ŞŞUUBBAATT 22001188EKONOMİST DERGİSİ’NİN PARASIZ EKİDİR.

DÜNYANIN DÖRT BİR YANINDAN 19 İŞBİRLİĞİ ÇAĞRISI

YERLİ GİRİŞİMLERİNİ GLOBAL YAPTILAR

TARAFTARLA KULÜBÜ YAKINLAŞTIRDI

ÇOCUKLAR İÇİN KULUÇKA MERKEZİ KURULDU

� Start up’lara bu yılne kadar bütçe

ayırdılar?

MELEKLERiN2018 AJANDASI

� Melekler hangialanlarda yatırım

yapacakları?� Start Up’lara

verilen 13 tavsiye

KAPAK_EKO_girisim_SUBAT:EKO_girisim_kapakKOBI 2/2/18 5:36 PM Page 1

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

KOBI_JENERIK e 195x275 cp.pdf 1 13/12/17 19:23

HAFTALIKEKONOM‹VE S‹YAS‹HABER DERG‹S‹

EDİTÖR

YAYINCI

Doğan Burda DergiYayıncılık ve Pazarlama A.Ş.

İCRA KURULU BAŞKANI Cem M. BaşarYAYIN DİREKTÖRÜ M. Rauf AteşYAYIN YÖNETMENİ Talat YeşiloğluYAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ (Sorumlu) Dr. Orhan KaracaHABER MÜDÜRÜ Talip YılmazGÖRSEL YÖNETMEN Özcan Çaycoşar

EDİTÖRLERKOBİ GİRİŞİM Burcu TuvayBORSA - TEKNOLOJİ Gözde YeniovaMEDYA Fatoş BozkuşHABER MERKEZİ Levent Gökmen, Özlem Bay Yılmaz, Sibel Atik, Ayşegül Sakarya Pehlivan, Aram Ekin Duran, Ceren OralMARKA MÜDÜRÜ Pınar Aşçıoğlu GuruhanSAYFA UYGULAMA Fatih K. Tural, M. Engin Bilgin GRAFİK Yaman Tetik FOTOĞRAFLAR Hüseyin S. Öngen, Gökhan ÇelebiARŞİV Nihal YörükçüANKARA TEMSİLCİSİ Erdal İpekeşenTel: 0 312 207 00 71-207 00 95ekonomist@doganburda.com

YÖNETİMTÜZEL KİŞİ TEMSİLCİSİ M. Rauf AteşSATIŞ DİREKTÖRÜ Mehmet TaşkınFİNANS DİREKTÖRÜ Didem KurucuKURUMSAL İLETİŞİM MÜDÜRÜ Seren Urun GüvenREKLAMGRUP BAŞKANI Nisa Asılı Erten Çokça SATIŞ KOORDİNATÖRÜSuzan Özen, Haluk Demir, Zeynep RendeciSATIŞ MÜDÜRÜBurcu Acavut, Altuğ Selçuk, Beril Güroğlu Sözkesen, Şerife DökmetaşPROJE MÜDÜRÜ Selçuk ErgençTel: 0 212 336 53 60 (3 hat) Faks: 0 212 336 53 90REZERVASYONTel: 0 212 336 53 00 / 57 / 59Faks: 0 212 336 53 92 / 93ANKARA REKLAM BÖLGE TEMSİLCİSİSezinur BalıkçıoğluTel: 0 312 207 00 72 / 73HEDEF SAYFALARTel: 0 212 336 53 70 Faks: 0 212 336 53 91BÖLGELER PROJE VE REKLAM SATIŞ KOORDİNATÖRÜ Dilek ÜnlüTel: 0212 336 53 72

YÖNETİM YERİTrump Towers Kule 2, Kat 21 - 24 34387 Şişli İstanbul Tel: 0 212 410 32 56 BASKIBilnet Matbaacılık ve Yayıncılık A.Ş.Dudullu Organize San. Bölgesi 1.Cad. No:16 Ümraniye-İSTANBULTel : 444 44 03 / Faks : 0216 365 99 08-08www.bilnet.net.com Sertifika No: 31345DAĞITIM Doğan Dağıtım Satış Pazarlama Matbaacılık Ödeme Aracılık ve Tahsilat Sistemleri A.ŞTel: (+90 212) 449 63 63YAYIN TÜRÜ Yerel, süreli, haftalık

üyesidir.® Ekonomist Dergisi Doğan Burda Dergi Yayıncılık ve PazarlamaA.Ş. tarafından T.C. yasalarına uygun olarak yayımlanmaktadır.Ekonomist Dergisi’nin isim ve yayın hakkı Doğan Burda Dergi Ya-yıncılık ve Pazarlama A.Ş.’ye aittir. Dergide yayımlanan yazı, fotoğ-raf, harita, illüstrasyon ve konuların her hakkı saklıdır. İzinsiz,kaynak gösterilerek dahi alıntı yapılamaz.DB OKUR HİZMETLERİ HATTI Tel: (0 212) 478 0 300okurhizmetleri@doganburda.comDB ABONE HİZMETLERİ HATTITel: (0 212) 478 0 300 Faks: (0 212) 410 35 12-13abone@doganburda.com www.doganburda.comPazar hariç hergün saat 08.00-20.00 arasında hizmet verilmektedir.

Burcu Tuvaybtuvay@ekonomist.com.tr

03ŞUBAT 2018

Ekonomist

Meleklerin 2018 ajandalarıBir girişiminiz var ancak büyümek için finansal kaynak

bulamıyorsunuz. İşte son yıllarda bu ihtiyaca yönelik cansimidi görevini melek yatırımcıların gördüğüne tanıkoluyoruz.

Her geçen yıl daha da büyüyen melek yatırımcıekosistemi, bugüne kadar birçok start up’a gerek sermayegerekse mentorluk anlamında önemli katkılar sağladı.

Bu yatırım desteği de birçok girişimciye globalpazarların kapılarını araladı.

Ancak burada bir noktanın altını çizmekte fayda var.Keza risk sermayesi şirketleri ile melek yatırımcılık süreklikarıştırılan bir konu.

Risk sermayesi şirketleri ile melek yatırımcılararasında önemli bir fark bulunuyor. Risk sermayesişirketleri, yüksek getiri arayan sermaye sahiplerininaktardığı kaynakları yönetir.

Melek yatırımcıların yazdıkları çekler ise bizzat kendibanka hesaplarından tahsil edilir. Girişimciler ve onlarıngirişimleri ile doğrudan bağlantı kurarlar. Yani yatırımcı ilegirişimci arasında önemli bir bağ vardır.

Tabi melek yatırım almak günümüzde o kadar kolaymı? Elbette değil. Zira günümüzde artık ekmek aslanın

ağzında. Ülkemizde az yatırımcı bulunduğundan,yatırımcılar girişimcileri seçiyor. Dolayısıyla girişimcininkısa zamanda projesini en doğru şekilde aktarmasıgerekiyor.

Peki nedir melek yatırımcıyı cezbeden kriterler?Melek yatırımcılık konusunda uzman olanların

belirttiğine göre, melekler, büyüme potansiyeli yüksek olanstart up’larla ilgileniyor.

Bir ürünü olan, uyumlu bir ekibe sahip, iş planıoluşturmuş, lokal büyüme ancak global pazarlara açılmapotansiyeli olan girişimciler, meleklerin en önemli yatırımkriterleri arasında diyebiliriz.

Kurucu ekibin ve takımın yetkinlikleri, birbirleriarasındaki iletişim, takımın birbirini tamamlaması, konuhakkındaki deneyimi, melek yatırımcı için rakamlardandaha değerli.

Kapak haberimizde melek yatırımcılara 2018 yılıplanlarını sorduk. Start up’lar için oldukça iyi bir bütçeayırdıklarını öğrendik. Bu da birçok girişimciye yatırımşansı kapılarının aralanacağı anlamına geliyor.

Hepinize iyi bir ay geçirmeniz dileğiyle…

EDITOR_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:53 PM Page 1

İÇİNDEKİLER

04 ŞUBAT 2018

2018 yılında birçok melek yatırım ağı ve bireysel melekyatırımcı start up’lara yatırım yapmaya hazırlanıyor. Yapayzeka, blockchain, fintech, nesnelerin interneti, mobil, sağlık,enerji, tarım gibi birbirinden farklı alanlar için önemli biryatırım bütçesi ayıran melek yatırımcılar, büyüme potansiyeliolan, ölçeklenebilir start up’lara yatırım yapmayahazırlanıyor.

Turizmin en önemli dallarından biri olan etkinlik turizmi (MICE), son yıllardadaralma sürecine girmişti. Terör eylemleri ve bölgedeki savaş ortamınedeniyle daralan bu alanda bu yıl toparlanma bekleniyor. Bu sektörün çatıörgütü TETKİD’in başkanı Volkan Ataman, bu yıl toparlanması beklenenetkinlik turizminin KOBİ’lere can suyu vereceğini söylüyor.

Media Sync Genel Müdürü Mehran Rende, cep telefonu ve tablet kullanımınınartmasına rağmen reklam harcamalarında aslan payının hala televizyonlardaolduğunu söylüyor. Rende, “Amacımız izleyicinin izlediği programı ses tanımateknolojisiyle tespit etmek ve ilgili içeriği otomatik olarak cepten veyatabletten göstermek” diyor.

Spor kulüplerine ücretsiz mobil uygulama sunan bir start up şirketiolan Juubel, Türkiye’de 2017 Ocak ayında çalışmalarına başladı.Kulüpler, Juubel sayesinde, uygulama içerisinde yer alan çeşitliavantajları sunarak taraftarlarıyla bağlarını kuvvetlendiriyor, anlıkbildirim ve duyurular sayesinde taraftarlarla direkt iletişimkurabiliyor. Sponsorlar, KOBİ’ler ve esnaf da mobil uygulamasayesinde taraftar ve kulüp ile bağlarını güçlendiriyor.

Son yıllarda yoğurt, kefir, peynir gibi ürünleri evde yapmaya dönükeğilim sergileyen kişi sayısı artıyor. Sütçülük sektöründe geliştirdiğiürün portföyü ile müşterilerine hizmet veren Maysa bu eğilimi farkederek yeni markası Evde’yi yarattı. Şirketin bu marka çatısı altındaüreteceği yoğurt, peynir ve kefir mayası, probiyotik kültür gibiürünler artık perakende zincirlerindeki raflarda da yer alacak.

5 KWORKS Girişimcileri bekliyor

6 KOBİ Gündemi

8 KAPAK KONUSUMeleklerin 2018 ajandası

14 Kuluçka merkezini

çocuklar için kurdu

16 Taraftarla kulübü yakınlaştırdı

18 İzmit’e yeni tesis kuruyor

19 Otomasyon girişimine

yatırım geldi

20 Yerli girişimlerini

global yaptılar

22 “Etkinlik turizmi

KOBİ’ye can verecek”

24 ‘Evde’ markasıyla

marketlere girdi

26 Ev dekorasyonuna

‘sihirli kadın eli’

28 “Teknoloji, reklamcılığı

değiştiriyor”

30 “Diplomalı işsizliği

azaltmayı hedefliyoruz”

32 Cem Ener:

Ticaretin A, B, C’si

34 Doç. Dr. Volkan Demir:

KOBİ’lerde bir suistimal

yöntemi: Muhasebe

manipülasyonu

36 Yurtdışı mal talepleri

40 Fuar takvimi

42 Vergi Takvimi

EvimiTasarla.net, Ebru Tamer ve Banu Hatipoğlu tarafından onlineprofesyonel iç mimarlık ve dekorasyon hizmeti vermek amacıyla 2017Eylül’de, 200 bin TL’lik yatırım sermayesiyle kuruldu. İki kadıngirişimci, EvimiTasarla.net ile kullanıcılara, istek ve zevklerine göre evdekorasyonunun nasıl olabileceğine dair ‘Sihirli Rehber’ aracılığıylamimari fikirler veriyor. İkili, 2018’de üç haneli rakamlarla büyümeyive 200 projeye destek sağlamayı hedefliyor.

ICINDE_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 2:54 PM Page 1

ETKİNLİK

Girişimcilerin sürdürülebilir ve ölçeklenebilir tek-noloji girişimleri başlatmalarına destek verenKoç Üniversitesi Girişimcilik Araştırma Merke-zi KWORKS, yeni dönem “Hızlandırma Program”ıiçin başvuru almaya başladı. Yenilikçi teknolo-ji, süreç ya da iş modeli geliştiren tüm girişim-cilerin katılabileceği ‘Hızlandırma Programı’nabaşvurular, 23 Şubat 2018 tarihine kadar yapı-labilecek.

Koç Üniversitesi GirişimcilikAraştırma Merkezi KWORKS, KoçÜniversitesi’nin vizyonuyla uyumluşekilde üretilen yeni bilginin top-lumda faydaya dönüşmesini hız-landırmayı hedefliyor. KWORKS, buyıl dördüncüsünü düzenleyeceği‘Hızlandırma Programı’ ile tekno-lojik girişim kurmak isteyen giri-şimcilere atölye çalışmalarına ka-tılma hakkı, bire bir mentorlukdesteği ve program kapsamında ya-tırımcılarla buluşma imkânı sunuyor.

Yenilikçi teknoloji, süreç ya da iş modeli ge-liştiren tüm girişimcilerin katılabileceği prog-rama, http://kworks.ku.edu.tr/basvuru adre-sinden 23 Şubat 2018’e kadar başvuru yapıla-biliyor. Yeni program kapsamında yalın girişimmetodolojisi üzerine inşa edilen yoğun bir eği-tim ve bire bir mentorluk desteği alacak giri-

05ŞUBAT 2018

şimler, fikir ve çözüm doğrulamanın yanı sıra,satış ve yatırım aşamalarından geçerek, KWORKSDemo Day 2018’de yatırımcı ve kurumsal iş or-taklarının yer aldığı etkinlikte sahneye çıkacak.

Danışmanlık ve altyapı hizmetiKWORKS, program süresince girişimlerin ih-

tiyaç duyduğu birçok alanda sunduğu danış-

Koç Üniversitesi Girişimcilik Araştırma MerkeziKWORKS’ün yeni dönem hızlandırma programınabaşvurular başladı. Yenilikçi teknoloji, süreç ya da işmodeli geliştiren tüm girişimcilerin katılabileceğiprograma 23 Şubat’a kadar başvuru yapılabiliyor.Program kapsamında KWORKS ekibiyle yakın çalışmaimkânı bulacak olan girişimler, aralarında Koç ZER,TOFAŞ, FIAT, IBM, GE gibi şirketlerin de bulunduğuönemli çözüm ortaklarının sunduğu desteklere deerişim olanağı yakalayacak.

Burcu Tuvay / btuvay@ekonomist.com.tr

50’den fazla mentor var KWORKS, Koç Üniversitesi Girişimcilik Araştırma Merkezi, fikirlerin sürdürülebilir ve ölçek-lenebilir yenilikçi girişimlere dönüşmesi için, girişimcilere yenilikçi bir ekosistem yaratmak amacıyla Kasım 2014’te kuruldu.Üretilen yeni bilginin toplumda faydaya dönüşmesini hızlandırmayı amaçlayan KWORKS, ticarileşme süreçlerinde sağladığıaltyapı ve mentorluk destekleriyle hızlandırıcı rolü üstleniyor. Girişimcilerin güncel ve etkin yöntemleri kullanarak iş modelioluşturmasına zemin hazırlayan KWORKS ekibi, 50’yi aşkın mentorun yanı sıra, girişimci ve ileri görüşlü iş insanlarından olu-şan Üst Kurulu’nun desteğiyle, girişimlere önemli bir deneyimin aktarılmasına aracılık ediyor. Ülkemizde girişimcilik kültü-rünü yaygınlaştırmayı amaç edinen KWORKS; girişimciler, yatırımcılar ve girişimcilik ekosisteminin diğer paydaşları içinönemli bir buluşma noktası olarak görev yapıyor. KWORKS, Şişli’deki bin 200 m2’lik merkezinde, girişimcilere 7/24 saat çalı-şabilecekleri bir ortam sunuyor.

manlık ve altyapı hizmetleriyle,programa seçilen ekiplerin ya-nında olacak. Program kapsa-mında KWORKS ekibiyle yakın ça-lışma imkânı bulacak girişimler,aralarında Koç ZER, TOFAŞ, FIAT,IBM, GE, İyzico, Kolektif House,Microsoft, Moroğlu & Arseven, Pa-raşüt, Plusclouds, Radore, SHER-PA, Userspots, Zaxe gibi şirketle-rin de bulunduğu önemli çözümortaklarının sunduğu desteklere

de erişim olanağı yakalayacak.Geçtiğimiz dönemlerde Scorp, Kolay İK, Ap-

pAnalytics ve Lala gibi aldıkları yatırımlarla öneçıkan girişimleri mezun eden KWORKS, 2017’ninşubat ayında açtığı çağrıya binden fazla başvurualmış ve Codela, Dopigo, Nerdeİçek, ServisSoft,ve Taglist olmak üzere beş girişimi HızlandırmaProgramı’na seçmişti.

KWORKS girişimcileribekliyor

KWORK_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:36 PM Page 1

06 ŞUBAT 2018

KOBİ GÜNDEMİ

� Geliştirdiği yenilikçi ürün, çözüm ve servislerle daima girişimcilerin yanında olan Google Türkiye vegirişimcilik kültürünün yaygınlaşarak gençler arasında bir kariyer seçeneği haline gelmesi amacıylaçalışan Girişimcilik Vakfı öncülüğünde, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, General Mobile ve TürkHava Yolları’nın desteğiyle düzenlenen Android Akademi programında final aşamasına gelindi.“Geleceği yazmaya başla” sloganıyla yola çıkan ve yazılım alanında eğitim gören üniversiteöğrencilerinin girişimci ruhunu teşvik etmek için düzenlenen Android Akademi’de, toplumsal sorunlarayenilikçi çözümler getiren projeler ülkemizdeki girişimcilik ekosistemini 11 Ocak 2018 tarihinde biraraya getiren Android Akademi Demo Day etkinliğinde ödüllendirildi. Finale kalan 8 Startup projeninsunumu, açılış konuşması Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanı Dr. Ömer Fatih Sayan

tarafından yapılan Demo Day etkinliğindegerçekleşirken, jüri değerlendirmesininardından Android Akademi programındailk üçe giren projeler açıklandı. Oylamasonrasında SensGreen, Car4Future veÇözümKent projeleri seçildi. AndroidAkademi programı kapsamında ilk üçegiren proje ekipleri San Francisco'dagirişimcilik ekosistemi gezisinin yanı sıradevamlı mentorluk desteği almaya hakkazandı. Android Akademi, ekiplere,uygulamalarını daha da geliştirmelerineyönelik destek sağlamaya devam edecek.

Yenilikçi fikirler Android Akademi’de buluştu

� Girişim Hareketi, girişimcilik alanında farkındalık düzeyinizi artırarak daha kısa sürede başarıyaçıkan yolları bulmaya yardımcı olan Türkiye’nin Girişimcilik Hareketi sloganıyla geçen yıl hayatageçmişti. Programa katılan girişimci adayları, özel tasarlanmış program kapsamında seminer, sohbetve atölyelere dahil oluyor ve girişimciliğe adımlarını atıyor. Program Koordinatörü İsmail Haznedar,“Bu dönem içinde bize uygun ve yaygınlaşabilir bir metodoloji geliştirmek istedik, bilgi ve deneyimpaylaşımı için ortamlar oluşturduk. İstanbul’da şubeleşme ile yaygınlaştırarak beş aktif sınıfoluşturduk. Sıra bunu Anadolu’ya yaymak ve katma değerli proje ve iş fikirlerine her yerden ulaşmak”diyerek çalışmalarını ve hedeflerini özetledi. İstanbul’daki çalışmaların liderliğini yeni dönemde HasibeBağ üstlendi. Bağ, göreviyle ilgili olarak, “Yeni bir döneme giriyoruz. Bu yıl içerisinde 30’dan fazlaproje ve iş fikrini dinledik, bunların içerisinde ticarileşen örnekleri gördük. Ben de üstlendiğim buliderlik göreviyle aslında girişimciliğe ve ekosisteme önemli katkılar sunmaya çalışacak ve öncelikleİstanbul’da güçlü bir girişim ağını yöneteceğim” dedi.

Girişim Hareketi’ne İstanbul lideri

� İstanbul Deri ve Deri Mamulleriİhracatçıları Birliği (İDMİB), 2017 yılıiçerisinde 186 ülkeye gerçekleştirdiği 1,5milyar dolarlık ihracatla önceki yılagöre yüzde 9 artış yakaladı. Sektörolarak 2017 yılı içerisinde yeni pazarlaraaçıldıklarını vurgulayan İDMİB BaşkanıMustafa Şenocak, “2017, bir önceki yılagöre kapasite kullanım oranlarımızdanihracatımızın kilogram başı değerinekadar her anlamda pozitif bir yıl oldu.Gerçekleştirdiğimiz ihracatın katmadeğeri her geçen gün artıyor. Bu yılTürkiye’nin genel ihracatından aldığımızpay yüzde 1 civarında olduğu gibi dünya deri ticaretinden aldığımız payda yüzde 1 civarında. Her iki alanda dabu payı artırabilmek için katma değeriyüksek ürün ihraç etmemiz, kapasitekullanım oranımızı artırmamız ve yeniaçıldığımız pazarlarda da payımızıartırmamız şart” dedi.

Dericiler2018’e yüksekmoralle girdi

PANO_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:35 PM Page 1

07ŞUBAT 2018

KOBi Gündemi

� İzmir’in ilk Dijital Oyun ve Tasarım Kuluçkası, Netmarble Türkiye sponsorluğunda Dokuz EylülTeknoloji Geliştirme Bölgesi – DEPARK’ta açıldı. Yapılan anlaşma kapsamında, eğitim-öğretimkonuları veya karşılıklı ilgileri çerçevesinde, her iki kurumun uzmanları, öğretim üyeleri,yardımcıları, araştırmacıları, öğrencileri ve ekosistem paydaşları arasındaki ilişkileri teşvik etmekamaçlanıyor. Yapılacak çalışmalar kapsamında mobil oyun yazılımı, geliştiriciliği, yayıncılığı, bunabağlı araştırma ve projelerin geliştirilmesi, karşılıklı eğitim ihtiyaçlarının giderilmesi ve ortaketkinliklerin proje niteliğinde tasarlanması ve uygulanması da yer alıyor. Türkiye’de özellikle mobilalandaki yerel oyun stüdyolarını, oyun geliştiricilerini desteklemek için çalıştıklarını belirtenNetmarble EMEA CEO’su Barış Özistek, “2023 bilişim ihracatı hedefimiz 1 milyar dolar. Oyundesteklenmesi gereken 4 ana sektörden biri. Oyun tek başına Türkiye’nin 2023 bilişim ihracatıhedefini tutturabilir. Vakit henüz geç değil. Çok iyi bir oyunu 1-1,5 yılda geliştirip, dünya pazarlarıylabuluşturup, tek başına 1 milyar dolar ihracat yapabiliriz” dedi.

� StartersHub ve EY Türkiye, kurumsal şirketleri ve start up'ları aynı platformda bir araya getirmeyihedefleyen “EY VenturesTalk” sohbet toplantılarına, 18 Ocak 2018 tarihinde “Yeni Ekonomideİnovasyon Süreci” temalı ilk buluşma ile başladı. Geleneksel iş yapış biçiminin hızla değiştiğigünümüzde, kurumları ve girişimcileri aynı platformda buluşturarak sinerji yaratmaya odaklananetkinliğin açılış konuşmaları StartersHub Yönetim Kurulu Başkanı Ebru Dorman, EY Türkiye ÜlkeBaşkanı Metin Canoğulları ve EY Türkiye Şirket Ortağı Demet Özdemir tarafından gerçekleştirildi.StartersHub Yönetim Kurulu Başkanı Ebru Dorman, EY Türkiye ile birlikte düzenledikleri “EYVenturesTalk”un girişimcilik ekosistemine katma değer yaratacağına inandığını ifade etti.

İzmir’in ilk dijital oyun ve tasarım kuluçkası

Yeni Ekonomide İnovasyon Süreci

� TÜSİAD, TÜBİTAK ve TTGV tarafından,yenilikçi ürün ve teknoloji geliştirenfirmaları ödüllendirmek amacıyla13’üncü kez düzenlenen ‘TeknolojiÖdülleri’ne başvurular 12 Mart 2018'ekadar yapılabilecek. Ödülde mikro,küçük, orta ve büyük ölçekli firmalarınbaşvurabileceği kategoriler bulunuyor.Ödüllere yenilikçi ürün/süreç geliştirmeve iyileştirme çalışması olan firmalarbaşvurabiliyor. Yarışmaya başvurmakisteyen kuruluşlarınhttp://teknoloji.org.tr/basvuru-ve-degerlendirme/basvuru-formu adresinegirerek online başvuru formunudoldurmaları gerekiyor. TeknolojiÖdülleri'nde “Ürün” ve “Süreç” olmaküzere iki ayrı kategori ve her birkategoride kuruluş büyüklüğü temelalınarak oluşturulan sekiz kategori ve birbüyük ödül yer alıyor. Geçmiş yıllardayapılan yarışmalardan farklı olarak buyıl, firmaların “Üniversite-Sanayi İşBirlikleri”ne de ödül verilecek.Yarışmada ödül töreni Ekim 2018'deyapılacak.

Teknoloji Ödülleri’nebaşvurularbaşladı

PANO_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:35 PM Page 2

KAPAK KONUSU Burcu Tuvay / btuvay@ekonomist.com.tr

08 ŞUBAT 2018

Meleklerin 2018 AJAnDASI

KAPAK_KONUSU_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 3:01 PM Page 1

Daha önce hiç uygulanmamış ya da var olan ürünveya hizmete yenilik getirecek, fark oluşturacak birfikriniz var. Bulduğunuz fikir piyasaya çıktığındakârlı bir araç olacak. Ama bir eksik var ki, paranızyok!

İş fikri ne kadar iyi olursa olsun finansal ba-kımdan gerekli destekler bulunamadığı takdirdehayal kırıklıkları yaşanabiliyor. Bunu önlemek içingençler finans alanında profesyonel kişilerdendestek alıyor.

Fikir sahiplerinin genel ortak serzenişi olanpara konusu dünyada ‘angel investor’ yani Türkçeanlamı ile ‘melek yatırımcılar’ tarafından çözülebi-liyor. Melek yatırım tüm dünyada kullanılan yaygınbir finansman yöntemi ve melek yatırımcılık 2013yılından beri kullanılıyor. Türkiye’de lisanlı yaklaşık400 melek yatırımcı bulunuyor. Melek yatırımcılar,entellektüel bilgiye ve geleceğe yatırım yapan, tek-nolojinin ilerlemesine adapte olabilmiş, bilgisini vesermayesini daha yenilikçi modellere harcamayaeğilimli olan kişiler. Bir iş fikrinin değer bulabilmesiiçin o fikre yatırım yapıyorlar, 2 ile 7 yıl arasında ya-tırımının geri dönüşünü planlıyorlar.

Türkiye’de birçok melek yatırım ağı ve bireyselmelek yatırımcı bulunuyor. Hızla büyüyen bir eko-sistem söz konusu. Biz de kapak haberimizde melekyatırımcıların 2018 ajandalarını, yatırım yapacak-ları alanları ve yatırım kriterlerini araştırdık.

09ŞUBAT 2018

1Şirketinize ve ürününüze odaklanın.Ürününüz pazardaki ihtiyaca karşı

gerçek bir çözüm sunuyorsa, yatırımbulmanız daha kolaylaşacaktır. Kimsebüyümeyen bir şirkete yatırım yapmakistemez.

2Hem yatırım hem de mentor venetwork desteği alabileceğiniz

yatırımcıları tercih edin.

3Yatırımcıların konuştuğu dili veonların motivasyonlarını iyi anlayın.

Örneğin bir bulut yazalım şirketiyseniz,müşteri kazanım maliyeti, aylıktekrarlanan ciro gibi terimleri iyiöğrenin.

4Beklentilerinizi girişimci olarak iyiyönetmeniz gerekiyor. Zira yatırım

aldıktan sonra iş aslında yeni başlıyor.

5Sadece para almaya değil, fikiralmaya da gidin.

6Ürün üzerinde çalışırken problemdenyola çıkmak bir girişimin ayakta

kalmasını kolaylaştırır. Ürünler

başarısız olabilir ancak problemiçözmek için yeni çözümler üzerindeçalışılabilir.

7Global düşünün. Küresel pazarıhedefleyen girişimler yabancı

yatırımcıyı çekerek daha hızlıbüyüyebilirler. Bu nedenle girişimcilerinilk safhadan itibaren global düşünmesigerekir.

8Gidişat iyi de kötü de olsa yatırımcıyıhaberdar etmek çok önemli. Size

erken aşamada güvenenyatırımcılarınız, en azından ayda biryatırımlarına dair haberdar olmayı hakediyorlar.

9Piyasa hiçbir zaman mükemmeldeğildir ve her zaman yeniliklere

açıktır. Daha önce hiç denenmemiş yenibir hizmet türü sunabilir veya mevcutolanı geliştirmeyi tercih edebilirsiniz.

10Fikrinizi insanlarla paylaşmaktankorkmayın. Emin olun bu fikir zaten

binlerce insan tarafından defalarca

düşünüldü. Önemli olan onu hayatageçirecek yapıtaşlarını bir arayagetirebilmek.

11Start up’lar daha çok erken aşamadahızlı büyüyen teknoloji girişimi

anlamında kullanılıyor. Bu bağlamdabaşarı hikayelerinin ihtiyatlı değilagresif büyümeyi hedefleyenlerarasından çıktıklarını belirtmekte faydavar. Hayat mottonuz “küçük olsunbenim olsun” ise start up dünyası sizegöre değil demektir.

12Önce işinizin çarklarını kendinizdöndürmeye çalışın, daha sonra

yatırım ve yatırımcı avına çıkın. Buişlere yeni başlayan değil, yatırımtecrübesi olan kişilere gidin. Onlarınöğrenme eğrisi siz olmayın.

13Yatırımcınızı seçerken beş yıl sonrada size katkıda bulunabilir mi

sorusunu kendinize sorun.

2018 yılında birçokmelek yatırım ağıve bireysel melek

yatırımcı startup’lara yatırım

yapmayahazırlanıyor. Yapay

zeka, blockchain,fintech, nesnelerin

interneti, mobil,sağlık, enerji, tarım

gibi birbirindenfarklı alanlar için

önemli bir yatırımbütçesi ayıran

melek yatırımcılar,büyüme

potansiyeli olan,ölçeklenebilir start

up’lara yatırımyapmaya

hazırlanıyor.

Meleklerden start up’lara 13 kritik tavsiye

KAPAK_KONUSU_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 3:01 PM Page 2

KAPAK KONUSU

10 ŞUBAT 2018

“7 yeni girişime yatırım yapacağız”GALATA BUSINESS ANGELS (GBA) YÖNETİCİDİREKTÖRÜ ATA UZUNHASAN“2017 yılında üç yeni girişim GBA portföyünün yeni şirketleriolurken, altı girişim de GBA’dan yeniden yatırım alma şansıbuldular. GBA’nın 2017 yılındaki yeni yatırımları toplamda 1,7milyon TL’yi bulurken, takip eden tur yatırımları 3,8 milyonTL’ye ve toplamda 5,5 milyon TL’ye ulaştı. 2018 yılında 7 yenigirişime ve takip eden turlarda destek arayan portföy şirket-lerimize toplamda 6 milyon TL yatırım yapmayı hedefliyoruz.Bunun için 6 milyon TL bütçe ayırdık. Pazar yeri, B2B SAASbaşta olmak üzere AR/VR, IOT, yapay zeka, blockchain ve fin-tech gibi alanlar tüm dünyada olduğu gibi GBA’nın da yatırımanlamında öncelik verdiği alanlar.”

“Girişimci ekibin becerisine ve uyumluluğuna bakıyoruz”ETOHUM KURUCUSU BURAK BÜYÜKDEMİR“2017 yılı boyunca toplam 15 girişime ortak olduk. Girişim ba-şına maksimum 20 bin dolara kadar yatırımlar yapabiliyoruz.Geçtiğimiz yıl olduğu gibi yine 15 girişime yatırım yapmayıplanlıyoruz. Yapay zeka, blockchain, mobil, sağlık, enerji vetarım sektörlerindeki girişimler ilgimizi çekiyor. Etohum’abaşvuran tüm girişimcileri değerli görüyoruz. Dolayısıylahiçbir adayı reddetmiyoruz. Sadece yatırım kriterlerimizedaha yakın adaylarla karşılıklı görüşmek istiyoruz ve iletişimkuruyoruz. Etohum.com üzerinde 4 aşamalı bir seçim süre-cimiz var. Seçimlerimizi yaparken belirlediğimiz bazı kriterler var. Girişimlerinin prototip veya ürün-lerin hazır olmasını bekliyoruz. Girişimci ekibin becerisine, uyumluluğuna ve hazırlığına önemveriyoruz. Fikrin pazar ihtiyaçlarına nasıl cevap verdiğine, pazarlama stratejisine, rekabet avantajınave gelir modeline bakıyoruz. Son olarak yatırım gerekliliği ve uygunluğu da kararlarımızı etkiliyor.”

“Kripto paraların ve Blockchain’in geleceğine inanıyorum”EVTİKO CEO’SU VE KURUCUSU - GİRİŞİMCİLİK VAKFI BAŞKANI SİNA AFRA“Girişimcilik hayatımın vazgeçilmezi ancak girişimci odaklı bir yatırımcıyım aynı zamanda. Yani girişimcinin tut-kusu ve heyecanı benim için çok önemli. Melek yatırımcı olarak 2007’den beri Türkiye başta olmak üzere, Al-manya, ABD, Hollanda, İngiltere ve İsviçre’de toplam 26 girişime yatırım yaptım. 2017 yılında da melek yatırımcıolarak destek verdiğim iki girişim oldu. Melek yatırımcılık girişimciliğin itici gücüdür, ama ne yazık ki bu alanda300 kişiyi geçemiyoruz. Oysa ihtiyaç duyduğumuz sayılar çok daha yüksek. En az 20-30 adet venture capital şir-ketine, 500 ve daha fazla sayıda da melek yatırımcıya ihtiyacımız var. Tablo böyle olunca bizler de elimizden ge-leni yapıyor, fırsat kovalayanları dinliyoruz. Bu yıl üç adet start-up’a yatırım yapmayı planlıyorum. Öte yandan,yatırım yapmasam da bana ulaşan girişimcilere yardımcı olmaya devam edeceğim. Kripto paralar konusu, bu yılolduğu gibi 2018 yılında da çok konuşulacak. Bu alanı genişletmek için gerekli yatırımlar yapılacak. Kripto para-

ların ve Blockchain’in geleceğine inanıyorum. 2018 yılında büyüme potansiyeli gördüğüm bir diğer alan ise kârlı duruma geçmiş olan start up’lar. Kârelde etmeyi başaran online girişimlerin son beş yıl içinde e-ticaretten Saas, pazar yerleri ve yeni servis kurgularına kaydığını görebiliyoruz.”

En sık yapılan 8 hata1Start up’lar yatırım aramak için çok

zaman ve efor harcıyor. Bu süreçiçerisinde de şirketlerinin ya daürünlerinin gelişimine ayıracakzamanları ve enerjileri kalmıyor.

2Yatırımcının start up’ı seçtiği gibistart up’ın yatırımcısını seçmemesi

de en sık yapılan hatalar arasında yeralıyor. Zira bu önemli bir ortaklık.Birbirine değer katacak ilişkiler veortaklıklar çok kritik.

3Değerlemeyi olması gerekenden çokdüşük tutmak, en sık yapılan hatalar

arasında bulunuyor.

4Yatırımcılara gereğinden fazlakontrol gücü vermek start up’ların

yaptıkları sık hatalar arasında.

5Start up’ların yaptıkları bir başkahata ise yatırımcılara aylık düzenli

rapor sunmamak.

6Bir diğer sık yapılan hata dayatırımcı sunumlarında, sunumu

dinleyen yatırımcılara, yatırım sunumudeğil de satış sunumu yapmaları. Butür sunumlarda yatırımcıların görmekistedikleri potansiyel pazar büyüklüğü,yatırımın geri dönüşü konusundakiöngörüleri gibi bilgilere yer vermekyerine uzun uzun start up’ın ürününüya da hizmetini anlatmaları.

7Yatırım süreçleri bazen altı ay ile biryıl arasında sürebiliyor. Bu süreçte

start up’ınızın operasyonunu da devamettirmeniz gerekiyor.

8Çok fazla yatırımcıdan çok ufakmeblağlarla yatırım alınması da yine

sık yapılan hatalar arasında. Dahasonra büyük yatırımcılar geldiğindeher kafadan ses çıkması sorunlaraneden oluyor.

KAPAK_KONUSU_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 3:01 PM Page 3

11ŞUBAT 2018

“Sektöre değil, değişen teknolojiye bakıyoruz” BIC ANGELS YATIRIM DİREKTÖRÜ MEHMET AKALIN“BIC Angels olarak 2017 yılında 15 yatırım gerçekleştirdik. Ger-çekleştirdiğimiz toplam 1 milyon 714 bin TL’lik 15 yatırımınyedi tanesi BIC101 girişimlerine yapıldı. 2017 yılında ağırlıklıolarak çekirdek yatırımlar yaptık, bu rakam sinerjimiz olan gi-rişimlerin aşamasına göre değişebilir. Biz sektör bağımsız ya-tırım yapan bir yatırım grubuyuz, değişen teknolojilere görebizlerin de ilgisini çeken girişimlerin alanları değişiyor. Bugün-lerde chatbot, blokzinciri, nesnelerin interneti ve yapay zekaalanlarında ilgili olduğumuzu söyleyebiliriz.”

“Şirketleşmiş ve fatura kesebilecek aşamaya gelmiş start up’lara yatırım yapıyoruz”

KEİRETSU FORUM TÜRKİYE MELEK YATIRIMCILIKAĞI KURUCU ORTAK VE YKÜ. ÜMİT KARAARSLAN“Keiretsu Forum Türkiye olarak 2017 yılında sekiz giri-şime yaklaşık 7 milyon TL’lik melek yatırıma aracılık ettik.2018 yılında da start up’lara yaptığımız yatırımları artır-mayı hedefliyoruz. Yaklaşık 10 farklı girişime melek ya-tırım seviyesinde destek olmak istiyoruz. Keiretsu Forumolarak her bir start up’a 25 bin dolar ile 500 bin dolararasında melek yatırımlar gerçekleştiriyoruz. Ortalamayatırım turlarımız 200 bin dolar ile 300 bin dolar ara-sında oluyor. Yatırım süreçlerimize dahil ettiğimiz giri-şimler konusunda herhangi bir sektör kısıtlamamamız

bulunmuyor. Fakat üyelerimiz daha çok teknoloji ve inovasyon içeren start up’lara yatırımlargerçekleştiriyor. Kuruluş yılımız olan 2012’den beri yaptığımız 26 farklı yatırıma baktığımızda bi-yoteknoloji, telekomünikasyon ve yazılım projelerine yapılan yatırımların başı çektiğini söyleye-biliriz. Fikir aşamasını geçmiş, şirketleşmiş ya da fatura kesebilecek aşamaya gelmiş start up’larısüreçlerimize dahil ediyoruz.”

“2018'de yaklaşık 20 start up'a yatırım yapmayı hedefliyoruz”İSTANBUL STARTUP ANGELS KURUCU ORTAĞI GÜLSÜM ÇIRACI“İstanbul Startup Angels olarak 2017'de 10'u yeni dördü follow-on olmak üzere toplam 14 girişime yatırımyaptık. Yaklaşık 5 milyon TL'lik yatırım gerçekleştirdik. Bu anlamda 2017 yılında en çok yatırım yapan melek yatı-rımcı ağıyız. Bu yıl kitlesel fonlama platformumuz Startupfon.com'un aktif olması ile beraber yatırım hacmimizinde 2017'ye göre daha yüksek olacağını öngörüyoruz. Startupfon ile daha fazla insanın yatırımcı olarak ekosis-teme katılacağına inanıyoruz. Bu nedenle 2018'de yaklaşık 20 start up'a yatırım yapmayı hedefliyoruz. İstanbulStartup Angels, üye melek yatırımcıları ile yatırım yapan bir ağ olduğundan toplam bir bütçe vermek zor. Fakat2017'deki hacmimizin daha üstünde olacağını düşünüyoruz. Bu yıl için AI, IOT, fintech ve B2B alanlarındaki giri-şimler odağımızda. Bir taraftan da blockchain ve ICO konusunu yakından takip etmeye çalışıyoruz.”

Dünya Melek YatırımcıForumu Türkiye’detoplanıyorMelek yatırımcılık konusundadünyanın en büyük organizasyonu olanDünya Melek Yatırım Forumu’nun2018 Yılı Dünya Kongresi (WBAF2018) Swissotel The Bosphorusİstanbul’da 18-20 Şubat 2018tarihlerinde gerçekleştirilecek. 80ülkeden Start up Dostu olan bininüzerinde katılımcının beklendiği WBAF2018’de melek yatırım kongresininyanı sıra dört ayrı zirvenin daha aynıanda düzenlenmesi planlanıyor.

KAPAK_KONUSU_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 3:01 PM Page 4

KAPAK KONUSU

12 ŞUBAT 2018

“2 milyon TL yatırım yapacağız”ŞİRKETORTAĞIM MELEK YATIRIM AĞI BAŞKANI MEHMET BULDURGAN“2017 yılında üç farklı girişime toplam 1 milyon TL yatırım gerçekleştirdik. Bu girişimler haricinde 2017 yılındagörüşmelerine başladığımız ve şu an yatırım süreci devam eden girişimlerimiz de bulunuyor. Bugüne kadartoplam 11 girişime 9 milyon TL’nin üzerinde yatırım gerçekleştirdik. 2018 yılında da yatırımlarımıza devam ede-ceğiz. Ağımız kuruluşundan bugüne kadar 3 binden fazla potansiyeli yüksek girişimi incelemeye aldı ve bu giri-şimlerden 100 tanesi Yatırımcı-Girişimci toplantılarımızda yatırımcılarımıza sunum yapma imkanı buldu. BizŞirketOrtağım olarak her üç ayda bir olacak şekilde yılda toplam dört kez Yatırımcı-Girişimci toplantıları düzen-liyoruz. Amacımız ise her toplantıda en az bir girişime yatırım yapmak. 2018 yılında 4-5 girişimi yatırımla des-teklemeyi hedefliyoruz. Ağ olarak girişim başına yatırımlarımız 300 bin TL ile 1 milyon TL arasında değişkenlikgösteriyor. Tabii bu durum girişimin bulunduğu aşamaya göre değişebiliyor. 2018 yılı içerisinde yaklaşık 2milyon TL civarında yatırım yapmayı planlıyoruz. Sektör farkı ayırt etmeksizin potansiyeli yüksek tüm girişim-leri değerlendirmeye alıyoruz. Özellikle üretim, donanım ve ihracata dönük girişimler ilgi alanlarımız arasında.”

“Toplumsal fayda sağlayan girişimler çok ilgimi çekiyor”MONITISE MEA CEO’SU FIRAT İŞBECER“Geçtiğimiz yıl 13 yeni girişime yatırım yaptım. Bunlardan 11 tanesi Türk kurucuları olan veya Türkiye merkezligirişimler. Coğrafya olarak İsveç, ABD ve Avustralya gibi farklı coğrafyalarda şirket kurmuş Türk girişimcileri dedestekledim. Bu yıl hedefim en az üç farklı ülkede beş yeni girişime yatırım yapmak. Klasik büyük sektörlerdeki(tarım, ulaşım, gıda, perakende vb.) küçük ve yeni oyuncular ilgimi çekiyor. Bu sektörleri büyük veri, yapay zekave ileri teknoloji ile daha verimli ve ölçeklenebilir hale getiren girişimlere ilgi duyuyorum. Ayrıca yurtdışındaşirket kurmuş, global pazarı hedefleyen Türk girişimcilere de yatırım yapmaya öncelik veriyorum. Toplumsalfayda sağlayan girişimler daha çok ilgimi çekiyor. Örneğin 2017 yılında, başarılı olursa İstanbul trafiğini rahatla-tacak, yine başarılı olursa spor ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarımızı değiştirecek girişimlere yatırım yaptım. Me-sela kripto para gibi spekülasyona dayalı yatırımları tercih etmiyorum. Keza e-spor da ilgimi çeken bir alan değil.Ortaokul ve lise yıllarımda bilgisayar başında oyunla geçen zamanlarımı hatırladıkça gençlerin ekran başındavakit öldürmesini desteklemek istemiyorum.”

“Melek yatırımcı sayımızı artıracağız”ERCİYES TEKNOPARK A.Ş. GENEL MÜDÜR YARDIMCISI AHMET HİDAYET KİRAZ“2017 yılında ERBAN (Erciyes Business Angel Network) olarakdört şirkete toplamda 250 bin dolar yatırım yapıldı. Bu yıl lisanslımelek yatırımcı sayımızı artırma hedefimiz var. SonrasındaERBAN ağı olarak en az altı şirkete yatırım yapmayı hedefliyoruz.400 bin dolar bütçe ayırdık. Türkiye’nin dışa bağımlı olduğu sek-törlerde ihtiyaç duyulan teknolojik ürünlerin ticarileşme kısmınıngelişebilmesi için AR-GE projelerine öncelik veriyoruz. Yapaca-ğımız yatırımlar ile uluslararası rekabetçi teknolojik ürün ve mar-kaların ortaya çıkmasını hedefliyoruz. Bu kapsamda yatırımyapmayı arzu ettiğimiz öncelikli sektörler enerji, sağlık, bilişim ve

savunma alanları. Her yatırımcıda olduğu gibi büyüme potansiyeli olan, ölçeklenebilir işlere yatırımyapmak isteniyor. Belirttiğimiz sektörlerde de katma değeri yüksek, cazip fırsatlar sunan yenilikçi iş fi-kirleri her zaman bir adım daha önde oluyor ve yatırım için daha ilgi çekici hale geliyor.”

KAPAK_KONUSU_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 3:02 PM Page 5

13ŞUBAT 2018

“Kadının iş dünyasındaki yerini güçlendiren işlere yatırım yapıyorum”FARK HOLDİNG A.Ş. YKB. - ARYA KADIN YATIRIMPLATFORMU KURUCUSU -SERİ GİRİŞİMCİ & YATIRIMCI AHU BÜYÜKKUŞOĞLU SERTER“Melek yatırımlarımın toplamı 2017’de yaklaşık 200 binTL idi. Bu yıl büyük işlerime öncelik vermeye kararverdim ancak birkaç melek yatırım ve ikinci tur yatırımda yapacağım gibi görünüyor. Şimdiden 200 bin TLayırdım. Teknoloji, akıllı ulaşım ve kadının iş dünyasın-daki yerini güçlendiren işlere yatırım yapıyorum. İyiekip, girişimcilerin geri bildirime açıklığı, pazar ve öl-çeklenme potansiyeli, yatırım yapma kriterlerim ara-sında yer alıyor.”

“1 milyon TL’lik bütçe ayırdım” DEİK YURTDIŞI YATIRIMLAR İŞ KOLU ÜYESİ - MELEK YATIRIMCI ALİ RIZA BABAOĞLAN“2017 yılında bir girişme melek yatırım yaptım. O da geleneksel bir alanda iş yapıyor. 2017 yılında görüş-tüğüm start up’lardan biriyle de anlaşma aşamasındayız. Bu anlaşmanın 2018’in ilk aylarında gerçekleşe-ceğini umuyorum. 2018 yılında daha da aktif olarak yatırımlara devam edeceğim.

Bu yıl üç start up’a yatırım yapmayı hedefliyorum. Bunun için en az 10 start up’la son aşamaya yak-laşmak gerek, görüşmelere devam ediyoruz. 2018 yılı için yatırım yapmayı planladığım start up’lara 1milyon TL’lik yatırım bütçesi ayırdım. Ben daha çok teknolojinin gittiği yöne odaklı olan girişimlerle ilgileni-yorum. Daha net şekilde, yapay zeka, sanal ve attırılmış gerçeklik, sürücüsüz/elektrikli otomobiller, en-düstri 4.0/IoT gibi alanlarda çözüm üreten şirketler daha çok ilgimi çekiyor. Aynı zamanda oturmuş olane-ticaret, perakende teknolojileri, finansal teknolojiler gibi alanlarda da start up’lara yatırım yapmakla ilgi-leniyorum.”

“Yurtdışından yatırımcı getiriyoruz”SCALEX KURUCU ORTAĞI DİLEK DAYINLARLI“2017 yılında hem Türkiye hem de yurtdışında olmaküzere dört teknoloji girişimine yatırım yaptım. Bu yıl enaz üç yatırım yapma planım var. Bizim ScaleX’de mode-limiz aslında biraz farklı. Sadece kendimiz yatırım yap-mıyoruz, ayrıca yurtdışından ve Türkiye’den çok değerliyatırımcıları ortak olarak getiriyoruz. Bir örneği yıl so-nunda Silikon Vadisi’nin en ünlü yatırımcılarından So-cial Capital, Türkiye’den ACT ile ortak yaptığımızyatırım. Bir taraftan da sadece yatırım yapmak ile kal-mayıp, şirketlere değer katacak modelimiz ile ölçek-lenme (scale) tarafında önemli bilgi ve networkgetiriyoruz. 2018 yılında 5-10 milyon dolar arası bir ya-tırım hedefliyorum. Yapay zeka, data, block chain, otonom arabalar, bioinformetik ve siber gü-venlik genel olarak daha çok baktığım alanlar.”

Meleklerin 7 yatırım kriteri1Girişimlerinin prototip veya

ürünlerin hazır olmasını bekliyorlar.

2Yatırım yapmak için girişimi ortayaçıkaran ekibe bakıyorlar. Bu ekibin

bir araya gelme nedenini öğreniyorlar.

3Dikkat ettikleri bir diğer kriter ise bugirişimlerin var oldukları pazarın

büyüklüğü. Girişimlerin Türkiye vedünya pazarındaki hacmi melekyatırımcılar için önemli bir kriter.

4Hitap ettikleri pazardakimüşterilerin problemlerini

anlayabilen start up’lara yatırımyapmayı tercih ediyorlar.

5Bir girişimin ölçeklenebilir, globalolarak büyüme ve gelişmeye odaklı

olması melek yatırımcıların yatırımyapma kriterleri arasında yer alıyor.

6Start up’ın yerel ya global olarak birprobleme çözüm olabilme kapasitesi

de yine melek yatırımcıyı etkileyenkriterler arasında.

7Kurucu ekibin start up’ın hedeflediğisektör hakkında bilgi ve tecrübe

sahibi olması da yatırımcıların dikkatettiği kriterleri oluşturuyor.

KAPAK_KONUSU_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 3:02 PM Page 6

ŞUBAT 2018

START UP

14

Erken aşama girişimlerin desteklenmesi veprojelere ivme kazandırılması için kurulankuluçka merkezlerinin sayısı son dönemdehızla artıyor. Kısa bir süre önce bunlara biryenisi daha eklendi. Ancak bu diğer mer-kezlerden çok farklı. Zira sadece çocuk-lar için hizmet veriyor.

Workinton işbirliğiyle açılan Fikir De-ğirmeni Çocuk Kuluçka Merkezi’nin ku-rucusu 1994 doğumlu genç bir girişimciolan Burak Kartal. Genç girişimci, Trab-zon Polis Meslek Yüksek Okulu'ndanmezun oldu. Polislik mesleğinde suç vesuç oluşumunu engellemeye yönelikprojeler yapan Kartal, yoğun çalışma şek-li ve yepyeni öğretilerin hayatına gir-mesiyle iki yılın ardından mesleğinden is-tifa etti. Chobani’nin kurucusu Hamdi Ulu-kaya’nın girişimcilere yönelik başlattığıprograma seçilen Kartal, New York’a üçhaftalık girişimcilik eğitim kampına da-hil oldu. Kendi deneyimleri ve aldığı eği-timlerin ardından Fikir Değirmeni Çocuk Ku-luçka Merkezi’ni kurmaya karar verdi.

Workinton iş ortağı olduBurak Kartal, Türkiye’de sınav ve ezberci

odaklı, tek tip eğitimin verilmesinden dola-

Kuluçka merkeziniçocuklar için kurdu

yı öğrencilerin aldıkları eğitimden mutsuz ol-duğunu söylüyor. Kartal, “Öğrenciler aldık-ları eğitimle günü kurtarmanın peşinde. Bunedenle öğrencilerin birçoğu gelecek kay-gısı yaşıyor. Bunun en büyük nedeni de Tür-

kiye’de yaratıcılığı destekleyecek, üretim vegeliştirme esaslı eğitimin verilmemesi. Bizde bu kapsamda Türkiye'nin ilk bilim odak-lı, yenilikçi, üretim ve geliştirme esaslı Fikir

Değirmeni Çocuk Kuluçka Merkezi’ni kurduk”diyor.

Sanal ofis hizmeti veren Workinton’unprojeye dahil olmasıyla süreç hızlandı. Giri-şimcilik ekosisteminin çocuk yaşta aşılanmasıgerektiğini düşünen Workinton ekibi kapı-larını Fikir Değirmeni’ne açtı. Böylece FikirDeğirmeni 2017’nin aralık ayında hizmet ver-meye başladı. Workinton CEO’su Pınar Mas-sena, “Çocuklar Workinton’un yenilikçi ça-lışma alanlarında farklı başarı hikâyelerinidinleyerek kendi hikâyelerini oluşturma fır-satı yakalıyor. Workinton’un ilham veren of-islerinde yenilikçi ve yaratıcı iş fikirleri ge-

liştiriyor” diyor.

Hangi eğitimler veriliyor?Akademi eğitimleri, kulüp eği-

timleri, kuluçka eğitimi ve farklı et-kinliklerle öğrencinin her adımdayanında olan Çocuk Kuluçka Mer-kezi’nde fikir geliştirme dersinden3D tasarıma, yazılım dersindenproje geliştirme dersine, iş geliş-tirme dersinden mühendisliğe gi-rişe kadar birçok alanda eğitim ve-riliyor. İlgi ve ihtiyaçlara yönelikeğitim verilen Çocuk Kuluçka Mer-kezi’nde, 10 kişilik sınıflarda yeni-

likçi eğitim metotları kullanılıyor. Aldıklarıeğitimle girişimcilik ve inisiyatif alma kap-asiteleri gelişen öğrencilerin kendilerine gü-veninin arttığını söyleyen Burak Kartal, so-runlara çözüm odaklı yaklaşmaya başladık-larını ve ekip çalışması gibi yetenekleriningeliştiğini belirtiyor. Çocuklara almış ol-dukları eğitimle anlaşmalı kurumlar üze-

Erken aşama girişimlerin desteklenmesi amacıyla kurulankuluçka merkezlerine bir yenisi daha eklendi. Ancak budiğerlerinden farklı olarak sadece çocuklara özel hizmetveriyor. Workinton işbirliğiyle açılan Fikir Değirmeni ÇocukKuluçka Merkezi, 25 öğrenciyle eğitimlere başladı. 2018 yılısonunda 150 çocuğa ulaşılması hedefleniyor.

Ayşegül Sakarya Pehlivan / asakarya@ekonomist.com.tr

COCUK_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:37 PM Page 1

15ŞUBAT 2018

rinden Girişimcilik CV’si veriliyor. Verilen CVile öğrenciler yurtiçi ve yurtdışı üniversite-lerin kabul süreçlerine ve iş dünyasına ha-zırlanıyor.

Her çocuğun içinde keşfedilmeyi bek-leyen bir yeteneği olduğunu söyleyen BurakKartal, “Fikir Değirmeni’nde araştıraraköğrenen ve kendini deneyimleyerek gelişti-ren bireyler yetiştirmek esas alınırken, ço-cukların kendi yeteneklerini keşfetmeleriodak noktasına alındı. Bu kapsamda bütünçocuklara kapımız sonuna kadar açık. Hiç-bir ayrım gözetmeksizin 9-18 yaş aralığın-daki isteyen çocuklarımızı ve gençlerimizi sü-rece dahil ediyor, yeteneklerini keşfedip, ken-di alanıyla ilgili iş modelleri geliştirmeleri-ni sağlıyoruz” diyor.

Merkez sayısı artacakŞu an için dersler Workinton’un Beşik-

taş’ta bulunan ofislerinde yapılıyor. İstan-bul’da ulaşım sorunu nedeniyle isteyen heröğrenciye ulaşamadıklarını söyleyen BurakKartal, birinci hedeflerinin gelecek eğitim dö-nemiyle birlikte Avrupa ve Anadolu olmak

üzere farklı lokasyonlarda hizmet vermek ol-duğunu belirtiyor. İkinci hedef ise Fikir De-ğirmeni’ni İstanbul dışına taşımak. İlk ola-rak Marmara Bölgesi’nde belli illerde bü-yüme planlanıyor. İlk dersleri aralık ayında25 öğrenciyle başlayan merkezde şubat ayın-da yeni kayıt dönemi başlıyor. Mart ayında50, 2018 yılı sonunda 150 çocuğa ulaşılma-sı hedefleniyor.

Fikir Değirmeni, sürdürebilir olmak içinöğrencilerden aylık belli bir ücret alıyor. Bu-rak Kartal, asıl amaçlarının maddi durumuolmayan öğrencilere ulaşmak olduğunusöylüyor. Bu kapsamda merkez ‘HayalimdekiDünyam’ adlı burs programını başlattı.Burs programı ile öğrenciden hayalindekidünyayı yazmasını istediklerini söyleyen Kar-tal, “368 başvuru aldık. 90 öğrenci ön ele-meyi geçti. Şu an bütün öğrencilerimizi burs-lu okutmaktayız. Workinton, Bitaksi, Bido-lubaskı, Modanisa gibi Türkiye’nin önde ge-len start up’ları burs sistemimize destek ol-makta. Burs programımız her yıl devam ede-cek olup, daha çok öğrenciye ulaşma yolundaemin adımlarla ilerleyeceğiz” diyor.

Fikir Değirmeni’nin asıl amacıTürkiye’de ve dünyada tümçocuklara girişimcilik bilinciniaşılamak. Bu amaçlarına ulaşmakiçin Fikir Değirmeni çatısınınaltında girişimcilik ekosistemindeyer alan kişileri ve kurumları biraraya getirmeyi hedeflediklerinisöyleyen Burak Kartal, sözlerinişöyle sürdürüyor: “Bu kapsamdaFikir Değirmeni markası ne benimne de ekibimin olacaktır. Kendimiziasla kurucu olarakkonumlandırmadık. FikirDeğirmeni hepimizin. Bu konumagelmemizde tanıştığımız herkesinbir katkısı oldu. Bu işin kurucularıhayatımıza girip, bizi dinleyip,maddi manevi destek olankişilerdir. Asıl başarının bu şekildegeleceğine inanıyoruz. Şu andayaklaşıp 50’ye yakın kurum ilebirlikte çalışıyoruz. Çalıştığımızkurumlarla sürekli bir arayageliyor, fikir alışverişindebulunuyoruz.”

50’ye yakın kurumla çalışıyor

COCUK_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:37 PM Page 2

ŞUBAT 2018

MOBİL GİRİŞİM

16

Juubel, spor dalı fark etmeksizin spor ku-lüplerine ücretsiz mobil uygulama sunan vebunun dışında kulüplere fayda sağlayacakbirçok yeni teknolojiler ve sistemler geliş-tiren bir şirket. Juubel, İsviçre’de genç yaş-larda spora başlayıp amatör ligde futbol oy-nayan Cihan Kükmen tarafından kuruldu.

Cihan Kükmen, yeni bir forma almak is-tediği zaman, kulübün parası veya vermiş ol-duğu kayıt bedelleri yetersiz kaldığında birşirketle saat ücreti üzerinden anlaşıyordu.Takım olarak bir gün boyunca çalışıyor vekazandıkları para ile forma alıyorlardı. Yada 12 dakikalık bir koşu organize ediliyorduve her oyuncu kendine sponsor arıyordu. Busponsorlar çoğu zaman aile, akraba, tanı-dıklar, öğretmenler ya da işyerlerioluyordu. Bu sponsorlar tamamlananher tur için uygun bir miktar ödemeyitaahhüt ediyorlardı. Kükmen, “Ak-şam ise eğlence düzenlerdik. Herkesgönüllü olarak çalışırdı ve oradan el-de ettiğimiz tüm gelir yine kulübünkasasına girerdi” diyor.

Bu organizasyonlar sayesindesporcular takım olma ruhunu geliş-tiriyor, taraftarlar kulübe daha dabağlanıyordu. Cihan Kükmen, ogünlerden edindiği deneyimlerle

Taraftarla kulübüyakınlaştırdı

kulüplerin en büyük ihtiyaçlarının yeni ge-lir modelleri yaratmak olduğunu fark etti. Birsohbet esnasında kulüplerin gelir arttırmakonusunu yeni teknolojilerle yapma fikrioluştu ve böylece sporcu, taraftar, sponsorve yönetimi birbirine bağlayacak, kulüp ge-lirini arttıracak Juubel fikri ortaya çıktı. Juu-bel, 2016 yılının ekim ayında İsviçre’de ku-ruldu. 2017’nin Ocak ayında ise Kocaelibir-likspor ile ilk pilot çalışmalara başlandı.

Süper lig takımlarıyla görüşüyorJuubel, Türkiye’de faaliyete başlaması-

nın üzerinden kısa bir süre geçmiş olması-na karşılık şu an Ankaragücü, Balıkesirspor,Sakaryaspor, Kocaelibirlikspor, Orduspor veOrtaköyspor ile çalışmalarını sürdürüyor. Bu-nun dışında geçtiğimiz günlerde gerçekle-şen ve Türkiye’nin en büyük spor organi-zasyonlarından biri olan TFF destekli FIFEX’inteknoloji sponsorluğunu da üstlendi. Hali-hazırda süper lig takımları dâhil olmak üze-re birçok kulüp ile görüşmelerinin sürdüğünüifade eden Cihan Kükmen, yakın zamandahizmet verdikleri kulüp sayısını artırmayı he-deflediklerini söylüyor. Kükmen, “Juubel sporkulüplerine ek iş yükü veya maliyet getir-

meyen bir model. Bu yüzden kulüple-

Spor kulüplerine ücretsiz mobil uygulama sunan bir start up şirketi olan Juubel, Türkiye’de 2017Ocak ayında çalışmalarına başladı. Kulüpler, Juubel sayesinde, uygulama içerisinde yer alançeşitli avantajları sunarak taraftarlarıyla bağlarını kuvvetlendiriyor, anlık bildirim ve duyurularsayesinde taraftarlarla direkt iletişim kurabiliyor. Sponsorlar, KOBİ’ler ve esnaf da mobiluygulama sayesinde taraftar ve kulüp ile bağlarını güçlendiriyor.

Burcu Tuvay / btuvay@ekonomist.com.tr

JUUBEL_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:39 PM Page 1

17ŞUBAT 2018

rin tercihi oluyoruz. Kulüpler tarafında ilgiyoğun bir şekilde büyüyor ve bundan dola-yı hem yazılım hem de saha satış ekibimizçok hızlı büyüyecek gibi görünüyor” diyor.

Hedef 100 bin kulüpKulüpler Juubel sayesinde ücretsiz bir

mobil uygulamaya sahip olmanın dışında, uy-gulama içerisinde yer alan çeşitli avantajlarıtaraftarına sunarak mevcut taraftarlar ilebağlarını kuvvetlendiriyor, yeni taraftarlarkazanıyor ve anlık gol bildirimi ve duyuru-lar sayesinde taraftar ile direkt iletişim ku-rabiliyor. Sponsorlar, KOBİ’ler ve esnaf isemobil uygulama sayesinde taraftar ve kulüpile bağlarını güçlendiriyor ve en önemlisi spo-ra direkt katkıda buluyor.

Cihan Kükmen, en büyük avantajlarınınmobil uygulama çözümü ile nasıl kazanç sağ-

layacaklarını bilmeleri ve 12 yılı aşkın sahatecrübeleri sayesinde bunu sahada da pro-fesyonel şekilde uygulayıp kulüplere para ka-zandırmaları olduğunu söylüyor. Kükmen,sözlerini şöyle sürdürüyor: “Örneğin anlaş-ma evresinde olan bir kulüp, ‘Bize bir yıldakazandıracağınız miktar sosyal medya de-partmanımızın maaşlarını karşılasa çok bü-yük katkıda bulunmuş olursunuz’ demişti vebiz 12 ayda beklenen o miktara iki ayda ulaş-tık. Beş yıllık hedefimiz içerisinde, bahset-miş olduğum örnekteki gelir arttırıcı modeli,dünyada farklı spor branşlarında hizmet ve-ren minimum 100 bin profesyonel ve ama-tör kulübe uygulamak bulunuyor.”

Uygulamada yer alan mevcut reklamalanlarının yerel şirketlere satışları dışındaulusal bir reklam ajansı ile yapılan işbirli-ği sayesinde spor kulüplerine destek ver-

mek isteyen markalara direkt olarak ulaş-tıklarını ifade eden Cihan Kükmen, onlaraçeşitli spor dallarında faaliyet gösteren bir-çok profesyonel ve amatör kulübe tek nok-tadan ulaşma imkânı sunduklarını belirti-yor. Diğer taraftan kulüpler tarafından on-line ve offline lisanslı ürün satışlarını yö-netmek için gelen talepleri değerlendir-diklerini de aktaran Kükmen, yakın zamandatüm kulüpler için bunu hizmete açacakla-rını ifade ediyor.

İkinci merkez İsviçre2018 yılı planlarında ikinci operasyon

ülkesi olarak İsviçre yer almak olduğunu ak-taran Cihan Kükmen, hedeflerini şöyle an-latıyor: “İsviçre’de, Türkiye’den sporsever-lerin de yakından tanıdığı kulüpler ile gö-rüşmelere başladık. Bunun dışında, alaca-ğımız yatırımla birlikte Almanya, İngiltere,Fransa, İspanya ve İtalya’da çalışmalarımızhızlanacak ve Amerika’dan ilk takımları bün-yemize katacağız. Türkiye’de ise 30 kulübeulaşmayı hedefliyoruz. 2017’de edindiğimiztecrübeler sayesinde ürün gamımızı geniş-leterek ve kulüp ağımızı büyüterek 2018’deciromuzu 7 haneli rakamlara taşımak isti-yoruz.”

“İş modelimizi önce Avrupa’ya,sonra da tüm dünyaya yaymakiçin şu an yeni bir yatırım turubaşlattık. Web sitemizden gelenbaşvuruları değerlendiriyoruz,VC’ler ve melek yatırımcılar ilegörüşmelere başladık. Ayrıca 18-20 Şubat tarihlerinde İstanbul’dagerçekleşecek olan Dünya MelekYatırımcıları Forumu - WBAF2018’de ilk 50 start up arasınaseçildik. Başbakan YardımcısıMehmet Şimşek, Hüsnü Özyeğin,Paul Doany gibi değerlikonuşmacıların yer alacağı vedünyanın dört bir yanından1000’den fazla delegeninkatılacağı bu büyükorganizasyonda yerimizi alıp,Juubel’i yatırımcılarasunacağız.”

“Yatırımcı turuna çıkıyoruz”

CİHAN KÜRKMEN

JUUBEL_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:39 PM Page 2

YATIRIM

Ema Ayakkabı'nın temelleri Hakan Ercan tara-fından, 1991 yılında İstanbul Karaköy’de atıldı.O yıllarda günlük ayakkabı ve az da olsa iş ayak-kabısı satışı yapan şirket, 2008 yılından itiba-ren, iş emniyet ve endüstriyel ayakkabı alanı-na odaklandı. Bayisi olduğu markaların yılda 200bin çiftin üzerinde iş emniyet ve endüstriyel

ayakkabı satışını yapan şirket, bu markalarınsektörden çekilmesi üzerine üretime soyundu.2009 yılında ‘Ema Ayakkabı’ adıyla Tuzla'da kur-duğu tesisle üretime başladı. 2015 yılında ise İs-tanbul Sultanbeyli'deki tesislerine taşındı. EmaAyakkabı bugün Türkiye’nin ilk 500 firmasınaiş ayakkabısı ve endüstriyel ayakkabı tedarik edi-

İş ayakkabısı ve endüstriyel ayakkabı alanında faaliyetgösteren Ema Ayakkabı, Türkiye’nin en büyük şirketlerininayakkabı tedarikçilerinden. Geçen yıl 17 milyon TL ciroya ulaşanşirket bu yıl İzmit’te devreye alacağı 8 milyon TL’lik yeniyatırımının etkisiyle cirosunu yüzde 20 artırmayı planlıyor.

Özlem Bay Yılmaz / obay@ekonomist.com.tr

Tasarımı İtalya’da yapıldıTasarım ve fonksiyonelliğe özen gösteren Ema Ayakkabı, yeni markasıTOE için yurtdışından tasarım desteği aldı. 2017 yılının son çeyreğindetüm dizaynları İtalya’da yaptırarak, günlük hayatta giyilebilir, kon-forlu ve aynı zamanda şıklığı ile ön planda olan TOE marka iş ayakka-bılarının üretimine başladı.

yor. Geçen yıl 17 milyon TL ciroya ulaşan şirketbu yıl ise yüzde 20 büyüme hedefliyor.

Bu yıl İzmit Kandıra Organize Bölgesi’nde20 bin metrekareye yakın alan içinde yeni ya-tırımlarını devreye alacaklarını belirten EmaAyakkabı Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Ercan,“Yeni tesisimize 8 milyon TL'lik yatırım yaptık.Bu tesisle birlikte günlük üretim kapasitemizi 3bin çifte çıkarmayı planlıyoruz. Bu tesisimizdeyeni markamız TOE ve üzerinde çalıştığımız ye-ni bir markanın üretimini yapacağız” diyor.

350 bin çiftlik üretim2015 yılına gelindiğinde İstanbul Sultan-

beyli’deki tesisine taşınan Ema Ayakkabı, ken-di ürün yelpazesi, modelleme ve tasarımları ilesektördeki gelişimini sürdürdü. Günlük kapasi-telerinin sadece teknik iş ayakkabısında bin 400çifte çıkarıp kısa sürede ulusal pazardaki yer-lerini aldıklarını ifade eden Hakan Ercan, yıllıktoplam kapasitelerinin ise buna paralel olarak350 bin çifte ulaştığını söylüyor.

Bugün 102 çalışanı bulunan şirket, İzmit’tekiyeni tesisinde ise 70 kişilik yeni istihdam ya-ratmayı planlıyor. Ürün geliştirmeye önem ve-ren şirket, her yıl cirosunun yüzde 3-5’ini AR-GE’ye ayırıyor.

Yüzde 40'ı ihraç ediliyor25 yıl boyunca ayakkabılarını giyen 10 mil-

yon insanın temsilcilerinden ayakkabıları nasılgeliştirebileceklerini anlatan ilham verici öykülerve fikirler dinlediklerini belirten Hakan Ercan,bunun ardından yeni nesil iş ayakkabı marka-ları ‘TOE’yi tasarlamaya başladıklarını söylüyor.TOE ile Almanya, Belçika, Fransa ve İtalya’da dis-tribütörlük anlaşması sağladıklarını anlatanErcan, "Henüz 2018 yılının başlarında olmamı-za rağmen, üretimimizin yüzde 40’ını dış piya-saya döndürmüş, kapasitemizin yarısını şuaşamada doldurmuş bulunmaktayız. Hedef pa-zarlarımız Rusya, Afrika ve Ortadoğu ülkeleri"diyor.

İzmit’te yeni tesis kuruyor

HAKA

N ER

CAN

ŞUBAT 201818

EMA_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:41 PM Page 1

START UP

Start up üniversitesi gibi çalışan ve yatırımcı ileiş fikirlerini buluşturmayı amaçlayan Bilgiyi Ti-carileştirme Merkezi’nin (BTM) bünyesinde üre-tilen projeler yatırımcı çekmeye devam ediyor.Önceki hafta temizlikdevi.com projesi 3 milyonlira değerleme üzerinden yatırımcı çekerken, buhafta da Restroid Sipariş ve Otomasyon Sistem-leri’ne yatırım geldi. ENTREN (EntrepreneurshipExpert Network) Kurucu Başkanı ve TOBB İstan-bul Genç Girişimciler Kurulu Kurumsal ve Ulus-lararası İlişkiler Çalışma Grubu Başkanı girişim-ci işadamı Erdem Dereli, 2,5 milyon TL değerle-me üzerinden Restroid’e yatırım yaptı.

Restroid, İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) iş-tiraki olan ve faaliyetleri İstanbul Kalkınma Ajan-sı (İSTKA) tarafından da desteklenen BTM bün-yesinde geliştirilen ilk ve tek yerli ve milli, ka-palı sistem restoran otomasyonu. Yeni nesil ya-zarkasalar ile tam entegre çalışan sistem, malionaylı otomasyon sistemi olmanın yanında ha-lihazırda kullanılan sistemlerle karşılaştırıldığındasistem donmaları, hesap hataları, yavaşlama veısınma sorunlarını ortadan kaldırıyor. Sağlam ile-

19ŞUBAT 2018

tişim altyapısı sayesinde bağlantı kopması so-runlarının yaşanmasını engelliyor. Linux altya-pısına sahip olduğu için virüs korumasına ihti-yacı yok, bu nedenle daha güvenilir bir sistem-le çalışma fırsatı sunuyor.

Teknoloji ihracatı yapacakSistemin kurucusu Yasin Asal, “Vizyon ola-

rak hem ülkemizde pazarlanan yabancı menşeili

Bilgiyi Ticarileştirme Merkezi (BTM), altı ayda ikinci projeyi yatırımcı ile buluşturdu. Girişimciİşadamı Erdem Dereli, restoran ve kafelerde kullanılan sipariş ve otomasyon sistemleriniyenilikçi özelliklerle farklı bir boyuta taşıyan Restroid projesine 2,5 milyon TL değerlemeüzerinden yatırım yaptı. Sistemin kurucusu Yasin Asal, “İhracat yaparak uluslararası pazarlardaönemli bir yer edinmeyi ve milli sermayeye destek olmayı hedefliyoruz” diyor.

“Al fikrini gel, fikrin iş yapsın” “Al fikrini gel, fikrin iş yapsın” sloganıile yola çıkan Bilgiyi Ticarileştirme Merkezi (BTM), ekonomiye katkı sağlayabile-cek fikri olanların projelerinin Hızlandırma Kampı’nda gelişmesine destek olu-yor ve yatırımcıların karşısına çıkabilecek olgunluğa ulaştırıyor. Ardından daİstanbul Ticaret Odası’nın 400 bini aşkın üyesi başta olmak üzere söz konusu fi-kirle ilgilenebilecek olan yatırımcıları BTM Sahne’ye davet ederek, girişimcilereyatırım yapmaya yönlendiriyor. Yaklaşık altı ay önce faaliyetlerine başlayanBTM, şu ana kadar 92 projeyi iş fikri olarak geliştirdi.

restoran otomasyonlarının ülke dışına çıkardı-ğı yerli sermayenin önüne geçmeyi hem de ih-racat yaparak uluslararası pazarlarda önemli biryer edinmeyi ve milli sermayeye destek olmayıhedefliyoruz” diyor.

Yatırımcı Erdem Dereli de Restroid’in hem içpazarda bu teknolojiye ihtiyacı olan işletmelerintalebine cevap vermeyi hem de global pazarda birteknoloji markası olarak Türkiye’nin teknoloji ih-racatına katkı sağlamayı düşündüklerini söylüyor.Dereli, “Geleceğin ekonomisinde söz sahibi ola-bilmek için geleceğin teknolojilerine yatırım yap-manın doğru bir karar olacağını düşünüyoruz. Res-troid, Avrupa ve Ortadoğu pazarlarından gelen ta-lepler çerçevesinde yurtdışı açılımını gerçekleşti-rirken, 2018 yılı içerisinde AR-GE çalışmalarına dadevam ederek birçok yenilikçi ürün geliştirmeyedevam edecektir” diye konuşuyor.

Otomasyon girişimineyatırım geldi

RESTROID_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:41 PM Page 1

ŞUBAT 2018

MOBİL GİRİŞİM

20

App Samurai, Ocak 2016’da mobil pazarla-ma alanında tecrübeli ortaklar Emre Fadıl-lıoğlu, Şeyhmus Ölker, Selin Ezer, MehmetBilgin ve Kadir Soner Şensoy tarafından ku-rulmuş bir platform. Reklam verenlerin de-rin bir mobil pazarlama bilgisine ve tecrü-besine ihtiyaç duymadan, tek bir platform-dan reklamlarını oluşturmalarına, optimizeetmelerine ve reklamların performansları-nı ölçümlemelerine olanak sağlıyor.

Ocak 2017’de Techstars Berlin’e seçile-rek ilk yatırımını alan App Samurai, 2017’nin

Yerli girişimleriniglobal yaptılar

ağustos ve aralık aylarında toplam 2 milyondolar yatırım aldı. Yatırımcıları arasında ACTVenture Partners, Techstars, 500 Istanbul,Erdem Yurdanur ve Tarkan Onar yer alanplatform 2018’de de agresif bir büyüme he-defliyor.

Algoritma sürekli geliştiriliyor App Samurai kurucuları, mobil pazar-

lamada edindikleri tecrübelerin sonucundamobil reklam alanındaki eksikleri görerekApp Samurai’ı kurdular. Mobil uygulama ge-

liştiricilerinin ve sahiplerinin insan kayna-ğından, zamandan ve bütçeden tasarruf ede-rek kaliteli kullanıcılara erişmelerini hedef-leyen platform için rakiplerinden farklı ola-rak, mobil reklamların optimizasyonunuotonom olarak yapan bir yapay zeka tek-nolojisi geliştirdiler. Bugüne kadar sayıları10 bini geçen reklam verenden aldıkları ge-ri bildirimler ve önerilerle bu yapay zeka al-goritmasını geliştirmeye devam ettiklerinisöyleyen platform kurucularından EmreFadıllıoğlu, “Bugün mobil reklam sektörününen büyük problemlerinden biri olan mobilreklam sahteciliği de bu yapay zeka ile tes-pit edilebilmekte, engellenebilmekte vereklamların kalitesi ve etkisi bu veriler eş-liğinde artırılmakta” diye konuşuyor.

İlk yatırımını aldı App Samurai, Ocak 2017’de Techstars

Berlin’e seçilerek ilk yatırımını aldı. 2017’ninağustos ve aralık aylarında toplam 2 milyondolar yatırım alan App Samurai’ın yatırım-cıları arasında ACT Venture Partners, Techs-tars, 500 Istanbul, Erdem Yurdanur ve Tar-kan Onar yer alıyor.

App Samurai bugün Ankara, İstanbul,Londra, San Francisco ve Berlin ofislerindeki50 personeliyle, 100’den fazla ülkede hem

Bir mobil reklam platformu olan App Samurai, Ankara, İstanbul, Londra, San Francisco ve Berlinofislerindeki 50 personeliyle faaliyet gösteriyor. Mobil reklamların optimizasyonunu otonomolarak yapan bir yapay zeka teknolojisiyle çalışan App Samurai için 2018’de agresif bir cirohedefi bulunuyor. Platform ortakları, yeni ürünleriyle mobil pazarlama alanındaki sahteciliklemücadeleye farklı bir bakış açısı getirmeyi de hedefliyor.

Fatoş Bozkuş / fbozkus@ekonomist.com.tr

SAMURAI_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:43 PM Page 1

21ŞUBAT 2018

büyüme odaklı hem de sektöründe kendinikanıtlamış 10 binden fazla mobil uygulamayahizmet veriyor. Gelirlerinin yüzde 75’ini yurt-dışındaki kullanıcılarından sağladıklarını di-le getiren Emre Fadıllıoğlu, 2018’in kendi-leri için çok önemli bir yıl olacağının altınıçiziyor. Fadıllıoğlu konuşmasını şöyle sür-dürüyor: “Ekip olarak agresif bir ciro hede-fimiz var. Diğer yandan yeni ürünlerimizleve özellikle de mobil pazarlama alanındakisahtecilikle mücadeleye farklı bir bakış açı-

sı getireceğiz. 2017’de ulaştığımız 1 trilyon-dan fazla reklam gösterimiyle ilgili verilerianlamlandırıp, kullanıcı odaklı reklam mo-delleri geliştirmek 2018 hedeflerimizden bi-ri. Global ve lokal markaların mobilde dahafazla var olmak için kıyasıya rekabete gi-receği 2018’de App Samurai olarak kullanı-cıların doğru reklamı doğru yerde görmesiiçin hem teknolojilerimizi geliştireceğiz hemde reklam verenleri bilinçlendirmeye devamedeceğiz.”

Gelecek hedefleri App Samurai, genç ama kararlı bir eki-

be sahip. “Bu ekiple başarabileceklerimizinlimiti olduğuna inanmıyorum” diyen EmreFadıllıoğlu, diğer yandan kendilerine destekolan bir yatırımcı grubu olduğunun ve ACT,Techstars, 500 İstanbul, Erdem Yurdanur ileekibinin yardımını her an alabildiklerinin al-tını çiziyor. Gelecek hedeflerinin öncelikli ola-rak insanların hayranlık duyacağı Türkiye’dedoğmuş en büyük global markayı yaratmakolduğunu ifade eden Fadıllıoğlu, Türkiye’deyaratılan bir teknoloji ile dünyanın her ye-rinde söz sahibi olmak istediklerine de vur-gu yapıyor. Fadıllıoğlu, “Bugün App Samu-rai’ın 155 ülkede kullanıcıları var, bu da gü-zel bir başlangıç yaptığımızın en önemli ka-nıtı. Diğer yandan App Samurai’ı en çok ça-lışılmak istenen şirketler arasında görmekistiyoruz. Şirket kültürümüz sayesinde de buyolda emin adımlarla ilerliyoruz” diye ko-nuşuyor.

Emre Fadıllıoğlu, Şeyhmus Ölker,Selin Ezer, Mehmet Bilgin ve KadirSoner Şensoy’un ilk girişimleriApp Samurai değil. AppSamurai’dan önce Netvent veGrowth Tower şirketlerinikurduklarını anlatan EmreFadıllıoğlu, şu bilgileri veriyor:“Netvent ile inbound (kullanıcıyıçeken) pazarlama hizmetleriveriliyor ve Hubspot’un Türkiye’deilk partneri, hala aktif olanNetvent’i orada yetişen genç birekip başarıyla yönetiyor. GrowthTower ise 2015 yılında en iyi ASO(App Store Optimizasyonu)ajansları arasındaydı. Artık bualanda danışmalık hizmetivermediğimiz ve tamamen AppSamurai’a odaklandığımız içinaktif değil. Şu anda tek odağımızApp Samurai. App Samurai çatısıaltında yine mobil uygulamapazarlaması dikeyinde yeniürünler deneyebiliriz. Ama farklıbir girişim düşüncemiz yok. HenüzApp Samurai ile yapacağımız çokiş ve gerçekleştireceğimiz çokhedef var.”

Aynı ekibin üçüncü girişimi

ŞEYHMUS ÖLKER - EMRE FADILLIOĞLU - MEHMET BİLGİN - SONER ŞENSOY

SAMURAI_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:43 PM Page 2

ŞUBAT 2018

SÖYLEŞİ

22

Türkiye’de ve dünyada toplantı organizas-yonları, düğünler, şirket aktiviteleri gibi bir-çok aktivitenin organizasyonunu etkinliksektörü (MICE) üstlenmiş durumda. Bu alan-da İstanbul ve Antalya başa baş yarışırkenson yıllarda Ankara, İzmir, Bursa, Aydın, Muğ-la gibi kentlerde de bir hareketlilik söz ko-nusu. Kıyı turizmi için ülkemize gelen bir tu-ristin haftalık ortalama harcaması 700 do-lar civarında olurken, toplantı, davet gibi et-kinlik turizmi için ülkemize gelen bir turistinharcaması 2 bin dolarları aşıyor. Bu neden-le turizmin en çok kazandıran dalı olarak anı-lan bu alanın ülkemizde yaygınlaştırılması vegeliştirilmesi gerektiğine dikkat çekiliyor. Sek-törde faaliyet gösteren şirketlerin envante-rini çıkarmak ve sektörü bir düzene oturtupkayıt altına almak üzere Kültür ve Turizm Ba-kanlığı’nın desteğiyle geçtiğimiz yılın sonundaTürkiye Etkinlik Toplantı ve Kongre SektörüYöneticileri Derneği (TETKİD) kuruldu. TET-KİD’in etkinlik turizmi alanını güçlendirmeküzere kurulduğuna dikkat çeken TETKİD Baş-kanı Volkan Ataman ile sektörü ve çalışma-larını konuştuk.

Etkinlik turizminin Türkiye için önemin-den bahseder misiniz?

Türkiye’nin toplam turizm gelirinin yüz-de 30’unun etkinlik turizminden geldiğini tah-min ediyoruz. Şu anda sektöre ilişkin verile-ri toparlama aşamasındayız. Bu çalışmalar ta-mamlandığında önümüzdeki dönemde sek-töre ilişkin net verileri paylaşabileceğiz. Et-kinlik turizmi için ülkemize gelen turistlerinnormal turiste göre üç katı fazla harcamayaptığını düşündüğümüzde, sanırım bu ala-nın önemini yeterince anlatabiliyoruz.

“Etkinlik turizmi KOBİ’ye can verecek”

Terör olayları ve bölgedeki savaş orta-mın nedeniyle etkinliklerde azalma olmuş-tu. Bu yıl sektör için nasıl bir yıl olacak?

Türkiye’de yapılan lokal işler ve ulus-lararası işler olmak üzere etkinlik turizmi-ni ikiye ayırmak gerekiyor. Son iki yıldan buyana yurtdışı işleri azaldı. Türkiye’de spor or-ganizasyonları, toplantılar gibi işler yapılı-yor. Son bir yıldır terör olayları nedeniyletoplantı olsun ama sonrasında şaşaalı galayemeği ya da parti olmasın gibi bir yakla-şım söz konusu. Özetle işler daha sadeleştive gelirler azaldı. Ancak her şey yolunda gi-derse bu yılın bütçelerin genişleyeceği ve-rimli bir yıl olmasını bekliyoruz. Aldığımız ilkizlenimler bu yönde. Toplantılar açısındankapasitelerimiz, teknolojik altyapımız, doğ-ru organizasyonlar yapabilen organizatör-lere sahip olmamız gibi birçok avantaja sa-hibiz. Üstelik fiyatlarımız da çok cazip.

Sektörünüz KOBİ’lere de etki eden birsektör değil mi?

MICE, transfer şirketinden tutun da mat-baaya, hediyelik eşyacısından çeviri yapanakadar en az 40 farklı sektörle etkileşim için-de. Tüm sinyalleri toparlanma yönünde olanetkinlik turizminin bu yıl kendini geliştir-menin yanı sıra KOBİ’lere can suyu verece-ğini düşünüyoruz.

Ülkemiz uluslararası bir fuara da ev sa-hipliği yapıyor. Bu fuardan bahsedebilir mi-siniz?

Turizm Medya Grubu organizasyonuy-la, 2014 yılından itibaren her yıl gerçekleş-tirilen, Türkiye’nin ilk ve tek dünyanın ise enbüyük üçüncü kongre, toplantı ve etkinlikfuarı olan ACE of M.I.C.E. Exhibition by Tur-kish Airlines’ın beşincisi 21-23 Şubat tarih-leri arasında İstanbul Kongre Merkezi’nde(ICC) düzenlenecek.

Turizmin en önemli dallarından biri olan etkinlik turizmi (MICE),son yıllarda daralma sürecine girmişti. Terör eylemleri vebölgedeki savaş ortamı nedeniyle daralan bu alanda bu yıltoparlanma bekleniyor. Bu sektörün çatı örgütü TETKİD’inbaşkanı Volkan Ataman, bu yıl toparlanması beklenen etkinlikturizminin KOBİ’lere can suyu vereceğini söylüyor.

Levent Gökmen Demirciler / lgokmen@ekonomist.com.tr

MICE_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:44 PM Page 1

23ŞUBAT 2018

Bu yıl fuara kimler katılacak? Ne gibi et-kinlikler yapılacak?

İstanbul Kongre Merkezi’nde gerçekle-şen ve organizasyonlarınız için aradığınız herşeyi bulabileceğiniz fuar, “Tüm renklerimizlebir araya geliyoruz” sloganıyla Türkiye vedünyadan sektör profesyonellerine ev sa-hipliği yapacak. Fuarın 4 bin 975 m2 stantalanında 220 ulusal ve uluslararası katılım-cı, 19 oturum, 35 konuşmacı, 160 sponsor ve15 binin üzerinde ulusal ve uluslararası zi-yaretçi bekliyoruz. 39 ülkeden 746 satın al-macı 9 bin 791 birebir görüşme yapacak.Dünyanın dört bir yanından gelen MICE pro-fesyonellerini aynı çatı altında buluşturan fu-ar, yürüttüğü 3,4 milyon TL bütçeli globaliletişim kampanyası ile Türkiye MICE sektö-rünün global alanda bilinirliğini arttırmayıhedefliyor. Üç gün boyunca devam eden pro-fesyonel satın almacı (hosted buyer) prog-ramıyla yeni müşteri ve pazarların kazanıl-ması, fuar kapsamında gerçekleştirilen net-work ve AMEzing parti ile sektörün kendiiçindeki birlik ve beraberliğinin artırılması

planlanıyor. Ayrıca düzenlenen seminerler-le sektörün kalite çıtasının yükseltilmesinisağlayacak.

Bu yıl fuarda ne gibi yenilikler olacak?Fuarın yenilikleri arasında, etkinlik

teknolojilerini içeren, hem Türkiye hem dedünyadan en son trendleri içinde barındı-racak olan Tech Zone da bulunuyor. Yerlifirmalar haricinde ABD, İngiltere, Belçika gi-bi teknolojinin beşiği olan ülkelerdeki mar-kalar şimdiden stant katılımlarını gerçek-leştirdiler. Tech Zone’a yakın bir alanda yeralacak olan ve fuarın artık vazgeçilmez birparçası olan Speaker’s Corner’da ise dün-yada etkinlik teknolojisi konuşmacılarınınduayenlerinden olan Corbin Ball, JamesMorgan, John Martinez ve Kerem Baran’ıdinleyeceğiz. ACE of M.I.C.E. Awards, Nisanayında altıncı kez MICE’ın en iyi standını be-lirleyecek. ACE of M.I.C.E Exhibition by Tur-kish Airlines En İyi Stant kategorisi, ACE ofM.I.C.E. mobil uygulaması üzerinden, fuaresnasında üç gün boyunca, jüri dahil her-kesin katılımına açık olarak yapılacak oy-lamalarla belirlenecek. Başvuru takvimineve jüri heyetine resmi web sitesinden ulaş-mak mümkün.

VOLKAN ATAMAN

MICE_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:44 PM Page 2

ŞUBAT 2018

GIDA

24

Maysa Gıda, 1992 yılından beri süt üretimiyapan her işletmenin ihtiyaç duyabileceğiürünleri üreten bir şirket. Peynir mayaları,starter kültür, eritme peynir tuzları, eritmepeynir bazları, doğal koruyucuların yanı sı-ra dondurma ve pastacılık katkıları da üre-tiyor. 47 milyon TL’ye yakın cirosu bulananşirket bu ürünlerin ihracatını da gerçekleş-tiriyor.

Tuzla Kimya Sanayicileri Organize Sa-nayi Bölgesi’nde üretim tesisi olan şirket, bu-güne kadar süt üreticileriyle çalışırken, buyıl yarattığı ‘Evde’ markasıyla evlere de gir-meyi hedefliyor. Şirket, bu marka çatısı al-tında yoğurt, peynir ve kefir mayasının ya-nı sıra probiyotik kültür gibi ürünlerini baş-ta A-101 olmak üzere pek çok markette ih-tiyaç sahiplerine ulaştıracak.

Ürünler ithal ikame1992 yılında kurulan Maysa Gıda ilk yıl-

larında kırsala yönelik mayalar üreterek faa-liyete geçti. İstanbul Kaynarca’da bir tesis-te üretime geçen şirket zamanla süt sektö-rünün ihtiyacı olan ürünleri üretmek için ça-lışmaya başladı. Strater kültür, et ve peynirtuzlarının ana maddelerini önce ithal edenşirket, ardından AR-GE çalışmalarına ağır-lık vererek ithal ikame pek çok ürünü Tür-

‘Evde’ markasıylamarketlere girdi

kiye’de üretmeyi başardı. Örneğin donmuşşirdenden peynir mayası üreterek bu an-lamda Türkiye’de bir ilki gerçekleştirdi. Bu-gün Mysecoren hayvansal maya serisi ha-len tamamen buzağı ve dana şirdenlerindenüretilmeye devam ediyor.

Kuruşuş, 2001 yılın-da Şerifali’deki 3 binmetrekarelik tesise ta-şındı. Ancak zamanla butesis de yeterli gelmedive Maysa, 2008’de bu-gün üretim tesisinin bu-lunduğu Tuzla Kimya Sa-nayiciler Organize Sana-yi Bölgesi’ne geçti. Za-man içinde şirketin üret-tiği ürünler de çeşitlen-di. Örneğin doğal koru-

yucular ile dondurma ve pastacılık katkıla-rı da ürün gamına eklendi. Bugün şirketin200’ün üzerinde ürünü bulunuyor.

Şirkette 80’nin üzerinde kişinin çalıştı-ğını söyleyen Maysa Gıda Genel Müdürü Nur-dan Baloğlu, büyük süt işletmelerinden

Son yıllarda yoğurt, kefir, peynir gibi ürünleri evde yapmaya dönük eğilim sergileyen kişi sayısıartıyor. Sütçülük sektöründe geliştirdiği ürün portföyü ile müşterilerine hizmet veren Maysa,bu eğilimi fark ederek yeni markası Evde’yi yarattı. Şirketin bu marka çatısı altında üreteceğiyoğurt, peynir ve kefir mayası, probiyotik kültür gibi ürünler artık perakende zincirlerindekiraflarda da yer alacak.

Fatoş Bozkuş / fbozkus@ekonomist.com.tr

Kuruluşundan bu yana AR-GE faaliyetlerine önem veren Maysa Gıda’nın AR-GEmerkezi, Şubat 2017 tarihinden itibaren Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nabağlı AR-GE Merkezi oldu. Bugün merkezde 15 tam zamanlı kişinin çalıştığınıanlatan Maysa Gıda Genel Müdürü Nurdan Baloğlu, bakanlığa bağlı merkezolmanın kendilerine daha sistematik olmayı sağladığını söylüyor. Müşterileriyleortak projeler geliştirmeye başladıklarını ifade eden Baloğlu, “Onlara özel ürünlergeliştiriyoruz ve geliştirmeyi sürdüreceğiz” diye konuşuyor.

Bakanlığa bağlı AR-GE merkezi var

MAYSA_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 2:49 PM Page 1

25ŞUBAT 2018

500 litre süt işleyen mandıralara kadar pekçok şirketle çalıştıklarını ifade ediyor. 2009yılında ihracata da başladıkları bilgisini ve-ren Baloğlu, özellikle Ortadoğu, Balkan ül-keleri ve Rusya’ya ihracat yaptıklarının al-tını çiziyor.

Neden evde?Maya, kültür, doğal koruyucuların oluş-

turduğu sektörün Türkiye’deki toplam pazarbüyüklüğünün 80 milyon Euro olduğunu be-lirten Nurdan Baloğlu, pazarda ithal ürün-lerin ağırlıkta olduğunu da ekliyor. Baloğlu,Maysa Gıda olarak bu pazardaki paylarınınyüzde 13-15 arasında değiştiğini söylüyor.

Maysa Gıda’nın bugün yaklaşık 47 mil-yon TL cirosu var. Bu ciroyu büyütmek içinyeni ürünler ve markalar çıkarmayı sürdü-rüyor. Üç yıl önce marketlerde satılmaya baş-layan ‘Yayla’ markasıyla kefir ve probiyotikyoğur mayası ürettiklerini dile getiren Nur-dan Baloğlu, yakın zamanda ise ‘Evde’

markasıyla bu ürünlere yenilerini ekledik-lerini anlatıyor. Sezaryen doğumların artmasıve toprakla temasın azalmasıyla birlikte pekçok kişinin probiyotik dengesinin bozuldu-ğuna vurgu yapan Baloğlu, bu nedenle pa-ketli ürün almaktan ziyade evde yapma yö-nündeki eğilimin artmasının kendilerini bumarkayı yaratmaya ittiğini ifade ediyor. Yo-ğurt, peynir, kefir mayası, probiyotik kültür,bebek yoğurdu mayası gibi ürünler şu an-da Groseri, Kim gibi marketlerde satılıyor.Bu ürünler ileriki günlerde A-101’de de sa-tışa sunulacak.

Ürün gamının da genişletileceğini an-latan Nurdan Baloğlu, konuşmasını şöyle sür-dürüyor: “Bebek yoğurdu mayası raflara gi-recek. Çikolata seti hazırladık. Astımlı ço-cuklara keçiboynuzu pekmezi öneriyorlar.Ama pek çok anne bunu yediremiyor. Biz birset yapıyoruz, içinde kakao, kakao yağı vekeçiboynuzu pekmezi var. Hem çikolatayı ev-de yapacaklar hem de sağlıklı bir ürün ye-

miş olacaklar. Yakında glütensiz ekmek ya-pımına yönelik ürünlerimiz de olacak.”

Yeni tesis Maysa Gıda’nın başka yatırım planları

da var. Evdekolay.com diye bir internet si-tesi kuracaklarını ifade eden Nurdan Baloğlu,burada ürünlerinin nasıl kullanılacağını veevde yapımla ilgili bilgilerin verileceğini an-latıyor. Şirketin önümüzdeki dönemde birbaşka yatırımı ise yeni tesislerine olacak. İz-mir Tire’de yeni tesis inşaatına başlamayıplanladıklarını dile getiren Nurdan Baloğlu,15 dönümlük bu arazide haziran ayında baş-layacakları tesis yatırımı için 2 milyon Eu-ro’luk bütçeleri olduğunu söylüyor. Bu tesisteüretime geçilmesinin 2,5 yılı bulacağını di-le getiren Baloğlu, üretim tesisini buradayapma nedenlerinin ise süt üreticilerinin Ti-re’de yaptıkları yeni fabrikalar olduğunu veonlara yakın olmak için Tire’yi seçtiklerini an-latıyor.

NURDAN BALOĞLU

MAYSA_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 2:49 PM Page 2

ŞUBAT 2018

KADIN GİRİŞİMCİ

26

Günümüzün hızlı hayat akışında insan kay-naklı işgücü ve zaman, her geçen gün dahaçok değerleniyor ve pahalılaşıyor. Modernçağın getirdiği bu tempoda hizmete zah-metsizce ulaşmak önem kazanırken bu zah-metsiz erişimi sağlayacak her türlü uygula-ma ve sistem de dikkat çekiyor ve büyük il-giyle karşılaşıyor. İşte bu ilgi hem yeni iş kol-larının ortaya çıkmasını sağlıyor hem de varolanların şekil değiştirerek farklılaşmasınave modernleşmesine aracılık ediyor.

Dijitalleşmesinin bu denli hayatımızın içi-ne girmesiyle beraber de bu iş yapış şekil-lerindeki farklılaşma, online tarafta yeni bir-çok girişimin hayata geçmesi şeklinde ger-

Ev dekorasyonuna‘sihirli kadın eli’

EvimiTasarla.net, Ebru Tamer ve Banu Hatipoğlu tarafından online profesyonel iç mimarlık vedekorasyon hizmeti vermek amacıyla 2017 Eylül’de, 200 bin TL’lik yatırım sermayesiyle kuruldu.İki kadın girişimci, EvimiTasarla.net ile kullanıcılara, istek ve zevklerine göre ev dekorasyonununnasıl olabileceğine dair ‘Sihirli Rehber’ aracılığıyla mimari fikirler veriyor. İkili, 2018’de üç hanelirakamlarla büyümeyi ve 200 projeye destek sağlamayı hedefliyor.

Ceren Oral / coral@ekonomist.com.tr

İç mimarlık ve dekorasyontasarımında salon ve ebeveynyatak odası hizmet bedeli 990 TL,oturma odası, çocuk ve yatak odasıhizmet bedeli 880 TL, antre,koridor, balkon, kış bahçesi,veranda ve teras hizmet bedeli ise770 TL. Evle ilgili merak edilentasarım önerileri ve basit mimarisorunlar için pratik çözümönerilerinden ise ücret talepedilmiyor.

Ücret skalası nasıl?

EBRU TAMER - BANU HATİPOĞLU

EVIM_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:46 PM Page 1

27ŞUBAT 2018

çekleşiyor. Eylül 2017’de iki kadın girişimciEbru Tamer ve Banu Hatipoğlu tarafındanilk etapta 200 bin TL’lik yatırım sermayesiylekurulan EvimiTasarla.net de bu online giri-şimlerden biri.

İki kadın girişimciEvimiTasarla.net’in ve iki kadın giri-

şimcinin hikâyesinin temelleri aslında dahaeskiye dayanıyor. Yüksek inşaat mühendisiEbru Tamer, Boğaziçi Üniversitesi İnşaat Mü-hendisliği Bölümü’nü bitirdikten sonra Vi-yana Teknik Üniversitesi‘nde Proje Planla-ma ve Yönetimi üzerine yüksek lisans eği-timini tamamlıyor. Türkiye’ye dönen ve 10yıl profesyonel iş hayatında yönetici olarakçalışan Tamer, 2005’te kendi işini yapma he-defiyle Pozitif Mimarlık’ı kuruyor.

Yüksek mimar Banu Hatipoğlu ise İTÜMimarlık Fakültesi’nden mezun olduktansonra aynı bölümde Bina Bilgisi alanındayüksek lisans yapıyor. Kısa süreli profesyo-nel çalışma hayatı sonrasında 2000 yılı iti-barıyla serbest iç mimari çalışmalara yönelenHatipoğlu, Pozitif Mimarlık ekibine 2007’deortak olarak dâhil oluyor.

Pozitif Mimarlık olarak ev, ofis, mağa-za, restoran, otel gibi projelerde iç mimariprojelendirme, proje yönetimi ve uygulamahizmetleri veren Ebru Tamer ve Banu Hati-poğlu, “Çoğumuz artık bir ayakkabıyı ya daelbiseyi hiç denemeden online mağazalar-dan satın alıyoruz. Profesyonel iç mimarlıkhizmeti de müşteriyle hiç karşılaşmadan on-line olarak neden verilmesin?” düşüncesiy-le harekete geçiyor. Böylece online ev de-korasyonu ve iç mimarlık hizmeti veren Evi-miTasarla.net ortaya çıkıyor.

“Online hizmet ayağı şart”Ebru Tamer, bu kararı veriş sürecinde

yurtdışında yaptıkları birçok araştırmanınkendilerine yol gösterdiğini söylüyor. “Araş-

tırmalar, online alışverişin her geçen gün art-tığını gösteriyor. Bu da artık online hizmetayağı olmayan bir sektörün ayakta kalma-sının mümkün olmadığını anlamamızı sağ-ladı” diyen Tamer, online iç mimarlık hiz-metinin özellikle ABD’de yaygın olduğunufark ettiklerini kaydediyor. Tamer, Evimi-Tasarla.net’in iş modelini Türkiye’de yaşa-yan insanların kullanım alışkanlıklarına gö-re geliştirerek hayata geçirdiklerini belirti-yor.

İki kadın girişimci, mimari seçkiler ta-rafında yıllardır birlikte çalıştıkları çözüm or-taklarıyla EvimiTasarla.net’de de yola devamediyor. Kuruluşta öncelikli yatırım, yazılımve sistem danışmanlıkları konusunda oluyor.Web sayfası, uzun bir hazırlanma, gelişim veyenilenme sürecinin ardından hizmete giri-yor.

Sistemin işleyişi basitBu hizmetten yararlanabilmek için ön-

celikle EvimiTasarla.net’e üye olunuyor.Ardından ‘başla’ butonu seçilerek proje for-mu dolduruluyor. Banu Hatipoğlu, yüz yü-ze iletişim olmayacağı için proje formunuolabildiğince eksiksiz ve doğru doldurmanınönemine dikkat çekiyor. Bu sayede sisteminkullanıcıyı daha iyi tanıyacağının ve işleyi-şin daha rahat olacağının altını çizen Hati-poğlu, sonraki aşamaları ise şöyle özetliyor:“Tasarım hizmeti istenen mekânın ölçülüplan krokisine, varsa muhafaza etmek iste-nen eşyaların ölçülerini gösteren ölçülü fo-toğraflara ve tüm mekânın fotoğraflarına ih-tiyacımız var. Bunlar kolayca sisteme yük-lenebiliyor. Bir de stil galerisinden beğeni-len görseller seçiliyor. Bütçe de belirtip si-pariş verdikten sonra geriye bir tek eve ge-lecek ‘Sihirli Rehber’i beklemek kalıyor.”

‘Sihirli Rehber’in içinde dekore edilmesiistenen mekâna mobilyaların nasıl yerleşti-rileceğini gösteren renkli plan ile 3D görseller

bulunuyor. Mekânın ve mobilyaların ölçü-lendirilmiş şekilde yarı şeffaf bir kâğıda ba-sılı ölçülü planı da müşteriye gönderiliyor.Mekâna ait mimari görüşler ile tasarım ön-celiklerini anlatan ve detayları içeren ‘ta-sarımcı mektubu’, mobilya ve aksesuarla-rın nasıl kombinlendiğini gösteren ‘esin-lenme panosu’ ve projede yer alan tüm ürün-lerin marka ve detaylarını içeren ‘alışverişlistesi’ de bu rehberin içinde yer alıyor.

Marka olma yolculuğuHenüz çok genç bir girişim olan Evimi-

Tasarla.net’in bin üyesi bulunuyor. Bir yıl-da üye sayısını yüzde 300 artırmak ve cirobazında üç haneli rakamlarla büyümek he-defleniyor. Beş ayda 25 proje yapan Evimi-Tasarla.net ekibi, 2018’de 200 projeye des-tek vermeyi planlıyor. Ekibin en temelamacı ise, bilinir bir markaya dönüşmek vebu alanda yeni girişimlere öncülük edereksektörün gelişmesini sağlamak.

“Ağırlıklı olarak dijital teknolojiye aşi-na olan, zamanı değerli genç ve orta yaşlıçalışan kesimlerden talep görüyoruz” diyenEbru Tamer, online sistemin sağladığı hızlıerişimle çok daha fazla sayıda insanın kişi-sel beğenisine uygun çözümler üretebildik-lerinden bahsediyor. Ebru Tamer, web si-tesine ek olarak sosyal medyada yayınla-dıkları görsel ve fikirlerin takipçilerin yoğunilgisiyle karşılaştıklarını söylüyor. Böyleceblog açma ihtiyacının ortaya çıktığını ifadeeden Tamer, Youtube kanalı, Linkedin, Ins-tagram, Facebook ve haftalık e-maillerle dekullanıcılara ulaştıkları bilgisini veriyor.

Banu Hatipoğlu ise önemli günler içinhediye kampanyaları ve çekilişler düzenle-diklerini dile getiriyor. Sosyal medya üze-rinden tasarladıkları ‘tarzını keşfet’ gibi eğ-lenceli oyunlarla ilgi çektiklerini kaydedenHatipoğlu, bu tarz etkinliklerin üye sayısınıfazlalaştırdığını da özellikle vurguluyor.

Ebru Tamer, EvimiTasarla.net’i 200 bin TL’lik kendi sermaye yatırımlarıyla veteknolojiye hakim bir ekiple hayat geçirdiklerini söylüyor. Yatırımı güncelleyipgeliştirmek hedefler arasında yer alıyor. Ancak yeni bir girişim olduklarındanyatırımcı arama aşamasında olmadıklarını söyleyen Banu Hatipoğlu, “Büyümetrendimize bağlı olarak bu konuyu gündemimize alabiliriz” diyor.

“Yatırım almayı değerlendirebiliriz”

EVIM_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:46 PM Page 2

ŞUBAT 2018

SÖYLEŞİ

28

Küresel çapta her geçen gün gelişen diji-tal teknolojiler, hayatın her alanında ken-dini hissettiriyor. Bu yeni dünyada tüke-tici-reklam-ürün ilişkisi de giderek değişi-me uğruyor. TV reklamları ile online rek-lamların senkronizasyonunu sağlayan Me-dia Sync Senkronizasyon Platformu da iş-te bu yeni dönemin bir nevi habercisi. TVseyredenlerin ellerinden telefon ve tab-letlerini düşürmedikleri gerçeğinden ha-reket eden Media Sync, TV reklamları ya-yınlandığı anda reklamverenlerin onlinereklamlarını tetikliyor ve izleyicilerin dik-katlerini online ortamda da yakalamayı he-defliyor. Teknolojik gelişimin reklamlarüzerindeki etkisini ve şirketin gelecek he-deflerini Media Sync Genel Müdürü Meh-ran Rende ile konuştuk. Sorularımız ve al-dığımız yanıtlar şöyle:

“Teknoloji, reklamcılığıdeğiştiriyor”

Media Sync Genel MüdürüMehran Rende, cep telefonuve tablet kullanımınınartmasına rağmen reklamharcamalarında aslanpayının hala televizyonlardaolduğunu söylüyor. Rende,“Amacımız izleyicinin izlediğiprogramı ses tanımateknolojisiyle tespit etmekve ilgili içeriği otomatikolarak cepten veyatabletten göstermek” diyor.

Aram Ekin Duran / eduran@ekonomist.com.tr

MEHRAN RENDE

RENDE_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:48 PM Page 1

29ŞUBAT 2018

Bize biraz kendinizden bahseder mi-siniz? Eğitiminiz ve iş deneyimleriniz?

1978 Antakya doğumluyum. İlk, ortave lise eğitimimi Antakya'da tamamladımve 2000 yılında Ankara Üniversitesi Siya-sal Bilgiler Fakültesi İşletme Bölümü'ndenmezun oldum. Üniversiteyi bitirmemin ar-dından aile işletmemizde işe başladım. Üni-versitede okurken aklımda hep ABD'ye git-mek vardı ve iki yıl sonra ABD'ye dil eği-timi için gittim. Los Angeles'ta dil eğitimialırken bir yandan da UCLA'de part-timee-marketing gibi dersler aldım. Programıçok beğendim ve zaman kaybetmeden ile-ri düzey finans ve muhasebe programınakaydoldum. Program bitiminde Türki-ye’de Mali Müşavirlik Belgesine denk sa-yılan CPA (Certified Public Accountant) sı-navlarına girerek belgeyi almaya hak ka-zandım ve aralıksız olarak sekiz yıl malimüşavirlik, vergi ve iş geliştirme danış-manlıkları yaptım. 2012 yılında Türkiye’yedöndüm ve kardeşimle beraber kendisininuzmanı olduğu gıda aroması üretimi işin-de beraber çalıştık.

Media Sync projesi ne zaman, nasıl or-taya çıktı?

2016 yılında Media Sync Bilişim Hiz-metleri A.Ş.’yi kurdum. Aslında ilk düşün-cem bir sosyal TV uygulaması yapmaktı.TV izleyicilerinin kullanacağı, TV prog-ramlarının ve kanallarının sosyal medyahesaplarının (Facebook, twitter, Instagram,Youtube) takip edilebildiği, oylamalar,anketler yapılabilen bir Sosyal TV uygu-laması. Amacımız izleyicinin izlediği prog-ramı ses tanıma teknolojisiyle tespit etmekve ilgili içeriği otomatik olarak göstermekti.Bu uygulamanın TV ile senkronize olma-sı için yaptığımız araştırmalar da şimdikiplatformumuzun temelleri oldu.

TV ve online reklam arasındaki sen-kronizasyon, şirketler açısından ne türavantajlar sağlıyor?

Reklam harcamalarında aslan payınıhala TV alıyor. Online reklam için harca-nan miktarlar artsa da, TV’nin payı azal-mıyor. İzleyiciler ise ellerinde telefonlarıve tabletleriyle TV izliyorlar. Bu reklam-veren için bir handikap. Reklamı TV’ye ve-riyorlar ancak izleyicilerin gözleri ikinci ek-

ran diye adlandırdığımız cihazlarda. Biz debu sorunu şöyle çözdük: Anlık olarak TVve ilgili reklamların takibini yaparak, rek-lamverenin hedeflediği TV reklamı yayın-landığı anda, online mecralarda pasifbekleyen reklamlarını belirli bir süreliği-ne aktif hale getiriyoruz. Böylece her ikireklamdan da maksimum faydayı almala-rını sağlıyoruz.

Senkronizasyonu hangi alanlara ya-yabiliyorsunuz?

Senkronizasyonu sadece TV ile değil,hava durumu, maç skorları, sarı kart, ma-çın başlaması, maç sonucu ve finansal ve-

rilere göre de tetikleyebiliyoruz. Meselareklamveren, hedeflediği takımı seçerek,takım gol attığında belirli reklamları aktifhale getirebiliyor. Aynı şekilde borsa ve-ya döviz kurları belirli değerlerin üzerineçıktığında, belirli kampanyalarını aktif ha-le getirebiliyorlar. Ayrıca firmaların GoogleAnalytics gibi yazılımlarla web trafikleri-ni de analiz ederek, kendilerine bir nevi TVreklamlarının analitiğini hesaplıyoruz. Ya-ni her bir TV reklam spotundan sonra webtrafiğinin nasıl etkilendiğini sayısal olarak

raporluyoruz. Bir anlamda TV reklamları-nın da optimizasyonunu sağlıyoruz.

İnsanların TV’de izlediği reklamı aynıanda cep telefonu ya da bilgisayarındangörmesi, müşteri açısından bir bıkkınlık verahatsızlık yaratmaz mı?

Ben tamamlayıcı etkisi olduğunu dü-şünüyorum. Avrupa’da yapılan araştır-malar senkronize olan reklamların etkin-liğinin yüzde 50’den fazla arttığını gös-teriyor. Düşünün ki, TV reklamınızdan he-men birkaç saniye sonra ürünle ilgili Go-ogle aramalarında kampanyanızın görü-nürlüğünü garanti edebilirsiniz. Bunukendi reklamınız ve rakiplerinizin rekla-mıyla da senkronize olarak yayınlayabi-lirsiniz.

Platformunuzun yazılım altyapısınınasıl geliştirdiniz?

PHP tabanlı olan yazılımımızı, KOSGEBAR-GE Desteği ile dört kişilik bir ekiple biryıl gibi bir sürede bitirdik. Şu anda çalış-tığımız reklam ajanslarından gelen geri bil-dirimlere göre platformumuzu geliştir-meye devam ediyoruz.

Türkiye bu senkronizasyon alanındadünyaya göre nasıl bir konumda?

Henüz yeni bir konu olmakla beraber,piyasada faaliyet gösteren yabancı şir-ketler mevcut. Amacımız hızlı ve yerel hiz-met vererek sektörü ve pazarı geliştirmek.

Şirket olarak önümüzdeki dönemeilişkin plan ve hedefleriniz nelerdir?

TV’deki konuşmaların otomatik ola-rak metne dönüştürülmesi (Speech to TextAutomation) üzerine çalışmalarımızı baş-lattık. Amacımız TV’de geçen konuşmalaragöre TV ve online reklamların anlık ola-rak tetiklenmesini sağlamak. Televizyonreklamlarının da online reklamlar gibi ser-verlar kanalıyla yayınlanması yaygınlaş-tığında, TV reklamlarını da tetikleyeceğiz.Amacımız Türkiye’de pazar liderliğindensonra hedeflediğimiz ülkelere açılmak. Birdiğer ürünümüz olan TV reklamları ile bel-li uygulamalara kupon gönderimi plat-formumuzu tanıtacağız. Bir nevi oyun-laştırmayla reklam veya belirli program-ları izleyenlerin cep telefonlarına hediyekuponları gönderebilen platformumuzu dabu yıl tanıtmayı planlıyoruz.

Teknoloji geliştikçe, yakınzamanda, reklamcılık alanındane tür yenilikler olmasınıbekliyorsunuz?Önümüzdeki dönemde TVreklamlarının büyük birkısmının, şu andakinin aksine,online reklamlar benzeriProgramatik’e kayacağınıdüşünüyorum. Yanireklamverenler öncedenbelirlenmiş reklamlar yerine TVyayıncılarına anlık tekliflerverebilecekler, belirli kriterleregöre yazılımlar bunu otomatikolarak gerçekleştirecekler.Reklam bütçelerinin tespiti, bubütçelerin hangi kanallara, nekadar, ne zaman aktarılacağı gibikonular, kriterleri öncedenbelirlenerek yapay zeka ileçalışan yazılımlarla çözülecek.

“TV reklamları Programatik’e kayacak”

RENDE_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:48 PM Page 2

UEZ_EKO_43.qxp:Layout 1 10/20/17 6:14 PM Page 1

UEZ_EKO_43.qxp:Layout 1 10/20/17 6:14 PM Page 2

32 ŞUBAT 2018

YENİ EKONOMİ 2.0

Katıldığım birçok etkinlikte ticarettecrübesi olmayan kişileringirişimcilikten bahsettiğinigözlemliyorum. Girişimciliğinkonuşulduğu ortamlarda ticaretinyeterince konuşulmamasınıyadırgıyorum. “Sadece ticaretyapan kişiler mi girişimcidensayılıyor?” diye sorabilirsiniz.Cevabım şu olacaktır: Eğer birsosyal girişimcilik faaliyetisürdürmeyecekseniz, kâr amaçlı birgirişim kurmaktan söz ediyorsanız,işin merkezinde mal/hizmetalışverişi olduğunun farkındaolmanız beklenir. Mal/hizmetalışverişi de tek kelimeyle ticaretolarak ifade edilir. Ticaret,internette popüler blog’lardagezinerek veya üniversitelerdeeğitimlere katılarak yalnızca teoridüzeyinde öğrenilebilir. ÖzellikleTürkiye’de ticaretin A, B, C’sini yanitemelini öğrenmeden girişimciolmaya çalışmak, daha birincigünden yüzde 90 ihtimalle iflasedeceğinize işarettir. Kimsedünyaya tüccar olarak gelmediğinegöre, bunu zamanla pratik yaparaköğrenmek elbette mümkün. Henüzticarete başlamamış kişilere yolgöstermesi ümidiyle tecrübelidostlarımın geçmişte bana verdiğive çok faydasını gördüğümtavsiyeleri bu ayki yazımda sizlerlepaylaşıyorum.

1“Çok dinle, az konuş” Ticarette enkıymetli şey bilgidir. Bir ürünü nekadara mal ettiğiniz, kimden

hangi fiyata satın aldığınız gibi

kalırsınız. Almadan önce satmastratejisi özellikle raf ömrü kısaolan gıda ürünlerinde veya kısasüre içerisinde modası geçebilecekteknoloji ürünlerinde yaygın olarakkullanılmaktadır.

3“Islak imzalı sözleşmesibulunmayan tüm anlaşmalarıriskli kabul et” “Söz uçar, yazı

kalır” çok yerinde bir atasözüdür.Ülkemizde KOBİ’ler kendiaralarında yürüyen ticareti ağırlıklıolarak söze dayalı bir şekildesürdürmektedirler. Fakat siz ıslakimzalı sözleşme konusunda ısrarcıolmaktan çekinmeyin. Hattasözleşmelere ek olarak kişilerdeimza sirkülerinin bir kopyasını damutlaka alın. En başta sözleşmeimzalamaktan çekinen kişi bilin kisize gelecekte tahsilat /teslimatproblemi yaşatacak olan kişidir.

4“Soru sorabileceğin avukatın veyeminli mali müşavirin olsun”Ne kadar iyi okur yazar

olursanız olun, tüm mevzuatı kendibaşınıza okuyup en ideal çözümyöntemlerini geliştirmeniz mümkünolmayacaktır. Her konunun ehliolan kişiler vardır. Bırakın okonuların uzmanları size doğru yoluve yöntemleri göstersin.

5“Türkiye’de ticaret yapacaksancep telefonun gece gündüz açıkolacak, gelen her çağrıyı ve her

mesajı anında cevaplayacaksın”Batı ülkelerinde hafta içi mesaisaatleri dışında ve hafta sonu

Cem EnerDirektör-BÜMEDBusiness Angels / BUBA

bilgiler sizin ticari sırlarınızdır. Bubilgileri herhangi bir sohbetesnasında paylaşmanız, sizidinleyen kişinin size rakipçıkmasına veya işinizle ilgili sizdenhabersiz olarak dış dünyaya bilgisızdırmasına neden olacaktır. Sizeanlatılanları her zaman cankulağıyla dinleyin, anlatılanlarıniçinde gizli olan fırsatlarıkeşfetmeye çalışın. Ama konuşmasırası size gelince bin düşünün, birsöyleyin.

2“Almadan önce sat” Ticaretekonu olan ürünün fiyatınıngelecekte artması

beklenmiyorsa, ürün piyasada nadirbulunan bir ürün değilse ya datoplu alımında ciddi bir fiyatavantajı sağlanmıyorsa bu ürünlerisiz satın alıp stoklamadan önce,piyasadaki potansiyel alıcılarıbelirleyip sanki ürün sizinstoklarınızda mevcutmuş gibiönden satış yapmalısınız. Hattamümkünse alıcınızdan tahsilatıpeşin yapmaya çalışıp ticaretinfinansman yükünü de alıcınızayüklemelisiniz. Neden mi? Alıcısıhazır olmayan bir ürünü öndenüretmek veya tedarikçisinden satınalıp kendi deponuzda stoklamakriskli bir stratejidir. Hem elinizdekisermayeyi bağlarsınız, hem deürünleri stokta tutma sürecindezarara sebep olacak ilk olayda(depoda çıkabilecek bir yangın,doğal afet, nakliye sürecindehırsızlık vb.) tüm sermayenizikaybetme riskiyle karşı karşıya

TİCARETİN A, B, C’Sİ

BUBA_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:32 PM Page 1

zaman da kontrol edebildiğinizama baştan iyihesaplayamadığınız risklerbaşınıza iş açabilir. Ticaretyapacak olan kişinin toplamresme bakmayı vedeğerlendirmesini bütünüzerinden yapmayı bilmesigerekir. Aralara giren zararkalemlerine çok takılmak tüccarınmotivasyonuna zarar verir, onugereksiz yere yavaşlatır. Diğeryandan, büyük kârlar eldeedildiğinde de “dünyayı benyarattım” havalarına girmektüccara çok kolay hata yaptırır.“Bugün kazanıyorum amagerekiyorsa yarın kaybetmeyehazırım” diyebilen bir kişiysenizticaret tam size göredir. Amayapı olarak, en ufak birolumsuzlukta moraliniz bozuluyorve karalar bağlıyorsanız ticaretegirmeden önce etraflıca birdüşünün...

33ŞUBAT 2018

insanlar birbirlerini işle ilgiliaramaya çekinirler. Fakat bu durumTürkiye’de tam tersidir. Ülkemizinsanı aklına ne zaman bir iş gelseo anda harekete geçmeyi sever.Türkiye’de profesyonel kariyerhayatını bırakıp ticarete atılankişiler insanımızın bu konudakibeklentisine cevap vermektezorlanırlar. Siz prensip sahibi biriolarak hafta sonu gelen çağrılaracevap vermezseniz bilin ki siziarayan müşterileri bir sonraki aykaybedeceksiniz.

6“İşlerin ne kadar kötü gidersegitsin hep olumlu bir tablo çiz”Vahşi kapitalizm günümüz

dünyasının bir gerçeği. Maalesef,vahşi kapitalist düzenin ticaretortamında çoğu bireyduygularından önce bireyselçıkarları doğrultusunda hareketeder. Bu nedenle ticaret çevrenizin“düşene bir tekme de sen at”

deyimini doğrulayan niteliktetavırlarına muhatap olmanız sonderece mümkün. Düşmüş olsanızbile bunu en yakınınızdaki kişilerdışında kimse bilmemeli ve sizişleriniz olağan seyrindeymiş gibibir tablo çizmeli vesürdürmelisiniz. İnşaat sektöründegirişimciler bu tavsiyeyiuygulamakta çok başarılıdırlar.Bankalara olan borçları tavanyapsa da, evlerine her gün icradairesinden yetkililer gitse deonlar yine de senede birarabalarının modellerini yeniler,popüler bölgelerde tatil yapmayadevam ederler. Çünkü müteahhidinkendi adına lüks harcamalaryapıyor olması nedense ülkemiztüketicilerinde “sağlam finansaltablo” çağrışımı yapmaktadır.

7“Hatalarla yaşamayı öğren”Kimi zaman kontrolünüzdeolmayan makro faktörler, kimi

BUBA_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:32 PM Page 2

34 ŞUBAT 2018

KOBİLGİ

Ülkemizdeki ekonomik değişim, gelişmişülkelerdeki ekonomik gelişmelere pa-ralel hareket etmektedir. Özellikle ser-maye piyasalarının KOBİ’lerin de katı-lımıyla daha güçlü ve derin bir yapıyasahip olması amaçlanmaktadır. Bu du-rum KOBİ’ler için de cazip bir finansmanaracı olarak kullanılabilecektir. İşlet-melerin sermaye piyasalarına katılımı-nın artması, beraberinde finansal tab-loların işletme yönetimleri için dahaönemli olmasını da getirecektir. Ancakbu durumun taraflarca kötüye kullanıl-ması olasılıkları da var olacaktır. Özel-likle gelişmiş ülkelerde bu vakalar sonyıllarda sıklıkla yaşanmış ve önemli der-ler çıkarılmıştır. Bu ayki yazımızın ama-cı büyümeyi hedefleyen KOBİ’lerin ge-lecekte yüzleşebilecekleri muhasebemanipülasyonu konusunda farkında-lıklarını artırmaktır.

Muhasebe manipülasyonu finansalbilgi kullanıcılarının işletmenin finansaldurumu ve faaliyet sonuçları üzerinde-ki algılarını etkilemeye yöneliktir. Enönemli finansal bilgi kullanıcısı olan ya-tırımcılar, manipülasyonun en önemlihedefi durumundadır. Yöneticiler, mu-hasebe manipülasyonu ile yatırımcıla-rın zihinlerinde iyimser bir “kâr bek-lentisi” yaratmak ve bu şekilde yatı-rımcıların yeni hisse senetleri satın al-malarını amaçlamaktadır.

Muhasebe manipülasyonu ile yöne-ticiler; işletme ile toplum, işletme ile kay-nak sağlayıcılar veya işletme ile işletmeyöneticileri arasındaki refah transferinietkileyecek işlemleri tasarlamaktadırlar.

Bazı muhasebe manipülasyonları,muhasebe ilkeleri ve standartlarınınsağladıkları esnekliklerden faydalanarakfinansal bilgi kullanıcılarının işletmeperformansı ve işletmenin finansal ya-pısı hakkındaki algılarını etkilemeye yö-neliktir. "Muhasebe ilke ve standartla-rına uygun manipülasyonlar" olarakadlandırılabilecek bu tür manipülas-yonların birçoğu tecrübeli finansal bil-gi kullanıcıları tarafından kolaylıkla or-taya çıkartılabilir. Ancak, uygulamada fi-nansal bilgi kullanıcılarının gözünden ka-çabilecek biçimde hazırlanmış manipü-lasyonlara da rastlanmaktadır.

Bazı muhasebe manipülasyonlarıise muhasebe ilke ve standartlarındanaçık biçimde sapmaları içermektedir.Bu tür "muhasebe ilke ve standartları-na aykırı manipülasyonlar" aynı za-manda “finansal hile” olarak da ad-

Prof. Dr.Volkan DemirGalatasarayÜniversitesi İİBF,İşletme Bölümü,Muhasebe-FinansmanAnabilim DalıÖğretim Üyesivdemir@gsu.edu.tr

Bu ilişkilerde, işletme ile toplum ve iş-letme ile kaynak sağlayıcılar arasında-ki refah transferinden işletme faydasağlarken; işletme ile işletme yönetici-leri arasındaki refah transferi yöneti-cilerin lehine gelişmektedir. Bu açıdanbakıldığında, muhasebe manipülasyo-nunun en önemli amacı, işletme per-formansının ve finansal yapısının ger-çekte olması gerektiğinden farklı gös-terilerek işletme çevresindeki aktörlerarasındaki refah transferinin gerçek-leştirilmesi olarak ortaya çıkmaktadır.Genellikle, işletme performansı hissebaşına kâr rakamını etkileyecek gelirtablosu kalemlerinde yapılan düzeltmeve yeniden sınıflandırma işlemleriyle;işletmenin finansal yapısı ise borç/özsermaye oranını etkileyecek biçimdedönem kârının gerçek değerinden yük-sek gösterimi ile değiştirilmektedir.

KOBİ’LERDE BİR SUİSTİMALYÖNTEMİ: MUHASEBE

MANİPÜLASYONU

Muhasebe Manipülasyonunun Amaçları Kazanımlar

Hisse Senedi Fiyatı Yüksek hisse senedi fiyatıDüşük volatiliteYüksek işletme değeriDüşük özkaynak maliyeti

Borçlanma Maliyetleri Kredibilitenin iyileştirilmesiYüksek borçlanma derecesi (debt rating)Düşük borç maliyeti

Yönetici Ücret ve Primleri Yüksek kara dayalı ödüller ve primlerPolitik Maliyetler Azaltılmış düzenlemeler

Yüksek vergilerden kaçınma

Tablo 1: Muhasebe Manipülasyonunun Amaçları ve Edinilen Kazanımlar

Kaynak: Charles W. Mulford; Eugene E. Comiskey; "The Financial Numbers Game: Detecting CreativeAccounting Practices", John Wiley&Sons, Inc., New York, 2002, s.5

VOLKAN_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 2:46 PM Page 1

Muhasebe (Creative Accounting)" kav-ramı da bulunmaktadır. Bu kavram mu-hasebe manipülasyonuna piyasa faali-yetlerini raporlayan ve yorumlayan uy-gulamacılar (medya yorumcuları vegazeteciler) tarafından verilmiş bir adolarak değerlendirilebilir.

Tablo 1, muhasebe manipülasyo-nunun çeşitli amaçlarını ve muhasebemanipülasyonu sayesinde geçmişteedinilen kazanımları göstermektedir:

35ŞUBAT 2018

Kobilgi

landırılmaktadır.Biz bu çalışmada muhasebe mani-

pülasyonunu yöneticilerin işletme için-deki ve dışındaki aktörler arasındaki re-fah transferini sağlayacak işlemleri ta-sarlama eğilimleri olarak kabul etmek-teyiz. Dolayısıyla, hem "muhasebe ilkeve standartlarına uygun manipülas-yonlar" hem de "finansal hile"yi muha-sebe manipülasyonu olarak değerlen-dirmekteyiz. Konu kapsamında "Yaratıcı

MUHASEBE MANİPÜLASYONU YÖNTEMLERİ VE TEKNİKLERİ

Muhasebe manipülasyonu yön-temleri genellikle "Kâr Yönetimi (Ear-nings Management)", "Kârın İstikrar-lı Hale Getirilmesi (Income Smoot-hing)", "Büyük Temizlik Muhasebesi(Big Bath Accounting)", "Agresif Mu-hasebe (Agressive Accounting)" ve "Hi-le (Fraud)" olarak incelenmektedir. Şe-kil 1'de görüldüğü gibi, ilk üç yöntemmuhasebe ilke ve standartlarında yeralan boşluklardan ve esnekliklerdenyararlanarak, işletme performansı veişletmenin finansal yapısı hakkında ya-nıltıcı bilgiler sunmayı amaçlamakta-dır. Son yöntemde ise muhasebe ilkeve standartlarına aykırı faaliyetlerdebulunarak işletme performansı ve iş-letmenin finansal yapısını yapay ola-rak değiştirmek söz konusudur.

SONUÇMuhasebe manipülasyonu yöntemleri

ve teknikleri incelendiğinde, yapılan muha-sebe manipülasyonlarının genellikle işletmekaynaklı olduğu ve sıklıkla da muhasebe ilkeve standartları kullanılarak yapıldığı görül-mektedir. Bu nedenle, bazılarına göre mu-hasebe ilke ve standartlarının kural esaslı ol-ması muhasebe manipülasyonuna nedenolurken, aksi görüşlere göre de muhasebe il-ke ve kurallarının ilke esaslı oluşu, meslekiyargıyı işletme yönetimlerine bıraktığı içinmanipülasyonu doğurmaktadır. Her iki görü-şün de dayandığı varsayımlar incelendiğinde,muhasebe manipülasyonlarının kamuyu ya-nıltıcı amaçla kullanılması muhasebe ilke vestandartları kapsamında olmayan bir du-rumdur ve ülkelerde hiçbir düzenleyici oto-rite böyle bir durumun olmasını istememek-tedir. Muhasebe manipülasyonu konusu in-celendiğinde, muhasebe ilke ve standartlarıkullanılarak yapılan manipülasyonların en azaindirilmesinde, bu ilke ve standartların de-netim ilke ve standartları ile ayrı düşünüle-meyeceği görülmektedir. İşletmelerin yap-tıkları muhasebe manipülasyonlarının, ka-muya zarar vermesini önlemek için muhase-be ilke ve standartları ile denetim ilke ve stan-dartlarının uygulama alanlarının çoğaltılma-sı ve meslek mensuplarının (muhasebeci vedenetçiler) mesleki yargılarının eğitim ve uy-gulamalar yardımıyla geliştirilmesi gerek-mektedir. Ayrıca işletme yöneticilerinin bu ko-nuda daha duyarlı olması gerekmektedir.

Tür TanımAgresif Muhasebe İstenilen amaçlara ulaşmayı sağlayacak(Agressive Accounting) muhasebe ilkelerinin bilinçli biçimde seçilmesi

ve uygulanması Kâr Yönetimi Kârın daha önceden yönetici tarandan(Earnings Management) belirlenmiş ya da finansal analist tarandan

tahmin edilmiş bir noktaya doğru manipüle edilmesi Kârın İstikrarlı Hale Getirilmesi Normal kâr serilerindeki dalgalanmaları(Income Smoothing) genellikle iyi yıllardaki kârları kötü yıllara

aktararak engellemeyi amaçlayan özel bir kâr yönetim türü

Hile Finansal tablo kullanıcılarını kandırmak (Fraud) amacıyla finansal tablolardaki tutarların veya

dipnotların kasıtlı biçimde yanlış aktarılması Yaratıcı Muhasebe Muhasebe ilkelerinin agresif biçimde(Creative Accounting) uygulanması ve kâr yönetimi veya kârın

istikrarlı hale getirilmesi için atılan tüm adımlar dahil olmak üzere muhasebe manipülasyonunun tüm aşamaları

Tablo 2: Muhasebe Manipülasyonu Yöntemlerinin Tanımı

Kaynak: Charles W. Mulford; Eugene E. Comiskey; "The Financial Numbers Game: Detecting CreativeAccounting Practices", John Wiley&Sons, Inc., New York, 2002, s.3

Kaynak: Hervé Stolowy; Gaetan Breton; “Accounts Manipulation: A Literature Review and ProposedConceptual Framework”, Review of Accounting & Finance; 2004; 3, 1'den alınarak genişletilmiştir.

Şekil 1: MuhasebeManipülasyonuYöntemleri

VOLKAN_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 2:46 PM Page 2

36 ŞUBAT 2018

MAL TALEP

İSRAİLFirma Adı: Zikit Digital

Yetkili Kişi: Ms. Yonat Keren, InternationalRelations Division, FICCTel: +972.3.5631020; Faks: +972.3.5619027; e-mail: yonatk@chamber.org.il; web: https://subli-art.com/İsrail Ticaret Odaları Federasyonu (FICC)üyelerinden olan Zikit Digital firmasınınÜlkemizden süblimasyon baskıya elverişli,deseni bulunmayan havlu ve halılar ithaletmek istediği bildiriliyor.

Firma Adı: BIKUREY HASADEYetkili Kişi: Ms. Yonat Keren,

International Relations Division, FICCTel: +972.3.5631020; Faks: +972.3.5619027; e-mail: yonatk@chamber.org.il Dünyanın çeşitli ülkelerinden sebze vemeyveler ithal edip İsrail pazarında pazarlayanve İsrail'deki birçok önde gelen süpermarketzincirinin tek distribütörü olduğu belirtilenBikurey Hasade şirketinin, Türkiye’den aşağıdabelirtilen tür ve miktarlarda sebze ve meyve

ithal etmek istediği bildiriliyor. TercihenIsparta yöresinden olmak üzere elma çeşitleri(tahmini aylık ithalat miktarı 8 konteyner),mevsimine ve üreticiye göre değişebilenmiktarda armut ve yine mevsimine veüreticiye göre değişebilen miktarda sebzeçeşitleri (domates, salatalık, kabak, biber,patlıcan). Söz konusu şirket, tüccarlar veyaaracılarla değil yalnızca doğrudan üreticilerlebağlantı kurmak istiyor. İsrail Ticaret OdalarıFederasyonu (FICC) üyelerinden olan şirketleilk temas, İsrail Ticaret Odaları Federasyonuaracılığıyla yapılacak.

Firma Adı: Ice Leko Ltd.Yetkili Kişi: Ms. Yonat Keren,

International Relations Division, FICCTel: +972.3.5631020; Faks: +972.3.5619027; e-mail: yonatk@chamber.org.ilİsrail Ticaret Odaları Federasyonu (FICC)üyelerinden olup, dondurulmuş gıda ürünleri

[dondurulmuş meyveler (çilek ve egzotikmeyveler), dondurulmuş süt ürünleri,dondurulmuş kek ve diğer fırıncılık ürünleri] vedondurma alanında çalışan Ice leko Ltd.firmasının söz konusu gıda ürünlerinden ithaletmek ve/veya iş ortaklığı kurmak istediğibildiriliyor. Firmanın İsrail’de 650 mağaza vesüpermarketle, koşer ve koşer olmayan ürünpazarlarında çalıştığı, 2 adet lojistikmerkezinin ve 8 adet şehir içi kamyonununbulunduğu belirtiliyor.

Firma Adı: BIKUREY HASADEYetkili Kişi: Ms. Yonat Keren,

International Relations Division, FICCTel: +972.3.5631020; Faks: +972.3.5619027; e-mail: yonatk@chamber.org.il Dünyanın çeşitli ülkelerinden sebze vemeyveler ithal edip İsrail pazarında pazarlayanve İsrail'deki birçok önde gelen süpermarketzincirinin tek distribütörü olduğu belirtilen

Yurtdışından19 işbirliği teklifi

3

4

2

Türkiye Odalar ve BorsalarBirliği’ne farklı ülkelerdenişbirliği talepleri geldi.Sebze – meyve ticaretindenABD’deki inşaat sektöründestratejik ortak arayışınakadar 19 farklı işbirliğiçağrısını sizler için derledik.

1

TALEP_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:33 PM Page 1

37ŞUBAT 2018

Bikurey Hasade şirketinin, Türkiye’den aşağıdabelirtilen tür ve miktarlarda sebze ve meyveithal etmek istediği bildiriliyor. TercihenIsparta yöresinden olmak üzere elma çeşitleri(tahmini aylık ithalat miktarı 8 konteyner),mevsimine ve üreticiye göre değişebilenmiktarda armut ve yine mevsimine veüreticiye göre değişebilen miktarda sebzeçeşitleri (domates, salatalık, kabak, biber,patlıcan). Söz konusu şirket, tüccarlar veyaaracılarla değil yalnızca doğrudan üreticilerlebağlantı kurmak istiyor. İsrail Ticaret OdalarıFederasyonu (FICC) üyelerinden olan şirketleilk temas, İsrail Ticaret Odaları Federasyonuaracılığıyla yapılacak.

ŞİLİFirma Adı: EAST-WEST

Adres: Tucapel 1082, Concepcion, ChileYetkili Kişi: Gürkan IlgazcanTel: +56.9.7637 5931; e-mail: gurkan@eastwestchile.cl; web: www.eastwestchile.cl20 yılı aşkın süredir Şili pazarında çalışan veTürkiye’den hazır giyim, halı, mobilya ve evtekstili ithal eden East-West adlı Türkşirketinin, son bir yıldır gıda sektörü üzerinede yatırım yaptığı ve ülkemizden makarnaithal etmek istediği bildiriliyor. Söz konusuşirketin, bunun dışında Şili’den ceviz, odunhamuru, lityum karbonat ihraç edebileceği veyine ülkemizden ayrıca laminat parke ithaledebileceği belirtiliyor.

AVUSTRALYAFirma Adı: OZZSTAR

Yetkili Kişi: Tuğba Küçükarslan / Firma SahibiCep Tel: +61.416.442 844; e-mail: ozzstar1@gmail.com Avustralya’da online satış platformda ticariişlemler yürüttüğünü belirten yurttaşımızTuğba Küçükarslan, Türkiye’den kaliteli giyimeşyaları satın almak istediğini ve bu sebepleürünlerini Avustralya piyasasına sunmakisteyen üretici ya da tedarikçi firmalarımızlatemas kurmak istediğini bildiriyor.

PAKİSTANFirma Adı: Aim Global Pakistan

Adres: Flate 106, Floor GF-1 Centaurus,Islamabad, PakistanYetkili Kişi: Saif Ul Islam KHAN / DirectorTel: +92.051.8737965-66; Cep Tel: +92.0300.811 0885; e-mail: saif@aimglobal.com.pk; web: www.aimglobal.com.pkTürkiye’de üretilen ürünleri Pakistanpiyasasında en az maliyetle tanıtabilmek vebunu en güzel şekilde organize edebilmekamacıyla “Türk Ticaret Merkezi” adlı bir projehazırladığı ifade edilen Aim Global Pakistanisimli şirketin ülkemizdeki üreticilerle temaskurmak istediği bildiriliyor. MarmaraÜniversitesi mezunu olan Saif Ul Islam Khan’ınAlmanya’da yüksek lisans eğitimi aldıktansonra ülkesine döndüğü ve Pakistan’da ticaretile meşgul olduğu belirtiliyor.

ABDFirma Adı: HomeNovator Inc.

Adres: 1751 Pinnacle Drive, Suite #537Tysons Corner, VA 22102 U.S.AYetkili Kişi: İlbay Özbay / CEO-FounderTel: +1.703.992-6629 e-mail: iozbay@homenovator.com; web: www.HomeNovator.comABD'de, evlerinin inşaat, tadilat ve onarımıiçin hizmete ihtiyacı olanlarla, alanındauzman hizmet veren kişi ve kuruluşları biraraya getirmek amacıyla bir şirket kuranyurttaşımız İlbay Özbay; ABD inşaatpiyasasına girmek isteyen stratejik bir ortakaradıklarını bildiriyor. HomeNovator Inc. adlışirketin, tarafların ödemelerini/alacaklarınıgüvence altına aldığı ve ilke olarakmüteahhitlere işin aşamaları tamamlandıkçaödeme yapıldığı ifade ediliyor. Şirketin,inşaat/tadilat işleri yaptıracağı müteahhitlerititizlikle araştırdığı, geçmişlerini,incelemelerini ve referanslarını kontrolettiği, tamamen lisanslı, teminatı bulunan,sigortalı, nitelikli işler ve adil fiyatlandırmaiçin iyi bir sicili bulunan müteahhitleri seçtiğibelirtiliyor. Şirketin, Türkiye’den büyük veköklü bir inşaat firması seçeceği ve bununlabirlikte, diğer firmalar ve kuruluşlarla dakaynaklar ve sermaye konusunda görüşmekistediği ifade ediliyor.

KARADAĞFirma Adı: EurAsia Travel DMC

Adres: Bulevar Dzordza Vasintona, CapitalPlaza, 98. PodgoricaYetkili Kişi: Mahmut Vukovic / ExecutivedirectorTel: +382.68.810 195; Cep Tel: +382.68.810 196; e-mail: eurasia.dmc@gmail.com;web: www.eurasiatravel.meTOBB Türkçe Konuşan Girişimciler Programıkapsamında her yıl düzenlenen etkinliklerdenbirisine Karadağ’dan katılan MahmutVukovic, Birliğimize başvurarak, uçak bileti,otel rezervasyonu, turistlere rehberlikhizmetleri, paket turları, ulaştırma, arabakiralama, gayrimenkul danışmanlığı vb.hizmetler verdiklerini ve aynı alandaki Türkşirketleriyle işbirliği yapmak istediklerinibildiriyor.

7

8

5

6

9

TALEP_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:33 PM Page 2

MAL TALEP

GÜRCİSTANFirma Adı: GEOCOM Ltd. Şti.

Adres: Tsabadze No:8 Tiflis GürcistanYetkili Kişi: Fikret KafaCep Tel: +995.577.459004 e-mail: fikret.kafa@gmail.com GEOCOM Limited şirketi olarak Gürcistan’da 20yıldır pazarlama ve danışmanlık hizmetiverdiklerini ifade eden yurttaşımız Fikret Kafa;Türkiye'den Gürcistan’a gitmek isteyenfirmalara her türlü desteği vermeye hazırolduklarını (Gürcistan’da şube açmak,distribütörlük, temsilcilik vb.) bildiriyor.

URUGUAYFirma Adı: COŞKUN KİRAZLI

Adres: Montevideo-Uruguay (UY)Yetkili Kişi: Coşkun KirazlıTel: +598.9.9009371; Cep Tel: +90.538.8554182 e-mail: coskun.ilzarik@gmail.com 2016 yılında Uruguay’a yerleşerek, Türkfirmalarının tanıtım faaliyetlerinde bulunanyurttaşımız Coşkun Kirazlı, Uruguay'datanıtımını yapabileceği Türk üreticilerleiletişime geçmek istediğini bildiriyor. CoşkunKirazlı, Uruguay’da satış potansiyeli olanmüşterilere numune ve basılı kataloggöndereceğini, müşteri ziyaretleri yapacağını,pazar araştırması ve temsilcilik vb. hizmetlerisunabileceğini belirtiyor.

UKRAYNAFirma Adı: Clover Groupe LLC

Adres: Clover Groupe , Ukraine, Lviv,Kulparkivska street, 130A/24Yetkili Kişi: Maksim Balansky / DirectorTel: +380.63.2867323; e-mail: clover.groupe@gmail.com; web: www.clover-groupe.comUkrayna'nın Ankara Büyükelçiliği tarafından,tarım ürünleri üreticisi ve ihracatçısı olanClover Groupe LLC firmasının ürünleriniÜlkemize de ihraç etmek istediği bildiriliyor.Firmanın başlıca ürünlerinin ayçiçeği yağı,kolza yağı, keten yağı, soya yağı, buğday,mısır, soya fasulye, kolza tohumları, yemlikarpa, arpa, ayçiçeği tohumları, bezelye, şeker,buğday unu, tereyağı, sadeyağ, süt tozu,ayçiçeği balı (sunflower oil, rapeseed oil,linseed oil, soybean oil, wheat, corn/maize,

soya beans, rape seeds, feed barley, barley,sunflower seeds, pea, sugar, wheat flour,butter, ghee, dried milk, sunflower honey)olduğu belirtiliyor.

Firma Adı: OliyarAdres: 81118, Ukraine, Lviv Region,

Pustomytivskyi District, v. StavchanyYetkili Kişi: Andriy Shafran / General DirectorTel: +380.32.299 16 16; e-mail: office@oliyar.com.ua; web: www.oliyar.com.uaUkrayna'nın Ankara Büyükelçiliği tarafından,bitkisel yağ üreticisi ve ihracatçısı olan Oliyarfirmasının Ülkemize ham ayçiçeği yağı,ayçiçeği küspesi, rafine edilmiş ve kokusugiderilmiş ayçiçeği yağı (dökme) ve rafineedilmiş ve kokusu giderilmiş ayçiçeği yağı (1 l,2 l, 5 l PET şişelerde) ihraç etmek istediğibildiriliyor.

Firma Adı: GFS Global TradeYetkili Kişi: Sales Department Export

Tel: +380.44.3590824; e-mail: globaltrade@gfs.com.ua; web: www.gfsgroup.com.uaUkrayna’nın Ankara Büyükelçiliği tarafından,Ukrayna’nın derin dondurucu teknolojisiyletatlılar ve hazır yiyecekler üreten en büyüküreticisinin ürünlerini ülkemize de satmakistediği bildiriliyor. Firmanın kekler ve tatlılar,

hazır yiyecekler, atıştırmalıklar ve taze sandviçkategorilerinde 100’ü aşkın ürün çeşidininbulunduğu belirtiliyor.

Firma Adı: LAND HOLDING LLCAdres: 33003, the city of Rivne, ul.

Gaidamatskaya, 35 UKRAINEYetkili Kişi: Roman Semenyuk / CEOTel: +380.93.64-73-460; Cep Tel: +380.97.75-30-720 (Vibe; e-mail: langholding.ltd@gmail.com; web: www.landholding.com.uaUkrayna’nın Ankara Büyükelçiliği tarafından,LAND HOLDING LLC firmasının buğday unu(klasik un, fırıncılık için un, tatlılar için) ihraçetmek istediği bildiriliyor.

YUNANİSTANFirma Adı: FROZENBAR

Yetkili Kişi: Dedoukos Alexandros / ExportmanagerTel: +30.231.0444211; Cep Tel: +30.698.5081400; e-mail: exports@frozenbar.gr; web: www.frozenbar.grYiyecek ve içecek sektöründe kullanılanekipmanlar ve makineler ile 5 farklı aromadatoz gıda karışımları (waffle, pankek krep veyumuşak dondurma yapımı için) ve aynızamanda çikolata pralinleri (çikolata, bitterçikolata vb.) üreticisi olan FROZENBAR ve

38 ŞUBAT 2018

14

12

1315

16

10

11

TALEP_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:33 PM Page 3

39ŞUBAT 2018

EASYHORECA şirketler grubunun ürünleriniTürkiye piyasasına da sunmak istediğibildiriliyor.

SIRBİSTANFirma Adı: CHAMBER OF COMMERCE

AND INDUSTRY OF SERBIA - BilateralCooperation CentreAdres: Resavska 15 | 11000 Beograd - SERBIAYetkili Kişi: Marija Sepi / Senior AdvisorTel: +381.11.33 00 929; Cep Tel: +381.66.875 1204; Faks: +381.11.32 30 949;e-mail: marija.sepi@pks.rs;

web: www.pks.rsSırbistan Ticaret ve Sanayi Odası üyesi olan,Sırbistan'da tekstil sektöründe faaliyetgösteren ve koruyucu iş güvenliği giysileri vekoruyucu malzemeler üreten bir şirketin,hisselerini satmak istediği ve Türkiye'den ciddibir yatırımcı aradığı bildiriliyor. Sırbistan’da 30yıllık bir geçmişinin bulunduğu belirtilenşirketin 4 ortağının bulunduğu, alüminizekoruyucu giysiler (çelik fabrikaları gibi yükseksıcaklık koşullarında kullanılan) ve çok normlugiysiler (aynı zamanda birkaç koruyucufonksiyona sahip giyim eşyası) üreten tekşirket olduğu belirtiliyor. Başkent Belgrad'a 46Km uzaklıkta Serbest Bölgede yer alan şirketinlojistik bakımından çok iyi bir coğrafi konumdabulunduğu bildiriliyor.

TÜRKMENİSTANFirma Adı: ARSLAN AKMYRADOV

Yetkili Kişi: Arslan Akmyradove-mail: arsinteco@gmail.com TOBB Türkçe Konuşan Girişimciler Programıkapsamında her yıl düzenlenen etkinliklerdenbirisine Türkmenistan’dan katılan iş adamıArslan Akmyradov, TOBB’a başvurarak,Malezya’daki PETRONAS şirketinin açtığıKişisel İş Güvenliği Giysileri ve KoruyucuMalzemeler (PPE - Personal Protectiveequipment) tedariki ihalesini kazandığınıbildirmiştir. Talebi Türkiye'den temin ederekkarşılamak isteyen Arslan Akmyradov; talepleilgilenen tedarikçi firmaların yasal statülerini(üretici/bayi/distribütör), ürettiği ürünlerinmarkasını, sahip olduğu sertifikaları (EN531/532/533 or NFPA 1975 or ISO 11612 NFPA2112 EN 471/ 2004 High Visibility; EN

533/1997; - NFPA 2112: 2001 & 2007; OuterShell Fabric) belirten bir yazı ile kendisinebaşvurmalarını istiyor.

BULGARİSTANFirma Adı: STOA OOD

Adres: 3A, Ivan Borimechkata St, 1756 Sofia,BulgariaYetkili Kişi: Eng. Ayduvan SaidovCep Tel: +359.87.88 44 760; e-mail: ayduvan.saidov@gmail.com TOBB Türkçe Konuşan GirişimcilerProgramı’na Bulgaristan’dan katılan iş adamıAyduvan Saidov, Bulgaristan’da kurulu 15yıllık tecrübeye sahip bir mühendislik veinşaat firması olan STOA OOD tarafındangeliştirilmiş olan TEKTA adlı metal, cam, taş,HPL, FCB, ahşap ve seramik gibi cephe

kaplama malzemelerinin dış cepheye kolaycatutturulması sisteminin projelendirme,üretim ve kurulumu konusunda işbirliğiyapmak istediklerini bildiriyor. TEKTA’nın,enerji tasarruflu dış duvarların /muhafazaların elemanlarını entegre edilmişhavalandırmalı boşluk ile desteklemek vesabitlemek için modüler bir çerçevelemesistemi olduğu ve standartlaştırılmışbileşenleriyle (raylar, kaydırıcı askılar vekelepçe tutucuları) havalandırmalı boşluklucepheler için evrensel bir sabitleme çözümüsağladığı belirtilmiştir. Söz konusu asmasistemlerinin bina dış cephe kaplamaelemanlarının asılması, güneş enerjisipanellerinin asılması, eğlence etkinlikleri vereklam panolarının asılması vb. birçokalanda kullanılabildiği ifade ediliyor.

17

18

19

TALEP_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:33 PM Page 4

Hong Kong Wedding 02 Şubat 2018 04 Şubat 2018 Dügün modasi, Bayramlik moda HKAE HONG KONG

SFB Spring Fair Birmingham 04 Şubat 2018 08 Şubat 2018 Ev Eşyaları, Hediyelik Eşya, Mücevherat Birmingham İNGİLTERE

Prodexpo 05 Şubat 2018 09 Şubat 2018 Gıda ve İçecek ve Gıda Hammaddeleri Moskova RUSYA

CEVISAMA 2018 05 Şubat 2018 09 Şubat 2018 Mimari Seramik, Banyo ve Mutfak Valencia İTALYA

ISE Integrated Systems Europe 06 Şubat 2018 09 Şubat 2018 Bilgisayar ve Görüntüleme Tekn. Amsterdam HOLLANDA

E-World Energy & Water 06 Şubat 2018 08 Şubat 2018 Yenilenebilir Enerji,Su Sistem ve Tekn. Essen ALMANYA

Aqua-Therm Moscow 06 Şubat 2018 09 Şubat 2018 Klima, su, sıhhi teçhizat, havuz Moskova RUSYA

Surface Design Show 06 Şubat 2018 08 Şubat 2018 Halı ve Zemin Kaplama Londra İNGİLTERE

Stockholm Furniture 06 Şubat 2018 10 Şubat 2018 Uluslararası Mobilya ve Aydınlatma Stockholm İSVEÇ

Fruit Logistica 07 Şubat 2018 09 Şubat 2018 Berlin Sebze ve Meyve Berlin ALMANYA

Ambiente 09 Şubat 2018 13 Şubat 2018 Mobilya, Dekorayon, Aksesuar, Hediyelik Frankfurt ALMANYA

Mipel 11 Şubat 2018 14 Şubat 2018 Uluslararası Kaliteli Deri ve Canta Milano İTALYA

MICAM 11 Şubat 2018 14 Şubat 2018 Ayakkabı Milano İTALYA

TEXWORLD 11 Şubat 2018 14 Şubat 2018 Tekstil, kumaş ve ev tekstili Paris FRANSA

PREMIERE VISION 13 Şubat 2018 15 Şubat 2018 Tekstil Paris FRANSA

BIOFACH 14 Şubat 2018 17 Şubat 2018 Dünyanın En büyük Organik Fuarı Nurnberg ALMANYA

SALON ZEN & BIO 16 Şubat 2018 18 Şubat 2018 Doğal ürünler, rahatlık ve organik gıda Angers FRANSA

Inhorgenta Europe 16 Şubat 2018 19 Şubat 2018 Saatler, Mücevherat, Değerli Taşlar Münih ALMANYA

Gulfood 2018 18 Şubat 2018 22 Şubat 2018 Uluslararası Gıda ve Otel Ekipmanları Dubai BAE

Moda Uk 18 Şubat 2018 20 Şubat 2018 Hazır giyim, Ayakkabı, Aksesuar Birmingham İNGİLTERE

CPM MOSCOW 19 Şubat 2018 22 Şubat 2018 Doğu Avrupanın en büyük moda fuarı Moskova RUSYA

Metav 20 Şubat 2018 24 Şubat 2018 Metal endüstrisi,otomasyon Düsseldorf ALMANYA

Bautec 20 Şubat 2018 23 Şubat 2018 Yapı İnşaat Teknoloji Berlin ALMANYA

Fur Fair 21 Şubat 2018 24 Şubat 2018 Kürk Fuarı Hong Kong HONG KONG

MEDICAL JAPAN 21 Şubat 2018 23 Şubat 2018 Tıp Fuarı ve Konferansı Osako JAPONYA

Targy Mody Fashion Fair 21 Şubat 2018 22 Şubat 2018 Moda Poznan POLONYA

F.RE.E 21 Şubat 2018 25 Şubat 2018 Uluslararası Seyahat,Karavan ve Yat Münih ALMANYA

MIFUR 23 Şubat 2018 26 Şubat 2018 Kürk ve Deri Ürünleri Milano İTALYA

EXPOCASA 24 Şubat 2018 04 Mart 2018 Uluslararası Ev, Mobilya ve Ev Deko. Torino İTALYA

Optik / Mido 24 Şubat 2018 26 Şubat 2018 Uluslararası Optik ve Teknolojileri Milano İTALYA

Professional Beauty 25 Şubat 2018 26 Şubat 2018 Kozmetik Londra İNGİLTERE

Asia Pacific Sourcing 26 Şubat 2018 28 Şubat 2018 Ev ve Bahçe Ürünler Köln ALMANYA

China Fish 2018 26 Şubat 2018 28 Şubat 2018 Çin Balıkçılık Malzemeleri Pekin ÇİN

DDTE 27 Şubat 2018 01 Mart 2018 Dubai İçecek Teknoloji Dubai BAE

PAPERWORLD Middle East 27 Şubat 2018 01 Mart 2018 Ofis malzeme ve ekipmanları, kırtasiye Dubai BAE

Eurocis Dusseldorf 27 Şubat 2018 01 Mart 2018 Avrupa Güvenlik ve Perakende Düsseldorf ALMANYA

R + T 27 Şubat 2018 03 Mart 2018 Yapı,Pencere,Panjur,Jaluzi,Stor,Tente Stuttgart ALMANYA

Jewellery Show 01 Mart 2018 05 Mart 2018 Uluslararası Mücevher Fuarı Hong Kong HONG KONG

Premiere Classe 01 Mart 2018 04 Mart 2018 Moda Aksesuarları Fuari Paris FRANSA

GITF 01 Mart 2018 03 Mart 2018 Turizm Guangzhou HONG KONG

ILM - Int. Leather Goods Fair 03 Mart 2018 05 Mart 2018 Uluslararasi Deri Ürünleri Offenburg ALMANYA

Dpes Sign Expo China 03 Mart 2018 06 Mart 2018 Digital Baski ve Reklam Guangzhou ÇİN

CIAACE 03 Mart 2018 06 Mart 2018 Tuning ve Araç Bakım Ürünleri Guangzhou ÇİN

Cadeaux Leipzig 03 Mart 2018 05 Mart 2018 Oyuncak ve Hediyelik Eşya Fuarı Leipzig ALMANYA

EISENWARENMESSE KOLN 04 Mart 2018 07 Mart 2018 Uluslararasi Hirdavat ve Nalburiye Fuarı Koln ALMANYA

AsiaMold 2018 04 Mart 2018 06 Mart 2018 Endüstriyel Kalıp Fuarı Guangzhou ÇİN

KBB Birmingham 04 Mart 2018 07 Mart 2018 Mutfak ve Banyo Mobilyaları Birmingham İNGİLTERE

SIOF 05 Mart 2018 07 Mart 2018 Optik Fuarı Sangay ÇİN

THE BIG 5 SAUDI 05 Mart 2018 08 Mart 2018 Yapı İnşaat Fuarı Cidde S. ARABİSTAN

Middle East Electricity 06 Mart 2018 08 Mart 2018 Ortadoğu Enerji Sanayi Fuari Dubai BAE

FOODEX JAPAN 06 Mart 2018 09 Mart 2018 Uluslararası İçecek ve Gıda Ürünleri Tokyo JAPONYA

Xiamen Stone 06 Mart 2018 09 Mart 2018 Uluslararası Mermer ve Taş Xiamen

Jec Europe 06 Mart 2018 08 Mart 2018 Kompozit hammaddeleri, ürün ve tekn. Paris FRANSA

I.H.M. 07 Mart 2018 13 Mart 2018 Metal isleme ve makina Sanayii Münih ALMANYA

Vifa Expo 2018 07 Mart 2018 10 Mart 2018 Vietnam Uluslararasi Mobilya ve Ev Aks. Ho Chi Minh

CAC 2018 07 Mart 2018 09 Mart 2018 Çin Uluslararası Zirai ilaç ve Bitki Koruma Sangay ÇİN

ITB Berlin 07 Mart 2018 11 Mart 2018 Turizm Fuarı Berlin ALMANYA

IFFS / AFS 2018 08 Mart 2018 11 Mart 2018 Singapur Uluslararası Mobilya Fuarı Singapur SİNGAPUR

MIFF 2018 08 Mart 2018 11 Mart 2018 Malezya Uluslararası Mobilya Kuala Lump. MALEZYA

TaiSPO 08 Mart 2018 10 Mart 2018 Taipei Uluslararası Spor Malzemeleri Taipei TAYVAN

IWA & Outdoor Classics 09 Mart 2018 12 Mart 2018 Uluslararası Av Ürünleri Ve Av Silahları Nurnberg ALMANYA

INTERNORGA 09 Mart 2018 13 Mart 2018 Fırıncılık, Hotel ekipman ve End. ekip. Hamburg ALMANYA

Beauty International 09 Mart 2018 11 Mart 2018 Uluslararası Güzellik ve Kozmetik End. Düsseldorf ALMANYA

Equitana Open air 09 Mart 2018 17 Mart 2018 At ve Binicilik Fuarı Essen ALMANYA

Build + Decor 09 Mart 2018 12 Mart 2018 Yapı Dekorasyon & Yapı Malzemeleri Pekin ÇİN

Salon De L immobilier Midi Pyrenes 09 Mart 2018 11 Mart 2018 Emlakçılık Fuarı Toulouse FRANSA

Sino-Pack 10 Mart 2018 12 Mart 2018 Ambalajlama Makineleri ve Malzemeleri Guangzhou ÇİN

ESTETIKA 10 Mart 2018 12 Mart 2018 Kozmetik ve Güzellik Brüksel FRANSA

Gallery Shoes Dusseldorf 11 Mart 2018 13 Mart 2018 Deri, Ayakkabı ve Kürk Düsseldorf ALMANYA

Central Asia Fashion 11 Mart 2018 13 Mart 2018 Moda ve Tekstil Almaata RUSYA

ICE Europe 12 Mart 2018 14 Mart 2018 Kağıt, Matbaa ve Etiket Münih ALMANYA

Dubai Wood Show 12 Mart 2018 14 Mart 2018 Ahşap ve Ahşap Sanayi Dubai BAE

FILTECH 2018 13 Mart 2018 15 Mart 2018 Avrupa Pazari Filtre ve Ayirma Tesisatlari Köln ALMANYA

MCE Mostra Convegno Expocomfort 13 Mart 2018 16 Mart 2018 Isıtma, Sogutma, Klima, Havalandırma Milano İTALYA

Logimat 13 Mart 2018 15 Mart 2018 Mekanik Ambalajlama, paketleme tekn. Stuttgart ALMANYA

MITT Moscow 13 Mart 2018 15 Mart 2018 Turizm Moskova RUSYA

MIPIM 13 Mart 2018 16 Mart 2018 Yapı, İnşaat ve Emlak Cannes FRANSA

Fashion Accesior 14 Mart 2018 16 Mart 2018 Moda Aksesuarlari Hong Kong HONG KONG

Electronica China 14 Mart 2018 16 Mart 2018 Elektronik Bileşenler ve Sistemler Şangay ÇİN

GRTE 2018 14 Mart 2018 16 Mart 2018 Kauçuk, Lateks & Lastik Bangkok TAYLAND

Intertextile Shanghai Apparel Fabrics Spring 14 Mart 2018 16 Mart 2018 Hazir Giyim Tekstil Kumas ve Aksesuar Şangay ÇİN

Intertextile Shanghai Home Textiles 14 Mart 2018 16 Mart 2018 Çin Ev Tekstili ve Aksesuarları Şangay ÇİN

Cosmopack 15 Mart 2018 18 Mart 2018 Ambalaj ve Paketleme Bologna İTALYA

Cosmoprof 16 Mart 2018 19 Mart 2018 Parfumeri ve Kozmetik Bologna İTALYA

World of Beauty & Spa Expo 16 Mart 2018 17 Mart 2018 Kozmetik, Kuafor ve Saglıklı Yaşam Prag ÇEK CUMH.

Salon de Limmobilier Rhone-Alpes 16 Mart 2018 18 Mart 2018 Emlak, Yapı ve İnşaat Lyon FRANSA

Expo Horeca 17 Mart 2018 20 Mart 2018 Otel, Restaurant, Cafe Ekipmanlari St.Petersburg MOSKOVA

IDFF - Int. Dragon Furniture Fair 17 Mart 2018 20 Mart 2018 Mobilya Fuari Foshan-Shun. ÇİN

Lighting Fair GILF 18 Mart 2018 21 Mart 2018 Elektrik, Elektronik, Aydınlatma Guzhen ÇİN

Light & Building 18 Mart 2018 23 Mart 2018 Elektrik, Aydınlatma ve Teknoloji Frankfurt ALMANYA

PROWEIN 18 Mart 2018 20 Mart 2018 Şarap Ticaret Fuarı Düsseldorf ALMANYA

Outdoor & Leisure 18 Mart 2018 21 Mart 2018 Çin Uluslararası Açıkhava Hobi Guangzhou ÇİN

Arablab 18 Mart 2018 21 Mart 2018 Laboratuar Teknolojisi Dubai BAE

CIFF - Home Furniture 18 Mart 2018 21 Mart 2018 Mobile Guangzhou ÇİN

Homedecor & Housewares 18 Mart 2018 21 Mart 2018 Ev Dekorarayon ve Ev Gereçleri Guangzhou ÇİN

Obuv Mir Kozhi 20 Mart 2018 23 Mart 2018 Uluslararası Ayakkabı, Deri Ürünleri Moskova RUSYA

AMPER 20 Mart 2018 23 Mart 2018 Elektrik, Elektronik ve Aydınlatma ürünleri Prag ÇEK CUMH.

Anuga Food Tech 20 Mart 2018 23 Mart 2018 Yiyecek Teknoloji Köln ALMANYA

Food Hotel Hospitality 20 Mart 2018 23 Mart 2018 Gıda, İçecek & Catering Cidde s. ARABİSTAN

MDD EXPO 20 Mart 2018 21 Mart 2018 Özel Markalı Ürünler Paris FRANSA

Domotex Shanghai 20 Mart 2018 22 Mart 2018 Yer döşeme ve Halı Şangay ÇİN

EUROGASTRO 21 Mart 2018 23 Mart 2018 Gastronomi Endustri Fuari Varsova POLONYA

Automechanika Kuala Lumpur 21 Mart 2018 23 Mart 2018 Otomotiv ve Otomotiv Yan Sanayi Kuala Lump. MALEZYA

fensterbau & frontale 21 Mart 2018 24 Mart 2018 Pencere ve Cephe Nürnberg ALMANYA

BASELWORLD 22 Mart 2018 27 Mart 2018 Saat, Mücevher Takı Basel İSVİÇRE

IIBT 22 Mart 2018 24 Mart 2018 Oto Yedek parça,Ticari Araç, otomotiv Jakarta ENDONEZYA

China Med 23 Mart 2018 25 Mart 2018 Medikal Ekipmanları Pekin ÇİN

Expofurniture Batumi 2018 23 Mart 2018 25 Mart 2018 Gurcista Mobilya Sheraton Bat. GÜRCİSTAN

BAUMESSE NRW 23 Mart 2018 25 Mart 2018 Yapı, Emlak Dortmund ALMANYA

MODA made in Italy (Autumn) 25 Mart 2018 27 Mart 2018 Deri Ayakkabi Münih ALMANYA

CWIEME 26 Mart 2018 28 Mart 2018 Bobin Sarma, İzolasyon ve Elektrik Üret. Şangay ÇİN

Beauty Professional 26 Mart 2018 29 Mart 2018 Kozmetik & Güzellik Ürünleri ve Ekip. Kuala Lump. MALEZYA

YURTDIŞI FUARLAR TAKVİMİ

Fuar Tarihi Konusu Yeri Fuar Tarihi Konusu Yeri

40 ŞUBAT 2018

FUAR_EKO_girisim_SUBAT.qxp:EKO_girisim_fuar 2/2/18 4:20 PM Page 1

ATRAX'2018 01 Şubat 2018 03 Şubat 2018 6.Uluslararası Eğlence, Etkinlik, Park, Rekraasyon Endüstrisi ve Hizmetleri Fuarı İstanbulAgroexpo 01 Şubat 2018 04 Şubat 2018 Tarım, Tarımsal Mekanizasyon, Seracılık ve Hayvancılık Teknolojileri İzmirGaming İstanbul Dijital Eğlence ve Oyun Fuarı 01 Şubat 2018 04 Şubat 2018 Dijital Eğlence ve Oyun Teknolojileri Fuarı İstanbulEvlilik Dünyası 2018 Evlilik Hazırlıkları Fuarı 02 Şubat 2018 04 Şubat 2018 Evlenecek Çiftlerin Bulabileceği Her Şey, Ev ve Evlilik hazırlıkları İstanbulİYF İstanbul Ayakkabı Yan Sanayi ve Deri Fuarı 06 Şubat 2018 08 Şubat 2018 Ayakkabı Yan Sanayi, Taban, Deri, Aksesuar İstanbulISK-SODEX 2018 07 Şubat 2018 10 Şubat 2018 Isıtma, Soğutma, Havalandırma, Klima, Pompa, Vana, İstanbulPoolexpo 2018 07 Şubat 2018 10 Şubat 2018 Havuz, Havuz Aksesuarları, Sauna, SPA İstanbulBiz Evleniyoruz - Evlilik ve Düğün Hazırlıkları Fuarı 07 Şubat 2018 11 Şubat 2018 Evlilik ve Düğün Hazırlıkları AntalyaLinexpo İstanbul İç Giyim Moda Fuarı 08 Şubat 2018 10 Şubat 2018 İç Giyim ve Aksesuarları, Yatak Kıyafeti, Çorap, Mayo, Ev Kıyafeti İstanbulEV'leniyoruz 2018 Evlilik Hazırlıkları Fuarı 08 Şubat 2018 11 Şubat 2018 Evlilik Hazırlıkları, Konut Projeleri, Mobilya Aksesuar, Dekorasyon, Züccaciye, Gelinlik, Damatlık, Abiye, Çeyiz, Halı, Beyaz Eşya. Düğün Organizasyonu SamsunBUCOS / Kozmetik ve Güzellik Fuarı 08 Şubat 2018 11 Şubat 2018 Kozmetik, Güzellik, bakım ve Sağlıklı Kozmetik Uygulamaları BursaArmasad Arıcılık Fuarı 09 Şubat 2018 11 Şubat 2018 Arıcılık Malzemeleri, Ekipmanları, Petek, Yem ve Teknolojileri İstanbulAvrasya Boat Show 201 09 Şubat 2018 18 Şubat 2018 Deniz Araçları, Ekipmanları ve Aksesuarları İstanbulEURIE Avrasya Yüksek Öğretim Zirvesi ve Fuarı 14 Şubat 2018 16 Şubat 2018 Yüksek Eğitim İstanbulPENTEX 7.Penye, Tekstil ve Teknolojileri Fuarı 14 Şubat 2018 17 Şubat 2018 Penye, Tekstil ve Teknolojileri GaziantepREW İstanbul 2018 15 Şubat 2018 17 Şubat 2018 Geri Dönüşüm, Çevre Teknolojileri ve Atık Yönetimi İstanbulİSG Avrasya 2018 15 Şubat 2018 17 Şubat 2018 İş Sağlığı ve Güvenliği İstanbulLifestyle Turkey- Muhafazakar Giyim Fuarı 15 Şubat 2018 17 Şubat 2018 Giyim Fuarı İstanbulAydın Uluslararası Tarım Gıda ve Hayvancılık Fuarı 15 Şubat 2018 18 Şubat 2018 Tarım Gıda ve Hayvancılık AydınADANA IHS 2018 15 Şubat 2018 18 Şubat 2018 Isıtma, Soğutma, Havalandırma, Doğalgaz Teknolojisi, Tesisat ve Yalıtım AdanaAdana İnşaat 2018 15 Şubat 2018 18 Şubat 2018 Yapı Malzemeleri, İş ve İnşaat Makineleri, Altyapı, Müteahhitlik Hizmetleri AdanaAdana Kent 2018 15 Şubat 2018 18 Şubat 2018 Belediye İhtiyaçları, Kent Mobilyaları, Park Bahçe Düzenlemeleri Çevre Teknolojileri AdanaKapı Fuarı Türkiye 15 Şubat 2018 18 Şubat 2018 Kapı ve Kapı Yan Sanayi İstanbulKitap Fuarı 16 Şubat 2018 25 Şubat 2018 Kitap ve Süreli Yayınlar AnkaraBoat Show Eurasia 17 Şubat 2018 25 Şubat 2018 Tekne ve Tekne Ekipmanları, Marin Aksesuaraları İstanbulKaradeniz 4.Kitap Fuarı 2018 Samsun 20 Şubat 2018 25 Şubat 2018 Kitap, Süreli Yayınlar SamsunACE OF M.I.C.E. Kongre, Toplantı ve Etkinlik Fuarı 21 Şubat 2018 23 Şubat 2018 Kongre, Toplantı ve Etkinlik İstanbulEge Bölgesi 21 Şubat 2018 24 Şubat 2018 Otel Ekipmanları, Ağırlama, Konaklama Teknolojileri, ve Ev Dışı Tüketim AydınKıyı Ege Turizm Fuarı 21 Şubat 2018 24 Şubat 2018 Turizm Aydınİstanbul Kırtasiye - Ofis 21 Şubat 2018 25 Şubat 2018 Kırtasiye ve Kağıt Ürünleri, Okul ve Ofis Malzemeleri, Oyuncaklar İstanbulEvlilik Hazırlıkları Fuarı 22 Şubat 2018 25 Şubat 2018 Evlilik ve Düğüne Yönelik Bütün Hazırlıklar AnkaraBalıkesir Tarım Fuarı 2018 22 Şubat 2018 25 Şubat 2018 Tarım Hayvancılık ve Gıda BalıkesirMotobike İstanbul 22 Şubat 2018 25 Şubat 2018 Motosikletler, Bisikletler, Aksesuarlar, Tuning, Servisler ve Bayiler İstanbulMersin Agrodays 22 Şubat 2018 25 Şubat 2018 Tarım, Tarım Makineleri, Gübre Tohum, Seracılık MersinF.I.T 22 Şubat 2018 25 Şubat 2018 Bina Otomasyonu, Geleceğin Şehirleri, Geçis Sitemleri İzmirF.I.T 22 Şubat 2018 25 Şubat 2018 Sac İşleme, Metal Kesme ve Şekillendirme İzmirF.I.T 22 Şubat 2018 25 Şubat 2018 Hidrolik Pnömatik Sistem ve Ekipmanları İzmirF.I.T 22 Şubat 2018 25 Şubat 2018 Elektrik Elektronik ve Enerji İzmirF.I.T 22 Şubat 2018 25 Şubat 2018 Endüstriy Otomasyon İzmirAnkara Eğitim Fuarı 22 Şubat 2018 25 Şubat 2018 Eğitim Kurumları, Eğitim Ekipmanları ve Teknolojileri AnkaraStudyexpo Yurtdışı Dil veYaz Okulları Fuarı 24 Şubat 2018 25 Şubat 2018 Yurtdışı Dil veYaz Okulları İstanbulOTF - Özel Okul Tercih Fuarı 24 Şubat 2018 25 Şubat 2018 Özel Anaokulu, İlkokul, Ortaokulların Tanıtımı İstanbulStudyexpo Yurtdışı Dil ve Yaz Okulları Fuarı 27 Şubat 2018 27 Şubat 2018 Yurtdışı Dil ve Yaz Okulları AnkaraUNICERA Seramik Banyo Mutfak Fuarı 27 Şubat 2018 03 Mart 2018 Seramik , Banyo, Mutfak Ekipmanları İstanbulİstanbul Mermer Fuarı 2018 27 Şubat 2018 03 Mart 2018 Mermer, Doğal Taş ve Teknolojileri İstanbul5.Aksaray Tarım Hayvancılık ve Tarım Tekn. Fuarı 28 Şubat 2018 03 Mart 2018 Tarım, Hayvancılık, Tarım Makineleri, Süt Endüstrisi, Ambalaj ve Tohum AksarayAgritech Demre 28 Şubat 2018 03 Mart 2018 Demre Tarım, Hayvancılık, Seracılık ve Gıda ve Tarım Makineleri Antalya14.Ege Tarım Sera ve Hayvancılık Fuarı 28 Şubat 2018 04 Mart 2018 Tarımsal Mekanizasyon, Tarım Teknolojileri, Seracılık ve Hayvancılık DenizliAkare Yurtdışı Eğitim Fuarları 01 Mart 2018 01 Mart 2018 Yurtdışı Eğitim Alternatifleri ve İmkanları AnkaraStudyexpo Yurtdışı Dil veYaz Okulları Fuarı 01 Mart 2018 01 Mart 2018 Yurtdışı Dil veYaz Okulları İzmirEducaturk Eğitim ve Kariyer Fuarı 01 Mart 2018 02 Mart 2018 Eğitim ve Kariyer İstanbulUluslararası Fastener Fair Turkey 01 Mart 2018 03 Mart 2018 Bağlantı ve Sabitleme Elemanları, Teknolojileri İstanbulCityscape Turkey 01 Mart 2018 03 Mart 2018 Gayrımenkul, Finansman, Yatırım, Prtoje Yönetimi ve Geliştirme İstanbulŞanlıurfa Gıda Tarım ve Hayvancılık Fuarı 01 Mart 2018 04 Mart 2018 Tarım Ekipmanları, Tohumculuk, Hayvancılık ŞanlıurfaYapıda Ahşap ve Ahşap Ürünleri Fuarı 01 Mart 2018 04 Mart 2018 Yapıda Kullanılan Ahşap Malzemeler İstanbul2.Isparta Kitap Fuarı 02 Mart 2018 11 Mart 2018 Kitap, Dergi, Süreli Yayınlar IspartaAkare Yurtdışı Eğitim Fuarları 03 Mart 2018 04 Mart 2018 Yurtdışı Eğitim Alternatifleri ve İmkanları İstanbulStudyexpo Yurtdışı Dil veYaz Okulları Fuarı 03 Mart 2018 04 Mart 2018 Yurtdışı Dil veYaz Okulları İstanbulAkare Yurtdışı Eğitim Fuarları 05 Mart 2018 05 Mart 2018 Yurtdışı Eğitim Alternatifleri ve İmkanları İstanbulNükleer Santraller Zirvesi ve Fuarı 06 Mart 2018 07 Mart 2018 Nükleer Sanayi, Nükleer Yerlileştirme, Teknoloji Transferi İstanbulIsaf Exclusive Fuarı ve Konferansı 06 Mart 2018 08 Mart 2018 Güvenlik Sistemleri, Hizmetleri ve Ekipmanları AnkaraSamsun 3.Mobilya Dekorasyon Fuarı 2018 06 Mart 2018 11 Mart 2018 Mobilya, Dekorasyon, Aydınlatma, Ev Tekstili ve Aksesuarlar SamsunAkare Yurtdışı Eğitim Fuarları 07 Mart 2018 07 Mart 2018 Yurtdışı Eğitim Alternatifleri ve İmkanları İzmirPremiere Vision İstanbul 07 Mart 2018 09 Mart 2018 Hazır Giyime Yönelik Kumaş, İplik ve Aksesuarlar İstanbulAvrasya Pencere 2018 19.Uluslararası Pencere Fuarı 07 Mart 2018 10 Mart 2018 Pencere, Panjur, Cephe ve Profil, Üretim Makineleri, Aksesuar, Yalıtım Malzemeleri, Hammadde ve Tamamlayıcı Ürünler İstanbulAvrasya Kapı 2018 07 Mart 2018 10 Mart 2018 Kapı, Kepenk, Kilit, Alarm ve Güvenlik, Panel, Pano, Bölme Sistem ve Aksesuarları İstanbulAvrasya Cam 2018 07 Mart 2018 10 Mart 2018 Cam Ürünleri, Uygulamaları, Üretim İşleme Teknolojileri ve Makineleri, Tamamlayıcı Ürün ve Kimyasalları İstanbulFETEX 2018 07 Mart 2018 10 Mart 2018 Fethiye Turizm, Turizm Tedarikçileri ve Yiyecek, İçecek MuğlaMODEKO 2018 29.Uluslararası İzmir Mobilya Fuarı 07 Mart 2018 11 Mart 2018 Mobilya, Dekorasyon, Ev ve Büro Mobilyaları İzmirFarmers' Fair - Güney Ege 08 Mart 2018 11 Mart 2018 Tarım, Gıda, Hayvancılık Teknolojileri ve Endüstrileri MuğlaHome and Concept Fuarı 08 Mart 2018 11 Mart 2018 Züccaciye, Hediyelik Eşya, Dekoratif, Ev Tekstili ve Elektrikli Ev Aletleri İstanbulKayseri Tarım Fuarı 2018 08 Mart 2018 11 Mart 2018 Tarım ve Hayvancılık KayseriUluslararası CNR Kitap Fuarı 09 Mart 2018 18 Mart 2018 Yayıncılık, E-Yayıncılık ve Teknolojileri İstanbulHPCI Ortadoğu ve Avrasya Kongre ve Fuarı 13 Mart 2018 14 Mart 2018 Ev ve Kişisel Bakım Ürünleri ve İçerikleri İstanbulAntalya Otoshow 2018 13 Mart 2018 18 Mart 2018 Otomobil, Ticari Araçlar, Motosiklet, Bisiklet ve Aksesuarları AntalyaBoat Antalya 13 Mart 2018 18 Mart 2018 Motorlu, motorsuz ve yelkenli teknelerr ve su sporları AntalyaHavuz SPA Wellness Fuarı (İstanbul Pool Show) 14 Mart 2018 17 Mart 2018 Havuz Yapım, İnşaat, Ekipman, Mobilya, Sauna İstanbulMarex 14 Mart 2018 17 Mart 2018 Turistik İşletmeler Donanımı, Tekstil, Servis Ekipmanları ve Gıda MuğlaArt Ankara 4.Uluslararası Çağdaş Sanat Fuarı 14 Mart 2018 18 Mart 2018 Çağdaş Sanatlar Fuarı AnkaraOrtadoğu 8.İnşaat Fuarı 15 Mart 2018 18 Mart 2018 Yapı Malzemeleri, Yapı Teknolojileri, Doğal Gaz, Isıtma, Soğutma, Havalandırma, İş ve İnşaat Makineleri, DiyarbakırŞanlıurfa Yapı İnşaat Dekorasyon Fuarı 15 Mart 2018 18 Mart 2018 İnşaat ve Yapı Malzemeleri, Kapı, Pencere, Mutfak Şanlıurfa

Fuar Tarihi Konusu Yeri

YURTİÇİ FUARLAR TAKVİMİŞubat 2018

41ŞUBAT 2018

FUAR_EKO_girisim_SUBAT.qxp:EKO_girisim_fuar 2/2/18 4:20 PM Page 2

MALİ YÜKÜMLÜLÜKLER TAKVİMİ

Şubat 2018

9 Şubat 2018 Cuma� 16-31 Ocak 2018 Dönemine Ait Noterlerce Yapılan Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Beyannamenin Verilmesi ve Ödenmesi

12 Şubat 2018 Pazartesi� 16-31 Ocak 2018 Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

14 Şubat 2018 Çarşamba� 2017 IV. Geçici Vergi Dönemine (Ekim-Kasım-Aralık) Ait Gelir Geçici Vergisinin Beyanı� 2017 IV. Geçici Vergi Dönemine (Ekim-Kasım-Aralık) Ait Kurum Geçici Vergisinin Beyanı

15 Şubat 2018 Perşembe� Ocak 2018 Dönemine Ait Kolalı Gazoz, Alkollü İçecekler ve Tütün Mamullerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi� Ocak 2018 Dönemine Ait Dayanıklı Tüketim ve Diğer Mallara İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi� Ocak 2018 Dönemine Ait Motorlu Taşıt Araçlarına İlişkin Özel Tüketim Vergisinin (Tescile Tabi Olmayanlar) Beyanı ve Ödemesi� Ocak 2018 Dönemine Ait Özel İletişim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi� Ocak 2018 Dönemine Ait Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinin Beyanı ve Ödemesi� Ocak 2018 Dönemine Ait Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Kesintisi Bildirimi ve Ödemesi� Ocak 2018 Dönemine Ait Ticaret Sicili Harçları Bildirimi Verilmesi ve Ödemesi

19 Şubat 2018 Pazartesi� 2017 IV. Geçici Vergi Dönemine (Ekim-Kasım-Aralık) Ait Gelir Geçici Vergisinin Ödemesi� 2017 IV. Geçici Vergi Dönemine (Ekim-Kasım-Aralık) Ait Kurum Geçici Vergisinin Ödemesi

20 Şubat 2018 Salı� Ocak 2018 Dönemine Ait Şans Oyunları Vergisinin Beyanı ve Ödemesi� Ocak 2018 Dönemine Ait 5602 Sayılı Kanunda Tanımlanan Şans Oyunlarıyla İlgili Veraset ve İntikal Vergisinin Beyanı ve Ödemesi� Ocak 2018 Dönemine Ait İlan ve Reklam Vergisinin Beyanı ve Ödemesi� Ocak 2018 Dönemine Ait Müşterek Bahislere İlişkin Eğlence Vergisinin Beyanı ve Ödemesi ile Diğer Eğlence Vergilerine İlişkin Eğlence Vergisinin Ödemesi� Ocak 2018 Dönemine Ait Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi� Ocak 2018 Dönemine Ait Yangın Sigortası Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

23 Şubat 2018 Cuma� Ocak 2018 Dönemine Ait GVK 94. Madde ile KVK 15. ve 30. Maddelerine Göre Yapılan Tevkifatların Muhtasar Beyanname İle Beyanı� Ocak 2018 Dönemine Ait İstihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile Sürekli Mükellefiyeti Bulunanlar İçin Makbuz Karşılığı Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin Beyanı

26 Şubat 2018 Pazartesi� Basit Usulde Vergilendirilen Mükelleflerin 2017 Yılına İlişkin Gelir Vergisi Beyanı� Ocak 2018 Dönemine Ait Katma Değer Vergisinin Beyanı ve Ödemesi� 1-15 Şubat 2018 Dönemine Ait Noterlerce Yapılan Makbuz Karşılığı Ödemelere Ait Beyannamenin Verilmesi ve Ödenmesi� 1-15 Şubat 2018 Dönemine Ait Petrol ve Doğalgaz Ürünlerine İlişkin Özel Tüketim Vergisinin Beyanı ve Ödemesi� Ocak 2018 Dönemine Ait GVK 94. Madde ile KVK 15. ve 30. Maddelerine Göre Yapılan Tevkifatların Ödemesi� Ocak 2018 Dönemine Ait İstihkaktan Kesinti Suretiyle Tahsil Edilen Damga Vergisi ile Sürekli Mükellefiyeti Bulunanlar İçin Makbuz Karşılığı Ödenmesi Gereken Damga Vergisinin Ödemesi

28 Şubat 2018 Çarşamba� Basit Usulde Vergilendirilen Mükelleflerin Gelir Vergisi 1. Taksit Ödemesi� Diğer Ücretlerin Gelir Vergisinin İdarece Tarhı ve 1. Taksit Ödemesi� Ocak 2018 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba)� Ocak 2018 Dönemine Ait Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)� Ocak 2018 Dönemine Ait Haberleşme Vergisinin Beyanı ve Ödemesi

ŞUBAT 201842

VERGI_EKO_girisim_SUBAT.qxp:Layout 1 2/2/18 1:34 PM Page 1

Ekonomist’te Neler Olacak?CEO Club

Avrupa’nın önemliaraştırmalarından...Ekonomist ve GFK Türkiyeiş birliği ile dev araştırmanınmerakla beklenen sonuçları

Best Brands

Türkiye’nin önde gelen illerindeyaptığımız toplantılarda inşaatsektörünün gelecek vizyonunukonuşuyoruz.

İnşaat 2023

Yeni konut projeleri, ofis, AVM veplazalarda son trendler, avantajlıkrediler, uzman görüşleri...

Garanti Mortgage

Türkiye’nini en yükseksatın alma bütçeleriniyöneten 50 profesyonel...

Türkiye’nin önde gelengirişimcileri bu kulüptebuluşuyor.

Yaşadığı toplum ve dünya için farkyaratan başarı hikâyeleri SosyalGirişimci Ödülleri ile sahiplerinibuluyor...

Türkiye’ye yön veren şirketlerinpazarlama yöneticileri CMOClub’da bir araya geliyor…

Satın Alma Liderleri

Girişimci Kulübü

CMO Club

Vergi konusundauyarıcı bilgiler,mevzuata ilişkinson gelişmeler...

Vergide Gündem

Türkiye’nin başarılı emlakyatırımları, 11 farklı kategorideseçiliyor...

Türkiye’nin En BaşarılıEmlak YatırımlarıAraştırması

İş dünyasını sarsan birleşmeler,sektöre yön veren satın almalar...

M&A Raporu

Başarıdan başarıya koşangirişimci kadınlar hak ettiğiödüle kavuşuyor...

Yılın KadınGirişimcisi

Birkaç basamak birdenyükselenler, ilk 10’daki yeri hiçdeğişmeyenler, listeye ilk kezgirenler...

En Zengin 100 Türk Gittikçe büyüyen bir sektörhaline gelen filo kiralama,sürdürülebilir filo anlayışınındesteklenmesi ve başarılıfilo yöneticilerininödüllendirilmesini hedefliyor.

Yılın En İyiFilo Yöneticisi

İngiliz araştırma kuruluşuBrandwatch ile düzenlediğimizaraştırmayla, Türkiye’nin100 sosyal markasını sıralıyoruz.

Sosyal Marka 100Türkiye’nin en büyükcirolarını yöneten ‘Kadın CEO’lar...Nasıl başarılı oldular?Yolun başındakilere tavsiyeleri...

50 Kadın CEO

Anadolu’nun dört bir yanındanglobal bakış açısına sahip bütünKOBİ sahibi iş adamlarınıkulübümüze davet ediyoruz...

AnadoluBuluşmaları

Türkiye’nin En BaşarılıTurizm Yatırımları

Anadolu başarı öykülerininarkasındaki güçlü isimlerözel anketlerle belirleniyor...

Anadolu’nunEn Etkili50 İş İnsanı

Bireysel emeklilik şirketlerindenhaberler ve performansı en iyiBireysel Emeklilik Fonları analizi.

BesmetreEmlakta doğru yatırımı yapmakiçin herkes Gayrimenkul Saati’ninçalışmasını bekliyor...

Gayrimenkul Saati

81 ilin yükselen markalarınınbaşarılarını paylaşan yarışmave konferans dizisi...

Anadolu Markaları

Franchise veren büyükşirketlerle, girişimcileribuluşturan dev araştırmadosyası...

Franchise 100

Anadolu’nunEn Büyük 500 Şirketiaraştırması...

Anadolu 500Büyümek, kurumsal yapısınıgüçlendirmek ve dışa açılmakisteyen KOBİ’lerin yeni rehberi...

Kobi Girişim

2018

katkılarıyla

katkılarıyla

Sahibi kadın olan,Türkiye’nin en büyük100 şirketisıralaması.

100 Kadın Patron

katkılarıyla katkılarıyla

Yılın İş İnsanı, Yöneticisi,Girişimcisi, Bürokratı veSivil Toplum Önderi...26 yıllık heyecan...

Yılın İş İnsanları

EKONOMİNİNDÜNÜ, BUGÜNÜ

VE YARINI...

Ekonomist ve Capital dergilerininöncülüğünde kurulan CEO Club,Türkiye’yi yönetenleri araştırma,anket, etkinlik, konferanslardabir araya getiriyor...

Sosyal girişimciödülleri

Türkiye’de turizm yatırımlarınıteşvik etmek için düzenlenenaraştırma, 12 kategorideyatırımları ödüllendiriyor.

katkılarıyla

katkılarıylakatkılarıyla

katkılarıyla

katkılarıyla

İÇERİK PLANI

katkılarıyla

195x275_Ekonomist_imaj_FINAL_TR:Layout 1 1/23/18 12:04 PM Page 1

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

partners 2018 e_195x275.pdf 1 2.02.2018 17:37