uczenie sie
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
![Page 1: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/1.jpg)
UCZENIE UCZENIE SIĘSIĘ
przygotowała: Paula Pilarska
![Page 2: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/2.jpg)
1. Jak nauczyć psa aportowania?
2. Jak nauczyć ryby aby podpływały w prawy róg akwarium?
3. Jak nauczyć dziecko załatwiania się na nocnik (trening czystości)?
4. Jak nauczyć się pływania?
5. Jak przezwyciężyć lęk przed pająkami?
![Page 3: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/3.jpg)
Uczenie sięUczenie się
• Behawioryzm
– Warunkowanie klasyczne
– Warunkowanie sprawcze (instrumentalne)
• Perspektywa poznawcza
![Page 4: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/4.jpg)
Iwan Pawłow Laboratorium Pawłowa
ur. 14.IX.1849 w Riazaniu,
zm. 27.II.1936 w Leningradzie
![Page 5: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/5.jpg)
Podstawowe cechy warunkowania Podstawowe cechy warunkowania klasycznegoklasycznego
• Przed warunkowaniem bodziec bezwarunkowy
(Bb) w naturalny sposób wywołuje reakcję
bezwarunkową (Rb)
• Bodziec obojętny, taki jak (ton) dźwięk dzwonka,
nie wywołuje tej reakcji. Podczas warunkowania
zestawia się bodziec obojętny z Bb
• Wskutek skojarzenia z Bb, bodziec obojętny staje
się bodźcem warunkowym (Bw) i wywołuje reakcję
warunkową (Rw), która jest podobna do (Rb).
![Page 6: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/6.jpg)
Podstawowe Podstawowe
cechy cechy
warunkowaniwarunkowani
a a
klasycznegoklasycznego
![Page 7: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/7.jpg)
Awersja smakowaAwersja smakowa1. Przykład warunkowania klasycznego
2. Adaptacyjny charakter – motywują organizm do unikania potencjalne
szkodliwych rodzajów żywności
3. Niekonieczne równoczesne występowanie Bb (np.: mdłości) i Bw (smak
jedzenia)!
4. Eksperyment – Garcia i Koelling (1966)
– warunkowanie dwóch grup szczurów
– Trzy Bw dla każdej z grup: słodki smak wody, światło, dźwięk
– 1 grupa: Bb = mdłości, 2 grupa: Bb = wstrząs elektryczny
– Mdłości = awersja do słodkiej wody, wstrząs elektryczny = awersja na światło
i dźwięk
![Page 8: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/8.jpg)
WygaszanieWygaszanie• W warunkowaniu klasycznym jest to proces, dzięki któremu Bw
tracą zdolność do wzbudzania Rw, ponieważ te pierwsze
przestają być kojarzone z Bb. Czyli Bw traci swa funkcję
zdarzenia umożliwiającego przewidywanie Bb.
• Co stanie się gdy po dwóch, trzech dniach znowu
zaprezentujemy psu dzwonek? Czy będzie się ślinił?
• Organizmy ujawnią spontaniczny nawrót wygaszonych reakcji
(myląca nazwa – ponieważ zanik reakcji nie ma trwałego
charakteru)
![Page 9: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/9.jpg)
Uogólnianie i RóżnicowanieUogólnianie i Różnicowanie
• Skuteczne przystosowanie do środowiska wymaga
jednakowego reagowania na bodźce o równoważnej funkcji,
nawet jeżeli się one różnią, a także odmiennego reagowania
nawet na podobne bodźce, pełniące jednak odmienne
funkcje.
![Page 10: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/10.jpg)
Uogólnianie i RóżnicowanieUogólnianie i Różnicowanie• UOGÓLNIANIE – Pawłow uwarunkował u psa ślinienie się na
widok koła. Psu pokazywano różne figury geometryczne. Im
bardziej podobna figura do koła tym większa Rw.
• Pawłow warunkował psa w odróżnianiu kół i elips, podając
mięso jedynie po ekspozycji kół. Po pewnej liczbie powtórzeń
pies przestawał reagować ślinieniem na widok elipsy, choć nadal
reagował tak na widok koła. Ujawniał zatem RÓŻNICOWANIE
reakcji.
• Nerwica u psów
![Page 11: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/11.jpg)
Warunkowanie wyższego rzęduWarunkowanie wyższego rzędu
• W warunkowaniu wyższego rzędu pierwotnie neutralny
bodziec zaczyna spełniać funkcję Bw wskutek
współwystępowania z jakimś innym bodźcem, który już
uprzednio nabrał własności Bw.
• Pawłow uczył psa by ślinił się na dźwięk dzwonka, a następnie
wielokrotnie zapalał światełko, przed pojawieniem się
dźwięku.
![Page 12: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/12.jpg)
Terapia BehawioralnaTerapia Behawioralna
• Zatapianie
• Systematyczne odwrażliwianie
• Przeciwwarunkowanie
![Page 13: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/13.jpg)
Mały AlbertMały Albert
• John Watson (1920)
• Reakcje emocjonalne mogą
być nabywane poprze
warunkowanie klasyczne
![Page 14: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/14.jpg)
• Jaka jest różnica pomiędzy wygaszaniem
a zapominaniem?
• Podaj przykład warunkowania z własnego życia.
• Przeprowadź warunkowanie psa:
http://nobelprize.org/educational_games/medicine/pavlov/
![Page 15: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/15.jpg)
Warunkowanie sprawczeWarunkowanie sprawcze
• Mały Albert – w końcu zaczął unikać szczura, redukując w ten
sposób strach
• Oprócz warunkowania klasycznego wystąpiło również
WARUNKOWANIE SPRAWCZE (INSTRUMENTALNE)
• Podczas warunkowania sprawczego organizmy uczą się coś
robić lub czegoś nie robić z powodu konsekwencji
zachowania. (np.: unikanie pokarmu – którym się zatruliśmy –
aby nie wywołać mdłości)
![Page 16: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/16.jpg)
Warunkowanie sprawczeWarunkowanie sprawcze
Warunkowanie klasyczne koncentruje sie na tym,
w jaki sposób organizmy antycypują zmiany
w swoim środowisku, natomiast warunkowanie
sprawcze skupia sie na tym, co organizmy robią
w swoim środowisku.
![Page 17: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/17.jpg)
ur. 31 sierpnia 1874, zm. 9 sierpnia 1949
Edward Lee Thorndike
wykorzystywał koty
w swoich ekspery-
mentach nad wpływem
nagród i kar na proces
uczenia się.
![Page 18: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/18.jpg)
![Page 19: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/19.jpg)
PRAWO EFEKTUPRAWO EFEKTU• zakłada, że reakcja (jak pociąganie za sznurek) ulega w danej
sytuacji (jak znajdowanie się w skrzynce) wzmo-cnieniu przez
nagrodę (wydostanie się ze skrzynki i jedzenie).
• Tak więc nagrody wzmacniają pewne związki bodziec -
reakcja, natomiast kary je osłabiają.
• Organizmy uczą się powstrzymywać od wykonywania
reakcji, po których nastę-
puje kara.
![Page 20: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/20.jpg)
Warunkowanie sprawczeWarunkowanie sprawcze
W warunkowaniu klasycznym
przedmiotem warunkowania są często
mimowolne reakcje, w warunkowaniu
sprawczym obiektem warunkowania
są reakcje dowolne (dziobanie w jakiś
cel, naciskanie na dźwignię, czynności
niezbędne do gry w tenisa lub pływania).
![Page 21: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/21.jpg)
Burrhus Frederic Skinner
(ur. 20 marca 1904
w stanie Pensylwania,
zm. 18 sierpnia 1990)
![Page 22: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/22.jpg)
Skrzynka SkinneraSkrzynka Skinnera
• umożliwia precyzyjne manipulowanie czynnikami (np. ilością jedzenia
podawanego zwierzęciu)
• precyzyjny pomiar (np. liczba naciśnięć dźwigni przez szczura)
• minimalizuje wysiłek ze strony badacza
• Jak twierdzi psycholog John Garcia, „[...] wielkim wkładem
Skinnera w badania nad zachowaniem było
skonstruowanie cudownie efektywnej metody
badania warunkowania sprawczego"
![Page 23: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/23.jpg)
Skrzynka SkinneraSkrzynka Skinnera
kumulatywny rejestrator reakcji - umożliwia precyzyjny zapis częstości zachowania sprawczego,
nie wymaga obecności badacza podczas eksperymentu.
![Page 24: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/24.jpg)
Skrzynka SkinneraSkrzynka Skinnera• Wygłodzony szczur zostaje umieszczony w skrzynce Skinnera
• Początkowo szczur wącha klatkę
• Pierwsze naciśnięcie dźwigni przez szczura ma charakter
przypadkowy
• Następuje wyrzucenie przez podajnik porcji pokarmu
• Jedzenie powoduje wzrost częstości naciskania dźwigni, jest
więc wzmocnieniem reakcji naciskania dźwigni
![Page 25: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/25.jpg)
WzmocnieniaWzmocnienia
• Wzmocnieniem może być każde zdarzenie nasilające
częstość przyszłego występowania reakcji, po której
zdarzenie to następuje.
• Np.: porcje jedzenia podawane głodnemu zwierzęciu,
woda dla spragnionej osoby, pochwała, a także
dźwięk dzwonka uprzednio skojarzonego z poja-
wianiem sie jedzenia.
![Page 26: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/26.jpg)
Wzmocnienia pozytywne i negatywneWzmocnienia pozytywne i negatywne
• Wzmocnienia pozytywne (np.: jedzenie albo
pochwala) zwiększają prawdopodobieństwo
pojawiania sie reakcji, po której następuje.
• Wzmocnienia negatywne (np.: strach) zwiększają
prawdopodobieństwo pojawiania sie reakcji pod
warunkiem ich usunięcia z sytuacji.
![Page 27: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/27.jpg)
WzmocnieniaWzmocnienia
• Większe wzmocnienia powodują szybsze uczenie sie
niż wzmocnienia mniejsze. (Kiedy będziesz
intensywniej pracować gdy będziesz mogła / mógł
zarobić 10 czy 1000 zł?)
• Przy wystarczająco dużych wzmocnieniach
zachowanie sprawcze staje sie nawykiem.
![Page 28: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/28.jpg)
WzmocnieniaWzmocnienia
• Wzmocnienia natychmiastowe są skuteczniejsze od
odroczonych. (egzaminy vs kartkówki, zaprzestanie
palenia papierosów)
• Wzmocnienia wtórne (uwarunkowane) nabywają
swojej wartości dzięki skojarzeniu z bodźcami, które
juz maja własności wzmocnienia, (np. zarabianie
pieniędzy – zamiana na towary)
![Page 29: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/29.jpg)
Kary i nagrodyKary i nagrody
1. Kara sama nie wskazuje dziecku alternatywnego sposobu zachowania.
2. Kara ma tendencje do tłumienia karanego zachowania tylko w warunkach
zapewniających jej nieuchronne pojawienie się (każdy nauczyciel inaczej podchodzi do
oceniania)
3. Karanie może prowadzić do wycofania się dziecka z sytuacji (ucieczka , rezygnacja
z nauki)
4. Karanie może prowadzić do gniewu i wrogości.
5. Efekty kar mogą być zbyt szerokie (karanie złych manier przy stole – zaburzenia jedzenia)
6. Karanie może być przez dziecko naśladowane jako sposób radzenia sobie
z własnym stresem (modelowanie)
7. Dzieci uczą się karanych reakcji (kara przyciąga ich uwagę do niepożądanych reakcji).
![Page 30: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/30.jpg)
Kary i nagrodyKary i nagrody• Korzystniej jest skupić się na nagradzaniu dziecka za
zachowanie pożądane niż na karaniu zachowań niepożądanych
(ignorowanie).
• Nagradzanie lub pozytywne wzmacnianie pożądanych
zachowań dziecka wymaga czasu i uwagi.
• Należy naprowadzać dziecko
na właściwy sposób postępowania,
a następnie je nagradzać.
![Page 31: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/31.jpg)
Wzmocnienia regularne i nieregularneWzmocnienia regularne i nieregularne
• Wzmocnienie regularne – po ubraniu swetra zawsze robi
się cieplej;
• Wzmocnienia nieregularne – totolotek, gry hazardowe
(pułapka – nadzieja wygrania),
• Zachowania sprawcze – najszybciej nabywane gdy
towarzyszą im wzmocnienia regularne lub w jednej próbie
przy bardzo silnym wzmocnieniu
![Page 32: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/32.jpg)
Rozkład stałego i zmiennego Rozkład stałego i zmiennego
przedziału czasowegoprzedziału czasowego
• Rozkład stałego przedziału czasowego
– promocje w sklepach;
– sprawdzanie poczty elektronicznej
• Rozkład zmiennego przedziału czasowego
– niezapowiedziane kartkówki vs regularne zapowiedziane
sprawdziany
![Page 33: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/33.jpg)
KształtowanieKształtowanie
• Złożonych zachowań można
nauczyć się metodą kształtowania,
czyli wzmacniania kolejnych reakcji
coraz to bardziej zbliżonych do
właściwej (nauka tańca)
• Zautomatyzowanie reakcje (np.:
jazda samochodem)
![Page 34: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/34.jpg)
Trochę humoru
![Page 35: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/35.jpg)
1. Jaki wpływ wywarły nagrody i kary na twoje własne postępowanie?
2. Palce pianisty szybciej przelatują, przez klawiaturę, niż trwa samo
odczytanie nut, nie mówiąc już o zastanawianiu się nad nimi. Jakiego
rodzaju mechanizmy biorą udział w uczeniu się gry na fortepianie?
3. Jaką rolę odgrywają w twoim życiu nawyki? Czy masz jakieś „dobre"
i „złe" nawyki? W jaki sposób doszyło do ich powstania?
4. Czy uczysz się na własnych błędach? Dlaczego tak lub dlaczego nie?
Zilustruj swoja odpowiedz przykładami.
5. Uzasadnij, czy zgadzasz się, czy nie, z następującą opinią: „Pozornie
złożone zachowanie ludzkie można wyjaśnić jako wynik
sumowania się dłuższej lub krótszej serii uwarunkowanych reakcji".
![Page 36: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/36.jpg)
CZYNNIKI POZNAWCZE CZYNNIKI POZNAWCZE
W UCZENIU SIĘW UCZENIU SIĘ
![Page 37: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/37.jpg)
• Behawioryści twierdzili, ze większość złożonych zachowań
człowieka jest wynikiem zsumowania pewnej serii
pojedynczych reakcji, z których każda została z osobna
uwarunkowana.
Krytyka podejścia behawioralnego:
• model warunkowania zbyt mechanicystyczny, by można nim
było wyjaśnić wszystkie przypadki uczenia się,
• wyjaśnienie złożonych zachowań nie jest możliwe bez
odwołania się do takich poznawczych pojęć, jak: struktury
umysłowe, schematy, wzorce i przetwarzanie informacji .
![Page 38: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/38.jpg)
Psychologowie poznawczy
uważają ludzi i inne
organizmy za
poszukiwaczy informacji,
którzy oceniają wagę
uzyskanych dowodów
i podejmują decyzje.
![Page 39: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/39.jpg)
MAPY POZNAWCZEMAPY POZNAWCZE
• Behawioryzm: organizmy uczą się
jedynie tych reakcji które są
wzmacniane.
• E. C. Tolman: szczury nabywają
istotnych informacji o otoczeniu
także pod nieobecność
jakichkolwiek wzmocnień.
Edward C. Tolman
(ur. 14 .IV.1886, zm. 19 .XI.1959)
![Page 40: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/40.jpg)
Eksperyment (Tolman, Honzik, 1930)Eksperyment (Tolman, Honzik, 1930)
• Dwie grupy szczurów
• Grupa eksperymentalna: labirynt + jedzenie
• Grupa kontrolna: eksploracja labiryntu bez wzmocnienia
• Wynik: Po 1 lub 2 próbach z jedzeniem szczury z grupy nienagradzanej
równie szybko uczyły się je znajdywać jak szczury z grupy nagradzanej
• Wniosek: szczury oddające się eksploracji labiryntu pod nieobecność
wzmocnień również się go uczyły.
• Podczas nienagradzanej eksploracji labiryntu szczury wykształcały sobie
jego poznawczą reprezentację. Takie uczenie się może pozostawać
niewidoczne (utajone) dopóki nie pojawi się jakiś czynnik motywujący
zwierzę do szybkiego przebiegania z jednego krańca labiryntu na drugi.
![Page 41: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/41.jpg)
Eksperyment (Tolman, Honzik, 1930)Eksperyment (Tolman, Honzik, 1930)
![Page 42: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/42.jpg)
UCZENIE SIĘ PRZEZ OBSERWACJĘ UCZENIE SIĘ PRZEZ OBSERWACJĘ
• Jak wielu rzeczy uczymy się,
obserwując zachowania innych
ludzi w otoczeniu, na filmach
lub w telewizji?
• Albert Bandura – badał
społeczne uczenie się.
Albert Bandura
(ur. 4 grudnia 1925)
![Page 43: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/43.jpg)
UCZENIE SIĘ PRZEZ OBSERWACJĘ UCZENIE SIĘ PRZEZ OBSERWACJĘ
• uczymy się zachowań sprawczych tylko dzięki obserwacji
innych, (potrzebna jest oczywiście praktyka do doskonalenia)
wyuczone umiejętności mogą pozostawać ukryte
• Osoba, której reakcje są naśladowane, jest modelem.
• Obserwacja zachowania modela wzmacnianego nagrodami
lub uniknięciem kar prowadzi u obserwatorów do uczenia.
• Wzmacnianie nasila szansę pojawiania się danych zachowań
nie tylko u modela, ale także i u obserwatorów.
![Page 44: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/44.jpg)
UCZENIE SIĘ UCZENIE SIĘ PRZEZ OBSERWACJĘ PRZEZ OBSERWACJĘ
![Page 45: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/45.jpg)
EFEKTY PRZEMOCY W MASS MEDIACHEFEKTY PRZEMOCY W MASS MEDIACH
• w telewizji dzieci mogą obejrzeć niezliczone sceny morderstw,
bicia i napaści seksualnej
• dziecko oglądające telewizję od dwóch do czterech godzin
dziennie - do czasu ukończenia szkoły podstawowej będzie
świadkiem około 8 000 morderstw i 100 000 innych aktów
przemocy (Eron, 1993).
![Page 46: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/46.jpg)
EFEKTY PRZEMOCY W MASS MEDIACHEFEKTY PRZEMOCY W MASS MEDIACH
• Dlaczego przemoc tak często pojawia sie na filmach
i w telewizji?
• Czy przemoc w mass mediach prowadzi do przemocy
w życiu?
• Co można zrobić, by przeciwdziałać przelewaniu
sie przemocy ze świata fikcji do świata rzeczywistego?
![Page 47: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/47.jpg)
EFEKTY PRZEMOCY W MASS MEDIACHEFEKTY PRZEMOCY W MASS MEDIACH
• ludzie oglądający przemoc w telewizji są bardziej agresywni niż
osoby, które tego nie czynią (DeAngelis, 1993; Liebert i in., 1989).
• Badanie – ob. - dzieci w wieku od 5 do 7 lat
• Grupa eksperymentalna – gra Karateka
• Grupa kontrolna – gra Polowanie w dżungli
• Następnie obserwacja zachowania dzieci podczas zabawy
• Zaobserwowano, że dzieci, które uprzednio grały w Karatekę,
częściej uderzały rówieśników i nadmuchaną lalkę od dzieci,
które grały w Polowanie w dżungli.
![Page 48: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/48.jpg)
JAK NAUCZYC DZIECI, BY NIE NAŚLADOWAŁY JAK NAUCZYC DZIECI, BY NIE NAŚLADOWAŁY
PRZEMOCY OGLĄDANEJ W TELEWIZJIPRZEMOCY OGLĄDANEJ W TELEWIZJI
Tłumaczyć iż:
1. Obserwowane przez nie zachowania agresywne nie są typowe
dla większości zachowań rzeczywistych ludzi.
2. Pokazywane im zachowania agresywne są nierzeczywiste.
3. Większość ludzi rozwiązuje konflikty, nie uciekając sie do
przemocy.
![Page 49: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/49.jpg)
Cztery etapy uczenia sięCztery etapy uczenia się
Nieświadoma niekompetencja
Świadoma niekompetencja
Świadoma kompetencja
Nieświadoma kompetencja
![Page 50: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/50.jpg)
Rodzaj uczenia się Co zostaje wyuczone Jak przebiega uczenie się
Warunkowanie
klasyczne
Związek miedzy zdarzeniami,
antycypacja, sygnały,
oczekiwania, automatyczne
reakcje na nowe bodźce
Bodziec neutralny (BW) wielokrotnie współwystępuje z
BB wywołującym RB, dopóki sam BW nie zacznie
wywoływać tej reakcji (która staje się RW),
przygotowujące na pojawienie sie BB
Warunkowanie
sprawcze
Zachowanie sprawiające, że
w otoczeniu pojawiają się
pożądane przez organizm
zdarzenia
Reakcja zostaje nagrodzona, czyli wzmocniona, wskutek
czego pojawia się w podobnych okolicznościach ze
zwiększoną, częstością
Uczenie się przez
obserwację
Oczekiwania (związki typu
„jeżeli-to"), wiedza i
umiejętności
Człowiek obserwuje zachowanie innego człowieka (na
żywo lub za pośrednictwem telewizji, filmów lub
książek) oraz efekty, do których ono prowadzi.
![Page 51: Uczenie sie](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022061203/547d96b1b379597b2b8b52cd/html5/thumbnails/51.jpg)
DziekujDziekuje!e!