ubuntu desktop guide
TRANSCRIPT
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
คำำนำำทกวนนคงปฏเสธไมไดแลววาระบบปฏบตการลนกซนนเขามามบทบาทในชวตของเรา
มากขนทกท ทงเวบไซตตางๆทเราเขาไปใชงานทนยมใช Apache เปนเวบเซรฟเวอรกนเปนสวนใหญ หรอแมแตเวบไซตเสรชเอนจน อนดบหนงของโลกอยาง Google กยงใช Python ในการเขยนโปรแกรม ซงเราคงตองยกความดใหแก Open Source, โครงการ GNU และนกพฒนาทงหลายทรวมสรางสรรคซอฟตแวร Open Source ใหพฒนาขนมาไดอยางรวดเรว ถาเราจะลองมองยอนกลบไปถงชวงท IBM เปดมาตรฐานของเครองคอมพวเตอรสวนบคคล ทำาใหเกดบรษทมากมายเขามาผลตเครองคอมพวเตอรในแบบทเราเรยกวา IBM Compatible จนกระทงเกดการแขงขนสงขน สงผลใหคอมพวเตอรสวนบคคลมการพฒนาไปอยางรวดเรว มองกลบมาทโมเดลของ Open Source ทมการเปดเผยรหสพฒนาใหทกคนเขาถง และตอยอดการพฒนาตอไปไดอยางไมมขอจำากด ซงกมความคลายคลงกนกบกรณของ IBM
เกยวกบหนงสอเลมน ผมเขยนขนมาอยางไมละเอยดเหมอนกบหนงสอเลมอนทคณไดเคยอาน ซงผมเลอกเขยนและอธบายเฉพาะสวนทสำาคญๆ และในสวนทเปนรายละเอยดปลกยอม ผมเลอกทจะละไว โดยผมเขาใจวากลมผทอานหนงสอเลมน จะเปนผทใชระบบปฏบตการ Windows มาในระดบหนงแลว หมายความวาไมไดเรมศกษาคอมพวเตอรจากศนย ฉะนนบางอยางทคณผอานจะมทกษะมาจากการใช Windows บางแลว ผมจงขออนญาตไมอธบาย
ศระ นกยงทอง
By Doing Co., Ltd. 2
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
สำรบญUnit 1: เกรนนำำ.............................................................................................................8
พดคย..........................................................................................................................................................8แนะนำำ Ubuntu........................................................................................................................................8จดเดน........................................................................................................................................................9
Unit 2: ตดตง..............................................................................................................11ดำวนโหลด............................................................................................................................................11ตรวจสอบควำมสมบรณของไฟล..................................................................................................13สรำงแผนซด.........................................................................................................................................15ตดตง.......................................................................................................................................................18
Unit3: กำรใชงำนเบองตน.....................................................................................22รจกกบระบบไฟลและโฟลเดอร.....................................................................................................22เปดเครอง..............................................................................................................................................24หนำจอกำรทำำงำน...............................................................................................................................25
เมนหลกของ Ubuntu............................................................................................26เมน Applications...........................................................................................26เมน Places....................................................................................................28เมน System..................................................................................................28
ปรบแตงกำรแสดงผล........................................................................................................................29ความละเอยดหนาจอ..............................................................................................29เปลยนภาพพนหลง................................................................................................30เปลยนและตงชดตกแตง........................................................................................31
องคประกอบของชดตกแตง..............................................................................32เพมและปรบแตง Panel.........................................................................................33
เพม/ลบ/ยาย Panel.........................................................................................33Object Panel.................................................................................................33
เปลยนฟอนตทใชแสดงผล......................................................................................34แนะนำำโปรแกรมพนฐำน..................................................................................................................35
File Manager.......................................................................................................35สวนตางๆใน Nautilus.....................................................................................35
By Doing Co., Ltd. 3
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
เทคนคในการใชงาน........................................................................................36Web Browser......................................................................................................36
ตงคาภาษาไทย...............................................................................................37Movie Player.......................................................................................................38Music Player.......................................................................................................38Image Editor.......................................................................................................39Image Viewer......................................................................................................39Office Suite.........................................................................................................40
การตงคาเพอใชงานภาษาไทย..........................................................................41Chat MSN...........................................................................................................42
ตงคาแชท MSN..............................................................................................42Email Client.........................................................................................................43
ตงคาเพอใชงานภาษาไทย................................................................................44Dictionary............................................................................................................44
ตงคาเพอแปลภาษาไทย...................................................................................45กำรตดตงโปรแกรมเพมเตม...........................................................................................................45
เพม Repository....................................................................................................45ทดลองตดตงโปรแกรม..........................................................................................47
Unit 4: Tips.................................................................................................................49กคนไฟลทถกลบ.............................................................................................49พมพภาษาไทย................................................................................................49ปรบแตงใหแสดงผลภาษาไทย..........................................................................50จบภาพหนาจอ................................................................................................51ดหนงฟงเพลง.................................................................................................52เขยนซด.........................................................................................................52ลอกอนเขาระบบแบบอตโนมต.........................................................................54Startup Programs (เปดโปรแกรมอตโนมต)....................................................55เพม User.......................................................................................................55การบบอดไฟล และคลายไฟลทถกบบอด...........................................................56เพมแบบอกษร................................................................................................57ตงคาสวนตวและเปลยนรหสผาน......................................................................58กรหสผาน.......................................................................................................58
/etc/book.............................................................................................................................................59
By Doing Co., Ltd. 4
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
Unit 1: เกรนนำำกอนทเราจะไปลงเนอหาในสวนตางๆนน ในบทแรกผมจะเกรนนำา ในสวนของเรองราว
ตางๆทเกยวกบลนกซและ Ubuntu กนกอนนะครบ เพอใหทานผอานทยงไมคนเคยกบลนกซหรอ Ubuntu ไดทำาความเขาใจกนกอน สำาหรบทานทมความรพนฐานดอยแลวจะขามไปบทตอไปเลยกไดครบ ไมวากน
พดคยผมเชอวาทกทานทกำาลงอานหนงสอเลมนอ ย นาจะพอรจกลนกซดอยแลวในระดบ
หนง ใชครบ อยางทคณรดอยแลว วาลนกซเปนระบบปฏบตการชนยอดตวหนงของโลก ไมวาจะเปนการใชงานในดานใดกตาม เพราะฉะนนไมมเหตผลใดๆทเราจะไมควรใชลนกซ แมวาในขณะนเ ราจะเหนวาลนกซนน ยงไมเปนทแพรหลายในการใชงานดานเดสกทอปกตาม แตไมนานความนยมในการใชงานลนกซในฝงเดสกทอปจะเพมมากขนอยางแนนอน เพราะผคนสวนใหญเรมใหความสนใจกบระบบปฏบตการตวนก นอยางตอเนอง แมแตคณผอานเองกตาม
แนะนำำ UbuntuUbuntu นนเปนลนกซดสโทรทกำาลงเปนทนยมทสดในขณะน คำาวาลนกซดสโทร
(Linux Distribution) หมายถงลนกซสำาเรจรปทมการปรบแตงเพอใหเหมาะแกการใชงานแลวในระดบหนง ลนกซดสโทรทเปนทรจกกนดกคงจะหนไมพนลนกซตวดงๆ เชน Redhat, SUSE, Mandriva เปนตน เหลานจดวาเปนลนกซดสโทรตวหนง สวน Ubuntu นนจดเปนดสโทรทพฒนาโดยองจาก Debian GNU/Linux เปนฐานในการพฒนา หรอจะเรยกวาเปนการตอยอดกดจะไมผดนก
สาเหตททำาให Ubuntu เปนทนยมอยางรวดเรวนนคงเปนเพราะ Ubuntu คดโปรแกรมทใชสำาหรบงานตางๆมาใหเปนอยางดแลว แทนทจะเปนเหมอนดสโทรอนทยดโปรแกรมประเภทเดยวกนมาหลายตวเกนความจำาเปน ทำาใหผใชอาจเกดความสบสนวาควรจะใชโปรแกรมไหนเพอทำางานนนๆด ทำาให Ubuntu นนมแผนตดตงเพยงหนงแผนเทานน และยงแยกแผนสำาหรบใชงานในรปแบบเดสกทอป กบแบบเซรฟเวอรออกจากกนอกดวย เพอใหงายแกการดาวนโหลดและปองกนความสบสน
นอกจากทไดกลาวมาแลวนน อกเหตผลหนงซงทำาให Ubuntu เปนทนยมคอ บรษท Canonical ผพฒนา Ubuntu ไดใหสญญากบผใชไววา Ubuntu จะเปนลนกซทเสรตลอดไป ทำาให
By Doing Co., Ltd. 5
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
ผใชมนใจไดวาจะสามารถใชงาน Ubuntu โดยปราศจากคาใชจายไดตลอดไป ซงจะแตกตางจาก Redhat หรอ Mandriva ในบางเวอรชนทตองเสยเงนซอมาใชเสยแลว
ความนยมของ Ubuntu ไมไดหยดอยแคกบกลมผใชชาวตางชาตเทานน ปจจบนความนยมและขอดตางๆของ Ubuntu ไดถกบรรจลงใน LinuxTLE 8 ของไทยเปนทเรยบรอยแลว และดวยความท NECTEC ยงไวใจในการนำา Ubuntu มาตอยอดในการพฒนาลนกซของไทย แลวเหตไฉนคณจะไมไวใจใน Ubuntu
จดเดน
ระบบอพเดท
เนองจาก Ubuntu เปนลนกซสายพนธ Debian จงใชระบบ APT (Advanced Package Tool) ในการจดการแพคเกจ ซงระบบนม ขอดทสามารถอพเดทหรอตดตงแพคเกจเพมเตมผานอนเทอรเนตไดตลอดเวลา แถมยงจดการปรบแตงคาพนฐานใหโดยอตโนมตอกดวย
การตดตงแบบกราฟก
Ubuntu มระบบการตดตงแบบ GUI (Graphic User Interface) ทำาใหงายมากๆในการทจะตดตง Ubuntu ซงบอกไดเลยวางายกวาการตดตง Windows XP เสยอก
ทดลองกอนตดตงจรง
คณสามารถทดลองใชงาน Ubuntu กอนได โดยทไมตองตดตงลงในเครองคอมพวเตอรของคณ ซงคณสามารถแนใจไดเลยวาขอมลในเครองคอมพวเตอรของคณจะปลอดภย และเมอคณทดลองจนพอใจและตดสนใจทจะใช เมอนนคณคอยตดตงลงในฮารดดสกกไมเปนปญหาแตอยางใด
หนงแผนเทานน
Ubuntu คดสรรโปรแกรมทดทสดมาใหคณแลว ทำาใหไฟลและโปรแกรมทงหมดสำาหรบตดตงนอยจนสามารถบรรจลงไดในหนงแผนซดเทานน และเพอปองกนความสบสนแกผใชทจะเลอกใชโปรแกรมดๆ สกตวเพอทำางานอยางใดอยางหนง Ubuntu จงไมใสโปรแกรมทใชสำาหรบทำางานประเภทเดยวกนมาใหซำาซอนกน
By Doing Co., Ltd. 6
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
ทนสมย
ดวยการท Ubuntu ออกเวอรชนใหมทกๆ 6 เดอน ทำาใหคณมนใจไดวา คณจะไดใชโปรแกรมในเวอรชนทใหมลาสดตลอดเวลา รวมทงสามารถมนใจไดในเรองของระบบรกษาความปลอดภยทอพเดทกนแบบรายวน
By Doing Co., Ltd. 7
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
Unit 2: ตดตงในบทนก ถงเวลาทเราจะมาลงภาคปฏบตกนแลวครบ (พรอมยงเอย) โดยทเราจะเรม
กนตงแตยงไมมแผน Ubuntu ไปจนถงการนำา Ubuntu รอนๆเสรฟลงเครองคอมพวเตอรของคณกนเลยครบ พรอมแลวกไปกนเลย
ดำวนโหลดเปนเรองดอยางยงท Ubuntu เปนระบบปฏบตการเสร ฉะนนเราจงสามารถหามาใชได
อยางไมตองลำาบากยากเขนสกเทาใดนกแถมยงไมตองจายเงนสกแดงเดยวอกตางหาก เพยงแคคณมคอมพวเตอรทพรอมจะเขาถงอนเทอรเนตไดกเพยงพอแลว
สถานทดาวนโหลดทหลกนน ตองเปน ubuntulinux.org อยางแนนอนอยแลว สงทคณตองทำากคอ เปดโปรแกรมเวบเบราเซอรอยาง IE หรอ Firefox ขนมา แลวเขาไปท http://releases.ubuntulinux.org (หรอคณอาจใชบรการท ftp://mirror.in.th/ubuntu เพอความเรวทมากกวา) ทหนานคณจะเหนเวอรชนตางๆของ Ubuntu เรยงอยอยางมากมาย (ตามภาพท 2.1) ใหคณมองหาโฟลเดอรทมเลขเวอรชนสงทสด เมอเจอแลวใหคลกเขาไปเลยครบ
By Doing Co., Ltd. 8
Picture 2.1
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
เมอคณเขามาถงขางในของโฟลเดอรทเกบ Ubuntu เวอรชนลาสดแลว ในนจ ะมไฟลดาวนโหลดของ Ubuntu สำาหรบ CPU หลากหลายประเภท แตถาเครองของคณเปนเครองคอมพวเตอรหรอ Laptop ทใช CPU จำาพวก Intel หรอ AMD ทนยมใชกนทวไปในปจจบน คณจะตองดาวนโหลดไฟลสำาหรบ CPU รน i386 ครบ หรอทเขยนวา PC Intel x86 นนเอง ซงไฟลทมใหดาวนโหลดสำาหรบ CPU แตละประเภทนน จะมดวยกน 3 รปแบบดวยกนคอ
● DesktopCD: ไฟลในรปแบบน จะสรางออกมาเปนแผนทสามารถใชงานไดโดยไมตองตดตง หรอใชสำาหรบตดตงดวยกได ซงจะเปนการตดตงผานอนเทอรเฟสแบบ GUI ทสามารถใชเมาสคลกเพอตดตง และกำาหนดคาตางๆระหวางตดตงได
● AlternateCD: ไฟลนจะสรางออกมาเปนแผนททำามาสำาหรบตดตงโดยเฉพาะ และเปนการตดตงผาน Text base UI (คลายการตดตง Windows XP) แตเมอตดตงเสรจเรยบรอยแลว จะไดเหมอนกบทตดตงผานแผน DesktopCD ทกประการ
● Server: เปนไฟลททางผพฒนาไดคดเลอกเฉพาะแพคเกจททำางานดานเซรฟเวอรไว จงไมเหมาะสำาหรบผใชตามบานอยางเราๆสกเทาไรนก
แผนทเราจะใชในการตดตงตามคมอนผ มแนะนำาใหใชเปนแผน DesktopCD ครบ ใหคลกทลงกของไฟล (ตามภาพท 2.2) เพอทำาการดาวนโหลดไดเลย ซงคณควรจะใชโปรแกรมชวยดาวนโหลดเพอปองกนความผดพลาดของไฟล คณอาจใชโปรแกรมทเปนฟรแวร อยางเชน FlashGet หรอโปรแกรมชวยดาวนโหลดทเปน Open Source สำาหรบ Windows อยาง TrueDownloader ทสามารถดาวนโหลดมาใชไดฟรจาก http://sourceforge.net/projects/downloadplus
By Doing Co., Ltd. 9
Picture 2.2
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
ในสวนของการดาวนโหลดไฟลน นอกจากทคณจะดาวนโหลดจากเวบไซต ubuntulinux.org แลวนน คณยงสามารถทจะดาวนโหลดท ftp://mirror.in.th/ubuntu ไดดวยเพอความรวดเรวในการดาวนโหลด เพราะเครองเซรฟเวอรนจ ะตงอยในประเทศเรา ซงจะสงขอมลไดเรวกวา
ตรวจสอบควำมสมบรณของไฟลเนองจากไฟลทดาวนโหลดมามขนาดใหญมาก (เกอบ 700 MB) และใชเวลาในการ
เดนทางอยางยาวนานกวาจะมาถงเครองของเราจนครบ ขอมลอาจเกดความเสยหายในระหวางเดนทางได ฉะนนเราจงควรทจะตรวจสอบความสมบรณของไฟลทเราไดดาวนโหลดมาเสยกอน กอนทจะสรางเปนแผน CD เพอจะไดไมตองเสยแผนไปเปลาๆ หากวาไฟลทคณดาวนโหลดมานนเกดความผดพลาด
ในโลกของ Open Source นน จะมระบบการตรวจสอบความถกตองของไฟลทเรยกวา MD5SUM เปนการคำานวนคาของตวเลขชดหนงออกมาจากไฟล วธทใชกนโดยทวไปนเปนเรองททำาความเขาใจไดไมยาก คอ ฝงเซรฟเวอรทปลอยไฟลออกมาใหดาวนโหลด จะสรางชดตวเลข MD5SUM ของไฟลนนๆขนมา ซงจะมคาตวเลขจำานวนหนงเปนคาเฉพาะ และเมอเราดาวนโหลดมาแลว เรากทำาการเชคคา MD5SUM ของไฟลทเราดาวนโหลดมาดวยเชนเดยวกน ถาคาตวเลขออกมาตรงกน กแสดงวาไฟลนนสมบรณ นำาไปใชงานไดเลย
MD5SUM ฝงเซรฟเวอร
ในขนแรกใหเราตรวจสอบชดตวเลขนในฝงเซรฟเวอรกอน ทเวบเบราเซอรใหคณไปหนาเดยวกบทดาวนโหลดไฟล DesktopCD ใหเลอนลงมาลางๆหนาเวบสกหนอย คณจะเหนลงกของไฟลทเขยนวา MD5SUM (ตามภาพท 2.3) ใหคณคลกเขาไปเพอดชดตวเลขทวานน
By Doing Co., Ltd. 10
Picture 2.3
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
ภายในไฟล MD5SUM นจ ะมชดตวเลขอยหลายบรรทด บรรทดทคณตองดคอ บรรทดทเขยนวา desktop-i386.iso ใหคณจดคาตวเลขนนไว เพอใชตรวจสอบกบ MD5SUM ของไฟลในเครองเรา ทจะทำาการตรวจสอบในขนตอไป
MD5SUM ไฟลในเครองของเรำ
การตรวจสอบคา MD5SUM ใหกบไฟลในเครองเรานน จะตองใชโปรแกรมเพอชวยในการคำานวนคาของชดตวเลขออกมา ซงผมแนะนำาโปรแกรมชอ MD5summer ซงเปนซอฟตแวร Open Source เชนเดยวกบ Ubuntu ครบ
เปดเขาไปท http://www.md5summer.org/download.html แลวทำาการดาวนโหลดโปรแกรม MD5summer มา ไฟลทไดจะอยในรปแบบของไฟล zip ใหคณทำาการคลายไฟลออกมา เมอคณคลายไฟล zip ออกมาแลวคณจะเหนไฟลทชอวา md5summer.exe ใหคณดบเบลคลกทไฟลนน โปรแกรมจะถกเรยกขนมาทำางานโดยไมตองตดตง
เมอคณเรยกโปรแกรมขนมาแลว จะพบหนาตางของโปรแกรม MD5summer ทแสดงพาธตางๆบนเครองของคณ ใหคณคลกเลอกทโฟลเดอรทไดเกบไฟลของ Ubuntu ทไดทำาการดาวนโหลดมา จากนนคลกทปม Create sums
By Doing Co., Ltd. 11
Picture 2.4
Picture 2.5
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
ถดมาโปรแกรมจะทำางานตอไปในขนตอนทสอง ในขนตอนนหนาตางจะถกแบงออกเปนสองสวน หนาจอทางดานซานนน จะแสดงไฟลตางๆทเกบอยในโฟลเดอรทคณคลกเลอกในขนตอนทผานมา ใหคณคลกเลอกไฟล Ubuntu ทไดทำาการดาวนโหลดมา จากนนกดท Add ชอไฟล Ubuntu จะแสดงขนมาทหนาจอทางดานขวา เรยบรอยแลวใหคลกท OK
ในขนตอนนจ ะเปนขนตอนสดทายคอการแสดงคาทคำานวนออกมา เมอโปรแกรมคำานวนจนเสรจจะแสดงหนาตางขนมาหนาตางหนง เพอใหคณเซฟคาทไดทำาการคำานวนลงในไฟล ใหคณคลก Cancel เมอ Cancel แลว คณจะเหนหนาตางโปรแกรมทแสดงคาตวเลขยาวๆทไดคำานวนเสรจเปนทเรยบรอยแลว ใหคณเปรยบเทยบคานก บชดตวเลขทไดจดมา ถาหากตรงกนกไปอานตอนตอไปไดเลย แตถาไมผานคณกจำาเปนทจะตองดาวนโหลดใหมอกครง
สรำงแผนซดเมอไดไฟลและไดทำาการตรวจสอบความสมบรณของไฟลเปนทเรยบรอยแลว กถง
เวลาทจะสรางแผน Ubuntu ขนมาจากไฟล .iso ทเราไดทำาการดาวนโหลดมาเสยท สำาหรบวธในการสรางแผนซดนนผมจะเขยนโดยองวธของโปรแกรม Nero Burning ROM เปนหลกนะครบ เพราะคดวานาจะเปนโปรแกรมทมคนใชมากทสด
ใหเปดโปรแกรม Nero ขนมาเลยครบ ทเมนหลกของโปรแกรม เลอกท Recorder แลวคลกเลอกท Burn Image... ครบ จากนนใหทำาการเลอกไฟล .iso ทเราไดดาวนโหลดมา เลอกความเรวในการเขยนแผนทเหมาะสม ไมตองเรวจนเกนไปนก อาจเปน 16x กได จากนนใหสง Burn กเปนอนเสรจในขนตอนน
By Doing Co., Ltd. 12
Picture 2.6
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
ตดตงเมอไดแผนซดมาเปนทเรยบรอยแลวเรากพรอมทจะไปทดลองใชงาน และตดตงกน
แลวครบ สงแรกทคณตองทำาคอ ตองตงคาไบออสใหบตจากซดเสยกอน ซงวธการตงคาของแตละเครองนนขอใหคณดคมอของ Mainboard จะดกวา เมอตงคาแลวใหใสแผนซด พรอมเปดเครองขนมาใหม เครองจะบตซดขนมา คณจะเหนหนาจอทเปนเมนของ Ubuntu ใหคณเลอกทเมน Start or install Ubuntu ไดทนท จากนนรอสกคร คณจะเขามาสหนาจอการทำางานของ Ubuntu ทนท
ทหนาจอการทำางานนคณจะเหนไอคอน Install อยทางดานซายมอ ใหคณดบเบลคลกเพอตดตงไดเลย (หากคณตองการทดลองใชงานกอน ใหขามไปอานในบทถดไปกอนไดครบ) หนาจอชวยเหลอการตดตงจะเปดขนมา ซงคณสามารถตดตงไปตามขนตอนทโปรแกรมแนะนำาไดเลย ผมจะคอยแนะนำาคณเปนขนตอนๆไปอยางหยาบๆ แตจะเนนในสวนทสำาคญเทานน
By Doing Co., Ltd. 13
Picture 2.7
Picture 2.8
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
ขนตอนท 1-3 จะเปนการเลอกภาษาปรยายสำาหรบระบบและการเลอกโซนเวลา ซงคานจ ะสงผลกบทงระบบ คอถาเลอกเปนภาษาไทย หนาจอการแสดงผลกจะแสดงขอความภาษาไทยไปดวย ซงในการตดตงนผมจะเลอกเปน English ไวกอน เพราะอยางไรแลว ผมจะแนะนำาการตดตงเพอใชงานภาษาไทยในตอนทายอยดครบ สวนเขตเวลากใหเลอกตามแผนทไดเลย ซงของประเทศไทยนน จะมใหเลอกแค Bangkok เทานนครบ
ในสวนขนตอนท 4 จะเปนการเลอกผงแปนพมพ เมอคณเลอกท Thailand แลว จะมชอผงแปนพมพปรากฏขนมาใหคณเลอก ซงจะม Thailand, Thailand-Pattachote และ Thailand-TIS-820.2538 ใหคณเลอกท Thailand ตวเลอกแรกครบ เมอคณคลกเลอกแลว ทดานลางของหนาตางนจะมใหคณทดสอบพมพครบ โดยคณสามารถสลบผงแปนพมพระหวางภาษาไทยกบภาษาองกฤษได โดยกด Alt+Shift ครบ
By Doing Co., Ltd. 14
Picture 2.9
Picture 2.10
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
ขนตอนท 5 นจ ะเปนการตงชอผใชและชอของเครอง ในชองแรกจะเปนชอของคณ กรอกไดตามสะดวก สวนชองถดมาจะเปนชอทใชในการเขาระบบ ใหคณจำาใหดครบ เพราะถาลมจะไมสามารถเขาระบบได ถดมาจะเหนเปนชองคกนสองชอง สองชองนค อรหสผานครบ ทงสองชองกรอกใหตรงกนนะครบ ไมงนจะตดตงไมผาน สวนชองสดทายคอชอเครองครบ
ชอผใชทคณสรางนใหจำารหสไวใหดครบ เพราะนอกจากจำาเปนทจะตองใชในการเขาระบบแลว ผใชคนนยงมสทธในฐานะผดแลของเครองนดวยครบ ทจะตดตงโปรแกรมเพมเตม เพมผใชคนอนหรอทำาอยางอนทเกยวของกบการเปลยนแปลงระบบครบ
ขนตอนท 6 ในขนตอนนสำาคญและตองใชความระมดระวงเปนอยางมากครบ ถาคณตองการตดตงใชงาน Ubuntu เพยงอยางเดยว หรอเครองคณเปนเครองเปลาทเพงซอมาใหม ใหคณเลอกท "Erase entire disk" ไดเลย ซงระบบจะลบขอมลในฮารดดสกทงหมด และทำาการตดตง Ubuntu ลงไป
By Doing Co., Ltd. 15
Picture 2.11
Picture 2.12
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
แตถาหากเครองของคณตดตงระบบปฏบตการอนอย เชน Windows และคณยงตองการทจะใชมนอย คณสามารถตดตง Ubuntu คไปกบวนโดวสได โดยเลอกท "Resize ..." ตามภาพไดเลยครบ ซงระบบจะปรบขนาดพารทชนทใชอยเดมใหเลกลง และตดตง Ubuntu ลงไปในพนทวางหลงจากทพารทชนเดมถกปรบขนาดลงไปแลว
เมอเสรจสน ขนตอนทงหมดแลวโปรแกรมตดตง จะจดการตดตง Ubuntu ลงในฮารดดสกของคณ ซงจะตองใชเวลาสกคร ขนอยกบความเรวของเครองคณ จนเมอระบบไดทำาการตดตงเรยบรอยแลว จะมกลองขอความขนมาถามวา "Continue using the live CD"หรอ"Restart now" ซงผมแนะนำาใหคณรสตารทเครองกอน แลวคอยกลบมาใชงานตอจะดกวาครบ
By Doing Co., Ltd. 16
Picture 2.13
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
Unit3: กำรใชงำนเบองตนในบทนจ ะแนะนำาเรองของการใชงานในเบองตน ตงแตแนะนำาใหคณรจกกบสวนตางๆ
บนหนาจอ การปรบแตงคาพนฐานเลกๆนอยๆ ไปจนถงแนะนำาโปรแกรมสำาหรบใชงานทวไป ทไดรวบรวมมาแลวพรอมกนในแผน Ubuntu
รจกกบระบบไฟลและโฟลเดอรหลงจากทเราตดตงกนเปนทเรยบรอยแลว กอนทเราจะเปดเครองเพอทำาความรจกกบ
สวนตางๆของ Ubuntu นน สงแรกทคณควรรและทำาความเขาใจไวกอนคอเรองของระบบไฟลและโฟลเดอรของ Ubuntu ครบ
ระบบไฟลของ Ubuntu หรอแมแตลนกซตวอนๆกตาม จะไมเหมอนกบ Windows ทเราจะเหนวาม Drive C, Drive D นะครบ ซงเปนเรองทตองทำาความเขาใจไวกอน เดยวจะงง
เมอถงตอนทคณเรมใชงานแลว คณจะเหนพาธตางๆของ Ubuntu ซงผมจะอธบายคราวๆไว เฉพาะพาธทสำาคญๆ วาพาธไหนคออะไรครบ
● / : root path พาธทเปนตนราก
○ bin : เกบไบนารคำาสงตางๆของระบบไว
○ boot : เกบไฟลทจำาเปนสำาหรบการบตระบบ
○ etc : เกบการตงคาทจำาเปนสำาหรบโปรแกรมตางๆ
○ home : คลาย My Document
■ user1 : My Document ของผใชชอ user1
● Desktop : Desktop ของ user1
● .Trash : ถงขยะของ user1
■ gumara : My Document ของ gumara
● Desktop : Desktop ของ gumara
● .Trash : ถงขยะของ gumara
○ media : อปกรณตางๆเรยกใชไดทน เชน CD, Floppy
By Doing Co., Ltd. 17
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
■ cdrom : Drive CD
■ fda0 : Floppy
○ sbin : เกบคำาสงสำาคญของระบบ เชน ปดเครอง, รสตารท
○ tmp : ทเกบไฟลชวคราว จะถกลบเมอรสตารท
○ usr : ทเกบไฟลตางๆทผใชจะใช
■ bin : เกบคำาสงตางๆ
● firefox : คำาสงเรยก Firefox
● openoffice : คำาสงเรยก OpenOffice.org
ทงหมดนเ ปนพาธสำาคญๆทนาจะรจกไว แตในความเปนจรงแลว เมอใชงานคณคงไมไดยงกบพาธเหลานโ ดยตรงสกเทาไหร ซงจรงๆแลวผมแคอยากใหคณรจกไวเทานน เผอวาเปดเขามาเจอวามนไมเหมอนทเคยใชบน Windows จะไดไมตองตกใจ
เปดเครองหลงจากทไดทำาการตดตง Ubuntu เปนทเรยบรอยแลว เมอคณทำาการเปดเครอง
คอมพวเตอร คณจะไดพบกบเมนสำาหรบเลอกระบบปฏบตการ (กรณตดตงคกบ Windows) เพอทคณจะสามารถเลอกไดวาจะเขาใชงาน Ubuntu หรอ Windows ตามภาพจะเหนวาในเมนจะมใหเลอกอยหลายตว ซงจะมอย 3 ตวเลอกทสำาคญคอ
● Ubuntu : สำาหรบเขาใชงาน Ubuntu
● Recovery mode : เพอแกไขปญหาสำาหรบ Ubuntu
● Windows : สำาหรบเขาใชงาน Windows
By Doing Co., Ltd. 18
Picture 3.1
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
เมอผานจากเมนสำาหรบเลอกระบบปฏบตการมาแลว คณจะพบกบหนาตางลอกอน เพอเขาระบบ ทหนาจอนคณจะเหนชองสำาหรบกรอกชอผใช ทดานบนเขยนกำากบไววา Username: ใหคณกรอกชอทตงไวในตอนทตดตง จากนน Enter หนงครง คำาวา Username: ทเขยนกำากบไวจะเปลยนเปน Password: ใหคณกรอกรหสผานลงไป เสรจแลวระบบจะพาคณเขาสหนาจอการใชงาน Ubuntu
หนำจอกำรทำำงำนหนาจอของ Ubuntu แมจะมความเรยบงายมากแลว แตสำาหรบผทเพงเรมใช กไมนา
แปลกใจอะไรหากจะหยบจบอะไรไมคอยถกเพราะความไมเคยชน เพราะฉะนนผมจะพาไปทำาความรจกกบสวนตางๆของหนาจอกนสกเลกนอยครบ
By Doing Co., Ltd. 19
Picture 3.2
Picture 3.3
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
อธบายตามภาพนะครบ
1. เมนตางๆสำาหรบเรยกโปรแกรม ซงเดยวจะอธบายอกทครบ
2. Application Launcher สำาหรบเรยกโปรแกรม
3. ตวแจงเตอนการอพเดทระบบ
4. System tray สำาหรบแสดงสถานะของระบบ และโปรแกรมททำาการซอนตวอย
5. ปมปดเครองและออกจากระบบ
6. ปมแสดงหนาจอ สำาหรบซอนและแสดงหนาตางทงหมด
7. Window List จะแสดงโปรแกรมตางๆทกำาลงทำางานอย
8. Workspaces Switcher สำาหรบสลบหนาจอการทำางานเสมอน
9. Trash ถงขยะเกบไฟลทถกลบแลว
เมนหลกของ Ubuntuจากภาพ ในลำาดบทหนงจะเหนเมนอยทงหมด 3 เมนคอ Applications, Places และ
System ซงเมนแตละอยางจะมหนาทตางกนดงนครบ
เมน Applications
โปรแกรมตางๆจะถกจดหมวดหมเกบไวเปนอยางดในเมนน ซงคณสามารถเรยกใชโปรแกรมตางๆทมได ผานทางเมน Applications นเ ลยครบ
By Doing Co., Ltd. 20
Picture 3.4
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
เมน Places
ทเมนนจ ะเกบ Shortcut สำาหรบเขาถงโฟลเดอรสำาคญตางๆไว เชน Home (คลาย My Document), Computer (คลาย My Computer) หรออนๆ ทเหนตามในเมนครบ
เมน System
ในเมน System จะมอยสองสวนสำาคญคอการตงคา Preferences หมายถงการตงคาสวนตว และ Administration หมายถงการปรบแตงคาของระบบ
ทงหมดนคอสวนประกอบหลกๆบนหนาจอของ Ubuntu เมอเราตดตงเสรจ และดวยความยดหยนของ Linux ทำาใหเราสามารถปรบแตงไดตามใจชอบครบ
By Doing Co., Ltd. 21
Picture 3.5
Picture 3.6
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
ปรบแตงกำรแสดงผลในตอนนเราจะมาปรบแตง Ubuntu ของเราในสวนของการแสดงผลกนครบ เชนเดยว
กบระบบปฏบตการอนๆ Ubuntu สามารถปรบแตงการแสดงผลไดในระดบหนง ซงกเพยงพอตอความตองการแลวครบ
ควำมละเอยดหนำจอเมอคณตดตง Ubuntu เสรจ Ubuntu จะเลอกความละเอยดมากทสด ทจอภาพและ
การดแสดงผลรองรบ ซงบางครงมนกละเอยดมากซะจนทำาใหไอคอนและตวหนงสอตางๆนนดเลกไปซะหมด ซงเราสามารถปรบความละเอยดของหนาจอใหตรงตามความตองการไดครบ การปรบคาความละเอยดหนาจอนนสามารถทำาได โดยไปท เมน System > Preferences > Screen Resolution หนาตางการตงคาความละเอยดหนาจอจะถกเรยกขนมา ซงคณสามารถเลอกความละเอยดไดตามตองการครบ เสรจแลวกดท Apply เพอใชงานคาทเลอกไดทนทครบ
By Doing Co., Ltd. 22
Picture 3.7
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
เปลยนภำพพนหลงกอนทจะเรมเปลยนภาพพนหลงกนไดนน (หรอทเราเรยกกนอยางตดปากวา
wallpaper) แนนอนวากอนอนคณตองมภาพพนหลงทจะใชกอน คณสามารถใชภาพในฟอรแมทใดมาทำาเปนภาพพนหลงกได แคพยายามหาใหภาพนนมความละเอยดไมนอยไปกวา Resolution ของหนาจอเปนด
เมอไดภาพทตองการมาแลวใหคณไปทเมน System > Preferences > Desktop Background หรอคลกขวาบนทวางบนหนาจอแลวเลอก Change Desktop Background กไดครบ ระบบจะทำาการเรยกโปรแกรม Desktop Background Preferences ขนมา
ภายในหนาจอของน คณจะเหนภาพหนาจอทมใหอยแลวจำานวนหนง ซงคณสามารถเลอกทภาพและใชงานไดทนท แตถาคณไมอยากใชภาพพนหลง คณสามารถเซตใหเปนสเดยวกได โดยทชอง Wallpaper ใหเลอก No Wallpaper และเลอกสทตองการทชอง Desktop Colors
สวนการนำาภาพทตองการมาทำา Wallpaper นนใหคลกทปม Add Wallpaper แลวเลอกไฟลภาพทคณตองการ เพยงเทานภาพทคณตองการกจะปรากฏขนมาเปน Wallpaper แลวครบ
เปลยนและตงชดตกแตงหนาตาของ Ubuntu ทคณเหนอยน เปนการจดวางองคประกอบลกษณะหนง คอการ
จดวาง Panel ในรปแบบทเหน และในสวนของหนาตาง ไอคอน หรอปมกดตางๆทเราเหนวามหนาตาเชนนน น เกดขนจากการจดการของชดตกแตง หรอทเรยกวา Theme ซง Theme มาตรฐานท Ubuntu ใชอยน จะมชอวา Human ทมสออกไปในโทนนำาตาล Theme น Ubuntu
By Doing Co., Ltd. 23
Picture 3.8
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
ใชมาตงแต Ubuntu เวอรชนแรก (4.10)
แตนอกจากชดตกแตงในแบบทเราเหนอยในตอนน Ubuntu สามารถเปลยน Theme ไดตามตองการครบ วธเปลยน Theme นนใหไปท เมน System > Preference > Theme หนาตาง Theme Preference จะถกเรยกขนมา ซงจะม Theme แบบตางๆใหคณเลอกใชไดอยจำานวนหนง คณสามารถเลอกใชไดตามสะดวกเลยครบ หรอถายงไมตรงกบความตองการจะหามาตดตงเพมเตมกไมเปนปญหาแตอยางใดครบ เพยงแตวา Theme ทเราจะนำามาตดตงนน จะประกอบไปดวยองคประกอบตางๆ จงจะเหนออกมาเปนหนาตาในรปแบบนค รบ
องคประกอบของชดตกแตง
กอนทคณจะตดตง Theme ได คณตองเขาใจองคประกอบของมนกอนครบ วาใน Theme หนงชดทเราเลอกขนมาใชนนประกอบดวยอะไรบาง ใหคณลองคลกท Theme สกชดนง แลวคลกทปม Customize... ครบ คณจะเหนวาในหนง Theme จะประกอบดวย
● Controls: สวนประกอบตางๆ ของหนาตางโปรแกรม เชน Scroll bar, ปมกดตางๆ
● Colors: เปนการปรบสสวนตางๆของ Theme จะปรบไดตอเมอ Theme นนๆ รองรบ
● Window Border: สวนขอบของหนาตาง
● Icons: ไอคอนทเราเหนทวไปบนหนาจอ ในเมน
องคประกอบตางๆน คณสามารถหยบเอาสวนทตองการ เชน Window Border ของอก Theme มาประกอบกบ Icons ของอก Theme เพอใชเปน Theme ใหมไดครบ
By Doing Co., Ltd. 24
Picture 3.9
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
ตามภาพผมปรบแตงใหคลายกบหนาจอการทำางานของ Windows เพอใหคนทเพงหนมาลองใช ทแตเดมใช Windows อยจะคนเคยไดงายกวา ซงคณผอานคงจะพอเหนเปนแนวทางแลววาหนาตาของ Ubuntu นน สามารถปรบแตงไดและยดหยนพอสมควร อยางไรแลวกทดลองปรบแตงกนใหตรงตามทชอบใจนะครบ
เพมและปรบแตง Panelจากทไดแนะนำาใหรจก Panel ไปแลวในสวนของ “หนาจอการทำางาน” Panel นเ รา
สามารถปรบไดครบ ไมวาจะเปน ตำาแหนงของ Panel หรอสวนตางๆทอยใน Panel
เพม/ลบ/ยำย Panel
ตว Panel เองเราสามารถยายตำาแหนงไดดวยการคลกคางทพนทวางบน Panel จากนนลากไปไวทมมใดของหนาจอกได เมออยในตำาแหนงทตองการแลวใหทำาการปลอยเมาส Panel จะถกวางลงในตำาแหนงทเลอก
สวนการเพมและลบนน ใหคณคลกขวาทพนทวางของ Panel คณจะพบเมนสำาหรบ
By Doing Co., Ltd. 25
Picture 3.10
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
จดการ Panel โดยปม New Panel จะเปนการสราง Panel ใหม สวน Delete This Panel หมายถงลบ Panel ทเลอกทงไป นอกจากนคณยงตงคารายละเอยดของ Panel ไดโดยการเลอกท Properties จะปรากฏหนาตาง Panel Properties ขนมา ใหคณทดลองตงคาไดตามชอบใจครบ
Object Panel
พวกไอคอนเรยกโปรแกรม, ปมปดเครอง, ถงขยะและอนๆทอยบน Panel จะเรยกรวมๆวา Object Panel ครบ พวกนเ ราสามารถเพม, ลบ หรอยายไดตามตองการ
หากโปรแกรมทคณตองการเพมลงในไอคอนมอยใน เมน Applications แลว คณสามารถคลกคางทปมเรยกโปรแกรมในเมนนนๆแลวนำามาวางใน Panel ไดทนท สวนการยาย, ลบ หรอลอกตดกบ Panel สามารถทำาไดโดยการคลกขวาทไอคอนนนๆ แลวเลอกทำาตามทตองการครบ
By Doing Co., Ltd. 26
Picture 3.11
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
เปลยนฟอนตทใชแสดงผลแบบอกษร หรอทเรยกวาฟอนตทใชในการแสดงผล ในสวนตางๆของ Ubuntu เรา
สามารถเปลยนเปนรปแบบอกษรแบบอนไดตามใจชอบ วธการเปลยนแบบอกษรนใ หไปท เมน System > Preferences > Font หนาตางการตงคา Font Preferences จะเปดขนมา ซงคณสามารถเลอกแบบอกษรใหกบสวนประกอบตางๆของหนาจอได ในขนตอนนใหคณเลอกและทดสอบการตงคาตางๆดวยตนเองเลยครบ
ในสวนของ Font Rendering นน เปนรปแบบวธในการแสดงผลของแบบอกษรบนหนาจอ วธการเลอกทงายและดทสดนนคอ ใหเลอกแบบทคณมองแลวสบายตาเปนใชไดครบ
ถาหากคณใชหนาจอเปนภาษาไทย (จะแนะนำาการตงคาหนาจอภาษาไทยใน Unit 4) คณตองเลอกแบบอกษรทเปนภาษาไทยดวยเชนเดยวกน ซงแบบอกษรภาษาไทยทมใหใชใน Ubuntu จะมแบบอกษรตางๆดงนค รบ
● Norasi
● Garuda
● Loma
● Purisa
● Freeserif
● TLWG mono
By Doing Co., Ltd. 27
Picture 3.12
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
แนะนำำโปรแกรมพนฐำนเมอคณทำาการตดตง Ubuntu เปนทเรยบรอยแลว จะมโปรแกรมพนฐานมาใหพรอมใช
ในทนท ซงไมจำาเปนตองตดตงเพมแตอยางใด สำาหรบในตอนน ผมจะแนะนำาโปรแกรมพนฐานแตละตวใหรจกกนครบ เพอจะไดเลอกใชงานไดอยางถกตอง
File Managerโปรแกรมจดการไฟลใน Ubuntu จะมชอเรยกวา Nautilus ครบ ทกครงทคณเปด
โฟลเดอรบาน หรอดบเบลคลกทโฟลเดอรใดๆกตาม Nautilus จะถกเรยกขนมาทำางาน โปรแกรม Nautilus นม หนาตาไมแตกตางจาก File Manager ของ Windows มากนก การเรยนรจงไมยาก
สวนตำงๆใน Nautilus
1. เมนหลก
2. แถบเครองมอ
3. ตำาแหนง
4. ยอ/ขยาย และมมมอง
5. เมนขาง
6. ไฟลและโฟลเดอร
7. แถบสถานะ
By Doing Co., Ltd. 28
Picture 3.13
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
เทคนคในกำรใชงำน
การแสดงแฟมซอนใหคณกด Ctrl+H โปรแกรมจะแสดงไฟลและแฟมทถกซอนขนมา ซงสวนใหญจะเปนไฟลทใชในการบนทกการตงคาสวนตว การสรางแฟมซอนนนเพยงแคเปลยนชอไฟลหรอแฟมนนๆ แลวใส “จด” นำาหนา เชน โฟลเดอรชอ hidden เปลยนชอเปน .hidden ไฟลหรอแฟมนนๆ จะถกซอนในทนท
ในสวนของตำาแหนงในหมายเลข 3 ถาคณรตำาแหนงทแนนอนทตองการไป เชน /media/cdrom คณสามารถพมพตำาแหนงลงไปไดเลย โดยการกด Ctrl+L แถบทใชบอกตำาแหนงดวยปมจะเปลยนเปนแถบยาวๆคลายของ Web Browser เพอใหคณพมพตำาแหนงทตองการไดเลย
เมนดานขางคณสามารถเปลยนจากสถานทสำาคญ เปนขอมลของแฟมหรอมมมองแบบรากไมกได ดวยการคลกทขอความทเขยนวา Places แลวเลอกตวเลอกทตองการ
Web Browserโปรแกรม Web Browser หรอทเรยกกนตดปากวาโปรแกรมทองอนเทอรเนตนน จะ
เปนโปรแกรม Firefox ซงวธการใชงานนนเหมอนกบ Firefox ทเปนเวอรชนของ Windows อยแลว วธเรยกใชโปรแกรม Firefox น สามารถเรยกไดจาก เมน Applications > Internet > Firefox Web Browser
By Doing Co., Ltd. 29
Picture 3.14
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
ตงคำภำษำไทย
การตงคาภาษาไทยสำาหรบ Firefox เพอใชเวบไซตภาษาไทยนน เราจะตองทำาการตงคาเพอใชงานสำาหรบการเขารหสสองแบบคอ UTF-8 และ TIS-620
วธการตงคาใหคณคลกท Edit > Preferences หนาตางการตงคาจะถกเปดขนมา ใหคณเลอกท Content (ทมไอคอน ลกโลก) โปรแกรมจะแสดงสวนปรบตงคาสำาหรบการแสดงผลของเวบไซตขนมา ดทกรอบ Fonts & Colors ทชอง Default Font ผมแนะนำาใหเลอก Loma ซงเปนฟอนตทสวยมากๆตวหนง จากนนทายชอง Default Font ใหคลกท Advanced...
หนาตางสำาหรบตงคาฟอนตจะเปดขนมา ทชองบนสดใหคลกเลอกเปน Thai กอน เพอปรบแตงคาสำาหรบเวบไซตทเขารหสแบบ TIS-620 ทชอง Serif และ Sans-serif ใหเลอกฟอนตเปน Loma เสรจแลว ทชอง Fonts for ทเราไดเลอกเปน Thai เมอสกคร ใหเปลยนเปน Western เพอตงคาการแสดงผลสำาหรบเวบทเขารหสแบบ UTF-8 ทชอง Serif และ Sans-serif ใหเลอกเปน Loma เชนเดม เสรจแลวทกรอบ Character Encoding ดานลาง ใหเลอกเปน Thai (TIS-620) เพอใหหนาเวบทไมไดกำาหนดรหสภาษาใชการเขารหสแบบ TIS-620 โดยอตโนมต เพยงเทานก เปนอนเสรจสนการตงคาภาษาของ FireFox ครบ
By Doing Co., Ltd. 30
Picture 3.15
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
Movie Playerโปรแกรมดหนงใน Ubuntu จะมชอวา Totem ครบ ใชสำาหรบเลนไฟลภาพยนตตางๆ
รวมถง CD และ DVD ดวย ตวโปรแกรมสามารถเรยกไดทาง เมน Applications > Sound & Video > Movie Player โดยในเบองตนหลงจากทตดตง Ubuntu เสรจแลว โปรแกรมจะไมสามารถเลนไฟลบางประเภทได เนองจากการเขารหสของไฟลบางประเภทนนตดสทธบตร ฉะนน Ubuntu จงไมไดรวมตวถอดรหสมาใหจงไมสามารถชมภาพยนตรไดทนท จำาเปนตองตดตงแพคเกจบางอยางเพม ซงผมจะแนะนำาไวใน Unit 4 ครบ
Music Playerโปรแกรมสำาหรบฟงเพลงใน Ubuntu นน มชอวา Rhythmbox ครบ สามารถเรยกใช
งานไดผาน เมน Applications > Sound & Video > Rhythmbox Music Player และเชนเดยวกบโปรแกรม Movie Player ทโปรแกรมจะยงไมสามารถเลนไฟลไดในบางประเภท เนองจากปญหาเดยวกนคอเรองของ สทธบตร สวนวธแกไขนนผมจะแนะนำาไวใน Unit 4 ครบ
By Doing Co., Ltd. 31
Picture 3.16
Picture 3.17
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
Image Editorโปรแกรมสำาหรบตดตอและตกแตงภาพนน Ubuntu เลอกเอาโปรแกรม GIMP เขามา
รวมไวเปนโปรแกรมหลกทใชสำาหรบตกแตงภาพครบ ซงมความสามารถไมแพโปรแกรมตกแตงภาพชนนำาในทองตลาดเลย ทงการทำางานแบบเลเยอร ฟลเตอรตางๆทมใหเลอกใช แถมยงรองรบไฟลหลากหลายรปแบบทเปนทนยม ไมเวนแมแตไฟล .psd ของโปรแกรม Photoshop กตาม การเรยกโปรแกรมนนใหไปท เมน Applications > Graphics > GIMP Image Editor ครบ
Image Viewerโปรแกรมดภาพใน Ubuntu จะแบงออกเปนสองโปรแกรมดวยกนคอ eog (Eye Of
Gnome ตามภาพท 3.19) โปรแกรมขนาดเลกสำาหรบดภาพ และการปรบแตงระดบพนฐาน เชน หมนภาพ ปรบขนาด และอกโปรแกรมคอโปรแกรมดรปภาพทมความสามาถขนมาอกระดบคอ gThumb (ภาพท 3.20) โปรแกรม gThumb มความสามารถมากกวา eog คอ สามารถจด Catalogs ใหรปภาพได ปรบความมด สวาง และคาตางๆเกยวกบสได ตดภาพใหเหลอเฉพาะสวนทตองการได แปลงภาพไปเปนไฟลภาพสกลอนได
By Doing Co., Ltd. 32
Picture 3.18
Picture 3.19
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
การเรยกใชงาน eog สามารถเรยกไดโดยการดบเบลคลกทภาพทตองการดไดเลย โปรแกรม eog จะถกเรยกขนมาทำางานพรอมกบแสดงภาพทตองการขนมา สวนการเรยกโปรแกรม gThumb นนเรยกไดจาก เมน Applications > Graphics > gThumb Image Viewer
Office Suiteโปรแกรมดานสำานกงาน (การพมพเอกสาร, ตารางคำานวน ฯลฯ) ใน Ubuntu จะม
โปรแกรมทชอ OpenOffice.org ใหใช ซงในชดของ OpenOffice.org จะรวมโปรแกรมสำาหรบทำางานตางๆไวภายใน ดงตอไปน
● Writer : พมพเอกสาร
● Calc : ตารางคำานวน
● Impress : การนำาเสนอ
● Base : ฐานขอมล
● Draw : วาดกราฟ, ไดอะแกรมอยางงาย
By Doing Co., Ltd. 33
Picture 3.20
Picture 3.21
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
การเรยกใชโปรแกรม OpenOffice.org ใหคณไปท เมน Applications > Office คณจะเหนโปรแกรมคำาสงเพอเรยกโปรแกรม OpenOffice.org ดวยกนสคำาสงดงน
● OpenOffice.org Database
● OpenOffice.org Presentation
● OpenOffice.org Spreadsheet
● OpenOffice.org Word Processor
จากคำาสงเรยกโปรแกรมทงส คณสามารถเรยก OpenOffice.org ขนมาทำางานนนๆไดทนท สวนการเรยกใช OpenOffice.org Draw ซงไมมใหเรยกผานเมนนน คณตองเปด OpenOffice.org ตวใดตวหนงขนมากอน แลวคลกท File > New > Drawing
กำรตงคำเพอใชงำนภำษำไทย
เพอการใชงานภาษาไทยทสมบรณแบบ คณตองไปเปดใชงานในสวนของ ภาษาประเภท CTL เสยกอน ทโปรแกรม OpenOffice.org คลกท Tools > Options... หนาตาง Options จะเปดขนมาเพอใหคณตงคาตางๆ ในการตงคาภาษานนใหคณคลกเลอกท Language Settings > Languages ใหคณตงคาตามน
● Locale setting : Thai
● Default currency : THB ฿ Thai
● CTL : Thai
เพยงเทานก ารใชงานภาษาไทยในงานเอกสารของคณกจะสมบรณยงขนแลวครบ
By Doing Co., Ltd. 34
Picture 3.22
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
Chat MSNหลายครงทผมชวนใหคนหนมาใช Ubuntu สงหนงทคนสวนใหญกงวลคอจะไมได
แชทกบเพอนผานทาง MSN Messenger แตทจรงแลวใน Ubuntu มโปรแกรมสำาหรบแชททชอ Gaim ซงรองรบการแชทในแทบจะทกเครอขายทเปนทนยม ตงแต MSN, Yahoo, Gmail, ICQ, IRC, AOL etc. และยงสามารถทจะออนไลหลายเครอขายพรอมกนไดอกดวย
ตงคำแชท MSN
แมจะมขอจำากดอยบาง เชน ตงชอไดดวยความยาวทจำากด ใชเอฟเฟกตตางๆไมได (เชน สนหนาตาง) เปนตน แตในการใชงานพนฐาน เชน พดคย หรอสงไฟลใหกนนนสามารถทำาไดเปนอยางด
By Doing Co., Ltd. 35
Picture 3.23
Picture 3.24
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
● เปดโปรแกรม Gaim ขนมา โดยคลกท เมน Applications > Internet > Gaim Internet Messenger
● จะมหนาตางของโปรแกรม Gaim ปรากฏขนมาสองหนาตางคอ Buddy List และ Accounts
● ทหนาตาง Accounts ใหคลกท Add จะเปนการสรางบญชผใชสำาหรบออนไลน
● โปรแกรมเพมบญชผใชจะถกเรยกขนมา ใหปอนคาตามน
○ Protocal : MSN
○ Screen Name : ใสอเมลของคณ
○ Password : รหสผานของคณ (รอกรอกตอน Login กได)
○ ในสวนของ User Options จะสามารถใสภาพได ซงจะใสหรอไมกได
● เสรจแลวคลกท Save เพอทำาการบนทก
● คณจะกลบมาทหนา Account อกครงใหคลกเลอกทชอง Enabled เพอออนไลน
● รอระบบทำาการเชอมตอ แลวกแชทไดเลย
Email Clientโปรแกรม Email Client ใน Ubuntu จะม Evolution มาใหใชครบ สามารถไดใชได
ผานทาง เมน Applications > Internet > Evolution Mail ครบ Evolution เปนโปรแกรมทมความสามารถมากกวาทจะใชสำาหรบรบสงอเมลเพยงอยางเดยว มนสามารถเปนทงสมดจดชอทอย ตารางปฏทน จดบนทกตางๆ ฯลฯ
วธการตงคาเพอใชงานอเมลนน จะคลายกบโปรแกรม Email Client ตวอนๆ ซงคาทจะตงนน คณตองสอบถามกบผดแลระบบของหนวยงานของคณเอง
By Doing Co., Ltd. 36Picture 3.25
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
ตงคำเพอใชงำนภำษำไทย
เชนเดยวกบโปรแกรม Firefox ทเราตองตงคาภาษาไทยเสยกอนจงจะอานภาษาไทยออก แตสำาหรบ Evolution จะตงคาการเขารหสภาษาแบบ UTF-8 มาอยางดแลว ทเราตองทำาคอปรบคาเพมเตมสำาหรบอเมลทถกสงมาโดยเขารหสแบบ TIS-620 ครบ
● ไปท Edit > Preferences
● เลอก Mail Preferences
● ชอง Default character encoding เลอก Thai (TIS-620)
● ชอง Message Fonts เลอกฟอนตตามตองการ
DictionaryUbuntu มโปรแกรมแปลภาษา (หรอทเรยกกนวาดกชนนาร) มาใหแลว เพยงแตเรา
ตองทำาการปรบแตงเพมเตมอกเลกนอย เพอใหโปรแกรมสามารถแปลคำาศพทภาษาไทยได การเรยกใชโปรแกรมนน ใหไปท เมน Applications > Accessories > Dictionary
By Doing Co., Ltd. 37
Picture 3.26
Picture 3.27
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
ตงคำเพอแปลภำษำไทย
● คลกท Edit > Preferences
● คลกเลอกท Longdo Thai-English Dictionaries
เมอทำาการตงคาตามขนตอนขางตนแลว โปรแกรมจะทำาการแปลขอความทปอนจาก ไทย > องกฤษ และ องกฤษ > ไทย โดยอตโนมต
กำรตดตงโปรแกรมเพมเตมนอกเหนอจากโปรแกรมทไดแนะนำามาแลวนน เรายงสามารถตดตงโปรแกรมเพมเตม
ลงไปไดอกดวย ซงการตดตงโปรแกรมเพมเตมบน Ubuntu นนงายมากๆ เพราะคณไมตองไปหาดาวนโหลดโปรแกรมมาจากเวบไซตไหนเลย เพยงแคคณเปดโปรแกรม Add/Remove Applications เลอกโปรแกรมทตองการ แลวกดตดตง เพยงเทานโปรแกรมทคณตองการกจะถกนำามาเสรฟไวตรงหนาของคณทนท
เพม Repositoryการตดตงโปรแกรมเพมเตมผานระบบจดการแพคเกจของ Ubuntu นน จะขนอยกบ
แหลงจดเกบซอฟตแวรหรอ Repository ทจะเปนตวบอกวามโปรแกรมอะไรบางทเราจะตดตงไดผานระบบจดการแพคเกจ ซง Repository ในคาตงตนท Ubuntu ตงไวจะตงไปท Repository ทมเฉพาะซอฟตแวรโอเพนซอรสและสวนของไดรเวอรฮารดแวรตางๆเทานน แตเรากสามารถเพม Repository ใหชไ ปททมซอฟตแวรทไมใชโอเพนซอรสไดดวย ซง Repository ทเราจะเพมเขามาน แมจะมซอฟตแวรทไมใชโอเพนซอรสรวมอย แตกเปนโปรแกรมทถกตองตามลขสทธทงสนครบ ซงการทำาแบบนจะทำาใหมซอฟตแวรใหเราเลอกไดหลายหลายมากยงขนครบ
วธการทำางานของระบบจดการแพคเกจคอ ระบบจะดวา Repository ทเราตงไวชไ ปทไหน ซงระบบกจะวงไปอพเดทรายชอซอฟตแวรทนน (บนเซรฟเวอรตามทระบไวใน Repository) และเราจะสามารถตดตงซอฟตแวรไดตามรายชอซอฟตแวรทไดทำาการอพเดท
การเพมเตม Repository นน ใหไปท เมน System > Administration > Software Sources จะปรากฏหนาตาง Software Sources ขนมา ใหมองทสวนของ Internet จะถกเลอกอยทบางชองเทานน ซงแตละชองนนมความหมายดงน
By Doing Co., Ltd. 38
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
● Community Maintained .... หมายถง Repository ทเกบซอฟตแวรทเปนโอเพนซอรสไว ดแลโดยนกพฒนาอสระ
● Canonical supported .... หมายถง Repository ทเกบซอฟตแวรโอเพนซอรสไว ซงดแลโดยทมพฒนา Ubuntu เอง
● Software restricted .... หมายถง Repository ทเกบซอฟตแวรทอาจตดเรองของสทธบตรหรอลขสทธไวดวย
● Proprietary .... หมายถง Repository ทเกบไดรวเวอรตางๆจากผผลตฮารดแวรเอาไว
● Source code หมายถง ระบบจะทำาการรวมซอรสโคดจาก Repository ตางๆ ไวในรายชอซอฟตแวรดวยเมอคณทำาการอพเดท
● Download from หมายถง เซรฟเวอรทจะทำาการอพเดทซอฟตแวรลสต ซงถาเปน Thailand กแนนอนวาจะเรวกวาตางประเทศครบ
เมอคณเขาใจแลววารายการไหนคออะไรคณกสามารถเลอกไดตามสะดวกเลยครบ แตถาคณไมเขาใจเลยสกนดและยงงงๆอยกไมเปนไรครบ ลบไปจากหวไดเลย และคลกเลอกใหหมดไปเลยยกเวย Source code ครบ เพราะเราคงไมไดใช Source code ของโปรแกรมในการใชงานทวๆไปอยแลว
ทดลองตดตงโปรแกรมหลงจากปรบแตง Repository แลว เรามาลองตดตงโปรแกรมกนครบ ใหคณคลกท
เมน Applications > Add/Remove... โปรแกรม Add/Remove Applications จะถกเรยกขนมาทนท ทหนาตางของโปรแกรมนจะถกแบงออกเปนสามสวนดวยกน
By Doing Co., Ltd. 39
Picture 3.28
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
● ชองซายจะเปนการแบงกลมของโปรแกรมซงจะชวยใหคณเลอกโปรแกรมทตองการไดงายขน
● ชองขวาบน เปนรายชอของโปรแกรม ซงจะแสดงขนมาตามกลมทคณไดเลอกไวจากชองทางซาย
● ชองขวาลาง รายละเอยดของโปรแกรมทคณคลกเลอกจากชองทางขวาบน
โปรแกรมทผมแนะนำาเพอทดสอบการตดตงจะมชอวา Frozen-Bubble ใหคณคลกเลอกทกลมโปรแกรม Games ครบ จากนนใหเลอนหาโปรแกรม Frozen-Bubble เมอเจอแลวคลกทเชคบอกดานหนา จากนนใหกดท OK โปรแกรมจะใหขอมลเกยวกบการตดตงโปรแกรมในครงนวา มโปรแกรมใดถกตดตงบาง เมอมนใจแลวใหกด Apply โปรแกรมจะถามพาสเวรดของผดแล ซงถาคณมสทธในฐานะของผดแลเครองนน (Administrator) ใหใสพาสเวรดของคณลงไปครบ เสรจแลวใหรอสกคร ระบบจะทำาการดาวนโหลดโปรแกรมจาก Repositories ผานทางอนเทอรเนต ใหคณรอจนเสรจ
เมอเสรจแลวคณสามารถใชงานโปรแกรมทตดตงไดทนท ในกรณนคอเกม Frozen-Bubble คณสามารถเรยกเกมนขนมาเลนไดโดยไปท เมน Games > Frozen-Bubble
สำาหรบการตดตงโปรแกรมอนๆนน จะใชวธเดยวกนกบในขนตอนทผานมานค รบ ซงโปรแกรมดๆ และเกมสนกๆนนมอยเยอะ ลองเลอกดและตดตงใชงานกนนะครบ
By Doing Co., Ltd. 40
Picture 3.29
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
Unit 4: Tipsในบทนจ ะแนะนำาเทคนคในการใชงานเลกๆนอยๆ ทจะเปนประโยชนในการใชงานจรง
เพอใหคณใชงานไดอยางเตมประสทธภาพยงขนครบ
กคนไฟลทถกลบ
เชนเดยวกบ Windows ทไฟลหรอโฟลเดอร ทถกลบจะถกนำาไปไวในถงขยะกอน ซงถงขยะนจะอยในโฟลเดอรบานของคณนนเอง เพยงแตวาอยในรปแบบของแฟมซอน ซงในหนาตางโปรแกรม File Manager (Nautilus) ใหคณกด Ctrl+h คณจะพบโฟลเดอรทชอวา .Trash เมอคณเปดขนมาด คณจะพบไฟลตางๆทลบไปแลว ซงสามารถยายออกไปไวในตำาแหนงทคณตองการ และใชงานไฟลนนไดทนท
อกทางหนงทนาจะสะดวกกวาทจะเขาถงถงขยะไดคอไอคอนท Panel ดานขวาลาง เมอคณคลก จะเปดโปรแกรม File Manager พรอมแสดงไฟลทถกลบไปแลวเชนเดยวกน
พมพภำษำไทย
ในขนตอนการตดตงทผมแนะนำาใหเลอกคยบอรดภาษาไทย คณจะสามารถพมพภาษาไทยไดในทนท แตผมจะแนะนำาเรองของการตดตงการพมพภาษาอนๆเพมเตมอกครง เผอวาคณอาจตองการใชภาษาอนนอกจากภาษาไทยในการทำางานดวย
By Doing Co., Ltd. 41
Picture 4.1
Picture 4.2
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
วธเพมภาษาสำาหรบการพมพนน ใหไปท เมน System > Preferences > Keyboard หนาตาง Keyboard Preferences จะถกเรยกขนมา ใหคณคลกเลอกทแถบ Layouts คณจะเหน Layouts ของภาษาไทยและองกฤษอย ใหคลกท Add จะมหนาตาง Choose a Layouts ขนมา คณสามารถเลอกผงคยบอรดทตองการใชไดทนท
สวนของปมสลบภาษานนสามารถเปลยนไดทหนาตาง Keyboard Preferences เชนเดยวกน โดยใหคลกเลอกทแถบ Layout Options สวนของคยลดสำาหรบสลบภาษาจะอยท Group Shift/Lock behavior ซงสามารถเปลยนไดตามทระบบมใหเลอกเทานน
ปมสลบภาษา
บน Windows เราจะเหนปมสลบภาษาอยท Panel ดานลางตดกบ System tray ซง Ubuntu นนสามารถเพมปมในลกษณะเดยวกนนลงใน Panel ไดเชนเดยวกน ปมสลบภาษานนอกจากจะใชในการคลกสลบภาษาแลว ยงสามารถใชบอกภาษาปจจบนทเรากำาลงใชอยไดอกดวย การเพมปมสลบภาษานใหคณคลกขวาบน Panel ในตำาแหนงทตองการวางปมสลบภาษา จากนนเลอก Add to Panel หนาตาง Add to Panel จะปรากฏขนมา ใหคณมองหาไอคอนรปธงทมขอความกำากบวา Keyboard Indicator จากนนกด Add หนงครง และคลกท Close เพอปดหนาตางไดเลย เพยงเทานป มสลบภาษากจะอยบน Panel ตามทเราตองการแลวครบ
ปรบแตงใหแสดงผลภำษำไทย
ในขณะทเราใชงาน Ubuntu อยน เราสามารถพมพภาษาไทยไดแลวกจรง แตวาในสวนภาษาของระบบ เชน เมน หรอทโปรแกรมตางๆนน สามารถแสดงขอความเปนภาษาไทยไดดวย ซงจะมประโยชนมากสำาหรบผใชคอมพวเตอรทไมมความรดานภาษาองกฤษ หรออาจจะไมถนดในการใชภาษาองกฤษ
By Doing Co., Ltd. 42
Picture 4.3
Picture 4.4
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
การปรบแตงระบบใหแสดงผลภาษาไทยนนใหไปท เมน System > Administration > Language Support ระบบจะถามรหสผานของผดแลกอน เพราะการเปลยนแปลงนจะมผลตอระบบทงหมด เมอปอนรหสผานแลว หนาตาง Language Support จะเปดขนมา ใหคณเลอกภาษาไทยแลวคลก OK ไดเลย แตหากคณตองการใชภาษาไทยเปน ภาษาปรยายของระบบ ใหคณคลก Apply กอนหนงครง เพอใหระบบดาวนโหลดแพคเกจภาษาไทยลงมากอน เสรจแลวทชอง Default Language จงจะมภาษาไทยใหเลอกครบ
เมอคณไดตดตงใหใชงานภาษาไทยแลว คณจะยงไมเหนผลในทนท คณจะตองออกจากระบบโดยการลอกเอาทเสยกอน หรอจะรสตารทกตามแต จนคณมาถงหนาลอกอนเพอเขาระบบอกครง กอนทคณจะลอกอนใหสงเกตทมมซายลาง จะเหนขอความทเขยนวา Options ใหคลกลงไปแลวเลอกท Select Language จากนนใหเลอกเปน Thai หรอจะเลอกเปน System Default กได หากคณตงใหภาษาไทยเปน Default Language ไวในขนตอนทผานมา
จบภำพหนำจอ
ใน Ubuntu จะมโปรแกรมจบภาพหนาจออย โดยสามารถเรยกโปรแกรมไดจาก เมน Applications > Accessories > Take Screenshot โปรแ กรมจบภาพหนาจอจะถกเรยกขนมา จะม 2 ตวเลอกใหคณเลอกคอ Grab the whole desktop หมายถงการจบภาพหนาจอทงหนาจอ และอกตวเลอกหนงคอ Grab the current window หมายถง จบภาพเฉพาะหนาตางทกำาลงทำางานอยเทานน สวนของ Grab after a delay of ... หมายถงจะใหจบภาพหลงจากทคลก Take Screenshot แลวกวนาท ซงคณสามารถจดสภาพแวดลอมกอนทจะจบภาพไดดวยตวเลอกการหนวงเวลาน
By Doing Co., Ltd. 43
Picture 4.5
Picture 4.6
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
นอกจากการเรยกตามวธดานบนแลว คณยงสามารถจบภาพหนาจอดวยคยลดไดดวย ดวยการกดปม Print Screen บนคยบอรด โปรแกรมจะจบภาพพรอมแสดงหนาตางโปรแกรมขนมาเชนเดยวกบวธในขางตน หรอคณอาจจบภาพเฉพาะหนาตางททำางานอยไดดวย โดยการคลกเลอกหนาตางทตองการกอน จากนนกดปม Alt+ Print Screen โปรแกรมจะจบภาพเฉพาะหนาตางทคณเลอก
ดหนงฟงเพลง
ดงทผมไดกลาวไวใน Unit 3 เรองของโปรแกรม Movie Player และ Music Player วาไฟลบางประเภทนนจะไมสามารถเลนไดในทนทจะตองตดตงแพคเกจเพมเตมเสยกอน วธนนอาจยงยากนดหนอย แตแลกกบผลลพภทไดแลวคมคาแนนอนครบ
● ทำาการ "เพม Repository" (ตาม Unit 3) เสยกอน
● เปดโปรแกรม Add/Remove Applications ขนมา
● ทหนาจอทางซายใหเลอกหมวดหมเปน Sound & Video
● ใหตดตง Plugin 3 ชด คอ
○ Gstreamer extra plugins
○ Gstreamer ffmpeg video plugin
○ Xine extra plugins
ดวยปลกอนสามชดทคณไดทำาการตดตง เพยงเทานคณกพรอมทจะเลนไฟลภาพยนตและเพลงในรปแบบตางๆไดแลวครบ
เขยนซด
การเขยนซดใน Ubuntu นน เราสามารถเขยนไดผานโปรแกรม File Manager ไดทนท โดยถาหากคณใสแผนซดเปลาเขามาในเครอง จะมหนาตางขนมาถามคณเองวาคณตองการทจะ สรางซดเพลงจากไฟลเพลงดจตอล (Make Audio CD) เชน จากไฟล WAV หรอสรางซดขอมล (Make Data CD) หรอไมทำาอะไรเลย (Ignore)
By Doing Co., Ltd. 44
Picture 4.7
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
หากคณเลอกทเขยนซดเพลง จะมโปรแกรม Serpentine เขามาทำาหนาทในสวนน ซงวธใชงานนนผมขอขามไป เพราะไมยากอยแลวสำาหรบคณทคดจะใช Ubuntu สวนโปรแกรม Serpentine นน คณสามารถเรยกโปรแกรมนขนมาทำางานเองกได โดยเรยกท เมน Applications > Sound & Video > Serpentine Audio CD Creator ซงกไดผลลพภเดยวกน
ยอนกลบมาทอกทางเลอกหนงเมอคณใสแผนซดเปลาเขาไปคอ สรางแผนซดขอมล (Make Data CD) หากคณเลอกตวเลอกน โปรแกรม File Manager จะถกเรยกขนมา พรอมกบไปทสวนของการสรางซดขอมล ในหนาตางนคณสามารถลากไฟลใสลงไปไดเลย จนเมอคณพรอมแลวใหกดทปม Write to Disc เพอเขยนขอมลลงแผนซด สวนการเรยกโปรแกรม File Manager ขนมาเขยนซดโดยไมผานหนาตางตวเลอกนน คณสามารถเรยกไดท เมน Places > CD/DVD Creator
สวนการเขยนซดจากไฟล .iso เชนเดยวกบตอนทเราสรางแผน Ubuntu จากโปรแกรม nero บนวนโดวสกสามารถทำาไดเชนเดยวกนครบ โดยหลงจากทคณใสแผนซดเปลาลงในเครองแลว ใหคณคลกขวาทไฟล .iso ทคณตองการ จากนนเลอก Write to Disc... เพยงเทานครบ
By Doing Co., Ltd. 45
Picture 4.8
Picture 4.9
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
กรณทแผนของคณเปนแผน RW (ลบและเขยนใหมได) ไมตองมองหาโปรแกรมลบขอมลใน CD แตอยางใดครบ ใหคณลบไฟลในซดเหมอนกบวาเปนไฟลทอยในฮารดดสกไดเลย และเมอถงตอนทจะเขยนขอมลลงแผน โปรแกรมจะลบขอมลเดมทอยในซดกอนทจะเขยนขอมลลงไปใหมใหเองโดยอตโนมต
ลอกอนเขำระบบแบบอตโนมต
ทกครงทคณเปดเครอง คณจำาเปนทจะตองปอนชอผใชและรหสผานกอนทกครงจงจะมสทธเขาใชงานเครอง เพอยนยนวาคณเปนใครและมสทธทำาอะไรไดบาง ซงมนจะมประโยชนมากถาคณใชเครองคอมพวเตอรดวยกนหลายคน แตถาคณเปนเจาของเครอง และใชอยคนเดยว คงนารำาคาญไมนอยทตองมาคอยกรอกชอและรหสผานเพอบอกวาคณเปนใครในเมอคณใชเครองอยแคคนเดยว
คณสามารถตงคาใหเขาระบบอตโนมตได โดยเลอกชอผใชของคณเปนชอผใชหลกเพอทำาการเขาระบบอตโนมตได ใหคณไปท เมน System > Administration > Login Window หนาตางนจ ะเปนสวนของการตงคาการเขาระบบ เชน เปลยนหนาตาตอนรบตอนเขาระบบ ทคณตองทำาคอ ไปท Tab Security ใหคณเชคบอกซทชอง Enable Automatic Login จากนนใหเลอกชอผใชของคณเสรจแลวทำาการ Close เพอปดหนาตางการตงคาไดทนท
By Doing Co., Ltd. 46
Picture 4.10
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
Startup Programs (เปดโปรแกรมอตโนมต)
เชนเดยวกบบน Windows ทเราสามารถสงใหโปรแกรมใดสกโปรแกรม ทำางานเองโดยอตโนมตเมอระบบพรอมทำางานหลงจากทเราเขาสระบบ วธนนทำาไดไมยากเพยงแตคณตองรชอคำาสงทใชเรยกโปรแกรมนนดวยเทานน วธตงคานนใหคณไปท เมน System > Preferences > Sessions หนาตางการตงคา Session จะถกเปดขนมา
ในหนานค ณจะเหนรายชอโปรแกรมทถกสงใหทำางานทนทเมอเปดเครองและระบบพรอมทจะทำางาน เชน update-notifier ซงเปนตวเตอนใหคณอพเดทระบบ ถาหากวาคณรสกรำาคาญคณสามารถ Delete ออกไป หรอจะ Disable ไวกอนกไดเชนกน สวนการเพมโปรแกรมแกรมทตองการใหทำางานเมอเปดเครองนน ใหคณกด Add ระบบจะถามถงคำาสงทใชในการเรยกโปรแกรมนน ซงคณอาจตองศกษาดเองวาโปรแกรมทคณตองการเรยกมคำาสงทจะเรยกขนมาทำางานอยางไร ซงโปรแกรมสวนใหญนนจะมคำาสงเรยกใชงานตรงกบชอโปรแกรมเอง เชน firefox, gimp เปนตน
เพม User
หลงจากตดตง Ubuntu เสรจแลว จะมชอผใชเพยงชอเดยวเทานน ซงหากคณใชคอมพวเตอรดวยกนหลายคนในเครองเดยว การสรางชอผใชเพมตามจำานวนคนยอมสมเหตสมผลกวา เพอทการตงคาตามความตองการของแตละคนจะไดเปนไปอยางอสระ
การเพมผใชใหม ใหคณไปท เมน System > Administration > Users and Groups ระบบจะถามรหสผานของผดแลระบบกอน ใหคณใสรหสผานของคณลงไป โปรแกรมจดการ
By Doing Co., Ltd. 47
Picture 4.11
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
Users and Groups จะแสดงขนมา วธเพม User ใหคณคลกเลอกท Add User จากนนหนาตาง New user account จะเปดขนมาใหคณใสรายละเอยดของผใชคนใหมใหเรยบรอย หรออาจใสแค Username กบ Password กได สวนคาอนๆนน ผใชสามารถเปลยนแปลงไดดวยตนเอง เมอเพม User เสรจแลวอยาเพงปดหนาตาง ใหเลอกทแถบ User privileges เพอมอบสทธใหแกผใชทเพมเขามาใหมวาจะใหทำาอะไรไดบาง ซงคณอาจกำาหนดใหมสทธในระดบ Administrator เชนเดยวกบคณเลยกได
กำรบบอดไฟล และคลำยไฟลทถกบบอด
โปรแกรมบบอดไฟลนน Ubuntu ไดจดเตรยมมาใหเปนทเรยบรอยแลว เพยงแตไมมเมนหรอไอคอนสำาหรบเรยกโปรแกรมขนมาทำางานโดยตรงเทานน วธเรยกใชโปรแกรมบบอดไฟล เพยงแคคณดบเบลคลกทไฟลบบอดโปรแกรมบบอดไฟลจะถกเรยกขนมาเอง
By Doing Co., Ltd. 48
Picture 4.12
Picture 4.13
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
การบบอดไฟล คณสามารถทำาไดงายๆโดยการคลกขวาทไฟลหรอโฟลเดอรทตองการบบอด จากนนเลอก Create Archive... จะมหนาตางใหตงชอไฟลบบอดและสกลของไฟลเพยงเทานการบบอดไฟลกเปนทเรยบรอยแลว ในทางกลบกน คณสามารถคลายไฟลบบอดดวยการคลกขวาแลวเลอก Extract Here ไดเชนกน
เพมแบบอกษร
แมวา Ubuntu จะไดจดเตรยมแบบอกษรไทย มาใหใชอยางดแลวกตาม แตหากคณมแบบอกษรทคณตองการใช คณกสามารถตดตงลงไปไดเชนกน
ตดตงแบบใชคนเดยว
การตดตงแบบใชคนเดยวหมายถงผใชคนอนจะไมสามารถใชแบบอกษรทคณเพมลงไปได แตจะสะดวกตรงทผไมมสทธในฐานะ Administrator กสามารถเพมแบบอกษรเพอใชเองได วธเพมแบบอกษรนนใหคณเปดโฟลเดอรบาน โดยไปท เมน Places > Home Folders โปรแกรม File Manager จะเปดขนมา ใหคณกด Ctrl+h เพอแสดงแฟมซอน จากนนใหสรางโฟลเดอรชอ .fonts แลวใหคณนำาไฟลฟอนตทเตรยมมา ใสลงในโฟลเดอรทสรางขนมาใหม กเปนอนเรยบรอย
ตดตงแบบใชทงระบบ
การตดตงแบบใชทงระบบ คณจำาเปนจะตองมสทธในฐานะ Administrator ดวยจงจะใสฟอนตลงในระบบได การตดตงฟอนตดวยวธน ผใชทกคนในเครองจะสามารถใชงานฟอนตนได วธตดตงฟอนต ใหคณกดปม Alt+F2 หนาตาง Run Application จะถกเปดขนมา ใหคณพมพคำาสงลงไปวา sudo nautilus /usr/share/fonts พรอมทงทำาเครองหมายถกทชอง Run in terminal จากนนคลกท Run จะมหนาตาง Terminal (คลายหนาตางดอส) ขนมาใหคณปอนรหสผานแลว Enter โปรแกรม File Manager จะถกเรยกขนมา ใหคณนำาฟอนตใสลงไปเลยครบ
By Doing Co., Ltd. 49
Picture 4.14
Picture 4.15
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop
ตงคำสวนตวและเปลยนรหสผำน
เราสามารถตงคาสวนตวของเรารวมถงเปลยนรหสผานทใชสำาหรบลอกอนเขาระบบไดครบ วธการตงคานนใหไปท เมน System > Preferences > About Me จะปรากฏหนาตาง About you ขนมา คณสามารถตงคาไดตามตองการครบ สวนการเปลยนรหสผานนน คณตองกรอกรหสผานเดมกอนดวย เพอเปนการยนยนตน
กรหสผำน
เปนเรองปกตทคนเราจะลมรหสผานเขาระบบได ซง Ubuntu กไดเตรยมสวนของ Recovery mode ไวแลว สงทคณตองทำาคอ เมอเปดเครองขนมาแลว ทเมนสำาหรบเลอกระบบปฏบตการใหเลอกทเมนทมวงเลบวา recovery mode ตอทาย ระบบจะทำางานไปเรอยๆจนไปจบทหนา Command line ซงมขอความวา root@computer-name:~# เมอขนมาแลว คณสามารถเปลยนรหสผานไดทนท ดวยการพมพคำาสงวา passwd user-name จากนน Enter แลวพมพรหสผานใหมทตองการลงไป (ขณะพมพจะไมเหนอกษรใดทงสน คลายวากดไมตด ใหพมพไปเลย) เสรจแลว Enter แลวพมพรหสผานซำาอกครง ระบบจะแจงวา passwd: password update successfully หมายความวาเรยบรอยแลว (ถาไมได ใหเรมพมพคำาสงใหมตงแตตน) จากนนพมพคำาสงวา reboot เพอรสตารทเครองแลวเขาระบบดวยรหสผานใหมไดเลย
By Doing Co., Ltd. 50
Picture 4.16
Picture 4.17