fco rdk cV eè, tèy eè, ukj eè t?oh dh ;?Bk ~ bbekoeè wkfonk. (jZE ftu) vkYh fbFethI (@ndr#) tZvh yVr b? eè d?IsK dèf;oK T[sè wkoh nsè (T[BQK ~) Xosh T[sè (fyzvk fdZsk). (fJzi gqshs j[zdkj?) wkB' ;qh okw uzdo dè :[ZX tèbè jB{wkB Bè tvè tvè gops fbnk eè ;[Nèj ' D . 1 9 6 .

fJe pj[s pbtkB d?Is jZE ftu feqgkB b? eè bbekok wkodk j'fJnknrè tfXnk. (nr'I) uzvh Bè fwnkB ftu'I yVr eY eè g{oè }'o Bkb T[;dè Foho T[sè tko ehsk. T[; dk f;o N[ZN eè Xosh T[sè fvr fgnk. fJ;Sph dk :F eth dè wB ftu fJzi nkfJnk wkB' T[Zuè gops T[s'I fGnkBe;Zg dk ykXk j'fJnk eK (Xosh T[sè) fvr fgnk j'tè.197.

wko bfJU db[ nT[o GfiU wB w? sp e'g fB;[zG efoU j?.u`fv eè ;kw[jè nkfB nfoU nfs i[X[ efoU gr[ Bkfj NfoU j?.u`fv eè pkB bfrU w[y d?s eè ;qT[B ;w{j XokfB gfoU j?.wkBj[ okj[ rqf;U BfG GkB[ ;[ ;qT[Bs e' nfs pT[B efoU j?.192.

;Kr ;zGkfo eo` pb[ Xko e? u`fv dJh fog[ Gkb w? n?;è.i'o e? c'o rJh f;o sqkB e' gko GJh gN ckfo nB?;è.;qT[B eh Xko ubh gE T{oX ;' T[gwk ;[ GJh ej[ e?;è.wkB' wjè; eè sh;oè B?B eh i's T[d's GJh y[b s?;è. 193.

d?s fBek; e? ;Kr tj? pfb e? sp u`fv gquzv eè dhBh.ikfJ brh fsj eè w[y w? pfj ;qT[B gfoU nfs jh Sfp ehBh.fJT[ T[gwk T[gih wB w? efp Bè fJj Gkfs ;'Jh efj dhBh.wkBj[ f;zxb dhg eh Bkfo roè w? s`p'o eh ghe BthBh. 194.

i[X[ fB;[zG efoU nfs jh i;[ fJnk Sfp e' efp e' poB?.Bfj Ghyw d'qfD feqgk no[ dq'Di Ghw B noiB nT[ eoB?.pj[ dkBt eè sB ;qT[B eh Xko S[Nh ;[ brè ;o eè coB?.iB[ okfs e? d{fo fpGk; d;' fd; c?fb ubh oft eh feoB?. 195.

u`fv b? ueq X;h oB w? fof; eq[X ehU pj[ dkBt wkoè.cèfo rdk rfj e? bfj e? ufj e? fog[1 ;?B jsh bbekoè.b? eo yr ndr wjk f;o d?sB eè pj[ G{ go Mkoè.okw eè i[X ;wè jB{wkfB i[nkB wB' ro{Jè fro vkoè. 196.

dkBt Jèe pv' pbtkB feqgkB b? gkfB jeko e? XkfJU.ekY[ e? yr ;[ u`fvek fwnkB sè sk sB phu Gbè pfo bkfJU.N{N gfoU f;o tk Xfo sè i;[ fJnk Sfp e' eft eè wfB nkfJU.T{u XokXo T{go sè frfoU eke eokb G[izrw ykfJU. 197.

1H @fco#

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 2 41 2 4 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 29: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

tho (BkfJe) fBF[zG dk fJe pbtkB d?Is, x'Vk Gik eè oDG{wh ftu(dèth dè) ;kjwDè nk frnk. (fi; ~) tèyfdnK Xhoi BjhI ofjzdk, j[DfejVk ;woE j? iK fe; ftu skes j? (i' T[; d?Is Bkb :[ZX eoè). uzvhBè jZE ftu feqgkB b? eè (pj[s ;koè) t?oh wko fdZsè nsè fco (T[j feqgkB)T[; d?Is dè f;o (tb) ubk fdZsh. (T[j feqgkB d?Is dè) f;o ~, w{zj ~,XV ~, (x'Vè dè) gbkDè ~, x'Vè (feekB) ~ uho eè Xosh ftu ik eè X;rJh j ?.198.

fJ; soQK id'I pbtkB uzvh Bè d?Is ~ wko fdZsk, (sK fJe) j'o (d?Is)bbekodk j'fJnk oD tb ufbnk. Fèo dè ;kjwDè ik eè eq'fXs j' eè, Gieè d' fszB }]w brk fdZsè. uzvh Bè sbtko ;zGkb bJh nsè g{oè }'o Bkbbbeko eè (T[; dè) f;o tb ubk fdZsh. (T[; dk) f;o (eN eè) d{o ikfgnk, fitèI jtk dè M'eè Bkb nzp N[N eè (ik g?Idk j?).199.

nzs dk :[ZX wfunk ikD eè d?IsK dè ;koè db T[m eè oD tb GigJè jB. b'jè Bkb b'jk tidk j?, T[d'I ekfJo b'e :[ZX-G{wh Sv eè GiiKdè jB. uzvh dh yVr nsè rdk tiD Bkb d?IsK dè Foho g[o}k g[o}kj' rJè jB. (fJzi gqshs j[zdk j?) wkB' ;'Nk wko eè nsè fpqS ~ M{D eè wkbhBè fpqS s'I s{s fvrkJè j'D.200.

d?IsK dh pj[sh ;?Bk tèy eè uzvh Bè fco nkgDè F;sq ;zGkbè jB.;{ofwnK dè Foho uzdB dhnK rèbhnK tKr uho (fdZsè jB) nsè d?IsK ~tzrko eè gNek wkfonk j?. T[BQK ~ oD-G{wh ftu xkU brè jB (nsè T[BQKdè) f;o XV Bkb'I nbr j' eè fvrè gJè jB. (fJzi gqshs j[zdk j?) wkB':[ZX dè ;wèI (;{oi dè g[Zso) SfBSo Bè uzdqwk dè ;koè N[eVè tyoè tyoè eoeè ;[N fdZsè j'D.201.

T[; tèbè gquzv uzvh Bè g{oh Fesh Bkb fdqVQsk (eoh) g{ote sbtko;zGkb bJh ns/ eq'X eo eè fBF[zG dè f;o (T[sè ubk fdZsh), i' g?oK dèsbftnK se ik gj[zuh. e"D efj e/ Fbkxk eo ;edk j? T[; fSD (dètko) dh (fe T[j d?Is) d' ckV j' eè Xosh T[sè fvr fgnk. (fJzi gqshsj[zdk j?) wkB' ;kpD pDkT[D tkbè Bè jZE ftu b'jè dh sko b? eè ;kpBT[sè ubkJh j? (nsè T[; dè d' N[eVè j' rJè jB).202.

fJEè ;qh wkoezvè g[okD dè uzvh-ufosq T[efs fpbk; gq;zr dè @fBF[zG-pX#Bkwe SètèI nfXnkfJ dh ;wkgsh j[zdh j?.6.

d ' jo k

id'I fJ; soQK dèth Bè fBF[zG (d?Is) ~ wko fdZsk, sd'I fJe d?Is x'VèT[sè ;tko j' eè F[zG e'b Gi eè frnk.203. T[; Bè nk eè F[zG e'b :[ZXdh ;koh tkosk ejh (fe id'I) sèoè Gok (fBF[zG) ~ (dèth Bè) wko fbnk,sd'I ;koè d?Is (oD-G{wh) ftu'I Gi nkJè.204.

pho fB;[zG e' d?s pbh fJe gq/fo s[ozr rfJU ofB ;kw[fj.dèys Xhoi Bkfj oj? nfp e' ;woE j? fpeqw ik wfj.u`fv b? gkfB feqgkB jBè nfo cèfo dJh f;o dkBt sk wfj.w[zvfj s[zvfj o[zvfj uhfo gbkB feekB X;h p;[Xk wfj. 198.

fJT[ ip d?s jfsU po u`fv ;[ nT[o ufbU oB wfX gukoè.eèjfo eè ;w[jkfJ fo;kfJ e? XkfJ e? xkfJ d[ shBe Mkoè.u`fv bJh eotko ;zGko jeko e? ;h; dJh pb[ Xkoè.ikfJ gfoU f;o d{o gokfJ fiT[ N{Ns nzp[ p:ko eè wkoè. 199.

ikfB fBdkB e' i[X[ pfBU ofB d?s ;p{j ;p? T[fm XkJè.;ko ;' ;ko eh wko wuh sp ekfJo Skv e? yès gokJè.u`fv eè yr rdk bfr dkBt ozue ozue j[fJ sB nkJè.w{zro bkfJ jbkfJ wB' so[ ekSh Bè g/v sè s{s frokJè. 200.

gèfy uw{z pj[ d?sB eh g[fB u`fvek nkgBè ;;sq ;zGkoè.phoB eè sB uhfo guho ;è d?s jeko gSkfo ;zxkoè.xkT[ brè fsB e' oB G{fw w? N{N goè Xo sè f;o fBnkoè.i[X ;w? ;[s GkB wB' ;f; eè ;G N{e i[dè eo vkoè. 201.

u`fv gquzv sp? pb Xkfo ;zGkfo bJh eotko eoh efo.e'g dJhn fB;[zG eè ;hf; pjh fJj Gks ojh sotk sfo.eT[B ;okfj eo? efj sk fSB ;' fpp j'fJ go? XoBh go.wkBj[ ;ko eh sko b? jkfE ubkJh j? ;kp[B e' ;p[Bhro. 202.

fJfs ;qh wkoe`vè g[okBè uzvh ufosq T[efs fpbk;fB;[zG pXfj y;Nw' fXnkfJ ;wkgsw. 6.

d ' jo k

ip fB;[zG ofB wkfoU dèth fJj goeko.Gkfi d?s fJe ;[zG g? rfJU s[ozrw vkfo. 203.nkfB ;[zG g? fsB ejh ;eb i[X eh pks.sp Gkiè dkBt ;G? wkfo bfJU s[n Gqks. 204.

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 2 51 2 5 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 30: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

; P ? : k

F[zG Bè fBF[zG dk wkfonk ikDk ;[fDnk (sK T[;) pbtkB dè fus ftueq'X Go frnk. (T[j) jkEhnK nsè x'fVnK dè ;w{j ~ ;ik eè uVQ ufbnknsè d?IsK dè db Bkb b? eè oD-G{wh ftu nk vfNnk. (T[;) fGnkBe :[ZX-G{wh ftu gJhnK b'EK nsè bj{ dè SgV (;w{j) ~ tèy eè (okik F[zG nkgDèwB ftu) pj[s j?okB j'fJnk. (fJzi gqshs j[zdk j?) wkB' (bj{ Bkb Goh);o;tsh Bdh T[wv eè ;kro dè ib ftu fwbD ik ojh j'tè.205.

gquzv uzvh, Fèo, ekbh nsè dèt-FeshnK Bè fwb eè :[ZX ehsk j?. @fJBQKBè d?IsK dh ;koh ;?Bk wko fdZsh j?# -- fJj efj eè (F[zG dk) wB eq'X BkbGo frnk. Gok (fBF[zG) dk fgnk j'fJnk XV tèy eè d[y Bkb (T[; Bè) nrèg?o BjhI Xfonk. (T[j fJsBk) G? Ghs j' frnk fe (nrè) ub B ;fenk,(fJzi gqshs j[zdk j?) wkB' fusoè ~ bzr g? frnk j'tè.206.

id'I fco F[zG Bè \"i ~ j[ew fdZsk sd'I pj[s ;koè d?Is wzB eè (:[ZX~) ub gJè. tvè tvè jkEhnK nsè x'fVnK dè ;tko, oEK tkbè, oE nsèg?db ;?Bk (dh e"D) frDsh eo ;edk j?. tZvè FohoK tkbè d?IsK Bè T[Eèu"jK gkf;nK s'I wjkB uzvh ~ xèo fbnk j? (fJzi gqshs j[zdk j?) wkB' T[wvèj'Jè xDè pdbK dhnK ridhnK j'JhnK xNktK Bè ;{oi ~ Ye fbnkj ' t è . 2 0 7 .d ' jo k

id'I u"jK gkf;nK s'I xèok g? frnk sd'I uzvh Bè fJj ezw ehsk fej; eè ekbh ~ fejk nsè nZyK Bkb ;zeès eo fdZsk.208.efp Z s

(uzvh dè ;zeès eoB sè) ekbh Bè eq'X eo eè fesBè jh wko fdZsè,fesBè jh up ;[Nè nsè fesBè jh (u[e eè) goè ;[N fdZsè. tvè tvè jkEh nsèx'Vè sK Bj[znK Bkb uho ;[Nè. nfijk fGnkBe :[ZX nrè edè th BjhI j'fJnk;h. pj[s ;{owè Gi ubè, fe;è ~ Foho dh th ;[X B ojh. (nfijh) jb-ub wuh fe (nBèe ;{owè) nkg; ftu jh (fJe d{iè dè jèmK nk eè) dpeè wo rJè. dètfsnK dk okik fJzdo (d?IsK ~ wodk) tèy eè wB ftu gq;zBj'fJnk nsè dètfsnK dè ;koè N'fbnK ~ p[bk p[bk eè i? i? eko eoBb r k . 2 0 9 .

;kfonK d?IsK ~ eq'XtkB j' eè okik F[zG Bè fejk fe ekbh Bè nfijk:[ZX ehsk j? nsè ;{ofwnK ~ wko ;[fNnk j?. (F[zG Bè nkgDè) pb ~ ;zGkbeè jZE ftu sbtko nsè Ykb geV bJh nsè wko' wko' p'bdk :[ZX-G{whftu tV frnk. wjkB pbtkB nsè XhoitkB :'Xè nkgDè nkgDè F;sq;zGkb eè F[zG dè Bkb s[o gJè. d?Is fJ; soQK ub gJè wkB' ;{oi-wzvb ~b[e'D bJh fNvh db yzG XkoB eo eè T[fvnk ik fojk j'tè.210.

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 2 61 2 6 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

; P ? : k

;[zG fB;[zG jfBU ;[fB e? po phoB eè fufs S'G ;wkfJU.;kfi ufVU ri pki ;wki e? dkBt g[zi bhJè oB nkfJU.G{fw GfJnkBe b'E goh bfy ;qT[B ;w{j wjk fp;wkfJU.wkBj[ ;ko;[sh T[wvh ib[ ;kro eè fwfbpè ej[ XkfJU. 205.

u`v gqu`fv ;[ eèjfo ekfbek nT[ ;esh fwfb i[X efoU j?.dkBt ;?B jsh fJBj{` ;G fJT[ efj e? wfB e'g GfoU j?.pzX[ epzX gfoU ntb'e e? ;'e e? gkfJ B nkr? XfoU j?.XkfJ ;feU B GfJU GfJ Ghsj uhsj wkBj[ bzr[ gfoU j?. 206.

cèfo efjU db e' ip ;[zG ;[ wkfB ubè sp d?s xBè.rioki ;[ pkiB eè n;tko oEh oE[ gkfJe eT[B rB?.sjk xèo bJh uj{` Uo sè u`fv wjk sB eè sB dhj pB?.wB' GkB[ e' SkfJ bfJU T[wv? xB x'o xwzv xNkfB ;B?. 207.

d ' jo k

uj{` Ufo xèo' gfoU sp? uzv fJj ehB.ekbh ;' jf; fsB ejh B?B ;?B efo dhB. 208.

efps [

eèsè wkfo vkoè nT[ eèse upkfJ vkoè eèse prkfJ vkoè ekbh e'g sp jh.pki ri Gkoè sè s' ByB ;' ckfo vkoè n?;è oB G? eo B GfJU nkr? ep jh.Gkrè pj[ pho ekj{` ;[X B ojh ;oho jkb ukb goh woè nkg; w? dp jh.gèfy ;[o okfJ wfB joy pYkfJ ;[o g[izB p[bkfJ eo? i?i?eko ;p jh. 209.

eq'XwkB GfJU efjU okik ;G d?sB e' n?;' i[X[ ehB' ekbh vkfo:' pho wko e?.pb e' ;zGkfo efo bhBh eotko Yko g?m' oB wfX wko[ wko[ fJT[ T[uko e?.;kE GJè ;[zG eè ;[ wjk pho Xho i'Xè bhBè jfEnko nkg nkgBè ;zGko e?.n?;è ubè dkB' oft wzvb SgkB' wkB' ;bG T[vkB' g[zi gzyB ;[ Xko e?. 210.

Page 31: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

; P ? : k

d?Is (F[zG) dh pbtkB ;?Bk ~ tèy eè gquzv uzvh Bè (nkgDè) tkjB(Fèo) ~ (fJ; soQK) x[zwkfJnk fe T[; dè ;wkB nksFpk}h dh uZeoh, tk-to'bè dh jtk, (oki f;zxk;B dk) SZso nsè (F;sq) sè} eoB tkbh ;kDth (BjhI x[zw ;edh). T[; oD-G{wh ftu T[j (Fèo) fJ; soQK fcfonk j?fe Bdh dè Gzto ~ th T[; dè ;wkB BjhI fejk ik ;edk. (fJ; ;zpzX ftu)j'o (sK e'Jh) T[gwk g?dk BjhI j'Jh (go fJzi gqshs j[zdk j?) wkB' d'jK gk;èFèo dk jh w{zj j'tè.211.

sd'I d?IsK dè tvè ;w{j Bkb gquzv uzvh dk Gkoh :[ZX j'fJnk. (d?IsKdh) pèfj;kph ;?Bk ~ tzrko eè, ]podko nsè ;ktXkB eo eè ekbh Bè oDftu BFN eo fdZsk. T[Eè uko ;" e'jK se :[ZX-G{wh pD rJh ;h, T[; (fdqF)~ tèy eè eth Bè (fJj) T[gwk ftukoh j? fe (niè) fJe xVh th g{oh BjhIr[}oh ;h fe Xosh T[sè pbtkB (d?Is) (fJ; soQK) fvrè jB fi; soQKgsMV (ftu gZso fvrdè jB).212.

(id'I) us[ozrDh ;?Bk wkoh rJh sd'I F[zG uzvh dè nrè nk vfNnk.(T[; tèbè) ;koh Xosh T[sè jbub wu rJh nsè fFt Fèo dh yb dè nk;D(jfo nk;B) s'I T[m eè B; fgnk. vo Bkb fFt dè rbè dk jko (o{gh ;Zg);[e frnk nsè fdb ftu pj[s vo g?dk j' ikD ekoB ;[zrV frnk. (T[j;Zg) rbè Bkb fJ; soQK uzpV frnk j? wkB' w[zvK dh wkbk dk Xkrkj ' t è . 2 1 3 .

uzvh dè ;kjwDè nk eè F[zG (d?Is) Bè w[y s'I (fJj) fejk fe ;koh rZbw? ikD bJh j?. (jè uzvh! s{z) ekbh ;wès ;kohnK FeshnK ~ Bkb fwbkeè ;koè dbK dè pkBhnK (w[yhnK) ~ BFN eo fdZsk j?. (fJj ;[D eè) uzvhBè w{zj s'I T[BQK (;kohnK FeshnK) ~ fejk (fe wèoè ftu ;wk ikT[) nsè T[jT[;è tèbè uzvh dè ftu ;wk rJhnK fitèI poyk dhnK pj[s p{zdK dk ib Bdhdè gqtkj ftu fwb iKdk j?.214.

wjkB uzvh Bè :[ZX-G{wh ftu pb g{ote eNko (@iwdkV#) b? eè T[;T[sè ubkJh. (T[j eNko) t?oh dh Sksh ftu X; rJh. T[; dè bj{ Bkbi'rDK g{oh soQK oi rJhnK. (T[;) dhox :[ZX ~ tèy eè ethFo dè wBftu fJj ftuko (@p[fX#) nkfJnk fe b'E T[sè b'E fJ; soQK g? rJh wkB';[nor (se uVQ ikD bJh) g"Vh pDkJh rJh j't/.215.

uzvh Bè eq'XtkB j' eè F[zG dh ;?Bk Bkb nBèeK tko :[ZX wukfJnk.(fJe o{ge nB[;ko) frdV, i'rDK nsè froMK w}d{o jB nsè bj{ dèfueV (o{gh rkoè ftu) fFt Bfunk j? (noEks xkDh x'bh j?). b'E T[sèuVQh b'E ezX pDh j'Jh j? nsè ;\?d fwM nsè uoph Bkb T[go ebh ehshj'Jh j?. (fJj oD-G{wh BjhI) wkB' ftFteowk (@efowkft;[#) Bè ozrhB wekBpDk eè T[sè ftfusq fusoK dh f;oiBk ehsh j'tè.216.

; P ? : k

dkBt ;?B by? pbtkB ;[ pkjfB u`fv gqu`v GqwkB'.ueq nbks eh pks px{oB Ssq Bjh ;w nT[ yo;kB'.skfoB wkfj ;[ n?;' fcfoU iB GT[o Bjh ;oskfj pykB'.nT[o Bjh T[gwk T[gi? ;[ d[j{` o[y eèjfo eè w[y wkB'. 211.

i[X[ wjk n;[ozrfB ;kfE GfJU sp u`fv gquzvfj Gkoh.;?B ngko jekfo ;[Xkfo fpdkfo ;zxkfo dJh ofB ekoh.yès GfJU sjk uko ;T[ e'; bT[ ;' T[gwk eft dèfy fpukoh.g{oB Jèe xoh B goh fi froè Xfo g? Eo fiT[ gsMkoh. 212.

wkfo uw{z us[ozr bJh sp bhB' j? ;[zG uwz[v e' nkrk.ukb gfoU ntBh f;roh jo i{ jfo nk;B sè T[fm Gkrk.;{y rfJU sq; e? jfo jkfo ;[ ;zefs nze wjk GfJU ikrk.bkr ofjU bgNkfJ roè wfX wkBj[ w[zv eh wkb e' skrk. 213.

u`fv eè ;kw[fj nkfJe? ;[zG efjU w[fy ;' fJj w? ;G ikBh.ekbh ;wès ;G? ;esh fwfb dhB' ygkfJ ;G? db[ pkBh.u`fv efjU w[y sè T[B e' sèT{ sk fSB rT[o eè wfX ;wkBh.fiT[ ;osk eè gqtkj eè phu fwbè poyk pj[ p{zdB gkBh. 214.

e? pfb u`fv wjk oB wfX ;[ b? iwdkV eh sk gfo bkJh.p?m rJh nfo eè T[o w? fsj ;qT[Bs i[rfB g{fo nxkJh.dhox i[X fpb'e e? p[fX eth;Po eè wB w? fJj nkJh.b'E g? b'E rJh go fJT[ ;[ wB' ;[o b'r eh ;hYh pBkJh. 215.

;[zG uw{z ;zr u`fvek eq[X e? i[X nBèefB tkfo wfuU j?.izp[e i[rfB frqM wi{o oesq eh ehu w? Jh; BfuU j?.b[E g? b[E ;[ Ghs? GJh f;s r{d nT[ wèd b? skfj rfuU j?.GT[B o`rhB pBkfJ wB' efowkft;[ fusq pfusq ofuU j?. 216.

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 2 71 2 7 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 32: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

oD-G{wh ftu d[nzd-:[ZX j' fojk j?. fJXo gquzv uzvh nsè T[Xo F[zGvNè j'Jè jB. d'jK dè Foho T[sè nBèe }]w brè j'Jè jB, (gozs{) d?Is dh;koh Fesh (@gT[oy#) jko rJh j?. pb-jhB j' eè (F[zG dhnK) G[iktK ezpDbr rJhnK jB. T[; (fdqF dh) T[gwk eth Bè fJ; gqeko ftukoh j?, wkB'gzi w{zjK tkbhnK d' ekbhnK ;ZgDhnK rko[V{ (wzso) dè gqGkt (pb) ekoB(pè;[X j' eè) bNe ojhnK j'D.217.

wjkB nsè pbtkB uzvh Bè eq'fXs j' eè oD-G{wh ftu pb-g{ote:[ZX ehsk. (T[;) wjk pbtkB (uzvh) Bè feqgkB b? eè bbekodè j'fJnK F[zGT[go ;[N fdZsh. (sbtko dè) b'jè (;ko) Bkb (d{iè dh sbtko dè) b'jèdh Xko tih, T[; s'I SDeko j'Jh nsè fuzrkohnK (fBebhnK), wkB' Gkdo'IwjhBè dh oks (ftu) i[r~nK (gNphiB) dh uwe j' ojh j'tè.218.

}]wK ftu'I pj[s bj{ tr frnk, (cb;o{g) F[zG okiè dk pb ShDj' frnk. fe; soQK< w[y dh i'fs nsè Foho dh Fesh fJ; soQK xN rJhwkB' g{oBwk;h (s'I pkd) fitèI Jèew dè uzdqwk (dh uwe xN iKdh j't/).uzvh Bè F[zG ~ jZE Bkb T[mk fbnk. (T[; dh) f;\s eth dè nkgDè w[ys'I fJ; gqeko ejh j? fe fi; soQK rT{nK dh ofynk bJh ;qh feqFB Bèr 'toXB gops u[e fbnk ;h.219.d ' jo k

(uzvh dè) jZE ftu'I (F[zG) Xosh T[sè fvr fgnk nsè Xosh s'I nkekF~ ubk frnk. F[zG ~ wkoB bJh uzvh T[; e'b ubh rJh.220.; P ? : k

sd'I nkekF-wzvb dè ftukbè uzvh Bè (fJ; soQK dk) :[ZX ehsk, fi;soQK dk nrè edè BjhI j'fJnk j?. ;{oi, uzdqwk, skoè (@fBSsq#), fJzdo(@;uhgfs#) nsè j'o ;koè dètsè T[; (:[ZX) ~ tèy ojè jB. (uzvh Bè) sbtkofyu eè (F[zG dè) f;o ftu wkoh nsè sd'I fJe ~ wko eè d' (N[eVè) eofdZsè. F[zG (dk Foho) d' N'Nè j' eè Xosh T[sè (fJzi) fvr fgnk, fitèI e'Jhnkoè Bkb uhfonk frnk j?.221.d ' jo k

F[zG ~ wko eè uzvh T[mh nsè ;zy tikfJnk. sd'I wB ftu pj[s gq;zBj' eè xzfNnK dh X[Bh ehsh.222.

dèth Bè fJ; soQK d?Is okiè ~ fSD Go ftu wko fdZsk (nsè fco)nZmK jZEK ftu F;sq XkoB eoeè (d?IsK dh) ;?Bk ~ BFN eo fdZsk.223.; P ? : k

(id'I) uzvh sbtko XkoB eo eè oD ftu ;kjwDè j'Jh (sd'I T[;dè) eq'X (dh e'Jh) pokpoh eo ;eD tkbk B fojk. (id'I ;G ~) wko eèBFN-GqFN eo fdZsk, sd'I okiè s'I fpBk (Gbk) bVkJh eoB dè e"D (;woE

d[zd ;[ i[X GfJU oB w? T[s ;[zG fJs? po u`fv ;zGkoh.xkfJ nBèe GJè d[j[` e? sfB gT[oy r:' ;G d?s e' jkoh.jhB GJh pb sè G[i eKgs ;' T[gwk eft n?f; fpukoh.wkBj[ rkoV{ eè pb sè bJh gzu w[yh i[r ;kgfB ekoh. 217.

e'g GJh po u`fv wjk pj[ i[X[ efoU oB w? pb Xkoh.b? e? feqgkB wjk pbtkB guko e? ;[zG eè T{go Mkoh.;ko ;' ;ko eh ;ko pih MBeko T[mh fsj sè fuBrkoh.wkBj[ Gkdt wk; eh o?fB b;? gNphiB eh uwekoh. 218.

xkfJB sè pj[ ;qT[B gfoU pb ShB GfJU fBqg ;[zG e' e?;è.i'fs xNh w[y eh sB eh wB' g{oB sè gfotk ;f; i?;è.u`fv bfJU efo ;[zG T[mkfJ efjU eft Bè w[fy sè i;[ n?;è.oSe r'XB eè fjs ekBQ T[mkfJ bfJU frfo r'XB[ i?;è. 219.

d ' jo k

eo sè frfo XoBh gfoU Xfo sè rfJU nekf;.;[zG ;zxkoB eè Bfws rJh u`fv fsj gk;. 220.

; P ? : k

phu sp? BG wzvb u`fvek i[X efoU fiw nkrè B j'T{.;{oi uzd[ fBSsq ;uhgfs nT[o ;G? ;[o gèys ;'T{.y?u e? w[zv dJh eotko eh Jèe e' wkfo ehJè sp d'T{.;[zG d[ N{e jP? G{fw gfoU sB fiT[ ebtsq ;' uhos e'T{. 221.

d ' jo k

;z[G wko e? u`fvek T[mh ;[ ;zy pikfJ.sp X[fB xzNk eh eoh wjk w'd wfB gkfJ. 222.

d?s oki fSB w? jfBU dèth fJj goeko.n;N eoB wfj ;;sq rfj ;?Bk dJh ;zxko. 223.

; P ? : k

u`fv eè e'g B Ug ojh oB w? nf; Xkfo GJh ;w[jkJh.wkfo fpdkfo ;zxkfo dJè sp G{g fpBk eo? eT[B bokJh.

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 2 81 2 8 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 33: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

j?). fjodè ftu vo Xko eè t?oh ezp rJè nsè ;koh wodkBrh (gT[oyskJh)Sv fdZsh. (sd'I) d?Is :[ZX-yèso Sv eè fJ; soQK Gi ubè fi; soQK b'Gs'I tZvè (;qèFm) r[D d{o j' iKdè jB.224.

fJEè ;qh wkoezvè g[okD dè uzvh ufosq T[esh fpbk; gq;zr dè@;[zG-tX# BK dè ;ZstK nfXnkfJ dh ;wkgsh.7.

; P ? : k

fiBQK dè vo s'I fJzdo (@wxtk#) Gi frnk ;h nsè pqjwk nsè j'o;koè dètsè G?Ghs ;B, T[jh d?Is oD-G{wh ftu nkgDh jko tèy eè pb-jhB j'Jè Gi rJè jB. frdV nsè froMK fBok; j' eè pBK ftu ofjDbJh ubè rJè jB nsè (fJ; ;koè ;keè ~ j'fJnK niè) d' gfjo th BjhIphsè jB. ;zsK dh ;dk ;jkfJe irwksk (uzvh) Bè F[zG nsè fBF[zG tvè t?ohfis bJè jB.225.

;koè dètfsnK Bè fJe EK fJeso j' eè nsè uktb eè;o sè uzdBb? eè T[;è tèbè bZyK B/ jh gqdyDk dè eè uzvh dè wZEè T[sè fsbe brk fdZsk.T[; (tèbè dh) Sph (~ tèy eè) i' Gkt g?dk j'fJnk, T[; ~ eth Bè (nkgDè)wB ftu fJ; soQK ikfDnk, wkB' uzdo-wzvb ftu F[G wzrb Bè nk eè gqtèFehsk j'tè (noEks ;[ydkfJe ;fEsh g?dk j' rJh j?).226.

efp Z s

(;koè) dètfsnK Bè fwb eè dèth (ekbek) dh tfvnkJh ehsh fe jèirswksk! s{z sK (;kvk) tZvk gkg eN fdZsk j?. (s{z) d?IsK ~ wko eè okièfJzdo (@;[oè;#) ~ (;[nor dk) oki fdZsk j?. (nfijk eo eè s{z) pj[s :FyfNnk j? (nsè fJ; bJh) ir ftu sèok jh gqskg (g;fonk j'fJnk) j?.pqjw-foFh (@fdi oki#), oki-foFh pko pko n;h;K fdzdè jB nsè T[Eè jh@pqjw-etu# (d[ork dh T[;ss ftu pqjwk tb'I T[ukfonk ;s'sq) ikg ~gfVQnk frnk j?. fszBK b'eK ftu uzvh dk :F fJ; soQK g{fonk ik fojkj? fi; soQK ;w[zdo dhnK bfjoK ftu rzrk ih dk ib (@nkg[#) g{oh soQKfwb iKdk j?.227.

; P ? : k

;kohnK dèt-fJ;sohnK (uzvh ~) n;h;K fdzdhnK jB nsè nkoshf;oi eè T[; ftu dhge irkJè jB. c[bK dh ;[rzXh nsè uktb tkodhnK(@dZSB#) jB nsè :eF-fJ;sohnK (@iZSB#) fis dè rhs ;[DkT[IdhnK jB.X{g irk eè, ;zy tik eè, f;o M[ek eè pèBsh eodhnK jB fe jè irs-wksk! s{z ;dk ;[y dèD tkbh j?I. s{z F[zG ~ wko eè tZvk :F yfNnk j?.228.

fJzdo (@;eq#) ~ oki dk ;kwkB dè eè uzvh wB ftu pj[s y[F j' ojhj?. ;{oi nsè uzdqwk ~ nkekF ftu ;fEs eo eè nsè sèi gqdkB eo eè(uzvh) nkg T[E'I b'g j' rJh. nkekF ftu (;{oi nsè uzdqwk dk) gqekF tX

eKg T[mè nfo sqk; jhJè Xfo Skfv dJh ;G gT[oyskJh.d?s ub? sfi yès fJT[ i?;è pvè r[B b'G sè iks gokjh. 224.

fJfs ;qh wkoezvè g[okDè uzvh ufosqè ;[zG pXfjBkw ;gsw' fXnk: ;zg{oBz. 7.

; P ?: k

Gkfi rfJU wxtk fiB eè vo pqjw sè nkfd ;G? G? Ghsè.sèJh t? d?s gokfJ rJè ofB jko fBjko GJè pb[ ohsè.izp[e frqM fBok; GJè pB pk; rJè i[r ikwB phsè.;zs ;jkfJ ;dk ir wkfJ ;[ ;[zG fB;[zG pvè nfo ihs?. 225.

dèt ;G? fwfb e? fJe mT[o ;[ nSs e[zew uzdB bhB'.sSB bSB d? e? gqdSB Nhek ;[ u`fv eè Gkb w? dhB'.sk Sfp e' T[gi¤:' sj Gkt fJj? eft Bè wB w? bfy bhB'.wkBj[ uzd e? wzvb w? ;[G wzrb nkfB gqtè;fj ehB'. 226.

efps [

fwfb eè ;[ dètB pvkJh eoh ekfbek ehJèj' ir wks s? s' efNU pv' gkg[ j?.d?sB eè wko oki dhB' s? ;[oè; j{` e'pv' i;[ bhBè ifr sèo' Jh gqskg[ j?.dès j? n;h; fdi oki fofy pkfo pkfosjk jh gfVU j? pqjw eT[u j{` e' ikg j?.n?;è i;[ g{o ofjU u`fvek e' shB b'fei?;è Xko ;kro w? rzrk ih e' nkg[ j?. 227.

; P ? : k

dèfj n;h; ;G? ;[o Bkfo ;[Xkfo e? nkosh dhg irkfJU.c{b ;[rzX ;[nSs dSB iSB ihs e' rhs ;[ rkfJU.X{g irkfJ e? ;zy pikfJ e? ;h; fBtkfJ e? p?B ;[BkfJU.jè ir wkfJ ;dk ;[y dkfJ s? ;[zG e' xkfJ pv' i;[ gkfJU. 228.

;eqfj ;kfi ;wki d? uzv ;[ w'd wjk wB wkfj oJh j?.;{o ;;h BfG Ekg e? sèi[ dè nkg sjk sè ;[ b'g GJh j?.

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 2 91 2 9 ;qh d;w-rqzE ;kfjp

Page 34: u‘vh ufosq (T[efs fpbk;) - khalsaonline.netkhalsaonline.net/EBooks/file.php?download=load/EBooks/Punjabi/Nitnem...g[Bjk j[D iŁ (sŁoh) nkfrnk j’JŁ, sK w?I rqzE dh ouBk eoK. gq;zB

frnk. T[; (fdqF) dh T[gwk eth dè wB s'I G[bh BjhI j?. (bVkJh tèbè T[mh)X{V dè g;oB eo eè ;{oi (@oft#) wbhB j' frnk ;h, wkB' uzvh Bè (nkgDk)sèi gqdkB eo eè (T[; ~ fco s'I uwedko pDk fdZsk j'tè).229.

efp Z s

gfjbK wX[ nsè e?NG (d?IsK) dk xwzv s'VB tkbh, fco wfjyk;[odk wkD w;bD tkbh, to dèD tèbè ;ze'u B eoB tkbh, X{wqb'uB torèBkfJe (@XoBXfo#) ~ Xosh T[sè gNeD tkbh nsè uzv nsè w[zv dè f;oK~ N'Nè N'Nè eoB tkbh, oes-phi ~ wkoB nsè (T[; dk) bj{ ghD tkbh,t?ohnK ~ dbD tkbh, fBF[zG Bkb eq'fXs j' eè izr eoB tkbh, F[zG ~ pb-g{ote sbtko Bkb ;zxkoB tkbh nsè ;koè d[FN d?IsK dè db ~ fisDtkbh uzvh dh i? j'tè.230.

; P ? : k

jè fFtk! w?~ fJj to dè fe (w?I) F[G ezwK (~ eoB'I) B NbK. id'It?oh Bkb (oD-G{wh ftu ik eè) bVK sK (}ok) B voK nsè fBFu/ jh nkgDhfis gqkgs eoK. nsè nkgDè wB ~ f;fynk dètK fe w?~ (;dk) fJj bkbu(pfDnk ojè fe w?I) sèoè r[DK ~ T[ukodk ojK. nsè id'I T[wo dk nzfsw;wK nk ikJè sK nfs dè :[ZX ftu bVdk j'fJnk wo iktK.231.

uzvh-ufosq eftsk ftu eEB ehsk j?. (fJj) ;koh (eftsk) o"do-o; ftu fbyh j?. fJe s'I fJe (T[esh) o; Gog{o j? nsè nkfd s'I nzsse (g?oK dè Bj[znK s'I f;o dh u'Nh se) jo T[gwk BthI j?. eth Bè wkBf;eftbk; (@eT[se#) bJh fJe ekft-ouBk ehsh j?. @;s;Jh# dh fJj g{oheEk tofDs j?. fi; (wB'oE) bJh (e'Jh) g[oF (fJ; ouBk ~) gVQè nsè;[Dèrk, T[; ~ nZtF jh (dèth) T[jh (to) gqdkB eoèrh.232.

d ' jo k

(w?I) @;s;Jh# (d[ork ;gsFsh) rqzE dh ouBk ehsh j? fi; dè ;wkBj'o e'Jh (rqzE) BjhI j?. jè uzfvek! fi; wB'oE bJh eth Bè (fJj eEk)ejh j?, T[; dk T[jh (wB'oE) g{ok eo'.233.

fJEè ;qh wkoezvè g[okD dè ;qh uzvh ufosq T[efs fpbk; gq;zr dè @dèt ;[oè; ;fjsi? i? ekok# nZmtK nfXnkfJ ;wkgs j'fJnk ;G F[G j?.8.

phu nek; gqek; pfYU fsj eh T[gwk wB sè B rJh j?.X{fo e? g{o wbhB j[s' oft wkBj[ u`fvek Ug dJh j?. 229.

efps [

gqEw wX[ e?N wd wEB wfjyk;[o? wkB wodB eoB so[fB po pzvek.X{wq fdqr XoB Xfo X{fo XkBh eoB uzv no[ w[zv eè w[zv yzv yzvek.oes phoi joB oes GSB eoB doB nB;[zG ofB oko fo; wzvek.;zG pb[ Xko ;zxko eotko efo ;eb yb[ n;[o db[ i?s i? u`fvek. 230.

; P ? : k

dèj f;tk po[ w'fj fJj? ;[G eowB sè epj{z B No'.B vo' nfo ;' ip ikfJ bo' fB;u? efo ng[Bh ihs eo'.no[ f;y j" nkgBè jh wB e' fJj bkbu jT[ r[B sT[ T[uo'.ip nkt eh nT[X fBdkB pB? nfs jh oB w? sp i{M wo'. 231.1

u`fv ufosq eftsB w? pofBU ;G jh o; o[dqwJh j?.Jèe sè Jèe o;kb GfJU By sè f;y bT[ T[gwk ;[ BJh j?.eT[se jès[ eoh eft Bè ;fs;: eh eEk fJj g{oh GJh j?.ikfj Bfws gV? ;[fB j? Bo ;' fB;u? efo skfj dJh j?. 232.

d ' jo k

rzqE ;fs ;fJnk e' efoU ik ;w nto[ B e'fJ.fij Bfws eft Bè efjU ;[ dèj u`fvek ;'fJ. 233.

fJfs ;qh wkoe`vè g[okBè ;qh u`vh ufosqè T[efs fpbk; dèt ;[oè; ;fjsi?eko ;pd eok n;Nw' fXnkfJ ;wkgsw ;s[ ;[Gw ;s[. 8. 2

1H eJh g[oksB phVK ftu fJj ;t?:k nzs T[sè nze 233 Bkb nkfJnk j?. 2H pj[shnKphVK ftu fJj nfXnkfJ nzs ;{ue g[Ffgek BjhI fbyh j?

uzvh ufosq (T[efs fpbk;) 1 3 01 3 0 ;qh d;w-rqzE ;kfjp